大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 六lục
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển 56

唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn


第đệ 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 於ư 此thử 下hạ 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 。 於ư 中trung 二nhị 。 初sơ 舉cử 友hữu 依y 正chánh 。 後hậu 汝nhữ 可khả 往vãng 下hạ 勸khuyến 往vãng 教giáo 問vấn 。 今kim 初sơ 。 國quốc 名danh 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 次thứ 下hạ 知tri 識thức 寄ký 當đương 初sơ 住trụ 。 勝thắng 過quá 前tiền 位vị 是thị 信tín 所sở 樂lạc 故cố 。 山sơn 名danh 妙diệu 峰phong 者giả 。 山sơn 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 寂tịch 靜tĩnh 不bất 動động 義nghĩa 。 二nhị 高cao 出xuất 周chu 覽lãm 義nghĩa 。 以dĩ 況huống 初sơ 住trụ 。 解giải 心tâm 創sáng/sang 立lập 依y 定định 發phát 慧tuệ 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 智trí 鑒giám 無vô 遺di 徹triệt 見kiến 果quả 原nguyên 。 下hạ 觀quán 萬vạn 類loại 山sơn 以dĩ 表biểu 之chi 。 登đăng 此thử 心tâm 頂đảnh 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 故cố 曰viết 妙diệu 峰phong 。 友hữu 名danh 德đức 雲vân 者giả 。 具cụ 德đức 如như 雲vân 雲vân 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 普phổ 遍biến 。 二nhị 潤nhuận 澤trạch 。 三tam 陰ấm 覆phú 。 四tứ 注chú 雨vũ 。 以dĩ 四tứ 種chủng 德đức 如như 次thứ 配phối 之chi 。 一nhất 定định 二nhị 福phước 。 三tam 悲bi 。 四Tứ 智Trí 。 然nhiên 此thử 德đức 義nghĩa 。 就tựu 事sự 就tựu 表biểu 通thông 皆giai 具cụ 之chi 。 而nhi 創sáng/sang 出xuất 外ngoại 凡phàm 。 故cố 以dĩ 比Bỉ 丘Khâu 為vi 表biểu 。 教giáo 問vấn 可khả 知tri 。 第đệ 四tứ 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 。 下hạ 念niệm 恩ân 辭từ 退thoái 。 慶khánh 聞văn 後hậu 友hữu 故cố 喜hỷ 躍dược 。 悵trướng 辭từ 德đức 音âm 故cố 悲bi 淚lệ 。 下hạ 諸chư 善thiện 友hữu 倣# 此thử 可khả 知tri 。 然nhiên 後hậu 二nhị 段đoạn 。 義nghĩa 雖tuy 屬thuộc 後hậu 文văn 屬thuộc 前tiền 會hội 。 問vấn 大đại 聖thánh 有hữu 智trí 能năng 演diễn 。 善thiện 財tài 有hữu 機cơ 堪kham 受thọ 。 何hà 不bất 頓đốn 為vi 宣tuyên 示thị 。 而nhi 別biệt 指chỉ 他tha 人nhân 歷lịch 事sự 諸chư 友hữu 明minh 此thử 深thâm 旨chỉ 略lược 申thân 十thập 義nghĩa 。 一nhất 總tổng 相tương/tướng 而nhi 明minh 。 為vi 於ư 後hậu 學học 作tác 軌quỹ 範phạm 故cố 。 謂vị 善thiện 財tài 求cầu 法Pháp 不bất 懈giải 。 善thiện 友hữu 說thuyết 法Pháp 無vô 吝lận 故cố 。 二nhị 顯hiển 行hành 緣duyên 勝thắng 故cố 謂vị 真chân 善thiện 友hữu 是thị 全toàn 梵Phạm 行hạnh 。 如như 闍xà 王vương 之chi 遇ngộ 耆Kỳ 域Vực 。 猶do 淨tịnh 藏tạng 之chi 化hóa 妙diệu 嚴nghiêm 等đẳng 。 三tam 破phá 愚ngu 執chấp 故cố 。 謂vị 令linh 不bất 師sư 愚ngu 心tâm 虛hư 己kỷ 遍biến 求cầu 故cố 。 四tứ 破phá 見kiến 慢mạn 故cố 。 謂vị 令linh 不bất 觀quán 種chủng 性tánh 不bất 恥sỉ 下hạ 問vấn 。 遍biến 敬kính 事sự 故cố 。 五ngũ 破phá 遍biến 空không 執chấp 故cố 。 謂vị 不bất 唯duy 無vô 求cầu 。 無vô 求cầu 之chi 中trung 吾ngô 故cố 求cầu 之chi 。 六lục 令linh 即tức 事sự 即tức 行hành 寧ninh 可khả 少thiểu 聞văn 便tiện 能năng 證chứng 入nhập 。 不bất 在tại 多đa 聞văn 而nhi 不bất 證chứng 故cố 。 七thất 為vi 破phá 說thuyết 法Pháp 者giả 攝nhiếp 屬thuộc 之chi 心tâm 。 我ngã 徒đồ 我ngã 資tư 彼bỉ 此thử 見kiến 故cố 。 八bát 為vi 顯hiển 寄ký 位vị 漸tiệm 修tu 入nhập 故cố 。 若nhược 不bất 推thôi 後hậu 。 則tắc 位vị 位vị 中trung 住trụ 無vô 勝thắng 進tiến 故cố 。 九cửu 為vi 顯hiển 佛Phật 法Pháp 。 甚thậm 深thâm 廣quảng 故cố 。 善thiện 友hữu 尚thượng 皆giai 謙khiêm 推thôi 。 凡phàm 流lưu 豈khởi 當đương 臆ức 斷đoạn 。 十thập 顯hiển 善thiện 財tài 與dữ 友hữu 成thành 緣duyên 起khởi 故cố 。 謂vị 能năng 入nhập 所sở 入nhập 無vô 二nhị 相tương/tướng 故cố 。 無vô 善thiện 友hữu 之chi 外ngoại 善thiện 財tài 。 則tắc 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 明minh 善thiện 財tài 歷lịch 位vị 也dã 。 無vô 善thiện 財tài 之chi 外ngoại 善thiện 友hữu 故cố 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 多đa 位vị 成thành 就tựu 。 皆giai 在tại 善thiện 財tài 。 由do 見kiến 卷quyển 舒thư 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 上thượng 之chi 十thập 義nghĩa 初sơ 一nhất 通thông 於ư 師sư 資tư 。 次thứ 五ngũ 多đa 約ước 資tư 說thuyết 。 第đệ 七thất 約ước 師sư 後hậu 三tam 約ước 教giáo 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。 大đại 文văn 第đệ 二nhị 向hướng 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 國quốc 下hạ 有hữu 十Thập 善Thiện 友hữu 。 寄ký 於ư 十thập 住trụ 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 然nhiên 下hạ 諸chư 善thiện 友hữu 古cổ 德đức 科khoa 判phán 。 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 雖tuy 皆giai 有hữu 理lý 。 今kim 略lược 存tồn 一nhất 二nhị 。 謂vị 一nhất 依y 辯biện 法Pháp 師sư 。 科khoa 為vi 三tam 分phần/phân 。 一nhất 聞văn 名danh 求cầu 覓mịch 是thị 加gia 行hành 位vị 。 二nhị 受thọ 其kỳ 所sở 說thuyết 是thị 正chánh 證chứng 法Pháp 界Giới 三tam 仰ngưỡng 推thôi 勝thắng 進tiến 是thị 後hậu 得đắc 位vị 。 或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 分phần 。 一nhất 舉cử 法pháp 勸khuyến 修tu 。 二nhị 依y 教giáo 趣thú 入nhập 。 三tam 見kiến 已dĩ 請thỉnh 敬kính 。 四tứ 正chánh 示thị 法Pháp 界Giới 。 五ngũ 仰ngưỡng 推thôi 勝thắng 進tiến 。 上thượng 二nhị 並tịnh 約ước 位vị 科khoa 故cố 。 取thủ 前tiền 段đoạn 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 。 以dĩ 屬thuộc 後hậu 段đoạn 方phương 便tiện 以dĩ 後hậu 友hữu 名danh 屬thuộc 後hậu 位vị 故cố 。 約ước 義nghĩa 甚thậm 善thiện 而nhi 文văn 小tiểu 不bất 便tiện 。 今kim 依y 意ý 公công 及cập 五ngũ 臺đài 論luận 。 約ước 會hội 科khoa 之chi 分phần 為vi 六lục 分phần 。 而nhi 名danh 小tiểu 異dị 。 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 。 二nhị 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 三tam 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 四tứ 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 五ngũ 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 六lục 戀luyến 德đức 禮lễ 辭từ 。 而nhi 諸chư 文văn 多đa 具cụ 其kỳ 有hữu 增tăng 減giảm 。 至chí 文văn 科khoa 判phán 。 今kim 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 文văn 具cụ 斯tư 六lục 。


初sơ 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 見kiến 心tâm 陟trắc 位vị 。 故cố 曰viết 登đăng 山sơn 。 智trí 鑒giám 位vị 行hành 為vi 十thập 方phương 觀quán 察sát 。 情tình 懷hoài 得đắc 旨chỉ 為vi 欲dục 見kiến 德đức 雲vân 。 七thất 覺giác 。 助trợ 道đạo 為vi 經kinh 七thất 日nhật 。 忘vong 所sở 住trụ 位vị 方phương 為vi 得đắc 旨chỉ 故cố 。 見kiến 在tại 別biệt 山sơn 。 見kiến 則tắc 定định 慧tuệ 雙song 遊du 為vi 經kinh 行hành 徐từ 步bộ 。 徐từ 即tức 是thị 止chỉ 。 不bất 住trụ 亂loạn 想tưởng 故cố 。 行hành 即tức 為vi 觀quán 。 不bất 住trụ 靜tĩnh 心tâm 故cố 。 若nhược 約ước 事sự 說thuyết 。 即tức 正chánh 修tu 習tập 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 故cố 。 二nhị 見kiến 已dĩ 往vãng 詣nghệ 下hạ 即tức 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 設thiết 敬kính 儀nghi 。 重trọng/trùng 人nhân 法pháp 故cố 。 二nhị 作tác 如như 是thị 下hạ 。 申thân 己kỷ 發phát 心tâm 明minh 有hữu 法Pháp 器khí 故cố 。 三tam 而nhi 未vị 知tri 下hạ 正chánh 陳trần 所sở 問vấn 。 彰chương 己kỷ 未vị 知tri 請thỉnh 隨tùy 機cơ 說thuyết 故cố 。 問vấn 中trung 於ư 前tiền 十thập 一nhất 句cú 舉cử 初sơ 略lược 後hậu 是thị 經Kinh 家gia 略lược 。 若nhược 善thiện 財tài 略lược 友hữu 云vân 何hà 領lãnh 。 四tứ 我ngã 聞văn 聖thánh 者giả 。 下hạ 歎thán 德đức 請thỉnh 說thuyết 。 有hữu 智trí 善thiện 能năng 有hữu 悲bi 無vô 吝lận 。 故cố 應ưng 為vi 說thuyết 。 誘dụ 謂vị 誘dụ 喻dụ 。 即tức 是thị 教giáo 授thọ 。 以dĩ 成thành 前tiền 解giải 。 誨hối 謂vị 誨hối 示thị 。 即tức 是thị 教giáo 誡giới 。 以dĩ 成thành 前tiền 行hành 。 下hạ 皆giai 倣# 此thử 。 前tiền 問vấn 但đãn 問vấn 因nhân 圓viên 。 此thử 中trung 結kết 期kỳ 果quả 滿mãn 。 即tức 發phát 心tâm 所sở 為vi 。 第đệ 三tam 時thời 德đức 雲vân 下hạ 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 即tức 正chánh 入nhập 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 讚tán 器khí 希hy 有hữu 。 後hậu 正chánh 示thị 法Pháp 界Giới 。 今kim 初sơ 。 先tiên 標tiêu 二nhị 難nạn/nan 。 所sở 以dĩ 讚tán 者giả 。 令linh 自tự 寶bảo 固cố 欣hân 聞văn 法Pháp 故cố 。 後hậu 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 牒điệp 前tiền 問vấn 。 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 初sơ 句cú 牒điệp 總tổng 餘dư 十thập 牒điệp 別biệt 。 文văn 小tiểu 開khai 合hợp 而nhi 皆giai 案án 次thứ 。 一nhất 境cảnh 界giới 即tức 前tiền 趣thú 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 趣thú 通thông 能năng 所sở 境cảnh 約ước 所sở 趣thú 。 二nhị 即tức 前tiền 行hành 。 行hành 則tắc 出xuất 故cố 。 三tam 即tức 前tiền 淨tịnh 。 四tứ 即tức 前tiền 入nhập 。 入nhập 即tức 不bất 滯trệ 空không 有hữu 廣quảng 大đại 心tâm 故cố 。 五ngũ 即tức 成thành 就tựu 六lục 七thất 及cập 八bát 。 皆giai 前tiền 隨tùy 順thuận 。 其kỳ 解giải 脫thoát 門môn 是thị 能năng 隨tùy 順thuận 。 示thị 所sở 作tác 業nghiệp 即tức 事sự 業nghiệp 隨tùy 順thuận 順thuận 眾chúng 生sanh 心tâm 即tức 逐trục 機cơ 隨tùy 順thuận 。 此thử 第đệ 八bát 句cú 亦diệc 是thị 憶ức 念niệm 。 念niệm 眾chúng 生sanh 故cố 。 九cửu 即tức 增tăng 廣quảng 。 謂vị 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 生sanh 死tử 門môn 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 以dĩ 不bất 住trụ 道đạo 即tức 能năng 增tăng 廣quảng 。 十thập 即tức 速tốc 滿mãn 普phổ 賢hiền 行hành 。 若nhược 了liễu 為vi 無vô 為vi 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 而nhi 無vô 著trước 者giả 則tắc 速tốc 滿mãn 矣hĩ 。 亦diệc 即tức 為vi 滿mãn 矣hĩ 。 第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 得đắc 下hạ 。 正chánh 示thị 法Pháp 界Giới 即tức 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 示thị 體thể 相tướng 。 後hậu 普phổ 觀quán 下hạ 明minh 其kỳ 勝thắng 用dụng 。 今kim 初sơ 。 先tiên 標tiêu 名danh 。 後hậu 信tín 眼nhãn 下hạ 釋thích 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 自tự 在tại 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 觀quán 境cảnh 自tự 在tại 。 二nhị 作tác 用dụng 自tự 在tại 。 決quyết 定định 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 智trí 決quyết 斷đoán 。 二nhị 信tín 無vô 猶do 豫dự 。 解giải 即tức 勝thắng 解giải 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 為vi 信tín 因nhân 於ư 境cảnh 忍nhẫn 可khả 。 二nhị 為vi 作tác 用dụng 因nhân 於ư 境cảnh 印ấn 持trì 。 近cận 處xứ 為vi 遠viễn 等đẳng 。 信tín 智trí 相tương/tướng 資tư 他tha 境cảnh 不bất 動động 。 故cố 名danh 為vi 力lực 。 即tức 三tam 昧muội 義nghĩa 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 中trung 。 信tín 眼nhãn 清thanh 淨tịnh 。 釋thích 上thượng 解giải 義nghĩa 。 謂vị 欲dục 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 先tiên 當đương 正chánh 信tín 次thứ 以dĩ 智trí 決quyết 了liễu 。 今kim 由do 勝thắng 解giải 於ư 境cảnh 忍nhẫn 可khả 故cố 。 於ư 實thật 德đức 能năng 證chứng 信tín 心tâm 淨tịnh 了liễu 見kiến 分phân 明minh 。 故cố 稱xưng 為vi 眼nhãn 。 次thứ 智trí 光quang 照chiếu 耀diệu 釋thích 上thượng 決quyết 定định 。 謂vị 決quyết 斷đoán 名danh 智trí 。 智trí 故cố 決quyết 定định 故cố 。 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 明minh 一nhất 行hành 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 先tiên 明minh 不bất 動động 法Pháp 界Giới 。 知tri 真chân 法Pháp 界Giới 不bất 應ưng 動động 搖dao 。 即tức 是thị 此thử 中trung 決quyết 定định 解giải 義nghĩa 。 然nhiên 約ước 寄ký 位vị 正chánh 是thị 發phát 心tâm 住trụ 體thể 。 以dĩ 本bổn 解giải 性tánh 聞văn 熏huân 之chi 力lực 。 今kim 開khai 發phát 故cố 是thị 決quyết 定định 解giải 。 二nhị 明minh 勝thắng 用dụng 中trung 亦diệc 是thị 展triển 轉chuyển 釋thích 成thành 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 約ước 內nội 用dụng 。 後hậu 往vãng 詣nghệ 下hạ 明minh 其kỳ 外ngoại 用dụng 。 今kim 初sơ 。 普phổ 觀quán 境cảnh 界giới 即tức 信tín 眼nhãn 用dụng 。 亦diệc 釋thích 眼nhãn 義nghĩa 。 以dĩ 如như 為vi 佛Phật 則tắc 無vô 境cảnh 非phi 佛Phật 。 故cố 云vân 普phổ 觀quán 。 又hựu 若nhược 報báo 若nhược 化hóa 一nhất 時thời 觀quán 故cố 。 次thứ 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 。 釋thích 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 。 若nhược 沈trầm 若nhược 浮phù 諸chư 蓋cái 諸chư 取thủ 皆giai 三tam 昧muội 障chướng 故cố 。 次thứ 善thiện 巧xảo 觀quán 察sát 釋thích 智trí 光quang 照chiếu 耀diệu 謂vị 於ư 無vô 色sắc 相tướng 而nhi 觀quán 色sắc 相tướng 。 為vi 善thiện 巧xảo 觀quán 。 後hậu 普phổ 眼nhãn 下hạ 結kết 成thành 上thượng 義nghĩa 。 