法Pháp 苑Uyển 珠Châu 林Lâm 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 六lục
Pháp Uyển Châu Lâm ♦ Quyển 66
西tây 明minh 寺tự 沙Sa 門Môn 釋thích 道đạo 世thế 撰soạn
怨oán 苦khổ 篇thiên 第đệ 七thất 十thập 七thất (# 此thử 有hữu 七thất 部bộ )#
-# 述thuật 意ý 部bộ
-# 傷thương 悼điệu 部bộ
-# 五ngũ 陰ấm 部bộ
-# 八bát 苦khổ 部bộ
-# 雜tạp 難nạn/nan 部bộ
-# 蟲trùng 寓# 部bộ
-# 地địa 獄ngục 部bộ
述thuật 意ý 部bộ 第đệ 一nhất
夫phu 三tam 界giới 輪luân 轉chuyển 。 六lục 道đạo 萍bình 移di 。 神thần 明minh 不bất 朽hủ 。 識thức 慮lự 冥minh 持trì 。 乍sạ 死tử 乍sạ 生sanh 。
時thời 來lai 時thời 往vãng 。 棄khí 捨xả 身thân 命mạng 。 草thảo 籌trù 難nạn/nan 辯biện 惟duy 大đại 地địa 丘khâu 坑khanh 莫mạc 非phi 我ngã 故cố 身thân 。 滄thương 海hải 川xuyên 流lưu 皆giai 同đồng 吾ngô 淚lệ 血huyết 。 以dĩ 此thử 而nhi 觀quán 。 誰thùy 非phi 親thân 友hữu 。 人nhân 鬼quỷ 雖tuy 別biệt 。 生sanh 滅diệt 固cố 同đồng 。 恩ân 愛ái 之chi 情tình 。
時thời 復phục 影ảnh 響hưởng 。 群quần 邪tà 愚ngu 闇ám 。 不bất 識thức 親thân 疏sớ/sơ 。 遂toại 使sử 喪táng 彼bỉ 身thân 形hình 養dưỡng 己kỷ 軀khu 命mạng 。 更cánh 互hỗ 屠đồ 割cát 共cộng 為vi 怨oán 府phủ 。 歷lịch 劫kiếp 相tương/tướng 讎thù 苦khổ 報báo 難nan 盡tận 。 靜tĩnh 思tư 此thử 事sự 豈khởi 不bất 痛thống 心tâm 也dã 。
傷thương 悼điệu 部bộ 第đệ 二nhị
如như 中trung 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 長trường 夜dạ 轉chuyển 輪luân 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 此thử 大đại 地địa 一nhất 切thiết 草thảo 木mộc 。 以dĩ 四tứ 指chỉ 量lượng 。 斬trảm 以dĩ 為vi 籌trù 。 以dĩ 數số 汝nhữ 等đẳng 長trường 夜dạ 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 所sở 依y 父phụ 母mẫu 。 籌trù 數số 已dĩ 盡tận 。 其kỳ 諸chư 父phụ 母mẫu 數số 猶do 不bất 盡tận 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 如như 是thị 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 長trường 夜dạ 。 輪luân 轉chuyển 故cố 。 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 等đẳng 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 飲ẩm 其kỳ 母mẫu 乳nhũ 。 多đa 於ư 殑Căng 伽Già 河hà 及cập 。 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 汝nhữ 等đẳng 長trường 夜dạ 。 或hoặc 生sanh 象tượng 中trung 飲ẩm 母mẫu 乳nhũ 無vô 量lượng 數số 。 或hoặc 生sanh 駝đà 馬mã 牛ngưu 驢lư 。 諸chư 禽cầm 獸thú 類loại 。 飲ẩm 其kỳ 母mẫu 乳nhũ 數số 無vô 量lượng 。 汝nhữ 等đẳng 長trường 夜dạ 。 棄khí 於ư 塚trủng 間gian 。 膿nùng 血huyết 流lưu 出xuất 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 或hoặc 墮đọa 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 髓tủy 血huyết 流lưu 出xuất 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 等đẳng 長trường 夜dạ 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 所sở 出xuất 身thân 血huyết 。 甚thậm 多đa 無vô 數số 。 過quá 殑Căng 伽Già 河hà 水thủy 及cập 四tứ 大đại 海hải 。 汝nhữ 於ư 長trường 夜dạ 。 曾tằng 生sanh 象tượng 中trung 。 或hoặc 截tiệt 耳nhĩ 鼻tị 。 頭đầu 尾vĩ 四tứ 足túc 。 其kỳ 血huyết 無vô 量lượng 。 或hoặc 受thọ 馬mã 駝đà 驢lư 牛ngưu 禽cầm 獸thú 類loại 等đẳng 。 斷đoạn 截tiệt 耳nhĩ 鼻tị 頭đầu 足túc 四tứ 體thể 。 其kỳ 血huyết 無vô 量lượng 。 或hoặc 身thân 命mạng 終chung 。 棄khí 於ư 塚trủng 間gian 。 膿nùng 血huyết 流lưu 出xuất 。 其kỳ 數số 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 或hoặc 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 喪táng 失thất 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 宗tông 親thân 知tri 識thức 。 或hoặc 喪táng 失thất 錢tiền 財tài 。 為vi 之chi 流lưu 淚lệ 。 甚thậm 多đa 無vô 量lượng 。 過quá 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 等đẳng 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 安an 隱ẩn 快khoái 樂lạc 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 等đẳng 長trường 夜dạ 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 亦diệc 曾tằng 受thọ 斯tư 樂nhạo/nhạc/lạc 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 或hoặc 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 受thọ 苦khổ 惱não 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 昔tích 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 以dĩ 來lai 。 曾tằng 受thọ 如như 是thị 之chi 苦khổ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 或hoặc 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 而nhi 生sanh 恐khủng 悑# 。 衣y 毛mao 為vi 竪thụ 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 等đẳng 過quá 去khứ 。 必tất 曾tằng 殺sát 生sanh 為vi 傷thương 害hại 者giả 。 為vị 惡ác 知tri 識thức 。 於ư 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 。 不bất 知tri 其kỳ 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 或hoặc 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 愛ái 念niệm 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 如như 過quá 去khứ 世thế 時thời 。 必tất 為vì 我ngã 等đẳng 。 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 妻thê 子tử 。 親thân 屬thuộc 師sư 友hữu 知tri 識thức 。 如như 是thị 長trường 夜dạ 。 生sanh 死tử 輪luân 轉chuyển 。 無vô 明minh 所sở 蓋cái 。 愛ái 繫hệ 其kỳ 頸cảnh 。 故cố 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 。 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 是thị 故cố 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 如như 是thị 學học 。 精tinh 勤cần 方phương 便tiện 。 斷đoạn 除trừ 諸chư 大đại 莫mạc 令linh 增tăng 長trưởng 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 即tức 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
一nhất 人nhân 一nhất 劫kiếp 中trung 。 積tích 聚tụ 其kỳ 身thân 骨cốt 。
常thường 積tích 不bất 腐hủ 壞hoại 。 如như 毘Tỳ 富Phú 羅La 山Sơn 。
若nhược 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 正chánh 智trí 見kiến 真Chân 諦Đế 。
此thử 苦khổ 及cập 苦khổ 因nhân 。 離ly 苦khổ 得đắc 寂tịch 滅diệt 。
修tu 習tập 八bát 道Đạo 跡tích 。 正chánh 向hướng 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
極cực 至chí 於ư 七thất 有hữu 。 天thiên 人nhân 來lai 往vãng 生sanh 。
盡tận 一nhất 切thiết 諸chư 結kết 。 究cứu 竟cánh 於ư 苦khổ 邊biên 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 。 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 無vô 有hữu 一nhất 處xứ 。 不bất 生sanh 不bất 死tử 者giả 。 如như 是thị 長trường 夜dạ 。 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 亦diệc 無vô 有hữu 一nhất 處xứ 。 無vô 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 妻thê 子tử 。 眷quyến 屬thuộc 宗tông 親thân 師sư 長trưởng 者giả 。 譬thí 如như 大đại 雨vũ 。 滴tích 漚âu 一nhất 生sanh 一nhất 滅diệt 。 是thị 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 所sở 蓋cái 。 愛ái 繫hệ 其kỳ 頸cảnh 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 譬thí 如như 普phổ 天thiên 大đại 雨vũ 洪hồng 注chú 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 處xứ 。 如như 是thị 四tứ 方phương 無vô 量lượng 國quốc 土độ 劫kiếp 壞hoại 。 如như 天thiên 普phổ 雨vũ 天thiên 下hạ 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 處xứ 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 譬thí 如như 擲trịch 杖trượng 空không 中trung 。 或hoặc 頭đầu 落lạc 地địa 。 或hoặc 尾vĩ 落lạc 地địa 。 或hoặc 中trung 落lạc 地địa 。 如như 是thị 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 。 或hoặc 墮đọa 地địa 獄ngục 。 或hoặc 墮đọa 畜súc 生sanh 。 或hoặc 墮đọa 餓ngạ 鬼quỷ 。 又hựu 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 經Kinh 云vân 。
爾nhĩ 時thời 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 有hữu 一nhất 天thiên 子tử 。 身thân 形hình 有hữu 五ngũ 死tử 瑞thụy 。 一nhất 華hoa 冠quan 自tự 萎nuy 。 二nhị 衣y 裳thường 垢cấu 坌bộn 。 三tam 腋dịch 下hạ 流lưu 汗hãn 。 四tứ 不bất 樂nhạo 本bổn 位vị 。 五ngũ 玉ngọc 女nữ 違vi 伴bạn 。
時thời 彼bỉ 天thiên 子tử 。 愁sầu 憂ưu 苦khổ 惱não 。 搥trùy 胸hung 歎thán 息tức 。
時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 聞văn 此thử 天thiên 子tử 愁sầu 憂ưu 聲thanh 。 便tiện 勅sắc 一nhất 天thiên 子tử 。 此thử 何hà 等đẳng 聲thanh 。 乃nãi 徹triệt 此thử 間gian 。 彼bỉ 天thiên 子tử 具cụ 報báo 所sở 由do 。
爾nhĩ 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 自tự 往vãng 其kỳ 所sở 。 語ngữ 彼bỉ 天thiên 子tử 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 愁sầu 憂ưu 苦khổ 惱não 。 乃nãi 至chí 於ư 斯tư 。 天thiên 子tử 報báo 言ngôn 。 尊tôn 者giả 那na 得đắc 不bất 愁sầu 。 命mạng 將tương 欲dục 終chung 。 有hữu 五ngũ 怪quái 衰suy 。 令linh 此thử 七thất 寶bảo 宮cung 殿điện 。 悉tất 當đương 忘vong 失thất 。 及cập 五ngũ 百bách 玉ngọc 女nữ 亦diệc 當đương 星tinh 散tán 。 所sở 食thực 甘cam 露lộ 今kim 無vô 氣khí 味vị 。 是thị 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 語ngữ 彼bỉ 天thiên 子tử 言ngôn 。 汝nhữ 豈khởi 不bất 聞văn 如Như 來Lai 說thuyết 偈kệ 乎hồ 。
一nhất 切thiết 行hành 無vô 常thường 。 生sanh 者giả 必tất 有hữu 死tử 。
不bất 生sanh 則tắc 不bất 死tử 。 此thử 滅diệt 最tối 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。
汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 愁sầu 憂ưu 乃nãi 至chí 於ư 斯tư 。 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 無vô 常thường 之chi 物vật 。 欲dục 使sử 有hữu 常thường 者giả 。 此thử 事sự 不bất 然nhiên 。 天thiên 子tử 報báo 言ngôn 。 云vân 何hà 天thiên 帝đế 那na 得đắc 不bất 愁sầu 。 我ngã 今kim 天thiên 身thân 。 清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。 光quang 逾du 日nhật 月nguyệt 。 靡mĩ 所sở 不bất 照chiếu 。 捨xả 此thử 身thân 已dĩ 。 當đương 生sanh 羅La 閱Duyệt 城Thành 中trung 猪trư 腹phúc 中trung 。 生sanh 常thường 食thực 屎thỉ 溺nịch 。 死tử 時thời 為vi 刀đao 所sở 割cát 。 是thị 時thời 帝Đế 釋Thích 語ngữ 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 可khả 自tự 。 歸quy 佛Phật 法Pháp 眾Chúng 。 便tiện 不bất 墮đọa 三tam 惡ác 趣thú 。 故cố 如Như 來Lai 亦diệc 說thuyết 此thử 偈kệ 。
諸chư 有hữu 自tự 歸quy 佛Phật 。 不bất 墮đọa 三tam 惡ác 趣thú 。
盡tận 漏lậu 處xứ 天thiên 人nhân 。 便tiện 當đương 至chí 涅Niết 槃Bàn 。
