阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát
A Tỳ Đạt Ma Câu Xá Luận ♦ Quyển 8
尊tôn 者giả 世thế 親thân 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
分Phân 別Biệt 世Thế 品Phẩm 第đệ 三tam 之chi 一nhất
☸ Phẩm 1:
已dĩ 依y 三tam 界giới 分phân 別biệt 心tâm 等đẳng 。 今kim 次thứ 應ưng 說thuyết 。 三tam 界giới 是thị 何hà 。 各các 於ư 其kỳ 中trung 。 處xử 別biệt 有hữu 幾kỷ 。 頌tụng 曰viết 。
地địa 獄ngục 傍bàng 生sanh 鬼quỷ 。 人nhân 及cập 六lục 欲dục 天thiên 。
名danh 欲dục 界giới 二nhị 十thập 。 由do 地địa 獄ngục 洲châu 異dị 。
此thử 上thượng 十thập 七thất 處xứ 。 名danh 色sắc 界giới 於ư 中trung 。
三tam 靜tĩnh 慮lự 各các 三tam 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 八bát 。
無vô 色sắc 界giới 無vô 處xứ 。 由do 生sanh 有hữu 四tứ 種chủng 。
依y 同đồng 分phần/phân 及cập 命mạng 。 令linh 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 。
論luận 曰viết 。 地địa 獄ngục 等đẳng 四tứ 及cập 六lục 欲dục 天thiên 。 并tinh 器khí 世thế 間gian 。 是thị 名danh 欲dục 界giới 。 六Lục 欲Dục 天Thiên 者giả 。 一nhất 四Tứ 大Đại 王Vương 眾chúng 天thiên 。 二nhị 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 三tam 夜dạ 摩ma 天thiên 。 四tứ 覩Đổ 史Sử 多Đa 天Thiên 。 五ngũ 樂lạc 變biến 化hóa 天thiên 。 六lục 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 如như 是thị 欲dục 界giới 處xứ 別biệt 有hữu 幾kỷ 。 地địa 獄ngục 洲châu 異dị 故cố 成thành 二nhị 十thập 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。 名danh 地địa 獄ngục 異dị 。 一nhất 等Đẳng 活Hoạt 地Địa 獄Ngục 。 二nhị 黑Hắc 繩Thằng 地Địa 獄Ngục 。 三tam 眾Chúng 合Hợp 地Địa 獄Ngục 。 四tứ 號hào 叫khiếu 地địa 獄ngục 。 五ngũ 大đại 叫khiếu 地địa 獄ngục 。 六lục 炎Diễm 熱Nhiệt 地Địa 獄Ngục 。 七thất 大Đại 熱Nhiệt 地Địa 獄Ngục 。 八bát 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 言ngôn 洲châu 異dị 者giả 。 謂vị 四tứ 大đại 洲châu 。 一nhất 南Nam 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 二nhị 東Đông 勝Thắng 身Thân 洲Châu 。 三tam 西Tây 牛Ngưu 貨Hóa 洲Châu 。 四tứ 北Bắc 俱Câu 盧Lô 洲Châu 。 如như 是thị 十thập 二nhị 。 并tinh 六Lục 欲Dục 天Thiên 傍bàng 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 處xử 成thành 二nhị 十thập 。 若nhược 有hữu 情tình 界giới 。 從tùng 自tự 在tại 天thiên 至chí 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 若nhược 器khí 世thế 界giới 乃nãi 至chí 風phong 輪luân 皆giai 欲dục 界giới 攝nhiếp 。 此thử 欲dục 界giới 上thượng 處xứ 有hữu 十thập 七thất 。 謂vị 三tam 靜tĩnh 慮lự 處xứ 各các 有hữu 三tam 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 處xứ 獨độc 有hữu 八bát 。 器khí 及cập 有hữu 情tình 總tổng 名danh 色sắc 界giới 。 第đệ 一nhất 靜tĩnh 慮lự 處xứ 有hữu 三tam 者giả 。 一nhất 梵Phạm 眾chúng 天thiên 。 二nhị 梵Phạm 輔phụ 天thiên 。 三tam 大đại 梵Phạm 天Thiên 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 處xứ 有hữu 三tam 者giả 。 一nhất 少thiểu 光quang 天thiên 。 二nhị 無Vô 量Lượng 光Quang 天Thiên 。 三tam 極Cực 光Quang 淨Tịnh 天Thiên 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 處xứ 有hữu 三tam 者giả 。 一nhất 少thiểu 淨tịnh 天thiên 。 二nhị 無Vô 量Lượng 淨Tịnh 天Thiên 。 三tam 遍biến 淨tịnh 天thiên 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 處xứ 有hữu 八bát 者giả 。 一nhất 無vô 雲vân 天thiên 。 二nhị 福phước 生sanh 天thiên 。 三tam 廣quảng 果quả 天thiên 。 四tứ 無vô 煩phiền 天thiên 。 五ngũ 無vô 熱nhiệt 天thiên 。 六lục 善thiện 現hiện 天thiên 。 七thất 善thiện 見kiến 天thiên 。 八bát 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 諸chư 大đại 論luận 師sư 皆giai 言ngôn 。 色sắc 界giới 處xứ 但đãn 有hữu 十thập 六lục 。 彼bỉ 謂vị 。 即tức 於ư 梵Phạm 輔phụ 天thiên 處xứ 有hữu 高cao 臺đài 閣các 。 名danh 大Đại 梵Phạm 天Thiên 。 一nhất 主chủ 所sở 居cư 非phi 有hữu 別biệt 地địa 。 如như 尊tôn 處xứ 座tòa 。 四tứ 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 都đô 無vô 有hữu 處xứ 。 以dĩ 無vô 色sắc 法pháp 。 無vô 有hữu 方phương 所sở 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 無vô 表biểu 無vô 色sắc 。 不bất 住trụ 方phương 所sở 。 理lý 決quyết 然nhiên 故cố 。 但đãn 異dị 熟thục 生sanh 差sai 別biệt 有hữu 四tứ 。 一nhất 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 二nhị 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 三tam 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 四tứ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 名danh 無vô 色sắc 界giới 。 此thử 四tứ 非phi 由do 處xứ 有hữu 上thượng 下hạ 。 但đãn 由do 生sanh 故cố 勝thắng 劣liệt 有hữu 殊thù 。 復phục 如như 何hà 知tri 彼bỉ 無vô 方phương 處xứ 。 謂vị 於ư 是thị 處xứ 得đắc 彼bỉ 定định 者giả 。 命mạng 終chung 即tức 於ư 是thị 處xứ 生sanh 故cố 。 復phục 從tùng 彼bỉ 沒một 生sanh 欲dục 色sắc 時thời 。 即tức 於ư 是thị 處xứ 。 中trung 有hữu 起khởi 故cố 。 如như 有hữu 色sắc 界giới 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 要yếu 依y 色sắc 身thân 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 。 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 受thọ 生sanh 有hữu 情tình 。 以dĩ 何hà 為vi 依y 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 。 對đối 法pháp 諸chư 師sư 說thuyết 。 彼bỉ 心tâm 等đẳng 依y 眾chúng 同đồng 分phần/phân 及cập 與dữ 命mạng 根căn 而nhi 得đắc 相tương 續tục 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 心tâm 等đẳng 何hà 不bất 但đãn 依y 此thử 二nhị 相tương 續tục 。 有hữu 色sắc 界giới 生sanh 此thử 二nhị 劣liệt 故cố 。 無vô 色sắc 此thử 二nhị 因nhân 何hà 故cố 強cường/cưỡng 。 彼bỉ 界giới 二nhị 從tùng 勝thắng 定định 生sanh 故cố 。 由do 彼bỉ 等đẳng 至chí 能năng 伏phục 色sắc 想tưởng 。 若nhược 爾nhĩ 於ư 彼bỉ 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 。 但đãn 依y 勝thắng 定định 何hà 用dụng 別biệt 依y 。 又hựu 今kim 應ưng 說thuyết 。 如như 有hữu 色sắc 界giới 受thọ 生sanh 有hữu 情tình 同đồng 分phần/phân 命mạng 根căn 依y 色sắc 而nhi 轉chuyển 。 無vô 色sắc 此thử 二nhị 以dĩ 何hà 為vi 依y 。 此thử 二nhị 更cánh 互hỗ 相tương 依y 而nhi 轉chuyển 。 有hữu 色sắc 此thử 二nhị 何hà 不bất 相tương 依y 。 有hữu 色sắc 界giới 生sanh 此thử 二nhị 劣liệt 故cố 。 無vô 色sắc 此thử 二nhị 因nhân 何hà 故cố 強cường/cưỡng 。 彼bỉ 界giới 此thử 二nhị 種chủng 從tùng 勝thắng 定định 生sanh 故cố 。 前tiền 說thuyết 彼bỉ 定định 能năng 伏phục 色sắc 想tưởng 。 是thị 則tắc 還hoàn 同đồng 心tâm 相tương 續tục 難nạn/nan 。 或hoặc 心tâm 心tâm 所sở 唯duy 互hỗ 相tương 依y 故cố 。 經kinh 部bộ 師sư 說thuyết 。 無vô 色sắc 界giới 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 無vô 別biệt 有hữu 依y 。 謂vị 若nhược 有hữu 因nhân 未vị 離ly 色sắc 愛ái 引dẫn 起khởi 心tâm 等đẳng 。 所sở 引dẫn 心tâm 等đẳng 與dữ 色sắc 俱câu 生sanh 。 依y 色sắc 而nhi 轉chuyển 。 若nhược 因nhân 於ư 色sắc 已dĩ 得đắc 離ly 愛ái 。 厭yếm 背bối/bội 色sắc 故cố 。 所sở 引dẫn 心tâm 等đẳng 非phi 色sắc 俱câu 生sanh 不bất 依y 色sắc 轉chuyển 。 何hà 故cố 名danh 為vi 。 欲dục 等đẳng 三tam 界giới 。 能năng 持trì 自tự 相tương/tướng 故cố 名danh 為vi 界giới 。 或hoặc 種chủng 族tộc 義nghĩa 如như 前tiền 已dĩ 釋thích 。 欲dục 所sở 屬thuộc 界giới 說thuyết 名danh 欲dục 界giới 。 色sắc 所sở 屬thuộc 界giới 說thuyết 名danh 色sắc 界giới 。 略lược 去khứ 中trung 言ngôn 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 胡hồ 椒tiêu 飲ẩm 如như 金kim 剛cang 環hoàn 。 於ư 彼bỉ 界giới 中trung 。 色sắc 非phi 有hữu 故cố 名danh 為vi 無vô 色sắc 。 所sở 言ngôn 色sắc 者giả 。 是thị 變biến 礙ngại 義nghĩa 。 或hoặc 示thị 現hiện 義nghĩa 。 彼bỉ 體thể 非phi 色sắc 立lập 無vô 色sắc 名danh 。 非phi 彼bỉ 但đãn 用dụng 色sắc 無vô 為vi 體thể 。 無vô 色sắc 所sở 屬thuộc 界giới 說thuyết 。 名danh 無vô 色sắc 界giới 。 略lược 去khứ 中trung 言ngôn 喻dụ 如như 前tiền 說thuyết 。 又hựu 欲dục 之chi 界giới 。 名danh 為vi 欲dục 界giới 。 此thử 界giới 力lực 能năng 任nhậm 持trì 欲dục 故cố 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 應ưng 知tri 亦diệc 然nhiên 。 此thử 中trung 欲dục 言ngôn 為vi 說thuyết 何hà 法Pháp 。 略lược 說thuyết 段đoạn 食thực 婬dâm 所sở 引dẫn 貪tham 。 如như 經kinh 頌tụng 言ngôn 。
世thế 諸chư 妙diệu 境cảnh 非phi 真chân 欲dục 。 真chân 欲dục 謂vị 人nhân 分phân 別biệt 貪tham 。
妙diệu 境cảnh 如như 本bổn 住trụ 世thế 間gian 。 智trí 者giả 於ư 中trung 已dĩ 除trừ 欲dục 。
邪tà 命mạng 外ngoại 道đạo 便tiện 詰cật 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 言ngôn 。
若nhược 世thế 妙diệu 境cảnh 非phi 真chân 欲dục 。 說thuyết 欲dục 是thị 人nhân 分phân 別biệt 貪tham 。
比Bỉ 丘Khâu 應ưng 名danh 受thọ 欲dục 人nhân 。 起khởi 惡ác 分phân 別biệt 尋tầm 思tư 故cố 。
時thời 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 反phản 質chất 彼bỉ 言ngôn 。
若nhược 世thế 妙diệu 境cảnh 是thị 真chân 欲dục 。 說thuyết 欲dục 非phi 人nhân 分phân 別biệt 貪tham 。
汝nhữ 師sư 應ưng 名danh 受thọ 欲dục 人nhân 。 恆hằng 觀quán 可khả 意ý 妙diệu 色sắc 故cố 。
若nhược 法pháp 於ư 彼bỉ 三tam 界giới 現hiện 行hành 。 此thử 法pháp 即tức 說thuyết 三tam 界giới 繫hệ 不phủ 。 不bất 爾nhĩ 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 隨tùy 增tăng 三tam 界giới 貪tham 者giả 是thị 三tam 界giới 繫hệ 。 此thử 中trung 何hà 法pháp 名danh 三tam 界giới 貪tham 。 謂vị 三tam 界giới 中trung 。 各các 隨tùy 增tăng 者giả 。 今kim 此thử 所sở 言ngôn 同đồng 縛phược 馬mã 答đáp 。 猶do 如như 有hữu 問vấn 縛phược 馬mã 者giả 誰thùy 。 答đáp 言ngôn 馬mã 主chủ 。 即tức 彼bỉ 復phục 問vấn 馬mã 主chủ 是thị 誰thùy 。 答đáp 言ngôn 縛phược 者giả 。 如như 是thị 二nhị 答đáp 皆giai 不bất 令linh 解giải 。 今kim 此thử 所sở 言ngôn 不bất 同đồng 彼bỉ 答đáp 。 謂vị 於ư 前tiền 說thuyết 欲dục 界giới 諸chư 處xứ 未vị 離ly 貪tham 者giả 貪tham 名danh 欲dục 貪tham 。 此thử 所sở 隨tùy 增tăng 名danh 欲dục 界giới 繫hệ 。 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 。 色sắc 無vô 色sắc 中trung 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 不bất 定định 地địa 貪tham 名danh 欲dục 貪tham 。 此thử 所sở 隨tùy 增tăng 名danh 欲dục 界giới 繫hệ 。 諸chư 靜tĩnh 慮lự 地địa 貪tham 名danh 色sắc 貪tham 。 此thử 所sở 隨tùy 增tăng 名danh 色sắc 界giới 繫hệ 。 諸chư 無vô 色sắc 地địa 貪tham 名danh 無vô 色sắc 貪tham 。 此thử 所sở 隨tùy 增tăng 名danh 為vi 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 於ư 欲dục 化hóa 心tâm 上thượng 如như 何hà 起khởi 欲dục 貪tham 。 從tùng 他tha 所sở 聞văn 。 或hoặc 自tự 退thoái 失thất 生sanh 愛ái 味vị 故cố 。 或hoặc 觀quán 化hóa 者giả 自tự 在tại 勢thế 力lực 於ư 彼bỉ 化hóa 心tâm 生sanh 貪tham 愛ái 故cố 。 若nhược 心tâm 能năng 化hóa 香hương 味vị 二nhị 法pháp 。 此thử 能năng 化hóa 心tâm 是thị 欲dục 界giới 繫hệ 。 色sắc 界giới 心tâm 不bất 能năng 化hóa 作tác 香hương 味vị 故cố 。 如như 是thị 三tam 界giới 。 唯duy 有hữu 一nhất 耶da 。 三tam 界giới 無vô 邊biên 如như 虛hư 空không 量lượng 。 故cố 雖tuy 無vô 有hữu 始thỉ 起khởi 有hữu 情tình 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 一nhất 一nhất 化hóa 度độ 無vô 數số 有hữu 情tình 。 令linh 證chứng 無vô 餘dư 般bát 涅Niết 槃Bàn 界giới 而nhi 不bất 窮cùng 盡tận 。 猶do 若nhược 虛hư 空không 。 世thế 界giới 當đương 言ngôn 。 云vân 何hà 安an 住trụ 。 當đương 言ngôn 傍bàng 住trụ 故cố 。 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 譬thí 如như 天thiên 雨vũ 。 滴tích 如như 車xa 軸trục 。 無vô 間gian 無vô 斷đoạn 從tùng 空không 下hạ 澍chú 。 如như 是thị 東đông 方phương 。 無vô 間gian 無vô 斷đoạn 無vô 量lượng 世thế 界giới 。 或hoặc 壞hoại 或hoặc 成thành 。 如như 於ư 東đông 方phương 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 說thuyết 上thượng 下hạ 。 有hữu 說thuyết 亦diệc 有hữu 。 上thượng 下hạ 二nhị 方phương 。 餘dư 部bộ 經kinh 中trung 說thuyết 十thập 方phương 故cố 。 色sắc 究cứu 竟cánh 上thượng 復phục 有hữu 欲dục 界giới 。 於ư 欲dục 界giới 下hạ 有hữu 色sắc 究cứu 竟cánh 。 若nhược 有hữu 離ly 一nhất 欲dục 界giới 貪tham 時thời 。 諸chư 欲dục 界giới 貪tham 皆giai 得đắc 滅diệt 離ly 。 離ly 色sắc 無vô 色sắc 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 依y 初sơ 靜tĩnh 慮lự 起khởi 通thông 慧tuệ 時thời 。 所sở 發phát 神thần 通thông 但đãn 能năng 往vãng 至chí 自tự 所sở 生sanh 界giới 梵Phạm 世Thế 非phi 餘dư 。 所sở 餘dư 通thông 慧tuệ 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 已dĩ 說thuyết 三tam 界giới 。 五ngũ 趣thú 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
