大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 五ngũ
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển 35

唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn


第đệ 三tam 攝nhiếp 報báo 果quả 利lợi 益ích 勝thắng 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 明minh 在tại 家gia 果quả 。 後hậu 是thị 菩Bồ 薩Tát 若nhược 欲dục 。 下hạ 出xuất 家gia 果quả 。 前tiền 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 上thượng 勝thắng 身thân 顯hiển 其kỳ 報báo 勝thắng 。 後hậu 能năng 以dĩ 大đại 施thí 下hạ 。 明minh 上thượng 勝thắng 果quả 顯hiển 其kỳ 行hành 勝thắng 。 今kim 初sơ 閻Diêm 浮Phù 王vương 者giả 。 即tức 鐵thiết 輪Luân 王Vương 。 然nhiên 瓔anh 珞lạc 仁nhân 王vương 。 地địa 前tiền 四tứ 位vị 已dĩ 配phối 四tứ 輪luân 。 今kim 在tại 初Sơ 地Địa 方phương 作tác 鐵thiết 輪luân 。 正chánh 明minh 皆giai 寄ký 不bất 可khả 定định 執chấp 。 常thường 護hộ 正Chánh 法Pháp 。 應ưng 是thị 行hành 勝thắng 。 如như 何hà 論luận 主chủ 將tương 屬thuộc 身thân 勝thắng 。 護hộ 法Pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 護hộ 國quốc 正Chánh 法Pháp 。 則tắc 賞thưởng 罰phạt 以dĩ 宜nghi 。 二nhị 護hộ 佛Phật 正Chánh 法Pháp 護hộ 教giáo 理lý 等đẳng 興hưng 建kiến 擯bấn 斥xích 。 論luận 依y 初sơ 義nghĩa 。 二nhị 上thượng 勝thắng 果quả 者giả 。 依y 前tiền 王vương 報báo 起khởi 於ư 勝thắng 行hành 。 是thị 身thân 之chi 果quả 。 於ư 中trung 二nhị 。 初sơ 行hành 後hậu 願nguyện 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 一nhất 大đại 悲bi 利lợi 他tha 。 謂vị 若nhược 施thí 若nhược 攝nhiếp 。 二nhị 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 下hạ 不bất 失thất 自tự 利lợi 。 正chánh 作tác 利lợi 他tha 業nghiệp 時thời 。 即tức 不bất 離ly 念niệm 佛Phật 等đẳng 故cố 。 謂vị 利lợi 他tha 事sự 中trung 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 故cố 。 成thành 大đại 恭cung 敬kính 事sự 不bất 生sanh 分phân 別biệt 故cố 。 除trừ 諸chư 妄vọng 想tưởng 順thuận 理lý 合hợp 體thể 。 故cố 云vân 不bất 離ly 。 所sở 念niệm 有hữu 十thập 一nhất 論luận 分phân 為vi 四tứ 。 一nhất 初sơ 三tam 是thị 上thượng 念niệm 三Tam 寶Bảo 。 在tại 已dĩ 上thượng 故cố 不bất 離ly 三tam 輪luân 故cố 。 次thứ 一nhất 是thị 同đồng 法pháp 念niệm 。 次thứ 三tam 功công 德đức 念niệm 。 一nhất 自tự 身thân 他tha 身thân 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 二nhị 度độ 行hành 自tự 體thể 。 三tam 諸chư 地địa 轉chuyển 勝thắng 故cố 。 後hậu 四tứ 求cầu 義nghĩa 念niệm 佛Phật 。 以dĩ 力lực 等đẳng 是thị 真chân 實thật 究cứu 竟cánh 義nghĩa 故cố 。 已dĩ 所sở 求cầu 故cố 。 二nhị 復phục 作tác 下hạ 明minh 願nguyện 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 前tiền 七thất 自tự 德đức 。 後hậu 四tứ 攝nhiếp 化hóa 。 前tiền 中trung 此thử 云vân 殊thù 勝thắng 。 論luận 經kinh 名danh 大đại 餘dư 名danh 並tịnh 同đồng 。 首thủ 唯duy 是thị 總tổng 。 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 位vị 尊tôn 高cao 故cố 。 妙diệu 等đẳng 唯duy 別biệt 。 勝thắng 大đại 亦diệc 總tổng 亦diệc 別biệt 故cố 。 首thủ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 勝thắng 首thủ 光quang 明minh 功công 德đức 故cố 。 二nhị 殊thù 勝thắng 首thủ 獨độc 無vô 二nhị 故cố 。 勝thắng 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 妙diệu 智trí 自tự 在tại 勝thắng 故cố 。 二nhị 微vi 妙diệu 。 離ly 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 自tự 在tại 勝thắng 故cố 。 殊thù 勝thắng 亦diệc 二nhị 。 一nhất 上thượng 無vô 與dữ 等đẳng 故cố 。 二nhị 無vô 上thượng 無vô 能năng 過quá 故cố 。 後hậu 四tứ 中trung 。 初sơ 一nhất 約ước 教giáo 。 謂vị 導đạo 者giả 於ư 阿a 含hàm 中trung 分phân 別biệt 法pháp 義nghĩa 正chánh 說thuyết 故cố 。 餘dư 三tam 顯hiển 證chứng 。 將tương 者giả 令linh 他tha 得đắc 證chứng 義nghĩa 。 滅diệt 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 此thử 約ước 斷đoạn 德đức 。 後hậu 二nhị 約ước 智trí 。 前tiền 因nhân 後hậu 果quả 。 師sư 者giả 教giáo 令linh 入nhập 正Chánh 道Đạo 故cố 。 後hậu 句cú 以dĩ 大đại 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 教giáo 化hóa 故cố 。 第đệ 二nhị 出xuất 家gia 果quả 中trung 二nhị 。 初sơ 捨xả 俗tục 出xuất 家gia 。 後hậu 既ký 出xuất 家gia 下hạ 修tu 行hành 剋khắc 證chứng 。 禪thiền 定định 勝thắng 業nghiệp 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 三tam 昧muội 勝thắng 即tức 勝thắng 定định 體thể 。 二nhị 三tam 昧muội 所sở 作tác 勝thắng 。 謂vị 因nhân 三tam 昧muội 得đắc 見kiến 佛Phật 等đẳng 。 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 明minh 其kỳ 二nhị 利lợi 分phân 為vi 三tam 對đối 。 初sơ 六lục 句cú 橫hoạnh/hoành 論luận 二nhị 利lợi 。 初sơ 二nhị 自tự 利lợi 。 一nhất 見kiến 百bách 佛Phật 者giả 。 十thập 方phương 各các 十thập 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 。 能năng 於ư 種chủng 種chủng 。 國quốc 土độ 見kiến 百bách 如Như 來Lai 。 寄ký 位vị 顯hiển 百bách 。 理lý 實thật 如như 前tiền 見kiến 多đa 佛Phật 也dã 。 二nhị 知tri 神thần 力lực 。 論luận 意ý 取thủ 神thần 力lực 所sở 加gia 。 說thuyết 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 上thượng 二nhị 處xứ 。 修tu 習tập 智trí 慧tuệ 。 次thứ 四tứ 利lợi 他tha 。 初sơ 一nhất 有hữu 信tín 機cơ 者giả 動động 剎sát 現hiện 通thông 。 次thứ 三tam 有hữu 悟ngộ 機cơ 者giả 。 往vãng 剎sát 光quang 照chiếu 正chánh 授thọ 以dĩ 法pháp 。 次thứ 有hữu 二nhị 句cú 竪thụ 論luận 二nhị 利lợi 。 一nhất 自tự 攝nhiếp 勝thắng 生sanh 。 瑜du 伽già 云vân 。 若nhược 欲dục 留lưu 命mạng 能năng 住trụ 百bách 劫kiếp 。 二nhị 三Tam 明Minh 窮cùng 照chiếu 示thị 物vật 善thiện 惡ác 。 後hậu 三tam 句cú 。 一nhất 對đối 明minh 二nhị 利lợi 速tốc 疾tật 。 一nhất 為vi 增tăng 長trưởng 自tự 智trí 。 思tư 惟duy 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 二nhị 分phần 身thân 速tốc 疾tật 作tác 多đa 利lợi 益ích 故cố 。 第đệ 四tứ 願nguyện 智trí 果quả 。 正chánh 願nguyện 久cửu 積tích 以dĩ 智trí 內nội 證chứng 故cố 。 其kỳ 自tự 在tại 示thị 現hiện 。 難nan 可khả 窮cùng 究cứu 。 則tắc 顯hiển 上thượng 來lai 百bách 數số 彰chương 地địa 階giai 差sai 非phi 定định 爾nhĩ 也dã 。 今kim 行hành 合hợp 法Pháp 界Giới 。 是thị 圓viên 融dung 實thật 德đức 故cố 云vân 過quá 此thử 。 論luận 後hậu 結kết 云vân 。 略lược 說thuyết 諸chư 地địa 各các 有hữu 因nhân 體thể 果quả 相tương/tướng 者giả 。 以dĩ 此thử 地địa 中trung 相tương 及cập 得đắc 果quả 。 類loại 後hậu 九cửu 地địa 也dã 。 因nhân 即tức 是thị 相tương/tướng 體thể 即tức 是thị 得đắc 果quả 。 名danh 不bất 殊thù 應ưng 知tri 。 此thử 三tam 通thông 於ư 下hạ 九cửu 。 所sở 以dĩ 於ư 此thử 結kết 者giả 。 顯hiển 上thượng 廣quảng 說thuyết 不bất 出xuất 此thử 故cố 。 第đệ 二nhị 應ưng 頌tụng 四tứ 十thập 六lục 偈kệ 半bán 分phân 為vi 二nhị 別biệt 。 初sơ 正chánh 頌tụng 前tiền 後hậu 二nhị 結kết 說thuyết 。 前tiền 中trung 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 十thập 一nhất 偈kệ 頌tụng 初sơ 住trụ 分phần/phân 。 於ư 中trung 四tứ 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 依y 何hà 身thân 。 次thứ 四tứ 頌tụng 半bán 為vi 何hà 義nghĩa 。 次thứ 二nhị 頌tụng 以dĩ 何hà 因nhân 。 後hậu 三tam 頌tụng 有hữu 何hà 相tương/tướng 。 第đệ 二nhị 五ngũ 偈kệ 頌tụng 釋thích 名danh 分phần/phân 。 初sơ 二nhị 偈kệ 半bán 頌tụng 喜hỷ 相tương/tướng 。 餘dư 頌tụng 喜hỷ 因nhân 。 於ư 中trung 先tiên 半bán 偈kệ 頌tụng 念niệm 當đương 得đắc 。 後hậu 二nhị 頌tụng 念niệm 現hiện 得đắc 。 第đệ 三tam 有hữu 六lục 頌tụng 。 頌tụng 安an 住trụ 地địa 分phần/phân 。 初sơ 五ngũ 句cú 頌tụng 信tín 心tâm 成thành 就tựu 。 次thứ 七thất 句cú 頌tụng 。 修tu 行hành 成thành 就tựu 。 後hậu 三tam 偈kệ 頌tụng 。 迴hồi 向hướng 成thành 就tựu 。 第đệ 四tứ 恆hằng 起khởi 下hạ 二nhị 十thập 二nhị 偈kệ 半bán 。 頌tụng 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 六lục 頌tụng 半bán 頌tụng 願nguyện 校giảo 量lượng 。 次thứ 六lục 頌tụng 行hành 校giảo 量lượng 。 後hậu 十thập 頌tụng 果quả 校giảo 量lượng 。 於ư 中trung 初sơ 二nhị 調điều 柔nhu 果quả 。 次thứ 二nhị 發phát 趣thú 果quả 。 次thứ 五ngũ 頌tụng 半bán 攝nhiếp 報báo 果quả 。 後hậu 半bán 偈kệ 頌tụng 願nguyện 智trí 果quả 。 結kết 說thuyết 可khả 知tri 。 初Sơ 地Địa 竟cánh (# 從tùng 此thử 已dĩ 下hạ 入nhập 第đệ 三tam 十thập 五ngũ 經kinh 。 第đệ 二nhị 離Ly 垢Cấu 地Địa 。 所sở 以dĩ 來lai 者giả 。 論luận 云vân 如như 是thị 已dĩ 證chứng 正chánh 位vị 。 依y 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 因nhân 清thanh 淨tịnh 戒giới 。 說thuyết 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 離ly 垢cấu 地địa 。 言ngôn 正chánh 位vị 者giả 。 即tức 初Sơ 地Địa 見kiến 道đạo 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 依y 此thử 修tu 於ư 三tam 學học 。 戒giới 最tối 在tại 初sơ 故cố 先tiên 來lai 也dã 。 前tiền 地địa 雖tuy 證chứng 真chân 。 有hữu 戒giới 未vị 能năng 無vô 誤ngộ 。 又hựu 以dĩ 十thập 度độ 明minh 義nghĩa 。 前tiền 施thí 此thử 戒giới 故cố 次thứ 明minh 之chi 。 下hạ 之chi 八bát 地địa 依y 十thập 度độ 。 次thứ 以dĩ 辨biện 來lai 意ý 準chuẩn 此thử 可khả 知tri 。 言ngôn 離ly 垢cấu 者giả 。 慈Từ 氏Thị 云vân 。 由do 極cực 遠viễn 離ly 犯phạm 戒giới 垢cấu 故cố 。 謂vị 性tánh 戒giới 成thành 就tựu 。 非phi 如như 初Sơ 地Địa 思tư 擇trạch 護hộ 戒giới 。 唯duy 識thức 亦diệc 云vân 。 具cụ 淨tịnh 尸thi 羅la 。 遠viễn 離ly 微vi 細tế 毀hủy 犯phạm 。 煩phiền 惱não 垢cấu 故cố 。 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 沙sa 。 雖tuy 云vân 行hành 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 離ly 諸chư 垢cấu 故cố 亦diệc 不bất 異dị 戒giới 。 瑜du 伽già 亦diệc 名danh 增tăng 上thượng 戒giới 住trụ 故cố 。 此thử 地địa 中trung 斷đoạn 邪tà 行hành 障chướng 。 證chứng 最tối 勝thắng 真Chân 如Như 。 皆giai 約ước 戒giới 明minh 。 言ngôn 邪tà 行hành 障chướng 者giả 。 謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。 及cập 彼bỉ 所sở 起khởi 誤ngộ 犯phạm 三tam 業nghiệp 。 能năng 障chướng 二nhị 地địa 。 由do 斯tư 二nhị 地địa 說thuyết 斷đoạn 二nhị 愚ngu 。 及cập 彼bỉ 麁thô 重trọng 。 一nhất 微vi 細tế 誤ngộ 犯phạm 愚ngu 。 即tức 上thượng 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 此thử 能năng 起khởi 業nghiệp 。 二nhị 種chủng 種chủng 業nghiệp 趣thú 愚ngu 。 即tức 彼bỉ 所sở 起khởi 誤ngộ 犯phạm 三tam 業nghiệp 。 言ngôn 最tối 勝thắng 者giả 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 具cụ 無vô 邊biên 德đức 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 最tối 為vi 勝thắng 故cố 。 此thử 亦diệc 由do 翻phiên 破phá 戒giới 之chi 失thất 。 為vi 無vô 邊biên 德đức 。 是thị 以dĩ 成thành 於ư 戒giới 行hạnh 。 得đắc 於ư 最tối 勝thắng 無vô 等đẳng 。 菩Bồ 提Đề 之chi 果Quả 。 並tịnh 寄ký 於ư 戒giới 顯hiển 地địa 相tương/tướng 別biệt 。 雖tuy 經kinh 論luận 文văn 異dị 。 大đại 旨chỉ 不bất 殊thù 。 次thứ 正chánh 釋thích 文văn 文văn 分phần/phân 三tam 分phần/phân 。 初sơ 讚tán 請thỉnh 分phần/phân 。 二nhị 正chánh 說thuyết 分phần/phân 。 三tam 重trọng/trùng 頌tụng 分phần/phân 。 今kim 初sơ 五ngũ 頌tụng 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 三tam 慶khánh 聞văn 初Sơ 地Địa 。 後hậu 二nhị 請thỉnh 說thuyết 二nhị 地địa 。 今kim 初sơ 。 前tiền 二nhị 經kinh 家gia 敘tự 其kỳ 三tam 業nghiệp 慶khánh 喜hỷ 。 後hậu 一nhất 發phát 言ngôn 申thân 讚tán 。 然nhiên 此thử 慶khánh 聞văn 亦diệc 屬thuộc 前tiền 地địa 。 以dĩ 領lãnh 前tiền 請thỉnh 後hậu 故cố 。 皆giai 判phán 屬thuộc 後hậu 。 後hậu 二nhị 中trung 亦diệc 初sơ 序tự 後hậu 請thỉnh 。 第đệ 二nhị 正chánh 說thuyết 分phần/phân 中trung 。 先tiên 明minh 地địa 相tương/tướng 。 