大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 三tam 。 此thử 下hạ 入nhập 二nhị 十thập 經kinh )#
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển
唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn
第đệ 七thất 無vô 著trước 行hành 體thể 即tức 方phương 便tiện 。 依y 二nhị 方phương 便tiện 由do 迴hồi 向hướng 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 由do 拔bạt 濟tế 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 俱câu 無vô 住trụ 故cố 。 名danh 為vi 無vô 著trước 。 本bổn 業nghiệp 後hậu 四tứ 亦diệc 各các 有hữu 三tam 方phương 便tiện 。 三tam 者giả 一nhất 進tiến 趣thú 向hướng 果quả 。 二nhị 巧xảo 會hội 有hữu 無vô 。 三tam 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 捨xả 不bất 受thọ 。 初sơ 即tức 迴hồi 向hướng 。 二nhị 由do 巧xảo 會hội 故cố 方phương 能năng 拔bạt 濟tế 。 不bất 捨xả 不bất 受thọ 。 相tương/tướng 同đồng 般Bát 若Nhã 。 唯duy 識thức 唯duy 明minh 後hậu 得đắc 。 故cố 不bất 立lập 之chi 。 本bổn 業nghiệp 約ước 兼kiêm 正chánh 不bất 同đồng 不bất 妨phương 此thử 一nhất 。 三tam 皆giai 善thiện 巧xảo 故cố 俱câu 無vô 住trụ 著trước 。 則tắc 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 之chi 悲bi 智trí 。 即tức 二nhị 不bất 二nhị 之chi 一nhất 心tâm 。 是thị 無vô 著trước 也dã 。 有hữu 是thị 幻huyễn 有hữu 無vô 是thị 真chân 空không 。 幻huyễn 有hữu 是thị 不bất 有hữu 。 有hữu 故cố 即tức 真chân 空không 。 真chân 空không 是thị 不bất 空không 。 空không 故cố 即tức 幻huyễn 有hữu 。 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 故cố 名danh 巧xảo 會hội 。 如như 是thị 相tương/tướng 融dung 。 故cố 無vô 所sở 著trước 。 有hữu 能năng 起khởi 用dụng 空không 可khả 觀quán 察sát 。 故cố 皆giai 不bất 捨xả 。 若nhược 受thọ 有hữu 同đồng 凡phàm 夫phu 。 受thọ 無vô 同đồng 趣thú 證chứng 。 故cố 俱câu 不bất 受thọ 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 中trung 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 前tiền 明minh 自tự 分phần/phân 無vô 著trước 。 後hậu 明minh 勝thắng 進tiến 無vô 著trước 。 於ư 自tự 分phần/phân 中trung 已dĩ 含hàm 前tiền 說thuyết 。 二nhị 三tam 方phương 便tiện 在tại 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 唯duy 明minh 自tự 行hành 無vô 著trước 。 二nhị 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 所sở 由do 。 後hậu 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 下hạ 。 類loại 顯hiển 萬vạn 行hạnh 。 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 明minh 淨tịnh 境cảnh 無vô 著trước 。 後hậu 見kiến 不bất 淨tịnh 下hạ 。 染nhiễm 境cảnh 不bất 嫌hiềm 。 前tiền 中trung 三tam 。 一nhất 明minh 嚴nghiêm 剎sát 無vô 著trước 。 二nhị 往vãng 詣nghệ 下hạ 於ư 三Tam 寶Bảo 無vô 著trước 。 於ư 中trung 初sơ 敬kính 事sự 供cung 佛Phật 。 次thứ 如như 是thị 下hạ 顯hiển 供cung 所sở 為vi 。 後hậu 於ư 念niệm 念niệm 下hạ 。 別biệt 示thị 無vô 著trước 之chi 相tướng 。 義nghĩa 兼kiêm 三Tam 寶Bảo 及cập 自tự 進tiến 修tu 。 皆giai 無vô 所sở 著trước 。 言ngôn 念niệm 念niệm 者giả 顯hiển 速tốc 而nhi 且thả 多đa 。 三tam 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 長trường 時thời 無vô 著trước 。 二nhị 明minh 染nhiễm 境cảnh 不bất 嫌hiềm 。 唯duy 一nhất 句cú 者giả 染nhiễm 易dị 捨xả 故cố 。 第đệ 二nhị 徵trưng 釋thích 中trung 徵trưng 意ý 云vân 。 欣hân 淨tịnh 惡ác 穢uế 人nhân 之chi 常thường 情tình 。 菩Bồ 薩Tát 如như 何hà 不bất 嫌hiềm 不bất 著trước 。 釋thích 意ý 云vân 。 不bất 依y 佛Phật 慧tuệ 。 淨tịnh 穢uế 是thị 生sanh 順thuận 法pháp 而nhi 觀quán 二nhị 相tương/tướng 安an 在tại 。 故cố 云vân 如như 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 觀quán 察sát 故cố 。 佛Phật 法Pháp 即tức 法Pháp 界Giới 佛Phật 慧tuệ 也dã 。 第đệ 三tam 類loại 顯hiển 萬vạn 行hạnh 。 若nhược 自tự 若nhược 他tha 。 皆giai 無vô 所sở 著trước 。 於ư 中trung 初sơ 句cú 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 教giáo 化hóa 已dĩ 下hạ 廣quảng 列liệt 所sở 行hành 。 言ngôn 佛Phật 所sở 住trụ 者giả 。 即tức 聖thánh 天thiên 梵Phạm 等đẳng 。 餘dư 並tịnh 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 下hạ 。 勝thắng 進tiến 無vô 著trước 。 文văn 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 明minh 自tự 行hành 。 二nhị 得đắc 授thọ 記ký 已dĩ 下hạ 利lợi 他tha 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 觀quán 身thân 下hạ 。 結kết 行hành 成thành 滿mãn 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 先tiên 牒điệp 前tiền 自tự 分phần/phân 。 後hậu 於ư 佛Phật 法Pháp 下hạ 正chánh 顯hiển 勝thắng 進tiến 。 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 謂vị 了liễu 達đạt 教giáo 理lý 行hành 果quả 之chi 法pháp 故cố 。 別biệt 中trung 一nhất 了liễu 果quả 法pháp 。 謂vị 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 了liễu 理lý 法pháp 。 謂vị 證chứng 法pháp 毘tỳ 尼ni 。 毘tỳ 尼ni 梵Phạm 音âm 具cụ 云vân 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 此thử 稱xưng 為vi 滅diệt 。 若nhược 律luật 藏tạng 受thọ 名danh 義nghĩa 兼kiêm 調điều 伏phục 。 今kim 云vân 法pháp 滅diệt 通thông 四tứ 種chủng 法pháp 皆giai 有hữu 滅diệt 義nghĩa 。 謂vị 教giáo 詮thuyên 滅diệt 故cố 。 行hành 滅diệt 惑hoặc 故cố 。 果quả 證chứng 滅diệt 故cố 。 理lý 本bổn 寂tịch 滅diệt 故cố 。 今kim 文văn 上thượng 下hạ 既ký 有hữu 餘dư 三tam 故cố 。 此thử 滅diệt 者giả 即tức 理lý 滅diệt 也dã 。 又hựu 與dữ 證chứng 義nghĩa 相tương 應ứng 。 圓viên 融dung 教giáo 中trung 此thử 容dung 證chứng 故cố 。 三tam 住trụ 佛Phật 正chánh 教giáo 。 即tức 了liễu 教giáo 法pháp 如như 所sở 教giáo 住trụ 故cố 。 四tứ 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 下hạ 。 皆giai 行hành 法pháp 也dã 。 三tam 句cú 隨tùy 相tương/tướng 行hành 。 行hành 即tức 萬vạn 行hạnh 。 心tâm 謂vị 四Tứ 等Đẳng 。 解giải 脫thoát 即tức 諸chư 解giải 脫thoát 門môn 。 次thứ 二nhị 句cú 無vô 相tướng 行hành 住trụ 處xứ 。 即tức 前tiền 教giáo 理lý 及cập 果quả 。 所sở 行hành 即tức 前tiền 萬vạn 行hạnh 等đẳng 。 皆giai 無vô 染nhiễm 著trước 也dã 。 由do 此thử 故cố 能năng 。 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 堪kham 受thọ 記ký 別biệt 。 第đệ 二nhị 大đại 悲bi 利lợi 他tha 中trung 二nhị 。 先tiên 增tăng 長trưởng 大đại 悲bi 。 後hậu 要yếu 心tâm 拔bạt 濟tế 。 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 觀quán 其kỳ 所sở 悲bi 後hậu 增tăng 悲bi 無vô 著trước 。 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 觀quán 迷mê 四Tứ 諦Đế 故cố 入nhập 於ư 險hiểm 道đạo 。 後hậu 觀quán 迷mê 勝thắng 義nghĩa 故cố 入nhập 於ư 險hiểm 道đạo 。 今kim 初sơ 也dã 。 初sơ 二nhị 句cú 標tiêu 起khởi 念niệm 時thời 。 凡phàm 夫phu 已dĩ 下hạ 辨biện 所sở 念niệm 境cảnh 。 有hữu 十thập 三tam 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 謂vị 迷mê 於ư 四Tứ 諦Đế 。 皆giai 曰viết 愚ngu 癡si 。 別biệt 中trung 前tiền 五ngũ 彰chương 迷mê 後hậu 七thất 顯hiển 過quá 。 前tiền 中trung 一nhất 不bất 知tri 苦Khổ 諦Đế 。 二nhị 不bất 見kiến 集tập 過quá 三tam 不bất 信tín 性tánh 本bổn 寂tịch 滅diệt 。 四tứ 五ngũ 不bất 能năng 修tu 道Đạo 。 一nhất 解giải 二nhị 行hành 。 後hậu 七thất 顯hiển 過quá 。 一nhất 不bất 見kiến 集tập 過quá 故cố 。 頑ngoan 嚚ngân 貪tham 著trước 即tức 癡si 愛ái 也dã 。 二nhị 由do 貪tham 愛ái 故cố 。 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 次thứ 不bất 求cầu 見kiến 下hạ 四tứ 句cú 。 釋thích 不bất 修tu 道Đạo 。 初sơ 三tam 缺khuyết 道đạo 緣duyên 。 四tứ 由do 不bất 信tín 故cố 迷mê 正Chánh 道Đạo 失thất 本bổn 解giải 。 以dĩ 邪tà 為vi 正chánh 。 名danh 為vi 錯thác 誤ngộ 。 後hậu 一nhất 由do 前tiền 不bất 修tu 故cố 入nhập 險hiểm 失thất 滅diệt 。 上thượng 一nhất 向hướng 是thị 凡phàm 。 二nhị 不bất 敬kính 下hạ 明minh 迷mê 勝thắng 義nghĩa 故cố 入nhập 於ư 險hiểm 道đạo 。 通thông 於ư 凡phàm 小tiểu 。 初sơ 二nhị 句cú 離ly 勝thắng 緣duyên 。 次thứ 二nhị 句cú 缺khuyết 勝thắng 因nhân 。 三tam 有hữu 生sanh 空không 皆giai 為vi 住trú 處xứ 。 怖bố 法pháp 空không 者giả 謂vị 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 故cố 大đại 般Bát 若Nhã 諸chư 會hội 之chi 末mạt 。 善thiện 現hiện 皆giai 愍mẫn 眾chúng 生sanh 怖bố 畏úy 法pháp 空không 。 而nhi 興hưng 問vấn 言ngôn 。 云vân 何hà 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 悟ngộ 諸chư 法pháp 空không 。
佛Phật 言ngôn 。
非phi 先tiên 有hữu 法pháp 後hậu 說thuyết 為vi 無vô 。 既ký 非phi 先tiên 有hữu 後hậu 亦diệc 非phi 無vô 。 自tự 性tánh 常thường 空không 。 勿vật 生sanh 驚kinh 怖bố 。 遠viễn 離ly 已dĩ 下hạ 覆phú 疏sớ/sơ 上thượng 義nghĩa 。 由do 著trước 處xứ 怖bố 空không 故cố 。 遠viễn 正chánh 住trụ 邪tà 捨xả 夷di 入nhập 險hiểm 。 由do 離ly 勝thắng 緣duyên 故cố 。 背bối/bội 佛Phật 隨tùy 魔ma 執chấp 有hữu 不bất 捨xả 。 魔ma 樂nhạo 生sanh 死tử 佛Phật 住trụ 空không 故cố 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 增tăng 長trưởng 悲bi 心tâm 。 結kết 成thành 無vô 著trước 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 爾nhĩ 時thời 下hạ 要yếu 心tâm 拔bạt 濟tế 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 長trường/trưởng 劫kiếp 隨tùy 逐trục 。 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 先tiên 起khởi 行hành 。 後hậu 乃nãi 至chí 下hạ 顯hiển 無vô 著trước 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 心tâm 無vô 疲bì 厭yếm 。 以dĩ 無vô 著trước 故cố 即tức 。 大đại 悲bi 堅kiên 固cố 。 不bất 以dĩ 難nan 化hóa 而nhi 厭yếm 捨xả 之chi 。 後hậu 又hựu 以dĩ 下hạ 明minh 。 其kỳ 心tâm 廣quảng 大đại 。 謂vị 一nhất 毛mao 量lượng 處xứ 化hóa 多đa 眾chúng 生sanh 。 法Pháp 界Giới 皆giai 爾nhĩ 。 是thị 為vi 廣quảng 大đại 。 二nhị 顯hiển 無vô 著trước 中trung 三tam 。 初sơ 舉cử 少thiểu 況huống 多đa 。 次thứ 於ư 一nhất 一nhất 下hạ 廣quảng 顯hiển 無vô 著trước 。 後hậu 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 所sở 以dĩ 。 所sở 以dĩ 不bất 著trước 者giả 。 後hậu 釋thích 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 稱xưng 深thâm 無vô 相tướng 而nhi 興hưng 念niệm 故cố 。 二nhị 廣quảng 遍biến 虛hư 空không 起khởi 加gia 行hành 故cố 。 前tiền 中trung 無vô 相tướng 難nạn/nan 明minh 寄ký 以dĩ 喻dụ 顯hiển 。 然nhiên 此thử 諸chư 喻dụ 通thông 喻dụ 諸chư 法pháp 。 如như 下hạ 本bổn 品phẩm 。 今kim 取thủ 義nghĩa 便tiện 各các 舉cử 其kỳ 一nhất 。 則tắc 明minh 前tiền 所sở 見kiến 皆giai 無vô 相tương/tướng 也dã 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 觀quán 事sự 法Pháp 界Giới 。 從tùng 緣duyên 如như 幻huyễn 。 無vô 實thật 體thể 故cố 。 是thị 以dĩ 不bất 著trước 。 餘dư 句cú 為vi 別biệt 。 一nhất 佛Phật 隨tùy 機cơ 現hiện 。 如như 影ảnh 隨tùy 質chất 故cố 。 又hựu 現hiện 心tâm 水thủy 故cố 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 行hành 想tưởng 念niệm 生sanh 故cố 。 未vị 大đại 覺giác 故cố 。 三tam 緣duyên 成thành 之chi 聲thanh 故cố 。 隨tùy 感cảm 有hữu 說thuyết 故cố 。 餘dư 句cú 經kinh 文văn 自tự 釋thích 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 實thật 際tế 者giả 總tổng 結kết 也dã 。 又hựu 前tiền 明minh 法Pháp 界Giới 如như 幻huyễn 。 即tức 體thể 從tùng 緣duyên 。 後hậu 結kết 一nhất 切thiết 法pháp 如như 實thật 際tế 。 即tức 事sự 而nhi 寂tịch 。 世thế 人nhân 皆giai 謂vị 實thật 際tế 不bất 變biến 。 而nhi 謂vị 諸chư 法pháp 無vô 常thường 。 以dĩ 其kỳ 所sở 知tri 喻dụ 所sở 不bất 知tri 。 故cố 置trí 如như 言ngôn 。 理lý 實thật 圓viên 融dung 。 世thế 間gian 之chi 相tướng 。 即tức 是thị 常thường 住trụ 。 然nhiên 古cổ 德đức 以dĩ 後hậu 七thất 喻dụ 展triển 轉chuyển 釋thích 疑nghi 。 一nhất 疑nghi 云vân 。 世thế 間gian 幻huyễn 火hỏa 不bất 成thành 燒thiêu 用dụng 。 佛Phật 現hiện 益ích 物vật 豈khởi 同đồng 幻huyễn 耶da 。 釋thích 云vân 如như 影ảnh 。 亦diệc 有hữu 應ưng 質chất 蔭ấm 覆phú 等đẳng 義nghĩa 。 豈khởi 是thị 實thật 耶da 。 然nhiên 諸chư 法pháp 喻dụ 各các 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 緣duyên 成thành 義nghĩa 。 二nhị 無vô 實thật 義nghĩa 。 三tam 有hữu 用dụng 義nghĩa 。 意ý 取thủ 無vô 實thật 故cố 不bất 著trước 也dã 。 二nhị 疑nghi 云vân 。 若nhược 佛Phật 如như 影ảnh 菩Bồ 薩Tát 何hà 以dĩ 起khởi 行hành 。 往vãng 求cầu 因nhân 既ký 不bất 虛hư 果quả 寧ninh 非phi 實thật 。 釋thích 云vân 如như 夢mộng 。 夢mộng 亦diệc 三tam 義nghĩa 。 無vô 體thể 現hiện 實thật 與dữ 覺giác 為vi 緣duyên 。 謂vị 有hữu 夢mộng 走tẩu 而nhi 驚kinh 覺giác 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 起khởi 行hành 亦diệc 爾nhĩ 。 證chứng 理lý 故cố 空không 無vô 明minh 未vị 盡tận 故cố 似tự 實thật 。 能năng 與dữ 佛Phật 果Quả 為vi 緣duyên 勤cần 勇dũng 不bất 已dĩ 。 豁hoát 然nhiên 覺giác 悟ngộ 。 如như 夢mộng 渡độ 河hà 。 三tam 疑nghi 云vân 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 行hành 如như 夢mộng 者giả 。 何hà 以dĩ 經kinh 說thuyết 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 此thử 是thị 二Nhị 乘Thừa 行hành 。 釋thích 云vân 如như 響hưởng 。 緣duyên 成thành 無vô 本bổn 稱xưng 聲thanh 。 大đại 小tiểu 聖thánh 教giáo 亦diệc 爾nhĩ 。 機cơ 感cảm 無vô 本bổn 隨tùy 機cơ 異dị 聞văn 。 四tứ 疑nghi 云vân 。 果quả 行hành 可khả 然nhiên 世thế 間gian 未vị 悟ngộ 。 此thử 應ưng 是thị 實thật 。 釋thích 云vân 如như 化hóa 。 心tâm 業nghiệp 神thần 力lực 所sở 持trì 。 無vô 實thật 有hữu 用dụng 。 五ngũ 疑nghi 云vân 。 若nhược 皆giai 如như 化hóa 何hà 有hữu 差sai 別biệt 之chi 身thân 。 釋thích 云vân 如như 幻huyễn 。 六lục 疑nghi 云vân 身thân 若nhược 如như 幻huyễn 何hà 有hữu 報báo 類loại 不bất 同đồng 。 釋thích 云vân 如như 心tâm 。 此thử 二nhị 三tam 義nghĩa 如như 前tiền 影ảnh 說thuyết 。 七thất 總tổng 結kết 可khả 知tri 。 上thượng 來lai 古cổ 德đức 之chi 釋thích 。 既ký 二nhị 經kinh 小tiểu 異dị 略lược 加gia 添# 改cải 。 然nhiên 其kỳ 所sở 解giải 似tự 過quá 穿xuyên 鑿tạc 。 亦diệc 是thị 一nhất 塗đồ 。 二nhị 又hựu 作tác 下hạ 遍biến 周chu 虛hư 空không 起khởi 加gia 行hành 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 著trước 。 初sơ 明minh 處xứ 廣quảng 。 念niệm 念niệm 明minh 達đạt 彰chương 其kỳ 解giải 廣quảng 。 正chánh 念niệm 現hiện 前tiền 。 是thị 不bất 著trước 因nhân 。 第đệ 三tam 結kết 行hành 成thành 滿mãn 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 結kết 自tự 行hành 成thành 。 二nhị 為vi 化hóa 下hạ 結kết 利lợi 他tha 行hành 成thành 。