謂vị 信tín 眼nhãn 普phổ 觀quán 境cảnh 界giới 名danh 為vi 普phổ 眼nhãn 。 窮cùng 如như 法Pháp 界giới 名danh 曰viết 明minh 徹triệt 。 如như 是thị 離ly 障chướng 見kiến 如như 。 是thị 謂vị 具cụ 足túc 。 清thanh 淨tịnh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 一nhất 行hành 者giả 一nhất 法Pháp 界Giới 行hành 故cố 。 二nhị 明minh 外ngoại 用dụng 者giả 。 以dĩ 前tiền 即tức 用dụng 之chi 體thể 。 則tắc 以dĩ 無vô 心tâm 之chi 覺giác 契khế 唯duy 如như 之chi 境cảnh 。 不bất 動động 法Pháp 界Giới 。 窮cùng 乎hồ 寂tịch 照chiếu 之chi 原nguyên 故cố 。 能năng 即tức 體thể 之chi 用dụng 用dụng 無vô 不bất 窮cùng 。 亦diệc 由do 前tiền 勝thắng 解giải 於ư 境cảnh 印ấn 持trì 。 隨tùy 心tâm 去khứ 住trụ 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 明minh 不bất 動động 而nhi 往vãng 。 二nhị 常thường 念niệm 下hạ 不bất 念niệm 而nhi 持trì 三tam 常thường 見kiến 下hạ 明minh 不bất 往vãng 而nhi 見kiến 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 標tiêu 次thứ 。 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 顯hiển 所sở 見kiến 數số 多đa 。 於ư 中trung 三tam 千thiên 即tức 一nhất 佛Phật 剎sát 。 而nhi 重trọng/trùng 言ngôn 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 者giả 。 準chuẩn 梵Phạm 本bổn 中trung 脫thoát 十thập 字tự 故cố 。 應ưng 言ngôn 十thập 佛Phật 剎sát 也dã 。 後hậu 一nhất 一nhất 方phương 下hạ 明minh 所sở 見kiến 事sự 別biệt 。 第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 於ư 中trung 先tiên 謙khiêm 己kỷ 知tri 。 即tức 結kết 其kỳ 自tự 分phần/phân 。 後hậu 豈khởi 能năng 了liễu 下hạ 推thôi 勝thắng 知tri 多đa 。 即tức 增tăng 其kỳ 勝thắng 進tiến 。 今kim 初sơ 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 者giả 。 結kết 其kỳ 所sở 觀quán 。 橫hoạnh/hoành 通thông 十Thập 力Lực 。 竪thụ 該cai 三tam 世thế 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 。 即tức 上thượng 普phổ 觀quán 境cảnh 界giới 。 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 觀quán 其kỳ 法Pháp 身thân 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 通thông 報báo 化hóa 。 種chủng 種chủng 色sắc 相tướng 。 兼kiêm 相tương/tướng 海hải 故cố 。 次thứ 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 者giả 。 結kết 其kỳ 能năng 觀quán 。 即tức 上thượng 智trí 光quang 照chiếu 耀diệu 。 次thứ 普phổ 見kiến 法Pháp 門môn 即tức 總tổng 收thu 前tiền 二nhị 。 以dĩ 結kết 其kỳ 名danh 。 即tức 前tiền 普phổ 眼nhãn 明minh 徹triệt 。 最tối 初sơ 善thiện 友hữu 先tiên 明minh 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn 者giả 。 以dĩ 是thị 眾chúng 行hành 之chi 先tiên 故cố 。 故cố 智trí 論luận 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 為vi 母mẫu 。 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 為vi 父phụ 故cố 。 依y 佛Phật 方phương 成thành 餘dư 勝thắng 行hành 故cố 。 又hựu 初sơ 住trụ 中trung 緣duyên 佛Phật 發phát 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 供cúng 養dường 故cố 。 二nhị 推thôi 勝thắng 中trung 三tam 。 先tiên 總tổng 。 次thứ 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 。 後hậu 而nhi 我ngã 下hạ 結kết 。 今kim 初sơ 。 無vô 邊biên 智trí 慧tuệ 。 即tức 下hạ 諸chư 門môn 。 及cập 所sở 不bất 說thuyết 能năng 觀quán 之chi 智trí 緣duyên 無vô 邊biên 境cảnh 故cố 。 清thanh 淨tịnh 行hành 者giả 。 即tức 下hạ 諸chư 門môn 離ly 障chướng 之chi 心tâm 。 而nhi 言ngôn 門môn 者giả 。 隨tùy 其kỳ 一nhất 一nhất 入nhập 佛Phật 境cảnh 故cố 。 二nhị 別biệt 中trung 有hữu 二nhị 十thập 一nhất 門môn 。 各các 先tiên 標tiêu 名danh 。 後hậu 釋thích 相tương/tướng 。 並tịnh 從tùng 業nghiệp 用dụng 以dĩ 受thọ 其kỳ 名danh 。 準chuẩn 晉tấn 經kinh 一nhất 一nhất 皆giai 云vân 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 門môn 。 今kim 略lược 無vô 三tam 昧muội 字tự 。 理lý 實thật 應ưng 有hữu 。 古cổ 德đức 判phán 此thử 。 前tiền 十thập 念niệm 佛Phật 勝thắng 德đức 圓viên 備bị 。 後hậu 十thập 一nhất 念niệm 佛Phật 妙diệu 用dụng 自tự 在tại 。 亦diệc 是thị 一nhất 理lý 。 剋khắc 實thật 細tế 論luận 。 一nhất 一nhất 皆giai 念niệm 體thể 用dụng 無vô 礙ngại 之chi 佛Phật 。 又hựu 此thử 諸chư 門môn 當đương 文văn 標tiêu 釋thích 已dĩ 自tự 可khả 了liễu 。 細tế 窮cùng 其kỳ 旨chỉ 義nghĩa 乃nãi 多đa 含hàm 。 然nhiên 其kỳ 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 總tổng 相tương/tướng 則tắc 一nhất 。 別biệt 即tức 三Tam 身Thân 十thập 身thân 。 修tu 觀quán 各các 別biệt 。 且thả 寄ký 三Tam 身Thân 釋thích 者giả 。 即tức 總tổng 分phân 為vi 三tam 謂vị 念niệm 法pháp 報báo 化hóa 。 為vi 觀quán 各các 別biệt 於ư 三Tam 身Thân 中trung 各các 有hữu 依y 正chánh 。 便tiện 成thành 六lục 觀quán 。 謂vị 念niệm 法pháp 性tánh 身thân 土thổ/độ 為vi 法Pháp 身thân 依y 正chánh 。 念niệm 報báo 身thân 華hoa 藏tạng 等đẳng 剎sát 為vi 依y 。 十thập 身thân 相tướng 海hải 等đẳng 為vi 正chánh 。 念niệm 餘dư 淨tịnh 土độ 水thủy 鳥điểu 樹thụ 林lâm 。 為vi 化hóa 身thân 依y 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 等đẳng 為vi 化hóa 身thân 正chánh 。 又hựu 後hậu 二nhị 正chánh 中trung 各các 分phân 為vi 二nhị 。 謂vị 念niệm 內nội 功công 德đức 及cập 外ngoại 相tướng 好hảo/hiếu 。 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 為vi 化hóa 身thân 德đức 。 如như 不bất 思tư 譏cơ 法pháp 品phẩm 為vi 報báo 身thân 德đức 。 三tam 十thập 二nhị 等đẳng 為vi 化hóa 相tướng 好hảo 。 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 等đẳng 為vi 報báo 相tướng 好hảo 。 則tắc 成thành 八bát 門môn 。 而nhi 初sơ 法Pháp 身thân 二nhị 門môn 為vi 後hậu 六lục 門môn 之chi 體thể 。 若nhược 體thể 相tướng 無vô 礙ngại 成thành 第đệ 九cửu 門môn 。 若nhược 融dung 前tiền 諸chư 門môn 為vi 一nhất 致trí 故cố 。 於ư 一nhất 細tế 處xứ 見kiến 佛Phật 無vô 盡tận 。 如như 是thị 重trùng 重trùng 。 成thành 帝đế 網võng 之chi 境cảnh 。 則tắc 入nhập 普phổ 賢hiền 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 之chi 門môn 。 今kim 此thử 二nhị 十thập 一nhất 門môn 。 通thông 是thị 後hậu 一nhất 而nhi 隨tùy 相tương/tướng 異dị 。 故cố 有hữu 多đa 門môn 。 與dữ 前tiền 十thập 門môn 互hỗ 有hữu 開khai 合hợp 。 一nhất 智trí 光quang 普phổ 照chiếu 門môn 。 即tức 通thông 法Pháp 身thân 報báo 化hóa 依y 正chánh 。 以dĩ 此thử 門môn 為vi 總tổng 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 通thông 於ư 橫hoạnh/hoành 竪thụ 通thông 諸chư 佛Phật 國quốc 。 故cố 云vân 種chủng 種chủng 嚴nghiêm 淨tịnh 。 如như 無Vô 量Lượng 壽Thọ 觀quán 經kinh 。 先tiên 觀quán 瑩oánh 徹triệt 瑠lưu 璃ly 之chi 地địa 瓊# 林lâm 寶bảo 樹thụ 。 及cập 作tác 華hoa 藏tạng 觀quán 者giả 。 一nhất 一nhất 境cảnh 界giới 無vô 盡tận 莊trang 嚴nghiêm 。 無vô 土thổ/độ 之chi 土thổ/độ 方phương 為vi 真chân 淨tịnh 等đẳng 。 二nhị 即tức 觀quán 色sắc 相tướng 身thân 令linh 見kiến 得đắc 淨tịnh 故cố 。 而nhi 標tiêu 名danh 中trung 念niệm 佛Phật 門môn 三tam 字tự 。 既ký 是thị 通thông 名danh 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 言ngôn 。 未vị 知tri 令linh 作tác 何hà 事sự 故cố 。 準chuẩn 晉tấn 經kinh 。 應ưng 云vân 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 遠viễn 離ly 顛điên 倒đảo 。 念niệm 佛Phật 門môn 義nghĩa 方phương 圓viên 備bị 。 三tam 念niệm 內nội 德đức 。 四tứ 亦diệc 內nội 德đức 無vô 倒đảo 說thuyết 。 授thọ 菩Bồ 薩Tát 見kiến 佛Phật 。 本bổn 為vi 得đắc 法Pháp 故cố 。 五ngũ 通thông 三Tam 身Thân 依y 正chánh 內nội 德đức 外ngoại 相tướng 。 以dĩ 十thập 方phương 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 共cộng 一nhất 法Pháp 身thân 故cố 。 一nhất 心tâm 一nhất 智trí 慧tuệ 力lực 無vô 畏úy 亦diệc 然nhiên 。 故cố 皆giai 能năng 隨tùy 本bổn 誓thệ 願nguyện 。 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 餘dư 等đẳng 可khả 思tư 。 即tức 此thử 亦diệc 是thị 。 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 隨tùy 念niệm 一nhất 佛Phật 等đẳng 一nhất 切thiết 故cố 。 六lục 即tức 第đệ 九cửu 事sự 理lý 無vô 礙ngại 觀quán 。 以dĩ 理lý 融dung 事sự 故cố 。 隨tùy 一nhất 細tế 境cảnh 見kiến 多đa 神thần 通thông 。 唯duy 智trí 眼nhãn 境cảnh 名danh 不bất 可khả 見kiến 。 七thất 八bát 皆giai 約ước 時thời 並tịnh 通thông 諸chư 身thân 土thổ/độ 。 而nhi 七thất 約ước 所sở 念niệm 佛Phật 事sự 無vô 斷đoạn 。 八bát 約ước 能năng 念niệm 時thời 分phần/phân 無vô 間gian 。 九cửu 雙song 念niệm 依y 正chánh 。 亦diệc 通thông 報báo 化hóa 。 十thập 念niệm 即tức 應ưng 而nhi 真chân 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 安an 住trụ 不bất 涅Niết 槃Bàn 際tế 。 未vị 來lai 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 已dĩ 現hiện 成thành 故cố 。 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 云vân 。 今kim 佛Phật 住trụ 世thế 。 則tắc 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 皆giai 住trụ 。 以dĩ 同đồng 一nhất 不bất 思tư 議nghị 故cố 。 又hựu 約ước 隨tùy 相tương/tướng 門môn 。 即tức 欲dục 念niệm 何hà 佛Phật 。 佛Phật 便tiện 為vi 現hiện 。 十thập 一nhất 亦diệc 即tức 體thể 之chi 用dụng 。 由do 了liễu 無vô 非phi 佛Phật 境cảnh 故cố 。 境cảnh 境cảnh 佛Phật 現hiện 。 十thập 二nhị 念niệm 應ưng 。 十thập 三tam 亦diệc 念niệm 應ưng 。 然nhiên 上thượng 十thập 一nhất 境cảnh 中trung 見kiến 佛Phật 。 或hoặc 謂vị 諸chư 佛Phật 住trụ 於ư 境cảnh 中trung 。 今kim 明minh 知tri 諸chư 佛Phật 無vô 住trụ 故cố 。 遠viễn 離ly 時thời 處xứ 之chi 想tưởng 。 則tắc 見kiến 一nhất 日nhật 念niệm 念niệm 而nhi 去khứ 。 十thập 四tứ 念niệm 報báo 身thân 相tướng 好hảo/hiếu 眼nhãn 耳nhĩ 等đẳng 。 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 故cố 。 十thập 五ngũ 中trung 念niệm 即tức 體thể 之chi 用dụng 。 前tiền 第đệ 六lục 微vi 細tế 。 顯hiển 依y 中trung 有hữu 正chánh 。 此thử 約ước 正chánh 中trung 有hữu 正chánh 故cố 不bất 濫lạm 前tiền 。 十thập 六lục 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 故cố 。 上thượng 二nhị 皆giai 即tức 體thể 之chi 用dụng 。 十thập 七thất 念niệm 內nội 德đức 。 十thập 八bát 十thập 九cửu 皆giai 念niệm 色sắc 相tướng 。 二nhị 十thập 念niệm 依y 。 二nhị 十thập 一nhất 通thông 內nội 外ngoại 真chân 應ưng 等đẳng 一nhất 切thiết 身thân 雲vân 。 如như 上thượng 出xuất 現hiện 品phẩm 及cập 上thượng 下hạ 文văn 然nhiên 。 上thượng 就tựu 所sở 念niệm 辨biện 異dị 。 成thành 其kỳ 十thập 門môn 。 若nhược 與dữ 經kinh 文văn 互hỗ 開khai 合hợp 者giả 為vi 門môn 非phi 一nhất 。 二nhị 十thập 一nhất 者giả 。 蓋cái 略lược 說thuyết 耳nhĩ 。 然nhiên 約ước 能năng 念niệm 心tâm 不bất 出xuất 五ngũ 種chủng 。 一nhất 緣duyên 境cảnh 念niệm 佛Phật 門môn 。 念niệm 真chân 念niệm 應ưng 若nhược 正chánh 若nhược 依y 。 設thiết 但đãn 稱xưng 名danh 亦diệc 是thị 境cảnh 故cố 。 故cố 上thượng 諸chư 門môn 多đa 是thị 此thử 門môn 。 二nhị 攝nhiếp 境cảnh 唯duy 心tâm 念niệm 佛Phật 門môn 。 即tức 十thập 八bát 十thập 九cửu 二nhị 門môn 。 十thập 八bát 即tức 總tổng 相tương/tướng 唯duy 心tâm 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 故cố 十thập 九cửu 雖tuy 隨tùy 我ngã 心tâm 。 心tâm 業nghiệp 多đa 種chủng 見kiến 佛Phật 優ưu 劣liệt 故cố 。 三tam 心tâm 境cảnh 俱câu 泯mẫn 門môn 。 即tức 前tiền 遠viễn 離ly 念niệm 佛Phật 門môn 。 及cập 不bất 可khả 見kiến 門môn 之chi 一nhất 分phần/phân 。 及cập 如như 虛hư 空không 門môn 。 四tứ 心tâm 境cảnh 無vô 礙ngại 門môn 。 即tức 如như 初sơ 門môn 。 雙song 照chiếu 事sự 理lý 存tồn 泯mẫn 無vô 礙ngại 。 故cố 云vân 普phổ 照chiếu 。 五ngũ 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 門môn 。 即tức 稱xưng 前tiền 第đệ 十thập 門môn 而nhi 觀quán 察sát 故cố 。 如như 微vi 細tế 等đẳng 門môn 。 亦diệc 是thị 此thử 門môn 中trung 總tổng 意ý 。 若nhược 約ước 十thập 身thân 各các 以dĩ 二nhị 門môn 而nhi 為vi 一nhất 身thân 。 後hậu 一nhất 總tổng 顯hiển 。 謂vị 願nguyện 智trí 法pháp 力lực 持trì 意ý 生sanh 化hóa 威uy 勢thế 菩Bồ 提Đề 。 及cập 福phước 德đức 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 以dĩ 念niệm 佛Phật 之chi 門môn 諸chư 教giáo 攸du 讚tán 。 理lý 致trí 深thâm 遠viễn 世thế 多đa 共cộng 行hành 故cố 。 略lược 解giải 釋thích 無vô 厭yếm 繁phồn 說thuyết 。 三tam 結kết 可khả 知tri 。 第đệ 五ngũ 善thiện 男nam 子tử 南nam 方phương 下hạ 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 於ư 中trung 二nhị 。 初sơ 正chánh 示thị 善thiện 友hữu 。 後hậu 歎thán 友hữu 勝thắng 德đức 。 今kim 初sơ 。 即tức 治trị 地địa 住trụ 善thiện 友hữu 。 海hải 門môn 國quốc 者giả 。 彼bỉ 國quốc 正chánh 當đương 南nam 海hải 口khẩu 故cố 。 表biểu 觀quán 心tâm 海hải 深thâm 廣quảng 。 為vi 治trị 心tâm 地địa 之chi 門môn 故cố 。 比Bỉ 丘Khâu 海hải 雲vân 者giả 。 觀quán 海hải 為vi 法Pháp 門môn 。 以dĩ 普phổ 眼nhãn 法pháp 雲vân 潤nhuận 一nhất 切thiết 故cố 。 表biểu 治trị 地địa 中trung 觀quán 生sanh 起khởi 十thập 種chủng 心tâm 。 深thâm 廣quảng 悲bi 雲vân 故cố 。 後hậu 海hải 雲vân 比Bỉ 丘Khâu 下hạ 。 歎thán 友hữu 勝thắng 德đức 。 於ư 中trung 十thập 句cú 。 先tiên 一nhất 總tổng 歎thán 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 下hạ 九cửu 句cú 。 