後hậu 彰chương 地địa 果quả 。 前tiền 中trung 分phần/phân 二nhị 。 一nhất 發phát 起khởi 淨tịnh 即tức 是thị 入nhập 心tâm 。 二nhị 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 離ly 垢cấu 下hạ 自tự 體thể 淨tịnh 。 即tức 住trụ 地địa 心tâm 。 三tam 聚tụ 無vô 誤ngộ 地địa 中trung 正chánh 行hạnh 。 名danh 自tự 體thể 淨tịnh 。 直trực 心tâm 趣thú 彼bỉ 名danh 發phát 起khởi 淨tịnh 。 今kim 初sơ 發phát 起khởi 中trung 三tam 。 初sơ 結kết 前tiền 標tiêu 後hậu 。 次thứ 何hà 等đẳng 下hạ 徵trưng 列liệt 十thập 名danh 。 後hậu 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 此thử 。 下hạ 結kết 行hành 入nhập 位vị 。 今kim 初sơ 標tiêu 云vân 深thâm 心tâm 者giả 。 深thâm 契khế 理lý 事sự 故cố 。 論luận 經Kinh 云vân 直trực 心tâm 。 而nhi 下hạ 列liệt 中trung 總tổng 句cú 同đồng 名danh 直trực 心tâm 。 明minh 知tri 深thâm 直trực 。 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 。 論luận 云vân 十thập 種chủng 直trực 心tâm 者giả 。 依y 清thanh 淨tịnh 戒giới 直trực 心tâm 。 性tánh 戒giới 成thành 就tựu 。 隨tùy 所sở 應ưng 作tác 。 自tự 然nhiên 行hành 故cố 。 謂vị 發phát 起khởi 淨tịnh 中trung 。 順thuận 理lý 事sự 持trì 是thị 淨tịnh 戒giới 。 直trực 心tâm 則tắc 令linh 自tự 體thể 淨tịnh 中trung 。 性tánh 戒giới 成thành 就tựu 。 然nhiên 性tánh 戒giới 有hữu 二nhị 。 一nhất 久cửu 積tích 成thành 性tánh 。 二nhị 真Chân 如Như 性tánh 中trung 。 無vô 破phá 戒giới 垢cấu 。 今kim 稱xưng 如như 持trì 使sử 得đắc 性tánh 成thành 。 故cố 云vân 成thành 就tựu 。 二nhị 徵trưng 列liệt 中trung 。 列liệt 有hữu 十thập 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 云vân 直trực 心tâm 者giả 。 瑜du 伽già 云vân 。 於ư 一nhất 切thiết 師sư 長trưởng 尊tôn 重trọng 福phước 田điền 。 不bất 行hành 虛hư 誑cuống 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 約ước 隨tùy 相tương/tướng 別biệt 釋thích 。 今kim 論luận 主chủ 為vi 順thuận 一Nhất 乘Thừa 緣duyên 起khởi 義nghĩa 故cố 。 分phân 為vi 總tổng 別biệt 。 別biệt 皆giai 成thành 總tổng 。 則tắc 令linh 總tổng 中trung 具cụ 於ư 別biệt 義nghĩa 。 故cố 不bất 別biệt 釋thích 總tổng 句cú 。 別biệt 中trung 初sơ 四tứ 律luật 儀nghi 。 次thứ 三tam 攝nhiếp 善thiện 。 後hậu 二nhị 饒nhiêu 益ích 。 一nhất 者giả 柔nhu 軟nhuyễn 直trực 心tâm 。 共cộng 喜hỷ 樂lạc 意ý 持trì 戒giới 故cố 。 故cố 瑜du 伽già 云vân 。 於ư 同đồng 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 。 忍nhẫn 辱nhục 柔nhu 和hòa 。 易dị 可khả 共cộng 住trú 。 二nhị 堪kham 能năng 者giả 。 有hữu 自tự 在tại 力lực 。 性tánh 善thiện 持trì 戒giới 。 煩phiền 惱não 魔ma 事sự 。 不bất 能năng 動động 轉chuyển 。 難nan 持trì 能năng 持trì 故cố 。 所sở 以dĩ 鵝nga 珠châu 草thảo 繫hệ 盡tận 命mạng 無vô 違vi 。 三tam 守thủ 護hộ 根căn 門môn 不bất 誤ngộ 犯phạm 戒giới 。 如như 良lương 慧tuệ 馬mã 性tánh 自tự 調điều 伏phục 。 以dĩ 於ư 諸chư 行hành 深thâm 見kiến 過quá 故cố 。 四tứ 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 論luận 云vân 調điều 伏phục 柔nhu 軟nhuyễn 。 不bất 生sanh 高cao 心tâm 故cố 。 則tắc 似tự 不bất 恃thị 。 前tiền 三tam 所sở 持trì 是thị 事sự 寂tịch 靜tĩnh 。 瑜du 伽già 云vân 。 於ư 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 深thâm 見kiến 勝thắng 利lợi 者giả 。 斯tư 即tức 稱xưng 理lý 寂tịch 靜tĩnh 。 五ngũ 純thuần 善thiện 者giả 。 謂vị 純thuần 修tu 妙diệu 善thiện 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 能năng 忍nhẫn 諸chư 惱não 如như 真chân 金kim 故cố 。 六lục 不bất 雜tạp 者giả 。 論luận 云vân 所sở 得đắc 功công 德đức 。 不bất 生sanh 厭yếm 足túc 。 依y 清thanh 淨tịnh 戒giới 更cánh 求cầu 勝thắng 戒giới 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 謂vị 雖tuy 得đắc 前tiền 句cú 妙diệu 善thiện 。 而nhi 不bất 厭yếm 則tắc 不bất 雜tạp 懈giải 怠đãi 。 樂nhạo 於ư 寂tịch 靜tĩnh 。 則tắc 不bất 雜tạp 事sự 亂loạn 。 身thân 心tâm 俱câu 寂tịch 即tức 是thị 勝thắng 戒giới 。 七thất 諸chư 有hữu 勢thế 力lực 。 棄khí 而nhi 不bất 顧cố 。 不bất 似tự 難Nan 陀Đà 為vi 欲dục 持trì 戒giới 。 八bát 大đại 悲bi 為vi 物vật 不bất 斷đoạn 有hữu 願nguyện 為vi 廣quảng 。 九cửu 大đại 智trí 隨tùy 有hữu 而nhi 無vô 染nhiễm 。 故cố 能năng 作tác 有hữu 情tình 。 一nhất 切thiết 義nghĩa 利lợi 。 第đệ 三tam 結kết 行hành 人nhân 位vị 。 由do 上thượng 十thập 心tâm 。 成thành 於ư 上thượng 品phẩm 極cực 圓viên 滿mãn 故cố 。 入nhập 斯tư 戒giới 住trụ 。 第đệ 二nhị 自tự 體thể 淨tịnh 中trung 明minh 。 三Tam 聚Tụ 淨Tịnh 戒Giới 。 即tức 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 律luật 儀nghi 淨tịnh 。 論luận 云vân 離ly 淨tịnh 。 謂vị 離ly 殺sát 等đẳng 故cố 。 此thử 約ước 隨tùy 戒giới 亦diệc 名danh 正chánh 受thọ 淨tịnh 。 此thử 約ước 初sơ 受thọ 。 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 三tam 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 此thử 三Tam 聚Tụ 戒Giới 攝nhiếp 前tiền 三tam 位vị 。 初sơ 攝nhiếp 治trị 地địa 住trụ 。 次thứ 攝nhiếp 饒nhiêu 益ích 行hành 。 思tư 彼bỉ 眾chúng 生sanh 墮đọa 惡ác 等đẳng 故cố 。 後hậu 攝nhiếp 不bất 壞hoại 迴hồi 向hướng 。 謂vị 有hữu 智trí 願nguyện 等đẳng 。 於ư 法Pháp 寶bảo 等đẳng 皆giai 不bất 壞hoại 故cố 。 律luật 儀nghi 。 通thông 於ư 止chỉ 作tác 。 攝nhiếp 善thiện 唯duy 約ước 善thiện 行hành 。 前tiền 二nhị 通thông 於ư 自tự 利lợi 。 後hậu 一nhất 唯duy 約ước 益ích 物vật 。 又hựu 初sơ 律luật 儀nghi 中trung 。 雖tuy 有hữu 善thiện 行hành 。 而nhi 施thí 忍nhẫn 等đẳng 不bất 行hành 非phi 過quá 故cố 。 攝nhiếp 善thiện 中trung 無vô 所sở 不bất 行hành 。 若nhược 爾nhĩ 今kim 經kinh 前tiền 二nhị 同đồng 離ly 殺sát 等đẳng 二nhị 相tương/tướng 寧ninh 分phần/phân 。 古cổ 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 同đồng 體thể 義nghĩa 分phần/phân 。 約ước 離ly 過quá 義nghĩa 邊biên 說thuyết 為vi 律luật 儀nghi 。 順thuận 理lý 能năng 益ích 判phán 為vi 攝nhiếp 善thiện 。 二nhị 者giả 隱ẩn 顯hiển 相tương/tướng 成thành 。 律luật 儀nghi 中trung 有hữu 止chỉ 作tác 。 因nhân 離ly 果quả 離ly 是thị 其kỳ 止chỉ 行hành 。 對đối 治trị 離ly 者giả 是thị 其kỳ 作tác 行hành 。 舉cử 作tác 助trợ 止chỉ 說thuyết 為vi 律luật 儀nghi 。 攝nhiếp 善thiện 戒giới 中trung 亦diệc 有hữu 止chỉ 作tác 。 以dĩ 止chỉ 助trợ 作tác 說thuyết 為vi 攝nhiếp 善thiện 。 今kim 更cánh 一nhất 釋thích 。 此thử 中trung 唯duy 約ước 自tự 修tu 正chánh 行hạnh 。 下hạ 攝nhiếp 善thiện 中trung 亦diệc 令linh 他tha 修tu 。 則tắc 攝nhiếp 二nhị 利lợi 之chi 善thiện 。 及cập 悲bi 智trí 之chi 善thiện 。 又hựu 此thử 唯duy 己kỷ 分phân 之chi 善thiện 。 下hạ 攝nhiếp 善thiện 中trung 上thượng 修tu 佛Phật 善thiện 。 豈khởi 得đắc 同đồng 耶da 。 今kim 初sơ 律luật 儀nghi 分phần/phân 三tam 。 初sơ 標tiêu 所sở 依y 。 謂vị 離ly 垢cấu 地địa 戒giới 增tăng 上thượng 故cố 。 二nhị 性tánh 自tự 已dĩ 下hạ 正chánh 顯hiển 戒giới 相tương/tướng 。 三tam 佛Phật 子tử 至chí 如như 是thị 下hạ 結kết 成thành 增tăng 上thượng 。 二nhị 中trung 有hữu 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道đạo 。 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 今kim 初sơ 離ly 殺sát 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 總tổng 明minh 。 後hậu 不bất 畜súc 下hạ 別biệt 顯hiển 。 今kim 初sơ 性tánh 自tự 遠viễn 離ly 。 文văn 屬thuộc 殺sát 生sanh 義nghĩa 該cai 下hạ 九cửu 。 謂vị 自tự 性tánh 成thành 就tựu 。 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 即tức 自tự 性tánh 戒giới 。 然nhiên 離ly 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 要yếu 期kỳ 離ly 。 謂vị 諸chư 凡phàm 夫phu 。 二nhị 方phương 便tiện 離ly 。 所sở 謂vị 二Nhị 乘Thừa 。 三tam 自tự 體thể 離ly 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 契khế 窮cùng 實thật 性tánh 自tự 體thể 無vô 染nhiễm 。 然nhiên 諸chư 菩Bồ 薩Tát 同đồng 修tu 自tự 體thể 。 而nhi 復phục 有hữu 四tứ 。 一nhất 離ly 現hiện 行hành 。 所sở 謂vị 地địa 前tiền 。 二nhị 除trừ 種chủng 子tử 即tức 是thị 初Sơ 地Địa 。 三tam 除trừ 誤ngộ 犯phạm 。 四tứ 顯hiển 性tánh 淨tịnh 。 此thử 二nhị 當đương 於ư 此thử 地địa 。 然nhiên 性tánh 淨tịnh 難nạn/nan 彰chương 寄ký 除trừ 殺sát 等đẳng 。 以dĩ 顯hiển 彼bỉ 淨tịnh 。 此thử 通thông 餘dư 教giáo 。 若nhược 依y 此thử 經Kinh 地địa 體thể 懸huyền 絕tuyệt 寄ký 顯hiển 地địa 勝thắng 。 豈khởi 可khả 地địa 前tiền 位vị 位vị 皆giai 深thâm 。 今kim 居cư 地địa 上thượng 方phương 行hành 十Thập 善Thiện 。 二nhị 別biệt 顯hiển 中trung 有hữu 三tam 種chủng 離ly 。 一nhất 因nhân 離ly 。 謂vị 離ly 殺sát 因nhân 緣duyên 。 二nhị 於ư 一nhất 切thiết 下hạ 對đối 治trị 離ly 。 謂vị 離ly 殺sát 法pháp 。 三tam 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 果quả 行hành 離ly 。 即tức 離ly 殺sát 業nghiệp 。 今kim 初sơ 因nhân 離ly 。


復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 離ly 受thọ 畜súc 因nhân 。 謂vị 不bất 畜súc 刀đao 杖trượng 。 此thử 雖tuy 是thị 緣duyên 從tùng 通thông 名danh 因nhân 。 略lược 舉cử 此thử 二nhị 。 餘dư 咒chú 藥dược 等đẳng 皆giai 是thị 此thử 因nhân 。 二nhị 不bất 懷hoài 下hạ 明minh 離ly 起khởi 因nhân 。 此thử 正chánh 是thị 因nhân 。 因nhân 即tức 三tam 毒độc 不bất 懷hoài 怨oán 恨hận 明minh 離ly 瞋sân 因nhân 。 殺sát 父phụ 害hại 母mẫu 。 亦diệc 不bất 加gia 報báo 。 次thứ 有hữu 漸tiệm 下hạ 明minh 離ly 貪tham 因nhân 。 貪tham 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 為vi 貪tham 財tài 利lợi 故cố 。 造tạo 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 沒một 命mạng 心tâm 無vô 恥sỉ 悔hối 。 今kim 有hữu 慚tàm 愧quý 故cố 能năng 離ly 之chi 。 二nhị 為vi 貪tham 眾chúng 生sanh 捕bộ 養dưỡng 籠lung 繫hệ 。 令linh 生sanh 苦khổ 惱não 。 今kim 有hữu 愍mẫn 傷thương 之chi 仁nhân 。 恕thứ 己kỷ 為ví 喻dụ 便tiện 能năng 離ly 之chi 。 然nhiên 起khởi 殺sát 之chi 癡si 必tất 是thị 邪tà 見kiến 。 邪tà 見kiến 難nạn/nan 遣khiển 非phi 對đối 治trị 不bất 離ly 。 是thị 故cố 論luận 主chủ 就tựu 對đối 治trị 中trung 。 明minh 離ly 於ư 癡si 。 此thử 略lược 不bất 說thuyết 。 二nhị 對đối 治trị 離ly 中trung 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 生sanh 利lợi 益ích 心tâm 。 是thị 與dữ 眾chúng 生sanh 世thế 出xuất 世thế 。 間gian 二nhị 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 。 二nhị 生sanh 慈từ 念niệm 心tâm 。 謂vị 念niệm 眾chúng 生sanh 得đắc 人nhân 天thiên 涅Niết 槃Bàn 之chi 果quả 。 既ký 於ư 如như 是thị 因nhân 果quả 。 不bất 顛điên 倒đảo 求cầu 。 則tắc 離ly 愚ngu 癡si 心tâm 。 起khởi 於ư 殺sát 因nhân 殺sát 生sanh 祭tế 祠từ 等đẳng 。 此thử 中trung 慈từ 益ích 約ước 能năng 對đối 治trị 即tức 名danh 為vi 離ly 。 不bất 同đồng 前tiền 後hậu 殺sát 因nhân 殺sát 果quả 而nhi 為vi 所sở 離ly 。 若nhược 爾nhĩ 前tiền 有hữu 仁nhân 恕thứ 。 故cố 離ly 起khởi 貪tham 因nhân 。 仁nhân 恕thứ 之chi 心tâm 豈khởi 非phi 能năng 治trị 。 前tiền 約ước 本bổn 有hữu 仁nhân 等đẳng 不bất 起khởi 貪tham 等đẳng 。 非phi 是thị 發phát 起khởi 仁nhân 恕thứ 之chi 心tâm 。 今kim 約ước 於ư 物vật 發phát 生sanh 慈từ 益ích 之chi 心tâm 。 以dĩ 為vi 能năng 治trị 故cố 不bất 同đồng 也dã 。 三tam 果quả 行hành 離ly 者giả 。 攬lãm 因nhân 成thành 殺sát 名danh 業nghiệp 為vi 果quả 。 今kim 不bất 正chánh 殺sát 故cố 名danh 果quả 離ly 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 一nhất 微vi 細tế 。 謂vị 心tâm 念niệm 害hại 。 二nhị 麁thô 重trọng 謂vị 身thân 行hành 害hại 。 今kim 經kinh 以dĩ 細tế 況huống 麁thô 。 麁thô 中trung 成thành 殺sát 。 有hữu 五ngũ 因nhân 緣duyên 。 一nhất 身thân 謂vị 於ư 他tha 故cố 。 他tha 是thị 所sở 殺sát 之chi 體thể 。 故cố 名danh 為vi 身thân 。 此thử 揀giản 自tự 身thân 二nhị 事sự 。 謂vị 眾chúng 生sanh 故cố 。 此thử 揀giản 非phi 情tình 。 三tam 想tưởng 謂vị 起khởi 眾chúng 生sanh 想tưởng 揀giản 作tác 瓦ngõa 木mộc 等đẳng 想tưởng 。 