爾nhĩ 時thời 彼bỉ 天thiên 。 問vấn 帝Đế 釋Thích 言ngôn 。 今kim 如Như 來Lai 竟cánh 為vi 所sở 在tại 。 帝Đế 釋Thích 報báo 曰viết 。 今kim 如Như 來Lai 在tại 摩Ma 竭Kiệt 提đề 國quốc 。 羅La 閱Duyệt 城Thành 中trung 。 迦Ca 蘭Lan 陀Đà 竹Trúc 園Viên 所sở 。 天thiên 子tử 報báo 言ngôn 。 我ngã 今kim 無vô 力lực 至chí 彼bỉ 。 帝Đế 釋Thích 報báo 言ngôn 。 汝nhữ 當đương 右hữu 膝tất 著trước 地địa 長trường 跪quỵ 。 叉xoa 手thủ 向hướng 下hạ 方phương 界giới 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 善thiện 觀quán 察sát 之chi 。 今kim 在tại 垂thùy 窮cùng 之chi 地địa 。 願nguyện 矜căng 愍mẫn 之chi 。 今kim 自tự 歸quy 三Tam 尊Tôn 。 如Như 來Lai 無vô 所sở 著trước 。
時thời 彼bỉ 天thiên 子tử 。 隨tùy 帝Đế 釋Thích 語ngữ 。 即tức 便tiện 長trường 跪quỵ 。 向hướng 下hạ 方phương 界giới 。 自tự 稱xưng 姓tánh 名danh 。 自tự 歸quy 佛Phật 法Pháp 眾Chúng 。 盡tận 其kỳ 形hình 壽thọ 。 為vi 真chân 佛Phật 子tử 。 非phi 用dụng 天thiên 子tử 。 如như 是thị 至chí 三tam 。 說thuyết 此thử 語ngữ 已dĩ 。 不bất 復phục 處xứ 猪trư 胎thai 。 乃nãi 生sanh 長trưởng 者giả 家gia 。 是thị 時thời 天thiên 子tử 。 隨tùy 壽thọ 長trường 短đoản 。 生sanh 羅La 閱Duyệt 城Thành 中trung 。 大đại 長trưởng 者giả 家gia 。 是thị 時thời 長trưởng 者giả 。 婦phụ 自tự 知tri 有hữu 娠thần 。 十thập 月nguyệt 欲dục 滿mãn 。 生sanh 一nhất 男nam 兒nhi 。 端đoan 正chánh 無vô 雙song 。 世thế 之chi 希hy 有hữu 。 年niên 至chí 十thập 歲tuế 。 父phụ 母mẫu 將tương 至chí 佛Phật 所sở 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 即tức 於ư 座tòa 上thượng 。 諸chư 塵trần 垢cấu 盡tận 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 無vô 復phục 瑕hà 穢uế 。 後hậu 離ly 俗tục 出xuất 家gia 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。
又hựu 正Chánh 法Pháp 念niệm 經Kinh 云vân 。
爾nhĩ 時thời 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王Vương 。 為vi 諸chư 天thiên 眾chúng 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 於ư 天thiên 人nhân 中trung 。 有hữu 十thập 六lục 苦khổ 。 何hà 等đẳng 十thập 六lục 。 天thiên 人nhân 之chi 中trung 。 善thiện 道đạo 所sở 攝nhiếp 。 一nhất 者giả 中trung 陰ấm 苦khổ 。 二nhị 者giả 住trụ 胎thai 苦khổ 。 三tam 者giả 出xuất 胎thai 苦khổ 。 四tứ 者giả 悑# 食thực 苦khổ 。 五ngũ 者giả 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 六lục 者giả 愛ái 別biệt 離ly 苦khổ 。 七thất 者giả 寒hàn 熱nhiệt 等đẳng 苦khổ 。 八bát 者giả 病bệnh 苦khổ 。 九cửu 者giả 他tha 給cấp 使sử 苦khổ 。 十thập 者giả 遣khiển 求cầu 營doanh 作tác 苦khổ 。 十thập 一nhất 者giả 近cận 惡ác 知tri 識thức 苦khổ 。 十thập 二nhị 者giả 妻thê 子tử 親thân 里lý 衰suy 惱não 苦khổ 。 十thập 三tam 者giả 飢cơ 渴khát 苦khổ 。 十thập 四tứ 者giả 為vi 他tha 輕khinh 毀hủy 苦khổ 。 十thập 五ngũ 者giả 老lão 苦khổ 。 十thập 六lục 者giả 死tử 苦khổ 。 如như 是thị 十thập 六lục 人nhân 中trung 大đại 苦khổ 。 於ư 人nhân 世thế 間gian 。 乃nãi 至chí 命mạng 終chung 。 及cập 餘dư 眾chúng 苦khổ 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 不bất 可khả 堪kham 忍nhẫn 。 於ư 有hữu 為vi 中trung 。 無vô 有hữu 少thiểu 樂lạc 。 一nhất 切thiết 無vô 常thường 。 一nhất 切thiết 敗bại 壞hoại 。
爾nhĩ 時thời 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王Vương 。 以dĩ 偈kệ 頌tụng 曰viết 。
於ư 人nhân 世thế 界giới 中trung 。 有hữu 陰ấm 皆giai 是thị 苦khổ 。
有hữu 生sanh 必tất 歸quy 死tử 。 有hữu 死tử 必tất 有hữu 生sanh 。
若nhược 住trụ 於ư 中trung 陰ấm 。 自tự 業nghiệp 受thọ 苦khổ 惱não 。
長trường 夜dạ 遠viễn 行hành 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
沒một 於ư 屎thỉ 溺nịch 中trung 。 熱nhiệt 氣khí 之chi 所sở 燒thiêu 。
如như 是thị 住trụ 胎thai 苦khổ 。 不bất 可khả 得đắc 具cụ 說thuyết 。
常thường 貪tham 於ư 食thực 味vị 。 其kỳ 心tâm 常thường 希hy 望vọng 。
於ư 味vị 變biến 大đại 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
小tiểu 心tâm 常thường 希hy 望vọng 。 於ư 欲dục 不bất 知tri 足túc 。
所sở 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
怨oán 憎tăng 不bất 愛ái 會hội 。 猶do 如như 大đại 火hỏa 毒độc 。
所sở 生sanh 諸chư 苦khổ 惱não 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
於ư 恩ân 愛ái 別biệt 離ly 。 眾chúng 生sanh 趣thú 大đại 苦khổ 。
大đại 惡ác 難nan 堪kham 忍nhẫn 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
寒hàn 熱nhiệt 大đại 苦khổ 畏úy 。 生sanh 無vô 量lượng 種chủng 苦khổ 。
眾chúng 生sanh 受thọ 斯tư 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
病bệnh 苦khổ 害hại 人nhân 命mạng 。 病bệnh 為vi 死tử 王vương 使sử 。
眾chúng 生sanh 受thọ 斯tư 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
為vi 他tha 所sở 策sách 使sử 。 常thường 無vô 有hữu 自tự 在tại 。
眾chúng 生sanh 受thọ 斯tư 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
愛ái 毒độc 燒thiêu 眾chúng 生sanh 。 遣khiển 求cầu 大đại 受thọ 苦khổ 。
次thứ 第đệ 乃nãi 至chí 死tử 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
若nhược 近cận 惡ác 知tri 識thức 。 眾chúng 苦khổ 常thường 不bất 斷đoạn 。
當đương 受thọ 惡ác 道đạo 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
妻thê 子tử 得đắc 衰suy 惱não 。 見kiến 則tắc 生sanh 大đại 苦khổ 。
出xuất 過quá 於ư 地địa 獄ngục 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
飢cơ 渴khát 自tự 燒thiêu 身thân 。 猶do 如như 猛mãnh 焰diễm 火hỏa 。
能năng 壞hoại 於ư 身thân 心tâm 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
常thường 為vi 輕khinh 賤tiện 他tha 。 親thân 里lý 及cập 知tri 識thức 。
生sanh 於ư 憂ưu 悲bi 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
人nhân 為vị 老lão 所sở 壓áp 。 身thân 羸luy 心tâm 意ý 劣liệt 。
傴ủ 僂lũ 任nhậm 杖trượng 行hành 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
人nhân 為vi 死tử 所sở 執chấp 。 從tùng 此thử 至chí 他tha 世thế 。
是thị 死tử 為vi 大đại 苦khổ 。 不bất 可khả 得đắc 宣tuyên 說thuyết 。
又hựu 九cửu 橫hoạnh/hoành 經Kinh 云vân
佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。
有hữu 九cửu 輩bối 。 九cửu 因nhân 緣duyên 命mạng 未vị 盡tận 時thời 便tiện 橫hoạnh 死tử 。 一nhất 為vi 不bất 應ưng 飯phạn 為vi 飯phạn 。 二nhị 為vi 不bất 量lượng 飯phạn 。 三tam 為vi 不bất 習tập 飯phạn 。 四tứ 為vi 不bất 出xuất 生sanh 。 五ngũ 為vi 止chỉ 熟thục 。 六lục 為vi 不bất 持trì 戒giới 。 七thất 為vi 近cận 惡ác 知tri 識thức 。 八bát 為vi 入nhập 里lý 不bất 時thời 。 不bất 知tri 法pháp 行hành 。 九cửu 為vi 可khả 避tị 不bất 避tị 。 如như 是thị 為vi 九cửu 因nhân 緣duyên 。 人nhân 命mạng 為vi 橫hoạnh 盡tận 。 一nhất 不bất 應ưng 飯phạn 者giả 。 名danh 不bất 可khả 意ý 飯phạn 。 亦diệc 為vi 飽bão 腹phúc 不bất 調điều 。 二nhị 不bất 量lượng 飯phạn 者giả 。 名danh 不bất 知tri 節tiết 度độ 。 多đa 飯phạn 過quá 足túc 。 三tam 不bất 習tập 飯phạn 者giả 。 名danh 為vi 不bất 知tri 時thời 。 冬đông 夏hạ 為vi 至chí 他tha 國quốc 。 不bất 知tri 俗tục 宜nghi 。 飯phạn 食thực 未vị 習tập 。 四tứ 不bất 出xuất 生sanh 飯phạn 者giả 。 為vi 飯phạn 物vật 未vị 消tiêu 復phục 上thượng 飯phạn 。 不bất 服phục 藥dược 吐thổ 下hạ 。 由do 未vị 時thời 消tiêu 。 五ngũ 為vi 止chỉ 熟thục 者giả 。 大đại 小tiểu 便tiện 來lai 時thời 。 不bất 即tức 時thời 行hành 。 噫# 噦uyết 嚏# 下hạ 風phong 來lai 時thời 制chế 。 六lục 不bất 持trì 戒giới 者giả 。 名danh 為vi 犯phạm 五Ngũ 戒Giới 。 殺sát 盜đạo 婬dâm 兩lưỡng 舌thiệt 飲ẩm 酒tửu 。 使sử 入nhập 縣huyện 官quan 捶chúy 杖trượng 斫chước 刺thứ 。 或hoặc 從tùng 怨oán 手thủ 死tử 。 或hoặc 驚kinh 悑# 念niệm 罪tội 憂ưu 死tử 。 七thất 為vi 近cận 惡ác 知tri 識thức 者giả 。 坐tọa 不bất 離ly 惡ác 知tri 識thức 故cố 。 不bất 覺giác 善thiện 惡ác 。 八bát 為vi 入nhập 里lý 不bất 時thời 者giả 。 名danh 為vi 冥minh 行hành 。 亦diệc 里lý 有hữu 諍tranh 。 縣huyện 官quan 長trưởng 吏lại 追truy 捕bộ 不bất 避tị 。 不bất 如như 法Pháp 行hành 。 妄vọng 入nhập 他tha 家gia 舍xá 。 九cửu 為vi 可khả 避tị 不bất 避tị 者giả 。 為vi 弊tệ 惡ác 象tượng 馬mã 牛ngưu 車xa 蛇xà 蚖ngoan 井tỉnh 水thủy 火hỏa 刀đao 杖trượng 醉túy 惡ác 人nhân 等đẳng 忤ngỗ 擾nhiễu 。 是thị 為vi 九cửu 橫hoạnh/hoành 人nhân 命mạng 未vị 盡tận 。 當đương 坐tọa 是thị 盡tận 。 又hựu 五ngũ 陰ấm 譬thí 喻dụ 經kinh 佛Phật 說thuyết 偈kệ 云vân 。
沫mạt 聚tụ 喻dụ 於ư 色sắc 。 受thọ 如như 水thủy 中trung 泡bào 。
想tưởng 譬thí 熱nhiệt 時thời 焰diễm 。 行hành 為vi 若nhược 芭ba 蕉tiêu 。
器khí 幻huyễn 喻dụ 如như 識thức 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 若nhược 此thử 。
當đương 為vi 觀quán 是thị 要yếu 。 熟thục 省tỉnh 而nhi 思tư 惟duy 。
空không 虛hư 之chi 為vi 審thẩm 。 不bất 覩đổ 其kỳ 有hữu 常thường 。
欲dục 見kiến 陰ấm 當đương 爾nhĩ 。 真chân 智trí 說thuyết 皆giai 然nhiên 。
三tam 事sự 斷đoạn 絕tuyệt 時thời 。 知tri 身thân 無vô 所sở 直trực 。
命mạng 盡tận 溫ôn 暖noãn 氣khí 。 捨xả 身thân 而nhi 轉chuyển 逝thệ 。
當đương 其kỳ 死tử 臥ngọa 地địa 。 猶do 草thảo 無vô 所sở 知tri 。
觀quán 其kỳ 狀trạng 如như 是thị 。 但đãn 幻huyễn 而nhi 愚ngu 貪tham 。
止chỉ 止chỉ 為vi 無vô 安an 。 亦diệc 無vô 有hữu 牢lao 強cường 。
知tri 五ngũ 陰ấm 如như 此thử 。 比Bỉ 丘Khâu 宜nghi 精tinh 進tấn 。
是thị 以dĩ 當đương 晝trú 夜dạ 。 自tự 覺giác 念niệm 正chánh 智trí 。
受thọ 行hành 寂tịch 滅diệt 道Đạo 。 行hành 除trừ 最tối 安an 樂lạc 。
五ngũ 陰ấm 部bộ 第đệ 三tam
如như 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 王vương 。 畜súc 四tứ 毒độc 蛇xà 置trí 之chi 一nhất 篋khiếp 。 以dĩ 付phó 一nhất 人nhân 。 仰ngưỡng 令linh 瞻chiêm 養dưỡng 。 若nhược 令linh 一nhất 蛇xà 。 生sanh 瞋sân 恚khuể 者giả 。 我ngã 當đương 準chuẩn 法pháp 。 戮lục 之chi 都đô 市thị 。
爾nhĩ 時thời 聞văn 王vương 切thiết 念niệm 。 心tâm 生sanh 惶hoàng 悑# 捨xả 篋khiếp 逃đào 走tẩu 。 王vương 時thời 復phục 遣khiển 五ngũ 旃chiên 陀đà 羅la 拔bạt 刀đao 隨tùy 後hậu 。 其kỳ 人nhân 迴hồi 顧cố 見kiến 後hậu 五ngũ 人nhân 。 遂toại 自tự 捨xả 去khứ 。 是thị 時thời 五ngũ 人nhân 。 以dĩ 惡ác 方phương 便tiện 。 藏tạng 所sở 持trì 刀đao 。 密mật 遣khiển 一nhất 人nhân 。 詐trá 為vi 親thân 善thiện 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。 汝nhữ 可khả 還hoàn 來lai 。 其kỳ 人nhân 不bất 信tín 。 投đầu 一nhất 聚tụ 落lạc 欲dục 自tự 隱ẩn 匿nặc 。 既ký 入nhập 聚tụ 落lạc 中trung 。 闚khuy 看khán 諸chư 舍xá 。 都đô 不bất 見kiến 人nhân 。 執chấp 持trì 瓨giang 器khí 悉tất 空không 無vô 物vật 。 既ký 不bất 見kiến 人nhân 求cầu 物vật 不bất 得đắc 。 即tức 便tiện 坐tọa 地địa 。 聞văn 空không 中trung 聲thanh 。 咄đốt 哉tai 男nam 子tử 。 此thử 聚tụ 空không 曠khoáng 無vô 有hữu 居cư 民dân 。 今kim 夜dạ 當đương 有hữu 六lục 大đại 賊tặc 來lai 。 汝nhữ 設thiết 遇ngộ 者giả 命mạng 終chung 。 今kim 汝nhữ 當đương 云vân 何hà 。 而nhi 得đắc 免miễn 之chi 。
