阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 俱câu 舍xá 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 六lục


尊tôn 者giả 世thế 親thân 造tạo


三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。


分Phân 別Biệt 智Trí 品Phẩm 第đệ 七thất 之chi 一nhất
☸ Phẩm 1:

前tiền 品phẩm 初sơ 說thuyết 諸chư 忍nhẫn 諸chư 智trí 。 於ư 後hậu 復phục 說thuyết 正chánh 見kiến 正chánh 智trí 。 為vi 有hữu 忍nhẫn 非phi 智trí 耶da 。 為vi 有hữu 智trí 非phi 見kiến 耶da 。 頌tụng 曰viết 。


聖thánh 慧tuệ 忍nhẫn 非phi 智trí 。 盡tận 無vô 生sanh 非phi 見kiến 。


餘dư 二nhị 有hữu 漏lậu 慧tuệ 。 皆giai 智trí 六lục 見kiến 性tánh 。


論luận 曰viết 。 慧tuệ 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 唯duy 無vô 漏lậu 慧tuệ 立lập 以dĩ 聖thánh 名danh 。 此thử 聖thánh 慧tuệ 中trung 八bát 忍nhẫn 非phi 智trí 性tánh 。 自tự 所sở 斷đoạn 疑nghi 未vị 已dĩ 斷đoạn 故cố 。 可khả 見kiến 性tánh 攝nhiếp 。 推thôi 度độ 性tánh 故cố 。 盡tận 與dữ 無vô 生sanh 二nhị 智trí 。 非phi 見kiến 性tánh 。 已dĩ 息tức 求cầu 心tâm 不bất 推thôi 度độ 故cố 。 所sở 餘dư 皆giai 通thông 智trí 見kiến 二nhị 性tánh 。 已dĩ 斷đoạn 自tự 疑nghi 推thôi 度độ 性tánh 故cố 。 諸chư 有hữu 漏lậu 慧tuệ 皆giai 智trí 性tánh 攝nhiếp 。 於ư 中trung 唯duy 六lục 亦diệc 是thị 見kiến 性tánh 。 謂vị 五ngũ 染nhiễm 污ô 見kiến 世thế 正chánh 見kiến 為vi 六lục 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 聖thánh 有hữu 漏lậu 慧tuệ 皆giai 擇trạch 法pháp 故cố 並tịnh 慧tuệ 性tánh 攝nhiếp 。 智trí 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 相tương/tướng 別biệt 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。


智trí 十thập 總tổng 有hữu 二nhị 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 別biệt 。


有hữu 漏lậu 稱xưng 世thế 俗tục 。 無vô 漏lậu 名danh 法pháp 類loại 。


世thế 俗tục 遍biến 為vi 境cảnh 。 法pháp 智trí 及cập 類loại 智trí 。


如như 次thứ 欲dục 上thượng 界giới 。 苦khổ 等đẳng 諦đế 為vi 境cảnh 。


論luận 曰viết 。 智trí 有hữu 十thập 種chủng 攝nhiếp 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 一nhất 世thế 俗tục 智trí 。 二nhị 法pháp 智trí 。 三tam 類loại 智trí 。 四tứ 苦khổ 智trí 。 五ngũ 集tập 智trí 。 六lục 滅diệt 智trí 。 七thất 道đạo 智trí 。 八bát 他tha 心tâm 智trí 。 九cửu 盡tận 智trí 。 十thập 無vô 生sanh 智trí 。 如như 是thị 十thập 智trí 總tổng 唯duy 二nhị 種chủng 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 性tánh 差sai 別biệt 故cố 。 如như 是thị 二nhị 智trí 相tương/tướng 別biệt 有hữu 三tam 。 謂vị 世thế 俗tục 智trí 法pháp 智trí 類loại 智trí 。 前tiền 有hữu 漏lậu 智trí 總tổng 名danh 世thế 俗tục 。 多đa 取thủ 瓶bình 等đẳng 世thế 俗tục 境cảnh 故cố 。 後hậu 無vô 漏lậu 智trí 分phần/phân 法pháp 類loại 別biệt 。 三tam 中trung 世thế 俗tục 遍biến 以dĩ 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 法pháp 類loại 二nhị 種chủng 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 以dĩ 欲dục 上thượng 界giới 四Tứ 諦Đế 為vi 境cảnh 。 即tức 於ư 如như 是thị 。 二nhị 種chủng 智trí 中trung 。 頌tụng 曰viết 。


法pháp 類loại 由do 境cảnh 別biệt 。 立lập 苦khổ 等đẳng 四tứ 名danh 。


皆giai 通thông 盡tận 無vô 生sanh 。 初sơ 唯duy 苦khổ 集tập 類loại 。


論luận 曰viết 。 法pháp 智trí 類loại 智trí 由do 境cảnh 差sai 別biệt 分phân 為vi 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 四Tứ 智Trí 。 如như 是thị 六lục 智trí 若nhược 無Vô 學Học 攝nhiếp 。 非phi 見kiến 性tánh 者giả 名danh 盡tận 無vô 生sanh 。 此thử 二nhị 初sơ 生sanh 唯duy 苦khổ 集tập 類loại 。 以dĩ 緣duyên 苦khổ 集tập 六lục 種chủng 行hành 相tương/tướng 觀quán 有hữu 頂đảnh 蘊uẩn 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 境cảnh 同đồng 此thử 耶da 。 緣duyên 苦khổ 集tập 因nhân 。 緣duyên 滅diệt 道đạo 異dị 。 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 。 九cửu 種chủng 智trí 中trung 頌tụng 曰viết 。


法pháp 類loại 道đạo 世thế 俗tục 。 有hữu 成thành 他tha 心tâm 智trí 。


於ư 勝thắng 地địa 根căn 位vị 。 去khứ 來lai 世thế 不bất 知tri 。


法pháp 類loại 不bất 相tương 知tri 。 聲Thanh 聞Văn 麟lân 喻dụ 佛Phật 。


如như 次thứ 知tri 見kiến 道đạo 。 二nhị 三tam 念niệm 一nhất 切thiết 。


論luận 曰viết 。 有hữu 法pháp 類loại 道đạo 及cập 世thế 俗tục 智trí 成thành 他tha 心tâm 智trí 。 餘dư 則tắc 不bất 然nhiên 。 此thử 智trí 於ư 境cảnh 。 有hữu 決quyết 定định 相tướng 。 謂vị 不bất 知tri 勝thắng 及cập 去khứ 來lai 心tâm 。 勝thắng 心tâm 有hữu 三tam 。 謂vị 地địa 根căn 位vị 。 地địa 謂vị 下hạ 地địa 智trí 不bất 知tri 上thượng 地địa 心tâm 。 根căn 謂vị 信tín 解giải 時thời 解giải 脫thoát 根căn 智trí 不bất 知tri 見kiến 至chí 不bất 時thời 解giải 脫thoát 心tâm 。 位vị 謂vị 不bất 還hoàn 聲Thanh 聞Văn 應ưng 果quả 獨Độc 覺Giác 大đại 覺giác 。 前tiền 前tiền 位vị 智trí 不bất 知tri 後hậu 後hậu 勝thắng 位vị 者giả 心tâm 。 此thử 智trí 不bất 知tri 去khứ 來lai 心tâm 者giả 。 唯duy 以dĩ 現hiện 在tại 他tha 相tương 續tục 中trung 能năng 緣duyên 心tâm 等đẳng 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 又hựu 法pháp 類loại 品phẩm 不bất 互hỗ 相tương 知tri 。 謂vị 法pháp 智trí 攝nhiếp 諸chư 他tha 心tâm 智trí 不bất 知tri 類loại 品phẩm 。 類loại 智trí 所sở 攝nhiếp 諸chư 他tha 心tâm 智trí 不bất 知tri 法pháp 品phẩm 。 由do 法pháp 類loại 智trí 以dĩ 欲dục 上thượng 界giới 全toàn 分phần/phân 對đối 治trị 。 為vi 所sở 緣duyên 故cố 。 此thử 他tha 心tâm 智trí 見kiến 道đạo 中trung 無vô 。 總tổng 觀quán 諦đế 理lý 極cực 速tốc 轉chuyển 故cố 。 然nhiên 皆giai 容dung 作tác 此thử 智trí 所sở 緣duyên 。 若nhược 諸chư 有hữu 情tình 。 將tương 入nhập 見kiến 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 預dự 修tu 加gia 行hành 。 為vi 欲dục 知tri 彼bỉ 見kiến 道đạo 位vị 心tâm 。 彼bỉ 諸chư 有hữu 情tình 。 入nhập 見kiến 道đạo 位vị 。 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 分phần/phân 加gia 行hành 若nhược 滿mãn 知tri 彼bỉ 見kiến 道đạo 初sơ 二nhị 念niệm 心tâm 。 若nhược 為vi 更cánh 知tri 類loại 分phần/phân 心tâm 故cố 別biệt 修tu 加gia 行hành 。 至chí 加gia 行hành 滿mãn 彼bỉ 已dĩ 度độ 至chí 第đệ 十thập 六lục 心tâm 。 雖tuy 知tri 此thử 心tâm 非phi 知tri 見kiến 道đạo 。 麟lân 喻dụ 法pháp 分phần/phân 加gia 行hành 若nhược 滿mãn 知tri 彼bỉ 見kiến 道đạo 初sơ 二nhị 念niệm 心tâm 。 若nhược 為vi 更cánh 知tri 類loại 分phần/phân 心tâm 故cố 。 別biệt 修tu 加gia 行hành 。 至chí 加gia 行hành 滿mãn 知tri 彼bỉ 第đệ 八bát 集tập 類loại 智trí 心tâm 。 以dĩ 此thử 但đãn 由do 下hạ 加gia 行hành 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 知tri 初sơ 二nhị 及cập 第đệ 十thập 五ngũ 心tâm 。 世Thế 尊Tôn 欲dục 知tri 不bất 由do 加gia 行hành 。 於ư 彼bỉ 見kiến 道đạo 一nhất 切thiết 能năng 知tri 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 二nhị 相tương/tướng 何hà 別biệt 。 頌tụng 曰viết 。


智trí 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 知tri 我ngã 已dĩ 知tri 等đẳng 。


