阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập
A Tỳ Đạt Ma Câu Xá Luận ♦ Quyển 20
尊tôn 者giả 世thế 親thân 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 品phẩm 第đệ 五ngũ 之chi 二nhị 。
諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 於ư 此thử 事sự 中trung 。 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 名danh 繫hệ 此thử 事sự 。 應ưng 說thuyết 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 何hà 等đẳng 隨tùy 眠miên 能năng 繫hệ 何hà 事sự 。 頌tụng 曰viết 。
若nhược 於ư 此thử 事sự 中trung 。 未vị 斷đoạn 貪tham 瞋sân 慢mạn 。
過quá 現hiện 若nhược 已dĩ 起khởi 。 未vị 來lai 意ý 遍biến 行hành 。
五ngũ 可khả 生sanh 自tự 世thế 。 不bất 生sanh 亦diệc 遍biến 行hành 。
餘dư 過quá 未vị 遍biến 行hành 。 現hiện 正chánh 緣duyên 能năng 繫hệ 。
論luận 曰viết 。 且thả 諸chư 隨tùy 眠miên 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 自tự 相tương/tướng 。 謂vị 貪tham 瞋sân 慢mạn 。 二nhị 者giả 共cộng 相tương 。 謂vị 見kiến 疑nghi 癡si 。 事sự 雖tuy 有hữu 多đa 此thử 說thuyết 所sở 繫hệ 。 如như 應ưng 未vị 斷đoạn 流lưu 至chí 後hậu 門môn 。 若nhược 此thử 事sự 中trung 有hữu 貪tham 瞋sân 慢mạn 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 已dĩ 生sanh 未vị 斷đoạn 。 現hiện 在tại 已dĩ 生sanh 能năng 繫hệ 此thử 事sự 。 以dĩ 貪tham 瞋sân 慢mạn 是thị 自tự 相tương/tướng 惑hoặc 。 非phi 諸chư 有hữu 情tình 定định 遍biến 起khởi 故cố 。 若nhược 未vị 來lai 世thế 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 貪tham 瞋sân 慢mạn 三tam 遍biến 於ư 三tam 世thế 。 乃nãi 至chí 未vị 斷đoạn 皆giai 能năng 繫hệ 縛phược 。 未vị 來lai 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 貪tham 瞋sân 若nhược 未vị 斷đoạn 可khả 生sanh 唯duy 繫hệ 未vị 來lai 世thế 。 未vị 來lai 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 貪tham 瞋sân 若nhược 未vị 斷đoạn 不bất 生sanh 亦diệc 能năng 繫hệ 三tam 世thế 。 所sở 餘dư 一nhất 切thiết 。 見kiến 疑nghi 無vô 明minh 去khứ 來lai 未vị 斷đoạn 遍biến 縛phược 三tam 世thế 。 由do 此thử 三tam 種chủng 是thị 共cộng 相tương 惑hoặc 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 俱câu 遍biến 縛phược 故cố 。 若nhược 現hiện 在tại 世thế 。 正chánh 緣duyên 境cảnh 時thời 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 能năng 繫hệ 此thử 事sự 。 應ưng 辯biện 諸chư 事sự 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 為vi 實thật 有hữu 無vô 方phương 可khả 說thuyết 繫hệ 。 若nhược 實thật 是thị 有hữu 則tắc 一nhất 切thiết 行hành 恆hằng 時thời 有hữu 故cố 應ưng 說thuyết 為vi 常thường 。 若nhược 實thật 是thị 無vô 如như 何hà 可khả 說thuyết 有hữu 能năng 所sở 繫hệ 及cập 離ly 繫hệ 耶da 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 定định 立lập 實thật 有hữu 。 然nhiên 彼bỉ 諸chư 行hành 不bất 名danh 為vi 常thường 。 由do 與dữ 有hữu 為vi 諸chư 相tướng 合hợp 故cố 。 為vi 此thử 所sở 立lập 決quyết 定định 增tăng 明minh 應ưng 略lược 標tiêu 宗tông 顯hiển 其kỳ 理lý 趣thú 。 頌tụng 曰viết 。
三tam 世thế 有hữu 由do 說thuyết 。 二nhị 有hữu 境cảnh 果quả 故cố 。
說thuyết 三tam 世thế 有hữu 故cố 。 許hứa 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 。
論luận 曰viết 。 三tam 世thế 實thật 有hữu 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 契Khế 經Kinh 中trung 世Thế 尊Tôn 說thuyết 故cố 。 謂vị 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。 若nhược 過quá 去khứ 色sắc 非phi 有hữu 。 不bất 應ưng 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 過quá 去khứ 色sắc 勤cần 脩tu 厭yếm 捨xả 。 以dĩ 過quá 去khứ 色sắc 是thị 有hữu 故cố 。 應ưng 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 過quá 去khứ 色sắc 勤cần 脩tu 厭yếm 捨xả 。 若nhược 未vị 來lai 色sắc 非phi 有hữu 。 不bất 應ưng 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 未vị 來lai 色sắc 勤cần 斷đoạn 欣hân 求cầu 。 以dĩ 未vị 來lai 色sắc 是thị 有hữu 故cố 。 應ưng 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 未vị 來lai 色sắc 勤cần 斷đoạn 欣hân 求cầu 。 又hựu 具cụ 二nhị 緣duyên 識thức 方phương 生sanh 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 識thức 二nhị 緣duyên 生sanh 。 其kỳ 二nhị 者giả 何hà 。 謂vị 眼nhãn 及cập 色sắc 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 意ý 及cập 諸chư 法pháp 。 若nhược 去khứ 來lai 世thế 非phi 實thật 有hữu 者giả 。 能năng 緣duyên 彼bỉ 識thức 應ưng 闕khuyết 二nhị 緣duyên 。 已dĩ 依y 聖thánh 教giáo 證chứng 去khứ 來lai 有hữu 。 當đương 依y 正chánh 理lý 證chứng 有hữu 去khứ 來lai 。 以dĩ 識thức 起khởi 時thời 必tất 有hữu 境cảnh 故cố 。 謂vị 必tất 有hữu 境cảnh 識thức 乃nãi 得đắc 生sanh 。 無vô 則tắc 不bất 生sanh 。 其kỳ 理lý 決quyết 定định 。 若nhược 去khứ 來lai 世thế 境cảnh 體thể 實thật 無vô 。 是thị 則tắc 應ưng 有hữu 無vô 所sở 緣duyên 識thức 。 所sở 緣duyên 無vô 故cố 識thức 亦diệc 應ưng 無vô 。 又hựu 已dĩ 謝tạ 業nghiệp 有hữu 當đương 果quả 故cố 。 謂vị 若nhược 實thật 無vô 過quá 去khứ 體thể 者giả 。 善thiện 惡ác 二nhị 業nghiệp 當đương 果quả 應ưng 無vô 。 非phi 果quả 生sanh 時thời 有hữu 現hiện 因nhân 在tại 。 由do 此thử 教giáo 理lý 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 定định 立lập 去khứ 來lai 二nhị 世thế 實thật 有hữu 。 若nhược 自tự 謂vị 是thị 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 宗tông 決quyết 定định 應ưng 許hứa 實thật 有hữu 去khứ 來lai 世thế 。 以dĩ 說thuyết 三tam 世thế 皆giai 定định 實thật 有hữu 故cố 。 許hứa 是thị 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 宗tông 。 謂vị 若nhược 有hữu 人nhân 。 說thuyết 三tam 世thế 實thật 有hữu 。 方phương 許hứa 彼bỉ 是thị 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 宗tông 。 若nhược 人nhân 唯duy 說thuyết 有hữu 現hiện 在tại 世thế 及cập 過quá 去khứ 世thế 。 未vị 與dữ 果quả 業nghiệp 。 說thuyết 無vô 未vị 來lai 及cập 過quá 去khứ 世thế 。 已dĩ 與dữ 果quả 業nghiệp 。 彼bỉ 可khả 許hứa 為vi 分phân 別biệt 說thuyết 部bộ 。 非phi 此thử 部bộ 攝nhiếp 。 今kim 此thử 部bộ 中trung 差sai 別biệt 有hữu 幾kỷ 。 誰thùy 所sở 立lập 世thế 最tối 善thiện 可khả 依y 。 頌tụng 曰viết 。
此thử 中trung 有hữu 四tứ 種chủng 。 類loại 相tương/tướng 位vị 待đãi 異dị 。
第đệ 三tam 約ước 作tác 用dụng 。 立lập 世thế 最tối 為vi 善thiện 。
論luận 曰viết 。 尊tôn 者giả 法pháp 救cứu 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 由do 類loại 不bất 同đồng 三tam 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 行hành 於ư 世thế 時thời 。 由do 類loại 有hữu 殊thù 非phi 體thể 有hữu 異dị 。 如như 破phá 金kim 器khí 作tác 餘dư 物vật 時thời 。 形hình 雖tuy 有hữu 殊thù 而nhi 體thể 無vô 異dị 。 又hựu 如như 乳nhũ 變biến 成thành 於ư 酪lạc 時thời 。 捨xả 味vị 勢thế 等đẳng 。 非phi 捨xả 顯hiển 色sắc 。 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 行hành 於ư 世thế 時thời 。 從tùng 未vị 來lai 至chí 現hiện 在tại 。 從tùng 現hiện 在tại 入nhập 過quá 去khứ 。 唯duy 捨xả 得đắc 類loại 非phi 捨xả 得đắc 體thể 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 由do 相tương/tướng 不bất 同đồng 三tam 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 行hành 於ư 世thế 時thời 。 過quá 去khứ 正chánh 與dữ 過quá 去khứ 相tương/tướng 合hợp 。 而nhi 不bất 名danh 為vi 離ly 現hiện 未vị 相tương/tướng 。 未vị 來lai 正chánh 與dữ 未vị 來lai 相tương/tướng 合hợp 。 而nhi 不bất 名danh 為vi 離ly 過quá 現hiện 相tướng 。 現hiện 在tại 正chánh 與dữ 現hiện 在tại 相tương/tướng 合hợp 。 而nhi 不bất 名danh 為vi 離ly 過quá 未vị 相tương/tướng 。 如như 人nhân 正chánh 染nhiễm 一nhất 妻thê 室thất 時thời 。 於ư 餘dư 姬# 媵# 不bất 名danh 離ly 染nhiễm 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 由do 位vị 不bất 同đồng 三tam 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 行hành 於ư 世thế 時thời 。 至chí 位vị 位vị 中trung 作tác 異dị 異dị 說thuyết 。 由do 位vị 有hữu 別biệt 非phi 體thể 有hữu 異dị 。 如như 運vận 一nhất 籌trù 置trí 一nhất 名danh 一nhất 置trí 百bách 名danh 百bách 置trí 千thiên 名danh 千thiên 。 尊tôn 者giả 覺giác 天thiên 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 由do 待đãi 有hữu 別biệt 三tam 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 行hành 於ư 世thế 時thời 。 前tiền 後hậu 相tương 待đãi 立lập 名danh 有hữu 異dị 。 如như 一nhất 女nữ 人nhân 名danh 母mẫu 名danh 女nữ 。 此thử 四tứ 種chủng 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 中trung 。 第đệ 一nhất 執chấp 法pháp 有hữu 轉chuyển 變biến 故cố 。 應ưng 置trí 數số 論luận 外ngoại 道đạo 朋bằng 中trung 。 第đệ 二nhị 所sở 立lập 世thế 相tương/tướng 雜tạp 亂loạn 。 三tam 世thế 皆giai 有hữu 三tam 世thế 相tương/tướng 故cố 。 人nhân 於ư 妻thê 室thất 貪tham 現hiện 行hành 時thời 。 於ư 餘dư 境cảnh 貪tham 唯duy 有hữu 成thành 就tựu 。 現hiện 無vô 貪tham 起khởi 何hà 義nghĩa 為vi 同đồng 。 第đệ 四tứ 所sở 立lập 前tiền 後hậu 相tương 待đãi 。 一nhất 世thế 法pháp 中trung 應ưng 有hữu 三tam 世thế 。 謂vị 過quá 去khứ 世thế 前tiền 後hậu 剎sát 那na 。 應ưng 名danh 去khứ 來lai 中trung 為vi 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 類loại 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 故cố 此thử 四tứ 中trung 第đệ 三tam 最tối 善thiện 。 以dĩ 約ước 作tác 用dụng 位vị 有hữu 差sai 別biệt 。 由do 位vị 不bất 同đồng 立lập 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 作tác 用dụng 未vị 有hữu 名danh 為vì 未vị 來lai 。 有hữu 作tác 用dụng 時thời 名danh 為vi 現hiện 在tại 。 作tác 用dụng 已dĩ 滅diệt 名danh 為vi 過quá 去khứ 。 非phi 體thể 有hữu 殊thù 。 此thử 已dĩ 具cụ 知tri 。 彼bỉ 應ưng 復phục 說thuyết 。 若nhược 去khứ 來lai 世thế 體thể 亦diệc 實thật 有hữu 應ưng 名danh 現hiện 在tại 。 何hà 謂vị 去khứ 來lai 。 豈khởi 不bất 前tiền 言ngôn 約ước 作tác 用dụng 立lập 。 若nhược 爾nhĩ 現hiện 在tại 有hữu 眼nhãn 等đẳng 根căn 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 攝nhiếp 有hữu 何hà 作tác 用dụng 。 彼bỉ 豈khởi 不bất 能năng 取thủ 果quả 與dữ 果quả 。 是thị 則tắc 過quá 去khứ 同đồng 類loại 因nhân 等đẳng 既ký 能năng 與dữ 果quả 。 應ưng 有hữu 作tác 用dụng 。 有hữu 半bán 作tác 用dụng 世thế 相tương 應ứng 雜tạp 。 已dĩ 略lược 推thôi 徵trưng 。 次thứ 當đương 廣quảng 破phá 。 頌tụng 曰viết 。
何hà 礙ngại 用dụng 云vân 何hà 。 無vô 異dị 世thế 便tiện 壞hoại 。
有hữu 誰thùy 未vị 生sanh 滅diệt 。 此thử 法pháp 性tánh 甚thậm 深thâm 。