爾nhĩ 時thời 其kỳ 人nhân 。 恐khủng 悑# 遂toại 增tăng 。 復phục 捨xả 而nhi 去khứ 。 路lộ 值trị 一nhất 河hà 。 其kỳ 水thủy 漂phiêu 急cấp 無vô 有hữu 船thuyền 筏phiệt 以dĩ 恐khủng 畏úy 故cố 。 即tức 取thủ 種chủng 種chủng 草thảo 木mộc 為vi 筏phiệt 。 復phục 更cánh 思tư 惟duy 。 我ngã 設thiết 住trụ 此thử 當đương 為vi 毒độc 蛇xà 五ngũ 旃chiên 陀đà 羅la 一nhất 詐trá 親thân 者giả 及cập 六lục 大đại 賊tặc 。 之chi 所sở 危nguy 害hại 。 若nhược 度độ 此thử 河hà 筏phiệt 不bất 可khả 依y 。 當đương 沒một 水thủy 死tử 。 寧ninh 沒một 水thủy 死tử 終chung 不bất 為vì 彼bỉ 。 蛇xà 賊tặc 所sở 害hại 。 即tức 推thôi 草thảo 筏phiệt 。 置trí 之chi 水thủy 中trung 。 身thân 倚ỷ 其kỳ 上thượng 。 手thủ 抱bão 脚cước 踏đạp 。 截tiệt 流lưu 而nhi 去khứ 。 即tức 達đạt 彼bỉ 岸ngạn 。 安an 隱ẩn 無vô 患hoạn 。 心tâm 意ý 泰thái 然nhiên 。 悑# 懼cụ 消tiêu 除trừ 。 四tứ 毒độc 蛇xà 者giả 。 即tức 是thị 四tứ 大đại 。 五ngũ 旃chiên 陀đà 羅la 者giả 。 即tức 是thị 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 詐trá 親thân 者giả 。 即tức 是thị 貪tham 愛ái 。 投đầu 一nhất 聚tụ 落lạc 者giả 。 即tức 是thị 內nội 六lục 入nhập 。 六lục 大đại 賊tặc 來lai 者giả 。 即tức 是thị 外ngoại 塵trần 。 是thị 六lục 大đại 賊tặc 。 唯duy 有hữu 諸chư 王vương 乃nãi 能năng 遮già 止chỉ 者giả 。 唯duy 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 能năng 遮già 止chỉ 。 是thị 六lục 大đại 賊tặc 。 雖tuy 有hữu 諸chư 王vương 。 截tiệt 其kỳ 手thủ 足túc 。 猶do 故cố 不bất 能năng 令linh 其kỳ 心tâm 息tức 。 六lục 塵trần 惡ác 賊tặc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 得đắc 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 截tiệt 其kỳ 手thủ 足túc 。 亦diệc 不bất 能năng 令linh 。 不bất 劫kiếp 善thiện 法Pháp 。 如như 勇dũng 健kiện 人nhân 乃nãi 能năng 摧tồi 伏phục 是thị 六lục 大đại 賊tặc 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 乃nãi 能năng 摧tồi 滅diệt 。 六lục 塵trần 惡ác 賊tặc 。
八bát 苦khổ 部bộ 第đệ 四tứ
如như 五ngũ 王vương 經Kinh 云vân 。 佛Phật 為vi 五ngũ 王vương 說thuyết 法Pháp 。 人nhân 生sanh 在tại 世thế 。 常thường 有hữu 無vô 量lượng 。 眾chúng 苦khổ 切thiết 身thân 。 今kim 粗thô 為vì 汝nhữ 等đẳng 。 略lược 說thuyết 八bát 苦khổ 。 何hà 謂vị 八bát 苦khổ 。 一nhất 生sanh 苦khổ 。 二nhị 老lão 苦khổ 。 三tam 病bệnh 苦khổ 。 四tứ 死tử 苦khổ 。 五ngũ 恩ân 愛ái 別biệt 苦khổ 。 六lục 所sở 求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。 七thất 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 八bát 憂ưu 悲bi 苦khổ 。 是thị 為vi 八bát 苦khổ 也dã 。 何hà 為vi 生sanh 苦khổ 。 人nhân 死tử 之chi 時thời 。 不bất 知tri 精tinh 神thần 。 趣thú 向hướng 何hà 道đạo 。 未vị 得đắc 生sanh 處xứ 。 普phổ 受thọ 中trung 陰ấm 之chi 形hình 。 至chí 其kỳ 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 父phụ 母mẫu 和hòa 合hợp 。 便tiện 來lai 受thọ 胎thai 。 一nhất 七thất 日nhật 如như 薄bạc 酪lạc 。 二nhị 七thất 日nhật 如như 稠trù 酪lạc 。 三tam 七thất 日nhật 如như 凝ngưng 蘇tô 。 四tứ 七thất 日nhật 如như 肉nhục 摶đoàn 。 五ngũ 七thất 日nhật 五ngũ 皰pháo 成thành 就tựu 。 巧xảo 風phong 入nhập 腹phúc 。 吹xuy 其kỳ 身thân 體thể 。 六lục 情tình 開khai 張trương 。 在tại 母mẫu 腹phúc 中trung 。 生sanh 藏tạng 之chi 下hạ 。 熟thục 藏tạng 之chi 上thượng 。 母mẫu 噉đạm 一nhất 杯# 熱nhiệt 食thực 。 灌quán 其kỳ 身thân 體thể 。 如như 入nhập 鑊hoạch 湯thang 。 母mẫu 飲ẩm 一nhất 杯# 冷lãnh 水thủy 。 亦diệc 如như 寒hàn 冷lãnh 切thiết 身thân 。 母mẫu 飽bão 之chi 時thời 。 迫bách 仄# 身thân 體thể 。 痛thống 不bất 可khả 言ngôn 。 母mẫu 飢cơ 之chi 時thời 腹phúc 中trung 了liễu 了liễu 。 亦diệc 如như 倒đảo 懸huyền 。 受thọ 苦khổ 無vô 量lượng 。 至chí 其kỳ 滿mãn 月nguyệt 。 欲dục 生sanh 之chi 時thời 。 頭đầu 向hướng 產sản 門môn 。 劇kịch 如như 兩lưỡng 石thạch 峽# 山sơn 。 欲dục 生sanh 之chi 時thời 。 母mẫu 危nguy 父phụ 悑# 。 生sanh 墮đọa 草thảo 上thượng 。 身thân 體thể 細tế 軟nhuyễn 。 草thảo 觸xúc 其kỳ 身thân 。 如như 履lý 刀đao 劍kiếm 。 忽hốt 然nhiên 失thất 聲thanh 大đại 呼hô 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。 諸chư 人nhân 咸hàm 言ngôn 。 此thử 是thị 大đại 苦khổ 。 何hà 謂vị 老lão 苦khổ 。 謂vị 父phụ 母mẫu 養dưỡng 育dục 。 至chí 年niên 長trưởng 大đại 。 自tự 用dụng 強cường 健kiện 。 擔đảm 輕khinh 負phụ 重trọng 。 不bất 自tự 裁tài 量lượng 。 寒hàn 熱nhiệt 失thất 度độ 。 年niên 老lão 頭đầu 白bạch 齒xỉ 落lạc 。 目mục 視thị 昏hôn [瞄-田+(梳-木)]# 。 耳nhĩ 聽thính 不bất 聰thông 。 盛thịnh 去khứ 衰suy 至chí 。 皮bì 緩hoãn 面diện 皺trứu 。 百bách 節tiết 疼đông 痛thống 。 行hành 步bộ 苦khổ 極cực 。 坐tọa 起khởi 呻thân 吟ngâm 。 憂ưu 悲bi 心tâm 惱não 。 神thần 識thức 轉chuyển 減giảm 。 便tiện 旋toàn 即tức 忘vong 。 命mạng 日nhật 促xúc 盡tận 。 言ngôn 之chi 流lưu 洟di 。 坐tọa 起khởi 須tu 人nhân 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。 答đáp 曰viết 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 病bệnh 苦khổ 。 人nhân 有hữu 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 。 一nhất 大đại 不bất 調điều 。 百bách 一nhất 病bệnh 生sanh 。 四tứ 大đại 不bất 調điều 。 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 同đồng 時thời 俱câu 作tác 。 地địa 大đại 不bất 調điều 。 舉cử 身thân 沈trầm 重trọng 。 水thủy 大đại 不bất 調điều 。 舉cử 身thân 膖phùng 腫thũng 。 火hỏa 大đại 不bất 調điều 。 舉cử 身thân 蒸chưng 熱nhiệt 。 風phong 大đại 不bất 調điều 。 舉cử 身thân 掘quật 強cường 。 百bách 節tiết 苦khổ 痛thống 。 猶do 被bị 杖trượng 楚sở 。 四tứ 大đại 進tiến 退thoái 。 手thủ 足túc 不bất 任nhậm 。 氣khí 力lực 虛hư 竭kiệt 。 坐tọa 起khởi 須tu 人nhân 。 口khẩu 燥táo 脣thần 焦tiêu 筋cân 斷đoạn 鼻tị 揥# 。 目mục 不bất 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 音âm 。 不bất 淨tịnh 流lưu 出xuất 。 身thân 臥ngọa 其kỳ 上thượng 。 心tâm 懷hoài 苦khổ 惱não 。 言ngôn 輒triếp 悲bi 哀ai 。 六lục 親thân 在tại 側trắc 。 晝trú 夜dạ 看khán 視thị 。 初sơ 不bất 休hưu 息tức 。 餚hào 膳thiện 美mỹ 食thực 。 入nhập 口khẩu 皆giai 苦khổ 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 死tử 苦khổ 。 人nhân 死tử 之chi 時thời 。 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 同đồng 時thời 俱câu 作tác 。 四tứ 大đại 欲dục 散tán 。 魂hồn 神thần 不bất 安an 。 欲dục 死tử 之chi 時thời 。 刀đao 風phong 解giải 形hình 。 無vô 處xứ 不bất 痛thống 。 白bạch 汗hãn 流lưu 出xuất 。 兩lưỡng 手thủ 摸mạc 空không 。 室thất 家gia 內nội 外ngoại 。 在tại 其kỳ 左tả 右hữu 。 憂ưu 悲bi 洟di 泣khấp 。 痛thống 徹triệt 骨cốt 髓tủy 。 不bất 能năng 自tự 勝thắng 。 死tử 者giả 去khứ 之chi 。 風phong 游du 氣khí 絕tuyệt 。 火hỏa 滅diệt 身thân 冷lãnh 。 風phong 先tiên 火hỏa 次thứ 。 魂hồn 靈linh 去khứ 矣hĩ 。 身thân 體thể 侹đỉnh 直trực 。 無vô 所sở 復phục 知tri 。 旬tuần 月nguyệt 之chi 間gian 。 肉nhục 壞hoại 血huyết 流lưu 。 膖phùng 脹trướng 爛lạn 臭xú 。 甚thậm 不bất 可khả 近cận 。 棄khí 之chi 曠khoáng 野dã 。 眾chúng 鳥điểu 噉đạm 食thực 。 肉nhục 盡tận 骨cốt 乾can 。 髑độc 髏lâu 異dị 處xứ 。 比tỉ 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 恩ân 愛ái 別biệt 苦khổ 。 謂vị 室thất 家gia 內nội 外ngoại 。 兄huynh 弟đệ 妻thê 子tử 。 共cộng 相tương 戀luyến 慕mộ 。 一nhất 朝triêu 破phá 亡vong 。 為vị 人nhân 抄sao 劫kiếp 。 各các 自tự 分phân 張trương 。 父phụ 東đông 子tử 西tây 。 母mẫu 南nam 婦phụ 北bắc 。 非phi 唯duy 一nhất 處xứ 。 為vi 人nhân 奴nô 婢tỳ 。 各các 自tự 悲bi 呼hô 。 心tâm 肉nhục 斷đoạn 絕tuyệt 窈yểu 窈yểu 冥minh 冥minh 。 無vô 有hữu 相tương 見kiến 之chi 期kỳ 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 所sở 求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。 家gia 內nội 錢tiền 財tài 。 散tán 用dụng 追truy 求cầu 。 大đại 官quan 吏lại 民dân 。 望vọng 得đắc 富phú 貴quý 。 勤cần 苦khổ 求cầu 之chi 。 不bất 止chỉ 會hội 遇ngộ 得đắc 之chi 。 而nhi 作tác 邊biên 境cảnh 令linh 長trưởng 。 未vị 經kinh 幾kỷ 時thời 。 貪tham 取thủ 民dân 物vật 。 為vị 人nhân 告cáo 言ngôn 。 一nhất 朝triêu 有hữu 事sự 。 檻hạm 車xa 載tải 去khứ 。 欲dục 殺sát 之chi 時thời 。 憂ưu 苦khổ 無vô 量lượng 。 不bất 知tri 死tử 活hoạt 何hà 日nhật 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 世thế 人nhân 薄bạc 俗tục 。 共cộng 居cư 愛ái 欲dục 之chi 中trung 。 爭tranh 不bất 急cấp 之chi 事sự 。 更cánh 相tương 殺sát 害hại 。 遂toại 成thành 大đại 怨oán 。 各các 自tự 相tương 避tị 。 隱ẩn 藏tàng 無vô 地địa 。 各các 磨ma 刀đao 錯thác 箭tiễn 。 挾hiệp 弓cung 持trì 杖trượng 。 恐khủng 畏úy 相tương 見kiến 。 會hội 遇ngộ 陜# 道đạo 相tương 逢phùng 張trương 弓cung 竪thụ 箭tiễn 兩lưỡng 刃nhận 相tương 向hướng 。 不bất 知tri 勝thắng 負phụ 是thị 誰thùy 。 當đương 爾nhĩ 之chi 時thời 。 悑# 畏úy 無vô 量lượng 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 苦khổ 。 謂vị 人nhân 生sanh 在tại 世thế 。 長trường 命mạng 者giả 乃nãi 至chí 百bách 歲tuế 。 短đoản 命mạng 者giả 胞bào 胎thai 傷thương 墮đọa 。 長trường 命mạng 之chi 者giả 。 與dữ 其kỳ 百bách 歲tuế 。 夜dạ 消tiêu 其kỳ 半bán 。 餘dư 年niên 五ngũ 十thập 在tại 。 其kỳ 酒tửu 醉túy 疾tật 病bệnh 。 不bất 知tri 作tác 人nhân 。 減giảm 少thiểu 五ngũ 歲tuế 。 小tiểu 時thời 愚ngu 癡si 。 至chí 年niên 十thập 五ngũ 。 未vị 知tri 禮lễ 義nghĩa 。 年niên 過quá 八bát 十thập 。 老lão 鈍độn 無vô 智trí 。 耳nhĩ 聾lung 目mục 冥minh 。 無vô 有hữu 法pháp 則tắc 。 復phục 減giảm 二nhị 十thập 年niên 。 已dĩ 九cửu 十thập 年niên 過quá 。 餘dư 有hữu 十thập 歲tuế 之chi 中trung 。 多đa 諸chư 憂ưu 愁sầu 。 天thiên 下hạ 欲dục 亂loạn 時thời 亦diệc 愁sầu 。 天thiên 下hạ 旱hạn 時thời 亦diệc 愁sầu 。 天thiên 下hạ 大đại 水thủy 亦diệc 愁sầu 。 天thiên 下hạ 霜sương 亦diệc 愁sầu 。 天thiên 下hạ 不bất 熟thục 亦diệc 愁sầu 。 室thất 家gia 內nội 外ngoại 。 多đa 諸chư 病bệnh 痛thống 亦diệc 愁sầu 。 持trì 家gia 財tài 物vật 。 治trị 生sanh 恐khủng 失thất 亦diệc 愁sầu 。 官quan 家gia 百bách 調điều 未vị 輸du 亦diệc 愁sầu 。 家gia 人nhân 遭tao 官quan 閉bế 繫hệ 牢lao 獄ngục 。 未vị 知tri 出xuất 期kỳ 亦diệc 愁sầu 。 兄huynh 弟đệ 遠viễn 行hành 未vị 歸quy 亦diệc 愁sầu 。 居cư 家gia 窮cùng 寒hàn 。 無vô 有hữu 衣y 食thực 亦diệc 愁sầu 。 比tỉ 舍xá 村thôn 落lạc 。 有hữu 事sự 亦diệc 愁sầu 。 社xã 稷tắc 不bất 辨biện 亦diệc 愁sầu 。 室thất 家gia 死tử 亡vong 。 無vô 有hữu 財tài 物vật 。 殯tấn 葬táng 亦diệc 愁sầu 。 至chí 春xuân 種chủng 作tác 無vô 有hữu 牛ngưu 犁lê 亦diệc 愁sầu 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 憂ưu 悲bi 。 無vô 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 時thời 。 至chí 其kỳ 節tiết 日nhật 。 共cộng 相tương 集tập 聚tụ 。 應ưng 當đương 歡hoan 樂lạc 。 方phương 共cộng 悲bi 啼đề 相tương 向hướng 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