於ư 中trung 地địa 獄ngục 等đẳng 。 自tự 名danh 說thuyết 五ngũ 趣thú 。
唯duy 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 有hữu 情tình 非phi 中trung 有hữu 。
論luận 曰viết 。 於ư 三tam 界giới 中trung 。 說thuyết 有hữu 五ngũ 趣thú 。 即tức 地địa 獄ngục 等đẳng 如như 自tự 名danh 說thuyết 。 謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 地địa 獄ngục 傍bàng 生sanh 。 鬼quỷ 及cập 人nhân 天thiên 是thị 名danh 五ngũ 趣thú 。 唯duy 於ư 欲dục 界giới 有hữu 四tứ 趣thú 全toàn 。 三tam 界giới 各các 有hữu 天thiên 趣thú 一nhất 分phần/phân 。 為vi 有hữu 三tam 界giới 非phi 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 而nhi 於ư 界giới 中trung 說thuyết 有hữu 五ngũ 趣thú 。 有hữu 謂vị 善thiện 染nhiễm 外ngoại 器khí 中trung 有hữu 雖tuy 是thị 界giới 性tánh 而nhi 非phi 趣thú 攝nhiếp 。 五ngũ 趣thú 體thể 唯duy 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 趣thú 應ưng 相tương/tướng 雜tạp 。 於ư 一nhất 趣thú 中trung 具cụ 有hữu 五ngũ 趣thú 業nghiệp 煩phiền 惱não 故cố 。 五ngũ 趣thú 唯duy 是thị 有hữu 情tình 數số 攝nhiếp 。 體thể 非phi 中trung 有hữu 。 施thi 設thiết 足túc 論luận 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 四tứ 生sanh 攝nhiếp 五ngũ 趣thú 非phi 五ngũ 攝nhiếp 四tứ 生sanh 。 不bất 攝nhiếp 者giả 何hà 。 所sở 謂vị 中trung 有hữu 。 法pháp 蘊uẩn 足túc 論luận 。 亦diệc 作tác 是thị 言ngôn 。 眼nhãn 界giới 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 是thị 眼nhãn 。 眼nhãn 根căn 眼nhãn 處xứ 眼nhãn 界giới 地địa 獄ngục 傍bàng 生sanh 。 鬼quỷ 人nhân 天thiên 趣thú 修tu 成thành 中trung 有hữu 。 契Khế 經Kinh 亦diệc 簡giản 中trung 有hữu 異dị 趣thú 。 是thị 何hà 契Khế 經Kinh 。 謂vị 七thất 有hữu 經kinh 。 彼bỉ 說thuyết 七thất 有hữu 。 謂vị 地địa 獄ngục 有hữu 傍bàng 生sanh 有hữu 餓ngạ 鬼quỷ 有hữu 天thiên 有hữu 人nhân 。 有hữu 業nghiệp 有hữu 中trung 有hữu 。 彼bỉ 經kinh 中trung 說thuyết 五ngũ 趣thú 及cập 因nhân 并tinh 趣thú 方phương 便tiện 。 故cố 趣thú 唯duy 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 其kỳ 理lý 極cực 成thành 。 簡giản 業nghiệp 有hữu 因nhân 異dị 諸chư 趣thú 故cố 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 誦tụng 如như 是thị 契Khế 經Kinh 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 作tác 是thị 言ngôn 。 具Cụ 壽thọ 。 若nhược 有hữu 地địa 獄ngục 諸chư 漏lậu 現hiện 前tiền 故cố 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 順thuận 地địa 獄ngục 受thọ 業nghiệp 。 彼bỉ 身thân 語ngữ 意ý 曲khúc 穢uế 濁trược 故cố 於ư 㮏# 落lạc 迦ca 中trung 受thọ 五ngũ 蘊uẩn 異dị 熟thục 。 異dị 熟thục 起khởi 已dĩ 名danh 那na 落lạc 迦ca 。 除trừ 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 彼bỉ 那na 落lạc 迦ca 。 都đô 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 趣thú 唯duy 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 品phẩm 類loại 足túc 論luận 當đương 云vân 何hà 通thông 。 彼bỉ 說thuyết 五ngũ 趣thú 一nhất 切thiết 隨tùy 眠miên 。 所sở 隨tùy 增tăng 故cố 。 彼bỉ 說thuyết 五ngũ 趣thú 續tục 生sanh 心tâm 中trung 容dung 有hữu 五ngũ 部bộ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 趣thú 及cập 入nhập 心tâm 。 總tổng 說thuyết 為vi 趣thú 。 無vô 相tướng 違vi 失thất 。 譬thí 如như 村thôn 落lạc 及cập 村thôn 落lạc 邊biên 總tổng 名danh 村thôn 落lạc 。 有hữu 說thuyết 。 趣thú 體thể 亦diệc 通thông 善thiện 染nhiễm 。 然nhiên 七thất 有hữu 經kinh 簡giản 業nghiệp 有hữu 者giả 。 非phi 別biệt 說thuyết 故cố 定định 非phi 彼bỉ 攝nhiếp 。 如như 五ngũ 濁trược 中trung 煩phiền 惱não 與dữ 見kiến 別biệt 說thuyết 為vi 濁trược 。 非phi 別biệt 說thuyết 故cố 。 彼bỉ 見kiến 定định 非phi 煩phiền 惱não 所sở 攝nhiếp 。 如như 是thị 業nghiệp 有hữu 雖tuy 亦diệc 是thị 趣thú 。 為vi 顯hiển 趣thú 因nhân 。 是thị 故cố 別biệt 說thuyết 。 若nhược 爾nhĩ 中trung 有hữu 亦diệc 應ưng 是thị 趣thú 。 不bất 爾nhĩ 。 趣thú 義nghĩa 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 趣thú 謂vị 所sở 往vãng 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 中trung 有hữu 是thị 所sở 往vãng 。 即tức 死tử 處xứ 生sanh 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 無vô 色sắc 亦diệc 應ưng 非phi 趣thú 。 即tức 於ư 死tử 處xứ 而nhi 受thọ 生sanh 故cố 。 既ký 爾nhĩ 中trung 有hữu 名danh 中trung 有hữu 故cố 不bất 應ưng 名danh 趣thú 。 二nhị 趣thú 中trung 故cố 名danh 為vi 中trung 有hữu 。 此thử 若nhược 趣thú 攝nhiếp 非phi 中trung 間gian 故cố 。 是thị 則tắc 不bất 應ưng 說thuyết 名danh 中trung 有hữu 。 然nhiên 彼bỉ 尊Tôn 者Giả 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 言ngôn 異dị 熟thục 起khởi 已dĩ 名danh 地địa 獄ngục 者giả 。 說thuyết 異dị 熟thục 起khởi 方phương 名danh 地địa 獄ngục 。 非phi 說thuyết 地địa 獄ngục 唯duy 是thị 異dị 熟thục 。 然nhiên 復phục 說thuyết 言ngôn 除trừ 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 彼bỉ 那na 落lạc 迦ca 。 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 為vi 遮già 實thật 有hữu 能năng 往vãng 諸chư 趣thú 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 非phi 遮già 餘dư 蘊uẩn 故cố 作tác 是thị 言ngôn 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 說thuyết 。 趣thú 唯duy 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 有hữu 說thuyết 。 一nhất 向hướng 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 亦diệc 通thông 長trưởng 養dưỡng 。 即tức 於ư 三tam 界giới 。 及cập 五ngũ 趣thú 中trung 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 識thức 住trụ 有hữu 七thất 。 其kỳ 七thất 者giả 何hà 頌tụng 曰viết 。
身thân 異dị 及cập 想tưởng 異dị 。 身thân 異dị 同đồng 一nhất 想tưởng 。
翻phiên 此thử 身thân 想tưởng 一nhất 。 并tinh 無vô 色sắc 下hạ 三tam 。
故cố 識thức 住trụ 有hữu 七thất 。 餘dư 非phi 有hữu 損tổn 壞hoại 。
論luận 曰viết 。 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 身thân 異dị 想tưởng 異dị 。 如như 人nhân 一nhất 分phần/phân 天thiên 。 是thị 第đệ 一nhất 識thức 住trụ 。 一nhất 分phần/phân 天thiên 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 天thiên 及cập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 除trừ 劫kiếp 初sơ 起khởi 。 言ngôn 身thân 異dị 者giả 。 謂vị 彼bỉ 色sắc 身thân 種chủng 種chủng 顯hiển 形hình 狀trạng 貌mạo 異dị 故cố 。 彼bỉ 由do 身thân 異dị 。 或hoặc 有hữu 異dị 身thân 故cố 彼bỉ 有hữu 情tình 說thuyết 名danh 身thân 異dị 。 言ngôn 想tưởng 異dị 者giả 。 謂vị 彼bỉ 苦khổ 樂lạc 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 想tưởng 差sai 別biệt 故cố 。 彼bỉ 由do 想tưởng 異dị 。 或hoặc 有hữu 異dị 想tưởng 故cố 彼bỉ 有hữu 情tình 說thuyết 名danh 想tưởng 異dị 。 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 身thân 異dị 想tưởng 一nhất 如như 梵Phạm 眾chúng 天thiên 謂vị 劫kiếp 初sơ 起khởi 。 是thị 第đệ 二nhị 識thức 住trụ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 劫kiếp 初sơ 起khởi 。 彼bỉ 諸chư 梵Phạm 眾chúng 。 起khởi 如như 是thị 想tưởng 。 我ngã 等đẳng 皆giai 是thị 。 大đại 梵Phạm 所sở 生sanh 。 大đại 梵Phạm 爾nhĩ 時thời 亦diệc 起khởi 此thử 想tưởng 。 是thị 諸chư 梵Phạm 眾chúng 皆giai 我ngã 所sở 生sanh 。 同đồng 想tưởng 一nhất 因nhân 故cố 名danh 想tưởng 一nhất 。 大đại 梵Phạm 王Vương 身thân 其kỳ 量lượng 高cao 廣quảng 。 容dung 貌mạo 威uy 德đức 言ngôn 語ngữ 光quang 明minh 衣y 冠quan 等đẳng 事sự 。 一nhất 一nhất 皆giai 與dữ 梵Phạm 眾chúng 不bất 同đồng 故cố 名danh 身thân 異dị 。 經kinh 說thuyết 。 梵Phạm 眾chúng 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 曾tằng 見kiến 如như 是thị 有hữu 情tình 。 長trường 壽thọ 久cửu 住trụ 。 乃nãi 至chí 起khởi 願nguyện 。 云vân 何hà 當đương 令linh 。 諸chư 餘dư 有hữu 情tình 。 生sanh 我ngã 同đồng 分phần/phân 。 於ư 彼bỉ 正chánh 起khởi 此thử 心tâm 願nguyện 時thời 。 我ngã 等đẳng 便tiện 生sanh 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 內nội 。 梵Phạm 眾chúng 何hà 處xứ 曾tằng 見kiến 梵Phạm 王Vương 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 住trụ 極cực 光quang 淨tịnh 。 從tùng 彼bỉ 天thiên 沒một 。 來lai 生sanh 此thử 故cố 。 云vân 何hà 今kim 時thời 不bất 得đắc 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 而nhi 能năng 憶ức 念niệm 彼bỉ 地địa 宿túc 住trụ 事sự 耶da 。 若nhược 彼bỉ 已dĩ 得đắc 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 云vân 何hà 緣duyên 大đại 梵Phạm 猶do 。 起khởi 戒giới 禁cấm 取thủ 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 住trụ 中trung 有hữu 中trung 。 彼bỉ 住trụ 中trung 有hữu 中trung 無vô 長trường 時thời 住trụ 義nghĩa 。 以dĩ 於ư 受thọ 生sanh 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 如như 何hà 梵Phạm 眾chúng 可khả 作tác 念niệm 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 曾tằng 見kiến 如như 是thị 有hữu 情tình 。 長trường 壽thọ 久cửu 住trụ 。 是thị 故cố 梵Phạm 眾chúng 即tức 住trụ 自tự 天thiên 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 前tiền 所sở 更cánh 事sự 。 謂vị 先tiên 見kiến 彼bỉ 長trường 壽thọ 久cửu 住trụ 。 後hậu 重trọng/trùng 見kiến 時thời 。 起khởi 如như 是thị 念niệm 。 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 身thân 一nhất 想tưởng 異dị 如như 。 極Cực 光Quang 淨Tịnh 天Thiên 。 是thị 第đệ 三tam 識thức 住trụ 。 此thử 中trung 舉cử 後hậu 兼kiêm 以dĩ 攝nhiếp 初sơ 。 應ưng 知tri 具cụ 攝nhiếp 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 彼bỉ 少thiểu 光quang 天thiên 無Vô 量Lượng 光Quang 天Thiên 。 何hà 識thức 住trụ 攝nhiếp 。 彼bỉ 天thiên 顯hiển 形hình 狀trạng 貌mạo 不bất 異dị 故cố 名danh 身thân 一nhất 。 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 苦khổ 樂lạc 二nhị 想tưởng 交giao 參tham 故cố 名danh 想tưởng 異dị 。 傳truyền 說thuyết 。 彼bỉ 天thiên 厭yếm 根căn 本bổn 地địa 喜hỷ 根căn 已dĩ 起khởi 近cận 分phần/phân 地địa 捨xả 根căn 現hiện 前tiền 。 厭yếm 近cận 分phần/phân 地địa 捨xả 根căn 已dĩ 起khởi 根căn 本bổn 地địa 喜hỷ 根căn 現hiện 前tiền 。 如như 富phú 貴quý 人nhân 厭yếm 欲dục 樂lạc 已dĩ 便tiện 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 厭yếm 法Pháp 樂lạc 已dĩ 復phục 受thọ 欲dục 樂lạc 。 豈khởi 不bất 遍biến 淨tịnh 想tưởng 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 非phi 遍biến 淨tịnh 天thiên 曾tằng 有hữu 厭yếm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 靜tĩnh 曾tằng 無vô 厭yếm 時thời 。 喜hỷ 則tắc 不bất 然nhiên 擾nhiễu 動động 心tâm 故cố 。 經kinh 部bộ 師sư 說thuyết 。 有hữu 餘dư 契Khế 經Kinh 釋thích 彼bỉ 天thiên 中trung 有hữu 想tưởng 異dị 義nghĩa 。 謂vị 極cực 光quang 淨tịnh 有hữu 天thiên 新tân 生sanh 。 未vị 善thiện 了liễu 知tri 世thế 間gian 成thành 壞hoại 。 彼bỉ 見kiến 下hạ 地địa 。 火hỏa 焰diễm 洞đỗng 然nhiên 。 見kiến 已dĩ 便tiện 生sanh 驚kinh 怖bố 厭yếm 離ly 。 勿vật 彼bỉ 火hỏa 焰diễm 燒thiêu 盡tận 梵Phạm 宮cung 令linh 彼bỉ 皆giai 空không 上thượng 侵xâm 我ngã 處xứ 。 彼bỉ 極cực 光quang 淨tịnh 有hữu 舊cựu 生sanh 天thiên 。 已dĩ 善thiện 了liễu 知tri 世thế 間gian 成thành 壞hoại 。 便tiện 慰úy 喻dụ 彼bỉ 驚kinh 怖bố 天thiên 言ngôn 。 淨tịnh 仙tiên 淨tịnh 仙tiên 。 勿vật 怖bố 勿vật 怖bố 。 昔tích 彼bỉ 火hỏa 焰diễm 燒thiêu 盡tận 梵Phạm 宮cung 。 令linh 其kỳ 皆giai 空không 即tức 於ư 彼bỉ 滅diệt 。 彼bỉ 於ư 火hỏa 焰diễm 有hữu 來lai 不bất 來lai 想tưởng 及cập 怖bố 不bất 怖bố 想tưởng 故cố 名danh 想tưởng 異dị 。 非phi 由do 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 苦khổ 樂lạc 想tưởng 有hữu 交giao 參tham 故cố 得đắc 想tưởng 異dị 名danh 。 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 身thân 一nhất 想tưởng 一nhất 。 如như 遍Biến 淨Tịnh 天Thiên 。 是thị 第đệ 四tứ 識thức 住trụ 。 唯duy 有hữu 樂lạc 想tưởng 故cố 名danh 想tưởng 一nhất 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 由do 染nhiễm 污ô 想tưởng 故cố 言ngôn 想tưởng 一nhất 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 由do 二nhị 善thiện 想tưởng 故cố 言ngôn 想tưởng 異dị 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 由do 異dị 熟thục 想tưởng 故cố 言ngôn 想tưởng 一nhất 。 