三tam 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 雙song 結kết 二nhị 行hành 成thành 就tựu 。 利lợi 他tha 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 顯hiển 教giáo 化hóa 無vô 疲bì 。 次thứ 無vô 疲bì 厭yếm 故cố 下hạ 。 別biệt 示thị 無vô 厭yếm 之chi 相tướng 。 其kỳ 中trung 施thi 設thiết 者giả 。 隨tùy 方phương 儀nghi 式thức 異dị 故cố 。 和hòa 合hợp 者giả 善thiện 惡ác 緣duyên 會hội 故cố 餘dư 可khả 知tri 。 後hậu 不bất 令linh 下hạ 結kết 成thành 無vô 著trước 。 三tam 徵trưng 釋thích 雙song 結kết 可khả 知tri 。 第đệ 八bát 難nạn 得đắc 行hành 體thể 即tức 是thị 願nguyện 。 就tựu 釋thích 相tương/tướng 中trung 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 前tiền 明minh 自tự 分phần/phân 行hành 。 後hậu 明minh 勝thắng 進tiến 行hành 。 然nhiên 此thử 二nhị 行hành 。 各các 攝nhiếp 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 之chi 願nguyện 。 略lược 無vô 神thần 通thông 。 今kim 初sơ 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 明minh 自tự 行hành 次thứ 辨biện 利lợi 他tha 。 第đệ 三tam 雙song 結kết 二nhị 行hành 動động 寂tịch 無vô 礙ngại 。 第đệ 四tứ 雙song 非phi 二nhị 行hành 拂phất 迹tích 入nhập 玄huyền 。 初sơ 中trung 分phần/phân 三tam 。 一nhất 明minh 修tu 成thành 善thiện 根căn 。 二nhị 顯hiển 善thiện 根căn 行hành 相tương/tướng 。 三tam 行hành 成thành 利lợi 益ích 。 今kim 初sơ 也dã 。 斯tư 即tức 起khởi 行hành 所sở 依y 。 善thiện 謂vị 順thuận 理lý 益ích 物vật 。 根căn 謂vị 增tăng 上thượng 生sanh 長trưởng 。 獲hoạch 之chi 在tại 己kỷ 故cố 名danh 成thành 就tựu 。 文văn 有hữu 十thập 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 具cụ 後hậu 九cửu 受thọ 難nan 得đắc 名danh 。 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 顯hiển 善thiện 根căn 行hành 相tương/tướng 。 亦diệc 有hữu 十thập 句cú 。 如như 次thứ 對đối 前tiền 。 謂vị 由do 得đắc 最tối 勝thắng 解giải 。 故cố 受thọ 難nan 得đắc 名danh 等đẳng 。 亦diệc 可khả 。 有hữu 難nan 得đắc 根căn 能năng 有hữu 勝thắng 解giải 。 又hựu 亦diệc 以dĩ 後hậu 一nhất 行hành 成thành 前tiền 十Thập 善Thiện 。 隨tùy 前tiền 一nhất 善thiện 具cụ 後hậu 十thập 行hành 。 而nhi 別biệt 配phối 分phân 明minh 。 三tam 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 行hành 成thành 利lợi 益ích 。 文văn 中trung 先tiên 結kết 前tiền 後hậu 。 於ư 念niệm 念niệm 下hạ 顯hiển 益ích 。 於ư 中trung 初sơ 自tự 益ích 。 能năng 轉chuyển 生sanh 死tử 成thành 大đại 智trí 益ích 。 不bất 捨xả 大đại 願nguyện 成thành 大đại 悲bi 益ích 。 若nhược 有hữu 已dĩ 下hạ 顯hiển 能năng 益ích 他tha 。 由do 前tiền 自tự 行hành 成thành 此thử 能năng 益ích 。 夫phu 正chánh 利lợi 他tha 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 辨biện 利lợi 他tha 行hành 。 文văn 分phân 為vi 三tam 。 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 。 今kim 初sơ 。 謂vị 有hữu 大đại 智trí 故cố 了liễu 眾chúng 生sanh 非phi 有hữu 。 則tắc 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 有hữu 大đại 悲bi 故cố 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 界giới 。 則tắc 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 大đại 悲bi 般Bát 若Nhã 互hỗ 相tương 輔phụ 翼dực 。 成thành 無vô 住trụ 道đạo 。 二nhị 喻dụ 中trung 。 初sơ 句cú 喻dụ 能năng 化hóa 人nhân 。 次thứ 三tam 句cú 喻dụ 悲bi 智trí 不bất 住trụ 之chi 行hành 相tương/tướng 。 後hậu 而nhi 能năng 下hạ 三tam 句cú 。 喻dụ 不bất 住trụ 之chi 功công 能năng 。 初sơ 二nhị 句cú 正chánh 喻dụ 功công 能năng 。 以dĩ 往vãng 返phản 不bất 息tức 一nhất 句cú 。 結kết 能năng 度độ 所sở 以dĩ 。 三tam 法pháp 合hợp 中trung 二nhị 。 先tiên 正chánh 合hợp 後hậu 徵trưng 釋thích 。 前tiền 中trung 具cụ 合hợp 三tam 段đoạn 。 生sanh 死tử 即tức 此thử 岸ngạn 。 涅Niết 槃Bàn 合hợp 彼bỉ 岸ngạn 。 合hợp 上thượng 中trung 流lưu 。 亦diệc 言ngôn 生sanh 死tử 者giả 。 以dĩ 發phát 心tâm 之chi 後hậu 成thành 佛Phật 之chi 前tiền 。 十Thập 地Địa 三tam 賢hiền 尚thượng 居cư 二nhị 死tử 。 是thị 以dĩ 中trung 流lưu 即tức 是thị 生sanh 死tử 。 故cố 云vân 生sanh 死tử 中trung 流lưu 。 非phi 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 之chi 中trung 間gian 。 名danh 生sanh 死tử 中trung 也dã 。 文văn 旨chỉ 顯hiển 然nhiên 。 晉tấn 譯dịch 失thất 旨chỉ 不bất 應ưng 廣quảng 引dẫn 。 有hữu 以dĩ 煩phiền 惱não 為vi 中trung 流lưu 。 約ước 其kỳ 漂phiêu 溺nịch 從tùng 因nhân 說thuyết 也dã 。 有hữu 以dĩ 聖thánh 賢hiền 為vi 中trung 流lưu 約ước 受thọ 生sanh 死tử 之chi 人nhân 也dã 。 有hữu 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 中trung 流lưu 約ước 觀quán 行hành 說thuyết 並tịnh 不bất 應ưng 住trụ 。 安an 隱ẩn 已dĩ 下hạ 涅Niết 槃Bàn 之chi 德đức 。 常thường 故cố 安an 隱ẩn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 無vô 畏úy 。 我ngã 故cố 無vô 憂ưu 淨tịnh 則tắc 無vô 惱não 。 亦diệc 不bất 已dĩ 下hạ 廣quảng 明minh 以dĩ 智trí 導đạo 悲bi 。 合hợp 前tiền 往vãng 返phản 無vô 休hưu 息tức 義nghĩa 。 謂vị 由do 不bất 住trụ 著trước 故cố 。 所sở 以dĩ 往vãng 返phản 運vận 濟tế 無vô 休hưu 。 及cập 顯hiển 法pháp 中trung 非phi 有hữu 不bất 捨xả 之chi 義nghĩa 。 謂vị 非phi 唯duy 悲bi 故cố 不bất 捨xả 。 亦diệc 由do 了liễu 其kỳ 非phi 有hữu 無vô 可khả 捨xả 故cố 。 則tắc 終chung 日nhật 度độ 而nhi 無vô 度độ 也dã 。 初sơ 句cú 總tổng 明minh 。 不bất 捨xả 下hạ 別biệt 有hữu 五ngũ 對đối 十thập 句cú 。 初sơ 一nhất 多đa 對đối 。 已dĩ 化hóa 未vị 化hóa 俱câu 有hữu 捨xả 著trước 二nhị 義nghĩa 思tư 之chi 。 二nhị 增tăng 減giảm 對đối 。 化hóa 之chi 成thành 道Đạo 生sanh 界giới 不bất 減giảm 。 不bất 從tùng 化hóa 者giả 生sanh 界giới 不bất 增tăng 。 此thử 約ước 多đa 人nhân 相tương 望vọng 。 三tam 約ước 一nhất 人nhân 。 果quả 起khởi 不bất 生sanh 惑hoặc 盡tận 非phi 滅diệt 。 四tứ 謂vị 空không 為vi 盡tận 謂vị 有hữu 為vi 長trường/trưởng 。 五ngũ 一nhất 對đối 總tổng 結kết 。 四tứ 對đối 不bất 亡vong 並tịnh 名danh 為vi 二nhị 。 今kim 無vô 分phân 別biệt 契khế 本bổn 不bất 二nhị 。 第đệ 二nhị 徵trưng 釋thích 中trung 文văn 有hữu 兩lưỡng 番phiên 。 前tiền 番phiên 正chánh 徵trưng 不bất 著trước 。 後hậu 番phiên 重trọng/trùng 徵trưng 前tiền 義nghĩa 。 今kim 初sơ 也dã 。 先tiên 徵trưng 意ý 云vân 。 現hiện 化hóa 眾chúng 生sanh 。 有hữu 增tăng 有hữu 減giảm 。 而nhi 言ngôn 不bất 著trước 。 其kỳ 故cố 何hà 耶da 。 釋thích 意ý 云vân 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 深thâm 觀quán 生sanh 界giới 。 同đồng 於ư 法Pháp 界Giới 。 無vô 增tăng 等đẳng 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 著trước 文văn 中trung 。 初sơ 二nhị 句cú 總tổng 。 上thượng 句cú 是thị 不bất 異dị 義nghĩa 故cố 云vân 如như 也dã 。 下hạ 句cú 是thị 相tương/tướng 即tức 義nghĩa 故cố 云vân 無vô 二nhị 。 後hậu 無vô 二nhị 法pháp 中trung 下hạ 。 別biệt 彰chương 無vô 二nhị 之chi 相tướng 。 即tức 屬thuộc 對đối 上thượng 文văn 。 無vô 取thủ 依y 著trước 釋thích 不bất 分phân 別biệt 。 餘dư 文văn 相tương/tướng 顯hiển 。 此thử 文văn 昭chiêu 著trước 。 而nhi 末mạt 學học 之chi 徒đồ 。 但đãn 謂vị 一nhất 分phần/phân 眾chúng 生sanh 不bất 成thành 佛Phật 。 故cố 名danh 不bất 減giảm 生sanh 界giới 。 深thâm 可khả 悲bi 哉tai 。 第đệ 二nhị 番phiên 重trọng/trùng 徵trưng 意ý 云vân 。 何hà 以dĩ 生sanh 界giới 即tức 同đồng 法Pháp 界Giới 。 釋thích 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 同đồng 法Pháp 界Giới 。 豈khởi 獨độc 眾chúng 生sanh 而nhi 不bất 同đồng 也dã 。 第đệ 三tam 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 下hạ 。 雙song 結kết 二nhị 行hành 動động 寂tịch 無vô 礙ngại 。 亦diệc 名danh 無vô 盡tận 心tâm 行hành 。 有hữu 法pháp 喻dụ 合hợp 。 法pháp 中trung 十thập 句cú 。 初sơ 二nhị 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 。 既ký 方phương 便tiện 深thâm 入nhập 故cố 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 。 住trụ 於ư 下hạ 餘dư 有hữu 八bát 對đối 。 正chánh 顯hiển 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 約ước 起khởi 行hành 之chi 身thân 。 二nhị 了liễu 法pháp 藥dược 。 三tam 識thức 根căn 緣duyên 。 四tứ 遊du 佛Phật 剎sát 。 五ngũ 達đạt 佛Phật 法Pháp 。 六lục 深thâm 契khế 離ly 言ngôn 不bất 捨xả 言ngôn 說thuyết 。 七thất 無vô 求cầu 離ly 欲dục 而nhi 萬vạn 行hạnh 爰viên 修tu 。 前tiền 七thất 明minh 即tức 寂tịch 之chi 用dụng 。 八bát 常thường 勤cần 下hạ 一nhất 對đối 。 明minh 即tức 用dụng 之chi 寂tịch 。 亦diệc 通thông 顯hiển 所sở 由do 由do 勤cần 修tu 故cố 。 涉thiệp 權quyền 入nhập 法Pháp 界Giới 故cố 常thường 寂tịch 。 二nhị 喻dụ 中trung 。 木mộc 喻dụ 法Pháp 界Giới 火hỏa 喻dụ 所sở 成thành 身thân 智trí 。 火hỏa 事sự 喻dụ 悲bi 化hóa 。 無vô 邊biên 本bổn 火hỏa 不bất 滅diệt 喻dụ 身thân 智trí 常thường 湛trạm 。 三tam 合hợp 可khả 知tri 。 第đệ 四tứ 非phi 究cứu 竟cánh 下hạ 雙song 非phi 二nhị 行hành 拂phất 迹tích 入nhập 玄huyền 者giả 。 然nhiên 初sơ 自tự 行hành 。 云vân 能năng 轉chuyển 生sanh 死tử 而nhi 不bất 捨xả 大đại 願nguyện 。 已dĩ 有hữu 權quyền 實thật 雙song 行hành 。 而nhi 謂vị 多đa 明minh 照chiếu 體thể 大đại 智trí 。 次thứ 利lợi 他tha 之chi 中trung 。 既ký 云vân 無vô 住trụ 運vận 濟tế 。 則tắc 悲bi 智trí 相tương/tướng 導đạo 。 而nhi 多đa 似tự 起khởi 用dụng 大đại 悲bi 。 次thứ 復phục 以dĩ 導đạo 悲bi 之chi 智trí 遣khiển 彼bỉ 著trước 心tâm 。 復phục 似tự 悲bi 智trí 二nhị 心tâm 行hành 有hữu 前tiền 後hậu 故cố 。 第đệ 三tam 段đoạn 辨biện 動động 寂tịch 雙song 行hành 。 則tắc 理lý 無vô 不bất 盡tận 。 而nhi 猶do 慮lự 物vật 。 謂vị 二nhị 事sự 不bất 融dung 故cố 。 此thử 明minh 形hình 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 權quyền 實thật 無vô 寄ký 。 豈khởi 唯duy 十thập 行hành 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 善thiện 巧xảo 。 彌di 顯hiển 功công 德đức 林lâm 悲bi 濟tế 之chi 深thâm 。 文văn 有hữu 五ngũ 對đối 十thập 句cú 。 然nhiên 其kỳ 所sở 非phi 之chi 法pháp 。 即tức 前tiền 權quyền 實thật 二nhị 行hành 。 且thả 如như 究cứu 竟cánh 即tức 實thật 。 不bất 究cứu 竟cánh 即tức 權quyền 。 今kim 乃nãi 雙song 非phi 者giả 。 實thật 即tức 權quyền 故cố 非phi 究cứu 竟cánh 。 權quyền 即tức 實thật 故cố 非phi 不bất 究cứu 竟cánh 。 又hựu 但đãn 言ngôn 非phi 究cứu 竟cánh 。 非phi 謂vị 有hữu 不bất 究cứu 竟cánh 。 故cố 亦diệc 非phi 之chi 。 是thị 則tắc 借tá 權quyền 以dĩ 遣khiển 實thật 。 實thật 去khứ 而nhi 權quyền 亡vong 。 借tá 實thật 以dĩ 破phá 權quyền 。 權quyền 亡vong 實thật 不bất 立lập 。 言ngôn 窮cùng 慮lự 絕tuyệt 何hà 實thật 何hà 權quyền 。 體thể 本bổn 寂tịch 寥liêu 孰thục 非phi 孰thục 是thị 。 唯duy 蕭tiêu 然nhiên 無vô 寄ký 理lý 自tự 玄huyền 會hội 。 故cố 辨biện 雙song 非phi 非phi 有hữu 雙song 非phi 可khả 立lập 。 然nhiên 雙song 非phi 是thị 遮già 雙song 是thị 為vi 照chiếu 。 即tức 遮già 而nhi 照chiếu 故cố 雙song 非phi 即tức 是thị 雙song 行hành 。 即tức 照chiếu 而nhi 遮già 雙song 行hành 即tức 為vi 雙song 遣khiển 。 總tổng 前tiền 諸chư 段đoạn 理lý 極cực 於ư 斯tư 。 下hạ 諸chư 句cú 中trung 皆giai 倣# 於ư 此thử 。 二nhị 對đối 所sở 化hóa 。 能năng 所sở 取thủ 寂tịch 故cố 非phi 是thị 取thủ 。 了liễu 知tri 心tâm 行hành 故cố 非phi 不bất 取thủ 。 三tam 約ước 化hóa 處xứ 。 不bất 著trước 世thế 界giới 。 故cố 非phi 是thị 依y 。 依y 剎sát 現hiện 身thân 故cố 非phi 無vô 依y 。 亦diệc 約ước 所sở 證chứng 智trí 。 無vô 分phân 別biệt 而nhi 善thiện 入nhập 故cố 四tứ 約ước 化hóa 法pháp 。 深thâm 達đạt 義nghĩa 理lý 故cố 非phi 世thế 法pháp 。 隨tùy 世thế 語ngữ 言ngôn 故cố 非phi 佛Phật 法Pháp 。 五ngũ 證chứng 離ly 欲dục 際tế 故cố 非phi 凡phàm 夫phu 。 不bất 斷đoạn 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 故cố 非phi 得đắc 果quả 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 下hạ 。 明minh 勝thắng 進tiến 行hành 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 明minh 慧tuệ 行hành 。 後hậu 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 辨biện 悲bi 行hành 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 牒điệp 前tiền 自tự 分phần/phân 行hành 。 後hậu 不bất 說thuyết 已dĩ 下hạ 正chánh 辨biện 勝thắng 進tiến 行hành 相tương/tướng 。 皆giai 即tức 事sự 入nhập 玄huyền 。 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 總tổng 明minh 離ly 相tương/tướng 無vô 說thuyết 。 二nhị 徵trưng 釋thích 以dĩ 顯hiển 雙song 非phi 。 釋thích 意ý 云vân 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 者giả 。 一nhất 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 故cố 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 於ư 如như 是thị 下hạ 。 明minh 無vô 心tâm 說thuyết 。 謂vị 不bất 起khởi 念niệm 故cố 。 三tam 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 無vô 念niệm 。 所sở 以dĩ 無vô 念niệm 者giả 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 。 故cố 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 法pháp 等đẳng 。 四tứ 假giả 徵trưng 以dĩ 顯hiển 雙song 運vận 。 徵trưng 意ý 云vân 。 既ký 無vô 所sở 著trước 。 何hà 以dĩ 復phục 修tu 二nhị 利lợi 之chi 行hành 。 釋thích 意ý 云vân 。 性tánh 相tướng 雙song 非phi 故cố 能năng 雙song 運vận 。 文văn 有hữu 法pháp 喻dụ 合hợp 。 法pháp 中trung 諸chư 法pháp 無vô 二nhị 故cố 。 無vô 說thuyết 無vô 著trước 。 無vô 不bất 二nhị 故cố 不bất 妨phương 起khởi 行hành 。 二nhị 喻dụ 可khả 知tri 。 三tam 合hợp 中trung 皆giai 顯hiển 性tánh 不bất 礙ngại 相tương/tướng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 。 後hậu 普phổ 與dữ 下hạ 辨biện 功công 成thành 德đức 。 立lập 勝thắng 進tiến 之chi 相tướng 故cố 。 晉tấn 經kinh 此thử 初sơ 有hữu 此thử 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 第đệ 二nhị 辨biện 悲bi 行hành 中trung 分phần/phân 三tam 。 一nhất 牒điệp 智trí 顯hiển 悲bi 。 悲bi 假giả 智trí 深thâm 所sở 以dĩ 先tiên 牒điệp 。 二nhị 於ư 三tam 惡ác 下hạ 正chánh 顯hiển 悲bi 相tương/tướng 。 三tam 復phục 作tác 是thị 下hạ 偏thiên 語ngữ 化hóa 惡ác 。 顯hiển 勝thắng 進tiến 相tương/tướng 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 明minh 惡ác 是thị 所sở 悲bi 。 次thứ 明minh 善thiện 非phi 化hóa 境cảnh 。 後hậu 徵trưng 釋thích 所sở 由do 。 今kim 初sơ 所sở 悲bi 中trung 。 先tiên 明minh 有hữu 違vi 教giáo 之chi 惑hoặc 。 後hậu 貪tham 愛ái 下hạ 明minh 總tổng 具cụ 塵trần 勞lao 。 惑hoặc 病bệnh 既ký 深thâm 方phương 假giả 醫y 救cứu 。 前tiền 中trung 不bất 知tri 恩ân 報báo 者giả 。 必tất 無vô 敬kính 養dưỡng 更cánh 相tương 酬thù 對đối 則tắc 難nan 以dĩ 訶ha 責trách 。 邪tà 見kiến 執chấp 著trước 則tắc 不bất 受thọ 正chánh 教giáo 。 迷mê 惑hoặc 顛điên 倒đảo 。 所sở 領lãnh 不bất 真chân 。 愚ngu 癡si 無vô 智trí 。 為vi 說thuyết 不bất 知tri 。 無vô 有hữu 信tín 心tâm 。 絕tuyệt 於ư 希hy 向hướng 。 隨tùy 逐trục 惡ác 友hữu 。 必tất 遠viễn 善thiện 人nhân 。 起khởi 諸chư 惡ác 慧tuệ 無vô 由do 正chánh 解giải 。 故cố 難nan 化hóa 也dã 。 二nhị 設thiết 有hữu 下hạ 善thiện 非phi 化hóa 境cảnh 可khả 知tri 。 三tam 徵trưng 釋thích 中trung 。 初sơ 徵trưng 次thứ 釋thích 後hậu 轉chuyển 徵trưng 釋thích 。 初sơ 徵trưng 意ý 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 化hóa 生sanh 。 理lý 宜nghi 平bình 等đẳng 。 偏thiên 惡ác 棄khí 善thiện 。 其kỳ 故cố 何hà 耶da 。 次thứ 釋thích 意ý 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 物vật 無vô 主chủ 定định 於ư 親thân 疎sơ 。 就tựu 於ư 惑hoặc 重trọng/trùng 偏thiên 是thị 化hóa 境cảnh 。 如như 母mẫu 矜căng 病bệnh 子tử 豈khởi 不bất 等đẳng 耶da 。 又hựu 若nhược 求cầu 名danh 利lợi 應ứng 化hóa 知tri 恩ân 。 本bổn 為vi 淨tịnh 他tha 理lý 應ưng 隨tùy 惡ác 。 若nhược 棄khí 惡ác 從tùng 善thiện 魔ma 攝nhiếp 持trì 故cố 。 三tam 轉chuyển 徵trưng 釋thích 。 徵trưng 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 。 本bổn 不bất 相tương 預dự 。 何hà 為vi 長trường/trưởng 劫kiếp 悲bi 救cứu 無vô 求cầu 。 釋thích 意ý 云vân 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 法pháp 爾nhĩ 同đồng 遵tuân 。 不bất 爾nhĩ 不bất 名danh 為vi 明minh 導đạo 故cố 。 第đệ 九cửu 善thiện 法Pháp 行hành 體thể 即tức 力lực 度độ 。 就tựu 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 徵trưng 名danh 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。 三tam 結kết 歎thán 。 今kim 初sơ 唯duy 識thức 有hữu 二nhị 。 一nhất 思tư 擇trạch 力lực 。 二nhị 修tu 習tập 力lực 。 本bổn 業nghiệp 有hữu 三tam 。 一nhất 報báo 通thông 力lực 。 二nhị 修tu 定định 通thông 力lực 。 三tam 變biến 化hóa 通thông 力lực 。 唯duy 識thức 約ước 修tu 本bổn 業nghiệp 約ước 用dụng 互hỗ 舉cử 一nhất 邊biên 。 由do 前tiền 二nhị 力lực 為vi 機cơ 說thuyết 法Pháp 。 則tắc 成thành 語ngữ 意ý 二nhị 業nghiệp 之chi 善thiện 法Pháp 。 有hữu 本bổn 業nghiệp 三tam 力lực 。 則tắc 成thành 身thân 意ý 二nhị 業nghiệp 之chi 善thiện 法Pháp 。 以dĩ 修tu 定định 通thông 。 即tức 意ý 業nghiệp 故cố 。 依y 梁lương 攝nhiếp 論luận 。 由do 思tư 擇trạch 力lực 。 能năng 伏phục 一nhất 切thiết 。 正chánh 行hạnh 等đẳng 所sở 對đối 治trị 障chướng 。 令linh 不bất 起khởi 故cố 。 由do 修tu 習tập 力lực 。 能năng 令linh 一nhất 切thiết 。 善thiện 行hành 堅kiên 固cố 決quyết 定định 。 既ký 言ngôn 一nhất 切thiết 善thiện 行hành 。 此thử 則tắc 二nhị 力lực 通thông 三tam 業nghiệp 善thiện 。 此thử 位vị 大đại 同đồng 九cửu 地địa 。 是thị 法Pháp 師sư 位vị 善thiện 說thuyết 法Pháp 故cố 。 釋thích 相tương/tướng 中trung 二nhị 。 前tiền 自tự 分phần/phân 後hậu 勝thắng 進tiến 。 然nhiên 此thử 二nhị 段đoạn 各các 具cụ 二nhị 力lực 。 至chí 文văn 當đương 知tri 。 亦diệc 有hữu 三tam 力lực 。 謂vị 善thiện 知tri 根căn 緣duyên 一nhất 音âm 普phổ 應ưng 。 成thành 就tựu 十thập 身thân 義nghĩa 該cai 三tam 通thông 。 初sơ 自tự 分phần/phân 中trung 。 先tiên 總tổng 明minh 後hậu 別biệt 顯hiển 。 前tiền 中trung 作tác 清thanh 涼lương 法pháp 池trì 標tiêu 也dã 。 言ngôn 含hàm 法pháp 喻dụ 。 謂vị 如như 無vô 熱nhiệt 惱não 池trì 。 清thanh 淨tịnh 無vô 濁trược 。 下hạ 二nhị 句cú 釋thích 上thượng 句cú 。 如như 池trì 含hàm 於ư 德đức 水thủy 故cố 。 云vân 攝nhiếp 持trì 正Chánh 法Pháp 。 下hạ 句cú 以dĩ 四tứ 辨biện 才tài 出xuất 願nguyện 智trí 等đẳng 。 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 相tương 續tục 無vô 盡tận 。 究cứu 竟cánh 入nhập 於ư 一nhất 切thiết 智trí 海hải 。 名danh 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 如như 彼bỉ 大đại 池trì 流lưu 出xuất 四tứ 河hà 相tương 續tục 入nhập 海hải 。 二nhị 得đắc 清thanh 淨tịnh 下hạ 。 別biệt 顯hiển 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 廣quảng 攝nhiếp 持trì 正Chánh 法Pháp 。 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 大đại 悲bi 下hạ 。 廣quảng 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 今kim 初sơ 也dã 。 具cụ 十thập 總tổng 持trì 是thị 攝nhiếp 持trì 義nghĩa 。 