論luận 曰viết 。 應ưng 說thuyết 若nhược 法pháp 自tự 體thể 恆hằng 有hữu 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 能năng 起khởi 作tác 用dụng 。 以dĩ 何hà 礙ngại 力lực 令linh 此thử 法pháp 體thể 所sở 起khởi 作tác 用dụng 時thời 有hữu 時thời 無vô 。 若nhược 謂vị 眾chúng 緣duyên 不bất 和hòa 合hợp 者giả 。 此thử 救cứu 非phi 理lý 。 許hứa 常thường 有hữu 故cố 。 又hựu 此thử 作tác 用dụng 云vân 何hà 得đắc 說thuyết 。 為vi 去khứ 來lai 今kim 。 豈khởi 作tác 用dụng 中trung 而nhi 得đắc 更cánh 立lập 有hữu 餘dư 作tác 用dụng 。 若nhược 此thử 作tác 用dụng 非phi 去khứ 來lai 今kim 。 而nhi 復phục 說thuyết 言ngôn 。 作tác 用dụng 是thị 有hữu 。 則tắc 無vô 為vi 故cố 應ưng 常thường 非phi 無vô 故cố 不bất 應ưng 言ngôn 作tác 用dụng 已dĩ 滅diệt 及cập 此thử 未vị 有hữu 法pháp 名danh 去khứ 來lai 。 若nhược 許hứa 作tác 用dụng 異dị 法pháp 體thể 者giả 。 可khả 有hữu 此thử 失thất 。 然nhiên 無vô 有hữu 異dị 。 故cố 不bất 應ưng 言ngôn 有hữu 此thử 過quá 失thất 。 若nhược 爾nhĩ 所sở 立lập 世thế 義nghĩa 便tiện 壞hoại 。 謂vị 若nhược 作tác 用dụng 即tức 是thị 法pháp 體thể 。 體thể 既ký 恆hằng 有hữu 用dụng 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 何hà 得đắc 有hữu 時thời 名danh 為vi 過quá 未vị 。 故cố 彼bỉ 所sở 立lập 世thế 義nghĩa 不bất 成thành 。 何hà 為vi 不bất 成thành 。 以dĩ 有hữu 為vi 法pháp 未vị 已dĩ 生sanh 名danh 未vị 來lai 。 若nhược 已dĩ 生sanh 未vị 已dĩ 滅diệt 名danh 現hiện 在tại 。 若nhược 已dĩ 滅diệt 名danh 過quá 去khứ 。 彼bỉ 復phục 應ưng 說thuyết 若nhược 如như 現hiện 在tại 。 法pháp 體thể 實thật 有hữu 去khứ 來lai 亦diệc 然nhiên 。 誰thùy 未vị 已dĩ 生sanh 誰thùy 復phục 已dĩ 滅diệt 。 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 。 體thể 實thật 恆hằng 有hữu 。 如như 何hà 可khả 得đắc 成thành 未vị 已dĩ 生sanh 已dĩ 滅diệt 。 先tiên 何hà 所sở 闕khuyết 。 彼bỉ 未vị 有hữu 故cố 名danh 未vị 已dĩ 生sanh 。 後hậu 復phục 闕khuyết 何hà 。 彼bỉ 已dĩ 無vô 故cố 名danh 為vi 已dĩ 滅diệt 。 故cố 不bất 許hứa 法pháp 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 則tắc 三tam 世thế 義nghĩa 。 應ưng 一nhất 切thiết 種chủng 皆giai 不bất 成thành 立lập 。 然nhiên 彼bỉ 所sở 說thuyết 恆hằng 與dữ 有hữu 為vi 諸chư 相tướng 合hợp 故cố 。 行hành 非phi 常thường 者giả 此thử 但đãn 有hữu 虛hư 言ngôn 。 生sanh 滅diệt 理lý 無vô 故cố 。 許hứa 體thể 恆hằng 有hữu 說thuyết 性tánh 非phi 常thường 。 如như 是thị 義nghĩa 言ngôn 。 所sở 未vị 曾tằng 有hữu 。 依y 如như 是thị 義nghĩa 。 故cố 有hữu 頌tụng 言ngôn 。
許hứa 法pháp 體thể 恆hằng 有hữu 。 而nhi 說thuyết 性tánh 非phi 常thường 。
性tánh 體thể 復phục 無vô 別biệt 。 此thử 真chân 自tự 在tại 作tác 。
又hựu 彼bỉ 所sở 言ngôn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 故cố 。 去khứ 來lai 二nhị 世thế 體thể 實thật 有hữu 者giả 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 世thế 。 謂vị 過quá 去khứ 世thế 曾tằng 有hữu 名danh 有hữu 。 未vị 來lai 當đương 有hữu 。 有hữu 果quả 因nhân 故cố 。 依y 如như 是thị 義nghĩa 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 。 非phi 謂vị 去khứ 來lai 如như 現hiện 實thật 有hữu 。 誰thùy 言ngôn 彼bỉ 有hữu 如như 現hiện 在tại 世thế 。 非phi 如như 現hiện 世thế 彼bỉ 有hữu 云vân 何hà 。 彼bỉ 有hữu 去khứ 來lai 二nhị 世thế 自tự 性tánh 。 此thử 復phục 應ưng 詰cật 。 若nhược 俱câu 是thị 有hữu 如như 何hà 可khả 言ngôn 是thị 去khứ 來lai 性tánh 。 故cố 說thuyết 彼bỉ 有hữu 。 但đãn 據cứ 曾tằng 當đương 因nhân 果quả 二nhị 性tánh 。 非phi 體thể 實thật 有hữu 。 世Thế 尊Tôn 為vi 遮già 謗báng 因nhân 果quả 見kiến 據cứ 曾tằng 當đương 義nghĩa 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 。 有hữu 聲thanh 通thông 顯hiển 有hữu 無vô 法pháp 故cố 。 如như 世thế 間gian 說thuyết 有hữu 燈đăng 先tiên 無vô 有hữu 燈đăng 後hậu 無vô 。 又hựu 如như 有hữu 言ngôn 有hữu 燈đăng 已dĩ 滅diệt 非phi 我ngã 今kim 滅diệt 。 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 去khứ 來lai 性tánh 不bất 成thành 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 世Thế 尊Tôn 依y 彼bỉ 杖trượng 髻kế 外ngoại 道đạo 說thuyết 業nghiệp 過quá 去khứ 盡tận 滅diệt 變biến 壞hoại 而nhi 猶do 是thị 有hữu 。 豈khởi 彼bỉ 不bất 許hứa 業nghiệp 曾tằng 有hữu 性tánh 。 而nhi 今kim 世Thế 尊Tôn 。 重trọng/trùng 為vi 說thuyết 有hữu 。 依y 彼bỉ 所sở 引dẫn 現hiện 相tướng 續tục 中trung 與dữ 果quả 功công 能năng 。 密mật 說thuyết 為vi 有hữu 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 彼bỉ 過quá 去khứ 業nghiệp 現hiện 實thật 有hữu 性tánh 過quá 去khứ 豈khởi 成thành 。 理lý 必tất 應ưng 爾nhĩ 。 以dĩ 薄bạc 伽già 梵Phạm 於ư 勝thắng 義nghĩa 空không 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 眼nhãn 根căn 生sanh 位vị 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 眼nhãn 根căn 滅diệt 時thời 無vô 所sở 造tạo 集tập 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 。 去khứ 來lai 眼nhãn 根căn 。 若nhược 實thật 有hữu 者giả 。 經kinh 不bất 應ưng 說thuyết 本bổn 無vô 等đẳng 言ngôn 。 若nhược 謂vị 此thử 言ngôn 依y 現hiện 世thế 說thuyết 此thử 救cứu 非phi 理lý 。 以dĩ 現hiện 世thế 性tánh 與dữ 彼bỉ 眼nhãn 根căn 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 若nhược 許hứa 現hiện 世thế 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 。 是thị 則tắc 眼nhãn 根căn 去khứ 來lai 無vô 體thể 義nghĩa 已dĩ 成thành 立lập 。 又hựu 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 要yếu 具cụ 二nhị 緣duyên 識thức 方phương 生sanh 故cố 。 去khứ 來lai 二nhị 世thế 體thể 實thật 有hữu 者giả 。 應ưng 共cộng 尋tầm 思tư 。 意ý 法pháp 為vi 緣duyên 。 生sanh 意ý 識thức 者giả 。 為vi 法pháp 如như 意ý 作tác 能năng 生sanh 緣duyên 。 為vi 法pháp 但đãn 能năng 作tác 所sở 緣duyên 境cảnh 。 若nhược 法pháp 如như 意ý 作tác 能năng 生sanh 緣duyên 。 如như 何hà 未vị 來lai 百bách 千thiên 劫kiếp 後hậu 當đương 有hữu 彼bỉ 法pháp 。 或hoặc 當đương 亦diệc 無vô 為vi 能năng 生sanh 緣duyên 生sanh 今kim 時thời 識thức 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 性tánh 違vi 一nhất 切thiết 生sanh 立lập 為vi 能năng 生sanh 不bất 應ưng 正chánh 理lý 。 若nhược 法pháp 但đãn 能năng 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 我ngã 說thuyết 過quá 未vị 亦diệc 是thị 所sở 緣duyên 。 若nhược 無vô 如như 何hà 成thành 所sở 緣duyên 境cảnh 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 有hữu 如như 成thành 所sở 緣duyên 。 如như 何hà 成thành 所sở 緣duyên 。 謂vị 曾tằng 有hữu 當đương 有hữu 。 非phi 憶ức 過quá 去khứ 色sắc 受thọ 等đẳng 時thời 。 如như 現hiện 分phân 明minh 觀quán 彼bỉ 為vi 有hữu 。 但đãn 追truy 憶ức 彼bỉ 曾tằng 有hữu 之chi 相tướng 。 逆nghịch 觀quán 未vị 來lai 當đương 有hữu 亦diệc 爾nhĩ 。 謂vị 如như 曾tằng 現hiện 在tại 所sở 領lãnh 色sắc 相tướng 。 如như 是thị 追truy 憶ức 過quá 去khứ 為vi 有hữu 。 亦diệc 如như 當đương 現hiện 在tại 所sở 領lãnh 色sắc 相tướng 如như 是thị 逆nghịch 觀quán 未vị 來lai 為vi 有hữu 。 若nhược 如như 現hiện 有hữu 應ưng 成thành 現hiện 世thế 。 若nhược 體thể 現hiện 無vô 。 則tắc 應ưng 許hứa 有hữu 緣duyên 無vô 境cảnh 識thức 。 其kỳ 理lý 自tự 成thành 。 若nhược 謂vị 去khứ 來lai 極cực 微vi 散tán 亂loạn 有hữu 而nhi 非phi 現hiện 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 取thủ 彼bỉ 相tương/tướng 時thời 非phi 散tán 亂loạn 故cố 。 又hựu 若nhược 彼bỉ 色sắc 有hữu 同đồng 現hiện 在tại 。 唯duy 有hữu 極cực 微vi 散tán 亂loạn 為vi 異dị 。 則tắc 極cực 微vi 色sắc 其kỳ 體thể 應ưng 常thường 。 又hựu 色sắc 唯duy 應ưng 極cực 微vi 聚tụ 散tán 竟cánh 無vô 少thiểu 分phần 可khả 名danh 生sanh 滅diệt 。 是thị 則tắc 遵tuân 崇sùng 邪tà 命mạng 者giả 論luận 棄khí 背bội 善Thiện 逝Thệ 。 所sở 說thuyết 契Khế 經Kinh 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 眼nhãn 根căn 生sanh 位vị 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 非phi 受thọ 等đẳng 極cực 微vi 集tập 成thành 。 如như 何hà 可khả 言ngôn 去khứ 來lai 散tán 亂loạn 。 然nhiên 於ư 受thọ 等đẳng 追truy 憶ức 逆nghịch 觀quán 。 亦diệc 如như 未vị 滅diệt 已dĩ 生sanh 時thời 相tương/tướng 。 若nhược 如như 現hiện 有hữu 體thể 應ưng 是thị 常thường 。 若nhược 體thể 現hiện 無vô 。 還hoàn 應ưng 許hứa 有hữu 緣duyên 無vô 境cảnh 識thức 。 理lý 亦diệc 自tự 成thành 。 若nhược 體thể 全toàn 無vô 是thị 所sở 緣duyên 者giả 第đệ 十thập 三tam 處xứ 應ưng 是thị 所sở 緣duyên 。 諸chư 有hữu 達đạt 無vô 第đệ 十thập 三tam 處xứ 。 此thử 能năng 緣duyên 識thức 為vi 何hà 所sở 緣duyên 。 若nhược 謂vị 即tức 緣duyên 彼bỉ 名danh 為vi 境cảnh 。 是thị 則tắc 應ưng 撥bát 彼bỉ 名danh 為vi 無vô 。 又hựu 若nhược 緣duyên 聲thanh 先tiên 非phi 有hữu 者giả 。 此thử 能năng 緣duyên 識thức 為vi 何hà 所sở 緣duyên 。 若nhược 謂vị 即tức 緣duyên 彼bỉ 聲thanh 為vi 境cảnh 求cầu 聲thanh 無vô 者giả 應ưng 更cánh 發phát 聲thanh 。 若nhược 謂vị 聲thanh 無vô 住trụ 未vị 來lai 位vị 。 未vị 來lai 實thật 有hữu 如như 何hà 謂vị 無vô 。 若nhược 謂vị 去khứ 來lai 無vô 現hiện 世thế 者giả 。 此thử 亦diệc 非phi 理lý 。 其kỳ 體thể 一nhất 故cố 。 若nhược 有hữu 少thiểu 分phần 體thể 差sai 別biệt 者giả 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 其kỳ 理lý 自tự 成thành 。 故cố 識thức 通thông 緣duyên 有hữu 非phi 有hữu 境cảnh 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 世thế 間gian 所sở 無vô 我ngã 知tri 我ngã 見kiến 無vô 是thị 處xứ 者giả 。 意ý 說thuyết 。 他tha 人nhân 懷hoài 增tăng 上thượng 慢mạn 。 亦diệc 於ư 非phi 有hữu 現hiện 相tướng 謂vị 有hữu 。 我ngã 唯duy 於ư 有hữu 方phương 觀quán 為vi 有hữu 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 則tắc 一nhất 切thiết 覺giác 皆giai 有hữu 所sở 緣duyên 。 何hà 緣duyên 於ư 境cảnh 得đắc 有hữu 猶do 豫dự 。 或hoặc 有hữu 差sai 別biệt 。 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 。 以dĩ 薄bạc 伽già 梵Phạm 於ư 餘dư 處xứ 說thuyết 善thiện 來lai 苾Bật 芻Sô 。 汝nhữ 等đẳng 若nhược 能năng 。 為vi 我ngã 弟đệ 子tử 。 無vô 諂siểm 無vô 誑cuống 。 有hữu 信tín 有hữu 勤cần 。 我ngã 旦đán 教giáo 汝nhữ 令linh 暮mộ 獲hoạch 勝thắng 。 我ngã 暮mộ 教giáo 汝nhữ 令linh 旦đán 獲hoạch 勝thắng 。 便tiện 知tri 有hữu 是thị 有hữu 。 非phi 有hữu 是thị 非phi 有hữu 。 有hữu 上thượng 是thị 有hữu 上thượng 。 無vô 上thượng 是thị 無vô 上thượng 。 由do 此thử 彼bỉ 說thuyết 。 識thức 有hữu 境cảnh 故cố 有hữu 去khứ 來lai 者giả 。 亦diệc 不bất 成thành 因nhân 。 又hựu 彼bỉ 所sở 言ngôn 。 業nghiệp 有hữu 果quả 故cố 有hữu 去khứ 來lai 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 非phi 經kinh 部bộ 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 即tức 過quá 去khứ 業nghiệp 能năng 生sanh 當đương 果quả 。 然nhiên 業nghiệp 為vi 先tiên 所sở 引dẫn 相tương 續tục 。 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 令linh 當đương 果quả 生sanh 。 彼bỉ 我ngã 品phẩm 中trung 當đương 廣quảng 顯hiển 示thị 。 若nhược 執chấp 實thật 有hữu 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 則tắc 一nhất 切thiết 時thời 果quả 體thể 常thường 有hữu 業nghiệp 於ư 彼bỉ 果quả 有hữu 何hà 功công 能năng 。 若nhược 謂vị 能năng 生sanh 則tắc 所sở 生sanh 果quả 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 其kỳ 理lý 自tự 成thành 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 切thiết 時thời 有hữu 。 誰thùy 於ư 誰thùy 有hữu 能năng 生sanh 功công 能năng 。 又hựu 應ưng 顯hiển 成thành 雨vũ 眾chúng 外ngoại 道đạo 所sở 黨đảng 邪tà 論luận 。 彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。 有hữu 必tất 常thường 有hữu 。 無vô 必tất 常thường 無vô 。 無vô 必tất 不bất 生sanh 。 有hữu 必tất 不bất 滅diệt 。 若nhược 謂vị 能năng 令linh 果quả 成thành 現hiện 在tại 如như 何hà 令linh 果quả 成thành 現hiện 在tại 耶da 。 若nhược 謂vị 引dẫn 令linh 至chí 餘dư 方phương 所sở 則tắc 所sở 引dẫn 果quả 其kỳ 體thể 應ưng 常thường 。 又hựu 無vô 色sắc 法pháp 當đương 如như 何hà 引dẫn 。 又hựu 此thử 所sở 引dẫn 應ưng 體thể 本bổn 無vô 。 