又hựu 金kim 色sắc 王vương 經Kinh 云vân 。 有hữu 一nhất 天thiên 女nữ 。 向hướng 金Kim 色Sắc 王Vương 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
何hà 法pháp 名danh 為vi 苦khổ 。 所sở 為vi 貧bần 窮cùng 是thị 。
何hà 苦khổ 最tối 為vi 重trọng 。 所sở 謂vị 貧bần 窮cùng 苦khổ 。
死tử 苦khổ 與dữ 貧bần 苦khổ 。 二nhị 苦khổ 等đẳng 無vô 異dị 。
寧ninh 當đương 受thọ 死tử 苦khổ 。 不bất 用dụng 貧bần 窮cùng 生sanh 。
又hựu 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 五ngũ 悑# 畏úy 者giả 。 一nhất 不bất 活hoạt 畏úy 。 二nhị 惡ác 名danh 畏úy 。 三tam 死tử 畏úy 。 四tứ 惡ác 趣thú 畏úy 。 五ngũ 怯khiếp 畏úy 。 如như 是thị 五ngũ 畏úy 證chứng 得đắc 清thanh 淨tịnh 意ý 樂lạc 。 地địa 時thời 皆giai 已dĩ 遠viễn 離ly 。
又hựu 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 太thái 后hậu 崩băng 經kinh 。 世Thế 尊Tôn 為vì 王vương 說thuyết 偈kệ 云vân 。
一nhất 切thiết 人nhân 歸quy 死tử 。 無vô 有hữu 不bất 死tử 者giả 。
隨tùy 行hành 種chúng 殃ương 福phước 。 自tự 獲hoạch 善thiện 惡ác 果quả 。
地địa 獄ngục 為vi 惡ác 行hành 。 善thiện 者giả 必tất 生sanh 天thiên 。
明minh 慧tuệ 能năng 分phân 別biệt 。 唯duy 福phước 能năng 遏át 惡ác 。
如như 是thị 大đại 王vương 。 有hữu 四tứ 恐khủng 畏úy 。 無vô 能năng 避tị 者giả 。 老lão 為vi 大đại 恐khủng 畏úy 。 肥phì 肉nhục 消tiêu 盡tận 。 病bệnh 為vi 大đại 恐khủng 畏úy 。 無vô 強cường 健kiện 志chí 。 死tử 為vi 大đại 恐khủng 畏úy 。 盡tận 無vô 有hữu 壽thọ 。 恩ân 愛ái 別biệt 離ly 。 為vi 大đại 恐khủng 畏úy 。 無vô 得đắc 求cầu 住trụ 。 此thử 之chi 四tứ 大đại 恐khủng 畏úy 一nhất 切thiết 刀đao 杖trượng 。 咒chú 術thuật 藥dược 草thảo 象tượng 馬mã 人nhân 民dân 珍trân 寶bảo 城thành 郭quách 可khả 救cứu 贖thục 者giả 。 譬thí 如như 大đại 雲vân 。 起khởi 雷lôi 霹phích 靂lịch 。 斯tư 須tu 還hoàn 散tán 。 人nhân 命mạng 極cực 短đoản 。 壽thọ 極cực 百bách 歲tuế 。 其kỳ 中trung 出xuất 者giả 少thiểu 。 唯duy 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 除trừ 去khứ 恩ân 愛ái 。 可khả 得đắc 度độ 苦khổ 。
雜tạp 難nạn/nan 部bộ 第đệ 五ngũ
如như 婦phụ 人nhân 遇ngộ 辜cô 經Kinh 云vân 。 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 有hữu 一nhất 人nhân 無vô 婦phụ 。 往vãng 詣nghệ 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 娶thú 婦phụ 。 本bổn 國quốc 自tự 有hữu 兩lưỡng 子tử 。 大đại 子tử 七thất 歲tuế 。 次thứ 子tử 孩hài 抱bão 。 母mẫu 復phục 懷hoài 軀khu 。 欲dục 向hướng 家gia 產sản 。 天Thiên 竺Trúc 俗tục 禮lễ 婦phụ 人nhân 。 歸quy 父phụ 母mẫu 國quốc 。
時thời 夫phu 婦phụ 乘thừa 車xa 載tải 二nhị 子tử 。 當đương 詣nghệ 舍Xá 衛Vệ 。 中trung 路lộ 食thực 息tức 并tinh 牧mục 牛ngưu 。
時thời 有hữu 毒độc 蛇xà 。 纏triền 繞nhiễu 牛ngưu 脚cước 。 牛ngưu 遂toại 離ly 絭# 。 其kỳ 夫phu 取thủ 牛ngưu 。 欲dục 得đắc 嚴nghiêm 發phát 。 見kiến 牛ngưu 為vị 毒độc 蛇xà 所sở 殺sát 。 蛇xà 復phục 捨xả 牛ngưu 。 復phục 纏triền 夫phu 殺sát 。 婦phụ 遙diêu 見kiến 之chi 。 悑# 懼cụ 戰chiến 慓phiêu 。 啼đề 哭khốc 呼hô 天thiên 。 無vô 救cứu 護hộ 者giả 。 日nhật 遂toại 欲dục 冥minh 。 去khứ 道đạo 不bất 遠viễn 有hữu 河hà 水thủy 。 河hà 水thủy 對đối 有hữu 家gia 居cư 。 婦phụ 怕phạ 日nhật 冥minh 懼cụ 為vi 賊tặc 劫kiếp 。 棄khí 車xa 將tương 二nhị 子tử 到đáo 水thủy 畔bạn 。 留lưu 大đại 子tử 著trước 水thủy 邊biên 。 抱bão 小tiểu 子tử 度độ 水thủy 。 適thích 到đáo 水thủy 半bán 。 狼lang 食thực 其kỳ 子tử 。 子tử 噭# 呼hô 母mẫu 時thời 還hoàn 顧cố 見kiến 子tử 。 為vị 狼lang 所sở 噉đạm 。 驚kinh 惶hoàng 悑# 懼cụ 。 失thất 抱bão 中trung 子tử 。 墮đọa 水thủy 隨tùy 流lưu 。 母mẫu 益ích 懊áo 惱não 。 迷mê 惑hoặc 失thất 志chí 。 頓đốn 躓chí 水thủy 中trung 。 墮đọa 所sở 懷hoài 子tử 。 遂toại 便tiện 度độ 水thủy 。 問vấn 道đạo 行hành 人nhân 。 我ngã 家gia 父phụ 母mẫu 。 為vi 安an 隱ẩn 不phủ 。 行hành 人nhân 答đáp 曰viết 。 昨tạc 夜dạ 失thất 火hỏa 。 皆giai 燒thiêu 父phụ 母mẫu 悉tất 盡tận 無vô 餘dư 。 又hựu 問vấn 行hành 人nhân 。 我ngã 夫phu 家gia 姑cô 妐# 。 為vi 安an 隱ẩn 不phủ 。 行hành 人nhân 答đáp 曰viết 。 昨tạc 有hữu 劫kiếp 賊tặc 慯# 害hại 其kỳ 家gia 。 姑cô 妐# 皆giai 死tử 。 無vô 完hoàn 在tại 者giả 。 其kỳ 母mẫu 聞văn 之chi 。 愁sầu 憂ưu 悑# 懼cụ 。 心tâm 迷mê 意ý 惑hoặc 。 不bất 識thức 東đông 西tây 。 脫thoát 衣y 裸lõa 形hình 。 迷mê 惑hoặc 狂cuồng 走tẩu 。 道đạo 中trung 行hành 人nhân 。 見kiến 大đại 怪quái 之chi 。 謂vị 邪tà 病bệnh 鬼quỷ 神thần 所sở 嬈nhiễu 。 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 精Tinh 舍Xá 。
時thời 婦phụ 馳trì 走tẩu 。 而nhi 往vãng 趣thú 之chi 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 為vi 大đại 會hội 說thuyết 法Pháp 。 諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 。 盲manh 者giả 見kiến 佛Phật 。 皆giai 眼nhãn 明minh 聾lung 者giả 得đắc 聽thính 。 瘂á 者giả 得đắc 言ngôn 。 疾tật 病bệnh 除trừ 愈dũ 。 尫# 劣liệt 強cường 健kiện 。 被bị 毒độc 不bất 行hành 。 心tâm 亂loạn 得đắc 定định 。
時thời 婦phụ 見kiến 佛Phật 。 意ý 即tức 得đắc 定định 。 不bất 復phục 愁sầu 憂ưu 。 自tự 視thị 裸lõa 形hình 。 慚tàm 愧quý 伏phục 地địa 。 佛Phật 呼hô 阿A 難Nan 。 取thủ 衣y 與dữ 。 著trước 竟cánh 稽khể 首thủ 佛Phật 足túc 。 卻khước 坐tọa 一nhất 面diện 。 佛Phật 即tức 為vi 說thuyết 。 經kinh 為vi 現hiện 罪tội 福phước 。 人nhân 命mạng 無vô 常thường 。 合hợp 會hội 有hữu 別biệt 。 種chủng 種chủng 法Pháp 要yếu 。 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 即tức 發phát 無vô 上thượng 。 正chánh 真chân 道Đạo 意ý 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 地địa 。
又hựu 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 正chánh 生sanh 何hà 因nhân 苦khổ 。 眾chúng 苦khổ 所sở 逼bức 故cố 。 餘dư 苦khổ 所sở 依y 故cố 。 出xuất 胎thai 時thời 復phục 受thọ 肢chi 體thể 逼bức 切thiết 大đại 苦khổ 。 餘dư 苦khổ 所sở 依y 者giả 。 謂vị 有hữu 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 等đẳng 眾chúng 苦khổ 隨tùy 逐trục 。 老lão 何hà 因nhân 苦khổ 。
時thời 分phần/phân 變biến 壞hoại 苦khổ 故cố 。 病bệnh 何hà 因nhân 苦khổ 。 大đại 種chủng 變biến 異dị 苦khổ 故cố 。 死tử 何hà 因nhân 苦khổ 。 壽thọ 命mạng 變biến 壞hoại 苦khổ 故cố 。 怨oán 憎tăng 會hội 何hà 因nhân 苦khổ 。 合hợp 會hội 生sanh 苦khổ 故cố 。 愛ái 別biệt 離ly 何hà 因nhân 苦khổ 。 愛ái 別biệt 離ly 時thời 生sanh 苦khổ 故cố 。 求cầu 不bất 得đắc 何hà 因nhân 苦khổ 。 所sở 求cầu 不bất 果quả 生sanh 苦khổ 故cố 。 略lược 攝nhiếp 一nhất 切thiết 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 何hà 因nhân 苦khổ 。 麁thô 重trọng 苦khổ 故cố 。 又hựu 雜tạp 譬thí 喻dụ 經Kinh 云vân 。 昔tích 有hữu 世thế 人nhân 入nhập 海hải 採thải 寶bảo 。 逢phùng 有hữu 七thất 難nạn/nan 。 一nhất 者giả 四tứ 面diện 大đại 風phong 同đồng 時thời 起khởi 。 吹xuy 船thuyền 令linh 顛điên 倒đảo 。 二nhị 者giả 船thuyền 中trung 欲dục 壞hoại 而nhi 漏lậu 。 三tam 者giả 人nhân 欲dục 墮đọa 水thủy 死tử 。 乃nãi 得đắc 上thượng 岸ngạn 。 四tứ 者giả 二nhị 龍long 上thượng 岸ngạn 欲dục 噉đạm 之chi 。 五ngũ 者giả 得đắc 平bình 地địa 三tam 毒độc 蛇xà 逐trục 欲dục 噉đạm 之chi 。 六lục 者giả 地địa 有hữu 熱nhiệt 沙sa 。 走tẩu 行hành 其kỳ 上thượng 燒thiêu 爛lạn 人nhân 脚cước 。 七thất 者giả 仰ngưỡng 視thị 不bất 見kiến 。 日nhật 月nguyệt 常thường 冥minh 。 不bất 知tri 東đông 西tây 甚thậm 難nan 也dã 。
佛Phật 告cáo 諸chư 弟đệ 子tử 。
若nhược 曹tào 亦diệc 有hữu 七thất 事sự 。 一nhất 者giả 四tứ 面diện 大đại 風phong 起khởi 者giả 。 謂vị 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 二nhị 者giả 六lục 情tình 貪tham 愛ái 無vô 限hạn 。 譬thí 船thuyền 滿mãn 溢dật 。 三tam 者giả 墮đọa 水thủy 欲dục 死tử 。 謂vị 為vị 魔ma 所sở 得đắc 。 四tứ 者giả 二nhị 龍long 上thượng 岸ngạn 噉đạm 者giả 。 謂vị 日nhật 月nguyệt 食thực 命mạng 。 五ngũ 者giả 平bình 地địa 三tam 毒độc 蛇xà 者giả 。 謂vị 人nhân 身thân 中trung 三tam 毒độc 。 六lục 者giả 熱nhiệt 沙sa 燒thiêu 爛lạn 其kỳ 脚cước 者giả 。 謂vị 地địa 獄ngục 中trung 火hỏa 。 七thất 者giả 仰ngưỡng 視thị 不bất 見kiến 日nhật 月nguyệt 者giả 。 謂vị 受thọ 罪tội 之chi 處xứ 。 窈yểu 窈yểu 冥minh 冥minh 。 無vô 有hữu 出xuất 期kỳ 。 佛Phật 語ngữ 諸chư 弟đệ 子tử 。 當đương 識thức 是thị 言ngôn 。 莫mạc 與dữ 此thử 會hội 。 勤cần 行hành 六lục 事sự 。 可khả 得đắc 解giải 脫thoát 。
又hựu 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 若nhược 外ngoại 道đạo 自tự 餓ngạ 苦khổ 行hạnh 得đắc 道Đạo 者giả 。 一nhất 切thiết 畜súc 生sanh 。 悉tất 應ưng 得đắc 道Đạo 。 是thị 故cố 外ngoại 道đạo 受thọ 自tự 餓ngạ 法pháp 。 投đầu 淵uyên 赴phó 火hỏa 。 自tự 墜trụy 高cao 巖nham 。 常thường 翹kiều 一nhất 脚cước 。 五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 。 常thường 臥ngọa 灰hôi 土thổ/độ 棘cức 刺thứ 編biên 㭬# 樹thụ 葉diệp 惡ác 草thảo 牛ngưu 糞phẩn 之chi 上thượng 。 麁thô 服phục 麻ma 衣y 糞phẩn 埽# 氀lâu 褐hạt 。 欽khâm 婆bà 羅la 衣y 。 茹như 菜thái 噉đạm 果quả 藕ngẫu 根căn 油du 滓chỉ 。 若nhược 行hành 乞khất 食thực 限hạn 至chí 一nhất 家gia 。 主chủ 若nhược 言ngôn 無vô 。 即tức 便tiện 捨xả 去khứ 。 設thiết 復phục 還hoàn 喚hoán 終chung 不bất 迴hồi 顧cố 。 不bất 食thực 鹽diêm 肉nhục 五ngũ 種chủng 辛tân 味vị 。 常thường 飲ẩm 噉đạm 洮đào 糖đường 沸phí 汁trấp 。 乃nãi 云vân 是thị 等đẳng 能năng 為vi 無vô 上thượng 。 解giải 脫thoát 因nhân 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 不bất 見kiến 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 人nhân 行hành 如như 是thị 法pháp 。 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 是thị 故cố 先tiên 須tu 調điều 心tâm 。 不bất 偏thiên 苦khổ 身thân 。 即tức 得đắc 道Đạo 果Quả 。 又hựu 修tu 行hành 道Đạo 地địa 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 小tiểu 兒nhi 。 捕bộ 得đắc 一nhất 雀tước 執chấp 持trì 令linh 惱não 。 以dĩ 長trường/trưởng 縷lũ 繫hệ 放phóng 之chi 飛phi 去khứ 。 自tự 以dĩ 為vi 脫thoát 。 不bất 復phục 遭tao 厄ách 。 詣nghệ 樹thụ 池trì 飲ẩm 自tự 恣tứ 安an 隱ẩn 。 縷lũ 盡tận 牽khiên 還hoàn 持trì 弄lộng 惱não 苦khổ 。 如như 本bổn 無vô 異dị 。 修tu 行hành 如như 是thị 。 自tự 惟duy 念niệm 言ngôn 。 雖tuy 至chí 梵Phạm 天Thiên 當đương 還hoàn 欲dục 界giới 受thọ 苦khổ 如như 故cố 。 於ư 是thị 頌tụng 曰viết 。
譬thí 如như 有hữu 雀tước 繩thằng 繫hệ 足túc 。 適thích 飛phi 縷lũ 盡tận 牽khiên 復phục 迴hồi 。
修tu 行hành 如như 是thị 止chỉ 梵Phạm 天Thiên 。 續tục 行hành 欲dục 界giới 不bất 離ly 苦khổ 。
法Pháp 苑Uyển 珠Châu 林Lâm 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 六lục
Pháp Uyển Châu Lâm ♦ Hết quyển 66
❖
Phiên âm: 10/4/2016 ◊ Cập nhật: 10/4/2016
Pháp Uyển Châu Lâm ♦ Quyển 66