十thập 持trì 為vi 體thể 十thập 辯biện 為vi 用dụng 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 寂tịch 障chướng 鑒giám 法pháp 名danh 淨tịnh 光quang 明minh 。 餘dư 九cửu 為vi 別biệt 。 初sơ 四tứ 即tức 四tứ 辯biện 才tài 。 四tứ 持trì 即tức 池trì 之chi 德đức 水thủy 。 四tứ 辯biện 即tức 池trì 之chi 四tứ 口khẩu 。 五ngũ 即tức 外ngoại 力lực 加gia 辯biện 。 智trí 水thủy 灌quán 心tâm 故cố 稱xưng 根căn 令linh 喜hỷ 。 此thử 即tức 得đắc 辯biện 之chi 緣duyên 。 六lục 即tức 內nội 力lực 自tự 證chứng 之chi 辯biện 。 謂vị 道đạo 契khế 內nội 心tâm 光quang 明minh 外ngoại 徹triệt 。 此thử 乃nãi 得đắc 辯biện 之chi 因nhân 也dã 。 七thất 同đồng 類loại 音âm 辯biện 此thử 約ước 順thuận 機cơ 。 八bát 訓huấn 釋thích 辯biện 。 此thử 約ước 窮cùng 法pháp 。 前tiền 四tứ 辯biện 中trung 但đãn 明minh 通thông 相tương/tướng 文văn 句cú 。 此thử 明minh 曲khúc 盡tận 其kỳ 源nguyên 。 義nghĩa 身thân 即tức 當đương 名danh 身thân 。 名danh 所sở 詮thuyên 故cố 。 體thể 是thị 名danh 境cảnh 義nghĩa 即tức 境cảnh 義nghĩa 。 梵Phạm 云vân 得đắc 種chủng 種chủng 名danh 身thân 故cố 。 九cửu 總tổng 顯hiển 深thâm 廣quảng 持trì 辯biện 無vô 邊biên 。 旋toàn 有hữu 入nhập 空không 旋toàn 空không 入nhập 有hữu 等đẳng 故cố 無vô 有hữu 邊biên 。 皆giai 言ngôn 無vô 盡tận 者giả 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 。 第đệ 二nhị 廣quảng 前tiền 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 中trung 。 文văn 分phần/phân 三tam 別biệt 。 初sơ 總tổng 明minh 三tam 業nghiệp 利lợi 生sanh 。 二nhị 假giả 使sử 下hạ 假giả 設thiết 深thâm 勝thắng 。 三tam 以dĩ 得đắc 一nhất 切thiết 下hạ 總tổng 釋thích 所sở 以dĩ 。 前tiền 二nhị 含hàm 於ư 四tứ 河hà 。 今kim 初sơ 即tức 大đại 悲bi 河hà 。 大đại 悲bi 堅kiên 固cố 。 標tiêu 其kỳ 體thể 也dã 。 悲bi 紹thiệu 佛Phật 種chủng 故cố 首thủ 明minh 之chi 。 普phổ 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 正chánh 明minh 不bất 斷đoạn 。 於ư 三tam 千thiên 下hạ 示thị 其kỳ 攝nhiếp 相tương/tướng 。 二nhị 假giả 設thiết 深thâm 勝thắng 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 即tức 為vi 三tam 河hà 。 一nhất 大đại 會hội 斷đoạn 疑nghi 。 明minh 問vấn 答đáp 成thành 就tựu 。 處xử 多đa 大đại 眾chúng 頓đốn 領lãnh 頓đốn 酬thù 。 由do 具cụ 諸chư 度Độ 故cố 。 即tức 波Ba 羅La 蜜Mật 河hà 。 二nhị 復phục 次thứ 下hạ 微vi 細tế 斷đoạn 疑nghi 。 前tiền 直trực 明minh 大đại 會hội 異dị 問vấn 能năng 答đáp 。 今kim 乃nãi 云vân 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 前tiền 大đại 會hội 。 多đa 劫kiếp 殊thù 問vấn 一nhất 念niệm 能năng 答đáp 。 不bất 怖bố 大đại 眾chúng 不bất 怯khiếp 文văn 義nghĩa 。 決quyết 斷đoán 揀giản 擇trạch 顯hiển 轉chuyển 超siêu 勝thắng 。 是thị 三tam 昧muội 力lực 。 即tức 三tam 昧muội 河hà 故cố 。 下hạ 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 三tam 昧muội 。 能năng 於ư 自tự 身thân 。 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 見kiến 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 亦diệc 見kiến 彼bỉ 佛Phật 。 所sở 有hữu 國quốc 土thổ 。 道Đạo 場Tràng 眾chúng 會hội 聽thính 法Pháp 。 乃nãi 至chí 云vân 。 其kỳ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 迫bách 隘ải 。
何hà 以dĩ 故cố 。 入nhập 不Bất 思Tư 議Nghị 三Tam 昧Muội 境cảnh 界giới 故cố 。 彼bỉ 約ước 聽thính 法Pháp 此thử 約ước 答đáp 問vấn 。 以dĩ 之chi 為vi 異dị 。 餘dư 義nghĩa 大đại 同đồng 。 此thử 約ước 圓viên 教giáo 普phổ 賢hiền 位vị 中trung 。 故cố 於ư 地địa 前tiền 有hữu 斯tư 自tự 在tại 。 非phi 三tam 乘thừa 中trung 得đắc 斯tư 作tác 用dụng 。 三tam 而nhi 作tác 是thị 念niệm 。 下hạ 周chu 遍biến 斷đoạn 疑nghi 。 上thượng 舉cử 毛mao 端đoan 多đa 眾chúng 猶do 有hữu 量lượng 故cố 。 今kim 明minh 一nhất 切thiết 眾chúng 各các 具cụ 多đa 言ngôn 。 悉tất 能năng 答đáp 故cố 。 即tức 願nguyện 智trí 河hà 。 願nguyện 智trí 相tương/tướng 導đạo 悲bi 救cứu 無vô 休hưu 。 故cố 云vân 作tác 念niệm 。 文văn 中trung 先tiên 顯hiển 多đa 眾chúng 。 後hậu 假giả 使sử 下hạ 復phục 顯hiển 多đa 言ngôn 。 第đệ 三tam 總tổng 釋thích 所sở 以dĩ 者giả 。 所sở 以dĩ 得đắc 此thử 四tứ 河hà 廣quảng 利lợi 者giả 。 略lược 舉cử 四tứ 因nhân 。 此thử 之chi 四tứ 因nhân 。 或hoặc 以dĩ 一nhất 因nhân 成thành 前tiền 四tứ 河hà 。 或hoặc 以dĩ 四tứ 因nhân 成thành 其kỳ 一nhất 河hà 。 一nhất 他tha 佛Phật 外ngoại 加gia 故cố 。 二nhị 自tự 藏tạng 離ly 礙ngại 故cố 。 三tam 所sở 照chiếu 法pháp 圓viên 故cố 。 四tứ 能năng 照chiếu 智trí 具cụ 故cố 。 或hoặc 各các 配phối 屬thuộc 一nhất 同đồng 體thể 悲bi 加gia 故cố 。 二nhị 見kiến 心tâm 性tánh 故cố 。 三tam 諸chư 度Độ 圓viên 故cố 。 四tứ 二nhị 智trí 滿mãn 故cố 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 勝thắng 進tiến 行hành 。 亦diệc 即tức 是thị 前tiền 四tứ 河hà 之chi 相tướng 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 牒điệp 自tự 分phần/phân 行hành 成thành 。 二nhị 能năng 自tự 下hạ 正chánh 顯hiển 勝thắng 進tiến 。 文văn 分phân 為vi 四tứ 。 一nhất 辯biện 四tứ 河hà 。 清thanh 淨tịnh 之chi 義nghĩa 。 二nhị 如như 於ư 此thử 下hạ 辯biện 四tứ 河hà 入nhập 海hải 無vô 能năng 障chướng 義nghĩa 。 於ư 多đa 界giới 中trung 化hóa 無vô 障chướng 故cố 。 三tam 佛Phật 子tử 下hạ 。 辯biện 此thử 四tứ 河hà 旋toàn 遶nhiễu 池trì 義nghĩa 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 下hạ 。 辨biện 累lũy 劫kiếp 入nhập 海hải 無vô 疲bì 厭yếm 義nghĩa 。 三tam 旋toàn 遶nhiễu 中trung 。 謂vị 成thành 就tựu 隨tùy 順thuận 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 智trí 為vi 先tiên 導đạo 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 四tứ 方phương 流lưu 注chú 。 入nhập 智trí 海hải 故cố 。 隨tùy 順thuận 即tức 是thị 旋toàn 遶nhiễu 之chi 義nghĩa 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 標tiêu 。 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 列liệt 釋thích 。 皆giai 上thượng 句cú 標tiêu 名danh 下hạ 句cú 釋thích 相tương/tướng 。 勒lặc 此thử 十thập 身thân 以dĩ 為vi 五ngũ 對đối 。 一nhất 證chứng 滅diệt 示thị 生sanh 對đối 。 二nhị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 對đối 。 三tam 非phi 實thật 非phi 虛hư 對đối 。 四tứ 不bất 遷thiên 不bất 壞hoại 對đối 。 五ngũ 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 對đối 。 束thúc 此thử 五ngũ 對đối 不bất 出xuất 體thể 用dụng 。 一nhất 一nhất 對đối 中trung 體thể 用dụng 對đối 辨biện 。 第đệ 一nhất 對đối 體thể 用dụng 自tự 體thể 。 第đệ 二nhị 對đối 體thể 用dụng 之chi 相tướng 。 第đệ 三tam 對đối 體thể 用dụng 之chi 力lực 。 第đệ 四tứ 對đối 體thể 用dụng 之chi 性tánh 。 第đệ 五ngũ 對đối 體thể 用dụng 之chi 德đức 。 今kim 初sơ 。 理lý 無vô 不bất 證chứng 名danh 入nhập 無vô 邊biên 法Pháp 界Giới 。 世thế 無vô 不bất 超siêu 名danh 為vi 非phi 趣thú 。 下hạ 釋thích 中trung 。 但đãn 釋thích 非phi 趣thú 者giả 。 謂vị 若nhược 入nhập 法Pháp 界Giới 必tất 滅diệt 世thế 間gian 。 若nhược 滅diệt 世thế 間gian 即tức 入nhập 法Pháp 界Giới 。 標tiêu 釋thích 相tương/tướng 成thành 。 此thử 即tức 體thể 之chi 自tự 體thể 也dã 。 二nhị 用dụng 無vô 不bất 遍biến 故cố 入nhập 無vô 邊biên 法Pháp 界Giới 。 隨tùy 類loại 受thọ 身thân 。 故cố 云vân 諸chư 趣thú 。 此thử 言ngôn 入nhập 者giả 應ưng 往vãng 之chi 入nhập 。 不bất 同đồng 上thượng 來lai 證chứng 入nhập 之chi 入nhập 。 釋thích 文văn 可khả 知tri 。 此thử 即tức 用dụng 之chi 自tự 體thể 也dã 。 第đệ 二nhị 對đối 。 初sơ 不bất 生sanh 身thân 。 即tức 前tiền 應ứng 用dụng 之chi 身thân 生sanh 而nhi 不bất 生sanh 。 言ngôn 住trụ 無vô 生sanh 平bình 等đẳng 。 法pháp 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 依y 體thể 起khởi 用dụng 。 用dụng 不bất 離ly 體thể 故cố 。 二nhị 體thể 之chi 與dữ 用dụng 平bình 等đẳng 無vô 生sanh 故cố 。 此thử 即tức 用dụng 之chi 相tướng 也dã 。 後hậu 不bất 滅diệt 身thân 。 即tức 前tiền 體thể 滅diệt 。 離ly 言ngôn 說thuyết 故cố 。 一nhất 因nhân 滅diệt 顯hiển 理lý 理lý 非phi 滅diệt 故cố 。 二nhị 寂tịch 滅diệt 之chi 理lý 離ly 滅diệt 相tương/tướng 故cố 。 此thử 即tức 體thể 之chi 相tướng 也dã 。 故cố 上thượng 體thể 滅diệt 現hiện 生sanh 之chi 身thân 。 即tức 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 為vi 相tương/tướng 。 第đệ 三tam 對đối 。 體thể 有hữu 何hà 力lực 得đắc 如như 實thật 理lý 。 離ly 世thế 俗tục 之chi 實thật 也dã 。 用dụng 有hữu 何hà 力lực 。 隨tùy 應ứng 而nhi 現hiện 。 不bất 同đồng 塵trần 也dã 。 第đệ 四tứ 對đối 。 用dụng 以dĩ 何hà 為vi 性tánh 。 隨tùy 流lưu 應ưng 而nhi 不bất 遷thiên 。 體thể 以dĩ 何hà 為vi 性tánh 。 即tức 法Pháp 界Giới 而nhi 無vô 壞hoại 。 第đệ 五ngũ 對đối 。 體thể 有hữu 何hà 德đức 。 過quá 去khứ 無vô 始thỉ 。 未vị 來lai 無vô 終chung 。 現hiện 在tại 非phi 有hữu 故cố 。 三tam 世thế 言ngôn 斷đoạn 用dụng 有hữu 何hà 德đức 。 體thể 即tức 無vô 相tướng 能năng 照chiếu 法pháp 相tướng 故cố 。 此thử 十thập 身thân 不bất 離ly 體thể 用dụng 。 用dụng 有hữu 聚tụ 義nghĩa 體thể 具cụ 體thể 依y 。 皆giai 得đắc 名danh 身thân 。 體thể 外ngoại 無vô 用dụng 用dụng 即tức 是thị 體thể 。 用dụng 外ngoại 無vô 體thể 體thể 即tức 是thị 用dụng 。 體thể 即tức 法pháp 性tánh 用dụng 即tức 智trí 應ưng 。 二nhị 既ký 不bất 二nhị 理lý 智trí 圓viên 融dung 。 唯duy 一nhất 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 之chi 身thân 。 隨tùy 相tương/tướng 顯hiển 十thập 以dĩ 表biểu 無vô 盡tận 。 一Nhất 乘Thừa 圓viên 融dung 地địa 前tiền 能năng 爾nhĩ 。 更cánh 有hữu 餘dư 義nghĩa 。 如như 十Thập 地Địa 離ly 世thế 間gian 品phẩm 明minh 。 此thử 略lược 舉cử 成thành 就tựu 隨tùy 順thuận 之chi 身thân 言ngôn 。 身thân 兼kiêm 語ngữ 意ý 也dã 。 四tứ 顯hiển 無vô 疲bì 厭yếm 。 謂vị 四tứ 河hà 入nhập 海hải 累lũy 劫kiếp 無vô 疲bì 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 盡tận 未vị 來lai 劫kiếp 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 入nhập 如Như 來Lai 海hải 。 不bất 生sanh 疲bì 厭yếm 。 是thị 以dĩ 廣quảng 顯hiển 與dữ 生sanh 為vi 歸quy 為vi 救cứu 等đẳng 。 文văn 中trung 先tiên 牒điệp 前tiền 所sở 成thành 之chi 身thân 。 為vi 益ích 他tha 之chi 本bổn 。 為vi 一nhất 切thiết 下hạ 正chánh 顯hiển 成thành 益ích 。 句cú 別biệt 有hữu 十thập 。 在tại 文văn 可khả 見kiến 。 十Thập 地Địa 又hựu 明minh 。 今kim 略lược 其kỳ 要yếu 。 俗tục 須tu 委ủy 示thị 。 故cố 名danh 為vi 燈đăng 。 真chân 但đãn 高cao 明minh 故cố 目mục 為vi 炬cự 。 甚thậm 深thâm 則tắc 能năng 所sở 不bất 二nhị 。 如như 光quang 合hợp 空không 為vi 照chiếu 為vi 明minh 。 但đãn 約ước 入nhập 地địa 示thị 德đức 為vi 異dị 。 第đệ 三tam 佛Phật 子tử 已dĩ 下hạ 結kết 歎thán 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 結kết 名danh 。 後hậu 菩Bồ 薩Tát 安an 住trụ 下hạ 歎thán 勝thắng 。 盡tận 法pháp 源nguyên 故cố 。 以dĩ 清thanh 涼lương 法Pháp 。 池trì 即tức 是thị 行hành 體thể 故cố 。 標tiêu 結kết 皆giai 舉cử 。 顯hiển 中trung 是thị 其kỳ 相tương/tướng 。 第đệ 十thập 真chân 實thật 行hạnh 文văn 三tam 。 同đồng 前tiền 初sơ 徵trưng 名danh 者giả 。 如như 本bổn 分phần/phân 釋thích 。 體thể 即tức 智Trí 度Độ 今kim 更cánh 略lược 釋thích 。 若nhược 約ước 二nhị 智trí 。 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 並tịnh 如như 行hành 能năng 說thuyết 。 如như 說thuyết 能năng 行hành 。 即tức 是thị 真chân 實thật 。 本bổn 業nghiệp 有hữu 三tam 。 一nhất 無vô 相tướng 智trí 即tức 。 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 二nhị 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 三tam 變biến 化hóa 智trí 。 皆giai 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 下hạ 文văn 云vân 。 入nhập 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 真chân 實thật 相tướng 。 即tức 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 智trí 。 知tri 眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 想tưởng 等đẳng 。 即tức 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 知tri 十Thập 力Lực 智trí 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 。 不bất 著trước 一nhất 切thiết 世Thế 間Gian 解Giải 。 眾chúng 生sanh 無vô 際tế 。 即tức 無vô 相tướng 智trí 。 我ngã 為vi 善thiện 變biến 化hóa 及cập 示thị 現hiện 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 神thần 通thông 。 即tức 變biến 化hóa 智trí 。 就tựu 釋thích 相tương/tướng 中trung 文văn 分phần/phân 三tam 別biệt 。 第đệ 一nhất 總tổng 顯hiển 名danh 體thể 。 二nhị 別biệt 顯hiển 行hành 相tương/tướng 。 三tam 結kết 住trụ 行hành 益ích 。 今kim 初sơ 。 初sơ 句cú 總tổng 標tiêu 。 後hậu 如như 說thuyết 下hạ 解giải 釋thích 。 謂vị 言ngôn 行hạnh 相tương/tướng 符phù 故cố 名danh 誠thành 諦đế 。 誠thành 實thật 審thẩm 諦đế 即tức 真chân 實thật 義nghĩa 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 先tiên 誓thệ 自tự 他tha 。 二nhị 利lợi 決quyết 志chí 具cụ 修tu 。 今kim 如như 昔tích 說thuyết 決quyết 能năng 行hành 之chi 。 亦diệc 如như 此thử 。 行hành 以dĩ 為vì 他tha 說thuyết 故cố 。 下hạ 文văn 云vân 我ngã 若nhược 先tiên 成thành 則tắc 違vi 本bổn 願nguyện 等đẳng 。 二nhị 約ước 現hiện 修tu 自tự 他tha 二nhị 行hành 如như 所sở 演diễn 說thuyết 。 決quyết 定định 能năng 行hành 。 非phi 數số 他tha 寶bảo 故cố 。 云vân 如như 說thuyết 能năng 行hành 。 亦diệc 如như 所sở 證chứng 宣tuyên 示thị 於ư 人nhân 。 不bất 昧muội 所sở 知tri 名danh 。 如như 行hành 能năng 說thuyết 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 學học 三tam 世thế 下hạ 。 別biệt 顯hiển 行hành 相tương/tướng 。 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 先tiên 標tiêu 章chương 後hậu 依y 章chương 別biệt 釋thích 。 今kim 初sơ 。 文văn 有hữu 五ngũ 句cú 。 一nhất 稱xưng 實thật 演diễn 法Pháp 師sư 子tử 吼hống 故cố 。 二nhị 深thâm 住trụ 實thật 相tướng 契khế 一nhất 性tánh 故cố 。 三tam 二nhị 利lợi 善thiện 根căn 等đẳng 同đồng 佛Phật 故cố 。 四tứ 得đắc 如như 說thuyết 行hành 同đồng 本bổn 誓thệ 故cố 。 五ngũ 學học 佛Phật 十Thập 力Lực 智trí 已dĩ 成thành 故cố 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 下hạ 。 依y 章chương 別biệt 釋thích 。 從tùng 後hậu 倒đảo 釋thích 即tức 分phần/phân 五ngũ 段đoạn 。 第đệ 一nhất 釋thích 智trí 慧tuệ 成thành 就tựu 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 顯hiển 所sở 成thành 十Thập 力Lực 。 言ngôn 時thời 非phi 時thời 者giả 。 垢cấu 淨tịnh 之chi 時thời 不bất 同đồng 。 化hóa 不bất 化hóa 時thời 別biệt 故cố 。 次thứ 而nhi 不bất 捨xả 下hạ 得đắc 果quả 不bất 捨xả 因nhân 。 後hậu 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 所sở 以dĩ 。 十Thập 力Lực 化hóa 生sanh 之chi 智trí 故cố 須tu 得đắc 之chi 。 令linh 物vật 清thanh 淨tịnh 故cố 須tu 不bất 捨xả 因nhân 行hành 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 復phục 生sanh 下hạ 。 釋thích 得đắc 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 無vô 二nhị 語ngữ 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 反phản 舉cử 違vi 誓thệ 自tự 誡giới 不bất 應ưng 。 次thứ 是thị 故cố 下hạ 順thuận 釋thích 。 要yếu 當đương 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 後hậu 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 所sở 由do 。 徵trưng 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 云vân 何hà 以dĩ 違vi 誓thệ 。 是thị 所sở 不bất 應ưng 。 二nhị 云vân 何hà 以dĩ 要yếu 須tu 。 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 釋thích 此thử 二nhị 徵trưng 即tức 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 初sơ 釋thích 前tiền 徵trưng 云vân 。 由do 先tiên 許hứa 故cố 不bất 與dữ 則tắc 違vi 先tiên 誓thệ 。 不bất 請thỉnh 強cường/cưỡng 許hứa 今kim 之chi 不bất 與dữ 豈khởi 是thị 所sở 應ưng 。 後hậu 是thị 故cố 下hạ 釋thích 第đệ 二nhị 徵trưng 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 道Đạo 。 必tất 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 不bất 爾nhĩ 豈khởi 得đắc 名danh 最tối 勝thắng 耶da 。 文văn 有hữu 六lục 句cú 。 當đương 句cú 自tự 釋thích 不bất 俟sĩ 繁phồn 文văn 。 第đệ 三tam 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 捨xả 下hạ 釋thích 同đồng 佛Phật 善thiện 根căn 。 本bổn 誓thệ 智trí 慧tuệ 皆giai 究cứu 竟cánh 故cố 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 標tiêu 德đức 成thành 滿mãn 。 二nhị 於ư 一nhất 切thiết 下hạ 別biệt 顯hiển 同đồng 相tương/tướng 。 一nhất 意ý 業nghiệp 智trí 慧tuệ 同đồng 。 二nhị 念niệm 念niệm 下hạ 身thân 業nghiệp 神thần 通thông 同đồng 。 第đệ 四tứ 此thử 菩Bồ 薩Tát 現hiện 無vô 量lượng 身thân 下hạ 。 釋thích 入nhập 佛Phật 種chủng 性tánh 。 於ư 中trung 二nhị 。 