大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Quyển 11

唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 述thuật


第đệ 四tứ 相tương/tướng 即tức 門môn 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 次thứ 句cú 數số 。 後hậu 引dẫn 證chứng 。 初sơ 中trung 言ngôn 廢phế 己kỷ 同đồng 他tha 者giả 。 是thị 相tương/tướng 即tức 義nghĩa 。 以dĩ 上thượng 相tương/tướng 入nhập 。 則tắc 此thử 彼bỉ 互hỗ 存tồn 。 如như 兩lưỡng 鏡kính 相tương 照chiếu 。 但đãn 約ước 力lực 用dụng 交giao 徹triệt 明minh 耳nhĩ 。 今kim 此thử 約ước 有hữu 體thể 無vô 體thể 。 故cố 言ngôn 廢phế 己kỷ 。 廢phế 己kỷ 。 即tức 無vô 己kỷ 體thể 也dã 。 同đồng 他tha 。 他tha 有hữu 體thể 也dã 。 亦diệc 如như 事sự 理lý 無vô 礙ngại 文văn 中trung 。 廢phế 波ba 同đồng 濕thấp 等đẳng 。 攝nhiếp 他tha 同đồng 己kỷ 。 即tức 他tha 無vô 體thể 己kỷ 有hữu 體thể 也dã 。


疏sớ/sơ 。 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 混hỗn 無vô 障chướng 礙ngại 。 解giải 行hành 境cảnh 別biệt 六lục 句cú 同đồng 前tiền 者giả 。 二nhị 句cú 數số 料liệu 揀giản 也dã 。 於ư 中trung 初sơ 句cú 結kết 前tiền 。 含hàm 於ư 四tứ 句cú 。 應ưng 云vân 一nhất 者giả 一nhất 即tức 多đa 。 二nhị 者giả 多đa 即tức 一nhất 。 三tam 者giả 亦diệc 一nhất 即tức 多đa 。 亦diệc 多đa 即tức 一nhất 。 合hợp 上thượng 二nhị 故cố 。 故cố 三tam 句cú 皆giai 是thị 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 。 四tứ 非phi 一nhất 即tức 多đa 。 非phi 多đa 即tức 一nhất 。 亦diệc 由do 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 互hỗ 相tương 奪đoạt 故cố 。 謂vị 由do 一nhất 即tức 多đa 故cố 非phi 多đa 即tức 一nhất 。 由do 多đa 即tức 一nhất 故cố 非phi 一nhất 即tức 多đa 。 成thành 俱câu 泯mẫn 句cú 。 五ngũ 或hoặc 具cụ 前tiền 四tứ 。 以dĩ 是thị 解giải 境cảnh 並tịnh 明minh 照chiếu 故cố 。 六lục 或hoặc 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 。 以dĩ 是thị 行hành 境cảnh 言ngôn 亡vong 慮lự 絕tuyệt 故cố 。 疏sớ/sơ 云vân 解giải 行hành 境cảnh 別biệt 。 即tức 下hạ 二nhị 句cú 。 然nhiên 約ước 同đồng 一nhất 類loại 。 法pháp 即tức 有hữu 一nhất 多đa 相tương 望vọng 。 如như 一nhất 華hoa 葉diệp 望vọng 諸chư 葉diệp 等đẳng 。 若nhược 約ước 異dị 類loại 。 謂vị 華hoa 望vọng 剎sát 等đẳng 。 例lệ 此thử 可khả 知tri 。 復phục 應ưng 例lệ 前tiền 亦diệc 有hữu 四tứ 句cú 。 謂vị 一nhất 者giả 一nhất 即tức 一nhất 。 二nhị 者giả 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 三tam 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 四tứ 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 切thiết 。 以dĩ 今kim 但đãn 約ước 一nhất 華hoa 故cố 。 略lược 不bất 言ngôn 。 故cố 下hạ 結kết 例lệ 。 該cai 一nhất 切thiết 法Pháp 明minh 具cụ 四tứ 也dã 。 或hoặc 應ưng 有hữu 六lục 。 此thử 四tứ 句cú 後hậu 有hữu 解giải 行hành 境cảnh 故cố 。 復phục 或hoặc 有hữu 六lục 。 謂vị 前tiền 四tứ 句cú 。 後hậu 加gia 一nhất 即tức 多đa 。 一nhất 多đa 即tức 一nhất 多đa 故cố 。 復phục 應ưng 成thành 八bát 。 加gia 多đa 一nhất 即tức 一nhất 。 多đa 一nhất 即tức 多đa 。 以dĩ 並tịnh 不bất 出xuất 前tiền 四tứ 句cú 故cố 。 故cố 不bất 例lệ 耳nhĩ 。 多đa 一nhất 既ký 爾nhĩ 。 大đại 小tiểu 長trường 短đoản 等đẳng 。 一nhất 一nhất 相tương/tướng 即tức 例lệ 知tri 。 然nhiên 刊# 定định 記ký 。 將tương 相tương/tướng 即tức 門môn 揀giản 異dị 同đồng 體thể 成thành 即tức 德đức 故cố 云vân 相tương/tướng 即tức 。 據cứ 此thử 彼bỉ 相tương 望vọng 同đồng 體thể 相tướng 即tức 。 約ước 此thử 體thể 即tức 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 則tắc 是thị 託thác 事sự 顯hiển 法Pháp 門môn 。 今kim 疏sớ/sơ 正chánh 意ý 。 但đãn 以dĩ 相tương/tướng 即tức 門môn 。 攝nhiếp 同đồng 體thể 成thành 即tức 。 同đồng 體thể 成thành 。 但đãn 是thị 一nhất 即tức 多đa 耳nhĩ 。 疏sớ/sơ 下hạ 云vân 下hạ 。 三tam 引dẫn 證chứng 。 即tức 十thập 住trụ 品phẩm 長trường/trưởng 行hành 文văn 。 若nhược 偈kệ 云vân 。 一nhất 即tức 是thị 多đa 多đa 即tức 一nhất 。 文văn 隨tùy 於ư 義nghĩa 義nghĩa 隨tùy 文văn 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 展triển 轉chuyển 成thành 。 此thử 不bất 退thoái 人nhân 應ưng 為vi 說thuyết 。 既ký 言ngôn 展triển 轉chuyển 成thành 者giả 。 即tức 異dị 體thể 異dị 類loại 相tương 望vọng 也dã 。 不bất 思tư 議nghị 法Pháp 品phẩm 云vân 。 諸chư 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 佛Phật 語ngữ 。 即tức 一nhất 佛Phật 語ngữ 。 此thử 同đồng 類loại 相tương/tướng 即tức 也dã 。 初sơ 發phát 心tâm 品phẩm 云vân 。 以dĩ 發phát 心tâm 故cố 。 即tức 與dữ 三tam 世thế 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 體thể 性tánh 平bình 等đẳng 。 乃nãi 至chí 云vân 真chân 實thật 智trí 慧tuệ 等đẳng 者giả 。 此thử 顯hiển 位vị 上thượng 下hạ 相tương/tướng 即tức 也dã 。 七thất 十thập 八bát 經Kinh 云vân 。 彌Di 勒Lặc 告cáo 大đại 眾chúng 言ngôn 。 諸chư 仁nhân 者giả 。 餘dư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 經kinh 無vô 量lượng 百bách 千thiên 億ức 。 那na 由do 他tha 劫kiếp 。 乃nãi 能năng 滿mãn 足túc 。 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 願nguyện 。 乃nãi 能năng 親thân 近cận 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 長trưởng 者giả 子tử 。 於ư 一nhất 生sanh 內nội 則tắc 能năng 淨tịnh 佛Phật 剎sát 。 則tắc 能năng 化hóa 眾chúng 生sanh 。 則tắc 能năng 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 深thâm 入nhập 法Pháp 界Giới 。 則tắc 能năng 成thành 就tựu 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 能năng 增tăng 廣quảng 。 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 則tắc 能năng 圓viên 滿mãn 。 一nhất 切thiết 大đại 願nguyện 。 則tắc 能năng 超siêu 出xuất 一nhất 切thiết 魔ma 業nghiệp 。 則tắc 能năng 承thừa 事sự 一nhất 切thiết 善thiện 友hữu 。 則tắc 能năng 清thanh 淨tịnh 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 則tắc 能năng 具cụ 足túc 。 普Phổ 賢Hiền 諸chư 行hạnh 。 此thử 則tắc 行hành 位vị 。 皆giai 相tương/tướng 即tức 也dã 。 又hựu 如như 菩Bồ 薩Tát 。 曾tằng 不bất 分phân 身thân 。 即tức 遍biến 一nhất 切thiết 。 亦diệc 一nhất 即tức 多đa 也dã 。


第đệ 五ngũ 祕bí 密mật 隱ẩn 顯hiển 俱câu 成thành 門môn 中trung 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 四tứ 。 一nhất 正chánh 釋thích 。 二nhị 句cú 數số 。 三tam 引dẫn 證chứng 。 四tứ 喻dụ 顯hiển 。 初sơ 中trung 華hoa 能năng 攝nhiếp 彼bỉ 等đẳng 者giả 。 亦diệc 躡niếp 前tiền 起khởi 。 由do 上thượng 言ngôn 攝nhiếp 他tha 同đồng 己kỷ 故cố 。 若nhược 攝nhiếp 他tha 他tha 現hiện 。 即tức 相tương/tướng 入nhập 門môn 。 若nhược 攝nhiếp 他tha 他tha 盡tận 。 乃nãi 相tương/tướng 即tức 門môn 。 若nhược 攝nhiếp 他tha 他tha 不bất 盡tận 不bất 現hiện 。 即tức 隱ẩn 顯hiển 門môn 。 如như 前tiền 列liệt 名danh 中trung 已dĩ 會hội 。 故cố 至chí 相tương/tướng 十thập 玄huyền 云vân 。 猶do 如như 十thập 錢tiền 一nhất 攝nhiếp 十thập 時thời 。 一nhất 即tức 名danh 顯hiển 。 二nhị 三tam 至chí 十thập 即tức 名danh 為vi 隱ẩn 。 亦diệc 如như 見kiến 此thử 不bất 見kiến 彼bỉ 。 彼bỉ 名danh 隱ẩn 此thử 名danh 顯hiển 。 亦diệc 如như 一nhất 人nhân 身thân 上thượng 六lục 親thân 。 互hỗ 望vọng 雖tuy 各các 不bất 同đồng 。 然nhiên 各các 全toàn 得đắc 。 亦diệc 不bất 雜tạp 亂loạn 。 由do 此thử 隱ẩn 顯hiển 體thể 無vô 前tiền 後hậu 。 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 名danh 祕bí 密mật 俱câu 成thành 。 疏sớ/sơ 。 顯hiển 顯hiển 不bất 俱câu 等đẳng 者giả 。 以dĩ 顯hiển 俱câu 則tắc 無vô 隱ẩn 。 隱ẩn 俱câu 則tắc 無vô 顯hiển 故cố 不bất 得đắc 具cụ 。 然nhiên 隱ẩn 顯hiển 同đồng 時thời 。 故cố 得đắc 俱câu 成thành 。 隱ẩn 顯hiển 無vô 礙ngại 。 故cố 云vân 祕bí 密mật 。


疏sớ/sơ 。 全toàn 攝nhiếp 俱câu 泯mẫn 存tồn 亡vong 俱câu 成thành 者giả 。 二nhị 句cú 數số 料liệu 揀giản 。 全toàn 攝nhiếp 即tức 初sơ 二nhị 句cú 。 此thử 全toàn 攝nhiếp 彼bỉ 。 即tức 此thử 顯hiển 彼bỉ 隱ẩn 為vi 一nhất 句cú 。 彼bỉ 全toàn 攝nhiếp 此thử 即tức 彼bỉ 顯hiển 此thử 隱ẩn 。 為vi 第đệ 二nhị 句cú 。 俱câu 成thành 者giả 第đệ 三tam 句cú 。 謂vị 此thử 正chánh 攝nhiếp 彼bỉ 時thời 。 不bất 妨phương 彼bỉ 攝nhiếp 此thử 故cố 。 則tắc 亦diệc 隱ẩn 亦diệc 顯hiển 。 泯mẫn 者giả 。 即tức 第đệ 四tứ 句cú 。 此thử 攝nhiếp 彼bỉ 為vi 顯hiển 時thời 。 即tức 是thị 彼bỉ 攝nhiếp 此thử 故cố 非phi 顯hiển 。 則tắc 顯hiển 泯mẫn 也dã 。 彼bỉ 攝nhiếp 此thử 為vi 隱ẩn 時thời 。 即tức 是thị 此thử 攝nhiếp 彼bỉ 故cố 非phi 隱ẩn 。 則tắc 隱ẩn 泯mẫn 也dã 。 故cố 是thị 非phi 隱ẩn 非phi 顯hiển 存tồn 者giả 。 四tứ 句cú 皆giai 成thành 。 是thị 解giải 境cảnh 。 亡vong 者giả 。 五ngũ 句cú 並tịnh 絕tuyệt 。 即tức 是thị 行hành 境cảnh 。 言ngôn 俱câu 成thành 者giả 。 總tổng 結kết 上thượng 六lục 句cú 也dã 。 疏sớ/sơ 下hạ 云vân 東đông 方phương 入nhập 正chánh 定định 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 東đông 方phương 入nhập 正chánh 受thọ 為vi 顯hiển 。 西tây 方phương 從tùng 定định 起khởi 為vi 隱ẩn 。 以dĩ 此thử 但đãn 見kiến 入nhập 定định 不bất 見kiến 起khởi 故cố 。 古cổ 十thập 玄huyền 亦diệc 云vân 。 於ư 眼nhãn 根căn 中trung 入nhập 正chánh 定định 即tức 是thị 顯hiển 。 於ư 色sắc 塵trần 中trung 三tam 昧muội 起khởi 即tức 是thị 隱ẩn 。 例lệ 上thượng 可khả 知tri 。 疏sớ/sơ 如như 八bát 日nhật 月nguyệt 等đẳng 者giả 。 四tứ 以dĩ 喻dụ 明minh 。 即tức 取thủ 明minh 處xứ 為vi 顯hiển 。 暗ám 處xứ 為vi 隱ẩn 。 而nhi 必tất 同đồng 時thời 故cố 云vân 俱câu 成thành 。 不bất 同đồng 十thập 五ngũ 日nhật 唯duy 顯hiển 月nguyệt 晦hối 日nhật 唯duy 隱ẩn 。 又hựu 暗ám 處xứ 非phi 無vô 明minh 。 明minh 處xứ 非phi 無vô 暗ám 。 但đãn 明minh 顯hiển 處xứ 暗ám 隱ẩn 。 暗ám 顯hiển 處xứ 明minh 隱ẩn 。 亦diệc 得đắc 云vân 隱ẩn 顯hiển 俱câu 成thành 。 亦diệc 如như 夜dạ 摩ma 偈kệ 云vân 。 十thập 方phương 一nhất 切thiết 處xứ 。 皆giai 謂vị 佛Phật 在tại 此thử 。 或hoặc 見kiến 在tại 人nhân 間gian 。 或hoặc 見kiến 在tại 天thiên 宮cung 。 則tắc 見kiến 處xứ 為vi 顯hiển 。 不bất 見kiến 處xứ 為vi 隱ẩn 。 非phi 佛Phật 不bất 遍biến 。 十thập 定định 品phẩm 云vân 。 或hoặc 見kiến 佛Phật 身thân 。 其kỳ 量lượng 七thất 肘trửu 。 或hoặc 見kiến 佛Phật 身thân 。 其kỳ 量lượng 八bát 肘trửu 。 或hoặc 見kiến 佛Phật 身thân 。 其kỳ 量lượng 九cửu 肘trửu 。 乃nãi 至chí 見kiến 佛Phật 身thân 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 量lượng 。 則tắc 見kiến 七thất 肘trửu 時thời 七thất 肘trửu 顯hiển 。 餘dư 量lượng 皆giai 隱ẩn 也dã 。 餘dư 顯hiển 例lệ 然nhiên 。 故cố 彼bỉ 喻dụ 云vân 譬thí 如như 月nguyệt 輪luân 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 見kiến 其kỳ 形hình 小tiểu 。 而nhi 亦diệc 不bất 減giảm 。 月nguyệt 中trung 住trụ 者giả 。 見kiến 其kỳ 形hình 大đại 而nhi 亦diệc 不bất 增tăng 。 釋thích 曰viết 。 見kiến 大đại 則tắc 大đại 顯hiển 小tiểu 隱ẩn 。 見kiến 小tiểu 則tắc 小tiểu 顯hiển 大đại 隱ẩn 。 而nhi 不bất 增tăng 減giảm 。 則tắc 是thị 祕bí 密mật 俱câu 成thành 。 餘dư 一nhất 切thiết 法pháp 。 類loại 可khả 知tri 也dã 。 摩Ma 耶Da 夫Phu 人Nhân 云vân 。 於ư 此thử 一nhất 處xứ 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 為vi 母mẫu 亦diệc 然nhiên 。 然nhiên 我ngã 此thử 身thân 。 非phi 一nhất 處xứ 住trụ 。 非phi 多đa 處xứ 住trụ 。 亦diệc 隱ẩn 顯hiển 義nghĩa 。 此thử 處xứ 為vi 母mẫu 。 此thử 顯hiển 彼bỉ 隱ẩn 等đẳng 。 非phi 一nhất 處xứ 住trụ 。 即tức 是thị 一nhất 隱ẩn 。 例lệ 有hữu 多đa 顯hiển 。 非phi 多đa 處xứ 住trụ 。 即tức 是thị 多đa 隱ẩn 。 例lệ 有hữu 一nhất 顯hiển 。 亦diệc 是thị 雙song 奪đoạt 俱câu 泯mẫn 之chi 句cú 。 非phi 隱ẩn 非phi 顯hiển 。 祕bí 密mật 之chi 義nghĩa 。 然nhiên 若nhược 約ước 智trí 幻huyễn 。 即tức 業nghiệp 用dụng 門môn 。 約ước 極cực 位vị 成thành 。 即tức 德đức 相tương/tướng 門môn 。


