大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 四tứ
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Quyển 4
唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 述thuật
第đệ 二nhị 說thuyết 經Kinh 處xứ 文văn 有hữu 四tứ 。 第đệ 一nhất 總tổng 彰chương 大đại 意ý 。 第đệ 二nhị 敘tự 昔tích 順thuận 違vi 。 第đệ 三tam 句cú 數số 圓viên 融dung 。 第đệ 四tứ 別biệt 明minh 處xứ 異dị 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 。 二nhị 融dung 通thông 顯hiển 圓viên 。 三tam 依y 義nghĩa 建kiến 立lập 。 今kim 初sơ 。 至chí 而nhi 非phi 國quốc 土độ 。 即tức 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 中trung 。 謂vị 既ký 亡vong 能năng 所sở 。 何hà 有hữu 能năng 依y 之chi 佛Phật 所sở 依y 之chi 處xứ 。 普phổ 賢hiền 三tam 昧muội 品phẩm 云vân 。 普phổ 賢hiền 身thân 相tướng 如như 虛hư 空không 。 依y 真chân 而nhi 住trụ 。 非phi 國quốc 土độ 。 猶do 是thị 假giả 說thuyết 。 以dĩ 真chân 無vô 能năng 所sở 無vô 可khả 依y 故cố 。
疏sớ/sơ 。 況huống 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 下hạ 。 第đệ 二nhị 融dung 通thông 顯hiển 圓viên 。 無vô 能năng 所sở 依y 。 尚thượng 通thông 實thật 頓đốn 二nhị 教giáo 。 實thật 教giáo 頓đốn 教giáo 尚thượng 離ly 處xứ 所sở 。 況huống 於ư 圓viên 教giáo 耶da 。 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 即tức 下hạ 。 通thông 局cục 交giao 徹triệt 。 二nhị 種chủng 四tứ 句cú 。 染nhiễm 淨tịnh 參tham 融dung 。 即tức 下hạ 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 。 二nhị 種chủng 四tứ 句cú 圓viên 滿mãn 。 教giáo 下hạ 總tổng 結kết 難nan 思tư 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 真chân 非phi 下hạ 。 第đệ 三tam 依y 義nghĩa 建kiến 立lập 。 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 不bất 妨phương 立lập 時thời 。 然nhiên 旨chỉ 歸quy 約ước 處xứ 。 先tiên 已dĩ 有hữu 處xứ 。 依y 此thử 說thuyết 經Kinh 。 後hậu 辯biện 其kỳ 時thời 。 疏sớ/sơ 家gia 順thuận 六lục 成thành 就tựu 之chi 次thứ 第đệ 故cố 。 先tiên 明minh 時thời 耳nhĩ 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 有hữu 言ngôn 下hạ 。 第đệ 二nhị 敘tự 昔tích 順thuận 違vi 。 於ư 中trung 先tiên 正chánh 敘tự 。 後hậu 上thượng 之chi 下hạ 決quyết 斷đoán 。 前tiền 中trung 第đệ 一nhất 師sư 云vân 。 既ký 七thất 處xứ 九cửu 會hội 。 人nhân 三tam 天thiên 四tứ 。 並tịnh 居cư 娑sa 婆bà 。 欲dục 界giới 之chi 中trung 。 明minh 是thị 穢uế 也dã 。 第đệ 二nhị 師sư 云vân 。 說thuyết 此thử 經Kinh 時thời 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 又hựu 言ngôn 。 其kỳ 地địa 堅kiên 固cố 。 金kim 剛cang 所sở 成thành 。 娑sa 婆bà 乃nãi 是thị 。 土thổ 石thạch 諸chư 山sơn 。 豈khởi 得đắc 將tương 此thử 而nhi 為vi 穢uế 也dã 。 第đệ 三tam 師sư 云vân 。 但đãn 合hợp 上thượng 二nhị 無vô 礙ngại 。 謂vị 感cảm 娑sa 婆bà 者giả 。 對đối 華hoa 藏tạng 而nhi 見kiến 娑sa 婆bà 。 感cảm 華hoa 藏tạng 者giả 。 對đối 娑sa 婆bà 。 而nhi 見kiến 華hoa 藏tạng 。 亦diệc 如như 螺loa 髻kế 所sở 見kiến 。 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 宮Cung 。 身thân 子tử 所sở 見kiến 。 丘khâu 陵lăng 坑khanh 坎khảm 。 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 見kiến 導đạo 師sư 種chủng 種chủng 色sắc 差sai 別biệt 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 行hành 。 見kiến 諸chư 剎sát 亦diệc 然nhiên 。 後hậu 決quyết 斷đoán 。 言ngôn 後hậu 一nhất 近cận 宗tông 者giả 。 且thả 知tri 剎sát 該cai 淨tịnh 穢uế 。 即tức 二nhị 四tứ 句cú 中trung 之chi 一nhất 句cú 。 未vị 窮cùng 玄huyền 妙diệu 故cố 云vân 近cận 宗tông 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 說thuyết 此thử 經Kinh 處xứ 下hạ 。 第đệ 三tam 句cú 數số 圓viên 融dung 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 雙song 標tiêu 。 二nhị 雙song 釋thích 。 三tam 以dĩ 麁thô 例lệ 細tế 。 初sơ 標tiêu 可khả 知tri 。
疏sớ/sơ 。 初sơ 淨tịnh 穢uế 中trung 下hạ 雙song 釋thích 。 先tiên 釋thích 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 種chủng 四tứ 句cú 。 前tiền 一nhất 四tứ 句cú 。 以dĩ 本bổn 剎sát 末mạt 剎sát 相tương 望vọng 成thành 四tứ 句cú 。 華hoa 藏tạng 為vi 本bổn 剎sát 。 世Thế 尊Tôn 修tu 因nhân 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 故cố 。 剎sát 種chủng 所sở 持trì 世thế 界giới 為vi 末mạt 剎sát 。 應ưng 眾chúng 生sanh 有hữu 故cố 。 然nhiên 末mạt 剎sát 即tức 狹hiệp 。 本bổn 剎sát 則tắc 寬khoan 。 末mạt 通thông 淨tịnh 穢uế 。 本bổn 剎sát 唯duy 淨tịnh 。 若nhược 寬khoan 狹hiệp 相tương 望vọng 。 自tự 屬thuộc 通thông 局cục 。 今kim 論luận 淨tịnh 穢uế 故cố 。 但đãn 取thủ 末mạt 中trung 染nhiễm 剎sát 。 前tiền 二nhị 句cú 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 句cú 。 雙song 明minh 本bổn 末mạt 故cố 。 得đắc 稱xưng 俱câu 者giả 。 不bất 同đồng 前tiền 二nhị 說thuyết 華hoa 藏tạng 即tức 不bất 言ngôn 娑sa 婆bà 。 說thuyết 娑sa 婆bà 即tức 不bất 論luận 華hoa 藏tạng 。 今kim 要yếu 明minh 華hoa 藏tạng 之chi 內nội 娑sa 婆bà 。 如như 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 城thành 中trung 舉cử 一nhất 小tiểu 室thất 耳nhĩ 。 上thượng 三tam 皆giai 。 約ước 事sự 明minh 。 第đệ 四tứ 句cú 唯duy 約ước 理lý 說thuyết 。 若nhược 理lý 事sự 相tướng 望vọng 。 則tắc 前tiền 三tam 句cú 皆giai 末mạt 。 第đệ 四tứ 句cú 復phục 為vi 其kỳ 本bổn 故cố 。 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 。 法Pháp 界Giới 等đẳng 無vô 別biệt 。 莊trang 嚴nghiêm 極cực 清thanh 淨tịnh 。 安an 住trụ 於ư 虛hư 空không 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 或hoặc 唯duy 染nhiễm 下hạ 。 第đệ 二nhị 四tứ 句cú 。 隨tùy 取thủ 一nhất 剎sát 即tức 有hữu 四tứ 句cú 。 不bất 論luận 本bổn 末mạt 染nhiễm 淨tịnh 。 今kim 正chánh 約ước 娑sa 婆bà 染nhiễm 剎sát 上thượng 。 論luận 四tứ 句cú 也dã 。 即tức 前tiền 三tam 約ước 淨tịnh 穢uế 虧khuy 盈doanh 。 後hậu 一nhất 約ước 相tương/tướng 盡tận 理lý 現hiện 。 若nhược 約ước 機cơ 說thuyết 者giả 。 染nhiễm 就tựu 劣liệt 機cơ 見kiến 故cố 。 淨tịnh 就tựu 勝thắng 機cơ 見kiến 故cố 。 俱câu 約ước 二nhị 人nhân 同đồng 見kiến 故cố 。 剎sát 體thể 自tự 在tại 故cố 。 俱câu 非phi 約ước 頓đốn 機cơ 故cố 。 亦diệc 唯duy 約ước 體thể 故cố 。
疏sớ/sơ 。 次thứ 明minh 通thông 局cục 。 二nhị 四tứ 句cú 等đẳng 者giả 。 先tiên 標tiêu 後hậu 釋thích 。 釋thích 中trung 前tiền 四tứ 句cú 。 約ước 一nhất 重trọng/trùng 平bình 漫mạn 以dĩ 論luận 。 後hậu 四tứ 句cú 。 約ước 重trùng 重trùng 相tương/tướng 攝nhiếp 以dĩ 說thuyết 。 又hựu 前tiền 四tứ 約ước 以dĩ 人nhân 望vọng 處xứ 論luận 通thông 局cục 。 後hậu 四tứ 唯duy 約ước 說thuyết 處xứ 論luận 通thông 局cục 。 前tiền 中trung 初sơ 二nhị 句cú 。 唯duy 約ước 相tương/tướng 說thuyết 。 一nhất 謂vị 此thử 界giới 七thất 處xứ 說thuyết 經Kinh 。 二nhị 謂vị 十thập 方phương 諸chư 剎sát 齊tề 說thuyết 。 三tam 以dĩ 相tương 隨tùy 性tánh 故cố 。 即tức 一nhất 能năng 遍biến 。 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 。 彼bỉ 云vân 。 如như 於ư 此thử 處xứ 。 見kiến 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 藏tạng 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 諸chư 世thế 界giới 中trung 。 各các 有hữu 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 百bách 億ức 如Như 來Lai 。 亦diệc 如như 是thị 坐tọa 。 此thử 明minh 一nhất 會hội 即tức 遍biến 一nhất 切thiết 。 非phi 是thị 彼bỉ 處xứ 各các 別biệt 有hữu 佛Phật 。 四tứ 即tức 歸quy 理lý 平bình 等đẳng 。 後hậu 四tứ 句cú 中trung 。 初sơ 一nhất 約ước 廣quảng 容dung 門môn 。 事sự 含hàm 於ư 理lý 事sự 理lý 無vô 礙ngại 故cố 。 令linh 一nhất 界giới 即tức 理lý 。 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 二nhị 約ước 普phổ 遍biến 門môn 。 事sự 如như 理lý 遍biến 。 令linh 此thử 一nhất 界giới 隨tùy 所sở 依y 理lý 。 入nhập 一nhất 切thiết 剎sát 。 三tam 廣quảng 容dung 即tức 普phổ 遍biến 故cố 。 正chánh 攝nhiếp 之chi 時thời 便tiện 能năng 入nhập 。 彼bỉ 以dĩ 此thử 二nhị 門môn 。 無vô 異dị 體thể 故cố 。 四tứ 泯mẫn 同đồng 平bình 等đẳng 門môn 。 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 以dĩ 一nhất 塵trần 例lệ 剎sát 。 亦diệc 有hữu 四tứ 句cú 者giả 。 三tam 以dĩ 麁thô 例lệ 細tế 也dã 。 引dẫn 文văn 如như 前tiền 依y 正chánh 融dung 通thông 中trung 說thuyết 。
疏sớ/sơ 。 若nhược 從tùng 狹hiệp 至chí 寬khoan 略lược 顯hiển 十thập 處xứ 下hạ 。 第đệ 四tứ 別biệt 明minh 處xứ 異dị 中trung 。 文văn 分phân 為vi 六lục 。 一nhất 標tiêu 數số 。 二nhị 初sơ 此thử 下hạ 。 列liệt 釋thích 。 三tam 然nhiên 上thượng 下hạ 。 總tổng 結kết 。 四tứ 然nhiên 說thuyết 十thập 住trụ 下hạ 。 釋thích 妨phương 。 五ngũ 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 者giả 下hạ 。 隨tùy 難nạn/nan 重trọng/trùng 標tiêu 。 六lục 又hựu 上thượng 十thập 處xứ 下hạ 。 總tổng 融dung 十thập 義nghĩa 。 二nhị 中trung 。 然nhiên 其kỳ 十thập 名danh 與dữ 旨chỉ 歸quy 小tiểu 有hữu 不bất 同đồng 。 旨chỉ 歸quy 云vân 。 初sơ 此thử 閻Diêm 浮Phù 二nhị 。 周chu 百bách 億ức 。 三tam 盡tận 十thập 方phương 。 四tứ 遍biến 塵trần 道đạo 。 五ngũ 通thông 異dị 界giới 。 六lục 該cai 剎sát 塵trần 。 七thất 歸quy 華hoa 藏tạng 。 八bát 重trọng/trùng 攝nhiếp 剎sát 。 九cửu 猶do 帝đế 網võng 。 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 。 今kim 疏sớ/sơ 所sở 以dĩ 不bất 同đồng 彼bỉ 者giả 。 以dĩ 歸quy 華hoa 藏tạng 。 即tức 前tiền 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 故cố 。 不bất 立lập 之chi 故cố 。 旨chỉ 歸quy 文văn 云vân 。 事sự 盡tận 理lý 現hiện 。 染nhiễm 相tướng 盡tận 故cố 。 其kỳ 該cai 剎sát 塵trần 。 與dữ 遍biến 塵trần 道đạo 。 並tịnh 皆giai 是thị 塵trần 故cố 。 第đệ 七thất 中trung 攝nhiếp 。 八bát 重trọng/trùng 攝nhiếp 剎sát 者giả 。 亦diệc 名danh 華hoa 藏tạng 中trung 塵trần 一nhất 一nhất 攝nhiếp 餘dư 剎sát 海hải 。 亦diệc 不bất 異dị 於ư 第đệ 六lục 該cai 諸chư 剎sát 塵trần 故cố 。 並tịnh 略lược 之chi 而nhi 加gia 四tứ 五ngũ 六lục 。 以dĩ 成thành 十thập 義nghĩa 。 此thử 亦diệc 賢hiền 首thủ 略lược 疏sớ/sơ 之chi 中trung 。 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 中trung 意ý 。 參tham 而nhi 用dụng 之chi 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 。 如như 昇thăng 須Tu 彌Di 品phẩm 者giả 。 此thử 文văn 為vi 證chứng 七thất 處xứ 而nhi 周chu 法Pháp 界Giới 之chi 言ngôn 。 文văn 云vân 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 不bất 離ly 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 而nhi 上thượng 昇thăng 須Tu 彌Di 向hướng 帝Đế 釋Thích 殿điện 下hạ 。 云vân 十thập 方phương 世thế 界giới 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 法pháp 慧tuệ 偈kệ 云vân 。 一nhất 切thiết 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 皆giai 言ngôn 佛Phật 在tại 中trung 。 我ngã 等đẳng 今kim 見kiến 佛Phật 住trụ 於ư 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 十thập 方phương 悉tất 亦diệc 然nhiên 。 如Như 來Lai 自tự 在tại 力lực 。 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 之chi 文văn 也dã 。 七thất 處xứ 皆giai 爾nhĩ 。 文văn 中trung 但đãn 三tam 賢hiền 三tam 天thiên 。 言ngôn 不bất 起khởi 而nhi 遍biến 。 義nghĩa 如như 下hạ 疏sớ/sơ 。 疏sớ/sơ 。 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 者giả 。 此thử 證chứng 百bách 億ức 遍biến 法Pháp 界Giới 。 皆giai 有hữu 同đồng 類loại 一nhất 界giới 。 言ngôn 同đồng 類loại 者giả 。 同đồng 有hữu 須Tu 彌Di 大đại 海hải 。 鐵thiết 圍vi 四tứ 洲châu 。 二nhị 十thập 八bát 天thiên 。 各các 有hữu 百bách 億ức 。 故cố 名danh 同đồng 也dã 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 如như 是thị 無vô 數số 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 無vô 等đẳng 。 不bất 可khả 數số 不bất 可khả 稱xưng 不bất 可khả 思tư 不bất 可khả 量lượng 。 不bất 可khả 說thuyết 盡tận 。 法Pháp 界Giới 虛hư 空không 界giới 。 所sở 有hữu 世thế 界giới 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 皆giai 有hữu 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 乃nãi 至chí 百bách 億ức 。 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 其kỳ 中trung 所sở 有hữu 。 悉tất 皆giai 明minh 現hiện 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 悉tất 見kiến 如Như 來Lai 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 藏tạng 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 共cộng 圍vi 繞nhiễu 。 揀giản 唯duy 閻Diêm 浮Phù 。 故cố 云vân 百bách 億ức 。 揀giản 下hạ 異dị 類loại 。 故cố 云vân 同đồng 類loại 一nhất 界giới 。 疏sớ/sơ 。 三tam 遍biến 異dị 類loại 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 者giả 。 上thượng 二nhị 皆giai 略lược 釋thích 。 下hạ 八bát 唯duy 列liệt 名danh 目mục 而nhi 已dĩ 。 而nhi 言ngôn 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 江giang 河hà 迴hồi 轉chuyển 形hình 等đẳng 。 經kinh 列liệt 二nhị 十thập 形hình 。 結kết 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 異dị 類loại 。 一nhất 一nhất 流lưu 類loại 皆giai 遍biến 十thập 方phương 。 虛hư 空không 法Pháp 界Giới 。 與dữ 前tiền 須Tu 彌Di 界giới 等đẳng 。 互hỗ 不bất 相tương 礙ngại 。 各các 於ư 其kỳ 中trung 。 轉chuyển 斯tư 法Pháp 輪luân 。 疏sớ/sơ 。 四tứ 遍biến 剎sát 種chủng 者giả 。 向hướng 明minh 異dị 類loại 。 且thả 舉cử 百bách 億ức 中trung 異dị 類loại 故cố 。 今kim 方phương 明minh 剎sát 種chủng 。 然nhiên 異dị 類loại 言ngôn 雖tuy 通thông 華hoa 藏tạng 。 言ngôn 總tổng 意ý 別biệt 。 言ngôn 遍biến 剎sát 種chủng 者giả 。 即tức 取thủ 最tối 中trung 無vô 邊biên 妙diệu 華hoa 光quang 。 香hương 水thủy 海hải 中trung 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 熾sí 然nhiên 寶bảo 光Quang 明Minh 世Thế 界Giới 種chủng 。 其kỳ 中trung 攝nhiếp 二nhị 十thập 重trọng/trùng 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 結kết 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 於ư 中trung 布bố 列liệt 。 今kim 遮già 那na 亦diệc 遍biến 其kỳ 中trung 。 疏sớ/sơ 。 五ngũ 遍biến 華hoa 藏tạng 者giả 。 謂vị 遍biến 華hoa 藏tạng 一nhất 界giới 。 有hữu 前tiền 十thập 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 種chủng 。 既ký 皆giai 如Như 來Lai 修tu 因nhân 之chi 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 故cố 。 常thường 處xứ 其kỳ 中trung 。 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 疏sớ/sơ 。 六lục 遍biến 餘dư 剎sát 海hải 若nhược 種chủng 若nhược 剎sát 者giả 。 即tức 華hoa 藏tạng 之chi 外ngoại 。 十thập 方phương 無vô 間gián 。 窮cùng 盡tận 法Pháp 界Giới 之chi 剎sát 海hải 。 例lệ 如như 華hoa 藏tạng 也dã 。 如như 第đệ 六lục 現hiện 相tướng 品phẩm 說thuyết 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 東đông 。 有hữu 世thế 界giới 海hải 名danh 清thanh 淨tịnh 光quang 。 蓮liên 華hoa 莊trang 嚴nghiêm 。 南nam 方phương 名danh 一nhất 切thiết 寶bảo 月nguyệt 光quang 明minh 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 。 西tây 名danh 可khả 愛ái 樂nhạo 寶bảo 光quang 明minh 。 北bắc 名danh 毘tỳ 瑠lưu 璃ly 蓮liên 華hoa 光quang 圓viên 滿mãn 藏tạng 。 東đông 北bắc 名danh 閻Diêm 浮Phù 檀Đàn 金kim 。 頗pha 梨lê 色sắc 幢tràng 。 東đông 南nam 名danh 金kim 莊trang 嚴nghiêm 璃ly 瑠lưu 光quang 普phổ 照chiếu 。 西tây 南nam 名danh 日nhật 光quang 遍biến 照chiếu 。 西tây 北bắc 名danh 寶bảo 光quang 照chiếu 曜diệu 。 下hạ 方phương 名danh 蓮liên 華hoa 香hương 妙diệu 德đức 藏tạng 。 上thượng 方phương 名danh 摩ma 尼ni 寶bảo 照chiếu 曜diệu 莊trang 嚴nghiêm 。 結kết 云vân 十thập 億ức 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 等đẳng 是thị 也dã 。 疏sớ/sơ 。 七thất 遍biến 前tiền 六lục 類loại 剎sát 塵trần 者giả 。 前tiền 之chi 六lục 段đoạn 。 各các 是thị 一nhất 類loại 。 此thử 上thượng 諸chư 剎sát 皆giai 以dĩ 塵trần 成thành 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 皆giai 有hữu 佛Phật 剎sát 。 如Như 來Lai 於ư 彼bỉ 。 塵trần 內nội 剎sát 中trung 說thuyết 經Kinh 故cố 。 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 塵trần 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 見kiến 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 尚thượng 見kiến 。 何hà 況huống 剎sát 耶da 。 又hựu 云vân 。 一nhất 一nhất 塵trần 內nội 難nan 思tư 剎sát 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 各các 別biệt 住trụ 。 又hựu 云vân 。 如như 於ư 此thử 會hội 見kiến 佛Phật 座tòa 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 復phục 然nhiên 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 疏sớ/sơ 。 八bát 盡tận 虛hư 空không 界giới 。 容dung 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 之chi 處xứ 。 各các 有hữu 無vô 邊biên 剎sát 海hải 者giả 。 此thử 不bất 論luận 成thành 剎sát 之chi 塵trần 。 但đãn 取thủ 容dung 塵trần 之chi 處xứ 。 兼kiêm 於ư 空không 矣hĩ 。 如như 二nhị 界giới 中trung 間gian 。 空không 無vô 有hữu 物vật 。 亦diệc 是thị 容dung 塵trần 之chi 處xứ 。 今kim 取thủ 遍biến 法Pháp 界Giới 虛hư 空không 界giới 。 有hữu 剎sát 無vô 剎sát 。 有hữu 塵trần 無vô 塵trần 。 但đãn 可khả 容dung 塵trần 之chi 處xứ 。 即tức 有hữu 無vô 邊biên 同đồng 類loại 異dị 類loại 一nhất 切thiết 剎sát 等đẳng 。 如Như 來Lai 於ư 此thử 。 常thường 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 頌tụng 云vân 。 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 所sở 有hữu 剎sát 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 不bất 可khả 說thuyết 。 盡tận 虛hư 空không 量lượng 諸chư 毛mao 端đoan 。 一nhất 一nhất 處xứ 剎sát 悉tất 如như 是thị 。 又hựu 云vân 。 彼bỉ 毛mao 端đoan 處xứ 諸chư 國quốc 土độ 。 無vô 量lượng 種chủng 類loại 差sai 別biệt 住trụ 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 異dị 類loại 剎sát 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 同đồng 類loại 剎sát 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 毛mao 端đoan 處xứ 。 皆giai 有hữu 淨tịnh 剎sát 不bất 可khả 說thuyết 。 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 不bất 可khả 說thuyết 。 種chủng 種chủng 奇kỳ 妙diệu 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 。 成thành 證chứng 非phi 一nhất 。 而nhi 言ngôn 於ư 中trung 說thuyết 法Pháp 者giả 。 彼bỉ 次thứ 頌tụng 云vân 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 演diễn 不bất 可khả 說thuyết 諸chư 佛Phật 名danh 。 出xuất 妙diệu 音âm 聲thanh 不bất 可khả 說thuyết 。 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 法Pháp 輪luân 中trung 。 演diễn 修tu 多đa 羅la 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 修tu 多đa 羅la 。 分phân 別biệt 法Pháp 門môn 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 法Pháp 門môn 中trung 。 又hựu 說thuyết 諸chư 法pháp 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 諸chư 法pháp 中trung 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 不bất 可khả 說thuyết 等đẳng 。 疏sớ/sơ 。 九cửu 猶do 常thường 網võng 者giả 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 。 既ký 各các 攝nhiếp 無vô 邊biên 剎sát 海hải 。 即tức 此thử 剎sát 等đẳng 復phục 有hữu 微vi 塵trần 。 彼bỉ 諸chư 塵trần 內nội 復phục 有hữu 剎sát 海hải 。 是thị 則tắc 塵trần 塵trần 不bất 盡tận 。 剎sát 剎sát 無vô 窮cùng 。 如như 帝Đế 釋Thích 殿điện 網võng 重trùng 重trùng 。 重trùng 重trùng 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 分phần/phân 量lượng 。 而nhi 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 亦diệc 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。 常thường 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 疏sớ/sơ 。 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 下hạ 。 文văn 自tự 釋thích 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 上thượng 十thập 類loại 一nhất 一nhất 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 等đẳng 者giả 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 也dã 。 由do 上thượng 十thập 門môn 。 初sơ 二nhị 。 有hữu 遍biến 法Pháp 界Giới 之chi 言ngôn 。 從tùng 三tam 至chí 十thập 。 皆giai 略lược 此thử 言ngôn 故cố 。 今kim 總tổng 結kết 皆giai 遍biến 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 說thuyết 十thập 住trụ 下hạ 。 第đệ 四tứ 釋thích 妨phương 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 。 若nhược 忉Đao 利Lợi 天thiên 說thuyết 十thập 住trụ 法pháp 。 既ký 遍biến 虛hư 空không 周chu 於ư 毛mao 道đạo 。 未vị 知tri 夜dạ 摩ma 天thiên 等đẳng 亦diệc 說thuyết 十thập 住trụ 不phủ 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。 若nhược 彼bỉ 不bất 說thuyết 。 則tắc 說thuyết 處xứ 不bất 遍biến 。 若nhược 彼bỉ 亦diệc 說thuyết 處xứ 。 則tắc 雜tạp 亂loạn 。 何hà 以dĩ 經kinh 中trung 唯duy 云vân 忉Đao 利Lợi 說thuyết 十thập 住trụ 法pháp 。 夜dạ 摩ma 天thiên 處xứ 說thuyết 十thập 行hành 等đẳng 耶da 。 故cố 為vi 此thử 通thông 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 答đáp 前tiền 問vấn 。 次thứ 重trọng/trùng 通thông 再tái 難nạn/nan 。 後hậu 一nhất 一nhất 品phẩm 下hạ 。 以dĩ 一nhất 例lệ 餘dư 。 初sơ 中trung 即tức 隱ẩn 顯hiển 門môn 。 謂vị 一nhất 門môn 顯hiển 時thời 。 餘dư 門môn 則tắc 隱ẩn 。 如như 以dĩ 十thập 住trụ 為vi 門môn 。 唯duy 言ngôn 十thập 住trụ 遍biến 。 十thập 行hành 為vi 門môn 。 唯duy 明minh 十thập 行hành 遍biến 等đẳng 。 故cố 云vân 為vi 門môn 不bất 同đồng 。 亦diệc 無vô 雜tạp 亂loạn 。
