大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 三tam
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển 33

唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn


第đệ 二nhị 正chánh 顯hiển 偈kệ 詞từ 。 有hữu 十thập 二nhị 偈kệ 。 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 前tiền 七thất 顯hiển 義nghĩa 大đại 。 後hậu 五ngũ 明minh 說thuyết 大đại 。 今kim 初sơ 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 四tứ 偈kệ 總tổng 顯hiển 地địa 智trí 微vi 妙diệu 。 二nhị 有hữu 一nhất 偈kệ 類loại 地địa 行hành 微vi 。 三tam 有hữu 一nhất 頌tụng 寄ký 對đối 。 彰chương 微vi 。 四tứ 有hữu 一nhất 頌tụng 喻dụ 顯hiển 地địa 微vi 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 二nhị 總tổng 顯hiển 地địa 獄ngục 。 後hậu 二nhị 別biệt 顯hiển 微vi 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 正chánh 顯hiển 地địa 智trí 。 微vi 妙diệu 之chi 相tướng 。 故cố 論luận 云vân 。 此thử 偈kệ 依y 何hà 義nghĩa 說thuyết 依y 智trí 地địa 故cố 。 依y 者giả 據cứ 也dã 。 云vân 何hà 知tri 依y 智trí 地địa 。 上thượng 來lai 本bổn 分phần/phân 請thỉnh 分phần/phân 皆giai 依y 智trí 地địa 。 後hậu 說thuyết 分phần/phân 中trung 亦diệc 說thuyết 智trí 地địa 。 即tức 今kim 此thử 中trung 第đệ 六lục 偈kệ 。 云vân 智trí 起khởi 佛Phật 境cảnh 界giới 亦diệc 依y 智trí 地địa 。 明minh 知tri 此thử 顯hiển 地địa 智trí 微vi 妙diệu 。 非phi 別biệt 明minh 佛Phật 果Quả 。 於ư 中trung 論luận 經kinh 但đãn 有hữu 六lục 句cú 。 初sơ 二nhị 句cú 即tức 此thử 初sơ 偈kệ 。 彼bỉ 云vân 微vi 難nan 知tri 聖thánh 道Đạo 非phi 分phân 別biệt 離ly 念niệm 言ngôn 微vi 妙diệu 者giả 。 二nhị 偈kệ 總tổng 相tương/tướng 。 即tức 前tiền 地địa 智trí 超siêu 言ngôn 念niệm 故cố 。 餘dư 皆giai 是thị 別biệt 。 別biệt 中trung 初sơ 句cú 是thị 微vi 體thể 。 餘dư 皆giai 是thị 微vi 所sở 以dĩ 。 於ư 中trung 難nan 可khả 知tri 。 總tổng 顯hiển 所sở 以dĩ 。 下hạ 六lục 句cú 別biệt 顯hiển 所sở 以dĩ 。 論luận 云vân 。 云vân 何hà 微vi 。 偈kệ 言ngôn 難nan 知tri 聖thánh 道Đạo 故cố 。 此thử 即tức 雙song 指chỉ 。 謂vị 聖thánh 道Đạo 是thị 體thể 難nan 知tri 故cố 微vi 也dã 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 微vi 妙diệu 是thị 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 法pháp 難nan 知tri 故cố 。 云vân 何hà 難nan 知tri 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 說thuyết 時thời 難nan 知tri 。 口khẩu 欲dục 辯biện 而nhi 辭từ 喪táng 故cố 。 二nhị 證chứng 時thời 難nan 知tri 。 心tâm 將tương 緣duyên 而nhi 慮lự 息tức 故cố 。 上thượng 大đại 仙tiên 道đạo 是thị 所sở 證chứng 說thuyết 。 大đại 仙tiên 是thị 佛Phật 故cố 。 言ngôn 微vi 妙diệu 道đạo 者giả 。 是thị 因nhân 修tu 行hành 證chứng 智trí 之chi 因nhân 。 得đắc 大đại 仙tiên 果quả 故cố 。 六lục 句cú 別biệt 顯hiển 微vi 所sở 以dĩ 中trung 。 初sơ 句cú 即tức 說thuyết 時thời 難nan 知tri 。 言ngôn 非phi 念niệm 者giả 。 非phi 有hữu 念niệm 慮lự 分phân 別biệt 心tâm 者giả 之chi 境cảnh 界giới 故cố 。 何hà 以dĩ 非phi 是thị 念niệm 慮lự 境cảnh 耶da 。 以dĩ 此thử 地địa 智trí 自tự 體thể 無vô 念niệm 故cố 。 故cố 云vân 離ly 諸chư 念niệm 也dã 。 由do 上thượng 二nhị 義nghĩa 。 如như 是thị 聖thánh 道Đạo 名danh 為vi 甚thậm 微vi 。 下hạ 之chi 五ngũ 句cú 明minh 證chứng 時thời 甚thậm 微vi 。 於ư 中trung 復phục 有hữu 總tổng 別biệt 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 求cầu 欲dục 證chứng 見kiến 難nạn/nan 證chứng 得đắc 故cố 。 以dĩ 無vô 見kiến 無vô 得đắc 。 方phương 能năng 證chứng 故cố 。 下hạ 四tứ 句cú 別biệt 有hữu 四tứ 甚thậm 微vi 。 第đệ 一nhất 觀quán 行hành 。 第đệ 二nhị 依y 止chỉ 。 第đệ 三tam 清thanh 淨tịnh 。 第đệ 四tứ 功công 德đức 。 初sơ 句cú 即tức 功công 德đức 甚thậm 微vi 。 不bất 生sanh 者giả 。 契khế 理lý 出xuất 世thế 故cố 。 不bất 滅diệt 者giả 。 非phi 一nhất 往vãng 滅diệt 。 不bất 捨xả 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 事sự 故cố 。 即tức 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 功công 德đức 。 次thứ 句cú 即tức 清thanh 淨tịnh 甚thậm 微vi 。 性tánh 離ly 煩phiền 惱não 非phi 先tiên 有hữu 染nhiễm 。 後hậu 時thời 離ly 故cố 名danh 為vi 性tánh 淨tịnh 。 如như 此thử 則tắc 無vô 不bất 離ly 時thời 故cố 恆hằng 寂tịch 然nhiên 。 即tức 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 言ngôn 離ly 垢cấu 者giả 。 即tức 觀quán 行hành 甚thậm 微vi 。 謂vị 觀quán 智trí 中trung 離ly 無vô 明minh 垢cấu 故cố 。 不bất 同đồng 世thế 間gian 八bát 禪thiền 。 為vi 無vô 明minh 雜tạp 故cố 。 聰thông 慧tuệ 人nhân 下hạ 。 即tức 依y 止chỉ 甚thậm 微vi 。 聰thông 慧tuệ 人nhân 者giả 。 登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 有hữu 智trí 之chi 者giả 。 彼bỉ 人nhân 之chi 智trí 能năng 行hành 地địa 智trí 。 何hà 智trí 能năng 行hành 。 若nhược 就tựu 總tổng 就tựu 實thật 。 唯duy 一nhất 實thật 智trí 見kiến 一nhất 實thật 諦đế 故cố 。 若nhược 就tựu 別biệt 兼kiêm 權quyền 則tắc 通thông 三tam 智trí 。 一nhất 加gia 行hành 智trí 增tăng 上thượng 善thiện 勝thắng 解giải 故cố 。 二nhị 根căn 本bổn 智trí 增tăng 上thượng 善thiện 寂tịch 滅diệt 故cố 。 謂vị 滅diệt 諸chư 惑hoặc 證chứng 寂tịch 理lý 故cố 。 三tam 後hậu 得đắc 智trí 。 隨tùy 聞văn 明minh 了liễu 故cố 。 云vân 何hà 行hành 處xứ 。 此thử 之chi 地địa 智trí 是thị 彼bỉ 證chứng 智trí 。 自tự 證chứng 知tri 故cố 。 依y 彼bỉ 地địa 智trí 說thuyết 證chứng 智trí 生sanh 。 故cố 說thuyết 為vi 行hành 。 非phi 正chánh 證chứng 時thời 有hữu 能năng 所sở 行hành 也dã 。 上thượng 四tứ 微vi 中trung 功công 德đức 異dị 小tiểu 觀quán 行hành 異dị 凡phàm 。 依y 止chỉ 清thanh 淨tịnh 揀giản 異dị 外ngoại 道đạo 。 自tự 尊tôn 之chi 者giả 。 以dĩ 智trí 斷đoạn 異dị 故cố 。 前tiền 清thanh 淨tịnh 微vi 是thị 斷đoạn 德đức 。 不bất 同đồng 彼bỉ 有hữu 見kiến 惑hoặc 及cập 滅diệt 心tâm 想tưởng 。 為vi 清thanh 淨tịnh 故cố 。 依y 止chỉ 即tức 是thị 智trí 德đức 。 不bất 同đồng 彼bỉ 以dĩ 六lục 行hành 而nhi 伏phục 惑hoặc 故cố 。 上thượng 依y 增tăng 勝thắng 。 若nhược 通thông 說thuyết 者giả 並tịnh 異dị 凡phàm 小tiểu 。 第đệ 二nhị 兩lưỡng 頌tụng 別biệt 顯hiển 微vi 相tương/tướng 。 故cố 論luận 云vân 。 此thử 甚thậm 微vi 智trí 復phục 有hữu 何hà 相tương/tướng 。 此thử 徵trưng 體thể 相tướng 也dã 。 是thị 智trí 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 初sơ 二nhị 句cú 明minh 同đồng 相tương/tướng 。 智trí 體thể 空không 寂tịch 故cố 。 後hậu 六lục 句cú 不bất 同đồng 相tương/tướng 。 智trí 位vị 差sai 別biệt 故cố 。 今kim 初sơ 同đồng 中trung 。 上thượng 句cú 總tổng 下hạ 句cú 別biệt 。 總tổng 中trung 此thử 是thị 誰thùy 相tương/tướng 彼bỉ 智trí 相tương/tướng 故cố 。 故cố 言ngôn 自tự 體thể 。 此thử 智trí 自tự 體thể 。 以dĩ 何hà 為vi 相tướng 。 謂vị 本bổn 空không 寂tịch 。 何hà 以dĩ 言ngôn 同đồng 。 此thử 即tức 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 上thượng 同đồng 諸chư 佛Phật 下hạ 。 同đồng 眾chúng 生sanh 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 此thử 故cố 。 橫hoạnh/hoành 同đồng 諸chư 法pháp 諸chư 法pháp 如như 故cố 。 此thử 如như 即tức 是thị 自tự 體thể 空không 故cố 。 一nhất 切thiết 皆giai 以dĩ 。 空không 為vi 自tự 性tánh 。 智trí 性tánh 色sắc 性tánh 本bổn 無vô 差sai 故cố 。 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 安an 樂lạc 性tánh 故cố 。 下hạ 句cú 別biệt 者giả 。 論luận 經kinh 加gia 一nhất 有hữu 字tự 。 云vân 有hữu 不bất 二nhị 不bất 盡tận 。 釋thích 云vân 。 此thử 智trí 空không 寂tịch 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 謂vị 離ly 三tam 種chủng 。 空không 攝nhiếp 是thị 真chân 空không 相tướng 。 三tam 種chủng 空không 者giả 。 即tức 地địa 前tiền 空không 亂loạn 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 疑nghi 空không 滅diệt 色sắc 取thủ 斷đoạn 滅diệt 空không 。 此thử 失thất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 則tắc 損tổn 減giảm 也dã 。 二nhị 疑nghi 空không 異dị 色sắc 取thủ 色sắc 外ngoại 空không 。 三tam 疑nghi 空không 是thị 物vật 取thủ 空không 為vi 有hữu 。 今kim 云vân 有hữu 者giả 。 即tức 初sơ 離ly 謗báng 攝nhiếp 。 不bất 謂vị 斷đoạn 滅diệt 如như 兔thố 角giác 故cố 。 言ngôn 不bất 二nhị 者giả 。 即tức 離ly 異dị 攝nhiếp 。 不bất 謂vị 異dị 此thử 空không 智trí 更cánh 有hữu 異dị 空không 。 言ngôn 不bất 盡tận 者giả 。 離ly 盡tận 滅diệt 攝nhiếp 。 不bất 謂vị 有hữu 彼bỉ 此thử 自tự 體thể 彼bỉ 此thử 轉chuyển 滅diệt 故cố 。 此thử 明minh 非phi 滅diệt 有hữu 體thể 之chi 智trí 。 成thành 有hữu 體thể 之chi 空không 。 亦diệc 非phi 空không 有hữu 物vật 可khả 轉chuyển 滅diệt 也dã 。 離ly 此thử 三tam 空không 。 即tức 見kiến 自tự 性tánh 本bổn 空không 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 今kim 闕khuyết 有hữu 字tự 如như 何hà 會hội 通thông 。 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 以dĩ 不bất 盡tận 攝nhiếp 之chi 。 謂vị 有hữu 體thể 故cố 不bất 盡tận 。 無vô 則tắc 異dị 於ư 斷đoạn 滅diệt 。 若nhược 無vô 可khả 盡tận 滅diệt 則tắc 非phi 有hữu 物vật 。 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 二nhị 者giả 西tây 域vực 之chi 經kinh 自tự 有hữu 二nhị 本bổn 故cố 。 論luận 云vân 。 有hữu 二nhị 種chủng 頌tụng 。 一nhất 有hữu 不bất 二nhị 不bất 盡tận 。 二nhị 定định 。 不bất 二nhị 不bất 盡tận 。 此thử 頌tụng 雖tuy 異dị 同đồng 明minh 實thật 有hữu 。 若nhược 非phi 實thật 有hữu 不bất 得đắc 言ngôn 定định 。 此thử 云vân 何hà 定định 。 定định 能năng 滅diệt 除trừ 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 意ý 云vân 。 定định 即tức 是thị 有hữu 故cố 能năng 滅diệt 惑hoặc 。 今kim 經kinh 亦diệc 無vô 定định 字tự 。 義nghĩa 同đồng 定định 本bổn 。 謂vị 定định 是thị 有hữu 無vô 不bất 二nhị 法pháp 故cố 。 離ly 前tiền 二nhị 空không 。 謂vị 無vô 二nhị 中trung 兼kiêm 得đắc 空không 與dữ 有hữu 不bất 二nhị 故cố 非phi 斷đoạn 滅diệt 。 三tam 種chủng 空không 義nghĩa 。 如như 寶bảo 性tánh 論luận 第đệ 四tứ 所sở 明minh 。 二nhị 有hữu 六lục 句cú 明minh 不bất 同đồng 相tương/tướng 者giả 。 即tức 方phương 便tiện 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 斷đoạn 惑hoặc 平bình 等đẳng 不bất 同đồng 凡phàm 小tiểu 。 而nhi 能năng 斷đoạn 故cố 不bất 同đồng 外ngoại 境cảnh 。 但đãn 是thị 所sở 證chứng 有hữu 異dị 相tướng 。 故cố 不bất 同đồng 於ư 空không 。 涅Niết 槃Bàn 是thị 果quả 。 此thử 云vân 何hà 是thị 約ước 分phần/phân 證chứng 故cố 。 又hựu 是thị 所sở 依y 果quả 海hải 。 如như 下hạ 十thập 山sơn 十thập 德đức 不bất 離ly 海hải 故cố 。 此thử 當đương 義nghĩa 大đại 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 今kim 明minh 地địa 智trí 應ưng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 那na 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 分phần/phân 相tương/tướng 門môn 。 則tắc 所sở 證chứng 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 顯hiển 相tương/tướng 融dung 。 即tức 智trí 之chi 性tánh 為vi 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 智trí 出xuất 惑hoặc 障chướng 為vi 方phương 便tiện 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 難nạn/nan 說thuyết 甚thậm 深thâm 良lương 在tại 於ư 此thử 。 文văn 中trung 解giải 脫thoát 是thị 總tổng 。 餘dư 皆giai 是thị 別biệt 。 總tổng 謂vị 淨tịnh 相tương/tướng 解giải 脫thoát 故cố 異dị 前tiền 也dã 。 寶bảo 性tánh 論luận 第đệ 四tứ 云vân 。 清thanh 淨tịnh 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 性tánh 解giải 脫thoát 即tức 前tiền 同đồng 相tương/tướng 。 二nhị 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 得đắc 解giải 脫thoát 即tức 此thử 淨tịnh 相tương/tướng 解giải 脫thoát 。 別biệt 中trung 以dĩ 別biệt 顯hiển 總tổng 別biệt 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 何hà 處xứ 得đắc 解giải 脫thoát 。 即tức 經kinh 於ư 諸chư 趣thú 也dã 。 此thử 顯hiển 所sở 脫thoát 。 謂vị 煩phiền 惱não 為vi 趣thú 緣duyên 業nghiệp 為vi 趣thú 。 因nhân 生sanh 為vi 趣thú 果quả 故cố 。 三tam 雜tạp 染nhiễm 皆giai 諸chư 趣thú 攝nhiếp 。 若nhược 脫thoát 因nhân 緣duyên 則tắc 無vô 生sanh 果quả 。 二nhị 云vân 何hà 解giải 脫thoát 。 即tức 下hạ 五ngũ 句cú 。 此thử 明minh 解giải 脫thoát 之chi 體thể 。 五ngũ 句cú 即tức 顯hiển 五ngũ 種chủng 。 解giải 脫thoát 之chi 相tướng 。 一nhất 等đẳng 二nhị 際tế 是thị 觀quán 智trí 相tương/tướng 。 