一nhất 約ước 身thân 明minh 入nhập 。 入nhập 世thế 無vô 依y 。 又hựu 身thân 中trung 現hiện 剎sát 皆giai 得đắc 性tánh 融dung 故cố 。 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 知tri 眾chúng 生sanh 下hạ 。 智trí 入nhập 種chủng 性tánh 。 於ư 中trung 二nhị 。 初sơ 入nhập 悲bi 種chủng 性tánh 。 知tri 根căn 善thiện 化hóa 故cố 。 二nhị 觀quán 諸chư 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 入nhập 智trí 種chủng 性tánh 窮cùng 實thật 相tướng 故cố 。 故cố 結kết 句cú 云vân 住trụ 一nhất 性tánh 無vô 二nhị 地địa 。 以dĩ 此thử 智trí 性tánh 導đạo 前tiền 悲bi 性tánh 。 成thành 無vô 住trụ 道đạo 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 無vô 二nhị 之chi 性tánh 。 文văn 中trung 初sơ 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 。 次thứ 得đắc 義nghĩa 身thân 下hạ 依y 實thật 了liễu 相tương/tướng 。 後hậu 智trí 慧tuệ 最tối 勝thắng 下hạ 性tánh 相tướng 無vô 二nhị 。 文văn 有hữu 三tam 句cú 。 初sơ 句cú 約ước 智trí 則tắc 雙song 照chiếu 性tánh 相tướng 。 次thứ 句cú 約ước 定định 動động 寂tịch 契khế 真chân 。 後hậu 句cú 釋thích 成thành 並tịnh 由do 住trụ 無vô 二nhị 性tánh 。 第đệ 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 諸chư 下hạ 釋thích 學học 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 真chân 實thật 語ngữ 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 。 眾chúng 生sanh 著trước 二nhị 不bất 能năng 悲bi 智trí 雙song 遊du 。 菩Bồ 薩Tát 即tức 寂tịch 修tu 悲bi 故cố 得đắc 不bất 二nhị 。 後hậu 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 下hạ 。 成thành 果quả 起khởi 用dụng 顯hiển 實thật 語ngữ 相tương/tướng 。 能năng 師sư 子tử 吼hống 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 故cố 。 結kết 云vân 知tri 實thật 相tướng 源nguyên 方phương 為vi 實thật 語ngữ 也dã 。 文văn 中trung 大đại 同đồng 十Thập 地Địa 窮cùng 佛Phật 所sở 得đắc 。 圓viên 融dung 教giáo 中trung 位vị 位vị 果quả 滿mãn 故cố 。 窮cùng 法pháp 實thật 相tướng 。 謂vị 如như 是thị 性tánh 相tướng 體thể 力lực 等đẳng 。 皆giai 盡tận 源nguyên 故cố 。 餘dư 句cú 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 下hạ 。 結kết 行hành 成thành 益ích 。 第đệ 三tam 結kết 名danh 並tịnh 如như 文văn 顯hiển 。 說thuyết 分phần/phân 已dĩ 竟cánh 。 大đại 文văn 第đệ 六lục 爾nhĩ 時thời 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 瑞thụy 證chứng 成thành 分phần/phân 。 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 一nhất 瑞thụy 證chứng 二nhị 人nhân 證chứng 前tiền 中trung 先tiên 此thử 會hội 。 後hậu 如như 此thử 下hạ 結kết 通thông 。 二nhị 復phục 以dĩ 下hạ 人nhân 證chứng 。 亦diệc 先tiên 此thử 界giới 。 十thập 住trụ 一nhất 萬vạn 此thử 云vân 十thập 萬vạn 。 表biểu 位vị 增tăng 故cố 。 前tiền 現hiện 瑞thụy 中trung 。 亦diệc 應ưng 云vân 十thập 方phương 各các 有hữu 十thập 萬vạn 。 文văn 無vô 者giả 略lược 。 餘dư 義nghĩa 已dĩ 見kiến 十thập 住trụ 之chi 末mạt 。 後hậu 佛Phật 子tử 我ngã 等đẳng 下hạ 結kết 通thông 。 第đệ 七thất 重trùng 頌tụng 分phần/phân 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 說thuyết 偈kệ 儀nghi 意ý 。 先tiên 彰chương 說thuyết 儀nghi 。 後hậu 欲dục 令linh 下hạ 說thuyết 意ý 。 意ý 有hữu 九cửu 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 別biệt 中trung 一nhất 淨tịnh 治trị 因nhân 性tánh 。 二nhị 不bất 退thoái 願nguyện 性tánh 。 三tam 行hành 性tánh 續tục 願nguyện 。 四tứ 以dĩ 真chân 性tánh 導đạo 行hành 。 五ngũ 上thượng 攝nhiếp 果quả 性tánh 。 六lục 開khai 已dĩ 修tu 性tánh 即tức 十thập 行hành 所sở 習tập 。 七thất 觀quán 所sở 化hóa 性tánh 。 八bát 照chiếu 當đương 果quả 性tánh 。 二nhị 正chánh 說thuyết 偈kệ 辭từ 。 總tổng 有hữu 一nhất 百bách 一nhất 頌tụng 。 大đại 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 之chi 一nhất 頌tụng 總tổng 申thân 歸quy 敬kính 。 次thứ 九cửu 十thập 六lục 頌tụng 正chánh 頌tụng 前tiền 文văn 。 三tam 有hữu 四tứ 頌tụng 結kết 歎thán 深thâm 廣quảng 。 今kim 初sơ 也dã 。 將tương 申thân 偈kệ 頌tụng 再tái 展triển 敬kính 心tâm 。 初sơ 四tứ 字tự 申thân 敬kính 。 十Thập 力Lực 下hạ 顯hiển 佛Phật 三tam 德đức 。 十Thập 力Lực 智trí 德đức 。 次thứ 句cú 斷đoạn 德đức 。 次thứ 句cú 恩ân 德đức 。 眾chúng 生sanh 為vi 境cảnh 故cố 。 末mạt 句cú 通thông 喻dụ 三tam 德đức 。 智trí 廣quảng 惑hoặc 淨tịnh 悲bi 深thâm 遠viễn 故cố 。 第đệ 二nhị 正chánh 頌tụng 前tiền 文văn 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 十thập 一nhất 偈kệ 頌tụng 前tiền 本bổn 分phần/phân 。 後hậu 八bát 十thập 五ngũ 偈kệ 頌tụng 前tiền 說thuyết 分phần/phân 。 然nhiên 十thập 住trụ 頌tụng 文văn 則tắc 舉cử 其kỳ 次thứ 第đệ 。 今kim 沒một 其kỳ 次thứ 第đệ 。 直trực 云vân 行hành 斯tư 道đạo 者giả 。 略lược 有hữu 四tứ 意ý 。 一nhất 前tiền 則tắc 約ước 位vị 始thỉ 終chung 行hành 布bố 而nhi 說thuyết 。 今kim 將tương 融dung 會hội 前tiền 說thuyết 令linh 無vô 始thỉ 終chung 。 欲dục 顯hiển 一nhất 位vị 之chi 中trung 具cụ 行hành 諸chư 行hành 。 一nhất 行hành 之chi 中trung 具cụ 一nhất 切thiết 故cố 。 二nhị 前tiền 約ước 別biệt 行hành 今kim 約ước 普phổ 行hành 。 普phổ 別biệt 無vô 礙ngại 二nhị 文văn 互hỗ 顯hiển 。 三tam 前tiền 約ước 同đồng 教giáo 今kim 約ước 別biệt 教giáo 。 同đồng 別biệt 無vô 礙ngại 為vi 一nhất 圓viên 教giáo 故cố 。 四tứ 前tiền 約ước 不bất 雜tạp 辯biện 才tài 。 此thử 約ước 任nhậm 放phóng 辯biện 才tài 說thuyết 不bất 待đãi 次thứ 。 言ngôn 辭từ 不bất 斷đoạn 故cố 。 又hựu 前tiền 多đa 約ước 因nhân 此thử 多đa 就tựu 果quả 。 或hoặc 廣quảng 略lược 綺ỷ 互hỗ 體thể 用dụng 更cánh 陳trần 。 總tổng 別biệt 遞đệ 明minh 互hỗ 相tương 影ảnh 發phát 。 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 深thâm 廣quảng 難nan 思tư 。 下hạ 文văn 雖tuy 依y 次thứ 第đệ 既ký 沒một 本bổn 名danh 。 一nhất 同đồng 離ly 世thế 間gian 圓viên 融dung 之chi 行hành 也dã 。 今kim 初sơ 亦diệc 可khả 。 總tổng 歎thán 行hành 深thâm 不bất 頌tụng 前tiền 文văn 。 頌tụng 亦diệc 無vô 失thất 。 今kim 頌tụng 本bổn 分phần/phân 曲khúc 分phân 為vi 二nhị 。 前tiền 四tứ 頌tụng 前tiền 學học 三tam 世thế 佛Phật 。 而nhi 修tu 行hành 故cố 。 後hậu 七thất 頌tụng 前tiền 行hành 體thể 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 三tam 別biệt 明minh 後hậu 一nhất 總tổng 說thuyết 。 各các 初sơ 三tam 句cú 辨biện 德đức 。 後hậu 句cú 結kết 德đức 。 所sở 行hành 下hạ 諸chư 文văn 行hành 斯tư 道đạo 言ngôn 。 皆giai 倣# 於ư 此thử 。 後hậu 七thất 頌tụng 行hành 體thể 中trung 。 然nhiên 文văn 旨chỉ 包bao 含hàm 略lược 為vi 二nhị 解giải 。 一nhất 頌tụng 行hành 體thể 。 二nhị 頌tụng 加gia 之chi 所sở 為vi 。 然nhiên 所sở 為vi 正chánh 為vi 十thập 行hành 。 義nghĩa 旨chỉ 不bất 殊thù 故cố 得đắc 同đồng 頌tụng 。 配phối 文văn 少thiểu 異dị 。 分phân 為vi 二nhị 解giải 。 先tiên 配phối 行hành 禮lễ 。 文văn 分phân 為vi 四tứ 。 初sơ 一nhất 頌tụng 總tổng 顯hiển 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 云vân 心tâm 無vô 分phân 別biệt 。 彼bỉ 無vô 動động 故cố 。 二nhị 一nhất 頌tụng 頌tụng 前tiền 。 與dữ 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 等đẳng 法Pháp 界Giới 有hữu 三tam 義nghĩa 。 所sở 有hữu 皆giai 明minh 了liễu 等đẳng 事sự 法Pháp 界Giới 。 次thứ 句cú 等đẳng 理lý 法Pháp 界Giới 。 此thử 二nhị 無vô 二nhị 等đẳng 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。 由do 此thử 等đẳng 故cố 能năng 破phá 惑hoặc 成thành 德đức 。 三tam 有hữu 二nhị 偈kệ 頌tụng 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 等đẳng 空không 五ngũ 義nghĩa 。 初sơ 偈kệ 顯hiển 二nhị 。 謂vị 空không 無vô 分phân 別biệt 而nhi 顯hiển 萬vạn 像tượng 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 入nhập 實thật 自tự 悟ngộ 。 則tắc 無vô 分phân 別biệt 。 不bất 礙ngại 分phân 別biệt 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 結kết 云vân 等đẳng 空không 。 由do 入nhập 法Pháp 界Giới 故cố 等đẳng 虛hư 空không 。 二nhị 界giới 相tương/tướng 成thành 故cố 舉cử 入nhập 法Pháp 界Giới 。 後hậu 偈kệ 顯hiển 三tam 義nghĩa 。 一nhất 等đẳng 空không 廣quảng 大đại 。 初sơ 二nhị 句cú 顯hiển 示thị 。 二nhị 等đẳng 空không 清thanh 淨tịnh 。 三tam 等đẳng 空không 不bất 可khả 壞hoại 。 第đệ 三tam 句cú 顯hiển 由do 等đẳng 虛hư 空không 。 是thị 勝thắng 寂tịch 靜tĩnh 名danh 曰viết 牟Mâu 尼Ni 。 四tứ 有hữu 三tam 偈kệ 。 頌tụng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 初sơ 偈kệ 總tổng 舉cử 自tự 分phân 之chi 行hành 。 後hậu 二nhị 即tức 勝thắng 進tiến 之chi 行hành 。 二nhị 以dĩ 此thử 文văn 頌tụng 加gia 所sở 為vi 。 雖tuy 開khai 合hợp 不bất 同đồng 依y 次thứ 不bất 亂loạn 。 初sơ 偈kệ 頌tụng 前tiền 為vi 增tăng 長trưởng 佛Phật 智trí 。 前tiền 半bán 所sở 觀quán 後hậu 半bán 能năng 觀quán 。 次thứ 偈kệ 頌tụng 深thâm 入nhập 法Pháp 界Giới 。 餘dư 如như 前tiền 釋thích 。 三tam 中trung 初sơ 句cú 頌tụng 了liễu 知tri 眾chúng 生sanh 界giới 。 次thứ 二nhị 句cú 頌tụng 所sở 入nhập 無vô 礙ngại 。 四tứ 中trung 頌tụng 所sở 行hành 無vô 障chướng 。 往vãng 諸chư 國quốc 土độ 則tắc 身thân 無vô 障chướng 。 說thuyết 法Pháp 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 自tự 行hành 無vô 障chướng 。 異dị 論luận 不bất 壞hoại 則tắc 外ngoại 無vô 障chướng 。 第đệ 五ngũ 偈kệ 頌tụng 得đắc 。 無vô 量lượng 方phương 便tiện 。 以dĩ 願nguyện 行hành 等đẳng 皆giai 善thiện 修tu 故cố 。 六lục 中trung 頌tụng 攝nhiếp 取thủ 一Nhất 切Thiết 智Trí 性tánh 。 無vô 邊biên 一nhất 切thiết 地địa 即tức 智trí 地địa 故cố 。 十Thập 地Địa 之chi 智trí 同đồng 佛Phật 智trí 故cố 。 歎thán 勝thắng 可khả 知tri 。 七thất 中trung 初sơ 句cú 頌tụng 覺giác 悟ngộ 一nhất 切thiết 法pháp 。 次thứ 句cú 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 隨tùy 宜nghi 摧tồi 伏phục 。 次thứ 句cú 即tức 持trì 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 第đệ 二nhị 遠viễn 離ly 下hạ 頌tụng 前tiền 說thuyết 分phần/phân 。 十thập 行hành 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 第đệ 一nhất 六lục 偈kệ 頌tụng 歡hoan 喜hỷ 行hành 。 文văn 分phần/phân 四tứ 別biệt 。 初sơ 一nhất 財tài 施thí 。 財tài 去khứ 慳san 過quá 安an 隱ẩn 他tha 故cố 。 次thứ 二nhị 偈kệ 無vô 畏úy 施thí 。 前tiền 偈kệ 修tu 因nhân 後hậu 偈kệ 得đắc 果quả 。 次thứ 二nhị 偈kệ 法Pháp 施thí 。 後hậu 一nhất 頌tụng 總tổng 結kết 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 。 言ngôn 百bách 福phước 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 四tứ 云vân 。 五ngũ 品phẩm 心tâm 修tu 十Thập 善Thiện 。 謂vị 下hạ 中trung 上thượng 上thượng 中trung 上thượng 上thượng 。 各các 十Thập 善Thiện 成thành 五ngũ 十thập 。 始thỉ 修tu 終chung 修tu 故cố 成thành 百bách 福phước 。 然nhiên 十Thập 善Thiện 之chi 中trung 。 不bất 殺sát 不bất 瞋sân 是thị 無vô 畏úy 施thí 。 不bất 盜đạo 不bất 貪tham 是thị 財tài 施thí 。 離ly 口khẩu 四tứ 過quá 。 不bất 婬dâm 不bất 癡si 是thị 法Pháp 施thí 。 故cố 具cụ 上thượng 三tam 施thí 成thành 百bách 福phước 果quả 。 第đệ 二nhị 智trí 地địa 下hạ 頌tụng 饒nhiêu 益ích 行hành 。 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 偈kệ 律luật 儀nghi 。 謂vị 有hữu 智trí 能năng 護hộ 心tâm 不bất 動động 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 律luật 儀nghi 。 次thứ 二nhị 攝nhiếp 善thiện 。 三tam 有hữu 一nhất 偈kệ 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 舉cử 處xứ 攝nhiếp 人nhân 。 後hậu 偈kệ 總tổng 結kết 三tam 聚tụ 。 第đệ 三tam 智trí 慧tuệ 下hạ 無vô 違vi 逆nghịch 行hành 。 四tứ 頌tụng 中trung 三tam 。 初sơ 一nhất 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 次thứ 二nhị 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 一nhất 引dẫn 他tha 勵lệ 己kỷ 以dĩ 策sách 修tu 。 二nhị 引dẫn 所sở 成thành 德đức 以dĩ 進tiến 道đạo 。 後hậu 一nhất 頌tụng 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。 遇ngộ 害hại 無vô 惱não 但đãn 增tăng 救cứu 心tâm 。 第đệ 四tứ 於ư 諸chư 下hạ 無vô 屈khuất 撓nạo 行hành 。 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 三tam 。 初sơ 二nhị 頌tụng 前tiền 攝nhiếp 善thiện 精tinh 進tấn 。 亦diệc 名danh 加gia 行hành 。 初sơ 半bán 偈kệ 。 即tức 頌tụng 第đệ 一nhất 精tinh 進tấn 等đẳng 十thập 句cú 。 次thứ 句cú 即tức 頌tụng 前tiền 離ly 過quá 十thập 句cú 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 前tiền 所sở 為vi 。 次thứ 一nhất 頌tụng 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 。 為vi 物vật 受thọ 苦khổ 心tâm 無vô 厭yếm 等đẳng 。 後hậu 二nhị 偈kệ 頌tụng 利lợi 樂lạc 精tinh 進tấn 。 第đệ 五ngũ 善thiện 解giải 下hạ 頌tụng 離ly 癡si 亂loạn 行hành 。 二nhị 頌tụng 中trung 三tam 初sơ 一nhất 頌tụng 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 於ư 中trung 前tiền 半bán 。 頌tụng 能năng 持trì 色sắc 法pháp 言ngôn 說thuyết 等đẳng 。 後hậu 半bán 通thông 頌tụng 前tiền 無vô 癡si 亂loạn 等đẳng 七thất 句cú 。 次thứ 半bán 偈kệ 頌tụng 引dẫn 生sanh 功công 德đức 。 禪thiền 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 真chân 實thật 智trí 慧tuệ 。 故cố 云vân 得đắc 究cứu 竟cánh 也dã 。 後hậu 半bán 偈kệ 頌tụng 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 中trung 。 我ngã 當đương 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 無vô 盡tận 地địa 也dã 。 第đệ 六lục 功công 德đức 下hạ 二nhị 頌tụng 。 頌tụng 善thiện 現hiện 行hành 。 第đệ 七thất 四tứ 偈kệ 頌tụng 無vô 著trước 行hành 。 對đối 前tiền 思tư 之chi 。 第đệ 八bát 安an 住trụ 下hạ 八bát 偈kệ 。 頌tụng 難nan 得đắc 行hành 分phần/phân 五ngũ 。 初sơ 一nhất 偈kệ 即tức 自tự 行hành 之chi 願nguyện 。 次thứ 四tứ 神thần 通thông 次thứ 一nhất 外ngoại 化hóa 。 次thứ 一nhất 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 後hậu 一nhất 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 若nhược 屬thuộc 經kinh 文văn 初sơ 四tứ 偈kệ 。 頌tụng 前tiền 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 得đắc 最tối 勝thắng 解giải 等đẳng 十thập 句cú 。 二nhị 無vô 量lượng 下hạ 三tam 偈kệ 。 頌tụng 自tự 行hành 成thành 益ích 。 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 頌tụng 前tiền 利lợi 他tha 不bất 捨xả 一nhất 眾chúng 生sanh 。 著trước 多đa 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 第đệ 九cửu 修tu 習tập 下hạ 六lục 頌tụng 。 頌tụng 善thiện 法Pháp 行hành 。 初sơ 一nhất 修tu 習tập 力lực 。 次thứ 一nhất 思tư 擇trạch 力lực 。 次thứ 二nhị 修tu 定định 通thông 。 次thứ 一nhất 報báo 得đắc 通thông 。 後hậu 一nhất 變biến 化hóa 通thông 。 若nhược 屬thuộc 經kinh 文văn 。 初sơ 偈kệ 頌tụng 釋thích 名danh 前tiền 半bán 。 攝nhiếp 持trì 正Chánh 法Pháp 。 後hậu 半bán 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 亦diệc 大đại 悲bi 河hà 。 次thứ 偈kệ 即tức 波Ba 羅La 蜜Mật 河hà 。 問vấn 答đáp 成thành 就tựu 。 次thứ 偈kệ 即tức 三tam 昧muội 河hà 。 前tiền 舉cử 三tam 昧muội 之chi 用dụng 。 此thử 約ước 三tam 昧muội 之chi 體thể 。 次thứ 一nhất 即tức 願nguyện 智trí 河hà 。 次thứ 一nhất 十thập 身thân 體thể 用dụng 。 後hậu 一nhất 即tức 示thị 現hiện 如Như 來Lai 自tự 在tại 。 第đệ 十thập 了liễu 達đạt 下hạ 四tứ 十thập 三tam 偈kệ 。 頌tụng 真chân 實thật 行hạnh 。 文văn 分phân 為vi 六lục 。 第đệ 一nhất 三tam 偈kệ 頌tụng 得đắc 十Thập 力Lực 。 二nhị 善thiện 守thủ 下hạ 三tam 偈kệ 。 頌tụng 得đắc 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 無vô 二nhị 語ngữ 。 初sơ 偈kệ 正chánh 明minh 。 依y 法Pháp 修tu 行hành 。 即tức 無vô 二nhị 語ngữ 。 餘dư 二nhị 偈kệ 頌tụng 我ngã 為vi 最tối 勝thắng 等đẳng 。 三tam 六lục 偈kệ 頌tụng 同đồng 佛Phật 善thiện 根căn 。 四tứ 法Pháp 界Giới 下hạ 十thập 一nhất 偈kệ 。 頌tụng 入nhập 佛Phật 種chủng 性tánh 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 三tam 偈kệ 頌tụng 身thân 入nhập 。 餘dư 頌tụng 意ý 入nhập 。 於ư 中trung 初sơ 四tứ 頌tụng 入nhập 悲bi 種chủng 性tánh 。 後hậu 智trí 眼nhãn 下hạ 四tứ 頌tụng 。 頌tụng 入nhập 智trí 種chủng 性tánh 。 五ngũ 成thành 就tựu 下hạ 十thập 八bát 偈kệ 。 頌tụng 學học 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 真chân 實thật 語ngữ 。 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 等đẳng 。 如như 文văn 思tư 之chi 。 六lục 一nhất 光quang 下hạ 二nhị 頌tụng 。 頌tụng 益ích 物vật 不bất 空không 。 第đệ 三tam 大đại 段đoạn 四tứ 偈kệ 結kết 歎thán 深thâm 廣quảng 。 文văn 顯hiển 可khả 知tri 。
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷Quyển 。 第Đệ 二Nhị 十Thập 三Tam
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ Quyển Đệ Nhị Thập Tam
❖