四tứ 行hành 謂vị 故cố 以dĩ 重trọng/trùng 意ý 。 重trọng/trùng 意ý 是thị 思tư 故cố 名danh 為vi 行hành 。 此thử 揀giản 錯thác 誤ngộ 。 五ngũ 體thể 謂vị 身thân 行hành 加gia 害hại 斷đoạn 命mạng 落lạc 究cứu 竟cánh 。 正chánh 是thị 殺sát 業nghiệp 。 故cố 名danh 為vi 體thể 。 則tắc 揀giản 前tiền 四tứ 。 以dĩ 為vi 方phương 便tiện 。 然nhiên 雜tạp 集tập 瑜du 伽già 。 緣duyên 皆giai 有hữu 五ngũ 而nhi 合hợp 初sơ 二nhị 為vi 事sự 。 復phục 加gia 煩phiền 惱não 。 今kim 以dĩ 煩phiền 惱não 是thị 前tiền 起khởi 因nhân 。 故cố 不bất 重trọng/trùng 明minh 。 又hựu 境cảnh 想tưởng 輕khinh 重trọng 等đẳng 非phi 此thử 全toàn 要yếu 。 故cố 略lược 不bất 明minh 。 第đệ 二nhị 離ly 盜đạo 亦diệc 初sơ 句cú 總tổng 。 非phi 理lý 損tổn 財tài 。 不bất 與dữ 而nhi 取thủ 。 故cố 名danh 為vi 盜đạo 。 別biệt 中trung 亦diệc 三tam 。 一nhất 因nhân 離ly 。 二nhị 於ư 他tha 下hạ 對đối 治trị 離ly 。 三tam 若nhược 物vật 下hạ 果quả 行hành 離ly 。 因nhân 中trung 止chỉ 謂vị 少thiểu 欲dục 。 足túc 謂vị 知tri 足túc 。 自tự 之chi 所sở 有hữu 尚thượng 生sanh 止chỉ 足túc 。 故cố 無vô 盜đạo 因nhân 。 然nhiên 止chỉ 足túc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 內nội 心tâm 止chỉ 足túc 。 即tức 離ly 起khởi 因nhân 。 若nhược 廉liêm 貞trinh 之chi 士sĩ 。 渴khát 死tử 不bất 飲ẩm 盜đạo 泉tuyền 。 二nhị 此thử 地địa 具cụ 無vô 盡tận 財tài 。 故cố 離ly 受thọ 畜súc 因nhân 。 然nhiên 殺sát 中trung 殺sát 具cụ 畜súc 則tắc 為vi 因nhân 。 婬dâm 盜đạo 妻thê 財tài 以dĩ 不bất 足túc 為vi 因nhân 。 二nhị 對đối 治trị 離ly 中trung 。 由do 發phát 起khởi 慈từ 心tâm 。 恕thứ 己kỷ 為ví 喻dụ 。 則tắc 於ư 自tự 資tư 財tài 尚thượng 捨xả 而nhi 安an 彼bỉ 。 豈khởi 侵xâm 損tổn 他tha 。 然nhiên 他tha 有hữu 二nhị 。 一nhất 他tha 人nhân 二nhị 他tha 世thế 。 不bất 盜đạo 則tắc 不bất 損tổn 當đương 來lai 資tư 生sanh 。 三tam 果quả 行hành 離ly 中trung 亦diệc 有hữu 麁thô 細tế 。 不bất 取thủ 草thảo 葉diệp 為vi 細tế 。 餘dư 資tư 生sanh 為vi 麁thô 。 而nhi 文văn 通thông 為vi 五ngũ 緣duyên 。 一nhất 者giả 身thân 。 謂vị 若nhược 物vật 屬thuộc 他tha 。 此thử 揀giản 於ư 自tự 。 是thị 他tha 物vật 體thể 故cố 名danh 為vi 身thân 。 二nhị 事sự 。 經kinh 闕khuyết 此thử 句cú 。 論luận 經Kinh 云vân 他tha 所sở 用dụng 事sự 。 三tam 想tưởng 。 謂vị 起khởi 他tha 物vật 想tưởng 。 四tứ 行hành 。 謂vị 翻phiên 終chung 不bất 盜đạo 心tâm 。 五ngũ 體thể 謂vị 舉cử 離ly 本bổn 處xứ 。 乃nãi 至chí 下hạ 是thị 以dĩ 細tế 況huống 麁thô 。 殺sát 婬dâm 於ư 他tha 正chánh 報báo 成thành 業nghiệp 。 故cố 以dĩ 身thân 心tâm 而nhi 分phần/phân 麁thô 細tế 。 盜đạo 戒giới 雖tuy 通thông 依y 正chánh 。 但đãn 約ước 損tổn 財tài 。 故cố 唯duy 就tựu 外ngoại 物vật 以dĩ 論luận 麁thô 細tế 。 又hựu 殺sát 有hữu 多đa 類loại 唯duy 人nhân 成thành 重trọng/trùng 。 故cố 就tựu 麁thô 中trung 方phương 說thuyết 具cụ 緣duyên 。 盜đạo 易dị 成thành 犯phạm 故cố 總tổng 明minh 具cụ 緣duyên 。 若nhược 麁thô 若nhược 細tế 。 皆giai 成thành 盜đạo 體thể 。 第đệ 三tam 離ly 邪tà 婬dâm 。 乖quai 禮lễ 曰viết 邪tà 染nhiễm 愛ái 曰viết 婬dâm 。 別biệt 中trung 亦diệc 三tam 。 一nhất 因nhân 離ly 。 謂vị 自tự 妻thê 知tri 足túc 。 此thử 亦diệc 二nhị 意ý 。 一nhất 內nội 心tâm 知tri 足túc 離ly 於ư 起khởi 因nhân 。 二nhị 自tự 足túc 妻thê 色sắc 。 離ly 受thọ 畜súc 因nhân 故cố 。 晉tấn 譯dịch 論luận 經kinh 皆giai 云vân 。 自tự 足túc 妻thê 色sắc 。 足túc 妻thê 乃nãi 由do 寄ký 報báo 輪Luân 王Vương 。 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 故cố 得đắc 示thị 有hữu 。 知tri 足túc 約ước 心tâm 亦diệc 不bất 妨phương 梵Phạm 行hạnh 。 二nhị 對đối 治trị 離ly 。 謂vị 不bất 求cầu 他tha 妻thê 。 現hiện 在tại 梵Phạm 行hạnh 淨tịnh 故cố 。 不bất 求cầu 未vị 來lai 妻thê 色sắc 。 他tha 人nhân 之chi 妻thê 蓋cái 不bất 在tại 言ngôn 。 三tam 於ư 他tha 妻thê 下hạ 明minh 果quả 行hành 離ly 。 亦diệc 有hữu 麁thô 細tế 。 細tế 約ước 起khởi 心tâm 麁thô 約ước 從tùng 事sự 。 而nhi 文văn 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 舉cử 邪tà 境cảnh 。 後hậu 尚thượng 不bất 下hạ 以dĩ 細tế 況huống 麁thô 。 初sơ 中trung 邪tà 境cảnh 有hữu 三tam 。 一nhất 不bất 正chánh 。 二nhị 非phi 時thời 。 三tam 非phi 處xứ 。 非phi 處xứ 一nhất 種chủng 在tại 後hậu 況huống 中trung 。 初sơ 不bất 正chánh 中trung 他tha 守thủ 護hộ 女nữ 。 此thử 為vi 總tổng 句cú 。 護hộ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 不bất 共cộng 護hộ 。 謂vị 他tha 妻thê 妾thiếp 唯duy 夫phu 護hộ 故cố 。 二nhị 者giả 共cộng 護hộ 。 謂vị 親thân 族tộc 媒môi 定định 。 親thân 謂vị 父phụ 母mẫu 族tộc 即tức 宗tông 族tộc 。 謂vị 二nhị 親thân 亡vong 歿một 六lục 親thân 所sở 護hộ 。 夫phu 亡vong 子tử 等đẳng 所sở 護hộ 。 媒môi 定định 謂vị 已dĩ 受thọ 禮lễ 聘sính 。 二nhị 非phi 時thời 者giả 。 即tức 為vi 法pháp 所sở 護hộ 。 然nhiên 法pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 王vương 法pháp 。 二nhị 佛Phật 法Pháp 。 佛Phật 法Pháp 謂vị 修tu 梵Phạm 行hạnh 時thời 。 此thử 復phục 有hữu 二nhị 。 一nhất 分phần/phân 謂vị 八bát 戒giới 。 二nhị 全toàn 謂vị 具cụ 足túc 等đẳng 。 然nhiên 此thử 非phi 時thời 準chuẩn 智trí 論luận 十thập 五ngũ 。 及cập 諸chư 論luận 中trung 廣quảng 有hữu 其kỳ 相tương/tướng 。 今kim 之chi 所sở 列liệt 意ý 在tại 不bất 起khởi 染nhiễm 心tâm 。 故cố 於ư 自tự 妻thê 不bất 委ủy 其kỳ 事sự 。 二nhị 以dĩ 細tế 況huống 麁thô 中trung 有hữu 二nhị 重trọng/trùng 況huống 。 一nhất 以dĩ 染nhiễm 心tâm 況huống 於ư 正Chánh 道Đạo 從tùng 事sự 。 二nhị 以dĩ 染nhiễm 心tâm 及cập 正Chánh 道Đạo 。 以dĩ 況huống 非phi 道đạo 。 非phi 道đạo 即tức 前tiền 非phi 處xứ 。 亦diệc 應ưng 以dĩ 人nhân 況huống 於ư 餘dư 類loại 。 以dĩ 後hậu 後hậu 麁thô 鄙bỉ 於ư 前tiền 前tiền 故cố 。 以dĩ 其kỳ 婬dâm 境cảnh 無vô 想tưởng 疑nghi 。 故cố 論luận 主chủ 於ư 此thử 不bất 約ước 具cụ 緣duyên 。 經kinh 文văn 不bất 言ngôn 作tác 他tha 女nữ 想tưởng 。 約ước 邪tà 婬dâm 說thuyết 。 亦diệc 有hữu 想tưởng 疑nghi 。 為vi 顯hiển 此thử 中trung 自tự 妻thê 正chánh 境cảnh 亦diệc 定định 無vô 犯phạm 。 故cố 不bất 說thuyết 也dã 。 第đệ 四tứ 離ly 妄vọng 語ngữ 違vi 想tưởng 背bối/bội 心tâm 名danh 之chi 為vi 妄vọng 。 別biệt 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 對đối 治trị 離ly 。 後hậu 乃nãi 至chí 下hạ 果quả 行hành 離ly 。 今kim 初sơ 對đối 治trị 即tức 是thị 因nhân 離ly 。 不bất 別biệt 明minh 因nhân 。 何hà 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 無vô 外ngoại 事sự 故cố 。 謂vị 無vô 刀đao 杖trượng 妻thê 財tài 之chi 外ngoại 事sự 。 故cố 無vô 受thọ 畜súc 因nhân 。 二nhị 無vô 異dị 因nhân 故cố 。 謂vị 但đãn 用dụng 誑cuống 他tha 。 思tư 心tâm 即tức 妄vọng 語ngữ 因nhân 。 無vô 別biệt 貪tham 等đẳng 以dĩ 為vi 異dị 因nhân 。 異dị 因nhân 即tức 起khởi 因nhân 故cố 離ly 彼bỉ 誑cuống 心tâm 。 即tức 成thành 實thật 語ngữ 實thật 語ngữ 即tức 是thị 誑cuống 心tâm 對đối 治trị 故cố 。 對đối 治trị 離ly 即tức 是thị 因nhân 離ly 。 不bất 同đồng 身thân 三tam 故cố 。 身thân 三tam 各các 具cụ 三tam 離ly 。 口khẩu 四tứ 唯duy 二nhị 。 意ý 三tam 唯duy 一nhất 。 文văn 中trung 言ngôn 實thật 語ngữ 者giả 。 隨tùy 心tâm 想tưởng 故cố 。 謂vị 縱túng/tung 實thật 不bất 見kiến 而nhi 心tâm 謂vị 見kiến 。 而nhi 言ngôn 見kiến 者giả 亦diệc 名danh 實thật 語ngữ 。 真chân 語ngữ 者giả 。 審thẩm 善thiện 思tư 量lượng 如như 事sự 真chân 故cố 。 謂vị 由do 心tâm 思tư 與dữ 事sự 相tướng 似tự 。 稱xưng 此thử 而nhi 言ngôn 。 若nhược 唯duy 稱xưng 事sự 而nhi 不bất 稱xưng 心tâm 。 亦diệc 名danh 妄vọng 語ngữ 。 故cố 加gia 善thiện 思tư 量lượng 。 言ngôn 時thời 語ngữ 者giả 。 論luận 云vân 知tri 時thời 語ngữ 不bất 起khởi 自tự 身thân 他tha 身thân 衰suy 惱não 事sự 故cố 。 謂vị 心tâm 事sự 雖tuy 實thật 而nhi 迴hồi 改cải 見kiến 時thời 。 或hoặc 令linh 自tự 他tha 而nhi 有hữu 衰suy 惱não 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 朝triêu 見kiến 言ngôn 朝triêu 。 暮mộ 見kiến 言ngôn 暮mộ 。 故cố 曰viết 知tri 時thời 。 晉tấn 經kinh 名danh 隨tùy 亦diệc 順thuận 時thời 義nghĩa 。 二nhị 果quả 行hành 離ly 中trung 。 亦diệc 以dĩ 細tế 況huống 麁thô 。 夢mộng 中trung 是thị 細tế 故cố 犯phạm 是thị 麁thô 。 此thử 言ngôn 覆phú 藏tàng 之chi 語ngữ 者giả 。 論luận 經Kinh 云vân 不bất 起khởi 覆phú 見kiến 忍nhẫn 見kiến 。 婆bà 沙sa 云vân 。 覆phú 相tương/tướng 妄vọng 語ngữ 名danh 為vi 覆phú 見kiến 。 覆phú 心tâm 妄vọng 語ngữ 名danh 為vi 忍nhẫn 見kiến 。 謂vị 實thật 見kiến 事sự 心tâm 謂vị 。 見kiến 言ngôn 不bất 見kiến 。 此thử 謂vị 覆phú 。 己kỷ 所sở 見kiến 事sự 相tướng 此thử 翻phiên 真chân 語ngữ 。 若nhược 實thật 不bất 見kiến 心tâm 生sanh 見kiến 想tưởng 。 誑cuống 言ngôn 不bất 見kiến 。 於ư 事sự 雖tuy 實thật 於ư 見kiến 有hữu 違vi 。 名danh 為vi 忍nhẫn 見kiến 。 忍nhẫn 卻khước 己kỷ 所sở 見kiến 故cố 此thử 翻phiên 實thật 語ngữ 。 夢mộng 中trung 眼nhãn 見kiến 但đãn 是thị 智trí 見kiến 。 第đệ 五ngũ 言ngôn 不bất 乖quai 離ly 名danh 離ly 兩lưỡng 舌thiệt 。 離ly 兩lưỡng 舌thiệt 事sự 成thành 能năng 令linh 離ly 間gian 。 別biệt 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 對đối 治trị 離ly 。 後hậu 未vị 破phá 下hạ 果quả 行hành 離ly 。 對đối 治trị 離ly 者giả 。 即tức 不bất 破phá 壞hoại 行hành 。 此thử 唯duy 約ước 心tâm 。 果quả 行hành 離ly 者giả 通thông 心tâm 及cập 事sự 。 即tức 是thị 差sai 別biệt 。 今kim 初sơ 心tâm 者giả 。 謂vị 傳truyền 說thuyết 者giả 。 必tất 於ư 心tâm 中trung 憶ức 持trì 惡ác 言ngôn 。 欲dục 將tương 破phá 壞hoại 方phương 成thành 離ly 間gian 故cố 。 文văn 云vân 無vô 離ly 間gian 心tâm 。 論luận 經Kinh 云vân 無vô 破phá 壞hoại 心tâm 。 及cập 為vi 破phá 彼bỉ 。 故cố 等đẳng 。 而nhi 論luận 云vân 二nhị 種chủng 明minh 心tâm 受thọ 。 憶ức 持trì 者giả 謂vị 詐trá 現hiện 親thân 朋bằng 。 如như 野dã 干can 詐trá 親thân 師sư 子tử 等đẳng 。 又hựu 狎hiệp 密mật 成thành 疎sơ 曰viết 離ly 間gian 。 親thân 舊cựu 成thành 冤oan 曰viết 惱não 害hại 。 二nhị 果quả 行hành 離ly 。 差sai 別biệt 有hữu 三tam 。 謂vị 身thân 心tâm 業nghiệp 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 身thân 壞hoại 二nhị 義nghĩa 者giả 。 謂vị 已dĩ 破phá 未vị 破phá 是thị 離ly 間gian 體thể 。 故cố 名danh 為vi 身thân 。 二nhị 不bất 喜hỷ 下hạ 明minh 心tâm 壞hoại 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 隨tùy 喜hỷ 他tha 。 二nhị 自tự 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 不bất 作tác 下hạ 業nghiệp 壞hoại 二nhị 義nghĩa 。 謂vị 若nhược 細tế 若nhược 麁thô 。 細tế 則tắc 實thật 有hữu 惡ác 言ngôn 。 麁thô 則tắc 不bất 實thật 虛hư 搆câu 。 正chánh 傳truyền 離ly 間gian 之chi 言ngôn 。 故cố 名danh 為vi 業nghiệp 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 並tịnh 離ly 故cố 皆giai 云vân 不phủ 。 第đệ 六lục 言ngôn 不bất 麁thô 鄙bỉ 名danh 離ly 惡ác 口khẩu 。 別biệt 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 果quả 行hành 離ly 。 後hậu 常thường 作tác 下hạ 對đối 治trị 離ly 。 前tiền 後hậu 諸chư 業nghiệp 治trị 望vọng 果quả 行hành 。 非phi 全toàn 次thứ 第đệ 。 故cố 先tiên 顯hiển 治trị 。 後hậu 能năng 離ly 果quả 。 今kim 此thử 歷lịch 別biệt 相tướng 對đối 先tiên 舉cử 果quả 行hành 。 一nhất 時thời 彰chương 離ly 。 後hậu 說thuyết 能năng 治trị 次thứ 第đệ 翻phiên 前tiền 。 文văn 義nghĩa 便tiện 故cố 先tiên 明minh 果quả 行hành 。 今kim 果quả 行hành 中trung 先tiên 列liệt 所sở 離ly 。 後hậu 明minh 能năng 離ly 。 今kim 初sơ 有hữu 十thập 七thất 語ngữ 句cú 。 各các 一nhất 義nghĩa 。 而nhi 其kỳ 論luận 意ý 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 釋thích 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 前tiền 四tứ 一nhất 重trọng/trùng 總tổng 顯hiển 惡ác 言ngôn 體thể 用dụng 。 後hậu 十thập 三tam 語ngữ 重trọng/trùng 顯hiển 前tiền 四tứ 。 今kim 初sơ 四tứ 語ngữ 次thứ 第đệ 相tương/tướng 釋thích 。 初sơ 一nhất 總tổng 明minh 語ngữ 體thể 。 次thứ 云vân 何hà 獨độc 害hại 。 以dĩ 麁thô 惡ác 獷quánh 戾lệ 故cố 。 