若nhược 謂vị 但đãn 令linh 體thể 有hữu 差sai 別biệt 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 其kỳ 理lý 自tự 成thành 。 是thị 故cố 此thử 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 部bộ 。 若nhược 說thuyết 實thật 有hữu 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 於ư 聖thánh 教giáo 中trung 非phi 為vi 善thiện 說thuyết 。 若nhược 欲dục 善thiện 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 應ưng 如như 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 經kinh 如như 何hà 說thuyết 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 梵Phạm 志Chí 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 唯duy 十thập 二nhị 處xứ 或hoặc 唯duy 三tam 世thế 。 如như 其kỳ 所sở 有hữu 。 而nhi 說thuyết 有hữu 言ngôn 。 若nhược 去khứ 來lai 無vô 如như 何hà 可khả 說thuyết 有hữu 能năng 所sở 繫hệ 及cập 離ly 繫hệ 耶da 。 彼bỉ 所sở 生sanh 因nhân 隨tùy 眠miên 有hữu 故cố 。 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 能năng 繫hệ 煩phiền 惱não 。 緣duyên 彼bỉ 煩phiền 惱não 隨tùy 眠miên 有hữu 故cố 。 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 所sở 繫hệ 縛phược 事sự 。 若nhược 隨tùy 眠miên 斷đoạn 得đắc 離ly 繫hệ 名danh 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 如như 現hiện 實thật 有hữu 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 所sở 有hữu 於ư 中trung 不bất 能năng 通thông 釋thích 。 諸chư 自tự 愛ái 者giả 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 法pháp 性tánh 甚thậm 深thâm 。 非phi 尋tầm 思tư 境cảnh 。 豈khởi 不bất 能năng 釋thích 便tiện 撥bát 為vi 無vô 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 此thử 生sanh 此thử 滅diệt 。 謂vị 色sắc 等đẳng 生sanh 即tức 色sắc 等đẳng 滅diệt 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 異dị 生sanh 異dị 滅diệt 。 謂vị 未vị 來lai 生sanh 現hiện 在tại 世thế 滅diệt 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 即tức 世thế 名danh 生sanh 。 以dĩ 正chánh 生sanh 時thời 世thế 所sở 攝nhiếp 故cố 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 說thuyết 世thế 有hữu 生sanh 。 未vị 來lai 世thế 有hữu 。 多đa 剎sát 那na 故cố 。 傍bàng 論luận 已dĩ 了liễu 。 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 諸chư 事sự 已dĩ 斷đoạn 彼bỉ 離ly 繫hệ 耶da 。 設thiết 事sự 離ly 繫hệ 彼bỉ 已dĩ 斷đoạn 耶da 。 若nhược 事sự 離ly 繫hệ 彼bỉ 必tất 已dĩ 斷đoạn 。 有hữu 事sự 已dĩ 斷đoạn 而nhi 非phi 離ly 繫hệ 。 斷đoạn 非phi 離ly 繫hệ 。 其kỳ 事sự 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
於ư 見kiến 苦khổ 已dĩ 斷đoạn 。 餘dư 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 。
及cập 前tiền 品phẩm 已dĩ 斷đoạn 。 餘dư 緣duyên 此thử 猶do 繫hệ 。
論luận 曰viết 。 且thả 見kiến 道đạo 位vị 。 苦khổ 智trí 已dĩ 生sanh 集tập 智trí 未vị 生sanh 。 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 諸chư 事sự 已dĩ 斷đoạn 。 見kiến 集tập 所sở 斷đoạn 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 若nhược 未vị 永vĩnh 斷đoạn 能năng 緣duyên 此thử 者giả 於ư 此thử 猶do 繫hệ 。 及cập 脩tu 道Đạo 位vị 隨tùy 何hà 道đạo 生sanh 。 九cửu 品phẩm 事sự 中trung 前tiền 品phẩm 已dĩ 斷đoạn 。 餘dư 未vị 斷đoạn 品phẩm 所sở 有hữu 隨tùy 眠miên 能năng 緣duyên 此thử 者giả 於ư 此thử 猶do 繫hệ 。 斷đoạn 非phi 離ly 繫hệ 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 何hà 事sự 有hữu 幾kỷ 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 若nhược 隨tùy 事sự 別biệt 答đáp 。 便tiện 費phí 多đa 言ngôn 論luận 。 是thị 故cố 應ưng 造tạo 略lược 毘tỳ 婆bà 沙sa 。 由do 此thử 雖tuy 勞lao 少thiểu 少thiểu 功công 力lực 。 而nhi 能năng 越việt 渡độ 大đại 大đại 問vấn 流lưu 。 謂vị 法pháp 雖tuy 多đa 略lược 為vi 十thập 六lục 種chủng 即tức 三tam 界giới 五ngũ 部bộ 。 及cập 無vô 漏lậu 法Pháp 。 能năng 緣duyên 彼bỉ 識thức 名danh 數số 亦diệc 然nhiên 但đãn 應ưng 了liễu 知tri 何hà 法pháp 何hà 識thức 境cảnh 。 易dị 思tư 何hà 事sự 何hà 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 此thử 中trung 且thả 應ưng 知tri 何hà 法pháp 何hà 識thức 境cảnh 。 頌tụng 曰viết 。
見kiến 苦khổ 集tập 脩tu 斷đoạn 。 若nhược 欲dục 界giới 所sở 繫hệ 。
自tự 界giới 三tam 色sắc 一nhất 。 無vô 漏lậu 識thức 所sở 行hành 。
色sắc 自tự 下hạ 各các 三tam 。 上thượng 一nhất 淨tịnh 識thức 境cảnh 。
無vô 色sắc 通thông 三tam 界giới 。 各các 三tam 淨tịnh 識thức 緣duyên 。
見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 。 皆giai 增tăng 自tự 識thức 行hành 。
無vô 漏lậu 三tam 界giới 中trung 。 後hậu 三tam 淨tịnh 識thức 境cảnh 。
論luận 曰viết 。 若nhược 欲dục 界giới 繫hệ 見kiến 苦khổ 見kiến 集tập 脩tu 所sở 斷đoạn 法pháp 。 各các 五ngũ 識thức 緣duyên 。 謂vị 自tự 界giới 三tam 即tức 如như 前tiền 說thuyết 。 及cập 色sắc 界giới 一nhất 即tức 脩tu 所sở 斷đoạn 。 無vô 漏lậu 第đệ 五ngũ 。 皆giai 容dung 緣duyên 故cố 。 若nhược 色sắc 界giới 繫hệ 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 三tam 部bộ 諸chư 法pháp 各các 八bát 識thức 緣duyên 。 謂vị 自tự 下hạ 三tam 。 皆giai 如như 前tiền 說thuyết 。 及cập 上thượng 界giới 一nhất 即tức 脩tu 所sở 斷đoạn 。 無vô 漏lậu 第đệ 八bát 。 皆giai 容dung 緣duyên 故cố 。 若nhược 無vô 色sắc 繫hệ 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 三tam 部bộ 諸chư 法pháp 各các 十thập 識thức 緣duyên 。 謂vị 三tam 界giới 三tam 。 皆giai 如như 前tiền 說thuyết 。 無vô 漏lậu 第đệ 十thập 皆giai 容dung 緣duyên 故cố 。 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 諸chư 法pháp 。 應ưng 知tri 一nhất 一nhất 增tăng 自tự 識thức 緣duyên 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 見kiến 滅diệt 所sở 斷đoạn 為vi 六lục 識thức 緣duyên 。 五ngũ 即tức 如như 前tiền 。 增tăng 見kiến 滅diệt 斷đoạn 。 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 為vi 六lục 識thức 緣duyên 。 五ngũ 亦diệc 如như 前tiền 。 增tăng 見kiến 道đạo 斷đoạn 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 見kiến 滅diệt 道đạo 斷đoạn 。 隨tùy 應ứng 為vi 九cửu 十thập 一nhất 識thức 緣duyên 。 若nhược 無vô 漏lậu 法Pháp 。 為vi 十thập 識thức 緣duyên 。 謂vị 三tam 界giới 中trung 。 各các 後hậu 三tam 部bộ 。 即tức 見kiến 滅diệt 道đạo 脩tu 所sở 斷đoạn 識thức 。 無vô 漏lậu 第đệ 十thập 。 皆giai 容dung 緣duyên 故cố 。 為vi 攝nhiếp 前tiền 義nghĩa 。 復phục 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。
見kiến 苦khổ 集tập 脩tu 斷đoạn 。 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 繫hệ 。
應ưng 知tri 如như 次thứ 第đệ 。 五ngũ 八bát 十thập 識thức 緣duyên 。
見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 。 各các 增tăng 自tự 識thức 緣duyên 。
無vô 漏lậu 法pháp 應ưng 知tri 。 能năng 為vi 十thập 識thức 境cảnh 。
如như 是thị 了liễu 知tri 。 十thập 六lục 種chủng 法pháp 為vi 十thập 六lục 識thức 所sở 緣duyên 境cảnh 已dĩ 。 今kim 應ưng 思tư 何hà 事sự 何hà 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 若nhược 別biệt 疏sớ/sơ 條điều 恐khủng 文văn 煩phiền 廣quảng 。 故cố 我ngã 於ư 此thử 略lược 示thị 方phương 隅ngung 。 且thả 有hữu 問vấn 言ngôn 。 所sở 繫hệ 事sự 內nội 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 有hữu 幾kỷ 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 應ưng 觀quán 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 總tổng 有hữu 七thất 種chủng 。 謂vị 欲dục 界giới 一nhất 即tức 脩tu 所sở 斷đoạn 。 色sắc 界giới 五ngũ 部bộ 。 無vô 漏lậu 第đệ 七thất 。 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 非phi 諸chư 隨tùy 眠miên 之chi 所sở 隨tùy 增tăng 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 此thử 中trung 前tiền 六lục 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 欲dục 脩tu 所sở 斷đoạn 及cập 諸chư 遍biến 行hành 色sắc 界giới 一nhất 切thiết 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 若nhược 有hữu 問vấn 言ngôn 。 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 識thức 復phục 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 應ưng 觀quán 此thử 識thức 總tổng 有hữu 十thập 二nhị 。 謂vị 欲dục 界giới 四tứ 除trừ 見kiến 滅diệt 斷đoạn 。 色sắc 界giới 五ngũ 部bộ 。 無vô 色sắc 界giới 二nhị 。 即tức 見kiến 道Đạo 諦Đế 及cập 脩tu 所sở 斷đoạn 。 無vô 漏lậu 第đệ 十thập 二nhị 。 皆giai 能năng 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 此thử 隨tùy 所sở 應ưng 欲dục 界giới 四tứ 部bộ 。 色sắc 界giới 有hữu 為vi 緣duyên 。 無vô 色sắc 界giới 二nhị 部bộ 。 及cập 諸chư 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 若nhược 復phục 有hữu 問vấn 言ngôn 。 緣duyên 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 識thức 復phục 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 應ưng 觀quán 此thử 識thức 總tổng 有hữu 十thập 四tứ 。 於ư 前tiền 十thập 二nhị 更cánh 加gia 二nhị 種chủng 。 即tức 無vô 色sắc 界giới 見kiến 苦khổ 集tập 斷đoạn 。 如như 是thị 十thập 四tứ 識thức 能năng 緣duyên 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 此thử 隨tùy 所sở 應ưng 欲dục 色sắc 如như 上thượng 。 無vô 色sắc 四tứ 部bộ 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 准chuẩn 此thử 方phương 隅ngung 餘dư 應ưng 思tư 擇trạch 。 若nhược 心tâm 由do 彼bỉ 名danh 有hữu 隨tùy 眠miên 。 彼bỉ 於ư 此thử 心tâm 定định 隨tùy 增tăng 不phủ 。 此thử 不bất 決quyết 定định 。 或hoặc 有hữu 隨tùy 眠miên 。 謂vị 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 及cập 緣duyên 心tâm 未vị 斷đoạn 相tương 應ứng 已dĩ 斷đoạn 則tắc 不bất 隨tùy 增tăng 。 依y 此thử 義nghĩa 門môn 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 頌tụng 曰viết 。
有hữu 隨tùy 眠miên 心tâm 二nhị 。 謂vị 有hữu 染nhiễm 無vô 染nhiễm 。
有hữu 染nhiễm 心tâm 通thông 二nhị 。 無vô 染nhiễm 局cục 隨tùy 增tăng 。
論luận 曰viết 。 有hữu 隨tùy 眠miên 心tâm 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 染nhiễm 無vô 染nhiễm 心tâm 差sai 別biệt 故cố 。 於ư 中trung 有hữu 染nhiễm 或hoặc 有hữu 隨tùy 增tăng 。 謂vị 相tương 應ứng 緣duyên 隨tùy 眠miên 未vị 斷đoạn 。 相tương 應ứng 已dĩ 斷đoạn 則tắc 不bất 隨tùy 增tăng 。 仍nhưng 說thuyết 有hữu 隨tùy 眠miên 。 以dĩ 恆hằng 相tương 應ứng 故cố 。 若nhược 無vô 染nhiễm 者giả 。 唯duy 局cục 隨tùy 增tăng 。 緣duyên 此thử 隨tùy 眠miên 必tất 未vị 永vĩnh 斷đoạn 。 此thử 唯duy 據cứ 隨tùy 增tăng 名danh 有hữu 隨tùy 眠miên 故cố 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 十thập 種chủng 隨tùy 眠miên 次thứ 第đệ 生sanh 時thời 。 誰thùy 前tiền 誰thùy 後hậu 。 頌tụng 曰viết 。
無vô 明minh 疑nghi 邪tà 身thân 。 邊biên 見kiến 戒giới 見kiến 取thủ 。
貪tham 慢mạn 瞋sân 如như 次thứ 。 由do 前tiền 引dẫn 後hậu 生sanh 。