第đệ 六lục 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 門môn 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 。 後hậu 引dẫn 證chứng 。 前tiền 中trung 炳bỉnh 然nhiên 齊tề 現hiện 者giả 。 炳bỉnh 然nhiên 者giả 明minh 也dã 。 如như 瑠lưu 璃ly 瓶bình 。 盛thịnh 多đa 芥giới 子tử 隔cách 瓶bình 頓đốn 見kiến 。 然nhiên 微vi 細tế 言ngôn 。 總tổng 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 約ước 所sở 含hàm 微vi 細tế 。 猶do 如như 芥giới 瓶bình 。 以dĩ 毛mao 孔khổng 能năng 受thọ 彼bỉ 諸chư 剎sát 。 諸chư 剎sát 不bất 能năng 遍biến 毛mao 孔khổng 故cố 。 以dĩ 毛mao 據cứ 稱xưng 性tánh 。 即tức 如như 瑠lưu 璃ly 之chi 瓶bình 。 剎sát 約ước 存tồn 相tương/tướng 。 故cố 如như 芥giới 子tử 在tại 內nội 。 二nhị 約ước 能năng 含hàm 微vi 細tế 。 以dĩ 一nhất 毛mao 一nhất 塵trần 。 即tức 能năng 含hàm 故cố 。 如như 下hạ 引dẫn 證chứng 。 三tam 約ước 難nan 知tri 微vi 細tế 。 微vi 塵trần 不bất 大đại 。 剎sát 亦diệc 不bất 小tiểu 。 而nhi 能năng 廣quảng 容dung 。 即tức 難nan 知tri 義nghĩa 。 一nhất 能năng 含hàm 多đa 即tức 曰viết 相tương 容dung 。 又hựu 法pháp 法pháp 皆giai 爾nhĩ 。 故cố 云vân 相tương 容dung 。 一nhất 多đa 不bất 壞hoại 。 故cố 云vân 安an 立lập 。 疏sớ/sơ 下hạ 云vân 。 於ư 一nhất 塵trần 中trung 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 略lược 引dẫn 二nhị 文văn 。 初sơ 即tức 晉tấn 經kinh 。 又hựu 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 諸chư 如Như 來Lai 者giả 。 第đệ 十thập 迴hồi 向hướng 云vân 。 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 悉tất 明minh 見kiến 不bất 思tư 議nghị 。 數số 無vô 量lượng 佛Phật 。 一nhất 切thiết 毛mao 孔khổng 皆giai 如như 是thị 。 普phổ 禮lễ 一nhất 切thiết 世thế 間gian 燈đăng 。 即tức 其kỳ 文văn 也dã 。 然nhiên 此thử 二nhị 文văn 。 正chánh 唯duy 德đức 相tương/tướng 。 六lục 十thập 八bát 云vân 。 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 內nội 。 各các 現hiện 無vô 數số 剎sát 等đẳng 。 即tức 業nghiệp 用dụng 門môn 。 又hựu 德đức 雲vân 比Bỉ 丘Khâu 云vân 。 住trụ 微vi 細tế 念niệm 佛Phật 門môn 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 如Như 來Lai 出xuất 現hiện 。 悉tất 至chí 其kỳ 所sở 而nhi 承thừa 事sự 。 故cố 通thông 於ư 德đức 相tương/tướng 業nghiệp 用dụng 。 第đệ 九cửu 迴hồi 向hướng 云vân 。 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 現hiện 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 各các 不bất 可khả 說thuyết 念niệm 心tâm 。 即tức 業nghiệp 用dụng 門môn 。 十thập 微vi 細tế 趣thú 中trung 。 通thông 於ư 德đức 相tương/tướng 業nghiệp 用dụng 。 然nhiên 刊# 定định 記ký 。 開khai 此thử 微vi 細tế 以dĩ 成thành 二nhị 門môn 。 第đệ 三tam 名danh 相tướng 在tại 德đức 。 第đệ 九cửu 名danh 微vi 細tế 德đức 。 而nhi 自tự 揀giản 云vân 。 此thử 不bất 同đồng 前tiền 相tương/tướng 在tại 之chi 義nghĩa 。 彼bỉ 約ước 別biệt 體thể 別biệt 德đức 。 相tương 望vọng 相tương/tướng 在tại 。 此thử 但đãn 當đương 法pháp 。 即tức 具cụ 一nhất 切thiết 。 炳bỉnh 然nhiên 齊tề 著trước 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 中trung 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 是thị 法Pháp 界Giới 中trung 有hữu 法pháp 耶da 。 為vi 一nhất 法pháp 中trung 別biệt 自tự 有hữu 耶da 。 若nhược 是thị 法Pháp 界Giới 中trung 法pháp 。 則tắc 同đồng 相tương/tướng 在tại 。 若nhược 是thị 別biệt 有hữu 。 為vi 示thị 為vi 真chân 。 示thị 則tắc 復phục 是thị 業nghiệp 用dụng 門môn 收thu 。 以dĩ 彼bỉ 立lập 業nghiệp 用dụng 德đức 相tương/tướng 別biệt 故cố 。 德đức 相tương/tướng 之chi 中trung 則tắc 無vô 微vi 細tế 。 若nhược 是thị 真chân 者giả 。 何hà 異dị 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 耶da 。 故cố 彼bỉ 自tự 釋thích 微vi 細tế 門môn 云vân 。 此thử 門môn 亦diệc 可khả 名danh 為vi 普phổ 門môn 。 七thất 十thập 一nhất 中trung 寂tịch 靜tĩnh 音âm 海hải 夜dạ 神thần 。 謂vị 善thiện 財tài 言ngôn 。 此thử 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 是thị 普phổ 門môn 。 於ư 一nhất 事sự 中trung 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 諸chư 神thần 變biến 故cố 。 既ký 言ngôn 普phổ 門môn 。 即tức 同đồng 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 也dã 。 若nhược 言ngôn 唯duy 攝nhiếp 同đồng 類loại 。 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 如như 十thập 微vi 細tế 中trung 八bát 相tương/tướng 之chi 中trung 。 一nhất 一nhất 各các 具cụ 餘dư 之chi 七thất 相tương/tướng 。 豈khởi 要yếu 同đồng 類loại 。 況huống 一nhất 塵trần 中trung 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 曠khoáng 然nhiên 安an 住trụ 。 明minh 知tri 相tương/tướng 在tại 。 即tức 是thị 微vi 細tế 。 是thị 故cố 古cổ 德đức 有hữu 相tương 容dung 言ngôn 。 設thiết 此thử 不bất 攝nhiếp 。 即tức 是thị 相tương/tướng 入nhập 門môn 中trung 所sở 收thu 。 如như 前tiền 已dĩ 會hội 。 故cố 知tri 新tân 立lập 多đa 有hữu 相tương/tướng 濫lạm 。 設thiết 有hữu 小tiểu 異dị 。 皆giai 本bổn 門môn 收thu 之chi 。 十thập 門môn 即tức 足túc 。


第đệ 七thất 因nhân 陀đà 羅la 網võng 境cảnh 界giới 門môn 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 四tứ 。 一nhất 正chánh 釋thích 其kỳ 相tương/tướng 。 二nhị 以dĩ 喻dụ 釋thích 名danh 。 三tam 引dẫn 文văn 證chứng 成thành 。 四tứ 重trùng 以dĩ 喻dụ 顯hiển 。 今kim 初sơ 。 一nhất 華hoa 一nhất 塵trần 以dĩ 稱xưng 性tánh 故cố 。 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 餘dư 塵trần 餘dư 法pháp 亦diệc 皆giai 稱xưng 性tánh 。 何hà 有hữu 一nhất 法pháp 而nhi 不bất 攝nhiếp 耶da 。 應ưng 以dĩ 塵trần 對đối 餘dư 塵trần 。 以dĩ 辯biện 重trùng 重trùng 欲dục 令linh 易dị 見kiến 。 且thả 以dĩ 一nhất 塵trần 望vọng 餘dư 塵trần 說thuyết 。 謂vị 一nhất 塵trần 之chi 內nội 所sở 含hàm 諸chư 剎sát 。 彼bỉ 所sở 含hàm 剎sát 亦diệc 攬lãm 塵trần 成thành 。 此thử 能năng 成thành 塵trần 亦diệc 須tu 稱xưng 性tánh 。 塵trần 既ký 稱xưng 性tánh 亦diệc 須tu 含hàm 剎sát 。 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 內nội 所sở 含hàm 諸chư 剎sát 亦diệc 攬lãm 塵trần 成thành 。 塵trần 復phục 稱xưng 性tánh 亦diệc 須tu 含hàm 剎sát 。 第đệ 三tam 重trọng/trùng 塵trần 含hàm 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 剎sát 。 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 塵trần 含hàm 第đệ 五ngũ 重trọng/trùng 剎sát 。 重trùng 重trùng 塵trần 成thành 重trùng 重trùng 稱xưng 性tánh 。 無vô 窮cùng 無vô 盡tận 。 猶do 如như 鏡kính 燈đăng 。 故cố 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 。 重trọng/trùng 舉cử 鏡kính 燈đăng 以dĩ 喻dụ 帝đế 網võng 。 令linh 於ư 常thường 情tình 見kiến 近cận 知tri 遠viễn 。 疏sớ/sơ 如như 天thiên 帝đế 下hạ 。 以dĩ 喻dụ 釋thích 名danh 。 十thập 門môn 唯duy 此thử 從tùng 喻dụ 受thọ 名danh 。 若nhược 就tựu 法pháp 立lập 。 應ưng 名danh 重trọng/trùng 現hiện 無vô 盡tận 門môn 。 一nhất 珠châu 之chi 內nội 頓đốn 現hiện 萬vạn 象tượng 。 如như 一nhất 塵trần 內nội 頓đốn 現hiện 諸chư 法pháp 。 但đãn 是thị 一nhất 重trọng/trùng 一nhất 珠châu 現hiện 於ư 多đa 珠châu 。 方phương 成thành 重trùng 重trùng 之chi 義nghĩa 。 珠châu 皆giai 明minh 淨tịnh 如như 塵trần 稱xưng 性tánh 。 一nhất 珠châu 現hiện 於ư 多đa 珠châu 。 猶do 如như 一nhất 塵trần 現hiện 多đa 剎sát 塵trần 。 所sở 現hiện 珠châu 影ảnh 復phục 能năng 現hiện 影ảnh 。 如như 塵trần 內nội 剎sát 塵trần 。 復phục 現hiện 剎sát 。 重trùng 重trùng 影ảnh 明minh 。 重trùng 重trùng 互hỗ 現hiện 。 故cố 至chí 無vô 盡tận 。 疏sớ/sơ 下hạ 文văn 云vân 。 如như 因nhân 陀đà 羅la 網võng 世thế 界giới 者giả 。 三tam 引dẫn 證chứng 。 即tức 是thị 初Sơ 地Địa 承thừa 事sự 願nguyện 中trung 文văn 云vân 。 又hựu 發phát 大đại 願nguyện 。 願nguyện 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 廣quảng 大đại 無vô 量lượng 。 麁thô 細tế 亂loạn 住trụ 。 倒đảo 住trụ 正chánh 住trụ 。 若nhược 入nhập 若nhược 行hành 。 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 。 如như 帝đế 網võng 差sai 別biệt 。 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。 智trí 皆giai 明minh 了liễu 。 現hiện 前tiền 知tri 見kiến 。 論luận 釋thích 云vân 。 如như 帝đế 網võng 差sai 別biệt 者giả 。 即tức 真chân 實thật 義nghĩa 相tương/tướng 。 意ý 明minh 常thường 稱xưng 實thật 理lý 。 故cố 不bất 可khả 盡tận 。 又hựu 阿a 僧tăng 祇kỳ 品phẩm 云vân 。 一nhất 塵trần 中trung 剎sát 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 一nhất 一nhất 切thiết 皆giai 如như 是thị 。 此thử 不bất 可khả 說thuyết 諸chư 佛Phật 剎sát 。 一nhất 念niệm 碎toái 塵trần 不bất 可khả 說thuyết 。 念niệm 念niệm 碎toái 塵trần 悉tất 亦diệc 然nhiên 。 盡tận 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 恆hằng 爾nhĩ 。 此thử 塵trần 有hữu 剎sát 不bất 可khả 說thuyết 。 此thử 剎sát 為vi 塵trần 說thuyết 更cánh 難nan 等đẳng 。 不bất 思tư 議nghị 法Pháp 品phẩm 云vân 。 諸chư 佛Phật 有hữu 十thập 種chủng 知tri 。 一nhất 切thiết 法pháp 盡tận 無vô 有hữu 餘dư 。 第đệ 十thập 云vân 。 諸chư 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。 法Pháp 界Giới 中trung 如như 因nhân 陀đà 羅la 網võng 差sai 別biệt 。 盡tận 無vô 有hữu 餘dư 等đẳng 。 此thử 約ước 德đức 相tương/tướng 。 若nhược 約ước 業nghiệp 用dụng 。 普phổ 賢hiền 三tam 昧muội 品phẩm 云vân 。 佛Phật 身thân 所sở 現hiện 。 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 。 及cập 此thử 國quốc 土độ 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 有hữu 世thế 界giới 海hải 。 微vi 塵trần 數số 佛Phật 剎sát 。 一nhất 一nhất 剎sát 中trung 。 有hữu 世thế 界giới 海hải 。 微vi 塵trần 數số 諸chư 佛Phật 。 一nhất 一nhất 佛Phật 前tiền 。 有hữu 世thế 界giới 海hải 微vi 塵trần 數số 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 亦diệc 重trùng 重trùng 義nghĩa 。 然nhiên 刊# 定định 記ký 。 於ư 此thử 開khai 出xuất 第đệ 七thất 具cụ 足túc 無vô 盡tận 德đức 。 謂vị 一nhất 一nhất 自tự 體thể 皆giai 無vô 窮cùng 盡tận 。 如như 水thủy 中trung 紋văn 。 此thử 不bất 同đồng 帝đế 網võng 互hỗ 在tại 重trùng 重trùng 。 但đãn 就tựu 當đương 體thể 即tức 具cụ 無vô 盡tận 耳nhĩ 。 又hựu 亦diệc 不bất 同đồng 微vi 細tế 。 微vi 細tế 約ước 一nhất 中trung 多đa 法pháp 齊tề 現hiện 。 此thử 約ước 一nhất 一nhất 即tức 無vô 窮cùng 盡tận 。 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 云vân 。 佛Phật 身thân 普phổ 遍biến 諸chư 大đại 會hội 。 充sung 滿mãn 法Pháp 界Giới 無vô 窮cùng 盡tận 。 又hựu 云vân 。 其kỳ 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 恆hằng 出xuất 妙diệu 音âm 。 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 無vô 有hữu 盡tận 極cực 。 十thập 住trụ 頌tụng 云vân 。 欲dục 具cụ 演diễn 說thuyết 一nhất 句cú 法Pháp 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 無vô 有hữu 盡tận 。 而nhi 令linh 文văn 義nghĩa 各các 不bất 同đồng 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 此thử 初sơ 發phát 心tâm 。 六lục 十thập 五ngũ 說thuyết 。 具cụ 足túc 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 於ư 一nhất 小tiểu 器khí 之chi 中trung 。 出xuất 一nhất 切thiết 資tư 具cụ 飲ẩm 食thực 等đẳng 。 畢tất 竟cánh 無vô 盡tận 然nhiên 不bất 減giảm 少thiểu 。 彼bỉ 自tự 釋thích 云vân 。 此thử 明minh 體thể 德đức 自tự 在tại 。 非phi 約ước 解giải 脫thoát 等đẳng 業nghiệp 用dụng 。 古cổ 德đức 所sở 以dĩ 不bất 開khai 者giả 。 一nhất 重trọng/trùng 無vô 盡tận 。 與dữ 重trùng 重trùng 互hỗ 望vọng 無vô 盡tận 。 同đồng 無vô 盡tận 故cố 。 若nhược 微vi 細tế 頓đốn 現hiện 。 現hiện 於ư 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 無vô 盡tận 故cố 微vi 細tế 亦diệc 無vô 盡tận 。 縱túng/tung 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 。 亦diệc 不bất 出xuất 法Pháp 界Giới 。 若nhược 細tế 分phân 別biệt 非phi 無vô 小tiểu 異dị 。 統thống 其kỳ 大đại 意ý 。 但đãn 取thủ 無vô 盡tận 。 故cố 依y 古cổ 德đức 不bất 分phân 為vi 二nhị 。 疏sớ/sơ 亦diệc 如như 下hạ 。 四tứ 重trùng 以dĩ 喻dụ 顯hiển 。 以dĩ 重trọng/trùng 現hiện 之chi 理lý 深thâm 遠viễn 難nan 測trắc 。 帝đế 網võng 之chi 喻dụ 世thế 不bất 見kiến 形hình 。 故cố 以dĩ 近cận 事sự 。 以dĩ 況huống 遠viễn 旨chỉ 。