Phiên âm: 22/3/2016 ◊ Cập nhật: 22/3/2016
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển
唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn
第đệ 七thất 無vô 著trước 行hành 體thể 即tức 方phương 便tiện 。 依y 二nhị 方phương 便tiện 由do 迴hồi 向hướng 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 由do 拔bạt 濟tế 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 俱câu 無vô 住trụ 故cố 。 名danh 為vi 無vô 著trước 。 本bổn 業nghiệp 後hậu 四tứ 亦diệc 各các 有hữu 三tam 方phương 便tiện 。 三tam 者giả 一nhất 進tiến 趣thú 向hướng 果quả 。 二nhị 巧xảo 會hội 有hữu 無vô 。 三tam 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 捨xả 不bất 受thọ 。 初sơ 即tức 迴hồi 向hướng 。 二nhị 由do 巧xảo 會hội 故cố 方phương 能năng 拔bạt 濟tế 。 不bất 捨xả 不bất 受thọ 。 相tương/tướng 同đồng 般Bát 若Nhã 。 唯duy 識thức 唯duy 明minh 後hậu 得đắc 。 故cố 不bất 立lập 之chi 。 本bổn 業nghiệp 約ước 兼kiêm 正chánh 不bất 同đồng 不bất 妨phương 此thử 一nhất 。 三tam 皆giai 善thiện 巧xảo 故cố 俱câu 無vô 住trụ 著trước 。 則tắc 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 之chi 悲bi 智trí 。 即tức 二nhị 不bất 二nhị 之chi 一nhất 心tâm 。 是thị 無vô 著trước 也dã 。 有hữu 是thị 幻huyễn 有hữu 無vô 是thị 真chân 空không 。 幻huyễn 有hữu 是thị 不bất 有hữu 。 有hữu 故cố 即tức 真chân 空không 。 真chân 空không 是thị 不bất 空không 。 空không 故cố 即tức 幻huyễn 有hữu 。 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 故cố 名danh 巧xảo 會hội 。 如như 是thị 相tương/tướng 融dung 。 故cố 無vô 所sở 著trước 。 有hữu 能năng 起khởi 用dụng 空không 可khả 觀quán 察sát 。 故cố 皆giai 不bất 捨xả 。 若nhược 受thọ 有hữu 同đồng 凡phàm 夫phu 。 受thọ 無vô 同đồng 趣thú 證chứng 。 故cố 俱câu 不bất 受thọ 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 中trung 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 前tiền 明minh 自tự 分phần/phân 無vô 著trước 。 後hậu 明minh 勝thắng 進tiến 無vô 著trước 。 於ư 自tự 分phần/phân 中trung 已dĩ 含hàm 前tiền 說thuyết 。 二nhị 三tam 方phương 便tiện 在tại 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 唯duy 明minh 自tự 行hành 無vô 著trước 。 二nhị 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 所sở 由do 。 後hậu 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 下hạ 。 類loại 顯hiển 萬vạn 行hạnh 。 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 明minh 淨tịnh 境cảnh 無vô 著trước 。 後hậu 見kiến 不bất 淨tịnh 下hạ 。 染nhiễm 境cảnh 不bất 嫌hiềm 。 前tiền 中trung 三tam 。 一nhất 明minh 嚴nghiêm 剎sát 無vô 著trước 。 二nhị 往vãng 詣nghệ 下hạ 於ư 三Tam 寶Bảo 無vô 著trước 。 於ư 中trung 初sơ 敬kính 事sự 供cung 佛Phật 。 次thứ 如như 是thị 下hạ 顯hiển 供cung 所sở 為vi 。 後hậu 於ư 念niệm 念niệm 下hạ 。 別biệt 示thị 無vô 著trước 之chi 相tướng 。 義nghĩa 兼kiêm 三Tam 寶Bảo 及cập 自tự 進tiến 修tu 。 皆giai 無vô 所sở 著trước 。 言ngôn 念niệm 念niệm 者giả 顯hiển 速tốc 而nhi 且thả 多đa 。 三tam 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 長trường 時thời 無vô 著trước 。 二nhị 明minh 染nhiễm 境cảnh 不bất 嫌hiềm 。 唯duy 一nhất 句cú 者giả 染nhiễm 易dị 捨xả 故cố 。 第đệ 二nhị 徵trưng 釋thích 中trung 徵trưng 意ý 云vân 。 欣hân 淨tịnh 惡ác 穢uế 人nhân 之chi 常thường 情tình 。 菩Bồ 薩Tát 如như 何hà 不bất 嫌hiềm 不bất 著trước 。 釋thích 意ý 云vân 。 不bất 依y 佛Phật 慧tuệ 。 淨tịnh 穢uế 是thị 生sanh 順thuận 法pháp 而nhi 觀quán 二nhị 相tương/tướng 安an 在tại 。 故cố 云vân 如như 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 觀quán 察sát 故cố 。 佛Phật 法Pháp 即tức 法Pháp 界Giới 佛Phật 慧tuệ 也dã 。 第đệ 三tam 類loại 顯hiển 萬vạn 行hạnh 。 若nhược 自tự 若nhược 他tha 。 皆giai 無vô 所sở 著trước 。 於ư 中trung 初sơ 句cú 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 教giáo 化hóa 已dĩ 下hạ 廣quảng 列liệt 所sở 行hành 。 言ngôn 佛Phật 所sở 住trụ 者giả 。 即tức 聖thánh 天thiên 梵Phạm 等đẳng 。 餘dư 並tịnh 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 下hạ 。 勝thắng 進tiến 無vô 著trước 。 文văn 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 明minh 自tự 行hành 。 二nhị 得đắc 授thọ 記ký 已dĩ 下hạ 利lợi 他tha 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 觀quán 身thân 下hạ 。 結kết 行hành 成thành 滿mãn 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 先tiên 牒điệp 前tiền 自tự 分phần/phân 。 後hậu 於ư 佛Phật 法Pháp 下hạ 正chánh 顯hiển 勝thắng 進tiến 。 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 謂vị 了liễu 達đạt 教giáo 理lý 行hành 果quả 之chi 法pháp 故cố 。 別biệt 中trung 一nhất 了liễu 果quả 法pháp 。 謂vị 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 了liễu 理lý 法pháp 。 謂vị 證chứng 法pháp 毘tỳ 尼ni 。 毘tỳ 尼ni 梵Phạm 音âm 具cụ 云vân 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 此thử 稱xưng 為vi 滅diệt 。 若nhược 律luật 藏tạng 受thọ 名danh 義nghĩa 兼kiêm 調điều 伏phục 。 今kim 云vân 法pháp 滅diệt 通thông 四tứ 種chủng 法pháp 皆giai 有hữu 滅diệt 義nghĩa 。 謂vị 教giáo 詮thuyên 滅diệt 故cố 。 行hành 滅diệt 惑hoặc 故cố 。 果quả 證chứng 滅diệt 故cố 。 理lý 本bổn 寂tịch 滅diệt 故cố 。 今kim 文văn 上thượng 下hạ 既ký 有hữu 餘dư 三tam 故cố 。 此thử 滅diệt 者giả 即tức 理lý 滅diệt 也dã 。 又hựu 與dữ 證chứng 義nghĩa 相tương 應ứng 。 圓viên 融dung 教giáo 中trung 此thử 容dung 證chứng 故cố 。 三tam 住trụ 佛Phật 正chánh 教giáo 。 即tức 了liễu 教giáo 法pháp 如như 所sở 教giáo 住trụ 故cố 。 四tứ 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 下hạ 。 皆giai 行hành 法pháp 也dã 。 三tam 句cú 隨tùy 相tương/tướng 行hành 。 行hành 即tức 萬vạn 行hạnh 。 心tâm 謂vị 四Tứ 等Đẳng 。 解giải 脫thoát 即tức 諸chư 解giải 脫thoát 門môn 。 次thứ 二nhị 句cú 無vô 相tướng 行hành 住trụ 處xứ 。 即tức 前tiền 教giáo 理lý 及cập 果quả 。 所sở 行hành 即tức 前tiền 萬vạn 行hạnh 等đẳng 。 皆giai 無vô 染nhiễm 著trước 也dã 。 由do 此thử 故cố 能năng 。 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 堪kham 受thọ 記ký 別biệt 。 第đệ 二nhị 大đại 悲bi 利lợi 他tha 中trung 二nhị 。 先tiên 增tăng 長trưởng 大đại 悲bi 。 後hậu 要yếu 心tâm 拔bạt 濟tế 。 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 觀quán 其kỳ 所sở 悲bi 後hậu 增tăng 悲bi 無vô 著trước 。 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 觀quán 迷mê 四Tứ 諦Đế 故cố 入nhập 於ư 險hiểm 道đạo 。 後hậu 觀quán 迷mê 勝thắng 義nghĩa 故cố 入nhập 於ư 險hiểm 道đạo 。 今kim 初sơ 也dã 。 初sơ 二nhị 句cú 標tiêu 起khởi 念niệm 時thời 。 凡phàm 夫phu 已dĩ 下hạ 辨biện 所sở 念niệm 境cảnh 。 有hữu 十thập 三tam 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 謂vị 迷mê 於ư 四Tứ 諦Đế 。 皆giai 曰viết 愚ngu 癡si 。 別biệt 中trung 前tiền 五ngũ 彰chương 迷mê 後hậu 七thất 顯hiển 過quá 。 前tiền 中trung 一nhất 不bất 知tri 苦Khổ 諦Đế 。 二nhị 不bất 見kiến 集tập 過quá 三tam 不bất 信tín 性tánh 本bổn 寂tịch 滅diệt 。 四tứ 五ngũ 不bất 能năng 修tu 道Đạo 。 一nhất 解giải 二nhị 行hành 。 後hậu 七thất 顯hiển 過quá 。 一nhất 不bất 見kiến 集tập 過quá 故cố 。 頑ngoan 嚚ngân 貪tham 著trước 即tức 癡si 愛ái 也dã 。 二nhị 由do 貪tham 愛ái 故cố 。 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 次thứ 不bất 求cầu 見kiến 下hạ 四tứ 句cú 。 釋thích 不bất 修tu 道Đạo 。 初sơ 三tam 缺khuyết 道đạo 緣duyên 。 四tứ 由do 不bất 信tín 故cố 迷mê 正Chánh 道Đạo 失thất 本bổn 解giải 。 以dĩ 邪tà 為vi 正chánh 。 名danh 為vi 錯thác 誤ngộ 。 後hậu 一nhất 由do 前tiền 不bất 修tu 故cố 入nhập 險hiểm 失thất 滅diệt 。 上thượng 一nhất 向hướng 是thị 凡phàm 。 二nhị 不bất 敬kính 下hạ 明minh 迷mê 勝thắng 義nghĩa 故cố 入nhập 於ư 險hiểm 道đạo 。 通thông 於ư 凡phàm 小tiểu 。 初sơ 二nhị 句cú 離ly 勝thắng 緣duyên 。 次thứ 二nhị 句cú 缺khuyết 勝thắng 因nhân 。 三tam 有hữu 生sanh 空không 皆giai 為vi 住trú 處xứ 。 怖bố 法pháp 空không 者giả 謂vị 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 故cố 大đại 般Bát 若Nhã 諸chư 會hội 之chi 末mạt 。 善thiện 現hiện 皆giai 愍mẫn 眾chúng 生sanh 怖bố 畏úy 法pháp 空không 。 而nhi 興hưng 問vấn 言ngôn 。 云vân 何hà 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 悟ngộ 諸chư 法pháp 空không 。
佛Phật 言ngôn 。
非phi 先tiên 有hữu 法pháp 後hậu 說thuyết 為vi 無vô 。 既ký 非phi 先tiên 有hữu 後hậu 亦diệc 非phi 無vô 。 自tự 性tánh 常thường 空không 。 勿vật 生sanh 驚kinh 怖bố 。 遠viễn 離ly 已dĩ 下hạ 覆phú 疏sớ/sơ 上thượng 義nghĩa 。 由do 著trước 處xứ 怖bố 空không 故cố 。 遠viễn 正chánh 住trụ 邪tà 捨xả 夷di 入nhập 險hiểm 。 由do 離ly 勝thắng 緣duyên 故cố 。 背bối/bội 佛Phật 隨tùy 魔ma 執chấp 有hữu 不bất 捨xả 。 魔ma 樂nhạo 生sanh 死tử 佛Phật 住trụ 空không 故cố 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 增tăng 長trưởng 悲bi 心tâm 。 結kết 成thành 無vô 著trước 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 爾nhĩ 時thời 下hạ 要yếu 心tâm 拔bạt 濟tế 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 長trường/trưởng 劫kiếp 隨tùy 逐trục 。 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 先tiên 起khởi 行hành 。 後hậu 乃nãi 至chí 下hạ 顯hiển 無vô 著trước 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 心tâm 無vô 疲bì 厭yếm 。 以dĩ 無vô 著trước 故cố 即tức 。 大đại 悲bi 堅kiên 固cố 。 不bất 以dĩ 難nan 化hóa 而nhi 厭yếm 捨xả 之chi 。 後hậu 又hựu 以dĩ 下hạ 明minh 。 其kỳ 心tâm 廣quảng 大đại 。 謂vị 一nhất 毛mao 量lượng 處xứ 化hóa 多đa 眾chúng 生sanh 。 法Pháp 界Giới 皆giai 爾nhĩ 。 是thị 為vi 廣quảng 大đại 。 二nhị 顯hiển 無vô 著trước 中trung 三tam 。 初sơ 舉cử 少thiểu 況huống 多đa 。 次thứ 於ư 一nhất 一nhất 下hạ 廣quảng 顯hiển 無vô 著trước 。 後hậu 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 所sở 以dĩ 。 所sở 以dĩ 不bất 著trước 者giả 。 後hậu 釋thích 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 稱xưng 深thâm 無vô 相tướng 而nhi 興hưng 念niệm 故cố 。 二nhị 廣quảng 遍biến 虛hư 空không 起khởi 加gia 行hành 故cố 。 前tiền 中trung 無vô 相tướng 難nạn/nan 明minh 寄ký 以dĩ 喻dụ 顯hiển 。 然nhiên 此thử 諸chư 喻dụ 通thông 喻dụ 諸chư 法pháp 。 如như 下hạ 本bổn 品phẩm 。 今kim 取thủ 義nghĩa 便tiện 各các 舉cử 其kỳ 一nhất 。 則tắc 明minh 前tiền 所sở 見kiến 皆giai 無vô 相tương/tướng 也dã 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 觀quán 事sự 法Pháp 界Giới 。 從tùng 緣duyên 如như 幻huyễn 。 無vô 實thật 體thể 故cố 。 是thị 以dĩ 不bất 著trước 。 餘dư 句cú 為vi 別biệt 。 一nhất 佛Phật 隨tùy 機cơ 現hiện 。 如như 影ảnh 隨tùy 質chất 故cố 。 又hựu 現hiện 心tâm 水thủy 故cố 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 行hành 想tưởng 念niệm 生sanh 故cố 。 未vị 大đại 覺giác 故cố 。 三tam 緣duyên 成thành 之chi 聲thanh 故cố 。 隨tùy 感cảm 有hữu 說thuyết 故cố 。 餘dư 句cú 經kinh 文văn 自tự 釋thích 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 實thật 際tế 者giả 總tổng 結kết 也dã 。 又hựu 前tiền 明minh 法Pháp 界Giới 如như 幻huyễn 。 即tức 體thể 從tùng 緣duyên 。 後hậu 結kết 一nhất 切thiết 法pháp 如như 實thật 際tế 。 即tức 事sự 而nhi 寂tịch 。 世thế 人nhân 皆giai 謂vị 實thật 際tế 不bất 變biến 。 而nhi 謂vị 諸chư 法pháp 無vô 常thường 。 以dĩ 其kỳ 所sở 知tri 喻dụ 所sở 不bất 知tri 。 故cố 置trí 如như 言ngôn 。 理lý 實thật 圓viên 融dung 。 世thế 間gian 之chi 相tướng 。 即tức 是thị 常thường 住trụ 。 然nhiên 古cổ 德đức 以dĩ 後hậu 七thất 喻dụ 展triển 轉chuyển 釋thích 疑nghi 。 一nhất 疑nghi 云vân 。 世thế 間gian 幻huyễn 火hỏa 不bất 成thành 燒thiêu 用dụng 。 佛Phật 現hiện 益ích 物vật 豈khởi 同đồng 幻huyễn 耶da 。 釋thích 云vân 如như 影ảnh 。 亦diệc 有hữu 應ưng 質chất 蔭ấm 覆phú 等đẳng 義nghĩa 。 豈khởi 是thị 實thật 耶da 。 然nhiên 諸chư 法pháp 喻dụ 各các 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 緣duyên 成thành 義nghĩa 。 二nhị 無vô 實thật 義nghĩa 。 三tam 有hữu 用dụng 義nghĩa 。 意ý 取thủ 無vô 實thật 故cố 不bất 著trước 也dã 。 二nhị 疑nghi 云vân 。 若nhược 佛Phật 如như 影ảnh 菩Bồ 薩Tát 何hà 以dĩ 起khởi 行hành 。 往vãng 求cầu 因nhân 既ký 不bất 虛hư 果quả 寧ninh 非phi 實thật 。 釋thích 云vân 如như 夢mộng 。 夢mộng 亦diệc 三tam 義nghĩa 。 無vô 體thể 現hiện 實thật 與dữ 覺giác 為vi 緣duyên 。 謂vị 有hữu 夢mộng 走tẩu 而nhi 驚kinh 覺giác 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 起khởi 行hành 亦diệc 爾nhĩ 。 證chứng 理lý 故cố 空không 無vô 明minh 未vị 盡tận 故cố 似tự 實thật 。 能năng 與dữ 佛Phật 果Quả 為vi 緣duyên 勤cần 勇dũng 不bất 已dĩ 。 豁hoát 然nhiên 覺giác 悟ngộ 。 如như 夢mộng 渡độ 河hà 。 三tam 疑nghi 云vân 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 行hành 如như 夢mộng 者giả 。 何hà 以dĩ 經kinh 說thuyết 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 此thử 是thị 二Nhị 乘Thừa 行hành 。 釋thích 云vân 如như 響hưởng 。 緣duyên 成thành 無vô 本bổn 稱xưng 聲thanh 。 大đại 小tiểu 聖thánh 教giáo 亦diệc 爾nhĩ 。 機cơ 感cảm 無vô 本bổn 隨tùy 機cơ 異dị 聞văn 。 四tứ 疑nghi 云vân 。 果quả 行hành 可khả 然nhiên 世thế 間gian 未vị 悟ngộ 。 此thử 應ưng 是thị 實thật 。 釋thích 云vân 如như 化hóa 。 心tâm 業nghiệp 神thần 力lực 所sở 持trì 。 無vô 實thật 有hữu 用dụng 。 五ngũ 疑nghi 云vân 。 若nhược 皆giai 如như 化hóa 何hà 有hữu 差sai 別biệt 之chi 身thân 。 釋thích 云vân 如như 幻huyễn 。 六lục 疑nghi 云vân 身thân 若nhược 如như 幻huyễn 何hà 有hữu 報báo 類loại 不bất 同đồng 。 釋thích 云vân 如như 心tâm 。 此thử 二nhị 三tam 義nghĩa 如như 前tiền 影ảnh 說thuyết 。 七thất 總tổng 結kết 可khả 知tri 。 上thượng 來lai 古cổ 德đức 之chi 釋thích 。 既ký 二nhị 經kinh 小tiểu 異dị 略lược 加gia 添# 改cải 。 然nhiên 其kỳ 所sở 解giải 似tự 過quá 穿xuyên 鑿tạc 。 亦diệc 是thị 一nhất 塗đồ 。 二nhị 又hựu 作tác 下hạ 遍biến 周chu 虛hư 空không 起khởi 加gia 行hành 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 著trước 。 初sơ 明minh 處xứ 廣quảng 。 念niệm 念niệm 明minh 達đạt 彰chương 其kỳ 解giải 廣quảng 。 正chánh 念niệm 現hiện 前tiền 。 是thị 不bất 著trước 因nhân 。 第đệ 三tam 結kết 行hành 成thành 滿mãn 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 結kết 自tự 行hành 成thành 。 二nhị 為vi 化hóa 下hạ 結kết 利lợi 他tha 行hành 成thành 。