論luận 曰viết 。 且thả 諸chư 煩phiền 惱não 次thứ 第đệ 生sanh 時thời 。 先tiên 由do 無vô 明minh 於ư 諦đế 不bất 了liễu 。 不bất 欲dục 觀quán 苦khổ 乃nãi 至chí 道Đạo 諦Đế 。 由do 不bất 了liễu 故cố 。 次thứ 引dẫn 生sanh 疑nghi 。 謂vị 聞văn 二nhị 途đồ 便tiện 懷hoài 猶do 豫dự 。 為vi 苦khổ 非phi 苦khổ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 從tùng 此thử 猶do 豫dự 引dẫn 邪tà 見kiến 生sanh 。 謂vị 邪tà 聞văn 思tư 生sanh 邪tà 決quyết 定định 撥bát 無vô 苦Khổ 諦Đế 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 由do 撥bát 無vô 諦đế 引dẫn 身thân 見kiến 生sanh 。 謂vị 取thủ 蘊uẩn 中trung 撥bát 無vô 苦khổ 理lý 。 便tiện 決quyết 定định 執chấp 此thử 是thị 我ngã 故cố 。 從tùng 此thử 身thân 見kiến 引dẫn 邊biên 見kiến 生sanh 。 謂vị 依y 我ngã 執chấp 斷đoạn 常thường 邊biên 故cố 從tùng 此thử 邊biên 見kiến 引dẫn 生sanh 戒giới 取thủ 。 謂vị 由do 於ư 我ngã 隨tùy 執chấp 一nhất 邊biên 便tiện 計kế 此thử 執chấp 為vi 能năng 淨tịnh 故cố 。 從tùng 戒giới 禁cấm 取thủ 引dẫn 見kiến 取thủ 生sanh 。 謂vị 計kế 能năng 淨tịnh 已dĩ 必tất 執chấp 為vi 勝thắng 故cố 。 從tùng 此thử 見kiến 取thủ 次thứ 引dẫn 貪tham 生sanh 。 謂vị 自tự 見kiến 中trung 情tình 深thâm 愛ái 故cố 。 從tùng 此thử 貪tham 後hậu 次thứ 引dẫn 慢mạn 生sanh 。 謂vị 自tự 見kiến 中trung 深thâm 愛ái 著trước 己kỷ 。 恃thị 生sanh 高cao 舉cử 𣣋lăng 蔑miệt 他tha 故cố 。 從tùng 此thử 慢mạn 後hậu 次thứ 引dẫn 生sanh 瞋sân 。 謂vị 自tự 見kiến 中trung 深thâm 愛ái 恃thị 己kỷ 。 於ư 他tha 所sở 起khởi 違vi 己kỷ 見kiến 中trung 情tình 不bất 能năng 忍nhẫn 必tất 憎tăng 嫌hiềm 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 於ư 自tự 見kiến 解giải 取thủ 捨xả 位vị 中trung 起khởi 憎tăng 嫌hiềm 故cố 。 見kiến 諦Đế 所sở 斷đoạn 。 貪tham 等đẳng 生sanh 時thời 。 緣duyên 自tự 相tương 續tục 見kiến 為vi 境cảnh 故cố 。 如như 是thị 且thả 依y 次thứ 第đệ 起khởi 。 說thuyết 越việt 次thứ 起khởi 者giả 前tiền 後hậu 無vô 定định 。 諸chư 煩phiền 惱não 起khởi 由do 幾kỷ 因nhân 緣duyên 。 頌tụng 曰viết 。
由do 未vị 斷đoạn 隨tùy 眠miên 。 及cập 隨tùy 應ứng 境cảnh 現hiện 。
非phi 理lý 作tác 意ý 起khởi 。 說thuyết 或hoặc 具cụ 因nhân 緣duyên 。
論luận 曰viết 。 由do 三tam 因nhân 緣duyên 。 諸chư 煩phiền 惱não 起khởi 。 且thả 如như 將tương 起khởi 欲dục 貪tham 纏triền 時thời 。 未vị 斷đoạn 未vị 遍biến 知tri 欲dục 貪tham 隨tùy 眠miên 故cố 。 順thuận 欲dục 貪tham 境cảnh 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 緣duyên 彼bỉ 非phi 理lý 作tác 意ý 起khởi 故cố 。 由do 此thử 力lực 故cố 。 便tiện 起khởi 欲dục 貪tham 。 此thử 三tam 因nhân 緣duyên 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 即tức 因nhân 境cảnh 界giới 加gia 行hành 三tam 力lực 。 餘dư 煩phiền 惱não 起khởi 類loại 此thử 應ưng 知tri 。 謂vị 此thử 且thả 據cứ 具cụ 因nhân 緣duyên 說thuyết 。 或hoặc 有hữu 唯duy 託thác 境cảnh 界giới 力lực 生sanh 。 如như 退thoái 法pháp 根căn 。 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。 即tức 上thượng 所sở 說thuyết 隨tùy 眠miên 并tinh 纏triền 。 經kinh 說thuyết 為vi 漏lậu 瀑bộc 流lưu 軛ách 取thủ 。 漏lậu 謂vị 三tam 漏lậu 。 一nhất 欲dục 漏lậu 。 二nhị 有hữu 漏lậu 。 三tam 無vô 明minh 漏lậu 。 言ngôn 瀑bộc 流lưu 者giả 。 謂vị 四tứ 瀑bộc 流lưu 。 一nhất 欲dục 瀑bộc 流lưu 。 二nhị 有hữu 瀑bộc 流lưu 。 三tam 見kiến 瀑bộc 流lưu 。 四tứ 無vô 明minh 瀑bộc 流lưu 。 軛ách 謂vị 四tứ 軛ách 。 如như 瀑bộc 流lưu 說thuyết 。 取thủ 謂vị 四tứ 取thủ 。 一nhất 欲dục 取thủ 。 二nhị 見kiến 取thủ 。 三tam 戒giới 禁cấm 取thủ 。 四tứ 我ngã 語ngữ 取thủ 。 如như 是thị 漏lậu 等đẳng 其kỳ 體thể 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
欲dục 煩phiền 惱não 并tinh 纏triền 。 除trừ 癡si 名danh 欲dục 漏lậu 。
有hữu 漏lậu 上thượng 二nhị 界giới 。 唯duy 煩phiền 惱não 除trừ 癡si 。
同đồng 無vô 記ký 內nội 門môn 。 定định 地địa 故cố 合hợp 一nhất 。
無vô 明minh 諸chư 有hữu 本bổn 。 故cố 別biệt 為vi 一nhất 漏lậu 。
瀑bộc 流lưu 軛ách 亦diệc 然nhiên 。 別biệt 立lập 見kiến 利lợi 故cố 。
見kiến 不bất 順thuận 住trụ 故cố 。 非phi 於ư 漏lậu 獨độc 立lập 。
欲dục 有hữu 軛ách 并tinh 癡si 。 見kiến 分phần/phân 二nhị 名danh 取thủ 。
無vô 明minh 不bất 別biệt 立lập 。 以dĩ 非phi 能năng 取thủ 故cố 。
論luận 曰viết 。 欲dục 界giới 煩phiền 惱não 。 并tinh 纏triền 除trừ 癡si 四tứ 十thập 一nhất 物vật 總tổng 名danh 欲dục 漏lậu 。 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。 三tam 十thập 一nhất 并tinh 十thập 纏triền 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 煩phiền 惱não 除trừ 癡si 五ngũ 十thập 二nhị 物vật 總tổng 名danh 有hữu 漏lậu 。 謂vị 上thượng 二nhị 界giới 根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。 各các 二nhị 十thập 六lục 。 豈khởi 不bất 彼bỉ 有hữu 惛hôn 沈trầm 掉trạo 舉cử 二nhị 種chủng 纏triền 耶da 。 品phẩm 類loại 足túc 中trung 。 亦diệc 作tác 是thị 說thuyết 。 云vân 何hà 有hữu 漏lậu 。 謂vị 除trừ 無vô 明minh 餘dư 色sắc 無vô 色sắc 二nhị 界giới 所sở 繫hệ 結kết 縛phược 隨tùy 眠miên 隨tùy 煩phiền 惱não 纏triền 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 言ngôn 。 彼bỉ 界giới 纏triền 少thiểu 。 不bất 自tự 在tại 故cố 。 何hà 緣duyên 合hợp 說thuyết 二nhị 界giới 隨tùy 眠miên 為vi 一nhất 有hữu 漏lậu 。 同đồng 無vô 記ký 性tánh 於ư 內nội 門môn 轉chuyển 。 依y 定định 地địa 生sanh 。 由do 三tam 義nghĩa 同đồng 故cố 合hợp 為vi 一nhất 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 名danh 有hữu 貪tham 因nhân 。 即tức 是thị 此thử 中trung 名danh 有hữu 漏lậu 義nghĩa 。 准chuẩn 此thử 三tam 界giới 十thập 五ngũ 無vô 明minh 義nghĩa 至chí 已dĩ 立lập 為vi 無vô 明minh 漏lậu 。 何hà 緣duyên 唯duy 此thử 別biệt 立lập 漏lậu 名danh 。 無vô 明minh 能năng 為vi 諸chư 有hữu 本bổn 故cố 。 瀑bộc 流lưu 及cập 軛ách 體thể 與dữ 漏lậu 同đồng 。 然nhiên 於ư 其kỳ 中trung 。 見kiến 亦diệc 別biệt 立lập 。 謂vị 前tiền 欲dục 漏lậu 即tức 欲dục 瀑bộc 流lưu 及cập 欲dục 軛ách 。 如như 是thị 有hữu 漏lậu 即tức 有hữu 瀑bộc 流lưu 及cập 有hữu 軛ách 。 析tích 出xuất 諸chư 見kiến 為vi 見kiến 瀑bộc 流lưu 及cập 見kiến 軛ách 者giả 。 謂vị 猛mãnh 利lợi 故cố 令linh 住trụ 名danh 漏lậu 。 如như 後hậu 當đương 說thuyết 。 見kiến 不bất 順thuận 彼bỉ 。 性tánh 猛mãnh 利lợi 故cố 。 由do 此thử 於ư 漏lậu 不bất 獨độc 立lập 名danh 。 但đãn 可khả 與dữ 餘dư 合hợp 立lập 為vi 漏lậu 。 如như 是thị 已dĩ 顯hiển 二nhị 十thập 九cửu 物vật 名danh 欲dục 瀑bộc 流lưu 謂vị 貪tham 瞋sân 慢mạn 各các 有hữu 五ngũ 種chủng 疑nghi 四tứ 纏triền 十thập 。 二nhị 十thập 八bát 物vật 名danh 有hữu 瀑bộc 流lưu 。 謂vị 貪tham 與dữ 慢mạn 各các 十thập 疑nghi 八bát 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 名danh 見kiến 瀑bộc 流lưu 謂vị 三tam 界giới 中trung 。 各các 十thập 二nhị 見kiến 。 十thập 五ngũ 物vật 名danh 。 無vô 明minh 瀑bộc 流lưu 。 謂vị 三tam 界giới 無vô 明minh 各các 有hữu 五ngũ 。 應ưng 知tri 四tứ 軛ách 與dữ 瀑bộc 流lưu 同đồng 。 四tứ 取thủ 應ưng 知tri 體thể 同đồng 四tứ 軛ách 。 然nhiên 欲dục 我ngã 語ngữ 各các 并tinh 無vô 明minh 。 見kiến 分phân 為vi 二nhị 與dữ 前tiền 軛ách 別biệt 。 即tức 前tiền 欲dục 軛ách 并tinh 欲dục 無vô 明minh 三tam 十thập 四tứ 物vật 總tổng 名danh 欲dục 取thủ 。 謂vị 貪tham 瞋sân 慢mạn 無vô 明minh 各các 五ngũ 疑nghi 有hữu 四tứ 并tinh 十thập 纏triền 。 即tức 前tiền 有hữu 軛ách 并tinh 二nhị 界giới 無vô 明minh 三tam 十thập 八bát 物vật 總tổng 名danh 我ngã 語ngữ 取thủ 。 謂vị 貪tham 慢mạn 無vô 明minh 各các 十thập 疑nghi 有hữu 八bát 。 於ư 見kiến 軛ách 中trung 除trừ 戒giới 禁cấm 取thủ 餘dư 三tam 十thập 物vật 總tổng 名danh 見kiến 取thủ 。 所sở 除trừ 六lục 物vật 名danh 戒giới 禁cấm 取thủ 。 何hà 緣duyên 別biệt 立lập 戒giới 禁cấm 取thủ 耶da 。 由do 此thử 獨độc 為vi 聖thánh 道Đạo 怨oán 故cố 。 雙song 誑cuống 在tại 家gia 出xuất 家gia 眾chúng 故cố 。 謂vị 在tại 家gia 眾chúng 由do 此thử 誑cuống 惑hoặc 計kế 自tự 餓ngạ 等đẳng 為vi 天thiên 道đạo 故cố 。 諸chư 出xuất 家gia 眾chúng 由do 此thử 誑cuống 惑hoặc 計kế 捨xả 可khả 愛ái 境cảnh 為vi 清thanh 淨tịnh 道đạo 故cố 。 何hà 緣duyên 無vô 明minh 不bất 別biệt 立lập 取thủ 。 能năng 取thủ 諸chư 有hữu 故cố 立lập 取thủ 名danh 。 然nhiên 諸chư 無vô 明minh 非phi 能năng 取thủ 故cố 。 謂vị 不bất 了liễu 相tương/tướng 說thuyết 名danh 無vô 明minh 。 彼bỉ 非phi 能năng 取thủ 。 非phi 猛mãnh 利lợi 故cố 。 但đãn 可khả 與dữ 餘dư 合hợp 立lập 為vi 取thủ 。 然nhiên 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 欲dục 軛ách 云vân 何hà 。 謂vị 諸chư 欲dục 中trung 欲dục 貪tham 欲dục 欲dục 欲dục 親thân 欲dục 愛ái 欲dục 樂lạc 欲dục 悶muộn 欲dục 耽đam 欲dục 嗜thị 欲dục 喜hỷ 欲dục 藏tạng 欲dục 隨tùy 欲dục 著trước 纏triền 壓áp 於ư 心tâm 。 是thị 名danh 欲dục 軛ách 。 有hữu 軛ách 見kiến 軛ách 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 餘dư 經kinh 說thuyết 。 欲dục 貪tham 名danh 取thủ 。 由do 此thử 故cố 知tri 。 於ư 欲dục 等đẳng 四tứ 所sở 起khởi 欲dục 貪tham 名danh 欲dục 等đẳng 取thủ 。 如như 是thị 已dĩ 辯biện 隨tùy 眠miên 并tinh 纏triền 。 經kinh 說thuyết 為vi 漏lậu 瀑bộc 流lưu 軛ách 取thủ 。 此thử 隨tùy 眠miên 等đẳng 名danh 有hữu 何hà 義nghĩa 。 頌tụng 曰viết 。
微vi 細tế 二nhị 隨tùy 增tăng 。 隨tùy 逐trục 與dữ 隨tùy 縛phược 。
住trụ 流lưu 漂phiêu 合hợp 執chấp 。 是thị 隨tùy 眠miên 等đẳng 義nghĩa 。
論luận 曰viết 。 根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 行hành 相tương/tướng 難nan 知tri 故cố 名danh 微vi 細tế 。 二nhị 隨tùy 增tăng 者giả 。 能năng 於ư 所sở 緣duyên 及cập 所sở 相tương 應ứng 增tăng 惛hôn 滯trệ 故cố 。 言ngôn 隨tùy 逐trục 者giả 。 謂vị 能năng 起khởi 得đắc 恆hằng 隨tùy 有hữu 情tình 常thường 為vi 過quá 患hoạn 。 不bất 作tác 加gia 行hành 。 為vi 令linh 彼bỉ 生sanh 。 或hoặc 設thiết 劬cù 勞lao 為vi 遮già 彼bỉ 起khởi 而nhi 數số 現hiện 起khởi 故cố 名danh 隨tùy 縛phược 。 由do 如như 是thị 義nghĩa 故cố 名danh 隨tùy 眠miên 。 稽khể 留lưu 有hữu 情tình 。 久cửu 住trụ 生sanh 死tử 。 或hoặc 令linh 流lưu 轉chuyển 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 從tùng 有hữu 頂đảnh 天thiên 至chí 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 由do 彼bỉ 相tương 續tục 於ư 六lục 瘡sang 門môn 泄tiết 過quá 無vô 窮cùng 故cố 名danh 為vi 漏lậu 。 極cực 漂phiêu 善thiện 品phẩm 故cố 名danh 瀑bộc 流lưu 。 和hòa 合hợp 有hữu 情tình 故cố 名danh 為vi 軛ách 。 能năng 為vi 依y 執chấp 。 故cố 名danh 為vi 取thủ 。 若nhược 善thiện 釋thích 者giả 。 應ưng 作tác 是thị 言ngôn 。 諸chư 境cảnh 界giới 中trung 流lưu 注chú 相tương 續tục 泄tiết 過quá 不bất 絕tuyệt 故cố 名danh 為vi 漏lậu 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 具Cụ 壽thọ 當đương 知tri 。 譬thí 如như 挽vãn 船thuyền 。 逆nghịch 流lưu 而nhi 上thượng 。 設thiết 大đại 功công 用dụng 行hành 尚thượng 為vi 難nạn/nan 。 若nhược 放phóng 此thử 船thuyền 。 順thuận 流lưu 而nhi 去khứ 。 雖tuy 捨xả 功công 用dụng 行hành 不bất 為vi 難nạn/nan 。 起khởi 善thiện 染nhiễm 心tâm 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 准chuẩn 此thử 經Kinh 意ý 。 於ư 境cảnh 界giới 中trung 。 煩phiền 惱não 不bất 絕tuyệt 說thuyết 名danh 為vi 漏lậu 。 若nhược 勢thế 增tăng 上thượng 說thuyết 名danh 瀑bộc 流lưu 。 謂vị 諸chư 有hữu 情tình 。 若nhược 墜trụy 於ư 彼bỉ 。 唯duy 可khả 隨tùy 順thuận 。 無vô 能năng 違vi 逆nghịch 。 涌dũng 泛phiếm 漂phiêu 激kích 難nạn/nan 違vi 拒cự 故cố 。 於ư 現hiện 行hành 時thời 非phi 極cực 增tăng 上thượng 說thuyết 名danh 為vi 軛ách 。 但đãn 令linh 有hữu 情tình 與dữ 種chủng 種chủng 類loại 苦khổ 和hòa 合hợp 故cố 。 或hoặc 數số 現hiện 行hành 故cố 名danh 為vi 軛ách 。 執chấp 欲dục 等đẳng 故cố 說thuyết 名danh 為vi 取thủ 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Câu Xá Luận ♦ Quyển 20
❖