西tây 明minh 寺tự 沙Sa 門Môn 釋thích 道đạo 世thế 撰soạn
怨oán 苦khổ 篇thiên 第đệ 七thất 十thập 七thất (# 此thử 有hữu 七thất 部bộ )#
-# 述thuật 意ý 部bộ
-# 傷thương 悼điệu 部bộ
-# 五ngũ 陰ấm 部bộ
-# 八bát 苦khổ 部bộ
-# 雜tạp 難nạn/nan 部bộ
-# 蟲trùng 寓# 部bộ
-# 地địa 獄ngục 部bộ
述thuật 意ý 部bộ 第đệ 一nhất
夫phu 三tam 界giới 輪luân 轉chuyển 。 六lục 道đạo 萍bình 移di 。 神thần 明minh 不bất 朽hủ 。 識thức 慮lự 冥minh 持trì 。 乍sạ 死tử 乍sạ 生sanh 。
時thời 來lai 時thời 往vãng 。 棄khí 捨xả 身thân 命mạng 。 草thảo 籌trù 難nạn/nan 辯biện 惟duy 大đại 地địa 丘khâu 坑khanh 莫mạc 非phi 我ngã 故cố 身thân 。 滄thương 海hải 川xuyên 流lưu 皆giai 同đồng 吾ngô 淚lệ 血huyết 。 以dĩ 此thử 而nhi 觀quán 。 誰thùy 非phi 親thân 友hữu 。 人nhân 鬼quỷ 雖tuy 別biệt 。 生sanh 滅diệt 固cố 同đồng 。 恩ân 愛ái 之chi 情tình 。
時thời 復phục 影ảnh 響hưởng 。 群quần 邪tà 愚ngu 闇ám 。 不bất 識thức 親thân 疏sớ/sơ 。 遂toại 使sử 喪táng 彼bỉ 身thân 形hình 養dưỡng 己kỷ 軀khu 命mạng 。 更cánh 互hỗ 屠đồ 割cát 共cộng 為vi 怨oán 府phủ 。 歷lịch 劫kiếp 相tương/tướng 讎thù 苦khổ 報báo 難nan 盡tận 。 靜tĩnh 思tư 此thử 事sự 豈khởi 不bất 痛thống 心tâm 也dã 。
傷thương 悼điệu 部bộ 第đệ 二nhị
如như 中trung 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 長trường 夜dạ 轉chuyển 輪luân 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 此thử 大đại 地địa 一nhất 切thiết 草thảo 木mộc 。 以dĩ 四tứ 指chỉ 量lượng 。 斬trảm 以dĩ 為vi 籌trù 。 以dĩ 數số 汝nhữ 等đẳng 長trường 夜dạ 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 所sở 依y 父phụ 母mẫu 。 籌trù 數số 已dĩ 盡tận 。 其kỳ 諸chư 父phụ 母mẫu 數số 猶do 不bất 盡tận 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 如như 是thị 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 長trường 夜dạ 。 輪luân 轉chuyển 故cố 。 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 等đẳng 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 飲ẩm 其kỳ 母mẫu 乳nhũ 。 多đa 於ư 殑Căng 伽Già 河hà 及cập 。 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 汝nhữ 等đẳng 長trường 夜dạ 。 或hoặc 生sanh 象tượng 中trung 飲ẩm 母mẫu 乳nhũ 無vô 量lượng 數số 。 或hoặc 生sanh 駝đà 馬mã 牛ngưu 驢lư 。 諸chư 禽cầm 獸thú 類loại 。 飲ẩm 其kỳ 母mẫu 乳nhũ 數số 無vô 量lượng 。 汝nhữ 等đẳng 長trường 夜dạ 。 棄khí 於ư 塚trủng 間gian 。 膿nùng 血huyết 流lưu 出xuất 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 或hoặc 墮đọa 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 髓tủy 血huyết 流lưu 出xuất 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 等đẳng 長trường 夜dạ 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 所sở 出xuất 身thân 血huyết 。 甚thậm 多đa 無vô 數số 。 過quá 殑Căng 伽Già 河hà 水thủy 及cập 四tứ 大đại 海hải 。 汝nhữ 於ư 長trường 夜dạ 。 曾tằng 生sanh 象tượng 中trung 。 或hoặc 截tiệt 耳nhĩ 鼻tị 。 頭đầu 尾vĩ 四tứ 足túc 。 其kỳ 血huyết 無vô 量lượng 。 或hoặc 受thọ 馬mã 駝đà 驢lư 牛ngưu 禽cầm 獸thú 類loại 等đẳng 。 斷đoạn 截tiệt 耳nhĩ 鼻tị 頭đầu 足túc 四tứ 體thể 。 其kỳ 血huyết 無vô 量lượng 。 或hoặc 身thân 命mạng 終chung 。 棄khí 於ư 塚trủng 間gian 。 膿nùng 血huyết 流lưu 出xuất 。 其kỳ 數số 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 或hoặc 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 喪táng 失thất 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 宗tông 親thân 知tri 識thức 。 或hoặc 喪táng 失thất 錢tiền 財tài 。 為vi 之chi 流lưu 淚lệ 。 甚thậm 多đa 無vô 量lượng 。 過quá 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
汝nhữ 等đẳng 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 安an 隱ẩn 快khoái 樂lạc 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 等đẳng 長trường 夜dạ 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 亦diệc 曾tằng 受thọ 斯tư 樂nhạo/nhạc/lạc 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 或hoặc 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 受thọ 苦khổ 惱não 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 昔tích 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 以dĩ 來lai 。 曾tằng 受thọ 如như 是thị 之chi 苦khổ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 或hoặc 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 而nhi 生sanh 恐khủng 悑# 。 衣y 毛mao 為vi 竪thụ 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 等đẳng 過quá 去khứ 。 必tất 曾tằng 殺sát 生sanh 為vi 傷thương 害hại 者giả 。 為vị 惡ác 知tri 識thức 。 於ư 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 。 不bất 知tri 其kỳ 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 或hoặc 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 愛ái 念niệm 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 如như 過quá 去khứ 世thế 時thời 。 必tất 為vì 我ngã 等đẳng 。 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 妻thê 子tử 。 親thân 屬thuộc 師sư 友hữu 知tri 識thức 。 如như 是thị 長trường 夜dạ 。 生sanh 死tử 輪luân 轉chuyển 。 無vô 明minh 所sở 蓋cái 。 愛ái 繫hệ 其kỳ 頸cảnh 。 故cố 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 。 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 是thị 故cố 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 如như 是thị 學học 。 精tinh 勤cần 方phương 便tiện 。 斷đoạn 除trừ 諸chư 大đại 莫mạc 令linh 增tăng 長trưởng 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 即tức 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
一nhất 人nhân 一nhất 劫kiếp 中trung 。 積tích 聚tụ 其kỳ 身thân 骨cốt 。
常thường 積tích 不bất 腐hủ 壞hoại 。 如như 毘Tỳ 富Phú 羅La 山Sơn 。
若nhược 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 正chánh 智trí 見kiến 真Chân 諦Đế 。
此thử 苦khổ 及cập 苦khổ 因nhân 。 離ly 苦khổ 得đắc 寂tịch 滅diệt 。
修tu 習tập 八bát 道Đạo 跡tích 。 正chánh 向hướng 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
極cực 至chí 於ư 七thất 有hữu 。 天thiên 人nhân 來lai 往vãng 生sanh 。
盡tận 一nhất 切thiết 諸chư 結kết 。 究cứu 竟cánh 於ư 苦khổ 邊biên 。
佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。
眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 。 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 無vô 有hữu 一nhất 處xứ 。 不bất 生sanh 不bất 死tử 者giả 。 如như 是thị 長trường 夜dạ 。 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 亦diệc 無vô 有hữu 一nhất 處xứ 。 無vô 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 妻thê 子tử 。 眷quyến 屬thuộc 宗tông 親thân 師sư 長trưởng 者giả 。 譬thí 如như 大đại 雨vũ 。 滴tích 漚âu 一nhất 生sanh 一nhất 滅diệt 。 是thị 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 所sở 蓋cái 。 愛ái 繫hệ 其kỳ 頸cảnh 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 譬thí 如như 普phổ 天thiên 大đại 雨vũ 洪hồng 注chú 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 處xứ 。 如như 是thị 四tứ 方phương 無vô 量lượng 國quốc 土độ 劫kiếp 壞hoại 。 如như 天thiên 普phổ 雨vũ 天thiên 下hạ 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 處xứ 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 不bất 知tri 苦khổ 之chi 本bổn 際tế 。 譬thí 如như 擲trịch 杖trượng 空không 中trung 。 或hoặc 頭đầu 落lạc 地địa 。 或hoặc 尾vĩ 落lạc 地địa 。 或hoặc 中trung 落lạc 地địa 。 如như 是thị 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 長trường 夜dạ 輪luân 轉chuyển 。 或hoặc 墮đọa 地địa 獄ngục 。 或hoặc 墮đọa 畜súc 生sanh 。 或hoặc 墮đọa 餓ngạ 鬼quỷ 。 又hựu 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 經Kinh 云vân 。
爾nhĩ 時thời 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 有hữu 一nhất 天thiên 子tử 。 身thân 形hình 有hữu 五ngũ 死tử 瑞thụy 。 一nhất 華hoa 冠quan 自tự 萎nuy 。 二nhị 衣y 裳thường 垢cấu 坌bộn 。 三tam 腋dịch 下hạ 流lưu 汗hãn 。 四tứ 不bất 樂nhạo 本bổn 位vị 。 五ngũ 玉ngọc 女nữ 違vi 伴bạn 。
時thời 彼bỉ 天thiên 子tử 。 愁sầu 憂ưu 苦khổ 惱não 。 搥trùy 胸hung 歎thán 息tức 。
時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 聞văn 此thử 天thiên 子tử 愁sầu 憂ưu 聲thanh 。 便tiện 勅sắc 一nhất 天thiên 子tử 。 此thử 何hà 等đẳng 聲thanh 。 乃nãi 徹triệt 此thử 間gian 。 彼bỉ 天thiên 子tử 具cụ 報báo 所sở 由do 。
爾nhĩ 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 自tự 往vãng 其kỳ 所sở 。 語ngữ 彼bỉ 天thiên 子tử 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 愁sầu 憂ưu 苦khổ 惱não 。 乃nãi 至chí 於ư 斯tư 。 天thiên 子tử 報báo 言ngôn 。 尊tôn 者giả 那na 得đắc 不bất 愁sầu 。 命mạng 將tương 欲dục 終chung 。 有hữu 五ngũ 怪quái 衰suy 。 令linh 此thử 七thất 寶bảo 宮cung 殿điện 。 悉tất 當đương 忘vong 失thất 。 及cập 五ngũ 百bách 玉ngọc 女nữ 亦diệc 當đương 星tinh 散tán 。 所sở 食thực 甘cam 露lộ 今kim 無vô 氣khí 味vị 。 是thị 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 語ngữ 彼bỉ 天thiên 子tử 言ngôn 。 汝nhữ 豈khởi 不bất 聞văn 如Như 來Lai 說thuyết 偈kệ 乎hồ 。
一nhất 切thiết 行hành 無vô 常thường 。 生sanh 者giả 必tất 有hữu 死tử 。
不bất 生sanh 則tắc 不bất 死tử 。 此thử 滅diệt 最tối 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。
汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 愁sầu 憂ưu 乃nãi 至chí 於ư 斯tư 。 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 無vô 常thường 之chi 物vật 。 欲dục 使sử 有hữu 常thường 者giả 。 此thử 事sự 不bất 然nhiên 。 天thiên 子tử 報báo 言ngôn 。 云vân 何hà 天thiên 帝đế 那na 得đắc 不bất 愁sầu 。 我ngã 今kim 天thiên 身thân 。 清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。 光quang 逾du 日nhật 月nguyệt 。 靡mĩ 所sở 不bất 照chiếu 。 捨xả 此thử 身thân 已dĩ 。 當đương 生sanh 羅La 閱Duyệt 城Thành 中trung 猪trư 腹phúc 中trung 。 生sanh 常thường 食thực 屎thỉ 溺nịch 。 死tử 時thời 為vi 刀đao 所sở 割cát 。 是thị 時thời 帝Đế 釋Thích 語ngữ 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 可khả 自tự 。 歸quy 佛Phật 法Pháp 眾Chúng 。 便tiện 不bất 墮đọa 三tam 惡ác 趣thú 。 故cố 如Như 來Lai 亦diệc 說thuyết 此thử 偈kệ 。
諸chư 有hữu 自tự 歸quy 佛Phật 。 不bất 墮đọa 三tam 惡ác 趣thú 。
盡tận 漏lậu 處xứ 天thiên 人nhân 。 便tiện 當đương 至chí 涅Niết 槃Bàn 。