別biệt 就tựu 益ích 當đương 機cơ 歎thán 。 句cú 各các 一nhất 義nghĩa 。 即tức 預dự 指chỉ 後hậu 說thuyết 。 初sơ 一nhất 即tức 見kiến 竟cánh 得đắc 益ích 。 二nhị 即tức 聞văn 化hóa 宿túc 因nhân 。 三tam 即tức 歎thán 發phát 心tâm 處xứ 。 四tứ 即tức 聞văn 彼bỉ 受thọ 持trì 處xứ 。 五ngũ 六lục 及cập 七thất 皆giai 普phổ 眼nhãn 法Pháp 門môn 所sở 證chứng 。 八bát 聞văn 依y 正chánh 莊trang 嚴nghiêm 。 九cửu 即tức 顯hiển 發phát 心tâm 之chi 相tướng 。 至chí 文văn 自tự 見kiến 。 第đệ 六lục 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 下hạ 。 戀luyến 德đức 禮lễ 。 辭từ 生sanh 難nan 遭tao 想tưởng 故cố 。 戀luyến 喜hỷ 見kiến 後hậu 友hữu 故cố 辭từ 。 第đệ 二nhị 海hải 雲vân 比Bỉ 丘Khâu 。 寄ký 治trị 地địa 住trụ 善thiện 友hữu 文văn 亦diệc 有hữu 六lục 。 第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 初sơ 依y 教giáo 正chánh 觀quán 。 此thử 明minh 溫ôn 故cố 。 後hậu 漸tiệm 次thứ 下hạ 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 意ý 欲dục 知tri 新tân 。 又hựu 前tiền 即tức 學học 而nhi 能năng 思tư 。 後hậu 即tức 思tư 而nhi 能năng 學học 。 然nhiên 思tư 前tiền 猶do 屬thuộc 前tiền 文văn 。 謂vị 上thượng 來lai 近cận 友hữu 。 次thứ 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 今kim 辨biện 正chánh 念niệm 思tư 惟duy 。 及cập 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 四tứ 近cận 因nhân 緣duyên 。 今kim 以dĩ 前tiền 義nghĩa 屬thuộc 後hậu 進tiến 趣thú 。 後hậu 義nghĩa 屬thuộc 前tiền 指chỉ 來lai 。 互hỗ 為vi 鉤câu 鎖tỏa 顯hiển 主chủ 伴bạn 交giao 參tham 。 且thả 從tùng 會hội 判phán 屬thuộc 於ư 後hậu 耳nhĩ 。 下hạ 皆giai 準chuẩn 此thử 。 今kim 念niệm 前tiền 中trung 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 別biệt 中trung 皆giai 云vân 正chánh 念niệm 觀quán 察sát 者giả 。 不bất 沈trầm 不bất 舉cử 寂tịch 照chiếu 變biến 流lưu 故cố 。 十thập 中trung 一nhất 即tức 是thị 前tiền 觀quán 境cảnh 自tự 在tại 。 二nhị 即tức 前tiền 作tác 用dụng 解giải 脫thoát 。 三tam 即tức 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 體thể 。 及cập 推thôi 勝thắng 中trung 。 諸chư 三tam 昧muội 門môn 。 四tứ 念niệm 前tiền 種chủng 種chủng 眾chúng 會hội 。 五ngũ 即tức 前tiền 見kiến 佛Phật 。 六lục 即tức 前tiền 十thập 方phương 。 七thất 即tức 壽thọ 命mạng 神thần 通thông 等đẳng 。 八bát 即tức 通thông 觀quán 佛Phật 遍biến 。 九cửu 即tức 種chủng 種chủng 成thành 正chánh 覺giác 。 十thập 即tức 隨tùy 種chủng 種chủng 眾chúng 生sanh 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 後hậu 趣thú 求cầu 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 向hướng 海hải 雲vân 下hạ 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 設thiết 敬kính 。 次thứ 自tự 陳trần 發phát 心tâm 可khả 知tri 。 後hậu 而nhi 未vị 知tri 下hạ 諮tư 問vấn 法Pháp 要yếu 。 於ư 中trung 言ngôn 願nguyện 輪luân 者giả 。 願nguyện 窮cùng 三tam 際tế 。 無vô 有hữu 終chung 始thỉ 。 故cố 對đối 生sanh 死tử 以dĩ 立lập 輪luân 名danh 。 餘dư 文văn 自tự 顯hiển 。 第đệ 三tam 時thời 海hải 雲vân 下hạ 讚tán 示thị 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 讚tán 法Pháp 器khí 。 後hậu 正chánh 授thọ 法pháp 。 前tiền 中trung 三tam 。 先tiên 本bổn 問vấn 。 以dĩ 發phát 心tâm 者giả 難nạn/nan 故cố 若nhược 不bất 發phát 心tâm 。 不bất 堪kham 授thọ 法pháp 。 非phi 法Pháp 器khí 故cố 。 次thứ 善thiện 財tài 下hạ 答đáp 。 非phi 虛hư 妄vọng 故cố 。 後hậu 海hải 雲vân 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 若nhược 諸chư 下hạ 正chánh 讚tán 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 讚tán 因nhân 緣duyên 難nạn/nan 具cụ 故cố 。 發phát 者giả 為vi 希hy 。 後hậu 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 下hạ 。 顯hiển 發phát 心tâm 相tương 勝thắng 故cố 。 發phát 者giả 難nan 得đắc 。 今kim 初sơ 。 先tiên 友hữu 讚tán 。 後hậu 要yếu 得đắc 下hạ 順thuận 讚tán 。 事sự 友hữu 為vi 緣duyên 餘dư 皆giai 是thị 因nhân 。 通thông 有hữu 十thập 句cú 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 即tức 宿túc 植thực 普phổ 賢hiền 法Pháp 門môn 成thành 種chủng 性tánh 故cố 。 二nhị 具cụ 真chân 下hạ 別biệt 。 初sơ 得đắc 真Chân 如Như 三tam 昧muội 智trí 光quang 。 名danh 具cụ 真chân 實thật 道đạo 。 此thử 即tức 了liễu 心tâm 寂tịch 照chiếu 生sanh 佛Phật 德đức 故cố 。 餘dư 可khả 知tri 。 二nhị 顯hiển 發phát 心tâm 相tương/tướng 中trung 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 前tiền 五ngũ 即tức 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 。 初sơ 二nhị 總tổng 餘dư 三tam 別biệt 。 次thứ 四tứ 深thâm 心tâm 修tu 行hành 大đại 願nguyện 盡tận 空không 界giới 故cố 。 後hậu 二nhị 直trực 心tâm 不bất 違vi 法Pháp 。 性tánh 證chứng 果Quả 智trí 故cố 。 又hựu 此thử 十thập 心tâm 多đa 同đồng 治trị 地địa 自tự 分phần/phân 十thập 心tâm 。 恐khủng 繁phồn 不bất 會hội 。 第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 住trụ 下hạ 正chánh 授thọ 法Pháp 要yếu 。 謂vị 觀quán 法pháp 海hải 覩đổ 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 次thứ 前tiền 念niệm 佛Phật 而nhi 明minh 此thử 者giả 。 顯hiển 聞văn 法Pháp 弘hoằng 傳truyền 次thứ 為vi 要yếu 故cố 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 修tu 觀quán 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 作tác 是thị 下hạ 觀quán 成thành 利lợi 益ích 。 前tiền 中trung 二nhị 。 先tiên 託thác 事sự 顯hiển 詮thuyên 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 思tư 惟duy 下hạ 欲dục 忘vong 詮thuyên 求cầu 旨chỉ 。 今kim 初sơ 。 先tiên 總tổng 標tiêu 。 言ngôn 十thập 二nhị 年niên 者giả 。 一nhất 紀kỷ 已dĩ 周chu 。 表biểu 過quá 十thập 千thiên 劫kiếp 已dĩ 入nhập 第đệ 二nhị 住trụ 故cố 。 亦diệc 表biểu 總tổng 觀quán 菩Bồ 薩Tát 十thập 二nhị 住trụ 十thập 二nhị 入nhập 故cố 。 後hậu 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 顯hiển 皆giai 託thác 事sự 表biểu 法pháp 。 智trí 海hải 十thập 義nghĩa 如như 十Thập 地Địa 說thuyết 。 今kim 是thị 悲bi 海hải 。 二nhị 忘vong 詮thuyên 求cầu 旨chỉ 為vi 見kiến 佛Phật 親thân 因nhân 。 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 觀quán 成thành 利lợi 益ích 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 見kiến 佛Phật 。 後hậu 得đắc 聞văn 法Pháp 。 今kim 初sơ 。 即tức 見kiến 法Pháp 界Giới 無vô 礙ngại 依y 正chánh 。 於ư 中trung 先tiên 見kiến 依y 後hậu 見kiến 正chánh 。 前tiền 中trung 三tam 。 一nhất 總tổng 標tiêu 體thể 相tướng 。 以dĩ 深thâm 觀quán 心tâm 海hải 法pháp 海hải 。 則tắc 心tâm 華hoa 行hành 華hoa 自tự 然nhiên 敷phu 榮vinh 。 無vô 漏lậu 性tánh 德đức 無vô 不bất 備bị 故cố 。 二nhị 百bách 萬vạn 阿a 修tu 羅la 下hạ 外ngoại 相tướng 為vi 嚴nghiêm 。 三tam 此thử 大đại 蓮liên 華hoa 下hạ 舉cử 因nhân 顯hiển 勝thắng 。 第đệ 二nhị 我ngã 時thời 見kiến 彼bỉ 下hạ 明minh 見kiến 正chánh 報báo 。 謂vị 心tâm 行hành 既ký 敷phu 。 則tắc 本bổn 覺giác 如Như 來Lai 忽hốt 然nhiên 現hiện 故cố 。 於ư 中trung 先tiên 明minh 德đức 相tương/tướng 圓viên 備bị 。 後hậu 又hựu 念niệm 下hạ 因nhân 圓viên 用dụng 廣quảng 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 時thời 此thử 如Như 來Lai 下hạ 明minh 得đắc 聞văn 法Pháp 。 所sở 以dĩ 海hải 中trung 說thuyết 者giả 。 表biểu 從tùng 悲bi 智trí 海hải 之chi 所sở 流lưu 故cố 。 於ư 中trung 三tam 初sơ 演diễn 說thuyết 。 次thứ 受thọ 持trì 。 後hậu 轉chuyển 授thọ 。 今kim 初sơ 先tiên 總tổng 標tiêu 。 普phổ 眼nhãn 者giả 詮thuyên 普phổ 法pháp 故cố 。 普phổ 詮thuyên 諸chư 法pháp 故cố 。 得đắc 此thử 法pháp 者giả 。 一nhất 法pháp 之chi 中trung 見kiến 一nhất 切thiết 故cố 。 後hậu 開khai 示thị 下hạ 別biệt 顯hiển 所sở 詮thuyên 可khả 知tri 。 二nhị 我ngã 從tùng 於ư 彼bỉ 下hạ 明minh 受thọ 持trì 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 顯hiển 所sở 持trì 法Pháp 多đa 。 以dĩ 是thị 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 故cố 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 下hạ 別biệt 顯hiển 持trì 多đa 之chi 相tướng 。 於ư 中trung 先tiên 標tiêu 長trường 時thời 。 千thiên 二nhị 百bách 歲tuế 。 表biểu 義nghĩa 同đồng 十thập 二nhị 年niên 。 後hậu 於ư 日nhật 日nhật 下hạ 別biệt 顯hiển 能năng 持trì 所sở 持trì 有hữu 十thập 種chủng 持trì 。 初sơ 一nhất 聞văn 持trì 餘dư 皆giai 義nghĩa 持trì 。 二nhị 契khế 本bổn 寂tịch 智trí 。 方phương 能năng 入nhập 故cố 。 三tam 於ư 一nhất 義nghĩa 中trung 旋toàn 轉chuyển 無vô 量lượng 故cố 能năng 普phổ 入nhập 。 四tứ 地địa 地địa 義nghĩa 殊thù 。 故cố 能năng 分phân 別biệt 。 五ngũ 威uy 力lực 者giả 普phổ 攝nhiếp 在tại 懷hoài 故cố 。 若nhược 約ước 所sở 詮thuyên 明minh 攝nhiếp 。 即tức 以dĩ 威uy 力lực 。 攝nhiếp 諸chư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 九cửu 地địa 中trung 威Uy 德Đức 陀Đà 羅La 尼Ni 說thuyết 。 六lục 如như 華hoa 開khai 引dẫn 果quả 。 今kim 開khai 發phát 於ư 教giáo 引dẫn 於ư 果quả 故cố 。 又hựu 華hoa 開khai 見kiến 實thật 。 以dĩ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 今kim 開khai 發phát 言ngôn 教giáo 見kiến 其kỳ 旨chỉ 故cố 。 七thất 可khả 知tri 。 八bát 如như 空không 無vô 相tướng 。 而nhi 包bao 含hàm 一nhất 切thiết 。 顯hiển 明minh 妙diệu 理lý 示thị 法pháp 相tướng 故cố 。 九cửu 以dĩ 多đa 智trí 光quang 聚tụ 於ư 一nhất 法pháp 。 則tắc 義nghĩa 理lý 增tăng 廣quảng 故cố 。 十thập 若nhược 海hải 含hàm 十thập 德đức 各các 辨biện 析tích 故cố 。 諸chư 持trì 經Kinh 者giả 應ưng 倣# 此thử 文văn 。 第đệ 三tam 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 下hạ 明minh 其kỳ 轉chuyển 授thọ 可khả 知tri 。 第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 謙khiêm 己kỷ 結kết 前tiền 推thôi 勝thắng 進tiến 後hậu 。 我ngã 唯duy 一nhất 海hải 豈khởi 得đắc 與dữ 彼bỉ 同đồng 年niên 者giả 哉tai 。 第đệ 五ngũ 善thiện 男nam 子tử 從tùng 此thử 下hạ 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 。 六lục 十thập 由do 旬tuần 者giả 。 修tu 六Lục 度Độ 行hành 淨tịnh 六lục 根căn 故cố 。 聚tụ 落lạc 名danh 海hải 岸ngạn 者giả 。 是thị 往vãng 楞lăng 伽già 山sơn 之chi 道đạo 。 次thứ 南nam 海hải 北bắc 岸ngạn 故cố 。 然nhiên 楞lăng 伽già 梵Phạm 言ngôn 。 此thử 云vân 難nạn/nan 往vãng 。 又hựu 含hàm 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 種chủng 種chủng 寶bảo 性tánh 所sở 成thành 莊trang 嚴nghiêm 殊thù 妙diệu 故cố 。 二nhị 有hữu 大đại 光quang 明minh 。 映ánh 日nhật 月nguyệt 故cố 。 三tam 高cao 顯hiển 寬khoan 廣quảng 故cố 。 四tứ 伽già 王vương 等đẳng 居cư 。 佛Phật 復phục 於ư 此thử 。 開khai 化hóa 群quần 生sanh 。 作tác 勝thắng 益ích 事sự 故cố 。 然nhiên 體thể 即tức 是thị 寶bảo 具cụ 斯tư 四tứ 義nghĩa 。 名danh 無vô 上thượng 寶bảo 存tồn 以dĩ 梵Phạm 音âm 。 此thử 山sơn 居cư 海hải 之chi 中trung 四tứ 面diện 無vô 門môn 。 非phi 得đắc 通thông 者giả 莫mạc 往vãng 。 故cố 云vân 難nạn/nan 往vãng 。 表biểu 修tu 行hành 之chi 住trụ 。 是thị 入nhập 智trí 海hải 絕tuyệt 四tứ 句cú 。 離ly 分phân 別biệt 之chi 道đạo 故cố 。 比Bỉ 丘Khâu 善thiện 住trụ 者giả 身thân 住trụ 虛hư 空không 故cố 。 表biểu 此thử 住trụ 中trung 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 虛hư 空không 無vô 處xứ 所sở 故cố 。 亦diệc 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 入nhập 道đạo 未vị 久cửu 宜nghi 依y 僧Tăng 故cố 。 又hựu 初sơ 念niệm 佛Phật 次thứ 聞văn 法Pháp 今kim 依y 僧Tăng 。 修tu 三Tam 寶Bảo 吉cát 祥tường 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 第đệ 六lục 時thời 善thiện 財tài 下hạ 戀luyến 德đức 禮lễ 辭từ 。 第đệ 三tam 善thiện 住trụ 比Bỉ 丘Khâu 寄ký 修tu 行hành 住trụ 。 文văn 亦diệc 具cụ 六lục 。 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 念niệm 前tiền 友hữu 教giáo 有hữu 十thập 句cú 。 初sơ 一nhất 通thông 念niệm 示thị 教giáo 人nhân 法pháp 。 次thứ 三tam 念niệm 前tiền 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 事sự 。 次thứ 三tam 思tư 入nhập 海hải 觀quán 事sự 。 後hậu 三tam 證chứng 理lý 治trị 障chướng 攝nhiếp 法pháp 觀quán 修tu 。 二nhị 漸tiệm 次thứ 下hạ 趣thú 求cầu 後hậu 位vị 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 見kiến 此thử 比Bỉ 丘Khâu 。 下hạ 明minh 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 見kiến 。 次thứ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 下hạ 敬kính 。 三tam 作tác 如như 是thị 言ngôn 下hạ 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 自tự 陳trần 發phát 心tâm 。 後hậu 而nhi 未vị 知tri 下hạ 正chánh 陳trần 請thỉnh 問vấn 。 於ư 中trung 二nhị 十thập 句cú 問vấn 。 文văn 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 十thập 句cú 總tổng 問vấn 。 於ư 法pháp 起khởi 行hành 故cố 。 佛Phật 法Pháp 言ngôn 通thông 一nhất 切thiết 行hành 法pháp 。 於ư 中trung 淨tịnh 治trị 者giả 對đối 治trị 淨tịnh 故cố 。 深thâm 淨tịnh 者giả 契khế 理lý 遍biến 淨tịnh 故cố 。 餘dư 可khả 知tri 。 二nhị 我ngã 聞văn 下hạ 結kết 前tiền 請thỉnh 後hậu 。 欲dục 顯hiển 後hậu 問vấn 異dị 前tiền 問vấn 故cố 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 。 不bất 捨xả 見kiến 佛Phật 下hạ 。 