不bất 應ưng 更cánh 知tri 等đẳng 。 如như 次thứ 盡tận 無vô 生sanh 。


論luận 曰viết 。 如như 本bổn 論luận 說thuyết 。 云vân 何hà 盡tận 智trí 。 謂vị 無Vô 學Học 位vị 若nhược 正chánh 自tự 知tri 。 我ngã 已dĩ 知tri 苦khổ 。 我ngã 已dĩ 斷đoạn 集tập 。 我ngã 已dĩ 證chứng 滅diệt 。 我ngã 已dĩ 修tu 道Đạo 。 由do 此thử 所sở 有hữu 智trí 見kiến 明minh 覺giác 解giải 慧tuệ 光quang 觀quán 是thị 名danh 盡tận 智trí 。 云vân 何hà 無vô 生sanh 智trí 。 謂vị 正chánh 自tự 知tri 我ngã 已dĩ 知tri 苦khổ 。 不bất 應ưng 更cánh 知tri 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 我ngã 已dĩ 修tu 道Đạo 不bất 應ưng 更cánh 修tu 。 由do 此thử 所sở 有hữu 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 是thị 名danh 無Vô 生Sanh 智Trí 。 如như 何hà 無vô 漏lậu 智trí 。 可khả 作tác 如như 是thị 知tri 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 諸chư 論luận 師sư 說thuyết 。 從tùng 二nhị 智trí 出xuất 後hậu 得đắc 智trí 中trung 作tác 如như 是thị 知tri 。 故cố 無vô 有hữu 失thất 。 由do 此thử 後hậu 得đắc 二nhị 智trí 別biệt 故cố 。 表biểu 前tiền 觀quán 中trung 二nhị 智trí 差sai 別biệt 。 有hữu 說thuyết 。 無vô 漏lậu 智trí 亦diệc 。 作tác 如như 是thị 知tri 。 然nhiên 說thuyết 見kiến 言ngôn 乘thừa 言ngôn 便tiện 故cố 。 或hoặc 於ư 諦đế 理lý 現hiện 照chiếu 轉chuyển 故cố 。 由do 此thử 本bổn 論luận 。 亦diệc 作tác 是thị 言ngôn 。 且thả 諸chư 智trí 亦diệc 是thị 見kiến 。 如như 是thị 十thập 智trí 相tương/tướng 攝nhiếp 云vân 何hà 。 謂vị 世thế 俗tục 智trí 攝nhiếp 一nhất 全toàn 一nhất 少thiểu 分phần 。 法pháp 類loại 智trí 各các 攝nhiếp 一nhất 全toàn 七thất 少thiểu 分phần 。 苦khổ 集tập 滅diệt 智trí 各các 攝nhiếp 一nhất 全toàn 四tứ 少thiểu 分phần 。 道đạo 智trí 攝nhiếp 一nhất 全toàn 五ngũ 少thiểu 分phần 。 他tha 心tâm 智trí 攝nhiếp 一nhất 全toàn 四tứ 少thiểu 分phần 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 各các 攝nhiếp 一nhất 全toàn 六lục 少thiểu 分phần 。 何hà 緣duyên 二nhị 智trí 建kiến 立lập 為vi 十thập 。 頌tụng 曰viết 。


由do 自tự 性tánh 對đối 治trị 。 行hành 相tương/tướng 行hành 相tương/tướng 境cảnh 。


加gia 行hành 辦biện 因nhân 圓viên 。 故cố 建kiến 立lập 十thập 智trí 。


論luận 曰viết 。 由do 七thất 緣duyên 故cố 立lập 二nhị 為vi 十thập 。 一nhất 自tự 性tánh 故cố 立lập 世thế 俗tục 智trí 。 非phi 勝thắng 義nghĩa 智trí 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 二nhị 對đối 治trị 故cố 立lập 法pháp 類loại 智trí 。 全toàn 能năng 對đối 治trị 欲dục 上thượng 界giới 故cố 。 三tam 行hành 相tương/tướng 故cố 立lập 苦khổ 集tập 智trí 。 此thử 二nhị 智trí 境cảnh 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 四tứ 行hành 相tương/tướng 境cảnh 故cố 立lập 滅diệt 道đạo 智trí 。 此thử 二nhị 行hành 相tương/tướng 境cảnh 俱câu 有hữu 別biệt 故cố 。 五ngũ 加gia 行hành 故cố 立lập 他tha 心tâm 智trí 。 非phi 此thử 不bất 知tri 他tha 心tâm 所sở 法pháp 。 本bổn 修tu 加gia 行hành 為vi 知tri 他tha 心tâm 。 雖tuy 成thành 滿mãn 時thời 亦diệc 知tri 心tâm 所sở 。 而nhi 約ước 加gia 行hành 故cố 立lập 他tha 心tâm 智trí 名danh 。 六lục 事sự 辦biện 故cố 建kiến 立lập 盡tận 智trí 。 事sự 辦biện 身thân 中trung 最tối 初sơ 生sanh 故cố 。 七thất 因nhân 圓viên 故cố 立lập 無vô 生sanh 智trí 。 一nhất 切thiết 聖thánh 道Đạo 為vì 因nhân 生sanh 故cố 。 如như 上thượng 所sở 言ngôn 。 法pháp 智trí 類loại 智trí 。 全toàn 能năng 對đối 治trị 欲dục 上thượng 界giới 法pháp 。 為vi 有hữu 少thiểu 分phần 治trị 上thượng 欲dục 耶da 。 頌tụng 曰viết 。


緣duyên 滅diệt 道Đạo 法Pháp 智trí 。 於ư 修tu 道Đạo 位vị 中trung 。


兼kiêm 治trị 上thượng 修tu 斷đoạn 。 類loại 無vô 能năng 治trị 欲dục 。


論luận 曰viết 。 修tu 道Đạo 所sở 攝nhiếp 滅diệt 道Đạo 法Pháp 智trí 。 兼kiêm 能năng 對đối 治trị 上thượng 界giới 修tu 斷đoạn 。 欲dục 之chi 滅diệt 道đạo 勝thắng 上thượng 界giới 故cố 。 已dĩ 除trừ 自tự 怨oán 能năng 兼kiêm 他tha 故cố 。 由do 此thử 類loại 智trí 無vô 能năng 治trị 欲dục 。 於ư 此thử 十thập 智trí 中trung 誰thùy 有hữu 何hà 行hành 相tương/tướng 。 頌tụng 曰viết 。