爾nhĩ 時thời 彼bỉ 天thiên 。 問vấn 帝Đế 釋Thích 言ngôn 。 今kim 如Như 來Lai 竟cánh 為vi 所sở 在tại 。 帝Đế 釋Thích 報báo 曰viết 。 今kim 如Như 來Lai 在tại 摩Ma 竭Kiệt 提đề 國quốc 。 羅La 閱Duyệt 城Thành 中trung 。 迦Ca 蘭Lan 陀Đà 竹Trúc 園Viên 所sở 。 天thiên 子tử 報báo 言ngôn 。 我ngã 今kim 無vô 力lực 至chí 彼bỉ 。 帝Đế 釋Thích 報báo 言ngôn 。 汝nhữ 當đương 右hữu 膝tất 著trước 地địa 長trường 跪quỵ 。 叉xoa 手thủ 向hướng 下hạ 方phương 界giới 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 善thiện 觀quán 察sát 之chi 。 今kim 在tại 垂thùy 窮cùng 之chi 地địa 。 願nguyện 矜căng 愍mẫn 之chi 。 今kim 自tự 歸quy 三Tam 尊Tôn 。 如Như 來Lai 無vô 所sở 著trước 。
時thời 彼bỉ 天thiên 子tử 。 隨tùy 帝Đế 釋Thích 語ngữ 。 即tức 便tiện 長trường 跪quỵ 。 向hướng 下hạ 方phương 界giới 。 自tự 稱xưng 姓tánh 名danh 。 自tự 歸quy 佛Phật 法Pháp 眾Chúng 。 盡tận 其kỳ 形hình 壽thọ 。 為vi 真chân 佛Phật 子tử 。 非phi 用dụng 天thiên 子tử 。 如như 是thị 至chí 三tam 。 說thuyết 此thử 語ngữ 已dĩ 。 不bất 復phục 處xứ 猪trư 胎thai 。 乃nãi 生sanh 長trưởng 者giả 家gia 。 是thị 時thời 天thiên 子tử 。 隨tùy 壽thọ 長trường 短đoản 。 生sanh 羅La 閱Duyệt 城Thành 中trung 。 大đại 長trưởng 者giả 家gia 。 是thị 時thời 長trưởng 者giả 。 婦phụ 自tự 知tri 有hữu 娠thần 。 十thập 月nguyệt 欲dục 滿mãn 。 生sanh 一nhất 男nam 兒nhi 。 端đoan 正chánh 無vô 雙song 。 世thế 之chi 希hy 有hữu 。 年niên 至chí 十thập 歲tuế 。 父phụ 母mẫu 將tương 至chí 佛Phật 所sở 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 即tức 於ư 座tòa 上thượng 。 諸chư 塵trần 垢cấu 盡tận 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 無vô 復phục 瑕hà 穢uế 。 後hậu 離ly 俗tục 出xuất 家gia 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。
又hựu 正Chánh 法Pháp 念niệm 經Kinh 云vân 。
爾nhĩ 時thời 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王Vương 。 為vi 諸chư 天thiên 眾chúng 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 於ư 天thiên 人nhân 中trung 。 有hữu 十thập 六lục 苦khổ 。 何hà 等đẳng 十thập 六lục 。 天thiên 人nhân 之chi 中trung 。 善thiện 道đạo 所sở 攝nhiếp 。 一nhất 者giả 中trung 陰ấm 苦khổ 。 二nhị 者giả 住trụ 胎thai 苦khổ 。 三tam 者giả 出xuất 胎thai 苦khổ 。 四tứ 者giả 悑# 食thực 苦khổ 。 五ngũ 者giả 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 六lục 者giả 愛ái 別biệt 離ly 苦khổ 。 七thất 者giả 寒hàn 熱nhiệt 等đẳng 苦khổ 。 八bát 者giả 病bệnh 苦khổ 。 九cửu 者giả 他tha 給cấp 使sử 苦khổ 。 十thập 者giả 遣khiển 求cầu 營doanh 作tác 苦khổ 。 十thập 一nhất 者giả 近cận 惡ác 知tri 識thức 苦khổ 。 十thập 二nhị 者giả 妻thê 子tử 親thân 里lý 衰suy 惱não 苦khổ 。 十thập 三tam 者giả 飢cơ 渴khát 苦khổ 。 十thập 四tứ 者giả 為vi 他tha 輕khinh 毀hủy 苦khổ 。 十thập 五ngũ 者giả 老lão 苦khổ 。 十thập 六lục 者giả 死tử 苦khổ 。 如như 是thị 十thập 六lục 人nhân 中trung 大đại 苦khổ 。 於ư 人nhân 世thế 間gian 。 乃nãi 至chí 命mạng 終chung 。 及cập 餘dư 眾chúng 苦khổ 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 不bất 可khả 堪kham 忍nhẫn 。 於ư 有hữu 為vi 中trung 。 無vô 有hữu 少thiểu 樂lạc 。 一nhất 切thiết 無vô 常thường 。 一nhất 切thiết 敗bại 壞hoại 。
爾nhĩ 時thời 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王Vương 。 以dĩ 偈kệ 頌tụng 曰viết 。
於ư 人nhân 世thế 界giới 中trung 。 有hữu 陰ấm 皆giai 是thị 苦khổ 。
有hữu 生sanh 必tất 歸quy 死tử 。 有hữu 死tử 必tất 有hữu 生sanh 。
若nhược 住trụ 於ư 中trung 陰ấm 。 自tự 業nghiệp 受thọ 苦khổ 惱não 。
長trường 夜dạ 遠viễn 行hành 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
沒một 於ư 屎thỉ 溺nịch 中trung 。 熱nhiệt 氣khí 之chi 所sở 燒thiêu 。
如như 是thị 住trụ 胎thai 苦khổ 。 不bất 可khả 得đắc 具cụ 說thuyết 。
常thường 貪tham 於ư 食thực 味vị 。 其kỳ 心tâm 常thường 希hy 望vọng 。
於ư 味vị 變biến 大đại 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
小tiểu 心tâm 常thường 希hy 望vọng 。 於ư 欲dục 不bất 知tri 足túc 。
所sở 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
怨oán 憎tăng 不bất 愛ái 會hội 。 猶do 如như 大đại 火hỏa 毒độc 。
所sở 生sanh 諸chư 苦khổ 惱não 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
於ư 恩ân 愛ái 別biệt 離ly 。 眾chúng 生sanh 趣thú 大đại 苦khổ 。
大đại 惡ác 難nan 堪kham 忍nhẫn 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
寒hàn 熱nhiệt 大đại 苦khổ 畏úy 。 生sanh 無vô 量lượng 種chủng 苦khổ 。
眾chúng 生sanh 受thọ 斯tư 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
病bệnh 苦khổ 害hại 人nhân 命mạng 。 病bệnh 為vi 死tử 王vương 使sử 。
眾chúng 生sanh 受thọ 斯tư 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
為vi 他tha 所sở 策sách 使sử 。 常thường 無vô 有hữu 自tự 在tại 。
眾chúng 生sanh 受thọ 斯tư 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
愛ái 毒độc 燒thiêu 眾chúng 生sanh 。 遣khiển 求cầu 大đại 受thọ 苦khổ 。
次thứ 第đệ 乃nãi 至chí 死tử 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
若nhược 近cận 惡ác 知tri 識thức 。 眾chúng 苦khổ 常thường 不bất 斷đoạn 。
當đương 受thọ 惡ác 道đạo 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
妻thê 子tử 得đắc 衰suy 惱não 。 見kiến 則tắc 生sanh 大đại 苦khổ 。
出xuất 過quá 於ư 地địa 獄ngục 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
飢cơ 渴khát 自tự 燒thiêu 身thân 。 猶do 如như 猛mãnh 焰diễm 火hỏa 。
能năng 壞hoại 於ư 身thân 心tâm 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
常thường 為vi 輕khinh 賤tiện 他tha 。 親thân 里lý 及cập 知tri 識thức 。
生sanh 於ư 憂ưu 悲bi 苦khổ 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
人nhân 為vị 老lão 所sở 壓áp 。 身thân 羸luy 心tâm 意ý 劣liệt 。
傴ủ 僂lũ 任nhậm 杖trượng 行hành 。 此thử 苦khổ 不bất 可khả 說thuyết 。
人nhân 為vi 死tử 所sở 執chấp 。 從tùng 此thử 至chí 他tha 世thế 。
是thị 死tử 為vi 大đại 苦khổ 。 不bất 可khả 得đắc 宣tuyên 說thuyết 。
又hựu 九cửu 橫hoạnh/hoành 經Kinh 云vân
佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。
有hữu 九cửu 輩bối 。 九cửu 因nhân 緣duyên 命mạng 未vị 盡tận 時thời 便tiện 橫hoạnh 死tử 。 一nhất 為vi 不bất 應ưng 飯phạn 為vi 飯phạn 。 二nhị 為vi 不bất 量lượng 飯phạn 。 三tam 為vi 不bất 習tập 飯phạn 。 四tứ 為vi 不bất 出xuất 生sanh 。 五ngũ 為vi 止chỉ 熟thục 。 六lục 為vi 不bất 持trì 戒giới 。 七thất 為vi 近cận 惡ác 知tri 識thức 。 八bát 為vi 入nhập 里lý 不bất 時thời 。 不bất 知tri 法pháp 行hành 。 九cửu 為vi 可khả 避tị 不bất 避tị 。 如như 是thị 為vi 九cửu 因nhân 緣duyên 。 人nhân 命mạng 為vi 橫hoạnh 盡tận 。 一nhất 不bất 應ưng 飯phạn 者giả 。 名danh 不bất 可khả 意ý 飯phạn 。 亦diệc 為vi 飽bão 腹phúc 不bất 調điều 。 二nhị 不bất 量lượng 飯phạn 者giả 。 名danh 不bất 知tri 節tiết 度độ 。 多đa 飯phạn 過quá 足túc 。 三tam 不bất 習tập 飯phạn 者giả 。 名danh 為vi 不bất 知tri 時thời 。 冬đông 夏hạ 為vi 至chí 他tha 國quốc 。 不bất 知tri 俗tục 宜nghi 。 飯phạn 食thực 未vị 習tập 。 四tứ 不bất 出xuất 生sanh 飯phạn 者giả 。 為vi 飯phạn 物vật 未vị 消tiêu 復phục 上thượng 飯phạn 。 不bất 服phục 藥dược 吐thổ 下hạ 。 由do 未vị 時thời 消tiêu 。 五ngũ 為vi 止chỉ 熟thục 者giả 。 大đại 小tiểu 便tiện 來lai 時thời 。 不bất 即tức 時thời 行hành 。 噫# 噦uyết 嚏# 下hạ 風phong 來lai 時thời 制chế 。 六lục 不bất 持trì 戒giới 者giả 。 名danh 為vi 犯phạm 五Ngũ 戒Giới 。 殺sát 盜đạo 婬dâm 兩lưỡng 舌thiệt 飲ẩm 酒tửu 。 使sử 入nhập 縣huyện 官quan 捶chúy 杖trượng 斫chước 刺thứ 。 或hoặc 從tùng 怨oán 手thủ 死tử 。 或hoặc 驚kinh 悑# 念niệm 罪tội 憂ưu 死tử 。 七thất 為vi 近cận 惡ác 知tri 識thức 者giả 。 坐tọa 不bất 離ly 惡ác 知tri 識thức 故cố 。 不bất 覺giác 善thiện 惡ác 。 八bát 為vi 入nhập 里lý 不bất 時thời 者giả 。 名danh 為vi 冥minh 行hành 。 亦diệc 里lý 有hữu 諍tranh 。 縣huyện 官quan 長trưởng 吏lại 追truy 捕bộ 不bất 避tị 。 不bất 如như 法Pháp 行hành 。 妄vọng 入nhập 他tha 家gia 舍xá 。 九cửu 為vi 可khả 避tị 不bất 避tị 者giả 。 為vi 弊tệ 惡ác 象tượng 馬mã 牛ngưu 車xa 蛇xà 蚖ngoan 井tỉnh 水thủy 火hỏa 刀đao 杖trượng 醉túy 惡ác 人nhân 等đẳng 忤ngỗ 擾nhiễu 。 是thị 為vi 九cửu 橫hoạnh/hoành 人nhân 命mạng 未vị 盡tận 。 當đương 坐tọa 是thị 盡tận 。 又hựu 五ngũ 陰ấm 譬thí 喻dụ 經kinh 佛Phật 說thuyết 偈kệ 云vân 。
沫mạt 聚tụ 喻dụ 於ư 色sắc 。 受thọ 如như 水thủy 中trung 泡bào 。
想tưởng 譬thí 熱nhiệt 時thời 焰diễm 。 行hành 為vi 若nhược 芭ba 蕉tiêu 。
器khí 幻huyễn 喻dụ 如như 識thức 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 若nhược 此thử 。
當đương 為vi 觀quán 是thị 要yếu 。 熟thục 省tỉnh 而nhi 思tư 惟duy 。
空không 虛hư 之chi 為vi 審thẩm 。 不bất 覩đổ 其kỳ 有hữu 常thường 。
欲dục 見kiến 陰ấm 當đương 爾nhĩ 。 真chân 智trí 說thuyết 皆giai 然nhiên 。
三tam 事sự 斷đoạn 絕tuyệt 時thời 。 知tri 身thân 無vô 所sở 直trực 。
命mạng 盡tận 溫ôn 暖noãn 氣khí 。 捨xả 身thân 而nhi 轉chuyển 逝thệ 。
當đương 其kỳ 死tử 臥ngọa 地địa 。 猶do 草thảo 無vô 所sở 知tri 。
觀quán 其kỳ 狀trạng 如như 是thị 。 但đãn 幻huyễn 而nhi 愚ngu 貪tham 。
止chỉ 止chỉ 為vi 無vô 安an 。 亦diệc 無vô 有hữu 牢lao 強cường 。
知tri 五ngũ 陰ấm 如như 此thử 。 比Bỉ 丘Khâu 宜nghi 精tinh 進tấn 。
是thị 以dĩ 當đương 晝trú 夜dạ 。 自tự 覺giác 念niệm 正chánh 智trí 。
受thọ 行hành 寂tịch 滅diệt 道Đạo 。 行hành 除trừ 最tối 安an 樂lạc 。
五ngũ 陰ấm 部bộ 第đệ 三tam
如như 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 王vương 。 畜súc 四tứ 毒độc 蛇xà 置trí 之chi 一nhất 篋khiếp 。 以dĩ 付phó 一nhất 人nhân 。 仰ngưỡng 令linh 瞻chiêm 養dưỡng 。 若nhược 令linh 一nhất 蛇xà 。 生sanh 瞋sân 恚khuể 者giả 。 我ngã 當đương 準chuẩn 法pháp 。 戮lục 之chi 都đô 市thị 。
爾nhĩ 時thời 聞văn 王vương 切thiết 念niệm 。 心tâm 生sanh 惶hoàng 悑# 捨xả 篋khiếp 逃đào 走tẩu 。 王vương 時thời 復phục 遣khiển 五ngũ 旃chiên 陀đà 羅la 拔bạt 刀đao 隨tùy 後hậu 。 其kỳ 人nhân 迴hồi 顧cố 見kiến 後hậu 五ngũ 人nhân 。 遂toại 自tự 捨xả 去khứ 。 是thị 時thời 五ngũ 人nhân 。 以dĩ 惡ác 方phương 便tiện 。 藏tạng 所sở 持trì 刀đao 。 密mật 遣khiển 一nhất 人nhân 。 詐trá 為vi 親thân 善thiện 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。 汝nhữ 可khả 還hoàn 來lai 。 其kỳ 人nhân 不bất 信tín 。 投đầu 一nhất 聚tụ 落lạc 欲dục 自tự 隱ẩn 匿nặc 。 既ký 入nhập 聚tụ 落lạc 中trung 。 闚khuy 看khán 諸chư 舍xá 。 都đô 不bất 見kiến 人nhân 。 執chấp 持trì 瓨giang 器khí 悉tất 空không 無vô 物vật 。 既ký 不bất 見kiến 人nhân 求cầu 物vật 不bất 得đắc 。 即tức 便tiện 坐tọa 地địa 。 聞văn 空không 中trung 聲thanh 。 咄đốt 哉tai 男nam 子tử 。 此thử 聚tụ 空không 曠khoáng 無vô 有hữu 居cư 民dân 。 今kim 夜dạ 當đương 有hữu 六lục 大đại 賊tặc 來lai 。 汝nhữ 設thiết 遇ngộ 者giả 命mạng 終chung 。 今kim 汝nhữ 當đương 云vân 何hà 。 而nhi 得đắc 免miễn 之chi 。