十thập 句cú 別biệt 問vấn 行hành 起khởi 勝thắng 用dụng 故cố 。 十thập 句cú 中trung 所sở 行hành 各các 別biệt 。 於ư 中trung 初sơ 三tam 句cú 明minh 不bất 離ly 三Tam 寶Bảo 行hành 。 次thứ 二nhị 句cú 不bất 捨xả 二nhị 利lợi 行hành 。 次thứ 二nhị 句cú 攝nhiếp 佛Phật 依y 正chánh 行hạnh 。 次thứ 一nhất 句cú 悲bi 智trí 無vô 住trụ 行hành 。 後hậu 二nhị 句cú 攝nhiếp 法pháp 證chứng 入nhập 行hành 。 皆giai 言ngôn 不bất 捨xả 者giả 。 無vô 暫tạm 捨xả 離ly 故cố 。 第đệ 三tam 時thời 善thiện 住trụ 下hạ 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 讚tán 後hậu 授thọ 。 前tiền 中trung 佛Phật 法Pháp 是thị 總tổng 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 法Pháp 約ước 智trí 。 然nhiên 唯duy 局cục 果quả 。 自tự 然nhiên 者giả 法pháp 約ước 性tánh 通thông 果quả 及cập 因nhân 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 已dĩ 下hạ 。 授thọ 法pháp 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 標tiêu 所sở 得đắc 二nhị 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 。 下hạ 別biệt 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 無vô 礙ngại 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 智trí 慧tuệ 於ư 境cảnh 無vô 礙ngại 。 以dĩ 證chứng 無vô 障chướng 礙ngại 法Pháp 界Giới 故cố 。 二nhị 神thần 通thông 於ư 作tác 用dụng 無vô 礙ngại 由do 內nội 證chứng 故cố 。 所sở 以dĩ 次thứ 前tiền 明minh 此thử 法pháp 者giả 。 聞văn 法Pháp 受thọ 持trì 。 意ý 令linh 於ư 境cảnh 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 顯hiển 此thử 住trụ 中trung 善thiện 觀quán 眾chúng 生sanh 等đẳng 十thập 種chủng 界giới 故cố 。 二nhị 別biệt 示thị 其kỳ 相tương/tướng 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 修tu 習tập 得đắc 法Pháp 。 由do 一nhất 切thiết 威uy 儀nghi 順thuận 法pháp 思tư 修tu 。 故cố 能năng 獲hoạch 得đắc 。 言ngôn 究cứu 竟cánh 無vô 礙ngại 者giả 。 若nhược 事sự 若nhược 理lý 無vô 少thiểu 礙ngại 故cố 。 後hậu 得đắc 此thử 智trí 下hạ 顯hiển 法pháp 功công 用dụng 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 通thông 明minh 智trí 用dụng 無vô 礙ngại 。 次thứ 何hà 以dĩ 下hạ 總tổng 相tương/tướng 徵trưng 釋thích 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 以dĩ 下hạ 別biệt 明minh 通thông 用dụng 。 今kim 初sơ 。 有hữu 十thập 二nhị 句cú 。 初sơ 一nhất 他tha 心tâm 。 次thứ 四tứ 兼kiêm 三Tam 明Minh 。 謂vị 現hiện 未vị 劫kiếp 事sự 含hàm 漏lậu 盡tận 故cố 。 次thứ 四tứ 三tam 業nghiệp 化hóa 物vật 。 次thứ 二nhị 知tri 時thời 。 一nhất 知tri 時thời 分phần/phân 。 二nhị 知tri 流lưu 轉chuyển 。 案án 俱câu 舍xá 論luận 。


時thời 之chi 極cực 少thiểu 名danh 一nhất 剎sát 那na 。 百bách 二nhị 十thập 剎sát 那na 名danh 一nhất 怛đát 剎sát 那na 。 六lục 十thập 怛đát 剎sát 那na 名danh 一nhất 臘lạp 縛phược 。 臘lạp 縛phược 即tức 是thị 羅la 婆bà 。 三tam 十thập 羅la 婆bà 。 為vi 一nhất 牟mâu 呼hô 栗lật 多đa 。 牟mâu 呼hô 栗lật 多đa 即tức 是thị 須tu 臾du 。 三tam 十thập 須tu 臾du 。 為vi 一nhất 晝trú 夜dạ 。 言ngôn 時thời 分phần/phân 者giả 。 西tây 域vực 記ký 第đệ 二nhị 云vân 。 五ngũ 牟mâu 呼hô 栗lật 多đa 為vi 一nhất 時thời 。 六lục 時thời 合hợp 成thành 。 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 亦diệc 有hữu 處xứ 說thuyết 。 晝trú 夜dạ 初sơ 分phần/phân 時thời 等đẳng 。 又hựu 黑hắc 分phần/phân 白bạch 分phần/phân 六lục 時thời 四tứ 時thời 等đẳng 。 又hựu 準chuẩn 仁nhân 王vương 經kinh 。 九cửu 百bách 生sanh 滅diệt 。 為vi 一nhất 剎sát 那na 。 九cửu 十thập 剎sát 那na 為vi 一nhất 念niệm 。 此thử 則tắc 剎sát 那na 非phi 時thời 極cực 促xúc 。 以dĩ 剎sát 那na 之chi 中trung 生sanh 滅diệt 唯duy 佛Phật 智trí 知tri 故cố 。 小Tiểu 乘Thừa 中trung 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 。 後hậu 一nhất 即tức 神thần 足túc 通thông 。 二nhị 總tổng 相tương/tướng 徵trưng 釋thích 。 以dĩ 不bất 住trụ 不bất 作tác 故cố 無vô 礙ngại 也dã 。 三tam 別biệt 明minh 通thông 用dụng 多đa 顯hiển 神thần 足túc 通thông 十thập 八bát 變biến 相tương/tướng 。 且thả 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 於ư 空không 現hiện 變biến 。 二nhị 或hoặc 一nhất 念niệm 下hạ 十thập 方phương 遍biến 供cung 。 三tam 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 下hạ 現hiện 形hình 益ích 物vật 。 並tịnh 可khả 知tri 。 言ngôn 十thập 八bát 變biến 者giả 。 一nhất 於ư 空không 行hành 住trụ 等đẳng 即tức 。 所sở 作tác 自tự 在tại 。 二nhị 或hoặc 隱ẩn 。 三tam 或hoặc 顯hiển 。 四tứ 或hoặc 現hiện 一nhất 身thân 即tức 卷quyển 。 五ngũ 或hoặc 現hiện 多đa 身thân 即tức 舒thư 。 六lục 穿xuyên 度độ 下hạ 往vãng 來lai 。 七thất 入nhập 地địa 下hạ 轉chuyển 變biến 。 八bát 遍biến 身thân 下hạ 熾sí 然nhiên 。 九cửu 或hoặc 時thời 下hạ 振chấn 動động 。 十thập 或hoặc 時thời 以dĩ 手thủ 下hạ 。 即tức 眾chúng 像tượng 入nhập 身thân 。 以dĩ 高cao 大đại 故cố 。 十thập 一nhất 或hoặc 現hiện 燒thiêu 下hạ 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 皆giai 悉tất 廣quảng 大đại 。 彌di 覆phú 十thập 方phương 。 成thành 上thượng 放phóng 光quang 起khởi 下hạ 遍biến 滿mãn 。 十thập 二nhị 或hoặc 一nhất 念niệm 下hạ 遍biến 滿mãn 。 十thập 三tam 一nhất 一nhất 佛Phật 下hạ 顯hiển 示thị 。 十thập 四tứ 一nhất 一nhất 如Như 來Lai 所sở 。 有hữu 宣tuyên 說thuyết 下hạ 。 施thí 他tha 辯biện 才tài 。 由do 能năng 受thọ 持trì 故cố 。 十thập 五ngũ 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 下hạ 施thí 他tha 安an 樂lạc 。 菩Bồ 提Đề 為vi 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 十thập 六lục 彼bỉ 諸chư 世thế 界giới 。 下hạ 所sở 往vãng 同đồng 類loại 。 十thập 七thất 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 親thân 近cận 下hạ 。 施thí 他tha 憶ức 念niệm 。 十thập 八bát 由do 總tổng 具cụ 無vô 作tác 通thông 力lực 。 故cố 能năng 伏phục 他tha 神thần 通thông 。 三tam 段đoạn 之chi 中trung 具cụ 矣hĩ 。 第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 下hạ 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 於ư 中trung 先tiên 謙khiêm 己kỷ 知tri 一nhất 一nhất 念niệm 遍biến 往vãng 故cố 云vân 速tốc 疾tật 。 現hiện 形hình 益ích 物vật 。 為vì 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 後hậu 如như 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 仰ngưỡng 推thôi 勝thắng 進tiến 。 而nhi 皆giai 明minh 戒giới 者giả 。 意ý 顯hiển 上thượng 得đắc 。 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。 皆giai 由do 持trì 別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。 為vi 依y 地địa 故cố 。 非phi 戒giới 不bất 能năng 修tu 治trị 心tâm 故cố 。 有hữu 二nhị 十thập 句cú 。 初sơ 十thập 一nhất 句cú 明minh 具cụ 勝thắng 德đức 戒giới 。 一nhất 本bổn 為vi 益ích 生sanh 故cố 。 二nhị 自tự 行hành 勝thắng 故cố 。 三tam 具cụ 二nhị 利lợi 故cố 。 上thượng 三tam 異dị 小tiểu 。 四tứ 道đạo 共cộng 故cố 。 五ngũ 無vô 能năng 令linh 不bất 持trì 故cố 。 六lục 定định 共cộng 故cố 。 七thất 不bất 失thất 行hành 本bổn 故cố 。 八bát 順thuận 法pháp 不bất 謗báng 故cố 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 經kinh 第đệ 六lục 云vân 。 有hữu 四tứ 根căn 本bổn 罪tội 。 乃nãi 至chí 活hoạt 命mạng 。 亦diệc 不bất 應ưng 犯phạm 。 謂vị 一nhất 謗báng 法pháp 。 二nhị 捨xả 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 三tam 慳san 吝lận 。 四tứ 惱não 害hại 眾chúng 生sanh 。 今kim 此thử 七thất 八bát 不bất 犯phạm 初sơ 二nhị 。 無vô 損tổn 無vô 濁trược 不bất 犯phạm 後hậu 二nhị 。 九cửu 緣duyên 果quả 智trí 故cố 。 十thập 稱xưng 法pháp 性tánh 故cố 。 十thập 一nhất 般ban 若nhược 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 住trụ 三tam 界giới 。 次thứ 六lục 句cú 明minh 離ly 過quá 戒giới 。 一nhất 無vô 過quá 失thất 。 謂vị 不bất 自tự 貢cống 高cao 。 言ngôn 我ngã 能năng 持trì 戒giới 。 見kiến 破phá 戒giới 人nhân 亦diệc 不bất 輕khinh 毀hủy 。 令linh 愧quý 恥sỉ 故cố 。 二nhị 不bất 損tổn 惱não 。 謂vị 不bất 因nhân 於ư 戒giới 學học 咒chú 術thuật 等đẳng 損tổn 眾chúng 生sanh 。 故cố 。 三tam 無vô 缺khuyết 犯phạm 。 謂vị 具cụ 足túc 受thọ 持trì 。 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 及cập 威uy 儀nghi 故cố 。 四tứ 無vô 雜tạp 穢uế 。 不bất 著trước 邊biên 見kiến 故cố 。 五ngũ 無vô 慳san 貪tham 濁trược 不bất 現hiện 異dị 相tướng 彰chương 有hữu 德đức 故cố 。 六lục 無vô 悔hối 恨hận 。 謂vị 不bất 作tác 重trọng 罪tội 不bất 行hành 諂siểm 詐trá 故cố 。 後hậu 三tam 顯hiển 清thanh 淨tịnh 戒giới 。 一nhất 忘vong 能năng 所sở 持trì 。 究cứu 竟cánh 淨tịnh 故cố 。 二nhị 不bất 染nhiễm 六lục 塵trần 故cố 。 三tam 無vô 心tâm 垢cấu 故cố 。 第đệ 五ngũ 善thiện 男nam 子tử 從tùng 此thử 下hạ 。 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 。 即tức 生sanh 貴quý 住trụ 善thiện 友hữu 。 國quốc 名danh 達đạt 里lý 鼻tị 茶trà 。 此thử 云vân 消tiêu 融dung 。 謂vị 從tùng 聖thánh 教giáo 生sanh 消tiêu 謬mậu 解giải 故cố 。 城thành 名danh 自tự 在tại 。 於ư 三tam 世thế 佛Phật 法Pháp 。 了liễu 知tri 修tu 習tập 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 言ngôn 有hữu 人nhân 者giả 。 晉tấn 經Kinh 云vân 。 彼bỉ 有hữu 良lương 醫y 名danh 彌di 伽già 者giả 。 此thử 翻phiên 為vi 雲vân 。 演diễn 輪luân 字tự 門môn 含hàm 潤nhuận 雨vũ 法pháp 故cố 。 以dĩ 三tam 世thế 聖thánh 教giáo 法pháp 雲vân 雨vũ 一nhất 切thiết 故cố 。 第đệ 六lục 禮lễ 辭từ 可khả 知tri (# 已dĩ 下hạ 六lục 十thập 三tam 經kinh )# 第đệ 四tứ 彌di 伽già 寄ký 生sanh 貴quý 住trụ 。 亦diệc 具cụ 六lục 分phần 。 第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 念niệm 前tiền 友hữu 教giáo 。 十thập 句cú 初sơ 總tổng 。 即tức 前tiền 所sở 得đắc 法Pháp 門môn 。 深thâm 信tín 已dĩ 下hạ 皆giai 別biệt 起khởi 觀quán 修tu 。 文văn 顯hiển 可khả 知tri 。 後hậu 漸tiệm 次thứ 下hạ 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 第đệ 二nhị 乃nãi 見kiến 其kỳ 人nhân 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 中trung 三tam 。 初sơ 見kiến 次thứ 敬kính 。 後hậu 而nhi 作tác 下hạ 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 自tự 陳trần 發phát 心tâm 。 後hậu 而nhi 我ngã 下hạ 正chánh 問vấn 。 有hữu 十thập 二nhị 句cú 。 初sơ 二nhị 句cú 總tổng 。 餘dư 十thập 句cú 別biệt 。 釋thích 通thông 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 橫hoạnh/hoành 釋thích 可khả 知tri 。 竪thụ 配phối 十Thập 地Địa 。 一nhất 證chứng 發phát 心tâm 故cố 不bất 退thoái 。 二nhị 不bất 誤ngộ 犯phạm 故cố 。 三tam 得đắc 禪thiền 定định 故cố 。 四tứ 精tinh 進tấn 故cố 。 五ngũ 入nhập 俗tục 故cố 須tu 總tổng 持trì 。 六lục 般Bát 若Nhã 現hiện 故cố 。 七thất 權quyền 實thật 雙song 行hành 為vi 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。 得đắc 觀quán 察sát 智trí 慧tuệ 地địa 故cố 。 具cụ 足túc 辯biện 才tài 。 八bát 無vô 功công 用dụng 方phương 為vi 正chánh 念niệm 。 九cửu 力lực 增tăng 上thượng 故cố 。 十thập 智trí 增tăng 上thượng 故cố 。 第đệ 三tam 爾nhĩ 時thời 彌di 伽già 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 中trung 二nhị 。 先tiên 稱xưng 讚tán 法Pháp 器khí 。 後hậu 授thọ 己kỷ 法Pháp 門môn 。 前tiền 中trung 二nhị 。 初sơ 審thẩm 定định 。 二nhị 彌di 伽già 遽cự 即tức 下hạ 敬kính 讚tán 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 敬kính 。 後hậu 然nhiên 後hậu 起khởi 立lập 下hạ 讚tán 。 今kim 初sơ 。 所sở 以dĩ 師sư 禮lễ 資tư 者giả 。 以dĩ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 佛Phật 因nhân 故cố 。 能năng 廣quảng 出xuất 生sanh 諸chư 功công 德đức 故cố 。 故cố 法Pháp 界Giới 無vô 差sai 別biệt 論luận 云vân 。 敬kính 禮lễ 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 如như 人nhân 禮lễ 白bạch 分phần/phân 初sơ 月nguyệt 不bất 禮lễ 滿mãn 月nguyệt 。 以dĩ 希hy 現hiện 故cố 。 滿mãn 月nguyệt 由do 此thử 故cố 。 又hựu 發phát 心tâm 畢tất 竟cánh 二nhị 不bất 別biệt 。 如như 是thị 二nhị 心tâm 先tiên 心tâm 難nạn/nan 。 是thị 故cố 我ngã 禮lễ 。 初sơ 發phát 心tâm 人nhân 。 況huống 未vị 說thuyết 法Pháp 未vị 定định 為vi 師sư 。 後hậu 授thọ 己kỷ 法pháp 方phương 升thăng 本bổn 座tòa 。 不bất 乖quai 重trọng/trùng 法pháp 。 前tiền 諸chư 知tri 識thức 而nhi 不bất 爾nhĩ 者giả 。 為vi 僧Tăng 敬kính 俗tục 事sự 不bất 便tiện 故cố 。 後hậu 讚tán 中trung 二nhị 。 先tiên 讚tán 發phát 心tâm 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 應ưng 知tri 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 讚tán 其kỳ 求cầu 友hữu 。 前tiền 中trung 二nhị 。 初sơ 總tổng 讚tán 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 下hạ 別biệt 讚tán 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 有hữu 十thập 句cú 因nhân 德đức 深thâm 廣quảng 。 斯tư 德đức 終chung 成thành 功công 歸quy 初sơ 發phát 。 而nhi 汝nhữ 能năng 發phát 是thị 謂vị 希hy 奇kỳ 。 其kỳ 相tương/tướng 多đa 同đồng 初sơ 發phát 心tâm 品phẩm 。 此thử 中trung 亦diệc 具cụ 深thâm 直trực 悲bi 心tâm 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 次thứ 則tắc 為vi 一nhất 切thiết 。 下hạ 十thập 王vương 敬kính 護hộ 。 後hậu 則tắc 今kim 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 界giới 下hạ 。 