法pháp 智trí 及cập 類loại 智trí 。 行hành 相tương/tướng 俱câu 十thập 六lục 。


世thế 俗tục 此thử 及cập 餘dư 。 四Tứ 諦Đế 智trí 各các 四tứ 。


他tha 心tâm 智trí 無vô 漏lậu 。 唯duy 四tứ 謂vị 緣duyên 道đạo 。


有hữu 漏lậu 自tự 相tương/tướng 緣duyên 。 俱câu 但đãn 緣duyên 一nhất 事sự 。


盡tận 無vô 生sanh 十thập 四tứ 。 謂vị 離ly 空không 非phi 我ngã 。


論luận 曰viết 。 法pháp 智trí 類loại 智trí 。 一nhất 一nhất 具cụ 有hữu 。 非phi 常thường 苦khổ 等đẳng 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 後hậu 當đương 廣quảng 釋thích 。 世thế 智trí 有hữu 此thử 及cập 更cánh 有hữu 餘dư 能năng 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 共cộng 相tương 等đẳng 故cố 。 苦khổ 等đẳng 四Tứ 智Trí 。 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 緣duyên 自tự 諦đế 境cảnh 四tứ 種chủng 行hành 相tương/tướng 。 他tha 心tâm 智trí 中trung 。 若nhược 無vô 漏lậu 者giả 唯duy 有hữu 緣duyên 道đạo 四tứ 種chủng 行hành 相tương/tướng 。 由do 此thử 即tức 是thị 道đạo 智trí 攝nhiếp 故cố 。 若nhược 有hữu 漏lậu 者giả 取thủ 自tự 所sở 緣duyên 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 自tự 相tương/tướng 境cảnh 故cố 。 如như 境cảnh 自tự 相tương/tướng 。 行hành 相tướng 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 此thử 非phi 前tiền 十thập 六lục 所sở 攝nhiếp 。 如như 是thị 二nhị 種chủng 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 一nhất 念niệm 但đãn 緣duyên 一nhất 事sự 為vi 境cảnh 。 謂vị 緣duyên 心tâm 時thời 不bất 緣duyên 心tâm 所sở 。 緣duyên 受thọ 等đẳng 時thời 不bất 緣duyên 想tưởng 等đẳng 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 如như 實thật 了liễu 知tri 。 有hữu 貪tham 心tâm 等đẳng 。 非phi 俱câu 時thời 取thủ 貪tham 等đẳng 及cập 心tâm 。 如như 不bất 俱câu 時thời 取thủ 衣y 及cập 垢cấu 。 有hữu 貪tham 心tâm 者giả 。 二nhị 義nghĩa 有hữu 貪tham 。 一nhất 貪tham 相tương 應ứng 。 二nhị 貪tham 所sở 繫hệ 。 貪tham 相tương 應ứng 心tâm 具cụ 由do 二nhị 義nghĩa 。 餘dư 有hữu 漏lậu 心tâm 唯duy 貪tham 所sở 繫hệ 。 有hữu 說thuyết 。 經kinh 言ngôn 有hữu 貪tham 心tâm 者giả 。 唯duy 說thuyết 第đệ 一nhất 貪tham 相tương 應ứng 心tâm 。 離ly 貪tham 心tâm 者giả 。 謂vị 治trị 貪tham 心tâm 。 若nhược 貪tham 不bất 相tương 應ứng 名danh 。 離ly 貪tham 心tâm 者giả 。 餘dư 惑hoặc 相tương 應ứng 者giả 應ưng 得đắc 離ly 貪tham 名danh 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 心tâm 非phi 貪tham 對đối 治trị 不bất 染nhiễm 污ô 性tánh 。 應ưng 許hứa 此thử 心tâm 非phi 有hữu 貪tham 心tâm 離ly 貪tham 心tâm 等đẳng 。 是thị 故cố 應ưng 許hứa 餘dư 師sư 所sở 說thuyết 。 為vi 貪tham 所sở 繫hệ 名danh 有hữu 貪tham 心tâm 。 乃nãi 至chí 有hữu 癡si 離ly 癡si 亦diệc 爾nhĩ 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 聚tụ 心tâm 者giả 謂vị 善thiện 心tâm 。 此thử 於ư 所sở 緣duyên 不bất 馳trì 散tán 故cố 。 散tán 心tâm 者giả 謂vị 染nhiễm 心tâm 。 此thử 與dữ 散tán 動động 相tương 應ứng 起khởi 故cố 。 西tây 方phương 諸chư 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 眠miên 相tương 應ứng 者giả 名danh 為vi 聚tụ 心tâm 。 餘dư 染nhiễm 污ô 心tâm 說thuyết 名danh 為vi 散tán 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 諸chư 染nhiễm 污ô 心tâm 若nhược 與dữ 眠miên 相tương 應ứng 。 應ưng 通thông 聚tụ 散tán 故cố 。 又hựu 應ưng 違vi 害hại 本bổn 論luận 所sở 言ngôn 。 如như 實thật 知tri 聚tụ 心tâm 。 具cụ 足túc 有hữu 四Tứ 智Trí 。 謂vị 法pháp 智trí 類loại 智trí 世thế 俗tục 智trí 道đạo 智trí 。 沈trầm 心tâm 者giả 謂vị 染nhiễm 心tâm 。 此thử 與dữ 懈giải 怠đãi 相tương 應ứng 起khởi 故cố 。 策sách 心tâm 者giả 謂vị 善thiện 心tâm 。 此thử 與dữ 正chánh 勤cần 相tương 應ứng 起khởi 故cố 。 小tiểu 心tâm 者giả 謂vị 染nhiễm 心tâm 。 少thiểu 淨tịnh 品phẩm 者giả 所sở 好hiếu 習tập 故cố 。 大đại 心tâm 者giả 謂vị 善thiện 心tâm 。 多đa 淨tịnh 品phẩm 者giả 所sở 好hiếu 習tập 故cố 。 或hoặc 由do 根căn 價giá 眷quyến 屬thuộc 隨tùy 轉chuyển 力lực 用dụng 少thiểu 多đa 故cố 名danh 小tiểu 大đại 。 染nhiễm 心tâm 根căn 少thiểu 。 極cực 二nhị 相tương 應ứng 故cố 。 善thiện 心tâm 根căn 多đa 。 恆hằng 三tam 相tương 應ứng 故cố 。 染nhiễm 心tâm 價giá 少thiểu 。 非phi 功công 用dụng 成thành 故cố 。 善thiện 心tâm 價giá 多đa 。 大đại 資tư 糧lương 成thành 故cố 。 染nhiễm 心tâm 眷quyến 屬thuộc 少thiểu 。 無vô 未vị 來lai 修tu 故cố 。 善thiện 心tâm 眷quyến 屬thuộc 多đa 。 有hữu 未vị 來lai 修tu 故cố 。 染nhiễm 心tâm 隨tùy 轉chuyển 少thiểu 。 唯duy 三tam 蘊uẩn 故cố 。 善thiện 心tâm 隨tùy 轉chuyển 多đa 。 通thông 四tứ 蘊uẩn 故cố 。 染nhiễm 心tâm 力lực 用dụng 少thiểu 。 所sở 斷đoạn 善thiện 根căn 必tất 還hoàn 續tục 故cố 。 善thiện 心tâm 力lực 用dụng 多đa 。 忍nhẫn 必tất 永vĩnh 斷đoạn 諸chư 隨tùy 眠miên 故cố 。 由do 此thử 染nhiễm 善thiện 得đắc 小tiểu 大đại 名danh 。 掉trạo 心tâm 者giả 謂vị 染nhiễm 心tâm 。 掉trạo 舉cử 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 掉trạo 心tâm 者giả 謂vị 善thiện 心tâm 。 能năng 治trị 彼bỉ 故cố 。 不bất 靜tĩnh 靜tĩnh 心tâm 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 定định 心tâm 者giả 謂vị 染nhiễm 心tâm 。 散tán 動động 相tương 應ứng 故cố 。 定định 心tâm 者giả 謂vị 善thiện 心tâm 。 能năng 治trị 彼bỉ 故cố 。 不bất 修tu 心tâm 者giả 謂vị 染nhiễm 心tâm 。 得đắc 修tu 習tập 修tu 俱câu 不bất 攝nhiếp 故cố 。 修tu 心tâm 者giả 謂vị 善thiện 心tâm 。 容dung 有hữu 二nhị 修tu 故cố 。 不bất 解giải 脫thoát 心tâm 者giả 謂vị 染nhiễm 心tâm 。 自tự 性tánh 相tướng 續tục 不bất 解giải 脫thoát 故cố 。 解giải 脫thoát 心tâm 者giả 謂vị 善thiện 心tâm 。 自tự 性tánh 相tướng 續tục 容dung 解giải 脫thoát 故cố 。 如như 是thị 所sở 釋thích 不bất 順thuận 契Khế 經Kinh 。 亦diệc 不bất 能năng 辯biện 諸chư 句cú 別biệt 義nghĩa 。 如như 何hà 此thử 釋thích 不bất 順thuận 契Khế 經Kinh 。 經kinh 言ngôn 。 此thử 心tâm 云vân 何hà 內nội 聚tụ 。 謂vị 心tâm 若nhược 與dữ 惛hôn 眠miên 俱câu 行hành 。 或hoặc 內nội 相tương 應ứng 有hữu 止chỉ 無vô 觀quán 。 云vân 何hà 外ngoại 散tán 。 謂vị 心tâm 遊du 涉thiệp 五ngũ 妙diệu 欲dục 境cảnh 隨tùy 散tán 隨tùy 流lưu 。 或hoặc 內nội 相tương 應ứng 有hữu 觀quán 無vô 止chỉ 。 豈khởi 不bất 前tiền 說thuyết 。 染nhiễm 心tâm 眠miên 俱câu 便tiện 有hữu 一nhất 心tâm 通thông 聚tụ 散tán 過quá 。 雖tuy 說thuyết 非phi 理lý 。 不bất 許hứa 眠miên 俱câu 諸chư 染nhiễm 污ô 心tâm 是thị 散tán 心tâm 故cố 。 豈khởi 不bất 又hựu 說thuyết 本bổn 論luận 相tương 違vi 。 寧ninh 違vi 論luận 文văn 勿vật 違vi 經kinh 說thuyết 。 如như 何hà 不bất 辯biện 諸chư 句cú 別biệt 義nghĩa 。 謂vị 依y 此thử 釋thích 不bất 能năng 辯biện 了liễu 。 散tán 等đẳng 聚tụ 等đẳng 八bát 異dị 相tướng 故cố 。 依y 我ngã 所sở 釋thích 非phi 不bất 能năng 辯biện 此thử 契Khế 經Kinh 中trung 八bát 句cú 別biệt 義nghĩa 。 謂vị 雖tuy 散tán 等đẳng 同đồng 是thị 染nhiễm 心tâm 。 而nhi 為vi 顯hiển 其kỳ 過quá 失thất 差sai 別biệt 。 及cập 雖tuy 聚tụ 等đẳng 同đồng 是thị 善thiện 心tâm 。 而nhi 為vi 顯hiển 其kỳ 。 功công 德đức 差sai 別biệt 。 故cố 依y 八bát 義nghĩa 別biệt 立lập 八bát 名danh 。 既ký 不bất 能năng 通thông 所sở 違vi 經kinh 說thuyết 。 所sở 辯biện 句cú 義nghĩa 理lý 亦diệc 不bất 成thành 。 又hựu 若nhược 沈trầm 心tâm 即tức 掉trạo 心tâm 者giả 。 經kinh 不bất 應ưng 說thuyết 若nhược 於ư 爾nhĩ 時thời 心tâm 沈trầm 。 恐khủng 沈trầm 修tu 安an 定định 捨xả 三tam 覺giác 支chi 者giả 名danh 非phi 時thời 修tu 。 若nhược 於ư 爾nhĩ 時thời 心tâm 掉trạo 。 恐khủng 掉trạo 修tu 擇trạch 進tiến 喜hỷ 名danh 非phi 時thời 修tu 。 豈khởi 修tu 覺giác 支chi 有hữu 散tán 別biệt 理lý 。 此thử 據cứ 作tác 意ý 欲dục 修tu 名danh 修tu 。 非phi 現hiện 前tiền 修tu 故cố 無vô 有hữu 失thất 。 豈khởi 不bất 我ngã 說thuyết 亦diệc 不bất 違vi 經kinh 。 雖tuy 諸chư 染nhiễm 心tâm 皆giai 名danh 沈trầm 掉trạo 懈giải 怠đãi 增tăng 者giả 經kinh 說thuyết 沈trầm 心tâm 。 掉trạo 舉cử 增tăng 者giả 經kinh 說thuyết 掉trạo 心tâm 。 據cứ 恆hằng 相tương 應ứng 我ngã 說thuyết 體thể 一nhất 。 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 誰thùy 復phục 能năng 遮già 。 然nhiên 實thật 此thử 經Kinh 意ý 不bất 如như 是thị 。 前tiền 說thuyết 。 一nhất 切thiết 貪tham 所sở 繫hệ 心tâm 。 皆giai 名danh 有hữu 貪tham 心tâm 。 貪tham 繫hệ 是thị 何hà 義nghĩa 。 若nhược 貪tham 得đắc 隨tùy 故cố 。 有hữu 學học 無vô 漏lậu 心tâm 應ưng 名danh 有hữu 貪tham 。 貪tham 得đắc 隨tùy 故cố 。 若nhược 貪tham 所sở 緣duyên 故cố 。 無Vô 學Học 有hữu 漏lậu 心tâm 應ưng 名danh 有hữu 貪tham 。 貪tham 所sở 緣duyên 故cố 。 若nhược 不bất 許hứa 彼bỉ 為vi 貪tham 所sở 緣duyên 。 云vân 何hà 彼bỉ 心tâm 可khả 成thành 有hữu 漏lậu 。 若nhược 謂vị 由do 為vi 共cộng 相tương 惑hoặc 緣duyên 應ưng 名danh 有hữu 癡si 。 癡si 所sở 緣duyên 故cố 。 然nhiên 他tha 心tâm 智trí 不bất 緣duyên 貪tham 得đắc 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 緣duyên 緣duyên 心tâm 貪tham 。 寧ninh 知tri 他tha 心tâm 是thị 有hữu 貪tham 等đẳng 。 故cố 非phi 貪tham 繫hệ 名danh 有hữu 貪tham 心tâm 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 今kim 詳tường 經kinh 意ý 貪tham 相tương 應ứng 故cố 名danh 有hữu 貪tham 心tâm 。 貪tham 不bất 相tương 應ứng 名danh 離ly 貪tham 等đẳng 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 餘dư 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 離ly 貪tham 瞋sân 癡si 。 心tâm 不bất 還hoàn 墮đọa 三tam 有hữu 。 依y 離ly 得đắc 說thuyết 故cố 無vô 有hữu 過quá 。 豈khởi 不bất 於ư 前tiền 已dĩ 破phá 此thử 說thuyết 。 餘dư 惑hoặc 相tương 應ứng 者giả 。 應ưng 得đắc 離ly 貪tham 名danh 。 彼bỉ 亦diệc 與dữ 貪tham 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 若nhược 依y 此thử 意ý 。 許hứa 亦diệc 無vô 違vi 。 然nhiên 不bất 說thuyết 為vi 。 離ly 貪tham 心tâm 者giả 。 彼bỉ 屬thuộc 有hữu 瞋sân 有hữu 癡si 等đẳng 故cố 。 且thả 止chỉ 傍bàng 論luận 應ưng 述thuật 本bổn 宗tông 。 此thử 所sở 明minh 他tha 心tâm 智trí 。 為vi 亦diệc 能năng 取thủ 他tha 心tâm 所sở 緣duyên 。 及cập 亦diệc 取thủ 他tha 心tâm 能năng 緣duyên 行hành 相tương/tướng 不phủ 。 俱câu 不bất 能năng 取thủ 。 知tri 彼bỉ 心tâm 時thời 。 不bất 觀quán 彼bỉ 所sở 緣duyên 能năng 緣duyên 行hành 相tương/tướng 故cố 。 謂vị 但đãn 知tri 彼bỉ 有hữu 染nhiễm 等đẳng 心tâm 。 不bất 知tri 彼bỉ 心tâm 所sở 染nhiễm 色sắc 等đẳng 。 亦diệc 不bất 知tri 彼bỉ 能năng 緣duyên 行hành 相tương/tướng 。 不bất 爾nhĩ 他tha 心tâm 智trí 應ưng 亦diệc 緣duyên 色sắc 等đẳng 。 又hựu 亦diệc 應ưng 有hữu 能năng 自tự 緣duyên 失thất 。 諸chư 他tha 心tâm 智trí 。 有hữu 決quyết 定định 相tướng 。 謂vị 唯duy 能năng 取thủ 欲dục 色sắc 界giới 繫hệ 及cập 非phi 所sở 繫hệ 。 他tha 相tương 續tục 中trung 現hiện 在tại 同đồng 類loại 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 一nhất 實thật 自tự 相tương/tướng 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 空không 無vô 相tướng 不bất 相tướng 應ưng 。 盡tận 無vô 生sanh 所sở 不bất 攝nhiếp 。 不bất 在tại 見kiến 道đạo 無vô 間gian 道đạo 中trung 。 餘dư 所sở 不bất 遮già 如như 應ưng 容dung 有hữu 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 除trừ 空không 非phi 我ngã 。 各các 具cụ 有hữu 餘dư 十thập 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 由do 此thử 二nhị 智trí 雖tuy 勝thắng 義nghĩa 攝nhiếp 而nhi 涉thiệp 於ư 世thế 俗tục 欲dục 離ly 空không 非phi 我ngã 。 謂vị 由do 彼bỉ 力lực 於ư 出xuất 觀quán 時thời 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 為vi 有hữu 無vô 漏lậu 越việt 此thử 十thập 六lục 更cánh 是thị 所sở 餘dư 行hành 相tương/tướng 攝nhiếp 不phủ 。 頌tụng 曰viết 。