下hạ 三tam 無vô 色sắc 名danh 別biệt 。 如như 經kinh 即tức 三tam 識thức 住trụ 是thị 名danh 為vi 七thất 。 此thử 中trung 何hà 法pháp 名danh 為vi 識thức 住trụ 。 謂vị 彼bỉ 所sở 繫hệ 五ngũ 蘊uẩn 四tứ 蘊uẩn 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 是thị 名danh 識thức 住trụ 。 所sở 餘dư 何hà 故cố 非phi 識thức 住trụ 耶da 。 於ư 餘dư 處xứ 皆giai 有hữu 損tổn 壞hoại 識thức 法pháp 故cố 。 餘dư 處xứ 者giả 何hà 。 謂vị 諸chư 惡ác 處xứ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 及cập 與dữ 有hữu 頂đảnh 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 彼bỉ 處xứ 有hữu 損tổn 壞hoại 識thức 法pháp 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 損tổn 壞hoại 識thức 法pháp 。 謂vị 諸chư 惡ác 處xứ 有hữu 重trọng 苦khổ 受thọ 能năng 損tổn 於ư 識thức 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 有hữu 無vô 想tưởng 定định 及cập 無vô 想tưởng 事sự 。 有hữu 頂đảnh 天thiên 中trung 有hữu 滅diệt 盡tận 定định 能năng 壞hoại 於ư 識thức 令linh 相tương 續tục 斷đoạn 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 復phục 說thuyết 。 若nhược 處xứ 餘dư 處xứ 有hữu 情tình 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 來lai 止chỉ 。 若nhược 至chí 於ư 此thử 不bất 更cánh 求cầu 出xuất 。 說thuyết 名danh 識thức 住trụ 。 於ư 諸chư 惡ác 處xứ 二nhị 義nghĩa 俱câu 無vô 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 心tâm 恆hằng 求cầu 出xuất 。 謂vị 諸chư 異dị 生sanh 求cầu 入nhập 無vô 想tưởng 。 若nhược 諸chư 聖thánh 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 入nhập 淨tịnh 居cư 或hoặc 無vô 色sắc 處xứ 。 若nhược 淨tịnh 居cư 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 證chứng 寂tịch 滅diệt 。 有hữu 頂đảnh 昧muội 劣liệt 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 如như 是thị 分phân 別biệt 。 七thất 識thức 住trụ 已dĩ 。 因nhân 茲tư 復phục 說thuyết 九cửu 有hữu 情tình 居cư 。 其kỳ 九cửu 者giả 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
應ưng 知tri 兼kiêm 有hữu 頂đảnh 。 及cập 無vô 想tưởng 有hữu 情tình 。
是thị 九cửu 有hữu 情tình 居cư 。 餘dư 非phi 不bất 樂nhạo 住trụ 。
論luận 曰viết 。 前tiền 七thất 識thức 住trụ 及cập 第đệ 一nhất 有hữu 無vô 想tưởng 有hữu 情tình 。 是thị 名danh 為vi 九cửu 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 唯duy 於ư 此thử 九cửu 欣hân 樂nhạo 住trụ 故cố 。 立lập 有hữu 情tình 居cư 。 餘dư 處xứ 皆giai 非phi 。 不bất 樂nhạo 住trụ 故cố 。 言ngôn 餘dư 處xứ 者giả 。 謂vị 諸chư 惡ác 處xứ 。 非phi 有hữu 情tình 類loại 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 居cư 中trung 。 惡ác 業nghiệp 羅la 剎sát 逼bức 之chi 令linh 住trụ 故cố 。 彼bỉ 如như 牢lao 獄ngục 不bất 立lập 有hữu 情tình 居cư 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 除trừ 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 餘dư 非phi 有hữu 情tình 居cư 。 如như 識thức 住trụ 中trung 釋thích 。 前tiền 所sở 引dẫn 經kinh 說thuyết 七thất 識thức 住trụ 。
復phục 有hữu 餘dư 經kinh 說thuyết 四tứ 識thức 住trụ 。 其kỳ 四tứ 者giả 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
四tứ 識thức 住trụ 當đương 知tri 。 四tứ 蘊uẩn 唯duy 自tự 地địa 。
說thuyết 獨độc 識thức 非phi 住trụ 。 有hữu 漏lậu 四tứ 句cú 攝nhiếp 。
論luận 曰viết 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 識thức 隨tùy 色sắc 住trụ 。 識thức 隨tùy 受thọ 住trụ 。 識thức 隨tùy 想tưởng 住trụ 。 識thức 隨tùy 行hành 住trụ 。 是thị 名danh 四tứ 種chủng 。 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 其kỳ 體thể 云vân 何hà 。 謂vị 隨tùy 次thứ 第đệ 有hữu 漏lậu 四tứ 蘊uẩn 。 又hựu 此thử 唯duy 在tại 自tự 地địa 非phi 餘dư 。 識thức 所sở 依y 著trước 名danh 識thức 住trụ 故cố 。 非phi 於ư 異dị 地địa 色sắc 等đẳng 蘊uẩn 中trung 識thức 隨tùy 愛ái 力lực 依y 著trước 於ư 彼bỉ 。 如như 何hà 不bất 說thuyết 識thức 為vi 識thức 住trụ 。 由do 離ly 能năng 住trụ 立lập 所sở 住trụ 故cố 。 非phi 能năng 住trụ 識thức 可khả 名danh 所sở 住trụ 。 如như 非phi 即tức 王vương 可khả 名danh 王vương 座tòa 。 或hoặc 若nhược 有hữu 法pháp 識thức 所sở 乘thừa 御ngự 如như 人nhân 船thuyền 理lý 說thuyết 名danh 識thức 住trụ 。 非phi 識thức 即tức 能năng 乘thừa 御ngự 自tự 體thể 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 識thức 為vi 識thức 住trụ 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 所sở 說thuyết 如như 是thị 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 餘dư 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 於ư 識thức 食thực 中trung 有hữu 喜hỷ 有hữu 染nhiễm 。 有hữu 喜hỷ 染nhiễm 故cố 識thức 住trụ 其kỳ 中trung 識thức 所sở 乘thừa 御ngự 。 又hựu 如như 何hà 言ngôn 前tiền 七thất 識thức 住trụ 五ngũ 蘊uẩn 為vi 體thể 。 雖tuy 有hữu 是thị 說thuyết 。 而nhi 於ư 生sanh 處xứ 所sở 攝nhiếp 蘊uẩn 中trung 不bất 別biệt 分phân 析tích 。 總tổng 生sanh 喜hỷ 染nhiễm 故cố 。 識thức 轉chuyển 時thời 亦diệc 名danh 識thức 住trụ 。 非phi 獨độc 說thuyết 識thức 。 然nhiên 色sắc 等đẳng 蘊uẩn 一nhất 一nhất 能năng 生sanh 種chủng 種chủng 喜hỷ 染nhiễm 令linh 識thức 依y 著trước 。 獨độc 識thức 不bất 然nhiên 故cố 言ngôn 非phi 住trụ 。 是thị 故cố 於ư 此thử 。 四tứ 識thức 住trụ 中trung 識thức 非phi 識thức 住trụ 。 於ư 餘dư 可khả 說thuyết 。 又hựu 佛Phật 意ý 說thuyết 。 此thử 四tứ 識thức 住trụ 。 猶do 如như 良lương 田điền 。 總tổng 說thuyết 一nhất 切thiết 。 有hữu 取thủ 諸chư 識thức 。 猶do 如như 種chủng 子tử 。 不bất 可khả 種chủng 子tử 立lập 為vi 良lương 田điền 。 仰ngưỡng 測trắc 世Thế 尊Tôn 教giáo 意ý 如như 是thị 。 又hựu 法pháp 與dữ 識thức 可khả 俱câu 時thời 生sanh 為vi 識thức 良lương 田điền 。 可khả 立lập 識thức 住trụ 。 識thức 蘊uẩn 不bất 爾nhĩ 。 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 七thất 種chủng 四tứ 種chủng 識thức 住trụ 雖tuy 殊thù 而nhi 皆giai 有hữu 漏lậu 。 為vi 七thất 攝nhiếp 四tứ 四tứ 攝nhiếp 七thất 耶da 。 非phi 遍biến 相tương/tướng 攝nhiếp 。 可khả 為vi 四tứ 句cú 。 謂vị 審thẩm 觀quán 察sát 應ưng 知tri 。 二nhị 門môn 體thể 互hỗ 寬khoan 陿hiệp 得đắc 成thành 四tứ 句cú 。 或hoặc 有hữu 七thất 攝nhiếp 非phi 四tứ 攝nhiếp 等đẳng 。 第đệ 一nhất 句cú 者giả 。 謂vị 七thất 中trung 識thức 。 第đệ 二nhị 句cú 者giả 。 謂vị 諸chư 惡ác 處xứ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 及cập 有hữu 頂đảnh 中trung 除trừ 識thức 餘dư 蘊uẩn 。 第đệ 三tam 句cú 者giả 。 七thất 中trung 四tứ 蘊uẩn 。 第đệ 四tứ 句cú 者giả 。 謂vị 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 。 諸chư 界giới 趣thú 中trung 。 應ưng 知tri 其kỳ 生sanh 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
何hà 處xứ 有hữu 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
於ư 中trung 有hữu 四tứ 生sanh 。 有hữu 情tình 謂vị 卵noãn 等đẳng 。
人nhân 傍bàng 生sanh 具cụ 四tứ 。 地địa 獄ngục 及cập 諸chư 天thiên 。
中trung 有hữu 唯duy 化hóa 生sanh 。 鬼quỷ 通thông 胎thai 化hóa 二nhị 。
論luận 曰viết 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 卵noãn 生sanh 胎thai 生sanh 。 濕thấp 生sanh 化hóa 生sanh 。 是thị 名danh 為vi 四tứ 。 生sanh 謂vị 生sanh 類loại 。 諸chư 有hữu 情tình 中trung 。 雖tuy 餘dư 類loại 雜tạp 而nhi 生sanh 類loại 等đẳng 。 云vân 何hà 卵noãn 生sanh 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 生sanh 從tùng 卵noãn 㲉xác 是thị 名danh 卵noãn 生sanh 。 如như 鵝nga 孔khổng 雀tước 鸚anh 鵡vũ 鴈nhạn 等đẳng 。 云vân 何hà 胎thai 生sanh 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 生sanh 從tùng 胎thai 藏tạng 是thị 名danh 胎thai 生sanh 。 如như 象tượng 馬mã 牛ngưu 猪trư 羊dương 驢lư 等đẳng 。 云vân 何hà 濕thấp 生sanh 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 生sanh 從tùng 濕thấp 氣khí 是thị 名danh 濕thấp 生sanh 。 如như 虫trùng 飛phi 蛾nga 蚊văn 蚰du 蜒diên 等đẳng 。 云vân 何hà 化hóa 生sanh 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 生sanh 無vô 所sở 託thác 是thị 名danh 化hóa 生sanh 。 如như 那na 落lạc 迦ca 天thiên 中trung 有hữu 等đẳng 。 具cụ 根căn 無vô 缺khuyết 支chi 分phần/phân 頓đốn 生sanh 。 無vô 而nhi 欻hốt 有hữu 故cố 名danh 為vi 化hóa 。 人nhân 傍bàng 生sanh 趣thú 各các 具cụ 四tứ 種chủng 。 人nhân 卵noãn 生sanh 者giả 。 謂vị 如như 世thế 羅la 鄔ổ 波ba 世thế 羅la 生sanh 從tùng 鶴hạc 卵noãn 。 鹿lộc 母mẫu 所sở 生sanh 三tam 十thập 二nhị 子tử 。 般bát 遮già 羅la 王vương 五ngũ 百bách 子tử 等đẳng 。 人nhân 胎thai 生sanh 者giả 。 如như 今kim 世thế 人nhân 。 人nhân 濕thấp 生sanh 者giả 。 如như 曼mạn 馱đà 多đa 遮già 盧lô 鄔ổ 波ba 遮già 盧lô 。 鴿cáp 鬘man 菴am 羅la 衛vệ 等đẳng 。 人nhân 化hóa 生sanh 者giả 。 唯duy 劫kiếp 初sơ 人nhân 。 傍bàng 生sanh 三tam 種chủng 共cộng 所sở 現hiện 見kiến 。 化hóa 生sanh 如như 龍long 揭yết 路lộ 荼đồ 等đẳng 。 一nhất 切thiết 地địa 獄ngục 。 諸chư 天thiên 中trung 有hữu 皆giai 唯duy 化hóa 生sanh 。 鬼quỷ 趣thú 唯duy 通thông 胎thai 化hóa 二nhị 種chủng 。 鬼quỷ 胎thai 生sanh 者giả 。 如như 餓ngạ 鬼quỷ 女nữ 白bạch 目Mục 連Liên 云vân 。
我ngã 夜dạ 生sanh 五ngũ 子tử 。 隨tùy 生sanh 皆giai 自tự 食thực 。
晝trú 生sanh 五ngũ 亦diệc 然nhiên 。 雖tuy 盡tận 而nhi 無vô 飽bão 。
一nhất 切thiết 生sanh 中trung 。 何hà 生sanh 最tối 勝thắng 。 應ưng 言ngôn 最tối 勝thắng 。 唯duy 是thị 化hóa 生sanh 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 後hậu 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 生sanh 自tự 在tại 。 而nhi 受thọ 胎thai 生sanh 。 現hiện 受thọ 胎thai 生sanh 有hữu 大đại 利lợi 故cố 。 謂vị 為vi 引dẫn 導đạo 諸chư 大đại 釋Thích 種chủng 親thân 屬thuộc 相tương/tướng 因nhân 。 令linh 入nhập 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 引dẫn 餘dư 類loại 令linh 知tri 菩Bồ 薩Tát 是thị 輪Luân 王Vương 種chủng 生sanh 敬kính 慕mộ 心tâm 。 因nhân 得đắc 捨xả 邪tà 趣thú 於ư 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 令linh 所sở 化hóa 生sanh 增tăng 上thượng 心tâm 。 彼bỉ 既ký 是thị 人nhân 。 能năng 成thành 大đại 義nghĩa 。 我ngã 曹tào 亦diệc 爾nhĩ 。 何hà 為vi 不bất 能năng 因nhân 發phát 正chánh 勤cần 專chuyên 修tu 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 若nhược 不bất 爾nhĩ 族tộc 姓tánh 難nan 知tri 。 恐khủng 疑nghi 幻huyễn 化hóa 為vi 天thiên 為vi 鬼quỷ 。 如như 外ngoại 道đạo 論luận 矯kiểu 設thiết 謗báng 言ngôn 。 過quá 百bách 劫kiếp 後hậu 當đương 有hữu 大đại 幻huyễn 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 噉đạm 食thực 世thế 間gian 。 故cố 受thọ 胎thai 生sanh 息tức 諸chư 疑nghi 謗báng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 為vi 留lưu 身thân 界giới 故cố 受thọ 胎thai 生sanh 。 令linh 無vô 量lượng 人nhân 。 及cập 諸chư 異dị 類loại 一nhất 興hưng 供cúng 養dường 千thiên 返phản 生sanh 天thiên 及cập 證chứng 解giải 脫thoát 。 若nhược 受thọ 化hóa 生sanh 無vô 外ngoại 種chủng 故cố 。 身thân 纔tài 殞vẫn 逝thệ 無vô 復phục 遺di 形hình 。 如như 滅diệt 燈đăng 光quang 。 即tức 無vô 所sở 見kiến 。 若nhược 人nhân 信tín 佛Phật 。 有hữu 持trì 願nguyện 通thông 能năng 久cửu 留lưu 身thân 。 此thử 不bất 成thành 釋thích 因nhân 論luận 生sanh 論luận 。 若nhược 化hóa 生sanh 身thân 如như 滅diệt 燈đăng 光quang 死tử 無vô 遺di 者giả 。 何hà 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 化hóa 生sanh 揭yết 路lộ 荼đồ 取thủ 化hóa 生sanh 龍long 為vi 充sung 所sở 食thực 。 以dĩ 不bất 知tri 故cố 。 為vi 食thực 取thủ 龍long 。 不bất 說thuyết 充sung 飢cơ 。 斯tư 有hữu 何hà 失thất 。 或hoặc 龍long 未vị 死tử 暫tạm 得đắc 充sung 飢cơ 。 死tử 已dĩ 還hoàn 飢cơ 。 暫tạm 食thực 何hà 咎cữu 。 於ư 四tứ 生sanh 內nội 何hà 者giả 最tối 多đa 。 唯duy 化hóa 生sanh 。
何hà 以dĩ 故cố 。 三tam 趣thú 少thiểu 分phần 及cập 二nhị 趣thú 全toàn 一nhất 切thiết 中trung 有hữu 皆giai 化hóa 生sanh 故cố 。 此thử 中trung 何hà 法pháp 說thuyết 名danh 中trung 有hữu 。 何hà 緣duyên 中trung 有hữu 非phi 即tức 名danh 生sanh 。 頌tụng 曰viết 。
死tử 生sanh 二nhị 有hữu 中trung 。 五ngũ 蘊uẩn 名danh 中trung 有hữu 。
未vị 至chí 應ưng 至chí 處xứ 。 故cố 中trung 有hữu 非phi 生sanh 。