云vân 何hà 麁thô 獷quánh 苦khổ 他tha 故cố 。 如như 何hà 苦khổ 他tha 令linh 他tha 瞋sân 恨hận 故cố 。 此thử 之chi 四tứ 語ngữ 。 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 。 後hậu 重trọng/trùng 顯hiển 中trung 。 初sơ 有hữu 四tứ 語ngữ 總tổng 釋thích 前tiền 四tứ 。 於ư 中trung 初sơ 二nhị 明minh 其kỳ 語ngữ 時thời 。 謂vị 前tiền 四tứ 有hữu 對đối 面diện 不bất 對đối 面diện 故cố 。 後hậu 二nhị 明minh 前tiền 語ngữ 體thể 不bất 出xuất 二nhị 類loại 。 一nhất 鄙bỉ 惡ác 謂vị 不bất 遜tốn 故cố 。 二nhị 庸dong 賤tiện 常thường 無vô 教giáo 訓huấn 故cố 。 後hậu 九cửu 別biệt 釋thích 上thượng 苦khổ 他tha 令linh 瞋sân 為vi 損tổn 之chi 相tướng 。 於ư 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 二nhị 明minh 說thuyết 前tiền 麁thô 鄙bỉ 之chi 言ngôn 。 自tự 違vi 於ư 戒giới 。 何hà 以dĩ 違vi 戒giới 。 以dĩ 能năng 苦khổ 他tha 令linh 他tha 瞋sân 故cố 。 云vân 何hà 苦khổ 他tha 不bất 喜hỷ 聞văn 故cố 。 云vân 何hà 令linh 瞋sân 聞văn 不bất 悅duyệt 故cố 。 餘dư 七thất 語ngữ 明minh 自tự 瞋sân 忿phẫn 心tâm 中trung 發phát 言ngôn 。 令linh 他tha 違vi 戒giới 起khởi 瞋sân 生sanh 苦khổ 。 初sơ 瞋sân 忿phẫn 語ngữ 是thị 自tự 瞋sân 語ngữ 體thể 。 下hạ 能năng 令linh 他tha 瞋sân 。 他tha 瞋sân 有hữu 二nhị 無vô 饒nhiêu 益ích 事sự 。 一nhất 初sơ 五ngũ 語ngữ 翻phiên 喜hỷ 生sanh 瞋sân 。 謂vị 聞văn 而nhi 不bất 愛ái 。 如như 火hỏa 燒thiêu 心tâm 。 憶ức 時thời 不bất 樂nhạo 故cố 生sanh 怨oán 結kết 。 熱nhiệt 惱não 者giả 令linh 心tâm 胸hung 閉bế 塞tắc 。 二nhị 末mạt 後hậu 句cú 違vi 樂nhạo/nhạc/lạc 致trí 苦khổ 。 謂vị 己kỷ 有hữu 同đồng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 自tự 身thân 失thất 壞hoại 。 令linh 他tha 失thất 壞hoại 失thất 壞hoại 相tương 知tri 之chi 樂lạc 故cố 。 後hậu 如như 是thị 下hạ 明minh 能năng 離ly 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 對đối 治trị 中trung 有hữu 十thập 種chủng 語ngữ 。 翻phiên 前tiền 諸chư 語ngữ 而nhi 小tiểu 不bất 次thứ 。 謂vị 潤nhuận 澤trạch 翻phiên 苦khổ 他tha 令linh 瞋sân 二nhị 語ngữ 。 柔nhu 軟nhuyễn 翻phiên 毒độc 害hại 麁thô 獷quánh 。 其kỳ 現hiện 前tiền 不bất 現hiện 前tiền 無vô 別biệt 體thể 故cố 不bất 翻phiên 。 悅duyệt 意ý 語ngữ 翻phiên 上thượng 瞋sân 忿phẫn 。 謂vị 和hòa 悅duyệt 意ý 中trung 而nhi 發phát 言ngôn 故cố 。 樂nhạo 聞văn 喜hỷ 悅duyệt 翻phiên 不bất 樂nhạo 不bất 悅duyệt 。 上thượng 說thuyết 麁thô 鄙bỉ 故cố 不bất 悅duyệt 樂lạc 。 今kim 說thuyết 順thuận 人nhân 天thiên 故cố 生sanh 悅duyệt 樂lạc 。 又hựu 悅duyệt 意ý 下hạ 三tam 語ngữ 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 釋thích 。 善thiện 入nhập 人nhân 心tâm 。 翻phiên 如như 火hỏa 燒thiêu 。 心tâm 熱nhiệt 惱não 怨oán 結kết 。 上thượng 以dĩ 忿phẫn 心tâm 發phát 言ngôn 。 故cố 如như 火hỏa 燒thiêu 等đẳng 。 今kim 以dĩ 言ngôn 順thuận 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 令linh 善thiện 入nhập 人nhân 心tâm 。 風phong 雅nhã 典điển 則tắc 。 卻khước 翻phiên 上thượng 鄙bỉ 惡ác 庸dong 賤tiện 。 前tiền 則tắc 街nhai 巷hạng 陋lậu 音âm 。 今kim 則tắc 言ngôn 含hàm 經kinh 史sử 。 故cố 愛ái 樂nhạo 悅duyệt 樂lạc 。 翻phiên 不bất 可khả 愛ái 樂nhạo 。 生sanh 三tam 昧muội 故cố 。 身thân 心tâm 踊dũng 悅duyệt 。 翻phiên 壞hoại 自tự 身thân 他tha 身thân 生sanh 親thân 善thiện 故cố 。 第đệ 七thất 言ngôn 辭từ 不bất 正chánh 故cố 云vân 綺ỷ 語ngữ 。 其kỳ 猶do 綺ỷ 文văn 總tổng 離ly 可khả 知tri 。 別biệt 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 對đối 治trị 後hậu 果quả 行hành 。 前tiền 中trung 八bát 語ngữ 初sơ 一nhất 為vi 總tổng 。 故cố 下hạ 結kết 云vân 戲hí 笑tiếu 尚thượng 恆hằng 思tư 審thẩm 。 是thị 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 思tư 而nhi 後hậu 言ngôn 。 則tắc 無vô 散tán 亂loạn 矣hĩ 。 下hạ 七thất 語ngữ 別biệt 。


時thời 之chi 一nhất 字tự 亦diệc 總tổng 亦diệc 別biệt 。 總tổng 者giả 上thượng 言ngôn 思tư 審thẩm 者giả 。 謂vị 思tư 合hợp 其kỳ 時thời 語ngữ 默mặc 得đắc 中trung 也dã 云vân 何hà 為vi 時thời 。 謂vị 彼bỉ 此thử 無vô 損tổn 自tự 他tha 成thành 益ích 時thời 故cố 。 論luận 云vân 善thiện 知tri 言ngôn 說thuyết 時thời 。 依y 彼bỉ 此thử 語ngữ 故cố 時thời 語ngữ 有hữu 幾kỷ 。 略lược 說thuyết 有hữu 三tam 。 一nhất 教giáo 化hóa 時thời 語ngữ 。 謂vị 見kiến 非phi 善thiện 眾chúng 生sanh 。 勸khuyến 發phát 生sanh 信tín 。 令linh 捨xả 惡ác 就tựu 善thiện 。 即tức 時thời 字tự 別biệt 義nghĩa 。 次thứ 二nhị 教giáo 授thọ 時thời 語ngữ 。 令linh 其kỳ 憶ức 念niệm 實thật 語ngữ 者giả 。 不bất 顛điên 倒đảo 故cố 。 謂vị 學học 承thừa 有hữu 本bổn 轉chuyển 相tương 教giáo 誨hối 。 後hậu 二nhị 釋thích 上thượng 云vân 何hà 不bất 倒đảo 。 以dĩ 言ngôn 含hàm 於ư 義nghĩa 故cố 稱xưng 行hành 法pháp 故cố 。 後hậu 三tam 教giáo 誡giới 時thời 語ngữ 。 令linh 其kỳ 修tu 行hành 。 地địa 持trì 教giáo 誡giới 差sai 別biệt 有hữu 五ngũ 。 一nhất 制chế 二nhị 聽thính 。 三tam 舉cử 四tứ 折chiết 伏phục 。 五ngũ 令linh 喜hỷ 。 今kim 三tam 句cú 攝nhiếp 之chi 。 一nhất 謂vị 有hữu 罪tội 者giả 制chế 無vô 罪tội 者giả 聽thính 。 為vi 順thuận 道Đạo 理lý 。 二nhị 於ư 制chế 聽thính 有hữu 缺khuyết 如như 法Pháp 舉cử 之chi 。 數sác 數sác 毀hủy 犯phạm 折chiết 伏phục 與dữ 念niệm 云vân 巧xảo 調điều 伏phục 。 三tam 有hữu 實thật 德đức 者giả 稱xưng 揚dương 令linh 喜hỷ 。 故cố 云vân 決quyết 定định 。 又hựu 此thử 一nhất 句cú 總tổng 結kết 上thượng 四tứ 。 謂vị 若nhược 制chế 若nhược 聽thính 若nhược 舉cử 若nhược 折chiết 。 皆giai 須tu 適thích 時thời 。 二nhị 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 果quả 行hành 離ly 中trung 亦diệc 以dĩ 輕khinh 況huống 重trọng/trùng 。 第đệ 八bát 離ly 貪tham 。 此thử 下hạ 意ý 三tam 但đãn 有hữu 對đối 治trị 。 以dĩ 貪tham 等đẳng 是thị 業nghiệp 有hữu 之chi 本bổn 。 更cánh 無vô 所sở 依y 故cố 非phi 果quả 行hành 。 以dĩ 非phi 果quả 故cố 不bất 可khả 對đối 之chi 更cánh 立lập 異dị 因nhân 故cố 。 但đãn 有hữu 其kỳ 一nhất 。 今kim 初sơ 離ly 貪tham 。 謂vị 離ly 求cầu 欲dục 心tâm 。 別biệt 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 事sự 二nhị 體thể 。 三tam 差sai 別biệt 。 於ư 他tha 財tài 物vật 。 是thị 事sự 他tha 所sở 攝nhiếp 故cố 。 此thử 揀giản 於ư 己kỷ 。 他tha 攝nhiếp 有hữu 二nhị 。 一nhất 己kỷ 現hiện 攝nhiếp 用dụng 。 二nhị 己kỷ 雖tuy 不bất 在tại 作tác 攝nhiếp 護hộ 想tưởng 。 二nhị 他tha 所sở 資tư 用dụng 是thị 體thể 。 謂vị 所sở 貪tham 物vật 體thể 。 然nhiên 用dụng 含hàm 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 所sở 用dụng 事sự 。 謂vị 金kim 等đẳng 。 二nhị 資tư 用dụng 事sự 謂vị 飲ẩm 食thực 等đẳng 。 三tam 不bất 生sanh 貪tham 下hạ 明minh 差sai 別biệt 。 正chánh 顯hiển 能năng 治trị 。 一nhất 始thỉ 欲dục 名danh 求cầu 。 即tức 他tha 物vật 想tưởng 。 二nhị 希hy 得đắc 屬thuộc 己kỷ 為vi 願nguyện 。 即tức 是thị 樂nhạo 欲dục 。 三tam 終chung 起khởi 奪đoạt 想tưởng 為vi 貪tham 。 此thử 即tức 方phương 便tiện 及cập 究cứu 竟cánh 。 并tinh 前tiền 他tha 物vật 。 即tức 是thị 五ngũ 緣duyên 故cố 。 意ý 三tam 中trung 要yếu 具cụ 五ngũ 緣duyên 。 若nhược 闕khuyết 究cứu 竟cánh 但đãn 名danh 煩phiền 惱não 。 今kim 皆giai 性tánh 離ly 故cố 。 以dĩ 不bất 不bất 之chi 。 第đệ 九cửu 離ly 於ư 忿phẫn 怒nộ 含hàm 毒độc 。 故cố 名danh 離ly 瞋sân 。 別biệt 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 別biệt 顯hiển 能năng 治trị 。 二nhị 永vĩnh 捨xả 下hạ 總tổng 顯hiển 所sở 治trị 。 三tam 常thường 思tư 下hạ 類loại 通thông 治trị 益ích 。 今kim 初sơ 為vi 六lục 種chủng 眾chúng 生sanh 起khởi 六lục 種chủng 治trị 。 論luận 攝nhiếp 為vi 五ngũ 。 一nhất 於ư 冤oan 生sanh 慈từ 治trị 於ư 冤oan 者giả 。 欲dục 加gia 苦khổ 故cố 。 二nhị 於ư 惡ác 行hành 者giả 。 生sanh 利lợi 益ích 心tâm 。 治trị 當đương 危nguy 苦khổ 故cố 。 三tam 於ư 貧bần 及cập 苦khổ 生sanh 哀ai 愍mẫn 歡hoan 喜hỷ 二nhị 心tâm 。 以dĩ 此thử 二nhị 心tâm 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 。 通thông 則tắc 可khả 知tri 故cố 論luận 合hợp 此thử 。 別biệt 則tắc 貧bần 窮cùng 者giả 愍mẫn 之chi 。 憂ưu 苦khổ 者giả 令linh 其kỳ 喜hỷ 樂lạc 。 四tứ 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 眾chúng 生sanh 生sanh 和hòa 潤nhuận 心tâm 。 論luận 名danh 利lợi 潤nhuận 。 治trị 彼bỉ 染nhiễm 著trước 無vô 利lợi 潤nhuận 故cố 。 五ngũ 於ư 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 人nhân 起khởi 攝nhiếp 受thọ 心tâm 。 攝nhiếp 令linh 成thành 故cố 。 二nhị 總tổng 離ly 障chướng 中trung 亦diệc 有hữu 六lục 障chướng 。 通thông 障chướng 前tiền 六lục 非phi 一nhất 一nhất 別biệt 對đối 。 故cố 云vân 總tổng 也dã 。 於ư 此thử 六lục 中trung 。 攝nhiếp 為vi 三tam 對đối 初sơ 二nhị 己kỷ 對đối 他tha 用dụng 辨biện 冤oan 親thân 。 生sanh 怨oán 故cố 瞋sân 。 敗bại 親thân 故cố 恨hận 。 怨oán 則tắc 未vị 生sanh 已dĩ 生sanh 令linh 其kỳ 生sanh 長trưởng 。 親thân 則tắc 未vị 生sanh 已dĩ 生sanh 令linh 不bất 生sanh 長trưởng 。 次thứ 二nhị 唯duy 約ước 唯duy 已dĩ 。 善thiện 不bất 善thiện 法pháp 。 以dĩ 明minh 生sanh 長trưởng 。 障chướng 善thiện 名danh 怨oán 增tăng 惡ác 名danh 害hại 。 皆giai 有hữu 已dĩ 生sanh 未vị 生sanh 。 後hậu 二nhị 唯duy 就tựu 於ư 他tha 愛ái 不bất 愛ái 事sự 。 明minh 其kỳ 生sanh 長trưởng 。 忌kỵ 勝thắng 名danh 熱nhiệt 。 謂vị 見kiến 他tha 愛ái 事sự 苦khổ 他tha 名danh 惱não 。 謂vị 見kiến 他tha 不bất 愛ái 事sự 。 皆giai 有hữu 已dĩ 生sanh 未vị 生sanh 等đẳng 。 瑜du 伽già 云vân 。 瞋sân 恚khuể 方phương 便tiện 究cứu 竟cánh 者giả 謂vị 於ư 損tổn 害hại 事sự 期kỳ 心tâm 決quyết 定định 。 正chánh 能năng 成thành 業nghiệp 。 今kim 並tịnh 不bất 行hành 故cố 。 上thượng 云vân 永vĩnh 離ly 。 三tam 類loại 通thông 治trị 益ích 者giả 。 謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 者giả 亦diệc 常thường 思tư 慈từ 祐hựu 。 第đệ 十thập 離ly 於ư 乖quai 理lý 推thôi 求cầu 。 不bất 言ngôn 性tánh 離ly 者giả 蓋cái 文văn 略lược 耳nhĩ 。 別biệt 中trung 治trị 七thất 種chủng 邪tà 見kiến 。 一nhất 住trụ 正Chánh 道Đạo 者giả 。 治trị 異dị 乘thừa 見kiến 。 小Tiểu 乘Thừa 對đối 大đại 非phi 正Chánh 道Đạo 故cố 。 二nhị 不bất 行hành 占chiêm 卜bốc 。 治trị 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 見kiến 即tức 是thị 邪tà 見kiến 。 夫phu 吉cát 凶hung 悔hối 吝lận 由do 愛ái 惡ác 生sanh 。 故cố 云vân 虛hư 妄vọng 。 三tam 不bất 取thủ 惡ác 戒giới 治trị 於ư 戒giới 取thủ 。 四tứ 心tâm 見kiến 正chánh 直trực 治trị 於ư 見kiến 取thủ 。 五ngũ 無vô 誑cuống 者giả 。 治trị 覆phú 藏tàng 見kiến 。 六lục 無vô 諂siểm 治trị 詐trá 現hiện 不bất 實thật 見kiến 。 七thất 於ư 佛Phật 下hạ 治trị 非phi 清thanh 淨tịnh 見kiến 。 此thử 所sở 治trị 七thất 見kiến 。 釋thích 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 約ước 行hành 二nhị 約ước 人nhân 。 約ước 行hành 中trung 。 初sơ 一nhất 願nguyện 邪tà 願nguyện 小Tiểu 乘Thừa 故cố 。 次thứ 三tam 解giải 邪tà 。 顛điên 倒đảo 見kiến 故cố 。 然nhiên 邪tà 見kiến 惡ác 戒giới 唯duy 是thị 外ngoại 邪tà 。 見kiến 取thủ 一nhất 種chủng 通thông 於ư 內nội 邪tà 。 謂vị 學học 大Đại 乘Thừa 者giả 。 執chấp 語ngữ 成thành 見kiến 故cố 。 次thứ 二nhị 行hành 邪tà 。 藏tạng 非phi 詐trá 善thiện 故cố 。 後hậu 一nhất 信tín 邪tà 。 信tín 世thế 間gian 故cố 。 又hựu 於ư 三Tam 寶Bảo 決quyết 不bất 信tín 故cố 。 故cố 瑜du 伽già 邪tà 見kiến 方phương 便tiện 究cứu 竟cánh 者giả 。 誹phỉ 謗báng 決quyết 定định 故cố 。 二nhị 約ước 人nhân 者giả 。 初sơ 四tứ 是thị 邪tà 梵Phạm 行hạnh 求cầu 眾chúng 生sanh 。 於ư 中trung 初sơ 一nhất 同đồng 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 。 後hậu 三tam 外ngoại 道đạo 。 次thứ 二nhị 是thị 欲dục 求cầu 。 後hậu 一nhất 有hữu 求cầu 。 今kim 性tánh 不bất 求cầu 名danh 離ly 邪tà 見kiến 。 第đệ 三tam 佛Phật 子tử 下hạ 結kết 成thành 增tăng 上thượng 者giả 。 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 遍biến 護hộ 十Thập 善Thiện 即tức 不bất 闕khuyết 義nghĩa 。 