疏sớ/sơ 。 若nhược 約ước 十thập 住trụ 至chí 彼bỉ 此thử 互hỗ 有hữu 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 。 即tức 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 通thông 再tái 難nạn/nan 。 謂vị 更cánh 有hữu 問vấn 云vân 。 若nhược 約ước 為vi 門môn 不bất 同đồng 。 為vi 互hỗ 相tương 見kiến 不bất 互hỗ 相tương 見kiến 。 若nhược 相tương 見kiến 者giả 。 還hoàn 成thành 雜tạp 亂loạn 。 若nhược 不bất 相tương 見kiến 。 何hà 以dĩ 知tri 遍biến 。 今kim 答đáp 此thử 問vấn 。 明minh 有hữu 見kiến 不bất 見kiến 。 謂vị 若nhược 約ước 相tương/tướng 即tức 。 即tức 不bất 相tương 見kiến 。 若nhược 約ước 相tương/tướng 入nhập 。 則tắc 許hứa 互hỗ 見kiến 。 言ngôn 若nhược 約ước 十thập 住trụ 與dữ 十thập 行hành 等đẳng 。 全toàn 位vị 相tương/tướng 攝nhiếp 。 則tắc 彼bỉ 此thử 互hỗ 無vô 。 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 。 是thị 相tương/tướng 即tức 門môn 。 謂vị 若nhược 以dĩ 十thập 住trụ 攝nhiếp 於ư 餘dư 位vị 。 則tắc 唯duy 有hữu 十thập 住trụ 。 餘dư 位vị 如như 虛hư 空không 。 以dĩ 餘dư 位vị 廢phế 已dĩ 同đồng 十thập 住trụ 故cố 。 餘dư 位vị 亦diệc 爾nhĩ 。 十thập 住trụ 遍biến 時thời 。 非phi 十thập 行hành 等đẳng 遍biến 。 是thị 故cố 互hỗ 無vô 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 。 言ngôn 若nhược 約ước 諸chư 位vị 相tương/tướng 資tư 。 則tắc 彼bỉ 此thử 互hỗ 有hữu 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 。 是thị 相tương/tướng 入nhập 門môn 。 若nhược 以dĩ 約ước 力lực 用dụng 更cánh 資tư 不bất 壞hoại 自tự 他tha 。 如như 兩lưỡng 鏡kính 相tương 照chiếu 故cố 。 東đông 鏡kính 動động 時thời 西tây 鏡kính 中trung 之chi 影ảnh 亦diệc 動động 故cố 。 得đắc 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 。 而nhi 有hữu 主chủ 伴bạn 故cố 非phi 雜tạp 亂loạn 。 如như 十thập 住trụ 為vi 門môn 。 帶đái 十thập 行hành 等đẳng 。 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 時thời 。 但đãn 名danh 十thập 住trụ 遍biến 。 不bất 名danh 十thập 行hành 遍biến 。 若nhược 十thập 行hành 等đẳng 為vi 門môn 亦diệc 然nhiên 。 則tắc 有hữu 力lực 能năng 攝nhiếp 者giả 為vi 主chủ 。 無vô 力lực 被bị 攝nhiếp 者giả 為vi 伴bạn 。 前tiền 相tương/tướng 即tức 門môn 中trung 。 正chánh 十thập 住trụ 遍biến 時thời 不bất 妨phương 餘dư 遍biến 。 但đãn 隱ẩn 顯hiển 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 十thập 住trụ 遍biến 時thời 十thập 行hành 等đẳng 即tức 隱ẩn 。 十thập 行hành 遍biến 時thời 餘dư 隱ẩn 亦diệc 然nhiên 。 依y 相tương/tướng 即tức 門môn 亦diệc 名danh 純thuần 門môn 。 遍biến 周chu 法Pháp 界Giới 塵trần 毛mao 。 唯duy 有hữu 十thập 住trụ 等đẳng 故cố 。 依y 相tương/tướng 入nhập 門môn 亦diệc 名danh 雜tạp 門môn 。 以dĩ 諸chư 位vị 一nhất 時thời 相tương/tướng 資tư 遍biến 故cố 。 則tắc 十thập 住trụ 中trung 有hữu 十thập 行hành 等đẳng 。 餘dư 義nghĩa 至chí 義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 中trung 廣quảng 辯biện 。
疏sớ/sơ 。 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 者giả 下hạ 。 第đệ 五ngũ 隨tùy 難nạn/nan 。 重trọng/trùng 釋thích 中trung 二nhị 。 先tiên 正chánh 顯hiển 同đồng 遍biến 。 後hậu 然nhiên 主chủ 主chủ 下hạ 。 釋thích 通thông 妨phương 難nạn/nan 。 前tiền 中trung 以dĩ 竪thụ 窮cùng 三tam 際tế 橫hoạnh/hoành 遍biến 十thập 方phương 。 佛Phật 佛Phật 德đức 用dụng 說thuyết 法Pháp 皆giai 同đồng 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 已dĩ 說thuyết 。 今kim 說thuyết 。 當đương 說thuyết 。 疏sớ/sơ 中trung 引dẫn 經kinh 我ngã 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 即tức 橫hoạnh/hoành 論luận 也dã 。 即tức 證chứng 法pháp 佛Phật 言ngôn 也dã 。 十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。 我ngã 不bất 見kiến 有hữu 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 彼bỉ 諸chư 如Như 來Lai 。 不bất 說thuyết 此thử 法pháp 。 即tức 金kim 剛cang 藏tạng 。 證chứng 法pháp 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 也dã 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 主chủ 主chủ 下hạ 。 二nhị 通thông 妨phương 中trung 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 。 餘dư 佛Phật 說thuyết 處xứ 與dữ 遮già 那na 佛Phật 。 為vi 相tương 見kiến 不bất 相tương 見kiến 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。 謂vị 若nhược 相tương 見kiến 。 即tức 乖quai 相tương/tướng 遍biến 。 若nhược 不bất 相tương 見kiến 。 即tức 乖quai 主chủ 伴bạn 。 故cố 為vi 此thử 通thông 。 謂vị 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 成thành 。 二nhị 互hỗ 相tương 見kiến 。 主chủ 伴bạn 義nghĩa 成thành 。 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 遍biến 義nghĩa 皆giai 成thành 。 但đãn 各các 遍biến 同đồng 遍biến 。 以dĩ 為vi 異dị 耳nhĩ 。 文văn 具cụ 四tứ 句cú 。 言ngôn 主chủ 主chủ 不bất 相tương 見kiến 者giả 。 遮già 那na 為vi 主chủ 時thời 。 十thập 方phương 餘dư 佛Phật 但đãn 得đắc 為vi 伴bạn 。 不bất 得đắc 為vi 主chủ 。 若nhược 餘dư 佛Phật 為vi 主chủ 。 遮già 那na 亦diệc 即tức 為vi 伴bạn 。 不bất 得đắc 為vi 主chủ 。 故cố 云vân 主chủ 主chủ 不bất 相tương 見kiến 。 二nhị 伴bạn 伴bạn 不bất 相tương 見kiến 者giả 。 如như 諸chư 佛Phật 為vi 遮già 那na 伴bạn 時thời 。 遮già 那na 更cánh 不bất 得đắc 為vi 伴bạn 。 故cố 云vân 伴bạn 伴bạn 不bất 相tương 見kiến 。 非phi 謂vị 彼bỉ 諸chư 伴bạn 佛Phật 自tự 不bất 相tương 見kiến 。 疏sớ/sơ 。 主chủ 伴bạn 伴bạn 主chủ 則tắc 互hỗ 相tương 見kiến 者giả 。 即tức 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 句cú 也dã 。 三tam 主chủ 伴bạn 得đắc 相tương 見kiến 。 如như 遮già 那na 為vi 主chủ 見kiến 餘dư 伴bạn 佛Phật 。 伴bạn 佛Phật 亦diệc 見kiến 遮già 那na 故cố 。 四tứ 伴bạn 主chủ 相tương 見kiến 者giả 。 如như 遮già 那na 為vi 伴bạn 餘dư 佛Phật 為vi 主chủ 。 則tắc 得đắc 相tương 見kiến 。 然nhiên 三tam 四tứ 二nhị 句cú 。 義nghĩa 則tắc 不bất 異dị 。 但đãn 約ước 一nhất 人nhân 。 互hỗ 通thông 主chủ 伴bạn 。 故cố 成thành 四tứ 耳nhĩ 。 言ngôn 無vô 雜tạp 亂loạn 者giả 。 結kết 為vi 門môn 別biệt 故cố 。 言ngôn 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 者giả 。 約ước 常thường 融dung 攝nhiếp 故cố 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 上thượng 十thập 處xứ 下hạ 第đệ 六lục 。 總tổng 融dung 十thập 義nghĩa 。 於ư 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 正chánh 顯hiển 十thập 義nghĩa 融dung 通thông 。 次thứ 而nhi 隨tùy 下hạ 。 對đối 時thời 顯hiển 處xứ 。 後hậu 此thử 猶do 約ước 下hạ 。 三tam 進tiến 顯hiển 甚thậm 深thâm 。 謂vị 上thượng 十thập 重trọng/trùng 。 但đãn 是thị 器khí 世thế 間gian 耳nhĩ 。 未vị 說thuyết 佛Phật 毛mao 孔khổng 及cập 眾chúng 生sanh 毛mao 孔khổng 中trung 事sự 。 一nhất 一nhất 皆giai 悉tất 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。 言ngôn 普phổ 賢hiền 眾chúng 生sanh 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 者giả 。 普phổ 賢hiền 若nhược 望vọng 如Như 來Lai 。 亦diệc 名danh 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 若nhược 望vọng 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 名danh 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 。 又hựu 舉cử 普phổ 賢hiền 。 則tắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 也dã 。
第đệ 三tam 依y 主chủ 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 五ngũ 。 一nhất 總tổng 彰chương 大đại 意ý 。 二nhị 今kim 說thuyết 此thử 經Kinh 下hạ 。 假giả 難nạn/nan 徵trưng 起khởi 。 三tam 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 下hạ 。 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 。 四tứ 今kim 先tiên 明minh 下hạ 。 開khai 章chương 別biệt 釋thích 。 五ngũ 是thị 知tri 或hoặc 說thuyết 下hạ 。 會hội 通thông 餘dư 教giáo 。 今kim 初sơ 。 謂vị 如Như 來Lai 唯duy 一nhất 。 無vô 障chướng 礙ngại 身thân 。 隨tùy 機cơ 教giáo 異dị 耳nhĩ 。
疏sớ/sơ 。 夫phu 真chân 身thân 寥liêu 廓khuếch 與dữ 法Pháp 界Giới 合hợp 其kỳ 體thể 者giả 。 若nhược 以dĩ 法Pháp 界Giới 為vi 身thân 。 法Pháp 界Giới 即tức 身thân 。 不bất 言ngôn 合hợp 體thể 。 今kim 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 。 智trí 與dữ 如như 冥minh 一nhất 。 故cố 言ngôn 合hợp 體thể 。 故cố 金kim 光quang 明minh 云vân 。 唯duy 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 。 獨độc 存tồn 則tắc 以dĩ 如như 智trí 共cộng 為vi 真chân 身thân 。 既ký 智trí 合hợp 如như 。 則tắc 令linh 色sắc 相tướng 功công 德đức 無vô 不bất 合hợp 如như 。 疏sớ/sơ 。 包bao 羅la 無vô 外ngoại 與dữ 萬vạn 化hóa 齊tề 其kỳ 用dụng 者giả 。 體thể 既ký 合hợp 如như 。 如như 無vô 不bất 在tại 。 如như 無vô 不bất 包bao 故cố 。 令linh 佛Phật 身thân 亦diệc 無vô 不bất 包bao 矣hĩ 。 萬vạn 化hóa 云vân 云vân 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 大đại 用dụng 。 而nhi 言ngôn 齊tề 者giả 。 以dĩ 如Như 來Lai 得đắc 。 一nhất 切thiết 法pháp 量lượng 等đẳng 身thân 故cố 。 假giả 言ngôn 齊tề 耳nhĩ 。 上thượng 二nhị 義nghĩa 明minh 佛Phật 身thân 體thể 用dụng 同đồng 法Pháp 界Giới 體thể 用dụng 。 故cố 渾hồn 萬vạn 化hóa 。 即tức 真chân 會hội 精tinh 麁thô 一nhất 致trí 。 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 也dã 。 故cố 次thứ 疏sớ/sơ 云vân 。 窮cùng 源nguyên 莫mạc 二nhị 。 謂vị 若nhược 據cứ 本bổn 以dĩ 適thích 末mạt 。 則tắc 一nhất 源nguyên 有hữu 萬vạn 派phái 。 若nhược 尋tầm 流lưu 以dĩ 討thảo 源nguyên 。 則tắc 千thiên 途đồ 無vô 異dị 轍triệt 。 若nhược 三tam 江giang 之chi 浩hạo 淼# 。 並tịnh 源nguyên 出xuất 於ư 岷# 山sơn 也dã 。 執chấp 迹tích 多đa 端đoan 者giả 。 即tức 據cứ 本bổn 適thích 末mạt 。 不bất 知tri 多đa 端đoan 是thị 應ưng 迹tích 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 。 一nhất 身thân 多đa 身thân 經kinh 論luận 異dị 說thuyết 者giả 。 出xuất 執chấp 迹tích 之chi 由do 也dã 。 由do 經kinh 論luận 中trung 一nhất 多đa 異dị 說thuyết 故cố 。 經kinh 隨tùy 物vật 異dị 。 論luận 逐trục 經kinh 通thông 。 人nhân 隨tùy 教giáo 執chấp 。 若nhược 識thức 其kỳ 源nguyên 。 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 。 故cố 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 一nhất 身thân 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 復phục 為vi 一nhất 。 了liễu 知tri 諸chư 世thế 間gian 。 現hiện 形hình 遍biến 一nhất 切thiết 。 此thử 身thân 無vô 所sở 從tùng 。 亦diệc 無vô 所sở 積tích 聚tụ 。 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt 故cố 。 見kiến 佛Phật 種chủng 種chủng 身thân 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 異dị 說thuyết 者giả 。 或hoặc 說thuyết 唯duy 一nhất 。 即tức 如như 此thử 經Kinh 云vân 。 十thập 方phương 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 共cộng 一nhất 法Pháp 身thân 。 一nhất 心tâm 一nhất 智trí 慧tuệ 。 力lực 無vô 畏úy 亦diệc 然nhiên 等đẳng 。 或hoặc 說thuyết 二nhị 身thân 。 佛Phật 地địa 論luận 說thuyết 。 一nhất 生sanh 身thân 二nhị 法Pháp 身thân 。 謂vị 法Pháp 身thân 實thật 報báo 。 皆giai 名danh 法Pháp 身thân 。 實thật 功công 德đức 法pháp 故cố 。 他tha 報báo 化hóa 身thân 。 俱câu 名danh 生sanh 身thân 。 為vi 物vật 生sanh 故cố 。 智Trí 度Độ 論luận 中trung 意ý 亦diệc 同đồng 此thử 。 又hựu 般Bát 若Nhã 論luận 說thuyết 有hữu 二nhị 佛Phật 。 一nhất 真chân 佛Phật 。 二nhị 非phi 真chân 佛Phật 。 初sơ 是thị 法Pháp 身thân 。 後hậu 即tức 報báo 化hóa 。 下hạ 經kinh 之chi 中trung 。 亦diệc 多đa 說thuyết 二nhị 。 文văn 云vân 。 諸chư 佛Phật 真chân 身thân 本bổn 無vô 二nhị 。 應ưng 物vật 分phần/phân 形hình 滿mãn 世thế 間gian 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 。 清thanh 淨tịnh 如như 虛hư 空không 。 所sở 現hiện 眾chúng 色sắc 形hình 。 令linh 入nhập 此thử 法pháp 中trung 等đẳng 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 即tức 法pháp 報báo 化hóa 。 亦diệc 言ngôn 法pháp 報báo 應ứng 。 應ưng 即tức 化hóa 也dã 。 或hoặc 說thuyết 四tứ 種chủng 。 楞lăng 伽già 經kinh 說thuyết 。 一nhất 應ứng 化hóa 佛Phật 。 二nhị 功công 德đức 佛Phật 。 三tam 智trí 慧tuệ 佛Phật 。 四tứ 如như 如như 佛Phật 。 初sơ 是thị 化hóa 身thân 。 中trung 二nhị 是thị 報báo 身thân 。 後hậu 一nhất 是thị 法Pháp 身thân 。 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 又hựu 說thuyết 四tứ 種chủng 。 一nhất 化hóa 身thân 非phi 應ưng 佛Phật 。 謂vị 為vi 物vật 所sở 現hiện 龍long 鬼quỷ 等đẳng 形hình 。 不bất 為vi 佛Phật 身thân 。 名danh 化hóa 非phi 應ưng 。 二nhị 應ưng 身thân 非phi 化hóa 。 謂vị 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 見kiến 佛Phật 身thân 。 依y 定định 而nhi 現hiện 。 非phi 五ngũ 趣thú 攝nhiếp 。 名danh 應ưng 非phi 化hóa 。 即tức 四tứ 善thiện 根căn 所sở 見kiến 。 一nhất 大Đại 千Thiên 界Giới 。 一nhất 應ưng 身thân 也dã 。 三tam 亦diệc 應ưng 亦diệc 化hóa 。 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 見kiến 佛Phật 身thân 。 見kiến 相tương/tướng 修tu 成thành 。 故cố 名danh 為vi 應ưng 。 人nhân 見kiến 同đồng 類loại 。 故cố 名danh 為vi 化hóa 。 四tứ 非phi 應ưng 非phi 化hóa 。 謂vị 佛Phật 真chân 身thân 。 前tiền 三tam 並tịnh 是thị 化hóa 身thân 。 後hậu 一nhất 法pháp 報báo 二nhị 身thân 。 佛Phật 地địa 論luận 中trung 亦diệc 說thuyết 有hữu 四tứ 。 一nhất 受thọ 用dụng 非phi 變biến 化hóa 。 謂vị 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 二nhị 變biến 化hóa 身thân 非phi 受thọ 用dụng 。 謂vị 變biến 化hóa 身thân 。 化hóa 地địa 前tiền 類loại 。 三tam 亦diệc 受thọ 用dụng 亦diệc 變biến 化hóa 。 謂vị 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 化hóa 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 非phi 受thọ 用dụng 非phi 變biến 化hóa 。 所sở 謂vị 法Pháp 身thân 。 是thị 則tắc 前tiền 金kim 光quang 明minh 。 約ước 三Tam 身Thân 上thượng 論luận 四tứ 。 合hợp 法pháp 報báo 而nhi 開khai 化hóa 身thân 。 今kim 約ước 三Tam 身Thân 謂vị 四tứ 。 三Tam 身Thân 俱câu 開khai 。 復phục 重trùng 開khai 於ư 報báo 故cố 。 雖tuy 有hữu 四tứ 義nghĩa 理lý 不bất 乖quai 三tam 。 或hoặc 說thuyết 五ngũ 身thân 。 如như 大đại 通thông 經kinh 說thuyết 。 然nhiên 叡duệ 公công 維duy 摩ma 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 。 所sở 謂vị 一nhất 法pháp 性tánh 生sanh 身thân 。 二nhị 亦diệc 言ngôn 功công 德đức 法Pháp 身thân 。 三tam 變biến 化hóa 法Pháp 身thân 。 四tứ 虛hư 空không 法Pháp 身thân 。 五ngũ 實thật 相tướng 法Pháp 身thân 。 詳tường 而nhi 辯biện 之chi 。 即tức 一nhất 法Pháp 身thân 也dã 。 何hà 者giả 言ngôn 其kỳ 生sanh 。 則tắc 本bổn 之chi 法pháp 性tánh 。 故cố 曰viết 法pháp 性tánh 生sanh 身thân 。 二nhị 推thôi 其kỳ 因nhân 。 則tắc 是thị 功công 德đức 所sở 成thành 故cố 。 是thị 功công 德đức 法Pháp 身thân 。 三tam 就tựu 其kỳ 應ưng 。 則tắc 無vô 感cảm 不bất 形hình 。 是thị 則tắc 變biến 化hóa 法Pháp 身thân 。 四tứ 稱xưng 其kỳ 大đại 。 則tắc 彌di 綸luân 虛hư 空không 。 所sở 謂vị 虛hư 空không 法Pháp 身thân 。 五ngũ 語ngữ 其kỳ 妙diệu 。 則tắc 無vô 相tướng 無vô 為vi 。 故cố 曰viết 實thật 相tướng 法Pháp 身thân 。 五ngũ 所sở 以dĩ 能năng 妙diệu 極cực 無vô 相tướng 。 四tứ 大đại 包bao 虛hư 空không 。 三tam 遍biến 應ưng 萬vạn 化hóa 。 無vô 感cảm 不bất 形hình 者giả 。 就tựu 機cơ 而nhi 明minh 。 何hà 者giả 三tam 有hữu 之chi 形hình 。 隨tùy 業nghiệp 而nhi 化hóa 。 故cố 有hữu 精tinh 麁thô 大đại 小tiểu 萬vạn 殊thù 之chi 差sai 。 二nhị 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 是thị 妙diệu 功công 德đức 果quả 。 功công 德đức 無vô 邊biên 。 果quả 亦diệc 無vô 邊biên 。 功công 德đức 無vô 相tướng 。 果quả 亦diệc 無vô 相tướng 。 功công 德đức 方phương 便tiện 。 果quả 亦diệc 方phương 便tiện 。 無vô 邊biên 故cố 量lượng 齊tề 虛hư 空không 。 無vô 相tướng 故cố 妙diệu 同đồng 實thật 相tướng 。 方phương 便tiện 故cố 無vô 感cảm 不bất 形hình 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 真chân 妙diệu 法Pháp 身thân 。 陰ấm 界giới 不bất 攝nhiếp 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 一nhất 以dĩ 有hữu 此thử 身thân 。 為vi 萬vạn 化hóa 之chi 本bổn 。 故cố 得đắc 於ư 中trung 無vô 感cảm 不bất 應ưng 。 如như 冥minh 室thất 曦# 光quang 隨tùy 孔khổng 而nhi 照chiếu 。 光quang 雖tuy 萬vạn 殊thù 之chi 本bổn 之chi 者giả 一nhất 。 所sở 謂vị 真chân 法Pháp 身thân 也dã 。 若nhược 直trực 指chỉ 功công 德đức 實thật 相tướng 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 此thử 乃nãi 以dĩ 法pháp 深thâm 理lý 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 非phi 色sắc 像tượng 之chi 謂vị 也dã 。 上thượng 皆giai 五ngũ 身thân 義nghĩa 。 若nhược 以dĩ 三Tam 身Thân 攝nhiếp 之chi 。 初sơ 二nhị 是thị 報báo 。 次thứ 一nhất 是thị 化hóa 。 後hậu 二nhị 是thị 法pháp 。 又hựu 有hữu 義nghĩa 說thuyết 有hữu 於ư 九cửu 身thân 。 以dĩ 三Tam 身Thân 各các 三tam 故cố 。 法Pháp 身thân 三tam 者giả 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 以dĩ 為vi 法Pháp 身thân 。 本bổn 有hữu 三tam 大đại 故cố 。 故cố 為vi 三tam 耳nhĩ 。 修tu 成thành 為vi 報báo 身thân 。 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 名danh 為vi 化hóa 身thân 。 報báo 身thân 三tam 者giả 。 真chân 智trí 所sở 證chứng 。 故cố 名danh 法Pháp 身thân 。 智trí 德đức 圓viên 滿mãn 即tức 是thị 報báo 身thân 。 為vi 十Thập 地Địa 所sở 現hiện 故cố 曰viết 化hóa 身thân 。 應ưng 身thân 三tam 者giả 。 化hóa 必tất 有hữu 體thể 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 故cố 經Kinh 云vân 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 常thường 身thân 法Pháp 身thân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 等đẳng 。 修tu 因nhân 所sở 成thành 即tức 是thị 報báo 身thân 。 感cảm 而nhi 必tất 形hình 即tức 是thị 化hóa 身thân 。 或hoặc 說thuyết 有hữu 十thập 。 自tự 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 十Thập 地Địa 所sở 得đắc 十thập 身thân 。 如như 勝thắng 天thiên 王vương 經kinh 說thuyết 。 一nhất 平bình 等đẳng 身thân 。 二nhị 清thanh 淨tịnh 身thân 。 三tam 無vô 盡tận 身thân 。 四tứ 善thiện 修tu 身thân 。 五ngũ 法pháp 性tánh 身thân 。 六lục 離ly 尋tầm 伺tứ 身thân 。 七thất 不bất 思tư 議nghị 身thân 。 八bát 寂tịch 靜tĩnh 身thân 。 九cửu 虛hư 空không 身thân 。 十thập 妙diệu 智trí 身thân 。 二nhị 約ước 佛Phật 身thân 之chi 上thượng 。 自tự 具cụ 十thập 身thân 。 即tức 如như 下hạ 明minh 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 一nhất 身thân 多đa 身thân 經kinh 論luận 異dị 說thuyết 。 略lược 示thị 異dị 義nghĩa 無vô 厭yếm 繁phồn 文văn 。
疏sớ/sơ 。 今kim 說thuyết 此thử 經Kinh 佛Phật 。 為vi 真chân 為vi 應ưng 為vi 一nhất 為vi 多đa 。 下hạ 第đệ 二nhị 假giả 問vấn 徵trưng 起khởi 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 問vấn 起khởi 後hậu 。 若nhược 言ngôn 真chân 者giả 下hạ 。 徵trưng 難nạn/nan 。 今kim 初sơ 。 但đãn 有hữu 兩lưỡng 對đối 。 已dĩ 含hàm 前tiền 後hậu 諸chư 義nghĩa 。 徵trưng 難nạn/nan 中trung 先tiên 難nạn/nan 真chân 應ưng 。 後hậu 難nạn/nan 一nhất 多đa 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 約ước 名danh 。 二nhị 約ước 處xứ 。 三tam 約ước 機cơ 。 言ngôn 為vi 一nhất 為vi 多đa 者giả 。 二nhị 難nạn/nan 一nhất 多đa 。 言ngôn 多đa 處xứ 別biệt 現hiện 者giả 。 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 如như 於ư 此thử 處xứ 。 見kiến 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 藏tạng 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 共cộng 圍vi 繞nhiễu 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 皆giai 有hữu 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 百bách 億ức 如Như 來Lai 百bách 億ức 佛Phật 剎sát 。 亦diệc 如như 是thị 坐tọa 等đẳng 文văn 是thị 也dã 。 又hựu 云vân 。 如như 於ư 此thử 處xứ 見kiến 佛Phật 坐tọa 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 如như 是thị 。 佛Phật 身thân 無vô 去khứ 亦diệc 無vô 來lai 。 所sở 有hữu 國quốc 土thổ 。 皆giai 明minh 現hiện 等đẳng 。 疏sớ/sơ 。 何hà 以dĩ 復phục 言ngôn 。 而nhi 不bất 分phân 身thân 者giả 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 梵Phạm 王Vương 。 住trụ 自tự 宮cung 普phổ 現hiện 三tam 千thiên 諸chư 梵Phạm 處xứ 。 一nhất 切thiết 人nhân 天thiên 咸hàm 得đắc 見kiến 。 實thật 不bất 分phân 身thân 向hướng 於ư 彼bỉ 。 諸chư 佛Phật 現hiện 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 十thập 方phương 無vô 不bất 遍biến 。 其kỳ 身thân 無vô 數số 不bất 可khả 稱xưng 。 亦diệc 不bất 分phân 身thân 不bất 分phân 別biệt 。
疏sớ/sơ 。 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 佛Phật 並tịnh 非phi 前tiền 說thuyết 下hạ 。 三tam 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 也dã 。 於ư 中trung 二nhị 。 上thượng 即tức 遮già 非phi 。 後hậu 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 無vô 盡tận 身thân 雲vân 下hạ 。 顯hiển 正chánh 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 相tương/tướng 顯hiển 相tương/tướng 。 次thứ 對đối 難nan 會hội 融dung 。 後hậu 結kết 成thành 難nan 思tư 。
疏sớ/sơ 。 真chân 應ưng 相tương/tướng 融dung 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 下hạ 。 第đệ 二nhị 對đối 難nan 會hội 融dung 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 先tiên 二nhị 句cú 雙song 標tiêu 。 後hậu 即tức 盧lô 遮già 那na 是thị 釋Thích 迦Ca 故cố 下hạ 。 雙song 釋thích 。 亦diệc 二nhị 。 先tiên 釋thích 真chân 應ưng 。 後hậu 釋thích 一nhất 多đa 。 前tiền 中trung 二nhị 。 先tiên 此thử 兩lưỡng 句cú 。 唯duy 釋thích 真chân 應ưng 。 通thông 前tiền 約ước 名danh 為vi 難nạn/nan 。 謂vị 餘dư 教giáo 遮già 那na 是thị 真chân 。 釋Thích 迦Ca 是thị 應ưng 。 故cố 經Kinh 云vân 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 佛Phật 。 千thiên 百bách 億ức 化hóa 身thân 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 今kim 既ký 相tương/tướng 即tức 。 明minh 是thị 真chân 應ưng 相tương/tướng 融dung 故cố 。 名danh 號hiệu 品phẩm 云vân 。 或hoặc 云vân 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 或hoặc 名danh 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 但đãn 名danh 異dị 耳nhĩ 。 又hựu 華hoa 藏tạng 品phẩm 中trung 明minh 。 第đệ 十thập 三tam 重trọng/trùng 有hữu 世thế 界giới 。 名danh 娑sa 婆bà 。 其kỳ 佛Phật 即tức 是thị 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 故cố 知tri 融dung 也dã 。 疏sớ/sơ 。 常thường 在tại 此thử 處xứ 亦diệc 兼kiêm 通thông 前tiền 。 約ước 處xứ 為vi 難nạn/nan 。 謂vị 常thường 在tại 此thử 處xứ 。 即tức 他tha 處xứ 故cố 。 遠viễn 在tại 他tha 方phương 。 恆hằng 住trụ 此thử 故cố 者giả 。 二nhị 有hữu 二nhị 對đối 。 正chánh 明minh 真chân 應ưng 。 兼kiêm 顯hiển 一nhất 多đa 。 而nhi 含hàm 有hữu 身thân 土thổ/độ 對đối 。 前tiền 約ước 處xứ 為vi 難nạn/nan 。 初sơ 作tác 真chân 應ưng 釋thích 者giả 。 以dĩ 約ước 應ưng 故cố 在tại 此thử 。 約ước 真chân 故cố 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 故cố 經Kinh 云vân 。 佛Phật 身thân 充sung 滿mãn 於ư 法Pháp 界Giới 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 前tiền 。 隨tùy 緣duyên 赴phó 感cảm 靡mĩ 不bất 周chu 。 而nhi 恆hằng 處xứ 此thử 菩Bồ 提Đề 座tòa 。 初sơ 句cú 即tức 真chân 。 餘dư 三tam 皆giai 應ưng 。 第đệ 四tứ 句cú 常thường 在tại 此thử 處xứ 。 餘dư 三tam 句cú 即tức 他tha 處xứ 也dã 。 言ngôn 兼kiêm 顯hiển 一nhất 多đa 者giả 。 在tại 此thử 處xứ 即tức 一nhất 。 在tại 他tha 處xứ 即tức 多đa 。 如như 不bất 起khởi 一nhất 處xứ 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 處xử 此thử 菩Bồ 提Đề 座tòa 一nhất 也dã 。 普phổ 現hiện 眾chúng 生sanh 前tiền 多đa 也dã 。 言ngôn 含hàm 土thổ/độ 者giả 。 此thử 處xứ 即tức 娑sa 婆bà 。 他tha 處xứ 即tức 兼kiêm 華hoa 藏tạng 。