二nhị 斷đoạn 煩phiền 惱não 是thị 離ly 礙ngại 相tương/tướng 。 後hậu 三tam 體thể 德đức 圓viên 備bị 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 之chi 相tướng 。 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。 謂vị 世thế 間gian 涅Niết 槃Bàn 平bình 等đẳng 攝nhiếp 取thủ 。 非phi 如như 聲Thanh 聞Văn 一nhất 向hướng 背bối/bội 世thế 間gian 故cố 。 以dĩ 世thế 間gian 之chi 性tánh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 中trung 觀quán 云vân 。 世thế 間gian 之chi 實thật 際tế 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 際tế 。 無vô 毫hào 末mạt 差sai 別biệt 故cố 。 二nhị 斷đoạn 惑hoặc 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 三tam 時thời 無vô 斷đoạn 方phương 說thuyết 斷đoạn 故cố 。 故cố 云vân 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 。 釋thích 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 相tương/tướng 翻phiên 。 二nhị 約ước 相tương 續tục 。 言ngôn 相tương/tướng 翻phiên 者giả 。 謂vị 無vô 間gian 道đạo 正Chánh 斷Đoạn 惑hoặc 時thời 。 為vi 智trí 先tiên 起khởi 惑hoặc 後hậu 滅diệt 耶da 。 為vi 惑hoặc 先tiên 滅diệt 智trí 後hậu 生sanh 耶da 。 為vi 同đồng 時thời 耶da 。 此thử 三tam 惑hoặc 智trí 各các 有hữu 兩lưỡng 失thất 故cố 。 如như 不bất 成thành 斷đoạn 。 謂vị 智trí 先tiên 起khởi 智trí 有hữu 自tự 成thành 無vô 漏lậu 過quá 。 不bất 能năng 滅diệt 惑hoặc 過quá 。 煩phiền 惱não 先tiên 滅diệt 煩phiền 惱não 有hữu 自tự 滅diệt 過quá 。 不bất 障chướng 聖thánh 道Đạo 過quá 。 智trí 後hậu 同đồng 時thời 各các 具cụ 四tứ 過quá 。 如như 燈đăng 不bất 破phá 闇ám 可khả 以dĩ 喻dụ 此thử 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 云vân 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 不bất 破phá 煩phiền 惱não 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 說thuyết 斷đoạn 。 若nhược 依y 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 明minh 二nhị 真chân 見kiến 道đạo 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 彼bỉ 二nhị 障chướng 種chủng 。 必tất 不bất 成thành 就tựu 。 猶do 明minh 與dữ 闇ám 定định 不bất 俱câu 生sanh 。 如như 秤xứng 兩lưỡng 頭đầu 低đê 昂ngang 時thời 等đẳng 。 諸chư 相tướng 違vi 法pháp 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 。 是thị 故cố 二nhị 性tánh 無vô 俱câu 成thành 失thất 者giả 。 此thử 但đãn 舉cử 法pháp 相tướng 一nhất 邊biên 。 亦diệc 不bất 違vi 餘dư 緣duyên 集tập 斷đoạn 義nghĩa 。 若nhược 望vọng 此thử 宗tông 則tắc 有hữu 所sở 遺di 。 謂vị 秤xứng 衡hành 是thị 一nhất 低đê 昂ngang 無vô 妨phương 。 解giải 惑hoặc 不bất 爾nhĩ 。 豈khởi 得đắc 俱câu 時thời 。 明minh 闇ám 之chi 喻dụ 。 雖tuy 則tắc 相tương/tướng 傾khuynh 到đáo 與dữ 不bất 到đáo 俱câu 不bất 破phá 闇ám 。 同đồng 時thời 則tắc 相tương/tướng 乖quai 異dị 時thời 不bất 相tương 預dự 。 故cố 若nhược 此thử 宗tông 斷đoạn 結kết 要yếu 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 。 上thượng 明minh 非phi 先tiên 後hậu 俱câu 為vi 顯hiển 無vô 性tánh 。 無vô 性tánh 緣duyên 成thành 則tắc 說thuyết 斷đoạn 結kết 。 由do 能năng 斷đoạn 無vô 性tánh 方phương 為vi 能năng 斷đoạn 。 所sở 斷đoạn 本bổn 空không 方phương 成thành 所sở 斷đoạn 。 若nhược 定định 有hữu 者giả 則tắc 墮đọa 於ư 常thường 。 不bất 可khả 斷đoạn 故cố 。 若nhược 定định 無vô 者giả 則tắc 墮đọa 於ư 斷đoạn 。 失thất 聖thánh 智trí 故cố 。 言ngôn 相tương 續tục 者giả 不bất 約ước 惑hoặc 智trí 相tương 對đối 。 但đãn 就tựu 一nhất 智trí 自tự 有hữu 三tam 時thời 。 論luận 依y 此thử 釋thích 就tựu 此thử 三tam 時thời 。 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 約ước 初sơ 心tâm 究cứu 竟cánh 。 通thông 分phần/phân 三tam 時thời 。 二nhị 約ước 無vô 間gian 道đạo 中trung 剎sát 那na 三tam 時thời 。 經kinh 論luận 並tịnh 通thông 此thử 二nhị 。 論luận 云vân 。 此thử 智trí 盡tận 漏lậu 為vi 初sơ 。 智trí 斷đoạn 為vi 中trung 為vi 後hậu 。 答đáp 云vân 。 非phi 初sơ 智trí 斷đoạn 。 亦diệc 非phi 中trung 後hậu 。 偈kệ 云vân 。 非phi 初sơ 中trung 後hậu 故cố 。 此thử 上thượng 順thuận 釋thích 偈kệ 文văn 。 兼kiêm 定định 三tam 時thời 。 唯duy 約ước 智trí 說thuyết 故cố 。 言ngôn 是thị 智trí 斷đoạn 惑hoặc 。 若nhược 爾nhĩ 三tam 時thời 無vô 斷đoạn 云vân 何hà 斷đoạn 耶da 。 論luận 云vân 。 如như 燈đăng 焰diễm 非phi 唯duy 初sơ 中trung 後hậu 。 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 故cố 。 此thử 舉cử 喻dụ 釋thích 成thành 謂vị 實thật 教giáo 斷đoạn 惑hoặc 必tất 性tánh 相tướng 雙song 明minh 。 經kinh 文văn 正chánh 顯hiển 證chứng 智trí 。 唯duy 據cứ 甚thậm 深thâm 緣duyên 性tánh 。 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 。 論luận 主chủ 兼kiêm 明minh 斷đoạn 義nghĩa 故cố 性tánh 相tướng 雙song 辨biện 非phi 初sơ 中trung 後hậu 。 辨biện 因nhân 緣duyên 無vô 性tánh 。 是thị 斷đoạn 之chi 不bất 斷đoạn 。 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 即tức 不bất 懷hoài 緣duyên 相tương/tướng 。 是thị 不bất 斷đoạn 之chi 斷đoạn 故cố 。 大đại 品phẩm 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 非phi 初sơ 心tâm 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 不bất 離ly 初sơ 心tâm 後hậu 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 。 而nhi 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 然nhiên 燈đăng 。 非phi 初sơ 焰diễm 燋tiều 炷chú 。 亦diệc 不bất 離ly 初sơ 焰diễm 。 後hậu 焰diễm 亦diệc 爾nhĩ 而nhi 炷chú 實thật 燋tiều 故cố 。 龍long 樹thụ 判phán 云vân 。 佛Phật 以dĩ 甚thậm 深thâm 因nhân 緣duyên 答đáp 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 九cửu 亦diệc 云vân 。 眾chúng 生sanh 五ngũ 陰ấm 。 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 而nhi 有hữu 修tu 道Đạo 。 如như 燈đăng 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 。 而nhi 有hữu 光quang 明minh 。 上thượng 諸chư 經kinh 論luận 。 皆giai 顯hiển 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 。 無vô 斷đoạn 之chi 斷đoạn 。 又hựu 今kim 經kinh 論luận 反phản 覆phúc 相tương/tướng 成thành 。 謂vị 若nhược 定định 斷đoạn 者giả 。 一nhất 念niệm 便tiện 足túc 何hà 假giả 三tam 心tâm 。 既ký 並tịnh 取thủ 方phương 成thành 。 明minh 知tri 無vô 性tánh 。 無vô 初sơ 中trung 後hậu 。 無vô 初sơ 中trung 後hậu 是thị 無vô 性tánh 。 故cố 方phương 得đắc 成thành 於ư 初sơ 中trung 後hậu 斷đoạn 。 此thử 則tắc 因nhân 緣duyên 故cố 無vô 性tánh 。 無vô 性tánh 故cố 因nhân 緣duyên 也dã 。 若nhược 云vân 初sơ 念niệm 則tắc 能năng 斷đoạn 。 後hậu 念niệm 方phương 究cứu 竟cánh 斷đoạn 者giả 。 不bất 異dị 毘tỳ 曇đàm 一nhất 念niệm 有hữu 燒thiêu 始thỉ 終chung 方phương 盡tận 。 若nhược 云vân 初sơ 念niệm 獨độc 不bất 能năng 斷đoạn 。 積tích 至chí 中trung 後hậu 方phương 能năng 斷đoạn 者giả 。 不bất 異dị 成thành 實thật 一nhất 念niệm 不bất 燒thiêu 相tương 續tục 方phương 然nhiên 。 勿vật 失thất 宗tông 旨chỉ 。 上thượng 猶do 通thông 實thật 教giáo 。 若nhược 依y 圓viên 宗tông 所sở 斷đoạn 之chi 惑hoặc 一nhất 迷mê 一nhất 切thiết 迷mê 故cố 。 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 。 無vô 斷đoạn 無vô 不bất 斷đoạn 若nhược 具cụ 顯hiển 諸chư 宗tông 差sai 別biệt 如như 別biệt 行hành 章chương 。 非phi 言ngôn 詞từ 下hạ 三tam 句cú 。 明minh 三tam 德đức 者giả 。 初sơ 句cú 即tức 般Bát 若Nhã 是thị 觀quán 行hành 相tương 謂vị 無vô 分phân 別biệt 觀quán 體thể 絕tuyệt 名danh 言ngôn 。 真chân 智trí 內nội 發phát 。 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 依y 聲thanh 而nhi 悟ngộ 。 前tiền 云vân 觀quán 智trí 約ước 其kỳ 決quyết 了liễu 。 此thử 云vân 觀quán 行hành 約ước 行hành 契khế 極cực 。 次thứ 句cú 法Pháp 身thân 是thị 轉chuyển 依y 相tương/tướng 。 謂vị 轉chuyển 無vô 常thường 依y 。 云vân 出xuất 過quá 三tam 世thế 故cố 。 此thử 微vi 智trí 依y 常thường 法Pháp 身thân 論luận 。 云vân 非phi 如như 無vô 常thường 意ý 識thức 智trí 依y 止chỉ 無vô 常thường 因nhân 緣duyên 者giả 。 此thử 揀giản 未vị 轉chuyển 依y 時thời 。 今kim 為vi 所sở 轉chuyển 依y 也dã 。 無vô 常thường 意ý 識thức 智trí 是thị 彼bỉ 能năng 依y 。 無vô 常thường 因nhân 緣duyên 即tức 是thị 所sở 依y 。 持trì 種chủng 本bổn 識thức 是thị 無vô 常thường 因nhân 。 所sở 持trì 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 種chủng 子tử 等đẳng 。 是thị 無vô 常thường 緣duyên 。 依y 此thử 因nhân 緣duyên 起khởi 無vô 常thường 意ý 識thức 。 今kim 轉chuyển 無vô 常thường 識thức 成thành 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 轉chuyển 無vô 常thường 意ý 成thành 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 以dĩ 為vi 能năng 依y 。 依y 彼bỉ 本bổn 識thức 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 。 以dĩ 為vi 所sở 依y 。 論luận 云vân 。 如như 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 決quyết 定định 說thuyết 者giả 。 是thị 了liễu 義nghĩa 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 說thuyết 。 轉chuyển 無vô 常thường 識thức 獲hoạch 常thường 識thức 故cố 。 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 問vấn 所sở 依y 本bổn 有hữu 可khả 得đắc 是thị 常thường 。 能năng 依y 修tu 起khởi 寧ninh 無vô 生sanh 滅diệt 。 若nhược 依y 唯duy 識thức 。 所sở 依y 常thường 故cố 能năng 依y 亦diệc 說thuyết 為vi 常thường 。 非phi 自tự 性tánh 常thường 是thị 有hữu 為vi 故cố 。 若nhược 起khởi 信tín 等đẳng 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 。 亦diệc 皆giai 是thị 常thường 。 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 常thường 住trụ 故cố 。 三tam 其kỳ 相tướng 如như 虛hư 空không 。 即tức 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 猶do 有hữu 智trí 障chướng 。 二nhị 障chướng 雙song 亡vong 故cố 。 如như 空không 無vô 礙ngại 。 三tam 德đức 之chi 義nghĩa 已dĩ 見kiến 上thượng 文văn 。 然nhiên 圓viên 滿mãn 在tại 佛Phật 。 圓viên 教giáo 十thập 住trụ 即tức 許hứa 開khai 發phát 。 此thử 中trung 約ước 因nhân 即tức 言ngôn 分phần/phân 得đắc 。 所sở 依y 果quả 海hải 等đẳng 佛Phật 無vô 差sai 。 轉chuyển 依y 亦diệc 爾nhĩ 。 從tùng 因nhân 門môn 中trung 是thị 見kiến 修tu 轉chuyển 。 就tựu 果quả 辨biện 者giả 。 究cứu 竟cánh 廣quảng 大đại 轉chuyển 也dã 。 此thử 不bất 同đồng 相tương/tướng 。 由do 得đắc 前tiền 同đồng 成thành 斯tư 不bất 同đồng 。 能năng 顯hiển 前tiền 同đồng 。 令linh 離ly 障chướng 清thanh 淨tịnh 無vô 別biệt 不bất 同đồng 。 如như 融dung 金kim 成thành 像tượng 像tượng 非phi 金kim 外ngoại 。 論luận 中trung 結kết 後hậu 五ngũ 句cú 云vân 。 如như 是thị 觀quán 智trí 如như 是thị 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 觀quán 如như 。 觀quán 如như 如như 是thị 依y 止chỉ 。 依y 止chỉ 如như 是thị 解giải 脫thoát 得đắc 解giải 脫thoát 。 後hậu 三tam 皆giai 重trọng/trùng 言ngôn 者giả 。 皆giai 上thượng 牒điệp 前tiền 下hạ 是thị 結kết 成thành 。 謂vị 如như 是thị 觀quán 而nhi 觀quán 等đẳng 也dã 。 偏thiên 此thử 後hậu 三tam 有hữu 重trọng 牒điệp 者giả 。 以dĩ 前tiền 文văn 後hậu 三tam 對đối 妄vọng 顯hiển 真chân 故cố 。 須tu 牒điệp 真chân 就tựu 以dĩ 結kết 之chi 。 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 類loại 地địa 行hành 微vi 。 於ư 中trung 上thượng 半bán 牒điệp 前tiền 地địa 智trí 離ly 言ngôn 。 以dĩ 為vi 能năng 類loại 。 下hạ 半bán 正chánh 舉cử 地địa 行hành 以dĩ 為vi 所sở 類loại 。 初sơ 中trung 謂vị 彼bỉ 前tiền 地địa 智trí 顯hiển 二nhị 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 言ngôn 不bất 及cập 。 寂tịch 即tức 同đồng 相tương/tướng 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 自tự 性tánh 寂tịch 故cố 。 滅diệt 即tức 不bất 同đồng 相tương/tướng 方phương 便tiện 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 要yếu 智trí 緣duyên 滅diệt 非phi 約ước 性tánh 滅diệt 故cố 。 此thử 二nhị 涅Niết 槃Bàn 是thị 佛Phật 所sở 行hành 。 故cố 言ngôn 不bất 及cập 。 行hành 者giả 證chứng 也dã 。 言ngôn 不bất 及cập 者giả 。 說thuyết 聽thính 皆giai 難nạn/nan 也dã 。 何hà 不bất 直trực 說thuyết 無vô 言ngôn 。 而nhi 云vân 言ngôn 所sở 不bất 及cập 。 若nhược 一nhất 向hướng 無vô 言ngôn 何hà 由do 悟ngộ 解giải 。 令linh 尋tầm 言ngôn 求cầu 理lý 而nhi 知tri 理lý 圓viên 言ngôn 偏thiên 。 故cố 但đãn 云vân 不bất 及cập 。 