二nhị 常thường 無vô 間gian 即tức 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 。 誤ngộ 犯phạm 之chi 垢cấu 不bất 起khởi 間gian 故cố 。 三tam 常thường 無vô 斷đoạn 即tức 常thường 護hộ 義nghĩa 。 具cụ 斯tư 三tam 義nghĩa 得đắc 增tăng 上thượng 戒giới 名danh 。 第đệ 二nhị 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 下hạ 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 謂vị 非phi 唯duy 律luật 儀nghi 不bất 闕khuyết 不bất 斷đoạn 。 常thường 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 亦diệc 無vô 斷đoạn 闕khuyết 。 文văn 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 略lược 觀quán 不bất 善thiện 起khởi 攝nhiếp 善thiện 行hành 。 次thứ 佛Phật 子tử 下hạ 廣quảng 觀quán 障chướng 治trị 起khởi 攝nhiếp 善thiện 行hành 。 三tam 如như 是thị 方phương 便tiện 。 下hạ 總tổng 結kết 勸khuyến 修tu 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 明minh 觀quán 智trí 。 後hậu 是thị 故cố 下hạ 明minh 起khởi 願nguyện 行hành 。 今kim 初sơ 墮đọa 惡ác 道đạo 者giả 。 有hữu 三tam 種chủng 義nghĩa 。 一nhất 者giả 乘thừa 惡ác 行hành 往vãng 故cố 。 此thử 即tức 集tập 因nhân 。 經Kinh 云vân 皆giai 以dĩ 十thập 不bất 善thiện 業nghiệp 。 二nhị 者giả 依y 止chỉ 自tự 身thân 。 能năng 生sanh 苦khổ 惱não 。 此thử 即tức 能năng 墮đọa 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 三tam 常thường 墮đọa 種chủng 種chủng 苦khổ 相tướng 處xứ 。 斯tư 即tức 所sở 墮đọa 惡ác 趣thú 。 上thượng 二nhị 皆giai 苦khổ 果quả 。 業nghiệp 者giả 因nhân 義nghĩa 。 道đạo 者giả 通thông 到đáo 義nghĩa 。 既ký 要yếu 用dụng 不bất 善thiện 方phương 墮đọa 惡ác 道đạo 。 則tắc 非phi 無vô 因nhân 所sở 用dụng 。 唯duy 是thị 不bất 善thiện 。 故cố 非phi 邪tà 因nhân 。 後hậu 起khởi 願nguyện 行hành 者giả 。 由do 念niệm 眾chúng 生sanh 惡ác 因nhân 果quả 故cố 。 便tiện 起khởi 大đại 悲bi 要yếu 心tâm 二nhị 利lợi 。 於ư 中trung 先tiên 正chánh 修tu 二nhị 利lợi 。 後hậu 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 以dĩ 反phản 釋thích 。 第đệ 二nhị 廣quảng 觀quán 障chướng 治trị 明minh 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 中trung 。 謂vị 觀quán 五ngũ 重trọng/trùng 善thiện 法Pháp 。 於ư 上thượng 上thượng 清thanh 淨tịnh 佛Phật 善thiện 。 起khởi 增tăng 上thượng 心tâm 。 求cầu 學học 修tu 行hành 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 清thanh 淨tịnh 行hạnh 故cố 。 若nhược 直trực 就tựu 經kinh 文văn 亦diệc 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 先tiên 明minh 觀quán 智trí 。 後hậu 是thị 故cố 下hạ 要yếu 心tâm 攝nhiếp 善thiện 。 今kim 論luận 將tương 後hậu 段đoạn 攝nhiếp 屬thuộc 佛Phật 善thiện 故cố 。 且thả 分phân 為vi 二nhị 。 先tiên 觀quán 不bất 善thiện 唯duy 是thị 所sở 治trị 。 後hậu 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 下hạ 觀quán 於ư 善thiện 法Pháp 。 通thông 能năng 所sở 治trị 。 今kim 初sơ 具cụ 有hữu 苦khổ 集tập 。 此thử 中trung 為vi 明minh 攝nhiếp 善thiện 故cố 。 略lược 示thị 其kỳ 惡ác 。 既ký 果quả 舉cử 三tam 塗đồ 。 則tắc 顯hiển 因nhân 亦diệc 三tam 品phẩm 。 如như 後hậu 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 經kinh 文văn 自tự 具cụ 。 後hậu 攝nhiếp 觀quán 十Thập 善Thiện 具cụ 諸chư 法Pháp 門môn 。 然nhiên 通thông 相tương/tướng 而nhi 辨biện 。 善thiện 皆giai 能năng 治trị 。 以dĩ 順thuận 理lý 益ích 物vật 正chánh 反phản 惡ác 故cố 。 若nhược 隨tùy 相tương/tướng 分phần/phân 人nhân 天thiên 之chi 善thiện 。 猶do 為vi 所sở 治trị 是thị 苦khổ 集tập 故cố 。 文văn 分phần/phân 五ngũ 重trọng/trùng 。 今kim 初sơ 人nhân 天thiên 十Thập 善Thiện 。 以dĩ 人nhân 天thiên 是thị 世thế 間gian 之chi 善thiện 故cố 不bất 分phân 之chi 。 實thật 則tắc 亦diệc 具cụ 三tam 品phẩm 。 謂vị 人nhân 善thiện 為vi 下hạ 欲dục 天thiên 為vi 中trung 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 為vi 上thượng 。 言ngôn 三tam 品phẩm 者giả 。 或hoặc 由do 三tam 時thời 之chi 心tâm 。 或hoặc 約ước 境cảnh 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 或hoặc 心tâm 有hữu 輕khinh 重trọng 。 或hoặc 自tự 作tác 教giáo 他tha 等đẳng 。 細tế 論luận 其kỳ 義nghĩa 多đa 品phẩm 不bất 同đồng 。 略lược 言ngôn 三tam 五ngũ 耳nhĩ 。 為vi 不bất 善thiện 者giả 反phản 此thử 可khả 知tri 。 瑜du 伽già 六lục 十thập 廣quảng 顯hiển 差sai 別biệt 。 第đệ 二nhị 又hựu 此thử 下hạ 辨biện 聲Thanh 聞Văn 善thiện 下hạ 。 三tam 乘thừa 中trung 各các 有hữu 三tam 段đoạn 。 初sơ 標tiêu 所sở 修tu 善thiện 同đồng 。 次thứ 顯hiển 所sở 用dụng 功công 異dị 。 後hậu 結kết 成thành 自tự 乘thừa 。 今kim 聲Thanh 聞Văn 中trung 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 下hạ 明minh 所sở 用dụng 異dị 。 於ư 中trung 初sơ 句cú 對đối 前tiền 彰chương 勝thắng 。 以dĩ 實thật 相tướng 智trí 修tu 。 不bất 同đồng 人nhân 天thiên 無vô 智trí 善thiện 故cố 。 通thông 觀quán 上thượng 來lai 善thiện 惡ác 因nhân 果quả 。 皆giai 是thị 苦khổ 集tập 所sở 觀quán 境cảnh 故cố 。 次thứ 心tâm 陜# 劣liệt 下hạ 對đối 後hậu 顯hiển 劣liệt 。 有hữu 五ngũ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 因nhân 集tập 由do 集tập 小tiểu 因nhân 故cố 。 心tâm 陜# 劣liệt 陜# 謂vị 修tu 行hành 少thiểu 善thiện 。 劣liệt 謂vị 但đãn 能năng 自tự 利lợi 。 二nhị 畏úy 苦khổ 即tức 。 怖bố 三tam 界giới 故cố 。 三tam 捨xả 心tâm 即tức 闕khuyết 大đại 悲bi 。 捨xả 眾chúng 生sanh 故cố 。 上thượng 三tam 唯duy 劣liệt 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 二nhị 兼kiêm 劣liệt 緣Duyên 覺Giác 。 四tứ 依y 止chỉ 。 即tức 經kinh 從tùng 他tha 。 謂vị 必tất 藉tạ 師sư 教giáo 故cố 。 五ngũ 觀quán 即tức 聞văn 聲thanh 解giải 了liễu 。 謂vị 聞văn 人nhân 無vô 我ngã 法pháp 聲thanh 心tâm 通thông 達đạt 故cố 。 三tam 成thành 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 結kết 成thành 自tự 乘thừa 。 然nhiên 能năng 治trị 十Thập 善Thiện 及cập 與dữ 智trí 慧tuệ 。 即tức 是thị 道Đạo 諦Đế 。 惡ác 因nhân 果quả 滅diệt 。 善thiện 因nhân 果quả 中trung 使sử 滅diệt 名danh 為vi 滅Diệt 諦Đế 。 成thành 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 義nghĩa 舍xá 道đạo 滅diệt 。 第đệ 三tam 緣Duyên 覺Giác 善thiện 所sở 用dụng 異dị 中trung 。 初sơ 句cú 總tổng 明minh 。 以dĩ 能năng 修tu 習tập 名danh 修tu 清thanh 淨tịnh 。 未vị 能năng 圓viên 修tu 。 不bất 名danh 具cụ 足túc 。 次thứ 不bất 從tùng 下hạ 別biệt 顯hiển 有hữu 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 自tự 覺giác 謂vị 異dị 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 從tùng 他tha 聞văn 。 顯hiển 依y 止chỉ 勝thắng 。 二nhị 大đại 悲bi 下hạ 。 不bất 能năng 說thuyết 法Pháp 大đại 悲bi 不bất 具cụ 。 無vô 心tâm 起khởi 說thuyết 方phương 便tiện 不bất 具cụ 。 力lực 不bất 堪kham 說thuyết 。 若nhược 有hữu 利lợi 物vật 多đa 但đãn 現hiện 通thông 。 此thử 劣liệt 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 悟ngộ 解giải 已dĩ 下hạ 即tức 觀quán 少thiểu 境cảnh 界giới 。 少thiểu 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 對đối 前tiền 顯hiển 勝thắng 。 以dĩ 是thị 利lợi 根căn 。 但đãn 觀quán 苦khổ 集tập 。 便tiện 悟ngộ 甚thậm 深thâm 之chi 觀quán 。 勝thắng 於ư 聲Thanh 聞Văn 。 二nhị 對đối 後hậu 彰chương 劣liệt 。 但đãn 觀quán 人nhân 無vô 我ngã 法pháp 。 不bất 同đồng 菩Bồ 薩Tát 求cầu 佛Phật 。 大đại 智trí 等đẳng 故cố 。 上thượng 之chi 二Nhị 乘Thừa 。 廣quảng 如như 瑜du 伽già 本bổn 地địa 中trung 說thuyết 。 第đệ 四tứ 菩Bồ 薩Tát 。 十Thập 善Thiện 所sở 用dụng 異dị 中trung 。 有hữu 四tứ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 因nhân 集tập 二nhị 用dụng 。 三tam 彼bỉ 力lực 四tứ 地địa 。 四tứ 中trung 初sơ 一nhất 行hành 因nhân 。 次thứ 二nhị 行hành 相tương/tướng 。 後hậu 一nhất 行hành 位vị 。 言ngôn 因nhân 集tập 者giả 。 宿túc 習tập 善thiện 根căn 依y 之chi 起khởi 行hành 。 此thử 又hựu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 依y 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 起khởi 行hành 故cố 。 即tức 修tu 治trị 清thanh 淨tịnh 具cụ 足túc 。 具cụ 足túc 即tức 一nhất 切thiết 善thiện 義nghĩa 。 今kim 經kinh 闕khuyết 此thử 二nhị 字tự 。 則tắc 不bất 能năng 異dị 上thượng 辟Bích 支Chi 。 此thử 明minh 自tự 利lợi 。 二nhị 心tâm 廣quảng 者giả 即tức 利lợi 他tha 心tâm 三tam 無vô 量lượng 者giả 即tức 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 是thị 二nhị 利lợi 行hành 體thể 。 二nhị 具cụ 足túc 悲bi 愍mẫn 是thị 菩Bồ 薩Tát 用dụng 。 三tam 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。 即tức 以dĩ 四tứ 攝nhiếp 攝nhiếp 生sanh 。 是thị 彼bỉ 悲bi 力lực 。 四tứ 發phát 生sanh 下hạ 皆giai 顯hiển 地địa 義nghĩa 。 地địa 雖tuy 有hữu 十thập 。 就tựu 三tam 祇kỳ 滿mãn 處xứ 略lược 舉cử 三tam 地địa 。 以dĩ 攝nhiếp 餘dư 七thất 。 一nhất 發phát 生sanh 大đại 願nguyện 。 即tức 淨tịnh 深thâm 心tâm 初Sơ 地Địa 。 二nhị 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 即tức 不bất 退thoái 轉chuyển 地địa 。 雖tuy 得đắc 寂tịch 滅diệt 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 即tức 八bát 地địa 。 三tam 希hy 求cầu 佛Phật 智trí 等đẳng 。 即tức 受thọ 大đại 位vị 地địa 。 是thị 第đệ 十Thập 地Địa 。 此thử 有hữu 三tam 句cú 。 一nhất 觀quán 求cầu 行hành 證chứng 智Trí 度Độ 滿mãn 故cố 。 二nhị 盡tận 淨tịnh 諸chư 地địa 障chướng 故cố 。 三tam 盡tận 淨tịnh 諸chư 度Độ 蔽tế 故cố 。 三tam 成thành 菩Bồ 薩Tát 廣quảng 大đại 行hành 。 結kết 成thành 自tự 乘thừa 。 第đệ 五ngũ 佛Phật 善thiện 。 上thượng 上thượng 是thị 總tổng 。 一nhất 切thiết 下hạ 別biệt 。 有hữu 四tứ 種chủng 義nghĩa 。 顯hiển 上thượng 上thượng 事sự 。 前tiền 三tam 屬thuộc 佛Phật 。 後hậu 一nhất 菩Bồ 薩Tát 思tư 齊tề 。 一nhất 者giả 滅diệt 。 謂vị 不bất 善thiện 業nghiệp 道đạo 。 共cộng 習tập 氣khí 滅diệt 故cố 。 種chủng 智trí 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 者giả 捨xả 。 謂vị 乃nãi 至chí 證chứng 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 不Bất 共Cộng 之chi 法Pháp 。 捨xả 二Nhị 乘Thừa 故cố 。 三tam 者giả 方phương 便tiện 。 謂vị 於ư 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 善thiện 巧xảo 成thành 就tựu 故cố 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 求cầu 無vô 厭yếm 足túc 。 故cố 云vân 是thị 故cố 我ngã 今kim 。 等đẳng 行hành 十Thập 善Thiện 。 上thượng 雖tuy 列liệt 五ngũ 重trọng/trùng 十Thập 善Thiện 。 凡phàm 小tiểu 但đãn 將tương 化hóa 物vật 。 非phi 己kỷ 所sở 行hành 。 菩Bồ 薩Tát 十Thập 善Thiện 先tiên 已dĩ 安an 住trụ 故cố 。 唯duy 要yếu 心tâm 等đẳng 行hành 佛Phật 善thiện 。 佛Phật 善thiện 望vọng 己kỷ 是thị 餘dư 殘tàn 未vị 修tu 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 中trung 自tự 在tại 純thuần 熟thục 方phương 為vi 具cụ 足túc 。 亦diệc 滅diệt 習tập 氣khí 故cố 云vân 清thanh 淨tịnh 。 結kết 勸khuyến 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 佛Phật 子tử 十thập 不bất 善thiện 業nghiệp 道đạo 下hạ 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 戒giới 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 廣quảng 明minh 攝nhiếp 生sanh 。 後hậu 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 護hộ 持trì 於ư 戒giới 下hạ 。 結kết 成thành 益ích 生sanh 之chi 戒giới 。 前tiền 中trung 顯hiển 此thử 戒giới 增tăng 上thượng 有hữu 五ngũ 種chủng 義nghĩa 。 一nhất 者giả 智trí 。 二nhị 者giả 願nguyện 。 三tam 行hành 。 四tứ 集tập 。 五ngũ 集tập 果quả 。 今kim 初sơ 。 謂vị 善thiện 知tri 眾chúng 生sanh 。 苦khổ 因nhân 果quả 故cố 。 文văn 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 總tổng 明minh 知tri 因nhân 。 