Phiên âm: 14/3/2016 ◊ Cập nhật: 14/3/2016
A Tỳ Đạt Ma Câu Xá Luận ♦ Quyển 20
尊tôn 者giả 世thế 親thân 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 品phẩm 第đệ 五ngũ 之chi 二nhị 。
諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 於ư 此thử 事sự 中trung 。 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 名danh 繫hệ 此thử 事sự 。 應ưng 說thuyết 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 何hà 等đẳng 隨tùy 眠miên 能năng 繫hệ 何hà 事sự 。 頌tụng 曰viết 。
若nhược 於ư 此thử 事sự 中trung 。 未vị 斷đoạn 貪tham 瞋sân 慢mạn 。
過quá 現hiện 若nhược 已dĩ 起khởi 。 未vị 來lai 意ý 遍biến 行hành 。
五ngũ 可khả 生sanh 自tự 世thế 。 不bất 生sanh 亦diệc 遍biến 行hành 。
餘dư 過quá 未vị 遍biến 行hành 。 現hiện 正chánh 緣duyên 能năng 繫hệ 。
論luận 曰viết 。 且thả 諸chư 隨tùy 眠miên 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 自tự 相tương/tướng 。 謂vị 貪tham 瞋sân 慢mạn 。 二nhị 者giả 共cộng 相tương 。 謂vị 見kiến 疑nghi 癡si 。 事sự 雖tuy 有hữu 多đa 此thử 說thuyết 所sở 繫hệ 。 如như 應ưng 未vị 斷đoạn 流lưu 至chí 後hậu 門môn 。 若nhược 此thử 事sự 中trung 有hữu 貪tham 瞋sân 慢mạn 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 已dĩ 生sanh 未vị 斷đoạn 。 現hiện 在tại 已dĩ 生sanh 能năng 繫hệ 此thử 事sự 。 以dĩ 貪tham 瞋sân 慢mạn 是thị 自tự 相tương/tướng 惑hoặc 。 非phi 諸chư 有hữu 情tình 定định 遍biến 起khởi 故cố 。 若nhược 未vị 來lai 世thế 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 貪tham 瞋sân 慢mạn 三tam 遍biến 於ư 三tam 世thế 。 乃nãi 至chí 未vị 斷đoạn 皆giai 能năng 繫hệ 縛phược 。 未vị 來lai 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 貪tham 瞋sân 若nhược 未vị 斷đoạn 可khả 生sanh 唯duy 繫hệ 未vị 來lai 世thế 。 未vị 來lai 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 貪tham 瞋sân 若nhược 未vị 斷đoạn 不bất 生sanh 亦diệc 能năng 繫hệ 三tam 世thế 。 所sở 餘dư 一nhất 切thiết 。 見kiến 疑nghi 無vô 明minh 去khứ 來lai 未vị 斷đoạn 遍biến 縛phược 三tam 世thế 。 由do 此thử 三tam 種chủng 是thị 共cộng 相tương 惑hoặc 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 俱câu 遍biến 縛phược 故cố 。 若nhược 現hiện 在tại 世thế 。 正chánh 緣duyên 境cảnh 時thời 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 能năng 繫hệ 此thử 事sự 。 應ưng 辯biện 諸chư 事sự 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 為vi 實thật 有hữu 無vô 方phương 可khả 說thuyết 繫hệ 。 若nhược 實thật 是thị 有hữu 則tắc 一nhất 切thiết 行hành 恆hằng 時thời 有hữu 故cố 應ưng 說thuyết 為vi 常thường 。 若nhược 實thật 是thị 無vô 如như 何hà 可khả 說thuyết 有hữu 能năng 所sở 繫hệ 及cập 離ly 繫hệ 耶da 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 定định 立lập 實thật 有hữu 。 然nhiên 彼bỉ 諸chư 行hành 不bất 名danh 為vi 常thường 。 由do 與dữ 有hữu 為vi 諸chư 相tướng 合hợp 故cố 。 為vi 此thử 所sở 立lập 決quyết 定định 增tăng 明minh 應ưng 略lược 標tiêu 宗tông 顯hiển 其kỳ 理lý 趣thú 。 頌tụng 曰viết 。
三tam 世thế 有hữu 由do 說thuyết 。 二nhị 有hữu 境cảnh 果quả 故cố 。
說thuyết 三tam 世thế 有hữu 故cố 。 許hứa 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 。
論luận 曰viết 。 三tam 世thế 實thật 有hữu 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 契Khế 經Kinh 中trung 世Thế 尊Tôn 說thuyết 故cố 。 謂vị 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。 若nhược 過quá 去khứ 色sắc 非phi 有hữu 。 不bất 應ưng 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 過quá 去khứ 色sắc 勤cần 脩tu 厭yếm 捨xả 。 以dĩ 過quá 去khứ 色sắc 是thị 有hữu 故cố 。 應ưng 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 過quá 去khứ 色sắc 勤cần 脩tu 厭yếm 捨xả 。 若nhược 未vị 來lai 色sắc 非phi 有hữu 。 不bất 應ưng 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 未vị 來lai 色sắc 勤cần 斷đoạn 欣hân 求cầu 。 以dĩ 未vị 來lai 色sắc 是thị 有hữu 故cố 。 應ưng 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 未vị 來lai 色sắc 勤cần 斷đoạn 欣hân 求cầu 。 又hựu 具cụ 二nhị 緣duyên 識thức 方phương 生sanh 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 識thức 二nhị 緣duyên 生sanh 。 其kỳ 二nhị 者giả 何hà 。 謂vị 眼nhãn 及cập 色sắc 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 意ý 及cập 諸chư 法pháp 。 若nhược 去khứ 來lai 世thế 非phi 實thật 有hữu 者giả 。 能năng 緣duyên 彼bỉ 識thức 應ưng 闕khuyết 二nhị 緣duyên 。 已dĩ 依y 聖thánh 教giáo 證chứng 去khứ 來lai 有hữu 。 當đương 依y 正chánh 理lý 證chứng 有hữu 去khứ 來lai 。 以dĩ 識thức 起khởi 時thời 必tất 有hữu 境cảnh 故cố 。 謂vị 必tất 有hữu 境cảnh 識thức 乃nãi 得đắc 生sanh 。 無vô 則tắc 不bất 生sanh 。 其kỳ 理lý 決quyết 定định 。 若nhược 去khứ 來lai 世thế 境cảnh 體thể 實thật 無vô 。 是thị 則tắc 應ưng 有hữu 無vô 所sở 緣duyên 識thức 。 所sở 緣duyên 無vô 故cố 識thức 亦diệc 應ưng 無vô 。 又hựu 已dĩ 謝tạ 業nghiệp 有hữu 當đương 果quả 故cố 。 謂vị 若nhược 實thật 無vô 過quá 去khứ 體thể 者giả 。 善thiện 惡ác 二nhị 業nghiệp 當đương 果quả 應ưng 無vô 。 非phi 果quả 生sanh 時thời 有hữu 現hiện 因nhân 在tại 。 由do 此thử 教giáo 理lý 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 定định 立lập 去khứ 來lai 二nhị 世thế 實thật 有hữu 。 若nhược 自tự 謂vị 是thị 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 宗tông 決quyết 定định 應ưng 許hứa 實thật 有hữu 去khứ 來lai 世thế 。 以dĩ 說thuyết 三tam 世thế 皆giai 定định 實thật 有hữu 故cố 。 許hứa 是thị 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 宗tông 。 謂vị 若nhược 有hữu 人nhân 。 說thuyết 三tam 世thế 實thật 有hữu 。 方phương 許hứa 彼bỉ 是thị 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 宗tông 。 若nhược 人nhân 唯duy 說thuyết 有hữu 現hiện 在tại 世thế 及cập 過quá 去khứ 世thế 。 未vị 與dữ 果quả 業nghiệp 。 說thuyết 無vô 未vị 來lai 及cập 過quá 去khứ 世thế 。 已dĩ 與dữ 果quả 業nghiệp 。 彼bỉ 可khả 許hứa 為vi 分phân 別biệt 說thuyết 部bộ 。 非phi 此thử 部bộ 攝nhiếp 。 今kim 此thử 部bộ 中trung 差sai 別biệt 有hữu 幾kỷ 。 誰thùy 所sở 立lập 世thế 最tối 善thiện 可khả 依y 。 頌tụng 曰viết 。
此thử 中trung 有hữu 四tứ 種chủng 。 類loại 相tương/tướng 位vị 待đãi 異dị 。
第đệ 三tam 約ước 作tác 用dụng 。 立lập 世thế 最tối 為vi 善thiện 。
論luận 曰viết 。 尊tôn 者giả 法pháp 救cứu 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 由do 類loại 不bất 同đồng 三tam 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 行hành 於ư 世thế 時thời 。 由do 類loại 有hữu 殊thù 非phi 體thể 有hữu 異dị 。 如như 破phá 金kim 器khí 作tác 餘dư 物vật 時thời 。 形hình 雖tuy 有hữu 殊thù 而nhi 體thể 無vô 異dị 。 又hựu 如như 乳nhũ 變biến 成thành 於ư 酪lạc 時thời 。 捨xả 味vị 勢thế 等đẳng 。 非phi 捨xả 顯hiển 色sắc 。 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 行hành 於ư 世thế 時thời 。 從tùng 未vị 來lai 至chí 現hiện 在tại 。 從tùng 現hiện 在tại 入nhập 過quá 去khứ 。 唯duy 捨xả 得đắc 類loại 非phi 捨xả 得đắc 體thể 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 由do 相tương/tướng 不bất 同đồng 三tam 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 行hành 於ư 世thế 時thời 。 過quá 去khứ 正chánh 與dữ 過quá 去khứ 相tương/tướng 合hợp 。 而nhi 不bất 名danh 為vi 離ly 現hiện 未vị 相tương/tướng 。 未vị 來lai 正chánh 與dữ 未vị 來lai 相tương/tướng 合hợp 。 而nhi 不bất 名danh 為vi 離ly 過quá 現hiện 相tướng 。 現hiện 在tại 正chánh 與dữ 現hiện 在tại 相tương/tướng 合hợp 。 而nhi 不bất 名danh 為vi 離ly 過quá 未vị 相tương/tướng 。 如như 人nhân 正chánh 染nhiễm 一nhất 妻thê 室thất 時thời 。 於ư 餘dư 姬# 媵# 不bất 名danh 離ly 染nhiễm 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 由do 位vị 不bất 同đồng 三tam 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 行hành 於ư 世thế 時thời 。 至chí 位vị 位vị 中trung 作tác 異dị 異dị 說thuyết 。 由do 位vị 有hữu 別biệt 非phi 體thể 有hữu 異dị 。 如như 運vận 一nhất 籌trù 置trí 一nhất 名danh 一nhất 置trí 百bách 名danh 百bách 置trí 千thiên 名danh 千thiên 。 尊tôn 者giả 覺giác 天thiên 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 由do 待đãi 有hữu 別biệt 三tam 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 行hành 於ư 世thế 時thời 。 前tiền 後hậu 相tương 待đãi 立lập 名danh 有hữu 異dị 。 如như 一nhất 女nữ 人nhân 名danh 母mẫu 名danh 女nữ 。 此thử 四tứ 種chủng 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 中trung 。 第đệ 一nhất 執chấp 法pháp 有hữu 轉chuyển 變biến 故cố 。 應ưng 置trí 數số 論luận 外ngoại 道đạo 朋bằng 中trung 。 第đệ 二nhị 所sở 立lập 世thế 相tương/tướng 雜tạp 亂loạn 。 三tam 世thế 皆giai 有hữu 三tam 世thế 相tương/tướng 故cố 。 人nhân 於ư 妻thê 室thất 貪tham 現hiện 行hành 時thời 。 於ư 餘dư 境cảnh 貪tham 唯duy 有hữu 成thành 就tựu 。 現hiện 無vô 貪tham 起khởi 何hà 義nghĩa 為vi 同đồng 。 第đệ 四tứ 所sở 立lập 前tiền 後hậu 相tương 待đãi 。 一nhất 世thế 法pháp 中trung 應ưng 有hữu 三tam 世thế 。 謂vị 過quá 去khứ 世thế 前tiền 後hậu 剎sát 那na 。 應ưng 名danh 去khứ 來lai 中trung 為vi 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 類loại 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 故cố 此thử 四tứ 中trung 第đệ 三tam 最tối 善thiện 。 以dĩ 約ước 作tác 用dụng 位vị 有hữu 差sai 別biệt 。 由do 位vị 不bất 同đồng 立lập 世thế 有hữu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 諸chư 法pháp 作tác 用dụng 未vị 有hữu 名danh 為vì 未vị 來lai 。 有hữu 作tác 用dụng 時thời 名danh 為vi 現hiện 在tại 。 作tác 用dụng 已dĩ 滅diệt 名danh 為vi 過quá 去khứ 。 非phi 體thể 有hữu 殊thù 。 此thử 已dĩ 具cụ 知tri 。 彼bỉ 應ưng 復phục 說thuyết 。 若nhược 去khứ 來lai 世thế 體thể 亦diệc 實thật 有hữu 應ưng 名danh 現hiện 在tại 。 何hà 謂vị 去khứ 來lai 。 豈khởi 不bất 前tiền 言ngôn 約ước 作tác 用dụng 立lập 。 若nhược 爾nhĩ 現hiện 在tại 有hữu 眼nhãn 等đẳng 根căn 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 攝nhiếp 有hữu 何hà 作tác 用dụng 。 彼bỉ 豈khởi 不bất 能năng 取thủ 果quả 與dữ 果quả 。 是thị 則tắc 過quá 去khứ 同đồng 類loại 因nhân 等đẳng 既ký 能năng 與dữ 果quả 。 應ưng 有hữu 作tác 用dụng 。 有hữu 半bán 作tác 用dụng 世thế 相tương 應ứng 雜tạp 。 已dĩ 略lược 推thôi 徵trưng 。 次thứ 當đương 廣quảng 破phá 。 頌tụng 曰viết 。
何hà 礙ngại 用dụng 云vân 何hà 。 無vô 異dị 世thế 便tiện 壞hoại 。
有hữu 誰thùy 未vị 生sanh 滅diệt 。 此thử 法pháp 性tánh 甚thậm 深thâm 。