下hạ 半bán 所sở 類loại 者giả 。 謂vị 非phi 唯duy 證chứng 智trí 如như 是thị 深thâm 玄huyền 。 而nhi 令linh 智trí 眷quyến 屬thuộc 行hành 亦diệc 難nạn/nan 說thuyết 受thọ 。 論luận 云vân 地địa 者giả 。 境cảnh 界giới 。 觀quán 行hành 者giả 。 智trí 眷quyến 屬thuộc 。 智trí 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 謂vị 同đồng 行hành 。 同đồng 行hành 者giả 。 謂vị 檀đàn 等đẳng 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 言ngôn 境cảnh 界giới 觀quán 者giả 。 如như 為vi 境cảnh 界giới 照chiếu 達đạt 名danh 觀quán 。 此thử 即tức 加gia 行hành 。 設thiết 地địa 是thị 地địa 體thể 。 意ý 在tại 舉cử 地địa 取thủ 行hành 。 故cố 云vân 地địa 行hành 。 將tương 此thử 地địa 智trí 修tu 行hành 檀đàn 等đẳng 。 故cố 名danh 同đồng 行hành 。 同đồng 彼bỉ 事sự 而nhi 行hành 故cố 。 斯tư 即tức 後hậu 得đắc 為vi 證chứng 智trí 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 寄ký 對đối 彰chương 微vi 者giả 。 對đối 聞văn 思tư 等đẳng 以dĩ 顯hiển 微vi 故cố 。 初sơ 句cú 舉cử 法pháp 體thể 。 智trí 是thị 所sở 起khởi 地địa 智trí 。 即tức 前tiền 五ngũ 偈kệ 所sở 明minh 根căn 本bổn 之chi 智trí 。 起khởi 者giả 即tức 加gia 行hành 後hậu 得đắc 二nhị 皆giai 觀quán 如như 。 如như 即tức 佛Phật 境cảnh 並tịnh 為vi 能năng 起khởi 故cố 。 論luận 云vân 。 以dĩ 何hà 觀quán 以dĩ 何hà 同đồng 行hành 。 能năng 起khởi 此thử 智trí 。 此thử 即tức 前tiền 偈kệ 何hà 觀quán 者giả 。 前tiền 境cảnh 界giới 觀quán 。 何hà 同đồng 行hành 者giả 。 前tiền 檀đàn 等đẳng 行hành 。 皆giai 言ngôn 何hà 者giả 。 隨tùy 何hà 觀quán 行hành 是thị 非phi 一nhất 之chi 言ngôn 。 以dĩ 加gia 行hành 隨tùy 地địa 不bất 同đồng 。 後hậu 得đắc 緣duyên 境cảnh 各các 別biệt 故cố 。 次thứ 二nhị 句cú 明minh 難nạn/nan 說thuyết 。 於ư 中trung 初sơ 句cú 非phi 心tâm 數số 故cố 難nạn/nan 說thuyết 。 非phi 念niệm 者giả 非phi 思tư 慧tuệ 境cảnh 故cố 。 離ly 心tâm 道đạo 者giả 。 非phi 報báo 生sanh 識thức 智trí 境cảnh 故cố 。 報báo 生sanh 識thức 者giả 。 如như 上thượng 違vi 請thỉnh 中trung 辨biện 。 後hậu 句cú 明minh 不bất 同đồng 。 三tam 科khoa 有hữu 色sắc 心tâm 根căn 境cảnh 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 論luận 經kinh 。 云vân 非phi 陰ấm 界giới 入nhập 說thuyết 。 論luận 釋thích 非phi 說thuyết 。 云vân 離ly 文văn 字tự 故cố 。 今kim 經kinh 略lược 無vô 說thuyết 字tự 。 門môn 即tức 是thị 說thuyết 故cố 。 法pháp 華hoa 中trung 以dĩ 說thuyết 為vi 智trí 門môn 。 下hạ 句cú 明minh 不bất 可khả 聞văn 。 智trí 知tri 者giả 。 唯duy 證chứng 智trí 知tri 故cố 。 意ý 不bất 及cập 者giả 。 如như 聞văn 取thủ 故cố 。 即tức 依y 智trí 不bất 依y 識thức 也dã 。 第đệ 四tứ 一nhất 偈kệ 喻dụ 顯hiển 地địa 微vi 。 上thượng 半bán 喻dụ 下hạ 半bán 合hợp 。 此thử 中trung 喻dụ 者giả 。 不bất 唯duy 取thủ 空không 。 餘dư 處xứ 虛hư 空không 不bất 為ví 喻dụ 故cố 。 不bất 唯duy 取thủ 迹tích 。 砂sa 土thổ/độ 上thượng 迹tích 不bất 為ví 喻dụ 故cố 。 正chánh 取thủ 空không 中trung 鳥điểu 迹tích 。 論luận 云vân 。 鳥điểu 行hành 空không 中trung 迹tích 處xứ 不bất 可khả 說thuyết 相tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 總tổng 顯hiển 喻dụ 相tương/tướng 也dã 。 處xử 即tức 迹tích 處xứ 之chi 空không 。 相tương/tướng 即tức 空không 處xứ 之chi 迹tích 。 不bất 可khả 示thị 其kỳ 長trường 短đoản 大đại 小tiểu 令linh 見kiến 不bất 可khả 說thuyết 為vi 有hữu 無vô 等đẳng 。 此thử 中trung 迹tích 處xứ 之chi 空không 。 以dĩ 喻dụ 證chứng 智trí 。 空không 處xứ 之chi 迹tích 以dĩ 喻dụ 阿a 含hàm 故cố 。 論luận 合hợp 云vân 。 如như 是thị 鳥điểu 迹tích 住trú 處xứ 名danh 句cú 字tự 身thân 住trú 處xứ 也dã 。 何hà 以dĩ 不bất 可khả 說thuyết 。 論luận 云vân 。 虛hư 空không 處xứ 鳥điểu 迹tích 相tương/tướng 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 故cố 。 意ý 云vân 。 鳥điểu 足túc 履lý 沙sa 則tắc 有hữu 迹tích 及cập 處xứ 。 由do 履lý 空không 故cố 處xứ 迹tích 難nạn/nan 分phần/phân 。 名danh 句cú 字tự 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 菩Bồ 薩Tát 證chứng 智trí 所sở 攝nhiếp 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 聞văn 。 若nhược 說thuyết 若nhược 聽thính 心tâm 意ý 。 不bất 能năng 了liễu 也dã 。 故cố 以dĩ 證chứng 攝nhiếp 教giáo 如như 空không 攝nhiếp 迹tích 。 令linh 名danh 句cú 等đẳng 非phi 如như 聲thanh 性tánh 也dã 。 以dĩ 是thị 證chứng 智trí 之chi 名danh 等đẳng 故cố 。 上thượng 明minh 麁thô 相tương/tướng 非phi 有hữu 。 順thuận 喻dụ 不bất 可khả 說thuyết 聞văn 。 後hậu 明minh 細tế 相tương/tướng 不bất 無vô 。 以dĩ 喻dụ 可khả 證chứng 。 論luận 云vân 。 非phi 無vô 虛hư 空không 行hành 迹tích 故cố 。 謂vị 迹tích 處xứ 之chi 空không 異dị 於ư 餘dư 空không 。 喻dụ 非phi 無vô 地địa 智trí 。 空không 處xứ 之chi 迹tích 異dị 於ư 無vô 迹tích 。 喻dụ 非phi 無vô 名danh 句cú 字tự 身thân 。 以dĩ 有hữu 鳥điểu 行hành 必tất 有hữu 迹tích 故cố 故cố 。 論luận 云vân 。 非phi 無vô 地địa 智trí 。 名danh 句cú 字tự 身thân 。 即tức 雙song 合hợp 也dã 。 謂vị 有hữu 諸chư 聖thánh 親thân 證chứng 如như 故cố 。 證chứng 尚thượng 不bất 無vô 況huống 於ư 言ngôn 教giáo 。 又hựu 以dĩ 空không 攝nhiếp 迹tích 迹tích 不bất 可khả 示thị 。 以dĩ 迹tích 攝nhiếp 空không 空không 亦diệc 非phi 無vô 。 喻dụ 以dĩ 證chứng 攝nhiếp 教giáo 教giáo 不bất 可khả 示thị 。 以dĩ 教giáo 攝nhiếp 證chứng 證chứng 可khả 寄ký 言ngôn 。 喻dụ 意ý 正chánh 爾nhĩ 。 若nhược 欲dục 開khai 鳥điểu 異dị 迹tích 。 則tắc 鳥điểu 喻dụ 言ngôn 詮thuyên 。 迹tích 喻dụ 差sai 別biệt 地địa 相tương/tướng 則tắc 有hữu 三tam 事sự 。 而nhi 迹tích 處xứ 中trung 以dĩ 迹tích 隨tùy 於ư 鳥điểu 。 迹tích 相tương/tướng 非phi 無vô 。 以dĩ 迹tích 隨tùy 於ư 空không 迹tích 相tương/tướng 非phi 有hữu 。 喻dụ 以dĩ 差sai 別biệt 隨tùy 於ư 詮thuyên 。 差sai 別biệt 非phi 無vô 。 地địa 相tương 隨tùy 於ư 證chứng 差sai 別biệt 非phi 有hữu 。 若nhược 更cánh 開khai 迹tích 處xứ 之chi 空không 異dị 太thái 空không 者giả 。 則tắc 迹tích 空không 喻dụ 證chứng 智trí 。 太thái 空không 喻dụ 果quả 海hải 。 迹tích 空không 隨tùy 於ư 迹tích 地địa 智trí 可khả 說thuyết 。 迹tích 空không 隨tùy 太thái 空không 則tắc 地địa 智trí 離ly 言ngôn 。 雖tuy 通thông 此thử 義nghĩa 在tại 論luận 無vô 文văn 。 若nhược 以dĩ 迹tích 喻dụ 證chứng 智trí 。 如như 前tiền 風phong 畫họa 中trung 辨biện 。 以dĩ 斯tư 鳥điểu 迹tích 之chi 喻dụ 。 映ánh 下hạ 十Thập 地Địa 之chi 文văn 。 則tắc 寄ký 位vị 淺thiển 深thâm 之chi 言ngôn 。 施thí 戒giới 禪thiền 支chi 之chi 類loại 。 一nhất 文văn 一nhất 句cú 莫mạc 不bất 深thâm 玄huyền 。 豈khởi 謂vị 地địa 前tiền 為vi 深thâm 地địa 上thượng 為vi 淺thiển 。 故cố 論luận 總tổng 結kết 云vân 。 此thử 中trung 深thâm 故cố 示thị 義nghĩa 大đại 踊dũng 悅duyệt 。 此thử 中trung 鳥điểu 迹tích 亦diệc 雙song 喻dụ 教giáo 證chứng 。 難nạn/nan 說thuyết 難nan 聞văn 何hà 異dị 請thỉnh 中trung 風phong 畫họa 之chi 喻dụ 。 故cố 論luận 云vân 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 論luận 。 答đáp 云vân 。 汝nhữ 等đẳng 不bất 應ưng 。 如như 聲thanh 取thủ 義nghĩa 。 此thử 意ý 云vân 。 上thượng 喻dụ 及cập 法pháp 。 是thị 顯hiển 默mặc 不bất 說thuyết 之chi 意ý 。 此thử 中trung 喻dụ 及cập 難nạn/nan 說thuyết 。 誡giới 眾chúng 捨xả 著trước 。 許hứa 為vi 宣tuyên 說thuyết 。 意ý 不bất 同đồng 也dã 。 若nhược 以dĩ 著trước 心tâm 隨tùy 聲thanh 取thủ 義nghĩa 。 有hữu 五ngũ 過quá 失thất 。 一nhất 不bất 正chánh 信tín 。 以dĩ 隨tùy 言ngôn 解giải 不bất 稱xưng 實thật 故cố 。 二nhị 退thoái 勇dũng 猛mãnh 。 不bất 能năng 忘vong 相tương/tướng 趣thú 實thật 理lý 故cố 。 三tam 者giả 誑cuống 他tha 。 以dĩ 己kỷ 謬mậu 解giải 。 為vì 人nhân 說thuyết 故cố 。 四tứ 者giả 謗báng 佛Phật 。 指chỉ 己kỷ 謬mậu 解giải 是thị 佛Phật 說thuyết 故cố 。 五ngũ 者giả 輕khinh 法pháp 。 以dĩ 淺thiển 近cận 解giải 解giải 深thâm 旨chỉ 故cố 。 謂vị 法pháp 如như 言ngôn 不bất 殷ân 重trọng 故cố 。 意ý 令linh 大đại 眾chúng 自tự 知tri 無vô 此thử 五ngũ 過quá 所sở 以dĩ 。 明minh 難nạn/nan 說thuyết 聞văn 。 今kim 人nhân 以dĩ 地địa 上thượng 為vi 淺thiển 者giả 。 並tịnh 陷hãm 斯tư 五ngũ 失thất 。 故cố 歎thán 難nạn/nan 說thuyết 聞văn 。 則tắc 翻phiên 斯tư 五ngũ 失thất 以dĩ 成thành 五ngũ 德đức 已dĩ 。 說thuyết 深thâm 義nghĩa 令linh 生sanh 正chánh 信tín 。 自tự 下hạ 第đệ 二nhị 復phục 顯hiển 說thuyết 大đại 令linh 生sanh 正chánh 信tín 。 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 三tam 。 初sơ 一nhất 偈kệ 半bán 正chánh 顯hiển 說thuyết 大đại 三tam 成thành 就tựu 義nghĩa 。 二nhị 有hữu 三tam 偈kệ 彰chương 己kỷ 無vô 過quá 誡giới 眾chúng 除trừ 失thất 。 三tam 有hữu 半bán 偈kệ 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 。 但đãn 是thị 說thuyết 因nhân 。 今kim 初sơ 言ngôn 三tam 成thành 就tựu 者giả 。 一nhất 因nhân 成thành 就tựu 大đại 。 謂vị 慈từ 悲bi 願nguyện 力lực 。 為vi 起khởi 行hành 本bổn 。 故cố 名danh 為vi 因nhân 。 二nhị 因nhân 漸tiệm 成thành 就tựu 大đại 。 謂vị 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 為vi 出xuất 世thế 智trí 因nhân 。 起khởi 之chi 不bất 頓đốn 故cố 名danh 為vi 漸tiệm 。 三tam 教giáo 說thuyết 修tu 成thành 就tựu 大đại 。 謂vị 即tức 修tu 慧tuệ 真chân 修tu 。 契khế 實thật 如như 於ư 正chánh 證chứng 。 可khả 寄ký 言ngôn 詮thuyên 故cố 名danh 教giáo 說thuyết 。 教giáo 說thuyết 二nhị 字tự 正chánh 揀giản 義nghĩa 大đại 。 非phi 如như 果quả 分phần/phân 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 前tiền 二nhị 不bất 似tự 正chánh 證chứng 體thể 非phi 玄huyền 妙diệu 。 不bất 假giả 言ngôn 揀giản 但đãn 為vi 出xuất 世thế 智trí 因nhân 。 故cố 並tịnh 稱xưng 因nhân 。 當đương 分phần/phân 獲hoạch 得đắc 三tam 皆giai 成thành 就tựu 。 此thử 三tam 地địa 位vị 。 為vi 在tại 何hà 所sở 。 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 約ước 初Sơ 地Địa 則tắc 前tiền 二nhị 容dung 在tại 地địa 前tiền 。 地địa 加gia 行hành 故cố 。 後hậu 一nhất 唯duy 居cư 地địa 上thượng 。 二nhị 約ước 通thông 說thuyết 。 地địa 地địa 之chi 中trung 加gia 行hành 修tu 等đẳng 。 慈từ 悲bi 願nguyện 力lực 。 即tức 是thị 因nhân 成thành 。 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 即tức 為vi 因nhân 漸tiệm 。 正chánh 證chứng 後hậu 得đắc 皆giai 教giáo 說thuyết 修tu 。 問vấn 慈từ 等đẳng 聞văn 等đẳng 說thuyết 十Thập 地Địa 中trung 在tại 文văn 易dị 了liễu 。 正chánh 證chứng 之chi 相tướng 何hà 處xứ 是thị 耶da 。 答đáp 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 地địa 體thể 玄huyền 妙diệu 不bất 可khả 直trực 彰chương 。 寄ký 法pháp 顯hiển 示thị 即tức 是thị 其kỳ 相tương/tướng 。 謂vị 如như 十Thập 善Thiện 禪thiền 支chi 道Đạo 品Phẩm 諸chư 諦đế 等đẳng 。 二nhị 因nhân 滿mãn 入nhập 處xứ 即tức 是thị 正chánh 證chứng 。 如như 初Sơ 地Địa 云vân 。 名danh 住trụ 菩Bồ 薩Tát 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 不bất 動động 相tương 應ứng 故cố 。 八bát 地địa 云vân 。 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 虛hư 空không 性tánh 。 成thành 就tựu 此thử 忍nhẫn 名danh 入nhập 不bất 動động 地địa 等đẳng 。 即tức 其kỳ 文văn 也dã 。 以dĩ 真chân 實thật 正chánh 證chứng 不bất 可khả 說thuyết 示thị 故cố 。 此thử 二nhị 類loại 皆giai 是thị 說thuyết 修tu 。 若nhược 爾nhĩ 上thượng 三tam 漸tiệm 次thứ 。 何hà 以dĩ 諸chư 佛Phật 教giáo 說thuyết 證chứng 耶da 。 彼bỉ 從tùng 所sở 表biểu 義nghĩa 大đại 故cố 名danh 為vi 證chứng 。 今kim 從tùng 可khả 說thuyết 但đãn 得đắc 云vân 說thuyết 故cố 。 上thượng 論luận 云vân 。 因nhân 此thử 說thuyết 大đại 能năng 得đắc 彼bỉ 義nghĩa 故cố 。 已dĩ 知tri 大đại 意ý 。 次thứ 正chánh 釋thích 文văn 因nhân 成thành 就tựu 大đại 。 即tức 初sơ 二nhị 句cú 。 慈từ 悲bi 是thị 利lợi 他tha 願nguyện 通thông 二nhị 利lợi 。 力lực 通thông 上thượng 三tam 。 以dĩ 二nhị 利lợi 熏huân 修tu 。 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 名danh 為vi 力lực 。 下hạ 句cú 即tức 二nhị 利lợi 之chi 功công 。 出xuất 生sanh 地địa 行hành 正chánh 是thị 因nhân 義nghĩa 。 二nhị 因nhân 漸tiệm 成thành 就tựu 大đại 。 即tức 次thứ 第đệ 二nhị 字tự 。 論luận 云vân 。 說thuyết 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 能năng 成thành 。 出xuất 世thế 間gian 智trí 因nhân 故cố 。 此thử 云vân 等đẳng 者giả 。 通thông 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 等đẳng 上thượng 以dĩ 其kỳ 修tu 慧tuệ 是thị 第đệ 三tam 大đại 。 故cố 不bất 等đẳng 之chi 。 二nhị 者giả 等đẳng 修tu 。 修tu 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 緣duyên 修tu 。 