第đệ 八bát 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 生sanh 解giải 門môn 。 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 。 初sơ 正chánh 釋thích 次thứ 揀giản 濫lạm 。 三tam 引dẫn 證chứng 。 今kim 初sơ 。 既ký 言ngôn 即tức 是thị 無vô 盡tận 法pháp 界giới 。 明minh 知tri 即tức 是thị 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 古cổ 立lập 第đệ 七thất 。 具cụ 足túc 無vô 盡tận 。 不bất 異dị 於ư 此thử 。


疏sớ/sơ 。 非phi 是thị 託thác 此thử 別biệt 有hữu 所sở 表biểu 者giả 。 二nhị 揀giản 濫lạm 。 謂vị 揀giản 餘dư 教giáo 以dĩ 事sự 表biểu 義nghĩa 。 但đãn 是thị 一nhất 事sự 以dĩ 表biểu 一nhất 法pháp 。 如như 衣y 表biểu 忍nhẫn 辱nhục 。 室thất 表biểu 慈từ 悲bi 等đẳng 。 今kim 明minh 一nhất 事sự 。 即tức 法pháp 即tức 人nhân 。 即tức 依y 即tức 正chánh 。 具cụ 無vô 盡tận 德đức 。 從tùng 無vô 盡tận 因nhân 。 之chi 所sở 生sanh 故cố 。


疏sớ/sơ 。 下hạ 文văn 云vân 。 此thử 華hoa 蓋cái 等đẳng 者giả 。 三tam 引dẫn 證chứng 也dã 。 即tức 昇thăng 兜Đâu 率Suất 天Thiên 宮Cung 品phẩm 中trung 。 彼bỉ 有hữu 三tam 段đoạn 。 文văn 含hàm 四tứ 義nghĩa 。 謂vị 初sơ 一nhất 段đoạn 。 文văn 有hữu 十thập 句cú 。 明minh 於ư 多đa 因nhân 以dĩ 成thành 多đa 果quả 。 謂vị 併tinh 列liệt 多đa 因nhân 復phục 說thuyết 多đa 果quả 。 故cố 經Kinh 云vân 。 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 不bất 可khả 說thuyết 。 先tiên 住trụ 兜Đâu 率Suất 宮Cung 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 以dĩ 從tùng 超siêu 過quá 三tam 界giới 法pháp 所sở 生sanh 。 離ly 諸chư 煩phiền 惱não 行hành 所sở 生sanh 。 周chu 遍biến 無vô 礙ngại 心tâm 所sở 生sanh 。 甚thậm 深thâm 方phương 便tiện 法pháp 所sở 生sanh 。 無vô 量lượng 廣quảng 大đại 智trí 所sở 生sanh 。 堅kiên 固cố 清thanh 淨tịnh 信tín 所sở 生sanh 。 增tăng 長trưởng 不bất 思tư 議nghị 善thiện 根căn 所sở 生sanh 起khởi 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 善thiện 巧xảo 變biến 化hóa 所sở 成thành 就tựu 。 供cúng 養dường 佛Phật 心tâm 之chi 所sở 現hiện 。 無vô 作tác 法Pháp 門môn 之chi 所sở 印ấn 。 釋thích 曰viết 。 此thử 上thượng 併tinh 出xuất 因nhân 也dã 。 下hạ 云vân 。 出xuất 過quá 諸chư 天thiên 。 諸chư 供cúng 養dường 具cụ 。 供cúng 養dường 於ư 佛Phật 者giả 。 即tức 說thuyết 多đa 果quả 也dã 。 次thứ 八bát 句cú 一nhất 因nhân 成thành 一nhất 果quả 。 經Kinh 云vân 。 以dĩ 從tùng 波Ba 羅La 蜜Mật 所sở 生sanh 。 一nhất 切thiết 寶bảo 蓋cái 。 於ư 一nhất 切thiết 佛Phật 。 境cảnh 界giới 清thanh 淨tịnh 解giải 。 所sở 生sanh 一nhất 切thiết 華hoa 帳trướng 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 所sở 生sanh 一nhất 切thiết 衣y 。 乃nãi 至chí 解giải 諸chư 法pháp 如như 夢mộng 。 歡hoan 喜hỷ 心tâm 所sở 生sanh 。 佛Phật 所sở 住trụ 一nhất 切thiết 寶bảo 宮cung 殿điện 。 既ký 以dĩ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 唯duy 生sanh 於ư 衣y 等đẳng 。 故cố 云vân 。 一nhất 因nhân 唯duy 生sanh 一nhất 果quả 。 後hậu 有hữu 九cửu 句cú 。 一nhất 因nhân 成thành 多đa 果quả 。 謂vị 但đãn 舉cử 無vô 生sanh 為vi 因nhân 。 總tổng 生sanh 諸chư 果quả 故cố 。 經Kinh 云vân 。 無vô 著trước 善thiện 根căn 無vô 生sanh 善thiện 根căn 所sở 生sanh 。 一nhất 切thiết 寶bảo 蓮liên 華hoa 雲vân 。 一nhất 切thiết 堅kiên 固cố 香hương 雲vân 。 一nhất 切thiết 無vô 邊biên 色sắc 華hoa 雲vân 等đẳng 九cửu 雲vân 故cố 。 應ưng 有hữu 多đa 因nhân 成thành 一nhất 果quả 。 攝nhiếp 在tại 初sơ 段đoạn 。 謂vị 以dĩ 多đa 因nhân 一nhất 一nhất 成thành 故cố 。 謂vị 共cộng 成thành 一nhất 蓋cái 。 共cộng 成thành 一nhất 衣y 等đẳng 。 今kim 約ước 多đa 因nhân 成thành 一nhất 果quả 時thời 。 則tắc 隨tùy 一nhất 衣y 則tắc 是thị 蓋cái 等đẳng 。 以dĩ 其kỳ 多đa 因nhân 別biệt 別biệt 所sở 成thành 。 並tịnh 在tại 一nhất 衣y 上thượng 故cố 。 故cố 隨tùy 一nhất 事sự 即tức 是thị 無vô 盡tận 法pháp 界giới 。 況huống 此thử 一nhất 事sự 皆giai 是thị 稱xưng 性tánh 故cố 。 皆giai 即tức 是thị 無vô 盡tận 法pháp 界giới 。 但đãn 隨tùy 一nhất 義nghĩa 。 以dĩ 名danh 目mục 之chi 如như 顯hiển 可khả 重trọng/trùng 圓viên 明minh 之chi 義nghĩa 。 即tức 名danh 為vi 寶bảo 。 若nhược 云vân 自tự 在tại 即tức 稱xưng 為vi 王vương 。 若nhược 為vi 潤nhuận 益ích 即tức 名danh 雲vân 等đẳng 。 故cố 金kim 色sắc 世thế 界giới 即tức 是thị 本bổn 性tánh 彌Di 勒Lặc 樓lâu 閣các 即tức 是thị 法Pháp 門môn 。 勝thắng 熱nhiệt 婆Bà 羅La 門Môn 。 火hỏa 聚tụ 刀đao 山sơn 。 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 等đẳng 。 皆giai 其kỳ 事sự 也dã 。 故cố 一nhất 一nhất 事sự 即tức 具cụ 無vô 盡tận 之chi 法pháp 故cố 。 故cố 立lập 具cụ 足túc 無vô 盡tận 之chi 德đức 。 不bất 出xuất 於ư 此thử 。


第đệ 九cửu 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 。 疏sớ/sơ 中trung 三tam 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 次thứ 引dẫn 證chứng 。 後hậu 揀giản 濫lạm 。 今kim 初sơ 。 三tam 世thế 區khu 分phần/phân 。 名danh 為vi 隔cách 法pháp 。 而nhi 互hỗ 相tương 在tại 即tức 是thị 異dị 成thành 。 而nhi 疏sớ/sơ 文văn 中trung 。 但đãn 作tác 十thập 世thế 言ngôn 三tam 世thế 各các 三tam 等đẳng 者giả 。 取thủ 意ý 以dĩ 立lập 。 即tức 離ly 世thế 間gian 品phẩm 意ý 。 文văn 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 十thập 種chủng 說thuyết 三tam 世thế 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 。


所sở 謂vị 過quá 去khứ 說thuyết 過quá 去khứ 。 過quá 去khứ 說thuyết 現hiện 在tại 。 過quá 去khứ 說thuyết 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 說thuyết 過quá 去khứ 。 現hiện 在tại 說thuyết 平bình 等đẳng 。 現hiện 在tại 說thuyết 未vị 來lai 。 未vị 來lai 說thuyết 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 說thuyết 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 說thuyết 無vô 盡tận 。 又hựu 三tam 世thế 一nhất 念niệm 。 總tổng 成thành 十thập 世thế 。 上thượng 言ngôn 無vô 盡tận 即tức 是thị 。 未vị 來lai 未vị 來lai 。 欲dục 彰chương 無vô 窮cùng 故cố 云vân 無vô 盡tận 。 現hiện 在tại 平bình 等đẳng 即tức 現hiện 在tại 現hiện 在tại 。 以dĩ 可khả 目mục 覩đổ 。 例lệ 同đồng 過quá 未vị 。 故cố 云vân 平bình 等đẳng 。 不bất 言ngôn 一nhất 念niệm 。 亦diệc 名danh 九cửu 世thế 。 攝nhiếp 歸quy 一nhất 念niệm 。 故cố 云vân 十thập 世thế 。 然nhiên 若nhược 依y 舊cựu 解giải 。 如như 以dĩ 五ngũ 日nhật 而nhi 為vi 九cửu 世thế 。 初sơ 一nhất 二nhị 三tam 為vi 過quá 去khứ 三tam 世thế 。 中trung 二nhị 三tam 四tứ 為vi 。 現hiện 在tại 三tam 世thế 。 後hậu 三tam 四tứ 五ngũ 為vì 未vị 來lai 三tam 世thế 。 義nghĩa 當đương 正chánh 在tại 第đệ 三tam 日nhật 。 前tiền 望vọng 取thủ 二nhị 。 後hậu 望vọng 取thủ 二nhị 。 故cố 有hữu 五ngũ 日nhật 。 成thành 三tam 三tam 世thế 義nghĩa 。 似tự 進tiến 無vô 九cửu 世thế 之chi 體thể 退thoái 過quá 三tam 世thế 之chi 數số 。 今kim 但đãn 用dụng 三tam 世thế 互hỗ 為vi 緣duyên 起khởi 。 便tiện 成thành 九cửu 世thế 。 不bất 離ly 一nhất 念niệm 故cố 為vi 十thập 世thế 。 謂vị 如như 因nhân 過quá 未vị 而nhi 有hữu 現hiện 在tại 。 則tắc 現hiện 在tại 中trung 已dĩ 有hữu 過quá 未vị 。 法pháp 從tùng 因nhân 出xuất 不bất 異dị 因nhân 故cố 。 餘dư 二nhị 因nhân 二nhị 例lệ 此thử 可khả 知tri 。 即tức 中trung 論luận 時thời 品phẩm 。 破phá 於ư 執chấp 時thời 立lập 無vô 窮cùng 過quá 。 今kim 無vô 所sở 執chấp 。 故cố 以dĩ 其kỳ 過quá 成thành 稱xưng 性tánh 緣duyên 起khởi 。 廣quảng 如như 離ly 世thế 間gian 品phẩm 。 疏sớ/sơ 文văn 釋thích 之chi 。


疏sớ/sơ 。 以dĩ 時thời 無vô 別biệt 體thể 下hạ 。 出xuất 十thập 世thế 融dung 通thông 所sở 以dĩ 。 如như 見kiến 華hoa 開khai 知tri 是thị 芳phương 春xuân 。 茂mậu 盛thịnh 結kết 果quả 知tri 是thị 朱chu 夏hạ 。 凋điêu 落lạc 為vi 秋thu 收thu 藏tạng 為vi 冬đông 。 皆giai 因nhân 於ư 物vật 知tri 四tứ 時thời 也dã 。


疏sớ/sơ 。 晉tấn 經kinh 下hạ 引dẫn 證chứng 。 引dẫn 晉tấn 經kinh 不bất 釋thích 者giả 。 以dĩ 文văn 顯hiển 故cố 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 次thứ 半bán 云vân 。 非phi 長trường/trưởng 亦diệc 非phi 短đoản 。 解giải 脫thoát 人nhân 所sở 行hành 。 即tức 當đương 今kim 經kinh 普phổ 賢hiền 行hành 品phẩm 。 如như 下hạ 所sở 引dẫn 。


疏sớ/sơ 。 普phổ 賢hiền 行hành 云vân 。 過quá 去khứ 中trung 未vị 來lai 。 未vị 來lai 中trung 現hiện 在tại 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 下hạ 半bán 云vân 三tam 世thế 互hỗ 相tương 見kiến 。 一nhất 一nhất 皆giai 明minh 了liễu 。 即tức 同đồng 向hướng 引dẫn 晉tấn 經kinh 偈kệ 也dã 。 此thử 偈kệ 前tiền 文văn 復phục 有hữu 偈kệ 云vân 。 無vô 量lượng 無vô 數số 劫kiếp 。 解giải 之chi 即tức 一nhất 念niệm 。 知tri 念niệm 亦diệc 無vô 念niệm 。 如như 是thị 見kiến 世thế 間gian 。


疏sớ/sơ 。 無vô 量lượng 劫kiếp 即tức 一nhất 念niệm 。 一nhất 念niệm 即tức 無vô 量lượng 劫kiếp 。 即tức 晉tấn 經kinh 初sơ 發phát 心tâm 功công 德đức 品phẩm 。 今kim 經Kinh 云vân 。 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 。 與dữ 一nhất 念niệm 平bình 等đẳng 。 一nhất 念niệm 與dữ 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 平bình 等đẳng 。 而nhi 言ngôn 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 餘dư 經kinh 。 若nhược 此thử 之chi 類loại 皆giai 可khả 引dẫn 證chứng 。 如như 十Thập 地Địa 品phẩm 第đệ 十Thập 地Địa 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 種chủng 種chủng 入nhập 劫kiếp 智trí 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 入nhập 多đa 劫kiếp 。 多đa 劫kiếp 入nhập 一nhất 劫kiếp 。 乃nãi 至chí 云vân 。 長trường/trưởng 劫kiếp 入nhập 短đoản 劫kiếp 。 短đoản 劫kiếp 入nhập 長trường 劫kiếp 等đẳng 。