三tam 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 雙song 結kết 二nhị 行hành 成thành 就tựu 。 利lợi 他tha 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 顯hiển 教giáo 化hóa 無vô 疲bì 。 次thứ 無vô 疲bì 厭yếm 故cố 下hạ 。 別biệt 示thị 無vô 厭yếm 之chi 相tướng 。 其kỳ 中trung 施thi 設thiết 者giả 。 隨tùy 方phương 儀nghi 式thức 異dị 故cố 。 和hòa 合hợp 者giả 善thiện 惡ác 緣duyên 會hội 故cố 餘dư 可khả 知tri 。 後hậu 不bất 令linh 下hạ 結kết 成thành 無vô 著trước 。 三tam 徵trưng 釋thích 雙song 結kết 可khả 知tri 。 第đệ 八bát 難nạn 得đắc 行hành 體thể 即tức 是thị 願nguyện 。 就tựu 釋thích 相tương/tướng 中trung 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 前tiền 明minh 自tự 分phần/phân 行hành 。 後hậu 明minh 勝thắng 進tiến 行hành 。 然nhiên 此thử 二nhị 行hành 。 各các 攝nhiếp 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 之chi 願nguyện 。 略lược 無vô 神thần 通thông 。 今kim 初sơ 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 明minh 自tự 行hành 次thứ 辨biện 利lợi 他tha 。 第đệ 三tam 雙song 結kết 二nhị 行hành 動động 寂tịch 無vô 礙ngại 。 第đệ 四tứ 雙song 非phi 二nhị 行hành 拂phất 迹tích 入nhập 玄huyền 。 初sơ 中trung 分phần/phân 三tam 。 一nhất 明minh 修tu 成thành 善thiện 根căn 。 二nhị 顯hiển 善thiện 根căn 行hành 相tương/tướng 。 三tam 行hành 成thành 利lợi 益ích 。 今kim 初sơ 也dã 。 斯tư 即tức 起khởi 行hành 所sở 依y 。 善thiện 謂vị 順thuận 理lý 益ích 物vật 。 根căn 謂vị 增tăng 上thượng 生sanh 長trưởng 。 獲hoạch 之chi 在tại 己kỷ 故cố 名danh 成thành 就tựu 。 文văn 有hữu 十thập 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 總tổng 具cụ 後hậu 九cửu 受thọ 難nan 得đắc 名danh 。 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 顯hiển 善thiện 根căn 行hành 相tương/tướng 。 亦diệc 有hữu 十thập 句cú 。 如như 次thứ 對đối 前tiền 。 謂vị 由do 得đắc 最tối 勝thắng 解giải 。 故cố 受thọ 難nan 得đắc 名danh 等đẳng 。 亦diệc 可khả 。 有hữu 難nan 得đắc 根căn 能năng 有hữu 勝thắng 解giải 。 又hựu 亦diệc 以dĩ 後hậu 一nhất 行hành 成thành 前tiền 十Thập 善Thiện 。 隨tùy 前tiền 一nhất 善thiện 具cụ 後hậu 十thập 行hành 。 而nhi 別biệt 配phối 分phân 明minh 。 三tam 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 行hành 成thành 利lợi 益ích 。 文văn 中trung 先tiên 結kết 前tiền 後hậu 。 於ư 念niệm 念niệm 下hạ 顯hiển 益ích 。 於ư 中trung 初sơ 自tự 益ích 。 能năng 轉chuyển 生sanh 死tử 成thành 大đại 智trí 益ích 。 不bất 捨xả 大đại 願nguyện 成thành 大đại 悲bi 益ích 。 若nhược 有hữu 已dĩ 下hạ 顯hiển 能năng 益ích 他tha 。 由do 前tiền 自tự 行hành 成thành 此thử 能năng 益ích 。 夫phu 正chánh 利lợi 他tha 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 辨biện 利lợi 他tha 行hành 。 文văn 分phân 為vi 三tam 。 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 。 今kim 初sơ 。 謂vị 有hữu 大đại 智trí 故cố 了liễu 眾chúng 生sanh 非phi 有hữu 。 則tắc 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 有hữu 大đại 悲bi 故cố 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 界giới 。 則tắc 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 大đại 悲bi 般Bát 若Nhã 互hỗ 相tương 輔phụ 翼dực 。 成thành 無vô 住trụ 道đạo 。 二nhị 喻dụ 中trung 。 初sơ 句cú 喻dụ 能năng 化hóa 人nhân 。 次thứ 三tam 句cú 喻dụ 悲bi 智trí 不bất 住trụ 之chi 行hành 相tương/tướng 。 後hậu 而nhi 能năng 下hạ 三tam 句cú 。 喻dụ 不bất 住trụ 之chi 功công 能năng 。 初sơ 二nhị 句cú 正chánh 喻dụ 功công 能năng 。 以dĩ 往vãng 返phản 不bất 息tức 一nhất 句cú 。 結kết 能năng 度độ 所sở 以dĩ 。 三tam 法pháp 合hợp 中trung 二nhị 。 先tiên 正chánh 合hợp 後hậu 徵trưng 釋thích 。 前tiền 中trung 具cụ 合hợp 三tam 段đoạn 。 生sanh 死tử 即tức 此thử 岸ngạn 。 涅Niết 槃Bàn 合hợp 彼bỉ 岸ngạn 。 合hợp 上thượng 中trung 流lưu 。 亦diệc 言ngôn 生sanh 死tử 者giả 。 以dĩ 發phát 心tâm 之chi 後hậu 成thành 佛Phật 之chi 前tiền 。 十Thập 地Địa 三tam 賢hiền 尚thượng 居cư 二nhị 死tử 。 是thị 以dĩ 中trung 流lưu 即tức 是thị 生sanh 死tử 。 故cố 云vân 生sanh 死tử 中trung 流lưu 。 非phi 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 之chi 中trung 間gian 。 名danh 生sanh 死tử 中trung 也dã 。 文văn 旨chỉ 顯hiển 然nhiên 。 晉tấn 譯dịch 失thất 旨chỉ 不bất 應ưng 廣quảng 引dẫn 。 有hữu 以dĩ 煩phiền 惱não 為vi 中trung 流lưu 。 約ước 其kỳ 漂phiêu 溺nịch 從tùng 因nhân 說thuyết 也dã 。 有hữu 以dĩ 聖thánh 賢hiền 為vi 中trung 流lưu 約ước 受thọ 生sanh 死tử 之chi 人nhân 也dã 。 有hữu 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 中trung 流lưu 約ước 觀quán 行hành 說thuyết 並tịnh 不bất 應ưng 住trụ 。 安an 隱ẩn 已dĩ 下hạ 涅Niết 槃Bàn 之chi 德đức 。 常thường 故cố 安an 隱ẩn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 無vô 畏úy 。 我ngã 故cố 無vô 憂ưu 淨tịnh 則tắc 無vô 惱não 。 亦diệc 不bất 已dĩ 下hạ 廣quảng 明minh 以dĩ 智trí 導đạo 悲bi 。 合hợp 前tiền 往vãng 返phản 無vô 休hưu 息tức 義nghĩa 。 謂vị 由do 不bất 住trụ 著trước 故cố 。 所sở 以dĩ 往vãng 返phản 運vận 濟tế 無vô 休hưu 。 及cập 顯hiển 法pháp 中trung 非phi 有hữu 不bất 捨xả 之chi 義nghĩa 。 謂vị 非phi 唯duy 悲bi 故cố 不bất 捨xả 。 亦diệc 由do 了liễu 其kỳ 非phi 有hữu 無vô 可khả 捨xả 故cố 。 則tắc 終chung 日nhật 度độ 而nhi 無vô 度độ 也dã 。 初sơ 句cú 總tổng 明minh 。 不bất 捨xả 下hạ 別biệt 有hữu 五ngũ 對đối 十thập 句cú 。 初sơ 一nhất 多đa 對đối 。 已dĩ 化hóa 未vị 化hóa 俱câu 有hữu 捨xả 著trước 二nhị 義nghĩa 思tư 之chi 。 二nhị 增tăng 減giảm 對đối 。 化hóa 之chi 成thành 道Đạo 生sanh 界giới 不bất 減giảm 。 不bất 從tùng 化hóa 者giả 生sanh 界giới 不bất 增tăng 。 此thử 約ước 多đa 人nhân 相tương 望vọng 。 三tam 約ước 一nhất 人nhân 。 果quả 起khởi 不bất 生sanh 惑hoặc 盡tận 非phi 滅diệt 。 四tứ 謂vị 空không 為vi 盡tận 謂vị 有hữu 為vi 長trường/trưởng 。 五ngũ 一nhất 對đối 總tổng 結kết 。 四tứ 對đối 不bất 亡vong 並tịnh 名danh 為vi 二nhị 。 今kim 無vô 分phân 別biệt 契khế 本bổn 不bất 二nhị 。 第đệ 二nhị 徵trưng 釋thích 中trung 文văn 有hữu 兩lưỡng 番phiên 。 前tiền 番phiên 正chánh 徵trưng 不bất 著trước 。 後hậu 番phiên 重trọng/trùng 徵trưng 前tiền 義nghĩa 。 今kim 初sơ 也dã 。 先tiên 徵trưng 意ý 云vân 。 現hiện 化hóa 眾chúng 生sanh 。 有hữu 增tăng 有hữu 減giảm 。 而nhi 言ngôn 不bất 著trước 。 其kỳ 故cố 何hà 耶da 。 釋thích 意ý 云vân 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 深thâm 觀quán 生sanh 界giới 。 同đồng 於ư 法Pháp 界Giới 。 無vô 增tăng 等đẳng 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 著trước 文văn 中trung 。 初sơ 二nhị 句cú 總tổng 。 上thượng 句cú 是thị 不bất 異dị 義nghĩa 故cố 云vân 如như 也dã 。 下hạ 句cú 是thị 相tương/tướng 即tức 義nghĩa 故cố 云vân 無vô 二nhị 。 後hậu 無vô 二nhị 法pháp 中trung 下hạ 。 別biệt 彰chương 無vô 二nhị 之chi 相tướng 。 即tức 屬thuộc 對đối 上thượng 文văn 。 無vô 取thủ 依y 著trước 釋thích 不bất 分phân 別biệt 。 餘dư 文văn 相tương/tướng 顯hiển 。 此thử 文văn 昭chiêu 著trước 。 而nhi 末mạt 學học 之chi 徒đồ 。 但đãn 謂vị 一nhất 分phần/phân 眾chúng 生sanh 不bất 成thành 佛Phật 。 故cố 名danh 不bất 減giảm 生sanh 界giới 。 深thâm 可khả 悲bi 哉tai 。 第đệ 二nhị 番phiên 重trọng/trùng 徵trưng 意ý 云vân 。 何hà 以dĩ 生sanh 界giới 即tức 同đồng 法Pháp 界Giới 。 釋thích 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 同đồng 法Pháp 界Giới 。 豈khởi 獨độc 眾chúng 生sanh 而nhi 不bất 同đồng 也dã 。 第đệ 三tam 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 下hạ 。 雙song 結kết 二nhị 行hành 動động 寂tịch 無vô 礙ngại 。 亦diệc 名danh 無vô 盡tận 心tâm 行hành 。 有hữu 法pháp 喻dụ 合hợp 。 法pháp 中trung 十thập 句cú 。 初sơ 二nhị 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 。 既ký 方phương 便tiện 深thâm 入nhập 故cố 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 。 住trụ 於ư 下hạ 餘dư 有hữu 八bát 對đối 。 正chánh 顯hiển 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 約ước 起khởi 行hành 之chi 身thân 。 二nhị 了liễu 法pháp 藥dược 。 三tam 識thức 根căn 緣duyên 。 四tứ 遊du 佛Phật 剎sát 。 五ngũ 達đạt 佛Phật 法Pháp 。 六lục 深thâm 契khế 離ly 言ngôn 不bất 捨xả 言ngôn 說thuyết 。 七thất 無vô 求cầu 離ly 欲dục 而nhi 萬vạn 行hạnh 爰viên 修tu 。 前tiền 七thất 明minh 即tức 寂tịch 之chi 用dụng 。 八bát 常thường 勤cần 下hạ 一nhất 對đối 。 明minh 即tức 用dụng 之chi 寂tịch 。 亦diệc 通thông 顯hiển 所sở 由do 由do 勤cần 修tu 故cố 。 涉thiệp 權quyền 入nhập 法Pháp 界Giới 故cố 常thường 寂tịch 。 二nhị 喻dụ 中trung 。 木mộc 喻dụ 法Pháp 界Giới 火hỏa 喻dụ 所sở 成thành 身thân 智trí 。 火hỏa 事sự 喻dụ 悲bi 化hóa 。 無vô 邊biên 本bổn 火hỏa 不bất 滅diệt 喻dụ 身thân 智trí 常thường 湛trạm 。 三tam 合hợp 可khả 知tri 。 第đệ 四tứ 非phi 究cứu 竟cánh 下hạ 雙song 非phi 二nhị 行hành 拂phất 迹tích 入nhập 玄huyền 者giả 。 然nhiên 初sơ 自tự 行hành 。 云vân 能năng 轉chuyển 生sanh 死tử 而nhi 不bất 捨xả 大đại 願nguyện 。 已dĩ 有hữu 權quyền 實thật 雙song 行hành 。 而nhi 謂vị 多đa 明minh 照chiếu 體thể 大đại 智trí 。 次thứ 利lợi 他tha 之chi 中trung 。 既ký 云vân 無vô 住trụ 運vận 濟tế 。 則tắc 悲bi 智trí 相tương/tướng 導đạo 。 而nhi 多đa 似tự 起khởi 用dụng 大đại 悲bi 。 次thứ 復phục 以dĩ 導đạo 悲bi 之chi 智trí 遣khiển 彼bỉ 著trước 心tâm 。 復phục 似tự 悲bi 智trí 二nhị 心tâm 行hành 有hữu 前tiền 後hậu 故cố 。 第đệ 三tam 段đoạn 辨biện 動động 寂tịch 雙song 行hành 。 則tắc 理lý 無vô 不bất 盡tận 。 而nhi 猶do 慮lự 物vật 。 謂vị 二nhị 事sự 不bất 融dung 故cố 。 此thử 明minh 形hình 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 權quyền 實thật 無vô 寄ký 。 豈khởi 唯duy 十thập 行hành 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 善thiện 巧xảo 。 彌di 顯hiển 功công 德đức 林lâm 悲bi 濟tế 之chi 深thâm 。 文văn 有hữu 五ngũ 對đối 十thập 句cú 。 然nhiên 其kỳ 所sở 非phi 之chi 法pháp 。 即tức 前tiền 權quyền 實thật 二nhị 行hành 。 且thả 如như 究cứu 竟cánh 即tức 實thật 。 不bất 究cứu 竟cánh 即tức 權quyền 。 今kim 乃nãi 雙song 非phi 者giả 。 實thật 即tức 權quyền 故cố 非phi 究cứu 竟cánh 。 權quyền 即tức 實thật 故cố 非phi 不bất 究cứu 竟cánh 。 又hựu 但đãn 言ngôn 非phi 究cứu 竟cánh 。 非phi 謂vị 有hữu 不bất 究cứu 竟cánh 。 故cố 亦diệc 非phi 之chi 。 是thị 則tắc 借tá 權quyền 以dĩ 遣khiển 實thật 。 實thật 去khứ 而nhi 權quyền 亡vong 。 借tá 實thật 以dĩ 破phá 權quyền 。 權quyền 亡vong 實thật 不bất 立lập 。 言ngôn 窮cùng 慮lự 絕tuyệt 何hà 實thật 何hà 權quyền 。 體thể 本bổn 寂tịch 寥liêu 孰thục 非phi 孰thục 是thị 。 唯duy 蕭tiêu 然nhiên 無vô 寄ký 理lý 自tự 玄huyền 會hội 。 故cố 辨biện 雙song 非phi 非phi 有hữu 雙song 非phi 可khả 立lập 。 然nhiên 雙song 非phi 是thị 遮già 雙song 是thị 為vi 照chiếu 。 即tức 遮già 而nhi 照chiếu 故cố 雙song 非phi 即tức 是thị 雙song 行hành 。 即tức 照chiếu 而nhi 遮già 雙song 行hành 即tức 為vi 雙song 遣khiển 。 總tổng 前tiền 諸chư 段đoạn 理lý 極cực 於ư 斯tư 。 下hạ 諸chư 句cú 中trung 皆giai 倣# 於ư 此thử 。 二nhị 對đối 所sở 化hóa 。 能năng 所sở 取thủ 寂tịch 故cố 非phi 是thị 取thủ 。 了liễu 知tri 心tâm 行hành 故cố 非phi 不bất 取thủ 。 三tam 約ước 化hóa 處xứ 。 不bất 著trước 世thế 界giới 。 故cố 非phi 是thị 依y 。 依y 剎sát 現hiện 身thân 故cố 非phi 無vô 依y 。 亦diệc 約ước 所sở 證chứng 智trí 。 無vô 分phân 別biệt 而nhi 善thiện 入nhập 故cố 四tứ 約ước 化hóa 法pháp 。 深thâm 達đạt 義nghĩa 理lý 故cố 非phi 世thế 法pháp 。 隨tùy 世thế 語ngữ 言ngôn 故cố 非phi 佛Phật 法Pháp 。 五ngũ 證chứng 離ly 欲dục 際tế 故cố 非phi 凡phàm 夫phu 。 不bất 斷đoạn 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 故cố 非phi 得đắc 果quả 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 下hạ 。 明minh 勝thắng 進tiến 行hành 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 明minh 慧tuệ 行hành 。 後hậu 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 辨biện 悲bi 行hành 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 牒điệp 前tiền 自tự 分phần/phân 行hành 。 後hậu 不bất 說thuyết 已dĩ 下hạ 正chánh 辨biện 勝thắng 進tiến 行hành 相tương/tướng 。 皆giai 即tức 事sự 入nhập 玄huyền 。 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 總tổng 明minh 離ly 相tương/tướng 無vô 說thuyết 。 二nhị 徵trưng 釋thích 以dĩ 顯hiển 雙song 非phi 。 釋thích 意ý 云vân 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 者giả 。 一nhất 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 故cố 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 於ư 如như 是thị 下hạ 。 明minh 無vô 心tâm 說thuyết 。 謂vị 不bất 起khởi 念niệm 故cố 。 三tam 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 無vô 念niệm 。 所sở 以dĩ 無vô 念niệm 者giả 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 。 故cố 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 法pháp 等đẳng 。 四tứ 假giả 徵trưng 以dĩ 顯hiển 雙song 運vận 。 徵trưng 意ý 云vân 。 既ký 無vô 所sở 著trước 。 何hà 以dĩ 復phục 修tu 二nhị 利lợi 之chi 行hành 。 釋thích 意ý 云vân 。 性tánh 相tướng 雙song 非phi 故cố 能năng 雙song 運vận 。 文văn 有hữu 法pháp 喻dụ 合hợp 。 法pháp 中trung 諸chư 法pháp 無vô 二nhị 故cố 。 無vô 說thuyết 無vô 著trước 。 無vô 不bất 二nhị 故cố 不bất 妨phương 起khởi 行hành 。 二nhị 喻dụ 可khả 知tri 。 三tam 合hợp 中trung 皆giai 顯hiển 性tánh 不bất 礙ngại 相tương/tướng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 。 後hậu 普phổ 與dữ 下hạ 辨biện 功công 成thành 德đức 。 立lập 勝thắng 進tiến 之chi 相tướng 故cố 。 晉tấn 經kinh 此thử 初sơ 有hữu 此thử 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 第đệ 二nhị 辨biện 悲bi 行hành 中trung 分phần/phân 三tam 。 一nhất 牒điệp 智trí 顯hiển 悲bi 。 悲bi 假giả 智trí 深thâm 所sở 以dĩ 先tiên 牒điệp 。 二nhị 於ư 三tam 惡ác 下hạ 正chánh 顯hiển 悲bi 相tương/tướng 。 三tam 復phục 作tác 是thị 下hạ 偏thiên 語ngữ 化hóa 惡ác 。 顯hiển 勝thắng 進tiến 相tương/tướng 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 明minh 惡ác 是thị 所sở 悲bi 。 次thứ 明minh 善thiện 非phi 化hóa 境cảnh 。 後hậu 徵trưng 釋thích 所sở 由do 。 今kim 初sơ 所sở 悲bi 中trung 。 先tiên 明minh 有hữu 違vi 教giáo 之chi 惑hoặc 。 後hậu 貪tham 愛ái 下hạ 明minh 總tổng 具cụ 塵trần 勞lao 。 惑hoặc 病bệnh 既ký 深thâm 方phương 假giả 醫y 救cứu 。 前tiền 中trung 不bất 知tri 恩ân 報báo 者giả 。 必tất 無vô 敬kính 養dưỡng 更cánh 相tương 酬thù 對đối 則tắc 難nan 以dĩ 訶ha 責trách 。 邪tà 見kiến 執chấp 著trước 則tắc 不bất 受thọ 正chánh 教giáo 。 迷mê 惑hoặc 顛điên 倒đảo 。 所sở 領lãnh 不bất 真chân 。 愚ngu 癡si 無vô 智trí 。 為vi 說thuyết 不bất 知tri 。 無vô 有hữu 信tín 心tâm 。 絕tuyệt 於ư 希hy 向hướng 。 隨tùy 逐trục 惡ác 友hữu 。 必tất 遠viễn 善thiện 人nhân 。 起khởi 諸chư 惡ác 慧tuệ 無vô 由do 正chánh 解giải 。 故cố 難nan 化hóa 也dã 。 二nhị 設thiết 有hữu 下hạ 善thiện 非phi 化hóa 境cảnh 可khả 知tri 。 三tam 徵trưng 釋thích 中trung 。 初sơ 徵trưng 次thứ 釋thích 後hậu 轉chuyển 徵trưng 釋thích 。 初sơ 徵trưng 意ý 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 化hóa 生sanh 。 理lý 宜nghi 平bình 等đẳng 。 偏thiên 惡ác 棄khí 善thiện 。 其kỳ 故cố 何hà 耶da 。 次thứ 釋thích 意ý 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 物vật 無vô 主chủ 定định 於ư 親thân 疎sơ 。 就tựu 於ư 惑hoặc 重trọng/trùng 偏thiên 是thị 化hóa 境cảnh 。 如như 母mẫu 矜căng 病bệnh 子tử 豈khởi 不bất 等đẳng 耶da 。 又hựu 若nhược 求cầu 名danh 利lợi 應ứng 化hóa 知tri 恩ân 。 本bổn 為vi 淨tịnh 他tha 理lý 應ưng 隨tùy 惡ác 。 若nhược 棄khí 惡ác 從tùng 善thiện 魔ma 攝nhiếp 持trì 故cố 。 三tam 轉chuyển 徵trưng 釋thích 。 徵trưng 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 。 本bổn 不bất 相tương 預dự 。 何hà 為vi 長trường/trưởng 劫kiếp 悲bi 救cứu 無vô 求cầu 。 釋thích 意ý 云vân 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 法pháp 爾nhĩ 同đồng 遵tuân 。 不bất 爾nhĩ 不bất 名danh 為vi 明minh 導đạo 故cố 。 第đệ 九cửu 善thiện 法Pháp 行hành 體thể 即tức 力lực 度độ 。 就tựu 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 徵trưng 名danh 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。 三tam 結kết 歎thán 。 今kim 初sơ 唯duy 識thức 有hữu 二nhị 。 一nhất 思tư 擇trạch 力lực 。 二nhị 修tu 習tập 力lực 。 本bổn 業nghiệp 有hữu 三tam 。 一nhất 報báo 通thông 力lực 。 二nhị 修tu 定định 通thông 力lực 。 三tam 變biến 化hóa 通thông 力lực 。 唯duy 識thức 約ước 修tu 本bổn 業nghiệp 約ước 用dụng 互hỗ 舉cử 一nhất 邊biên 。 由do 前tiền 二nhị 力lực 為vi 機cơ 說thuyết 法Pháp 。 則tắc 成thành 語ngữ 意ý 二nhị 業nghiệp 之chi 善thiện 法Pháp 。 有hữu 本bổn 業nghiệp 三tam 力lực 。 則tắc 成thành 身thân 意ý 二nhị 業nghiệp 之chi 善thiện 法Pháp 。 以dĩ 修tu 定định 通thông 。 即tức 意ý 業nghiệp 故cố 。 依y 梁lương 攝nhiếp 論luận 。 由do 思tư 擇trạch 力lực 。 能năng 伏phục 一nhất 切thiết 。 正chánh 行hạnh 等đẳng 所sở 對đối 治trị 障chướng 。 令linh 不bất 起khởi 故cố 。 由do 修tu 習tập 力lực 。 能năng 令linh 一nhất 切thiết 。 善thiện 行hành 堅kiên 固cố 決quyết 定định 。 既ký 言ngôn 一nhất 切thiết 善thiện 行hành 。 此thử 則tắc 二nhị 力lực 通thông 三tam 業nghiệp 善thiện 。 此thử 位vị 大đại 同đồng 九cửu 地địa 。 是thị 法Pháp 師sư 位vị 善thiện 說thuyết 法Pháp 故cố 。 釋thích 相tương/tướng 中trung 二nhị 。 前tiền 自tự 分phần/phân 後hậu 勝thắng 進tiến 。 然nhiên 此thử 二nhị 段đoạn 各các 具cụ 二nhị 力lực 。 至chí 文văn 當đương 知tri 。 亦diệc 有hữu 三tam 力lực 。 謂vị 善thiện 知tri 根căn 緣duyên 一nhất 音âm 普phổ 應ưng 。 成thành 就tựu 十thập 身thân 義nghĩa 該cai 三tam 通thông 。 初sơ 自tự 分phần/phân 中trung 。 先tiên 總tổng 明minh 後hậu 別biệt 顯hiển 。 前tiền 中trung 作tác 清thanh 涼lương 法pháp 池trì 標tiêu 也dã 。 言ngôn 含hàm 法pháp 喻dụ 。 謂vị 如như 無vô 熱nhiệt 惱não 池trì 。 清thanh 淨tịnh 無vô 濁trược 。 下hạ 二nhị 句cú 釋thích 上thượng 句cú 。 如như 池trì 含hàm 於ư 德đức 水thủy 故cố 。 云vân 攝nhiếp 持trì 正Chánh 法Pháp 。 下hạ 句cú 以dĩ 四tứ 辨biện 才tài 出xuất 願nguyện 智trí 等đẳng 。 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 相tương 續tục 無vô 盡tận 。 究cứu 竟cánh 入nhập 於ư 一nhất 切thiết 智trí 海hải 。 名danh 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 如như 彼bỉ 大đại 池trì 流lưu 出xuất 四tứ 河hà 相tương 續tục 入nhập 海hải 。 二nhị 得đắc 清thanh 淨tịnh 下hạ 。 別biệt 顯hiển 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 廣quảng 攝nhiếp 持trì 正Chánh 法Pháp 。 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 大đại 悲bi 下hạ 。 廣quảng 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 今kim 初sơ 也dã 。 具cụ 十thập 總tổng 持trì 是thị 攝nhiếp 持trì 義nghĩa 。 十thập 持trì 為vi 體thể 十thập 辯biện 為vi 用dụng 。 