屬thuộc 此thử 門môn 攝nhiếp 。 二nhị 者giả 真chân 修tu 屬thuộc 第đệ 三tam 攝nhiếp 。 由do 等đẳng 義nghĩa 有hữu 含hàm 故cố 但đãn 云vân 等đẳng 。 不bất 爾nhĩ 何hà 不bất 但đãn 言ngôn 聞văn 思tư 修tu 。 而nhi 以dĩ 等đẳng 替thế 修tu 。 三tam 圓viên 滿mãn 下hạ 。 明minh 教giáo 說thuyết 修tu 成thành 就tựu 大đại 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 滿mãn 足túc 修tu 即tức 初sơ 八bát 字tự 。 二nhị 者giả 觀quán 修tu 即tức 後hậu 兩lưỡng 句cú 。 真chân 修tu 位vị 極cực 世thế 慮lự 都đô 寂tịch 。 能năng 滿mãn 地địa 智trí 名danh 滿mãn 足túc 。 修tu 真chân 智trí 內nội 發phát 寂tịch 照chiếu 分phân 明minh 。 名danh 為vi 觀quán 修tu 。 初sơ 即tức 稱xưng 性tánh 寂tịch 然nhiên 。 後hậu 即tức 寂tịch 而nhi 能năng 照chiếu 。 猶do 瑩oánh 明minh 鏡kính 垢cấu 無vô 不bất 淨tịnh 。 如như 滿mãn 足túc 修tu 鑒giám 無vô 不bất 徹triệt 。 如như 彼bỉ 觀quán 修tu 。 此thử 二nhị 種chủng 修tu 望vọng 於ư 真chân 證chứng 。 猶do 彼bỉ 等đẳng 妙diệu 。 等đẳng 覺giác 等đẳng 於ư 妙diệu 覺giác 。 而nhi 但đãn 是thị 因nhân 圓viên 。 妙diệu 覺giác 捨xả 行hành 方phương 稱xưng 果quả 滿mãn 。 此thử 亦diệc 然nhiên 也dã 。 二nhị 修tu 如như 於ư 出xuất 世thế 。 但đãn 是thị 因nhân 分phân 之chi 終chung 。 正chánh 證chứng 捨xả 修tu 方phương 名danh 果quả 分phần/phân 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 請thỉnh 鑒giám 斯tư 旨chỉ 。 文văn 中trung 慮lự 即tức 聞văn 思tư 。 智trí 即tức 真chân 修tu 之chi 智trí 。 心tâm 即tức 真chân 修tu 心tâm 體thể 。 謂vị 若nhược 無vô 聞văn 思tư 緣duyên 慮lự 之chi 心tâm 。 方phương 名danh 真chân 修tu 之chi 心tâm 圓viên 滿mãn 故cố 。 唯duy 真chân 修tu 之chi 智trí 所sở 能năng 行hành 耳nhĩ 。 若nhược 準chuẩn 論luận 經kinh 。 心tâm 是thị 所sở 如như 出xuất 世thế 之chi 心tâm 故cố 。 論luận 經Kinh 云vân 。 非phi 心tâm 境cảnh 智trí 滿mãn 如như 淨tịnh 心tâm 。 論luận 釋thích 云vân 。 滿mãn 足túc 修tu 者giả 。 偈kệ 言ngôn 非phi 心tâm 境cảnh 故cố 。 非phi 心tâm 境cảnh 者giả 。 此thử 句cú 示thị 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 心tâm 境cảnh 界giới 處xứ 。 唯duy 是thị 智trí 因nhân 能năng 生sanh 。 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 而nhi 此thử 不bất 能năng 滿mãn 彼bỉ 出xuất 世thế 間gian 智trí 者giả 。 此thử 明minh 聞văn 思tư 。 是thị 心tâm 境cảnh 不bất 能năng 滿mãn 地địa 智trí 。 翻phiên 顯hiển 真chân 修tu 。 非phi 心tâm 境cảnh 方phương 能năng 滿mãn 地địa 智trí 故cố 。 次thứ 便tiện 引dẫn 偈kệ 。 云vân 偈kệ 言ngôn 智trí 滿mãn 如như 淨tịnh 心tâm 故cố 。 次thứ 牒điệp 釋thích 云vân 。 如như 淨tịnh 心tâm 者giả 。 如như 出xuất 世thế 間gian 清thanh 淨tịnh 心tâm 能năng 滿mãn 彼bỉ 地địa 智trí 故cố 。 此thử 明minh 函hàm 蓋cái 相tương 稱xứng 。 謂vị 欲dục 滿mãn 地địa 智trí 非phi 餘dư 心tâm 能năng 。 要yếu 真chân 修tu 慮lự 寂tịch 之chi 心tâm 。 一nhất 如như 出xuất 世thế 智trí 心tâm 方phương 能năng 滿mãn 也dã 。 其kỳ 所sở 如như 出xuất 世thế 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 正chánh 證chứng 地địa 智trí 。 此thử 言ngôn 真chân 直trực 。 次thứ 觀quán 修tu 中trung 是thị 境cảnh 界giới 者giả 。 即tức 真chân 修tu 之chi 境cảnh 難nan 見kiến 者giả 。 非phi 聞văn 思tư 能năng 見kiến 。 可khả 知tri 者giả 。 唯duy 真chân 修tu 自tự 心tâm 寂tịch 照chiếu 方phương 知tri 。 知tri 即tức 見kiến 也dã 。 故cố 論luận 經Kinh 云vân 。 難nạn/nan 說thuyết 自tự 心tâm 。 知tri 釋thích 云vân 。 自tự 心tâm 清thanh 淨tịnh 可khả 見kiến 。 既ký 難nan 可khả 見kiến 亦diệc 難nan 可khả 說thuyết 。 而nhi 隨tùy 修tu 以dĩ 顯hiển 說thuyết 大đại 中trung 收thu 。 不bất 同đồng 果quả 分phần/phân 但đãn 是thị 深thâm 義nghĩa 第đệ 二nhị 彰chương 己kỷ 無vô 過quá 誡giới 眾chúng 除trừ 失thất 中trung 二nhị 。 初sơ 半bán 偈kệ 總tổng 明minh 。 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 別biệt 顯hiển 。 今kim 初sơ 由do 說thuyết 聽thính 者giả 。 各các 有hữu 二nhị 過quá 。 不bất 能năng 得đắc 證chứng 故cố 。 並tịnh 彰chương 離ly 說thuyết 二nhị 過quá 者giả 。 一nhất 佛Phật 不bất 隨tùy 喜hỷ 說thuyết 。 今kim 云vân 佛Phật 力lực 開khai 演diễn 。 則tắc 知tri 佛Phật 已dĩ 隨tùy 喜hỷ 。 二nhị 不bất 平bình 等đẳng 說thuyết 。 今kim 云vân 。 汝nhữ 等đẳng 應ưng 受thọ 則tắc 情tình 無vô 彼bỉ 此thử 。 聽thính 二nhị 過quá 者giả 。 一nhất 見kiến 諍tranh 過quá 。 言ngôn 我ngã 法pháp 是thị 彼bỉ 法pháp 非phi 。 如như 是thị 執chấp 著trước 。 種chủng 種chủng 諸chư 見kiến 。 二nhị 於ư 說thuyết 法Pháp 者giả 。 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 。 今kim 令linh 敬kính 受thọ 雙song 離ly 二nhị 過quá 。 謂vị 敬kính 法pháp 故cố 無vô 見kiến 諍tranh 過quá 。 以dĩ 敬kính 人nhân 故cố 無vô 第đệ 二nhị 過quá 。 第đệ 二nhị 別biệt 顯hiển 中trung 。 上thượng 雖tuy 離ly 四tứ 過quá 事sự 但đãn 有hữu 三tam 。 一nhất 承thừa 力lực 。 二nhị 開khai 演diễn 。 三tam 敬kính 受thọ 。 今kim 三tam 段đoạn 廣quảng 之chi 。 初sơ 一nhất 偈kệ 廣quảng 開khai 演diễn 。 次thứ 一nhất 偈kệ 顯hiển 敬kính 受thọ 。 後hậu 半bán 偈kệ 顯hiển 承thừa 力lực 。 今kim 初sơ 。 上thượng 但đãn 云vân 開khai 演diễn 未vị 知tri 廣quảng 略lược 。 今kim 顯hiển 略lược 而nhi 非phi 廣quảng 。 上thượng 半bán 顯hiển 智trí 入nhập 之chi 行hành 深thâm 玄huyền 廣quảng 說thuyết 不bất 盡tận 。 言ngôn 智trí 入nhập 行hành 者giả 。 地địa 法pháp 為vi 所sở 入nhập 證chứng 智trí 為vi 能năng 入nhập 。 行hành 此thử 智trí 行hành 則tắc 入nhập 地địa 法pháp 。 又hựu 智trí 入nhập 是thị 證chứng 智trí 行hành 是thị 事sự 行hành 。 下hạ 半bán 今kim 雖tuy 略lược 說thuyết 攝nhiếp 廣quảng 無vô 遺di 。 真chân 實thật 者giả 。 即tức 智trí 入nhập 行hành 也dã 。 無vô 餘dư 者giả 。 若nhược 事sự 若nhược 理lý 無vô 不bất 具cụ 故cố 。 第đệ 二nhị 顯hiển 敬kính 受thọ 者giả 。 即tức 示thị 恭cung 敬kính 相tương/tướng 。 初sơ 句cú 正chánh 明minh 三tam 句cú 出xuất 因nhân 。 恭cung 敬kính 有hữu 二nhị 。 一nhất 身thân 正chánh 恭cung 敬kính 待đãi 。 如như 威uy 儀nghi 住trụ 堪kham 受thọ 說thuyết 法Pháp 故cố 。 二nhị 心tâm 正chánh 恭cung 敬kính 待đãi 。 如như 心tâm 決quyết 定định 堪kham 能năng 憶ức 持trì 故cố 。 心tâm 敬kính 則tắc 身thân 必tất 恭cung 故cố 。 偈kệ 但đãn 云vân 心tâm 也dã 。 下hạ 釋thích 恭cung 敬kính 所sở 因nhân 。 謂vị 由do 善thiện 說thuyết 故cố 令linh 物vật 敬kính 待đãi 。 初sơ 句cú 對đối 人nhân 彰chương 己kỷ 善thiện 說thuyết 。 說thuyết 之chi 一nhất 字tự 論luận 經kinh 名danh 善thiện 說thuyết 。 善thiện 說thuyết 者giả 。 對đối 於ư 當đương 機cơ 無vô 諂siểm 。 無vô 憍kiêu 慢mạn 故cố 。 承thừa 佛Phật 力lực 者giả 。 示thị 己kỷ 無vô 增tăng 上thượng 慢mạn 。 不bất 言ngôn 齊tề 佛Phật 故cố 。 次thứ 二nhị 句cú 對đối 法pháp 彰chương 己kỷ 善thiện 說thuyết 。 勝thắng 法Pháp 二nhị 字tự 即tức 是thị 所sở 詮thuyên 。 次thứ 六lục 字tự 是thị 能năng 詮thuyên 。 其kỳ 相tương 應ứng 二nhị 字tự 通thông 能năng 所sở 詮thuyên 。 文văn 雖tuy 三tam 節tiết 義nghĩa 乃nãi 四tứ 重trọng/trùng 。 一nhất 今kim 之chi 所sở 詮thuyên 示thị 現hiện 何hà 事sự 。 所sở 謂vị 勝thắng 上thượng 地địa 法pháp 故cố 云vân 勝thắng 法Pháp 。 二nhị 復phục 徵trưng 云vân 。 所sở 詮thuyên 是thị 地địa 能năng 詮thuyên 多đa 種chủng 。 或hoặc 以dĩ 色sắc 香hương 威uy 儀nghi 進tiến 止chỉ 。 皆giai 為vi 能năng 詮thuyên 。 為vi 用dụng 何hà 法pháp 為vi 能năng 詮thuyên 耶da 。 故cố 論luận 云vân 以dĩ 何hà 事sự 。 答đáp 云vân 。 我ngã 用dụng 八bát 種chủng 梵Phạm 響hưởng 微vi 妙diệu 音âm 聲thanh 。 以dĩ 為vi 能năng 詮thuyên 。 不bất 用dụng 香hương 等đẳng 故cố 。 經Kinh 云vân 。 微vi 妙diệu 音âm 。 三tam 復phục 徵trưng 云vân 。 用dụng 此thử 音âm 聲thanh 復phục 有hữu 多đa 種chủng 。 為vi 直trực 爾nhĩ 用dụng 為ví 喻dụ 類loại 顯hiển 。 故cố 論luận 。 云vân 云vân 何hà 事sự 。 答đáp 云vân 。 非phi 直trực 爾nhĩ 顯hiển 寄ký 喻dụ 類loại 明minh 。 故cố 云vân 譬thí 喻dụ 。 然nhiên 喻dụ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 是thị 譬thí 事sự 為ví 喻dụ 。 如như 下hạ 節tiết 節tiết 引dẫn 金kim 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 大đại 海hải 珠châu 寶bảo 等đẳng 。 二nhị 借tá 法pháp 相tướng 事sự 況huống 出xuất 於ư 理lý 。 曉hiểu 喻dụ 時thời 聽thính 亦diệc 名danh 為ví 喻dụ 。 今kim 通thông 此thử 二nhị 。 四tứ 復phục 徵trưng 云vân 。 雖tuy 知tri 喻dụ 顯hiển 喻dụ 亦diệc 多đa 種chủng 。 為vi 依y 世thế 間gian 不bất 善thiện 文văn 字tự 而nhi 為ví 喻dụ 耶da 。 為vi 依y 出xuất 世thế 善thiện 字tự 喻dụ 耶da 。 故cố 論luận 。 云vân 依y 止chỉ 何hà 事sự 。 答đáp 云vân 。 依y 於ư 善thiện 字tự 經kinh 闕khuyết 善thiện 言ngôn 。 論luận 經kinh 具cụ 有hữu 。 云vân 何hà 相tương 應ứng 通thông 能năng 所sở 詮thuyên 。 一nhất 以dĩ 妙diệu 音âm 聲thanh 。 與dữ 喻dụ 相tương 應ứng 。 是thị 約ước 能năng 詮thuyên 。 二nhị 約ước 善thiện 字tự 。 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 是thị 通thông 所sở 詮thuyên 。 故cố 論luận 云vân 。 善thiện 字tự 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 隨tùy 方phương 言ngôn 音âm 善thiện 隨tùy 順thuận 故cố 。 二nhị 字tự 句cú 圓viên 滿mãn 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 與dữ 理lý 相tương 應ứng 故cố 。 又hựu 與dữ 能năng 詮thuyên 三tam 事sự 相tướng 應ưng 。 則tắc 與dữ 理lý 相tương 應ứng 也dã 。 第đệ 三tam 廣quảng 承thừa 力lực 者giả 。 論luận 云vân 。 前tiền 言ngôn 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 未vị 說thuyết 云vân 何hà 力lực 故cố 說thuyết 此thử 也dã 。 無vô 量lượng 佛Phật 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 是thị 主chủ 佛Phật 。 二nhị 是thị 十thập 方phương 金kim 剛cang 藏tạng 佛Phật 。 三tam 是thị 十thập 方phương 一nhất 切thiết 佛Phật 也dã 。 第đệ 三tam 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 者giả 。 但đãn 是thị 說thuyết 因nhân 耳nhĩ 。 半bán 偈kệ 之chi 中trung 下hạ 句cú 。 論luận 經kinh 乃nãi 在tại 說thuyết 大đại 。 五ngũ 偈kệ 之chi 初sơ 云vân 我ngã 但đãn 說thuyết 一nhất 分phần/phân 。 正chánh 是thị 分phân 齊tề 。 或hoặc 是thị 譯dịch 者giả 迴hồi 文văn 。 或hoặc 是thị 梵Phạm 本bổn 有hữu 異dị 義nghĩa 旨chỉ 不bất 殊thù 。 前tiền 後hậu 何hà 妨phương 。 於ư 中trung 上thượng 句cú 牒điệp 前tiền 所sở 請thỉnh 。 兼kiêm 結kết 上thượng 來lai 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại 為vi 此thử 處xứ 也dã 。 難nạn/nan 宣tuyên 示thị 義nghĩa 廣quảng 如như 上thượng 辨biện 。 下hạ 句cú 許hứa 說thuyết 少thiểu 分phần 。 論luận 上thượng 解giải 云vân 。 前tiền 言ngôn 十Thập 地Địa 如như 是thị 不bất 可khả 得đắc 說thuyết 聞văn 。 今kim 言ngôn 我ngã 但đãn 說thuyết 一nhất 分phần/phân 。 此thử 言ngôn 有hữu 何hà 義nghĩa 。 是thị 地địa 所sở 攝nhiếp 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 因nhân 分phần/phân 二nhị 果quả 分phần/phân 。 說thuyết 者giả 謂vị 解giải 釋thích 。 一nhất 分phần/phân 者giả 。 是thị 因nhân 分phần/phân 。 以dĩ 於ư 果quả 分phân 為vi 一nhất 分phần 故cố 。 然nhiên 因nhân 果quả 二nhị 分phần 古cổ 有hữu 多đa 釋thích 。 全toàn 乖quai 文văn 旨chỉ 者giả 。 今kim 所sở 不bất 論luận 。 有hữu 可khả 通thông 者giả 。 正chánh 而nhi 用dụng 之chi 。 直trực 望vọng 論luận 意ý 即tức 指chỉ 義nghĩa 大đại 為vi 果quả 分phần/phân 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 說thuyết 大đại 為vi 因nhân 分phân 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 。 更cánh 以dĩ 義nghĩa 取thủ 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 唯duy 就tựu 十Thập 地Địa 以dĩ 明minh 。 以dĩ 證chứng 智trí 為vi 果quả 分phần/phân 。 方phương 便tiện 寄ký 法pháp 等đẳng 並tịnh 為vi 因nhân 分phần/phân 。 此thử 復phục 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 修tu 證chứng 相tương 對đối 。 則tắc 方phương 便tiện 造tạo 修tu 為vi 因nhân 分phần/phân 。 息tức 修tu 契khế 實thật 為vi 果quả 分phần/phân 。 二nhị 以dĩ 詮thuyên 表biểu 相tương 對đối 。 則tắc 以dĩ 寄ký 法pháp 顯hiển 地địa 差sai 別biệt 為vi 因nhân 分phần/phân 。 真chân 實thật 證chứng 智trí 為vi 果quả 分phần/phân 。 如như 初sơ 三tam 地địa 寄ký 同đồng 世thế 間gian 。 次thứ 三tam 寄ký 二Nhị 乘Thừa 及cập 禪thiền 支chi 道Đạo 品Phẩm 等đẳng 。 令linh 眾chúng 因nhân 此thử 表biểu 解giải 地địa 義nghĩa 。 為vi 因nhân 所sở 表biểu 。 證chứng 智trí 是thị 此thử 因nhân 之chi 果quả 。 斯tư 皆giai 證chứng 智trí 言ngôn 所sở 不bất 及cập 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 彼bỉ 鳥điểu 迹tích 。 