外ngoại 益ích 眾chúng 生sanh 。 第đệ 二nhị 讚tán 求cầu 友hữu 中trung 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 難nan 遇ngộ 而nhi 能năng 求cầu 能năng 遇ngộ 。 故cố 知tri 善thiện 財tài 是thị 深thâm 法Pháp 器khí 。 亦diệc 預dự 誡giới 求cầu 友hữu 之chi 心tâm 故cố 。 解giải 脫thoát 處xứ 歷lịch 十thập 二nhị 年niên 。 不bất 生sanh 疲bì 厭yếm 。 於ư 中trung 二nhị 。 初sơ 總tổng 讚tán 機cơ 應ưng 難nan 得đắc 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 為vi 下hạ 別biệt 讚tán 善thiện 友hữu 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 法pháp 後hậu 喻dụ 。 有hữu 十thập 三tam 喻dụ 。 初sơ 二nhị 喻dụ 恃thị 怙hộ 。 次thứ 四tứ 喻dụ 拯chửng 濟tế 。 次thứ 君quân 喻dụ 依y 處xứ 。 餘dư 喻dụ 救cứu 護hộ 。 第đệ 二nhị 彌di 伽già 如như 是thị 讚tán 歎thán 下hạ 。 授thọ 己kỷ 法Pháp 門môn 中trung 二nhị 。 先tiên 現hiện 通thông 益ích 物vật 。 令linh 其kỳ 目mục 覩đổ 。 後hậu 彌di 伽già 於ư 是thị 還hoàn 升thăng 下hạ 。 升thăng 座tòa 說thuyết 授thọ 令linh 其kỳ 聽thính 聞văn 。 今kim 初sơ 。 言ngôn 輪luân 字tự 品phẩm 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 門môn 者giả 。 賢hiền 首thủ 引dẫn 日nhật 照chiếu 三tam 藏tạng 解giải 云vân 。 輪luân 有hữu 多đa 義nghĩa 。 一nhất 約ước 字tự 相tương/tướng 。 楞lăng 伽già 中trung 云vân 。 字tự 輪luân 圓viên 滿mãn 猶do 如như 象tượng 迹tích 等đẳng 。 二nhị 約ước 所sở 詮thuyên 。 盡tận 理lý 圓viên 備bị 如như 輪luân 滿mãn 足túc 。 三tam 約ước 用dụng 。 謂vị 妙diệu 音âm 陀đà 羅la 尼ni 有hữu 轉chuyển 授thọ 義nghĩa 滅diệt 惑hoặc 義nghĩa 。 如như 法Pháp 輪luân 等đẳng 。 即tức 輪luân 字tự 教giáo 法pháp 詮thuyên 示thị 莊trang 嚴nghiêm 。 此thử 釋thích 已dĩ 佳giai 。 今kim 更cánh 依y 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 經kinh 第đệ 五ngũ 。 別biệt 有hữu 字tự 輪luân 品phẩm 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 是thị 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 法Pháp 門môn 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 若nhược 住trụ 。 此thử 字tự 輪luân 法Pháp 門môn 。 始thỉ 從tùng 初sơ 發phát 妙diệu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 。 於ư 是thị 中trung 間gian 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 種chủng 種chủng 事sự 業nghiệp 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 如như 是thị 初sơ 阿a (# 上thượng )# 字tự 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 若nhược 觀quán 此thử 字tự 而nhi 與dữ 相tương 應ứng 。 即tức 同đồng 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 法Pháp 身thân 之chi 體thể 。 謂vị 此thử 阿a (# 上thượng )# 字tự 輪luân 。 猶do 如như 孔khổng 雀tước 尾vĩ 輪luân 。 光quang 明minh 圍vi 繞nhiễu 行hành 者giả 。 而nhi 住trụ 其kỳ 中trung 。 即tức 是thị 住trụ 於ư 佛Phật 位vị 。 又hựu 阿a (# 平bình 聲thanh 長trường/trưởng 呼hô )# 娑sa 嚩phạ 三tam 字tự 總tổng 攝nhiếp 三tam 部bộ 。 阿a 字tự 如Như 來Lai 部bộ 。 娑sa 字tự 蓮liên 華hoa 部bộ 。 嚩phạ 字tự 金kim 剛cang 部bộ 隨tùy 一nhất 部bộ 中trung 皆giai 有hữu 五ngũ 字tự 。 所sở 謂vị 字tự 輪luân 者giả 。 從tùng 此thử 輪luân 轉chuyển 而nhi 生sanh 諸chư 字tự 輪luân 。 是thị 生sanh 義nghĩa 。 如như 從tùng 阿a 菩Bồ 提Đề 字tự 即tức 轉chuyển 生sanh 四tứ 字tự 。 謂vị 一nhất 阿a 字tự (# 上thượng 聲thanh 長trường/trưởng 呼hô )# 是thị 修tu 行hành 輪luân 。 既ký 已dĩ 發phát 心tâm 必tất 修tu 諸chư 行hành 。 二nhị 闇ám 字tự 是thị 成thành 菩Bồ 提Đề 輪luân 。 既ký 修tu 行hành 已dĩ 。 必tất 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 三tam 噁ô 字tự 是thị 大đại 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 輪luân 。 即tức 菩Bồ 提Đề 所sở 至chí 。 四tứ 惡ác 字tự (# 長trường/trưởng 呼hô )# 是thị 方phương 便tiện 輪luân 。 而nhi 阿a 字tự 當đương 中trung 四tứ 字tự 繞nhiễu 之chi 。 從tùng 下hạ 次thứ 第đệ 右hữu 旋toàn 亦diệc 如như 輪luân 相tương/tướng 。 舉cử 一nhất 為vi 例lệ 。 餘dư 字tự 準chuẩn 之chi 。 若nhược 行hành 者giả 如như 是thị 了liễu 達đạt 。 則tắc 能năng 入nhập 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 旋toàn 轉chuyển 無vô 礙ngại 故cố 名danh 字tự 輪luân 品phẩm 。 種chủng 種chủng 布bố 列liệt 員# 位vị 故cố 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 餘dư 如như 彼bỉ 釋thích 。 其kỳ 字tự 下hạ 深thâm 義nghĩa 。 至chí 眾chúng 藝nghệ 中trung 。 當đương 廣quảng 分phân 別biệt 。 所sở 以dĩ 次thứ 前tiền 而nhi 辨biện 斯tư 者giả 。 前tiền 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。 即tức 無vô 相tướng 智trí 光quang 。 今kim 將tương 入nhập 俗tục 兼kiêm 存tồn 有hữu 無vô 。 寄ký 字tự 表biểu 義nghĩa 。 又hựu 為vi 總tổng 持trì 令linh 不bất 失thất 故cố 。 既ký 為vi 醫y 人nhân 亦diệc 以dĩ 字tự 輪luân 消tiêu 伏phục 障chướng 故cố 。 聖thánh 教giáo 中trung 生sanh 宜nghi 持trì 字tự 故cố 。 第đệ 二nhị 升thăng 座tòa 說thuyết 授thọ 。 妙diệu 音âm 陀đà 羅la 尼ni 者giả 標tiêu 名danh 。 能năng 分phân 別biệt 下hạ 顯hiển 用dụng 。 此thử 妙diệu 音âm 持trì 即tức 前tiền 。 輪luân 字tự 法Pháp 門môn 。 然nhiên 字tự 即tức 四tứ 十thập 二nhị 字tự 。 音âm 即tức 十thập 四tứ 音âm 。 謂vị 哀ai 阿a 億ức 伊y 等đẳng 。 以dĩ 十thập 四tứ 音âm 遍biến 入nhập 諸chư 字tự 故cố 。 出xuất 字tự 無vô 盡tận 。 若nhược 於ư 音âm 窮cùng 妙diệu 。 則tắc 善thiện 萬vạn 類loại 之chi 言ngôn 究cứu 聲thanh 明minh 之chi 論luận 耳nhĩ 。 二nhị 處xứ 互hỗ 舉cử 理lý 實thật 相tướng 成thành 。 第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 。 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 中trung 二nhị 。 先tiên 謙khiêm 己kỷ 結kết 前tiền 。 言ngôn 光quang 明minh 者giả 智trí 鑒giám 妙diệu 音âm 故cố 。 後hậu 如như 諸chư 下hạ 仰ngưỡng 推thôi 勝thắng 進tiến 。 別biệt 有hữu 十thập 四tứ 句cú 。 前tiền 四tứ 可khả 知tri 。 五ngũ 詮thuyên 深thâm 密mật 故cố 。 六lục 無vô 餘dư 說thuyết 故cố 。 七thất 法pháp 融dung 時thời 法pháp 故cố 。 八bát 勝thắng 故cố 。 九cửu 勝thắng 中trung 勝thắng 故cố 。 次thứ 三tam 可khả 知tri 。 十thập 三tam 十thập 四tứ 即tức 前tiền 所sở 得đắc 。 而nhi 言ngôn 際tế 者giả 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 故cố 。 第đệ 五ngũ 善thiện 男nam 子tử 從tùng 此thử 下hạ 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 。 住trụ 林lâm 者giả 方phương 便tiện 具cụ 足túc 住trụ 。 眾chúng 德đức 建kiến 立lập 故cố 。 年niên 耆kỳ 德đức 艾ngải 事sự 長trường/trưởng 於ư 人nhân 。 故cố 稱xưng 長trưởng 者giả 。 於ư 其kỳ 身thân 內nội 。 現hiện 無vô 邊biên 佛Phật 境cảnh 。 定định 用dụng 自tự 在tại 故cố 名danh 解giải 脫thoát 。 表biểu 此thử 住trụ 位vị 。 所sở 修tu 善thiện 根căn 。 皆giai 為vi 度độ 脫thoát 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 今kim 證chứng 大đại 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 第đệ 五ngũ 解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 。 寄ký 具cụ 足túc 方phương 便tiện 住trụ 分phần/phân 六lục 。 初sơ 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 思tư 念niệm 前tiền 教giáo 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 十thập 一nhất 句cú 思tư 修tu 前tiền 法pháp 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 後hậu 誓thệ 願nguyện 堅kiên 固cố 。 下hạ 顯hiển 修tu 之chi 益ích 。 二nhị 漸tiệm 次thứ 下hạ 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 十thập 二nhị 年niên 者giả 。 昔tích 云vân 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 。 各các 修tu 六Lục 度Độ 故cố 。 亦diệc 顯hiển 遍biến 觀quán 十thập 二nhị 住trụ 故cố 。 亦diệc 表biểu 不bất 住trụ 十thập 二nhị 緣duyên 故cố 。 故cố 云vân 遊du 行hành 。 若nhược 不bất 住trụ 緣duyên 則tắc 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 下hạ 云vân 得đắc 見kiến 。 第đệ 二nhị 既ký 得đắc 見kiến 已dĩ 。 下hạ 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 中trung 三tam 。 初sơ 明minh 見kiến 敬kính 。 而nhi 自tự 慶khánh 者giả 。 希hy 望vọng 多đa 年niên 故cố 。 二nhị 聖thánh 者giả 我ngã 已dĩ 下hạ 自tự 陳trần 發phát 心tâm 中trung 。 先tiên 總tổng 。 後hậu 為vi 欲dục 下hạ 別biệt 陳trần 發phát 心tâm 之chi 相tướng 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 欲dục 上thượng 窮cùng 佛Phật 境cảnh 。 二nhị 為vi 欲dục 聞văn 一nhất 切thiết 下hạ 。 欲dục 罄khánh 盡tận 法pháp 源nguyên 。 三tam 為vi 欲dục 與dữ 一nhất 切thiết 下hạ 。 欲dục 齊tề 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 亦diệc 僧Tăng 寶bảo 境cảnh 。 文văn 並tịnh 可khả 知tri 。 三tam 聖thánh 者giả 我ngã 今kim 下hạ 方phương 陳trần 請thỉnh 問vấn 。 於ư 中trung 亦diệc 三tam 。 初sơ 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 謂vị 結kết 前tiền 發phát 心tâm 之chi 相tướng 。 便tiện 為vi 請thỉnh 問vấn 之chi 端đoan 故cố 云vân 以dĩ 如như 是thị 心tâm 。 至chí 聖thánh 者giả 所sở 。 二nhị 我ngã 聞văn 聖thánh 者giả 。 下hạ 讚tán 能năng 誘dụ 誨hối 。 三tam 唯duy 願nguyện 聖thánh 者giả 下hạ 。 請thỉnh 說thuyết 所sở 疑nghi 。 第đệ 三tam 時thời 解giải 脫thoát 下hạ 。 正chánh 示thị 法Pháp 界Giới 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 入nhập 定định 默mặc 示thị 。 後hậu 出xuất 定định 言ngôn 答đáp 。 前tiền 中trung 所sở 以dĩ 此thử 中trung 入nhập 定định 示thị 者giả 。 亦diệc 顯hiển 此thử 位vị 定định 增tăng 上thượng 故cố 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 彰chương 入nhập 定định 因nhân 緣duyên 。 宿túc 善thiện 為vi 因nhân 表biểu 自tự 修tu 故cố 。 後hậu 二nhị 為vi 緣duyên 主chủ 佛Phật 威uy 力lực 表biểu 本bổn 覺giác 故cố 。 文Văn 殊Thù 念niệm 力lực 顯hiển 信tín 智trí 故cố 。 已dĩ 彰chương 善thiện 財tài 因nhân 文Văn 殊Thù 故cố 。 二nhị 即tức 入nhập 下hạ 舉cử 定định 名danh 體thể 。 謂vị 普phổ 攝nhiếp 諸chư 剎sát 在tại 於ư 身thân 中trung 。 由do 唯duy 心tâm 之chi 智trí 稱xưng 性tánh 總tổng 持trì 。 令linh 如như 體thể 用dụng 旋toàn 轉chuyển 無vô 礙ngại 。 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。 三tam 入nhập 此thử 三tam 昧muội 。 下hạ 明minh 定định 業nghiệp 用dụng 。 即tức 普phổ 攝nhiếp 等đẳng 義nghĩa 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 明minh 普phổ 攝nhiếp 。 次thứ 種chủng 種chủng 形hình 下hạ 別biệt 彰chương 廣quảng 多đa 。 三tam 彼bỉ 諸chư 如Như 來Lai 。 所sở 有hữu 言ngôn 下hạ 。 令linh 善thiện 財tài 聞văn 見kiến 。 第đệ 二nhị 爾nhĩ 時thời 解giải 脫thoát 下hạ 。 出xuất 定định 言ngôn 告cáo 中trung 四tứ 。 一nhất 明minh 起khởi 定định 二nhị 告cáo 善thiện 財tài 下hạ 示thị 定định 名danh 體thể 。 名danh 如Như 來Lai 無vô 礙ngại 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 總tổng 有hữu 五ngũ 義nghĩa 。 一nhất 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 各các 具cụ 一nhất 切thiết 無vô 礙ngại 莊trang 嚴nghiêm 。 二nhị 一nhất 一nhất 如Như 來Lai 。 互hỗ 遍biến 無vô 礙ngại 。 三tam 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 莊trang 嚴nghiêm 。 悉tất 入nhập 長trưởng 者giả 之chi 身thân 。 四tứ 長trưởng 者giả 徹triệt 見kiến 十thập 方phương 佛Phật 海hải 。 五ngũ 長trưởng 者giả 智trí 持trì 不bất 以dĩ 為vi 礙ngại 故cố 。 無vô 礙ngại 言ngôn 兼kiêm 得đắc 旋toàn 持trì 。 不bất 違vi 上thượng 文văn 經kinh 家gia 所sở 序tự 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 入nhập 出xuất 下hạ 明minh 定định 業nghiệp 用dụng 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 見kiến 如như 是thị 。 下hạ 彰chương 定định 體thể 相tướng 。 即tức 無vô 來lai 去khứ 唯duy 心tâm 觀quán 故cố 。 所sở 以dĩ 次thứ 前tiền 顯hiển 此thử 定định 者giả 。 唯duy 心tâm 之chi 觀quán 亦diệc 其kỳ 要yếu 故cố 。 亦diệc 顯hiển 此thử 位vị 知tri 眾chúng 生sanh 界giới 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 皆giai 心tâm 現hiện 故cố 。 於ư 中trung 二nhị 。 一nhất 結kết 前tiền 所sở 見kiến 體thể 無vô 來lai 往vãng 。 二nhị 我ngã 若nhược 欲dục 見kiến 下hạ 廣quảng 顯hiển 隨tùy 心tâm 見kiến 佛Phật 體thể 相tướng 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 明minh 隨tùy 心tâm 念niệm 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 現hiện 前tiền 。 二nhị 然nhiên 彼bỉ 如Như 來Lai 下hạ 。 正chánh 顯hiển 唯duy 心tâm 念niệm 佛Phật 觀quán 體thể 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 當đương 知tri 下hạ 。 以dĩ 唯duy 心tâm 觀quán 遍biến 該cai 萬vạn 法pháp 。 四tứ 是thị 故cố 善thiện 男nam 子tử 。 下hạ 結kết 勸khuyến 修tu 學học 令linh 證chứng 唯duy 心tâm 。 初sơ 中trung 既ký 了liễu 境cảnh 唯duy 心tâm 。 了liễu 心tâm 即tức 佛Phật 故cố 。 隨tùy 所sở 念niệm 無vô 非phi 佛Phật 矣hĩ 。 何hà 難nan 見kiến 哉tai 。 二nhị 觀quán 體thể 中trung 。 初sơ 總tổng 明minh 相tướng 無vô 來lai 往vãng 。 知tri 一nhất 切thiết 下hạ 釋thích 其kỳ 所sở 由do 。 所sở 以dĩ 上thượng 言ngôn 普phổ 見kiến 諸chư 佛Phật 。 又hựu 無vô 來lai 去khứ 。 其kỳ 故cố 何hà 耶da 。 了liễu 彼bỉ 相tương/tướng 虛hư 唯duy 心tâm 現hiện 故cố 。 於ư 中trung 前tiền 別biệt 顯hiển 。 後hậu 結kết 成thành 。 別biệt 中trung 文văn 有hữu 四tứ 對đối 。 