疏sớ/sơ 。


時thời 無vô 別biệt 體thể 故cố 不bất 別biệt 立lập 。 以dĩ 為vi 所sở 依y 者giả 。 三tam 揀giản 濫lạm 也dã 。 以dĩ 刊# 定định 記ký 不bất 取thủ 十thập 世thế 以dĩ 為vi 玄huyền 門môn 。 意ý 云vân 。 以dĩ 時thời 是thị 所sở 依y 體thể 事sự 十thập 中trung 之chi 一nhất 。 若nhược 長trường/trưởng 劫kiếp 入nhập 短đoản 劫kiếp 等đẳng 。 即tức 相tương/tướng 入nhập 門môn 耳nhĩ 。 若nhược 云vân 長trường/trưởng 劫kiếp 即tức 短đoản 劫kiếp 。 即tức 相tương/tướng 即tức 門môn 。 故cố 知tri 十thập 世thế 非phi 別biệt 玄huyền 門môn 。 斯tư 亦diệc 有hữu 理lý 。 古cổ 意ý 以dĩ 餘dư 十thập 對đối 有hữu 體thể 可khả 得đắc 。 得đắc 為vi 所sở 依y 。


時thời 依y 法pháp 有hữu 。 無vô 別biệt 自tự 體thể 。 何hà 能năng 與dữ 他tha 為vi 所sở 依y 耶da 。 又hựu 緣duyên 外ngoại 道đạo 計kế 時thời 為vi 常thường 故cố 不bất 存tồn 之chi 以dĩ 為vi 體thể 事sự 。 是thị 故cố 依y 古cổ 別biệt 立lập 玄huyền 門môn 。


第đệ 十thập 主chủ 伴bạn 圓viên 明minh 具cụ 德đức 門môn 。


疏sớ/sơ 。 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 正chánh 明minh 。 二nhị 引dẫn 證chứng 。 三tam 重trùng 以dĩ 例lệ 釋thích 。 今kim 初sơ 。 理lý 無vô 孤cô 起khởi 者giả 。 即tức 主chủ 伴bạn 所sở 由do 。 疏sớ/sơ 下hạ 云vân 此thử 華hoa 即tức 有hữu 下hạ 。 二nhị 引dẫn 證chứng 。 即tức 十Thập 地Địa 受thọ 位vị 處xứ 文văn 。 文văn 云vân 。 其kỳ 最tối 後hậu 三tam 昧muội 。 名danh 受thọ 一Nhất 切Thiết 智Trí 勝thắng 職chức 位vị 。 此thử 三tam 昧muội 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 有hữu 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 忽hốt 然nhiên 出xuất 現hiện 。 其kỳ 華hoa 廣quảng 大đại 。 量lượng 等đẳng 百bách 萬vạn 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 下hạ 廣quảng 歎thán 德đức 竟cánh 云vân 。 有hữu 十thập 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 微vi 塵trần 數số 蓮liên 華hoa 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 即tức 華hoa 眷quyến 屬thuộc 。 又hựu 現hiện 相tướng 品phẩm 中trung 。 佛Phật 眉mi 間gian 出xuất 。 勝thắng 音âm 菩Bồ 薩Tát 。 與dữ 無vô 量lượng 諸chư 眷quyến 屬thuộc 俱câu 時thời 而nhi 出xuất 。 即tức 入nhập 眷quyến 屬thuộc 。 佛Phật 放phóng 眉mi 間gian 光quang 明minh 。 無vô 量lượng 百bách 千thiên 億ức 。 光quang 明minh 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 即tức 光quang 明minh 眷quyến 屬thuộc 。 又hựu 法Pháp 界Giới 修tu 多đa 羅la 以dĩ 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 修tu 多đa 羅la 。 而nhi 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 即tức 法pháp 眷quyến 屬thuộc 。 故cố 隨tùy 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 眷quyến 屬thuộc 。 若nhược 以dĩ 餘dư 經kinh 望vọng 此thử 。 但đãn 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 不bất 為vi 主chủ 伴bạn 。 今kim 言ngôn 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 約ước 當đương 經kinh 中trung 事sự 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 眷quyến 屬thuộc 即tức 伴bạn 。 故cố 證chứng 主chủ 伴bạn 。 疏sớ/sơ 。 又hựu 如như 一nhất 方phương 為vi 主chủ 下hạ 。 亦diệc 是thị 義nghĩa 。 引dẫn 經kinh 文văn 約ước 方phương 。 明minh 主chủ 伴bạn 如như 此thử 方phương 法Pháp 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 十thập 住trụ 時thời 。 餘dư 方phương 菩Bồ 薩Tát 皆giai 悉tất 來lai 證chứng 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 佛Phật 所sở 。 亦diệc 說thuyết 此thử 法Pháp 。 文văn 句cú 義nghĩa 理lý 與dữ 此thử 無vô 別biệt 。 即tức 主chủ 伴bạn 義nghĩa 。


疏sớ/sơ 。 是thị 故cố 主chủ 主chủ 伴bạn 伴bạn 下hạ 。 三tam 重trùng 以dĩ 例lệ 釋thích 。 謂vị 此thử 方phương 法pháp 慧tuệ 為vi 主chủ 之chi 時thời 。 不bất 得đắc 為vi 伴bạn 。 十thập 方phương 法pháp 慧tuệ 為vi 伴bạn 之chi 時thời 。 不bất 得đắc 為vi 主chủ 。 故cố 此thử 為vi 主chủ 時thời 。 不bất 得đắc 與dữ 彼bỉ 為vi 主chủ 相tương 見kiến 。 彼bỉ 為vi 主chủ 時thời 。 此thử 須tu 為vi 伴bạn 。 故cố 亦diệc 不bất 得đắc 見kiến 此thử 為vi 主chủ 。 故cố 云vân 。 主chủ 主chủ 伴bạn 伴bạn 。 各các 不bất 相tương 見kiến 。 言ngôn 主chủ 伴bạn 伴bạn 主chủ 則tắc 得đắc 相tương 見kiến 者giả 。 此thử 方phương 為vi 主chủ 。 與dữ 彼bỉ 方phương 為vi 伴bạn 相tương 見kiến 。 此thử 方phương 為vi 伴bạn 。 即tức 與dữ 彼bỉ 方phương 為vi 主chủ 相tương 見kiến 。 若nhược 主chủ 伴bạn 義nghĩa 成thành 。 則tắc 圓viên 明minh 具cụ 德đức 。 餘dư 如như 教giáo 跡tích 鈔sao 說thuyết 。


疏sớ/sơ 。 舉cử 華hoa 既ký 爾nhĩ 下hạ 。 第đệ 三tam 結kết 例lệ 成thành 益ích 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 舉cử 一nhất 例lệ 。 餘dư 後hậu 結kết 勸khuyến 修tu 益ích 。 前tiền 中trung 文văn 有hữu 四tứ 節tiết 。 初sơ 以dĩ 華hoa 例lệ 事sự 。 二nhị 以dĩ 事sự 例lệ 餘dư 所sở 依y 。 三tam 以dĩ 所sở 依y 例lệ 能năng 依y 門môn 。 四tứ 結kết 成thành 重trùng 重trùng 以dĩ 至chí 無vô 盡tận 。 今kim 初sơ 又hựu 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 。 以dĩ 華hoa 事sự 例lệ 於ư 餘dư 事sự 。 故cố 云vân 舉cử 華hoa 既ký 爾nhĩ 。 一nhất 塵trần 等đẳng 事sự 亦diệc 然nhiên 。 後hậu 如như 此thử 事sự 華hoa 既ký 帶đái 同đồng 時thời 下hạ 。 類loại 結kết 成thành 門môn 。 謂vị 上thượng 廣quảng 說thuyết 十thập 門môn 唯duy 約ước 事sự 說thuyết 。 謂vị 華hoa 事sự 上thượng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 事sự 同đồng 時thời 具cụ 足túc 。 事sự 廣quảng 狹hiệp 無vô 礙ngại 。 事sự 一nhất 多đa 相tương 容dung 。 事sự 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 乃nãi 至chí 主chủ 伴bạn 。 故cố 云vân 此thử 事sự 華hoa 既ký 帶đái 同đồng 時thời 具cụ 足túc 等đẳng 十thập 義nghĩa 。 後hậu 而nhi 此thử 事sự 等đẳng 具cụ 餘dư 教giáo 等đẳng 十thập 門môn 者giả 。 謂vị 事sự 上thượng 有hữu 教giáo 義nghĩa 同đồng 時thời 具cụ 足túc 。 教giáo 義nghĩa 廣quảng 狹hiệp 。 教giáo 義nghĩa 一nhất 多đa 。 教giáo 義nghĩa 相tương/tướng 即tức 。 乃nãi 至chí 教giáo 義nghĩa 主chủ 伴bạn 。 復phục 為vi 二nhị 十thập 也dã 。 一nhất 境cảnh 智trí 同đồng 時thời 具cụ 足túc 。 廣quảng 狹hiệp 相tương 容dung 乃nãi 至chí 主chủ 伴bạn 。 復phục 為vi 三tam 十thập 也dã 。 三tam 行hành 位vị 同đồng 時thời 具cụ 足túc 。 廣quảng 狹hiệp 乃nãi 至chí 主chủ 伴bạn 。 復phục 為vi 四tứ 十thập 。 四tứ 因nhân 果quả 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 等đẳng 。 復phục 為vi 五ngũ 十thập 。 五ngũ 依y 正chánh 。 六lục 體thể 用dụng 。 七thất 人nhân 法pháp 。 八bát 逆nghịch 順thuận 。 九cửu 感cảm 應ứng 。 各các 有hữu 同đồng 時thời 等đẳng 。 添# 為vi 百bách 門môn 。 故cố 云vân 而nhi 此thử 事sự 等đẳng 具cụ 餘dư 教giáo 等đẳng 十thập 門môn 。 則tắc 為vi 百bách 門môn 。


疏sớ/sơ 。 事sự 法pháp 既ký 爾nhĩ 下hạ 。 第đệ 二nhị 以dĩ 事sự 所sở 依y 。 例lệ 餘dư 所sở 依y 教giáo 等đẳng 九cửu 。 謂vị 事sự 法pháp 既ký 有hữu 百bách 門môn 。 二nhị 教giáo 義nghĩa 為vi 百bách 門môn 。 三tam 境cảnh 智trí 為vi 百bách 門môn 。 乃nãi 至chí 感cảm 應ứng 皆giai 具cụ 百bách 門môn 。 故cố 有hữu 千thiên 門môn 。


疏sớ/sơ 。 如như 教giáo 義nghĩa 等đẳng 有hữu 此thử 千thiên 門môn 下hạ 。 第đệ 三tam 以dĩ 所sở 依y 法pháp 。 例lệ 能năng 依y 玄huyền 門môn 。 亦diệc 成thành 千thiên 門môn 。 謂vị 前tiền 以dĩ 所sở 依y 體thể 事sự 為vi 首thủ 。 今kim 以dĩ 能năng 依y 玄huyền 門môn 為vi 首thủ 。 謂vị 同đồng 時thời 門môn 中trung 。 具cụ 同đồng 時thời 教giáo 義nghĩa 。 同đồng 時thời 事sự 理lý 。 同đồng 時thời 境cảnh 智trí 。 乃nãi 至chí 同đồng 時thời 感cảm 應ứng 。 故cố 有hữu 十thập 門môn 。 同đồng 時thời 門môn 中trung 具cụ 廣quảng 狹hiệp 等đẳng 。 其kỳ 廣quảng 狹hiệp 等đẳng 。 有hữu 廣quảng 狹hiệp 教giáo 義nghĩa 等đẳng 。 故cố 成thành 百bách 門môn 。 二nhị 廣quảng 狹hiệp 具cụ 百bách 例lệ 同đồng 時thời 耳nhĩ 。 三tam 相tương 容dung 門môn 具cụ 百bách 。 四tứ 相tương/tướng 即tức 門môn 具cụ 百bách 。 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 主chủ 伴bạn 門môn 具cụ 百bách 。 故cố 成thành 千thiên 門môn 。 然nhiên 其kỳ 後hậu 千thiên 不bất 異dị 前tiền 千thiên 。 但đãn 互hỗ 舉cử 為vi 首thủ 而nhi 成thành 異dị 耳nhĩ 。 又hựu 前tiền 分phần/phân 總tổng 別biệt 。 則tắc 同đồng 時thời 門môn 中trung 具cụ 下hạ 九cửu 門môn 。 下hạ 之chi 九cửu 門môn 不bất 具cụ 同đồng 時thời 。 今kim 約ước 不bất 相tương 離ly 說thuyết 。 故cố 得đắc 九cửu 門môn 例lệ 前tiền 同đồng 時thời 。 亦diệc 具cụ 九cửu 門môn 。 成thành 二nhị 千thiên 門môn 。


疏sớ/sơ 。 若nhược 重trùng 重trùng 取thủ 之chi 亦diệc 至chí 無vô 盡tận 者giả 。 四tứ 結kết 成thành 無vô 盡tận 。 言ngôn 重trùng 重trùng 取thủ 者giả 。 謂vị 如như 初sơ 一nhất 門môn 中trung 具cụ 十thập 。 十thập 中trung 取thủ 一nhất 。 此thử 一nhất 亦diệc 須tu 具cụ 十thập 具cụ 百bách 具cụ 千thiên 。 以dĩ 不bất 相tương 離ly 故cố 。 如như 一nhất 既ký 爾nhĩ 。 千thiên 門môn 各các 十thập 義nghĩa 類loại 亦diệc 然nhiên 。 則tắc 具cụ 十thập 千thiên 。 十thập 千thiên 之chi 中trung 隨tùy 取thủ 其kỳ 一nhất 。 亦diệc 具cụ 十thập 千thiên 。 如như 一nhất 千thiên 錢tiền 共cộng 為vi 緣duyên 起khởi 。 一nhất 錢tiền 為vi 首thủ 。 則tắc 具cụ 一nhất 千thiên 。 餘dư 亦diệc 如như 是thị 。 則tắc 有hữu 千thiên 千thiên 。 千thiên 千thiên 之chi 中trung 。 隨tùy 取thủ 其kỳ 一nhất 。 亦diệc 具cụ 千thiên 千thiên 。 故cố 至chí 無vô 盡tận 。 又hựu 重trùng 重trùng 者giả 。 一nhất 事sự 之chi 中trung 有hữu 多đa 事sự 故cố 。 一nhất 境cảnh 之chi 中trung 亦diệc 有hữu 多đa 境cảnh 。 一nhất 智trí 之chi 中trung 復phục 有hữu 多đa 智trí 等đẳng 。 更cánh 相tương 涉thiệp 入nhập 亦diệc 無vô 盡tận 也dã 。


疏sớ/sơ 。 於ư 此thử 十thập 門môn 下hạ 。 第đệ 二nhị 結kết 勸khuyến 修tu 益ích 。 以dĩ 是thị 德đức 相tương/tướng 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 。 唯duy 普phổ 眼nhãn 境cảnh 界giới 。 上thượng 智trí 能năng 入nhập 。 故cố 當đương 勤cần 修tu 必tất 成thành 大đại 益ích 。