疏sớ/sơ 。 身thân 不bất 分phân 異dị 亦diệc 非phi 一nhất 故cố 下hạ 。 二nhị 釋thích 一nhất 多đa 也dã 。 身thân 不bất 分phân 異dị 故cố 非phi 多đa 。 多đa 不bất 礙ngại 一nhất 也dã 。 亦diệc 非phi 一nhất 故cố 雖tuy 一nhất 。 一nhất 不bất 礙ngại 多đa 也dã 。 上thượng 唯duy 釋thích 一nhất 多đa 。 疏sớ/sơ 。 同đồng 時thời 異dị 處xứ 一nhất 身thân 圓viên 滿mãn 。 皆giai 全toàn 現hiện 故cố 者giả 。 正chánh 釋thích 一nhất 多đa 兼kiêm 該cai 真chân 應ưng 。 言ngôn 一nhất 多đa 者giả 。 以dĩ 一nhất 身thân 全toàn 現hiện 故cố 。 非phi 一nhất 非phi 多đa 也dã 。 一nhất 身thân 現hiện 多đa 故cố 。 一nhất 不bất 礙ngại 多đa 。 多đa 現hiện 而nhi 常thường 一nhất 故cố 。 多đa 不bất 礙ngại 一nhất 。 如như 上thượng 已dĩ 引dẫn 。 一nhất 身thân 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 復phục 為vi 一nhất 。 了liễu 知tri 諸chư 世thế 間gian 。 現hiện 形hình 遍biến 一nhất 切thiết 等đẳng 。 又hựu 云vân 。 唯duy 一nhất 堅kiên 密mật 身thân 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 現hiện 等đẳng 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 於ư 一nhất 成thành 正chánh 覺giác 身thân 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 數số 等đẳng 身thân 。 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 而nhi 言ngôn 同đồng 時thời 異dị 處xứ 者giả 。 若nhược 異dị 時thời 異dị 處xứ 。 容dung 許hứa 一nhất 身thân 次thứ 第đệ 遍biến 遊du 。 今kim 明minh 同đồng 時thời 異dị 處xứ 決quyết 是thị 多đa 身thân 。 而nhi 是thị 一nhất 身thân 全toàn 現hiện 故cố 非phi 多đa 矣hĩ 。 其kỳ 猶do 一nhất 月nguyệt 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 百bách 川xuyên 齊tề 現hiện 。 皆giai 即tức 一nhất 即tức 多đa 。 又hựu 普phổ 現hiện 故cố 非phi 一nhất 。 一nhất 月nguyệt 故cố 非phi 多đa 故cố 。 智Trí 幢Tràng 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 云vân 。 譬thí 如như 淨tịnh 滿mãn 月nguyệt 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 水thủy 。 影ảnh 像tượng 雖tuy 無vô 量lượng 。 本bổn 月nguyệt 未vị 曾tằng 二nhị 是thị 也dã 。 故cố 下hạ 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 疏sớ/sơ 中trung 。 明minh 有hữu 同đồng 時thời 同đồng 處xứ 見kiến 。 異dị 時thời 異dị 處xứ 見kiến 。 同đồng 時thời 異dị 處xứ 見kiến 。 異dị 時thời 同đồng 處xứ 見kiến 。 同đồng 異dị 時thời 處xứ 一nhất 人nhân 頓đốn 見kiến 等đẳng 。 言ngôn 兼kiêm 真chân 應ưng 者giả 。 一nhất 身thân 圓viên 滿mãn 即tức 是thị 真chân 身thân 。 皆giai 全toàn 現hiện 故cố 。 即tức 是thị 應ưng 身thân 。 又hựu 言ngôn 全toàn 現hiện 者giả 。 非phi 分phần/phân 現hiện 也dã 。 言ngôn 分phần/phân 現hiện 者giả 。 如như 一nhất 身thân 中trung 現hiện 多đa 頭đầu 。 頭đầu 中trung 有hữu 佛Phật 。 腰yêu 現hiện 仙tiên 人nhân 等đẳng 。 即tức 分phần/phân 現hiện 也dã 。 今kim 言ngôn 全toàn 現hiện 者giả 。 即tức 此thử 佛Phật 身thân 。 即tức 一nhất 切thiết 身thân 。 即tức 諸chư 類loại 身thân 。 全toàn 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 是thị 佛Phật 身thân 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 能năng 思tư 故cố 者giả 。 結kết 成thành 難nan 思tư 也dã 。 兼kiêm 對đối 前tiền 約ước 人nhân 為vi 難nạn/nan 。 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 不bất 能năng 思tư 。 況huống 人nhân 天thiên 能năng 見kiến 耶da 。 以dĩ 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 故cố 。 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 功công 德đức 中trung 。 有hữu 無vô 能năng 測trắc 身thân 。 第đệ 八bát 十thập 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 妙diệu 法Pháp 身thân 。 一nhất 切thiết 三tam 界giới 無vô 倫luân 匹thất 。 以dĩ 出xuất 世thế 間gian 言ngôn 語ngữ 道đạo 。 其kỳ 性tánh 非phi 有hữu 非phi 無vô 故cố 。 雖tuy 無vô 所sở 依y 無vô 不bất 住trụ 。 雖tuy 無vô 不bất 至chí 而nhi 不bất 去khứ 。 如như 空không 中trung 畫họa 夢mộng 所sở 見kiến 。 當đương 於ư 佛Phật 體thể 如như 是thị 觀quán 。 由do 非phi 真chân 非phi 應ưng 非phi 一nhất 非phi 多đa 故cố 。 不bất 可khả 作tác 真chân 應ưng 一nhất 多đa 等đẳng 思tư 也dã 。 故cố 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 佛Phật 身thân 無vô 生sanh 超siêu 戲hí 論luận 。 非phi 是thị 蘊uẩn 聚tụ 差sai 別biệt 法pháp 。 故cố 難nan 思tư 也dã 。 又hựu 云vân 無vô 染nhiễm 無vô 所sở 著trước 。 無vô 相tướng 無vô 依y 止chỉ 。 體thể 性tánh 不bất 可khả 量lượng 。 見kiến 者giả 咸hàm 稱xưng 歎thán 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 既ký 云vân 菩Bồ 薩Tát 不bất 能năng 思tư 。 明minh 唯duy 佛Phật 境cảnh 。
疏sớ/sơ 。 今kim 先tiên 明minh 十thập 身thân 。 後hậu 彰chương 無vô 礙ngại 。 下hạ 第đệ 四tứ 開khai 章chương 解giải 釋thích 也dã 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 上thượng 二nhị 句cú 標tiêu 。 次thứ 言ngôn 十thập 下hạ 釋thích 。 後hậu 以dĩ 此thử 身thân 雲vân 下hạ 。 總tổng 結kết 周chu 遍biến 。
疏sớ/sơ 。 廣quảng 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 如như 第đệ 八Bát 地Địa 。 及cập 離ly 世thế 間gian 品phẩm 辯biện 者giả 。 如như 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 明minh 。 前tiền 十thập 身thân 各các 有hữu 十thập 相tương/tướng 。 第đệ 二nhị 十thập 身thân 。 即tức 是thị 前tiền 十thập 之chi 中trung 第đệ 七thất 。 如Như 來Lai 身thân 之chi 十thập 相tương/tướng 。 又hựu 明minh 前tiền 十thập 身thân 相tướng 作tác 。 謂vị 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 能năng 以dĩ 眾chúng 生sanh 身thân 。 作tác 自tự 身thân 。 國quốc 土độ 身thân 。 業nghiệp 報báo 身thân 。 聲Thanh 聞Văn 身thân 。 緣Duyên 覺Giác 身thân 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 如Như 來Lai 身thân 。 智trí 身thân 。 法Pháp 身thân 。 虛hư 空không 身thân 。 如như 上thượng 教giáo 迹tích 中trung 引dẫn 。 及cập 一nhất 一nhất 釋thích 相tương/tướng 。 並tịnh 在tại 下hạ 文văn 。 言ngôn 離ly 世thế 間gian 品phẩm 者giả 。 彼bỉ 五ngũ 十thập 三tam 中trung 有hữu 十thập 佛Phật 。 即tức 前tiền 第đệ 二nhị 十thập 身thân 。 而nhi 名danh 小tiểu 異dị 。 彼bỉ 亦diệc 會hội 釋thích 。 言ngôn 十thập 佛Phật 者giả 。 所sở 謂vị 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 。 願nguyện 佛Phật 。 業nghiệp 報báo 佛Phật 。 住trụ 持trì 佛Phật 。 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 法Pháp 界Giới 佛Phật 。 心tâm 佛Phật 。 三tam 昧muội 佛Phật 。 本bổn 性tánh 佛Phật 。 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 物vật 。 第đệ 五ngũ 十thập 八bát 中trung 。 又hựu 明minh 十thập 種chủng 見kiến 佛Phật 。 即tức 見kiến 前tiền 十thập 佛Phật 文văn 云vân 。 所sở 謂vị 安an 住trụ 。 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 。 無vô 著trước 見kiến 願nguyện 佛Phật 。 出xuất 生sanh 見kiến 業nghiệp 報báo 佛Phật 。 深thâm 信tín 見kiến 住trụ 持trì 佛Phật 。 隨tùy 順thuận 見kiến 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 深thâm 入nhập 見kiến 法Pháp 界Giới 佛Phật 。 普phổ 至chí 見kiến 心tâm 佛Phật 。 安an 住trụ 見kiến 三tam 昧muội 佛Phật 。 無vô 量lượng 無vô 依y 見kiến 本bổn 性tánh 佛Phật 。 明minh 了liễu 見kiến 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 。 普phổ 受thọ 見kiến 。 然nhiên 無vô 著trước 等đẳng 。
復phục 有hữu 十thập 義nghĩa 。 並tịnh 至chí 下hạ 當đương 明minh 。
疏sớ/sơ 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 如như 是thị 等đẳng 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 者giả 。 等đẳng 取thủ 下hạ 半bán 云vân 佛Phật 身thân 。 無vô 去khứ 亦diệc 無vô 來lai 。 所sở 有hữu 國quốc 土thổ 皆giai 明minh 現hiện 。 此thử 即tức 第đệ 五ngũ 經kinh 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 也dã 。 言ngôn 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 者giả 。 遍biến 於ư 一nhất 經kinh 。 如như 第đệ 六lục 經Kinh 云vân 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 佛Phật 。 願nguyện 力lực 周chu 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 國quốc 土độ 中trung 。 恆hằng 轉chuyển 無vô 上thượng 輪luân 。 又hựu 云vân 。 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 能năng 證chứng 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 是thị 無vô 所sở 礙ngại 。 周chu 行hành 十thập 方phương 國quốc 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 演diễn 一nhất 妙diệu 音âm 。 周chu 聞văn 十thập 方phương 國quốc 。 眾chúng 音âm 悉tất 具cụ 足túc 。 法Pháp 雨vũ 皆giai 充sung 遍biến 等đẳng 。 如như 是thị 等đẳng 用dụng 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 謂vị 或hoặc 現hiện 攝nhiếp 生sanh 。 或hoặc 現hiện 威uy 儀nghi 。 或hoặc 現hiện 八bát 相tương/tướng 。 或hoặc 現hiện 三tam 乘thừa 形hình 。 或hoặc 現hiện 五ngũ 趣thú 形hình 。 或hoặc 現hiện 六lục 塵trần 境cảnh 。 差sai 別biệt 名danh 號hiệu 。 業nghiệp 用dụng 多đa 端đoan 。 不bất 可khả 稱xưng 說thuyết 。 法Pháp 界Giới 微vi 細tế 。 無vô 不bất 皆giai 遍biến 。 故cố 云vân 周chu 遍biến 也dã 。
疏sớ/sơ 。 二nhị 相tương/tướng 遍biến 無vô 礙ngại 。 謂vị 上thượng 差sai 別biệt 用dụng 中trung 。 各các 攝nhiếp 一nhất 切thiết 業nghiệp 用dụng 者giả 。 如như 上thượng 所sở 明minh 。 攝nhiếp 生sanh 威uy 儀nghi 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 如như 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 一nhất 坐tọa 食thực 已dĩ 。 結kết 跏già 不bất 動động 。 遍biến 於ư 十thập 方phương 。 經kinh 一nhất 切thiết 劫kiếp 。 今kim 明minh 即tức 此thử 坐tọa 中trung 便tiện 具cụ 行hành 住trụ 及cập 臥ngọa 也dã 。 又hựu 如như 前tiền 現hiện 八bát 相tương/tướng 相tương/tướng 遍biến 者giả 。 嵐lam 毘tỳ 尼ni 林lâm 神thần 。 說thuyết 如Như 來Lai 受thọ 生sanh 云vân 。
善thiện 男nam 子tử 。 當đương 知tri 我ngã 見kiến 佛Phật 。 於ư 此thử 四tứ 天thiên 下hạ 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 內nội 嵐lam 。 毘tỳ 尼ni 林lâm 園viên 中trung 。 示thị 現hiện 初sơ 生sanh 種chủng 種chủng 神thần 變biến 時thời 。 亦diệc 見kiến 如Như 來Lai 。 於ư 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世thế 界giới 。 百bách 億ức 四tứ 天thiên 下hạ 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 內nội 。 嵐lam 毘tỳ 尼ni 園viên 中trung 。 示thị 現hiện 初sơ 生sanh 。 種chủng 種chủng 神thần 變biến 。 亦diệc 見kiến 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 無vô 量lượng 佛Phật 剎sát 。 亦diệc 見kiến 百bách 佛Phật 世thế 界giới 。 千thiên 佛Phật 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 無vô 量lượng 佛Phật 剎sát 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 剎sát 中trung 。 皆giai 有hữu 如Như 來Lai 。 示thị 現hiện 受thọ 生sanh 。 種chủng 種chủng 神thần 變biến 。 如như 是thị 念niệm 念niệm 。 常thường 無vô 間gián 斷đoạn 者giả 。 但đãn 是thị 一nhất 重trọng/trùng 之chi 遍biến 。 今kim 此thử 明minh 一nhất 一nhất 相tướng 中trung 。 皆giai 具cụ 八bát 相tương/tướng 。 如như 三tam 十thập 一nhất 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 自tự 在tại 示thị 現hiện 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 道Đạo 場Tràng 眾chúng 會hội 甚thậm 微vi 細tế 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 佛Phật 神thần 力lực 甚thậm 微vi 細tế 。 又hựu 離ly 世thế 間gian 品phẩm 云vân 。 佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 甚thậm 微vi 細tế 趣thú 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
所sở 謂vị 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 乃nãi 至chí 灌quán 頂đảnh 地địa 。 二nhị 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 住trụ 兜Đâu 率Suất 天thiên 。 三tam 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 初sơ 生sanh 。 四tứ 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 童đồng 子tử 地địa 。 五ngũ 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 處xứ 王vương 宮cung 。 六lục 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 出xuất 家gia 。 七thất 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 苦khổ 行hạnh 。 往vãng 詣nghệ 道Đạo 場Tràng 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 八bát 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 九cửu 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 十thập 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 大đại 微vi 細tế 。 謂vị 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 神thần 力lực 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 門môn 。 佛Phật 子tử 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 十thập 種chủng 微vi 細tế 趣thú 。 釋thích 曰viết 。 母mẫu 胎thai 一nhất 相tương/tướng 之chi 中trung 。 八bát 相tương/tướng 皆giai 具cụ 。 萬vạn 德đức 斯tư 圓viên 。 故cố 云vân 相tương/tướng 遍biến 也dã 。 又hựu 上thượng 示thị 三tam 乘thừa 。 今kim 一Nhất 乘Thừa 具cụ 三tam 。 上thượng 示thị 五ngũ 道đạo 。 今kim 一nhất 道đạo 具cụ 五ngũ 。 例lệ 可khả 知tri 也dã 。
疏sớ/sơ 。 三tam 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 無vô 私tư 成thành 故cố 者giả 。 若nhược 取thủ 義nghĩa 顯hiển 。 應ưng 作tác 思tư 惟duy 之chi 思tư 。 今kim 用dụng 無vô 私tư 之chi 私tư 。 則tắc 表biểu 不bất 偏thiên 為vi 故cố 。 亦diệc 以dĩ 無vô 心tâm 於ư 物vật 故cố 。 謂vị 常thường 在tại 三tam 昧muội 為vi 寂tịch 。 無vô 方phương 利lợi 物vật 為vi 用dụng 。 即tức 定định 即tức 用dụng 故cố 云vân 無vô 礙ngại 。 如như 摩ma 尼ni 天thiên 鼓cổ 無vô 心tâm 雨vũ 寶bảo 及cập 出xuất 聲thanh 。 故cố 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 悉tất 能năng 示thị 現hiện 。 一nhất 切thiết 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 教giáo 化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 捨xả 離ly 。 諸chư 佛Phật 寂tịch 滅diệt 三tam 昧muội 。 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 。 又hựu 第đệ 一nhất 經Kinh 云vân 。 身thân 遍biến 十thập 方phương 。 而nhi 無vô 來lai 往vãng 。 第đệ 三tam 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 不bất 可khả 量lượng 。 寂tịch 而nhi 能năng 演diễn 遍biến 十thập 方phương 。 第đệ 四tứ 經Kinh 云vân 。 廣quảng 大đại 寂tịch 靜tĩnh 三tam 摩ma 地địa 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 無vô 來lai 去khứ 。 嚴nghiêm 淨tịnh 國quốc 土độ 示thị 眾chúng 生sanh 。 此thử 樹thụ 華hoa 神thần 之chi 解giải 脫thoát 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 四tứ 依y 起khởi 無vô 礙ngại 無vô 心tâm 頓đốn 現hiện 海hải 印ấn 力lực 故cố 者giả 。 謂vị 雖tuy 寂tịch 用dụng 無vô 心tâm 不bất 妨phương 皆giai 依y 海hải 印ấn 之chi 力lực 。 又hựu 正chánh 依y 定định 即tức 起khởi 用dụng 故cố 。 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 。 或hoặc 現hiện 童đồng 男nam 童đồng 女nữ 形hình 。 天thiên 龍long 及cập 以dĩ 阿a 修tu 羅la 。 乃nãi 至chí 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 等đẳng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 樂nhạo 。 悉tất 令linh 見kiến 眾chúng 生sanh 形hình 相tướng 各các 不bất 同đồng 。 行hành 業nghiệp 音âm 聲thanh 亦diệc 無vô 量lượng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 皆giai 能năng 現hiện 。 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 威uy 神thần 力lực 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 五ngũ 真chân 應ưng 無vô 礙ngại 應ưng 即tức 同đồng 法pháp 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 故cố 者giả 。 釋Thích 迦Ca 遮già 那na 無vô 二nhị 佛Phật 故cố 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 法Pháp 身thân 故cố 。 第đệ 五ngũ 經kinh 。 云vân 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 無vô 相tướng 身thân 。 離Ly 垢Cấu 光Quang 明Minh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 智trí 慧tuệ 寂tịch 靜tĩnh 身thân 無vô 量lượng 。 普phổ 應ưng 十thập 方phương 而nhi 演diễn 法pháp 。 又hựu 云vân 。 如Như 來Lai 真chân 身thân 本bổn 無vô 二nhị 。 應ưng 物vật 分phần/phân 形hình 滿mãn 世thế 間gian 。 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 非phi 以dĩ 相tương/tướng 為vi 體thể 。 但đãn 是thị 無vô 相tướng 寂tịch 滅diệt 法pháp 。 身thân 相tướng 威uy 儀nghi 悉tất 具cụ 足túc 。 世thế 間gian 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 皆giai 得đắc 見kiến 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 六lục 分phần 圓viên 無vô 礙ngại 者giả 。 支chi 分phần/phân 不bất 礙ngại 全toàn 身thân 。 全toàn 身thân 不bất 礙ngại 支chi 分phần/phân 。 謂vị 遮già 那na 一nhất 一nhất 身thân 分phần/phân 。 手thủ 足túc 眼nhãn 耳nhĩ 。 乃nãi 至chí 一nhất 毛mao 。 皆giai 有hữu 舍xá 那na 全toàn 身thân 。 法Pháp 界Giới 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 一nhất 切thiết 剎sát 塵trần 諸chư 佛Phật 坐tọa 。 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 云vân 。 佛Phật 身thân 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 悉tất 現hiện 無vô 量lượng 佛Phật 。 普phổ 入nhập 十thập 方phương 。 界giới 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 以dĩ 一nhất 毛mao 之chi 性tánh 不bất 異dị 全toàn 身thân 故cố 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 知tri 如Như 來Lai 。 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 數số 等đẳng 諸chư 佛Phật 身thân 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 身thân 。 究cứu 竟cánh 無vô 生sanh 滅diệt 故cố 。 如như 一nhất 毛mao 孔khổng 遍biến 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 毛mao 孔khổng 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 等đẳng 。 又hựu 如Như 來Lai 眼nhãn 等đẳng 。 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 。 若nhược 分phần/phân 與dữ 圓viên 異dị 。 分phần/phân 既ký 有hữu 多đa 。 應ưng 有hữu 多đa 箇cá 法Pháp 界Giới 。 合hợp 成thành 一nhất 身thân 。 以dĩ 分phần/phân 圓viên 無vô 礙ngại 故cố 。 一nhất 遍biến 一nhất 切thiết 遍biến 也dã 。 又hựu 法Pháp 界Giới 品phẩm 中trung 。 普phổ 賢hiền 毛mao 孔khổng 支chi 節tiết 亦diệc 然nhiên 。
疏sớ/sơ 。 七thất 因nhân 果quả 無vô 礙ngại 不bất 礙ngại 現hiện 因nhân 故cố 者giả 。 謂vị 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。 現hiện 自tự 遮già 那na 往vãng 昔tích 本bổn 生sanh 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 所sở 受thọ 之chi 身thân 。 及cập 所sở 成thành 事sự 。 亦diệc 現hiện 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 雲vân 。 及cập 下hạ 經kinh 中trung 眉mi 間gian 出xuất 勝thắng 音âm 等đẳng 。 塵trần 數số 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 第đệ 一nhất 經Kinh 云vân 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 所sở 有hữu 神thần 變biến 。 於ư 光quang 明minh 中trung 。 靡mĩ 不bất 咸hàm 覩đổ 。 第đệ 五ngũ 經Kinh 云vân 。 佛Phật 以dĩ 本bổn 願nguyện 現hiện 神thần 通thông 。 一nhất 切thiết 十thập 方phương 無vô 不bất 照chiếu 。 如như 佛Phật 往vãng 昔tích 修tu 治trị 行hành 。 光quang 明minh 網võng 中trung 皆giai 演diễn 說thuyết 。 第đệ 六lục 經Kinh 云vân 。 一nhất 一nhất 佛Phật 身thân 中trung 。 億ức 劫kiếp 不bất 思tư 議nghị 。 修tu 習tập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 及cập 嚴nghiêm 淨tịnh 國quốc 土độ 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 。 其kỳ 處xứ 甚thậm 多đa 。
疏sớ/sơ 。 八bát 依y 正chánh 無vô 礙ngại 者giả 。 如như 上thượng 說thuyết 因nhân 中trung 釋thích 。 又hựu 此thử 身thân 雲vân 即tức 作tác 一nhất 切thiết 器khí 世thế 間gian 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 。 或hoặc 作tác 日nhật 月nguyệt 遊du 虛hư 空không 。 或hoặc 作tác 河hà 池trì 井tỉnh 泉tuyền 水thủy 。 又hựu 或hoặc 時thời 作tác 地địa 水thủy 。 或hoặc 復phục 作tác 風phong 火hỏa 。 相tương/tướng 入nhập 相tương/tướng 即tức 六lục 句cú 。 並tịnh 如như 前tiền 釋thích 。
疏sớ/sơ 。 九cửu 潛tiềm 入nhập 無vô 礙ngại 等đẳng 者giả 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 標tiêu 章chương 。 後hậu 入nhập 眾chúng 生sanh 界giới 下hạ 。 釋thích 釋thích 。 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 明minh 佛Phật 入nhập 眾chúng 生sanh 。 二nhị 又hựu 亦diệc 攝nhiếp 下hạ 。 明minh 眾chúng 生sanh 入nhập 佛Phật 。 皆giai 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 。 故cố 云vân 潛tiềm 入nhập 。 今kim 初sơ 有hữu 三tam 。 初sơ 一nhất 句cú 正chánh 釋thích 。 次thứ 如Như 來Lai 藏tạng 下hạ 引dẫn 喻dụ 。 後hậu 故cố 出xuất 現hiện 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 喻dụ 中trung 。 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 隨tùy 無vô 明minh 等đẳng 緣duyên 作tác 諸chư 眾chúng 生sanh 。 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 而nhi 此thử 真chân 心tâm 自tự 性tánh 不bất 失thất 。 故cố 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 亦diệc 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 若nhược 轉chuyển 以dĩ 喻dụ 顯hiển 者giả 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 因nhân 風phong 成thành 波ba 。 而nhi 不bất 失thất 濕thấp 性tánh 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 感cảm 現hiện 萬vạn 類loại 殊thù 形hình 。 而nhi 如Như 來Lai 身thân 不bất 失thất 自tự 性tánh 。 此thử 以dĩ 眾chúng 生sanh 自tự 法Pháp 身thân 作tác 自tự 眾chúng 生sanh 。 喻dụ 如Như 來Lai 真chân 身thân 。 入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。