論luận 曰viết 。 應ưng 說thuyết 若nhược 法pháp 自tự 體thể 恆hằng 有hữu 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 能năng 起khởi 作tác 用dụng 。 以dĩ 何hà 礙ngại 力lực 令linh 此thử 法pháp 體thể 所sở 起khởi 作tác 用dụng 時thời 有hữu 時thời 無vô 。 若nhược 謂vị 眾chúng 緣duyên 不bất 和hòa 合hợp 者giả 。 此thử 救cứu 非phi 理lý 。 許hứa 常thường 有hữu 故cố 。 又hựu 此thử 作tác 用dụng 云vân 何hà 得đắc 說thuyết 。 為vi 去khứ 來lai 今kim 。 豈khởi 作tác 用dụng 中trung 而nhi 得đắc 更cánh 立lập 有hữu 餘dư 作tác 用dụng 。 若nhược 此thử 作tác 用dụng 非phi 去khứ 來lai 今kim 。 而nhi 復phục 說thuyết 言ngôn 。 作tác 用dụng 是thị 有hữu 。 則tắc 無vô 為vi 故cố 應ưng 常thường 非phi 無vô 故cố 不bất 應ưng 言ngôn 作tác 用dụng 已dĩ 滅diệt 及cập 此thử 未vị 有hữu 法pháp 名danh 去khứ 來lai 。 若nhược 許hứa 作tác 用dụng 異dị 法pháp 體thể 者giả 。 可khả 有hữu 此thử 失thất 。 然nhiên 無vô 有hữu 異dị 。 故cố 不bất 應ưng 言ngôn 有hữu 此thử 過quá 失thất 。 若nhược 爾nhĩ 所sở 立lập 世thế 義nghĩa 便tiện 壞hoại 。 謂vị 若nhược 作tác 用dụng 即tức 是thị 法pháp 體thể 。 體thể 既ký 恆hằng 有hữu 用dụng 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 何hà 得đắc 有hữu 時thời 名danh 為vi 過quá 未vị 。 故cố 彼bỉ 所sở 立lập 世thế 義nghĩa 不bất 成thành 。 何hà 為vi 不bất 成thành 。 以dĩ 有hữu 為vi 法pháp 未vị 已dĩ 生sanh 名danh 未vị 來lai 。 若nhược 已dĩ 生sanh 未vị 已dĩ 滅diệt 名danh 現hiện 在tại 。 若nhược 已dĩ 滅diệt 名danh 過quá 去khứ 。 彼bỉ 復phục 應ưng 說thuyết 若nhược 如như 現hiện 在tại 。 法pháp 體thể 實thật 有hữu 去khứ 來lai 亦diệc 然nhiên 。 誰thùy 未vị 已dĩ 生sanh 誰thùy 復phục 已dĩ 滅diệt 。 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 。 體thể 實thật 恆hằng 有hữu 。 如như 何hà 可khả 得đắc 成thành 未vị 已dĩ 生sanh 已dĩ 滅diệt 。 先tiên 何hà 所sở 闕khuyết 。 彼bỉ 未vị 有hữu 故cố 名danh 未vị 已dĩ 生sanh 。 後hậu 復phục 闕khuyết 何hà 。 彼bỉ 已dĩ 無vô 故cố 名danh 為vi 已dĩ 滅diệt 。 故cố 不bất 許hứa 法pháp 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 則tắc 三tam 世thế 義nghĩa 。 應ưng 一nhất 切thiết 種chủng 皆giai 不bất 成thành 立lập 。 然nhiên 彼bỉ 所sở 說thuyết 恆hằng 與dữ 有hữu 為vi 諸chư 相tướng 合hợp 故cố 。 行hành 非phi 常thường 者giả 此thử 但đãn 有hữu 虛hư 言ngôn 。 生sanh 滅diệt 理lý 無vô 故cố 。 許hứa 體thể 恆hằng 有hữu 說thuyết 性tánh 非phi 常thường 。 如như 是thị 義nghĩa 言ngôn 。 所sở 未vị 曾tằng 有hữu 。 依y 如như 是thị 義nghĩa 。 故cố 有hữu 頌tụng 言ngôn 。
許hứa 法pháp 體thể 恆hằng 有hữu 。 而nhi 說thuyết 性tánh 非phi 常thường 。
性tánh 體thể 復phục 無vô 別biệt 。 此thử 真chân 自tự 在tại 作tác 。
又hựu 彼bỉ 所sở 言ngôn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 故cố 。 去khứ 來lai 二nhị 世thế 體thể 實thật 有hữu 者giả 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 世thế 。 謂vị 過quá 去khứ 世thế 曾tằng 有hữu 名danh 有hữu 。 未vị 來lai 當đương 有hữu 。 有hữu 果quả 因nhân 故cố 。 依y 如như 是thị 義nghĩa 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 。 非phi 謂vị 去khứ 來lai 如như 現hiện 實thật 有hữu 。 誰thùy 言ngôn 彼bỉ 有hữu 如như 現hiện 在tại 世thế 。 非phi 如như 現hiện 世thế 彼bỉ 有hữu 云vân 何hà 。 彼bỉ 有hữu 去khứ 來lai 二nhị 世thế 自tự 性tánh 。 此thử 復phục 應ưng 詰cật 。 若nhược 俱câu 是thị 有hữu 如như 何hà 可khả 言ngôn 是thị 去khứ 來lai 性tánh 。 故cố 說thuyết 彼bỉ 有hữu 。 但đãn 據cứ 曾tằng 當đương 因nhân 果quả 二nhị 性tánh 。 非phi 體thể 實thật 有hữu 。 世Thế 尊Tôn 為vi 遮già 謗báng 因nhân 果quả 見kiến 據cứ 曾tằng 當đương 義nghĩa 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 。 有hữu 聲thanh 通thông 顯hiển 有hữu 無vô 法pháp 故cố 。 如như 世thế 間gian 說thuyết 有hữu 燈đăng 先tiên 無vô 有hữu 燈đăng 後hậu 無vô 。 又hựu 如như 有hữu 言ngôn 有hữu 燈đăng 已dĩ 滅diệt 非phi 我ngã 今kim 滅diệt 。 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 去khứ 來lai 性tánh 不bất 成thành 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 世Thế 尊Tôn 依y 彼bỉ 杖trượng 髻kế 外ngoại 道đạo 說thuyết 業nghiệp 過quá 去khứ 盡tận 滅diệt 變biến 壞hoại 而nhi 猶do 是thị 有hữu 。 豈khởi 彼bỉ 不bất 許hứa 業nghiệp 曾tằng 有hữu 性tánh 。 而nhi 今kim 世Thế 尊Tôn 。 重trọng/trùng 為vi 說thuyết 有hữu 。 依y 彼bỉ 所sở 引dẫn 現hiện 相tướng 續tục 中trung 與dữ 果quả 功công 能năng 。 密mật 說thuyết 為vi 有hữu 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 彼bỉ 過quá 去khứ 業nghiệp 現hiện 實thật 有hữu 性tánh 過quá 去khứ 豈khởi 成thành 。 理lý 必tất 應ưng 爾nhĩ 。 以dĩ 薄bạc 伽già 梵Phạm 於ư 勝thắng 義nghĩa 空không 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 眼nhãn 根căn 生sanh 位vị 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 眼nhãn 根căn 滅diệt 時thời 無vô 所sở 造tạo 集tập 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 。 去khứ 來lai 眼nhãn 根căn 。 若nhược 實thật 有hữu 者giả 。 經kinh 不bất 應ưng 說thuyết 本bổn 無vô 等đẳng 言ngôn 。 若nhược 謂vị 此thử 言ngôn 依y 現hiện 世thế 說thuyết 此thử 救cứu 非phi 理lý 。 以dĩ 現hiện 世thế 性tánh 與dữ 彼bỉ 眼nhãn 根căn 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 若nhược 許hứa 現hiện 世thế 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 。 是thị 則tắc 眼nhãn 根căn 去khứ 來lai 無vô 體thể 義nghĩa 已dĩ 成thành 立lập 。 又hựu 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 要yếu 具cụ 二nhị 緣duyên 識thức 方phương 生sanh 故cố 。 去khứ 來lai 二nhị 世thế 體thể 實thật 有hữu 者giả 。 應ưng 共cộng 尋tầm 思tư 。 意ý 法pháp 為vi 緣duyên 。 生sanh 意ý 識thức 者giả 。 為vi 法pháp 如như 意ý 作tác 能năng 生sanh 緣duyên 。 為vi 法pháp 但đãn 能năng 作tác 所sở 緣duyên 境cảnh 。 若nhược 法pháp 如như 意ý 作tác 能năng 生sanh 緣duyên 。 如như 何hà 未vị 來lai 百bách 千thiên 劫kiếp 後hậu 當đương 有hữu 彼bỉ 法pháp 。 或hoặc 當đương 亦diệc 無vô 為vi 能năng 生sanh 緣duyên 生sanh 今kim 時thời 識thức 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 性tánh 違vi 一nhất 切thiết 生sanh 立lập 為vi 能năng 生sanh 不bất 應ưng 正chánh 理lý 。 若nhược 法pháp 但đãn 能năng 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 我ngã 說thuyết 過quá 未vị 亦diệc 是thị 所sở 緣duyên 。 若nhược 無vô 如như 何hà 成thành 所sở 緣duyên 境cảnh 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 有hữu 如như 成thành 所sở 緣duyên 。 如như 何hà 成thành 所sở 緣duyên 。 謂vị 曾tằng 有hữu 當đương 有hữu 。 非phi 憶ức 過quá 去khứ 色sắc 受thọ 等đẳng 時thời 。 如như 現hiện 分phân 明minh 觀quán 彼bỉ 為vi 有hữu 。 但đãn 追truy 憶ức 彼bỉ 曾tằng 有hữu 之chi 相tướng 。 逆nghịch 觀quán 未vị 來lai 當đương 有hữu 亦diệc 爾nhĩ 。 謂vị 如như 曾tằng 現hiện 在tại 所sở 領lãnh 色sắc 相tướng 。 如như 是thị 追truy 憶ức 過quá 去khứ 為vi 有hữu 。 亦diệc 如như 當đương 現hiện 在tại 所sở 領lãnh 色sắc 相tướng 如như 是thị 逆nghịch 觀quán 未vị 來lai 為vi 有hữu 。 若nhược 如như 現hiện 有hữu 應ưng 成thành 現hiện 世thế 。 若nhược 體thể 現hiện 無vô 。 則tắc 應ưng 許hứa 有hữu 緣duyên 無vô 境cảnh 識thức 。 其kỳ 理lý 自tự 成thành 。 若nhược 謂vị 去khứ 來lai 極cực 微vi 散tán 亂loạn 有hữu 而nhi 非phi 現hiện 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 取thủ 彼bỉ 相tương/tướng 時thời 非phi 散tán 亂loạn 故cố 。 又hựu 若nhược 彼bỉ 色sắc 有hữu 同đồng 現hiện 在tại 。 唯duy 有hữu 極cực 微vi 散tán 亂loạn 為vi 異dị 。 則tắc 極cực 微vi 色sắc 其kỳ 體thể 應ưng 常thường 。 又hựu 色sắc 唯duy 應ưng 極cực 微vi 聚tụ 散tán 竟cánh 無vô 少thiểu 分phần 可khả 名danh 生sanh 滅diệt 。 是thị 則tắc 遵tuân 崇sùng 邪tà 命mạng 者giả 論luận 棄khí 背bội 善Thiện 逝Thệ 。 所sở 說thuyết 契Khế 經Kinh 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 眼nhãn 根căn 生sanh 位vị 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 非phi 受thọ 等đẳng 極cực 微vi 集tập 成thành 。 如như 何hà 可khả 言ngôn 去khứ 來lai 散tán 亂loạn 。 然nhiên 於ư 受thọ 等đẳng 追truy 憶ức 逆nghịch 觀quán 。 亦diệc 如như 未vị 滅diệt 已dĩ 生sanh 時thời 相tương/tướng 。 若nhược 如như 現hiện 有hữu 體thể 應ưng 是thị 常thường 。 若nhược 體thể 現hiện 無vô 。 還hoàn 應ưng 許hứa 有hữu 緣duyên 無vô 境cảnh 識thức 。 理lý 亦diệc 自tự 成thành 。 若nhược 體thể 全toàn 無vô 是thị 所sở 緣duyên 者giả 第đệ 十thập 三tam 處xứ 應ưng 是thị 所sở 緣duyên 。 諸chư 有hữu 達đạt 無vô 第đệ 十thập 三tam 處xứ 。 此thử 能năng 緣duyên 識thức 為vi 何hà 所sở 緣duyên 。 若nhược 謂vị 即tức 緣duyên 彼bỉ 名danh 為vi 境cảnh 。 是thị 則tắc 應ưng 撥bát 彼bỉ 名danh 為vi 無vô 。 又hựu 若nhược 緣duyên 聲thanh 先tiên 非phi 有hữu 者giả 。 此thử 能năng 緣duyên 識thức 為vi 何hà 所sở 緣duyên 。 若nhược 謂vị 即tức 緣duyên 彼bỉ 聲thanh 為vi 境cảnh 求cầu 聲thanh 無vô 者giả 應ưng 更cánh 發phát 聲thanh 。 若nhược 謂vị 聲thanh 無vô 住trụ 未vị 來lai 位vị 。 未vị 來lai 實thật 有hữu 如như 何hà 謂vị 無vô 。 若nhược 謂vị 去khứ 來lai 無vô 現hiện 世thế 者giả 。 此thử 亦diệc 非phi 理lý 。 其kỳ 體thể 一nhất 故cố 。 若nhược 有hữu 少thiểu 分phần 體thể 差sai 別biệt 者giả 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 其kỳ 理lý 自tự 成thành 。 故cố 識thức 通thông 緣duyên 有hữu 非phi 有hữu 境cảnh 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 世thế 間gian 所sở 無vô 我ngã 知tri 我ngã 見kiến 無vô 是thị 處xứ 者giả 。 意ý 說thuyết 。 他tha 人nhân 懷hoài 增tăng 上thượng 慢mạn 。 亦diệc 於ư 非phi 有hữu 現hiện 相tướng 謂vị 有hữu 。 我ngã 唯duy 於ư 有hữu 方phương 觀quán 為vi 有hữu 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 則tắc 一nhất 切thiết 覺giác 皆giai 有hữu 所sở 緣duyên 。 何hà 緣duyên 於ư 境cảnh 得đắc 有hữu 猶do 豫dự 。 或hoặc 有hữu 差sai 別biệt 。 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 。 以dĩ 薄bạc 伽già 梵Phạm 於ư 餘dư 處xứ 說thuyết 善thiện 來lai 苾Bật 芻Sô 。 汝nhữ 等đẳng 若nhược 能năng 。 為vi 我ngã 弟đệ 子tử 。 無vô 諂siểm 無vô 誑cuống 。 有hữu 信tín 有hữu 勤cần 。 我ngã 旦đán 教giáo 汝nhữ 令linh 暮mộ 獲hoạch 勝thắng 。 我ngã 暮mộ 教giáo 汝nhữ 令linh 旦đán 獲hoạch 勝thắng 。 便tiện 知tri 有hữu 是thị 有hữu 。 非phi 有hữu 是thị 非phi 有hữu 。 有hữu 上thượng 是thị 有hữu 上thượng 。 無vô 上thượng 是thị 無vô 上thượng 。 由do 此thử 彼bỉ 說thuyết 。 識thức 有hữu 境cảnh 故cố 有hữu 去khứ 來lai 者giả 。 亦diệc 不bất 成thành 因nhân 。 又hựu 彼bỉ 所sở 言ngôn 。 業nghiệp 有hữu 果quả 故cố 有hữu 去khứ 來lai 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 非phi 經kinh 部bộ 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 即tức 過quá 去khứ 業nghiệp 能năng 生sanh 當đương 果quả 。 然nhiên 業nghiệp 為vi 先tiên 所sở 引dẫn 相tương 續tục 。 轉chuyển 變biến 差sai 別biệt 令linh 當đương 果quả 生sanh 。 彼bỉ 我ngã 品phẩm 中trung 當đương 廣quảng 顯hiển 示thị 。 若nhược 執chấp 實thật 有hữu 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 則tắc 一nhất 切thiết 時thời 果quả 體thể 常thường 有hữu 業nghiệp 於ư 彼bỉ 果quả 有hữu 何hà 功công 能năng 。 若nhược 謂vị 能năng 生sanh 則tắc 所sở 生sanh 果quả 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 其kỳ 理lý 自tự 成thành 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 切thiết 時thời 有hữu 。 誰thùy 於ư 誰thùy 有hữu 能năng 生sanh 功công 能năng 。 又hựu 應ưng 顯hiển 成thành 雨vũ 眾chúng 外ngoại 道đạo 所sở 黨đảng 邪tà 論luận 。 彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。 有hữu 必tất 常thường 有hữu 。 無vô 必tất 常thường 無vô 。 無vô 必tất 不bất 生sanh 。 有hữu 必tất 不bất 滅diệt 。 若nhược 謂vị 能năng 令linh 果quả 成thành 現hiện 在tại 如như 何hà 令linh 果quả 成thành 現hiện 在tại 耶da 。 若nhược 謂vị 引dẫn 令linh 至chí 餘dư 方phương 所sở 則tắc 所sở 引dẫn 果quả 其kỳ 體thể 應ưng 常thường 。 又hựu 無vô 色sắc 法pháp 當đương 如như 何hà 引dẫn 。 又hựu 此thử 所sở 引dẫn 應ưng 體thể 本bổn 無vô 。 