淨tịnh 無vô 越việt 十thập 六lục 。 餘dư 說thuyết 有hữu 論luận 故cố 。


論luận 曰viết 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 諸chư 論luận 師sư 言ngôn 。 無vô 無vô 漏lậu 行hành 相tương/tướng 越việt 此thử 十thập 六lục 。 外ngoại 國quốc 師sư 說thuyết 。 更cánh 有hữu 所sở 餘dư 無vô 漏lậu 行hành 相tương/tướng 越việt 於ư 十thập 六lục 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 由do 本bổn 論luận 故cố 。 如như 本bổn 論luận 說thuyết 。 頗phả 有hữu 不bất 繫hệ 心tâm 能năng 了liễu 別biệt 欲dục 界giới 繫hệ 法pháp 耶da 。 曰viết 能năng 了liễu 別biệt 。 謂vị 非phi 常thường 故cố 苦khổ 故cố 空không 故cố 非phi 我ngã 故cố 因nhân 故cố 集tập 故cố 生sanh 故cố 緣duyên 故cố 。 有hữu 是thị 處xứ 有hữu 是thị 事sự 。 如như 理lý 所sở 引dẫn 了liễu 別biệt 。 若nhược 謂vị 彼bỉ 文văn 不bất 為vi 顯hiển 示thị 不bất 繫hệ 心tâm 了liễu 別biệt 欲dục 界giới 繫hệ 法pháp 時thời 。 除trừ 前tiền 所sở 明minh 八bát 行hành 相tương/tướng 外ngoại 別biệt 有hữu 有hữu 是thị 處xứ 有hữu 是thị 事sự 行hành 相tương/tướng 。 但đãn 為vi 顯hiển 示thị 作tác 八bát 行hành 相tương/tướng 。 斯tư 有hữu 是thị 處xứ 。 斯tư 有hữu 是thị 事sự 。 此thử 釋thích 不bất 然nhiên 。 餘dư 不bất 說thuyết 故cố 。 謂vị 若nhược 彼bỉ 論luận 依y 此thử 意ý 說thuyết 。 應ưng 於ư 餘dư 處xứ 亦diệc 說thuyết 此thử 言ngôn 。 然nhiên 彼bỉ 餘dư 文văn 但đãn 作tác 是thị 說thuyết 。 頗phả 有hữu 見kiến 斷đoạn 心tâm 能năng 了liễu 別biệt 欲dục 界giới 繫hệ 法pháp 耶da 。 曰viết 能năng 了liễu 別biệt 。 謂vị 我ngã 故cố 我ngã 所sở 故cố 。 斷đoạn 故cố 常thường 故cố 。 無vô 因nhân 故cố 無vô 作tác 故cố 損tổn 減giảm 故cố 。 尊tôn 故cố 勝thắng 故cố 上thượng 故cố 。 第đệ 一nhất 故cố 能năng 清thanh 淨tịnh 故cố 。 能năng 解giải 脫thoát 故cố 。 能năng 出xuất 離ly 故cố 。 惑hoặc 故cố 疑nghi 故cố 猶do 豫dự 故cố 。 貪tham 故cố 瞋sân 故cố 慢mạn 故cố 癡si 故cố 。 不bất 如như 理lý 所sở 引dẫn 了liễu 別biệt 。 此thử 等đẳng 亦diệc 應ưng 說thuyết 有hữu 是thị 處xứ 等đẳng 言ngôn 。 既ký 無vô 此thử 言ngôn 故cố 釋thích 非phi 理lý 。 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 實thật 事sự 有hữu 幾kỷ 。 何hà 謂vị 行hành 相tương/tướng 。 能năng 行hành 所sở 行hành 。 頌tụng 曰viết 。