疏sớ/sơ 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 引dẫn 其kỳ 二nhị 文văn 。 初sơ 佛Phật 智trí 潛tiềm 入nhập 者giả 。 此thử 以dĩ 智trí 身thân 通thông 證chứng 佛Phật 身thân 。 佛Phật 身thân 隨tùy 化hóa 文văn 處xứ 蓋cái 多đa 。 今kim 取thủ 潛tiềm 入nhập 之chi 義nghĩa 。 故cố 引dẫn 出xuất 現hiện 耳nhĩ 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 大đại 海hải 。 其kỳ 水thủy 潛tiềm 流lưu 四tứ 天thiên 下hạ 地địa 及cập 八bát 十thập 億ức 。 諸chư 小tiểu 洲châu 中trung 。 有hữu 穿xuyên 鑿tạc 者giả 無vô 不bất 得đắc 水thủy 。 而nhi 彼bỉ 大đại 海hải 。 不bất 作tác 分phân 別biệt 。 我ngã 出xuất 於ư 水thủy 。 合hợp 佛Phật 智trí 海hải 水thủy 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 流lưu 入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 觀quán 察sát 境cảnh 界giới 修tu 習tập 法Pháp 門môn 。 則tắc 得đắc 智trí 慧tuệ 清thanh 淨tịnh 明minh 了liễu 。 而nhi 如Như 來Lai 智trí 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 但đãn 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 心tâm 行hành 異dị 故cố 。 所sở 得đắc 智trí 慧tuệ 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 今kim 所sở 引dẫn 者giả 。 正chánh 取thủ 潛tiềm 入nhập 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 。 又hựu 云vân 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 等đẳng 者giả 。 亦diệc 是thị 彼bỉ 品phẩm 前tiền 文văn 已dĩ 引dẫn 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 亦diệc 攝nhiếp 下hạ 。 上thượng 辯biện 潛tiềm 入nhập 。 佛Phật 入nhập 生sanh 身thân 生sanh 不bất 知tri 故cố 。 今kim 明minh 攝nhiếp 他tha 。 正chánh 攝nhiếp 他tha 時thời 不bất 礙ngại 入nhập 他tha 。 故cố 稱xưng 無vô 礙ngại 。
疏sớ/sơ 。 十thập 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 等đẳng 者giả 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 別biệt 明minh 。 後hậu 總tổng 結kết 。 今kim 初sơ 。 以dĩ 遮già 那na 佛Phật 融dung 大đại 法Pháp 界Giới 。 而nhi 為vi 其kỳ 身thân 故cố 。 無vô 不bất 即tức 。 不bất 待đãi 現hiện 身thân 方phương 名danh 即tức 事sự 等đẳng 。 以dĩ 法Pháp 界Giới 之chi 體thể 無vô 不bất 包bao 故cố 。 無vô 不bất 即tức 故cố 。 令linh 身thân 亦diệc 然nhiên 。 若nhược 指chỉ 相tương/tướng 別biệt 說thuyết 者giả 。 佛Phật 身thân 色sắc 相tướng 即tức 事sự 也dã 。 全toàn 同đồng 法Pháp 身thân 即tức 理lý 也dã 。 即tức 一nhất 即tức 多đa 乃nãi 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 法Pháp 身thân 為vi 一nhất 。 應ứng 化hóa 為vi 多đa 。 真chân 應ưng 既ký 融dung 。 故cố 相tương/tướng 即tức 也dã 。 二nhị 此thử 一nhất 處xứ 應ưng 即tức 多đa 處xứ 。 應ưng 亦diệc 以dĩ 體thể 融dung 。 又hựu 即tức 此thử 一nhất 應ưng 為vi 多đa 應ưng 故cố 。 故cố 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 一nhất 身thân 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 復phục 為vi 一nhất 。 了liễu 知tri 諸chư 世thế 間gian 。 現hiện 形hình 遍biến 一nhất 切thiết 。 此thử 身thân 無vô 所sở 從tùng 。 亦diệc 無vô 所sở 積tích 聚tụ 。 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt 故cố 。 見kiến 佛Phật 種chủng 種chủng 身thân 等đẳng 。 即tức 依y 即tức 正chánh 者giả 。 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 法pháp 性tánh 身thân 土thổ/độ 融dung 無vô 二nhị 故cố 。 二nhị 者giả 有hữu 國quốc 土độ 身thân 故cố 。 即tức 依y 。 有hữu 智trí 正chánh 覺giác 等đẳng 身thân 故cố 。 即tức 正chánh 。 即tức 人nhân 者giả 。 證chứng 法pháp 成thành 人nhân 故cố 。 即tức 法pháp 者giả 。 佛Phật 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 故cố 。 即tức 此thử 即tức 彼bỉ 者giả 。 不bất 離ly 菩Bồ 提Đề 樹thụ 而nhi 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 故cố 。 既ký 亦diệc 不bất 離ly 一nhất 切thiết 。 處xử 而nhi 坐tọa 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 可khả 言ngôn 即tức 彼bỉ 即tức 此thử 也dã 。 二nhị 義nghĩa 小tiểu 異dị 。 彼bỉ 此thử 相tướng 即tức 是thị 同đồng 。 又hựu 即tức 此thử 佛Phật 是thị 他tha 佛Phật 故cố 。 他tha 亦diệc 是thị 此thử 。 即tức 情tình 者giả 。 異dị 木mộc 石thạch 故cố 。 即tức 非phi 情tình 者giả 。 同đồng 色sắc 性tánh 作tác 河hà 池trì 等đẳng 故cố 。 非phi 情tình 即tức 佛Phật 體thể 故cố 。 蘊uẩn 界giới 入nhập 等đẳng 若nhược 虛hư 空không 故cố 。 即tức 深thâm 即tức 廣quảng 者giả 。 無vô 形hình 絕tuyệt 相tương/tướng 故cố 。 深thâm 量lượng 無vô 不bất 包bao 故cố 廣quảng 。 又hựu 量lượng 同đồng 空không 故cố 廣quảng 。 離ly 空không 相tướng 故cố 深thâm 。 故cố 問vấn 明minh 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 深thâm 境cảnh 界giới 。 其kỳ 量lượng 等đẳng 虛hư 空không 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 入nhập 。 而nhi 實thật 無vô 所sở 入nhập 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 遍biến 至chí 一nhất 切thiết 。 色sắc 非phi 色sắc 處xứ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 等đẳng 廣quảng 也dã 。 非phi 至chí 非phi 不bất 至chí 深thâm 也dã 。 又hựu 如như 虛hư 空không 。 寬khoan 廣quảng 非phi 色sắc 。 而nhi 能năng 顯hiển 現hiện 一nhất 切thiết 諸chư 色sắc 等đẳng 。 皆giai 深thâm 廣quảng 也dã 。 又hựu 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 云vân 佛Phật 身thân 普phổ 遍biến 諸chư 大đại 會hội 。 充sung 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 無vô 窮cùng 盡tận 廣quảng 也dã 。 寂tịch 滅diệt 無vô 性tánh 不bất 可khả 取thủ 深thâm 也dã 。 為vi 救cứu 世thế 間gian 而nhi 出xuất 現hiện 。 具cụ 深thâm 廣quảng 也dã 。 即tức 因nhân 即tức 果quả 者giả 。 因nhân 無vô 異dị 果quả 之chi 因nhân 。 果quả 無vô 異dị 因nhân 之chi 果quả 故cố 。 十thập 身thân 之chi 中trung 。 有hữu 如Như 來Lai 身thân 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 身thân 故cố 。 即tức 三Tam 身Thân 即tức 十thập 身thân 者giả 。 若nhược 以dĩ 佛Phật 身thân 上thượng 十thập 身thân 者giả 。 菩Bồ 提Đề 身thân 。 願nguyện 身thân 。 化hóa 身thân 。 力lực 持trì 身thân 。 意ý 生sanh 身thân 。 即tức 三Tam 身Thân 中trung 化hóa 身thân 攝nhiếp 也dã 。 相tướng 好hảo 身thân 。 威uy 勢thế 身thân 。 福phước 德đức 身thân 。 義nghĩa 通thông 報báo 化hóa 。 法Pháp 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 智trí 身thân 義nghĩa 通thông 三Tam 身Thân 。 局cục 唯duy 報báo 身thân 故cố 。 即tức 三tam 是thị 十thập 。 即tức 十thập 是thị 三tam 。 若nhược 約ước 融dung 三tam 世thế 間gian 十thập 身thân 。 即tức 三Tam 身Thân 者giả 。 如Như 來Lai 身thân 通thông 三Tam 身Thân 。 智trí 身thân 亦diệc 通thông 三Tam 身Thân 。 法Pháp 身thân 虛hư 空không 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 餘dư 六Lục 通Thông 法pháp 化hóa 。 法Pháp 身thân 體thể 故cố 。 隨tùy 物vật 應ưng 國quốc 土độ 等đẳng 故cố 。
疏sớ/sơ 。 同đồng 一nhất 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 身thân 雲vân 。 二nhị 總tổng 結kết 成thành 也dã 。 即tức 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 。 法Pháp 界Giới 為vi 體thể 。 含hàm 四tứ 法Pháp 界Giới 何hà 所sở 不bất 具cụ 。 故cố 無vô 不bất 即tức 耳nhĩ 。 則tắc 未vị 有hữu 一nhất 法pháp 非phi 佛Phật 身thân 也dã 。
疏sớ/sơ 。 以dĩ 此thử 身thân 雲vân 。 遍biến 前tiền 時thời 處xứ 常thường 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 者giả 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 周chu 遍biến 也dã 。 上thượng 來lai 第đệ 四tứ 開khai 章chương 釋thích 竟cánh 。
疏sớ/sơ 。 是thị 知tri 或hoặc 說thuyết 報báo 身thân 在tại 色sắc 究cứu 竟cánh 約ước 攝nhiếp 報báo 說thuyết 等đẳng 者giả 。 第đệ 五ngũ 會hội 釋thích 餘dư 教giáo 也dã 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 別biệt 會hội 。 二nhị 總tổng 非phi 。 三tam 揀giản 濫lạm 。 今kim 初sơ 。 略lược 會hội 五ngũ 文văn 。 一nhất 會hội 起khởi 信tín 唯duy 識thức 等đẳng 文văn 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 又hựu 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 功công 德đức 成thành 滿mãn 。 於ư 色sắc 究cứu 竟cánh 處xứ 。 示thị 一nhất 切thiết 世thế 間gian 最tối 高cao 大đại 身thân 。 謂vị 以dĩ 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 慧tuệ 。 無vô 明minh 頓đốn 盡tận 。 名danh 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 能năng 現hiện 十thập 方phương 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 藏tạng 和hòa 尚thượng 疏sớ/sơ 。 引dẫn 地địa 論luận 釋thích 云vân 。 一nhất 者giả 現hiện 報báo 利lợi 益ích 。 受thọ 佛Phật 位vị 也dã 。 二nhị 者giả 後hậu 報báo 利lợi 益ích 。 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 智trí 處xứ 生sanh 故cố 。 自tự 問vấn 云vân 。 何hà 故cố 他tha 受thọ 用dụng 報báo 身thân 在tại 此thử 天thiên 耶da 。 一nhất 義nghĩa 云vân 。 以dĩ 寄ký 報báo 十thập 王vương 顯hiển 別biệt 十Thập 地Địa 。 然nhiên 第đệ 十Thập 地Địa 寄ký 當đương 此thử 天thiên 王vương 。 即tức 於ư 彼bỉ 身thân 示thị 成thành 菩Bồ 提Đề 。 故cố 在tại 彼bỉ 天thiên 。 餘dư 義nghĩa 如như 別biệt 說thuyết 。 天thiên 宮cung 鈔sao 釋thích 餘dư 義nghĩa 云vân 。 二nhị 即tức 四Tứ 智Trí 圓viên 滿mãn 。 唯duy 識thức 即tức 實thật 報báo 成thành 佛Phật 。 此thử 示thị 高cao 大đại 身thân 。 即tức 他tha 受thọ 用dụng 。 唯duy 識thức 為vi 引dẫn 攝nhiếp 二Nhị 乘Thừa 。 令linh 知tri 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 非phi 是thị 報báo 身thân 。 且thả 指chỉ 彼bỉ 為vi 實thật 報báo 也dã 。
疏sớ/sơ 。 今kim 亦diệc 據cứ 二nhị 文văn 之chi 意ý 及cập 十Thập 地Địa 經kinh 文văn 通thông 之chi 。 故cố 云vân 約ước 攝nhiếp 報báo 果quả 說thuyết 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 說thuyết 報báo 身thân 在tại 餘dư 淨tịnh 土độ 約ước 引dẫn 攝nhiếp 者giả 。 即tức 第đệ 二nhị 通thông 涅Niết 槃Bàn 央ương 掘quật 等đẳng 經kinh 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 四tứ 。 高cao 貴quý 德đức 王vương 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 。 明minh 十thập 功công 德đức 中trung 。 第đệ 四tứ 功công 德đức 。 高cao 貴quý 德đức 王vương 難nạn 云vân 。 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 悉tất 作tác 如như 是thị 。 十thập 事sự 功công 德đức 。 如Như 來Lai 何hà 故cố 。 唯duy 修tu 九cửu 事sự 不bất 修tu 淨tịnh 土độ 。 佛Phật 答đáp 具cụ 修tu 。 末mạt 云vân 。
善thiện 男nam 子tử 。 西tây 方phương 去khứ 此thử 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 度độ 四tứ 十thập 二nhị 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 彼bỉ 有hữu 世thế 界giới 。 名danh 曰viết 無Vô 勝Thắng 。 彼bỉ 土độ 何hà 故cố 。 名danh 曰viết 無Vô 勝Thắng 。 其kỳ 土thổ/độ 所sở 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 之chi 事sự 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 猶do 如như 西tây 方phương 。 安An 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 亦diệc 如như 東đông 方phương 滿mãn 月nguyệt 世thế 界giới 。 我ngã 於ư 彼bỉ 土độ 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 於ư 此thử 界giới 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 現hiện 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 非phi 但đãn 我ngã 身thân 獨độc 於ư 此thử 中trung 。 現hiện 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 於ư 此thử 中trung 。 而nhi 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 非phi 不bất 修tu 行hành 。 如như 是thị 十thập 事sự 。
善thiện 男nam 子tử 。 慈Từ 氏Thị 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 誓thệ 願nguyện 故cố 。 當đương 來lai 之chi 世thế 。 令linh 此thử 世thế 界giới 。 清thanh 淨tịnh 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 所sở 有hữu 世thế 界giới 。 無vô 不bất 嚴nghiêm 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 既ký 言ngôn 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 。 居cư 此thử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 無vô 勝thắng 國quốc 土độ 。 是thị 我ngã 嚴nghiêm 淨tịnh 。 明minh 指chỉ 報báo 身thân 在tại 餘dư 淨tịnh 土độ 。 言ngôn 央ương 掘quật 經kinh 者giả 。 經kinh 文văn 稍sảo 廣quảng 。 今kim 略lược 義nghĩa 引dẫn 。 謂vị 佛Phật 答đáp 央ương 掘quật 云vân 。 我ngã 住trụ 無vô 生sanh 際tế 。 而nhi 汝nhữ 不bất 覺giác 知tri 等đẳng 。 央ương 掘quật 難nạn/nan 云vân 。 若nhược 住trụ 無vô 生sanh 際tế 。 何hà 以dĩ 生sanh 於ư 此thử 土thổ/độ 。 佛Phật 答đáp 云vân 。 東đông 方phương 有hữu 佛Phật 。 汝nhữ 往vãng 問vấn 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 央ương 掘quật 與dữ 文Văn 殊Thù 同đồng 往vãng 問vấn 佛Phật 。 彼bỉ 佛Phật 答đáp 言ngôn 。 彼bỉ 釋Thích 迦Ca 者giả 即tức 是thị 我ngã 身thân 。 大đại 意ý 明minh 餘dư 淨tịnh 土độ 中trung 佛Phật 。 是thị 證chứng 無vô 生sanh 際tế 者giả 。 今kim 生sanh 娑sa 婆bà 是thị 化hóa 現hiện 耳nhĩ 。 故cố 云vân 在tại 餘dư 淨tịnh 土độ 。 而nhi 疏sớ/sơ 言ngôn 約ước 引dẫn 攝nhiếp 說thuyết 者giả 。 不bất 言ngôn 嚴nghiêm 淨tịnh 華hoa 藏tạng 及cập 周chu 法Pháp 界Giới 帝đế 網võng 之chi 剎sát 。 不bất 言ngôn 此thử 身thân 周chu 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 而nhi 言ngôn 在tại 於ư 東đông 方phương 等đẳng 。 明minh 是thị 隨tùy 宜nghi 引dẫn 攝nhiếp 娑sa 婆bà 雜tạp 惡ác 眾chúng 生sanh 。 令linh 修tu 淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 耳nhĩ 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 說thuyết 舍xá 那na 坐tọa 千thiên 葉diệp 華hoa 攝nhiếp 二nhị 地địa 說thuyết 者giả 。 第đệ 三tam 通thông 梵Phạm 網võng 等đẳng 經kinh 。 彼bỉ 云vân 。 我ngã 今kim 盧lô 舍xá 那na 。 方phương 坐tọa 蓮liên 華hoa 臺đài 。 周chu 匝táp 千thiên 華hoa 上thượng 。 復phục 現hiện 千thiên 釋Thích 迦Ca 。 一nhất 華hoa 百bách 億ức 國quốc 。 一nhất 國quốc 一nhất 釋Thích 迦Ca 等đẳng 者giả 。 即tức 以dĩ 蓮liên 華hoa 臺đài 上thượng 。 為vi 本bổn 源nguyên 盧lô 舍xá 那na 。 千thiên 葉diệp 釋Thích 迦Ca 復phục 是thị 大đại 化hóa 。 一nhất 釋Thích 迦Ca 更cánh 有hữu 百bách 億ức 。 方phương 為vi 小tiểu 化hóa 者giả 。 亦diệc 不bất 言ngôn 其kỳ 身thân 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 普phổ 賢hiền 蓮liên 華hoa 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 葉diệp 。 量lượng 周chu 法Pháp 界Giới 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 之chi 華hoa 。 尚thượng 量lượng 等đẳng 百bách 萬vạn 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 況huống 如Như 來Lai 耶da 。 明minh 知tri 亦diệc 是thị 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 攝nhiếp 二nhị 地địa 耳nhĩ 。 以dĩ 二nhị 地địa 戒giới 度độ 圓viên 滿mãn 故cố 為vi 說thuyết 戒giới 以dĩ 初Sơ 地Địa 化hóa 百bách 佛Phật 剎sát 。 則tắc 有hữu 百bách 葉diệp 之chi 華hoa 。 二nhị 地địa 化hóa 千thiên 佛Phật 剎sát 故cố 。 華hoa 有hữu 千thiên 葉diệp 。 若nhược 至chí 三tam 地địa 應ưng 見kiến 萬vạn 葉diệp 。 四tứ 地địa 億ức 葉diệp 。 五ngũ 地địa 千thiên 億ức 。 六lục 地địa 百bách 千thiên 億ức 。 七thất 地địa 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 八bát 地địa 百bách 萬vạn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 微vi 塵trần 數số 。 九cửu 地địa 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 國quốc 。 土thổ/độ 微vi 塵trần 數số 。 十Thập 地Địa 不bất 可khả 說thuyết 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 據cứ 上thượng 十Thập 地Địa 。 百bách 萬vạn 三tam 千thiên 尚thượng 猶do 略lược 說thuyết 。 故cố 知tri 非phi 顯hiển 真chân 極cực 之chi 身thân 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 說thuyết 登đăng 地địa 方phương 見kiến 約ước 勝thắng 機cơ 說thuyết 者giả 。 即tức 四tứ 通thông 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 登đăng 地địa 之chi 機cơ 為vi 勝thắng 機cơ 耳nhĩ 。 前tiền 別biệt 約ước 二nhị 地địa 。 今kim 通thông 約ước 十Thập 地Địa 也dã 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 分phần/phân 三tam 異dị 約ước 體thể 相tướng 用dụng 說thuyết 者giả 。 第đệ 五ngũ 通thông 會hội 三Tam 身Thân 也dã 。 若nhược 直trực 說thuyết 者giả 。 法Pháp 身thân 約ước 體thể 。 報báo 身thân 約ước 相tương/tướng 。 化hóa 身thân 約ước 用dụng 。 然nhiên 起khởi 信tín 立lập 義nghĩa 分phần/phân 云vân 。 所sở 言ngôn 義nghĩa 者giả 。 則tắc 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 體thể 大đại 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 。 不bất 增tăng 減giảm 故cố 。 二nhị 者giả 相tương/tướng 大đại 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 性tánh 功công 德đức 故cố 。 三tam 者giả 用dụng 大đại 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 善thiện 因nhân 果quả 故cố 。 藏tạng 和hòa 尚thượng 釋thích 相tương/tướng 大đại 云vân 。 二nhị 種chủng 藏tạng 中trung 。 唯duy 取thủ 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 也dã 。 用dụng 大đại 者giả 。 謂vị 隨tùy 勝thắng 業nghiệp 約ước 自tự 體thể 大đại 用dụng 。 報báo 化hóa 二nhị 身thân 約ước 麁thô 細tế 之chi 用dụng 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 始thỉ 成thành 世thế 善thiện 。 終chung 成thành 出xuất 世thế 善thiện 也dã 。 釋thích 曰viết 。 依y 此thử 解giải 者giả 。 體thể 相tướng 二nhị 大đại 俱câu 名danh 法Pháp 身thân 。 以dĩ 性tánh 功công 德đức 本bổn 自tự 有hữu 故cố 。 用dụng 即tức 報báo 化hóa 。 亦diệc 是thị 約ước 三tam 大đại 說thuyết 。 若nhược 各các 配phối 者giả 。 一nhất 以dĩ 不bất 空không 之chi 藏tạng 修tu 成thành 方phương 顯hiển 。 為vi 真chân 報báo 故cố 用dụng 大đại 中trung 報báo 。 他tha 受thọ 用dụng 故cố 。 顯hiển 勝thắng 名danh 報báo 。 若nhược 應ưng 約ước 登đăng 地địa 之chi 機cơ 。 亦diệc 是thị 化hóa 故cố 。
疏sớ/sơ 。 俱câu 非phi 此thử 經Kinh 真chân 實thật 之chi 義nghĩa 。 第đệ 二nhị 總tổng 非phi 也dã 。 以dĩ 十thập 身thân 圓viên 融dung 為vi 實thật 義nghĩa 故cố 。
疏sớ/sơ 。 設thiết 分phần/phân 三tam 十thập 第đệ 三tam 。 揀giản 濫lạm 也dã 。 云vân 何hà 揀giản 耶da 。 麁thô 相tương/tướng 約ước 教giáo 而nhi 說thuyết 。 三Tam 身Thân 為vi 權quyền 。 十thập 身thân 為vi 實thật 。 若nhược 不bất 知tri 三Tam 身Thân 即tức 是thị 十thập 身thân 。 為vi 不bất 融dung 前tiền 。 權quyền 外ngoại 立lập 實thật 故cố 失thất 經kinh 宗tông 。
第đệ 四tứ 依y 三tam 昧muội 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 立lập 理lý 正chánh 明minh 。 後hậu 對đối 文văn 略lược 釋thích 。 今kim 初sơ 。 先tiên 別biệt 顯hiển 。 後hậu 結kết 成thành 。 初sơ 中trung 下hạ 十thập 住trụ 。
疏sớ/sơ 。 明minh 入nhập 定định 意ý 總tổng 有hữu 六lục 義nghĩa 。 一nhất 此thử 三tam 昧muội 是thị 法pháp 體thể 故cố 。 即tức 十Thập 地Địa 論luận 意ý 。 二nhị 非phi 證chứng 不bất 說thuyết 故cố 。 若nhược 不bất 證chứng 而nhi 說thuyết 。 則tắc 是thị 生sanh 滅diệt 心tâm 行hành 。 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 。 三tam 總tổng 顯hiển 法pháp 體thể 非phi 思tư 量lượng 境cảnh 故cố 。 明minh 要yếu 忘vong 心tâm 方phương 契khế 上thượng 義nghĩa 。 前tiền 約ước 顯hiển 實thật 。 此thử 約ước 遮già 過quá 。 然nhiên 上thượng 三tam 義nghĩa 後hậu 後hậu 釋thích 於ư 前tiền 前tiền 。 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 。 四tứ 觀quán 機cơ 審thẩm 法pháp 故cố 。 須tu 藥dược 病bệnh 相tương 當đương 。 方phương 可khả 說thuyết 故cố 。 五ngũ 為vi 受thọ 佛Phật 加gia 故cố 。 上thượng 四tứ 內nội 因nhân 。 此thử 一nhất 外ngoại 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 方phương 能năng 說thuyết 故cố 。 六lục 成thành 軌quỹ 儀nghi 故cố 。 即tức 一nhất 向hướng 為vi 生sanh 。 上thượng 五ngũ 自tự 利lợi 。 此thử 一nhất 利lợi 他tha 。 今kim 疏sớ/sơ 含hàm 具cụ 。 初sơ 之chi 二nhị 句cú 。 總tổng 相tương/tướng 立lập 理lý 。 非phi 唯duy 入nhập 定định 為vi 物vật 。 出xuất 定định 亦diệc 然nhiên 。 宜nghi 見kiến 出xuất 者giả 則tắc 出xuất 。 宜nghi 見kiến 入nhập 者giả 便tiện 入nhập 。 故cố 云vân 唯duy 物vật 。 聖thánh 無vô 定định 亂loạn 故cố 。 云vân 聖thánh 豈khởi 然nhiên 乎hồ 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 不bất 定định 不bất 亂loạn 。
疏sớ/sơ 。 示thị 軌quỹ 後hậu 徒đồ 下hạ 。 別biệt 顯hiển 意ý 也dã 。 此thử 即tức 第đệ 六lục 意ý 。 疏sớ/sơ 。 明minh 將tương 有hữu 說thuyết 必tất 須tu 淨tịnh 鑒giám 前tiền 理lý 者giả 。 含hàm 前tiền 四tứ 意ý 。 靜tĩnh 者giả 離ly 思tư 量lượng 也dã 。 鑒giám 者giả 證chứng 法pháp 體thể 也dã 。 靜tĩnh 鑒giám 前tiền 理lý 者giả 。 觀quán 機cơ 審thẩm 法pháp 也dã 。 前tiền 字tự 兼kiêm 機cơ 故cố 。 佛Phật 加gia 可khả 知tri 。 從tùng 定định 起khởi 而nhi 發phát 言ngôn 下hạ 。 亦diệc 明minh 非phi 證chứng 不bất 說thuyết 。 亦diệc 總tổng 顯hiển 前tiền 六lục 之chi 勝thắng 用dụng 也dã 。
疏sớ/sơ 。 故cố 於ư 諸chư 會hội 下hạ 。 總tổng 結kết 成thành 也dã 。 九cửu 會hội 說thuyết 經Kinh 。 八bát 會hội 入nhập 三tam 昧muội 。 第đệ 二nhị 不bất 入nhập 故cố 名danh 為vi 多đa 。 第đệ 一nhất 會hội 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 藏tạng 身thân 三tam 昧muội 。 第đệ 三tam 會hội 法Pháp 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 無vô 量lượng 方phương 便tiện 三tam 昧muội 。 第đệ 四tứ 會hội 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 善thiện 思tư 惟duy 三tam 昧muội 。 第đệ 五ngũ 會hội 金Kim 剛Cang 幢Tràng 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 智trí 光quang 三tam 昧muội 。 第đệ 六lục 會hội 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 大Đại 智Trí 慧Tuệ 光Quang 明Minh 三Tam 昧Muội 。 第đệ 七thất 會hội 如Như 來Lai 自tự 住trụ 剎sát 那na 際tế 三tam 昧muội 。 第đệ 八bát 會hội 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 第đệ 九cửu 會hội 如Như 來Lai 。 自tự 入nhập 師sư 子tử 頻tần 申thân 三tam 昧muội 。 第đệ 二nhị 不bất 入nhập 者giả 。 未vị 入nhập 位vị 故cố 。 有hữu 云vân 蓋cái 文văn 漏lậu 耳nhĩ 。 說thuyết 世thế 間gian 法pháp 。 尚thượng 須tu 入nhập 定định 。 況huống 十thập 信tín 耶da 。 若nhược 約ước 所sở 表biểu 前tiền 義nghĩa 無vô 失thất 。
疏sớ/sơ 。 有hữu 不bất 入nhập 下hạ 。 第đệ 二nhị 對đối 文văn 略lược 釋thích 。 不bất 入nhập 之chi 義nghĩa 。 已dĩ 如như 向hướng 說thuyết 。 其kỳ 所sở 入nhập 下hạ 。 顯hiển 勝thắng 超siêu 劣liệt 。 寄ký 位vị 優ưu 劣liệt 所sở 入nhập 不bất 同đồng 。 人nhân 法pháp 俱câu 勝thắng 故cố 。 一nhất 一nhất 三tam 昧muội 。 皆giai 盡tận 法pháp 源nguyên 。 非phi 如như 入nhập 初sơ 禪thiền 時thời 。 不bất 入nhập 二nhị 三tam 等đẳng 故cố 。 以dĩ 盡tận 法pháp 源nguyên 故cố 。 並tịnh 感cảm 諸chư 佛Phật 三tam 業nghiệp 加gia 等đẳng 。
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 四tứ