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 寂tịch 障chướng 鑒giám 法pháp 名danh 淨tịnh 光quang 明minh 。 餘dư 九cửu 為vi 別biệt 。 初sơ 四tứ 即tức 四tứ 辯biện 才tài 。 四tứ 持trì 即tức 池trì 之chi 德đức 水thủy 。 四tứ 辯biện 即tức 池trì 之chi 四tứ 口khẩu 。 五ngũ 即tức 外ngoại 力lực 加gia 辯biện 。 智trí 水thủy 灌quán 心tâm 故cố 稱xưng 根căn 令linh 喜hỷ 。 此thử 即tức 得đắc 辯biện 之chi 緣duyên 。 六lục 即tức 內nội 力lực 自tự 證chứng 之chi 辯biện 。 謂vị 道đạo 契khế 內nội 心tâm 光quang 明minh 外ngoại 徹triệt 。 此thử 乃nãi 得đắc 辯biện 之chi 因nhân 也dã 。 七thất 同đồng 類loại 音âm 辯biện 此thử 約ước 順thuận 機cơ 。 八bát 訓huấn 釋thích 辯biện 。 此thử 約ước 窮cùng 法pháp 。 前tiền 四tứ 辯biện 中trung 但đãn 明minh 通thông 相tương/tướng 文văn 句cú 。 此thử 明minh 曲khúc 盡tận 其kỳ 源nguyên 。 義nghĩa 身thân 即tức 當đương 名danh 身thân 。 名danh 所sở 詮thuyên 故cố 。 體thể 是thị 名danh 境cảnh 義nghĩa 即tức 境cảnh 義nghĩa 。 梵Phạm 云vân 得đắc 種chủng 種chủng 名danh 身thân 故cố 。 九cửu 總tổng 顯hiển 深thâm 廣quảng 持trì 辯biện 無vô 邊biên 。 旋toàn 有hữu 入nhập 空không 旋toàn 空không 入nhập 有hữu 等đẳng 故cố 無vô 有hữu 邊biên 。 皆giai 言ngôn 無vô 盡tận 者giả 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 。 第đệ 二nhị 廣quảng 前tiền 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 中trung 。 文văn 分phần/phân 三tam 別biệt 。 初sơ 總tổng 明minh 三tam 業nghiệp 利lợi 生sanh 。 二nhị 假giả 使sử 下hạ 假giả 設thiết 深thâm 勝thắng 。 三tam 以dĩ 得đắc 一nhất 切thiết 下hạ 總tổng 釋thích 所sở 以dĩ 。 前tiền 二nhị 含hàm 於ư 四tứ 河hà 。 今kim 初sơ 即tức 大đại 悲bi 河hà 。 大đại 悲bi 堅kiên 固cố 。 標tiêu 其kỳ 體thể 也dã 。 悲bi 紹thiệu 佛Phật 種chủng 故cố 首thủ 明minh 之chi 。 普phổ 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 正chánh 明minh 不bất 斷đoạn 。 於ư 三tam 千thiên 下hạ 示thị 其kỳ 攝nhiếp 相tương/tướng 。 二nhị 假giả 設thiết 深thâm 勝thắng 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 即tức 為vi 三tam 河hà 。 一nhất 大đại 會hội 斷đoạn 疑nghi 。 明minh 問vấn 答đáp 成thành 就tựu 。 處xử 多đa 大đại 眾chúng 頓đốn 領lãnh 頓đốn 酬thù 。 由do 具cụ 諸chư 度Độ 故cố 。 即tức 波Ba 羅La 蜜Mật 河hà 。 二nhị 復phục 次thứ 下hạ 微vi 細tế 斷đoạn 疑nghi 。 前tiền 直trực 明minh 大đại 會hội 異dị 問vấn 能năng 答đáp 。 今kim 乃nãi 云vân 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 前tiền 大đại 會hội 。 多đa 劫kiếp 殊thù 問vấn 一nhất 念niệm 能năng 答đáp 。 不bất 怖bố 大đại 眾chúng 不bất 怯khiếp 文văn 義nghĩa 。 決quyết 斷đoán 揀giản 擇trạch 顯hiển 轉chuyển 超siêu 勝thắng 。 是thị 三tam 昧muội 力lực 。 即tức 三tam 昧muội 河hà 故cố 。 下hạ 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 三tam 昧muội 。 能năng 於ư 自tự 身thân 。 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 見kiến 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 亦diệc 見kiến 彼bỉ 佛Phật 。 所sở 有hữu 國quốc 土thổ 。 道Đạo 場Tràng 眾chúng 會hội 聽thính 法Pháp 。 乃nãi 至chí 云vân 。 其kỳ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 迫bách 隘ải 。
何hà 以dĩ 故cố 。 入nhập 不Bất 思Tư 議Nghị 三Tam 昧Muội 境cảnh 界giới 故cố 。 彼bỉ 約ước 聽thính 法Pháp 此thử 約ước 答đáp 問vấn 。 以dĩ 之chi 為vi 異dị 。 餘dư 義nghĩa 大đại 同đồng 。 此thử 約ước 圓viên 教giáo 普phổ 賢hiền 位vị 中trung 。 故cố 於ư 地địa 前tiền 有hữu 斯tư 自tự 在tại 。 非phi 三tam 乘thừa 中trung 得đắc 斯tư 作tác 用dụng 。 三tam 而nhi 作tác 是thị 念niệm 。 下hạ 周chu 遍biến 斷đoạn 疑nghi 。 上thượng 舉cử 毛mao 端đoan 多đa 眾chúng 猶do 有hữu 量lượng 故cố 。 今kim 明minh 一nhất 切thiết 眾chúng 各các 具cụ 多đa 言ngôn 。 悉tất 能năng 答đáp 故cố 。 即tức 願nguyện 智trí 河hà 。 願nguyện 智trí 相tương/tướng 導đạo 悲bi 救cứu 無vô 休hưu 。 故cố 云vân 作tác 念niệm 。 文văn 中trung 先tiên 顯hiển 多đa 眾chúng 。 後hậu 假giả 使sử 下hạ 復phục 顯hiển 多đa 言ngôn 。 第đệ 三tam 總tổng 釋thích 所sở 以dĩ 者giả 。 所sở 以dĩ 得đắc 此thử 四tứ 河hà 廣quảng 利lợi 者giả 。 略lược 舉cử 四tứ 因nhân 。 此thử 之chi 四tứ 因nhân 。 或hoặc 以dĩ 一nhất 因nhân 成thành 前tiền 四tứ 河hà 。 或hoặc 以dĩ 四tứ 因nhân 成thành 其kỳ 一nhất 河hà 。 一nhất 他tha 佛Phật 外ngoại 加gia 故cố 。 二nhị 自tự 藏tạng 離ly 礙ngại 故cố 。 三tam 所sở 照chiếu 法pháp 圓viên 故cố 。 四tứ 能năng 照chiếu 智trí 具cụ 故cố 。 或hoặc 各các 配phối 屬thuộc 一nhất 同đồng 體thể 悲bi 加gia 故cố 。 二nhị 見kiến 心tâm 性tánh 故cố 。 三tam 諸chư 度Độ 圓viên 故cố 。 四tứ 二nhị 智trí 滿mãn 故cố 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 勝thắng 進tiến 行hành 。 亦diệc 即tức 是thị 前tiền 四tứ 河hà 之chi 相tướng 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 牒điệp 自tự 分phần/phân 行hành 成thành 。 二nhị 能năng 自tự 下hạ 正chánh 顯hiển 勝thắng 進tiến 。 文văn 分phân 為vi 四tứ 。 一nhất 辯biện 四tứ 河hà 。 清thanh 淨tịnh 之chi 義nghĩa 。 二nhị 如như 於ư 此thử 下hạ 辯biện 四tứ 河hà 入nhập 海hải 無vô 能năng 障chướng 義nghĩa 。 於ư 多đa 界giới 中trung 化hóa 無vô 障chướng 故cố 。 三tam 佛Phật 子tử 下hạ 。 辯biện 此thử 四tứ 河hà 旋toàn 遶nhiễu 池trì 義nghĩa 。 四tứ 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 下hạ 。 辨biện 累lũy 劫kiếp 入nhập 海hải 無vô 疲bì 厭yếm 義nghĩa 。 三tam 旋toàn 遶nhiễu 中trung 。 謂vị 成thành 就tựu 隨tùy 順thuận 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 智trí 為vi 先tiên 導đạo 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 四tứ 方phương 流lưu 注chú 。 入nhập 智trí 海hải 故cố 。 隨tùy 順thuận 即tức 是thị 旋toàn 遶nhiễu 之chi 義nghĩa 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 標tiêu 。 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 列liệt 釋thích 。 皆giai 上thượng 句cú 標tiêu 名danh 下hạ 句cú 釋thích 相tương/tướng 。 勒lặc 此thử 十thập 身thân 以dĩ 為vi 五ngũ 對đối 。 一nhất 證chứng 滅diệt 示thị 生sanh 對đối 。 二nhị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 對đối 。 三tam 非phi 實thật 非phi 虛hư 對đối 。 四tứ 不bất 遷thiên 不bất 壞hoại 對đối 。 五ngũ 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 對đối 。 束thúc 此thử 五ngũ 對đối 不bất 出xuất 體thể 用dụng 。 一nhất 一nhất 對đối 中trung 體thể 用dụng 對đối 辨biện 。 第đệ 一nhất 對đối 體thể 用dụng 自tự 體thể 。 第đệ 二nhị 對đối 體thể 用dụng 之chi 相tướng 。 第đệ 三tam 對đối 體thể 用dụng 之chi 力lực 。 第đệ 四tứ 對đối 體thể 用dụng 之chi 性tánh 。 第đệ 五ngũ 對đối 體thể 用dụng 之chi 德đức 。 今kim 初sơ 。 理lý 無vô 不bất 證chứng 名danh 入nhập 無vô 邊biên 法Pháp 界Giới 。 世thế 無vô 不bất 超siêu 名danh 為vi 非phi 趣thú 。 下hạ 釋thích 中trung 。 但đãn 釋thích 非phi 趣thú 者giả 。 謂vị 若nhược 入nhập 法Pháp 界Giới 必tất 滅diệt 世thế 間gian 。 若nhược 滅diệt 世thế 間gian 即tức 入nhập 法Pháp 界Giới 。 標tiêu 釋thích 相tương/tướng 成thành 。 此thử 即tức 體thể 之chi 自tự 體thể 也dã 。 二nhị 用dụng 無vô 不bất 遍biến 故cố 入nhập 無vô 邊biên 法Pháp 界Giới 。 隨tùy 類loại 受thọ 身thân 。 故cố 云vân 諸chư 趣thú 。 此thử 言ngôn 入nhập 者giả 應ưng 往vãng 之chi 入nhập 。 不bất 同đồng 上thượng 來lai 證chứng 入nhập 之chi 入nhập 。 釋thích 文văn 可khả 知tri 。 此thử 即tức 用dụng 之chi 自tự 體thể 也dã 。 第đệ 二nhị 對đối 。 初sơ 不bất 生sanh 身thân 。 即tức 前tiền 應ứng 用dụng 之chi 身thân 生sanh 而nhi 不bất 生sanh 。 言ngôn 住trụ 無vô 生sanh 平bình 等đẳng 。 法pháp 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 依y 體thể 起khởi 用dụng 。 用dụng 不bất 離ly 體thể 故cố 。 二nhị 體thể 之chi 與dữ 用dụng 平bình 等đẳng 無vô 生sanh 故cố 。 此thử 即tức 用dụng 之chi 相tướng 也dã 。 後hậu 不bất 滅diệt 身thân 。 即tức 前tiền 體thể 滅diệt 。 離ly 言ngôn 說thuyết 故cố 。 一nhất 因nhân 滅diệt 顯hiển 理lý 理lý 非phi 滅diệt 故cố 。 二nhị 寂tịch 滅diệt 之chi 理lý 離ly 滅diệt 相tương/tướng 故cố 。 此thử 即tức 體thể 之chi 相tướng 也dã 。 故cố 上thượng 體thể 滅diệt 現hiện 生sanh 之chi 身thân 。 即tức 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 為vi 相tương/tướng 。 第đệ 三tam 對đối 。 體thể 有hữu 何hà 力lực 得đắc 如như 實thật 理lý 。 離ly 世thế 俗tục 之chi 實thật 也dã 。 用dụng 有hữu 何hà 力lực 。 隨tùy 應ứng 而nhi 現hiện 。 不bất 同đồng 塵trần 也dã 。 第đệ 四tứ 對đối 。 用dụng 以dĩ 何hà 為vi 性tánh 。 隨tùy 流lưu 應ưng 而nhi 不bất 遷thiên 。 體thể 以dĩ 何hà 為vi 性tánh 。 即tức 法Pháp 界Giới 而nhi 無vô 壞hoại 。 第đệ 五ngũ 對đối 。 體thể 有hữu 何hà 德đức 。 過quá 去khứ 無vô 始thỉ 。 未vị 來lai 無vô 終chung 。 現hiện 在tại 非phi 有hữu 故cố 。 三tam 世thế 言ngôn 斷đoạn 用dụng 有hữu 何hà 德đức 。 體thể 即tức 無vô 相tướng 能năng 照chiếu 法pháp 相tướng 故cố 。 此thử 十thập 身thân 不bất 離ly 體thể 用dụng 。 用dụng 有hữu 聚tụ 義nghĩa 體thể 具cụ 體thể 依y 。 皆giai 得đắc 名danh 身thân 。 體thể 外ngoại 無vô 用dụng 用dụng 即tức 是thị 體thể 。 用dụng 外ngoại 無vô 體thể 體thể 即tức 是thị 用dụng 。 體thể 即tức 法pháp 性tánh 用dụng 即tức 智trí 應ưng 。 二nhị 既ký 不bất 二nhị 理lý 智trí 圓viên 融dung 。 唯duy 一nhất 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 之chi 身thân 。 隨tùy 相tương/tướng 顯hiển 十thập 以dĩ 表biểu 無vô 盡tận 。 一Nhất 乘Thừa 圓viên 融dung 地địa 前tiền 能năng 爾nhĩ 。 更cánh 有hữu 餘dư 義nghĩa 。 如như 十Thập 地Địa 離ly 世thế 間gian 品phẩm 明minh 。 此thử 略lược 舉cử 成thành 就tựu 隨tùy 順thuận 之chi 身thân 言ngôn 。 身thân 兼kiêm 語ngữ 意ý 也dã 。 四tứ 顯hiển 無vô 疲bì 厭yếm 。 謂vị 四tứ 河hà 入nhập 海hải 累lũy 劫kiếp 無vô 疲bì 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 盡tận 未vị 來lai 劫kiếp 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 入nhập 如Như 來Lai 海hải 。 不bất 生sanh 疲bì 厭yếm 。 是thị 以dĩ 廣quảng 顯hiển 與dữ 生sanh 為vi 歸quy 為vi 救cứu 等đẳng 。 文văn 中trung 先tiên 牒điệp 前tiền 所sở 成thành 之chi 身thân 。 為vi 益ích 他tha 之chi 本bổn 。 為vi 一nhất 切thiết 下hạ 正chánh 顯hiển 成thành 益ích 。 句cú 別biệt 有hữu 十thập 。 在tại 文văn 可khả 見kiến 。 十Thập 地Địa 又hựu 明minh 。 今kim 略lược 其kỳ 要yếu 。 俗tục 須tu 委ủy 示thị 。 故cố 名danh 為vi 燈đăng 。 真chân 但đãn 高cao 明minh 故cố 目mục 為vi 炬cự 。 甚thậm 深thâm 則tắc 能năng 所sở 不bất 二nhị 。 如như 光quang 合hợp 空không 為vi 照chiếu 為vi 明minh 。 但đãn 約ước 入nhập 地địa 示thị 德đức 為vi 異dị 。 第đệ 三tam 佛Phật 子tử 已dĩ 下hạ 結kết 歎thán 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 結kết 名danh 。 後hậu 菩Bồ 薩Tát 安an 住trụ 下hạ 歎thán 勝thắng 。 盡tận 法pháp 源nguyên 故cố 。 以dĩ 清thanh 涼lương 法Pháp 。 池trì 即tức 是thị 行hành 體thể 故cố 。 標tiêu 結kết 皆giai 舉cử 。 顯hiển 中trung 是thị 其kỳ 相tương/tướng 。 第đệ 十thập 真chân 實thật 行hạnh 文văn 三tam 。 同đồng 前tiền 初sơ 徵trưng 名danh 者giả 。 如như 本bổn 分phần/phân 釋thích 。 體thể 即tức 智Trí 度Độ 今kim 更cánh 略lược 釋thích 。 若nhược 約ước 二nhị 智trí 。 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 並tịnh 如như 行hành 能năng 說thuyết 。 如như 說thuyết 能năng 行hành 。 即tức 是thị 真chân 實thật 。 本bổn 業nghiệp 有hữu 三tam 。 一nhất 無vô 相tướng 智trí 即tức 。 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 二nhị 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 三tam 變biến 化hóa 智trí 。 皆giai 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 下hạ 文văn 云vân 。 入nhập 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 真chân 實thật 相tướng 。 即tức 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 智trí 。 知tri 眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 想tưởng 等đẳng 。 即tức 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 知tri 十Thập 力Lực 智trí 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 。 不bất 著trước 一nhất 切thiết 世Thế 間Gian 解Giải 。 眾chúng 生sanh 無vô 際tế 。 即tức 無vô 相tướng 智trí 。 我ngã 為vi 善thiện 變biến 化hóa 及cập 示thị 現hiện 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 神thần 通thông 。 即tức 變biến 化hóa 智trí 。 就tựu 釋thích 相tương/tướng 中trung 文văn 分phần/phân 三tam 別biệt 。 第đệ 一nhất 總tổng 顯hiển 名danh 體thể 。 二nhị 別biệt 顯hiển 行hành 相tương/tướng 。 三tam 結kết 住trụ 行hành 益ích 。 今kim 初sơ 。 初sơ 句cú 總tổng 標tiêu 。 後hậu 如như 說thuyết 下hạ 解giải 釋thích 。 謂vị 言ngôn 行hạnh 相tương/tướng 符phù 故cố 名danh 誠thành 諦đế 。 誠thành 實thật 審thẩm 諦đế 即tức 真chân 實thật 義nghĩa 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 先tiên 誓thệ 自tự 他tha 。 二nhị 利lợi 決quyết 志chí 具cụ 修tu 。 今kim 如như 昔tích 說thuyết 決quyết 能năng 行hành 之chi 。 亦diệc 如như 此thử 。 行hành 以dĩ 為vì 他tha 說thuyết 故cố 。 下hạ 文văn 云vân 我ngã 若nhược 先tiên 成thành 則tắc 違vi 本bổn 願nguyện 等đẳng 。 二nhị 約ước 現hiện 修tu 自tự 他tha 二nhị 行hành 如như 所sở 演diễn 說thuyết 。 決quyết 定định 能năng 行hành 。 非phi 數số 他tha 寶bảo 故cố 。 云vân 如như 說thuyết 能năng 行hành 。 亦diệc 如như 所sở 證chứng 宣tuyên 示thị 於ư 人nhân 。 不bất 昧muội 所sở 知tri 名danh 。 如như 行hành 能năng 說thuyết 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 學học 三tam 世thế 下hạ 。 別biệt 顯hiển 行hành 相tương/tướng 。 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 先tiên 標tiêu 章chương 後hậu 依y 章chương 別biệt 釋thích 。 今kim 初sơ 。 文văn 有hữu 五ngũ 句cú 。 一nhất 稱xưng 實thật 演diễn 法Pháp 師sư 子tử 吼hống 故cố 。 二nhị 深thâm 住trụ 實thật 相tướng 契khế 一nhất 性tánh 故cố 。 三tam 二nhị 利lợi 善thiện 根căn 等đẳng 同đồng 佛Phật 故cố 。 四tứ 得đắc 如như 說thuyết 行hành 同đồng 本bổn 誓thệ 故cố 。 五ngũ 學học 佛Phật 十Thập 力Lực 智trí 已dĩ 成thành 故cố 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 下hạ 。 依y 章chương 別biệt 釋thích 。 從tùng 後hậu 倒đảo 釋thích 即tức 分phần/phân 五ngũ 段đoạn 。 第đệ 一nhất 釋thích 智trí 慧tuệ 成thành 就tựu 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 顯hiển 所sở 成thành 十Thập 力Lực 。 言ngôn 時thời 非phi 時thời 者giả 。 垢cấu 淨tịnh 之chi 時thời 不bất 同đồng 。 化hóa 不bất 化hóa 時thời 別biệt 故cố 。 次thứ 而nhi 不bất 捨xả 下hạ 得đắc 果quả 不bất 捨xả 因nhân 。 後hậu 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 所sở 以dĩ 。 十Thập 力Lực 化hóa 生sanh 之chi 智trí 故cố 須tu 得đắc 之chi 。 令linh 物vật 清thanh 淨tịnh 故cố 須tu 不bất 捨xả 因nhân 行hành 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 復phục 生sanh 下hạ 。 釋thích 得đắc 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 無vô 二nhị 語ngữ 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 反phản 舉cử 違vi 誓thệ 自tự 誡giới 不bất 應ưng 。 次thứ 是thị 故cố 下hạ 順thuận 釋thích 。 要yếu 當đương 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 後hậu 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 所sở 由do 。 徵trưng 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 云vân 何hà 以dĩ 違vi 誓thệ 。 是thị 所sở 不bất 應ưng 。 二nhị 云vân 何hà 以dĩ 要yếu 須tu 。 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 釋thích 此thử 二nhị 徵trưng 即tức 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 初sơ 釋thích 前tiền 徵trưng 云vân 。 由do 先tiên 許hứa 故cố 不bất 與dữ 則tắc 違vi 先tiên 誓thệ 。 不bất 請thỉnh 強cường/cưỡng 許hứa 今kim 之chi 不bất 與dữ 豈khởi 是thị 所sở 應ưng 。 後hậu 是thị 故cố 下hạ 釋thích 第đệ 二nhị 徵trưng 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 道Đạo 。 必tất 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 不bất 爾nhĩ 豈khởi 得đắc 名danh 最tối 勝thắng 耶da 。 文văn 有hữu 六lục 句cú 。 當đương 句cú 自tự 釋thích 不bất 俟sĩ 繁phồn 文văn 。 第đệ 三tam 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 捨xả 下hạ 釋thích 同đồng 佛Phật 善thiện 根căn 。 本bổn 誓thệ 智trí 慧tuệ 皆giai 究cứu 竟cánh 故cố 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 標tiêu 德đức 成thành 滿mãn 。 二nhị 於ư 一nhất 切thiết 下hạ 別biệt 顯hiển 同đồng 相tương/tướng 。 一nhất 意ý 業nghiệp 智trí 慧tuệ 同đồng 。 二nhị 念niệm 念niệm 下hạ 身thân 業nghiệp 神thần 通thông 同đồng 。 第đệ 四tứ 此thử 菩Bồ 薩Tát 現hiện 無vô 量lượng 身thân 下hạ 。 釋thích 入nhập 佛Phật 種chủng 性tánh 。 於ư 中trung 二nhị 。 一nhất 約ước 身thân 明minh 入nhập 。 入nhập 世thế 無vô 依y 。 