二nhị 於ư 中trung 下hạ 別biệt 顯hiển 知tri 果quả 。 三tam 佛Phật 子tử 下hạ 結kết 成thành 苦khổ 因nhân 。 今kim 初sơ 。 總tổng 中trung 果quả 有hữu 三tam 塗đồ 不bất 同đồng 。 因nhân 有hữu 三tam 時thời 階giai 降giáng/hàng 。 論luận 名danh 時thời 差sai 別biệt 。 三tam 時thời 復phục 二nhị 。 一nhất 者giả 約ước 心tâm 。 謂vị 如như 殺sát 生sanh 。 欲dục 殺sát 正chánh 殺sát 殺sát 已dĩ 。 三tam 時thời 俱câu 重trọng/trùng 。 名danh 為vi 上thượng 者giả 。 隨tùy 一nhất 時thời 輕khinh 為vi 中trung 者giả 。 三tam 時thời 俱câu 輕khinh 為vi 下hạ 者giả 。 二nhị 約ước 時thời 。 謂vị 少thiểu 時thời 多đa 時thời 盡tận 壽thọ 作tác 等đẳng 。 餘dư 有hữu 三tam 品phẩm 。 如như 上thượng 十Thập 善Thiện 中trung 說thuyết 。 復phục 應ưng 於ư 一nhất 一nhất 塗đồ 中trung 各các 有hữu 三tam 品phẩm 等đẳng 。 然nhiên 依y 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 。 三tam 塗đồ 各các 有hữu 邊biên 正chánh 。 正chánh 者giả 為vi 重trọng/trùng 邊biên 者giả 為vi 輕khinh 。 正chánh 鬼quỷ 望vọng 邊biên 畜súc 。 則tắc 餓ngạ 鬼quỷ 罪tội 重trọng 故cố 。 雜tạp 集tập 等đẳng 鬼quỷ 次thứ 於ư 獄ngục 。 若nhược 正chánh 畜súc 望vọng 邊biên 鬼quỷ 。 則tắc 畜súc 生sanh 罪tội 重trọng 故cố 。 今kim 云vân 下hạ 者giả 餓ngạ 鬼quỷ 因nhân 。 二nhị 別biệt 顯hiển 知tri 果quả 中trung 。 十thập 不bất 善thiện 中trung 各các 有hữu 二nhị 果quả 差sai 別biệt 。 一nhất 報báo 果quả 差sai 別biệt 。 所sở 謂vị 三tam 塗đồ 異dị 熟thục 。 二nhị 習tập 氣khí 果quả 差sai 別biệt 。 即tức 人nhân 中trung 殘tàn 報báo 。 是thị 正chánh 報báo 之chi 餘dư 。 經kinh 中trung 若nhược 生sanh 人nhân 中trung 。 得đắc 二nhị 種chủng 是thị 。 然nhiên 雜tạp 集tập 瑜du 伽già 等đẳng 論luận 。 開khai 習tập 氣khí 果quả 以dĩ 之chi 為vi 二nhị 。 一nhất 約ước 內nội 報báo 名danh 等đẳng 流lưu 果quả 。 即tức 如như 經kinh 辨biện 。 二nhị 約ước 外ngoại 報báo 感cảm 增tăng 上thượng 果quả 。 今kim 經kinh 闕khuyết 此thử 。 下hạ 依y 彼bỉ 顯hiển 異dị 熟thục 報báo 果quả 。 十thập 惡ác 攸du 同đồng 。 今kim 但đãn 解giải 釋thích 等đẳng 流lưu 增tăng 上thượng 。 然nhiên 二nhị 等đẳng 流lưu 多đa 是thị 前tiền 重trọng/trùng 後hậu 輕khinh 。 輕khinh 即tức 方phương 便tiện 等đẳng 流lưu 。 重trọng/trùng 即tức 正chánh 惡ác 等đẳng 流lưu 。 十thập 惡ác 即tức 分phân 為vi 十thập 。 初sơ 殺sát 生sanh 中trung 。 殺sát 令linh 夭yểu 折chiết 不bất 終chung 天thiên 年niên 。 故cố 得đắc 短đoản 命mạng 。 即tức 正chánh 惡ác 等đẳng 流lưu 。 二nhị 未vị 死tử 受thọ 苦khổ 故cố 獲hoạch 多đa 病bệnh 。 即tức 方phương 便tiện 等đẳng 流lưu 。 怖bố 無vô 精tinh 光quang 。 感cảm 外ngoại 增tăng 上thượng 資tư 具cụ 等đẳng 物vật 乏phạp 少thiểu 光quang 澤trạch 。 二nhị 盜đạo 損tổn 彼bỉ 財tài 故cố 獲hoạch 貧bần 窮cùng 。 令linh 其kỳ 不bất 得đắc 稱xưng 意ý 受thọ 用dụng 故cố 。 共cộng 財tài 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 感cảm 外ngoại 田điền 苗miêu 霜sương 雹bạc 損tổn 耗hao 。 三tam 婬dâm 中trung 令linh 其kỳ 妻thê 不bất 貞trinh 故cố 。 方phương 便tiện 詃# 誘dụ 故cố 。 婬dâm 之chi 穢uế 污ô 感cảm 外ngoại 臭xú 惡ác 塵trần 坌bộn 。 四tứ 妄vọng 語ngữ 等đẳng 流lưu 。 又hựu 誹phỉ 謗báng 約ước 違vi 境cảnh 。 被bị 誑cuống 約ước 違vi 心tâm 。 言ngôn 無vô 實thật 故cố 。 外ngoại 感cảm 農nông 作tác 事sự 業nghiệp 多đa 不bất 諧hài 偶ngẫu 。 五ngũ 兩lưỡng 舌thiệt 中trung 令linh 他tha 離ly 間gian 故cố 。 親thân 友hữu 成thành 怨oán 故cố 。 由do 出xuất 不bất 平bình 之chi 言ngôn 。 外ngoại 多đa 險hiểm 阻trở 。 六lục 惡ác 口khẩu 中trung 。 語ngữ 體thể 惡ác 故cố 語ngữ 用dụng 惡ác 故cố 。 言ngôn 恆hằng 有hữu 諍tranh 違vi 惱não 他tha 人nhân 。 外ngoại 感cảm 荊kinh 棘cức 砂sa 鹵lỗ 等đẳng 事sự 。 七thất 綺ỷ 語ngữ 言ngôn 無vô 人nhân 受thọ 。 機cơ 不bất 領lãnh 故cố 語ngữ 不bất 明minh 了liễu 。 自tự 綺ỷ 錯thác 故cố 。 以dĩ 言ngôn 綺ỷ 故cố 。 外ngoại 感cảm 果quả 物vật 不bất 應ứng 其kỳ 時thời 。 八bát 貪tham 欲dục 中trung 。 已dĩ 得đắc 不bất 足túc 故cố 未vị 得đắc 欲dục 求cầu 故cố 。 貪tham 則tắc 念niệm 念niệm 欲dục 多đa 。 感cảm 外ngoại 增tăng 上thượng 日nhật 日nhật 減giảm 少thiểu 。 九cửu 瞋sân 恚khuể 中trung 二nhị 種chủng 等đẳng 流lưu 。 似tự 前tiền 輕khinh 後hậu 重trọng/trùng 。 見kiến 其kỳ 不bất 可khả 意ý 故cố 求cầu 彼bỉ 長trường 短đoản 。 二nhị 惱não 害hại 彼bỉ 故cố 。 瞋sân 不bất 順thuận 物vật 之chi 情tình 。 外ngoại 感cảm 增tăng 上thượng 其kỳ 味vị 辛tân 苦khổ 。 又hựu 多đa 惡ác 獸thú 毒độc 蟲trùng 。 十thập 邪tà 見kiến 還hoàn 生sanh 邪tà 見kiến 之chi 家gia 。 若nhược 水thủy 之chi 流lưu 濕thấp 。 心tâm 見kiến 不bất 正chánh 故cố 多đa 諂siểm 曲khúc 。 總tổng 由do 不bất 正chánh 故cố 。 外ngoại 感cảm 上thượng 妙diệu 華hoa 果quả 。 悉tất 皆giai 隱ẩn 沒một 。 似tự 淨tịnh 不bất 淨tịnh 似tự 安an 不bất 安an 。 是thị 以dĩ 觀quán 果quả 知tri 因nhân 。 應ưng 當đương 除trừ 斷đoạn 。 三tam 結kết 成thành 苦khổ 因nhân 。 無vô 邊biên 苦khổ 聚tụ 。 由do 此thử 生sanh 故cố 。 第đệ 二nhị 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 願nguyện 。 依y 智trí 起khởi 願nguyện 。 願nguyện 為vì 眾chúng 生sanh 。 自tự 修tu 善thiện 故cố 。 但đãn 離ly 惡ác 因nhân 惡ác 果quả 自tự 亡vong 。 願nguyện 修tu 善thiện 因nhân 善thiện 果quả 自tự 至chí 。 問vấn 惡ác 名danh 殺sát 等đẳng 離ly 即tức 不bất 殺sát 。 不bất 殺sát 即tức 善thiện 。 離ly 惡ác 住trụ 善thiện 。 二nhị 相tương/tướng 寧ninh 分phần/phân 。 答đáp 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 離ly 殺sát 。 謂vị 離ly 作tác 犯phạm 。 住trụ 善thiện 。 謂vị 住trụ 止chỉ 持trì 。 體thể 則tắc 不bất 殊thù 。 約ước 持trì 犯phạm 分phần/phân 二nhị 。 作tác 持trì 止chỉ 犯phạm 反phản 此thử 可khả 知tri 。 二nhị 離ly 惡ác 但đãn 是thị 惡ác 止chỉ 。 住trụ 善thiện 兼kiêm 於ư 善thiện 行hành 。 具cụ 有hữu 止chỉ 作tác 二nhị 持trì 。 止chỉ 如như 前tiền 釋thích 。 作tác 義nghĩa 云vân 何hà 。 前tiền 三tam 聚tụ 初sơ 已dĩ 略lược 指chỉ 陳trần 。 今kim 當đương 重trọng/trùng 釋thích 。 謂vị 非phi 唯duy 不bất 殺sát 。 護hộ 眾chúng 生sanh 命mạng 。 如như 護hộ 己kỷ 命mạng 。 是thị 第đệ 一nhất 善thiện 。 守thủ 他tha 財tài 物vật 。 如như 自tự 己kỷ 有hữu 。 他tha 妻thê 亦diệc 然nhiên 。 實thật 語ngữ 軟nhuyễn 語ngữ 和hòa 合hợp 饒nhiêu 益ích 。 是thị 語ngữ 四tứ 善thiện 非phi 直trực 無vô 貪tham 。 更cánh 能năng 惠huệ 施thí 。 非phi 唯duy 不bất 瞋sân 慈từ 悲bi 和hòa 悅duyệt 。 何hà 但đãn 無vô 於ư 邪tà 見kiến 。 乃nãi 成thành 就tựu 正chánh 見kiến 。 智trí 慧tuệ 深thâm 廣quảng 。 斯tư 即tức 作tác 也dã 。 第đệ 三tam 自tự 住trụ 下hạ 明minh 行hành 依y 願nguyện 。 起khởi 行hành 如như 誓thệ 修tu 故cố 。 於ư 中trung 初sơ 依y 前tiền 願nguyện 以dĩ 起khởi 自tự 行hành 後hậu 亦diệc 勸khuyến 下hạ 。 依y 於ư 自tự 行hành 正chánh 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 第đệ 四tứ 佛Phật 子tử 下hạ 明minh 集tập 者giả 。 依y 增tăng 上thượng 悲bi 念niệm 眾chúng 生sanh 故cố 。 生sanh 十thập 種chủng 心tâm 。 此thử 十thập 亦diệc 可khả 俱câu 通thông 一nhất 切thiết 。 論luận 就tựu 別biệt 相tướng 為vi 八bát 種chủng 眾chúng 生sanh 。 一nhất 於ư 惡ác 行hành 眾chúng 生sanh 。 令linh 住trụ 善thiện 行hành 。 故cố 名danh 利lợi 益ích 。 二nhị 為vì 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 安an 樂lạc 。 三tam 於ư 怨oán 憎tăng 眾chúng 生sanh 慈từ 不bất 加gia 報báo 。 四tứ 於ư 貧bần 苦khổ 者giả 悲bi 欲dục 拔bạt 之chi 。 五ngũ 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 眾chúng 生sanh 愍mẫn 其kỳ 放phóng 逸dật 。 六lục 於ư 外ngoại 道đạo 攝nhiếp 令linh 正chánh 信tín 。 七thất 於ư 同đồng 行hành 者giả 護hộ 令linh 不bất 退thoái 。 八bát 於ư 攝nhiếp 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 願nguyện 眾chúng 生sanh 取thủ 如như 自tự 己kỷ 。 以dĩ 願nguyện 同đồng 故cố 。 後hậu 之chi 二nhị 心tâm 亦diệc 約ước 此thử 類loại 。 但đãn 後hậu 勝thắng 於ư 前tiền 。 九cửu 觀quán 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 乘thừa 大Đại 乘Thừa 道đạo 。 進tiến 趣thú 之chi 者giả 敬kính 之chi 如như 師sư 。 十thập 觀quán 集tập 具cụ 足túc 功công 德đức 者giả 。 敬kính 如như 大đại 師sư 。 第đệ 五ngũ 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 下hạ 集tập 果quả 。 依y 前tiền 悲bi 心tâm 起khởi 勝thắng 上thượng 欲dục 。 欲dục 拔bạt 濟tế 故cố 。 文văn 中trung 救cứu 攝nhiếp 。 十thập 類loại 眾chúng 生sanh 。 皆giai 言ngôn 又hựu 作tác 。 文văn 各các 有hữu 二nhị 。 先tiên 觀quán 所sở 化hóa 。 後hậu 我ngã 當đương 下hạ 。 與dữ 濟tế 拔bạt 心tâm 。 前tiền 即tức 所sở 治trị 。 後hậu 即tức 能năng 治trị 。 前tiền 集tập 之chi 中trung 欲dục 顯hiển 差sai 別biệt 。 以dĩ 其kỳ 十thập 心tâm 對đối 八bát 眾chúng 生sanh 。 今kim 十thập 類loại 中trung 。 一nhất 一nhất 生sanh 所sở 容dung 有hữu 如như 前tiền 十thập 心tâm 救cứu 拔bạt 。 十thập 中trung 初sơ 一nhất 解giải 邪tà 故cố 。 論luận 云vân 。 依y 增tăng 上thượng 顛điên 倒đảo 為vi 首thủ 。 餘dư 九cửu 行hành 邪tà 。 論luận 開khai 為vi 三tam 。 初sơ 五ngũ 化hóa 欲dục 求cầu 眾chúng 生sanh 。 求cầu 外ngoại 五ngũ 欲dục 故cố 。 次thứ 二nhị 化hóa 有hữu 求cầu 眾chúng 生sanh 。 求cầu 三tam 有hữu 中trung 正chánh 報báo 之chi 果quả 故cố 。 後hậu 二nhị 化hóa 梵Phạm 行hạnh 。 求cầu 眾chúng 生sanh 求cầu 出xuất 道đạo 故cố 。 通thông 上thượng 為vi 四tứ 。 然nhiên 此thử 所sở 化hóa 。 但đãn 攝nhiếp 集tập 中trung 前tiền 六lục 而nhi 闕khuyết 後hậu 二nhị 者giả 。 以dĩ 集tập 者giả 益ích 物vật 之chi 心tâm 。 起khởi 心tâm 義nghĩa 寬khoan 。 乃nãi 至chí 緣duyên 於ư 具cụ 德đức 生sanh 師sư 仰ngưỡng 故cố 。 今kim 此thử 正chánh 論luận 救cứu 拔bạt 故cố 。 後hậu 二nhị 並tịnh 非phi 所sở 救cứu 。 縱túng/tung 其kỳ 同đồng 行hành 退thoái 轉chuyển 須tu 化hóa 。 亦diệc 無vô 大Đại 乘Thừa 之chi 外ngoại 別biệt 有hữu 安an 處xứ 。 可khả 云vân 拔bạt 出xuất 。 今kim 第đệ 一nhất 化hóa 顛điên 倒đảo 眾chúng 生sanh 中trung 。 先tiên 所sở 化hóa 中trung 邪tà 見kiến 為vi 總tổng 。 謂vị 四tứ 顛điên 倒đảo 。 理lý 外ngoại 推thôi 求cầu 故cố 名danh 邪tà 見kiến 。 次thứ 惡ác 慧tuệ 惡ác 欲dục 此thử 二nhị 是thị 別biệt 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 二nhị 倒đảo 名danh 為vi 惡ác 慧tuệ 。 專chuyên 念niệm 分phân 別biệt 方phương 得đắc 行hành 故cố 。 我ngã 淨tịnh 二nhị 倒đảo 名danh 為vi 惡ác 欲dục 。 不bất 假giả 專chuyên 念niệm 即tức 能năng 行hành 故cố 。 以dĩ 性tánh 成thành 故cố 。 由do 計kế 我ngã 淨tịnh 便tiện 欲dục 名danh 等đẳng 。 如như 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 。 後hậu 惡ác 道đạo 稠trù 林lâm 者giả 。 結kết 其kỳ 邪tà 見kiến 為vi 諸chư 過quá 因nhân 。 惡ác 道đạo 者giả 非phi 正Chánh 道Đạo 故cố 。 顯hiển 前tiền 顛điên 倒đảo 為vi 現hiện 行hành 煩phiền 惱não 行hành 處xứ 。 稠trù 林lâm 者giả 亦diệc 為vi 隨tùy 眠miên 之chi 因nhân 。 後hậu 結kết 能năng 治trị 中trung 。 住trụ 於ư 正chánh 見kiến 。 通thông 翻phiên 上thượng 邪tà 行hành 。 於ư 實thật 道đạo 翻phiên 惡ác 道đạo 稠trù 林lâm 。 第đệ 二nhị 化hóa 欲dục 求cầu 眾chúng 生sanh 中trung 。 五ngũ 段đoạn 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 三tam 化hóa 現hiện 得đắc 五ngũ 欲dục 受thọ 用dụng 生sanh 過quá 。 後hậu 二nhị 化hóa 未vị 得đắc 五ngũ 欲dục 追truy 求cầu 時thời 過quá 。 前tiền 中trung 即tức 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 受thọ 不bất 共cộng 財tài 。 二nhị 受thọ 無vô 厭yếm 足túc 財tài 。 三tam 受thọ 貯trữ 積tích 財tài 。 今kim 初sơ 已dĩ 得đắc 之chi 物vật 不bất 與dữ 他tha 共cộng 。 於ư 費phí 用dụng 時thời 生sanh 瞋sân 過quá 也dã 。 先tiên 明minh 所sở 治trị 。 互hỗ 相tương 破phá 壞hoại 。 以dĩ 為vi 總tổng 句cú 。 破phá 壞hoại 有hữu 二nhị 。 一nhất 鬪đấu 諍tranh 於ư 言ngôn 中trung 。 二nhị 對đối 怨oán 於ư 心tâm 中trung 。 即tức 分phân 別biệt 彼bỉ 我ngã 。 瞋sân 恨hận 已dĩ 下hạ 結kết 其kỳ 增tăng 長trưởng 。 由do 瞋sân 恨hận 故cố 思tư 念niệm 作tác 報báo 。 身thân 心tâm 惡ác 行hành 熾sí 然nhiên 不bất 息tức 。 