論luận 曰viết 。 於ư 死tử 有hữu 後hậu 在tại 生sanh 有hữu 前tiền 。 即tức 彼bỉ 中trung 間gian 有hữu 自tự 體thể 起khởi 。 為vi 至chí 生sanh 處xứ 故cố 起khởi 此thử 身thân 。 二nhị 趣thú 中trung 間gian 故cố 名danh 中trung 有hữu 。 此thử 身thân 已dĩ 起khởi 何hà 不bất 名danh 生sanh 。 生sanh 謂vị 當đương 來lai 所sở 應ưng 至chí 處xứ 。 依y 所sở 至chí 義nghĩa 建kiến 立lập 生sanh 名danh 。 此thử 中trung 有hữu 身thân 其kỳ 體thể 雖tuy 起khởi 而nhi 未vị 至chí 彼bỉ 。 故cố 不bất 名danh 生sanh 。 何hà 謂vị 當đương 來lai 所sở 應ưng 至chí 處xứ 。 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 究cứu 竟cánh 分phân 明minh 。 是thị 謂vị 當đương 來lai 所sở 應ưng 至chí 處xứ 。 有hữu 餘dư 部bộ 說thuyết 。 從tùng 死tử 至chí 生sanh 處xứ 容dung 間gian 絕tuyệt 。 故cố 無vô 中trung 有hữu 。 此thử 不bất 應ưng 許hứa 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 依y 理lý 教giáo 故cố 。 理lý 教giáo 者giả 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
如như 穀cốc 等đẳng 相tương 續tục 。 處xử 無vô 間gian 續tục 生sanh 。
像tượng 實thật 有hữu 不bất 成thành 。 不bất 等đẳng 故cố 非phi 譬thí 。
一nhất 處xứ 無vô 二nhị 並tịnh 。 非phi 相tướng 續tục 二nhị 生sanh 。
說thuyết 有hữu 健kiện 達đạt 縛phược 。 及cập 五ngũ 七thất 經kinh 故cố 。
論luận 曰viết 。 且thả 依y 正chánh 理lý 中trung 有hữu 非phi 無vô 。 現hiện 見kiến 世thế 間gian 。 相tương 續tục 轉chuyển 法pháp 。 要yếu 處xứ 無vô 間gian 剎sát 那na 續tục 生sanh 。 且thả 如như 世thế 間gian 穀cốc 等đẳng 相tương 續tục 。 有hữu 情tình 相tương 續tục 。 理lý 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 剎sát 那na 續tục 生sanh 處xứ 必tất 無vô 間gian 。 豈khởi 不bất 現hiện 見kiến 有hữu 法pháp 續tục 生sanh 而nhi 於ư 其kỳ 中trung 。 處xử 亦diệc 有hữu 間gian 。 如như 依y 鏡kính 等đẳng 從tùng 質chất 像tượng 生sanh 。 如như 是thị 有hữu 情tình 。 死tử 有hữu 生sanh 有hữu 。 處xử 雖tuy 有hữu 間gian 何hà 妨phương 續tục 生sanh 。 實thật 有hữu 諸chư 像tượng 理lý 不bất 成thành 故cố 。 又hựu 非phi 等đẳng 故cố 為ví 喻dụ 不bất 成thành 。 謂vị 別biệt 色sắc 生sanh 說thuyết 名danh 為vi 像tượng 。 其kỳ 體thể 實thật 有hữu 理lý 所sở 不bất 成thành 。 設thiết 成thành 非phi 等đẳng 。 故cố 不bất 成thành 喻dụ 。 言ngôn 像tượng 不bất 成thành 故cố 非phi 喻dụ 者giả 。 以dĩ 一nhất 處xứ 所sở 無vô 二nhị 並tịnh 故cố 。 謂vị 於ư 一nhất 處xứ 鏡kính 色sắc 及cập 像tượng 並tịnh 見kiến 現hiện 前tiền 。 二nhị 色sắc 不bất 應ưng 同đồng 處xứ 並tịnh 有hữu 。 依y 異dị 大đại 故cố 。 又hựu 陿hiệp 水thủy 上thượng 兩lưỡng 岸ngạn 色sắc 形hình 。 同đồng 處xứ 一nhất 時thời 俱câu 現hiện 二nhị 像tượng 。 居cư 兩lưỡng 岸ngạn 者giả 互hỗ 見kiến 分phân 明minh 。 曾tằng 無vô 一nhất 處xứ 並tịnh 見kiến 二nhị 色sắc 。 不bất 應ưng 謂vị 此thử 二nhị 色sắc 俱câu 生sanh 。 又hựu 影ảnh 與dữ 光quang 未vị 嘗thường 同đồng 處xứ 。 然nhiên 曾tằng 見kiến 鏡kính 懸huyền 置trí 影ảnh 中trung 。 光quang 像tượng 顯hiển 然nhiên 現hiện 於ư 鏡kính 面diện 。 不bất 應ưng 於ư 此thử 。 謂vị 二nhị 並tịnh 生sanh 。 或hoặc 言ngôn 一nhất 處xứ 無vô 二nhị 並tịnh 者giả 。 鏡kính 面diện 月nguyệt 像tượng 謂vị 之chi 為vi 二nhị 。 近cận 遠viễn 別biệt 見kiến 如như 觀quán 井tỉnh 水thủy 。 若nhược 有hữu 並tịnh 生sanh 如như 何hà 別biệt 見kiến 。 故cố 知tri 諸chư 像tượng 於ư 理lý 實thật 無vô 。 然nhiên 諸chư 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 勢thế 力lực 令linh 如như 是thị 見kiến 。 以dĩ 諸chư 法pháp 性tánh 功công 能năng 差sai 別biệt 。 難nan 可khả 思tư 議nghị 。 已dĩ 辯biện 不bất 成thành 所sở 以dĩ 非phi 喻dụ 。 言ngôn 非phi 等đẳng 故cố 亦diệc 非phi 喻dụ 者giả 。 以dĩ 質chất 與dữ 像tượng 非phi 相tướng 續tục 故cố 。 謂vị 質chất 與dữ 像tượng 非phi 一nhất 相tương 續tục 。 唯duy 依y 鏡kính 等đẳng 有hữu 像tượng 現hiện 故cố 。 像tượng 與dữ 本bổn 質chất 俱câu 時thời 有hữu 故cố 。 如như 死tử 生sanh 有hữu 是thị 一nhất 相tương 續tục 前tiền 後hậu 無vô 間gian 餘dư 處xứ 續tục 生sanh 。 質chất 像tượng 相tương 望vọng 無vô 此thử 相tương 續tục 。 以dĩ 不bất 相tương 似tự 故cố 不bất 成thành 喻dụ 。 又hựu 所sở 現hiện 像tượng 由do 二nhị 生sanh 故cố 。 謂vị 二nhị 緣duyên 故cố 諸chư 像tượng 得đắc 生sanh 。 一nhất 者giả 本bổn 質chất 。 二nhị 者giả 鏡kính 等đẳng 。 二nhị 中trung 勝thắng 者giả 像tượng 依y 彼bỉ 生sanh 。 生sanh 有hữu 無vô 容dung 由do 二nhị 緣duyên 起khởi 。 唯duy 有hữu 死tử 有hữu 無vô 別biệt 勝thắng 依y 。 故cố 所sở 引dẫn 喻dụ 非phi 等đẳng 於ư 法pháp 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 以dĩ 外ngoại 非phi 情tình 精tinh 血huyết 等đẳng 緣duyên 為vi 勝thắng 依y 性tánh 。 由do 化hóa 生sanh 者giả 空không 中trung 欻hốt 生sanh 。 於ư 中trung 計kế 何hà 為vi 勝thắng 依y 性tánh 。 已dĩ 依y 正chánh 理lý 對đối 破phá 彼bỉ 宗tông 從tùng 死tử 至chí 生sanh 處xứ 容dung 間gian 絕tuyệt 。 是thị 故cố 中trung 有hữu 決quyết 定định 非phi 無vô 。 次thứ 依y 聖thánh 教giáo 證chứng 有hữu 中trung 有hữu 。 謂vị 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 有hữu 有hữu 七thất 種chủng 。 即tức 五ngũ 趣thú 有hữu 業nghiệp 有hữu 中trung 有hữu 。 若nhược 此thử 契Khế 經Kinh 彼bỉ 部bộ 不bất 誦tụng 。 豈khởi 亦diệc 不bất 誦tụng 健kiện 達đạt 縛phược 經kinh 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 入nhập 母mẫu 胎thai 者giả 要yếu 由do 三tam 事sự 俱câu 現hiện 在tại 前tiền 。 一nhất 者giả 母mẫu 身thân 是thị 時thời 調điều 適thích 。 二nhị 者giả 父phụ 母mẫu 交giao 愛ái 和hòa 合hợp 。 三tam 健kiện 達đạt 縛phược 正chánh 現hiện 在tại 前tiền 。 除trừ 中trung 有hữu 身thân 何hà 健kiện 達đạt 縛phược 。 前tiền 蘊uẩn 已dĩ 壞hoại 何hà 現hiện 在tại 前tiền 。 若nhược 此thử 契Khế 經Kinh 彼bỉ 亦diệc 不bất 誦tụng 。 復phục 云vân 何hà 釋thích 掌chưởng 馬mã 族tộc 經kinh 。 如như 彼bỉ 經kinh 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 知tri 不phủ 。 此thử 健kiện 達đạt 縛phược 正chánh 現hiện 前tiền 者giả 。 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 。 為vi 剎sát 帝đế 利lợi 。 為vi 是thị 吠phệ 舍xá 。 為vi 戍thú 達đạt 羅la 。 為vi 東đông 方phương 來lai 。 為vi 南nam 西tây 北bắc 。 前tiền 蘊uẩn 已dĩ 壞hoại 不bất 可khả 言ngôn 來lai 。 此thử 所sở 言ngôn 來lai 固cố 唯duy 中trung 有hữu 。 若nhược 復phục 不bất 誦tụng 如như 是thị 契Khế 經Kinh 。 五ngũ 不bất 還hoàn 經kinh 當đương 云vân 何hà 釋thích 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 五ngũ 不bất 還hoàn 。 一nhất 者giả 中trung 般bát 。 二nhị 者giả 生sanh 般bát 。 三tam 無vô 行hành 般bát 。 四tứ 有hữu 行hành 般bát 。 五ngũ 者giả 上thượng 流lưu 。 中trung 有hữu 若nhược 無vô 何hà 名danh 中trung 般bát 。 有hữu 餘dư 師sư 執chấp 。 有hữu 天thiên 名danh 中trung 。 住trụ 彼bỉ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 名danh 中trung 般bát 。 是thị 則tắc 應ưng 許hứa 有hữu 生sanh 等đẳng 天thiên 。 既ký 不bất 許hứa 然nhiên 故cố 執chấp 非phi 善thiện 。 又hựu 經kinh 說thuyết 有hữu 七thất 善thiện 士sĩ 趣thú 。 謂vị 於ư 前tiền 五ngũ 中trung 般bát 分phần/phân 三tam 。 由do 處xứ 及cập 時thời 近cận 中trung 遠viễn 故cố 。 譬thí 如như 札# 火hỏa 小tiểu 星tinh 迸bính 時thời 纔tài 起khởi 近cận 即tức 滅diệt 。 初sơ 善thiện 士sĩ 亦diệc 爾nhĩ 。 譬thí 如như 鐵thiết 火hỏa 小tiểu 星tinh 迸bính 時thời 起khởi 至chí 中trung 乃nãi 滅diệt 。 二nhị 善thiện 士sĩ 亦diệc 爾nhĩ 。 譬thí 如như 鐵thiết 火hỏa 大đại 星tinh 迸bính 時thời 遠viễn 未vị 墮đọa 而nhi 滅diệt 。 三tam 善thiện 士sĩ 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 彼bỉ 所sở 執chấp 別biệt 有hữu 中trung 天thiên 。 有hữu 此thử 時thời 處xứ 三tam 品phẩm 差sai 別biệt 。 故cố 彼bỉ 所sở 執chấp 定định 非phi 應ưng 理lý 。 有hữu 餘dư 復phục 說thuyết 。 或hoặc 壽thọ 量lượng 中trung 間gian 。 或hoặc 近cận 天thiên 中trung 間gian 。 斷đoạn 餘dư 煩phiền 惱não 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 名danh 中trung 般bát 。 由do 至chí 界giới 位vị 或hoặc 想tưởng 或hoặc 尋tầm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 有hữu 三tam 品phẩm 。 或hoặc 取thủ 色sắc 界giới 眾chúng 同đồng 分phần/phân 已dĩ 即tức 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 從tùng 是thị 次thứ 後hậu 受thọ 天thiên 樂lạc 已dĩ 。 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 復phục 從tùng 此thử 後hậu 入nhập 天thiên 法Pháp 會hội 。 乃nãi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 入nhập 法Pháp 會hội 已dĩ 復phục 經kinh 多đa 時thời 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 生sanh 般bát 。 或hoặc 減giảm 多đa 壽thọ 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 創sáng/sang 生sanh 時thời 故cố 名danh 生sanh 般bát 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 與dữ 火hỏa 星tinh 喻dụ 皆giai 不bất 相tương 應ứng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 彼bỉ 處xứ 行hành 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 又hựu 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 應ưng 說thuyết 有hữu 中trung 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 由do 彼bỉ 亦diệc 有hữu 壽thọ 量lượng 中trung 間gian 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 然nhiên 不bất 說thuyết 彼bỉ 有hữu 中trung 般bát 者giả 。 如như 嗢ốt 拕tha 南nam 伽già 他tha 中trung 說thuyết 。
總tổng 集tập 眾chúng 聖thánh 賢hiền 。 四tứ 靜tĩnh 慮lự 各các 十thập 。
三tam 無vô 色sắc 各các 七thất 。 唯duy 六lục 謂vị 非phi 想tưởng 。
故cố 彼bỉ 所sở 執chấp 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 若nhược 復phục 不bất 誦tụng 。 如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 久cửu 已dĩ 滅diệt 度độ 。 諸chư 大đại 法pháp 將tương 亦diệc 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 聖thánh 教giáo 支chi 離ly 已dĩ 成thành 多đa 部bộ 。 其kỳ 於ư 文văn 義nghĩa 異dị 執chấp 交giao 馳trì 。 取thủ 捨xả 任nhậm 情tình 于vu 今kim 轉chuyển 盛thịnh 。 哀ai 哉tai 汝nhữ 等đẳng 固cố 守thủ 愚ngu 迷mê 違vi 理lý 拒cự 教giáo 。 可khả 傷thương 之chi 甚thậm 。 諸chư 有hữu 馮bằng 前tiền 理lý 教giáo 為vi 量lượng 。 中trung 有hữu 於ư 彼bỉ 實thật 有hữu 極cực 成thành 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 造tạo 極cực 惡ác 業nghiệp 度độ 使sử 魔ma 羅la 。 現hiện 身thân 顛điên 墜trụy 。 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 此thử 經Kinh 意ý 說thuyết 。 彼bỉ 命mạng 未vị 捨xả 。 地địa 獄ngục 猛mãnh 焰diễm 已dĩ 燒thiêu 其kỳ 身thân 。 因nhân 此thử 命mạng 終chung 。 受thọ 彼bỉ 中trung 有hữu 。 乘thừa 茲tư 仍nhưng 墮đọa 。 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 由do 彼bỉ 惡ác 業nghiệp 勢thế 力lực 增tăng 強cường/cưỡng 。 不bất 待đãi 命mạng 終chung 苦khổ 相tương/tướng 已dĩ 至chí 。 先tiên 受thọ 現hiện 受thọ 後hậu 受thọ 生sanh 受thọ 。 何hà 故cố 經kinh 說thuyết 。 一nhất 類loại 有hữu 情tình 於ư 五ngũ 無vô 間gián 。 業nghiệp 作tác 及cập 增tăng 長trưởng 已dĩ 。 無vô 間gian 必tất 定định 生sanh 那na 落lạc 迦ca 。 此thử 經Kinh 意ý 遮già 彼bỉ 往vãng 異dị 趣thú 。 及cập 顯hiển 彼bỉ 業nghiệp 定định 順thuận 生sanh 受thọ 。 若nhược 但đãn 執chấp 文văn 。 應ưng 要yếu 具cụ 五ngũ 方phương 生sanh 地địa 獄ngục 。 非phi 隨tùy 闕khuyết 一nhất 。 或hoặc 餘dư 業nghiệp 因nhân 便tiện 成thành 大đại 過quá 。 又hựu 言ngôn 。 無vô 間gian 生sanh 那na 落lạc 迦ca 。 應ưng 作tác 即tức 生sanh 不bất 待đãi 身thân 壞hoại 。 或hoặc 誰thùy 不bất 許hứa 中trung 有hữu 是thị 生sanh 。 那na 落lạc 迦ca 名danh 亦diệc 通thông 中trung 有hữu 。 死tử 有hữu 無vô 間gian 中trung 有hữu 起khởi 時thời 亦diệc 得đắc 名danh 生sanh 。 生sanh 方phương 便tiện 故cố 。 經kinh 言ngôn 無vô 間gian 生sanh 那na 落lạc 迦ca 。 不bất 言ngôn 爾nhĩ 時thời 即tức 是thị 生sanh 有hữu 。 若nhược 爾nhĩ 。 經kinh 頌tụng 復phục 云vân 何hà 通thông 。 如như 經kinh 頌tụng 言ngôn 。
再tái 生sanh 汝nhữ 今kim 過quá 盛thịnh 位vị 。 至chí 衰suy 將tương 近cận 琰Diêm 魔Ma 王vương 。
欲dục 往vãng 前tiền 路lộ 無vô 資tư 糧lương 。 求cầu 住trụ 中trung 間gian 無vô 所sở 止chỉ 。
若nhược 有hữu 中trung 有hữu 。 如như 何hà 世Thế 尊Tôn 。 言ngôn 彼bỉ 中trung 間gian 無vô 有hữu 所sở 止chỉ 。 此thử 頌tụng 意ý 顯hiển 彼bỉ 於ư 人nhân 中trung 速tốc 歸quy 磨ma 滅diệt 無vô 暫tạm 停đình 義nghĩa 。 或hoặc 彼bỉ 中trung 有hữu 為vi 至chí 所sở 生sanh 亦diệc 無vô 暫tạm 停đình 。 行hành 無vô 礙ngại 故cố 。 寧ninh 知tri 經kinh 意ý 如như 此thử 非phi 餘dư 。 汝nhữ 復phục 焉yên 知tri 。 如như 餘dư 非phi 此thử 。 二nhị 責trách 既ký 等đẳng 。 何hà 乃nãi 偏thiên 徵trưng 。 二nhị 釋thích 於ư 經kinh 並tịnh 無vô 違vi 害hại 。 如như 何hà 偏thiên 證chứng 中trung 有hữu 是thị 無vô 。 凡phàm 引dẫn 證chứng 言ngôn 理lý 無vô 異dị 趣thú 。 此thử 有hữu 異dị 趣thú 為vi 證chứng 不bất 成thành 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Câu Xá Luận ♦ Hết quyển 8