同đồng 於ư 虛hư 空không 。 方phương 便tiện 寄ký 法pháp 可khả 以dĩ 言ngôn 顯hiển 。 故cố 云vân 可khả 說thuyết 。 如như 空không 中trung 鳥điểu 。 迹tích 約ước 鳥điểu 說thuyết 異dị 。 是thị 以dĩ 一nhất 迹tích 通thông 有hữu 二nhị 分phần 。 即tức 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 也dã 。 二nhị 約ước 究cứu 竟cánh 佛Phật 果Quả 對đối 普phổ 賢hiền 因nhân 。 說thuyết 義nghĩa 通thông 一nhất 部bộ 。 謂vị 即tức 此thử 證chứng 智trí 冥minh 同đồng 究cứu 竟cánh 果quả 海hải 為vi 果quả 分phần/phân 。 如như 迹tích 處xứ 之chi 空không 不bất 異dị 太thái 空không 。 地địa 相tương/tướng 之chi 因nhân 同đồng 普phổ 賢hiền 因nhân 。 以dĩ 廣quảng 說thuyết 則tắc 。 有hữu 無vô 量lượng 差sai 別biệt 事sự 殊thù 勝thắng 願nguyện 力lực 。 復phục 過quá 於ư 此thử 故cố 。 是thị 則tắc 迹tích 處xứ 之chi 空không 隨tùy 於ư 空không 處xứ 之chi 迹tích 。 亦diệc 有hữu 說thuyết 義nghĩa 。 地địa 智trí 亦diệc 可khả 寄ký 言ngôn 標tiêu 舉cử 故cố 。 問vấn 上thượng 論luận 云vân 。 是thị 地địa 所sở 攝nhiếp 有hữu 二nhị 。 如như 何hà 說thuyết 為vi 究cứu 竟cánh 果quả 耶da 。 答đáp 豈khởi 不bất 向hướng 言ngôn 冥minh 同đồng 果quả 海hải 故cố 。 上thượng 論luận 云vân 。 此thử 智trí 是thị 誰thùy 證chứng 偈kệ 言ngôn 佛Phật 所sở 行hành 故cố 。 又hựu 上thượng 加gia 分phần/phân 云vân 。 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 又hựu 地địa 影ảnh 像tượng 分phần/phân 云vân 。 彼bỉ 十thập 大đại 山sơn 因nhân 大đại 海hải 得đắc 名danh 大đại 海hải 。 亦diệc 因nhân 十thập 山sơn 得đắc 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 十Thập 地Địa 亦diệc 爾nhĩ 。 同đồng 在tại 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 因nhân 一Nhất 切Thiết 智Trí 得đắc 名danh 。 彼bỉ 因nhân 果quả 相tương 順thuận 故cố 。 是thị 知tri 論luận 主chủ 亦diệc 用dụng 究cứu 竟cánh 之chi 果quả 。 為vi 十Thập 地Địa 攝nhiếp 。 有hữu 云vân 。 彼bỉ 說thuyết 十thập 山sơn 依y 海hải 。 不bất 說thuyết 大đại 海hải 即tức 山sơn 者giả 。 大đại 海hải 十thập 德đức 豈khởi 離ly 海hải 耶da 。 寶bảo 珠châu 十thập 義nghĩa 豈khởi 離ly 珠châu 耶da 。 明minh 知tri 為vi 此thử 難nạn/nan 者giả 。 不bất 見kiến 地địa 智trí 之chi 旨chỉ 。 又hựu 且thả 依y 一nhất 相tương/tướng 不bất 可khả 指chỉ 陳trần 等đẳng 。 云vân 不bất 可khả 說thuyết 及cập 與dữ 可khả 說thuyết 。 若nhược 有hữu 因nhân 緣duyên 。 故cố 果quả 可khả 寄ký 言ngôn 。 即tức 事sự 入nhập 玄huyền 因nhân 亦diệc 叵phả 說thuyết 故cố 云vân 說thuyết 少thiểu 分phần 也dã 。 不bất 可khả 局cục 執chấp 。 自tự 下hạ 大đại 文văn 第đệ 七thất 明minh 說thuyết 分phần/phân 中trung 。 三tam 門môn 分phân 別biệt 一nhất 來lai 意ý 。 謂vị 請thỉnh 儀nghi 既ký 終chung 已dĩ 示thị 分phân 齊tề 。 彰chương 其kỳ 地địa 實thật 。 地địa 實thật 難nạn/nan 明minh 寄ký 顯hiển 在tại 相tương/tướng 。 相tương/tướng 即tức 因nhân 分phần/phân 。 從tùng 此thử 已dĩ 下hạ 。 廣quảng 明minh 地địa 相tương/tướng 。 令linh 尋tầm 相tương/tướng 得đắc 實thật 故cố 有hữu 此thử 來lai 。 又hựu 請thỉnh 分phần/phân 生sanh 其kỳ 正chánh 解giải 。 此thử 後hậu 顯hiển 其kỳ 行hành 修tu 故cố 次thứ 來lai 也dã 。 二nhị 釋thích 名danh 。 演diễn 暢sướng 宣tuyên 陳trần 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 。 故cố 名danh 說thuyết 分phần/phân 。 以dĩ 上thượng 請thỉnh 分phần/phân 通thông 請thỉnh 十Thập 地Địa 。 對đối 請thỉnh 辨biện 說thuyết 理lý 必tất 宜nghi 通thông 。 為vi 歡hoan 喜hỷ 在tại 初sơ 受thọ 斯tư 總tổng 稱xưng 故cố 。 論luận 云vân 。 自tự 此thử 已dĩ 後hậu 。 正chánh 說thuyết 初Sơ 地Địa 。 既ký 有hữu 初Sơ 地Địa 說thuyết 分phần/phân 。 即tức 知tri 十Thập 地Địa 皆giai 有hữu 說thuyết 分phần/phân 。 又hựu 初Sơ 地Địa 中trung 。 皆giai 應ưng 名danh 說thuyết 為vi 分phần/phân 地địa 滿mãn 異dị 於ư 初sơ 住trụ 故cố 。 十thập 願nguyện 下hạ 。 更cánh 與dữ 異dị 名danh 名danh 校giảo 量lượng 勝thắng 。 又hựu 論luận 家gia 科khoa 文văn 但đãn 舉cử 大đại 格cách 。 至chí 於ư 血huyết 脈mạch 殊thù 不bất 介giới 懷hoài 。 隨tùy 時thời 起khởi 盡tận 不bất 應ưng 執chấp 定định 。 三tam 釋thích 文văn 者giả 。 十Thập 地Địa 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 就tựu 初Sơ 地Địa 中trung 七thất 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 來lai 意ý 。 二nhị 釋thích 名danh 。 三tam 斷đoạn 障chướng 。 四tứ 證chứng 理lý 。 五ngũ 成thành 行hành 。 六lục 得đắc 果quả 。 七thất 釋thích 文văn 。 初sơ 來lai 意ý 者giả 。 十Thập 地Địa 之chi 中trung 。 最tối 初sơ 斷đoạn 障chướng 證chứng 理lý 得đắc 聖thánh 性tánh 故cố 。 二nhị 釋thích 名danh 者giả 。 此thử 論luận 所sở 釋thích 已dĩ 見kiến 本bổn 分phần/phân 。 當đương 經kinh 有hữu 釋thích 備bị 於ư 下hạ 文văn 。 今kim 引dẫn 他tha 部bộ 成thành 立lập 正chánh 義nghĩa 。 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 云vân 。 初sơ 獲hoạch 聖thánh 性tánh 具cụ 證chứng 二nhị 空không 。 能năng 益ích 自tự 他tha 生sanh 大đại 喜hỷ 故cố 。 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 得đắc 位vị 。 二nhị 證chứng 理lý 。 三tam 成thành 行hành 。 由do 此thử 三tam 故cố 名danh 極cực 歡hoan 喜hỷ 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 第đệ 七thất 云vân 。 由do 此thử 最tối 初sơ 得đắc 能năng 成thành 辦biện 自tự 他tha 。 義nghĩa 利lợi 勝thắng 功công 德đức 故cố 。 此thử 唯duy 依y 第đệ 三tam 成thành 行hành 義nghĩa 說thuyết 。 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 沙sa 云vân 。 始thỉ 得đắc 法Pháp 味vị 生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 此thử 唯duy 約ước 證chứng 理lý 義nghĩa 說thuyết 。 瑜du 伽già 七thất 十thập 八bát 引dẫn 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。 成thành 就tựu 大đại 義nghĩa 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 此thử 約ước 二nhị 義nghĩa 。 大đại 義nghĩa 即tức 是thị 二nhị 利lợi 行hành 成thành 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 是thị 得đắc 聖thánh 位vị 此thử 。 同đồng 本bổn 論luận 本bổn 分phần/phân 中trung 釋thích 。 三tam 所sở 斷đoạn 障chướng 者giả 。 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 中trung 。 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 是thị 此thử 所sở 斷đoạn 。 謂vị 二nhị 障chướng 中trung 分phân 別biệt 起khởi 者giả 。 依y 彼bỉ 種chủng 立lập 異dị 生sanh 性tánh 故cố 。 二Nhị 乘Thừa 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 唯duy 斷đoạn 一nhất 種chủng 名danh 得đắc 聖thánh 性tánh 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 具cụ 斷đoạn 二nhị 種chủng 名danh 得đắc 聖thánh 性tánh 。 此thử 言ngôn 異dị 生sanh 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 中trung 名danh 凡phàm 夫phu 性tánh 。 此thử 論luận 本bổn 分phần/phân 中trung 。 名danh 凡phàm 夫phu 我ngã 相tương/tướng 障chướng 。 此thử 障chướng 障chướng 於ư 初Sơ 地Địa 。 上thượng 來lai 就tựu 能năng 起khởi 煩phiền 惱não 是thị 根căn 本bổn 故cố 說thuyết 斷đoạn 二nhị 障chướng 若nhược 具cụ 說thuyết 者giả 。 亦diệc 斷đoạn 惡ác 趣thú 諸chư 業nghiệp 果quả 等đẳng 。 由do 斯tư 初Sơ 地Địa 說thuyết 斷đoạn 二nhị 愚ngu 。 及cập 彼bỉ 麁thô 重trọng 。 一nhất 執chấp 著trước 我ngã 法pháp 愚ngu 即tức 異dị 生sanh 障chướng 二nhị 惡ác 趣thú 雜tạp 染nhiễm 愚ngu 。 即tức 惡ác 趣thú 諸chư 業nghiệp 果quả 等đẳng 。 此thử 業nghiệp 果quả 等đẳng 。 雖tuy 非phi 是thị 愚ngu 愚ngu 品phẩm 類loại 故cố 。 下hạ 九cửu 地địa 中trung 愚ngu 皆giai 準chuẩn 此thử 。 斷đoạn 義nghĩa 如như 前tiền 分phân 齊tề 中trung 說thuyết 。 四tứ 所sở 證chứng 理lý 者giả 。 由do 斷đoạn 前tiền 障chướng 證chứng 遍biến 行hành 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 而nhi 不bất 在tại 故cố 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 中trung 名danh 為vi 遍biến 滿mãn 。 遍biến 滿mãn 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 行hành 故cố 。 意ý 明minh 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 非phi 二nhị 空không 故cố 。 此thử 地địa 最tối 初sơ 偏thiên 證chứng 遍biến 滿mãn 。 五ngũ 所sở 成thành 行hành 。 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 約ước 增tăng 勝thắng 修tu 成thành 施thi 行hành 。 二nhị 約ước 所sở 成thành 起khởi 十thập 大đại 願nguyện 。 三tam 約ước 修tu 成thành 。 謂vị 信tín 等đẳng 十thập 行hành 。 四tứ 約ước 實thật 行hạnh 。 謂vị 十thập 度độ 等đẳng 行hành 無vô 不bất 皆giai 修tu 。 餘dư 所sở 修tu 行hành 釋thích 文văn 自tự 顯hiển 。 六lục 所sở 得đắc 果quả 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 得đắc 當đương 地địa 滿mãn 時thời 調điều 柔nhu 等đẳng 四Tứ 果Quả 。 二nhị 得đắc 檀đàn 行hành 成thành 大đại 財tài 果quả 。 三tam 依y 攝nhiếp 論luận 。 通thông 達đạt 障chướng 空không 得đắc 一nhất 切thiết 障chướng 滅diệt 果quả 。 四tứ 通thông 論luận 。 得đắc 唯duy 識thức 三tam 性tánh 三tam 無vô 性tánh 理lý 智trí 。 及cập 奢xa 摩ma 他tha 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 等đẳng 果quả 。 然nhiên 上thượng 諸chư 門môn 多đa 依y 行hành 布bố 。 若nhược 約ước 圓viên 融dung 。 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 。 一nhất 證chứng 一nhất 切thiết 證chứng 。 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 。 一nhất 得đắc 一nhất 切thiết 得đắc 也dã 。 第đệ 七thất 釋thích 文văn 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 長trường/trưởng 行hành 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 前tiền 中trung 若nhược 直trực 就tựu 經kinh 文văn 。 應ưng 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 明minh 地địa 法pháp 。 後hậu 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 地Địa 。 多đa 作tác 閻Diêm 浮Phù 提Đề 王vương 下hạ 。 地địa 果quả 。 前tiền 中trung 先tiên 廣quảng 明minh 。 後hậu 佛Phật 子tử 是thị 名danh 下hạ 總tổng 結kết 。 前tiền 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 明minh 入nhập 心tâm 。 次thứ 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 下hạ 。 明minh 住trụ 地địa 心tâm 。 後hậu 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 已dĩ 以dĩ 大đại 願nguyện 力lực 。 得đắc 見kiến 多đa 佛Phật 下hạ 。 明minh 其kỳ 出xuất 心tâm 。 十Thập 地Địa 之chi 文văn 大đại 體thể 皆giai 爾nhĩ 。 故cố 依y 慈Từ 氏Thị 論luận 於ư 十Thập 地Địa 內nội 。 皆giai 有hữu 三tam 心tâm 。 仁nhân 王vương 上thượng 卷quyển 。 亦diệc 云vân 地địa 地địa 上thượng 中trung 下hạ 三tam 十thập 忍nhẫn 。 地địa 地địa 中trung 始thỉ 生sanh 住trụ 生sanh 終chung 生sanh 不bất 可khả 得đắc 等đẳng 。 理lý 必tất 然nhiên 也dã 。 而nhi 論luận 以dĩ 出xuất 心tâm 為vi 調điều 柔nhu 果quả 。 所sở 以dĩ 至chí 下hạ 當đương 明minh 。 今kim 且thả 依y 論luận 判phán 長trường/trưởng 行hành 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 初Sơ 地Địa 說thuyết 分phần/phân 。 後hậu 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 下hạ 。 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 。 前tiền 中trung 依y 論luận 總tổng 有hữu 百bách 句cú 。 分phân 為vi 三tam 分phần 。 初sơ 四tứ 十thập 句cú 明minh 住trụ 分phần/phân 。 二nhị 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 下hạ 。 三tam 十thập 句cú 釋thích 名danh 分phần/phân 。 三tam 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 大đại 悲bi 下hạ 。 三tam 十thập 句cú 安an 住trụ 分phần/phân 。 若nhược 通thông 取thủ 校giảo 量lượng 勝thắng 。 即tức 為vi 初Sơ 地Địa 四tứ 分phần/phân 。 初sơ 云vân 住trụ 者giả 。 出xuất 世thế 菩Bồ 提Đề 心tâm 生sanh 。 堅kiên 守thủ 初Sơ 地Địa 。 更cánh 不bất 退thoái 失thất 。 故cố 稱xưng 為vi 住trụ 。 即tức 始thỉ 住trụ 入nhập 心tâm 。 初sơ 雖tuy 住trụ 地địa 未vị 得đắc 名danh 善thiện 。 更cánh 起khởi 信tín 等đẳng 地địa 中trung 善thiện 住trụ 。 故cố 名danh 安an 住trụ 。 即tức 地địa 中trung 正chánh 住trụ 及cập 後hậu 一nhất 分phần/phân 。 並tịnh 是thị 住trụ 心tâm 。 其kỳ 釋thích 名danh 分phần/phân 十Thập 地Địa 應ưng 齊tề 。 但đãn 從tùng 義nghĩa 。 顯hiển 偏thiên 釋thích 三tam 地địa 。 謂vị 初sơ 及cập 八bát 十thập 。 餘dư 略lược 不bất 論luận 。 以dĩ 初Sơ 地Địa 是thị 得đắc 聖thánh 之chi 始thỉ 。 八bát 地địa 無vô 功công 用dụng 初sơ 。 法Pháp 雲Vân 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 盡tận 各các 無vô 數số 劫kiếp 滿mãn 。 