能năng 治trị 之chi 中trung 慈từ 能năng 治trị 瞋sân 。 如Như 來Lai 之chi 慈từ 乃nãi 名danh 無vô 上thượng 。 二nhị 化hóa 受thọ 無vô 厭yếm 財tài 。 眾chúng 生sanh 求cầu 時thời 無vô 厭yếm 以dĩ 生sanh 貪tham 過quá 。 初sơ 所sở 治trị 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 貪tham 取thủ 無vô 厭yếm 明minh 內nội 心tâm 難nạn/nan 滿mãn 。 二nhị 唯duy 求cầu 財tài 利lợi 者giả 。 形hình 於ư 身thân 口khẩu 。 邪tà 命mạng 自tự 活hoạt 。 結kết 上thượng 三tam 業nghiệp 。 後hậu 三tam 業nghiệp 正chánh 命mạng 以dĩ 為vi 能năng 治trị 。 三tam 化hóa 受thọ 貯trữ 積tích 財tài 。 積tích 而nhi 不bất 散tán 順thuận 生sanh 三tam 毒độc 。 增tăng 煩phiền 惱não 過quá 。 初sơ 所sở 治trị 中trung 。 染nhiễm 著trước 生sanh 貪tham 散tán 用dụng 生sanh 瞋sân 。 若nhược 積tích 而nhi 能năng 散tán 。 何hà 有hữu 貪tham 瞋sân 癡si 迷mê 上thượng 二nhị 。 言ngôn 種chủng 種chủng 煩phiền 惱não 。 因nhân 之chi 熾sí 然nhiên 者giả 。 直trực 觀quán 經kinh 意ý 。 因nhân 上thượng 三tam 毒độc 更cánh 生sanh 煩phiền 惱não 。 若nhược 準chuẩn 論luận 意ý 。 因nhân 貯trữ 積tích 財tài 。 積tích 財tài 即tức 是thị 煩phiền 惱não 因nhân 體thể 。 云vân 何hà 熾sí 然nhiên 。 謂vị 寶bảo 翫ngoạn 受thọ 用dụng 。 數số 為vi 煩phiền 惱não 之chi 所sở 燒thiêu 故cố 。 然nhiên 癡si 有hữu 二nhị 過quá 。 一nhất 迷mê 前tiền 二nhị 。 亦diệc 復phục 不bất 知tri 。 何hà 者giả 是thị 火hỏa 。 云vân 何hà 為vi 失thất 。 二nhị 無vô 求cầu 出xuất 意ý 。 故cố 云vân 不bất 解giải 出xuất 要yếu 。 謂vị 既ký 迷mê 火hỏa 宅trạch 之chi 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 寧ninh 有hữu 出xuất 心tâm 。 後hậu 能năng 治trị 中trung 。 涅Niết 槃Bàn 清thanh 涼lương 煩phiền 惱não 火hỏa 滅diệt 故cố 。 上thượng 三tam 即tức 起khởi 。 煩phiền 惱não 眾chúng 生sanh 。 第đệ 二nhị 有hữu 二nhị 願nguyện 化hóa 。 未vị 得đắc 五ngũ 欲dục 追truy 求cầu 時thời 過quá 。 即tức 造tạo 業nghiệp 眾chúng 生sanh 。 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 一nhất 明minh 追truy 求cầu 現hiện 報báo 。 造tạo 諸chư 惡ác 行hành 。 後hậu 一nhất 明minh 追truy 求cầu 後hậu 報báo 。 造tạo 有hữu 漏lậu 善thiện 業nghiệp 。 今kim 初sơ 。 先tiên 所sở 治trị 中trung 有hữu 四tứ 種chủng 過quá 。 一nhất 愚ngu 癡si 覆phú 心tâm 過quá 。 於ư 中trung 愚ngu 癡si 是thị 癡si 體thể 。 重trọng/trùng 闇ám 是thị 癡si 相tương/tướng 。 亦diệc 是thị 癡si 過quá 。 餘dư 皆giai 癡si 過quá 。 一nhất 重trọng/trùng 闇ám 者giả 。 迷mê 現hiện 在tại 苦khổ 。 不bất 知tri 是thị 苦khổ 。 二nhị 妄vọng 見kiến 者giả 。 於ư 現hiện 下hạ 苦khổ 妄vọng 見kiến 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 如như 見kiến 空không 華hoa 。 三tam 厚hậu 瞙# 者giả 。 不bất 見kiến 未vị 來lai 當đương 受thọ 苦khổ 報báo 。 如như 眼nhãn 厚hậu 瞙# 都đô 無vô 所sở 見kiến 也dã 。 二nhị 入nhập 陰ấm 翳ế 下hạ 增tăng 惡ác 遠viễn 善thiện 過quá 。 初sơ 句cú 增tăng 惡ác 由do 迷mê 異dị 熟thục 。 愚ngu 順thuận 不bất 善thiện 行hành 增tăng 長trưởng 結kết 使sử 。 名danh 入nhập 陰ấm 翳ế 稠trù 林lâm 。 後hậu 失thất 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 者giả 。 此thử 明minh 遠viễn 善thiện 也dã 。 癡si 為vi 善thiện 行hành 障chướng 故cố 。 三tam 行hành 曠khoáng 野dã 險hiểm 道đạo 。 明minh 受thọ 苦khổ 報báo 過quá 。 生sanh 死tử 長trường/trưởng 廣quảng 逈huýnh 無vô 所sở 依y 。 喻dụ 之chi 曠khoáng 野dã 。 多đa 難nạn/nan 障chướng 礙ngại 。 復phục 名danh 險hiểm 道đạo 。 流lưu 轉chuyển 稱xưng 行hành 。 四tứ 起khởi 諸chư 惡ác 見kiến 者giả 。 即tức 無vô 正chánh 對đối 治trị 過quá 。 論luận 云vân 。 謂vị 多đa 作tác 罪tội 因nhân 。 於ư 臨lâm 終chung 時thời 。 見kiến 惡ác 報báo 相tương/tướng 。 心tâm 生sanh 悔hối 見kiến 者giả 。 或hoặc 悔hối 先tiên 所sở 修tu 或hoặc 起khởi 惡ác 見kiến 。 故cố 名danh 悔hối 見kiến 。 而nhi 不bất 能năng 集tập 正chánh 對đối 治trị 。 所sở 以dĩ 名danh 過quá 。 後hậu 能năng 治trị 中trung 。 先tiên 得đắc 淨tịnh 慧tuệ 眼nhãn 是thị 體thể 。 此thử 眼nhãn 有hữu 二nhị 能năng 。 一nhất 見kiến 如như 實thật 相tướng 。 二nhị 由do 見kiến 實thật 相tướng 即tức 不bất 隨tùy 他tha 。 具cụ 斯tư 二nhị 義nghĩa 名danh 真chân 慧tuệ 眼nhãn 。 以dĩ 此thử 二nhị 句cú 總tổng 翻phiên 前tiền 過quá 見kiến 。 前tiền 皆giai 實thật 故cố 。 二nhị 化hóa 追truy 求cầu 後hậu 報báo 習tập 善thiện 行hành 者giả 。 隨tùy 順thuận 險hiểm 道đạo 過quá 。 謂vị 以dĩ 迷mê 出xuất 世thế 勝thắng 義nghĩa 愚ngu 。 造tạo 福phước 不bất 動động 業nghiệp 。 求cầu 未vị 來lai 報báo 。 則tắc 常thường 在tại 險hiểm 道đạo 。 前tiền 所sở 治trị 中trung 十thập 句cú 分phần/phân 三tam 。 初sơ 句cú 自tự 體thể 謂vị 即tức 生sanh 死tử 故cố 。 二nhị 將tương 墜trụy 下hạ 障chướng 礙ngại 。 謂vị 在tại 之chi 難nan 出xuất 故cố 。 三tam 隨tùy 順thuận 下hạ 明minh 失thất 。 謂vị 住trụ 之chi 失thất 於ư 出xuất 離ly 善thiện 故cố 。 今kim 初sơ 自tự 體thể 。 謂vị 由do 世thế 間gian 少thiểu 善thiện 為vi 根căn 本bổn 故cố 。 則tắc 人nhân 天thiên 報báo 危nguy 故cố 名danh 險hiểm 道đạo 。 二nhị 障chướng 礙ngại 者giả 。 皆giai 險hiểm 道đạo 中trung 事sự 。 文văn 有hữu 八bát 句cú 。 迷mê 於ư 苦khổ 集tập 道đạo 滅diệt 。 如như 次thứ 各các 二nhị 。 一nhất 明minh 有hữu 苦khổ 。 謂vị 心tâm 雖tuy 求cầu 出xuất 而nhi 行hành 順thuận 三tam 塗đồ 。 如như 臨lâm 深thâm 淵uyên 故cố 云vân 將tương 墜trụy 。 二nhị 入nhập 惡ác 見kiến 網võng 中trung 。 此thử 明minh 迷mê 苦khổ 。 於ư 苦khổ 果quả 中trung 。 妄vọng 生sanh 樂lạc 想tưởng 。 為vi 惡ác 見kiến 網võng 縈oanh 。 如như 世thế 險hiểm 道đạo 葛cát 藟# 交giao 加gia 。 三tam 為vi 愚ngu 下hạ 迷mê 於ư 集tập 因nhân 。 謂vị 為vi 愚ngu 癡si 所sở 覆phú 。 不bất 知tri 煩phiền 惱não 不bất 覺giác 業nghiệp 空không 。 若nhược 加gia 深thâm 林lâm 不bất 見kiến 危nguy 險hiểm 。 四tứ 隨tùy 逐trục 下hạ 明minh 其kỳ 造tạo 集tập 。 世thế 寡quả 正Chánh 道Đạo 學học 即tức 隨tùy 邪tà 。 復phục 起khởi 邪tà 業nghiệp 為vi 行hành 顛điên 倒đảo 行hành 。 如như 險hiểm 路lộ 多đa 岐kỳ 。 動động 入nhập 豺sài 狼lang 之chi 徑kính 。 雖tuy 疲bì 行hành 不bất 已dĩ 欲dục 進tiến 返phản 迴hồi 。 五ngũ 譬thí 如như 盲manh 人nhân 。 顯hiển 無vô 道đạo 體thể 無vô 正chánh 慧tuệ 眼nhãn 。 但đãn 得đắc 果quả 貪tham 著trước 愛ái 欲dục 所sở 盲manh 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 著trước 樂lạc 癡si 所sở 盲manh 。 即tức 斯tư 義nghĩa 也dã 。 如như 無vô 目mục 涉thiệp 險hiểm 茫mang 無vô 所sở 之chi 。 六lục 無vô 有hữu 導đạo 師sư 者giả 。 明minh 闕khuyết 道đạo 緣duyên 。 導đạo 師sư 者giả 謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 既ký 離ly 明minh 導đạo 有hữu 二nhị 種chủng 失thất 。 一nhất 當đương 生sanh 惡ác 道đạo 。 二nhị 今kim 世thế 後hậu 世thế 。 雖tuy 處xứ 人nhân 天thiên 放phóng 逸dật 障chướng 見kiến 。 故cố 佛Phật 雖tuy 出xuất 世thế 有hữu 不bất 見kiến 聞văn 。 如như 盲manh 無vô 導đạo 師sư 。 若nhược 不bất 陷hãm 深thâm 坑khanh 則tắc 坐tọa 而nhi 不bất 進tiến 。 七thất 非phi 出xuất 要yếu 道đạo 。 謂vị 為vi 出xuất 要yếu 者giả 。 正chánh 迷mê 於ư 滅diệt 希hy 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 趣thú 異dị 處xứ 。 謂vị 於ư 梵Phạm 天Thiên 乃nãi 至chí 自tự 在tại 。 依y 正chánh 之chi 所sở 以dĩ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 推thôi 斯tư 邪tà 解giải 以dĩ 為vi 正chánh 見kiến 。 如như 在tại 險hiểm 道đạo 以dĩ 塞tắc 為vi 通thông 。 八bát 入nhập 魔ma 等đẳng 者giả 。 顯hiển 有hữu 滅diệt 障chướng 。 五ngũ 種chủng 妙diệu 欲dục 。 是thị 魔ma 境cảnh 界giới 。 貪tham 著trước 為vi 入nhập 。 六lục 塵trần 劫kiếp 善thiện 謂vị 之chi 惡ác 賊tặc 被bị 牽khiên 為vi 攝nhiếp 。 三tam 隨tùy 順thuận 下hạ 二nhị 句cú 明minh 失thất 。 初sơ 句cú 依y 止chỉ 怨oán 。 故cố 失thất 離ly 惡ác 法pháp 。 後hậu 句cú 遠viễn 善thiện 友hữu 。 故cố 失thất 進tiến 善thiện 法Pháp 。 人nhân 法pháp 俱câu 失thất 。 後hậu 能năng 治trị 中trung 拔bạt 出xuất 險hiểm 道đạo 。 總tổng 離ly 前tiền 惡ác 住trụ 無vô 畏úy 城thành 。 是thị 能năng 離ly 之chi 處xứ 。 若nhược 曠khoáng 野dã 遇ngộ 城thành 。 眾chúng 難nạn 何hà 畏úy 。 近cận 對đối 上thượng 文văn 。 若nhược 無vô 知tri 動động 念niệm 。 則tắc 順thuận 魔ma 心tâm 而nhi 遠viễn 佛Phật 意ý 。 寂tịch 照chiếu 雙song 運vận 即tức 出xuất 險hiểm 難nạn 。 而nhi 入nhập 智trí 城thành 。 上thượng 來lai 化hóa 欲dục 求cầu 竟cánh 。 第đệ 三tam 有hữu 二nhị 段đoạn 化hóa 。 有hữu 求cầu 眾chúng 生sanh 。 初sơ 一nhất 道đạo 差sai 別biệt 。 謂vị 五ngũ 趣thú 流lưu 轉chuyển 。 後hậu 一nhất 界giới 差sai 別biệt 。 三tam 界giới 繫hệ 閉bế 。 今kim 初sơ 先tiên 過quá 。 後hậu 治trị 過quá 中trung 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 入nhập 欲dục 下hạ 別biệt 。 總tổng 即tức 沒một 在tại 大đại 河hà 過quá 。 六lục 道đạo 漂phiêu 溺nịch 。 如như 彼bỉ 大đại 河hà 。 求cầu 有hữu 沒một 中trung 所sở 以dĩ 是thị 過quá 。 然nhiên 總tổng 中trung 含hàm 下hạ 別biệt 義nghĩa 。 亦diệc 是thị 賴lại 耶da 瀑bộc 流lưu 七thất 識thức 波ba 浪lãng 。 別biệt 中trung 彼bỉ 大đại 瀑bộc 水thủy 波ba 浪lãng 有hữu 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 自tự 體thể 漂phiêu 流lưu 。 謂vị 五ngũ 趣thú 因nhân 果quả 。 二nhị 身thân 見kiến 下hạ 為vi 因nhân 起khởi 難nạn/nan 。 謂vị 處xứ 之chi 多đa 害hại 。 三tam 安an 六lục 處xứ 下hạ 便tiện 成thành 大đại 失thất 。 失thất 出xuất 離ly 道đạo 。 今kim 初sơ 。 自tự 體thể 有hữu 五ngũ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 深thâm 。 二nhị 流lưu 。 三tam 名danh 。 四tứ 漂phiêu 。 五ngũ 廣quảng 。 但đãn 有hữu 其kỳ 一nhất 。 已dĩ 為vi 難nan 度độ 。 況huống 具cụ 斯tư 五ngũ 。 漂phiêu 沒một 何hà 疑nghi 。 一nhất 深thâm 者giả 。 即tức 具cụ 足túc 四tứ 流lưu 。 無vô 量lượng 水thủy 故cố 。 為vi 煩phiền 惱não 河hà 。 二nhị 生sanh 死tử 洄hồi 澓phục 者giả 流lưu 也dã 。 上thượng 總tổng 四tứ 流lưu 煩phiền 惱não 因nhân 深thâm 故cố 。 此thử 苦khổ 果quả 常thường 流lưu 無vô 竭kiệt 。 上thượng 二nhị 即tức 漂phiêu 溺nịch 處xứ 。 於ư 此thử 生sanh 死tử 而nhi 漂phiêu 溺nịch 故cố 。 三tam 愛ái 河hà 漂phiêu 轉chuyển 者giả 名danh 也dã 。 前tiền 明minh 四tứ 流lưu 。 雖tuy 無vô 惑hoặc 不bất 攝nhiếp 愛ái 潤nhuận 生sanh 死tử 。 由do 此thử 漂phiêu 溺nịch 偏thiên 受thọ 河hà 名danh 。 如như 愚ngu 墮đọa 河hà 愛ái 即tức 難nan 出xuất 。 四tứ 湍thoan 馳trì 等đẳng 者giả 漂phiêu 也dã 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 顯hiển 河hà 急cấp 故cố 云vân 。 湍thoan 馳trì 奔bôn 激kích 。 謂vị 雖tuy 寶bảo 愛ái 身thân 欲dục 令linh 長trường 久cửu 。 而nhi 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 。 是thị 漂phiêu 溺nịch 時thời 。 二nhị 由do 急cấp 故cố 不bất 能năng 如như 實thật 知tri 其kỳ 過quá 失thất 。 亦diệc 復phục 不bất 見kiến 。 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 故cố 云vân 不bất 暇hạ 觀quán 察sát 。 是thị 為vi 如như 此thử 漂phiêu 溺nịch 。 五ngũ 為vi 欲dục 覺giác 等đẳng 。 隨tùy 逐trục 者giả 廣quảng 也dã 。 謂vị 隨tùy 欲dục 等đẳng 覺giác 遍biến 覺giác 五ngũ 塵trần 。 故cố 名danh 為vi 廣quảng 。 依y 此thử 漂phiêu 溺nịch 。 涅Niết 槃Bàn 則tắc 以dĩ 欲dục 等đẳng 以dĩ 為vi 毒độc 蟲trùng 。 第đệ 二nhị 起khởi 難nan 有hữu 四tứ 。 一nhất 者giả 執chấp 。 執chấp 著trước 我ngã 我ngã 所sở 窟quật 宅trạch 。 不bất 能năng 動động 發phát 。 故cố 云vân 身thân 見kiến 羅la 剎sát 。 於ư 中trung 執chấp 取thủ 。 言ngôn 於ư 中trung 者giả 。 於ư 陰ấm 窟quật 之chi 中trung 。 執chấp 取thủ 之chi 言ngôn 亦diệc 含hàm 戒giới 取thủ 。 二nhị 將tương 其kỳ 下hạ 轉chuyển 還hoàn 。 謂vị 先tiên 捨xả 欲dục 已dĩ 得đắc 生sanh 上thượng 界giới 。 由do 身thân 見kiến 執chấp 還hoàn 生sanh 下hạ 界giới 欲dục 念niệm 之chi 中trung 。 若nhược 準chuẩn 涅Niết 槃Bàn 。 愛ái 見kiến 皆giai 為vi 羅la 剎sát 。 論luận 經Kinh 云vân 。 愛ái 見kiến 水thủy 中trung 羅la 剎sát 者giả 。 譯dịch 者giả 迴hồi 文văn 不bất 盡tận 。 三tam 於ư 所sở 貪tham 下hạ 。 中trung 著trước 。 謂vị 於ư 受thọ 用dụng 時thời 求cầu 欲dục 等đẳng 樂nhạo 著trước 故cố 。 