行hành 相tương/tướng 實thật 十thập 六lục 。 此thử 體thể 唯duy 是thị 慧tuệ 。


能năng 行hành 有hữu 所sở 緣duyên 。 所sở 行hành 諸chư 有hữu 法pháp 。


論luận 曰viết 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 名danh 雖tuy 十thập 六lục 實thật 事sự 唯duy 七thất 。 謂vị 緣duyên 苦Khổ 諦Đế 名danh 實thật 俱câu 四tứ 。 緣duyên 餘dư 三tam 諦đế 名danh 四tứ 實thật 一nhất 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 實thật 亦diệc 十thập 六lục 。 謂vị 苦Khổ 聖Thánh 諦Đế 有hữu 四tứ 相tương/tướng 。 一nhất 非phi 常thường 二nhị 苦khổ 三tam 空không 四tứ 非phi 我ngã 。 待đãi 緣duyên 故cố 非phi 常thường 。 逼bức 迫bách 性tánh 故cố 苦khổ 。 違vi 我ngã 所sở 見kiến 故cố 空không 。 違vi 我ngã 見kiến 故cố 非phi 我ngã 。 集tập 聖Thánh 諦Đế 有hữu 四tứ 相tương/tướng 。 一nhất 因nhân 二nhị 集tập 三tam 生sanh 四tứ 緣duyên 。 如như 種chủng 理lý 故cố 因nhân 。 等đẳng 現hiện 理lý 故cố 集tập 。 相tương 續tục 理lý 故cố 生sanh 。 成thành 辦biện 理lý 故cố 緣duyên 。 譬thí 如như 泥nê 團đoàn 輪luân 繩thằng 水thủy 等đẳng 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 。 成thành 辦biện 瓶bình 等đẳng 。 滅diệt 聖Thánh 諦Đế 有hữu 四tứ 相tương/tướng 。 一nhất 滅diệt 二nhị 靜tĩnh 三tam 妙diệu 四tứ 離ly 。 諸chư 蘊uẩn 盡tận 故cố 滅diệt 。 三tam 火hỏa 息tức 故cố 靜tĩnh 。 無vô 眾chúng 患hoạn 故cố 妙diệu 。 脫thoát 眾chúng 災tai 故cố 離ly 。 道đạo 聖Thánh 諦Đế 有hữu 四tứ 相tương/tướng 。 一nhất 道đạo 二nhị 如như 三tam 行hành 四tứ 出xuất 。 通thông 行hành 義nghĩa 故cố 道đạo 。 契khế 正chánh 理lý 故cố 如như 。 正chánh 趣thú 向hướng 故cố 行hành 。 能năng 永vĩnh 超siêu 故cố 出xuất 。 又hựu 非phi 究cứu 竟cánh 故cố 非phi 常thường 。 如như 荷hà 重trọng 擔đảm 故cố 苦khổ 。 內nội 離ly 士sĩ 夫phu 故cố 空không 。 不bất 自tự 在tại 故cố 非phi 我ngã 。 牽khiên 引dẫn 義nghĩa 故cố 因nhân 。 出xuất 現hiện 義nghĩa 故cố 集tập 。 滋tư 產sản 義nghĩa 故cố 生sanh 。 為vi 依y 義nghĩa 故cố 緣duyên 。 不bất 續tục 相tương 續tục 斷đoạn 故cố 滅diệt 。 離ly 三tam 有hữu 為vi 相tướng 故cố 靜tĩnh 。 勝thắng 義nghĩa 善thiện 故cố 妙diệu 。 極cực 安an 隱ẩn 故cố 離ly 。 治trị 邪tà 道đạo 故cố 道đạo 。 治trị 不bất 如như 故cố 如như 。 趣thú 入nhập 涅Niết 槃Bàn 宮cung 故cố 行hành 。 棄khí 捨xả 一nhất 切thiết 有hữu 故cố 出xuất 。 如như 是thị 古cổ 釋thích 既ký 非phi 一nhất 門môn 故cố 隨tùy 所sở 樂lạc 更cánh 為vi 別biệt 釋thích 。 生sanh 滅diệt 故cố 非phi 常thường 。 違vi 聖thánh 心tâm 故cố 苦khổ 。 於ư 此thử 無vô 我ngã 故cố 空không 。 自tự 非phi 我ngã 故cố 非phi 我ngã 。 因nhân 集tập 生sanh 緣duyên 如như 經kinh 所sở 釋thích 。 謂vị 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 以dĩ 欲dục 為vi 根căn 。 以dĩ 欲dục 為vi 集tập 。 以dĩ 欲dục 為vi 類loại 。 以dĩ 欲dục 為vi 生sanh 。 唯duy 此thử 生sanh 聲thanh 應ưng 在tại 後hậu 說thuyết 。 與dữ 論luận 為vi 異dị 。 此thử 四tứ 體thể 相tướng 差sai 別biệt 云vân 何hà 。 由do 隨tùy 位vị 別biệt 四tứ 欲dục 有hữu 異dị 。 一nhất 執chấp 現hiện 總tổng 我ngã 起khởi 總tổng 自tự 體thể 欲dục 。 二nhị 執chấp 當đương 總tổng 我ngã 起khởi 總tổng 後hậu 有hữu 欲dục 。 三tam 執chấp 當đương 別biệt 我ngã 起khởi 別biệt 後hậu 有hữu 欲dục 。 四tứ 執chấp 續tục 生sanh 我ngã 起khởi 續tục 生sanh 時thời 欲dục 。 或hoặc 執chấp 造tạo 業nghiệp 我ngã 起khởi 造tạo 業nghiệp 時thời 欲dục 。 第đệ 一nhất 於ư 苦khổ 是thị 初sơ 因nhân 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 因nhân 。 如như 種chủng 子tử 於ư 果quả 第đệ 二nhị 於ư 苦khổ 等đẳng 招chiêu 集tập 故cố 說thuyết 名danh 為vi 集tập 。 如như 芽nha 等đẳng 於ư 果quả 。 第đệ 三tam 於ư 苦khổ 為vi 別biệt 緣duyên 故cố 說thuyết 名danh 為vi 緣duyên 。 如như 田điền 等đẳng 於ư 果quả 。 謂vị 由do 田điền 水thủy 糞phẩn 等đẳng 力lực 故cố 令linh 果quả 味vị 勢thế 熟thục 德đức 別biệt 生sanh 。 第đệ 四tứ 於ư 苦khổ 能năng 近cận 生sanh 故cố 說thuyết 名danh 為vi 生sanh 。 如như 華hoa 蘂nhị 於ư 果quả 。 或hoặc 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 二nhị 五ngũ 二nhị 四tứ 愛ái 行hành 為vi 四tứ 種chủng 欲dục 。 執chấp 現hiện 總tổng 我ngã 有hữu 五ngũ 種chủng 異dị 。 一nhất 執chấp 我ngã 現hiện 決quyết 定định 有hữu 。 二nhị 執chấp 我ngã 現hiện 如như 是thị 有hữu 。 三tam 執chấp 我ngã 現hiện 變biến 異dị 有hữu 。 四tứ 執chấp 我ngã 現hiện 有hữu 。 五ngũ 執chấp 我ngã 現hiện 無vô 。 執chấp 當đương 總tổng 我ngã 亦diệc 有hữu 五ngũ 異dị 。 一nhất 執chấp 我ngã 當đương 決quyết 定định 有hữu 。 二nhị 執chấp 我ngã 當đương 如như 是thị 有hữu 。 三tam 執chấp 我ngã 當đương 變biến 異dị 有hữu 。 四tứ 執chấp 我ngã 當đương 有hữu 。 五ngũ 執chấp 我ngã 當đương 無vô 。 執chấp 當đương 別biệt 我ngã 有hữu 四tứ 種chủng 異dị 。 一nhất 執chấp 我ngã 當đương 別biệt 有hữu 。 二nhị 執chấp 我ngã 當đương 決quyết 定định 別biệt 有hữu 。 三tam 執chấp 我ngã 當đương 如như 是thị 別biệt 有hữu 。 四tứ 執chấp 我ngã 當đương 變biến 異dị 別biệt 有hữu 。 執chấp 續tục 生sanh 我ngã 等đẳng 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 異dị 。 一nhất 執chấp 我ngã 亦diệc 當đương 有hữu 。 二nhị 執chấp 我ngã 亦diệc 當đương 決quyết 定định 有hữu 。 三tam 執chấp 我ngã 亦diệc 當đương 如như 是thị 有hữu 。 四tứ 執chấp 我ngã 亦diệc 當đương 變biến 異dị 有hữu 。 流lưu 轉chuyển 斷đoạn 故cố 滅diệt 。 眾chúng 苦khổ 息tức 故cố 靜tĩnh 。 如như 說thuyết 苾Bật 芻Sô 諸chư 行hành 皆giai 苦khổ 。 唯duy 有hữu 涅Niết 槃Bàn 最tối 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 更cánh 無vô 上thượng 故cố 妙diệu 。 不bất 退thoái 轉chuyển 故cố 離ly 。 如như 正Chánh 道Đạo 故cố 道đạo 。 如như 實thật 轉chuyển 故cố 如như 。 定định 能năng 趣thú 故cố 行hành 。 如như 說thuyết 此thử 道đạo 能năng 至chí 清thanh 淨tịnh 餘dư 見kiến 必tất 無vô 至chí 清thanh 淨tịnh 理lý 。 永vĩnh 離ly 有hữu 故cố 出xuất 。 又hựu 為vi 治trị 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 我ngã 所sở 我ngã 見kiến 故cố 修tu 非phi 常thường 苦khổ 空không 。 非phi 我ngã 行hành 相tương/tướng 。 為vi 治trị 無vô 因nhân 一nhất 因nhân 變biến 因nhân 知tri 先tiên 因nhân 見kiến 故cố 修tu 因nhân 集tập 生sanh 緣duyên 行hành 相tương/tướng 。 為vi 治trị 解giải 脫thoát 是thị 無vô 見kiến 故cố 修tu 滅diệt 行hành 相tương/tướng 。 為vi 治trị 解giải 脫thoát 是thị 苦khổ 見kiến 故cố 修tu 靜tĩnh 行hành 相tương/tướng 。 為vi 治trị 靜tĩnh 慮lự 及cập 等đẳng 至chí 樂nhạo/nhạc/lạc 是thị 妙diệu 見kiến 故cố 修tu 妙diệu 行hạnh 相tương/tướng 。 為vi 治trị 解giải 脫thoát 是thị 數số 退thoái 墮đọa 非phi 永vĩnh 見kiến 故cố 修tu 離ly 行hành 相tương/tướng 。 為vi 治trị 無vô 道đạo 邪tà 道đạo 餘dư 道đạo 退thoái 道đạo 見kiến 故cố 修tu 道Đạo 如như 行hành 出xuất 行hành 相tương/tướng 。 如như 是thị 行hành 相tướng 。 以dĩ 慧tuệ 為vi 體thể 。 若nhược 爾nhĩ 慧tuệ 應ưng 非phi 有hữu 行hành 相tương/tướng 。 以dĩ 慧tuệ 與dữ 慧tuệ 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 由do 此thử 應ưng 言ngôn 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 取thủ 境cảnh 類loại 別biệt 皆giai 名danh 行hành 相tương/tướng 。 慧tuệ 及cập 諸chư 餘dư 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 所sở 緣duyên 故cố 皆giai 是thị 能năng 行hành 。 一nhất 切thiết 有hữu 法pháp 皆giai 是thị 所sở 行hành 。 由do 此thử 三tam 門môn 體thể 有hữu 寬khoan 陿hiệp 慧tuệ 通thông 行hành 相tương/tướng 能năng 行hành 所sở 行hành 。 餘dư 心tâm 心tâm 所sở 唯duy 能năng 所sở 行hành 。 諸chư 餘dư 有hữu 法pháp 唯duy 是thị 所sở 行hành 。 已dĩ 辨biện 十thập 智trí 行hành 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 當đương 辨biện 性tánh 攝nhiếp 依y 他tha 依y 身thân 。 頌tụng 曰viết 。


性tánh 俗tục 三tam 九cửu 善thiện 。 依y 地địa 俗tục 一nhất 切thiết 。


他tha 心tâm 智trí 唯duy 四tứ 。 法pháp 六lục 餘dư 十thập 九cửu 。


現hiện 起khởi 所sở 依y 身thân 。 他tha 心tâm 依y 欲dục 色sắc 。


法pháp 智trí 但đãn 依y 欲dục 。 餘dư 八bát 通thông 三tam 界giới 。


論luận 曰viết 。 如như 是thị 十thập 智trí 三tam 性tánh 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 世thế 俗tục 通thông 三tam 性tánh 。 餘dư 九cửu 智trí 唯duy 是thị 善thiện 。 依y 地địa 別biệt 者giả 。 謂vị 世thế 俗tục 智trí 通thông 依y 欲dục 界giới 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 他tha 心tâm 智trí 唯duy 依y 四tứ 根căn 本bổn 靜tĩnh 慮lự 。 法pháp 智trí 依y 此thử 四tứ 及cập 。 未vị 至chí 中trung 間gian 。 餘dư 依y 此thử 六lục 地địa 及cập 下hạ 三tam 無vô 色sắc 。 依y 身thân 別biệt 者giả 。 謂vị 他tha 心tâm 智trí 依y 欲dục 色sắc 界giới 俱câu 可khả 現hiện 前tiền 。 法pháp 智trí 但đãn 依y 欲dục 界giới 現hiện 起khởi 。 餘dư 八bát 智trí 現hiện 起khởi 通thông 依y 三tam 界giới 身thân 。 已dĩ 辯biện 性tánh 地địa 身thân 。 當đương 辯biện 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 頌tụng 曰viết 。


諸chư 智trí 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 滅diệt 智trí 唯duy 最tối 後hậu 。


他tha 心tâm 智trí 後hậu 三tam 。 餘dư 八bát 智trí 通thông 四tứ 。


論luận 曰viết 。 滅diệt 智trí 攝nhiếp 在tại 法pháp 念niệm 住trụ 中trung 。 他tha 心tâm 智trí 後hậu 三tam 攝nhiếp 。 所sở 餘dư 八bát 皆giai 通thông 四tứ 。 如như 是thị 十thập 智trí 展triển 轉chuyển 相tương 望vọng 。 一nhất 一nhất 當đương 言ngôn 幾kỷ 智trí 為vi 境cảnh 。 頌tụng 曰viết 。