第đệ 二nhị 德đức 用dụng 所sở 因nhân 。 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 問vấn 答đáp 總tổng 明minh 。 二nhị 初sơ 唯duy 心tâm 下hạ 。 隨tùy 門môn 別biệt 釋thích 。 三tam 由do 上thượng 十thập 因nhân 下hạ 。 總tổng 結kết 所sở 屬thuộc 。 初sơ 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 標tiêu 舉cử 章chương 門môn 。 二nhị 問vấn 有hữu 何hà 因nhân 緣duyên 下hạ 。 假giả 問vấn 生sanh 起khởi 。 三tam 答đáp 因nhân 廣quảng 難nan 陳trần 下hạ 列liệt 數số 總tổng 答đáp 。 四tứ 十thập 中trung 隨tùy 一nhất 下hạ 。 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 功công 能năng 。 次thứ 十thập 中trung 前tiền 六lục 下hạ 。 料liệu 揀giản 差sai 別biệt 。 謂vị 前tiền 十thập 玄huyền 門môn 則tắc 通thông 德đức 相tương/tướng 業nghiệp 用dụng 。 今kim 出xuất 所sở 以dĩ 。 則tắc 有hữu 通thông 局cục 耳nhĩ 。 三tam 從tùng 前tiền 十thập 門môn 下hạ 。 會hội 通thông 德đức 用dụng 。 遮già 其kỳ 異dị 釋thích 。 謂vị 由do 刊# 定định 記ký 。 別biệt 立lập 德đức 相tương/tướng 業nghiệp 用dụng 二nhị 種chủng 十thập 玄huyền 故cố 。 今kim 通thông 之chi 。 明minh 但đãn 一nhất 重trọng/trùng 自tự 含hàm 德đức 用dụng 不bất 須tu 分phần/phân 二nhị 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 別biệt 明minh 。 後hậu 結kết 成thành 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 以dĩ 互hỗ 通thông 釋thích 非phi 兩lưỡng 別biệt 。 後hậu 通thông 染nhiễm 淨tịnh 辨biện 二nhị 雙song 融dung 。 今kim 初sơ 。 先tiên 兩lưỡng 句cú 標tiêu 。 後hậu 約ước 佛Phật 下hạ 。 釋thích 。 謂vị 佛Phật 體thể 上thượng 之chi 用dụng 。 即tức 德đức 相tương/tướng 故cố 。 如như 有hữu 音âm 聲thanh 詞từ 辯biện 之chi 用dụng 。 即tức 是thị 德đức 者giả 相tương/tướng 故cố 。 若nhược 令linh 眾chúng 生sanh 。 見kiến 於ư 即tức 入nhập 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 故cố 相tương/tướng 名danh 用dụng 。


疏sớ/sơ 。 即tức 用dụng 之chi 相tướng 下hạ 。 第đệ 二nhị 會hội 通thông 染nhiễm 淨tịnh 辯biện 二nhị 雙song 融dung 。 亦diệc 由do 刊# 定định 立lập 二nhị 別biệt 云vân 。 德đức 相tương/tướng 純thuần 淨tịnh 。 業nghiệp 用dụng 通thông 染nhiễm 。 即tức 令linh 眾chúng 生sanh 作tác 佛Phật 身thân 等đẳng 。 故cố 通thông 染nhiễm 也dã 。 今kim 明minh 在tại 佛Phật 德đức 相tương/tướng 。 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 相tướng 皆giai 盡tận 。 而nhi 現hiện 染nhiễm 用dụng 。 舉cử 用dụng 同đồng 體thể 故cố 。 師sư 子tử 座tòa 中trung 頓đốn 現hiện 眾chúng 生sanh 居cư 處xứ 屋ốc 宅trạch 。 德đức 相tương/tướng 豈khởi 不bất 能năng 現hiện 染nhiễm 眾chúng 生sanh 耶da 。 相tương/tướng 若nhược 不bất 現hiện 。 何hà 有hữu 微vi 細tế 門môn 也dã 。 微vi 細tế 頓đốn 現hiện 一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 。 但đãn 現hiện 而nhi 常thường 虛hư 。 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 故cố 云vân 雙song 融dung 耳nhĩ 。 又hựu 相tương/tướng 作tác 相tương/tướng 入nhập 。 彼bỉ 德đức 相tương/tướng 所sở 無vô 。 今kim 明minh 法pháp 爾nhĩ 常thường 入nhập 。 常thường 能năng 作tác 故cố 。 如như 十thập 定định 品phẩm 山sơn 間gian 山sơn 上thượng 日nhật 影ảnh 喻dụ 中trung 。 雖tuy 能năng 互hỗ 照chiếu 或hoặc 說thuyết 日nhật 影ảnh 出xuất 七thất 山sơn 間gian 。 或hoặc 說thuyết 日nhật 影ảnh 入nhập 七thất 山sơn 間gian 。 如như 此thử 出xuất 入nhập 。 即tức 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 常thường 入nhập 出xuất 矣hĩ 。 豈khởi 要yếu 對đối 機cơ 方phương 有hữu 入nhập 耶da 。 相tương/tướng 作tác 即tức 是thị 相tương/tướng 即tức 之chi 義nghĩa 。 義nghĩa 如như 前tiền 會hội 。


疏sớ/sơ 。 故cố 相tương 及cập 用dụng 不bất 分phân 兩lưỡng 別biệt 下hạ 。 第đệ 二nhị 結kết 成thành 也dã 。 非phi 是thị 德đức 用dụng 二nhị 義nghĩa 不bất 分phân 。 但đãn 不bất 別biệt 立lập 二nhị 種chủng 十thập 玄huyền 。 唯duy 一nhất 十thập 玄huyền 通thông 德đức 用dụng 耳nhĩ 。


疏sớ/sơ 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 舉cử 體thể 成thành 波ba 者giả 。 心tâm 能năng 變biến 境cảnh 。 境cảnh 須tu 似tự 心tâm 。 心tâm 既ký 無vô 礙ngại 。 境cảnh 亦diệc 無vô 礙ngại 。 況huống 真chân 心tâm 所sở 現hiện 。 揀giản 異dị 妄vọng 心tâm 。 真chân 法pháp 具cụ 德đức 故cố 。 能năng 即tức 入nhập 重trùng 重trùng 無vô 礙ngại 。 言ngôn 舉cử 體thể 者giả 。 全toàn 真chân 成thành 妄vọng 也dã 。


疏sớ/sơ 。 法pháp 無vô 定định 性tánh 等đẳng 者giả 。 文văn 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 約ước 大đại 小tiểu 正chánh 釋thích 。 次thứ 引dẫn 證chứng 。 三tam 例lệ 釋thích 餘dư 法pháp 。 今kim 初sơ 也dã 。 疏sớ/sơ 。 有hữu 何hà 難nạn/nan 哉tai 者giả 。 以dĩ 小tiểu 塵trần 有hữu 大đại 卻khước 如như 太thái 虛hư 。 廣quảng 剎sát 有hữu 小tiểu 。 卻khước 如như 小tiểu 塵trần 。 廣quảng 大đại 之chi 塵trần 含hàm 於ư 小tiểu 剎sát 。 故cố 無vô 難nạn/nan 也dã 。


疏sớ/sơ 。 舊cựu 經kinh 十thập 住trụ 品phẩm 者giả 。 二nhị 引dẫn 證chứng 也dã 。 所sở 以dĩ 引dẫn 舊cựu 經kinh 者giả 。 以dĩ 文văn 顯hiển 故cố 。 今kim 經Kinh 云vân 。 無vô 量lượng 無vô 數số 輪luân 圍vi 山sơn 。 欲dục 悉tất 令linh 入nhập 毛mao 孔khổng 中trung 。 如như 其kỳ 大đại 小tiểu 皆giai 得đắc 知tri 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 是thị 初sơ 發phát 心tâm 。 若nhược 依y 當đương 經kinh 則tắc 無vô 定định 性tánh 之chi 理lý 義nghĩa 非phi 顯hiển 著trứ 。 豈khởi 如như 晉tấn 經kinh 欲dục 知tri 至chí 大đại 有hữu 小tiểu 相tương/tướng 耶da 。


疏sớ/sơ 。 一nhất 非phi 定định 一nhất 下hạ 。 三tam 例lệ 釋thích 餘dư 法pháp 。 言ngôn 中trung 邊biên 者giả 。 乃nãi 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 邊biên 方phương 中trung 土thổ/độ 。 此thử 則tắc 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 如như 名danh 號hiệu 品phẩm 極cực 輪luân 圍vi 邊biên 。 有hữu 四tứ 天thiên 下hạ 。 亦diệc 有hữu 十thập 方phương 則tắc 知tri 邊biên 非phi 邊biên 矣hĩ 。 遞đệ 相tương 圍vi 遶nhiễu 故cố 。 中trung 亦diệc 是thị 邊biên 。 明minh 是thị 事sự 事sự 無vô 礙ngại 也dã 。 若nhược 云vân 中trung 道đạo 者giả 。 二nhị 行hành 不bất 同đồng 中trung 邊biên 相tương/tướng 即tức 。 亦diệc 是thị 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 亦diệc 通thông 事sự 理lý 無vô 礙ngại 耳nhĩ 。 延diên 促xúc 者giả 。 一nhất 念niệm 為vi 促xúc 。 長trường/trưởng 劫kiếp 為vi 延diên 。 即tức 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 也dã 。 靜tĩnh 亂loạn 者giả 。 入nhập 定định 出xuất 定định 二nhị 行hành 別biệt 故cố 。 由do 無vô 定định 相tương/tướng 亦diệc 得đắc 相tương/tướng 即tức 。 亦diệc 如như 東đông 方phương 入nhập 正chánh 定định 。 西tây 方phương 從tùng 定định 起khởi 。 尤vưu 是thị 事sự 事sự 無vô 礙ngại 也dã 。


疏sớ/sơ 。 三tam 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 由do 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 。 次thứ 別biệt 。 後hậu 結kết 。 今kim 初sơ 又hựu 三tam 。 初sơ 總tổng 彰chương 多đa 門môn 。 謂vị 大đại 緣duyên 起khởi 者giả 。 揀giản 於ư 內nội 外ngoại 染nhiễm 淨tịnh 一nhất 事sự 緣duyên 起khởi 也dã 。 如như 外ngoại 水thủy 土thổ/độ 人nhân 工công 時thời 節tiết 為vi 緣duyên 。 則tắc 有hữu 芽nha 起khởi 。 內nội 無vô 明minh 行hành 等đẳng 為vi 緣duyên 。 有hữu 識thức 等đẳng 起khởi 。 今kim 則tắc 不bất 然nhiên 。 總tổng 收thu 法Pháp 界Giới 為vi 一nhất 緣duyên 起khởi 。 故cố 云vân 大đại 也dã 。 又hựu 即tức 一nhất 緣duyên 起khởi 具cụ 多đa 義nghĩa 門môn 。 全toàn 同đồng 法Pháp 界Giới 。 即tức 大đại 緣duyên 起khởi 。 不bất 同đồng 三tam 乘thừa 但đãn 明minh 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 無vô 性tánh 而nhi 已dĩ 。 疏sớ/sơ 。 約ước 就tựu 圓viên 宗tông 下hạ 。 二nhị 標tiêu 舉cử 章chương 門môn 。 疏sớ/sơ 。 謂vị 緣duyên 起khởi 法pháp 下hạ 。 三tam 彰chương 十thập 所sở 以dĩ 。


疏sớ/sơ 。 一nhất 諸chư 緣duyên 各các 異dị 義nghĩa 下hạ 。 第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 也dã 。 十thập 門môn 之chi 中trung 。 初sơ 三tam 是thị 本bổn 。 後hậu 七thất 從tùng 生sanh 。 謂vị 四tứ 五ngũ 六lục 從tùng 初sơ 門môn 生sanh 。 七thất 八bát 及cập 九cửu 從tùng 第đệ 二nhị 生sanh 。 其kỳ 第đệ 十thập 門môn 從tùng 第đệ 三tam 生sanh 。 第đệ 三tam 但đãn 合hợp 前tiền 二nhị 門môn 。 故cố 唯duy 生sanh 一nhất 門môn 。 就tựu 初sơ 三tam 門môn 。 初sơ 一nhất 是thị 異dị 體thể 門môn 。 二nhị 即tức 同đồng 體thể 門môn 。 三tam 即tức 同đồng 異dị 合hợp 明minh 。 所sở 以dĩ 有hữu 同đồng 異dị 體thể 者giả 。 以dĩ 諸chư 緣duyên 起khởi 門môn 內nội 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 不bất 相tương 由do 義nghĩa 。 謂vị 自tự 具cụ 德đức 故cố 。 如như 因nhân 中trung 不bất 待đãi 緣duyên 是thị 。 二nhị 相tương/tướng 由do 義nghĩa 。 如như 待đãi 緣duyên 等đẳng 是thị 也dã 。 初sơ 即tức 異dị 體thể 門môn 。 後hậu 即tức 同đồng 體thể 門môn 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 初sơ 異dị 體thể 門môn 中trung 云vân 諸chư 緣duyên 各các 別biệt 。 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 第đệ 二nhị 同đồng 體thể 門môn 中trung 。 云vân 互hỗ 相tương 遍biến 應ưng 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 。 釋thích 曰viết 。 謂vị 要yếu 由do 各các 異dị 。 方phương 得đắc 待đãi 緣duyên 。 要yếu 由do 遍biến 應ưng 。 方phương 自tự 具cụ 德đức 耳nhĩ 。 所sở 以dĩ 前tiền 之chi 二nhị 門môn 各các 生sanh 三tam 者giả 。 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 。 一nhất 互hỗ 相tương 依y 持trì 。 有hữu 力lực 無vô 力lực 故cố 。 二nhị 互hỗ 相tương 形hình 奪đoạt 。 有hữu 體thể 無vô 體thể 故cố 。 三tam 體thể 用dụng 雙song 融dung 。 無vô 前tiền 後hậu 故cố 。 已dĩ 知tri 大đại 意ý 。 次thứ 正chánh 釋thích 文văn 。 第đệ 一nhất 門môn 即tức 異dị 體thể 門môn 。 於ư 中trung 有hữu 四tứ 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 次thứ 若nhược 雜tạp 亂loạn 下hạ 。 反phản 成thành 。 三tam 此thử 則tắc 諸chư 緣duyên 下hạ 。 結kết 示thị 。 四tứ 文văn 云vân 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 即tức 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 。 更cánh 下hạ 半bán 云vân 。 如như 是thị 二nhị 俱câu 捨xả 。 普phổ 入nhập 佛Phật 功công 德đức 。 上thượng 半bán 即tức 相tương/tướng 成thành 並tịnh 立lập 義nghĩa 。 下hạ 半bán 形hình 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 義nghĩa 。 今kim 非phi 下hạ 半bán 形hình 奪đoạt 之chi 義nghĩa 。 故cố 不bất 引dẫn 之chi 。 然nhiên 由do 相tương/tướng 成thành 方phương 各các 有hữu 體thể 。


疏sớ/sơ 。 二nhị 互hỗ 遍biến 相tương/tướng 資tư 義nghĩa 。 即tức 同đồng 體thể 門môn 文văn 中trung 亦diệc 四tứ 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 言ngôn 則tắc 具cụ 多đa 箇cá 一nhất 者giả 。 如như 十thập 錢tiền 為vi 緣duyên 。 一nhất 錢tiền 當đương 體thể 自tự 是thị 本bổn 一nhất 。 應ưng 二nhị 之chi 時thời 乃nãi 詺# 初sơ 一nhất 。 以dĩ 為vi 二nhị 一nhất 。 應ưng 三tam 為vi 三tam 一nhất 。 乃nãi 至chí 應ưng 十thập 為vi 十thập 一nhất 。 故cố 有hữu 多đa 一nhất 。


疏sớ/sơ 。 若nhược 此thử 一nhất 緣duyên 不bất 具cụ 多đa 一nhất 。 則tắc 資tư 應ưng 不bất 遍biến 不bất 成thành 緣duyên 起khởi 者giả 。 第đệ 二nhị 反phản 成thành 也dã 。 若nhược 無vô 十thập 一nhất 。 本bổn 一nhất 不bất 能năng 應ưng 餘dư 九cửu 故cố 。


疏sớ/sơ 。 此thử 則tắc 一nhất 一nhất 各các 具cụ 一nhất 切thiết 者giả 。 第đệ 三tam 例lệ 餘dư 也dã 。 一nhất 既ký 有hữu 十thập 。 二nhị 三tam 四Tứ 等Đẳng 亦diệc 各các 有hữu 十thập 。 故cố 云vân 。 一nhất 一nhất 各các 具cụ 一nhất 切thiết 。 如như 十thập 錢tiền 為ví 喻dụ 。 其kỳ 法Pháp 界Giới 差sai 別biệt 。 無vô 盡tận 法pháp 中trung 。 各các 各các 遍biến 應ưng 故cố 。 隨tùy 一nhất 一nhất 各các 具cụ 法Pháp 界Giới 差sai 別biệt 法pháp 也dã 。


疏sớ/sơ 。 文văn 云vân 下hạ 。 第đệ 四tứ 引dẫn 證chứng 。 即tức 忉Đao 利Lợi 宮cung 中trung 偈kệ 讚tán 品phẩm 。 真chân 實thật 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 文văn 下hạ 半bán 云vân 。 諸chư 法pháp 無vô 所sở 依y 。 但đãn 從tùng 和hòa 合hợp 起khởi 。 此thử 證chứng 第đệ 三tam 門môn 義nghĩa 故cố 。 今kim 但đãn 引dẫn 上thượng 半bán 。