意ý 含hàm 通thông 別biệt 。 謂vị 通thông 顯hiển 唯duy 心tâm 。 喻dụ 無vô 來lai 往vãng 。 別biệt 喻dụ 唯duy 心tâm 。 兼kiêm 明minh 不bất 出xuất 入nhập 等đẳng 。 一nhất 如như 夢mộng 對đối 。 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。 如như 夢mộng 見kiến 七thất 寶bảo 親thân 屬thuộc 歡hoan 樂lạc 。 覺giác 已dĩ 追truy 念niệm 不bất 知tri 在tại 何hà 處xứ 。 如như 是thị 念niệm 佛Phật 。 此thử 喻dụ 唯duy 心tâm 所sở 作tác 。 即tức 有hữu 而nhi 空không 。 故cố 無vô 來lai 去khứ 。 又hựu 云vân 。 如như 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 有hữu 女nữ 。 名danh 曰viết 須tu 門môn 。 聞văn 之chi 心tâm 喜hỷ 夜dạ 夢mộng 從tùng 事sự 。 覺giác 已dĩ 念niệm 之chi 。 彼bỉ 不bất 來lai 我ngã 不bất 往vãng 。 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 宛uyển 然nhiên 。 當đương 如như 是thị 念niệm 佛Phật 。 此thử 正chánh 喻dụ 體thể 無vô 來lai 往vãng 。 但đãn 隨tùy 心tâm 變biến 。 二nhị 水thủy 影ảnh 對đối 中trung 。 若nhược 月nguyệt 滿mãn 秋thu 空không 隨tùy 水thủy 而nhi 現hiện 澄trừng 潭đàm 。 皎hiệu 淨tịnh 則tắc 月nguyệt 影ảnh 圓viên 明minh 。 水thủy 濁trược 波ba 騰đằng 則tắc 光quang 昏hôn 影ảnh 散tán 。 有hữu 水thủy 月nguyệt 現hiện 曾tằng 何hà 入nhập 來lai 。 無vô 水thủy 影ảnh 空không 未vị 曾tằng 出xuất 去khứ 。 雖tuy 水thủy 中trung 見kiến 月nguyệt 誰thùy 能năng 執chấp 持trì 。 心tâm 之chi 定định 散tán 準chuẩn 喻dụ 思tư 擇trạch 。 三tam 如như 幻huyễn 對đối 。 如như 幻huyễn 非phi 實thật 則tắc 心tâm 佛Phật 兩lưỡng 亡vong 。 而nhi 不bất 無vô 幻huyễn 相tương/tướng 則tắc 不bất 壞hoại 心tâm 佛Phật 。 正chánh 喻dụ 空không 有hữu 無vô 礙ngại 故cố 。 即tức 無vô 來lai 去khứ 不bất 妨phương 普phổ 見kiến 。 見kiến 即tức 無vô 見kiến 常thường 契khế 中trung 道đạo 。 四tứ 如như 響hưởng 對đối 。 以dĩ 心tâm 為vi 緣duyên 而nhi 佛Phật 響hưởng 應ứng 。 佛Phật 無vô 分phân 別biệt 以dĩ 佛Phật 為vi 緣duyên 。 而nhi 心tâm 見kiến 佛Phật 心tâm 何hà 去khứ 來lai 。 此thử 但đãn 總tổng 喻dụ 緣duyên 成thành 之chi 義nghĩa 。 後hậu 結kết 成thành 唯duy 心tâm 故cố 。 無vô 量lượng 壽thọ 觀quán 經Kinh 云vân 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 正Chánh 遍Biến 知Tri 海hải 。 從tùng 心tâm 想tưởng 生sanh 。 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 經kinh 結kết 云vân 。 自tự 念niệm 佛Phật 從tùng 何hà 所sở 來lai 。 我ngã 亦diệc 無vô 所sở 至chí 。 我ngã 所sở 念niệm 即tức 見kiến 。 心tâm 作tác 佛Phật 心tâm 。 自tự 見kiến 心tâm 是thị 佛Phật 心tâm 。 是thị 我ngã 心tâm 見kiến 佛Phật 。 上thượng 方phương 攝nhiếp 境cảnh 歸quy 心tâm 。 下hạ 又hựu 拂phất 云vân 。 心tâm 不bất 自tự 知tri 心tâm 。 心tâm 不bất 自tự 見kiến 心tâm 。 心tâm 有hữu 想tưởng 為vi 癡si 。 無vô 想tưởng 即tức 泥Nê 洹Hoàn 。 是thị 法pháp 無vô 可khả 示thị 者giả 。 皆giai 念niệm 所sở 為vi 。 設thiết 有hữu 念niệm 亦diệc 了liễu 無vô 所sở 有hữu 空không 耳nhĩ 。 此thử 即tức 喻dụ 中trung 意ý 已dĩ 具cụ 矣hĩ 。 第đệ 三tam 心tâm 該cai 萬vạn 法pháp 。 謂vị 非phi 但đãn 一nhất 念niệm 佛Phật 。 觀quán 由do 於ư 自tự 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 佛Phật 果Quả 體thể 用dụng 。 亦diệc 不bất 離ly 心tâm 。 如như 有hữu 偈kệ 云vân 。 諸chư 佛Phật 從tùng 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 心tâm 者giả 無vô 漏lậu 名danh 清thanh 淨tịnh 。 五ngũ 道đạo 鮮tiên 潔khiết 不bất 受thọ 色sắc 有hữu 。 稱xưng 此thử 者giả 成thành 大Đại 道Đạo 。 第đệ 四tứ 結kết 勸khuyến 修tu 學học 中trung 。 既ký 萬vạn 法pháp 不bất 離ly 自tự 心tâm 。 但đãn 修tu 自tự 心tâm 萬vạn 法pháp 行hành 備bị 。 亦diệc 遣khiển 愚ngu 人nhân 妄vọng 解giải 之chi 失thất 。 謂vị 有hữu 計kế 云vân 。 萬vạn 法pháp 皆giai 心tâm 任nhậm 之chi 是thị 佛Phật 。 驅khu 馳trì 萬vạn 法pháp 豈khởi 不bất 唐đường 勞lao 。 故cố 今kim 廣quảng 明minh 心tâm 。 雖tuy 即tức 佛Phật 久cửu 翳ế 塵trần 勞lao 。 故cố 以dĩ 萬vạn 行hạnh 增tăng 修tu 。 令linh 其kỳ 瑩oánh 徹triệt 。 又hựu 但đãn 說thuyết 萬vạn 行hạnh 由do 心tâm 。 不bất 說thuyết 不bất 修tu 為vi 是thị 。 又hựu 萬vạn 法pháp 即tức 心tâm 修tu 何hà 礙ngại 心tâm 。 文văn 有hữu 十thập 句cú 。 一nhất 如như 彼bỉ 病bệnh 人nhân 非phi 杖trượng 不bất 起khởi 。 煩phiền 惱não 病bệnh 重trọng 假giả 善thiện 相tương/tướng 資tư 。 二nhị 若nhược 無vô 法pháp 水thủy 法pháp 芽nha 不bất 生sanh 。 三tam 對đối 境cảnh 忘vong 心tâm 。 即tức 六lục 塵trần 不bất 染nhiễm 。 四tứ 舊cựu 善thiện 不bất 雜tạp 新tân 善thiện 進tiến 修tu 。 可khả 謂vị 堅kiên 固cố 。 五ngũ 違vi 順thuận 不bất 干can 則tắc 坦thản 然nhiên 寬khoan 廓khuếch 。 六lục 寂tịch 照chiếu 內nội 證chứng 皎hiệu 然nhiên 無vô 瑕hà 。 七thất 觸xúc 境cảnh 了liễu 如như 無vô 不bất 鑒giám 達đạt 。 八bát 六lục 自tự 在tại 王vương 性tánh 同đồng 於ư 佛Phật 。 開khai 塵trần 發phát 用dụng 知tri 見kiến 分phân 明minh 。 九cửu 與dữ 佛Phật 同đồng 如như 體thể 周chu 法Pháp 界Giới 。 十thập 以dĩ 調điều 生sanh 十Thập 力Lực 察sát 獲hoạch 疎sơ 遺di 。 如như 是thị 修tu 心tâm 。 則tắc 圓viên 前tiền 佛Phật 法Pháp 。 第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 際tế 生sanh 下hạ 。 當đương 知tri 餘dư 文văn 相tương/tướng 顯hiển 。 第đệ 五ngũ 從tùng 此thử 下hạ 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 畔bạn 者giả 。 此thử 洲châu 南nam 際tế 表biểu 將tương 隣lân 不bất 退thoái 。 故cố 亦diệc 云vân 所sở 得đắc 。 般Bát 若Nhã 六Lục 度Độ 後hậu 邊biên 故cố 。 摩ma 利lợi 伽già 羅la 。 晉tấn 經kinh 譯dịch 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 比Bỉ 丘Khâu 海hải 幢tràng 者giả 。 業nghiệp 用dụng 深thâm 廣quảng 而nhi 高cao 出xuất 故cố 。 正chánh 心tâm 不bất 動động 如như 海hải 最tối 高cao 勝thắng 故cố 。 第đệ 六lục 海hải 幢tràng 寄ký 正chánh 心tâm 住trụ 。 文văn 但đãn 有hữu 五ngũ 。 初sơ 念niệm 教giáo 趣thú 求cầu 文văn 顯hiển 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 乃nãi 見kiến 其kỳ 人nhân 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 中trung 二nhị 。 先tiên 見kiến 敬kính 。 後hậu 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 讚tán 言ngôn 下hạ 諮tư 問vấn 。 今kim 初sơ 。 小tiểu 異dị 前tiền 來lai 。 謂vị 便tiện 見kiến 其kỳ 入nhập 定định 體thể 用dụng 。 即tức 同đồng 前tiền 文văn 正chánh 示thị 法Pháp 界Giới 下hạ 諸chư 夜dạ 神thần 類loại 多đa 如như 是thị 。 文văn 中trung 有hữu 五ngũ 。 一nhất 見kiến 入nhập 定định 相tương/tướng 。 二nhị 覩đổ 定định 勝thắng 用dụng 。 三tam 瞻chiêm 敬kính 證chứng 入nhập 。 四tứ 所sở 經kinh 時thời 分phần/phân 。 五ngũ 覩đổ 從tùng 定định 起khởi 。 今kim 初sơ 。 此thử 通thông 二nhị 定định 。 一nhất 即tức 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 謂vị 無vô 別biệt 思tư 覺giác 。 七thất 轉chuyển 已dĩ 息tức 唯duy 第đệ 八bát 識thức 持trì 身thân 定định 。 前tiền 加gia 行hành 誓thệ 願nguyện 力lực 故cố 。 令linh 於ư 定định 身thân 起khởi 諸chư 業nghiệp 用dụng 。 若nhược 圓viên 教giáo 中trung 融dung 攝nhiếp 法Pháp 界Giới 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 故cố 。 業nghiệp 用dụng 無vô 方phương 未vị 曾tằng 起khởi 念niệm 。 是thị 以dĩ 六lục 地địa 。 能năng 入nhập 滅diệt 定định 。 而nhi 起khởi 通thông 用dụng 住trụ 似tự 地địa 故cố 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 而nhi 現hiện 諸chư 威uy 義nghĩa 。 正chánh 當đương 此thử 也dã 。 二nhị 者giả 即tức 第đệ 四tứ 禪thiền 。 以dĩ 起khởi 用dụng 多đa 依y 彼bỉ 故cố 。 四tứ 禪thiền 無vô 出xuất 入nhập 息tức 。 亦diệc 無vô 覺giác 觀quán 。 內nội 淨tịnh 喜hỷ 樂lạc 諸chư 思tư 覺giác 故cố 。 通thông 表biểu 此thử 位vị 心tâm 定định 不bất 動động 故cố 。 又hựu 經kinh 行hành 地địa 側trắc 。 是thị 動động 之chi 所sở 。 而nhi 滅diệt 思tư 覺giác 者giả 。 表biểu 即tức 動động 而nhi 寂tịch 故cố 。 而nhi 言ngôn 側trắc 者giả 不bất 住trụ 行hành 故cố 。 二nhị 從tùng 其kỳ 足túc 下hạ 見kiến 定định 業nghiệp 用dụng 中trung 二nhị 。 先tiên 別biệt 明minh 身thân 分phân 作tác 用dụng 處xứ 別biệt 。 後hậu 海hải 幢tràng 比Bỉ 丘Khâu 又hựu 於ư 其kỳ 身thân 下hạ 。 總tổng 顯hiển 毛mao 孔khổng 光quang 明minh 業nghiệp 用dụng 。 今kim 初sơ 。 總tổng 十thập 四tứ 處xứ 作tác 用dụng 不bất 同đồng 。 總tổng 相tương/tướng 而nhi 明minh 。 從tùng 下hạ 至chí 上thượng 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 勝thắng 。 別biệt 則tắc 各các 表biểu 不bất 同đồng 。 一nhất 足túc 出xuất 長trưởng 者giả 等đẳng 者giả 。 足túc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 最tối 初sơ 故cố 。 多đa 顯hiển 施thi 行hành 萬vạn 行hạnh 首thủ 故cố 。 二nhị 行hành 住trụ 義nghĩa 長trưởng 者giả 行hành 之chi 長trường/trưởng 故cố 。 居cư 士sĩ 得đắc 安an 處xứ 故cố 。 婆Bà 羅La 門Môn 淨tịnh 行hạnh 故cố 。 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 利lợi 行hành 故cố 。 二nhị 膝tất 出xuất 剎sát 帝đế 利lợi 等đẳng 者giả 。 土thổ/độ 田điền 帝đế 主chủ 屈khuất 申thân 自tự 在tại 故cố 。 行hành 由do 於ư 膝tất 故cố 出xuất 淨tịnh 行hạnh 。 次thứ 前tiền 二nhị 攝nhiếp 故cố 。 說thuyết 愛ái 語ngữ 同đồng 事sự 。 三tam 腰yêu 出xuất 仙tiên 人nhân 者giả 。 腰yêu 謂vị 臍tề 輪luân 之chi 下hạ 。 氣khí 海hải 之chi 間gian 是thị 吐thổ 故cố 納nạp 新tân 。 出xuất 仙tiên 之chi 所sở 故cố 。 梵Phạm 本bổn 云vân 那na 髀bễ 曼mạn 陀đà 羅la 。 此thử 云vân 臍tề 輪luân 。 四tứ 脇hiếp 出xuất 龍long 者giả 是thị 旁bàng 生sanh 故cố 。 五ngũ 於ư 胸hung 德đức 相tương/tướng 出xuất 脩tu 羅la 者giả 。 胸hung 是thị 能năng 生sanh 能năng 滅diệt 憍kiêu 慢mạn 幻huyễn 術thuật 之chi 所sở 故cố 。 又hựu 明minh 德đức 相tương/tướng 能năng 降hàng 魔ma 故cố 。 六lục 背bối/bội 出xuất 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 背bối/bội 大Đại 乘Thừa 故cố 。 七thất 肩kiên 出xuất 夜dạ 叉xoa 等đẳng 者giả 。 肩kiên 是thị 可khả 畏úy 勇dũng 力lực 之chi 所sở 故cố 。 又hựu 是thị 荷hà 負phụ 之chi 所sở 故cố 。 為vi 守thủ 護hộ 業nghiệp 。 八bát 腹phúc 出xuất 緊khẩn 那na 羅la 等đẳng 者giả 。 鼓cổ 腹phúc 絃huyền 歌ca 音âm 樂nhạc 之chi 所sở 故cố 。 九cửu 面diện 門môn 出xuất 輪Luân 王Vương 者giả 。 布bố 十Thập 善Thiện 令linh 向hướng 佛Phật 法Pháp 故cố 。 十thập 目mục 出xuất 日nhật 輪luân 目mục 。 等đẳng 日nhật 照chiếu 故cố 。 十thập 一nhất 眉mi 間gian 出xuất 帝Đế 釋Thích 者giả 。 於ư 地địa 居cư 中trung 最tối 尊tôn 勝thắng 故cố 。 中trung 道đạo 般Bát 若Nhã 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 令linh 離ly 五ngũ 欲dục 得đắc 淨tịnh 法pháp 故cố 。 十thập 二nhị 額ngạch 出xuất 梵Phạm 王Vương 者giả 。 梵Phạm 王Vương 超siêu 欲dục 故cố 。 次thứ 於ư 眉mi 上thượng 。 又hựu 是thị 稽khể 顙tảng 請thỉnh 法pháp 之chi 所sở 故cố 。 十thập 三tam 頭đầu 出xuất 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 最tối 上thượng 首thủ 故cố 。 說thuyết 十thập 度độ 行hành 並tịnh 顯hiển 可khả 知tri 。 十thập 四tứ 頂đảnh 出xuất 佛Phật 者giả 。 尊tôn 極cực 無vô 上thượng 故cố 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 顯hiển 所sở 出xuất 身thân 語ngữ 之chi 相tướng 。 次thứ 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 彰chương 法Pháp 雨vũ 不bất 同đồng 。 後hậu 如như 是thị 下hạ 一nhất 句cú 總tổng 結kết 。 就tựu 別biệt 彰chương 法Pháp 雨vũ 中trung 。 總tổng 有hữu 三tam 十thập 二nhị 種chủng 。 前tiền 十thập 二nhị 法Pháp 雨vũ 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 餘dư 為vi 雜tạp 類loại 。 今kim 初sơ 。 一nhất 普phổ 知tri 平bình 等đẳng 法Pháp 雨vũ 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 等đẳng 。 一nhất 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 。 無vô 始thỉ 本bổn 之chi 異dị 故cố 。 二nhị 等đẳng 諸chư 佛Phật 故cố 。 三tam 生sanh 佛Phật 一nhất 性tánh 故cố 。 得đắc 此thử 三tam 等đẳng 則tắc 轉chuyển 成thành 妙diệu 覺giác 。 二nhị 普phổ 門môn 法Pháp 雨vũ 者giả 下hạ 。 十thập 法Pháp 雨vũ 即tức 十thập 住trụ 者giả 。 圓viên 教giáo 位vị 中trung 十thập 住trụ 位vị 滿mãn 。 便tiện 成thành 佛Phật 故cố 。 此thử 前tiền 更cánh 無vô 別biệt 位vị 。 此thử 約ước 以dĩ 位vị 攝nhiếp 位vị 非phi 一Nhất 乘Thừa 宗tông 。 餘dư 無vô 此thử 說thuyết 。 然nhiên 此thử 十thập 法pháp 皆giai 是thị 勸khuyến 學học 。 十thập 法pháp 已dĩ 住trụ 自tự 分phần/phân 勸khuyến 勝thắng 進tiến 故cố 。 普phổ 門môn 即tức 三tam 世thế 等đẳng 。 十thập 種chủng 智trí 慧tuệ 勸khuyến 佛Phật 灌quán 頂đảnh 。 令linh 其kỳ 進tiến 修tu 。 下hạ 皆giai 倣# 此thử 。 三tam 令linh 普phổ 學học 法Pháp 王Vương 善thiện 巧xảo 等đẳng 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 四tứ 令linh 學học 知tri 剎sát 動động 剎sát 等đẳng 。 皆giai 無vô 能năng 壞hoại 最tối 高cao 出xuất 故cố 。 五ngũ 令linh 學học 說thuyết 一nhất 即tức 多đa 說thuyết 多đa 即tức 一nhất 等đẳng 。 十thập 種chủng 廣quảng 大đại 深thâm 法Pháp 故cố 名danh 海hải 藏tạng 。 六lục 令linh 學học 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 相tướng 無vô 體thể 等đẳng 。 既ký 一nhất 切thiết 皆giai 然nhiên 。 名danh 普phổ 境cảnh 界giới 。 七thất 知tri 眾chúng 生sanh 無vô 邊biên 。 乃nãi 至chí 知tri 眾chúng 生sanh 無vô 自tự 性tánh 。 皆giai 是thị 自tự 性tánh 門môn 。 以dĩ 無vô 邊biên 等đẳng 亦diệc 入nhập 自tự 性tánh 故cố 。 八bát 了liễu 知tri 圓viên 滿mãn 。 