諸chư 智trí 互hỗ 相tương 緣duyên 。 法pháp 類loại 道đạo 各các 九cửu 。


苦khổ 集tập 智trí 各các 二nhị 。 四tứ 皆giai 十thập 滅diệt 非phi 。


論luận 曰viết 。 法pháp 智trí 能năng 緣duyên 九cửu 智trí 為vi 境cảnh 。 除trừ 類loại 智trí 。 類loại 智trí 能năng 緣duyên 九cửu 智trí 為vi 境cảnh 。 除trừ 法pháp 智trí 。 道đạo 智trí 能năng 緣duyên 九cửu 智trí 為vi 境cảnh 。 除trừ 世thế 俗tục 智trí 。 非phi 道đạo 攝nhiếp 故cố 。 苦khổ 集tập 二nhị 智trí 一nhất 一nhất 能năng 緣duyên 二nhị 智trí 為vi 境cảnh 。 謂vị 俗tục 他tha 心tâm 。 世thế 俗tục 他tha 心tâm 盡tận 無vô 生sanh 智trí 皆giai 緣duyên 十thập 智trí 為vi 境cảnh 。 滅diệt 智trí 不bất 緣duyên 諸chư 智trí 為vi 境cảnh 。 唯duy 以dĩ 擇trạch 滅diệt 。 為vi 所sở 緣duyên 故cố 。 十thập 智trí 所sở 緣duyên 總tổng 有hữu 幾kỷ 法pháp 。 何hà 智trí 幾kỷ 法pháp 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 頌tụng 曰viết 。


所sở 緣duyên 總tổng 有hữu 十thập 。 謂vị 三tam 界giới 無vô 漏lậu 。


無vô 為vi 各các 有hữu 二nhị 。 俗tục 緣duyên 十thập 法pháp 五ngũ 。


類loại 七thất 苦khổ 集tập 六lục 。 滅diệt 緣duyên 一nhất 道đạo 二nhị 。


他tha 心tâm 智trí 緣duyên 三tam 。 盡tận 無vô 生sanh 各các 九cửu 。


論luận 曰viết 。 十thập 智trí 所sở 緣duyên 總tổng 有hữu 十thập 法pháp 。 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 。 分phân 為vi 八bát 種chủng 。 三tam 界giới 所sở 繫hệ 。 無vô 漏lậu 有hữu 為vi 。 各các 有hữu 相tương 應ứng 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 無vô 為vi 分phần/phân 二nhị 種chủng 。 善thiện 無vô 記ký 別biệt 故cố 。 俗tục 智trí 總tổng 緣duyên 十thập 法pháp 為vi 境cảnh 。 法pháp 智trí 緣duyên 五ngũ 。 謂vị 欲dục 界giới 二nhị 無vô 漏lậu 道Đạo 二nhị 及cập 善thiện 無vô 為vi 。 類loại 智trí 緣duyên 七thất 。 謂vị 色sắc 無vô 色sắc 無vô 漏lậu 道Đạo 六lục 及cập 善thiện 無vô 為vi 。 苦khổ 集tập 智trí 各các 緣duyên 三tam 界giới 所sở 繫hệ 六lục 。 滅diệt 智trí 緣duyên 一nhất 。 謂vị 善thiện 無vô 為vi 道Đạo 智trí 緣duyên 二nhị 。 謂vị 無vô 漏lậu 道Đạo 。 他tha 心tâm 智trí 緣duyên 欲dục 色sắc 無vô 漏lậu 三tam 相tương 應ứng 法pháp 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 緣duyên 有hữu 為vi 八bát 及cập 善thiện 無vô 為vi 。 頗phả 有hữu 一nhất 念niệm 智trí 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 不phủ 。 不bất 爾nhĩ 。 豈khởi 不bất 非phi 我ngã 觀quán 智trí 知tri 一nhất 切thiết 。 法pháp 皆giai 非phi 我ngã 耶da 。 此thử 亦diệc 不bất 能năng 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 緣duyên 何hà 法pháp 。 此thử 體thể 是thị 何hà 。 頌tụng 曰viết 。


俗tục 智trí 除trừ 自tự 品phẩm 。 總tổng 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 。


為vi 非phi 我ngã 行hành 相tương/tướng 。 唯duy 聞văn 思tư 所sở 成thành 。


論luận 曰viết 。 以dĩ 世thế 俗tục 智trí 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 非phi 我ngã 時thời 猶do 除trừ 自tự 品phẩm 。 自tự 品phẩm 謂vị 自tự 體thể 相tướng 應ưng 俱câu 有hữu 法pháp 。 境cảnh 有hữu 境cảnh 別biệt 故cố 。 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 故cố 。 相tương/tướng 隣lân 近cận 故cố 。 非phi 此thử 智trí 所sở 緣duyên 。 此thử 智trí 唯duy 是thị 欲dục 色sắc 界giới 攝nhiếp 。 聞văn 思tư 所sở 成thành 非phi 修tu 所sở 成thành 。 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 地địa 別biệt 緣duyên 故cố 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 應ưng 頓đốn 離ly 染nhiễm 。 已dĩ 辯biện 所sở 緣duyên 。 復phục 應ưng 思tư 擇trạch 。 誰thùy 成thành 就tựu 幾kỷ 智trí 耶da 。 頌tụng 曰viết 。


異dị 生sanh 聖thánh 見kiến 道đạo 。 初sơ 念niệm 定định 成thành 一nhất 。


二nhị 定định 成thành 三tam 智trí 。 後hậu 四tứ 一nhất 一nhất 增tăng 。


修tu 道Đạo 定định 成thành 七thất 。 離ly 欲dục 增tăng 他tha 心tâm 。


無Vô 學Học 鈍độn 利lợi 根căn 。 定định 成thành 九cửu 成thành 十thập 。


論luận 曰viết 。 諸chư 異dị 生sanh 位vị 及cập 聖thánh 見kiến 道đạo 第đệ 一nhất 剎sát 那na 定định 成thành 一nhất 智trí 。 謂vị 世thế 俗tục 智trí 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 定định 成thành 三tam 智trí 。 謂vị 加gia 法pháp 苦khổ 。 第đệ 四tứ 六lục 十thập 十thập 四tứ 剎sát 那na 。 如như 次thứ 後hậu 後hậu 增tăng 類loại 集tập 滅diệt 道đạo 智trí 。 諸chư 未vị 增tăng 位vị 成thành 數số 如như 前tiền 。 故cố 修tu 位vị 中trung 亦diệc 定định 成thành 七thất 。 如như 是thị 諸chư 位vị 。 若nhược 已dĩ 離ly 欲dục 各các 各các 增tăng 一nhất 。 謂vị 他tha 心tâm 智trí 。 唯duy 除trừ 異dị 生sanh 生sanh 無vô 色sắc 者giả 。


時thời 解giải 脫thoát 者giả 定định 成thành 九cửu 智trí 。 謂vị 加gia 盡tận 智trí 。 不bất 時thời 解giải 脫thoát 定định 成thành 就tựu 十thập 。 謂vị 增tăng 無vô 生sanh 。 於ư 何hà 位vị 中trung 頓đốn 修tu 幾kỷ 智trí 。 且thả 於ư 見kiến 道đạo 十thập 五ngũ 心tâm 中trung 。 頌tụng 曰viết 。