爾nhĩ 時thời 其kỳ 人nhân 。 恐khủng 悑# 遂toại 增tăng 。 復phục 捨xả 而nhi 去khứ 。 路lộ 值trị 一nhất 河hà 。 其kỳ 水thủy 漂phiêu 急cấp 無vô 有hữu 船thuyền 筏phiệt 以dĩ 恐khủng 畏úy 故cố 。 即tức 取thủ 種chủng 種chủng 草thảo 木mộc 為vi 筏phiệt 。 復phục 更cánh 思tư 惟duy 。 我ngã 設thiết 住trụ 此thử 當đương 為vi 毒độc 蛇xà 五ngũ 旃chiên 陀đà 羅la 一nhất 詐trá 親thân 者giả 及cập 六lục 大đại 賊tặc 。 之chi 所sở 危nguy 害hại 。 若nhược 度độ 此thử 河hà 筏phiệt 不bất 可khả 依y 。 當đương 沒một 水thủy 死tử 。 寧ninh 沒một 水thủy 死tử 終chung 不bất 為vì 彼bỉ 。 蛇xà 賊tặc 所sở 害hại 。 即tức 推thôi 草thảo 筏phiệt 。 置trí 之chi 水thủy 中trung 。 身thân 倚ỷ 其kỳ 上thượng 。 手thủ 抱bão 脚cước 踏đạp 。 截tiệt 流lưu 而nhi 去khứ 。 即tức 達đạt 彼bỉ 岸ngạn 。 安an 隱ẩn 無vô 患hoạn 。 心tâm 意ý 泰thái 然nhiên 。 悑# 懼cụ 消tiêu 除trừ 。 四tứ 毒độc 蛇xà 者giả 。 即tức 是thị 四tứ 大đại 。 五ngũ 旃chiên 陀đà 羅la 者giả 。 即tức 是thị 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 詐trá 親thân 者giả 。 即tức 是thị 貪tham 愛ái 。 投đầu 一nhất 聚tụ 落lạc 者giả 。 即tức 是thị 內nội 六lục 入nhập 。 六lục 大đại 賊tặc 來lai 者giả 。 即tức 是thị 外ngoại 塵trần 。 是thị 六lục 大đại 賊tặc 。 唯duy 有hữu 諸chư 王vương 乃nãi 能năng 遮già 止chỉ 者giả 。 唯duy 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 能năng 遮già 止chỉ 。 是thị 六lục 大đại 賊tặc 。 雖tuy 有hữu 諸chư 王vương 。 截tiệt 其kỳ 手thủ 足túc 。 猶do 故cố 不bất 能năng 令linh 其kỳ 心tâm 息tức 。 六lục 塵trần 惡ác 賊tặc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 得đắc 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 截tiệt 其kỳ 手thủ 足túc 。 亦diệc 不bất 能năng 令linh 。 不bất 劫kiếp 善thiện 法Pháp 。 如như 勇dũng 健kiện 人nhân 乃nãi 能năng 摧tồi 伏phục 是thị 六lục 大đại 賊tặc 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 乃nãi 能năng 摧tồi 滅diệt 。 六lục 塵trần 惡ác 賊tặc 。
八bát 苦khổ 部bộ 第đệ 四tứ
如như 五ngũ 王vương 經Kinh 云vân 。 佛Phật 為vi 五ngũ 王vương 說thuyết 法Pháp 。 人nhân 生sanh 在tại 世thế 。 常thường 有hữu 無vô 量lượng 。 眾chúng 苦khổ 切thiết 身thân 。 今kim 粗thô 為vì 汝nhữ 等đẳng 。 略lược 說thuyết 八bát 苦khổ 。 何hà 謂vị 八bát 苦khổ 。 一nhất 生sanh 苦khổ 。 二nhị 老lão 苦khổ 。 三tam 病bệnh 苦khổ 。 四tứ 死tử 苦khổ 。 五ngũ 恩ân 愛ái 別biệt 苦khổ 。 六lục 所sở 求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。 七thất 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 八bát 憂ưu 悲bi 苦khổ 。 是thị 為vi 八bát 苦khổ 也dã 。 何hà 為vi 生sanh 苦khổ 。 人nhân 死tử 之chi 時thời 。 不bất 知tri 精tinh 神thần 。 趣thú 向hướng 何hà 道đạo 。 未vị 得đắc 生sanh 處xứ 。 普phổ 受thọ 中trung 陰ấm 之chi 形hình 。 至chí 其kỳ 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 父phụ 母mẫu 和hòa 合hợp 。 便tiện 來lai 受thọ 胎thai 。 一nhất 七thất 日nhật 如như 薄bạc 酪lạc 。 二nhị 七thất 日nhật 如như 稠trù 酪lạc 。 三tam 七thất 日nhật 如như 凝ngưng 蘇tô 。 四tứ 七thất 日nhật 如như 肉nhục 摶đoàn 。 五ngũ 七thất 日nhật 五ngũ 皰pháo 成thành 就tựu 。 巧xảo 風phong 入nhập 腹phúc 。 吹xuy 其kỳ 身thân 體thể 。 六lục 情tình 開khai 張trương 。 在tại 母mẫu 腹phúc 中trung 。 生sanh 藏tạng 之chi 下hạ 。 熟thục 藏tạng 之chi 上thượng 。 母mẫu 噉đạm 一nhất 杯# 熱nhiệt 食thực 。 灌quán 其kỳ 身thân 體thể 。 如như 入nhập 鑊hoạch 湯thang 。 母mẫu 飲ẩm 一nhất 杯# 冷lãnh 水thủy 。 亦diệc 如như 寒hàn 冷lãnh 切thiết 身thân 。 母mẫu 飽bão 之chi 時thời 。 迫bách 仄# 身thân 體thể 。 痛thống 不bất 可khả 言ngôn 。 母mẫu 飢cơ 之chi 時thời 腹phúc 中trung 了liễu 了liễu 。 亦diệc 如như 倒đảo 懸huyền 。 受thọ 苦khổ 無vô 量lượng 。 至chí 其kỳ 滿mãn 月nguyệt 。 欲dục 生sanh 之chi 時thời 。 頭đầu 向hướng 產sản 門môn 。 劇kịch 如như 兩lưỡng 石thạch 峽# 山sơn 。 欲dục 生sanh 之chi 時thời 。 母mẫu 危nguy 父phụ 悑# 。 生sanh 墮đọa 草thảo 上thượng 。 身thân 體thể 細tế 軟nhuyễn 。 草thảo 觸xúc 其kỳ 身thân 。 如như 履lý 刀đao 劍kiếm 。 忽hốt 然nhiên 失thất 聲thanh 大đại 呼hô 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。 諸chư 人nhân 咸hàm 言ngôn 。 此thử 是thị 大đại 苦khổ 。 何hà 謂vị 老lão 苦khổ 。 謂vị 父phụ 母mẫu 養dưỡng 育dục 。 至chí 年niên 長trưởng 大đại 。 自tự 用dụng 強cường 健kiện 。 擔đảm 輕khinh 負phụ 重trọng 。 不bất 自tự 裁tài 量lượng 。 寒hàn 熱nhiệt 失thất 度độ 。 年niên 老lão 頭đầu 白bạch 齒xỉ 落lạc 。 目mục 視thị 昏hôn [瞄-田+(梳-木)]# 。 耳nhĩ 聽thính 不bất 聰thông 。 盛thịnh 去khứ 衰suy 至chí 。 皮bì 緩hoãn 面diện 皺trứu 。 百bách 節tiết 疼đông 痛thống 。 行hành 步bộ 苦khổ 極cực 。 坐tọa 起khởi 呻thân 吟ngâm 。 憂ưu 悲bi 心tâm 惱não 。 神thần 識thức 轉chuyển 減giảm 。 便tiện 旋toàn 即tức 忘vong 。 命mạng 日nhật 促xúc 盡tận 。 言ngôn 之chi 流lưu 洟di 。 坐tọa 起khởi 須tu 人nhân 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。 答đáp 曰viết 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 病bệnh 苦khổ 。 人nhân 有hữu 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 。 一nhất 大đại 不bất 調điều 。 百bách 一nhất 病bệnh 生sanh 。 四tứ 大đại 不bất 調điều 。 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 同đồng 時thời 俱câu 作tác 。 地địa 大đại 不bất 調điều 。 舉cử 身thân 沈trầm 重trọng 。 水thủy 大đại 不bất 調điều 。 舉cử 身thân 膖phùng 腫thũng 。 火hỏa 大đại 不bất 調điều 。 舉cử 身thân 蒸chưng 熱nhiệt 。 風phong 大đại 不bất 調điều 。 舉cử 身thân 掘quật 強cường 。 百bách 節tiết 苦khổ 痛thống 。 猶do 被bị 杖trượng 楚sở 。 四tứ 大đại 進tiến 退thoái 。 手thủ 足túc 不bất 任nhậm 。 氣khí 力lực 虛hư 竭kiệt 。 坐tọa 起khởi 須tu 人nhân 。 口khẩu 燥táo 脣thần 焦tiêu 筋cân 斷đoạn 鼻tị 揥# 。 目mục 不bất 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 音âm 。 不bất 淨tịnh 流lưu 出xuất 。 身thân 臥ngọa 其kỳ 上thượng 。 心tâm 懷hoài 苦khổ 惱não 。 言ngôn 輒triếp 悲bi 哀ai 。 六lục 親thân 在tại 側trắc 。 晝trú 夜dạ 看khán 視thị 。 初sơ 不bất 休hưu 息tức 。 餚hào 膳thiện 美mỹ 食thực 。 入nhập 口khẩu 皆giai 苦khổ 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 死tử 苦khổ 。 人nhân 死tử 之chi 時thời 。 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 同đồng 時thời 俱câu 作tác 。 四tứ 大đại 欲dục 散tán 。 魂hồn 神thần 不bất 安an 。 欲dục 死tử 之chi 時thời 。 刀đao 風phong 解giải 形hình 。 無vô 處xứ 不bất 痛thống 。 白bạch 汗hãn 流lưu 出xuất 。 兩lưỡng 手thủ 摸mạc 空không 。 室thất 家gia 內nội 外ngoại 。 在tại 其kỳ 左tả 右hữu 。 憂ưu 悲bi 洟di 泣khấp 。 痛thống 徹triệt 骨cốt 髓tủy 。 不bất 能năng 自tự 勝thắng 。 死tử 者giả 去khứ 之chi 。 風phong 游du 氣khí 絕tuyệt 。 火hỏa 滅diệt 身thân 冷lãnh 。 風phong 先tiên 火hỏa 次thứ 。 魂hồn 靈linh 去khứ 矣hĩ 。 身thân 體thể 侹đỉnh 直trực 。 無vô 所sở 復phục 知tri 。 旬tuần 月nguyệt 之chi 間gian 。 肉nhục 壞hoại 血huyết 流lưu 。 膖phùng 脹trướng 爛lạn 臭xú 。 甚thậm 不bất 可khả 近cận 。 棄khí 之chi 曠khoáng 野dã 。 眾chúng 鳥điểu 噉đạm 食thực 。 肉nhục 盡tận 骨cốt 乾can 。 髑độc 髏lâu 異dị 處xứ 。 比tỉ 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 恩ân 愛ái 別biệt 苦khổ 。 謂vị 室thất 家gia 內nội 外ngoại 。 兄huynh 弟đệ 妻thê 子tử 。 共cộng 相tương 戀luyến 慕mộ 。 一nhất 朝triêu 破phá 亡vong 。 為vị 人nhân 抄sao 劫kiếp 。 各các 自tự 分phân 張trương 。 父phụ 東đông 子tử 西tây 。 母mẫu 南nam 婦phụ 北bắc 。 非phi 唯duy 一nhất 處xứ 。 為vi 人nhân 奴nô 婢tỳ 。 各các 自tự 悲bi 呼hô 。 心tâm 肉nhục 斷đoạn 絕tuyệt 窈yểu 窈yểu 冥minh 冥minh 。 無vô 有hữu 相tương 見kiến 之chi 期kỳ 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 所sở 求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。 家gia 內nội 錢tiền 財tài 。 散tán 用dụng 追truy 求cầu 。 大đại 官quan 吏lại 民dân 。 望vọng 得đắc 富phú 貴quý 。 勤cần 苦khổ 求cầu 之chi 。 不bất 止chỉ 會hội 遇ngộ 得đắc 之chi 。 而nhi 作tác 邊biên 境cảnh 令linh 長trưởng 。 未vị 經kinh 幾kỷ 時thời 。 貪tham 取thủ 民dân 物vật 。 為vị 人nhân 告cáo 言ngôn 。 一nhất 朝triêu 有hữu 事sự 。 檻hạm 車xa 載tải 去khứ 。 欲dục 殺sát 之chi 時thời 。 憂ưu 苦khổ 無vô 量lượng 。 不bất 知tri 死tử 活hoạt 何hà 日nhật 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 世thế 人nhân 薄bạc 俗tục 。 共cộng 居cư 愛ái 欲dục 之chi 中trung 。 爭tranh 不bất 急cấp 之chi 事sự 。 更cánh 相tương 殺sát 害hại 。 遂toại 成thành 大đại 怨oán 。 各các 自tự 相tương 避tị 。 隱ẩn 藏tàng 無vô 地địa 。 各các 磨ma 刀đao 錯thác 箭tiễn 。 挾hiệp 弓cung 持trì 杖trượng 。 恐khủng 畏úy 相tương 見kiến 。 會hội 遇ngộ 陜# 道đạo 相tương 逢phùng 張trương 弓cung 竪thụ 箭tiễn 兩lưỡng 刃nhận 相tương 向hướng 。 不bất 知tri 勝thắng 負phụ 是thị 誰thùy 。 當đương 爾nhĩ 之chi 時thời 。 悑# 畏úy 無vô 量lượng 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
何hà 謂vị 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 苦khổ 。 謂vị 人nhân 生sanh 在tại 世thế 。 長trường 命mạng 者giả 乃nãi 至chí 百bách 歲tuế 。 短đoản 命mạng 者giả 胞bào 胎thai 傷thương 墮đọa 。 長trường 命mạng 之chi 者giả 。 與dữ 其kỳ 百bách 歲tuế 。 夜dạ 消tiêu 其kỳ 半bán 。 餘dư 年niên 五ngũ 十thập 在tại 。 其kỳ 酒tửu 醉túy 疾tật 病bệnh 。 不bất 知tri 作tác 人nhân 。 減giảm 少thiểu 五ngũ 歲tuế 。 小tiểu 時thời 愚ngu 癡si 。 至chí 年niên 十thập 五ngũ 。 未vị 知tri 禮lễ 義nghĩa 。 年niên 過quá 八bát 十thập 。 老lão 鈍độn 無vô 智trí 。 耳nhĩ 聾lung 目mục 冥minh 。 無vô 有hữu 法pháp 則tắc 。 復phục 減giảm 二nhị 十thập 年niên 。 已dĩ 九cửu 十thập 年niên 過quá 。 餘dư 有hữu 十thập 歲tuế 之chi 中trung 。 多đa 諸chư 憂ưu 愁sầu 。 天thiên 下hạ 欲dục 亂loạn 時thời 亦diệc 愁sầu 。 天thiên 下hạ 旱hạn 時thời 亦diệc 愁sầu 。 天thiên 下hạ 大đại 水thủy 亦diệc 愁sầu 。 天thiên 下hạ 霜sương 亦diệc 愁sầu 。 天thiên 下hạ 不bất 熟thục 亦diệc 愁sầu 。 室thất 家gia 內nội 外ngoại 。 多đa 諸chư 病bệnh 痛thống 亦diệc 愁sầu 。 持trì 家gia 財tài 物vật 。 治trị 生sanh 恐khủng 失thất 亦diệc 愁sầu 。 官quan 家gia 百bách 調điều 未vị 輸du 亦diệc 愁sầu 。 家gia 人nhân 遭tao 官quan 閉bế 繫hệ 牢lao 獄ngục 。 未vị 知tri 出xuất 期kỳ 亦diệc 愁sầu 。 兄huynh 弟đệ 遠viễn 行hành 未vị 歸quy 亦diệc 愁sầu 。 居cư 家gia 窮cùng 寒hàn 。 無vô 有hữu 衣y 食thực 亦diệc 愁sầu 。 比tỉ 舍xá 村thôn 落lạc 。 有hữu 事sự 亦diệc 愁sầu 。 社xã 稷tắc 不bất 辨biện 亦diệc 愁sầu 。 室thất 家gia 死tử 亡vong 。 無vô 有hữu 財tài 物vật 。 殯tấn 葬táng 亦diệc 愁sầu 。 至chí 春xuân 種chủng 作tác 無vô 有hữu 牛ngưu 犁lê 亦diệc 愁sầu 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 憂ưu 悲bi 。 無vô 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 時thời 。 至chí 其kỳ 節tiết 日nhật 。 共cộng 相tương 集tập 聚tụ 。 應ưng 當đương 歡hoan 樂lạc 。 方phương 共cộng 悲bi 啼đề 相tương 向hướng 。 此thử 是thị 苦khổ 不phủ 。