三tam 世thế 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 是thị 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 故cố 。 九cửu 遍biến 觀quán 察sát 眾chúng 生sanh 。 界giới 等đẳng 為vi 悲bi 愍mẫn 故cố 。 十thập 誦tụng 習tập 多đa 聞văn 虛hư 閑nhàn 寂tịch 靜tĩnh 。 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 等đẳng 皆giai 為vi 積tích 集tập 。 包bao 藏tàng 於ư 法pháp 行hành 故cố 。 創sáng/sang 治trị 心tâm 地địa 故cố 名danh 新tân 學học 。 十thập 一nhất 令linh 其kỳ 勤cần 供cúng 養dường 佛Phật 。 主chủ 導đạo 世thế 間gian 為vì 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 若nhược 作tác 十Thập 地Địa 等đẳng 釋thích 類loại 可khả 思tư 準chuẩn 。 十thập 二nhị 即tức 十thập 信tín 菩Bồ 薩Tát 。 令linh 普phổ 緣duyên 如Như 來Lai 及cập 普phổ 賢hiền 。 無vô 盡tận 境cảnh 界giới 。 而nhi 生sanh 信tín 心tâm 。 分phân 明minh 現hiện 前tiền 進tiến 入nhập 位vị 故cố 。 後hậu 為vi 色sắc 界giới 下hạ 。 二nhị 十thập 法Pháp 雨vũ 。 普phổ 為vi 人nhân 天thiên 雜tạp 類loại 。 一nhất 總tổng 為vi 色sắc 界giới 眾chúng 生sanh 捨xả 外ngoại 住trụ 內nội 。 令linh 得đắc 心tâm 境cảnh 無vô 礙ngại 故cố 曰viết 普phổ 門môn 。 二nhị 偏thiên 語ngữ 初sơ 禪thiền 。 以dĩ 宿túc 習tập 多đa 慈từ 而nhi 偏thiên 己kỷ 眷quyến 屬thuộc 。 今kim 令linh 慈từ 普phổ 含hàm 福phước 無vô 窮cùng 。 三tam 即tức 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 轉chuyển 世thế 自tự 在tại 。 生sanh 十Thập 力Lực 自tự 在tại 。 四tứ 就tựu 他tha 化hóa 中trung 分phần/phân 出xuất 魔ma 眾chúng 。 魔ma 好hảo/hiếu 摧tồi 他tha 自tự 高cao 。 今kim 令linh 得đắc 慈từ 心tâm 法Pháp 幢tràng 摧tồi 其kỳ 邪tà 慢mạn 。 五ngũ 隨tùy 念niệm 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 但đãn 污ô 自tự 心tâm 故cố 。 轉chuyển 令linh 淨tịnh 念niệm 。 六lục 雖tuy 於ư 世thế 樂lạc 知tri 足túc 宜nghi 生sanh 出xuất 世thế 之chi 意ý 。 七thất 世thế 樂lạc 時thời 時thời 稱xưng 快khoái 。 不bất 及cập 法Pháp 喜hỷ 之chi 歡hoan 。 八bát 地địa 居cư 之chi 極cực 羨tiện 空không 居cư 為vi 勝thắng 。 不bất 及cập 福phước 智trí 嚴nghiêm 法pháp 性tánh 空không 。 九cửu 夜dạ 叉xoa 性tánh 多đa 暴bạo 害hại 。 故cố 令linh 歡hoan 喜hỷ 於ư 含hàm 生sanh 。 此thử 約ước 對đối 治trị 明minh 喜hỷ 。 前tiền 夜dạ 摩ma 天thiên 約ước 隨tùy 便tiện 宜nghi 。 十thập 以dĩ 彼bỉ 善thiện 奏tấu 樂nhạc 音âm 。 上thượng 德đức 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 為vi 摧tồi 壞hoại 。 今kim 令linh 得đắc 金kim 剛cang 智trí 。 無vô 所sở 不bất 摧tồi 。 無vô 不bất 圓viên 滿mãn 。 十thập 一nhất 彼bỉ 恃thị 大đại 身thân 。 而nhi 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 令linh 見kiến 法Pháp 身thân 稱xưng 法Pháp 界Giới 境cảnh 。 十thập 二nhị 彼bỉ 以dĩ 淨tịnh 眼nhãn 觀quán 海hải 。 意ý 欲dục 吞thôn 龍long 。 令linh 以dĩ 慈từ 眼nhãn 智trí 光quang 遍biến 照chiếu 機cơ 感cảm 。 十thập 三tam 隨tùy 彼bỉ 善thiện 歌ca 。 令linh 得đắc 即tức 空không 涉thiệp 有hữu 殊thù 勝thắng 世thế 智trí 。 十thập 四tứ 人nhân 王vương 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 偏thiên 對đối 治trị 。 十thập 五ngũ 龍long 多đa 恚khuể 毒độc 故cố 為vi 說thuyết 喜hỷ 。 有hữu 熱nhiệt 沙sa 等đẳng 怖bố 。 說thuyết 法Pháp 幢tràng 能năng 摧tồi 。 十thập 六lục 蟒mãng 多đa 毒độc 害hại 。 又hựu 為vi 蟲trùng 唼xiệp 食thực 無vô 休hưu 故cố 。 說thuyết 內nội 休hưu 毒độc 心tâm 外ngoại 苦khổ 休hưu 息tức 。 十thập 七thất 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 身thân 受thọ 無vô 邊biên 苦khổ 。 心tâm 念niệm 無vô 邊biên 惡ác 。 若nhược 以dĩ 正chánh 念niệm 三Tam 寶Bảo 為vi 嚴nghiêm 。 則tắc 頓đốn 脫thoát 眾chúng 苦khổ 。 十thập 八bát 畜súc 生sanh 多đa 癡si 故cố 。 十thập 九cửu 焰diễm 魔ma 鬼quỷ 卒thốt 。 互hỗ 相tương 怖bố 畏úy 。 乃nãi 至chí 王vương 身thân 。 亦diệc 有hữu 熱nhiệt 鐵thiết 鎔dong 銅đồng 等đẳng 怖bố 故cố 。 二nhị 十thập 諸chư 難nạn 者giả 。 所sở 謂vị 八bát 難nạn 及cập 在tại 人nhân 間gian 。 獄ngục 囚tù 繫hệ 閉bế 等đẳng 。 而nhi 多đa 不bất 安an 故cố 普phổ 安an 慰úy 悉tất 令linh 得đắc 入nhập 賢hiền 聖thánh 眾chúng 會hội 。 翻phiên 彼bỉ 難nạn 處xứ 。 後hậu 結kết 周chu 遍biến 稱xưng 性tánh 用dụng 故cố 。 二nhị 總tổng 顯hiển 毛mao 孔khổng 光quang 明minh 。 業nghiệp 用dụng 可khả 知tri 。 上thượng 來lai 見kiến 定định 相tương/tướng 用dụng 竟cánh 。 第đệ 三tam 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 一nhất 心tâm 下hạ 。 瞻chiêm 敬kính 證chứng 入nhập 中trung 十thập 句cú 。 初sơ 句cú 思tư 人nhân 證chứng 人nhân 法Pháp 界Giới 。 餘dư 句cú 思tư 法pháp 證chứng 法pháp 法Pháp 界Giới 於ư 中trung 初sơ 一nhất 句cú 總tổng 。 謂vị 三tam 昧muội 是thị 體thể 解giải 脫thoát 是thị 用dụng 。 體thể 用dụng 合hợp 明minh 。 二nhị 別biệt 思tư 彼bỉ 體thể 。 次thứ 二nhị 句cú 別biệt 思tư 彼bỉ 用dụng 。 一nhất 益ích 生sanh 廣quảng 多đa 。 二nhị 無vô 思tư 普phổ 遍biến 即tức 用dụng 而nhi 寂tịch 故cố 。 次thứ 二nhị 句cú 思tư 前tiền 體thể 用dụng 所sở 因nhân 。 一nhất 內nội 智trí 淨tịnh 故cố 。 二nhị 外ngoại 緣duyên 加gia 故cố 。 後hậu 三tam 句cú 思tư 其kỳ 勝thắng 進tiến 。 依y 前tiền 體thể 用dụng 進tiến 益ích 後hậu 三tam 故cố 。 第đệ 四tứ 如như 是thị 住trụ 下hạ 所sở 經kinh 時thời 分phần/phân 。 六lục 月nguyệt 六lục 日nhật 者giả 。 第đệ 六lục 住trụ 中trung 滿mãn 第đệ 六Lục 度Độ 故cố 。 以dĩ 法Pháp 味vị 資tư 神thần 故cố 。 身thân 心tâm 都đô 忘vong 不bất 覺giác 時thời 久cửu 。 第đệ 五ngũ 過quá 此thử 已dĩ 下hạ 。 明minh 出xuất 定định 者giả 所sở 作tác 訖ngật 故cố 。 第đệ 二nhị 正chánh 明minh 諮tư 問vấn 中trung 二nhị 。 先tiên 讚tán 後hậu 問vấn 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 標tiêu 讚tán 深thâm 勝thắng 。 後hậu 以dĩ 能năng 除trừ 滅diệt 下hạ 出xuất 讚tán 所sở 因nhân 。 由do 具cụ 此thử 下hạ 諸chư 因nhân 故cố 。 上thượng 云vân 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 等đẳng 。 其kỳ 中trung 云vân 能năng 令linh 增tăng 長trưởng 有hữu 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 不bất 捨xả 有hữu 為vi 故cố 。 出xuất 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 不bất 染nhiễm 有hữu 故cố 。 又hựu 上thượng 句cú 為vi 凡phàm 夫phu 。 次thứ 句cú 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 下hạ 云vân 引dẫn 發phát 菩Bồ 提Đề 。 即tức 為vi 大đại 器khí 。 第đệ 二nhị 聖thánh 者giả 此thử 三tam 昧muội 者giả 下hạ 。 正chánh 問vấn 有hữu 二nhị 問vấn 答đáp 。 先tiên 問vấn 名danh 後hậu 問vấn 用dụng 。 初sơ 中trung 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 今kim 初sơ 。 上thượng 既ký 修tu 入nhập 何hà 更cánh 問vấn 名danh 。 其kỳ 猶do 世thế 人nhân 得đắc 大đại 王vương 饍thiện 。 雖tuy 飡xan 勝thắng 味vị 何hà 必tất 知tri 名danh 。 答đáp 有hữu 三tam 名danh 者giả 。 初sơ 一nhất 從tùng 智trí 立lập 。 次thứ 一nhất 雙song 就tựu 境cảnh 智trí 。 後hậu 一nhất 雙song 融dung 境cảnh 智trí 立lập 名danh 。 普phổ 眼nhãn 捨xả 得đắc 者giả 。 般Bát 若Nhã 之chi 智trí 。 照chiếu 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 名danh 普phổ 眼nhãn 。 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 云vân 捨xả 得đắc 。 若nhược 有hữu 所sở 得đắc 。 不bất 能năng 即tức 寂tịch 而nhi 用dụng 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 無vô 所sở 不bất 得đắc 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 得đắc 心tâm 無vô 罣quái 礙ngại 。 諸chư 佛Phật 無vô 得đắc 則tắc 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 昔tích 云vân 障chướng 無vô 不bất 寂tịch 曰viết 捨xả 。 理lý 無vô 不bất 證chứng 曰viết 得đắc 。 非phi 無vô 此thử 理lý 而nhi 未vị 造tạo 玄huyền 。 二nhị 合hợp 稱xưng 中trung 般Bát 若Nhã 清thanh 淨tịnh 故cố 。 境cảnh 界giới 清thanh 淨tịnh 。 清thanh 淨tịnh 之chi 境cảnh 皆giai 般Bát 若Nhã 境cảnh 故cố 。 三tam 雙song 融dung 立lập 稱xưng 者giả 。 般Bát 若Nhã 了liễu 境cảnh 無vô 境cảnh 非phi 般Bát 若Nhã 。 何hà 所sở 不bất 嚴nghiêm 。 故cố 智trí 論luận 云vân 。 說thuyết 智trí 及cập 智trí 處xứ 俱câu 名danh 為vi 般Bát 若Nhã 。 是thị 則tắc 若nhược 般Bát 若Nhã 清thanh 淨tịnh 若nhược 境cảnh 清thanh 淨tịnh 。 無vô 二nhị 無vô 二nhị 分phần 無vô 別biệt 無vô 斷đoạn 故cố 。 故cố 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 一nhất 切thiết 莊trang 嚴nghiêm 。 名danh 普phổ 莊trang 嚴nghiêm 。 及cập 攝nhiếp 眷quyến 屬thuộc 可khả 知tri 。 二nhị 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 言ngôn 聖thánh 者giả 下hạ 向hướng 境cảnh 界giới 中trung 。 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 問vấn 云vân 唯duy 如như 是thị 者giả 。 上thượng 所sở 目mục 覩đổ 頗phả 已dĩ 修tu 入nhập 視thị 聽thính 之chi 外ngoại 。 更cánh 希hy 異dị 聞văn 。 後hậu 答đáp 中trung 皆giai 示thị 上thượng 來lai 。 之chi 所sở 不bất 及cập 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 明minh 於ư 器khí 世thế 間gian 無vô 礙ngại 。 次thứ 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 下hạ 於ư 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 無vô 礙ngại 。 後hậu 大đại 悲bi 攝nhiếp 受thọ 。 下hạ 於ư 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 無vô 礙ngại 。 其kỳ 中trung 見kiến 佛Phật 亦diệc 為vi 攝nhiếp 生sanh 故cố 。 文văn 並tịnh 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 中trung 。 初sơ 謙khiêm 己kỷ 知tri 一nhất 。 後hậu 如như 諸chư 下hạ 推thôi 勝thắng 中trung 二nhị 。 先tiên 舉cử 彼bỉ 所sở 知tri 。 後hậu 而nhi 我ngã 下hạ 顯hiển 不bất 能năng 測trắc 。 第đệ 四tứ 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 中trung 。 處xử 名danh 海hải 潮triều 者giả 。 但đãn 言ngôn 有hữu 處xứ 。 則tắc 猶do 是thị 前tiền 國quốc 顯hiển 方phương 便tiện 行hành 不bất 離ly 般Bát 若Nhã 故cố 。 言ngôn 海hải 潮triều 者giả 。 謂vị 潮triều 所sở 至chí 處xứ 。 顯hiển 方phương 便tiện 就tựu 機cơ 不bất 過quá 限hạn 故cố 。 亦diệc 將tương 入nhập 生sanh 死tử 海hải 以dĩ 濟tế 物vật 故cố 。 能năng 知tri 三tam 世thế 。 佛Phật 法Pháp 海hải 故cố 。 故cố 上thượng 法Pháp 門môn 名danh 為vi 海Hải 藏Tạng 。 園viên 名danh 普phổ 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 約ước 相tương/tướng 廣quảng 有hữu 眾chúng 嚴nghiêm 故cố 。 約ước 表biểu 以dĩ 生sanh 死tử 為vi 園viên 苑uyển 。 萬vạn 行hạnh 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 又hựu 文văn 義nghĩa 相tương 隨tùy 等đẳng 莊trang 嚴nghiêm 總tổng 持trì 無vô 漏lậu 法pháp 故cố 。 友hữu 名danh 休hưu 捨xả 者giả 。 此thử 云vân 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 亦diệc 云vân 希hy 望vọng 。 亦diệc 云vân 滿mãn 願nguyện 。 謂vị 隨tùy 眾chúng 生sanh 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 希hy 望vọng 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 亦diệc 能năng 圓viên 滿mãn 性tánh 相tướng 法pháp 故cố 。 前tiền 般Bát 若Nhã 了liễu 真chân 故cố 寄ký 比Bỉ 丘Khâu 。 此thử 以dĩ 慈từ 心tâm 方phương 便tiện 入nhập 俗tục 故cố 。 寄ký 優Ưu 婆Bà 夷Di 矣hĩ (# 已dĩ 下hạ 六lục 十thập 四tứ 經kinh )# 第đệ 七thất 休hưu 捨xả 優Ưu 婆Bà 夷Di 寄ký 不bất 退thoái 住trụ 文văn 中trung 具cụ 六lục 。 第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 念niệm 前tiền 友hữu 教giáo 文văn 有hữu 十thập 句cú 。 前tiền 五ngũ 集tập 經kinh 者giả 序tự 。 後hậu 五ngũ 正chánh 陳trần 所sở 念niệm 可khả 知tri 。 二nhị 漸tiệm 次thứ 下hạ 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 亦diệc 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 見kiến 普phổ 莊trang 嚴nghiêm 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 中trung 三tam 。 初sơ 見kiến 次thứ 敬kính 後hậu 諮tư 。 問vấn 前tiền 中trung 二nhị 。 先tiên 見kiến 依y 報báo 殊thù 勝thắng 。 有hữu 十thập 事sự 莊trang 嚴nghiêm 。 一nhất 寶bảo 牆tường 圍vi 繞nhiễu 。 二nhị 一nhất 切thiết 寶bảo 樹thụ 。 下hạ 林lâm 樹thụ 行hàng 列liệt 。 三tam 其kỳ 地địa 下hạ 堂đường 閣các 崇sùng 麗lệ 。 四tứ 一nhất 萬vạn 浴dục 池trì 下hạ 浴dục 沼chiểu 清thanh 華hoa 。 五ngũ 其kỳ 中trung 復phục 有hữu 。 百bách 萬vạn 陂bi 下hạ 。 映ánh 帶đái 池trì 流lưu 。 六lục 園viên 中trung 復phục 有hữu 廣quảng 大đại 下hạ 。 嚴nghiêm 敷phu 殿điện 座tòa 。 即tức 別biệt 明minh 善thiện 友hữu 所sở 坐tọa 。 先tiên 殿điện 後hậu 座tòa 可khả 知tri 。 七thất 園viên 中trung 復phục 有hữu 下hạ 羅la 以dĩ 帳trướng 網võng 先tiên 帳trướng 後hậu 網võng 。 八bát 有hữu 百bách 萬vạn 大đại 光quang 下hạ 耀diệu 以dĩ 光quang 明minh 。 九cửu 常thường 雨vũ 下hạ 雨vũ 散tán 雜tạp 嚴nghiêm 。 十thập 百bách 萬vạn 天thiên 子tử 下hạ 凡phàm 聖thánh 欣hân 敬kính 。 二nhị 時thời 休hưu 捨xả 下hạ 明minh 見kiến 正chánh 報báo 端đoan 嚴nghiêm 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 正chánh 報báo 殊thù 常thường 。 二nhị 百bách 千thiên 億ức 下hạ 十thập 方phương 雲vân 仰ngưỡng 。 三tam 其kỳ 有hữu 見kiến 此thử 。 下hạ 業nghiệp 用dụng 難nan 測trắc 。 四tứ 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 。 入nhập 下hạ 正chánh 見kiến 身thân 儀nghi 。 二nhị 往vãng 詣nghệ 其kỳ 所sở 下hạ 設thiết 敬kính 。 三tam 白bạch 言ngôn 聖thánh 者giả 下hạ 諮tư 問vấn 法Pháp 要yếu 。 