見kiến 道đạo 忍nhẫn 智trí 起khởi 。 即tức 彼bỉ 未vị 來lai 修tu 。


三tam 類loại 智trí 兼kiêm 修tu 。 現hiện 觀quán 邊biên 俗tục 智trí 。


不bất 生sanh 自tự 下hạ 地địa 。 苦khổ 集tập 四tứ 滅diệt 後hậu 。


自tự 諦đế 行hành 相tương/tướng 境cảnh 。 唯duy 加gia 行hành 所sở 得đắc 。


論luận 曰viết 。 見kiến 道đạo 位vị 中trung 隨tùy 起khởi 忍nhẫn 智trí 。 皆giai 即tức 彼bỉ 類loại 於ư 未vị 來lai 修tu 。 然nhiên 具cụ 修tu 自tự 諦đế 諸chư 行hành 相tương/tướng 念niệm 住trụ 。 何hà 緣duyên 見kiến 道đạo 唯duy 同đồng 類loại 修tu 。 先tiên 未vị 曾tằng 得đắc 此thử 種chủng 性tánh 故cố 。 對đối 治trị 所sở 緣duyên 俱câu 決quyết 定định 故cố 。 唯duy 苦khổ 集tập 滅diệt 三tam 類loại 智trí 時thời 。 能năng 兼kiêm 修tu 未vị 來lai 現hiện 觀quán 邊biên 俗tục 智trí 。 於ư 一nhất 一nhất 諦đế 現hiện 觀quán 後hậu 邊biên 方phương 能năng 兼kiêm 修tu 故cố 立lập 斯tư 號hiệu 。 由do 此thử 餘dư 位vị 未vị 能năng 兼kiêm 修tu 。 道đạo 類loại 智trí 時thời 何hà 不bất 修tu 此thử 。 俗tục 智trí 曾tằng 於ư 道đạo 無vô 事sự 現hiện 觀quán 故cố 。 又hựu 必tất 無vô 於ư 道đạo 遍biến 事sự 現hiện 觀quán 故cố 。 謂vị 於ư 苦khổ 集tập 滅diệt 可khả 遍biến 知tri 斷đoạn 證chứng 。 必tất 無vô 於ư 道đạo 可khả 能năng 遍biến 修tu 。 雖tuy 集tập 滅diệt 邊biên 未vị 遍biến 斷đoạn 證chứng 。 而nhi 於ư 當đương 位vị 斷đoạn 證chứng 已dĩ 周chu 。 道đạo 則tắc 不bất 然nhiên 。 種chủng 性tánh 多đa 故cố 。 有hữu 言ngôn 。 此thử 是thị 見kiến 道đạo 眷quyến 屬thuộc 。 彼bỉ 修tu 道Đạo 攝nhiếp 。 故cố 不bất 能năng 修tu 。 理lý 非phi 極cực 成thành 。 不bất 應ưng 為vi 證chứng 。 此thử 世thế 俗tục 智trí 是thị 不bất 生sanh 法pháp 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 無vô 容dung 起khởi 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 說thuyết 名danh 為vi 修tu 。 先tiên 未vị 曾tằng 得đắc 今kim 方phương 得đắc 故cố 。 既ký 不bất 能năng 起khởi 得đắc 義nghĩa 何hà 依y 。 但đãn 由do 得đắc 故cố 說thuyết 名danh 為vi 得đắc 。 由do 得đắc 故cố 得đắc 。 曾tằng 所sở 未vị 聞văn 。 故cố 所sở 辯biện 修tu 理lý 不bất 成thành 立lập 。 如như 古cổ 師sư 說thuyết 。 修tu 義nghĩa 可khả 成thành 。 彼bỉ 說thuyết 云vân 何hà 。 由do 聖thánh 道Đạo 力lực 修tu 世thế 俗tục 智trí 。 於ư 出xuất 觀quán 後hậu 有hữu 勝thắng 緣duyên 諦đế 俗tục 智trí 現hiện 前tiền 。 得đắc 此thử 起khởi 依y 故cố 名danh 得đắc 此thử 。 如như 得đắc 金kim 礦quáng 名danh 為vi 得đắc 金kim 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 不bất 樂nhạo 此thử 義nghĩa 。 隨tùy 依y 何hà 地địa 見kiến 道đạo 現hiện 前tiền 能năng 修tu 未vị 來lai 自tự 地địa 下hạ 地địa 。 謂vị 依y 未vị 至chí 見kiến 道đạo 現hiện 前tiền 能năng 修tu 未vị 來lai 一nhất 地địa 見kiến 道đạo 二nhị 地địa 俗tục 智trí 。 至chí 依y 第đệ 四tứ 見kiến 道đạo 現hiện 前tiền 能năng 修tu 未vị 來lai 六lục 地địa 見kiến 道đạo 七thất 地địa 俗tục 智trí 。 苦khổ 集tập 邊biên 修tu 四tứ 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 滅diệt 邊biên 修tu 者giả 唯duy 法pháp 念niệm 住trụ 。 隨tùy 於ư 何hà 諦đế 現hiện 觀quán 邊biên 修tu 。 即tức 以dĩ 此thử 行hành 相tương/tướng 緣duyên 此thử 諦đế 為vi 境cảnh 。 見kiến 道Đạo 力lực 得đắc 故cố 。 唯duy 加gia 行hành 所sở 得đắc 。 智trí 增tăng 故cố 立lập 智trí 名danh 。 若nhược 并tinh 眷quyến 屬thuộc 以dĩ 欲dục 四tứ 蘊uẩn 色sắc 界giới 五ngũ 蘊uẩn 為vi 其kỳ 自tự 性tánh 。 次thứ 於ư 修tu 道Đạo 離ly 染nhiễm 位vị 中trung 。 頌tụng 曰viết 。


修tu 道Đạo 初sơ 剎sát 那na 。 修tu 六lục 或hoặc 七thất 智trí 。


斷đoạn 八bát 地địa 無vô 間gian 。 及cập 有hữu 欲dục 餘dư 道đạo 。


有hữu 頂đảnh 八bát 解giải 脫thoát 。 各các 修tu 於ư 七thất 智trí 。


上thượng 無vô 間gian 餘dư 道đạo 。 如như 次thứ 修tu 六lục 八bát 。


論luận 曰viết 。 修tu 道Đạo 初sơ 念niệm 。 謂vị 第đệ 十thập 六lục 道đạo 類loại 智trí 時thời 現hiện 修tu 二nhị 智trí 。 未vị 離ly 欲dục 者giả 未vị 來lai 修tu 六lục 。 謂vị 法pháp 及cập 類loại 。 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 離ly 欲dục 修tu 七thất 。 謂vị 加gia 他tha 心tâm 不bất 修tu 世thế 俗tục 。 有hữu 頂đảnh 治trị 故cố 。 斷đoạn 欲dục 修tu 斷đoạn 九cửu 無vô 間gian 道đạo 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 。 俗tục 四tứ 法pháp 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 斷đoạn 上thượng 七thất 地địa 諸chư 無vô 間gian 道đạo 四tứ 類loại 世thế 俗tục 滅diệt 道Đạo 法Pháp 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 斷đoạn 欲dục 加gia 行hành 有hữu 欲dục 勝thắng 進tiến 。 俗tục 四tứ 法pháp 類loại 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 此thử 上thượng 未vị 來lai 皆giai 修tu 七thất 智trí 。 謂vị 俗tục 法pháp 類loại 。 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 地địa 前tiền 八bát 解giải 脫thoát 。 四tứ 類loại 二nhị 法pháp 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 此thử 於ư 未vị 來lai 亦diệc 唯duy 修tu 七thất 。 然nhiên 除trừ 世thế 俗tục 加gia 他tha 心tâm 智trí 。 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 地địa 九cửu 無vô 間gian 道đạo 。 四tứ 類loại 二nhị 法pháp 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 修tu 法pháp 類loại 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 六lục 。 斷đoạn 欲dục 修tu 斷đoạn 。 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 俗tục 四tứ 法pháp 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 斷đoạn 上thượng 七thất 地địa 諸chư 解giải 脫thoát 道đạo 。 四tứ 類loại 世thế 俗tục 滅diệt 道Đạo 法Pháp 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 斷đoạn 欲dục 修tu 斷đoạn 第đệ 九cửu 勝thắng 進tiến 斷đoạn 上thượng 八bát 地địa 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 。 俗tục 四tứ 法pháp 類loại 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 斷đoạn 上thượng 七thất 地địa 有hữu 頂đảnh 八bát 品phẩm 諸chư 勝thắng 進tiến 道đạo 。 俗tục 四tứ 法pháp 類loại 及cập 他tha 心tâm 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 此thử 上thượng 未vị 來lai 皆giai 修tu 八bát 智trí 。 謂vị 俗tục 法pháp 類loại 四Tứ 諦Đế 他tha 心tâm 。 次thứ 辯biện 離ly 染nhiễm 得đắc 無Vô 學Học 位vị 。 頌tụng 曰viết 。


無Vô 學Học 初sơ 剎sát 那na 。 修tu 九cửu 或hoặc 修tu 十thập 。


鈍độn 利lợi 根căn 別biệt 故cố 。 勝thắng 進tiến 道đạo 亦diệc 然nhiên 。


論luận 曰viết 無Vô 學Học 初sơ 念niệm 。 謂vị 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 。 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 苦khổ 集tập 類loại 盡tận 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 緣duyên 有hữu 頂đảnh 故cố 。 勝thắng 進tiến 九cửu 十thập 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 隨tùy 應ứng 修tu 九cửu 修tu 十thập 。 謂vị 鈍độn 根căn 者giả 唯duy 除trừ 無vô 生sanh 。 利lợi 根căn 亦diệc 修tu 。 無Vô 生Sanh 智Trí 故cố 。 次thứ 辯biện 餘dư 位vị 修tu 智trí 多đa 少thiểu 。 頌tụng 曰viết 。