又hựu 身thân 中trung 現hiện 剎sát 皆giai 得đắc 性tánh 融dung 故cố 。 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 知tri 眾chúng 生sanh 下hạ 。 智trí 入nhập 種chủng 性tánh 。 於ư 中trung 二nhị 。 初sơ 入nhập 悲bi 種chủng 性tánh 。 知tri 根căn 善thiện 化hóa 故cố 。 二nhị 觀quán 諸chư 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 入nhập 智trí 種chủng 性tánh 窮cùng 實thật 相tướng 故cố 。 故cố 結kết 句cú 云vân 住trụ 一nhất 性tánh 無vô 二nhị 地địa 。 以dĩ 此thử 智trí 性tánh 導đạo 前tiền 悲bi 性tánh 。 成thành 無vô 住trụ 道đạo 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 無vô 二nhị 之chi 性tánh 。 文văn 中trung 初sơ 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 。 次thứ 得đắc 義nghĩa 身thân 下hạ 依y 實thật 了liễu 相tương/tướng 。 後hậu 智trí 慧tuệ 最tối 勝thắng 下hạ 性tánh 相tướng 無vô 二nhị 。 文văn 有hữu 三tam 句cú 。 初sơ 句cú 約ước 智trí 則tắc 雙song 照chiếu 性tánh 相tướng 。 次thứ 句cú 約ước 定định 動động 寂tịch 契khế 真chân 。 後hậu 句cú 釋thích 成thành 並tịnh 由do 住trụ 無vô 二nhị 性tánh 。 第đệ 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 諸chư 下hạ 釋thích 學học 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 真chân 實thật 語ngữ 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 。 眾chúng 生sanh 著trước 二nhị 不bất 能năng 悲bi 智trí 雙song 遊du 。 菩Bồ 薩Tát 即tức 寂tịch 修tu 悲bi 故cố 得đắc 不bất 二nhị 。 後hậu 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 下hạ 。 成thành 果quả 起khởi 用dụng 顯hiển 實thật 語ngữ 相tương/tướng 。 能năng 師sư 子tử 吼hống 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 故cố 。 結kết 云vân 知tri 實thật 相tướng 源nguyên 方phương 為vi 實thật 語ngữ 也dã 。 文văn 中trung 大đại 同đồng 十Thập 地Địa 窮cùng 佛Phật 所sở 得đắc 。 圓viên 融dung 教giáo 中trung 位vị 位vị 果quả 滿mãn 故cố 。 窮cùng 法pháp 實thật 相tướng 。 謂vị 如như 是thị 性tánh 相tướng 體thể 力lực 等đẳng 。 皆giai 盡tận 源nguyên 故cố 。 餘dư 句cú 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 下hạ 。 結kết 行hành 成thành 益ích 。 第đệ 三tam 結kết 名danh 並tịnh 如như 文văn 顯hiển 。 說thuyết 分phần/phân 已dĩ 竟cánh 。 大đại 文văn 第đệ 六lục 爾nhĩ 時thời 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 瑞thụy 證chứng 成thành 分phần/phân 。 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 。 一nhất 瑞thụy 證chứng 二nhị 人nhân 證chứng 前tiền 中trung 先tiên 此thử 會hội 。 後hậu 如như 此thử 下hạ 結kết 通thông 。 二nhị 復phục 以dĩ 下hạ 人nhân 證chứng 。 亦diệc 先tiên 此thử 界giới 。 十thập 住trụ 一nhất 萬vạn 此thử 云vân 十thập 萬vạn 。 表biểu 位vị 增tăng 故cố 。 前tiền 現hiện 瑞thụy 中trung 。 亦diệc 應ưng 云vân 十thập 方phương 各các 有hữu 十thập 萬vạn 。 文văn 無vô 者giả 略lược 。 餘dư 義nghĩa 已dĩ 見kiến 十thập 住trụ 之chi 末mạt 。 後hậu 佛Phật 子tử 我ngã 等đẳng 下hạ 結kết 通thông 。 第đệ 七thất 重trùng 頌tụng 分phần/phân 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 說thuyết 偈kệ 儀nghi 意ý 。 先tiên 彰chương 說thuyết 儀nghi 。 後hậu 欲dục 令linh 下hạ 說thuyết 意ý 。 意ý 有hữu 九cửu 句cú 。 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 。 別biệt 中trung 一nhất 淨tịnh 治trị 因nhân 性tánh 。 二nhị 不bất 退thoái 願nguyện 性tánh 。 三tam 行hành 性tánh 續tục 願nguyện 。 四tứ 以dĩ 真chân 性tánh 導đạo 行hành 。 五ngũ 上thượng 攝nhiếp 果quả 性tánh 。 六lục 開khai 已dĩ 修tu 性tánh 即tức 十thập 行hành 所sở 習tập 。 七thất 觀quán 所sở 化hóa 性tánh 。 八bát 照chiếu 當đương 果quả 性tánh 。 二nhị 正chánh 說thuyết 偈kệ 辭từ 。 總tổng 有hữu 一nhất 百bách 一nhất 頌tụng 。 大đại 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 之chi 一nhất 頌tụng 總tổng 申thân 歸quy 敬kính 。 次thứ 九cửu 十thập 六lục 頌tụng 正chánh 頌tụng 前tiền 文văn 。 三tam 有hữu 四tứ 頌tụng 結kết 歎thán 深thâm 廣quảng 。 今kim 初sơ 也dã 。 將tương 申thân 偈kệ 頌tụng 再tái 展triển 敬kính 心tâm 。 初sơ 四tứ 字tự 申thân 敬kính 。 十Thập 力Lực 下hạ 顯hiển 佛Phật 三tam 德đức 。 十Thập 力Lực 智trí 德đức 。 次thứ 句cú 斷đoạn 德đức 。 次thứ 句cú 恩ân 德đức 。 眾chúng 生sanh 為vi 境cảnh 故cố 。 末mạt 句cú 通thông 喻dụ 三tam 德đức 。 智trí 廣quảng 惑hoặc 淨tịnh 悲bi 深thâm 遠viễn 故cố 。 第đệ 二nhị 正chánh 頌tụng 前tiền 文văn 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 十thập 一nhất 偈kệ 頌tụng 前tiền 本bổn 分phần/phân 。 後hậu 八bát 十thập 五ngũ 偈kệ 頌tụng 前tiền 說thuyết 分phần/phân 。 然nhiên 十thập 住trụ 頌tụng 文văn 則tắc 舉cử 其kỳ 次thứ 第đệ 。 今kim 沒một 其kỳ 次thứ 第đệ 。 直trực 云vân 行hành 斯tư 道đạo 者giả 。 略lược 有hữu 四tứ 意ý 。 一nhất 前tiền 則tắc 約ước 位vị 始thỉ 終chung 行hành 布bố 而nhi 說thuyết 。 今kim 將tương 融dung 會hội 前tiền 說thuyết 令linh 無vô 始thỉ 終chung 。 欲dục 顯hiển 一nhất 位vị 之chi 中trung 具cụ 行hành 諸chư 行hành 。 一nhất 行hành 之chi 中trung 具cụ 一nhất 切thiết 故cố 。 二nhị 前tiền 約ước 別biệt 行hành 今kim 約ước 普phổ 行hành 。 普phổ 別biệt 無vô 礙ngại 二nhị 文văn 互hỗ 顯hiển 。 三tam 前tiền 約ước 同đồng 教giáo 今kim 約ước 別biệt 教giáo 。 同đồng 別biệt 無vô 礙ngại 為vi 一nhất 圓viên 教giáo 故cố 。 四tứ 前tiền 約ước 不bất 雜tạp 辯biện 才tài 。 此thử 約ước 任nhậm 放phóng 辯biện 才tài 說thuyết 不bất 待đãi 次thứ 。 言ngôn 辭từ 不bất 斷đoạn 故cố 。 又hựu 前tiền 多đa 約ước 因nhân 此thử 多đa 就tựu 果quả 。 或hoặc 廣quảng 略lược 綺ỷ 互hỗ 體thể 用dụng 更cánh 陳trần 。 總tổng 別biệt 遞đệ 明minh 互hỗ 相tương 影ảnh 發phát 。 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 深thâm 廣quảng 難nan 思tư 。 下hạ 文văn 雖tuy 依y 次thứ 第đệ 既ký 沒một 本bổn 名danh 。 一nhất 同đồng 離ly 世thế 間gian 圓viên 融dung 之chi 行hành 也dã 。 今kim 初sơ 亦diệc 可khả 。 總tổng 歎thán 行hành 深thâm 不bất 頌tụng 前tiền 文văn 。 頌tụng 亦diệc 無vô 失thất 。 今kim 頌tụng 本bổn 分phần/phân 曲khúc 分phân 為vi 二nhị 。 前tiền 四tứ 頌tụng 前tiền 學học 三tam 世thế 佛Phật 。 而nhi 修tu 行hành 故cố 。 後hậu 七thất 頌tụng 前tiền 行hành 體thể 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 三tam 別biệt 明minh 後hậu 一nhất 總tổng 說thuyết 。 各các 初sơ 三tam 句cú 辨biện 德đức 。 後hậu 句cú 結kết 德đức 。 所sở 行hành 下hạ 諸chư 文văn 行hành 斯tư 道đạo 言ngôn 。 皆giai 倣# 於ư 此thử 。 後hậu 七thất 頌tụng 行hành 體thể 中trung 。 然nhiên 文văn 旨chỉ 包bao 含hàm 略lược 為vi 二nhị 解giải 。 一nhất 頌tụng 行hành 體thể 。 二nhị 頌tụng 加gia 之chi 所sở 為vi 。 然nhiên 所sở 為vi 正chánh 為vi 十thập 行hành 。 義nghĩa 旨chỉ 不bất 殊thù 故cố 得đắc 同đồng 頌tụng 。 配phối 文văn 少thiểu 異dị 。 分phân 為vi 二nhị 解giải 。 先tiên 配phối 行hành 禮lễ 。 文văn 分phân 為vi 四tứ 。 初sơ 一nhất 頌tụng 總tổng 顯hiển 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 云vân 心tâm 無vô 分phân 別biệt 。 彼bỉ 無vô 動động 故cố 。 二nhị 一nhất 頌tụng 頌tụng 前tiền 。 與dữ 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 等đẳng 法Pháp 界Giới 有hữu 三tam 義nghĩa 。 所sở 有hữu 皆giai 明minh 了liễu 等đẳng 事sự 法Pháp 界Giới 。 次thứ 句cú 等đẳng 理lý 法Pháp 界Giới 。 此thử 二nhị 無vô 二nhị 等đẳng 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。 由do 此thử 等đẳng 故cố 能năng 破phá 惑hoặc 成thành 德đức 。 三tam 有hữu 二nhị 偈kệ 頌tụng 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 等đẳng 空không 五ngũ 義nghĩa 。 初sơ 偈kệ 顯hiển 二nhị 。 謂vị 空không 無vô 分phân 別biệt 而nhi 顯hiển 萬vạn 像tượng 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 入nhập 實thật 自tự 悟ngộ 。 則tắc 無vô 分phân 別biệt 。 不bất 礙ngại 分phân 別biệt 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 結kết 云vân 等đẳng 空không 。 由do 入nhập 法Pháp 界Giới 故cố 等đẳng 虛hư 空không 。 二nhị 界giới 相tương/tướng 成thành 故cố 舉cử 入nhập 法Pháp 界Giới 。 後hậu 偈kệ 顯hiển 三tam 義nghĩa 。 一nhất 等đẳng 空không 廣quảng 大đại 。 初sơ 二nhị 句cú 顯hiển 示thị 。 二nhị 等đẳng 空không 清thanh 淨tịnh 。 三tam 等đẳng 空không 不bất 可khả 壞hoại 。 第đệ 三tam 句cú 顯hiển 由do 等đẳng 虛hư 空không 。 是thị 勝thắng 寂tịch 靜tĩnh 名danh 曰viết 牟Mâu 尼Ni 。 四tứ 有hữu 三tam 偈kệ 。 頌tụng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 初sơ 偈kệ 總tổng 舉cử 自tự 分phân 之chi 行hành 。 後hậu 二nhị 即tức 勝thắng 進tiến 之chi 行hành 。 二nhị 以dĩ 此thử 文văn 頌tụng 加gia 所sở 為vi 。 雖tuy 開khai 合hợp 不bất 同đồng 依y 次thứ 不bất 亂loạn 。 初sơ 偈kệ 頌tụng 前tiền 為vi 增tăng 長trưởng 佛Phật 智trí 。 前tiền 半bán 所sở 觀quán 後hậu 半bán 能năng 觀quán 。 次thứ 偈kệ 頌tụng 深thâm 入nhập 法Pháp 界Giới 。 餘dư 如như 前tiền 釋thích 。 三tam 中trung 初sơ 句cú 頌tụng 了liễu 知tri 眾chúng 生sanh 界giới 。 次thứ 二nhị 句cú 頌tụng 所sở 入nhập 無vô 礙ngại 。 四tứ 中trung 頌tụng 所sở 行hành 無vô 障chướng 。 往vãng 諸chư 國quốc 土độ 則tắc 身thân 無vô 障chướng 。 說thuyết 法Pháp 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 自tự 行hành 無vô 障chướng 。 異dị 論luận 不bất 壞hoại 則tắc 外ngoại 無vô 障chướng 。 第đệ 五ngũ 偈kệ 頌tụng 得đắc 。 無vô 量lượng 方phương 便tiện 。 以dĩ 願nguyện 行hành 等đẳng 皆giai 善thiện 修tu 故cố 。 六lục 中trung 頌tụng 攝nhiếp 取thủ 一Nhất 切Thiết 智Trí 性tánh 。 無vô 邊biên 一nhất 切thiết 地địa 即tức 智trí 地địa 故cố 。 十Thập 地Địa 之chi 智trí 同đồng 佛Phật 智trí 故cố 。 歎thán 勝thắng 可khả 知tri 。 七thất 中trung 初sơ 句cú 頌tụng 覺giác 悟ngộ 一nhất 切thiết 法pháp 。 次thứ 句cú 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 隨tùy 宜nghi 摧tồi 伏phục 。 次thứ 句cú 即tức 持trì 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 第đệ 二nhị 遠viễn 離ly 下hạ 頌tụng 前tiền 說thuyết 分phần/phân 。 十thập 行hành 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 第đệ 一nhất 六lục 偈kệ 頌tụng 歡hoan 喜hỷ 行hành 。 文văn 分phần/phân 四tứ 別biệt 。 初sơ 一nhất 財tài 施thí 。 財tài 去khứ 慳san 過quá 安an 隱ẩn 他tha 故cố 。 次thứ 二nhị 偈kệ 無vô 畏úy 施thí 。 前tiền 偈kệ 修tu 因nhân 後hậu 偈kệ 得đắc 果quả 。 次thứ 二nhị 偈kệ 法Pháp 施thí 。 後hậu 一nhất 頌tụng 總tổng 結kết 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 。 言ngôn 百bách 福phước 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 四tứ 云vân 。 五ngũ 品phẩm 心tâm 修tu 十Thập 善Thiện 。 謂vị 下hạ 中trung 上thượng 上thượng 中trung 上thượng 上thượng 。 各các 十Thập 善Thiện 成thành 五ngũ 十thập 。 始thỉ 修tu 終chung 修tu 故cố 成thành 百bách 福phước 。 然nhiên 十Thập 善Thiện 之chi 中trung 。 不bất 殺sát 不bất 瞋sân 是thị 無vô 畏úy 施thí 。 不bất 盜đạo 不bất 貪tham 是thị 財tài 施thí 。 離ly 口khẩu 四tứ 過quá 。 不bất 婬dâm 不bất 癡si 是thị 法Pháp 施thí 。 故cố 具cụ 上thượng 三tam 施thí 成thành 百bách 福phước 果quả 。 第đệ 二nhị 智trí 地địa 下hạ 頌tụng 饒nhiêu 益ích 行hành 。 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 偈kệ 律luật 儀nghi 。 謂vị 有hữu 智trí 能năng 護hộ 心tâm 不bất 動động 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 律luật 儀nghi 。 次thứ 二nhị 攝nhiếp 善thiện 。 三tam 有hữu 一nhất 偈kệ 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 舉cử 處xứ 攝nhiếp 人nhân 。 後hậu 偈kệ 總tổng 結kết 三tam 聚tụ 。 第đệ 三tam 智trí 慧tuệ 下hạ 無vô 違vi 逆nghịch 行hành 。 四tứ 頌tụng 中trung 三tam 。 初sơ 一nhất 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 次thứ 二nhị 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 一nhất 引dẫn 他tha 勵lệ 己kỷ 以dĩ 策sách 修tu 。 二nhị 引dẫn 所sở 成thành 德đức 以dĩ 進tiến 道đạo 。 後hậu 一nhất 頌tụng 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。 遇ngộ 害hại 無vô 惱não 但đãn 增tăng 救cứu 心tâm 。 第đệ 四tứ 於ư 諸chư 下hạ 無vô 屈khuất 撓nạo 行hành 。 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 三tam 。 初sơ 二nhị 頌tụng 前tiền 攝nhiếp 善thiện 精tinh 進tấn 。 亦diệc 名danh 加gia 行hành 。 初sơ 半bán 偈kệ 。 即tức 頌tụng 第đệ 一nhất 精tinh 進tấn 等đẳng 十thập 句cú 。 次thứ 句cú 即tức 頌tụng 前tiền 離ly 過quá 十thập 句cú 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 前tiền 所sở 為vi 。 次thứ 一nhất 頌tụng 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 。 為vi 物vật 受thọ 苦khổ 心tâm 無vô 厭yếm 等đẳng 。 後hậu 二nhị 偈kệ 頌tụng 利lợi 樂lạc 精tinh 進tấn 。 第đệ 五ngũ 善thiện 解giải 下hạ 頌tụng 離ly 癡si 亂loạn 行hành 。 二nhị 頌tụng 中trung 三tam 初sơ 一nhất 頌tụng 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 於ư 中trung 前tiền 半bán 。 頌tụng 能năng 持trì 色sắc 法pháp 言ngôn 說thuyết 等đẳng 。 後hậu 半bán 通thông 頌tụng 前tiền 無vô 癡si 亂loạn 等đẳng 七thất 句cú 。 次thứ 半bán 偈kệ 頌tụng 引dẫn 生sanh 功công 德đức 。 禪thiền 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 真chân 實thật 智trí 慧tuệ 。 故cố 云vân 得đắc 究cứu 竟cánh 也dã 。 後hậu 半bán 偈kệ 頌tụng 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 中trung 。 我ngã 當đương 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 無vô 盡tận 地địa 也dã 。 第đệ 六lục 功công 德đức 下hạ 二nhị 頌tụng 。 頌tụng 善thiện 現hiện 行hành 。 第đệ 七thất 四tứ 偈kệ 頌tụng 無vô 著trước 行hành 。 對đối 前tiền 思tư 之chi 。 第đệ 八bát 安an 住trụ 下hạ 八bát 偈kệ 。 頌tụng 難nan 得đắc 行hành 分phần/phân 五ngũ 。 初sơ 一nhất 偈kệ 即tức 自tự 行hành 之chi 願nguyện 。 次thứ 四tứ 神thần 通thông 次thứ 一nhất 外ngoại 化hóa 。 次thứ 一nhất 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 後hậu 一nhất 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 若nhược 屬thuộc 經kinh 文văn 初sơ 四tứ 偈kệ 。 頌tụng 前tiền 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 得đắc 最tối 勝thắng 解giải 等đẳng 十thập 句cú 。 二nhị 無vô 量lượng 下hạ 三tam 偈kệ 。 頌tụng 自tự 行hành 成thành 益ích 。 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 頌tụng 前tiền 利lợi 他tha 不bất 捨xả 一nhất 眾chúng 生sanh 。 著trước 多đa 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 第đệ 九cửu 修tu 習tập 下hạ 六lục 頌tụng 。 頌tụng 善thiện 法Pháp 行hành 。 初sơ 一nhất 修tu 習tập 力lực 。 次thứ 一nhất 思tư 擇trạch 力lực 。 次thứ 二nhị 修tu 定định 通thông 。 次thứ 一nhất 報báo 得đắc 通thông 。 後hậu 一nhất 變biến 化hóa 通thông 。 若nhược 屬thuộc 經kinh 文văn 。 初sơ 偈kệ 頌tụng 釋thích 名danh 前tiền 半bán 。 攝nhiếp 持trì 正Chánh 法Pháp 。 後hậu 半bán 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 亦diệc 大đại 悲bi 河hà 。 次thứ 偈kệ 即tức 波Ba 羅La 蜜Mật 河hà 。 問vấn 答đáp 成thành 就tựu 。 次thứ 偈kệ 即tức 三tam 昧muội 河hà 。 前tiền 舉cử 三tam 昧muội 之chi 用dụng 。 此thử 約ước 三tam 昧muội 之chi 體thể 。 次thứ 一nhất 即tức 願nguyện 智trí 河hà 。 次thứ 一nhất 十thập 身thân 體thể 用dụng 。 後hậu 一nhất 即tức 示thị 現hiện 如Như 來Lai 自tự 在tại 。 第đệ 十thập 了liễu 達đạt 下hạ 四tứ 十thập 三tam 偈kệ 。 頌tụng 真chân 實thật 行hạnh 。 文văn 分phân 為vi 六lục 。 第đệ 一nhất 三tam 偈kệ 頌tụng 得đắc 十Thập 力Lực 。 二nhị 善thiện 守thủ 下hạ 三tam 偈kệ 。 頌tụng 得đắc 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 無vô 二nhị 語ngữ 。 初sơ 偈kệ 正chánh 明minh 。 依y 法Pháp 修tu 行hành 。 即tức 無vô 二nhị 語ngữ 。 餘dư 二nhị 偈kệ 頌tụng 我ngã 為vi 最tối 勝thắng 等đẳng 。 三tam 六lục 偈kệ 頌tụng 同đồng 佛Phật 善thiện 根căn 。 四tứ 法Pháp 界Giới 下hạ 十thập 一nhất 偈kệ 。 頌tụng 入nhập 佛Phật 種chủng 性tánh 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 三tam 偈kệ 頌tụng 身thân 入nhập 。 餘dư 頌tụng 意ý 入nhập 。 於ư 中trung 初sơ 四tứ 頌tụng 入nhập 悲bi 種chủng 性tánh 。 後hậu 智trí 眼nhãn 下hạ 四tứ 頌tụng 。 頌tụng 入nhập 智trí 種chủng 性tánh 。 五ngũ 成thành 就tựu 下hạ 十thập 八bát 偈kệ 。 頌tụng 學học 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 真chân 實thật 語ngữ 。 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 等đẳng 。 如như 文văn 思tư 之chi 。 六lục 一nhất 光quang 下hạ 二nhị 頌tụng 。 頌tụng 益ích 物vật 不bất 空không 。 第đệ 三tam 大đại 段đoạn 四tứ 偈kệ 結kết 歎thán 深thâm 廣quảng 。 文văn 顯hiển 可khả 知tri 。
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷Quyển 。 第Đệ 二Nhị 十Thập 三Tam
Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ/sơ Quyển Đệ Nhị Thập Tam
❖
Phiên âm: 22/3/2016 ◊ Cập nhật: 22/3/2016