疏sớ/sơ 。 三tam 俱câu 存tồn 無vô 礙ngại 義nghĩa 等đẳng 者giả 。 雙song 融dung 同đồng 異dị 也dã 。 文văn 中trung 亦diệc 四tứ 。 一nhất 正chánh 釋thích 。 二nhị 是thị 故cố 唯duy 一nhất 多đa 一nhất 自tự 在tại 下hạ 。 句cú 數số 料liệu 揀giản 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 總tổng 明minh 。 欲dục 多đa 常thường 多đa 。 欲dục 一nhất 常thường 一nhất 。 故cố 云vân 自tự 在tại 。 二nhị 一nhất 或hoặc 舉cử 體thể 全toàn 住trụ 下hạ 。 別biệt 釋thích 。 初sơ 二nhị 句cú 可khả 知tri 。 三tam 或hoặc 俱câu 存tồn 者giả 。 俱câu 存tồn 住trụ 自tự 及cập 遍biến 應ưng 也dã 。 亦diệc 俱câu 存tồn 唯duy 一nhất 及cập 多đa 一nhất 也dã 。 四tứ 雙song 泯mẫn 者giả 。 即tức 第đệ 四tứ 句cú 由do 俱câu 存tồn 。 則tắc 相tương/tướng 即tức 奪đoạt 故cố 住trụ 一nhất 。 即tức 遍biến 應ưng 非phi 住trụ 一nhất 也dã 。 遍biến 應ưng 即tức 住trụ 一nhất 。 非phi 遍biến 應ưng 也dã 。 五ngũ 或hoặc 總tổng 合hợp 者giả 。 合hợp 前tiền 四tứ 句cú 為vi 解giải 境cảnh 故cố 。 六lục 或hoặc 全toàn 離ly 者giả 。 全toàn 離ly 前tiền 五ngũ 成thành 行hành 境cảnh 故cố 。 三tam 文văn 云vân 諸chư 法pháp 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 如như 前tiền 已dĩ 引dẫn 。 意ý 取thủ 和hòa 合hợp 起khởi 義nghĩa 。 四tứ 此thử 上thượng 下hạ 。 總tổng 結kết 三tam 門môn 大đại 旨chỉ 。


疏sớ/sơ 。 四tứ 異dị 體thể 相tướng 入nhập 義nghĩa 等đẳng 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 五ngũ 。 一nhất 總tổng 釋thích 。 二nhị 引dẫn 證chứng 。 三tam 反phản 成thành 。 四tứ 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 。 五ngũ 別biệt 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 遞đệ 相tương 依y 持trì 者giả 。 以dĩ 是thị 緣duyên 起khởi 一nhất 多đa 等đẳng 。 非phi 定định 性tánh 一nhất 多đa 等đẳng 故cố 。


疏sớ/sơ 。 如như 論luận 云vân 因nhân 不bất 生sanh 緣duyên 生sanh 故cố 等đẳng 者giả 。 二nhị 引dẫn 證chứng 也dã 。 然nhiên 論luận 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 顯hiển 無vô 生sanh 之chi 義nghĩa 。 則tắc 上thượng 句cú 以dĩ 緣duyên 破phá 自tự 。 中trung 論luận 云vân 。 如như 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 不bất 在tại 於ư 緣duyên 中trung 。 以dĩ 若nhược 有hữu 自tự 性tánh 。 不bất 合hợp 假giả 眾chúng 緣duyên 。 既ký 假giả 眾chúng 緣duyên 。 則tắc 自tự 性tánh 應ưng 在tại 緣duyên 中trung 。 緣duyên 中trung 求cầu 自tự 性tánh 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 無vô 自tự 性tánh 生sanh 下hạ 句cú 。 以dĩ 自tự 破phá 緣duyên 。 故cố 云vân 緣duyên 不bất 生sanh 。 自tự 因nhân 生sanh 故cố 。 謂vị 若nhược 他tha 生sanh 則tắc 但đãn 有hữu 緣duyên 即tức 應ưng 能năng 生sanh 。 不bất 合hợp 假giả 於ư 自tự 因nhân 。 今kim 假giả 於ư 因nhân 。 明minh 非phi 他tha 生sanh 也dã 。 上thượng 來lai 顯hiển 無vô 生sanh 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 二nhị 者giả 顯hiển 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 因nhân 不bất 生sanh 者giả 因nhân 全toàn 無vô 力lực 。 緣duyên 生sanh 故cố 者giả 緣duyên 全toàn 有hữu 力lực 。 下hạ 句cú 例lệ 知tri 。 今kim 正chánh 用dụng 此thử 意ý 。 證chứng 成thành 上thượng 義nghĩa 。


疏sớ/sơ 。 若nhược 各các 唯duy 下hạ 三tam 反phản 成thành 上thượng 義nghĩa 。 亦diệc 是thị 解giải 妨phương 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 。 因nhân 緣duyên 各các 自tự 不bất 生sanh 。 和hòa 合hợp 共cộng 力lực 有hữu 生sanh 。


復phục 有hữu 何hà 過quá 。 斯tư 即tức 立lập 共cộng 生sanh 義nghĩa 。 故cố 先tiên 通thông 云vân 。 若nhược 爾nhĩ 則tắc 有hữu 多đa 果quả 過quá 。 釋thích 云vân 。 一nhất 一nhất 各các 生sanh 故cố 。 如như 穀cốc 子tử 為vi 因nhân 。 水thủy 土thổ/độ 人nhân 工công 時thời 節tiết 是thị 緣duyên 。 應ưng 生sanh 五ngũ 果quả 。 謂vị 穀cốc 芽nha 水thủy 芽nha 土thổ/độ 芽nha 等đẳng 。 故cố 云vân 多đa 果quả 。 次thứ 有hữu 問vấn 言ngôn 。 若nhược 爾nhĩ 總tổng 皆giai 無vô 力lực 。 合hợp 而nhi 能năng 生sanh 。


復phục 有hữu 何hà 過quá 。 此thử 亦diệc 立lập 共cộng 生sanh 義nghĩa 。 故cố 復phục 通thông 云vân 。 有hữu 無vô 果quả 過quá 。 謂vị 金kim 石thạch 火hỏa 等đẳng 於ư 芽nha 無vô 力lực 。 不bất 能năng 生sanh 芽nha 。 水thủy 土thổ/độ 穀cốc 等đẳng 。 於ư 芽nha 無vô 力lực 。 安an 能năng 生sanh 芽nha 。 故cố 同đồng 火hỏa 等đẳng 非phi 緣duyên 。 不bất 能năng 生sanh 果quả 。 云vân 無vô 果quả 過quá 也dã 。


疏sớ/sơ 。 是thị 故cố 緣duyên 起khởi 下hạ 。 四tứ 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 。 謂vị 既ký 全toàn 有hữu 力lực 全toàn 無vô 力lực 。 緣duyên 起khởi 不bất 成thành 。 要yếu 一nhất 有hữu 力lực 一nhất 無vô 力lực 。 緣duyên 起khởi 方phương 成thành 。 疏sớ/sơ 。 如như 闕khuyết 一nhất 緣duyên 下hạ 。 指chỉ 事sự 別biệt 明minh 也dã 。 如như 無vô 一nhất 即tức 無vô 二nhị 三tam 等đẳng 。 亦diệc 如như 無vô 柱trụ 即tức 無vô 梁lương 無vô 椽chuyên 等đẳng 。 以dĩ 闕khuyết 一nhất 事sự 。 餘dư 皆giai 不bất 成thành 舍xá 等đẳng 緣duyên 故cố 。 言ngôn 餘dư 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 若nhược 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 一nhất 無vô 三tam 等đẳng 。 若nhược 無vô 三tam 亦diệc 無vô 一nhất 二nhị 等đẳng 。 乃nãi 至chí 若nhược 無vô 十thập 亦diệc 無vô 一nhất 二nhị 等đẳng 。 若nhược 無vô 梁lương 亦diệc 無vô 柱trụ 等đẳng 。 隨tùy 舉cử 一nhất 法pháp 闕khuyết 緣duyên 不bất 成thành 。 今kim 法Pháp 界Giới 中trung 隨tùy 闕khuyết 一nhất 事sự 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 不bất 成thành 緣duyên 起khởi 也dã 。


疏sớ/sơ 。 是thị 故cố 一nhất 能năng 持trì 多đa 下hạ 。 第đệ 五ngũ 別biệt 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 明minh 以dĩ 一nhất 望vọng 多đa 。 二nhị 例lệ 多đa 望vọng 一nhất 。 三tam 結kết 成thành 句cú 數số 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。 先tiên 明minh 一nhất 持trì 多đa 依y 。 後hậu 例lệ 多đa 持trì 一nhất 依y 。 今kim 初sơ 又hựu 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 依y 持trì 之chi 義nghĩa 。 後hậu 由do 一nhất 有hữu 力lực 必tất 不bất 與dữ 多đa 下hạ 。 釋thích 成thành 。 亦diệc 通thông 妨phương 難nạn/nan 。 恐khủng 有hữu 難nạn/nan 云vân 。 一nhất 之chi 與dữ 多đa 俱câu 有hữu 有hữu 力lực 無vô 力lực 二nhị 義nghĩa 。 云vân 何hà 一nhất 能năng 攝nhiếp 多đa 。 故cố 此thử 通thông 云vân 。 由do 二nhị 有hữu 力lực 與dữ 二nhị 無vô 力lực 。 必tất 不bất 俱câu 故cố 。 以dĩ 能năng 為vi 緣duyên 邊biên 。 即tức 是thị 有hữu 力lực 。 要yếu 對đối 所sở 起khởi 是thị 無vô 力lực 故cố 思tư 之chi 。


疏sớ/sơ 。 如như 一nhất 持trì 多đa 依y 下hạ 。 二nhị 例lệ 多đa 持trì 一nhất 依y 也dã 。 多đa 是thị 能năng 起khởi 。 能năng 為vi 緣duyên 故cố 。 一nhất 是thị 所sở 起khởi 。 是thị 所sở 成thành 故cố 。


疏sớ/sơ 。 如như 一nhất 望vọng 多đa 有hữu 依y 有hữu 持trì 下hạ 。 第đệ 二nhị 例lệ 多đa 望vọng 一nhất 也dã 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 結kết 前tiền 。 即tức 是thị 舉cử 於ư 能năng 例lệ 。 二nhị 多đa 望vọng 下hạ 生sanh 後hậu 。 即tức 是thị 正chánh 釋thích 。 問vấn 既ký 前tiền 門môn 之chi 中trung 。 先tiên 明minh 一nhất 持trì 多đa 依y 。 後hậu 例lệ 多đa 持trì 一nhất 依y 。 義nghĩa 已dĩ 圓viên 足túc 。 何hà 得đắc 更cánh 有hữu 此thử 多đa 望vọng 一nhất 耶da 。 答đáp 此thử 有hữu 深thâm 旨chỉ 。 謂vị 前tiền 一nhất 望vọng 多đa 中trung 。 一nhất 為vi 持trì 。 邊biên 一nhất 能năng 攝nhiếp 多đa 。 一nhất 為vi 依y 。 邊biên 一nhất 能năng 入nhập 多đa 。 雖tuy 復phục 多đa 上thượng 有hữu 持trì 。 但đãn 取thủ 一nhất 為vi 能năng 入nhập 。 是thị 故cố 並tịnh 屬thuộc 一nhất 望vọng 於ư 多đa 。 所sở 以dĩ 疏sớ/sơ 文văn 。 欲dục 釋thích 後hậu 段đoạn 多đa 望vọng 於ư 一nhất 。 先tiên 結kết 前tiền 段đoạn 云vân 。 如như 一nhất 望vọng 多đa 有hữu 依y 有hữu 持trì 等đẳng 。 有hữu 依y 者giả 。 即tức 前tiền 多đa 持trì 故cố 成thành 一nhất 依y 也dã 。 有hữu 持trì 者giả 。 即tức 前tiền 一nhất 有hữu 力lực 為vi 多đa 依y 故cố 。 言ngôn 全toàn 力lực 者giả 。 成thành 上thượng 一nhất 持trì 。 言ngôn 無vô 力lực 者giả 。 成thành 上thượng 一nhất 依y 。 言ngôn 常thường 含hàm 多đa 在tại 已dĩ 中trung 者giả 。 一nhất 有hữu 力lực 為vi 持trì 。 能năng 攝nhiếp 多đa 故cố 。 言ngôn 潛tiềm 入nhập 已dĩ 在tại 多đa 中trung 者giả 。 一nhất 無vô 力lực 為vi 依y 。 便tiện 入nhập 多đa 故cố 。 故cố 此thử 二nhị 句cú 皆giai 屬thuộc 一nhất 望vọng 多đa 也dã 。


疏sớ/sơ 。 多đa 望vọng 於ư 一nhất 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 二nhị 生sanh 後hậu 。 正chánh 釋thích 也dã 。 若nhược 總tổng 釋thích 者giả 。 但đãn 改cải 前tiền 一nhất 字tự 為vi 多đa 字tự 多đa 字tự 為vi 一nhất 字tự 。 則tắc 義nghĩa 自tự 現hiện 。 如như 恐khủng 不bất 曉hiểu 。 更cánh 為vi 具cụ 作tác 應ưng 云vân 多đa 能năng 持trì 一nhất 。 多đa 是thị 有hữu 力lực 。 能năng 持trì 於ư 一nhất 。 一nhất 依y 於ư 多đa 。 一nhất 是thị 無vô 力lực 。 潛tiềm 入nhập 多đa 內nội 。 由do 多đa 有hữu 力lực 。 必tất 不bất 與dữ 一nhất 有hữu 力lực 俱câu 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 多đa 而nhi 不bất 攝nhiếp 一nhất 也dã 。 由do 一nhất 無vô 力lực 。 必tất 不bất 與dữ 多đa 無vô 力lực 俱câu 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 一nhất 而nhi 不bất 入nhập 多đa 也dã 。 如như 多đa 持trì 一nhất 依y 既ký 爾nhĩ 。 一nhất 持trì 多đa 依y 亦diệc 然nhiên 。 反phản 上thượng 思tư 之chi 。 是thị 則tắc 能năng 攝nhiếp 亦diệc 是thị 多đa 。 能năng 入nhập 亦diệc 是thị 多đa 。 雖tuy 多đa 攝nhiếp 一nhất 即tức 是thị 一nhất 入nhập 多đa 。 然nhiên 名danh 多đa 持trì 多đa 攝nhiếp 耳nhĩ 。 雖tuy 多đa 入nhập 一nhất 即tức 是thị 一nhất 攝nhiếp 多đa 。 而nhi 名danh 多đa 入nhập 耳nhĩ 。 則tắc 前tiền 之chi 二nhị 門môn 攝nhiếp 入nhập 皆giai 屬thuộc 一nhất 。 後hậu 之chi 二nhị 門môn 攝nhiếp 入nhập 皆giai 屬thuộc 多đa 。 則tắc 二nhị 義nghĩa 天thiên 隔cách 。 非phi 繁phồn 重trọng/trùng 也dã 。


疏sớ/sơ 。 俱câu 存tồn 雙song 泯mẫn 下hạ 。 三tam 結kết 成thành 句cú 數số 。 謂vị 上thượng 一nhất 攝nhiếp 多đa 是thị 第đệ 一nhất 句cú 。 多đa 攝nhiếp 一nhất 是thị 第đệ 二nhị 句cú 。 俱câu 存tồn 即tức 第đệ 三tam 句cú 。 謂vị 一nhất 攝nhiếp 一nhất 入nhập 時thời 。 即tức 多đa 攝nhiếp 多đa 入nhập 故cố 。 雙song 泯mẫn 者giả 即tức 第đệ 四tứ 句cú 。 謂vị 一nhất 攝nhiếp 一nhất 入nhập 。 即tức 多đa 攝nhiếp 多đa 入nhập 故cố 。 便tiện 一nhất 攝nhiếp 一nhất 入nhập 泯mẫn 。 多đa 攝nhiếp 多đa 入nhập 。 即tức 一nhất 攝nhiếp 一nhất 入nhập 故cố 。 則tắc 多đa 攝nhiếp 多đa 入nhập 泯mẫn 。 故cố 云vân 雙song 泯mẫn 。 對đối 前tiền 別biệt 明minh 二nhị 句cú 。 則tắc 有hữu 四tứ 句cú 亦diệc 可khả 成thành 六lục 。 五ngũ 俱câu 照chiếu 前tiền 四tứ 。 成thành 解giải 境cảnh 故cố 。 六lục 頓đốn 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 。 成thành 行hành 境cảnh 故cố 。