練luyện 根căn 無vô 間gian 道đạo 。 學học 六lục 無Vô 學Học 七thất 。


餘dư 學học 六lục 七thất 八bát 。 應ưng 八bát 九cửu 一nhất 切thiết 。


雜tạp 修tu 通thông 無vô 間gian 。 學học 七thất 應ưng 八bát 九cửu 。


餘dư 道đạo 學học 修tu 八bát 。 應ưng 九cửu 或hoặc 一nhất 切thiết 。


聖thánh 起khởi 餘dư 功công 德đức 。 及cập 異dị 生sanh 諸chư 位vị 。


所sở 修tu 智trí 多đa 少thiểu 。 皆giai 如như 理lý 應ưng 思tư 。


論luận 曰viết 。 學học 位vị 練luyện 根căn 諸chư 無vô 間gian 道đạo 。 四tứ 法pháp 類loại 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 修tu 六lục 。 四Tứ 諦Đế 法pháp 類loại 。 似tự 見kiến 道đạo 故cố 不bất 修tu 世thế 俗tục 。 能năng 斷đoạn 障chướng 故cố 不bất 修tu 他tha 心tâm 。 諸chư 解giải 脫thoát 道đạo 四tứ 法pháp 類loại 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 離ly 欲dục 者giả 未vị 來lai 修tu 六lục 。 四Tứ 諦Đế 法pháp 類loại 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 未vị 來lai 修tu 七thất 謂vị 加gia 他tha 心tâm 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 解giải 脫thoát 道đạo 位vị 亦diệc 修tu 世thế 俗tục 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 俗tục 四tứ 法pháp 類loại 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 離ly 欲dục 者giả 未vị 來lai 修tu 七thất 。 已dĩ 離ly 欲dục 八bát 。 謂vị 加gia 他tha 心tâm 。 諸chư 勝thắng 進tiến 道đạo 若nhược 未vị 離ly 欲dục 俗tục 四tứ 法pháp 類loại 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 亦diệc 七thất 。 若nhược 已dĩ 離ly 欲dục 俗tục 四tứ 法pháp 類loại 及cập 他tha 心tâm 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 亦diệc 八bát 。 無Vô 學Học 練luyện 根căn 諸chư 無vô 間gian 道đạo 。 四tứ 類loại 二nhị 法pháp 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 修tu 七thất 。 四Tứ 諦Đế 法pháp 類loại 盡tận 。 不bất 修tu 世thế 俗tục 如như 治trị 有hữu 頂đảnh 故cố 。 五ngũ 前tiền 八bát 解giải 脫thoát 。 四tứ 類loại 二nhị 法pháp 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 修tu 八bát 。 四Tứ 諦Đế 法pháp 類loại 他tha 心tâm 及cập 盡tận 。 四tứ 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 苦khổ 集tập 類loại 盡tận 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 修tu 九cửu 。 最tối 後hậu 解giải 脫thoát 苦khổ 集tập 類loại 盡tận 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 修tu 十thập 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 現hiện 修tu 如như 學học 。 未vị 來lai 修tu 九cửu 。 諸chư 勝thắng 進tiến 道đạo 鈍độn 者giả 九cửu 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 亦diệc 九cửu 。 利lợi 者giả 十thập 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 亦diệc 十thập 。 學học 位vị 雜tạp 修tu 諸chư 無vô 間gian 道đạo 。 四tứ 法pháp 類loại 俗tục 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 修tu 七thất 。 諸chư 解giải 脫thoát 道đạo 唯duy 四tứ 法pháp 類loại 。 加gia 行hành 增tăng 俗tục 。 諸chư 勝thắng 進tiến 道đạo 又hựu 加gia 他tha 心tâm 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 皆giai 八bát 。 無Vô 學Học 雜tạp 修tu 諸chư 無vô 間gian 道đạo 。 現hiện 修tu 如như 學học 。 未vị 來lai 所sở 修tu 鈍độn 八bát 利lợi 九cửu 。 諸chư 解giải 脫thoát 道đạo 唯duy 四tứ 法pháp 類loại 。 加gia 行hành 增tăng 俗tục 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 所sở 修tu 鈍độn 九cửu 利lợi 十thập 。 諸chư 勝thắng 進tiến 道đạo 與dữ 練luyện 根căn 同đồng 。 學học 位vị 修tu 通thông 五ngũ 無vô 間gián 道đạo 現hiện 修tu 俗tục 智trí 。 未vị 來lai 修tu 七thất 。 宿túc 住trụ 神thần 境cảnh 。 二nhị 解giải 脫thoát 道đạo 。 五ngũ 加gia 行hành 道Đạo 現hiện 修tu 俗tục 智trí 。 他tha 心tâm 解giải 脫thoát 法pháp 類loại 道đạo 俗tục 及cập 他tha 心tâm 智trí 。 一nhất 切thiết 勝thắng 進tiến 并tinh 苦khổ 集tập 滅diệt 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 此thử 上thượng 未vị 來lai 皆giai 修tu 八bát 智trí 。 無Vô 學Học 修tu 通thông 五ngũ 無vô 間gián 道đạo 。 現hiện 修tu 如như 學học 未vị 來lai 所sở 修tu 鈍độn 八bát 利lợi 九cửu 。 解giải 脫thoát 加gia 行hành 現hiện 修tu 如như 學học 。 未vị 來lai 所sở 修tu 鈍độn 九cửu 利lợi 十thập 。 諸chư 勝thắng 進tiến 道đạo 與dữ 練luyện 根căn 同đồng 。 天thiên 眼nhãn 天thiên 耳nhĩ 二nhị 解giải 脫thoát 道đạo 。 無vô 記ký 性tánh 故cố 不bất 名danh 為vi 修tu 。 聖thánh 起khởi 所sở 餘dư 四tứ 無vô 量lượng 等đẳng 修tu 所sở 成thành 攝nhiếp 有hữu 漏lậu 德đức 時thời 。 現hiện 在tại 皆giai 修tu 一nhất 世thế 俗tục 智trí 。 有hữu 學học 未vị 來lai 未vị 離ly 欲dục 七thất 。 已dĩ 離ly 欲dục 八bát 。 無Vô 學Học 未vị 來lai 鈍độn 九cửu 利lợi 十thập 。 除trừ 微vi 微vi 心tâm 。 此thử 於ư 未vị 來lai 唯duy 修tu 俗tục 故cố 。 若nhược 起khởi 所sở 餘dư 無vô 漏lậu 功công 德đức 靜tĩnh 慮lự 攝nhiếp 者giả 四tứ 法pháp 類loại 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 無vô 色sắc 攝nhiếp 者giả 唯duy 四tứ 類loại 智trí 隨tùy 應ứng 現hiện 修tu 。 未vị 來lai 所sở 修tu 同đồng 前tiền 有hữu 漏lậu 。 異dị 生sanh 離ly 染nhiễm 現hiện 修tu 世thế 俗tục 斷đoạn 欲dục 三tam 定định 。 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 及cập 依y 根căn 本bổn 四tứ 靜tĩnh 慮lự 定định 起khởi 勝thắng 進tiến 道đạo 離ly 染nhiễm 加gia 行hành 未vị 來lai 修tu 二nhị 。 謂vị 加gia 他tha 心tâm 。 所sở 餘dư 未vị 來lai 唯duy 修tu 世thế 俗tục 。 修tu 五ngũ 通thông 時thời 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 二nhị 解giải 脫thoát 道đạo 現hiện 修tu 俗tục 智trí 。 一nhất 解giải 脫thoát 道đạo 現hiện 俗tục 他tha 心tâm 。 諸chư 勝thắng 進tiến 道đạo 二nhị 隨tùy 應ứng 現hiện 。 未vị 來lai 一nhất 切thiết 。 皆giai 修tu 二nhị 種chủng 。 五ngũ 無vô 間gián 道đạo 現hiện 未vị 唯duy 俗tục 。 依y 本bổn 靜tĩnh 慮lự 修tu 餘dư 功công 德đức 皆giai 現hiện 修tu 俗tục 。 未vị 來lai 修tu 二nhị 。 唯duy 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 必tất 不bất 修tu 他tha 心tâm 。 以dĩ 是thị 見kiến 道đạo 近cận 眷quyến 屬thuộc 故cố 。 依y 餘dư 地địa 定định 修tu 餘dư 功công 德đức 。 皆giai 唯duy 世thế 俗tục 現hiện 未vị 來lai 修tu 。 諸chư 未vị 來lai 修tu 為vi 修tu 幾kỷ 地địa 。 諸chư 所sở 起khởi 得đắc 皆giai 是thị 修tu 耶da 。 頌tụng 曰viết 。


諸chư 道đạo 依y 得đắc 此thử 。 修tu 此thử 地địa 有hữu 漏lậu 。


為vi 離ly 得đắc 起khởi 此thử 。 修tu 此thử 下hạ 無vô 漏lậu 。


唯duy 初sơ 盡tận 遍biến 修tu 。 九cửu 地địa 有hữu 漏lậu 德đức 。


生sanh 上thượng 不bất 修tu 下hạ 。 曾tằng 所sở 得đắc 非phi 修tu 。


論luận 曰viết 。 諸chư 道đạo 依y 此thử 地địa 及cập 得đắc 此thử 地địa 時thời 。 能năng 修tu 未vị 來lai 此thử 地địa 有hữu 漏lậu 。 聖thánh 為vi 離ly 此thử 地địa 及cập 得đắc 此thử 地địa 時thời 。 并tinh 此thử 地địa 中trung 諸chư 道đạo 現hiện 起khởi 。 皆giai 能năng 修tu 此thử 及cập 下hạ 無vô 漏lậu 為vi 離ly 此thử 言ngôn 通thông 二nhị 四tứ 道đạo 。 唯duy 初sơ 盡tận 智trí 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 力lực 能năng 遍biến 修tu 九cửu 地địa 有hữu 漏lậu 不bất 淨tịnh 。 觀quán 等đẳng 無vô 量lượng 功công 德đức 。 能năng 縛phược 眾chúng 惑hoặc 斷đoạn 無vô 餘dư 故cố 。 如như 能năng 縛phược 斷đoạn 所sở 縛phược 氣khí 通thông 。 又hựu 彼bỉ 自tự 心tâm 今kim 登đăng 王vương 位vị 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 起khởi 得đắc 來lai 朝triêu 。 譬thí 如như 大đại 王vương 。 登đăng 祚tộ 灑sái 頂đảnh 一nhất 切thiết 境cảnh 土độ 。 皆giai 來lai 朝triêu 貢cống 。 然nhiên 此thử 生sanh 上thượng 必tất 不bất 修tu 下hạ 。 初sơ 盡tận 智trí 言ngôn 顯hiển 離ly 有hữu 頂đảnh 及cập 五ngũ 練luyện 根căn 位vị 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 。 諸chư 所sở 言ngôn 修tu 唯duy 先tiên 未vị 得đắc 令linh 起khởi 今kim 得đắc 是thị 能năng 所sở 修tu 。 謂vị 若nhược 先tiên 時thời 未vị 得đắc 今kim 得đắc 用dụng 功công 得đắc 者giả 方phương 是thị 所sở 修tu 。 若nhược 法pháp 先tiên 時thời 僧Tăng 得đắc 棄khí 捨xả 。 今kim 雖tuy 還hoàn 得đắc 而nhi 非phi 所sở 修tu 。 非phi 設thiết 劬cù 勞lao 而nhi 證chứng 得đắc 故cố 。 若nhược 先tiên 未vị 得đắc 用dụng 功công 現hiện 前tiền 能năng 修tu 未vị 來lai 。 勢thế 力lực 勝thắng 故cố 。 曾tằng 得đắc 而nhi 起khởi 不bất 修tu 未vị 來lai 。 非phi 多đa 功công 起khởi 勢thế 力lực 劣liệt 故cố 。 為vi 唯duy 約ước 得đắc 說thuyết 名danh 為vi 修tu 。 不bất 爾nhĩ 。 云vân 何hà 。 修tu 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 得đắc 修tu 。 二nhị 習tập 修tu 。 三tam 對đối 治trị 修tu 。 四tứ 除trừ 遣khiển 修tu 。 如như 是thị 四tứ 修tu 依y 何hà 法pháp 立lập 。 頌tụng 曰viết 。


立lập 得đắc 修tu 習tập 修tu 。 依y 善thiện 有hữu 為vi 法pháp 。


依y 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 。 立lập 治trị 修tu 遣khiển 修tu 。


論luận 曰viết 。 得đắc 習tập 二nhị 修tu 依y 有hữu 為vi 善thiện 未vị 來lai 唯duy 得đắc 。 現hiện 具cụ 二nhị 修tu 。 治trị 遣khiển 二nhị 修tu 依y 有hữu 漏lậu 法pháp 。 故cố 有hữu 漏lậu 善thiện 具cụ 足túc 四tứ 修tu 。 無vô 漏lậu 有hữu 為vi 餘dư 有hữu 漏lậu 法pháp 。 如như 次thứ 是thị 具cụ 前tiền 後hậu 二nhị 修tu 。 外ngoại 國quốc 諸chư 師sư 說thuyết 修tu 有hữu 六lục 。 於ư 前tiền 四tứ 上thượng 加gia 防phòng 觀quán 修tu 。 防phòng 護hộ 諸chư 根căn 。 觀quán 察sát 身thân 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 云vân 何hà 修tu 根căn 謂vị 於ư 六lục 根căn 善thiện 防phòng 善thiện 護hộ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 云vân 何hà 修tu 身thân 。 謂vị 於ư 自tự 身thân 。 觀quán 髮phát 毛mao 爪trảo 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 諸chư 論luận 師sư 言ngôn 。 防phòng 觀quán 二nhị 修tu 即tức 治trị 遣khiển 修tu 攝nhiếp 。


說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 部bộ 俱câu 舍xá 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 六lục



Phiên âm: 14/3/2016 ◊ Cập nhật: 14/3/2016
Lưu ý: Phần dịch thuật này được thực hiện tự động qua lập trình vi tính và hoàn toàn chưa kiểm tra.
  Quyển: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30