❖
Phiên âm: 14/3/2016 ◊ Cập nhật: 14/3/2016
A Tỳ Đạt Ma Câu Xá Luận ♦ Quyển 8
尊tôn 者giả 世thế 親thân 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
分Phân 別Biệt 世Thế 品Phẩm 第đệ 三tam 之chi 一nhất
☸ Phẩm 1:
已dĩ 依y 三tam 界giới 分phân 別biệt 心tâm 等đẳng 。 今kim 次thứ 應ưng 說thuyết 。 三tam 界giới 是thị 何hà 。 各các 於ư 其kỳ 中trung 。 處xử 別biệt 有hữu 幾kỷ 。 頌tụng 曰viết 。
地địa 獄ngục 傍bàng 生sanh 鬼quỷ 。 人nhân 及cập 六lục 欲dục 天thiên 。
名danh 欲dục 界giới 二nhị 十thập 。 由do 地địa 獄ngục 洲châu 異dị 。
此thử 上thượng 十thập 七thất 處xứ 。 名danh 色sắc 界giới 於ư 中trung 。
三tam 靜tĩnh 慮lự 各các 三tam 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 八bát 。
無vô 色sắc 界giới 無vô 處xứ 。 由do 生sanh 有hữu 四tứ 種chủng 。
依y 同đồng 分phần/phân 及cập 命mạng 。 令linh 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 。
論luận 曰viết 。 地địa 獄ngục 等đẳng 四tứ 及cập 六lục 欲dục 天thiên 。 并tinh 器khí 世thế 間gian 。 是thị 名danh 欲dục 界giới 。 六Lục 欲Dục 天Thiên 者giả 。 一nhất 四Tứ 大Đại 王Vương 眾chúng 天thiên 。 二nhị 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 三tam 夜dạ 摩ma 天thiên 。 四tứ 覩Đổ 史Sử 多Đa 天Thiên 。 五ngũ 樂lạc 變biến 化hóa 天thiên 。 六lục 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 如như 是thị 欲dục 界giới 處xứ 別biệt 有hữu 幾kỷ 。 地địa 獄ngục 洲châu 異dị 故cố 成thành 二nhị 十thập 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。 名danh 地địa 獄ngục 異dị 。 一nhất 等Đẳng 活Hoạt 地Địa 獄Ngục 。 二nhị 黑Hắc 繩Thằng 地Địa 獄Ngục 。 三tam 眾Chúng 合Hợp 地Địa 獄Ngục 。 四tứ 號hào 叫khiếu 地địa 獄ngục 。 五ngũ 大đại 叫khiếu 地địa 獄ngục 。 六lục 炎Diễm 熱Nhiệt 地Địa 獄Ngục 。 七thất 大Đại 熱Nhiệt 地Địa 獄Ngục 。 八bát 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 言ngôn 洲châu 異dị 者giả 。 謂vị 四tứ 大đại 洲châu 。 一nhất 南Nam 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 二nhị 東Đông 勝Thắng 身Thân 洲Châu 。 三tam 西Tây 牛Ngưu 貨Hóa 洲Châu 。 四tứ 北Bắc 俱Câu 盧Lô 洲Châu 。 如như 是thị 十thập 二nhị 。 并tinh 六Lục 欲Dục 天Thiên 傍bàng 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 處xử 成thành 二nhị 十thập 。 若nhược 有hữu 情tình 界giới 。 從tùng 自tự 在tại 天thiên 至chí 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 若nhược 器khí 世thế 界giới 乃nãi 至chí 風phong 輪luân 皆giai 欲dục 界giới 攝nhiếp 。 此thử 欲dục 界giới 上thượng 處xứ 有hữu 十thập 七thất 。 謂vị 三tam 靜tĩnh 慮lự 處xứ 各các 有hữu 三tam 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 處xứ 獨độc 有hữu 八bát 。 器khí 及cập 有hữu 情tình 總tổng 名danh 色sắc 界giới 。 第đệ 一nhất 靜tĩnh 慮lự 處xứ 有hữu 三tam 者giả 。 一nhất 梵Phạm 眾chúng 天thiên 。 二nhị 梵Phạm 輔phụ 天thiên 。 三tam 大đại 梵Phạm 天Thiên 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 處xứ 有hữu 三tam 者giả 。 一nhất 少thiểu 光quang 天thiên 。 二nhị 無Vô 量Lượng 光Quang 天Thiên 。 三tam 極Cực 光Quang 淨Tịnh 天Thiên 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 處xứ 有hữu 三tam 者giả 。 一nhất 少thiểu 淨tịnh 天thiên 。 二nhị 無Vô 量Lượng 淨Tịnh 天Thiên 。 三tam 遍biến 淨tịnh 天thiên 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 處xứ 有hữu 八bát 者giả 。 一nhất 無vô 雲vân 天thiên 。 二nhị 福phước 生sanh 天thiên 。 三tam 廣quảng 果quả 天thiên 。 四tứ 無vô 煩phiền 天thiên 。 五ngũ 無vô 熱nhiệt 天thiên 。 六lục 善thiện 現hiện 天thiên 。 七thất 善thiện 見kiến 天thiên 。 八bát 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 諸chư 大đại 論luận 師sư 皆giai 言ngôn 。 色sắc 界giới 處xứ 但đãn 有hữu 十thập 六lục 。 彼bỉ 謂vị 。 即tức 於ư 梵Phạm 輔phụ 天thiên 處xứ 有hữu 高cao 臺đài 閣các 。 名danh 大Đại 梵Phạm 天Thiên 。 一nhất 主chủ 所sở 居cư 非phi 有hữu 別biệt 地địa 。 如như 尊tôn 處xứ 座tòa 。 四tứ 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 都đô 無vô 有hữu 處xứ 。 以dĩ 無vô 色sắc 法pháp 。 無vô 有hữu 方phương 所sở 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 無vô 表biểu 無vô 色sắc 。 不bất 住trụ 方phương 所sở 。 理lý 決quyết 然nhiên 故cố 。 但đãn 異dị 熟thục 生sanh 差sai 別biệt 有hữu 四tứ 。 一nhất 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 二nhị 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 三tam 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 四tứ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 名danh 無vô 色sắc 界giới 。 此thử 四tứ 非phi 由do 處xứ 有hữu 上thượng 下hạ 。 但đãn 由do 生sanh 故cố 勝thắng 劣liệt 有hữu 殊thù 。 復phục 如như 何hà 知tri 彼bỉ 無vô 方phương 處xứ 。 謂vị 於ư 是thị 處xứ 得đắc 彼bỉ 定định 者giả 。 命mạng 終chung 即tức 於ư 是thị 處xứ 生sanh 故cố 。 復phục 從tùng 彼bỉ 沒một 生sanh 欲dục 色sắc 時thời 。 即tức 於ư 是thị 處xứ 。 中trung 有hữu 起khởi 故cố 。 如như 有hữu 色sắc 界giới 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 要yếu 依y 色sắc 身thân 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 。 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 受thọ 生sanh 有hữu 情tình 。 以dĩ 何hà 為vi 依y 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 。 對đối 法pháp 諸chư 師sư 說thuyết 。 彼bỉ 心tâm 等đẳng 依y 眾chúng 同đồng 分phần/phân 及cập 與dữ 命mạng 根căn 而nhi 得đắc 相tương 續tục 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 心tâm 等đẳng 何hà 不bất 但đãn 依y 此thử 二nhị 相tương 續tục 。 有hữu 色sắc 界giới 生sanh 此thử 二nhị 劣liệt 故cố 。 無vô 色sắc 此thử 二nhị 因nhân 何hà 故cố 強cường/cưỡng 。 彼bỉ 界giới 二nhị 從tùng 勝thắng 定định 生sanh 故cố 。 由do 彼bỉ 等đẳng 至chí 能năng 伏phục 色sắc 想tưởng 。 若nhược 爾nhĩ 於ư 彼bỉ 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 。 但đãn 依y 勝thắng 定định 何hà 用dụng 別biệt 依y 。 又hựu 今kim 應ưng 說thuyết 。 如như 有hữu 色sắc 界giới 受thọ 生sanh 有hữu 情tình 同đồng 分phần/phân 命mạng 根căn 依y 色sắc 而nhi 轉chuyển 。 無vô 色sắc 此thử 二nhị 以dĩ 何hà 為vi 依y 。 此thử 二nhị 更cánh 互hỗ 相tương 依y 而nhi 轉chuyển 。 有hữu 色sắc 此thử 二nhị 何hà 不bất 相tương 依y 。 有hữu 色sắc 界giới 生sanh 此thử 二nhị 劣liệt 故cố 。 無vô 色sắc 此thử 二nhị 因nhân 何hà 故cố 強cường/cưỡng 。 彼bỉ 界giới 此thử 二nhị 種chủng 從tùng 勝thắng 定định 生sanh 故cố 。 前tiền 說thuyết 彼bỉ 定định 能năng 伏phục 色sắc 想tưởng 。 是thị 則tắc 還hoàn 同đồng 心tâm 相tương 續tục 難nạn/nan 。 或hoặc 心tâm 心tâm 所sở 唯duy 互hỗ 相tương 依y 故cố 。 經kinh 部bộ 師sư 說thuyết 。 無vô 色sắc 界giới 心tâm 等đẳng 相tương 續tục 無vô 別biệt 有hữu 依y 。 謂vị 若nhược 有hữu 因nhân 未vị 離ly 色sắc 愛ái 引dẫn 起khởi 心tâm 等đẳng 。 所sở 引dẫn 心tâm 等đẳng 與dữ 色sắc 俱câu 生sanh 。 依y 色sắc 而nhi 轉chuyển 。 若nhược 因nhân 於ư 色sắc 已dĩ 得đắc 離ly 愛ái 。 厭yếm 背bối/bội 色sắc 故cố 。 所sở 引dẫn 心tâm 等đẳng 非phi 色sắc 俱câu 生sanh 不bất 依y 色sắc 轉chuyển 。 何hà 故cố 名danh 為vi 。 欲dục 等đẳng 三tam 界giới 。 能năng 持trì 自tự 相tương/tướng 故cố 名danh 為vi 界giới 。 或hoặc 種chủng 族tộc 義nghĩa 如như 前tiền 已dĩ 釋thích 。 欲dục 所sở 屬thuộc 界giới 說thuyết 名danh 欲dục 界giới 。 色sắc 所sở 屬thuộc 界giới 說thuyết 名danh 色sắc 界giới 。 略lược 去khứ 中trung 言ngôn 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 胡hồ 椒tiêu 飲ẩm 如như 金kim 剛cang 環hoàn 。 於ư 彼bỉ 界giới 中trung 。 色sắc 非phi 有hữu 故cố 名danh 為vi 無vô 色sắc 。 所sở 言ngôn 色sắc 者giả 。 是thị 變biến 礙ngại 義nghĩa 。 或hoặc 示thị 現hiện 義nghĩa 。 彼bỉ 體thể 非phi 色sắc 立lập 無vô 色sắc 名danh 。 非phi 彼bỉ 但đãn 用dụng 色sắc 無vô 為vi 體thể 。 無vô 色sắc 所sở 屬thuộc 界giới 說thuyết 。 名danh 無vô 色sắc 界giới 。 略lược 去khứ 中trung 言ngôn 喻dụ 如như 前tiền 說thuyết 。 又hựu 欲dục 之chi 界giới 。 名danh 為vi 欲dục 界giới 。 此thử 界giới 力lực 能năng 任nhậm 持trì 欲dục 故cố 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 應ưng 知tri 亦diệc 然nhiên 。 此thử 中trung 欲dục 言ngôn 為vi 說thuyết 何hà 法Pháp 。 略lược 說thuyết 段đoạn 食thực 婬dâm 所sở 引dẫn 貪tham 。 如như 經kinh 頌tụng 言ngôn 。
世thế 諸chư 妙diệu 境cảnh 非phi 真chân 欲dục 。 真chân 欲dục 謂vị 人nhân 分phân 別biệt 貪tham 。
妙diệu 境cảnh 如như 本bổn 住trụ 世thế 間gian 。 智trí 者giả 於ư 中trung 已dĩ 除trừ 欲dục 。
邪tà 命mạng 外ngoại 道đạo 便tiện 詰cật 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 言ngôn 。
若nhược 世thế 妙diệu 境cảnh 非phi 真chân 欲dục 。 說thuyết 欲dục 是thị 人nhân 分phân 別biệt 貪tham 。
比Bỉ 丘Khâu 應ưng 名danh 受thọ 欲dục 人nhân 。 起khởi 惡ác 分phân 別biệt 尋tầm 思tư 故cố 。
時thời 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 反phản 質chất 彼bỉ 言ngôn 。
若nhược 世thế 妙diệu 境cảnh 是thị 真chân 欲dục 。 說thuyết 欲dục 非phi 人nhân 分phân 別biệt 貪tham 。
汝nhữ 師sư 應ưng 名danh 受thọ 欲dục 人nhân 。 恆hằng 觀quán 可khả 意ý 妙diệu 色sắc 故cố 。
若nhược 法pháp 於ư 彼bỉ 三tam 界giới 現hiện 行hành 。 此thử 法pháp 即tức 說thuyết 三tam 界giới 繫hệ 不phủ 。 不bất 爾nhĩ 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 隨tùy 增tăng 三tam 界giới 貪tham 者giả 是thị 三tam 界giới 繫hệ 。 此thử 中trung 何hà 法pháp 名danh 三tam 界giới 貪tham 。 謂vị 三tam 界giới 中trung 。 各các 隨tùy 增tăng 者giả 。 今kim 此thử 所sở 言ngôn 同đồng 縛phược 馬mã 答đáp 。 猶do 如như 有hữu 問vấn 縛phược 馬mã 者giả 誰thùy 。 答đáp 言ngôn 馬mã 主chủ 。 即tức 彼bỉ 復phục 問vấn 馬mã 主chủ 是thị 誰thùy 。 答đáp 言ngôn 縛phược 者giả 。 如như 是thị 二nhị 答đáp 皆giai 不bất 令linh 解giải 。 今kim 此thử 所sở 言ngôn 不bất 同đồng 彼bỉ 答đáp 。 謂vị 於ư 前tiền 說thuyết 欲dục 界giới 諸chư 處xứ 未vị 離ly 貪tham 者giả 貪tham 名danh 欲dục 貪tham 。 此thử 所sở 隨tùy 增tăng 名danh 欲dục 界giới 繫hệ 。 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 。 色sắc 無vô 色sắc 中trung 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 不bất 定định 地địa 貪tham 名danh 欲dục 貪tham 。 此thử 所sở 隨tùy 增tăng 名danh 欲dục 界giới 繫hệ 。 諸chư 靜tĩnh 慮lự 地địa 貪tham 名danh 色sắc 貪tham 。 此thử 所sở 隨tùy 增tăng 名danh 色sắc 界giới 繫hệ 。 諸chư 無vô 色sắc 地địa 貪tham 名danh 無vô 色sắc 貪tham 。 此thử 所sở 隨tùy 增tăng 名danh 為vi 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 於ư 欲dục 化hóa 心tâm 上thượng 如như 何hà 起khởi 欲dục 貪tham 。 從tùng 他tha 所sở 聞văn 。 或hoặc 自tự 退thoái 失thất 生sanh 愛ái 味vị 故cố 。 或hoặc 觀quán 化hóa 者giả 自tự 在tại 勢thế 力lực 於ư 彼bỉ 化hóa 心tâm 生sanh 貪tham 愛ái 故cố 。 若nhược 心tâm 能năng 化hóa 香hương 味vị 二nhị 法pháp 。 此thử 能năng 化hóa 心tâm 是thị 欲dục 界giới 繫hệ 。 色sắc 界giới 心tâm 不bất 能năng 化hóa 作tác 香hương 味vị 故cố 。 如như 是thị 三tam 界giới 。 唯duy 有hữu 一nhất 耶da 。 三tam 界giới 無vô 邊biên 如như 虛hư 空không 量lượng 。 故cố 雖tuy 無vô 有hữu 始thỉ 起khởi 有hữu 情tình 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 一nhất 一nhất 化hóa 度độ 無vô 數số 有hữu 情tình 。 令linh 證chứng 無vô 餘dư 般bát 涅Niết 槃Bàn 界giới 而nhi 不bất 窮cùng 盡tận 。 猶do 若nhược 虛hư 空không 。 世thế 界giới 當đương 言ngôn 。 云vân 何hà 安an 住trụ 。 當đương 言ngôn 傍bàng 住trụ 故cố 。 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 譬thí 如như 天thiên 雨vũ 。 滴tích 如như 車xa 軸trục 。 無vô 間gian 無vô 斷đoạn 從tùng 空không 下hạ 澍chú 。 如như 是thị 東đông 方phương 。 無vô 間gian 無vô 斷đoạn 無vô 量lượng 世thế 界giới 。 或hoặc 壞hoại 或hoặc 成thành 。 如như 於ư 東đông 方phương 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 說thuyết 上thượng 下hạ 。 有hữu 說thuyết 亦diệc 有hữu 。 上thượng 下hạ 二nhị 方phương 。 餘dư 部bộ 經kinh 中trung 說thuyết 十thập 方phương 故cố 。 色sắc 究cứu 竟cánh 上thượng 復phục 有hữu 欲dục 界giới 。 於ư 欲dục 界giới 下hạ 有hữu 色sắc 究cứu 竟cánh 。 若nhược 有hữu 離ly 一nhất 欲dục 界giới 貪tham 時thời 。 諸chư 欲dục 界giới 貪tham 皆giai 得đắc 滅diệt 離ly 。 離ly 色sắc 無vô 色sắc 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 依y 初sơ 靜tĩnh 慮lự 起khởi 通thông 慧tuệ 時thời 。 所sở 發phát 神thần 通thông 但đãn 能năng 往vãng 至chí 自tự 所sở 生sanh 界giới 梵Phạm 世Thế 非phi 餘dư 。 所sở 餘dư 通thông 慧tuệ 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 已dĩ 說thuyết 三tam 界giới 。 五ngũ 趣thú 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