答đáp 言ngôn 。
實thật 是thị 大đại 苦khổ 。
又hựu 金kim 色sắc 王vương 經Kinh 云vân 。 有hữu 一nhất 天thiên 女nữ 。 向hướng 金Kim 色Sắc 王Vương 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。
何hà 法pháp 名danh 為vi 苦khổ 。 所sở 為vi 貧bần 窮cùng 是thị 。
何hà 苦khổ 最tối 為vi 重trọng 。 所sở 謂vị 貧bần 窮cùng 苦khổ 。
死tử 苦khổ 與dữ 貧bần 苦khổ 。 二nhị 苦khổ 等đẳng 無vô 異dị 。
寧ninh 當đương 受thọ 死tử 苦khổ 。 不bất 用dụng 貧bần 窮cùng 生sanh 。
又hựu 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 五ngũ 悑# 畏úy 者giả 。 一nhất 不bất 活hoạt 畏úy 。 二nhị 惡ác 名danh 畏úy 。 三tam 死tử 畏úy 。 四tứ 惡ác 趣thú 畏úy 。 五ngũ 怯khiếp 畏úy 。 如như 是thị 五ngũ 畏úy 證chứng 得đắc 清thanh 淨tịnh 意ý 樂lạc 。 地địa 時thời 皆giai 已dĩ 遠viễn 離ly 。
又hựu 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 太thái 后hậu 崩băng 經kinh 。 世Thế 尊Tôn 為vì 王vương 說thuyết 偈kệ 云vân 。
一nhất 切thiết 人nhân 歸quy 死tử 。 無vô 有hữu 不bất 死tử 者giả 。
隨tùy 行hành 種chúng 殃ương 福phước 。 自tự 獲hoạch 善thiện 惡ác 果quả 。
地địa 獄ngục 為vi 惡ác 行hành 。 善thiện 者giả 必tất 生sanh 天thiên 。
明minh 慧tuệ 能năng 分phân 別biệt 。 唯duy 福phước 能năng 遏át 惡ác 。
如như 是thị 大đại 王vương 。 有hữu 四tứ 恐khủng 畏úy 。 無vô 能năng 避tị 者giả 。 老lão 為vi 大đại 恐khủng 畏úy 。 肥phì 肉nhục 消tiêu 盡tận 。 病bệnh 為vi 大đại 恐khủng 畏úy 。 無vô 強cường 健kiện 志chí 。 死tử 為vi 大đại 恐khủng 畏úy 。 盡tận 無vô 有hữu 壽thọ 。 恩ân 愛ái 別biệt 離ly 。 為vi 大đại 恐khủng 畏úy 。 無vô 得đắc 求cầu 住trụ 。 此thử 之chi 四tứ 大đại 恐khủng 畏úy 一nhất 切thiết 刀đao 杖trượng 。 咒chú 術thuật 藥dược 草thảo 象tượng 馬mã 人nhân 民dân 珍trân 寶bảo 城thành 郭quách 可khả 救cứu 贖thục 者giả 。 譬thí 如như 大đại 雲vân 。 起khởi 雷lôi 霹phích 靂lịch 。 斯tư 須tu 還hoàn 散tán 。 人nhân 命mạng 極cực 短đoản 。 壽thọ 極cực 百bách 歲tuế 。 其kỳ 中trung 出xuất 者giả 少thiểu 。 唯duy 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 除trừ 去khứ 恩ân 愛ái 。 可khả 得đắc 度độ 苦khổ 。
雜tạp 難nạn/nan 部bộ 第đệ 五ngũ
如như 婦phụ 人nhân 遇ngộ 辜cô 經Kinh 云vân 。 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 有hữu 一nhất 人nhân 無vô 婦phụ 。 往vãng 詣nghệ 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 娶thú 婦phụ 。 本bổn 國quốc 自tự 有hữu 兩lưỡng 子tử 。 大đại 子tử 七thất 歲tuế 。 次thứ 子tử 孩hài 抱bão 。 母mẫu 復phục 懷hoài 軀khu 。 欲dục 向hướng 家gia 產sản 。 天Thiên 竺Trúc 俗tục 禮lễ 婦phụ 人nhân 。 歸quy 父phụ 母mẫu 國quốc 。
時thời 夫phu 婦phụ 乘thừa 車xa 載tải 二nhị 子tử 。 當đương 詣nghệ 舍Xá 衛Vệ 。 中trung 路lộ 食thực 息tức 并tinh 牧mục 牛ngưu 。
時thời 有hữu 毒độc 蛇xà 。 纏triền 繞nhiễu 牛ngưu 脚cước 。 牛ngưu 遂toại 離ly 絭# 。 其kỳ 夫phu 取thủ 牛ngưu 。 欲dục 得đắc 嚴nghiêm 發phát 。 見kiến 牛ngưu 為vị 毒độc 蛇xà 所sở 殺sát 。 蛇xà 復phục 捨xả 牛ngưu 。 復phục 纏triền 夫phu 殺sát 。 婦phụ 遙diêu 見kiến 之chi 。 悑# 懼cụ 戰chiến 慓phiêu 。 啼đề 哭khốc 呼hô 天thiên 。 無vô 救cứu 護hộ 者giả 。 日nhật 遂toại 欲dục 冥minh 。 去khứ 道đạo 不bất 遠viễn 有hữu 河hà 水thủy 。 河hà 水thủy 對đối 有hữu 家gia 居cư 。 婦phụ 怕phạ 日nhật 冥minh 懼cụ 為vi 賊tặc 劫kiếp 。 棄khí 車xa 將tương 二nhị 子tử 到đáo 水thủy 畔bạn 。 留lưu 大đại 子tử 著trước 水thủy 邊biên 。 抱bão 小tiểu 子tử 度độ 水thủy 。 適thích 到đáo 水thủy 半bán 。 狼lang 食thực 其kỳ 子tử 。 子tử 噭# 呼hô 母mẫu 時thời 還hoàn 顧cố 見kiến 子tử 。 為vị 狼lang 所sở 噉đạm 。 驚kinh 惶hoàng 悑# 懼cụ 。 失thất 抱bão 中trung 子tử 。 墮đọa 水thủy 隨tùy 流lưu 。 母mẫu 益ích 懊áo 惱não 。 迷mê 惑hoặc 失thất 志chí 。 頓đốn 躓chí 水thủy 中trung 。 墮đọa 所sở 懷hoài 子tử 。 遂toại 便tiện 度độ 水thủy 。 問vấn 道đạo 行hành 人nhân 。 我ngã 家gia 父phụ 母mẫu 。 為vi 安an 隱ẩn 不phủ 。 行hành 人nhân 答đáp 曰viết 。 昨tạc 夜dạ 失thất 火hỏa 。 皆giai 燒thiêu 父phụ 母mẫu 悉tất 盡tận 無vô 餘dư 。 又hựu 問vấn 行hành 人nhân 。 我ngã 夫phu 家gia 姑cô 妐# 。 為vi 安an 隱ẩn 不phủ 。 行hành 人nhân 答đáp 曰viết 。 昨tạc 有hữu 劫kiếp 賊tặc 慯# 害hại 其kỳ 家gia 。 姑cô 妐# 皆giai 死tử 。 無vô 完hoàn 在tại 者giả 。 其kỳ 母mẫu 聞văn 之chi 。 愁sầu 憂ưu 悑# 懼cụ 。 心tâm 迷mê 意ý 惑hoặc 。 不bất 識thức 東đông 西tây 。 脫thoát 衣y 裸lõa 形hình 。 迷mê 惑hoặc 狂cuồng 走tẩu 。 道đạo 中trung 行hành 人nhân 。 見kiến 大đại 怪quái 之chi 。 謂vị 邪tà 病bệnh 鬼quỷ 神thần 所sở 嬈nhiễu 。 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 精Tinh 舍Xá 。
時thời 婦phụ 馳trì 走tẩu 。 而nhi 往vãng 趣thú 之chi 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 為vi 大đại 會hội 說thuyết 法Pháp 。 諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 。 盲manh 者giả 見kiến 佛Phật 。 皆giai 眼nhãn 明minh 聾lung 者giả 得đắc 聽thính 。 瘂á 者giả 得đắc 言ngôn 。 疾tật 病bệnh 除trừ 愈dũ 。 尫# 劣liệt 強cường 健kiện 。 被bị 毒độc 不bất 行hành 。 心tâm 亂loạn 得đắc 定định 。
時thời 婦phụ 見kiến 佛Phật 。 意ý 即tức 得đắc 定định 。 不bất 復phục 愁sầu 憂ưu 。 自tự 視thị 裸lõa 形hình 。 慚tàm 愧quý 伏phục 地địa 。 佛Phật 呼hô 阿A 難Nan 。 取thủ 衣y 與dữ 。 著trước 竟cánh 稽khể 首thủ 佛Phật 足túc 。 卻khước 坐tọa 一nhất 面diện 。 佛Phật 即tức 為vi 說thuyết 。 經kinh 為vi 現hiện 罪tội 福phước 。 人nhân 命mạng 無vô 常thường 。 合hợp 會hội 有hữu 別biệt 。 種chủng 種chủng 法Pháp 要yếu 。 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 即tức 發phát 無vô 上thượng 。 正chánh 真chân 道Đạo 意ý 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 地địa 。
又hựu 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 正chánh 生sanh 何hà 因nhân 苦khổ 。 眾chúng 苦khổ 所sở 逼bức 故cố 。 餘dư 苦khổ 所sở 依y 故cố 。 出xuất 胎thai 時thời 復phục 受thọ 肢chi 體thể 逼bức 切thiết 大đại 苦khổ 。 餘dư 苦khổ 所sở 依y 者giả 。 謂vị 有hữu 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 等đẳng 眾chúng 苦khổ 隨tùy 逐trục 。 老lão 何hà 因nhân 苦khổ 。
時thời 分phần/phân 變biến 壞hoại 苦khổ 故cố 。 病bệnh 何hà 因nhân 苦khổ 。 大đại 種chủng 變biến 異dị 苦khổ 故cố 。 死tử 何hà 因nhân 苦khổ 。 壽thọ 命mạng 變biến 壞hoại 苦khổ 故cố 。 怨oán 憎tăng 會hội 何hà 因nhân 苦khổ 。 合hợp 會hội 生sanh 苦khổ 故cố 。 愛ái 別biệt 離ly 何hà 因nhân 苦khổ 。 愛ái 別biệt 離ly 時thời 生sanh 苦khổ 故cố 。 求cầu 不bất 得đắc 何hà 因nhân 苦khổ 。 所sở 求cầu 不bất 果quả 生sanh 苦khổ 故cố 。 略lược 攝nhiếp 一nhất 切thiết 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 何hà 因nhân 苦khổ 。 麁thô 重trọng 苦khổ 故cố 。 又hựu 雜tạp 譬thí 喻dụ 經Kinh 云vân 。 昔tích 有hữu 世thế 人nhân 入nhập 海hải 採thải 寶bảo 。 逢phùng 有hữu 七thất 難nạn/nan 。 一nhất 者giả 四tứ 面diện 大đại 風phong 同đồng 時thời 起khởi 。 吹xuy 船thuyền 令linh 顛điên 倒đảo 。 二nhị 者giả 船thuyền 中trung 欲dục 壞hoại 而nhi 漏lậu 。 三tam 者giả 人nhân 欲dục 墮đọa 水thủy 死tử 。 乃nãi 得đắc 上thượng 岸ngạn 。 四tứ 者giả 二nhị 龍long 上thượng 岸ngạn 欲dục 噉đạm 之chi 。 五ngũ 者giả 得đắc 平bình 地địa 三tam 毒độc 蛇xà 逐trục 欲dục 噉đạm 之chi 。 六lục 者giả 地địa 有hữu 熱nhiệt 沙sa 。 走tẩu 行hành 其kỳ 上thượng 燒thiêu 爛lạn 人nhân 脚cước 。 七thất 者giả 仰ngưỡng 視thị 不bất 見kiến 。 日nhật 月nguyệt 常thường 冥minh 。 不bất 知tri 東đông 西tây 甚thậm 難nan 也dã 。
佛Phật 告cáo 諸chư 弟đệ 子tử 。
若nhược 曹tào 亦diệc 有hữu 七thất 事sự 。 一nhất 者giả 四tứ 面diện 大đại 風phong 起khởi 者giả 。 謂vị 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 二nhị 者giả 六lục 情tình 貪tham 愛ái 無vô 限hạn 。 譬thí 船thuyền 滿mãn 溢dật 。 三tam 者giả 墮đọa 水thủy 欲dục 死tử 。 謂vị 為vị 魔ma 所sở 得đắc 。 四tứ 者giả 二nhị 龍long 上thượng 岸ngạn 噉đạm 者giả 。 謂vị 日nhật 月nguyệt 食thực 命mạng 。 五ngũ 者giả 平bình 地địa 三tam 毒độc 蛇xà 者giả 。 謂vị 人nhân 身thân 中trung 三tam 毒độc 。 六lục 者giả 熱nhiệt 沙sa 燒thiêu 爛lạn 其kỳ 脚cước 者giả 。 謂vị 地địa 獄ngục 中trung 火hỏa 。 七thất 者giả 仰ngưỡng 視thị 不bất 見kiến 日nhật 月nguyệt 者giả 。 謂vị 受thọ 罪tội 之chi 處xứ 。 窈yểu 窈yểu 冥minh 冥minh 。 無vô 有hữu 出xuất 期kỳ 。 佛Phật 語ngữ 諸chư 弟đệ 子tử 。 當đương 識thức 是thị 言ngôn 。 莫mạc 與dữ 此thử 會hội 。 勤cần 行hành 六lục 事sự 。 可khả 得đắc 解giải 脫thoát 。
又hựu 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 若nhược 外ngoại 道đạo 自tự 餓ngạ 苦khổ 行hạnh 得đắc 道Đạo 者giả 。 一nhất 切thiết 畜súc 生sanh 。 悉tất 應ưng 得đắc 道Đạo 。 是thị 故cố 外ngoại 道đạo 受thọ 自tự 餓ngạ 法pháp 。 投đầu 淵uyên 赴phó 火hỏa 。 自tự 墜trụy 高cao 巖nham 。 常thường 翹kiều 一nhất 脚cước 。 五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 。 常thường 臥ngọa 灰hôi 土thổ/độ 棘cức 刺thứ 編biên 㭬# 樹thụ 葉diệp 惡ác 草thảo 牛ngưu 糞phẩn 之chi 上thượng 。 麁thô 服phục 麻ma 衣y 糞phẩn 埽# 氀lâu 褐hạt 。 欽khâm 婆bà 羅la 衣y 。 茹như 菜thái 噉đạm 果quả 藕ngẫu 根căn 油du 滓chỉ 。 若nhược 行hành 乞khất 食thực 限hạn 至chí 一nhất 家gia 。 主chủ 若nhược 言ngôn 無vô 。 即tức 便tiện 捨xả 去khứ 。 設thiết 復phục 還hoàn 喚hoán 終chung 不bất 迴hồi 顧cố 。 不bất 食thực 鹽diêm 肉nhục 五ngũ 種chủng 辛tân 味vị 。 常thường 飲ẩm 噉đạm 洮đào 糖đường 沸phí 汁trấp 。 乃nãi 云vân 是thị 等đẳng 能năng 為vi 無vô 上thượng 。 解giải 脫thoát 因nhân 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 不bất 見kiến 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 人nhân 行hành 如như 是thị 法pháp 。 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 是thị 故cố 先tiên 須tu 調điều 心tâm 。 不bất 偏thiên 苦khổ 身thân 。 即tức 得đắc 道Đạo 果Quả 。 又hựu 修tu 行hành 道Đạo 地địa 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 小tiểu 兒nhi 。 捕bộ 得đắc 一nhất 雀tước 執chấp 持trì 令linh 惱não 。 以dĩ 長trường/trưởng 縷lũ 繫hệ 放phóng 之chi 飛phi 去khứ 。 自tự 以dĩ 為vi 脫thoát 。 不bất 復phục 遭tao 厄ách 。 詣nghệ 樹thụ 池trì 飲ẩm 自tự 恣tứ 安an 隱ẩn 。 縷lũ 盡tận 牽khiên 還hoàn 持trì 弄lộng 惱não 苦khổ 。 如như 本bổn 無vô 異dị 。 修tu 行hành 如như 是thị 。 自tự 惟duy 念niệm 言ngôn 。 雖tuy 至chí 梵Phạm 天Thiên 當đương 還hoàn 欲dục 界giới 受thọ 苦khổ 如như 故cố 。 於ư 是thị 頌tụng 曰viết 。
譬thí 如như 有hữu 雀tước 繩thằng 繫hệ 足túc 。 適thích 飛phi 縷lũ 盡tận 牽khiên 復phục 迴hồi 。
修tu 行hành 如như 是thị 止chỉ 梵Phạm 天Thiên 。 續tục 行hành 欲dục 界giới 不bất 離ly 苦khổ 。
法Pháp 苑Uyển 珠Châu 林Lâm 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 六lục
Pháp Uyển Châu Lâm ♦ Hết quyển 66
❖
Phiên âm: 10/4/2016 ◊ Cập nhật: 10/4/2016