故cố 偏thiên 釋thích 也dã 。 然nhiên 十Thập 地Địa 中trung 既ký 三tam 心tâm 齊tề 證chứng 。 則tắc 地địa 地địa 之chi 中trung 。 皆giai 攝nhiếp 前tiền 之chi 三tam 位vị 此thử 中trung 住trụ 分phần/phân 。 攝nhiếp 發phát 心tâm 住trụ 。 其kỳ 釋thích 名danh 分phần/phân 攝nhiếp 歡hoan 喜hỷ 行hành 。 後hậu 之chi 二nhị 分phần 攝nhiếp 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 迴hồi 向hướng 。 皆giai 文văn 義nghĩa 相tương 順thuận 。 如như 文văn 思tư 之chi 。 今kim 初sơ 住trụ 分phần/phân 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 別biệt 顯hiển 住trụ 法pháp 。 後hậu 菩Bồ 薩Tát 住trụ 如như 是thị 下hạ 。 結kết 住trụ 入nhập 位vị 。 前tiền 中trung 四tứ 十thập 句cú 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 十thập 依y 何hà 身thân 。 次thứ 十thập 為vi 何hà 義nghĩa 。 三tam 有hữu 十thập 句cú 以dĩ 何hà 因nhân 四tứ 有hữu 十thập 句cú 有hữu 何hà 相tương/tướng 。 初sơ 謂vị 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 為vi 所sở 依y 身thân 。 次thứ 為vi 得đắc 佛Phật 果Quả 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 義nghĩa 。 上thượng 二nhị 皆giai 發phát 心tâm 緣duyên 。 三tam 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 發phát 心tâm 之chi 因nhân 。 四tứ 以dĩ 過quá 凡phàm 得đắc 聖thánh 。 為vi 發phát 心tâm 福phước 利lợi 之chi 相tướng 。 瑜du 伽già 四tứ 十thập 七thất 亦diệc 有hữu 四tứ 相tương/tướng 。 論luận 依y 經kinh 造tạo 故cố 同đồng 於ư 此thử 。 又hựu 此thử 四tứ 事sự 即tức 三tam 種chủng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 是thị 深thâm 心tâm 。 次thứ 為vì 求cầu 菩Bồ 提Đề 是thị 直trực 心tâm 。 三tam 即tức 大đại 悲bi 心tâm 。 具cụ 此thử 三tam 心tâm 成thành 後hậu 入nhập 地địa 之chi 相tướng 。 又hựu 此thử 四tứ 段đoạn 各các 具cụ 含hàm 三tam 心tâm 。 可khả 以dĩ 思tư 準chuẩn 。 今kim 初sơ 依y 何hà 身thân 十thập 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 云vân 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 者giả 。 是thị 具cụ 行hành 之chi 人nhân 。 依y 地địa 持trì 論luận 是thị 解giải 行hành 人nhân 。 有hữu 如như 是thị 心tâm 。 則tắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 入nhập 已dĩ 此thử 心tâm 。 常thường 現hiện 在tại 前tiền 。 下hạ 諸chư 地địa 中trung 初sơ 之chi 十thập 心tâm 類loại 此thử 可khả 知tri 。 言ngôn 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 者giả 。 正chánh 是thị 總tổng 句cú 。 論luận 經kinh 名danh 厚hậu 集tập 。 厚hậu 則tắc 深thâm 也dã 。 集tập 即tức 種chủng 也dã 。 若nhược 約ước 圓viên 融dung 則tắc 不bất 定định 時thời 數số 。 若nhược 依y 行hành 布bố 。 謂vị 一nhất 僧Tăng 祇kỳ 已dĩ 積tích 資tư 糧lương 。 故cố 云vân 深thâm 種chủng 。 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 集tập 。 前tiền 六lục 護hộ 煩phiền 惱não 行hành 。 後hậu 三tam 護hộ 二Nhị 乘Thừa 行hành 。 前tiền 中trung 即tức 增tăng 上thượng 三tam 學học 初sơ 戒giới 次thứ 定định 。 餘dư 四tứ 是thị 慧tuệ 。 慧tuệ 中trung 前tiền 三tam 如như 次thứ 是thị 聞văn 思tư 修tu 。 後hậu 一nhất 所sở 成thành 出xuất 世thế 之chi 智trí 。 後hậu 三tam 中trung 初sơ 二nhị 護hộ 二Nhị 乘Thừa 心tâm 。 謂vị 大đại 志chí 護hộ 陜# 心tâm 。 大đại 解giải 護hộ 小tiểu 心tâm 。 後hậu 一nhất 護hộ 二Nhị 乘Thừa 行hành 。 已dĩ 知tri 其kỳ 意ý 云vân 何hà 九cửu 集tập 。 一nhất 行hành 集tập 。 即tức 經kinh 善thiện 修tu 諸chư 行hành 。 善thiện 作tác 眷quyến 屬thuộc 持trì 戒giới 故cố 。 三tam 聚tụ 。 非phi 一nhất 故cố 。 名danh 為vi 諸chư 不bất 淨tịnh 尸thi 羅la 不bất 生sanh 三tam 昧muội 故cố 首thủ 明minh 矣hĩ 。 二nhị 定định 集tập 即tức 經kinh 善thiện 集tập 助trợ 道đạo 。 善thiện 作tác 眷quyến 屬thuộc 三tam 昧muội 故cố 。 即tức 明minh 得đắc 等đẳng 及cập 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 以dĩ 定định 親thân 資tư 慧tuệ 故cố 名danh 助trợ 道đạo 。 皆giai 云vân 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 慧tuệ 為vi 主chủ 故cố 。 三tam 親thân 近cận 集tập 。 即tức 經kinh 善thiện 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 供cung 佛Phật 為vi 欲dục 集tập 聞văn 慧tuệ 故cố 。 四tứ 聚tụ 集tập 。 即tức 經kinh 善thiện 集tập 白bạch 淨tịnh 法Pháp 。 聚tụ 思tư 慧tuệ 善thiện 思tư 量lượng 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 。 諸chư 善thiện 法Pháp 故cố 。 謂vị 依y 聞văn 思tư 彼bỉ 若nhược 名danh 若nhược 義nghĩa 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 有hữu 上thượng 下hạ 故cố 。 成thành 煖noãn 頂đảnh 位vị 治trị 諸chư 蔽tế 漏lậu 。 故cố 云vân 白bạch 淨tịnh 。 五ngũ 護hộ 集tập 。 即tức 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 善thiện 攝nhiếp 。 由do 內nội 修tu 行hành 實thật 證chứng 。 得đắc 外ngoại 教giáo 授thọ 故cố 修tu 行hành 實thật 證chứng 。 即tức 如như 實thật 智trí 。 亦diệc 分phần/phân 上thượng 下hạ 立lập 於ư 忍nhẫn 位vị 及cập 世thế 第đệ 一nhất 。 上thượng 五ngũ 皆giai 同đồng 加gia 行hành 。 下hạ 四tứ 皆giai 已dĩ 入nhập 地địa 。 六lục 淨tịnh 心tâm 集tập 。 即tức 善thiện 清thanh 淨tịnh 深thâm 心tâm 。 以dĩ 得đắc 出xuất 世thế 間gian 正chánh 智trí 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 不bất 取thủ 種chủng 種chủng 戲hí 論luận 相tương/tướng 。 故cố 名danh 為vi 善thiện 淨tịnh 。 智trí 能năng 契khế 理lý 。 故cố 曰viết 深thâm 心tâm 。 七thất 廣quảng 集tập 即tức 立lập 廣quảng 大đại 志chí 。 深thâm 心tâm 廣quảng 利lợi 故cố 。 八bát 信tín 心tâm 集tập 。 即tức 生sanh 廣quảng 大đại 解giải 。 以dĩ 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 故cố 。 九cửu 現hiện 集tập 。 即tức 慈từ 悲bi 現hiện 前tiền 。 謂vị 多đa 行hành 慈từ 悲bi 。 無vô 時thời 暫tạm 捨xả 。 故cố 云vân 現hiện 前tiền 。 然nhiên 小Tiểu 乘Thừa 無vô 求cầu 佛Phật 意ý 故cố 。 於ư 護hộ 小tiểu 心tâm 中trung 明minh 自tự 利lợi 心tâm 。 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 有hữu 自tự 利lợi 三tam 學học 之chi 行hành 故cố 。 今kim 護hộ 行hành 之chi 中trung 。 但đãn 舉cử 利lợi 他tha 慈từ 悲bi 。 於ư 中trung 慈từ 。 依y 苦khổ 苦khổ 壞hoại 苦khổ 。 以dĩ 正chánh 在tại 苦khổ 思tư 願nguyện 樂nhạo 故cố 。 悲bi 依y 行hành 苦khổ 拔bạt 彼bỉ 妄vọng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 知tri 行hành 苦khổ 之chi 所sở 遷thiên 故cố 。 三tam 界giới 不bất 離ly 三tam 苦khổ 。 故cố 為vi 慈từ 悲bi 之chi 境cảnh 。 又hựu 明minh 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 即tức 能năng 拔bạt 苦khổ 故cố 。 慈từ 依y 二nhị 苦khổ 。 拔bạt 苦khổ 即tức 與dữ 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 悲bi 依y 行hành 苦khổ 。 已dĩ 知tri 總tổng 別biệt 集tập 為vi 同đồng 相tương/tướng 。 戒giới 等đẳng 異dị 相tướng 。 略lược 說thuyết 為vi 成thành 廣quảng 說thuyết 為vi 壞hoại 。 如như 上thượng 具cụ 明minh 。 第đệ 二nhị 為vi 何hà 義nghĩa 者giả 。 為vi 求cầu 佛Phật 果Quả 。 先tiên 別biệt 顯hiển 求cầu 果quả 之chi 相tướng 。 後hậu 佛Phật 子tử 下hạ 。 總tổng 結kết 發phát 心tâm 。 今kim 初sơ 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 云vân 佛Phật 智trí 。 謂vị 無vô 上thượng 智trí 知tri 斷đoạn 證chứng 修tu 故cố 。 約ước 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 說thuyết 此thử 四tứ 別biệt 。 修tu 究cứu 竟cánh 故cố 亦diệc 得đắc 名danh 修tu 。 此thử 智trí 差sai 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 業nghiệp 皆giai 悉tất 求cầu 之chi 。 一nhất 力lực 佛Phật 智trí 問vấn 記ký 為vi 業nghiệp 。 以dĩ 十thập 種chủng 力lực 隨tùy 機cơ 答đáp 故cố 。 二nhị 無vô 畏úy 佛Phật 智trí 。 破phá 邪tà 見kiến 業nghiệp 揀giản 異dị 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 稱xưng 為vi 大đại 。 三tam 平bình 等đẳng 佛Phật 智trí 。 得đắc 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 教giáo 授thọ 眾chúng 生sanh 。 證chứng 入nhập 之chi 業nghiệp 。 四tứ 救cứu 佛Phật 智trí 。 以dĩ 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 。 化hóa 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 五ngũ 淨tịnh 佛Phật 智trí 。 能năng 為vi 救cứu 攝nhiếp 因nhân 業nghiệp 。 慈từ 悲bi 淨tịnh 瞋sân 恚khuể 故cố 。 六lục 無vô 餘dư 智trí 。 佛Phật 智trí 常thường 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 。 觀quán 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 十thập 方phương 遍biến 觀quán 故cố 云vân 無vô 餘dư 。 七thất 者giả 染nhiễm 佛Phật 智trí 。 若nhược 順thuận 今kim 經kinh 。 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 。 智trí 嚴nghiêm 其kỳ 依y 報báo 。 自tự 然nhiên 應ứng 化hóa 。 令linh 其kỳ 信tín 樂nhạo 為vi 業nghiệp 。 論luận 經kinh 闕khuyết 於ư 淨tịnh 剎sát 。 八bát 覺giác 佛Phật 智trí 。 一nhất 念niệm 知tri 三tam 世thế 。 眾chúng 生sanh 心tâm 心tâm 數số 法pháp 為vi 業nghiệp 。 九cửu 轉chuyển 法Pháp 輪luân 佛Phật 智trí 。 解giải 脫thoát 方phương 便tiện 。 善thiện 巧xảo 業nghiệp 故cố 。 言ngôn 善thiện 巧xảo 者giả 。 於ư 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 同đồng 時thời 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 故cố 。 法Pháp 輪luân 即tức 是thị 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 解giải 脫thoát 方phương 便tiện 。 然nhiên 上thượng 九cửu 句cú 皆giai 先tiên 標tiêu 智trí 體thể 。 後hậu 顯hiển 其kỳ 業nghiệp 。 初sơ 三tam 自tự 利lợi 後hậu 六lục 利lợi 他tha 。 利lợi 他tha 之chi 中trung 四tứ 攝nhiếp 是thị 利lợi 他tha 之chi 行hành 。 慈từ 悲bi 是thị 利lợi 他tha 之chi 心tâm 。 後hậu 四tứ 利lợi 他tha 之chi 智trí 。 二nhị 總tổng 結kết 發phát 心tâm 中trung 。 言ngôn 起khởi 如như 是thị 心tâm 者giả 。 若nhược 直trực 望vọng 經kinh 文văn 。 即tức 指chỉ 前tiền 十thập 心tâm 。 而nhi 論luận 云vân 。 即tức 是thị 本bổn 分phần/phân 中trung 願nguyện 善thiện 決quyết 定định 者giả 。 上thượng 求cầu 佛Phật 智trí 即tức 是thị 願nguyện 故cố 。 前tiền 本bổn 分phần/phân 中trung 指chỉ 此thử 文văn 云vân 。 願nguyện 善thiện 決quyết 定định 者giả 。 如như 初Sơ 地Địa 中trung 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 即tức 此thử 本bổn 分phần/phân 中trung 願nguyện 者giả 。 即tức 指chỉ 此thử 文văn 。 生sanh 心tâm 即tức 是thị 。 生sanh 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 以dĩ 上thượng 求cầu 佛Phật 智trí 故cố 。 願nguyện 即tức 願nguyện 於ư 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 體thể 不bất 殊thù 故cố 得đắc 互hỗ 指chỉ 。 前tiền 指chỉ 於ư 此thử 即tức 攝nhiếp 上thượng 之chi 十thập 句cú 佛Phật 智trí 。 此thử 指chỉ 於ư 前tiền 。 即tức 攝nhiếp 前tiền 文văn 六lục 決quyết 定định 義nghĩa 。 彼bỉ 是thị 總tổng 句cú 中trung 指chỉ 此thử 。 是thị 總tổng 結kết 中trung 指chỉ 總tổng 攝nhiếp 別biệt 故cố 。 又hựu 但đãn 云vân 生sanh 心tâm 者giả 。 心tâm 是thị 總tổng 。 即tức 攝nhiếp 知tri 斷đoạn 證chứng 修tu 。 故cố 不bất 云vân 生sanh 智trí 。 亦diệc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 助trợ 道Đạo 法Pháp 故cố 。 不bất 云vân 生sanh 餘dư 心tâm 所sở 。 已dĩ 說thuyết 為vi 何hà 義nghĩa 。 第đệ 三tam 以dĩ 大đại 悲bi 下hạ 。 明minh 以dĩ 何hà 因nhân 。 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 意ý 云vân 何hà 因nhân 。 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 以dĩ 大đại 悲bi 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 如như 三tam 地địa 中trung 。 思tư 惟duy 度độ 生sanh 不bất 離ly 佛Phật 智trí 。 故cố 下hạ 總tổng 句cú 論luận 經Kinh 云vân 。 是thị 心tâm 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 是thị 心tâm 即tức 指chỉ 前tiền 求cầu 佛Phật 智trí 心tâm 也dã 。 十thập 句cú 中trung 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 大đại 。 一nhất 增tăng 上thượng 大đại 。 細tế 行hành 苦khổ 智trí 慧tuệ 增tăng 上thượng 生sanh 故cố 。 謂vị 若nhược 了liễu 苦khổ 苦khổ 壞hoại 苦khổ 智trí 非phi 增tăng 上thượng 。 論luận 又hựu 云vân 。 智trí 者giả 因nhân 果quả 逆nghịch 順thuận 染nhiễm 淨tịnh 觀quán 故cố 。 此thử 約ước 了liễu 事sự 名danh 智trí 。 論luận 云vân 。 慧tuệ 者giả 自tự 相tương/tướng 同đồng 相tương/tướng 差sai 別biệt 觀quán 故cố 。 此thử 約ước 了liễu 二nhị 諦đế 通thông 理lý 為vi 慧tuệ 。 復phục 是thị 一nhất 門môn 別biệt 義nghĩa 。 言ngôn 自tự 相tương/tướng 者giả 。 