於ư 中trung 地địa 獄ngục 等đẳng 。 自tự 名danh 說thuyết 五ngũ 趣thú 。
唯duy 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 有hữu 情tình 非phi 中trung 有hữu 。
論luận 曰viết 。 於ư 三tam 界giới 中trung 。 說thuyết 有hữu 五ngũ 趣thú 。 即tức 地địa 獄ngục 等đẳng 如như 自tự 名danh 說thuyết 。 謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 地địa 獄ngục 傍bàng 生sanh 。 鬼quỷ 及cập 人nhân 天thiên 是thị 名danh 五ngũ 趣thú 。 唯duy 於ư 欲dục 界giới 有hữu 四tứ 趣thú 全toàn 。 三tam 界giới 各các 有hữu 天thiên 趣thú 一nhất 分phần/phân 。 為vi 有hữu 三tam 界giới 非phi 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 而nhi 於ư 界giới 中trung 說thuyết 有hữu 五ngũ 趣thú 。 有hữu 謂vị 善thiện 染nhiễm 外ngoại 器khí 中trung 有hữu 雖tuy 是thị 界giới 性tánh 而nhi 非phi 趣thú 攝nhiếp 。 五ngũ 趣thú 體thể 唯duy 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 趣thú 應ưng 相tương/tướng 雜tạp 。 於ư 一nhất 趣thú 中trung 具cụ 有hữu 五ngũ 趣thú 業nghiệp 煩phiền 惱não 故cố 。 五ngũ 趣thú 唯duy 是thị 有hữu 情tình 數số 攝nhiếp 。 體thể 非phi 中trung 有hữu 。 施thi 設thiết 足túc 論luận 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 四tứ 生sanh 攝nhiếp 五ngũ 趣thú 非phi 五ngũ 攝nhiếp 四tứ 生sanh 。 不bất 攝nhiếp 者giả 何hà 。 所sở 謂vị 中trung 有hữu 。 法pháp 蘊uẩn 足túc 論luận 。 亦diệc 作tác 是thị 言ngôn 。 眼nhãn 界giới 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 是thị 眼nhãn 。 眼nhãn 根căn 眼nhãn 處xứ 眼nhãn 界giới 地địa 獄ngục 傍bàng 生sanh 。 鬼quỷ 人nhân 天thiên 趣thú 修tu 成thành 中trung 有hữu 。 契Khế 經Kinh 亦diệc 簡giản 中trung 有hữu 異dị 趣thú 。 是thị 何hà 契Khế 經Kinh 。 謂vị 七thất 有hữu 經kinh 。 彼bỉ 說thuyết 七thất 有hữu 。 謂vị 地địa 獄ngục 有hữu 傍bàng 生sanh 有hữu 餓ngạ 鬼quỷ 有hữu 天thiên 有hữu 人nhân 。 有hữu 業nghiệp 有hữu 中trung 有hữu 。 彼bỉ 經kinh 中trung 說thuyết 五ngũ 趣thú 及cập 因nhân 并tinh 趣thú 方phương 便tiện 。 故cố 趣thú 唯duy 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 其kỳ 理lý 極cực 成thành 。 簡giản 業nghiệp 有hữu 因nhân 異dị 諸chư 趣thú 故cố 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 誦tụng 如như 是thị 契Khế 經Kinh 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 作tác 是thị 言ngôn 。 具Cụ 壽thọ 。 若nhược 有hữu 地địa 獄ngục 諸chư 漏lậu 現hiện 前tiền 故cố 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 順thuận 地địa 獄ngục 受thọ 業nghiệp 。 彼bỉ 身thân 語ngữ 意ý 曲khúc 穢uế 濁trược 故cố 於ư 㮏# 落lạc 迦ca 中trung 受thọ 五ngũ 蘊uẩn 異dị 熟thục 。 異dị 熟thục 起khởi 已dĩ 名danh 那na 落lạc 迦ca 。 除trừ 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 彼bỉ 那na 落lạc 迦ca 。 都đô 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 趣thú 唯duy 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 品phẩm 類loại 足túc 論luận 當đương 云vân 何hà 通thông 。 彼bỉ 說thuyết 五ngũ 趣thú 一nhất 切thiết 隨tùy 眠miên 。 所sở 隨tùy 增tăng 故cố 。 彼bỉ 說thuyết 五ngũ 趣thú 續tục 生sanh 心tâm 中trung 容dung 有hữu 五ngũ 部bộ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 趣thú 及cập 入nhập 心tâm 。 總tổng 說thuyết 為vi 趣thú 。 無vô 相tướng 違vi 失thất 。 譬thí 如như 村thôn 落lạc 及cập 村thôn 落lạc 邊biên 總tổng 名danh 村thôn 落lạc 。 有hữu 說thuyết 。 趣thú 體thể 亦diệc 通thông 善thiện 染nhiễm 。 然nhiên 七thất 有hữu 經kinh 簡giản 業nghiệp 有hữu 者giả 。 非phi 別biệt 說thuyết 故cố 定định 非phi 彼bỉ 攝nhiếp 。 如như 五ngũ 濁trược 中trung 煩phiền 惱não 與dữ 見kiến 別biệt 說thuyết 為vi 濁trược 。 非phi 別biệt 說thuyết 故cố 。 彼bỉ 見kiến 定định 非phi 煩phiền 惱não 所sở 攝nhiếp 。 如như 是thị 業nghiệp 有hữu 雖tuy 亦diệc 是thị 趣thú 。 為vi 顯hiển 趣thú 因nhân 。 是thị 故cố 別biệt 說thuyết 。 若nhược 爾nhĩ 中trung 有hữu 亦diệc 應ưng 是thị 趣thú 。 不bất 爾nhĩ 。 趣thú 義nghĩa 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 趣thú 謂vị 所sở 往vãng 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 中trung 有hữu 是thị 所sở 往vãng 。 即tức 死tử 處xứ 生sanh 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 無vô 色sắc 亦diệc 應ưng 非phi 趣thú 。 即tức 於ư 死tử 處xứ 而nhi 受thọ 生sanh 故cố 。 既ký 爾nhĩ 中trung 有hữu 名danh 中trung 有hữu 故cố 不bất 應ưng 名danh 趣thú 。 二nhị 趣thú 中trung 故cố 名danh 為vi 中trung 有hữu 。 此thử 若nhược 趣thú 攝nhiếp 非phi 中trung 間gian 故cố 。 是thị 則tắc 不bất 應ưng 說thuyết 名danh 中trung 有hữu 。 然nhiên 彼bỉ 尊Tôn 者Giả 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 言ngôn 異dị 熟thục 起khởi 已dĩ 名danh 地địa 獄ngục 者giả 。 說thuyết 異dị 熟thục 起khởi 方phương 名danh 地địa 獄ngục 。 非phi 說thuyết 地địa 獄ngục 唯duy 是thị 異dị 熟thục 。 然nhiên 復phục 說thuyết 言ngôn 除trừ 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 彼bỉ 那na 落lạc 迦ca 。 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 為vi 遮già 實thật 有hữu 能năng 往vãng 諸chư 趣thú 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 非phi 遮già 餘dư 蘊uẩn 故cố 作tác 是thị 言ngôn 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 說thuyết 。 趣thú 唯duy 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 有hữu 說thuyết 。 一nhất 向hướng 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 亦diệc 通thông 長trưởng 養dưỡng 。 即tức 於ư 三tam 界giới 。 及cập 五ngũ 趣thú 中trung 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 識thức 住trụ 有hữu 七thất 。 其kỳ 七thất 者giả 何hà 頌tụng 曰viết 。
身thân 異dị 及cập 想tưởng 異dị 。 身thân 異dị 同đồng 一nhất 想tưởng 。
翻phiên 此thử 身thân 想tưởng 一nhất 。 并tinh 無vô 色sắc 下hạ 三tam 。
故cố 識thức 住trụ 有hữu 七thất 。 餘dư 非phi 有hữu 損tổn 壞hoại 。
論luận 曰viết 。 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 身thân 異dị 想tưởng 異dị 。 如như 人nhân 一nhất 分phần/phân 天thiên 。 是thị 第đệ 一nhất 識thức 住trụ 。 一nhất 分phần/phân 天thiên 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 天thiên 及cập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 除trừ 劫kiếp 初sơ 起khởi 。 言ngôn 身thân 異dị 者giả 。 謂vị 彼bỉ 色sắc 身thân 種chủng 種chủng 顯hiển 形hình 狀trạng 貌mạo 異dị 故cố 。 彼bỉ 由do 身thân 異dị 。 或hoặc 有hữu 異dị 身thân 故cố 彼bỉ 有hữu 情tình 說thuyết 名danh 身thân 異dị 。 言ngôn 想tưởng 異dị 者giả 。 謂vị 彼bỉ 苦khổ 樂lạc 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 想tưởng 差sai 別biệt 故cố 。 彼bỉ 由do 想tưởng 異dị 。 或hoặc 有hữu 異dị 想tưởng 故cố 彼bỉ 有hữu 情tình 說thuyết 名danh 想tưởng 異dị 。 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 身thân 異dị 想tưởng 一nhất 如như 梵Phạm 眾chúng 天thiên 謂vị 劫kiếp 初sơ 起khởi 。 是thị 第đệ 二nhị 識thức 住trụ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 劫kiếp 初sơ 起khởi 。 彼bỉ 諸chư 梵Phạm 眾chúng 。 起khởi 如như 是thị 想tưởng 。 我ngã 等đẳng 皆giai 是thị 。 大đại 梵Phạm 所sở 生sanh 。 大đại 梵Phạm 爾nhĩ 時thời 亦diệc 起khởi 此thử 想tưởng 。 是thị 諸chư 梵Phạm 眾chúng 皆giai 我ngã 所sở 生sanh 。 同đồng 想tưởng 一nhất 因nhân 故cố 名danh 想tưởng 一nhất 。 大đại 梵Phạm 王Vương 身thân 其kỳ 量lượng 高cao 廣quảng 。 容dung 貌mạo 威uy 德đức 言ngôn 語ngữ 光quang 明minh 衣y 冠quan 等đẳng 事sự 。 一nhất 一nhất 皆giai 與dữ 梵Phạm 眾chúng 不bất 同đồng 故cố 名danh 身thân 異dị 。 經kinh 說thuyết 。 梵Phạm 眾chúng 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 曾tằng 見kiến 如như 是thị 有hữu 情tình 。 長trường 壽thọ 久cửu 住trụ 。 乃nãi 至chí 起khởi 願nguyện 。 云vân 何hà 當đương 令linh 。 諸chư 餘dư 有hữu 情tình 。 生sanh 我ngã 同đồng 分phần/phân 。 於ư 彼bỉ 正chánh 起khởi 此thử 心tâm 願nguyện 時thời 。 我ngã 等đẳng 便tiện 生sanh 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 內nội 。 梵Phạm 眾chúng 何hà 處xứ 曾tằng 見kiến 梵Phạm 王Vương 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 住trụ 極cực 光quang 淨tịnh 。 從tùng 彼bỉ 天thiên 沒một 。 來lai 生sanh 此thử 故cố 。 云vân 何hà 今kim 時thời 不bất 得đắc 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 而nhi 能năng 憶ức 念niệm 彼bỉ 地địa 宿túc 住trụ 事sự 耶da 。 若nhược 彼bỉ 已dĩ 得đắc 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 云vân 何hà 緣duyên 大đại 梵Phạm 猶do 。 起khởi 戒giới 禁cấm 取thủ 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 住trụ 中trung 有hữu 中trung 。 彼bỉ 住trụ 中trung 有hữu 中trung 無vô 長trường 時thời 住trụ 義nghĩa 。 以dĩ 於ư 受thọ 生sanh 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 如như 何hà 梵Phạm 眾chúng 可khả 作tác 念niệm 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 曾tằng 見kiến 如như 是thị 有hữu 情tình 。 長trường 壽thọ 久cửu 住trụ 。 是thị 故cố 梵Phạm 眾chúng 即tức 住trụ 自tự 天thiên 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 前tiền 所sở 更cánh 事sự 。 謂vị 先tiên 見kiến 彼bỉ 長trường 壽thọ 久cửu 住trụ 。 後hậu 重trọng/trùng 見kiến 時thời 。 起khởi 如như 是thị 念niệm 。 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 身thân 一nhất 想tưởng 異dị 如như 。 極Cực 光Quang 淨Tịnh 天Thiên 。 是thị 第đệ 三tam 識thức 住trụ 。 此thử 中trung 舉cử 後hậu 兼kiêm 以dĩ 攝nhiếp 初sơ 。 應ưng 知tri 具cụ 攝nhiếp 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 彼bỉ 少thiểu 光quang 天thiên 無Vô 量Lượng 光Quang 天Thiên 。 何hà 識thức 住trụ 攝nhiếp 。 彼bỉ 天thiên 顯hiển 形hình 狀trạng 貌mạo 不bất 異dị 故cố 名danh 身thân 一nhất 。 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 苦khổ 樂lạc 二nhị 想tưởng 交giao 參tham 故cố 名danh 想tưởng 異dị 。 傳truyền 說thuyết 。 彼bỉ 天thiên 厭yếm 根căn 本bổn 地địa 喜hỷ 根căn 已dĩ 起khởi 近cận 分phần/phân 地địa 捨xả 根căn 現hiện 前tiền 。 厭yếm 近cận 分phần/phân 地địa 捨xả 根căn 已dĩ 起khởi 根căn 本bổn 地địa 喜hỷ 根căn 現hiện 前tiền 。 如như 富phú 貴quý 人nhân 厭yếm 欲dục 樂lạc 已dĩ 便tiện 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 厭yếm 法Pháp 樂lạc 已dĩ 復phục 受thọ 欲dục 樂lạc 。 豈khởi 不bất 遍biến 淨tịnh 想tưởng 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 非phi 遍biến 淨tịnh 天thiên 曾tằng 有hữu 厭yếm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 靜tĩnh 曾tằng 無vô 厭yếm 時thời 。 喜hỷ 則tắc 不bất 然nhiên 擾nhiễu 動động 心tâm 故cố 。 經kinh 部bộ 師sư 說thuyết 。 有hữu 餘dư 契Khế 經Kinh 釋thích 彼bỉ 天thiên 中trung 有hữu 想tưởng 異dị 義nghĩa 。 謂vị 極cực 光quang 淨tịnh 有hữu 天thiên 新tân 生sanh 。 未vị 善thiện 了liễu 知tri 世thế 間gian 成thành 壞hoại 。 彼bỉ 見kiến 下hạ 地địa 。 火hỏa 焰diễm 洞đỗng 然nhiên 。 見kiến 已dĩ 便tiện 生sanh 驚kinh 怖bố 厭yếm 離ly 。 勿vật 彼bỉ 火hỏa 焰diễm 燒thiêu 盡tận 梵Phạm 宮cung 令linh 彼bỉ 皆giai 空không 上thượng 侵xâm 我ngã 處xứ 。 彼bỉ 極cực 光quang 淨tịnh 有hữu 舊cựu 生sanh 天thiên 。 已dĩ 善thiện 了liễu 知tri 世thế 間gian 成thành 壞hoại 。 便tiện 慰úy 喻dụ 彼bỉ 驚kinh 怖bố 天thiên 言ngôn 。 淨tịnh 仙tiên 淨tịnh 仙tiên 。 勿vật 怖bố 勿vật 怖bố 。 昔tích 彼bỉ 火hỏa 焰diễm 燒thiêu 盡tận 梵Phạm 宮cung 。 令linh 其kỳ 皆giai 空không 即tức 於ư 彼bỉ 滅diệt 。 彼bỉ 於ư 火hỏa 焰diễm 有hữu 來lai 不bất 來lai 想tưởng 及cập 怖bố 不bất 怖bố 想tưởng 故cố 名danh 想tưởng 異dị 。 非phi 由do 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 苦khổ 樂lạc 想tưởng 有hữu 交giao 參tham 故cố 得đắc 想tưởng 異dị 名danh 。 有hữu 色sắc 有hữu 情tình 身thân 一nhất 想tưởng 一nhất 。 如như 遍Biến 淨Tịnh 天Thiên 。 是thị 第đệ 四tứ 識thức 住trụ 。 唯duy 有hữu 樂lạc 想tưởng 故cố 名danh 想tưởng 一nhất 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 由do 染nhiễm 污ô 想tưởng 故cố 言ngôn 想tưởng 一nhất 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 由do 二nhị 善thiện 想tưởng 故cố 言ngôn 想tưởng 異dị 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 由do 異dị 熟thục 想tưởng 故cố 言ngôn 想tưởng 一nhất 。 下hạ 三tam 無vô 色sắc 名danh 別biệt 。 