四tứ 住trụ 我ngã 慢mạn 原nguyên 阜phụ 者giả 。 增tăng 慢mạn 。 謂vị 於ư 受thọ 用dụng 事sự 時thời 中trung 。 我ngã 慢mạn 大đại 慢mạn 。 憍kiêu 慢mạn 自tự 高cao 輕khinh 彼bỉ 故cố 。 慢mạn 令linh 心tâm 高cao 故cố 喻dụ 原nguyên 阜phụ 。 上thượng 不bất 停đình 法Pháp 雨vũ 下hạ 不bất 見kiến 性tánh 水thủy 。 廣quảng 平bình 曰viết 原nguyên 。 原nguyên 自tự 是thị 高cao 原nguyên 上thượng 。 加gia 阜phụ 。 則tắc 慢mạn 上thượng 過quá 慢mạn 。 對đối 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 以dĩ 水thủy 為vi 患hoạn 。 對đối 佛Phật 性tánh 水thủy 則tắc 原nguyên 阜phụ 為vi 非phi 。 賢hiền 首thủ 云vân 。 四tứ 中trung 初sơ 一nhất 見kiến 。 次thứ 二nhị 愛ái 。 後hậu 一nhất 慢mạn 。 愛ái 中trung 一nhất 種chủng 子tử 不bất 滅diệt 故cố 還hoàn 來lai 。 二nhị 現hiện 行hành 深thâm 著trước 故cố 泥nê 溺nịch 。 如như 人nhân 在tại 河hà 四tứ 事sự 難nan 出xuất 。 一nhất 被bị 執chấp 住trụ 。 二nhị 被bị 迴hồi 流lưu 。 三tam 為vi 泥nê 溺nịch 。 四tứ 滯trệ 枯khô 洲châu 。 不bất 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 合hợp 喻dụ 思tư 之chi 。 三Tam 明Minh 失thất 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 善thiện 道đạo 無vô 出xuất 意ý 失thất 。 安an 六lục 處xứ 聚tụ 落lạc 。 故cố 此thử 無vô 善thiện 因nhân 。 二nhị 惡ác 道đạo 無vô 救cứu 失thất 。 此thử 無vô 救cứu 緣duyên 。 三tam 無vô 能năng 度độ 者giả 異dị 處xứ 去khứ 失thất 。 謂vị 離ly 自tự 善thiện 行hành 。 生sanh 諸chư 難nạn 處xứ 。 不bất 值trị 佛Phật 故cố 。 此thử 雙song 闕khuyết 因nhân 緣duyên 通thông 善thiện 惡ác 道đạo 。 後hậu 能năng 治trị 中trung 。 初sơ 起khởi 化hóa 心tâm 。 後hậu 以dĩ 諸chư 下hạ 成thành 化hóa 行hành 。 化hóa 行hành 有hữu 六lục 。 一nhất 與dữ 善thiện 因nhân 。 謂vị 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 以dĩ 為vi 船thuyền 筏phiệt 。 二nhị 作tác 救cứu 緣duyên 。 三tam 令linh 無vô 苦khổ 患hoạn 。 四tứ 令linh 離ly 集tập 染nhiễm 。 五ngũ 證chứng 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 。 六lục 令linh 得đắc 菩Bồ 提Đề 大đại 智trí 。 皆giai 翻phiên 上thượng 三tam 段đoạn 思tư 之chi 。 云vân 何hà 能năng 得đắc 此thử 益ích 。 論luận 云vân 以dĩ 如như 實thật 法pháp 。 云vân 何hà 如như 實thật 了liễu 生sanh 死tử 實thật 性tánh 本bổn 如như 。 即tức 苦khổ 患hoạn 而nhi 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 見kiến 煩phiền 惱não 本bổn 源nguyên 性tánh 離ly 。 即tức 集tập 染nhiễm 而nhi 成thành 大đại 智trí 。 如như 斯tư 教giáo 者giả 真chân 與dữ 善thiện 因nhân 。 真chân 能năng 救cứu 也dã 。 第đệ 二nhị 明minh 界giới 差sai 別biệt 。 先tiên 過quá 後hậu 治trị 過quá 中trung 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 三tam 界giới 繫hệ 縛phược 。 猶do 如như 牢lao 獄ngục 。 求cầu 有hữu 處xứ 之chi 所sở 以dĩ 為vi 過quá 。 次thứ 多đa 諸chư 下hạ 別biệt 。 別biệt 明minh 世thế 獄ngục 有hữu 五ngũ 過quá 隨tùy 逐trục 。 一nhất 苦khổ 事sự 二nhị 財tài 盡tận 三tam 愛ái 離ly 四tứ 有hữu 縛phược 五ngũ 障chướng 礙ngại 。 三tam 界giới 之chi 獄ngục 亦diệc 然nhiên 。 此thử 五ngũ 示thị 五ngũ 種chủng 難nạn/nan 差sai 別biệt 。 一nhất 無vô 病bệnh 難nạn/nan 。 無vô 病bệnh 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 病bệnh 則tắc 有hữu 苦khổ 。 與dữ 破phá 為vi 難nạn/nan 下hạ 難nạn/nan 義nghĩa 準chuẩn 之chi 。 苦khổ 謂vị 身thân 諸chư 病bệnh 苦khổ 惱não 。 謂vị 心tâm 病bệnh 愁sầu 惱não 。 二nhị 常thường 懷hoài 愛ái 憎tăng 是thị 資tư 生sanh 難nạn/nan 。 愛ái 彼bỉ 資tư 生sanh 求cầu 而nhi 不bất 得đắc 。 憎tăng 彼bỉ 貧bần 窮cùng 遠viễn 之chi 強cường/cưỡng 會hội 。 三tam 親thân 難nạn/nan 。 親thân 愛ái 別biệt 離ly 。 故cố 生sanh 憂ưu 怖bố 。 四tứ 戒giới 難nạn/nan 。 雖tuy 生sanh 上thượng 界giới 暫tạm 離ly 犯phạm 戒giới 。 不bất 免miễn 戒giới 行hạnh 相tương 違vi 。 還hoàn 為vi 貪tham 械giới 所sở 縛phược 。 謂vị 報báo 盡tận 起khởi 於ư 欲dục 惡ác 。 明minh 上thượng 二nhị 界giới 非phi 欲dục 永vĩnh 滅diệt 故cố 。 此thử 貪tham 欲dục 通thông 繫hệ 三tam 界giới 五ngũ 見kiến 難nạn/nan 。 雖tuy 得đắc 世thế 間gian 八bát 禪thiền 定định 智trí 。 亦diệc 為vi 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 與dữ 正chánh 見kiến 相tương 違vi 。 後hậu 能năng 治trị 中trung 。 若nhược 如như 實thật 了liễu 知tri 。 三tam 界giới 之chi 相tướng 。 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 非phi 實thật 非phi 虛hư 。 則tắc 自tự 無vô 障chướng 礙ngại 果quả 證chứng 圓viên 寂tịch 。 第đệ 四tứ 有hữu 二nhị 段đoạn 化hóa 。 梵Phạm 行hạnh 求cầu 眾chúng 生sanh 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 段đoạn 化hóa 邪tà 梵Phạm 行hạnh 求cầu 。 令linh 捨xả 邪tà 歸quy 正chánh 。 後hậu 段đoạn 化hóa 同đồng 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 。 令linh 捨xả 權quyền 歸quy 實thật 。 今kim 初sơ 先tiên 明minh 過quá 中trung 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 謂vị 執chấp 著trước 於ư 我ngã 過quá 。 然nhiên 諸chư 外ngoại 道đạo 執chấp 見kiến 雖tuy 多đa 以dĩ 我ngã 為vi 本bổn 。 斷đoạn 常thường 等đẳng 見kiến 皆giai 因nhân 此thử 生sanh 。 次thứ 於ư 諸chư 蘊uẩn 下hạ 別biệt 。 別biệt 有hữu 六lục 句cú 。 前tiền 三tam 失thất 道đạo 故cố 。 遠viễn 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 樂lạc 。 後hậu 三tam 失thất 滅diệt 故cố 具cụ 足túc 諸chư 苦khổ 。 今kim 初sơ 。 一nhất 於ư 諸chư 蘊uẩn 窟quật 宅trạch 不bất 求cầu 出xuất 離ly 者giả 。 無vô 始thỉ 發phát 方phương 便tiện 。 謂vị 彼bỉ 外ngoại 道đạo 眾chúng 。 生sanh 欲dục 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 有hữu 我ngã 故cố 。 於ư 五ngũ 陰ấm 舍xá 。 不bất 能năng 動động 發phát 。 二nhị 所sở 趣thú 不bất 真chân 內nội 入nhập 無vô 我ngã 。 故cố 名danh 空không 聚tụ 。 我ngã 想tưởng 妄vọng 計kế 遍biến 於ư 六lục 根căn 。 故cố 名danh 為vi 依y 。 三tam 造tạo 行hành 不bất 正chánh 。 既ký 求cầu 涅Niết 槃Bàn 應ưng 行hành 八bát 正chánh 。 翻phiên 行hành 邪tà 道đạo 四tứ 顛điên 倒đảo 行hành 。 以dĩ 彼bỉ 計kế 蘊uẩn 。 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 為vi 淨tịnh 等đẳng 故cố 。 後hậu 三tam 中trung 。 一nhất 四tứ 大đại 乖quai 違vi 苦khổ 。 謂vị 老lão 病bệnh 死tử 。 苦khổ 人nhân 皆giai 欲dục 遠viễn 。 由do 計kế 我ngã 故cố 四tứ 毒độc 常thường 侵xâm 。 二nhị 五ngũ 陰ấm 隨tùy 逐trục 苦khổ 。 五ngũ 蘊uẩn 具cụ 諸chư 結kết 過quá 。 常thường 能năng 害hại 人nhân 善thiện 法Pháp 故cố 。 二nhị 怨oán 賊tặc 六lục 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 者giả 。 上thượng 不bất 說thuyết 者giả 。 皆giai 在tại 其kỳ 中trung 。 亦diệc 總tổng 結kết 前tiền 五ngũ 也dã 。 後hậu 能năng 治trị 中trung 。 上thượng 由do 計kế 我ngã 處xứ 處xứ 生sanh 著trước 。 唯duy 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 無vô 著trước 處xứ 。 云vân 何hà 能năng 得đắc 。 謂vị 如như 實thật 法pháp 。 如như 實thật 法pháp 者giả 略lược 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 上thượng 怨oán 賊tặc 等đẳng 。 外ngoại 道đạo 不bất 知tri 計kế 我ngã 處xứ 之chi 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 教giáo 之chi 觀quán 過quá 。 了liễu 無vô 有hữu 人nhân 。 二nhị 假giả 以dĩ 世thế 喻dụ 。 喻dụ 所sở 不bất 及cập 。 則tắc 五ngũ 陰ấm 等đẳng 過quá 於ư 怨oán 等đẳng 。 三tam 知tri 其kỳ 實thật 性tánh 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 皆giai 是thị 最tối 勝thắng 無vô 所sở 著trước 處xứ 餘dư 如như 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 一nhất 說thuyết 。 第đệ 二nhị 化hóa 同đồng 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 。 初sơ 起khởi 過quá 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 不bất 求cầu 大đại 因nhân 過quá 。 利lợi 生sanh 懈giải 怠đãi 為vi 陜# 。 佛Phật 法Pháp 無vô 量lượng 。 退thoái 沒một 不bất 證chứng 為vi 劣liệt 。 二nhị 不bất 行hành 下hạ 不bất 願nguyện 大đại 果quả 過quá 。 三tam 雖tuy 欲dục 下hạ 明minh 修tu 行hành 過quá 不bất 定định 聚tụ 眾chúng 生sanh 。 實thật 有hữu 大Đại 乘Thừa 出xuất 離ly 之chi 法pháp 。 而nhi 修tu 行hành 小Tiểu 乘Thừa 。 後hậu 能năng 治trị 中trung 。 廣quảng 大đại 佛Phật 法Pháp 。 即tức 諸chư 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 名danh 為vi 廣quảng 大đại 。 皆giai 佛Phật 因nhân 法pháp 。 廣quảng 大đại 智trí 慧tuệ 。 通thông 於ư 因nhân 果quả 。 翻phiên 前tiền 陜# 劣liệt 總tổng 名danh 廣quảng 大đại 。 上thượng 來lai 廣quảng 明minh 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 竟cánh 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 下hạ 結kết 成thành 攝nhiếp 生sanh 之chi 戒giới 。 護hộ 持trì 於ư 戒giới 。 即tức 前tiền 律luật 儀nghi 及cập 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 。 故cố 能năng 增tăng 長trưởng 慈từ 悲bi 之chi 心tâm 。 即tức 益ích 生sanh 戒giới 。 第đệ 二nhị 位vị 果quả 唯duy 無vô 發phát 趣thú 三tam 果quả 同đồng 前tiền 故cố 。 論luận 云vân 有hữu 同đồng 者giả 。 無vô 者giả 亦diệc 名danh 果quả 校giảo 量lượng 勝thắng 者giả 。 三tam 果quả 皆giai 勝thắng 初Sơ 地Địa 故cố 。 初sơ 調điều 柔nhu 中trung 三tam 。 一nhất 調điều 柔nhu 相tương/tướng 。 二nhị 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 別biệt 地địa 行hành 相tương/tướng 。 三tam 佛Phật 子tử 是thị 名danh 下hạ 總tổng 結kết 地địa 名danh 。 初sơ 中trung 三tam 。 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 。 法pháp 中trung 三tam 。 初sơ 見kiến 諸chư 佛Phật 為vi 練luyện 行hành 緣duyên 。 二nhị 於ư 諸chư 佛Phật 下hạ 明minh 能năng 練luyện 行hành 。 於ư 中trung 先tiên 供cúng 養dường 。 後hậu 於ư 諸chư 佛Phật 下hạ 受thọ 法pháp 更cánh 受thọ 十Thập 善Thiện 。 即tức 學học 佛Phật 善thiện 也dã 。 是thị 戒giới 地địa 故cố 。 三tam 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 所sở 練luyện 淨tịnh 中trung 。 對đối 前tiền 勝thắng 者giả 。 以dĩ 離ly 慳san 嫉tật 破phá 戒giới 二nhị 種chủng 垢cấu 故cố 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 戒giới 未vị 淨tịnh 故cố 。 施thí 亦diệc 未vị 淨tịnh 。 前tiền 就tựu 初Sơ 地Địa 說thuyết 檀đàn 度độ 滿mãn 。 令linh 更cánh 轉chuyển 淨tịnh 。 以dĩ 離ly 二nhị 垢cấu 說thuyết 名danh 離ly 垢cấu 故cố 。 故cố 喻dụ 初Sơ 地Địa 。 金kim 但đãn 火hỏa 鍊luyện 以dĩ 除trừ 外ngoại 垢cấu 。 今kim 此thử 置trí 礬phàn 石thạch 中trung 。 兼kiêm 內nội 淨tịnh 體thể 明minh 。 云vân 一nhất 切thiết 淨tịnh 。 法pháp 合hợp 可khả 知tri 。 二nhị 別biệt 地địa 行hành 中trung 。 以dĩ 離ly 語ngữ 四tứ 過quá 。 說thuyết 愛ái 語ngữ 偏thiên 多đa 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。 下hạ 攝nhiếp 報báo 果quả 。 先tiên 明minh 在tại 家gia 。 後hậu 若nhược 欲dục 下hạ 出xuất 家gia 。 在tại 家gia 中trung 二nhị 。 先tiên 上thượng 勝thắng 身thân 即tức 金kim 輪Luân 王Vương 。 後hậu 能năng 除trừ 下hạ 明minh 上thượng 勝thắng 果quả 。 三tam 若nhược 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 願nguyện 智trí 果quả 。 竝tịnh 如như 初Sơ 地Địa 。 第đệ 三tam 重trọng/trùng 頌tụng 中trung 。 有hữu 十thập 五ngũ 頌tụng 分phần/phân 三tam 。 初sơ 十thập 頌tụng 位vị 行hành 。 於ư 中trung 有hữu 四tứ 。 初sơ 一nhất 頌tụng 頌tụng 十thập 種chủng 直trực 心tâm 。 二nhị 有hữu 二nhị 頌tụng 頌tụng 律luật 儀nghi 戒giới 。 三tam 二nhị 頌tụng 半bán 頌tụng 攝nhiếp 善thiện 戒giới 。 四tứ 有hữu 四tứ 頌tụng 半bán 頌tụng 。 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 二nhị 有hữu 四tứ 頌tụng 頌tụng 位vị 果quả 。 三tam 有hữu 一nhất 頌tụng 結kết 歎thán 所sở 說thuyết 。 二nhị 地địa 竟cánh 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 五ngũ
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển 35

❖
Phiên âm: 22/3/2016 ◊ Cập nhật: 22/3/2016