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Hết quyển 4
❖
Phiên âm: 23/3/2016 ◊ Cập nhật: 23/3/2016
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Quyển 4
唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 述thuật
第đệ 二nhị 說thuyết 經Kinh 處xứ 文văn 有hữu 四tứ 。 第đệ 一nhất 總tổng 彰chương 大đại 意ý 。 第đệ 二nhị 敘tự 昔tích 順thuận 違vi 。 第đệ 三tam 句cú 數số 圓viên 融dung 。 第đệ 四tứ 別biệt 明minh 處xứ 異dị 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 。 二nhị 融dung 通thông 顯hiển 圓viên 。 三tam 依y 義nghĩa 建kiến 立lập 。 今kim 初sơ 。 至chí 而nhi 非phi 國quốc 土độ 。 即tức 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 中trung 。 謂vị 既ký 亡vong 能năng 所sở 。 何hà 有hữu 能năng 依y 之chi 佛Phật 所sở 依y 之chi 處xứ 。 普phổ 賢hiền 三tam 昧muội 品phẩm 云vân 。 普phổ 賢hiền 身thân 相tướng 如như 虛hư 空không 。 依y 真chân 而nhi 住trụ 。 非phi 國quốc 土độ 。 猶do 是thị 假giả 說thuyết 。 以dĩ 真chân 無vô 能năng 所sở 無vô 可khả 依y 故cố 。
疏sớ/sơ 。 況huống 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 下hạ 。 第đệ 二nhị 融dung 通thông 顯hiển 圓viên 。 無vô 能năng 所sở 依y 。 尚thượng 通thông 實thật 頓đốn 二nhị 教giáo 。 實thật 教giáo 頓đốn 教giáo 尚thượng 離ly 處xứ 所sở 。 況huống 於ư 圓viên 教giáo 耶da 。 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 即tức 下hạ 。 通thông 局cục 交giao 徹triệt 。 二nhị 種chủng 四tứ 句cú 。 染nhiễm 淨tịnh 參tham 融dung 。 即tức 下hạ 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 。 二nhị 種chủng 四tứ 句cú 圓viên 滿mãn 。 教giáo 下hạ 總tổng 結kết 難nan 思tư 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 真chân 非phi 下hạ 。 第đệ 三tam 依y 義nghĩa 建kiến 立lập 。 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 不bất 妨phương 立lập 時thời 。 然nhiên 旨chỉ 歸quy 約ước 處xứ 。 先tiên 已dĩ 有hữu 處xứ 。 依y 此thử 說thuyết 經Kinh 。 後hậu 辯biện 其kỳ 時thời 。 疏sớ/sơ 家gia 順thuận 六lục 成thành 就tựu 之chi 次thứ 第đệ 故cố 。 先tiên 明minh 時thời 耳nhĩ 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 有hữu 言ngôn 下hạ 。 第đệ 二nhị 敘tự 昔tích 順thuận 違vi 。 於ư 中trung 先tiên 正chánh 敘tự 。 後hậu 上thượng 之chi 下hạ 決quyết 斷đoán 。 前tiền 中trung 第đệ 一nhất 師sư 云vân 。 既ký 七thất 處xứ 九cửu 會hội 。 人nhân 三tam 天thiên 四tứ 。 並tịnh 居cư 娑sa 婆bà 。 欲dục 界giới 之chi 中trung 。 明minh 是thị 穢uế 也dã 。 第đệ 二nhị 師sư 云vân 。 說thuyết 此thử 經Kinh 時thời 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 又hựu 言ngôn 。 其kỳ 地địa 堅kiên 固cố 。 金kim 剛cang 所sở 成thành 。 娑sa 婆bà 乃nãi 是thị 。 土thổ 石thạch 諸chư 山sơn 。 豈khởi 得đắc 將tương 此thử 而nhi 為vi 穢uế 也dã 。 第đệ 三tam 師sư 云vân 。 但đãn 合hợp 上thượng 二nhị 無vô 礙ngại 。 謂vị 感cảm 娑sa 婆bà 者giả 。 對đối 華hoa 藏tạng 而nhi 見kiến 娑sa 婆bà 。 感cảm 華hoa 藏tạng 者giả 。 對đối 娑sa 婆bà 。 而nhi 見kiến 華hoa 藏tạng 。 亦diệc 如như 螺loa 髻kế 所sở 見kiến 。 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 宮Cung 。 身thân 子tử 所sở 見kiến 。 丘khâu 陵lăng 坑khanh 坎khảm 。 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 見kiến 導đạo 師sư 種chủng 種chủng 色sắc 差sai 別biệt 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 行hành 。 見kiến 諸chư 剎sát 亦diệc 然nhiên 。 後hậu 決quyết 斷đoán 。 言ngôn 後hậu 一nhất 近cận 宗tông 者giả 。 且thả 知tri 剎sát 該cai 淨tịnh 穢uế 。 即tức 二nhị 四tứ 句cú 中trung 之chi 一nhất 句cú 。 未vị 窮cùng 玄huyền 妙diệu 故cố 云vân 近cận 宗tông 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 說thuyết 此thử 經Kinh 處xứ 下hạ 。 第đệ 三tam 句cú 數số 圓viên 融dung 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 雙song 標tiêu 。 二nhị 雙song 釋thích 。 三tam 以dĩ 麁thô 例lệ 細tế 。 初sơ 標tiêu 可khả 知tri 。
疏sớ/sơ 。 初sơ 淨tịnh 穢uế 中trung 下hạ 雙song 釋thích 。 先tiên 釋thích 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 種chủng 四tứ 句cú 。 前tiền 一nhất 四tứ 句cú 。 以dĩ 本bổn 剎sát 末mạt 剎sát 相tương 望vọng 成thành 四tứ 句cú 。 華hoa 藏tạng 為vi 本bổn 剎sát 。 世Thế 尊Tôn 修tu 因nhân 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 故cố 。 剎sát 種chủng 所sở 持trì 世thế 界giới 為vi 末mạt 剎sát 。 應ưng 眾chúng 生sanh 有hữu 故cố 。 然nhiên 末mạt 剎sát 即tức 狹hiệp 。 本bổn 剎sát 則tắc 寬khoan 。 末mạt 通thông 淨tịnh 穢uế 。 本bổn 剎sát 唯duy 淨tịnh 。 若nhược 寬khoan 狹hiệp 相tương 望vọng 。 自tự 屬thuộc 通thông 局cục 。 今kim 論luận 淨tịnh 穢uế 故cố 。 但đãn 取thủ 末mạt 中trung 染nhiễm 剎sát 。 前tiền 二nhị 句cú 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 句cú 。 雙song 明minh 本bổn 末mạt 故cố 。 得đắc 稱xưng 俱câu 者giả 。 不bất 同đồng 前tiền 二nhị 說thuyết 華hoa 藏tạng 即tức 不bất 言ngôn 娑sa 婆bà 。 說thuyết 娑sa 婆bà 即tức 不bất 論luận 華hoa 藏tạng 。 今kim 要yếu 明minh 華hoa 藏tạng 之chi 內nội 娑sa 婆bà 。 如như 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 城thành 中trung 舉cử 一nhất 小tiểu 室thất 耳nhĩ 。 上thượng 三tam 皆giai 。 約ước 事sự 明minh 。 第đệ 四tứ 句cú 唯duy 約ước 理lý 說thuyết 。 若nhược 理lý 事sự 相tướng 望vọng 。 則tắc 前tiền 三tam 句cú 皆giai 末mạt 。 第đệ 四tứ 句cú 復phục 為vi 其kỳ 本bổn 故cố 。 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 。 法Pháp 界Giới 等đẳng 無vô 別biệt 。 莊trang 嚴nghiêm 極cực 清thanh 淨tịnh 。 安an 住trụ 於ư 虛hư 空không 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 或hoặc 唯duy 染nhiễm 下hạ 。 第đệ 二nhị 四tứ 句cú 。 隨tùy 取thủ 一nhất 剎sát 即tức 有hữu 四tứ 句cú 。 不bất 論luận 本bổn 末mạt 染nhiễm 淨tịnh 。 今kim 正chánh 約ước 娑sa 婆bà 染nhiễm 剎sát 上thượng 。 論luận 四tứ 句cú 也dã 。 即tức 前tiền 三tam 約ước 淨tịnh 穢uế 虧khuy 盈doanh 。 後hậu 一nhất 約ước 相tương/tướng 盡tận 理lý 現hiện 。 若nhược 約ước 機cơ 說thuyết 者giả 。 染nhiễm 就tựu 劣liệt 機cơ 見kiến 故cố 。 淨tịnh 就tựu 勝thắng 機cơ 見kiến 故cố 。 俱câu 約ước 二nhị 人nhân 同đồng 見kiến 故cố 。 剎sát 體thể 自tự 在tại 故cố 。 俱câu 非phi 約ước 頓đốn 機cơ 故cố 。 亦diệc 唯duy 約ước 體thể 故cố 。
疏sớ/sơ 。 次thứ 明minh 通thông 局cục 。 二nhị 四tứ 句cú 等đẳng 者giả 。 先tiên 標tiêu 後hậu 釋thích 。 釋thích 中trung 前tiền 四tứ 句cú 。 約ước 一nhất 重trọng/trùng 平bình 漫mạn 以dĩ 論luận 。 後hậu 四tứ 句cú 。 約ước 重trùng 重trùng 相tương/tướng 攝nhiếp 以dĩ 說thuyết 。 又hựu 前tiền 四tứ 約ước 以dĩ 人nhân 望vọng 處xứ 論luận 通thông 局cục 。 後hậu 四tứ 唯duy 約ước 說thuyết 處xứ 論luận 通thông 局cục 。 前tiền 中trung 初sơ 二nhị 句cú 。 唯duy 約ước 相tương/tướng 說thuyết 。 一nhất 謂vị 此thử 界giới 七thất 處xứ 說thuyết 經Kinh 。 二nhị 謂vị 十thập 方phương 諸chư 剎sát 齊tề 說thuyết 。 三tam 以dĩ 相tương 隨tùy 性tánh 故cố 。 即tức 一nhất 能năng 遍biến 。 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 。 彼bỉ 云vân 。 如như 於ư 此thử 處xứ 。 見kiến 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 藏tạng 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 諸chư 世thế 界giới 中trung 。 各các 有hữu 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 百bách 億ức 如Như 來Lai 。 亦diệc 如như 是thị 坐tọa 。 此thử 明minh 一nhất 會hội 即tức 遍biến 一nhất 切thiết 。 非phi 是thị 彼bỉ 處xứ 各các 別biệt 有hữu 佛Phật 。 四tứ 即tức 歸quy 理lý 平bình 等đẳng 。 後hậu 四tứ 句cú 中trung 。 初sơ 一nhất 約ước 廣quảng 容dung 門môn 。 事sự 含hàm 於ư 理lý 事sự 理lý 無vô 礙ngại 故cố 。 令linh 一nhất 界giới 即tức 理lý 。 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 二nhị 約ước 普phổ 遍biến 門môn 。 事sự 如như 理lý 遍biến 。 令linh 此thử 一nhất 界giới 隨tùy 所sở 依y 理lý 。 入nhập 一nhất 切thiết 剎sát 。 三tam 廣quảng 容dung 即tức 普phổ 遍biến 故cố 。 正chánh 攝nhiếp 之chi 時thời 便tiện 能năng 入nhập 。 彼bỉ 以dĩ 此thử 二nhị 門môn 。 無vô 異dị 體thể 故cố 。 四tứ 泯mẫn 同đồng 平bình 等đẳng 門môn 。 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 以dĩ 一nhất 塵trần 例lệ 剎sát 。 亦diệc 有hữu 四tứ 句cú 者giả 。 三tam 以dĩ 麁thô 例lệ 細tế 也dã 。 引dẫn 文văn 如như 前tiền 依y 正chánh 融dung 通thông 中trung 說thuyết 。
疏sớ/sơ 。 若nhược 從tùng 狹hiệp 至chí 寬khoan 略lược 顯hiển 十thập 處xứ 下hạ 。 第đệ 四tứ 別biệt 明minh 處xứ 異dị 中trung 。 文văn 分phân 為vi 六lục 。 一nhất 標tiêu 數số 。 二nhị 初sơ 此thử 下hạ 。 列liệt 釋thích 。 三tam 然nhiên 上thượng 下hạ 。 總tổng 結kết 。 四tứ 然nhiên 說thuyết 十thập 住trụ 下hạ 。 釋thích 妨phương 。 五ngũ 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 者giả 下hạ 。 隨tùy 難nạn/nan 重trọng/trùng 標tiêu 。 六lục 又hựu 上thượng 十thập 處xứ 下hạ 。 總tổng 融dung 十thập 義nghĩa 。 二nhị 中trung 。 然nhiên 其kỳ 十thập 名danh 與dữ 旨chỉ 歸quy 小tiểu 有hữu 不bất 同đồng 。 旨chỉ 歸quy 云vân 。 初sơ 此thử 閻Diêm 浮Phù 二nhị 。 周chu 百bách 億ức 。 三tam 盡tận 十thập 方phương 。 四tứ 遍biến 塵trần 道đạo 。 五ngũ 通thông 異dị 界giới 。 六lục 該cai 剎sát 塵trần 。 七thất 歸quy 華hoa 藏tạng 。 八bát 重trọng/trùng 攝nhiếp 剎sát 。 九cửu 猶do 帝đế 網võng 。 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 。 今kim 疏sớ/sơ 所sở 以dĩ 不bất 同đồng 彼bỉ 者giả 。 以dĩ 歸quy 華hoa 藏tạng 。 即tức 前tiền 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 故cố 。 不bất 立lập 之chi 故cố 。 旨chỉ 歸quy 文văn 云vân 。 事sự 盡tận 理lý 現hiện 。 染nhiễm 相tướng 盡tận 故cố 。 其kỳ 該cai 剎sát 塵trần 。 與dữ 遍biến 塵trần 道đạo 。 並tịnh 皆giai 是thị 塵trần 故cố 。 第đệ 七thất 中trung 攝nhiếp 。 八bát 重trọng/trùng 攝nhiếp 剎sát 者giả 。 亦diệc 名danh 華hoa 藏tạng 中trung 塵trần 一nhất 一nhất 攝nhiếp 餘dư 剎sát 海hải 。 亦diệc 不bất 異dị 於ư 第đệ 六lục 該cai 諸chư 剎sát 塵trần 故cố 。 並tịnh 略lược 之chi 而nhi 加gia 四tứ 五ngũ 六lục 。 以dĩ 成thành 十thập 義nghĩa 。 此thử 亦diệc 賢hiền 首thủ 略lược 疏sớ/sơ 之chi 中trung 。 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 中trung 意ý 。 參tham 而nhi 用dụng 之chi 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 。 如như 昇thăng 須Tu 彌Di 品phẩm 者giả 。 此thử 文văn 為vi 證chứng 七thất 處xứ 而nhi 周chu 法Pháp 界Giới 之chi 言ngôn 。 文văn 云vân 。
爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 不bất 離ly 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 而nhi 上thượng 昇thăng 須Tu 彌Di 向hướng 帝Đế 釋Thích 殿điện 下hạ 。 云vân 十thập 方phương 世thế 界giới 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 法pháp 慧tuệ 偈kệ 云vân 。 一nhất 切thiết 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 皆giai 言ngôn 佛Phật 在tại 中trung 。 我ngã 等đẳng 今kim 見kiến 佛Phật 住trụ 於ư 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 十thập 方phương 悉tất 亦diệc 然nhiên 。 如Như 來Lai 自tự 在tại 力lực 。 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 之chi 文văn 也dã 。 七thất 處xứ 皆giai 爾nhĩ 。 文văn 中trung 但đãn 三tam 賢hiền 三tam 天thiên 。 言ngôn 不bất 起khởi 而nhi 遍biến 。 義nghĩa 如như 下hạ 疏sớ/sơ 。 疏sớ/sơ 。 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 者giả 。 此thử 證chứng 百bách 億ức 遍biến 法Pháp 界Giới 。 皆giai 有hữu 同đồng 類loại 一nhất 界giới 。 言ngôn 同đồng 類loại 者giả 。 同đồng 有hữu 須Tu 彌Di 大đại 海hải 。 鐵thiết 圍vi 四tứ 洲châu 。 二nhị 十thập 八bát 天thiên 。 各các 有hữu 百bách 億ức 。 故cố 名danh 同đồng 也dã 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 如như 是thị 無vô 數số 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 無vô 等đẳng 。 不bất 可khả 數số 不bất 可khả 稱xưng 不bất 可khả 思tư 不bất 可khả 量lượng 。 不bất 可khả 說thuyết 盡tận 。 法Pháp 界Giới 虛hư 空không 界giới 。 所sở 有hữu 世thế 界giới 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 皆giai 有hữu 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 乃nãi 至chí 百bách 億ức 。 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 其kỳ 中trung 所sở 有hữu 。 悉tất 皆giai 明minh 現hiện 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 悉tất 見kiến 如Như 來Lai 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 藏tạng 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 共cộng 圍vi 繞nhiễu 。 揀giản 唯duy 閻Diêm 浮Phù 。 故cố 云vân 百bách 億ức 。 揀giản 下hạ 異dị 類loại 。 故cố 云vân 同đồng 類loại 一nhất 界giới 。 疏sớ/sơ 。 三tam 遍biến 異dị 類loại 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 者giả 。 上thượng 二nhị 皆giai 略lược 釋thích 。 下hạ 八bát 唯duy 列liệt 名danh 目mục 而nhi 已dĩ 。 而nhi 言ngôn 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 江giang 河hà 迴hồi 轉chuyển 形hình 等đẳng 。 經kinh 列liệt 二nhị 十thập 形hình 。 結kết 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 異dị 類loại 。 一nhất 一nhất 流lưu 類loại 皆giai 遍biến 十thập 方phương 。 虛hư 空không 法Pháp 界Giới 。 與dữ 前tiền 須Tu 彌Di 界giới 等đẳng 。 互hỗ 不bất 相tương 礙ngại 。 各các 於ư 其kỳ 中trung 。 轉chuyển 斯tư 法Pháp 輪luân 。 疏sớ/sơ 。 四tứ 遍biến 剎sát 種chủng 者giả 。 向hướng 明minh 異dị 類loại 。 且thả 舉cử 百bách 億ức 中trung 異dị 類loại 故cố 。 今kim 方phương 明minh 剎sát 種chủng 。 然nhiên 異dị 類loại 言ngôn 雖tuy 通thông 華hoa 藏tạng 。 言ngôn 總tổng 意ý 別biệt 。 言ngôn 遍biến 剎sát 種chủng 者giả 。 即tức 取thủ 最tối 中trung 無vô 邊biên 妙diệu 華hoa 光quang 。 香hương 水thủy 海hải 中trung 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 熾sí 然nhiên 寶bảo 光Quang 明Minh 世Thế 界Giới 種chủng 。 其kỳ 中trung 攝nhiếp 二nhị 十thập 重trọng/trùng 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 結kết 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 於ư 中trung 布bố 列liệt 。 今kim 遮già 那na 亦diệc 遍biến 其kỳ 中trung 。 疏sớ/sơ 。 五ngũ 遍biến 華hoa 藏tạng 者giả 。 謂vị 遍biến 華hoa 藏tạng 一nhất 界giới 。 有hữu 前tiền 十thập 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 種chủng 。 既ký 皆giai 如Như 來Lai 修tu 因nhân 之chi 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 故cố 。 常thường 處xứ 其kỳ 中trung 。 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 疏sớ/sơ 。 六lục 遍biến 餘dư 剎sát 海hải 若nhược 種chủng 若nhược 剎sát 者giả 。 即tức 華hoa 藏tạng 之chi 外ngoại 。 十thập 方phương 無vô 間gián 。 窮cùng 盡tận 法Pháp 界Giới 之chi 剎sát 海hải 。 例lệ 如như 華hoa 藏tạng 也dã 。 如như 第đệ 六lục 現hiện 相tướng 品phẩm 說thuyết 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 東đông 。 有hữu 世thế 界giới 海hải 名danh 清thanh 淨tịnh 光quang 。 蓮liên 華hoa 莊trang 嚴nghiêm 。 南nam 方phương 名danh 一nhất 切thiết 寶bảo 月nguyệt 光quang 明minh 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 。 西tây 名danh 可khả 愛ái 樂nhạo 寶bảo 光quang 明minh 。 北bắc 名danh 毘tỳ 瑠lưu 璃ly 蓮liên 華hoa 光quang 圓viên 滿mãn 藏tạng 。 東đông 北bắc 名danh 閻Diêm 浮Phù 檀Đàn 金kim 。 頗pha 梨lê 色sắc 幢tràng 。 東đông 南nam 名danh 金kim 莊trang 嚴nghiêm 璃ly 瑠lưu 光quang 普phổ 照chiếu 。 西tây 南nam 名danh 日nhật 光quang 遍biến 照chiếu 。 西tây 北bắc 名danh 寶bảo 光quang 照chiếu 曜diệu 。 下hạ 方phương 名danh 蓮liên 華hoa 香hương 妙diệu 德đức 藏tạng 。 上thượng 方phương 名danh 摩ma 尼ni 寶bảo 照chiếu 曜diệu 莊trang 嚴nghiêm 。 結kết 云vân 十thập 億ức 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 等đẳng 是thị 也dã 。 疏sớ/sơ 。 七thất 遍biến 前tiền 六lục 類loại 剎sát 塵trần 者giả 。 前tiền 之chi 六lục 段đoạn 。 各các 是thị 一nhất 類loại 。 此thử 上thượng 諸chư 剎sát 皆giai 以dĩ 塵trần 成thành 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 皆giai 有hữu 佛Phật 剎sát 。 如Như 來Lai 於ư 彼bỉ 。 塵trần 內nội 剎sát 中trung 說thuyết 經Kinh 故cố 。 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 塵trần 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 見kiến 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 尚thượng 見kiến 。 何hà 況huống 剎sát 耶da 。 又hựu 云vân 。 一nhất 一nhất 塵trần 內nội 難nan 思tư 剎sát 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 各các 別biệt 住trụ 。 又hựu 云vân 。 如như 於ư 此thử 會hội 見kiến 佛Phật 座tòa 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 復phục 然nhiên 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 疏sớ/sơ 。 八bát 盡tận 虛hư 空không 界giới 。 容dung 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 之chi 處xứ 。 各các 有hữu 無vô 邊biên 剎sát 海hải 者giả 。 此thử 不bất 論luận 成thành 剎sát 之chi 塵trần 。 但đãn 取thủ 容dung 塵trần 之chi 處xứ 。 兼kiêm 於ư 空không 矣hĩ 。 如như 二nhị 界giới 中trung 間gian 。 空không 無vô 有hữu 物vật 。 亦diệc 是thị 容dung 塵trần 之chi 處xứ 。 今kim 取thủ 遍biến 法Pháp 界Giới 虛hư 空không 界giới 。 有hữu 剎sát 無vô 剎sát 。 有hữu 塵trần 無vô 塵trần 。 但đãn 可khả 容dung 塵trần 之chi 處xứ 。 即tức 有hữu 無vô 邊biên 同đồng 類loại 異dị 類loại 一nhất 切thiết 剎sát 等đẳng 。 如Như 來Lai 於ư 此thử 。 常thường 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 頌tụng 云vân 。 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 所sở 有hữu 剎sát 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 不bất 可khả 說thuyết 。 盡tận 虛hư 空không 量lượng 諸chư 毛mao 端đoan 。 一nhất 一nhất 處xứ 剎sát 悉tất 如như 是thị 。 又hựu 云vân 。 彼bỉ 毛mao 端đoan 處xứ 諸chư 國quốc 土độ 。 無vô 量lượng 種chủng 類loại 差sai 別biệt 住trụ 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 異dị 類loại 剎sát 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 同đồng 類loại 剎sát 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 毛mao 端đoan 處xứ 。 皆giai 有hữu 淨tịnh 剎sát 不bất 可khả 說thuyết 。 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 不bất 可khả 說thuyết 。 種chủng 種chủng 奇kỳ 妙diệu 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 。 成thành 證chứng 非phi 一nhất 。 而nhi 言ngôn 於ư 中trung 說thuyết 法Pháp 者giả 。 彼bỉ 次thứ 頌tụng 云vân 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 演diễn 不bất 可khả 說thuyết 諸chư 佛Phật 名danh 。 出xuất 妙diệu 音âm 聲thanh 不bất 可khả 說thuyết 。 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 法Pháp 輪luân 中trung 。 演diễn 修tu 多đa 羅la 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 修tu 多đa 羅la 。 分phân 別biệt 法Pháp 門môn 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 法Pháp 門môn 中trung 。 又hựu 說thuyết 諸chư 法pháp 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 諸chư 法pháp 中trung 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 不bất 可khả 說thuyết 等đẳng 。 疏sớ/sơ 。 九cửu 猶do 常thường 網võng 者giả 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 。 既ký 各các 攝nhiếp 無vô 邊biên 剎sát 海hải 。 即tức 此thử 剎sát 等đẳng 復phục 有hữu 微vi 塵trần 。 彼bỉ 諸chư 塵trần 內nội 復phục 有hữu 剎sát 海hải 。 是thị 則tắc 塵trần 塵trần 不bất 盡tận 。 剎sát 剎sát 無vô 窮cùng 。 如như 帝Đế 釋Thích 殿điện 網võng 重trùng 重trùng 。 重trùng 重trùng 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 分phần/phân 量lượng 。 而nhi 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 亦diệc 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。 常thường 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 疏sớ/sơ 。 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 下hạ 。 文văn 自tự 釋thích 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 上thượng 十thập 類loại 一nhất 一nhất 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 等đẳng 者giả 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 也dã 。 由do 上thượng 十thập 門môn 。 初sơ 二nhị 。 有hữu 遍biến 法Pháp 界Giới 之chi 言ngôn 。 從tùng 三tam 至chí 十thập 。 皆giai 略lược 此thử 言ngôn 故cố 。 今kim 總tổng 結kết 皆giai 遍biến 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 說thuyết 十thập 住trụ 下hạ 。 第đệ 四tứ 釋thích 妨phương 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 。 若nhược 忉Đao 利Lợi 天thiên 說thuyết 十thập 住trụ 法pháp 。 既ký 遍biến 虛hư 空không 周chu 於ư 毛mao 道đạo 。 未vị 知tri 夜dạ 摩ma 天thiên 等đẳng 亦diệc 說thuyết 十thập 住trụ 不phủ 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。 若nhược 彼bỉ 不bất 說thuyết 。 則tắc 說thuyết 處xứ 不bất 遍biến 。 若nhược 彼bỉ 亦diệc 說thuyết 處xứ 。 則tắc 雜tạp 亂loạn 。 何hà 以dĩ 經kinh 中trung 唯duy 云vân 忉Đao 利Lợi 說thuyết 十thập 住trụ 法pháp 。 夜dạ 摩ma 天thiên 處xứ 說thuyết 十thập 行hành 等đẳng 耶da 。 故cố 為vi 此thử 通thông 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 答đáp 前tiền 問vấn 。 次thứ 重trọng/trùng 通thông 再tái 難nạn/nan 。 後hậu 一nhất 一nhất 品phẩm 下hạ 。 以dĩ 一nhất 例lệ 餘dư 。 初sơ 中trung 即tức 隱ẩn 顯hiển 門môn 。 謂vị 一nhất 門môn 顯hiển 時thời 。 餘dư 門môn 則tắc 隱ẩn 。 如như 以dĩ 十thập 住trụ 為vi 門môn 。 唯duy 言ngôn 十thập 住trụ 遍biến 。 十thập 行hành 為vi 門môn 。 唯duy 明minh 十thập 行hành 遍biến 等đẳng 。 故cố 云vân 為vi 門môn 不bất 同đồng 。 亦diệc 無vô 雜tạp 亂loạn 。