文văn 並tịnh 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 休hưu 捨xả 告cáo 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 略lược 無vô 稱xưng 讚tán 。 但đãn 有hữu 正chánh 示thị 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 舉cử 法Pháp 門môn 體thể 用dụng 。 二nhị 窮cùng 因nhân 淺thiển 深thâm 。 三tam 顯hiển 果quả 久cửu 近cận 。 四tứ 彰chương 法pháp 名danh 字tự 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 總tổng 舉cử 體thể 用dụng 名danh 。 下hạ 當đương 顯hiển 用dụng 約ước 不bất 空không 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 下hạ 別biệt 明minh 勝thắng 用dụng 。 於ư 中trung 三tam 。 一nhất 明minh 益ích 物vật 不bất 空không 用dụng 。 先tiên 反phản 後hậu 順thuận 。 見kiến 皆giai 不bất 退thoái 者giả 。 顯hiển 若nhược 得đắc 方phương 便tiện 至chí 不bất 退thoái 住trụ 故cố 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 東đông 方phương 下hạ 。 諸chư 佛Phật 被bị 益ích 用dụng 。 以dĩ 與dữ 三Tam 寶Bảo 同đồng 住trụ 故cố 。 與dữ 我ngã 住trụ 皆giai 悉tất 不bất 空không 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 此thử 下hạ 引dẫn 證chứng 不bất 空không 。 現hiện 與dữ 同đồng 住trụ 皆giai 不bất 退thoái 故cố 。 亦diệc 表biểu 方phương 便tiện 入nhập 俗tục 。 則tắc 八bát 萬vạn 塵trần 勞lao 皆giai 成thành 。 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 二nhị 窮cùng 因nhân 淺thiển 深thâm 中trung 。 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 二nhị 。 先tiên 約ước 因nhân 緣duyên 答đáp 。 婆bà 樓lâu 那na 者giả 。 此thử 云vân 水thủy 也dã 。 總tổng 三tam 十thập 六lục 恆hằng 者giả 。 近cận 佛Phật 既ký 多đa 發phát 心tâm 已dĩ 久cửu 。 而nhi 要yếu 言ngôn 三tam 十thập 六lục 者giả 。 顯hiển 已dĩ 過quá 前tiền 六lục 位vị 。 位vị 位vị 具cụ 修tu 六Lục 度Độ 。 六lục 六lục 三tam 十thập 六lục 。 皆giai 是thị 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 故cố 云vân 爾nhĩ 耳nhĩ 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 有hữu 此thử 數số 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 發phát 心tâm 下hạ 。 約ước 心tâm 量lượng 答đáp 。 意ý 顯hiển 發phát 心tâm 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 。 亦diệc 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 無vô 初sơ 際tế 。 從tùng 癡si 有hữu 愛ái 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 癡si 愛ái 無vô 初sơ 。 心tâm 亦diệc 無vô 終chung 故cố 。 三tam 顯hiển 果quả 久cửu 近cận 中trung 。 亦diệc 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 明minh 無vô 齊tề 限hạn 故cố 。 不bất 應ưng 作tác 久cửu 近cận 之chi 問vấn 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 反phản 釋thích 無vô 齊tề 限hạn 。 於ư 中trung 先tiên 別biệt 明minh 二nhị 十thập 四tứ 句cú 。 初sơ 八bát 化hóa 生sanh 。 次thứ 六lục 供cung 佛Phật 。 次thứ 四tứ 嚴nghiêm 剎sát 。 後hậu 六lục 持trì 法Pháp 。 後hậu 如như 是thị 略lược 說thuyết 下hạ 總tổng 顯hiển 。 二nhị 欲dục 教giáo 化hóa 調điều 伏phục 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 下hạ 。 順thuận 釋thích 無vô 齊tề 限hạn 。 亦diệc 有hữu 別biệt 有hữu 總tổng 可khả 知tri 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 普phổ 入nhập 下hạ 。 總tổng 結kết 無vô 盡tận 此thử 同đồng 初Sơ 地Địa 十thập 無vô 盡tận 句cú 。 眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 故cố 。 成thành 佛Phật 無vô 期kỳ 。 若nhược 爾nhĩ 豈khởi 都đô 無vô 成thành 耶da 。 因nhân 此thử 略lược 辨biện 成thành 不bất 成thành 義nghĩa 。 勒lặc 為vi 四tứ 句cú 。 一nhất 以dĩ 向hướng 約ước 因nhân 緣duyên 厚hậu 薄bạc 。 對đối 今kim 無vô 盡tận 則tắc 有hữu 始thỉ 而nhi 無vô 成thành 。 此thử 約ước 悲bi 門môn 得đắc 果quả 不bất 捨xả 因nhân 故cố 。 二nhị 以dĩ 稱xưng 法Pháp 界Giới 發phát 心tâm 故cố 。 不bất 見kiến 初sơ 相tương/tướng 方phương 為vi 真chân 成thành 。 則tắc 無vô 始thỉ 而nhi 有hữu 終chung 。 此thử 約ước 智trí 說thuyết 。 三tam 悲bi 智trí 合hợp 明minh 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 不bất 妨phương 始thỉ 終chung 。 前tiền 後hậu 諸chư 文văn 其kỳ 例lệ 非phi 一nhất 。 四tứ 約ước 稱xưng 性tánh 之chi 談đàm 。 則tắc 無vô 終chung 無vô 始thỉ 故cố 。 天thiên 女nữ 云vân 。 但đãn 以dĩ 世thế 俗tục 文văn 字tự 數số 故cố 。 說thuyết 有hữu 三tam 世thế 。 非phi 謂vị 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 去khứ 來lai 今kim 。 故cố 下hạ 大đại 願nguyện 精tinh 進tấn 夜dạ 神thần 云vân 。 不bất 可khả 以dĩ 生sanh 死tử 中trung 長trường 短đoản 劫kiếp 數số 。 分phân 別biệt 菩Bồ 薩Tát 智trí 輪luân 等đẳng 。 喻dụ 斯tư 四tứ 句cú 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 欲dục 成thành 即tức 念niệm 念niệm 成thành 。 常thường 成thành 常thường 不bất 成thành 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 四tứ 彰chương 法pháp 名danh 字tự 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 答đáp 云vân 離ly 憂ưu 安an 隱ẩn 幢tràng 者giả 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 大đại 悲bi 高cao 顯hiển 所sở 以dĩ 稱xưng 幢tràng 。 其kỳ 有hữu 見kiến 者giả 。 離ly 業nghiệp 惑hoặc 苦khổ 。 不bất 退thoái 菩Bồ 提Đề 。 是thị 謂vị 離ly 憂ưu 安an 隱ẩn 。 二nhị 者giả 即tức 智trí 之chi 悲bi 涉thiệp 苦khổ 安an 隱ẩn 。 即tức 悲bi 之chi 智trí 多đa 劫kiếp 無vô 憂ưu 。 雙song 摧tồi 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 特đặc 出xuất 凡phàm 小tiểu 之chi 外ngoại 故cố 名danh 幢tràng 矣hĩ 。 第đệ 四tứ 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 可khả 知tri 。 第đệ 五ngũ 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 中trung 。 言ngôn 海hải 潮triều 之chi 處xứ 者giả 。 但đãn 約ước 大đại 悲bi 攝nhiếp 物vật 無vô 失thất 。 受thọ 童đồng 真chân 名danh 故cố 。 不bất 異dị 前tiền 處xứ 國quốc 名danh 那na 羅la 素tố 者giả 。 此thử 云vân 不bất 懶lãn 惰nọa 。 動động 剎sát 持trì 剎sát 觀quán 剎sát 詣nghệ 剎sát 。 無vô 休hưu 息tức 故cố 。 仙tiên 人nhân 名danh 毘tỳ 目mục 瞿cù 沙sa 者giả 。 梵Phạm 言ngôn 猶do 略lược 。 若nhược 具cụ 應ưng 云vân 毘tỳ 目mục 多đa 羅la 涅niết 懼cụ 沙sa 。 此thử 翻phiên 名danh 最tối 上thượng 無vô 恐khủng 怖bố 聲thanh 。 亦diệc 云vân 毘tỳ 沙sa 摩ma 。 此thử 云vân 無vô 怖bố 畏úy 。 烏ô 多đa 羅la 此thử 云vân 上thượng 。 涅niết 瞿cù 婆bà 此thử 云vân 出xuất 聲thanh 。 二nhị 譯dịch 大đại 同đồng 。 謂vị 常thường 出xuất 增tăng 上thượng 無vô 怖bố 畏úy 聲thanh 。 安an 眾chúng 生sanh 故cố 。 彼bỉ 住trụ 文văn 云vân 出xuất 廣quảng 大đại 遍biến 滿mãn 音âm 。 以dĩ 童đồng 真chân 清thanh 潔khiết 無vô 漏lậu 故cố 。 寄ký 仙tiên 人nhân 表biểu 之chi 。 第đệ 八bát 毘tỳ 目mục 仙tiên 人nhân 寄ký 童đồng 真chân 住trụ 。 六lục 段đoạn 初sơ 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 。 初sơ 念niệm 前tiền 友hữu 教giáo 。 有hữu 十thập 二nhị 句cú 。 前tiền 二nhị 總tổng 明minh 順thuận 前tiền 解giải 行hành 。 後hậu 十thập 依y 前tiền 增tăng 進tiến 勝thắng 心tâm 。 前tiền 四tứ 約ước 福phước 。 後hậu 六lục 約ước 智trí 。 第đệ 二nhị 見kiến 一nhất 大đại 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 中trung 三tam 。 先tiên 見kiến 次thứ 敬kính 後hậu 諮tư 問vấn 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 見kiến 依y 報báo 。 樹thụ 名danh 波ba 吒tra 羅la 者giả 。 正chánh 如như 此thử 方phương 楸# 樹thụ 。 尼ni 拘câu 律luật 者giả 。 如như 此thử 方phương 柳liễu 樹thụ 子tử 以dĩ 枇# 杷ba 。 餘dư 如như 音âm 義nghĩa 。 後hậu 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 見kiến 彼bỉ 下hạ 見kiến 正chánh 報báo 。 領lãnh 徒đồ 一nhất 萬vạn 者giả 。 表biểu 萬vạn 行hạnh 故cố 。 二nhị 善thiện 財tài 見kiến 已dĩ 下hạ 設thiết 敬kính 稱xưng 讚tán 。 於ư 中trung 三tam 。 先tiên 身thân 敬kính 。 次thứ 言ngôn 讚tán 。 見kiến 夷di 險hiểm 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 夷di 平bình 。 生sanh 死tử 為vi 險hiểm 難nạn 。 又hựu 二nhị 皆giai 為vi 險hiểm 。 不bất 住trụ 為vi 夷di 。 餘dư 可khả 知tri 。 後hậu 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 下hạ 重trọng/trùng 明minh 身thân 敬kính 。 將tương 欲dục 問vấn 故cố 。 三tam 白bạch 言ngôn 聖thánh 者giả 下hạ 諮tư 問vấn 法Pháp 要yếu 。 第đệ 三tam 時thời 毘tỳ 目mục 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 中trung 二nhị 。 先tiên 稱xưng 讚tán 法Pháp 器khí 。 後hậu 正chánh 授thọ 法Pháp 要yếu 。 今kim 初sơ 中trung 四tứ 。 一nhất 總tổng 讚tán 發phát 心tâm 。 示thị 徒đồ 眾chúng 者giả 令linh 敬kính 學học 故cố 。 次thứ 善thiện 男nam 子tử 此thử 童đồng 子tử 下hạ 。 別biệt 讚tán 發phát 心tâm 之chi 相tướng 。 三tam 時thời 諸chư 仙tiên 眾chúng 。 下hạ 眷quyến 屬thuộc 敬kính 讚tán 。 言ngôn 險hiểm 易dị 者giả 。 易dị 亦diệc 平bình 也dã 。 四tứ 時thời 毘tỳ 目mục 下hạ 述thuật 讚tán 結kết 果quả 。 第đệ 二nhị 時thời 毘tỳ 目mục 瞿cù 沙sa 告cáo 善thiện 財tài 下hạ 。 正chánh 授thọ 法Pháp 要yếu 。 文văn 中trung 有hữu 六lục 。 初sơ 示thị 法pháp 名danh 體thể 。 童đồng 真chân 淨tịnh 智trí 。 變biến 化hóa 自tự 在tại 。 高cao 出xuất 功công 用dụng 之chi 表biểu 所sở 以dĩ 名danh 幢tràng 。 相tương/tướng 惑hoặc 不bất 動động 故cố 云vân 無vô 勝thắng 。 即tức 此thử 摧tồi 惑hoặc 亦diệc 名danh 幢tràng 義nghĩa 。 二nhị 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 下hạ 徵trưng 其kỳ 境cảnh 界giới 。 三tam 時thời 毘tỳ 目mục 下hạ 授thọ 令linh 證chứng 知tri 。 摩ma 頂đảnh 顯hiển 加gia 持trì 之chi 相tướng 。 執chấp 手thủ 表biểu 授thọ 與dữ 之chi 義nghĩa 。 相tương/tướng 攝nhiếp 有hữu 力lực 故cố 。 所sở 見kiến 可khả 知tri 。 四tứ 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 無vô 勝thắng 下hạ 。 得đắc 解giải 脫thoát 益ích 文văn 有hữu 十thập 句cú 五ngũ 對đối 。 謂vị 為vi 五ngũ 法pháp 照chiếu 得đắc 五ngũ 種chủng 益ích 。 能năng 照chiếu 皆giai 是thị 無vô 勝thắng 幢tràng 之chi 別biệt 名danh 。 然nhiên 初sơ 對đối 為vi 總tổng 餘dư 四tứ 為vi 別biệt 。 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 且thả 初sơ 總tổng 對đối 。 由do 見kiến 彼bỉ 真chân 智trí 作tác 用dụng 。 即tức 知tri 是thị 法Pháp 界Giới 體thể 。 上thượng 寂tịch 而nhi 遍biến 照chiếu 故cố 云vân 。 三tam 昧muội 光quang 明minh 。 二nhị 即tức 上thượng 所sở 得đắc 。 三tam 昧muội 光quang 明minh 。 乃nãi 是thị 能năng 照chiếu 之chi 智trí 作tác 用dụng 。 無vô 盡tận 之chi 寂tịch 照chiếu 故cố 。 得đắc 所sở 照chiếu 十thập 方phương 智trí 。 總tổng 持trì 之chi 明minh 鑑giám 無vô 遺di 。 三tam 即tức 上thượng 總tổng 持trì 以dĩ 智trí 為vi 體thể 。 堅kiên 利lợi 圓viên 滿mãn 。 由do 得đắc 此thử 故cố 。 能năng 令linh 自tự 心tâm 障chướng 淨tịnh 智trí 明minh 。 為vi 寂tịch 照chiếu 之chi 光quang 。 四tứ 得đắc 上thượng 淨tịnh 智trí 般Bát 若Nhã 。 則tắc 無vô 行hành 不bất 嚴nghiêm 無vô 德đức 不bất 備bị 為vi 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 。 此thử 光quang 照chiếu 心tâm 能năng 照chiếu 如Như 來Lai 法pháp 性tánh 。 空không 中trung 包bao 含hàm 圓viên 滿mãn 。 正chánh 受thọ 現hiện 前tiền 。 五ngũ 上thượng 虛Hư 空Không 藏Tạng 輪luân 。 即tức 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 圓viên 滿mãn 寂tịch 照chiếu 。 以dĩ 此thử 照chiếu 心tâm 。 則tắc 智trí 窮cùng 三tam 世thế 無vô 盡tận 法pháp 源nguyên 。 此thử 約ước 展triển 轉chuyển 釋thích 。 若nhược 約ước 能năng 照chiếu 皆giai 是thị 總tổng 中trung 別biệt 義nghĩa 。 則tắc 不bất 相tương 躡niếp 義nghĩa 不bất 異dị 前tiền 。 而nhi 其kỳ 所sở 得đắc 即tức 三tam 時thời 中trung 事sự 。 五ngũ 時thời 彼bỉ 仙tiên 人nhân 。 放phóng 善thiện 財tài 下hạ 。 明minh 捨xả 加gia 持trì 所sở 作tác 託thác 故cố 。 還hoàn 在tại 本bổn 處xứ 者giả 。 不bất 移di 本bổn 處xứ 。 而nhi 遍biến 十thập 方phương 處xứ 。 既ký 還hoàn 本bổn 時thời 亦diệc 多đa 劫kiếp 。 未vị 逾du 一nhất 日nhật 故cố 。 近cận 遠viễn 無vô 礙ngại 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 。 皆giai 圓viên 教giáo 善thiện 友hữu 法Pháp 門môn 之chi 力lực 。 是thị 以dĩ 善thiện 財tài 一nhất 生sanh 能năng 辦biện 多đa 劫kiếp 之chi 行hành 。 普phổ 賢hiền 位vị 內nội 或hoặc 經kinh 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 。 非phi 但đãn 三tam 祇kỳ 。 皆giai 法pháp 力lực 加gia 持trì 。 不bất 應ưng 以dĩ 時thời 以dĩ 處xứ 定định 斯tư 玄huyền 旨chỉ 。 六lục 時thời 彼bỉ 仙tiên 人nhân 告cáo 下hạ 。 明minh 言ngôn 承thừa 領lãnh 可khả 知tri 。 第đệ 四tứ 仙tiên 人nhân 言ngôn 下hạ 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 第đệ 五ngũ 善thiện 男nam 子tử 於ư 此thử 下hạ 。 指chỉ 示thị 後hậu 友hữu 。 伊y 沙sa 那na 者giả 。 此thử 云vân 長trường/trưởng 直trực 。 謂vị 里lý 巷hạng 徑kính 永vĩnh 。 表biểu 善thiện 知tri 三tam 際tế 故cố 長trường/trưởng 。 善thiện 知tri 勝thắng 義nghĩa 故cố 直trực 。 婆Bà 羅La 門Môn 勝thắng 熱nhiệt 者giả 。 於ư 五ngũ 熱nhiệt 中trung 成thành 勝thắng 行hành 故cố 。 表biểu 體thể 煩phiền 惱não 熱nhiệt 。 成thành 勝thắng 德đức 故cố 。 不bất 染nhiễm 煩phiền 惱não 成thành 淨tịnh 行hạnh 故cố 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 六lục
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển 56

❖
Phiên âm: 22/3/2016 ◊ Cập nhật: 22/3/2016