疏sớ/sơ 。 五ngũ 異dị 體thể 相tướng 即tức 義nghĩa 者giả 。 此thử 中trung 但đãn 即tức 。 與dữ 前tiền 入nhập 異dị 。 文văn 勢thế 大đại 同đồng 。 五ngũ 段đoạn 之chi 文văn 。 唯duy 闕khuyết 引dẫn 證chứng 耳nhĩ 。 於ư 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 立lập 理lý 略lược 明minh 。 二nhị 反phản 顯hiển 前tiền 理lý 。 三tam 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 。 四tứ 別biệt 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 為vi 能năng 起khởi 邊biên 即tức 是thị 有hữu 體thể 。 為vi 所sở 起khởi 邊biên 。 即tức 是thị 無vô 體thể 。 如như 云vân 從tùng 緣duyên 生sanh 法pháp 是thị 法pháp 即tức 空không 。 意ý 取thủ 所sở 生sanh 空không 也dã 。 空không 即tức 無vô 體thể 義nghĩa 。 言ngôn 形hình 奪đoạt 者giả 。 以dĩ 能năng 起khởi 之chi 緣duyên 。 形hình 對đối 所sở 起khởi 。 奪đoạt 彼bỉ 所sở 起khởi 。 令linh 無vô 體thể 也dã 。


疏sớ/sơ 。 若nhược 闕khuyết 一nhất 緣duyên 餘dư 不bất 成thành 起khởi 。 故cố 緣duyên 義nghĩa 則tắc 壞hoại 者giả 。 二nhị 反phản 顯hiển 前tiền 理lý 。 成thành 有hữu 體thể 義nghĩa 也dã 。 如như 無vô 一nhất 緣duyên 。 二nhị 三tam 四Tứ 等Đẳng 皆giai 不bất 成thành 故cố 。 則tắc 知tri 一nhất 有hữu 體thể 也dã 。


疏sớ/sơ 。 得đắc 此thử 一nhất 緣duyên 下hạ 。 三tam 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 。 既ký 然nhiên 一nhất 切thiết 全toàn 由do 於ư 一nhất 。 故cố 一nhất 有hữu 體thể 也dã 。


疏sớ/sơ 。 是thị 故cố 一nhất 緣duyên 是thị 能năng 起khởi 下hạ 。 四tứ 別biệt 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 明minh 一nhất 望vọng 多đa 。 次thứ 則tắc 多đa 望vọng 一nhất 。 後hậu 結kết 成thành 句cú 數số 。 今kim 初sơ 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 一nhất 有hữu 體thể 。 後hậu 例lệ 多đa 有hữu 體thể 。 前tiền 中trung 文văn 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 可khả 知tri 。 後hậu 由do 一nhất 有hữu 體thể 不bất 得đắc 與dữ 多đa 有hữu 體thể 俱câu 下hạ 。 釋thích 成thành 。 亦diệc 是thị 解giải 妨phương 。 謂vị 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 一nhất 之chi 與dữ 多đa 。 俱câu 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 二nhị 義nghĩa 。 云vân 何hà 獨độc 言ngôn 一nhất 有hữu 體thể 耶da 。 故cố 今kim 通thông 云vân 。 由do 有hữu 無vô 二nhị 義nghĩa 不bất 得đắc 並tịnh 故cố 。 今kim 一nhất 為vi 能năng 起khởi 。 邊biên 多đa 為vi 所sở 起khởi 故cố 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 能năng 所sở 不bất 成thành 緣duyên 起khởi 亦diệc 壞hoại 。 言ngôn 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 不bất 多đa 之chi 一nhất 者giả 。 此thử 一nhất 即tức 是thị 多đa 故cố 。 無vô 有hữu 不bất 一nhất 之chi 多đa 者giả 。 此thử 多đa 即tức 是thị 一nhất 故cố 。 問vấn 。 一nhất 不bất 即tức 多đa 。 有hữu 何hà 過quá 耶da 。 答đáp 。 有hữu 二nhị 過quá 故cố 。 一nhất 不bất 成thành 多đa 過quá 。 謂vị 一nhất 既ký 不bất 成thành 多đa 。 餘dư 亦diệc 不bất 成thành 多đa 。 故cố 如như 一nhất 不bất 成thành 十thập 。 二nhị 三tam 四Tứ 等Đẳng 亦diệc 不bất 成thành 十thập 。 故cố 無vô 十thập 過quá 。 二nhị 多đa 不bất 成thành 一nhất 過quá 。 謂vị 若nhược 一nhất 不bất 成thành 十thập 。 此thử 十thập 即tức 不bất 成thành 一nhất 。 由do 十thập 不bất 成thành 故cố 。 一nhất 義nghĩa 亦diệc 不bất 成thành 。 以dĩ 無vô 於ư 十thập 是thị 誰thùy 一nhất 故cố 。 一nhất 不bất 即tức 多đa 成thành 過quá 既ký 爾nhĩ 。 多đa 不bất 即tức 一nhất 成thành 過quá 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 若nhược 不bất 相tương 即tức 。 緣duyên 起khởi 門môn 中trung 空không 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 即tức 不bất 成thành 立lập 。 便tiện 有hữu 自tự 性tánh 斷đoạn 滅diệt 等đẳng 過quá 故cố 。


疏sớ/sơ 。 一nhất 多đa 既ký 爾nhĩ 多đa 一nhất 亦diệc 然nhiên 。 反phản 上thượng 可khả 知tri 者giả 。 反phản 上thượng 一nhất 有hữu 體thể 卻khước 為vi 一nhất 無vô 體thể 。 多đa 無vô 體thể 卻khước 為vi 多đa 有hữu 體thể 。 更cánh 無vô 別biệt 義nghĩa 。


疏sớ/sơ 。 如như 一nhất 望vọng 多đa 下hạ 。 第đệ 二nhị 例lệ 多đa 望vọng 一nhất 也dã 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 結kết 前tiền 。 即tức 是thị 舉cử 於ư 能năng 例lệ 。 大đại 意ý 全toàn 同đồng 前tiền 相tương/tướng 入nhập 門môn 也dã 。 但đãn 即tức 入nhập 別biệt 耳nhĩ 。 言ngôn 有hữu 體thể 無vô 體thể 者giả 。 有hữu 體thể 即tức 前tiền 一nhất 。 是thị 能năng 起khởi 故cố 有hữu 體thể 也dã 。 無vô 體thể 者giả 。 即tức 前tiền 舉cử 例lệ 中trung 多đa 一nhất 亦diệc 然nhiên 。 明minh 一nhất 無vô 體thể 也dã 。 故cố 能năng 攝nhiếp 他tha 同đồng 己kỷ 者giả 。 成thành 上thượng 一nhất 有hữu 體thể 攝nhiếp 他tha 多đa 也dã 。 即tức 前tiền 無vô 有hữu 不bất 一nhất 之chi 多đa 耳nhĩ 。 廢phế 己kỷ 同đồng 他tha 者giả 。 成thành 前tiền 一nhất 無vô 體thể 也dã 。 故cố 廢phế 己kỷ 一nhất 同đồng 他tha 多đa 也dã 。 即tức 前tiền 無vô 有hữu 不bất 多đa 之chi 一nhất 耳nhĩ 。 雖tuy 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 二nhị 義nghĩa 。 皆giai 屬thuộc 一nhất 望vọng 於ư 多đa 。 故cố 云vân 攝nhiếp 他tha 同đồng 己kỷ 。 廢phế 己kỷ 同đồng 他tha 。


疏sớ/sơ 。 多đa 望vọng 於ư 一nhất 下hạ 。 二nhị 生sanh 後hậu 正chánh 例lệ 。 全toàn 同đồng 前tiền 門môn 但đãn 改cải 一nhất 為vi 多đa 。 改cải 多đa 為vi 一nhất 耳nhĩ 。 若nhược 結kết 應ưng 云vân 。 攝nhiếp 他tha 一nhất 同đồng 多đa 己kỷ 。 廢phế 多đa 己kỷ 同đồng 一nhất 他tha 耳nhĩ 。 前tiền 一nhất 望vọng 於ư 多đa 。 攝nhiếp 之chi 與dữ 廢phế 。 皆giai 是thị 一nhất 也dã 。 此thử 中trung 多đa 望vọng 於ư 一nhất 。 攝nhiếp 廢phế 皆giai 是thị 多đa 。 則tắc 二nhị 義nghĩa 懸huyền 隔cách 矣hĩ 。 餘dư 如như 相tương/tướng 入nhập 門môn 思tư 之chi 。


疏sớ/sơ 。 俱câu 存tồn 雙song 泯mẫn 者giả 。 第đệ 三tam 結kết 成thành 句cú 數số 。 俱câu 存tồn 謂vị 正chánh 一nhất 攝nhiếp 他tha 同đồng 己kỷ 。 廢phế 己kỷ 同đồng 他tha 時thời 。 即tức 是thị 多đa 攝nhiếp 一nhất 同đồng 己kỷ 。 廢phế 己kỷ 同đồng 一nhất 也dã 。 雙song 泯mẫn 者giả 。 以dĩ 一nhất 望vọng 於ư 多đa 二nhị 義nghĩa 。 即tức 是thị 多đa 。 望vọng 於ư 一nhất 二nhị 義nghĩa 故cố 。 則tắc 一nhất 望vọng 於ư 多đa 二nhị 義nghĩa 泯mẫn 矣hĩ 。 多đa 望vọng 於ư 一nhất 二nhị 義nghĩa 。 即tức 是thị 一nhất 望vọng 於ư 多đa 二nhị 義nghĩa 故cố 。 則tắc 多đa 望vọng 於ư 一nhất 。 二nhị 義nghĩa 泯mẫn 也dã 。 旨chỉ 不bất 異dị 前tiền 故cố 令linh 思tư 之chi 。


疏sớ/sơ 。 六lục 體thể 用dụng 雙song 融dung 義nghĩa 等đẳng 者giả 。 文văn 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 立lập 理lý 略lược 釋thích 。 次thứ 是thị 故cố 圓viên 通thông 下hạ 。 開khai 章chương 別biệt 釋thích 。 成thành 六lục 句cú 故cố 。 初sơ 一nhất 以dĩ 體thể 就tựu 用dụng 。 二nhị 以dĩ 用dụng 就tựu 體thể 。 三tam 體thể 用dụng 雙song 存tồn 。 四tứ 體thể 用dụng 雙song 泯mẫn 。 以dĩ 體thể 用dụng 交giao 徹triệt 形hình 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 即tức 入nhập 同đồng 源nguyên 故cố 。 圓viên 融dung 一nhất 味vị 。 五ngũ 成thành 解giải 境cảnh 。 六lục 成thành 行hành 境cảnh 。 並tịnh 顯hiển 。 可khả 知tri 。 疏sớ/sơ 。 此thử 上thượng 三tam 門môn 等đẳng 者giả 。 後hậu 結kết 所sở 屬thuộc 也dã 。


疏sớ/sơ 。 七thất 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 義nghĩa 等đẳng 者giả 。 釋thích 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 別biệt 釋thích 同đồng 體thể 義nghĩa 。 二nhị 雙song 釋thích 即tức 入nhập 所sở 以dĩ 。 三tam 正chánh 解giải 此thử 門môn 。 今kim 初sơ 。 言ngôn 謂vị 前tiền 一nhất 緣duyên 者giả 。 即tức 指chỉ 前tiền 第đệ 二nhị 門môn 。 以dĩ 第đệ 二nhị 是thị 此thử 門môn 本bổn 同đồng 體thể 門môn 。 故cố 如như 一nhất 本bổn 自tự 是thị 一nhất 則tắc 為vi 本bổn 一nhất 。 應ưng 二nhị 為vi 二nhị 一nhất 。 應ưng 三tam 為vi 三tam 一nhất 等đẳng 。 只chỉ 是thị 一nhất 箇cá 。 一nhất 對đối 他tha 成thành 多đa 。 亦diệc 如như 一nhất 人nhân 望vọng 父phụ 名danh 子tử 。 望vọng 子tử 名danh 父phụ 。 望vọng 兄huynh 為vi 弟đệ 。 望vọng 弟đệ 為vi 兄huynh 等đẳng 。 同đồng 一nhất 人nhân 體thể 。 而nhi 有hữu 多đa 名danh 。 今kim 本bổn 一nhất 如như 一nhất 人nhân 。 多đa 一nhất 如như 諸chư 名danh 也dã 。


疏sớ/sơ 。 又hựu 由do 此thử 一nhất 緣duyên 下hạ 。 二nhị 雙song 釋thích 即tức 入nhập 二nhị 義nghĩa 所sở 以dĩ 。 謂vị 同đồng 體thể 即tức 入nhập 由do 異dị 體thể 成thành 。 異dị 體thể 相tướng 入nhập 故cố 。 令linh 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 。 異dị 體thể 相tướng 即tức 故cố 。 令linh 同đồng 體thể 相tướng 即tức 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 若nhược 直trực 說thuyết 者giả 。 如như 異dị 體thể 二nhị 即tức 是thị 本bổn 一nhất 。 其kỳ 同đồng 體thể 二nhị 。 豈khởi 非phi 即tức 本bổn 一nhất 耶da 。 異dị 體thể 三tam 即tức 本bổn 一nhất 。 則tắc 同đồng 體thể 上thượng 三tam 亦diệc 本bổn 一nhất 矣hĩ 。 正chánh 是thị 今kim 意ý 。 二nhị 者giả 本bổn 一nhất 自tự 與dữ 多đa 一nhất 互hỗ 為vi 緣duyên 起khởi 。 例lệ 同đồng 異dị 體thể 相tướng 由do 故cố 耳nhĩ 。 次thứ 疏sớ/sơ 具cụ 之chi 。


疏sớ/sơ 。 先tiên 明minh 相tướng 入nhập 者giả 。 三tam 正chánh 釋thích 此thử 門môn 也dã 。 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 。 初sơ 明minh 一nhất 望vọng 於ư 多đa 。 後hậu 餘dư 義nghĩa 下hạ 。 例lệ 多đa 望vọng 於ư 一nhất 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 一nhất 有hữu 力lực 多đa 無vô 力lực 。 言ngôn 一nhất 能năng 攝nhiếp 多đa 多đa 便tiện 入nhập 一nhất 者giả 。 多đa 即tức 餘dư 九cửu 。 一nhất 即tức 本bổn 一nhất 也dã 。


疏sớ/sơ 。 一nhất 入nhập 多đa 攝nhiếp 。 反phản 上thượng 應ưng 知tri 者giả 。 二nhị 例lệ 多đa 一nhất 有hữu 力lực 本bổn 一nhất 無vô 力lực 也dã 。 以dĩ 由do 我ngã 多đa 一nhất 。 方phương 詺# 本bổn 一nhất 。 為vi 本bổn 一nhất 故cố 。 故cố 多đa 一nhất 有hữu 力lực 便tiện 攝nhiếp 本bổn 一nhất 。 本bổn 一nhất 入nhập 多đa 一nhất 也dã 。


疏sớ/sơ 。 餘dư 義nghĩa 餘dư 句cú 下hạ 。 二nhị 例lệ 多đa 望vọng 於ư 一nhất 也dã 。 亦diệc 全toàn 同đồng 前tiền 異dị 體thể 相tướng 入nhập 門môn 中trung 。 言ngôn 餘dư 義nghĩa 者giả 。 謂vị 上thượng 明minh 本bổn 一nhất 望vọng 多đa 一nhất 。 有hữu 持trì 有hữu 依y 全toàn 力lực 無vô 力lực 故cố 。 能năng 常thường 含hàm 多đa 一nhất 。 在tại 己kỷ 一nhất 中trung 。 潛tiềm 入nhập 本bổn 一nhất 。 在tại 多đa 一nhất 中trung 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 今kim 明minh 多đa 一nhất 望vọng 於ư 本bổn 一nhất 。 亦diệc 有hữu 全toàn 力lực 無vô 力lực 故cố 。 能năng 常thường 含hàm 本bổn 一nhất 。 在tại 多đa 一nhất 中trung 。 潛tiềm 入nhập 多đa 一nhất 。 在tại 本bổn 一nhất 內nội 。 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 。 故cố 云vân 餘dư 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 餘dư 句cú 者giả 。 即tức 俱câu 存tồn 雙song 泯mẫn 四tứ 句cú 六lục 句cú 。 例lệ 前tiền 異dị 體thể 故cố 不bất 繁phồn 說thuyết 。