疏sớ/sơ 。 若nhược 約ước 十thập 住trụ 至chí 彼bỉ 此thử 互hỗ 有hữu 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 。 即tức 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 通thông 再tái 難nạn/nan 。 謂vị 更cánh 有hữu 問vấn 云vân 。 若nhược 約ước 為vi 門môn 不bất 同đồng 。 為vi 互hỗ 相tương 見kiến 不bất 互hỗ 相tương 見kiến 。 若nhược 相tương 見kiến 者giả 。 還hoàn 成thành 雜tạp 亂loạn 。 若nhược 不bất 相tương 見kiến 。 何hà 以dĩ 知tri 遍biến 。 今kim 答đáp 此thử 問vấn 。 明minh 有hữu 見kiến 不bất 見kiến 。 謂vị 若nhược 約ước 相tương/tướng 即tức 。 即tức 不bất 相tương 見kiến 。 若nhược 約ước 相tương/tướng 入nhập 。 則tắc 許hứa 互hỗ 見kiến 。 言ngôn 若nhược 約ước 十thập 住trụ 與dữ 十thập 行hành 等đẳng 。 全toàn 位vị 相tương/tướng 攝nhiếp 。 則tắc 彼bỉ 此thử 互hỗ 無vô 。 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 。 是thị 相tương/tướng 即tức 門môn 。 謂vị 若nhược 以dĩ 十thập 住trụ 攝nhiếp 於ư 餘dư 位vị 。 則tắc 唯duy 有hữu 十thập 住trụ 。 餘dư 位vị 如như 虛hư 空không 。 以dĩ 餘dư 位vị 廢phế 已dĩ 同đồng 十thập 住trụ 故cố 。 餘dư 位vị 亦diệc 爾nhĩ 。 十thập 住trụ 遍biến 時thời 。 非phi 十thập 行hành 等đẳng 遍biến 。 是thị 故cố 互hỗ 無vô 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 。 言ngôn 若nhược 約ước 諸chư 位vị 相tương/tướng 資tư 。 則tắc 彼bỉ 此thử 互hỗ 有hữu 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 。 是thị 相tương/tướng 入nhập 門môn 。 若nhược 以dĩ 約ước 力lực 用dụng 更cánh 資tư 不bất 壞hoại 自tự 他tha 。 如như 兩lưỡng 鏡kính 相tương 照chiếu 故cố 。 東đông 鏡kính 動động 時thời 西tây 鏡kính 中trung 之chi 影ảnh 亦diệc 動động 故cố 。 得đắc 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 。 而nhi 有hữu 主chủ 伴bạn 故cố 非phi 雜tạp 亂loạn 。 如như 十thập 住trụ 為vi 門môn 。 帶đái 十thập 行hành 等đẳng 。 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 時thời 。 但đãn 名danh 十thập 住trụ 遍biến 。 不bất 名danh 十thập 行hành 遍biến 。 若nhược 十thập 行hành 等đẳng 為vi 門môn 亦diệc 然nhiên 。 則tắc 有hữu 力lực 能năng 攝nhiếp 者giả 為vi 主chủ 。 無vô 力lực 被bị 攝nhiếp 者giả 為vi 伴bạn 。 前tiền 相tương/tướng 即tức 門môn 中trung 。 正chánh 十thập 住trụ 遍biến 時thời 不bất 妨phương 餘dư 遍biến 。 但đãn 隱ẩn 顯hiển 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 十thập 住trụ 遍biến 時thời 十thập 行hành 等đẳng 即tức 隱ẩn 。 十thập 行hành 遍biến 時thời 餘dư 隱ẩn 亦diệc 然nhiên 。 依y 相tương/tướng 即tức 門môn 亦diệc 名danh 純thuần 門môn 。 遍biến 周chu 法Pháp 界Giới 塵trần 毛mao 。 唯duy 有hữu 十thập 住trụ 等đẳng 故cố 。 依y 相tương/tướng 入nhập 門môn 亦diệc 名danh 雜tạp 門môn 。 以dĩ 諸chư 位vị 一nhất 時thời 相tương/tướng 資tư 遍biến 故cố 。 則tắc 十thập 住trụ 中trung 有hữu 十thập 行hành 等đẳng 。 餘dư 義nghĩa 至chí 義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 中trung 廣quảng 辯biện 。
疏sớ/sơ 。 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 者giả 下hạ 。 第đệ 五ngũ 隨tùy 難nạn/nan 。 重trọng/trùng 釋thích 中trung 二nhị 。 先tiên 正chánh 顯hiển 同đồng 遍biến 。 後hậu 然nhiên 主chủ 主chủ 下hạ 。 釋thích 通thông 妨phương 難nạn/nan 。 前tiền 中trung 以dĩ 竪thụ 窮cùng 三tam 際tế 橫hoạnh/hoành 遍biến 十thập 方phương 。 佛Phật 佛Phật 德đức 用dụng 說thuyết 法Pháp 皆giai 同đồng 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 已dĩ 說thuyết 。 今kim 說thuyết 。 當đương 說thuyết 。 疏sớ/sơ 中trung 引dẫn 經kinh 我ngã 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 即tức 橫hoạnh/hoành 論luận 也dã 。 即tức 證chứng 法pháp 佛Phật 言ngôn 也dã 。 十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。 我ngã 不bất 見kiến 有hữu 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 彼bỉ 諸chư 如Như 來Lai 。 不bất 說thuyết 此thử 法pháp 。 即tức 金kim 剛cang 藏tạng 。 證chứng 法pháp 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 也dã 。
疏sớ/sơ 。 然nhiên 主chủ 主chủ 下hạ 。 二nhị 通thông 妨phương 中trung 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 。 餘dư 佛Phật 說thuyết 處xứ 與dữ 遮già 那na 佛Phật 。 為vi 相tương 見kiến 不bất 相tương 見kiến 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。 謂vị 若nhược 相tương 見kiến 。 即tức 乖quai 相tương/tướng 遍biến 。 若nhược 不bất 相tương 見kiến 。 即tức 乖quai 主chủ 伴bạn 。 故cố 為vi 此thử 通thông 。 謂vị 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 成thành 。 二nhị 互hỗ 相tương 見kiến 。 主chủ 伴bạn 義nghĩa 成thành 。 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 遍biến 義nghĩa 皆giai 成thành 。 但đãn 各các 遍biến 同đồng 遍biến 。 以dĩ 為vi 異dị 耳nhĩ 。 文văn 具cụ 四tứ 句cú 。 言ngôn 主chủ 主chủ 不bất 相tương 見kiến 者giả 。 遮già 那na 為vi 主chủ 時thời 。 十thập 方phương 餘dư 佛Phật 但đãn 得đắc 為vi 伴bạn 。 不bất 得đắc 為vi 主chủ 。 若nhược 餘dư 佛Phật 為vi 主chủ 。 遮già 那na 亦diệc 即tức 為vi 伴bạn 。 不bất 得đắc 為vi 主chủ 。 故cố 云vân 主chủ 主chủ 不bất 相tương 見kiến 。 二nhị 伴bạn 伴bạn 不bất 相tương 見kiến 者giả 。 如như 諸chư 佛Phật 為vi 遮già 那na 伴bạn 時thời 。 遮già 那na 更cánh 不bất 得đắc 為vi 伴bạn 。 故cố 云vân 伴bạn 伴bạn 不bất 相tương 見kiến 。 非phi 謂vị 彼bỉ 諸chư 伴bạn 佛Phật 自tự 不bất 相tương 見kiến 。 疏sớ/sơ 。 主chủ 伴bạn 伴bạn 主chủ 則tắc 互hỗ 相tương 見kiến 者giả 。 即tức 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 句cú 也dã 。 三tam 主chủ 伴bạn 得đắc 相tương 見kiến 。 如như 遮già 那na 為vi 主chủ 見kiến 餘dư 伴bạn 佛Phật 。 伴bạn 佛Phật 亦diệc 見kiến 遮già 那na 故cố 。 四tứ 伴bạn 主chủ 相tương 見kiến 者giả 。 如như 遮già 那na 為vi 伴bạn 餘dư 佛Phật 為vi 主chủ 。 則tắc 得đắc 相tương 見kiến 。 然nhiên 三tam 四tứ 二nhị 句cú 。 義nghĩa 則tắc 不bất 異dị 。 但đãn 約ước 一nhất 人nhân 。 互hỗ 通thông 主chủ 伴bạn 。 故cố 成thành 四tứ 耳nhĩ 。 言ngôn 無vô 雜tạp 亂loạn 者giả 。 結kết 為vi 門môn 別biệt 故cố 。 言ngôn 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 者giả 。 約ước 常thường 融dung 攝nhiếp 故cố 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 上thượng 十thập 處xứ 下hạ 第đệ 六lục 。 總tổng 融dung 十thập 義nghĩa 。 於ư 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 正chánh 顯hiển 十thập 義nghĩa 融dung 通thông 。 次thứ 而nhi 隨tùy 下hạ 。 對đối 時thời 顯hiển 處xứ 。 後hậu 此thử 猶do 約ước 下hạ 。 三tam 進tiến 顯hiển 甚thậm 深thâm 。 謂vị 上thượng 十thập 重trọng/trùng 。 但đãn 是thị 器khí 世thế 間gian 耳nhĩ 。 未vị 說thuyết 佛Phật 毛mao 孔khổng 及cập 眾chúng 生sanh 毛mao 孔khổng 中trung 事sự 。 一nhất 一nhất 皆giai 悉tất 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。 言ngôn 普phổ 賢hiền 眾chúng 生sanh 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 者giả 。 普phổ 賢hiền 若nhược 望vọng 如Như 來Lai 。 亦diệc 名danh 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 若nhược 望vọng 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 名danh 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 。 又hựu 舉cử 普phổ 賢hiền 。 則tắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 也dã 。
第đệ 三tam 依y 主chủ 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 五ngũ 。 一nhất 總tổng 彰chương 大đại 意ý 。 二nhị 今kim 說thuyết 此thử 經Kinh 下hạ 。 假giả 難nạn/nan 徵trưng 起khởi 。 三tam 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 下hạ 。 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 。 四tứ 今kim 先tiên 明minh 下hạ 。 開khai 章chương 別biệt 釋thích 。 五ngũ 是thị 知tri 或hoặc 說thuyết 下hạ 。 會hội 通thông 餘dư 教giáo 。 今kim 初sơ 。 謂vị 如Như 來Lai 唯duy 一nhất 。 無vô 障chướng 礙ngại 身thân 。 隨tùy 機cơ 教giáo 異dị 耳nhĩ 。
疏sớ/sơ 。 夫phu 真chân 身thân 寥liêu 廓khuếch 與dữ 法Pháp 界Giới 合hợp 其kỳ 體thể 者giả 。 若nhược 以dĩ 法Pháp 界Giới 為vi 身thân 。 法Pháp 界Giới 即tức 身thân 。 不bất 言ngôn 合hợp 體thể 。 今kim 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 。 智trí 與dữ 如như 冥minh 一nhất 。 故cố 言ngôn 合hợp 體thể 。 故cố 金kim 光quang 明minh 云vân 。 唯duy 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 。 獨độc 存tồn 則tắc 以dĩ 如như 智trí 共cộng 為vi 真chân 身thân 。 既ký 智trí 合hợp 如như 。 則tắc 令linh 色sắc 相tướng 功công 德đức 無vô 不bất 合hợp 如như 。 疏sớ/sơ 。 包bao 羅la 無vô 外ngoại 與dữ 萬vạn 化hóa 齊tề 其kỳ 用dụng 者giả 。 體thể 既ký 合hợp 如như 。 如như 無vô 不bất 在tại 。 如như 無vô 不bất 包bao 故cố 。 令linh 佛Phật 身thân 亦diệc 無vô 不bất 包bao 矣hĩ 。 萬vạn 化hóa 云vân 云vân 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 大đại 用dụng 。 而nhi 言ngôn 齊tề 者giả 。 以dĩ 如Như 來Lai 得đắc 。 一nhất 切thiết 法pháp 量lượng 等đẳng 身thân 故cố 。 假giả 言ngôn 齊tề 耳nhĩ 。 上thượng 二nhị 義nghĩa 明minh 佛Phật 身thân 體thể 用dụng 同đồng 法Pháp 界Giới 體thể 用dụng 。 故cố 渾hồn 萬vạn 化hóa 。 即tức 真chân 會hội 精tinh 麁thô 一nhất 致trí 。 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 也dã 。 故cố 次thứ 疏sớ/sơ 云vân 。 窮cùng 源nguyên 莫mạc 二nhị 。 謂vị 若nhược 據cứ 本bổn 以dĩ 適thích 末mạt 。 則tắc 一nhất 源nguyên 有hữu 萬vạn 派phái 。 若nhược 尋tầm 流lưu 以dĩ 討thảo 源nguyên 。 則tắc 千thiên 途đồ 無vô 異dị 轍triệt 。 若nhược 三tam 江giang 之chi 浩hạo 淼# 。 並tịnh 源nguyên 出xuất 於ư 岷# 山sơn 也dã 。 執chấp 迹tích 多đa 端đoan 者giả 。 即tức 據cứ 本bổn 適thích 末mạt 。 不bất 知tri 多đa 端đoan 是thị 應ưng 迹tích 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 。 一nhất 身thân 多đa 身thân 經kinh 論luận 異dị 說thuyết 者giả 。 出xuất 執chấp 迹tích 之chi 由do 也dã 。 由do 經kinh 論luận 中trung 一nhất 多đa 異dị 說thuyết 故cố 。 經kinh 隨tùy 物vật 異dị 。 論luận 逐trục 經kinh 通thông 。 人nhân 隨tùy 教giáo 執chấp 。 若nhược 識thức 其kỳ 源nguyên 。 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 。 故cố 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 一nhất 身thân 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 復phục 為vi 一nhất 。 了liễu 知tri 諸chư 世thế 間gian 。 現hiện 形hình 遍biến 一nhất 切thiết 。 此thử 身thân 無vô 所sở 從tùng 。 亦diệc 無vô 所sở 積tích 聚tụ 。 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt 故cố 。 見kiến 佛Phật 種chủng 種chủng 身thân 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 異dị 說thuyết 者giả 。 或hoặc 說thuyết 唯duy 一nhất 。 即tức 如như 此thử 經Kinh 云vân 。 十thập 方phương 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 共cộng 一nhất 法Pháp 身thân 。 一nhất 心tâm 一nhất 智trí 慧tuệ 。 力lực 無vô 畏úy 亦diệc 然nhiên 等đẳng 。 或hoặc 說thuyết 二nhị 身thân 。 佛Phật 地địa 論luận 說thuyết 。 一nhất 生sanh 身thân 二nhị 法Pháp 身thân 。 謂vị 法Pháp 身thân 實thật 報báo 。 皆giai 名danh 法Pháp 身thân 。 實thật 功công 德đức 法pháp 故cố 。 他tha 報báo 化hóa 身thân 。 俱câu 名danh 生sanh 身thân 。 為vi 物vật 生sanh 故cố 。 智Trí 度Độ 論luận 中trung 意ý 亦diệc 同đồng 此thử 。 又hựu 般Bát 若Nhã 論luận 說thuyết 有hữu 二nhị 佛Phật 。 一nhất 真chân 佛Phật 。 二nhị 非phi 真chân 佛Phật 。 初sơ 是thị 法Pháp 身thân 。 後hậu 即tức 報báo 化hóa 。 下hạ 經kinh 之chi 中trung 。 亦diệc 多đa 說thuyết 二nhị 。 文văn 云vân 。 諸chư 佛Phật 真chân 身thân 本bổn 無vô 二nhị 。 應ưng 物vật 分phần/phân 形hình 滿mãn 世thế 間gian 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 。 清thanh 淨tịnh 如như 虛hư 空không 。 所sở 現hiện 眾chúng 色sắc 形hình 。 令linh 入nhập 此thử 法pháp 中trung 等đẳng 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 即tức 法pháp 報báo 化hóa 。 亦diệc 言ngôn 法pháp 報báo 應ứng 。 應ưng 即tức 化hóa 也dã 。 或hoặc 說thuyết 四tứ 種chủng 。 楞lăng 伽già 經kinh 說thuyết 。 一nhất 應ứng 化hóa 佛Phật 。 二nhị 功công 德đức 佛Phật 。 三tam 智trí 慧tuệ 佛Phật 。 四tứ 如như 如như 佛Phật 。 初sơ 是thị 化hóa 身thân 。 中trung 二nhị 是thị 報báo 身thân 。 後hậu 一nhất 是thị 法Pháp 身thân 。 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 又hựu 說thuyết 四tứ 種chủng 。 一nhất 化hóa 身thân 非phi 應ưng 佛Phật 。 謂vị 為vi 物vật 所sở 現hiện 龍long 鬼quỷ 等đẳng 形hình 。 不bất 為vi 佛Phật 身thân 。 名danh 化hóa 非phi 應ưng 。 二nhị 應ưng 身thân 非phi 化hóa 。 謂vị 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 見kiến 佛Phật 身thân 。 依y 定định 而nhi 現hiện 。 非phi 五ngũ 趣thú 攝nhiếp 。 名danh 應ưng 非phi 化hóa 。 即tức 四tứ 善thiện 根căn 所sở 見kiến 。 一nhất 大Đại 千Thiên 界Giới 。 一nhất 應ưng 身thân 也dã 。 三tam 亦diệc 應ưng 亦diệc 化hóa 。 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 見kiến 佛Phật 身thân 。 見kiến 相tương/tướng 修tu 成thành 。 故cố 名danh 為vi 應ưng 。 人nhân 見kiến 同đồng 類loại 。 故cố 名danh 為vi 化hóa 。 四tứ 非phi 應ưng 非phi 化hóa 。 謂vị 佛Phật 真chân 身thân 。 前tiền 三tam 並tịnh 是thị 化hóa 身thân 。 後hậu 一nhất 法pháp 報báo 二nhị 身thân 。 佛Phật 地địa 論luận 中trung 亦diệc 說thuyết 有hữu 四tứ 。 一nhất 受thọ 用dụng 非phi 變biến 化hóa 。 謂vị 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 二nhị 變biến 化hóa 身thân 非phi 受thọ 用dụng 。 謂vị 變biến 化hóa 身thân 。 化hóa 地địa 前tiền 類loại 。 三tam 亦diệc 受thọ 用dụng 亦diệc 變biến 化hóa 。 謂vị 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 化hóa 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 非phi 受thọ 用dụng 非phi 變biến 化hóa 。 所sở 謂vị 法Pháp 身thân 。 是thị 則tắc 前tiền 金kim 光quang 明minh 。 約ước 三Tam 身Thân 上thượng 論luận 四tứ 。 合hợp 法pháp 報báo 而nhi 開khai 化hóa 身thân 。 今kim 約ước 三Tam 身Thân 謂vị 四tứ 。 三Tam 身Thân 俱câu 開khai 。 復phục 重trùng 開khai 於ư 報báo 故cố 。 雖tuy 有hữu 四tứ 義nghĩa 理lý 不bất 乖quai 三tam 。 或hoặc 說thuyết 五ngũ 身thân 。 如như 大đại 通thông 經kinh 說thuyết 。 然nhiên 叡duệ 公công 維duy 摩ma 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 。 所sở 謂vị 一nhất 法pháp 性tánh 生sanh 身thân 。 二nhị 亦diệc 言ngôn 功công 德đức 法Pháp 身thân 。 三tam 變biến 化hóa 法Pháp 身thân 。 四tứ 虛hư 空không 法Pháp 身thân 。 五ngũ 實thật 相tướng 法Pháp 身thân 。 詳tường 而nhi 辯biện 之chi 。 即tức 一nhất 法Pháp 身thân 也dã 。 何hà 者giả 言ngôn 其kỳ 生sanh 。 則tắc 本bổn 之chi 法pháp 性tánh 。 故cố 曰viết 法pháp 性tánh 生sanh 身thân 。 二nhị 推thôi 其kỳ 因nhân 。 則tắc 是thị 功công 德đức 所sở 成thành 故cố 。 是thị 功công 德đức 法Pháp 身thân 。 三tam 就tựu 其kỳ 應ưng 。 則tắc 無vô 感cảm 不bất 形hình 。 是thị 則tắc 變biến 化hóa 法Pháp 身thân 。 四tứ 稱xưng 其kỳ 大đại 。 則tắc 彌di 綸luân 虛hư 空không 。 所sở 謂vị 虛hư 空không 法Pháp 身thân 。 五ngũ 語ngữ 其kỳ 妙diệu 。 則tắc 無vô 相tướng 無vô 為vi 。 故cố 曰viết 實thật 相tướng 法Pháp 身thân 。 五ngũ 所sở 以dĩ 能năng 妙diệu 極cực 無vô 相tướng 。 四tứ 大đại 包bao 虛hư 空không 。 三tam 遍biến 應ưng 萬vạn 化hóa 。 無vô 感cảm 不bất 形hình 者giả 。 就tựu 機cơ 而nhi 明minh 。 何hà 者giả 三tam 有hữu 之chi 形hình 。 隨tùy 業nghiệp 而nhi 化hóa 。 故cố 有hữu 精tinh 麁thô 大đại 小tiểu 萬vạn 殊thù 之chi 差sai 。 二nhị 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 是thị 妙diệu 功công 德đức 果quả 。 功công 德đức 無vô 邊biên 。 果quả 亦diệc 無vô 邊biên 。 功công 德đức 無vô 相tướng 。 果quả 亦diệc 無vô 相tướng 。 功công 德đức 方phương 便tiện 。 果quả 亦diệc 方phương 便tiện 。 無vô 邊biên 故cố 量lượng 齊tề 虛hư 空không 。 無vô 相tướng 故cố 妙diệu 同đồng 實thật 相tướng 。 方phương 便tiện 故cố 無vô 感cảm 不bất 形hình 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 真chân 妙diệu 法Pháp 身thân 。 陰ấm 界giới 不bất 攝nhiếp 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 一nhất 以dĩ 有hữu 此thử 身thân 。 為vi 萬vạn 化hóa 之chi 本bổn 。 故cố 得đắc 於ư 中trung 無vô 感cảm 不bất 應ưng 。 如như 冥minh 室thất 曦# 光quang 隨tùy 孔khổng 而nhi 照chiếu 。 光quang 雖tuy 萬vạn 殊thù 之chi 本bổn 之chi 者giả 一nhất 。 所sở 謂vị 真chân 法Pháp 身thân 也dã 。 若nhược 直trực 指chỉ 功công 德đức 實thật 相tướng 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 此thử 乃nãi 以dĩ 法pháp 深thâm 理lý 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 非phi 色sắc 像tượng 之chi 謂vị 也dã 。 上thượng 皆giai 五ngũ 身thân 義nghĩa 。 若nhược 以dĩ 三Tam 身Thân 攝nhiếp 之chi 。 初sơ 二nhị 是thị 報báo 。 次thứ 一nhất 是thị 化hóa 。 後hậu 二nhị 是thị 法pháp 。 又hựu 有hữu 義nghĩa 說thuyết 有hữu 於ư 九cửu 身thân 。 以dĩ 三Tam 身Thân 各các 三tam 故cố 。 法Pháp 身thân 三tam 者giả 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 以dĩ 為vi 法Pháp 身thân 。 本bổn 有hữu 三tam 大đại 故cố 。 故cố 為vi 三tam 耳nhĩ 。 修tu 成thành 為vi 報báo 身thân 。 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 名danh 為vi 化hóa 身thân 。 報báo 身thân 三tam 者giả 。 真chân 智trí 所sở 證chứng 。 故cố 名danh 法Pháp 身thân 。 智trí 德đức 圓viên 滿mãn 即tức 是thị 報báo 身thân 。 為vi 十Thập 地Địa 所sở 現hiện 故cố 曰viết 化hóa 身thân 。 應ưng 身thân 三tam 者giả 。 化hóa 必tất 有hữu 體thể 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 故cố 經Kinh 云vân 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 常thường 身thân 法Pháp 身thân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 等đẳng 。 修tu 因nhân 所sở 成thành 即tức 是thị 報báo 身thân 。 感cảm 而nhi 必tất 形hình 即tức 是thị 化hóa 身thân 。 或hoặc 說thuyết 有hữu 十thập 。 自tự 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 十Thập 地Địa 所sở 得đắc 十thập 身thân 。 如như 勝thắng 天thiên 王vương 經kinh 說thuyết 。 一nhất 平bình 等đẳng 身thân 。 二nhị 清thanh 淨tịnh 身thân 。 三tam 無vô 盡tận 身thân 。 四tứ 善thiện 修tu 身thân 。 五ngũ 法pháp 性tánh 身thân 。 六lục 離ly 尋tầm 伺tứ 身thân 。 七thất 不bất 思tư 議nghị 身thân 。 八bát 寂tịch 靜tĩnh 身thân 。 九cửu 虛hư 空không 身thân 。 十thập 妙diệu 智trí 身thân 。 二nhị 約ước 佛Phật 身thân 之chi 上thượng 。 自tự 具cụ 十thập 身thân 。 即tức 如như 下hạ 明minh 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 一nhất 身thân 多đa 身thân 經kinh 論luận 異dị 說thuyết 。 略lược 示thị 異dị 義nghĩa 無vô 厭yếm 繁phồn 文văn 。
疏sớ/sơ 。 今kim 說thuyết 此thử 經Kinh 佛Phật 。 為vi 真chân 為vi 應ưng 為vi 一nhất 為vi 多đa 。 下hạ 第đệ 二nhị 假giả 問vấn 徵trưng 起khởi 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 問vấn 起khởi 後hậu 。 若nhược 言ngôn 真chân 者giả 下hạ 。 徵trưng 難nạn/nan 。 今kim 初sơ 。 但đãn 有hữu 兩lưỡng 對đối 。 已dĩ 含hàm 前tiền 後hậu 諸chư 義nghĩa 。 徵trưng 難nạn/nan 中trung 先tiên 難nạn/nan 真chân 應ưng 。 後hậu 難nạn/nan 一nhất 多đa 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 約ước 名danh 。 二nhị 約ước 處xứ 。 三tam 約ước 機cơ 。 言ngôn 為vi 一nhất 為vi 多đa 者giả 。 二nhị 難nạn/nan 一nhất 多đa 。 言ngôn 多đa 處xứ 別biệt 現hiện 者giả 。 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 如như 於ư 此thử 處xứ 。 見kiến 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 藏tạng 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 共cộng 圍vi 繞nhiễu 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 皆giai 有hữu 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 百bách 億ức 如Như 來Lai 百bách 億ức 佛Phật 剎sát 。 亦diệc 如như 是thị 坐tọa 等đẳng 文văn 是thị 也dã 。 又hựu 云vân 。 如như 於ư 此thử 處xứ 見kiến 佛Phật 坐tọa 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 如như 是thị 。 佛Phật 身thân 無vô 去khứ 亦diệc 無vô 來lai 。 所sở 有hữu 國quốc 土thổ 。 皆giai 明minh 現hiện 等đẳng 。 疏sớ/sơ 。 何hà 以dĩ 復phục 言ngôn 。 而nhi 不bất 分phân 身thân 者giả 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 梵Phạm 王Vương 。 住trụ 自tự 宮cung 普phổ 現hiện 三tam 千thiên 諸chư 梵Phạm 處xứ 。 一nhất 切thiết 人nhân 天thiên 咸hàm 得đắc 見kiến 。 實thật 不bất 分phân 身thân 向hướng 於ư 彼bỉ 。 諸chư 佛Phật 現hiện 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 十thập 方phương 無vô 不bất 遍biến 。 其kỳ 身thân 無vô 數số 不bất 可khả 稱xưng 。 亦diệc 不bất 分phân 身thân 不bất 分phân 別biệt 。
疏sớ/sơ 。 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 佛Phật 並tịnh 非phi 前tiền 說thuyết 下hạ 。 三tam 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 也dã 。 於ư 中trung 二nhị 。 上thượng 即tức 遮già 非phi 。 後hậu 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 無vô 盡tận 身thân 雲vân 下hạ 。 顯hiển 正chánh 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 相tương/tướng 顯hiển 相tương/tướng 。 次thứ 對đối 難nan 會hội 融dung 。 後hậu 結kết 成thành 難nan 思tư 。
疏sớ/sơ 。 真chân 應ưng 相tương/tướng 融dung 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 下hạ 。 第đệ 二nhị 對đối 難nan 會hội 融dung 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 先tiên 二nhị 句cú 雙song 標tiêu 。 後hậu 即tức 盧lô 遮già 那na 是thị 釋Thích 迦Ca 故cố 下hạ 。 雙song 釋thích 。 亦diệc 二nhị 。 先tiên 釋thích 真chân 應ưng 。 後hậu 釋thích 一nhất 多đa 。 前tiền 中trung 二nhị 。 先tiên 此thử 兩lưỡng 句cú 。 唯duy 釋thích 真chân 應ưng 。 通thông 前tiền 約ước 名danh 為vi 難nạn/nan 。 謂vị 餘dư 教giáo 遮già 那na 是thị 真chân 。 釋Thích 迦Ca 是thị 應ưng 。 故cố 經Kinh 云vân 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 佛Phật 。 千thiên 百bách 億ức 化hóa 身thân 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 今kim 既ký 相tương/tướng 即tức 。 明minh 是thị 真chân 應ưng 相tương/tướng 融dung 故cố 。 名danh 號hiệu 品phẩm 云vân 。 或hoặc 云vân 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 或hoặc 名danh 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 但đãn 名danh 異dị 耳nhĩ 。 又hựu 華hoa 藏tạng 品phẩm 中trung 明minh 。 第đệ 十thập 三tam 重trọng/trùng 有hữu 世thế 界giới 。 名danh 娑sa 婆bà 。 其kỳ 佛Phật 即tức 是thị 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 故cố 知tri 融dung 也dã 。 疏sớ/sơ 。 常thường 在tại 此thử 處xứ 亦diệc 兼kiêm 通thông 前tiền 。 約ước 處xứ 為vi 難nạn/nan 。 謂vị 常thường 在tại 此thử 處xứ 。 即tức 他tha 處xứ 故cố 。 遠viễn 在tại 他tha 方phương 。 恆hằng 住trụ 此thử 故cố 者giả 。 二nhị 有hữu 二nhị 對đối 。 正chánh 明minh 真chân 應ưng 。 兼kiêm 顯hiển 一nhất 多đa 。 而nhi 含hàm 有hữu 身thân 土thổ/độ 對đối 。 前tiền 約ước 處xứ 為vi 難nạn/nan 。 初sơ 作tác 真chân 應ưng 釋thích 者giả 。 以dĩ 約ước 應ưng 故cố 在tại 此thử 。 約ước 真chân 故cố 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 故cố 經Kinh 云vân 。 佛Phật 身thân 充sung 滿mãn 於ư 法Pháp 界Giới 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 前tiền 。 隨tùy 緣duyên 赴phó 感cảm 靡mĩ 不bất 周chu 。 而nhi 恆hằng 處xứ 此thử 菩Bồ 提Đề 座tòa 。 初sơ 句cú 即tức 真chân 。 餘dư 三tam 皆giai 應ưng 。 第đệ 四tứ 句cú 常thường 在tại 此thử 處xứ 。 餘dư 三tam 句cú 即tức 他tha 處xứ 也dã 。 言ngôn 兼kiêm 顯hiển 一nhất 多đa 者giả 。 在tại 此thử 處xứ 即tức 一nhất 。 在tại 他tha 處xứ 即tức 多đa 。 如như 不bất 起khởi 一nhất 處xứ 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 處xử 此thử 菩Bồ 提Đề 座tòa 一nhất 也dã 。 普phổ 現hiện 眾chúng 生sanh 前tiền 多đa 也dã 。 言ngôn 含hàm 土thổ/độ 者giả 。 此thử 處xứ 即tức 娑sa 婆bà 。 他tha 處xứ 即tức 兼kiêm 華hoa 藏tạng 。