若nhược 謂vị 但đãn 令linh 體thể 有hữu 差sai 別biệt 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 其kỳ 理lý 自tự 成thành 。 是thị 故cố 此thử 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 部bộ 。 若nhược 說thuyết 實thật 有hữu 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 於ư 聖thánh 教giáo 中trung 非phi 為vi 善thiện 說thuyết 。 若nhược 欲dục 善thiện 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 應ưng 如như 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 經kinh 如như 何hà 說thuyết 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 梵Phạm 志Chí 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 唯duy 十thập 二nhị 處xứ 或hoặc 唯duy 三tam 世thế 。 如như 其kỳ 所sở 有hữu 。 而nhi 說thuyết 有hữu 言ngôn 。 若nhược 去khứ 來lai 無vô 如như 何hà 可khả 說thuyết 有hữu 能năng 所sở 繫hệ 及cập 離ly 繫hệ 耶da 。 彼bỉ 所sở 生sanh 因nhân 隨tùy 眠miên 有hữu 故cố 。 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 能năng 繫hệ 煩phiền 惱não 。 緣duyên 彼bỉ 煩phiền 惱não 隨tùy 眠miên 有hữu 故cố 。 說thuyết 有hữu 去khứ 來lai 所sở 繫hệ 縛phược 事sự 。 若nhược 隨tùy 眠miên 斷đoạn 得đắc 離ly 繫hệ 名danh 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 如như 現hiện 實thật 有hữu 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 所sở 有hữu 於ư 中trung 不bất 能năng 通thông 釋thích 。 諸chư 自tự 愛ái 者giả 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 法pháp 性tánh 甚thậm 深thâm 。 非phi 尋tầm 思tư 境cảnh 。 豈khởi 不bất 能năng 釋thích 便tiện 撥bát 為vi 無vô 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 此thử 生sanh 此thử 滅diệt 。 謂vị 色sắc 等đẳng 生sanh 即tức 色sắc 等đẳng 滅diệt 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 異dị 生sanh 異dị 滅diệt 。 謂vị 未vị 來lai 生sanh 現hiện 在tại 世thế 滅diệt 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 即tức 世thế 名danh 生sanh 。 以dĩ 正chánh 生sanh 時thời 世thế 所sở 攝nhiếp 故cố 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 說thuyết 世thế 有hữu 生sanh 。 未vị 來lai 世thế 有hữu 。 多đa 剎sát 那na 故cố 。 傍bàng 論luận 已dĩ 了liễu 。 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 諸chư 事sự 已dĩ 斷đoạn 彼bỉ 離ly 繫hệ 耶da 。 設thiết 事sự 離ly 繫hệ 彼bỉ 已dĩ 斷đoạn 耶da 。 若nhược 事sự 離ly 繫hệ 彼bỉ 必tất 已dĩ 斷đoạn 。 有hữu 事sự 已dĩ 斷đoạn 而nhi 非phi 離ly 繫hệ 。 斷đoạn 非phi 離ly 繫hệ 。 其kỳ 事sự 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
於ư 見kiến 苦khổ 已dĩ 斷đoạn 。 餘dư 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 。
及cập 前tiền 品phẩm 已dĩ 斷đoạn 。 餘dư 緣duyên 此thử 猶do 繫hệ 。
論luận 曰viết 。 且thả 見kiến 道đạo 位vị 。 苦khổ 智trí 已dĩ 生sanh 集tập 智trí 未vị 生sanh 。 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 諸chư 事sự 已dĩ 斷đoạn 。 見kiến 集tập 所sở 斷đoạn 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 若nhược 未vị 永vĩnh 斷đoạn 能năng 緣duyên 此thử 者giả 於ư 此thử 猶do 繫hệ 。 及cập 脩tu 道Đạo 位vị 隨tùy 何hà 道đạo 生sanh 。 九cửu 品phẩm 事sự 中trung 前tiền 品phẩm 已dĩ 斷đoạn 。 餘dư 未vị 斷đoạn 品phẩm 所sở 有hữu 隨tùy 眠miên 能năng 緣duyên 此thử 者giả 於ư 此thử 猶do 繫hệ 。 斷đoạn 非phi 離ly 繫hệ 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 何hà 事sự 有hữu 幾kỷ 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 若nhược 隨tùy 事sự 別biệt 答đáp 。 便tiện 費phí 多đa 言ngôn 論luận 。 是thị 故cố 應ưng 造tạo 略lược 毘tỳ 婆bà 沙sa 。 由do 此thử 雖tuy 勞lao 少thiểu 少thiểu 功công 力lực 。 而nhi 能năng 越việt 渡độ 大đại 大đại 問vấn 流lưu 。 謂vị 法pháp 雖tuy 多đa 略lược 為vi 十thập 六lục 種chủng 即tức 三tam 界giới 五ngũ 部bộ 。 及cập 無vô 漏lậu 法Pháp 。 能năng 緣duyên 彼bỉ 識thức 名danh 數số 亦diệc 然nhiên 但đãn 應ưng 了liễu 知tri 何hà 法pháp 何hà 識thức 境cảnh 。 易dị 思tư 何hà 事sự 何hà 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 此thử 中trung 且thả 應ưng 知tri 何hà 法pháp 何hà 識thức 境cảnh 。 頌tụng 曰viết 。
見kiến 苦khổ 集tập 脩tu 斷đoạn 。 若nhược 欲dục 界giới 所sở 繫hệ 。
自tự 界giới 三tam 色sắc 一nhất 。 無vô 漏lậu 識thức 所sở 行hành 。
色sắc 自tự 下hạ 各các 三tam 。 上thượng 一nhất 淨tịnh 識thức 境cảnh 。
無vô 色sắc 通thông 三tam 界giới 。 各các 三tam 淨tịnh 識thức 緣duyên 。
見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 。 皆giai 增tăng 自tự 識thức 行hành 。
無vô 漏lậu 三tam 界giới 中trung 。 後hậu 三tam 淨tịnh 識thức 境cảnh 。
論luận 曰viết 。 若nhược 欲dục 界giới 繫hệ 見kiến 苦khổ 見kiến 集tập 脩tu 所sở 斷đoạn 法pháp 。 各các 五ngũ 識thức 緣duyên 。 謂vị 自tự 界giới 三tam 即tức 如như 前tiền 說thuyết 。 及cập 色sắc 界giới 一nhất 即tức 脩tu 所sở 斷đoạn 。 無vô 漏lậu 第đệ 五ngũ 。 皆giai 容dung 緣duyên 故cố 。 若nhược 色sắc 界giới 繫hệ 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 三tam 部bộ 諸chư 法pháp 各các 八bát 識thức 緣duyên 。 謂vị 自tự 下hạ 三tam 。 皆giai 如như 前tiền 說thuyết 。 及cập 上thượng 界giới 一nhất 即tức 脩tu 所sở 斷đoạn 。 無vô 漏lậu 第đệ 八bát 。 皆giai 容dung 緣duyên 故cố 。 若nhược 無vô 色sắc 繫hệ 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 三tam 部bộ 諸chư 法pháp 各các 十thập 識thức 緣duyên 。 謂vị 三tam 界giới 三tam 。 皆giai 如như 前tiền 說thuyết 。 無vô 漏lậu 第đệ 十thập 皆giai 容dung 緣duyên 故cố 。 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 諸chư 法pháp 。 應ưng 知tri 一nhất 一nhất 增tăng 自tự 識thức 緣duyên 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 見kiến 滅diệt 所sở 斷đoạn 為vi 六lục 識thức 緣duyên 。 五ngũ 即tức 如như 前tiền 。 增tăng 見kiến 滅diệt 斷đoạn 。 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 為vi 六lục 識thức 緣duyên 。 五ngũ 亦diệc 如như 前tiền 。 增tăng 見kiến 道đạo 斷đoạn 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 見kiến 滅diệt 道đạo 斷đoạn 。 隨tùy 應ứng 為vi 九cửu 十thập 一nhất 識thức 緣duyên 。 若nhược 無vô 漏lậu 法Pháp 。 為vi 十thập 識thức 緣duyên 。 謂vị 三tam 界giới 中trung 。 各các 後hậu 三tam 部bộ 。 即tức 見kiến 滅diệt 道đạo 脩tu 所sở 斷đoạn 識thức 。 無vô 漏lậu 第đệ 十thập 。 皆giai 容dung 緣duyên 故cố 。 為vi 攝nhiếp 前tiền 義nghĩa 。 復phục 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。
見kiến 苦khổ 集tập 脩tu 斷đoạn 。 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 繫hệ 。
應ưng 知tri 如như 次thứ 第đệ 。 五ngũ 八bát 十thập 識thức 緣duyên 。
見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 。 各các 增tăng 自tự 識thức 緣duyên 。
無vô 漏lậu 法pháp 應ưng 知tri 。 能năng 為vi 十thập 識thức 境cảnh 。
如như 是thị 了liễu 知tri 。 十thập 六lục 種chủng 法pháp 為vi 十thập 六lục 識thức 所sở 緣duyên 境cảnh 已dĩ 。 今kim 應ưng 思tư 何hà 事sự 何hà 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 若nhược 別biệt 疏sớ/sơ 條điều 恐khủng 文văn 煩phiền 廣quảng 。 故cố 我ngã 於ư 此thử 略lược 示thị 方phương 隅ngung 。 且thả 有hữu 問vấn 言ngôn 。 所sở 繫hệ 事sự 內nội 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 有hữu 幾kỷ 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 應ưng 觀quán 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 總tổng 有hữu 七thất 種chủng 。 謂vị 欲dục 界giới 一nhất 即tức 脩tu 所sở 斷đoạn 。 色sắc 界giới 五ngũ 部bộ 。 無vô 漏lậu 第đệ 七thất 。 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 非phi 諸chư 隨tùy 眠miên 之chi 所sở 隨tùy 增tăng 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 此thử 中trung 前tiền 六lục 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 欲dục 脩tu 所sở 斷đoạn 及cập 諸chư 遍biến 行hành 色sắc 界giới 一nhất 切thiết 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 若nhược 有hữu 問vấn 言ngôn 。 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 識thức 復phục 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 應ưng 觀quán 此thử 識thức 總tổng 有hữu 十thập 二nhị 。 謂vị 欲dục 界giới 四tứ 除trừ 見kiến 滅diệt 斷đoạn 。 色sắc 界giới 五ngũ 部bộ 。 無vô 色sắc 界giới 二nhị 。 即tức 見kiến 道Đạo 諦Đế 及cập 脩tu 所sở 斷đoạn 。 無vô 漏lậu 第đệ 十thập 二nhị 。 皆giai 能năng 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 此thử 隨tùy 所sở 應ưng 欲dục 界giới 四tứ 部bộ 。 色sắc 界giới 有hữu 為vi 緣duyên 。 無vô 色sắc 界giới 二nhị 部bộ 。 及cập 諸chư 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 若nhược 復phục 有hữu 問vấn 言ngôn 。 緣duyên 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 識thức 復phục 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 應ưng 觀quán 此thử 識thức 總tổng 有hữu 十thập 四tứ 。 於ư 前tiền 十thập 二nhị 更cánh 加gia 二nhị 種chủng 。 即tức 無vô 色sắc 界giới 見kiến 苦khổ 集tập 斷đoạn 。 如như 是thị 十thập 四tứ 識thức 能năng 緣duyên 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 此thử 隨tùy 所sở 應ưng 欲dục 色sắc 如như 上thượng 。 無vô 色sắc 四tứ 部bộ 隨tùy 眠miên 隨tùy 增tăng 。 准chuẩn 此thử 方phương 隅ngung 餘dư 應ưng 思tư 擇trạch 。 若nhược 心tâm 由do 彼bỉ 名danh 有hữu 隨tùy 眠miên 。 彼bỉ 於ư 此thử 心tâm 定định 隨tùy 增tăng 不phủ 。 此thử 不bất 決quyết 定định 。 或hoặc 有hữu 隨tùy 眠miên 。 謂vị 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 及cập 緣duyên 心tâm 未vị 斷đoạn 相tương 應ứng 已dĩ 斷đoạn 則tắc 不bất 隨tùy 增tăng 。 依y 此thử 義nghĩa 門môn 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 頌tụng 曰viết 。
有hữu 隨tùy 眠miên 心tâm 二nhị 。 謂vị 有hữu 染nhiễm 無vô 染nhiễm 。
有hữu 染nhiễm 心tâm 通thông 二nhị 。 無vô 染nhiễm 局cục 隨tùy 增tăng 。
論luận 曰viết 。 有hữu 隨tùy 眠miên 心tâm 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 染nhiễm 無vô 染nhiễm 心tâm 差sai 別biệt 故cố 。 於ư 中trung 有hữu 染nhiễm 或hoặc 有hữu 隨tùy 增tăng 。 謂vị 相tương 應ứng 緣duyên 隨tùy 眠miên 未vị 斷đoạn 。 相tương 應ứng 已dĩ 斷đoạn 則tắc 不bất 隨tùy 增tăng 。 仍nhưng 說thuyết 有hữu 隨tùy 眠miên 。 以dĩ 恆hằng 相tương 應ứng 故cố 。 若nhược 無vô 染nhiễm 者giả 。 唯duy 局cục 隨tùy 增tăng 。 緣duyên 此thử 隨tùy 眠miên 必tất 未vị 永vĩnh 斷đoạn 。 此thử 唯duy 據cứ 隨tùy 增tăng 名danh 有hữu 隨tùy 眠miên 故cố 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 十thập 種chủng 隨tùy 眠miên 次thứ 第đệ 生sanh 時thời 。 誰thùy 前tiền 誰thùy 後hậu 。 頌tụng 曰viết 。
無vô 明minh 疑nghi 邪tà 身thân 。 邊biên 見kiến 戒giới 見kiến 取thủ 。
貪tham 慢mạn 瞋sân 如như 次thứ 。 由do 前tiền 引dẫn 後hậu 生sanh 。