疏sớ/sơ 。 八bát 同đồng 體thể 相tướng 即tức 義nghĩa 等đẳng 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 以dĩ 一nhất 望vọng 多đa 。 後hậu 餘dư 義nghĩa 下hạ 。 例lệ 多đa 望vọng 一nhất 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 本bổn 一nhất 有hữu 體thể 。 後hậu 例lệ 多đa 一nhất 有hữu 體thể 。 今kim 初sơ 又hựu 二nhị 。 先tiên 言ngôn 亦diệc 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 之chi 義nghĩa 者giả 。 總tổng 出xuất 所sở 以dĩ 。 亦diệc 同đồng 異dị 體thể 門môn 。 能năng 成thành 有hữu 體thể 。 所sở 成thành 無vô 體thể 也dã 。 後hậu 以dĩ 多đa 一nhất 無vô 體thể 下hạ 。 正chánh 釋thích 本bổn 一nhất 有hữu 體thể 。 在tại 文văn 可khả 思tư 。


疏sớ/sơ 。 如như 一nhất 有hữu 多đa 空không 既ký 爾nhĩ 下hạ 。 二nhị 例lệ 多đa 一nhất 有hữu 體thể 也dã 。 由do 有hữu 多đa 一nhất 方phương 詺# 本bổn 一nhất 。 為vi 本bổn 一nhất 故cố 。 多đa 一nhất 有hữu 體thể 。 本bổn 一nhất 無vô 體thể 也dã 。 多đa 一nhất 有hữu 體thể 故cố 。 能năng 攝nhiếp 本bổn 一nhất 。 本bổn 一nhất 無vô 體thể 。 潛tiềm 入nhập 多đa 一nhất 也dã 。


疏sớ/sơ 。 餘dư 義nghĩa 下hạ 。 第đệ 二nhị 例lệ 多đa 一nhất 望vọng 本bổn 一nhất 也dã 。 謂vị 上thượng 本bổn 一nhất 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 故cố 。 能năng 攝nhiếp 多đa 一nhất 同đồng 己kỷ 。 廢phế 本bổn 一nhất 同đồng 他tha 。 同đồng 時thời 無vô 礙ngại 。 今kim 多đa 一nhất 望vọng 本bổn 一nhất 。 亦diệc 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 。 能năng 攝nhiếp 本bổn 一nhất 同đồng 己kỷ 。 廢phế 多đa 一nhất 同đồng 他tha 。 同đồng 時thời 無vô 礙ngại 。 全toàn 例lệ 前tiền 異dị 體thể 中trung 文văn 。 故cố 云vân 餘dư 義nghĩa 也dã 。 餘dư 句cú 者giả 。 亦diệc 即tức 俱câu 存tồn 雙song 泯mẫn 。 四tứ 句cú 六lục 句cú 耳nhĩ 。


疏sớ/sơ 。 九cửu 俱câu 融dung 無vô 礙ngại 等đẳng 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 亦diệc 二nhị 。 先tiên 正chánh 釋thích 本bổn 門môn 。 後hậu 此thử 上thượng 下hạ 。 結kết 前tiền 三tam 門môn 所sở 出xuất 。 前tiền 中trung 言ngôn 亦diệc 同đồng 前tiền 者giả 。 同đồng 前tiền 異dị 體thể 門môn 也dã 。 即tức 前tiền 第đệ 六lục 門môn 也dã 。 尋tầm 前tiền 第đệ 六lục 於ư 義nghĩa 分phân 明minh 。 但đãn 有hữu 同đồng 體thể 與dữ 前tiền 別biệt 耳nhĩ 。 恐khủng 不bất 曉hiểu 者giả 。 今kim 當đương 具cụ 說thuyết 。 謂vị 同đồng 體thể 緣duyên 起khởi 法pháp 中trung 。 力lực 用dụng 交giao 涉thiệp 。 全toàn 體thể 融dung 合hợp 。 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 。 是thị 故cố 圓viên 融dung 亦diệc 有hữu 六lục 句cú 。 一nhất 以dĩ 體thể 無vô 不bất 用dụng 故cố 。 舉cử 體thể 全toàn 用dụng 。 則tắc 唯duy 有hữu 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 。 無vô 相tướng 即tức 義nghĩa 。 二nhị 以dĩ 用dụng 無vô 不bất 體thể 故cố 。 舉cử 用dụng 全toàn 體thể 。 則tắc 唯duy 同đồng 體thể 相tướng 即tức 。 無vô 相tướng 入nhập 義nghĩa 。 三Tam 歸Quy 體thể 之chi 用dụng 不bất 礙ngại 用dụng 。 全toàn 用dụng 之chi 體thể 不bất 失thất 體thể 。 是thị 則tắc 無vô 礙ngại 雙song 存tồn 。 亦diệc 即tức 亦diệc 入nhập 。 自tự 在tại 俱câu 現hiện 。 四tứ 全toàn 用dụng 之chi 體thể 體thể 泯mẫn 。 全toàn 體thể 之chi 用dụng 用dụng 亡vong 。 非phi 即tức 非phi 入nhập 。 圓viên 融dung 一nhất 味vị 。 五ngũ 合hợp 前tiền 四tứ 句cú 。 同đồng 一nhất 同đồng 體thể 。 緣duyên 起khởi 無vô 礙ngại 俱câu 存tồn 。 六lục 泯mẫn 前tiền 五ngũ 句cú 。 絕tuyệt 待đãi 離ly 言ngôn 。 冥minh 同đồng 性tánh 海hải 。 故cố 云vân 準chuẩn 前tiền 應ưng 知tri 。


疏sớ/sơ 。 十thập 同đồng 異dị 圓viên 滿mãn 等đẳng 者giả 。 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 。 此thử 上thượng 一nhất 句cú 標tiêu 名danh 。 次thứ 謂vị 以dĩ 前tiền 下hạ 別biệt 釋thích 。 後hậu 此thử 第đệ 十thập 下hạ 。 結kết 屬thuộc 引dẫn 證chứng 。 今kim 初sơ 。 謂vị 前tiền 來lai 異dị 體thể 四tứ 門môn 。 同đồng 體thể 四tứ 門môn 。 及cập 第đệ 三tam 同đồng 異dị 俱câu 存tồn 。 並tịnh 不bất 出xuất 同đồng 異dị 。 今kim 合hợp 一nhất 處xứ 不bất 偏thiên 一nhất 門môn 。 故cố 云vân 圓viên 滿mãn 。 二nhị 別biệt 釋thích 中trung 具cụ 足túc 十thập 玄huyền 。 今kim 初sơ 。 從tùng 以dĩ 前tiền 九cửu 至chí 具cụ 足túc 也dã 。 即tức 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 。 言ngôn 多đa 種chủng 義nghĩa 門môn 者giả 。 有hữu 本bổn 有hữu 末mạt 。 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 。 有hữu 入nhập 有hữu 即tức 。 四tứ 句cú 六lục 句cú 等đẳng 。 合hợp 前tiền 九cửu 門môn 為vi 同đồng 時thời 門môn 也dã 。 以dĩ 是thị 總tổng 故cố 。 隨tùy 闕khuyết 一nhất 義nghĩa 緣duyên 起khởi 不bất 成thành 。 故cố 下hạ 之chi 九cửu 門môn 。 各các 先tiên 釋thích 義nghĩa 。 後hậu 結kết 屬thuộc 矣hĩ 。


疏sớ/sơ 。 由do 住trụ 一nhất 遍biến 應ưng 故cố 。 有hữu 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 門môn 者giả 。 即tức 前tiền 本bổn 門môn 第đệ 二nhị 門môn 也dã 。 住trụ 一nhất 故cố 狹hiệp 。 遍biến 應ưng 故cố 廣quảng 。 言ngôn 就tựu 體thể 就tựu 用dụng 者giả 。 就tựu 體thể 故cố 相tương/tướng 即tức 。 就tựu 用dụng 故cố 相tương/tướng 入nhập 。 並tịnh 通thông 同đồng 體thể 異dị 體thể 二nhị 門môn 。


疏sớ/sơ 。 由do 異dị 體thể 相tướng 容dung 者giả 。 即tức 別biệt 取thủ 前tiền 第đệ 四tứ 異dị 體thể 相tướng 入nhập 門môn 中trung 一nhất 半bán 之chi 義nghĩa 。 然nhiên 入nhập 通thông 能năng 入nhập 所sở 入nhập 。 多đa 就tựu 能năng 說thuyết 。 容dung 亦diệc 有hữu 能năng 容dung 所sở 容dung 。 亦diệc 就tựu 能năng 說thuyết 。 然nhiên 所sở 入nhập 即tức 是thị 能năng 容dung 。 所sở 容dung 即tức 是thị 能năng 入nhập 。 今kim 微vi 細tế 門môn 。 但đãn 取thủ 容dung 義nghĩa 。 不bất 取thủ 入nhập 義nghĩa 。 故cố 云vân 一nhất 半bán 。 疏sớ/sơ 。 異dị 體thể 相tướng 即tức 具cụ 隱ẩn 顯hiển 門môn 等đẳng 者giả 。 釋thích 此thử 隱ẩn 顯hiển 。 疏sớ/sơ 有hữu 三tam 重trọng/trùng 。 此thử 即tức 初sơ 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 相tương/tướng 即tức 應ưng 同đồng 隱ẩn 顯hiển 耶da 。 答đáp 。 上thượng 來lai 九cửu 門môn 。 但đãn 有hữu 即tức 入nhập 同đồng 異dị 四tứ 義nghĩa 。 用dụng 斯tư 四tứ 義nghĩa 。 以dĩ 成thành 十thập 玄huyền 故cố 。 一nhất 義nghĩa 中trung 容dung 有hữu 多đa 義nghĩa 。 此thử 中trung 由do 此thử 即tức 彼bỉ 故cố 。 此thử 隱ẩn 彼bỉ 顯hiển 。 由do 彼bỉ 即tức 此thử 故cố 。 彼bỉ 隱ẩn 而nhi 此thử 顯hiển 。 由do 相tương/tướng 即tức 故cố 。 成thành 隱ẩn 顯hiển 義nghĩa 。 成thành 門môn 已dĩ 竟cánh 。 義nghĩa 則tắc 不bất 同đồng 。 謂vị 相tương/tướng 即tức 要yếu 此thử 彼bỉ 合hợp 一nhất 。 隱ẩn 顯hiển 則tắc 彼bỉ 此thử 皆giai 存tồn 。 如như 東đông 方phương 入nhập 定định 。 定định 身thân 在tại 東đông 。 西tây 方phương 定định 起khởi 。 起khởi 身thân 在tại 西tây 故cố 二nhị 不bất 泯mẫn 。 況huống 具cụ 下hạ 二nhị 義nghĩa 。 尤vưu 異dị 相tướng 即tức 也dã 。 疏sớ/sơ 。 又hựu 就tựu 用dụng 下hạ 。 第đệ 二nhị 番phiên 釋thích 隱ẩn 顯hiển 也dã 。 謂vị 正chánh 論luận 入nhập 門môn 。 即tức 義nghĩa 如như 虛hư 空không 故cố 。 謂vị 若nhược 更cánh 存tồn 即tức 。 則tắc 入nhập 義nghĩa 不bất 成thành 。 謂vị 即tức 則tắc 泯mẫn 一nhất 。 入nhập 則tắc 存tồn 二nhị 。 義nghĩa 不bất 壞hoại 故cố 。 正chánh 即tức 無vô 入nhập 。 例lệ 上thượng 可khả 知tri 。


疏sớ/sơ 。 又hựu 由do 異dị 門môn 下hạ 。 第đệ 三tam 番phiên 釋thích 隱ẩn 顯hiển 義nghĩa 。 由do 同đồng 異dị 二nhị 體thể 義nghĩa 乖quai 。 故cố 二nhị 門môn 不bất 得đắc 並tịnh 立lập 。 事sự 須tu 隱ẩn 顯hiển 可khả 知tri 。 疏sớ/sơ 。 又hựu 由do 異dị 體thể 相tướng 入nhập 。 帶đái 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 故cố 具cụ 帝đế 網võng 門môn 者giả 。 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 。 一nhất 中trung 已dĩ 含hàm 於ư 多đa 。 而nhi 更cánh 入nhập 於ư 異dị 體thể 。 故cố 有hữu 重trọng 重trọng/trùng 之chi 義nghĩa 。 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 。 如như 一nhất 鏡kính 已dĩ 含hàm 多đa 影ảnh 。 更cánh 入nhập 異dị 體thể 。 如như 含hàm 影ảnh 之chi 鏡kính 更cánh 入nhập 餘dư 鏡kính 。 故cố 有hữu 重trọng 重trọng/trùng 無vô 盡tận 義nghĩa 也dã 。 餘dư 門môn 可khả 知tri 。


疏sớ/sơ 。 此thử 第đệ 十thập 下hạ 。 三tam 結kết 屬thuộc 引dẫn 證chứng 。 先tiên 結kết 屬thuộc 。 後hậu 引dẫn 證chứng 。 今kim 初sơ 。 由do 第đệ 三tam 本bổn 門môn 之chi 中trung 融dung 同đồng 異dị 故cố 。 今kim 則tắc 近cận 融dung 前tiền 六lục 門môn 。 則tắc 異dị 體thể 中trung 三tam 門môn 。 與dữ 同đồng 體thể 三tam 門môn 相tương/tướng 成thành 。 無vô 異dị 體thể 同đồng 體thể 不bất 成thành 。 無vô 同đồng 體thể 異dị 體thể 不bất 成thành 故cố 。 六lục 門môn 相tương/tướng 成thành 。 後hậu 之chi 七thất 門môn 。 從tùng 前tiền 三tam 生sanh 。 前tiền 三tam 融dung 故cố 。 後hậu 七thất 必tất 融dung 。 故cố 十thập 門môn 一nhất 揆quỹ 也dã 。 例lệ 前tiền 第đệ 三tam 。 融dung 通thông 亦diệc 有hữu 六lục 句cú 。 一nhất 或hoặc 舉cử 體thể 全toàn 異dị 。 具cụ 入nhập 即tức 俱câu 。 二nhị 或hoặc 舉cử 體thể 全toàn 同đồng 。 亦diệc 具cụ 入nhập 即tức 俱câu 。 三tam 或hoặc 具cụ 同đồng 異dị 。 雙song 現hiện 無vô 二nhị 體thể 故cố 。 四tứ 或hoặc 雙song 非phi 同đồng 異dị 。 以dĩ 相tương/tướng 奪đoạt 俱câu 盡tận 故cố 。 謂vị 同đồng 即tức 異dị 故cố 非phi 同đồng 。 異dị 即tức 同đồng 故cố 非phi 異dị 。 五ngũ 或hoặc 具cụ 四tứ 為vi 解giải 境cảnh 故cố 。 六lục 或hoặc 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 。 成thành 行hành 境cảnh 故cố 。 故cố 約ước 智trí 顯hiển 理lý 。 諸chư 門môn 不bất 同đồng 。 廢phế 智trí 忘vong 筌thuyên 。 一nhất 切thiết 叵phả 說thuyết 。 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 無vô 礙ngại 難nan 思tư 。 沒một 同đồng 果quả 海hải 。 唯duy 言ngôn 亡vong 遣khiển 照chiếu 。 庶thứ 幾kỷ 玄huyền 趣thú 耳nhĩ 。


疏sớ/sơ 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 略lược 引dẫn 二nhị 文văn 。 一nhất 即tức 十thập 忍nhẫn 品phẩm 。 二nhị 又hựu 云vân 下hạ 。 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 。 然nhiên 所sở 引dẫn 文văn 。 乃nãi 是thị 總tổng 意ý 。 由do 第đệ 十thập 門môn 義nghĩa 是thị 總tổng 故cố 。


疏sớ/sơ 。 上thượng 來lai 緣duyên 起khởi 下hạ 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Tùy Sớ/sơ Diễn Nghĩa Sao ♦ Hết quyển 11

❖
Phiên âm: 23/3/2016 ◊ Cập nhật: 23/3/2016