如như 經kinh 即tức 三tam 識thức 住trụ 是thị 名danh 為vi 七thất 。 此thử 中trung 何hà 法pháp 名danh 為vi 識thức 住trụ 。 謂vị 彼bỉ 所sở 繫hệ 五ngũ 蘊uẩn 四tứ 蘊uẩn 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 是thị 名danh 識thức 住trụ 。 所sở 餘dư 何hà 故cố 非phi 識thức 住trụ 耶da 。 於ư 餘dư 處xứ 皆giai 有hữu 損tổn 壞hoại 識thức 法pháp 故cố 。 餘dư 處xứ 者giả 何hà 。 謂vị 諸chư 惡ác 處xứ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 及cập 與dữ 有hữu 頂đảnh 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 彼bỉ 處xứ 有hữu 損tổn 壞hoại 識thức 法pháp 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 損tổn 壞hoại 識thức 法pháp 。 謂vị 諸chư 惡ác 處xứ 有hữu 重trọng 苦khổ 受thọ 能năng 損tổn 於ư 識thức 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 有hữu 無vô 想tưởng 定định 及cập 無vô 想tưởng 事sự 。 有hữu 頂đảnh 天thiên 中trung 有hữu 滅diệt 盡tận 定định 能năng 壞hoại 於ư 識thức 令linh 相tương 續tục 斷đoạn 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 復phục 說thuyết 。 若nhược 處xứ 餘dư 處xứ 有hữu 情tình 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 來lai 止chỉ 。 若nhược 至chí 於ư 此thử 不bất 更cánh 求cầu 出xuất 。 說thuyết 名danh 識thức 住trụ 。 於ư 諸chư 惡ác 處xứ 二nhị 義nghĩa 俱câu 無vô 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 心tâm 恆hằng 求cầu 出xuất 。 謂vị 諸chư 異dị 生sanh 求cầu 入nhập 無vô 想tưởng 。 若nhược 諸chư 聖thánh 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 入nhập 淨tịnh 居cư 或hoặc 無vô 色sắc 處xứ 。 若nhược 淨tịnh 居cư 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 證chứng 寂tịch 滅diệt 。 有hữu 頂đảnh 昧muội 劣liệt 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 如như 是thị 分phân 別biệt 。 七thất 識thức 住trụ 已dĩ 。 因nhân 茲tư 復phục 說thuyết 九cửu 有hữu 情tình 居cư 。 其kỳ 九cửu 者giả 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
應ưng 知tri 兼kiêm 有hữu 頂đảnh 。 及cập 無vô 想tưởng 有hữu 情tình 。
是thị 九cửu 有hữu 情tình 居cư 。 餘dư 非phi 不bất 樂nhạo 住trụ 。
論luận 曰viết 。 前tiền 七thất 識thức 住trụ 及cập 第đệ 一nhất 有hữu 無vô 想tưởng 有hữu 情tình 。 是thị 名danh 為vi 九cửu 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 唯duy 於ư 此thử 九cửu 欣hân 樂nhạo 住trụ 故cố 。 立lập 有hữu 情tình 居cư 。 餘dư 處xứ 皆giai 非phi 。 不bất 樂nhạo 住trụ 故cố 。 言ngôn 餘dư 處xứ 者giả 。 謂vị 諸chư 惡ác 處xứ 。 非phi 有hữu 情tình 類loại 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 居cư 中trung 。 惡ác 業nghiệp 羅la 剎sát 逼bức 之chi 令linh 住trụ 故cố 。 彼bỉ 如như 牢lao 獄ngục 不bất 立lập 有hữu 情tình 居cư 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 除trừ 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 餘dư 非phi 有hữu 情tình 居cư 。 如như 識thức 住trụ 中trung 釋thích 。 前tiền 所sở 引dẫn 經kinh 說thuyết 七thất 識thức 住trụ 。
復phục 有hữu 餘dư 經kinh 說thuyết 四tứ 識thức 住trụ 。 其kỳ 四tứ 者giả 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
四tứ 識thức 住trụ 當đương 知tri 。 四tứ 蘊uẩn 唯duy 自tự 地địa 。
說thuyết 獨độc 識thức 非phi 住trụ 。 有hữu 漏lậu 四tứ 句cú 攝nhiếp 。
論luận 曰viết 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 識thức 隨tùy 色sắc 住trụ 。 識thức 隨tùy 受thọ 住trụ 。 識thức 隨tùy 想tưởng 住trụ 。 識thức 隨tùy 行hành 住trụ 。 是thị 名danh 四tứ 種chủng 。 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 其kỳ 體thể 云vân 何hà 。 謂vị 隨tùy 次thứ 第đệ 有hữu 漏lậu 四tứ 蘊uẩn 。 又hựu 此thử 唯duy 在tại 自tự 地địa 非phi 餘dư 。 識thức 所sở 依y 著trước 名danh 識thức 住trụ 故cố 。 非phi 於ư 異dị 地địa 色sắc 等đẳng 蘊uẩn 中trung 識thức 隨tùy 愛ái 力lực 依y 著trước 於ư 彼bỉ 。 如như 何hà 不bất 說thuyết 識thức 為vi 識thức 住trụ 。 由do 離ly 能năng 住trụ 立lập 所sở 住trụ 故cố 。 非phi 能năng 住trụ 識thức 可khả 名danh 所sở 住trụ 。 如như 非phi 即tức 王vương 可khả 名danh 王vương 座tòa 。 或hoặc 若nhược 有hữu 法pháp 識thức 所sở 乘thừa 御ngự 如như 人nhân 船thuyền 理lý 說thuyết 名danh 識thức 住trụ 。 非phi 識thức 即tức 能năng 乘thừa 御ngự 自tự 體thể 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 識thức 為vi 識thức 住trụ 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 所sở 說thuyết 如như 是thị 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 餘dư 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 於ư 識thức 食thực 中trung 有hữu 喜hỷ 有hữu 染nhiễm 。 有hữu 喜hỷ 染nhiễm 故cố 識thức 住trụ 其kỳ 中trung 識thức 所sở 乘thừa 御ngự 。 又hựu 如như 何hà 言ngôn 前tiền 七thất 識thức 住trụ 五ngũ 蘊uẩn 為vi 體thể 。 雖tuy 有hữu 是thị 說thuyết 。 而nhi 於ư 生sanh 處xứ 所sở 攝nhiếp 蘊uẩn 中trung 不bất 別biệt 分phân 析tích 。 總tổng 生sanh 喜hỷ 染nhiễm 故cố 。 識thức 轉chuyển 時thời 亦diệc 名danh 識thức 住trụ 。 非phi 獨độc 說thuyết 識thức 。 然nhiên 色sắc 等đẳng 蘊uẩn 一nhất 一nhất 能năng 生sanh 種chủng 種chủng 喜hỷ 染nhiễm 令linh 識thức 依y 著trước 。 獨độc 識thức 不bất 然nhiên 故cố 言ngôn 非phi 住trụ 。 是thị 故cố 於ư 此thử 。 四tứ 識thức 住trụ 中trung 識thức 非phi 識thức 住trụ 。 於ư 餘dư 可khả 說thuyết 。 又hựu 佛Phật 意ý 說thuyết 。 此thử 四tứ 識thức 住trụ 。 猶do 如như 良lương 田điền 。 總tổng 說thuyết 一nhất 切thiết 。 有hữu 取thủ 諸chư 識thức 。 猶do 如như 種chủng 子tử 。 不bất 可khả 種chủng 子tử 立lập 為vi 良lương 田điền 。 仰ngưỡng 測trắc 世Thế 尊Tôn 教giáo 意ý 如như 是thị 。 又hựu 法pháp 與dữ 識thức 可khả 俱câu 時thời 生sanh 為vi 識thức 良lương 田điền 。 可khả 立lập 識thức 住trụ 。 識thức 蘊uẩn 不bất 爾nhĩ 。 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 七thất 種chủng 四tứ 種chủng 識thức 住trụ 雖tuy 殊thù 而nhi 皆giai 有hữu 漏lậu 。 為vi 七thất 攝nhiếp 四tứ 四tứ 攝nhiếp 七thất 耶da 。 非phi 遍biến 相tương/tướng 攝nhiếp 。 可khả 為vi 四tứ 句cú 。 謂vị 審thẩm 觀quán 察sát 應ưng 知tri 。 二nhị 門môn 體thể 互hỗ 寬khoan 陿hiệp 得đắc 成thành 四tứ 句cú 。 或hoặc 有hữu 七thất 攝nhiếp 非phi 四tứ 攝nhiếp 等đẳng 。 第đệ 一nhất 句cú 者giả 。 謂vị 七thất 中trung 識thức 。 第đệ 二nhị 句cú 者giả 。 謂vị 諸chư 惡ác 處xứ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 及cập 有hữu 頂đảnh 中trung 除trừ 識thức 餘dư 蘊uẩn 。 第đệ 三tam 句cú 者giả 。 七thất 中trung 四tứ 蘊uẩn 。 第đệ 四tứ 句cú 者giả 。 謂vị 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 。 諸chư 界giới 趣thú 中trung 。 應ưng 知tri 其kỳ 生sanh 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
何hà 處xứ 有hữu 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
於ư 中trung 有hữu 四tứ 生sanh 。 有hữu 情tình 謂vị 卵noãn 等đẳng 。
人nhân 傍bàng 生sanh 具cụ 四tứ 。 地địa 獄ngục 及cập 諸chư 天thiên 。
中trung 有hữu 唯duy 化hóa 生sanh 。 鬼quỷ 通thông 胎thai 化hóa 二nhị 。
論luận 曰viết 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 卵noãn 生sanh 胎thai 生sanh 。 濕thấp 生sanh 化hóa 生sanh 。 是thị 名danh 為vi 四tứ 。 生sanh 謂vị 生sanh 類loại 。 諸chư 有hữu 情tình 中trung 。 雖tuy 餘dư 類loại 雜tạp 而nhi 生sanh 類loại 等đẳng 。 云vân 何hà 卵noãn 生sanh 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 生sanh 從tùng 卵noãn 㲉xác 是thị 名danh 卵noãn 生sanh 。 如như 鵝nga 孔khổng 雀tước 鸚anh 鵡vũ 鴈nhạn 等đẳng 。 云vân 何hà 胎thai 生sanh 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 生sanh 從tùng 胎thai 藏tạng 是thị 名danh 胎thai 生sanh 。 如như 象tượng 馬mã 牛ngưu 猪trư 羊dương 驢lư 等đẳng 。 云vân 何hà 濕thấp 生sanh 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 生sanh 從tùng 濕thấp 氣khí 是thị 名danh 濕thấp 生sanh 。 如như 虫trùng 飛phi 蛾nga 蚊văn 蚰du 蜒diên 等đẳng 。 云vân 何hà 化hóa 生sanh 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 生sanh 無vô 所sở 託thác 是thị 名danh 化hóa 生sanh 。 如như 那na 落lạc 迦ca 天thiên 中trung 有hữu 等đẳng 。 具cụ 根căn 無vô 缺khuyết 支chi 分phần/phân 頓đốn 生sanh 。 無vô 而nhi 欻hốt 有hữu 故cố 名danh 為vi 化hóa 。 人nhân 傍bàng 生sanh 趣thú 各các 具cụ 四tứ 種chủng 。 人nhân 卵noãn 生sanh 者giả 。 謂vị 如như 世thế 羅la 鄔ổ 波ba 世thế 羅la 生sanh 從tùng 鶴hạc 卵noãn 。 鹿lộc 母mẫu 所sở 生sanh 三tam 十thập 二nhị 子tử 。 般bát 遮già 羅la 王vương 五ngũ 百bách 子tử 等đẳng 。 人nhân 胎thai 生sanh 者giả 。 如như 今kim 世thế 人nhân 。 人nhân 濕thấp 生sanh 者giả 。 如như 曼mạn 馱đà 多đa 遮già 盧lô 鄔ổ 波ba 遮già 盧lô 。 鴿cáp 鬘man 菴am 羅la 衛vệ 等đẳng 。 人nhân 化hóa 生sanh 者giả 。 唯duy 劫kiếp 初sơ 人nhân 。 傍bàng 生sanh 三tam 種chủng 共cộng 所sở 現hiện 見kiến 。 化hóa 生sanh 如như 龍long 揭yết 路lộ 荼đồ 等đẳng 。 一nhất 切thiết 地địa 獄ngục 。 諸chư 天thiên 中trung 有hữu 皆giai 唯duy 化hóa 生sanh 。 鬼quỷ 趣thú 唯duy 通thông 胎thai 化hóa 二nhị 種chủng 。 鬼quỷ 胎thai 生sanh 者giả 。 如như 餓ngạ 鬼quỷ 女nữ 白bạch 目Mục 連Liên 云vân 。
我ngã 夜dạ 生sanh 五ngũ 子tử 。 隨tùy 生sanh 皆giai 自tự 食thực 。
晝trú 生sanh 五ngũ 亦diệc 然nhiên 。 雖tuy 盡tận 而nhi 無vô 飽bão 。
一nhất 切thiết 生sanh 中trung 。 何hà 生sanh 最tối 勝thắng 。 應ưng 言ngôn 最tối 勝thắng 。 唯duy 是thị 化hóa 生sanh 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 後hậu 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 生sanh 自tự 在tại 。 而nhi 受thọ 胎thai 生sanh 。 現hiện 受thọ 胎thai 生sanh 有hữu 大đại 利lợi 故cố 。 謂vị 為vi 引dẫn 導đạo 諸chư 大đại 釋Thích 種chủng 親thân 屬thuộc 相tương/tướng 因nhân 。 令linh 入nhập 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 引dẫn 餘dư 類loại 令linh 知tri 菩Bồ 薩Tát 是thị 輪Luân 王Vương 種chủng 生sanh 敬kính 慕mộ 心tâm 。 因nhân 得đắc 捨xả 邪tà 趣thú 於ư 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 令linh 所sở 化hóa 生sanh 增tăng 上thượng 心tâm 。 彼bỉ 既ký 是thị 人nhân 。 能năng 成thành 大đại 義nghĩa 。 我ngã 曹tào 亦diệc 爾nhĩ 。 何hà 為vi 不bất 能năng 因nhân 發phát 正chánh 勤cần 專chuyên 修tu 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 若nhược 不bất 爾nhĩ 族tộc 姓tánh 難nan 知tri 。 恐khủng 疑nghi 幻huyễn 化hóa 為vi 天thiên 為vi 鬼quỷ 。 如như 外ngoại 道đạo 論luận 矯kiểu 設thiết 謗báng 言ngôn 。 過quá 百bách 劫kiếp 後hậu 當đương 有hữu 大đại 幻huyễn 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 噉đạm 食thực 世thế 間gian 。 故cố 受thọ 胎thai 生sanh 息tức 諸chư 疑nghi 謗báng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 為vi 留lưu 身thân 界giới 故cố 受thọ 胎thai 生sanh 。 令linh 無vô 量lượng 人nhân 。 及cập 諸chư 異dị 類loại 一nhất 興hưng 供cúng 養dường 千thiên 返phản 生sanh 天thiên 及cập 證chứng 解giải 脫thoát 。 若nhược 受thọ 化hóa 生sanh 無vô 外ngoại 種chủng 故cố 。 身thân 纔tài 殞vẫn 逝thệ 無vô 復phục 遺di 形hình 。 如như 滅diệt 燈đăng 光quang 。 即tức 無vô 所sở 見kiến 。 若nhược 人nhân 信tín 佛Phật 。 有hữu 持trì 願nguyện 通thông 能năng 久cửu 留lưu 身thân 。 此thử 不bất 成thành 釋thích 因nhân 論luận 生sanh 論luận 。 若nhược 化hóa 生sanh 身thân 如như 滅diệt 燈đăng 光quang 死tử 無vô 遺di 者giả 。 何hà 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 化hóa 生sanh 揭yết 路lộ 荼đồ 取thủ 化hóa 生sanh 龍long 為vi 充sung 所sở 食thực 。 以dĩ 不bất 知tri 故cố 。 為vi 食thực 取thủ 龍long 。 不bất 說thuyết 充sung 飢cơ 。 斯tư 有hữu 何hà 失thất 。 或hoặc 龍long 未vị 死tử 暫tạm 得đắc 充sung 飢cơ 。 死tử 已dĩ 還hoàn 飢cơ 。 暫tạm 食thực 何hà 咎cữu 。 於ư 四tứ 生sanh 內nội 何hà 者giả 最tối 多đa 。 唯duy 化hóa 生sanh 。
何hà 以dĩ 故cố 。 三tam 趣thú 少thiểu 分phần 及cập 二nhị 趣thú 全toàn 一nhất 切thiết 中trung 有hữu 皆giai 化hóa 生sanh 故cố 。 此thử 中trung 何hà 法pháp 說thuyết 名danh 中trung 有hữu 。 何hà 緣duyên 中trung 有hữu 非phi 即tức 名danh 生sanh 。 頌tụng 曰viết 。
死tử 生sanh 二nhị 有hữu 中trung 。 五ngũ 蘊uẩn 名danh 中trung 有hữu 。
未vị 至chí 應ưng 至chí 處xứ 。 故cố 中trung 有hữu 非phi 生sanh 。