論luận 曰viết 。 且thả 諸chư 煩phiền 惱não 次thứ 第đệ 生sanh 時thời 。 先tiên 由do 無vô 明minh 於ư 諦đế 不bất 了liễu 。 不bất 欲dục 觀quán 苦khổ 乃nãi 至chí 道Đạo 諦Đế 。 由do 不bất 了liễu 故cố 。 次thứ 引dẫn 生sanh 疑nghi 。 謂vị 聞văn 二nhị 途đồ 便tiện 懷hoài 猶do 豫dự 。 為vi 苦khổ 非phi 苦khổ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 從tùng 此thử 猶do 豫dự 引dẫn 邪tà 見kiến 生sanh 。 謂vị 邪tà 聞văn 思tư 生sanh 邪tà 決quyết 定định 撥bát 無vô 苦Khổ 諦Đế 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 由do 撥bát 無vô 諦đế 引dẫn 身thân 見kiến 生sanh 。 謂vị 取thủ 蘊uẩn 中trung 撥bát 無vô 苦khổ 理lý 。 便tiện 決quyết 定định 執chấp 此thử 是thị 我ngã 故cố 。 從tùng 此thử 身thân 見kiến 引dẫn 邊biên 見kiến 生sanh 。 謂vị 依y 我ngã 執chấp 斷đoạn 常thường 邊biên 故cố 從tùng 此thử 邊biên 見kiến 引dẫn 生sanh 戒giới 取thủ 。 謂vị 由do 於ư 我ngã 隨tùy 執chấp 一nhất 邊biên 便tiện 計kế 此thử 執chấp 為vi 能năng 淨tịnh 故cố 。 從tùng 戒giới 禁cấm 取thủ 引dẫn 見kiến 取thủ 生sanh 。 謂vị 計kế 能năng 淨tịnh 已dĩ 必tất 執chấp 為vi 勝thắng 故cố 。 從tùng 此thử 見kiến 取thủ 次thứ 引dẫn 貪tham 生sanh 。 謂vị 自tự 見kiến 中trung 情tình 深thâm 愛ái 故cố 。 從tùng 此thử 貪tham 後hậu 次thứ 引dẫn 慢mạn 生sanh 。 謂vị 自tự 見kiến 中trung 深thâm 愛ái 著trước 己kỷ 。 恃thị 生sanh 高cao 舉cử 𣣋lăng 蔑miệt 他tha 故cố 。 從tùng 此thử 慢mạn 後hậu 次thứ 引dẫn 生sanh 瞋sân 。 謂vị 自tự 見kiến 中trung 深thâm 愛ái 恃thị 己kỷ 。 於ư 他tha 所sở 起khởi 違vi 己kỷ 見kiến 中trung 情tình 不bất 能năng 忍nhẫn 必tất 憎tăng 嫌hiềm 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 於ư 自tự 見kiến 解giải 取thủ 捨xả 位vị 中trung 起khởi 憎tăng 嫌hiềm 故cố 。 見kiến 諦Đế 所sở 斷đoạn 。 貪tham 等đẳng 生sanh 時thời 。 緣duyên 自tự 相tương 續tục 見kiến 為vi 境cảnh 故cố 。 如như 是thị 且thả 依y 次thứ 第đệ 起khởi 。 說thuyết 越việt 次thứ 起khởi 者giả 前tiền 後hậu 無vô 定định 。 諸chư 煩phiền 惱não 起khởi 由do 幾kỷ 因nhân 緣duyên 。 頌tụng 曰viết 。
由do 未vị 斷đoạn 隨tùy 眠miên 。 及cập 隨tùy 應ứng 境cảnh 現hiện 。
非phi 理lý 作tác 意ý 起khởi 。 說thuyết 或hoặc 具cụ 因nhân 緣duyên 。
論luận 曰viết 。 由do 三tam 因nhân 緣duyên 。 諸chư 煩phiền 惱não 起khởi 。 且thả 如như 將tương 起khởi 欲dục 貪tham 纏triền 時thời 。 未vị 斷đoạn 未vị 遍biến 知tri 欲dục 貪tham 隨tùy 眠miên 故cố 。 順thuận 欲dục 貪tham 境cảnh 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 緣duyên 彼bỉ 非phi 理lý 作tác 意ý 起khởi 故cố 。 由do 此thử 力lực 故cố 。 便tiện 起khởi 欲dục 貪tham 。 此thử 三tam 因nhân 緣duyên 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 即tức 因nhân 境cảnh 界giới 加gia 行hành 三tam 力lực 。 餘dư 煩phiền 惱não 起khởi 類loại 此thử 應ưng 知tri 。 謂vị 此thử 且thả 據cứ 具cụ 因nhân 緣duyên 說thuyết 。 或hoặc 有hữu 唯duy 託thác 境cảnh 界giới 力lực 生sanh 。 如như 退thoái 法pháp 根căn 。 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。 即tức 上thượng 所sở 說thuyết 隨tùy 眠miên 并tinh 纏triền 。 經kinh 說thuyết 為vi 漏lậu 瀑bộc 流lưu 軛ách 取thủ 。 漏lậu 謂vị 三tam 漏lậu 。 一nhất 欲dục 漏lậu 。 二nhị 有hữu 漏lậu 。 三tam 無vô 明minh 漏lậu 。 言ngôn 瀑bộc 流lưu 者giả 。 謂vị 四tứ 瀑bộc 流lưu 。 一nhất 欲dục 瀑bộc 流lưu 。 二nhị 有hữu 瀑bộc 流lưu 。 三tam 見kiến 瀑bộc 流lưu 。 四tứ 無vô 明minh 瀑bộc 流lưu 。 軛ách 謂vị 四tứ 軛ách 。 如như 瀑bộc 流lưu 說thuyết 。 取thủ 謂vị 四tứ 取thủ 。 一nhất 欲dục 取thủ 。 二nhị 見kiến 取thủ 。 三tam 戒giới 禁cấm 取thủ 。 四tứ 我ngã 語ngữ 取thủ 。 如như 是thị 漏lậu 等đẳng 其kỳ 體thể 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
欲dục 煩phiền 惱não 并tinh 纏triền 。 除trừ 癡si 名danh 欲dục 漏lậu 。
有hữu 漏lậu 上thượng 二nhị 界giới 。 唯duy 煩phiền 惱não 除trừ 癡si 。
同đồng 無vô 記ký 內nội 門môn 。 定định 地địa 故cố 合hợp 一nhất 。
無vô 明minh 諸chư 有hữu 本bổn 。 故cố 別biệt 為vi 一nhất 漏lậu 。
瀑bộc 流lưu 軛ách 亦diệc 然nhiên 。 別biệt 立lập 見kiến 利lợi 故cố 。
見kiến 不bất 順thuận 住trụ 故cố 。 非phi 於ư 漏lậu 獨độc 立lập 。
欲dục 有hữu 軛ách 并tinh 癡si 。 見kiến 分phần/phân 二nhị 名danh 取thủ 。
無vô 明minh 不bất 別biệt 立lập 。 以dĩ 非phi 能năng 取thủ 故cố 。
論luận 曰viết 。 欲dục 界giới 煩phiền 惱não 。 并tinh 纏triền 除trừ 癡si 四tứ 十thập 一nhất 物vật 總tổng 名danh 欲dục 漏lậu 。 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。 三tam 十thập 一nhất 并tinh 十thập 纏triền 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 煩phiền 惱não 除trừ 癡si 五ngũ 十thập 二nhị 物vật 總tổng 名danh 有hữu 漏lậu 。 謂vị 上thượng 二nhị 界giới 根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。 各các 二nhị 十thập 六lục 。 豈khởi 不bất 彼bỉ 有hữu 惛hôn 沈trầm 掉trạo 舉cử 二nhị 種chủng 纏triền 耶da 。 品phẩm 類loại 足túc 中trung 。 亦diệc 作tác 是thị 說thuyết 。 云vân 何hà 有hữu 漏lậu 。 謂vị 除trừ 無vô 明minh 餘dư 色sắc 無vô 色sắc 二nhị 界giới 所sở 繫hệ 結kết 縛phược 隨tùy 眠miên 隨tùy 煩phiền 惱não 纏triền 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 迦ca 濕thấp 彌di 羅la 國quốc 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 言ngôn 。 彼bỉ 界giới 纏triền 少thiểu 。 不bất 自tự 在tại 故cố 。 何hà 緣duyên 合hợp 說thuyết 二nhị 界giới 隨tùy 眠miên 為vi 一nhất 有hữu 漏lậu 。 同đồng 無vô 記ký 性tánh 於ư 內nội 門môn 轉chuyển 。 依y 定định 地địa 生sanh 。 由do 三tam 義nghĩa 同đồng 故cố 合hợp 為vi 一nhất 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 名danh 有hữu 貪tham 因nhân 。 即tức 是thị 此thử 中trung 名danh 有hữu 漏lậu 義nghĩa 。 准chuẩn 此thử 三tam 界giới 十thập 五ngũ 無vô 明minh 義nghĩa 至chí 已dĩ 立lập 為vi 無vô 明minh 漏lậu 。 何hà 緣duyên 唯duy 此thử 別biệt 立lập 漏lậu 名danh 。 無vô 明minh 能năng 為vi 諸chư 有hữu 本bổn 故cố 。 瀑bộc 流lưu 及cập 軛ách 體thể 與dữ 漏lậu 同đồng 。 然nhiên 於ư 其kỳ 中trung 。 見kiến 亦diệc 別biệt 立lập 。 謂vị 前tiền 欲dục 漏lậu 即tức 欲dục 瀑bộc 流lưu 及cập 欲dục 軛ách 。 如như 是thị 有hữu 漏lậu 即tức 有hữu 瀑bộc 流lưu 及cập 有hữu 軛ách 。 析tích 出xuất 諸chư 見kiến 為vi 見kiến 瀑bộc 流lưu 及cập 見kiến 軛ách 者giả 。 謂vị 猛mãnh 利lợi 故cố 令linh 住trụ 名danh 漏lậu 。 如như 後hậu 當đương 說thuyết 。 見kiến 不bất 順thuận 彼bỉ 。 性tánh 猛mãnh 利lợi 故cố 。 由do 此thử 於ư 漏lậu 不bất 獨độc 立lập 名danh 。 但đãn 可khả 與dữ 餘dư 合hợp 立lập 為vi 漏lậu 。 如như 是thị 已dĩ 顯hiển 二nhị 十thập 九cửu 物vật 名danh 欲dục 瀑bộc 流lưu 謂vị 貪tham 瞋sân 慢mạn 各các 有hữu 五ngũ 種chủng 疑nghi 四tứ 纏triền 十thập 。 二nhị 十thập 八bát 物vật 名danh 有hữu 瀑bộc 流lưu 。 謂vị 貪tham 與dữ 慢mạn 各các 十thập 疑nghi 八bát 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 名danh 見kiến 瀑bộc 流lưu 謂vị 三tam 界giới 中trung 。 各các 十thập 二nhị 見kiến 。 十thập 五ngũ 物vật 名danh 。 無vô 明minh 瀑bộc 流lưu 。 謂vị 三tam 界giới 無vô 明minh 各các 有hữu 五ngũ 。 應ưng 知tri 四tứ 軛ách 與dữ 瀑bộc 流lưu 同đồng 。 四tứ 取thủ 應ưng 知tri 體thể 同đồng 四tứ 軛ách 。 然nhiên 欲dục 我ngã 語ngữ 各các 并tinh 無vô 明minh 。 見kiến 分phân 為vi 二nhị 與dữ 前tiền 軛ách 別biệt 。 即tức 前tiền 欲dục 軛ách 并tinh 欲dục 無vô 明minh 三tam 十thập 四tứ 物vật 總tổng 名danh 欲dục 取thủ 。 謂vị 貪tham 瞋sân 慢mạn 無vô 明minh 各các 五ngũ 疑nghi 有hữu 四tứ 并tinh 十thập 纏triền 。 即tức 前tiền 有hữu 軛ách 并tinh 二nhị 界giới 無vô 明minh 三tam 十thập 八bát 物vật 總tổng 名danh 我ngã 語ngữ 取thủ 。 謂vị 貪tham 慢mạn 無vô 明minh 各các 十thập 疑nghi 有hữu 八bát 。 於ư 見kiến 軛ách 中trung 除trừ 戒giới 禁cấm 取thủ 餘dư 三tam 十thập 物vật 總tổng 名danh 見kiến 取thủ 。 所sở 除trừ 六lục 物vật 名danh 戒giới 禁cấm 取thủ 。 何hà 緣duyên 別biệt 立lập 戒giới 禁cấm 取thủ 耶da 。 由do 此thử 獨độc 為vi 聖thánh 道Đạo 怨oán 故cố 。 雙song 誑cuống 在tại 家gia 出xuất 家gia 眾chúng 故cố 。 謂vị 在tại 家gia 眾chúng 由do 此thử 誑cuống 惑hoặc 計kế 自tự 餓ngạ 等đẳng 為vi 天thiên 道đạo 故cố 。 諸chư 出xuất 家gia 眾chúng 由do 此thử 誑cuống 惑hoặc 計kế 捨xả 可khả 愛ái 境cảnh 為vi 清thanh 淨tịnh 道đạo 故cố 。 何hà 緣duyên 無vô 明minh 不bất 別biệt 立lập 取thủ 。 能năng 取thủ 諸chư 有hữu 故cố 立lập 取thủ 名danh 。 然nhiên 諸chư 無vô 明minh 非phi 能năng 取thủ 故cố 。 謂vị 不bất 了liễu 相tương/tướng 說thuyết 名danh 無vô 明minh 。 彼bỉ 非phi 能năng 取thủ 。 非phi 猛mãnh 利lợi 故cố 。 但đãn 可khả 與dữ 餘dư 合hợp 立lập 為vi 取thủ 。 然nhiên 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 欲dục 軛ách 云vân 何hà 。 謂vị 諸chư 欲dục 中trung 欲dục 貪tham 欲dục 欲dục 欲dục 親thân 欲dục 愛ái 欲dục 樂lạc 欲dục 悶muộn 欲dục 耽đam 欲dục 嗜thị 欲dục 喜hỷ 欲dục 藏tạng 欲dục 隨tùy 欲dục 著trước 纏triền 壓áp 於ư 心tâm 。 是thị 名danh 欲dục 軛ách 。 有hữu 軛ách 見kiến 軛ách 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 餘dư 經kinh 說thuyết 。 欲dục 貪tham 名danh 取thủ 。 由do 此thử 故cố 知tri 。 於ư 欲dục 等đẳng 四tứ 所sở 起khởi 欲dục 貪tham 名danh 欲dục 等đẳng 取thủ 。 如như 是thị 已dĩ 辯biện 隨tùy 眠miên 并tinh 纏triền 。 經kinh 說thuyết 為vi 漏lậu 瀑bộc 流lưu 軛ách 取thủ 。 此thử 隨tùy 眠miên 等đẳng 名danh 有hữu 何hà 義nghĩa 。 頌tụng 曰viết 。
微vi 細tế 二nhị 隨tùy 增tăng 。 隨tùy 逐trục 與dữ 隨tùy 縛phược 。
住trụ 流lưu 漂phiêu 合hợp 執chấp 。 是thị 隨tùy 眠miên 等đẳng 義nghĩa 。
論luận 曰viết 。 根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 行hành 相tương/tướng 難nan 知tri 故cố 名danh 微vi 細tế 。 二nhị 隨tùy 增tăng 者giả 。 能năng 於ư 所sở 緣duyên 及cập 所sở 相tương 應ứng 增tăng 惛hôn 滯trệ 故cố 。 言ngôn 隨tùy 逐trục 者giả 。 謂vị 能năng 起khởi 得đắc 恆hằng 隨tùy 有hữu 情tình 常thường 為vi 過quá 患hoạn 。 不bất 作tác 加gia 行hành 。 為vi 令linh 彼bỉ 生sanh 。 或hoặc 設thiết 劬cù 勞lao 為vi 遮già 彼bỉ 起khởi 而nhi 數số 現hiện 起khởi 故cố 名danh 隨tùy 縛phược 。 由do 如như 是thị 義nghĩa 故cố 名danh 隨tùy 眠miên 。 稽khể 留lưu 有hữu 情tình 。 久cửu 住trụ 生sanh 死tử 。 或hoặc 令linh 流lưu 轉chuyển 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 從tùng 有hữu 頂đảnh 天thiên 至chí 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 由do 彼bỉ 相tương 續tục 於ư 六lục 瘡sang 門môn 泄tiết 過quá 無vô 窮cùng 故cố 名danh 為vi 漏lậu 。 極cực 漂phiêu 善thiện 品phẩm 故cố 名danh 瀑bộc 流lưu 。 和hòa 合hợp 有hữu 情tình 故cố 名danh 為vi 軛ách 。 能năng 為vi 依y 執chấp 。 故cố 名danh 為vi 取thủ 。 若nhược 善thiện 釋thích 者giả 。 應ưng 作tác 是thị 言ngôn 。 諸chư 境cảnh 界giới 中trung 流lưu 注chú 相tương 續tục 泄tiết 過quá 不bất 絕tuyệt 故cố 名danh 為vi 漏lậu 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 具Cụ 壽thọ 當đương 知tri 。 譬thí 如như 挽vãn 船thuyền 。 逆nghịch 流lưu 而nhi 上thượng 。 設thiết 大đại 功công 用dụng 行hành 尚thượng 為vi 難nạn/nan 。 若nhược 放phóng 此thử 船thuyền 。 順thuận 流lưu 而nhi 去khứ 。 雖tuy 捨xả 功công 用dụng 行hành 不bất 為vi 難nạn/nan 。 起khởi 善thiện 染nhiễm 心tâm 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 准chuẩn 此thử 經Kinh 意ý 。 於ư 境cảnh 界giới 中trung 。 煩phiền 惱não 不bất 絕tuyệt 說thuyết 名danh 為vi 漏lậu 。 若nhược 勢thế 增tăng 上thượng 說thuyết 名danh 瀑bộc 流lưu 。 謂vị 諸chư 有hữu 情tình 。 若nhược 墜trụy 於ư 彼bỉ 。 唯duy 可khả 隨tùy 順thuận 。 無vô 能năng 違vi 逆nghịch 。 涌dũng 泛phiếm 漂phiêu 激kích 難nạn/nan 違vi 拒cự 故cố 。 於ư 現hiện 行hành 時thời 非phi 極cực 增tăng 上thượng 說thuyết 名danh 為vi 軛ách 。 但đãn 令linh 有hữu 情tình 與dữ 種chủng 種chủng 類loại 苦khổ 和hòa 合hợp 故cố 。 或hoặc 數số 現hiện 行hành 故cố 名danh 為vi 軛ách 。 執chấp 欲dục 等đẳng 故cố 說thuyết 名danh 為vi 取thủ 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Câu Xá Luận ♦ Quyển 20
❖
Phiên âm: 14/3/2016 ◊ Cập nhật: 14/3/2016