因nhân 緣duyên 之chi 有hữu 是thị 法pháp 自tự 體thể 故cố 。 同đồng 相tương/tướng 者giả 。 二nhị 空không 真Chân 如Như 等đẳng 一nhất 味vị 故cố 。 念niệm 生sanh 迷mê 此thử 故cố 起khởi 悲bi 心tâm 。 同đồng 六lục 地địa 中trung 大đại 悲bi 增tăng 上thượng 觀quán 其kỳ 逆nghịch 順thuận 等đẳng 。 亦diệc 如như 六lục 地địa 廣quảng 明minh 。 二nhị 善thiện 巧xảo 等đẳng 即tức 攝nhiếp 大đại 四tứ 攝nhiếp 曲khúc 巧xảo 。 隨tùy 宜nghi 攝nhiếp 故cố 。 三tam 最tối 上thượng 下hạ 。 淳thuần 至chí 大đại 淳thuần 至chí 即tức 最tối 上thượng 義nghĩa 。 謂vị 向hướng 發phát 大đại 心tâm 許hứa 盡tận 生sanh 界giới 無vô 盡tận 利lợi 益ích 。 故cố 曰viết 深thâm 心tâm 。 緣duyên 此thử 悲bi 增tăng 淳thuần 厚hậu 至chí 到đáo 。 故cố 云vân 最tối 上thượng 。 常thường 以dĩ 此thử 二nhị 持trì 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 如Như 來Lai 力lực 無vô 量lượng 者giả 。 無vô 量lượng 大đại 攝nhiếp 取thủ 如Như 來Lai 無vô 量lượng 神thần 力lực 。 生sanh 物vật 信tín 故cố 。 五ngũ 善thiện 觀quán 等đẳng 即tức 決quyết 定định 大đại 。 於ư 上thượng 妙diệu 法Pháp 決quyết 定định 信tín 解giải 。 名danh 善thiện 觀quán 分phân 別biệt 。 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 決quyết 定định 能năng 度độ 為vi 勇dũng 猛mãnh 力lực 。 於ư 所sở 治trị 障chướng 決quyết 能năng 對đối 治trị 為vi 智trí 力lực 。 無vô 礙ngại 智trí 現hiện 前tiền 。 通thông 結kết 上thượng 句cú 。 六lục 隨tùy 順thuận 自tự 然nhiên 智trí 。 即tức 隨tùy 順thuận 大đại 。 七thất 能năng 受thọ 等đẳng 即tức 受thọ 持trì 大đại 。 能năng 取thủ 大đại 勝thắng 法Pháp 授thọ 與dữ 眾chúng 生sanh 故cố 。 大đại 包bao 一nhất 切thiết 勝thắng 即tức 佛Phật 法Pháp 。 授thọ 與dữ 即tức 教giáo 化hóa 智trí 慧tuệ 故cố 能năng 授thọ 。 八bát 廣quảng 大đại 如như 法Pháp 界Giới 。 即tức 最tối 妙diệu 大đại 。 攝nhiếp 受thọ 勝thắng 妙diệu 功công 德đức 故cố 。 九cửu 究cứu 竟cánh 下hạ 。 住trụ 盡tận 大đại 。 無vô 量lượng 愛ái 果quả 因nhân 盡tận 涅Niết 槃Bàn 際tế 故cố 。 為vi 成thành 十thập 句cú 合hợp 於ư 此thử 二nhị 。 後hậu 之chi 二nhị 大đại 如như 本bổn 分phần/phân 說thuyết 。 但đãn 前tiền 云vân 無vô 常thường 愛ái 。 此thử 云vân 無vô 量lượng 者giả 。 勝thắng 用dụng 非phi 一nhất 故cố 。 上thượng 九cửu 大đại 中trung 前tiền 七thất 悲bi 體thể 。 次thứ 一nhất 悲bi 德đức 。 後hậu 一nhất 悲bi 能năng 。 七thất 中trung 前tiền 三tam 自tự 分phần/phân 。 一nhất 拔bạt 苦khổ 智trí 。 二nhị 拔bạt 苦khổ 行hạnh 。 三tam 拔bạt 苦khổ 心tâm 。 後hậu 四tứ 勝thắng 進tiến 。 第đệ 四tứ 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 有hữu 何hà 相tương/tướng 正chánh 顯hiển 得đắc 位vị 福phước 利lợi 之chi 相tướng 。 文văn 有hữu 九cửu 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 云vân 始thỉ 發phát 如như 是thị 心tâm 者giả 。 指chỉ 前tiền 二nhị 段đoạn 。 即tức 得đắc 超siêu 凡phàm 夫phu 地địa 者giả 。 以dĩ 得đắc 出xuất 世thế 間gian 聖thánh 道Đạo 故cố 。 超siêu 即tức 過quá 義nghĩa 。 二nhị 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 下hạ 。 別biệt 有hữu 八bát 種chủng 過quá 。 論luận 皆giai 先tiên 法pháp 後hậu 喻dụ 。 此thử 入nhập 聖thánh 位vị 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 如như 世thế 王vương 子tử 生sanh 王vương 家gia 故cố 。 故cố 句cú 句cú 皆giai 有hữu 相tương 似tự 法pháp 。 言ngôn 一nhất 入nhập 位vị 過quá 。 初sơ 成thành 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 如như 始thỉ 住trụ 胎thai 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 。 名danh 入nhập 菩Bồ 薩Tát 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 二nhị 生sanh 如Như 來Lai 家gia 者giả 。 即tức 家gia 過quá 。 生sanh 家gia 相tương 似tự 法pháp 。 謂vị 如như 世thế 人nhân 雖tuy 受thọ 胎thai 報báo 。 若nhược 在tại 凡phàm 家gia 不bất 足túc 為vi 勝thắng 。 要yếu 在tại 王vương 家gia 方phương 為vi 顯hiển 勝thắng 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 在tại 外ngoại 道đạo 。 法pháp 中trung 出xuất 家gia 。 不bất 足túc 為vi 勝thắng 。 今kim 得đắc 佛Phật 所sở 證chứng 法Pháp 。 方phương 為vi 尊tôn 勝thắng 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。 生sanh 法Pháp 王Vương 家gia 。 具cụ 足túc 尊tôn 勝thắng 。 下hạ 諸chư 句cú 例lệ 皆giai 躡niếp 前tiền 揀giản 勝thắng 。 三tam 無vô 能năng 下hạ 。 種chủng 性tánh 過quá 。 子tử 相tương 似tự 法pháp 大Đại 乘Thừa 行hành 生sanh 故cố 。 謂vị 大đại 行hành 成thành 立lập 。 如như 得đắc 王vương 體thể 分phần/phân 堪kham 紹thiệu 佛Phật 種chủng 。 是thị 子tử 義nghĩa 也dã 。 非phi 賤tiện 非phi 客khách 故cố 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。 以dĩ 過quá 二Nhị 乘Thừa 及cập 世thế 間gian 種chủng 姓tánh 故cố 。 四tứ 離ly 世thế 下hạ 道đạo 過quá 。 以dĩ 非phi 有hữu 漏lậu 故cố 離ly 世thế 間gian 趣thú 。 如như 非phi 鬼quỷ 畜súc 等đẳng 王vương 之chi 體thể 。 成thành 無vô 漏lậu 故cố 。 入nhập 出xuất 世thế 道Đạo 。 如như 要yếu 人nhân 王vương 之chi 體thể 分phần/phân 故cố 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。 永vĩnh 不bất 作tác 殺sát 生sanh 等đẳng 邪tà 行hành 故cố 。 五ngũ 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 即tức 法pháp 體thể 過quá 。 以dĩ 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 體thể 故cố 。 以dĩ 化hóa 他tha 事sự 。 即tức 是thị 自tự 事sự 。 若nhược 無vô 大đại 悲bi 法Pháp 身thân 不bất 具cụ 。 如như 揀giản 異dị 殘tàn 缺khuyết 。 瑜du 伽già 云vân 。 設thiết 有hữu 問vấn 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。 應ưng 答đáp 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 體thể 。 六Lục 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 處xứ 者giả 。 處xử 過quá 。 謂vị 不bất 住trụ 道đạo 是thị 其kỳ 住trú 處xứ 。 不bất 同đồng 凡phàm 小tiểu 。 染nhiễm 世thế 捨xả 世thế 以dĩ 滯trệ 二nhị 邊biên 。 如như 世thế 王vương 子tử 不bất 處xứ 鄙bỉ 陋lậu 。 七thất 入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 者giả 。 業nghiệp 過quá 。 謂vị 證chứng 平bình 等đẳng 真Chân 如Như 。 以dĩ 資tư 慧tuệ 命mạng 。 揀giản 無vô 滋tư 味vị 則tắc 壽thọ 命mạng 天thiên 促xúc 。 不bất 任nhậm 紹thiệu 繼kế 故cố 。 是thị 命mạng 相tương 似tự 法pháp 八bát 於ư 如Như 來Lai 下hạ 。 畢tất 定định 過quá 。 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 顯hiển 因nhân 畢tất 定định 。 得đắc 無vô 上thượng 道Đạo 。 顯hiển 果quả 畢tất 定định 。 如như 世thế 王vương 子tử 。 雖tuy 依y 正chánh 精tinh 勝thắng 。 志chí 氣khí 不bất 立lập 。 所sở 作tác 不bất 成thành 。 今kim 志chí 氣khí 成thành 立lập 決quyết 定định 紹thiệu 位vị 。 名danh 成thành 就tựu 相tương 似tự 法pháp 。 論luận 云vân 。 如như 是thị 示thị 現hiện 。 凡phàm 夫phù 生sanh 菩Bồ 薩Tát 生sanh 不bất 相tương 似tự 。 有hữu 煩phiền 惱não 無vô 煩phiền 惱não 故cố 者giả 。 顯hiển 與dữ 地địa 前tiền 不bất 相tương 似tự 也dã 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 住trụ 下hạ 。 結kết 住trụ 入nhập 位vị 。 住trụ 如như 是thị 法pháp 者giả 。 指chỉ 上thượng 四tứ 段đoạn 。 名danh 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 者giả 。 是thị 初sơ 住trụ 地địa 義nghĩa 。 以dĩ 不bất 動động 相tương 應ứng 故cố 者giả 釋thích 成thành 住trụ 義nghĩa 。 一nhất 證chứng 真chân 理lý 不bất 復phục 失thất 故cố 。 二Nhị 乘Thừa 異dị 道đạo 不bất 能năng 動động 故cố 。 然nhiên 不bất 動động 有hữu 五ngũ 。 一nhất 種chủng 子tử 不bất 壞hoại 。 名danh 不bất 動động 。 即tức 種chủng 性tánh 地địa 已dĩ 上thượng 。 二nhị 起khởi 行hành 不bất 退thoái 名danh 不bất 動động 。 即tức 此thử 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 。 地địa 持trì 云vân 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 如như 明minh 分phần/phân 月nguyệt 。 日nhật 夜dạ 增tăng 長trưởng 。 善thiện 法Pháp 不bất 退thoái 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 三tam 空không 有hữu 無vô 間gian 不bất 動động 。 即tức 七thất 地địa 。 四tứ 無vô 功công 用dụng 不bất 動động 。 即tức 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 。 五ngũ 究cứu 竟cánh 不bất 動động 。 即tức 佛Phật 地địa 也dã 。 大đại 文văn 第đệ 二nhị 釋thích 名danh 分phần/phân 中trung 二nhị 。 一nhất 總tổng 標tiêu 。 二nhị 成thành 就tựu 下hạ 別biệt 顯hiển 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 喜hỷ 相tương/tướng 。 後hậu 佛Phật 子tử 下hạ 。 出xuất 喜hỷ 所sở 因nhân 。 然nhiên 其kỳ 喜hỷ 相tương 對đối 依y 何hà 身thân 。 以dĩ 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 得đắc 此thử 位vị 故cố 。 後hậu 喜hỷ 因nhân 中trung 有hữu 念niệm 。 當đương 得đắc 喜hỷ 。 對đối 為vi 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 所sở 求cầu 果quả 定định 當đương 得đắc 故cố 。 有hữu 念niệm 現hiện 得đắc 喜hỷ 對đối 有hữu 何hà 相tương/tướng 。 以dĩ 現hiện 離ly 凡phàm 得đắc 聖thánh 故cố 。 其kỳ 第đệ 三tam 以dĩ 何hà 因nhân 悲bi 心tâm 惻trắc 愴sảng 喜hỷ 義nghĩa 不bất 顯hiển 。 故cố 不bất 對đối 之chi 。 今kim 初sơ 正chánh 明minh 喜hỷ 相tương/tướng 中trung 十thập 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 有hữu 三tam 喜hỷ 云vân 多đa 歡hoan 喜hỷ 。 一nhất 心tâm 喜hỷ 。 謂vị 入nhập 觀quán 之chi 心tâm 適thích 悅duyệt 。 二nhị 體thể 喜hỷ 出xuất 觀quán 喜hỷ 受thọ 相tương 應ứng 。 三tam 根căn 喜hỷ 。 由do 前tiền 心tâm 體thể 歡hoan 喜hỷ 內nội 充sung 外ngoại 及cập 五ngũ 根căn 輕khinh 安an 調điều 暢sướng 故cố 。 此thử 喜hỷ 者giả 亦diệc 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 又hựu 內nội 及cập 觀quán 心tâm 即tức 無vô 喜hỷ 之chi 喜hỷ 。 不bất 同đồng 二nhị 禪thiền 浮phù 動động 之chi 喜hỷ 。 故cố 梵Phạm 本bổn 。 他tha 經kinh 多đa 名danh 極cực 喜hỷ 。 喜hỷ 之chi 極cực 故cố 。 別biệt 中trung 九cửu 。 一nhất 敬kính 喜hỷ 。 證chứng 三Tam 寶Bảo 體thể 得đắc 不bất 壞hoại 信tín 。 增tăng 恭cung 敬kính 故cố 。 二nhị 愛ái 喜hỷ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 觀quán 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 上thượng 二nhị 即tức 喜hỷ 行hành 之chi 心tâm 即tức 是thị 心tâm 喜hỷ 。 次thứ 三tam 正chánh 是thị 喜hỷ 之chi 體thể 相tướng 。 三tam 調điều 柔nhu 喜hỷ 。 身thân 心tâm 遍biến 益ích 皆giai 適thích 悅duyệt 故cố 。 即tức 諸chư 根căn 喜hỷ 。 四tứ 慶khánh 喜hỷ 。 自tự 覺giác 所sở 證chứng 勝thắng 地địa 前tiền 故cố 。 此thử 句cú 論luận 當đương 第đệ 三tam 。 前tiền 覺giác 後hậu 悅duyệt 義nghĩa 甚thậm 次thứ 第đệ 。 五ngũ 踊dũng 躍dược 喜hỷ 。 身thân 心tâm 遍biến 益ích 增tăng 上thượng 滿mãn 足túc 故cố 。 增tăng 上thượng 過quá 前tiền 是thị 踊dũng 躍dược 義nghĩa 。 六lục 勇dũng 猛mãnh 喜hỷ 。 自tự 知tri 堪kham 受thọ 菩Bồ 提Đề 。 去khứ 果quả 不bất 遙diêu 。 故cố 云vân 勇dũng 猛mãnh 。 此thử 一nhất 喜hỷ 能năng 。 上thượng 六lục 皆giai 自tự 行hành 喜hỷ 。 下hạ 三tam 化hóa 他tha 離ly 於ư 喜hỷ 障chướng 。 七thất 無vô 鬪đấu 諍tranh 喜hỷ 。 自tự 心tâm 調điều 伏phục 故cố 。 論luận 義nghĩa 解giải 脫thoát 時thời 。 不bất 令linh 自tự 他tha 心tâm 擾nhiễu 動động 故cố 。 八bát 無vô 惱não 喜hỷ 。 化hóa 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 時thời 。 但đãn 以dĩ 慈từ 柔nhu 不bất 惱não 他tha 故cố 。 九cửu 不bất 瞋sân 恨hận 喜hỷ 。 見kiến 不bất 如như 說thuyết 行hành 。 當đương 時thời 不bất 瞋sân 。 後hậu 無vô 恨hận 故cố 。 此thử 句cú 不bất 為vi 他tha 惱não 。 第đệ 二nhị 彰chương 喜hỷ 所sở 因nhân 中trung 二nhị 。 先tiên 念niệm 當đương 得đắc 故cố 喜hỷ 。 後hậu 念niệm 現hiện 得đắc 故cố 喜hỷ 。 各các 有hữu 十thập 句cú 。 今kim 初sơ 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 云vân 念niệm 諸chư 佛Phật 者giả 論luận 云vân 。 如như 佛Phật 所sở 得đắc 。 我ngã 亦diệc 當đương 得đắc 故cố 者giả 。 文văn 中trung 雖tuy 皆giai 念niệm 他tha 。 並tịnh 是thị 以dĩ 他tha 類loại 己kỷ 。 故cố 判phán 為vi 念niệm 當đương 得đắc 也dã 。 以dĩ 總tổng 該cai 別biệt 皆giai 屬thuộc 己kỷ 。 當đương 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 。 一nhất 念niệm 佛Phật 法pháp 。 二nhị 念niệm 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 念niệm 佛Phật 行hành 。 四tứ 念niệm 佛Phật 淨tịnh 。 五ngũ 念niệm 佛Phật 勝thắng 。 六lục 念niệm 佛Phật 不bất 壞hoại 。 七thất 念niệm 佛Phật 教giáo 化hóa 。 八bát 念niệm 佛Phật 利lợi 益ích 。 九cửu 念niệm 佛Phật 入nhập 。 以dĩ 總tổng 該cai 別biệt 皆giai 名danh 佛Phật 者giả 。 