疏sớ/sơ 。 身thân 不bất 分phân 異dị 亦diệc 非phi 一nhất 故cố 下hạ 。 二nhị 釋thích 一nhất 多đa 也dã 。 身thân 不bất 分phân 異dị 故cố 非phi 多đa 。 多đa 不bất 礙ngại 一nhất 也dã 。 亦diệc 非phi 一nhất 故cố 雖tuy 一nhất 。 一nhất 不bất 礙ngại 多đa 也dã 。 上thượng 唯duy 釋thích 一nhất 多đa 。 疏sớ/sơ 。 同đồng 時thời 異dị 處xứ 一nhất 身thân 圓viên 滿mãn 。 皆giai 全toàn 現hiện 故cố 者giả 。 正chánh 釋thích 一nhất 多đa 兼kiêm 該cai 真chân 應ưng 。 言ngôn 一nhất 多đa 者giả 。 以dĩ 一nhất 身thân 全toàn 現hiện 故cố 。 非phi 一nhất 非phi 多đa 也dã 。 一nhất 身thân 現hiện 多đa 故cố 。 一nhất 不bất 礙ngại 多đa 。 多đa 現hiện 而nhi 常thường 一nhất 故cố 。 多đa 不bất 礙ngại 一nhất 。 如như 上thượng 已dĩ 引dẫn 。 一nhất 身thân 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 復phục 為vi 一nhất 。 了liễu 知tri 諸chư 世thế 間gian 。 現hiện 形hình 遍biến 一nhất 切thiết 等đẳng 。 又hựu 云vân 。 唯duy 一nhất 堅kiên 密mật 身thân 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 現hiện 等đẳng 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 於ư 一nhất 成thành 正chánh 覺giác 身thân 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 數số 等đẳng 身thân 。 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 而nhi 言ngôn 同đồng 時thời 異dị 處xứ 者giả 。 若nhược 異dị 時thời 異dị 處xứ 。 容dung 許hứa 一nhất 身thân 次thứ 第đệ 遍biến 遊du 。 今kim 明minh 同đồng 時thời 異dị 處xứ 決quyết 是thị 多đa 身thân 。 而nhi 是thị 一nhất 身thân 全toàn 現hiện 故cố 非phi 多đa 矣hĩ 。 其kỳ 猶do 一nhất 月nguyệt 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 百bách 川xuyên 齊tề 現hiện 。 皆giai 即tức 一nhất 即tức 多đa 。 又hựu 普phổ 現hiện 故cố 非phi 一nhất 。 一nhất 月nguyệt 故cố 非phi 多đa 故cố 。 智Trí 幢Tràng 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 云vân 。 譬thí 如như 淨tịnh 滿mãn 月nguyệt 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 水thủy 。 影ảnh 像tượng 雖tuy 無vô 量lượng 。 本bổn 月nguyệt 未vị 曾tằng 二nhị 是thị 也dã 。 故cố 下hạ 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 疏sớ/sơ 中trung 。 明minh 有hữu 同đồng 時thời 同đồng 處xứ 見kiến 。 異dị 時thời 異dị 處xứ 見kiến 。 同đồng 時thời 異dị 處xứ 見kiến 。 異dị 時thời 同đồng 處xứ 見kiến 。 同đồng 異dị 時thời 處xứ 一nhất 人nhân 頓đốn 見kiến 等đẳng 。 言ngôn 兼kiêm 真chân 應ưng 者giả 。 一nhất 身thân 圓viên 滿mãn 即tức 是thị 真chân 身thân 。 皆giai 全toàn 現hiện 故cố 。 即tức 是thị 應ưng 身thân 。 又hựu 言ngôn 全toàn 現hiện 者giả 。 非phi 分phần/phân 現hiện 也dã 。 言ngôn 分phần/phân 現hiện 者giả 。 如như 一nhất 身thân 中trung 現hiện 多đa 頭đầu 。 頭đầu 中trung 有hữu 佛Phật 。 腰yêu 現hiện 仙tiên 人nhân 等đẳng 。 即tức 分phần/phân 現hiện 也dã 。 今kim 言ngôn 全toàn 現hiện 者giả 。 即tức 此thử 佛Phật 身thân 。 即tức 一nhất 切thiết 身thân 。 即tức 諸chư 類loại 身thân 。 全toàn 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 是thị 佛Phật 身thân 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 能năng 思tư 故cố 者giả 。 結kết 成thành 難nan 思tư 也dã 。 兼kiêm 對đối 前tiền 約ước 人nhân 為vi 難nạn/nan 。 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 不bất 能năng 思tư 。 況huống 人nhân 天thiên 能năng 見kiến 耶da 。 以dĩ 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 故cố 。 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 功công 德đức 中trung 。 有hữu 無vô 能năng 測trắc 身thân 。 第đệ 八bát 十thập 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 妙diệu 法Pháp 身thân 。 一nhất 切thiết 三tam 界giới 無vô 倫luân 匹thất 。 以dĩ 出xuất 世thế 間gian 言ngôn 語ngữ 道đạo 。 其kỳ 性tánh 非phi 有hữu 非phi 無vô 故cố 。 雖tuy 無vô 所sở 依y 無vô 不bất 住trụ 。 雖tuy 無vô 不bất 至chí 而nhi 不bất 去khứ 。 如như 空không 中trung 畫họa 夢mộng 所sở 見kiến 。 當đương 於ư 佛Phật 體thể 如như 是thị 觀quán 。 由do 非phi 真chân 非phi 應ưng 非phi 一nhất 非phi 多đa 故cố 。 不bất 可khả 作tác 真chân 應ưng 一nhất 多đa 等đẳng 思tư 也dã 。 故cố 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 佛Phật 身thân 無vô 生sanh 超siêu 戲hí 論luận 。 非phi 是thị 蘊uẩn 聚tụ 差sai 別biệt 法pháp 。 故cố 難nan 思tư 也dã 。 又hựu 云vân 無vô 染nhiễm 無vô 所sở 著trước 。 無vô 相tướng 無vô 依y 止chỉ 。 體thể 性tánh 不bất 可khả 量lượng 。 見kiến 者giả 咸hàm 稱xưng 歎thán 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 既ký 云vân 菩Bồ 薩Tát 不bất 能năng 思tư 。 明minh 唯duy 佛Phật 境cảnh 。
疏sớ/sơ 。 今kim 先tiên 明minh 十thập 身thân 。 後hậu 彰chương 無vô 礙ngại 。 下hạ 第đệ 四tứ 開khai 章chương 解giải 釋thích 也dã 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 上thượng 二nhị 句cú 標tiêu 。 次thứ 言ngôn 十thập 下hạ 釋thích 。 後hậu 以dĩ 此thử 身thân 雲vân 下hạ 。 總tổng 結kết 周chu 遍biến 。
疏sớ/sơ 。 廣quảng 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 如như 第đệ 八Bát 地Địa 。 及cập 離ly 世thế 間gian 品phẩm 辯biện 者giả 。 如như 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 明minh 。 前tiền 十thập 身thân 各các 有hữu 十thập 相tương/tướng 。 第đệ 二nhị 十thập 身thân 。 即tức 是thị 前tiền 十thập 之chi 中trung 第đệ 七thất 。 如Như 來Lai 身thân 之chi 十thập 相tương/tướng 。 又hựu 明minh 前tiền 十thập 身thân 相tướng 作tác 。 謂vị 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 。 能năng 以dĩ 眾chúng 生sanh 身thân 。 作tác 自tự 身thân 。 國quốc 土độ 身thân 。 業nghiệp 報báo 身thân 。 聲Thanh 聞Văn 身thân 。 緣Duyên 覺Giác 身thân 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 如Như 來Lai 身thân 。 智trí 身thân 。 法Pháp 身thân 。 虛hư 空không 身thân 。 如như 上thượng 教giáo 迹tích 中trung 引dẫn 。 及cập 一nhất 一nhất 釋thích 相tương/tướng 。 並tịnh 在tại 下hạ 文văn 。 言ngôn 離ly 世thế 間gian 品phẩm 者giả 。 彼bỉ 五ngũ 十thập 三tam 中trung 有hữu 十thập 佛Phật 。 即tức 前tiền 第đệ 二nhị 十thập 身thân 。 而nhi 名danh 小tiểu 異dị 。 彼bỉ 亦diệc 會hội 釋thích 。 言ngôn 十thập 佛Phật 者giả 。 所sở 謂vị 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 。 願nguyện 佛Phật 。 業nghiệp 報báo 佛Phật 。 住trụ 持trì 佛Phật 。 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 法Pháp 界Giới 佛Phật 。 心tâm 佛Phật 。 三tam 昧muội 佛Phật 。 本bổn 性tánh 佛Phật 。 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 物vật 。 第đệ 五ngũ 十thập 八bát 中trung 。 又hựu 明minh 十thập 種chủng 見kiến 佛Phật 。 即tức 見kiến 前tiền 十thập 佛Phật 文văn 云vân 。 所sở 謂vị 安an 住trụ 。 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 。 無vô 著trước 見kiến 願nguyện 佛Phật 。 出xuất 生sanh 見kiến 業nghiệp 報báo 佛Phật 。 深thâm 信tín 見kiến 住trụ 持trì 佛Phật 。 隨tùy 順thuận 見kiến 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 深thâm 入nhập 見kiến 法Pháp 界Giới 佛Phật 。 普phổ 至chí 見kiến 心tâm 佛Phật 。 安an 住trụ 見kiến 三tam 昧muội 佛Phật 。 無vô 量lượng 無vô 依y 見kiến 本bổn 性tánh 佛Phật 。 明minh 了liễu 見kiến 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 。 普phổ 受thọ 見kiến 。 然nhiên 無vô 著trước 等đẳng 。
復phục 有hữu 十thập 義nghĩa 。 並tịnh 至chí 下hạ 當đương 明minh 。
疏sớ/sơ 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 如như 是thị 等đẳng 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 者giả 。 等đẳng 取thủ 下hạ 半bán 云vân 佛Phật 身thân 。 無vô 去khứ 亦diệc 無vô 來lai 。 所sở 有hữu 國quốc 土thổ 皆giai 明minh 現hiện 。 此thử 即tức 第đệ 五ngũ 經kinh 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 也dã 。 言ngôn 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 者giả 。 遍biến 於ư 一nhất 經kinh 。 如như 第đệ 六lục 經Kinh 云vân 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 佛Phật 。 願nguyện 力lực 周chu 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 國quốc 土độ 中trung 。 恆hằng 轉chuyển 無vô 上thượng 輪luân 。 又hựu 云vân 。 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 能năng 證chứng 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 是thị 無vô 所sở 礙ngại 。 周chu 行hành 十thập 方phương 國quốc 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 演diễn 一nhất 妙diệu 音âm 。 周chu 聞văn 十thập 方phương 國quốc 。 眾chúng 音âm 悉tất 具cụ 足túc 。 法Pháp 雨vũ 皆giai 充sung 遍biến 等đẳng 。 如như 是thị 等đẳng 用dụng 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 謂vị 或hoặc 現hiện 攝nhiếp 生sanh 。 或hoặc 現hiện 威uy 儀nghi 。 或hoặc 現hiện 八bát 相tương/tướng 。 或hoặc 現hiện 三tam 乘thừa 形hình 。 或hoặc 現hiện 五ngũ 趣thú 形hình 。 或hoặc 現hiện 六lục 塵trần 境cảnh 。 差sai 別biệt 名danh 號hiệu 。 業nghiệp 用dụng 多đa 端đoan 。 不bất 可khả 稱xưng 說thuyết 。 法Pháp 界Giới 微vi 細tế 。 無vô 不bất 皆giai 遍biến 。 故cố 云vân 周chu 遍biến 也dã 。
疏sớ/sơ 。 二nhị 相tương/tướng 遍biến 無vô 礙ngại 。 謂vị 上thượng 差sai 別biệt 用dụng 中trung 。 各các 攝nhiếp 一nhất 切thiết 業nghiệp 用dụng 者giả 。 如như 上thượng 所sở 明minh 。 攝nhiếp 生sanh 威uy 儀nghi 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 如như 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 一nhất 坐tọa 食thực 已dĩ 。 結kết 跏già 不bất 動động 。 遍biến 於ư 十thập 方phương 。 經kinh 一nhất 切thiết 劫kiếp 。 今kim 明minh 即tức 此thử 坐tọa 中trung 便tiện 具cụ 行hành 住trụ 及cập 臥ngọa 也dã 。 又hựu 如như 前tiền 現hiện 八bát 相tương/tướng 相tương/tướng 遍biến 者giả 。 嵐lam 毘tỳ 尼ni 林lâm 神thần 。 說thuyết 如Như 來Lai 受thọ 生sanh 云vân 。
善thiện 男nam 子tử 。 當đương 知tri 我ngã 見kiến 佛Phật 。 於ư 此thử 四tứ 天thiên 下hạ 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 內nội 嵐lam 。 毘tỳ 尼ni 林lâm 園viên 中trung 。 示thị 現hiện 初sơ 生sanh 種chủng 種chủng 神thần 變biến 時thời 。 亦diệc 見kiến 如Như 來Lai 。 於ư 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世thế 界giới 。 百bách 億ức 四tứ 天thiên 下hạ 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 內nội 。 嵐lam 毘tỳ 尼ni 園viên 中trung 。 示thị 現hiện 初sơ 生sanh 。 種chủng 種chủng 神thần 變biến 。 亦diệc 見kiến 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 無vô 量lượng 佛Phật 剎sát 。 亦diệc 見kiến 百bách 佛Phật 世thế 界giới 。 千thiên 佛Phật 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 無vô 量lượng 佛Phật 剎sát 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 剎sát 中trung 。 皆giai 有hữu 如Như 來Lai 。 示thị 現hiện 受thọ 生sanh 。 種chủng 種chủng 神thần 變biến 。 如như 是thị 念niệm 念niệm 。 常thường 無vô 間gián 斷đoạn 者giả 。 但đãn 是thị 一nhất 重trọng/trùng 之chi 遍biến 。 今kim 此thử 明minh 一nhất 一nhất 相tướng 中trung 。 皆giai 具cụ 八bát 相tương/tướng 。 如như 三tam 十thập 一nhất 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 自tự 在tại 示thị 現hiện 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 道Đạo 場Tràng 眾chúng 會hội 甚thậm 微vi 細tế 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 佛Phật 神thần 力lực 甚thậm 微vi 細tế 。 又hựu 離ly 世thế 間gian 品phẩm 云vân 。 佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 甚thậm 微vi 細tế 趣thú 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
所sở 謂vị 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 乃nãi 至chí 灌quán 頂đảnh 地địa 。 二nhị 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 住trụ 兜Đâu 率Suất 天thiên 。 三tam 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 初sơ 生sanh 。 四tứ 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 童đồng 子tử 地địa 。 五ngũ 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 處xứ 王vương 宮cung 。 六lục 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 出xuất 家gia 。 七thất 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 苦khổ 行hạnh 。 往vãng 詣nghệ 道Đạo 場Tràng 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 八bát 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 九cửu 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 十thập 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 示thị 現hiện 大đại 微vi 細tế 。 謂vị 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 神thần 力lực 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 門môn 。 佛Phật 子tử 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 十thập 種chủng 微vi 細tế 趣thú 。 釋thích 曰viết 。 母mẫu 胎thai 一nhất 相tương/tướng 之chi 中trung 。 八bát 相tương/tướng 皆giai 具cụ 。 萬vạn 德đức 斯tư 圓viên 。 故cố 云vân 相tương/tướng 遍biến 也dã 。 又hựu 上thượng 示thị 三tam 乘thừa 。 今kim 一Nhất 乘Thừa 具cụ 三tam 。 上thượng 示thị 五ngũ 道đạo 。 今kim 一nhất 道đạo 具cụ 五ngũ 。 例lệ 可khả 知tri 也dã 。
疏sớ/sơ 。 三tam 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 無vô 私tư 成thành 故cố 者giả 。 若nhược 取thủ 義nghĩa 顯hiển 。 應ưng 作tác 思tư 惟duy 之chi 思tư 。 今kim 用dụng 無vô 私tư 之chi 私tư 。 則tắc 表biểu 不bất 偏thiên 為vi 故cố 。 亦diệc 以dĩ 無vô 心tâm 於ư 物vật 故cố 。 謂vị 常thường 在tại 三tam 昧muội 為vi 寂tịch 。 無vô 方phương 利lợi 物vật 為vi 用dụng 。 即tức 定định 即tức 用dụng 故cố 云vân 無vô 礙ngại 。 如như 摩ma 尼ni 天thiên 鼓cổ 無vô 心tâm 雨vũ 寶bảo 及cập 出xuất 聲thanh 。 故cố 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 悉tất 能năng 示thị 現hiện 。 一nhất 切thiết 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 教giáo 化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 捨xả 離ly 。 諸chư 佛Phật 寂tịch 滅diệt 三tam 昧muội 。 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 。 又hựu 第đệ 一nhất 經Kinh 云vân 。 身thân 遍biến 十thập 方phương 。 而nhi 無vô 來lai 往vãng 。 第đệ 三tam 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 不bất 可khả 量lượng 。 寂tịch 而nhi 能năng 演diễn 遍biến 十thập 方phương 。 第đệ 四tứ 經Kinh 云vân 。 廣quảng 大đại 寂tịch 靜tĩnh 三tam 摩ma 地địa 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 無vô 來lai 去khứ 。 嚴nghiêm 淨tịnh 國quốc 土độ 示thị 眾chúng 生sanh 。 此thử 樹thụ 華hoa 神thần 之chi 解giải 脫thoát 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 四tứ 依y 起khởi 無vô 礙ngại 無vô 心tâm 頓đốn 現hiện 海hải 印ấn 力lực 故cố 者giả 。 謂vị 雖tuy 寂tịch 用dụng 無vô 心tâm 不bất 妨phương 皆giai 依y 海hải 印ấn 之chi 力lực 。 又hựu 正chánh 依y 定định 即tức 起khởi 用dụng 故cố 。 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 。 或hoặc 現hiện 童đồng 男nam 童đồng 女nữ 形hình 。 天thiên 龍long 及cập 以dĩ 阿a 修tu 羅la 。 乃nãi 至chí 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 等đẳng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 樂nhạo 。 悉tất 令linh 見kiến 眾chúng 生sanh 形hình 相tướng 各các 不bất 同đồng 。 行hành 業nghiệp 音âm 聲thanh 亦diệc 無vô 量lượng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 皆giai 能năng 現hiện 。 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 威uy 神thần 力lực 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 五ngũ 真chân 應ưng 無vô 礙ngại 應ưng 即tức 同đồng 法pháp 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 故cố 者giả 。 釋Thích 迦Ca 遮già 那na 無vô 二nhị 佛Phật 故cố 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 法Pháp 身thân 故cố 。 第đệ 五ngũ 經kinh 。 云vân 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 無vô 相tướng 身thân 。 離Ly 垢Cấu 光Quang 明Minh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 智trí 慧tuệ 寂tịch 靜tĩnh 身thân 無vô 量lượng 。 普phổ 應ưng 十thập 方phương 而nhi 演diễn 法pháp 。 又hựu 云vân 。 如Như 來Lai 真chân 身thân 本bổn 無vô 二nhị 。 應ưng 物vật 分phần/phân 形hình 滿mãn 世thế 間gian 。 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 非phi 以dĩ 相tương/tướng 為vi 體thể 。 但đãn 是thị 無vô 相tướng 寂tịch 滅diệt 法pháp 。 身thân 相tướng 威uy 儀nghi 悉tất 具cụ 足túc 。 世thế 間gian 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 皆giai 得đắc 見kiến 等đẳng 。
疏sớ/sơ 。 六lục 分phần 圓viên 無vô 礙ngại 者giả 。 支chi 分phần/phân 不bất 礙ngại 全toàn 身thân 。 全toàn 身thân 不bất 礙ngại 支chi 分phần/phân 。 謂vị 遮già 那na 一nhất 一nhất 身thân 分phần/phân 。 手thủ 足túc 眼nhãn 耳nhĩ 。 乃nãi 至chí 一nhất 毛mao 。 皆giai 有hữu 舍xá 那na 全toàn 身thân 。 法Pháp 界Giới 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 一nhất 切thiết 剎sát 塵trần 諸chư 佛Phật 坐tọa 。 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 云vân 。 佛Phật 身thân 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 悉tất 現hiện 無vô 量lượng 佛Phật 。 普phổ 入nhập 十thập 方phương 。 界giới 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 以dĩ 一nhất 毛mao 之chi 性tánh 不bất 異dị 全toàn 身thân 故cố 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 知tri 如Như 來Lai 。 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 數số 等đẳng 諸chư 佛Phật 身thân 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 身thân 。 究cứu 竟cánh 無vô 生sanh 滅diệt 故cố 。 如như 一nhất 毛mao 孔khổng 遍biến 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 毛mao 孔khổng 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 等đẳng 。 又hựu 如Như 來Lai 眼nhãn 等đẳng 。 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 。 若nhược 分phần/phân 與dữ 圓viên 異dị 。 分phần/phân 既ký 有hữu 多đa 。 應ưng 有hữu 多đa 箇cá 法Pháp 界Giới 。 合hợp 成thành 一nhất 身thân 。 以dĩ 分phần/phân 圓viên 無vô 礙ngại 故cố 。 一nhất 遍biến 一nhất 切thiết 遍biến 也dã 。 又hựu 法Pháp 界Giới 品phẩm 中trung 。 普phổ 賢hiền 毛mao 孔khổng 支chi 節tiết 亦diệc 然nhiên 。
疏sớ/sơ 。 七thất 因nhân 果quả 無vô 礙ngại 不bất 礙ngại 現hiện 因nhân 故cố 者giả 。 謂vị 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。 現hiện 自tự 遮già 那na 往vãng 昔tích 本bổn 生sanh 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 所sở 受thọ 之chi 身thân 。 及cập 所sở 成thành 事sự 。 亦diệc 現hiện 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 雲vân 。 及cập 下hạ 經kinh 中trung 眉mi 間gian 出xuất 勝thắng 音âm 等đẳng 。 塵trần 數số 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 第đệ 一nhất 經Kinh 云vân 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 所sở 有hữu 神thần 變biến 。 於ư 光quang 明minh 中trung 。 靡mĩ 不bất 咸hàm 覩đổ 。 第đệ 五ngũ 經Kinh 云vân 。 佛Phật 以dĩ 本bổn 願nguyện 現hiện 神thần 通thông 。 一nhất 切thiết 十thập 方phương 無vô 不bất 照chiếu 。 如như 佛Phật 往vãng 昔tích 修tu 治trị 行hành 。 光quang 明minh 網võng 中trung 皆giai 演diễn 說thuyết 。 第đệ 六lục 經Kinh 云vân 。 一nhất 一nhất 佛Phật 身thân 中trung 。 億ức 劫kiếp 不bất 思tư 議nghị 。 修tu 習tập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 及cập 嚴nghiêm 淨tịnh 國quốc 土độ 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 。 其kỳ 處xứ 甚thậm 多đa 。
疏sớ/sơ 。 八bát 依y 正chánh 無vô 礙ngại 者giả 。 如như 上thượng 說thuyết 因nhân 中trung 釋thích 。 又hựu 此thử 身thân 雲vân 即tức 作tác 一nhất 切thiết 器khí 世thế 間gian 故cố 。 故cố 經Kinh 云vân 。 或hoặc 作tác 日nhật 月nguyệt 遊du 虛hư 空không 。 或hoặc 作tác 河hà 池trì 井tỉnh 泉tuyền 水thủy 。 又hựu 或hoặc 時thời 作tác 地địa 水thủy 。 或hoặc 復phục 作tác 風phong 火hỏa 。 相tương/tướng 入nhập 相tương/tướng 即tức 六lục 句cú 。 並tịnh 如như 前tiền 釋thích 。
疏sớ/sơ 。 九cửu 潛tiềm 入nhập 無vô 礙ngại 等đẳng 者giả 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 標tiêu 章chương 。 後hậu 入nhập 眾chúng 生sanh 界giới 下hạ 。 釋thích 釋thích 。 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 明minh 佛Phật 入nhập 眾chúng 生sanh 。 二nhị 又hựu 亦diệc 攝nhiếp 下hạ 。 明minh 眾chúng 生sanh 入nhập 佛Phật 。 皆giai 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 。 故cố 云vân 潛tiềm 入nhập 。 今kim 初sơ 有hữu 三tam 。 初sơ 一nhất 句cú 正chánh 釋thích 。 次thứ 如Như 來Lai 藏tạng 下hạ 引dẫn 喻dụ 。 後hậu 故cố 出xuất 現hiện 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 喻dụ 中trung 。 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 隨tùy 無vô 明minh 等đẳng 緣duyên 作tác 諸chư 眾chúng 生sanh 。 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。 而nhi 此thử 真chân 心tâm 自tự 性tánh 不bất 失thất 。 故cố 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 亦diệc 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 若nhược 轉chuyển 以dĩ 喻dụ 顯hiển 者giả 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 因nhân 風phong 成thành 波ba 。 而nhi 不bất 失thất 濕thấp 性tánh 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 感cảm 現hiện 萬vạn 類loại 殊thù 形hình 。 而nhi 如Như 來Lai 身thân 不bất 失thất 自tự 性tánh 。 此thử 以dĩ 眾chúng 生sanh 自tự 法Pháp 身thân 作tác 自tự 眾chúng 生sanh 。 喻dụ 如Như 來Lai 真chân 身thân 。 入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。