論luận 曰viết 。 於ư 死tử 有hữu 後hậu 在tại 生sanh 有hữu 前tiền 。 即tức 彼bỉ 中trung 間gian 有hữu 自tự 體thể 起khởi 。 為vi 至chí 生sanh 處xứ 故cố 起khởi 此thử 身thân 。 二nhị 趣thú 中trung 間gian 故cố 名danh 中trung 有hữu 。 此thử 身thân 已dĩ 起khởi 何hà 不bất 名danh 生sanh 。 生sanh 謂vị 當đương 來lai 所sở 應ưng 至chí 處xứ 。 依y 所sở 至chí 義nghĩa 建kiến 立lập 生sanh 名danh 。 此thử 中trung 有hữu 身thân 其kỳ 體thể 雖tuy 起khởi 而nhi 未vị 至chí 彼bỉ 。 故cố 不bất 名danh 生sanh 。 何hà 謂vị 當đương 來lai 所sở 應ưng 至chí 處xứ 。 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 究cứu 竟cánh 分phân 明minh 。 是thị 謂vị 當đương 來lai 所sở 應ưng 至chí 處xứ 。 有hữu 餘dư 部bộ 說thuyết 。 從tùng 死tử 至chí 生sanh 處xứ 容dung 間gian 絕tuyệt 。 故cố 無vô 中trung 有hữu 。 此thử 不bất 應ưng 許hứa 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 依y 理lý 教giáo 故cố 。 理lý 教giáo 者giả 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
如như 穀cốc 等đẳng 相tương 續tục 。 處xử 無vô 間gian 續tục 生sanh 。
像tượng 實thật 有hữu 不bất 成thành 。 不bất 等đẳng 故cố 非phi 譬thí 。
一nhất 處xứ 無vô 二nhị 並tịnh 。 非phi 相tướng 續tục 二nhị 生sanh 。
說thuyết 有hữu 健kiện 達đạt 縛phược 。 及cập 五ngũ 七thất 經kinh 故cố 。
論luận 曰viết 。 且thả 依y 正chánh 理lý 中trung 有hữu 非phi 無vô 。 現hiện 見kiến 世thế 間gian 。 相tương 續tục 轉chuyển 法pháp 。 要yếu 處xứ 無vô 間gian 剎sát 那na 續tục 生sanh 。 且thả 如như 世thế 間gian 穀cốc 等đẳng 相tương 續tục 。 有hữu 情tình 相tương 續tục 。 理lý 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 剎sát 那na 續tục 生sanh 處xứ 必tất 無vô 間gian 。 豈khởi 不bất 現hiện 見kiến 有hữu 法pháp 續tục 生sanh 而nhi 於ư 其kỳ 中trung 。 處xử 亦diệc 有hữu 間gian 。 如như 依y 鏡kính 等đẳng 從tùng 質chất 像tượng 生sanh 。 如như 是thị 有hữu 情tình 。 死tử 有hữu 生sanh 有hữu 。 處xử 雖tuy 有hữu 間gian 何hà 妨phương 續tục 生sanh 。 實thật 有hữu 諸chư 像tượng 理lý 不bất 成thành 故cố 。 又hựu 非phi 等đẳng 故cố 為ví 喻dụ 不bất 成thành 。 謂vị 別biệt 色sắc 生sanh 說thuyết 名danh 為vi 像tượng 。 其kỳ 體thể 實thật 有hữu 理lý 所sở 不bất 成thành 。 設thiết 成thành 非phi 等đẳng 。 故cố 不bất 成thành 喻dụ 。 言ngôn 像tượng 不bất 成thành 故cố 非phi 喻dụ 者giả 。 以dĩ 一nhất 處xứ 所sở 無vô 二nhị 並tịnh 故cố 。 謂vị 於ư 一nhất 處xứ 鏡kính 色sắc 及cập 像tượng 並tịnh 見kiến 現hiện 前tiền 。 二nhị 色sắc 不bất 應ưng 同đồng 處xứ 並tịnh 有hữu 。 依y 異dị 大đại 故cố 。 又hựu 陿hiệp 水thủy 上thượng 兩lưỡng 岸ngạn 色sắc 形hình 。 同đồng 處xứ 一nhất 時thời 俱câu 現hiện 二nhị 像tượng 。 居cư 兩lưỡng 岸ngạn 者giả 互hỗ 見kiến 分phân 明minh 。 曾tằng 無vô 一nhất 處xứ 並tịnh 見kiến 二nhị 色sắc 。 不bất 應ưng 謂vị 此thử 二nhị 色sắc 俱câu 生sanh 。 又hựu 影ảnh 與dữ 光quang 未vị 嘗thường 同đồng 處xứ 。 然nhiên 曾tằng 見kiến 鏡kính 懸huyền 置trí 影ảnh 中trung 。 光quang 像tượng 顯hiển 然nhiên 現hiện 於ư 鏡kính 面diện 。 不bất 應ưng 於ư 此thử 。 謂vị 二nhị 並tịnh 生sanh 。 或hoặc 言ngôn 一nhất 處xứ 無vô 二nhị 並tịnh 者giả 。 鏡kính 面diện 月nguyệt 像tượng 謂vị 之chi 為vi 二nhị 。 近cận 遠viễn 別biệt 見kiến 如như 觀quán 井tỉnh 水thủy 。 若nhược 有hữu 並tịnh 生sanh 如như 何hà 別biệt 見kiến 。 故cố 知tri 諸chư 像tượng 於ư 理lý 實thật 無vô 。 然nhiên 諸chư 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 勢thế 力lực 令linh 如như 是thị 見kiến 。 以dĩ 諸chư 法pháp 性tánh 功công 能năng 差sai 別biệt 。 難nan 可khả 思tư 議nghị 。 已dĩ 辯biện 不bất 成thành 所sở 以dĩ 非phi 喻dụ 。 言ngôn 非phi 等đẳng 故cố 亦diệc 非phi 喻dụ 者giả 。 以dĩ 質chất 與dữ 像tượng 非phi 相tướng 續tục 故cố 。 謂vị 質chất 與dữ 像tượng 非phi 一nhất 相tương 續tục 。 唯duy 依y 鏡kính 等đẳng 有hữu 像tượng 現hiện 故cố 。 像tượng 與dữ 本bổn 質chất 俱câu 時thời 有hữu 故cố 。 如như 死tử 生sanh 有hữu 是thị 一nhất 相tương 續tục 前tiền 後hậu 無vô 間gian 餘dư 處xứ 續tục 生sanh 。 質chất 像tượng 相tương 望vọng 無vô 此thử 相tương 續tục 。 以dĩ 不bất 相tương 似tự 故cố 不bất 成thành 喻dụ 。 又hựu 所sở 現hiện 像tượng 由do 二nhị 生sanh 故cố 。 謂vị 二nhị 緣duyên 故cố 諸chư 像tượng 得đắc 生sanh 。 一nhất 者giả 本bổn 質chất 。 二nhị 者giả 鏡kính 等đẳng 。 二nhị 中trung 勝thắng 者giả 像tượng 依y 彼bỉ 生sanh 。 生sanh 有hữu 無vô 容dung 由do 二nhị 緣duyên 起khởi 。 唯duy 有hữu 死tử 有hữu 無vô 別biệt 勝thắng 依y 。 故cố 所sở 引dẫn 喻dụ 非phi 等đẳng 於ư 法pháp 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 以dĩ 外ngoại 非phi 情tình 精tinh 血huyết 等đẳng 緣duyên 為vi 勝thắng 依y 性tánh 。 由do 化hóa 生sanh 者giả 空không 中trung 欻hốt 生sanh 。 於ư 中trung 計kế 何hà 為vi 勝thắng 依y 性tánh 。 已dĩ 依y 正chánh 理lý 對đối 破phá 彼bỉ 宗tông 從tùng 死tử 至chí 生sanh 處xứ 容dung 間gian 絕tuyệt 。 是thị 故cố 中trung 有hữu 決quyết 定định 非phi 無vô 。 次thứ 依y 聖thánh 教giáo 證chứng 有hữu 中trung 有hữu 。 謂vị 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 有hữu 有hữu 七thất 種chủng 。 即tức 五ngũ 趣thú 有hữu 業nghiệp 有hữu 中trung 有hữu 。 若nhược 此thử 契Khế 經Kinh 彼bỉ 部bộ 不bất 誦tụng 。 豈khởi 亦diệc 不bất 誦tụng 健kiện 達đạt 縛phược 經kinh 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 入nhập 母mẫu 胎thai 者giả 要yếu 由do 三tam 事sự 俱câu 現hiện 在tại 前tiền 。 一nhất 者giả 母mẫu 身thân 是thị 時thời 調điều 適thích 。 二nhị 者giả 父phụ 母mẫu 交giao 愛ái 和hòa 合hợp 。 三tam 健kiện 達đạt 縛phược 正chánh 現hiện 在tại 前tiền 。 除trừ 中trung 有hữu 身thân 何hà 健kiện 達đạt 縛phược 。 前tiền 蘊uẩn 已dĩ 壞hoại 何hà 現hiện 在tại 前tiền 。 若nhược 此thử 契Khế 經Kinh 彼bỉ 亦diệc 不bất 誦tụng 。 復phục 云vân 何hà 釋thích 掌chưởng 馬mã 族tộc 經kinh 。 如như 彼bỉ 經kinh 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 知tri 不phủ 。 此thử 健kiện 達đạt 縛phược 正chánh 現hiện 前tiền 者giả 。 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 。 為vi 剎sát 帝đế 利lợi 。 為vi 是thị 吠phệ 舍xá 。 為vi 戍thú 達đạt 羅la 。 為vi 東đông 方phương 來lai 。 為vi 南nam 西tây 北bắc 。 前tiền 蘊uẩn 已dĩ 壞hoại 不bất 可khả 言ngôn 來lai 。 此thử 所sở 言ngôn 來lai 固cố 唯duy 中trung 有hữu 。 若nhược 復phục 不bất 誦tụng 如như 是thị 契Khế 經Kinh 。 五ngũ 不bất 還hoàn 經kinh 當đương 云vân 何hà 釋thích 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 五ngũ 不bất 還hoàn 。 一nhất 者giả 中trung 般bát 。 二nhị 者giả 生sanh 般bát 。 三tam 無vô 行hành 般bát 。 四tứ 有hữu 行hành 般bát 。 五ngũ 者giả 上thượng 流lưu 。 中trung 有hữu 若nhược 無vô 何hà 名danh 中trung 般bát 。 有hữu 餘dư 師sư 執chấp 。 有hữu 天thiên 名danh 中trung 。 住trụ 彼bỉ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 名danh 中trung 般bát 。 是thị 則tắc 應ưng 許hứa 有hữu 生sanh 等đẳng 天thiên 。 既ký 不bất 許hứa 然nhiên 故cố 執chấp 非phi 善thiện 。 又hựu 經kinh 說thuyết 有hữu 七thất 善thiện 士sĩ 趣thú 。 謂vị 於ư 前tiền 五ngũ 中trung 般bát 分phần/phân 三tam 。 由do 處xứ 及cập 時thời 近cận 中trung 遠viễn 故cố 。 譬thí 如như 札# 火hỏa 小tiểu 星tinh 迸bính 時thời 纔tài 起khởi 近cận 即tức 滅diệt 。 初sơ 善thiện 士sĩ 亦diệc 爾nhĩ 。 譬thí 如như 鐵thiết 火hỏa 小tiểu 星tinh 迸bính 時thời 起khởi 至chí 中trung 乃nãi 滅diệt 。 二nhị 善thiện 士sĩ 亦diệc 爾nhĩ 。 譬thí 如như 鐵thiết 火hỏa 大đại 星tinh 迸bính 時thời 遠viễn 未vị 墮đọa 而nhi 滅diệt 。 三tam 善thiện 士sĩ 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 彼bỉ 所sở 執chấp 別biệt 有hữu 中trung 天thiên 。 有hữu 此thử 時thời 處xứ 三tam 品phẩm 差sai 別biệt 。 故cố 彼bỉ 所sở 執chấp 定định 非phi 應ưng 理lý 。 有hữu 餘dư 復phục 說thuyết 。 或hoặc 壽thọ 量lượng 中trung 間gian 。 或hoặc 近cận 天thiên 中trung 間gian 。 斷đoạn 餘dư 煩phiền 惱não 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 名danh 中trung 般bát 。 由do 至chí 界giới 位vị 或hoặc 想tưởng 或hoặc 尋tầm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 有hữu 三tam 品phẩm 。 或hoặc 取thủ 色sắc 界giới 眾chúng 同đồng 分phần/phân 已dĩ 即tức 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 從tùng 是thị 次thứ 後hậu 受thọ 天thiên 樂lạc 已dĩ 。 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 復phục 從tùng 此thử 後hậu 入nhập 天thiên 法Pháp 會hội 。 乃nãi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 入nhập 法Pháp 會hội 已dĩ 復phục 經kinh 多đa 時thời 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 生sanh 般bát 。 或hoặc 減giảm 多đa 壽thọ 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 創sáng/sang 生sanh 時thời 故cố 名danh 生sanh 般bát 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 與dữ 火hỏa 星tinh 喻dụ 皆giai 不bất 相tương 應ứng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 彼bỉ 處xứ 行hành 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 又hựu 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 應ưng 說thuyết 有hữu 中trung 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 由do 彼bỉ 亦diệc 有hữu 壽thọ 量lượng 中trung 間gian 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 然nhiên 不bất 說thuyết 彼bỉ 有hữu 中trung 般bát 者giả 。 如như 嗢ốt 拕tha 南nam 伽già 他tha 中trung 說thuyết 。
總tổng 集tập 眾chúng 聖thánh 賢hiền 。 四tứ 靜tĩnh 慮lự 各các 十thập 。
三tam 無vô 色sắc 各các 七thất 。 唯duy 六lục 謂vị 非phi 想tưởng 。
故cố 彼bỉ 所sở 執chấp 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 若nhược 復phục 不bất 誦tụng 。 如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 久cửu 已dĩ 滅diệt 度độ 。 諸chư 大đại 法pháp 將tương 亦diệc 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 聖thánh 教giáo 支chi 離ly 已dĩ 成thành 多đa 部bộ 。 其kỳ 於ư 文văn 義nghĩa 異dị 執chấp 交giao 馳trì 。 取thủ 捨xả 任nhậm 情tình 于vu 今kim 轉chuyển 盛thịnh 。 哀ai 哉tai 汝nhữ 等đẳng 固cố 守thủ 愚ngu 迷mê 違vi 理lý 拒cự 教giáo 。 可khả 傷thương 之chi 甚thậm 。 諸chư 有hữu 馮bằng 前tiền 理lý 教giáo 為vi 量lượng 。 中trung 有hữu 於ư 彼bỉ 實thật 有hữu 極cực 成thành 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 造tạo 極cực 惡ác 業nghiệp 度độ 使sử 魔ma 羅la 。 現hiện 身thân 顛điên 墜trụy 。 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 此thử 經Kinh 意ý 說thuyết 。 彼bỉ 命mạng 未vị 捨xả 。 地địa 獄ngục 猛mãnh 焰diễm 已dĩ 燒thiêu 其kỳ 身thân 。 因nhân 此thử 命mạng 終chung 。 受thọ 彼bỉ 中trung 有hữu 。 乘thừa 茲tư 仍nhưng 墮đọa 。 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 由do 彼bỉ 惡ác 業nghiệp 勢thế 力lực 增tăng 強cường/cưỡng 。 不bất 待đãi 命mạng 終chung 苦khổ 相tương/tướng 已dĩ 至chí 。 先tiên 受thọ 現hiện 受thọ 後hậu 受thọ 生sanh 受thọ 。 何hà 故cố 經kinh 說thuyết 。 一nhất 類loại 有hữu 情tình 於ư 五ngũ 無vô 間gián 。 業nghiệp 作tác 及cập 增tăng 長trưởng 已dĩ 。 無vô 間gian 必tất 定định 生sanh 那na 落lạc 迦ca 。 此thử 經Kinh 意ý 遮già 彼bỉ 往vãng 異dị 趣thú 。 及cập 顯hiển 彼bỉ 業nghiệp 定định 順thuận 生sanh 受thọ 。 若nhược 但đãn 執chấp 文văn 。 應ưng 要yếu 具cụ 五ngũ 方phương 生sanh 地địa 獄ngục 。 非phi 隨tùy 闕khuyết 一nhất 。 或hoặc 餘dư 業nghiệp 因nhân 便tiện 成thành 大đại 過quá 。 又hựu 言ngôn 。 無vô 間gian 生sanh 那na 落lạc 迦ca 。 應ưng 作tác 即tức 生sanh 不bất 待đãi 身thân 壞hoại 。 或hoặc 誰thùy 不bất 許hứa 中trung 有hữu 是thị 生sanh 。 那na 落lạc 迦ca 名danh 亦diệc 通thông 中trung 有hữu 。 死tử 有hữu 無vô 間gian 中trung 有hữu 起khởi 時thời 亦diệc 得đắc 名danh 生sanh 。 生sanh 方phương 便tiện 故cố 。 經kinh 言ngôn 無vô 間gian 生sanh 那na 落lạc 迦ca 。 不bất 言ngôn 爾nhĩ 時thời 即tức 是thị 生sanh 有hữu 。 若nhược 爾nhĩ 。 經kinh 頌tụng 復phục 云vân 何hà 通thông 。 如như 經kinh 頌tụng 言ngôn 。
再tái 生sanh 汝nhữ 今kim 過quá 盛thịnh 位vị 。 至chí 衰suy 將tương 近cận 琰Diêm 魔Ma 王vương 。
欲dục 往vãng 前tiền 路lộ 無vô 資tư 糧lương 。 求cầu 住trụ 中trung 間gian 無vô 所sở 止chỉ 。
若nhược 有hữu 中trung 有hữu 。 如như 何hà 世Thế 尊Tôn 。 言ngôn 彼bỉ 中trung 間gian 無vô 有hữu 所sở 止chỉ 。 此thử 頌tụng 意ý 顯hiển 彼bỉ 於ư 人nhân 中trung 速tốc 歸quy 磨ma 滅diệt 無vô 暫tạm 停đình 義nghĩa 。 或hoặc 彼bỉ 中trung 有hữu 為vi 至chí 所sở 生sanh 亦diệc 無vô 暫tạm 停đình 。 行hành 無vô 礙ngại 故cố 。 寧ninh 知tri 經kinh 意ý 如như 此thử 非phi 餘dư 。 汝nhữ 復phục 焉yên 知tri 。 如như 餘dư 非phi 此thử 。 二nhị 責trách 既ký 等đẳng 。 何hà 乃nãi 偏thiên 徵trưng 。 二nhị 釋thích 於ư 經kinh 並tịnh 無vô 違vi 害hại 。 如như 何hà 偏thiên 證chứng 中trung 有hữu 是thị 無vô 。 凡phàm 引dẫn 證chứng 言ngôn 理lý 無vô 異dị 趣thú 。 此thử 有hữu 異dị 趣thú 為vi 證chứng 不bất 成thành 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Câu Xá Luận ♦ Hết quyển 8
❖
Phiên âm: 14/3/2016 ◊ Cập nhật: 14/3/2016