為vi 成thành 佛Phật 故cố 。 六lục 相tương/tướng 融dung 故cố 。 若nhược 別biệt 顯hiển 義nghĩa 相tương/tướng 統thống 收thu 十thập 句cú 。 不bất 出xuất 因nhân 果quả 人nhân 法pháp 。 一nhất 佛Phật 二nhị 法pháp 。 是thị 果quả 中trung 人nhân 法pháp 。 論luận 云vân 。 初sơ 二nhị 念niệm 共cộng 者giả 。 佛Phật 及cập 佛Phật 法Pháp 二nhị 事sự 通thông 二Nhị 乘Thừa 念niệm 。 故cố 名danh 為vi 共cộng 。 則tắc 顯hiển 餘dư 八bát 不bất 共cộng 二Nhị 乘Thừa 。 後hậu 八bát 皆giai 因nhân 。 初sơ 一nhất 是thị 人nhân 。 謂vị 二nhị 地địa 已dĩ 上thượng 。 乃nãi 至chí 普phổ 賢hiền 之chi 位vị 。 餘dư 七thất 是thị 法pháp 。 於ư 中trung 更cánh 有hữu 總tổng 別biệt 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 為vi 總tổng 。 別biệt 中trung 六lục 句cú 次thứ 第đệ 顯hiển 前tiền 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 一nhất 以dĩ 何hà 法pháp 為vi 所sở 顯hiển 。 謂vị 波Ba 羅La 蜜Mật 。 淨tịnh 以dĩ 是thị 行hành 體thể 故cố 。 二nhị 彼bỉ 之chi 行hành 體thể 顯hiển 相tương/tướng 云vân 何hà 。 謂vị 一nhất 地địa 去khứ 一nhất 垢cấu 淨tịnh 一nhất 度độ 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 地địa 殊thù 勝thắng 故cố 。 三tam 何hà 謂vị 此thử 行hành 全toàn 顯hiển 。 謂vị 第đệ 十thập 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 盡tận 去khứ 障chướng 盡tận 故cố 。 則tắc 行hành 不bất 可khả 壞hoại 。 上thượng 三tam 自tự 利lợi 餘dư 三tam 利lợi 他tha 。 皆giai 法pháp 雲vân 之chi 行hành 。 一nhất 能năng 受thọ 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 明minh 為vi 教giáo 化hóa 法pháp 。 二nhị 能năng 雲vân 雨vũ 說thuyết 法Pháp 則tắc 眾chúng 生sanh 得đắc 利lợi 益ích 。 三tam 受thọ 佛Phật 智trí 職chức 入nhập 大đại 盡tận 等đẳng 。 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 行hành 。 亦diệc 可khả 後hậu 三tam 通thông 於ư 諸chư 地địa 。 又hựu 上thượng 十thập 句cú 。 初sơ 佛Phật 次thứ 法pháp 餘dư 皆giai 是thị 僧Tăng 。 僧Tăng 中trung 有hữu 人nhân 有hữu 德đức 可khả 知tri 第đệ 二nhị 念niệm 現hiện 得đắc 中trung 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 所sở 念niệm 。 二nhị 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 隨tùy 難nạn/nan 徵trưng 釋thích 。 前tiền 中trung 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 云vân 。 我ngã 轉chuyển 離ly 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 境cảnh 界giới 者giả 。 轉chuyển 離ly 一nhất 切thiết 。 凡phàm 夫phu 取thủ 著trước 事sự 故cố 。 然nhiên 事sự 有hữu 麁thô 細tế 。 麁thô 則tắc 外ngoại 六lục 塵trần 境cảnh 。 通thông 是thị 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 取thủ 著trước 境cảnh 故cố 。 細tế 謂vị 現hiện 前tiền 立lập 少thiểu 物vật 。 謂vị 是thị 唯duy 識thức 性tánh 。 亦diệc 為vi 地địa 前tiền 凡phàm 夫phu 取thủ 著trước 境cảnh 故cố 。 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 轉chuyển 離ly 。 然nhiên 此thử 九cửu 種chủng 。 對đối 前tiền 有hữu 何hà 相tương/tướng 中trung 總tổng 別biệt 九cửu 句cú 。 文văn 雖tuy 不bất 次thứ 法pháp 體thể 全toàn 同đồng 。 以dĩ 是thị 念niệm 前tiền 福phước 利lợi 相tương/tướng 故cố 。 故cố 論luận 二nhị 段đoạn 之chi 中trung 。 皆giai 以dĩ 相tương 似tự 不bất 相tương 似tự 揀giản 。 謂vị 與dữ 地địa 前tiền 不bất 相tương 似tự 故cố 。 九cửu 中trung 一nhất 入nhập 轉chuyển 離ly 。 經Kinh 云vân 親thân 近cận 一nhất 切thiết 佛Phật 以dĩ 了liễu 法pháp 如như 常thường 見kiến 佛Phật 故cố 。 此thử 顯hiển 事sự 不bất 相tương 似tự 。 謂vị 即tức 前tiền 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 以dĩ 佛Phật 法Pháp 為vi 事sự 。 不bất 似tự 凡phàm 夫phu 六lục 塵trần 事sự 故cố 。 二nhị 遠viễn 轉chuyển 離ly 。 三tam 近cận 至chí 轉chuyển 離ly 。 此thử 二nhị 示thị 自tự 身thân 不bất 相tương 似tự 。 謂vị 初sơ 即tức 過quá 凡phàm 夫phu 地địa 識thức 為vi 身thân 故cố 。 後hậu 即tức 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 智trí 為vi 身thân 故cố 。 四tứ 斷đoạn 轉chuyển 離ly 。 即tức 行hành 不bất 相tương 似tự 。 謂vị 離ly 世thế 間gian 趣thú 行hành 。 行hành 出xuất 世thế 淨tịnh 行hạnh 故cố 。 五ngũ 依y 止chỉ 轉chuyển 離ly 。 即tức 迭điệt 相tương 依y 止chỉ 不bất 相tương 似tự 。 謂vị 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 大đại 悲bi 為vi 體thể 依y 眾chúng 生sanh 起khởi 。 還hoàn 與dữ 眾chúng 生sanh 為vi 依y 。 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 。 不bất 起khởi 悲bi 心tâm 。 不bất 為vi 他tha 依y 故cố 。 六lục 近cận 見kiến 轉chuyển 離ly 。 是thị 他tha 力lực 不bất 相tương 似tự 。 謂vị 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 行hành 成thành 種chủng 性tánh 無vô 過quá 。 見kiến 佛Phật 得đắc 助trợ 道Đạo 力lực 。 不bất 似tự 凡phàm 夫phu 非phi 器khí 不bất 得đắc 故cố 。 七thất 生sanh 轉chuyển 離ly 。 即tức 處xứ 不bất 相tương 似tự 。 謂vị 不bất 住trụ 道đạo 。 是thị 佛Phật 境cảnh 界giới 。 亦diệc 菩Bồ 薩Tát 住trú 處xứ 。 依y 之chi 起khởi 行hành 名danh 生sanh 其kỳ 中trung 。 八bát 平bình 等đẳng 轉chuyển 離ly 。 即tức 生sanh 業nghiệp 不bất 相tương 似tự 。 謂vị 證chứng 三tam 世thế 平bình 等đẳng 之chi 性tánh 。 以dĩ 資tư 慧tuệ 命mạng 而nhi 生sanh 智trí 業nghiệp 。 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 雜tạp 染nhiễm 業nghiệp 也dã 。 九cửu 捨xả 轉chuyển 離ly 。 即tức 成thành 就tựu 不bất 相tương 似tự 。 謂vị 成thành 就tựu 離ly 障chướng 畢tất 定định 勝thắng 位vị 。 捨xả 約ước 離ly 障chướng 成thành 約ước 得đắc 位vị 。 即tức 前tiền 第đệ 八bát 畢tất 定định 過quá 。 成thành 就tựu 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 由do 離ly 怖bố 畏úy 決quyết 。 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 前tiền 就tựu 行hành 位vị 此thử 就tựu 斷đoạn 位vị 。 言ngôn 怖bố 畏úy 者giả 。 論luận 云vân 。 不bất 愛ái 疑nghi 慮lự 憂ưu 想tưởng 共cộng 心tâm 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 愛ái 是thị 所sở 畏úy 事sự 。 不bất 活hoạt 等đẳng 五ngũ 令linh 心tâm 憎tăng 惡ác 故cố 。 疑nghi 慮lự 憂ưu 想tưởng 正chánh 是thị 畏úy 體thể 。 所sở 畏úy 不bất 定định 便tiện 生sanh 疑nghi 慮lự 。 所sở 畏úy 決quyết 定định 便tiện 生sanh 憂ưu 想tưởng 。 由do 心tâm 畏úy 故cố 相tương/tướng 現hiện 在tại 身thân 。 名danh 毛mao 豎thụ 等đẳng 。 然nhiên 此thử 九cửu 句cú 與dữ 有hữu 何hà 相tương/tướng 文văn 同đồng 符phù 契khế 皆giai 已dĩ 義nghĩa 引dẫn 不bất 得đắc 異dị 解giải 。 由do 上thượng 諸chư 義nghĩa 不bất 相tương 似tự 。 故cố 名danh 為vi 轉chuyển 離ly 。 非phi 唯duy 離ly 障chướng 名danh 轉chuyển 離ly 也dã 。 第đệ 二nhị 隨tùy 難nạn/nan 徵trưng 釋thích 。 由do 捨xả 轉chuyển 離ly 文văn 義nghĩa 廣quảng 。 故cố 重trọng/trùng 徵trưng 釋thích 之chi 義nghĩa 。 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。 謂vị 怖bố 畏úy 與dữ 離ly 各các 有hữu 因nhân 果quả 。 而nhi 文văn 分phần/phân 五ngũ 節tiết 。 一nhất 總tổng 徵trưng 。 二nhị 列liệt 名danh 總tổng 答đáp 。 三tam 轉chuyển 徵trưng 。 四tứ 舉cử 因nhân 顯hiển 相tương/tướng 。 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 下hạ 。 結kết 酬thù 初sơ 徵trưng 。 今kim 初sơ 徵trưng 意ý 云vân 何hà 。 以dĩ 此thử 中trung 說thuyết 離ly 畏úy 耶da 。 二nhị 答đáp 意ý 云vân 。 以dĩ 五ngũ 怖bố 畏úy 是thị 初Sơ 地Địa 障chướng 。 得đắc 初Sơ 地Địa 時thời 法pháp 爾nhĩ 離ly 故cố 。 又hựu 離ly 此thử 即tức 是thị 此thử 地địa 利lợi 益ích 翻phiên 畏úy 名danh 喜hỷ 。 此thử 相tương/tướng 最tối 顯hiển 故cố 。 於ư 釋thích 名danh 分phần/phân 中trung 辨biện 之chi 。 三tam 轉chuyển 徵trưng 者giả 。 此thử 之chi 一nhất 。 徵trưng 文văn 含hàm 四tứ 意ý 。 一nhất 云vân 。 何hà 以dĩ 名danh 為vi 不bất 活hoạt 等đẳng 畏úy 耶da 。 二nhị 云vân 。 何hà 因nhân 而nhi 有hữu 。 此thử 五ngũ 畏úy 耶da 。 此thử 二nhị 是thị 怖bố 畏úy 因nhân 果quả 故cố 。 論luận 上thượng 生sanh 起khởi 。 云vân 何hà 者giả 是thị 怖bố 畏úy 。 云vân 何hà 怖bố 畏úy 因nhân 。 三tam 何hà 以dĩ 名danh 為vi 得đắc 永vĩnh 離ly 耶da 。 四tứ 因nhân 何hà 令linh 此thử 得đắc 永vĩnh 離ly 耶da 。 此thử 二nhị 離ly 畏úy 因nhân 果quả 。 若nhược 得đắc 離ly 因nhân 自tự 然nhiên 無vô 果quả 故cố 。 論luận 上thượng 云vân 。 遠viễn 離ly 此thử 因nhân 。 無vô 怖bố 畏úy 故cố 。 四tứ 舉cử 因nhân 顯hiển 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 正chánh 舉cử 離ly 因nhân 顯hiển 離ly 果quả 相tương/tướng 。 反phản 顯hiển 畏úy 因nhân 及cập 畏úy 果quả 相tương/tướng 故cố 。 通thông 有hữu 四tứ 意ý 酬thù 前tiền 四tứ 徵trưng 。 如như 不bất 愛ái 自tự 身thân 。 何hà 況huống 資tư 財tài 。 是thị 離ly 不bất 活hoạt 因nhân 。 則tắc 反phản 顯hiển 愛ái 身thân 資tư 財tài 是thị 不bất 活hoạt 畏úy 因nhân 。 若nhược 不bất 畏úy 不bất 活hoạt 。 即tức 是thị 離ly 畏úy 果quả 。 則tắc 反phản 顯hiển 畏úy 於ư 不bất 活hoạt 。 是thị 此thử 畏úy 果quả 餘dư 四tứ 例lệ 然nhiên 。 又hựu 此thử 離ly 因nhân 即tức 是thị 能năng 治trị 。 其kỳ 怖bố 畏úy 因nhân 即tức 是thị 所sở 治trị 。 五ngũ 怖bố 畏úy 果quả 。 不bất 活hoạt 與dữ 死tử 二nhị 相tương/tướng 何hà 別biệt 。 懼cụ 無vô 資tư 緣duyên 身thân 不bất 存tồn 於ư 朝triêu 夕tịch 。 名danh 不bất 活hoạt 畏úy 。 懼cụ 其kỳ 因nhân 盡tận 正chánh 捨xả 報báo 時thời 。 名danh 為vi 死tử 畏úy 。 大đại 怖bố 之chi 極cực 無vô 過quá 死tử 故cố 。 又hựu 不bất 活hoạt 通thông 於ư 三tam 業nghiệp 。 死tử 唯duy 約ước 身thân 故cố 。 論luận 云vân 。 第đệ 一nhất 第đệ 二nhị 第đệ 五ngũ 依y 身thân 口khẩu 意ý 。 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 依y 身thân 。 死tử 約ước 愛ái 於ư 善thiện 道đạo 懼cụ 捨xả 身thân 故cố 。 惡ác 道đạo 畏úy 者giả 。 憎tăng 於ư 惡ác 道đạo 。 懼cụ 得đắc 彼bỉ 身thân 故cố 。 但đãn 說thuyết 五ngũ 者giả 。 打đả 縛phược 等đẳng 畏úy 皆giai 五ngũ 攝nhiếp 故cố 。 此thử 怖bố 畏úy 因nhân 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 邪tà 智trí 妄vọng 取thủ 想tưởng 見kiến 愛ái 著trước 故cố 。 二nhị 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 故cố 。 然nhiên 此thử 二nhị 因nhân 通thông 五ngũ 怖bố 畏úy 。 善thiện 根căn 少thiểu 者giả 。 亦diệc 乏phạp 資tư 財tài 懼cụ 不bất 活hoạt 等đẳng 故cố 。 有hữu 愛ái 著trước 者giả 。 未vị 能năng 忘vong 懷hoài 畏úy 大đại 眾chúng 等đẳng 故cố 。 若nhược 取thủ 相tương/tướng 顯hiển 。 初sơ 一nhất 為vi 前tiền 三tam 畏úy 因nhân 。 後hậu 一nhất 為vi 後hậu 二nhị 畏úy 因nhân 。 邪tà 智trí 即tức 是thị 分phân 別biệt 。 身thân 見kiến 取thủ 我ngã 乖quai 理lý 目mục 之chi 為vi 邪tà 。 邪tà 心tâm 決quyết 斷đoán 名danh 之chi 為vi 智trí 。 由do 有hữu 此thử 智trí 妄vọng 取thủ 於ư 我ngã 乃nãi 我ngã 所sở 想tưởng 。 以dĩ 成thành 執chấp 見kiến 而nhi 起khởi 愛ái 著trước 故cố 。 我ngã 見kiến 為vi 主chủ 我ngã 所sở 隨tùy 生sanh 。 愛ái 著trước 於ư 我ngã 則tắc 有hữu 死tử 。 畏úy 見kiến 有hữu 我ngã 身thân 懼cụ 捨xả 命mạng 故cố 。 愛ái 著trước 我ngã 所sở 有hữu 前tiền 二nhị 畏úy 。 但đãn 著trước 財tài 利lợi 有hữu 不bất 活hoạt 畏úy 著trước 利lợi 兼kiêm 名danh 有hữu 惡ác 名danh 。 畏úy 但đãn 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 則tắc 三tam 畏úy 因nhân 亡vong 。 然nhiên 不bất 活hoạt 因nhân 舉cử 我ngã 況huống 所sở 。 意ý 但đãn 取thủ 所sở 。 後hậu 二nhị 因nhân 者giả 。 功công 德đức 善thiện 少thiểu 。 畏úy 墮đọa 惡ác 道đạo 。 智trí 慧tuệ 善thiện 少thiểu 畏úy 於ư 大đại 眾chúng 。 又hựu 過quá 去khứ 善thiện 少thiểu 今kim 畏úy 大đại 眾chúng 。 現hiện 在tại 善thiện 少thiểu 當đương 畏úy 惡ác 道đạo 。 今kim 具cụ 福phước 智trí 兼kiêm 二nhị 世thế 善thiện 以dĩ 為vi 對đối 治trị 故cố 。 初sơ 三tam 離ly 因nhân 即tức 二nhị 空không 智trí 。 後hậu 二nhị 離ly 因nhân 即tức 二nhị 莊trang 嚴nghiêm 。 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 結kết 酬thù 初sơ 徵trưng 。 前tiền 云vân 何hà 以dĩ 能năng 離ly 。 今kim 酬thù 由do 上thượng 三tam 段đoạn 。 如như 是thị 義nghĩa 故cố 。 所sở 以dĩ 能năng 離ly 意ý 正chánh 如như 此thử 。 而nhi 論luận 云vân 怖bố 畏úy 毛mao 豎thụ 等đẳng 事sự 。 何hà 故cố 二nhị 處xứ 說thuyết 耶da 。 前tiền 說thuyết 身thân 怖bố 畏úy 。 後hậu 說thuyết 異dị 身thân 怖bố 畏úy 者giả 。 意ý 謂vị 前tiền 第đệ 十thập 句cú 屬thuộc 念niệm 現hiện 得đắc 。 故cố 但đãn 云vân 身thân 。 今kim 通thông 當đương 報báo 惡ác 道đạo 等đẳng 。 故cố 云vân 異dị 身thân 。


大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 三tam
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển 33

❖
Phiên âm: 22/3/2016 ◊ Cập nhật: 22/3/2016