疏sớ/sơ 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 引dẫn 其kỳ 二nhị 文văn 。 初sơ 佛Phật 智trí 潛tiềm 入nhập 者giả 。 此thử 以dĩ 智trí 身thân 通thông 證chứng 佛Phật 身thân 。 佛Phật 身thân 隨tùy 化hóa 文văn 處xứ 蓋cái 多đa 。 今kim 取thủ 潛tiềm 入nhập 之chi 義nghĩa 。 故cố 引dẫn 出xuất 現hiện 耳nhĩ 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 大đại 海hải 。 其kỳ 水thủy 潛tiềm 流lưu 四tứ 天thiên 下hạ 地địa 及cập 八bát 十thập 億ức 。 諸chư 小tiểu 洲châu 中trung 。 有hữu 穿xuyên 鑿tạc 者giả 無vô 不bất 得đắc 水thủy 。 而nhi 彼bỉ 大đại 海hải 。 不bất 作tác 分phân 別biệt 。 我ngã 出xuất 於ư 水thủy 。 合hợp 佛Phật 智trí 海hải 水thủy 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 流lưu 入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 觀quán 察sát 境cảnh 界giới 修tu 習tập 法Pháp 門môn 。 則tắc 得đắc 智trí 慧tuệ 清thanh 淨tịnh 明minh 了liễu 。 而nhi 如Như 來Lai 智trí 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 但đãn 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 心tâm 行hành 異dị 故cố 。 所sở 得đắc 智trí 慧tuệ 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 今kim 所sở 引dẫn 者giả 。 正chánh 取thủ 潛tiềm 入nhập 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 。 又hựu 云vân 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 等đẳng 者giả 。 亦diệc 是thị 彼bỉ 品phẩm 前tiền 文văn 已dĩ 引dẫn 。
疏sớ/sơ 。 又hựu 亦diệc 攝nhiếp 下hạ 。 上thượng 辯biện 潛tiềm 入nhập 。 佛Phật 入nhập 生sanh 身thân 生sanh 不bất 知tri 故cố 。 今kim 明minh 攝nhiếp 他tha 。 正chánh 攝nhiếp 他tha 時thời 不bất 礙ngại 入nhập 他tha 。 故cố 稱xưng 無vô 礙ngại 。
疏sớ/sơ 。 十thập 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 等đẳng 者giả 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 別biệt 明minh 。 後hậu 總tổng 結kết 。 今kim 初sơ 。 以dĩ 遮già 那na 佛Phật 融dung 大đại 法Pháp 界Giới 。 而nhi 為vi 其kỳ 身thân 故cố 。 無vô 不bất 即tức 。 不bất 待đãi 現hiện 身thân 方phương 名danh 即tức 事sự 等đẳng 。 以dĩ 法Pháp 界Giới 之chi 體thể 無vô 不bất 包bao 故cố 。 無vô 不bất 即tức 故cố 。 令linh 身thân 亦diệc 然nhiên 。 若nhược 指chỉ 相tương/tướng 別biệt 說thuyết 者giả 。 佛Phật 身thân 色sắc 相tướng 即tức 事sự 也dã 。 全toàn 同đồng 法Pháp 身thân 即tức 理lý 也dã 。 即tức 一nhất 即tức 多đa 乃nãi 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 法Pháp 身thân 為vi 一nhất 。 應ứng 化hóa 為vi 多đa 。 真chân 應ưng 既ký 融dung 。 故cố 相tương/tướng 即tức 也dã 。 二nhị 此thử 一nhất 處xứ 應ưng 即tức 多đa 處xứ 。 應ưng 亦diệc 以dĩ 體thể 融dung 。 又hựu 即tức 此thử 一nhất 應ưng 為vi 多đa 應ưng 故cố 。 故cố 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 一nhất 身thân 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 復phục 為vi 一nhất 。 了liễu 知tri 諸chư 世thế 間gian 。 現hiện 形hình 遍biến 一nhất 切thiết 。 此thử 身thân 無vô 所sở 從tùng 。 亦diệc 無vô 所sở 積tích 聚tụ 。 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt 故cố 。 見kiến 佛Phật 種chủng 種chủng 身thân 等đẳng 。 即tức 依y 即tức 正chánh 者giả 。 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 法pháp 性tánh 身thân 土thổ/độ 融dung 無vô 二nhị 故cố 。 二nhị 者giả 有hữu 國quốc 土độ 身thân 故cố 。 即tức 依y 。 有hữu 智trí 正chánh 覺giác 等đẳng 身thân 故cố 。 即tức 正chánh 。 即tức 人nhân 者giả 。 證chứng 法pháp 成thành 人nhân 故cố 。 即tức 法pháp 者giả 。 佛Phật 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 故cố 。 即tức 此thử 即tức 彼bỉ 者giả 。 不bất 離ly 菩Bồ 提Đề 樹thụ 而nhi 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 故cố 。 既ký 亦diệc 不bất 離ly 一nhất 切thiết 。 處xử 而nhi 坐tọa 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 可khả 言ngôn 即tức 彼bỉ 即tức 此thử 也dã 。 二nhị 義nghĩa 小tiểu 異dị 。 彼bỉ 此thử 相tướng 即tức 是thị 同đồng 。 又hựu 即tức 此thử 佛Phật 是thị 他tha 佛Phật 故cố 。 他tha 亦diệc 是thị 此thử 。 即tức 情tình 者giả 。 異dị 木mộc 石thạch 故cố 。 即tức 非phi 情tình 者giả 。 同đồng 色sắc 性tánh 作tác 河hà 池trì 等đẳng 故cố 。 非phi 情tình 即tức 佛Phật 體thể 故cố 。 蘊uẩn 界giới 入nhập 等đẳng 若nhược 虛hư 空không 故cố 。 即tức 深thâm 即tức 廣quảng 者giả 。 無vô 形hình 絕tuyệt 相tương/tướng 故cố 。 深thâm 量lượng 無vô 不bất 包bao 故cố 廣quảng 。 又hựu 量lượng 同đồng 空không 故cố 廣quảng 。 離ly 空không 相tướng 故cố 深thâm 。 故cố 問vấn 明minh 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 深thâm 境cảnh 界giới 。 其kỳ 量lượng 等đẳng 虛hư 空không 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 入nhập 。 而nhi 實thật 無vô 所sở 入nhập 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 遍biến 至chí 一nhất 切thiết 。 色sắc 非phi 色sắc 處xứ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 等đẳng 廣quảng 也dã 。 非phi 至chí 非phi 不bất 至chí 深thâm 也dã 。 又hựu 如như 虛hư 空không 。 寬khoan 廣quảng 非phi 色sắc 。 而nhi 能năng 顯hiển 現hiện 一nhất 切thiết 諸chư 色sắc 等đẳng 。 皆giai 深thâm 廣quảng 也dã 。 又hựu 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 云vân 佛Phật 身thân 普phổ 遍biến 諸chư 大đại 會hội 。 充sung 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 無vô 窮cùng 盡tận 廣quảng 也dã 。 寂tịch 滅diệt 無vô 性tánh 不bất 可khả 取thủ 深thâm 也dã 。 為vi 救cứu 世thế 間gian 而nhi 出xuất 現hiện 。 具cụ 深thâm 廣quảng 也dã 。 即tức 因nhân 即tức 果quả 者giả 。 因nhân 無vô 異dị 果quả 之chi 因nhân 。 果quả 無vô 異dị 因nhân 之chi 果quả 故cố 。 十thập 身thân 之chi 中trung 。 有hữu 如Như 來Lai 身thân 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 身thân 故cố 。 即tức 三Tam 身Thân 即tức 十thập 身thân 者giả 。 若nhược 以dĩ 佛Phật 身thân 上thượng 十thập 身thân 者giả 。 菩Bồ 提Đề 身thân 。 願nguyện 身thân 。 化hóa 身thân 。 力lực 持trì 身thân 。 意ý 生sanh 身thân 。 即tức 三Tam 身Thân 中trung 化hóa 身thân 攝nhiếp 也dã 。 相tướng 好hảo 身thân 。 威uy 勢thế 身thân 。 福phước 德đức 身thân 。 義nghĩa 通thông 報báo 化hóa 。 法Pháp 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 智trí 身thân 義nghĩa 通thông 三Tam 身Thân 。 局cục 唯duy 報báo 身thân 故cố 。 即tức 三tam 是thị 十thập 。 即tức 十thập 是thị 三tam 。 若nhược 約ước 融dung 三tam 世thế 間gian 十thập 身thân 。 即tức 三Tam 身Thân 者giả 。 如Như 來Lai 身thân 通thông 三Tam 身Thân 。 智trí 身thân 亦diệc 通thông 三Tam 身Thân 。 法Pháp 身thân 虛hư 空không 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 餘dư 六Lục 通Thông 法pháp 化hóa 。 法Pháp 身thân 體thể 故cố 。 隨tùy 物vật 應ưng 國quốc 土độ 等đẳng 故cố 。
疏sớ/sơ 。 同đồng 一nhất 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 身thân 雲vân 。 二nhị 總tổng 結kết 成thành 也dã 。 即tức 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 。 法Pháp 界Giới 為vi 體thể 。 含hàm 四tứ 法Pháp 界Giới 何hà 所sở 不bất 具cụ 。 故cố 無vô 不bất 即tức 耳nhĩ 。 則tắc 未vị 有hữu 一nhất 法pháp 非phi 佛Phật 身thân 也dã 。
疏sớ/sơ 。 以dĩ 此thử 身thân 雲vân 。 遍biến 前tiền 時thời 處xứ 常thường 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 者giả 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 周chu 遍biến 也dã 。 上thượng 來lai 第đệ 四tứ 開khai 章chương 釋thích 竟cánh 。
疏sớ/sơ 。 是thị 知tri 或hoặc 說thuyết 報báo 身thân 在tại 色sắc 究cứu 竟cánh 約ước 攝nhiếp 報báo 說thuyết 等đẳng 者giả 。 第đệ 五ngũ 會hội 釋thích 餘dư 教giáo 也dã 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 別biệt 會hội 。 二nhị 總tổng 非phi 。 三tam 揀giản 濫lạm 。 今kim 初sơ 。 略lược 會hội 五ngũ 文văn 。 一nhất 會hội 起khởi 信tín 唯duy 識thức 等đẳng 文văn 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 又hựu 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 功công 德đức 成thành 滿mãn 。 於ư 色sắc 究cứu 竟cánh 處xứ 。 示thị 一nhất 切thiết 世thế 間gian 最tối 高cao 大đại 身thân 。 謂vị 以dĩ 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 慧tuệ 。 無vô 明minh 頓đốn 盡tận 。 名danh 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 能năng 現hiện 十thập 方phương 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 藏tạng 和hòa 尚thượng 疏sớ/sơ 。 引dẫn 地địa 論luận 釋thích 云vân 。 一nhất 者giả 現hiện 報báo 利lợi 益ích 。 受thọ 佛Phật 位vị 也dã 。 二nhị 者giả 後hậu 報báo 利lợi 益ích 。 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 智trí 處xứ 生sanh 故cố 。 自tự 問vấn 云vân 。 何hà 故cố 他tha 受thọ 用dụng 報báo 身thân 在tại 此thử 天thiên 耶da 。 一nhất 義nghĩa 云vân 。 以dĩ 寄ký 報báo 十thập 王vương 顯hiển 別biệt 十Thập 地Địa 。 然nhiên 第đệ 十Thập 地Địa 寄ký 當đương 此thử 天thiên 王vương 。 即tức 於ư 彼bỉ 身thân 示thị 成thành 菩Bồ 提Đề 。 故cố 在tại 彼bỉ 天thiên 。 餘dư 義nghĩa 如như 別biệt 說thuyết 。 天thiên 宮cung 鈔sao 釋thích 餘dư 義nghĩa 云vân 。 二nhị 即tức 四Tứ 智Trí 圓viên 滿mãn 。 唯duy 識thức 即tức 實thật 報báo 成thành 佛Phật 。 此thử 示thị 高cao 大đại 身thân 。 即tức 他tha 受thọ 用dụng 。 唯duy 識thức 為vi 引dẫn 攝nhiếp 二Nhị 乘Thừa 。 令linh 知tri 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 非phi 是thị 報báo 身thân 。 且thả 指chỉ 彼bỉ 為vi 實thật 報báo 也dã 。
疏sớ/sơ 。 今kim 亦diệc 據cứ 二nhị 文văn 之chi 意ý 及cập 十Thập 地Địa 經kinh 文văn 通thông 之chi 。 故cố 云vân 約ước 攝nhiếp 報báo 果quả 說thuyết 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 說thuyết 報báo 身thân 在tại 餘dư 淨tịnh 土độ 約ước 引dẫn 攝nhiếp 者giả 。 即tức 第đệ 二nhị 通thông 涅Niết 槃Bàn 央ương 掘quật 等đẳng 經kinh 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 四tứ 。 高cao 貴quý 德đức 王vương 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 。 明minh 十thập 功công 德đức 中trung 。 第đệ 四tứ 功công 德đức 。 高cao 貴quý 德đức 王vương 難nạn 云vân 。 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 悉tất 作tác 如như 是thị 。 十thập 事sự 功công 德đức 。 如Như 來Lai 何hà 故cố 。 唯duy 修tu 九cửu 事sự 不bất 修tu 淨tịnh 土độ 。 佛Phật 答đáp 具cụ 修tu 。 末mạt 云vân 。
善thiện 男nam 子tử 。 西tây 方phương 去khứ 此thử 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 度độ 四tứ 十thập 二nhị 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 彼bỉ 有hữu 世thế 界giới 。 名danh 曰viết 無Vô 勝Thắng 。 彼bỉ 土độ 何hà 故cố 。 名danh 曰viết 無Vô 勝Thắng 。 其kỳ 土thổ/độ 所sở 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 之chi 事sự 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 猶do 如như 西tây 方phương 。 安An 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 亦diệc 如như 東đông 方phương 滿mãn 月nguyệt 世thế 界giới 。 我ngã 於ư 彼bỉ 土độ 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 於ư 此thử 界giới 閻Diêm 浮Phù 提Đề 中trung 。 現hiện 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 非phi 但đãn 我ngã 身thân 獨độc 於ư 此thử 中trung 。 現hiện 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 於ư 此thử 中trung 。 而nhi 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 非phi 不bất 修tu 行hành 。 如như 是thị 十thập 事sự 。
善thiện 男nam 子tử 。 慈Từ 氏Thị 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 誓thệ 願nguyện 故cố 。 當đương 來lai 之chi 世thế 。 令linh 此thử 世thế 界giới 。 清thanh 淨tịnh 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 所sở 有hữu 世thế 界giới 。 無vô 不bất 嚴nghiêm 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 既ký 言ngôn 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 。 居cư 此thử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 無vô 勝thắng 國quốc 土độ 。 是thị 我ngã 嚴nghiêm 淨tịnh 。 明minh 指chỉ 報báo 身thân 在tại 餘dư 淨tịnh 土độ 。 言ngôn 央ương 掘quật 經kinh 者giả 。 經kinh 文văn 稍sảo 廣quảng 。 今kim 略lược 義nghĩa 引dẫn 。 謂vị 佛Phật 答đáp 央ương 掘quật 云vân 。 我ngã 住trụ 無vô 生sanh 際tế 。 而nhi 汝nhữ 不bất 覺giác 知tri 等đẳng 。 央ương 掘quật 難nạn/nan 云vân 。 若nhược 住trụ 無vô 生sanh 際tế 。 何hà 以dĩ 生sanh 於ư 此thử 土thổ/độ 。 佛Phật 答đáp 云vân 。 東đông 方phương 有hữu 佛Phật 。 汝nhữ 往vãng 問vấn 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 央ương 掘quật 與dữ 文Văn 殊Thù 同đồng 往vãng 問vấn 佛Phật 。 彼bỉ 佛Phật 答đáp 言ngôn 。 彼bỉ 釋Thích 迦Ca 者giả 即tức 是thị 我ngã 身thân 。 大đại 意ý 明minh 餘dư 淨tịnh 土độ 中trung 佛Phật 。 是thị 證chứng 無vô 生sanh 際tế 者giả 。 今kim 生sanh 娑sa 婆bà 是thị 化hóa 現hiện 耳nhĩ 。 故cố 云vân 在tại 餘dư 淨tịnh 土độ 。 而nhi 疏sớ/sơ 言ngôn 約ước 引dẫn 攝nhiếp 說thuyết 者giả 。 不bất 言ngôn 嚴nghiêm 淨tịnh 華hoa 藏tạng 及cập 周chu 法Pháp 界Giới 帝đế 網võng 之chi 剎sát 。 不bất 言ngôn 此thử 身thân 周chu 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 而nhi 言ngôn 在tại 於ư 東đông 方phương 等đẳng 。 明minh 是thị 隨tùy 宜nghi 引dẫn 攝nhiếp 娑sa 婆bà 雜tạp 惡ác 眾chúng 生sanh 。 令linh 修tu 淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 耳nhĩ 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 說thuyết 舍xá 那na 坐tọa 千thiên 葉diệp 華hoa 攝nhiếp 二nhị 地địa 說thuyết 者giả 。 第đệ 三tam 通thông 梵Phạm 網võng 等đẳng 經kinh 。 彼bỉ 云vân 。 我ngã 今kim 盧lô 舍xá 那na 。 方phương 坐tọa 蓮liên 華hoa 臺đài 。 周chu 匝táp 千thiên 華hoa 上thượng 。 復phục 現hiện 千thiên 釋Thích 迦Ca 。 一nhất 華hoa 百bách 億ức 國quốc 。 一nhất 國quốc 一nhất 釋Thích 迦Ca 等đẳng 者giả 。 即tức 以dĩ 蓮liên 華hoa 臺đài 上thượng 。 為vi 本bổn 源nguyên 盧lô 舍xá 那na 。 千thiên 葉diệp 釋Thích 迦Ca 復phục 是thị 大đại 化hóa 。 一nhất 釋Thích 迦Ca 更cánh 有hữu 百bách 億ức 。 方phương 為vi 小tiểu 化hóa 者giả 。 亦diệc 不bất 言ngôn 其kỳ 身thân 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 普phổ 賢hiền 蓮liên 華hoa 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 葉diệp 。 量lượng 周chu 法Pháp 界Giới 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 之chi 華hoa 。 尚thượng 量lượng 等đẳng 百bách 萬vạn 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 況huống 如Như 來Lai 耶da 。 明minh 知tri 亦diệc 是thị 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 攝nhiếp 二nhị 地địa 耳nhĩ 。 以dĩ 二nhị 地địa 戒giới 度độ 圓viên 滿mãn 故cố 為vi 說thuyết 戒giới 以dĩ 初Sơ 地Địa 化hóa 百bách 佛Phật 剎sát 。 則tắc 有hữu 百bách 葉diệp 之chi 華hoa 。 二nhị 地địa 化hóa 千thiên 佛Phật 剎sát 故cố 。 華hoa 有hữu 千thiên 葉diệp 。 若nhược 至chí 三tam 地địa 應ưng 見kiến 萬vạn 葉diệp 。 四tứ 地địa 億ức 葉diệp 。 五ngũ 地địa 千thiên 億ức 。 六lục 地địa 百bách 千thiên 億ức 。 七thất 地địa 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 八bát 地địa 百bách 萬vạn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 微vi 塵trần 數số 。 九cửu 地địa 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 國quốc 。 土thổ/độ 微vi 塵trần 數số 。 十Thập 地Địa 不bất 可khả 說thuyết 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 據cứ 上thượng 十Thập 地Địa 。 百bách 萬vạn 三tam 千thiên 尚thượng 猶do 略lược 說thuyết 。 故cố 知tri 非phi 顯hiển 真chân 極cực 之chi 身thân 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 說thuyết 登đăng 地địa 方phương 見kiến 約ước 勝thắng 機cơ 說thuyết 者giả 。 即tức 四tứ 通thông 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 登đăng 地địa 之chi 機cơ 為vi 勝thắng 機cơ 耳nhĩ 。 前tiền 別biệt 約ước 二nhị 地địa 。 今kim 通thông 約ước 十Thập 地Địa 也dã 。
疏sớ/sơ 。 或hoặc 分phần/phân 三tam 異dị 約ước 體thể 相tướng 用dụng 說thuyết 者giả 。 第đệ 五ngũ 通thông 會hội 三Tam 身Thân 也dã 。 若nhược 直trực 說thuyết 者giả 。 法Pháp 身thân 約ước 體thể 。 報báo 身thân 約ước 相tương/tướng 。 化hóa 身thân 約ước 用dụng 。 然nhiên 起khởi 信tín 立lập 義nghĩa 分phần/phân 云vân 。 所sở 言ngôn 義nghĩa 者giả 。 則tắc 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 體thể 大đại 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 。 不bất 增tăng 減giảm 故cố 。 二nhị 者giả 相tương/tướng 大đại 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 性tánh 功công 德đức 故cố 。 三tam 者giả 用dụng 大đại 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 善thiện 因nhân 果quả 故cố 。 藏tạng 和hòa 尚thượng 釋thích 相tương/tướng 大đại 云vân 。 二nhị 種chủng 藏tạng 中trung 。 唯duy 取thủ 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 也dã 。 用dụng 大đại 者giả 。 謂vị 隨tùy 勝thắng 業nghiệp 約ước 自tự 體thể 大đại 用dụng 。 報báo 化hóa 二nhị 身thân 約ước 麁thô 細tế 之chi 用dụng 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 始thỉ 成thành 世thế 善thiện 。 終chung 成thành 出xuất 世thế 善thiện 也dã 。 釋thích 曰viết 。 依y 此thử 解giải 者giả 。 體thể 相tướng 二nhị 大đại 俱câu 名danh 法Pháp 身thân 。 以dĩ 性tánh 功công 德đức 本bổn 自tự 有hữu 故cố 。 用dụng 即tức 報báo 化hóa 。 亦diệc 是thị 約ước 三tam 大đại 說thuyết 。 若nhược 各các 配phối 者giả 。 一nhất 以dĩ 不bất 空không 之chi 藏tạng 修tu 成thành 方phương 顯hiển 。 為vi 真chân 報báo 故cố 用dụng 大đại 中trung 報báo 。 他tha 受thọ 用dụng 故cố 。 顯hiển 勝thắng 名danh 報báo 。 若nhược 應ưng 約ước 登đăng 地địa 之chi 機cơ 。 亦diệc 是thị 化hóa 故cố 。
疏sớ/sơ 。 俱câu 非phi 此thử 經Kinh 真chân 實thật 之chi 義nghĩa 。 第đệ 二nhị 總tổng 非phi 也dã 。 以dĩ 十thập 身thân 圓viên 融dung 為vi 實thật 義nghĩa 故cố 。
疏sớ/sơ 。 設thiết 分phần/phân 三tam 十thập 第đệ 三tam 。 揀giản 濫lạm 也dã 。 云vân 何hà 揀giản 耶da 。 麁thô 相tương/tướng 約ước 教giáo 而nhi 說thuyết 。 三Tam 身Thân 為vi 權quyền 。 十thập 身thân 為vi 實thật 。 若nhược 不bất 知tri 三Tam 身Thân 即tức 是thị 十thập 身thân 。 為vi 不bất 融dung 前tiền 。 權quyền 外ngoại 立lập 實thật 故cố 失thất 經kinh 宗tông 。
第đệ 四tứ 依y 三tam 昧muội 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 立lập 理lý 正chánh 明minh 。 後hậu 對đối 文văn 略lược 釋thích 。 今kim 初sơ 。 先tiên 別biệt 顯hiển 。 後hậu 結kết 成thành 。 初sơ 中trung 下hạ 十thập 住trụ 。
疏sớ/sơ 。 明minh 入nhập 定định 意ý 總tổng 有hữu 六lục 義nghĩa 。 一nhất 此thử 三tam 昧muội 是thị 法pháp 體thể 故cố 。 即tức 十Thập 地Địa 論luận 意ý 。 二nhị 非phi 證chứng 不bất 說thuyết 故cố 。 若nhược 不bất 證chứng 而nhi 說thuyết 。 則tắc 是thị 生sanh 滅diệt 心tâm 行hành 。 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 。 三tam 總tổng 顯hiển 法pháp 體thể 非phi 思tư 量lượng 境cảnh 故cố 。 明minh 要yếu 忘vong 心tâm 方phương 契khế 上thượng 義nghĩa 。 前tiền 約ước 顯hiển 實thật 。 此thử 約ước 遮già 過quá 。 然nhiên 上thượng 三tam 義nghĩa 後hậu 後hậu 釋thích 於ư 前tiền 前tiền 。 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 。 四tứ 觀quán 機cơ 審thẩm 法pháp 故cố 。 須tu 藥dược 病bệnh 相tương 當đương 。 方phương 可khả 說thuyết 故cố 。 五ngũ 為vi 受thọ 佛Phật 加gia 故cố 。 上thượng 四tứ 內nội 因nhân 。 此thử 一nhất 外ngoại 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 方phương 能năng 說thuyết 故cố 。 六lục 成thành 軌quỹ 儀nghi 故cố 。 即tức 一nhất 向hướng 為vi 生sanh 。 上thượng 五ngũ 自tự 利lợi 。 此thử 一nhất 利lợi 他tha 。 今kim 疏sớ/sơ 含hàm 具cụ 。 初sơ 之chi 二nhị 句cú 。 總tổng 相tương/tướng 立lập 理lý 。 非phi 唯duy 入nhập 定định 為vi 物vật 。 出xuất 定định 亦diệc 然nhiên 。 宜nghi 見kiến 出xuất 者giả 則tắc 出xuất 。 宜nghi 見kiến 入nhập 者giả 便tiện 入nhập 。 故cố 云vân 唯duy 物vật 。 聖thánh 無vô 定định 亂loạn 故cố 。 云vân 聖thánh 豈khởi 然nhiên 乎hồ 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 不bất 定định 不bất 亂loạn 。
疏sớ/sơ 。 示thị 軌quỹ 後hậu 徒đồ 下hạ 。 別biệt 顯hiển 意ý 也dã 。 此thử 即tức 第đệ 六lục 意ý 。 疏sớ/sơ 。 明minh 將tương 有hữu 說thuyết 必tất 須tu 淨tịnh 鑒giám 前tiền 理lý 者giả 。 含hàm 前tiền 四tứ 意ý 。 靜tĩnh 者giả 離ly 思tư 量lượng 也dã 。 鑒giám 者giả 證chứng 法pháp 體thể 也dã 。 靜tĩnh 鑒giám 前tiền 理lý 者giả 。 觀quán 機cơ 審thẩm 法pháp 也dã 。 前tiền 字tự 兼kiêm 機cơ 故cố 。 佛Phật 加gia 可khả 知tri 。 從tùng 定định 起khởi 而nhi 發phát 言ngôn 下hạ 。 亦diệc 明minh 非phi 證chứng 不bất 說thuyết 。 亦diệc 總tổng 顯hiển 前tiền 六lục 之chi 勝thắng 用dụng 也dã 。
疏sớ/sơ 。 故cố 於ư 諸chư 會hội 下hạ 。 總tổng 結kết 成thành 也dã 。 九cửu 會hội 說thuyết 經Kinh 。 八bát 會hội 入nhập 三tam 昧muội 。 第đệ 二nhị 不bất 入nhập 故cố 名danh 為vi 多đa 。 第đệ 一nhất 會hội 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 藏tạng 身thân 三tam 昧muội 。 第đệ 三tam 會hội 法Pháp 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 無vô 量lượng 方phương 便tiện 三tam 昧muội 。 第đệ 四tứ 會hội 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 善thiện 思tư 惟duy 三tam 昧muội 。 第đệ 五ngũ 會hội 金Kim 剛Cang 幢Tràng 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 智trí 光quang 三tam 昧muội 。 第đệ 六lục 會hội 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 大Đại 智Trí 慧Tuệ 光Quang 明Minh 三Tam 昧Muội 。 第đệ 七thất 會hội 如Như 來Lai 自tự 住trụ 剎sát 那na 際tế 三tam 昧muội 。 第đệ 八bát 會hội 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 第đệ 九cửu 會hội 如Như 來Lai 。 自tự 入nhập 師sư 子tử 頻tần 申thân 三tam 昧muội 。 第đệ 二nhị 不bất 入nhập 者giả 。 未vị 入nhập 位vị 故cố 。 有hữu 云vân 蓋cái 文văn 漏lậu 耳nhĩ 。 說thuyết 世thế 間gian 法pháp 。 尚thượng 須tu 入nhập 定định 。 況huống 十thập 信tín 耶da 。 若nhược 約ước 所sở 表biểu 前tiền 義nghĩa 無vô 失thất 。
疏sớ/sơ 。 有hữu 不bất 入nhập 下hạ 。 第đệ 二nhị 對đối 文văn 略lược 釋thích 。 不bất 入nhập 之chi 義nghĩa 。 已dĩ 如như 向hướng 說thuyết 。 其kỳ 所sở 入nhập 下hạ 。 顯hiển 勝thắng 超siêu 劣liệt 。 寄ký 位vị 優ưu 劣liệt 所sở 入nhập 不bất 同đồng 。 人nhân 法pháp 俱câu 勝thắng 故cố 。 一nhất 一nhất 三tam 昧muội 。 皆giai 盡tận 法pháp 源nguyên 。 非phi 如như 入nhập 初sơ 禪thiền 時thời 。 不bất 入nhập 二nhị 三tam 等đẳng 故cố 。 以dĩ 盡tận 法pháp 源nguyên 故cố 。 並tịnh 感cảm 諸chư 佛Phật 三tam 業nghiệp 加gia 等đẳng 。
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 四tứ
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Hết quyển 4
❖
Phiên âm: 23/3/2016 ◊ Cập nhật: 23/3/2016