成thành 唯duy 識thức 論luận 學học 記ký


●# 論luận 第đệ 九cửu


若nhược 有hữu 三tam 性tánh (# 至chí )# 即tức 唯duy 識thức 實thật 性tánh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 有hữu 識thức 無vô 性tánh 不bất 成thành 難nạn/nan 也dã 。 若nhược 有hữu 三tam 性tánh 不bất 離ly 識thức 者giả 。 何hà 故cố 說thuyết 言ngôn 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。 頌tụng 標tiêu 。 故cố 廣quảng 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 總tổng 說thuyết 無vô 性tánh 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 別biệt 釋thích 故cố 。 總tổng 結kết 故cố 。 釋thích 中trung 有hữu 三tam 。 三tam 頌tụng 別biệt 故cố 。 此thử 釋thích 初sơ 也dã 。 但đãn 無vô 性tánh 言ngôn 以dĩ 為vi 密mật 意ý 。 非phi 三tam 無vô 性tánh 。 彼bỉ 了liễu 義nghĩa 故cố 。 樞xu 要yếu 。


云vân 何hà 依y 此thử (# 至chí )# 故cố 此thử 不bất 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 第đệ 二nhị 頌tụng 。 樞xu 要yếu 云vân 。 自tự 然nhiên 有hữu 二nhị 。 一nhất 無vô 因nhân 自tự 然nhiên 生sanh 。 二nhị 自tự 然nhiên 常thường 為vi 因nhân 。 舉cử 此thử 遍biến 攝nhiếp 無vô 因nhân 惡ác 因nhân 。 濫lạm 第đệ 二nhị 者giả 。 測trắc 云vân 。 恐khủng 此thử 第đệ 三tam 濫lạm 第đệ 二nhị 故cố 。 頌tụng 不bất 說thuyết 也dã 。 基cơ 云vân 。 勝thắng 義nghĩa 無vô 性tánh 有hữu 二nhị 。 恐khủng 濫lạm 第đệ 二nhị 圓viên 成thành 無vô 性tánh 。


此thử 性tánh 即tức 是thị (# 至chí )# 故cố 說thuyết 實thật 性tánh 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 第đệ 三tam 頌tụng 。 即tức 廣quảng 第đệ 三tam 無vô 自tự 性tánh 也dã 。 顯hiển 揚dương 第đệ 六lục 。 大đại 論luận 六lục 十thập 四tứ 說thuyết 。 世thế 俗tục 有hữu 四tứ 。 一nhất 世thế 間gian 世thế 俗tục 。 如như 軍quân 林lâm 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 今kim 初sơ 勝thắng 義nghĩa 望vọng 初sơ 俗tục 勝thắng 。 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 勝thắng 依y 空không 詮thuyên 故cố 。 彼bỉ 後hậu 三tam 俗tục 。 為vi 此thử 初sơ 三tam 真chân 。 更cánh 立lập 第đệ 四tứ 一nhất 真chân 勝thắng 義nghĩa 。 委ủy 細tế 簡giản 擇trạch 。 如như 顯hiển 揚dương 第đệ 六lục 記ký 。 言ngôn 真Chân 如Như 者giả 。 真chân 簡giản 初sơ 性tánh 。 如như 簡giản 依y 他tha 。 名danh 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 如như 對đối 法pháp 第đệ 二nhị 釋thích 。


三tam 頌tụng 總tổng 顯hiển 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 結kết 也dã 。


如như 是thị 所sở 成thành (# 至chí )# 唯duy 識thức 相tương/tướng 性tánh 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 初sơ 辨biện 唯duy 識thức 境cảnh 。 已dĩ 下hạ 明minh 行hành 果quả 位vị 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 問vấn 有hữu 三tam 誰thùy 意ý 者giả 。 問vấn 能năng 入nhập 人nhân 。 於ư 幾kỷ 位vị 者giả 。 問vấn 所sở 經kinh 位vị 。 如như 何hà 悟ngộ 入nhập 者giả 。 問vấn 入nhập 方phương 便tiện 也dã 。 言ngôn 相tương/tướng 性tánh 者giả 。 二nhị 疏sớ/sơ 云vân 。 前tiền 二nhị 十thập 四tứ 頌tụng 。 明minh 唯duy 識thức 相tương/tướng 。 次thứ 有hữu 一nhất 頌tụng 。 明minh 唯duy 識thức 性tánh (# 此thử 〔# 所sở 〕# 應ưng 然nhiên 。 三tam 性tánh 頌tụng 中trung 。 第đệ 三tam 圓viên 成thành 亦diệc 實thật 性tánh 故cố 。 是thị 故cố 隨tùy 應ứng 取thủ 前tiền 真chân 俗tục 性tánh 相tướng )# 。 言ngôn 熏huân 習tập 所sở 成thành 者giả 。 基cơ 云vân 。 已dĩ 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 。 即tức 由do 三tam 慧tuệ 無vô 漏lậu 種chủng 增tăng 。 非phi 必tất 新tân 生sanh 方phương 名danh 為vi 成thành 。 測trắc 云vân 。 法pháp 爾nhĩ 名danh 本bổn 性tánh 住trụ 。 新tân 熏huân 種chủng 子tử 名danh 習tập 所sở 成thành 。 信tín 前tiền 名danh 性tánh 種chủng 。 信tín 後hậu 名danh 習tập 種chủng (# 此thử 解giải 并tinh 取thủ 有hữu 漏lậu 種chủng 子tử )# 然nhiên 仁nhân 王vương 等đẳng 。 習tập 初sơ 性tánh 後hậu 。 由do 習tập 成thành 性tánh 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 測trắc 約ước 資tư 糧lương 。 明minh 退thoái 不bất 退thoái 。 自tự 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。 一nhất 云vân 。 十thập 信tín 已dĩ 去khứ 。 並tịnh 無vô 退thoái 義nghĩa 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 堅kiên 固cố 心tâm 進tiến 即tức 十thập 信tín 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 頌tụng 云vân 。 即tức 信tín 堅kiên 固cố 不bất 可khả 壞hoại 故cố 。 然nhiên 本bổn 業nghiệp 初sơ 。 十thập 信tín 第đệ 六lục 名danh 不bất 退thoái 者giả 。 翻phiên 譯dịch 家gia 錯thác 。 彼bỉ 經kinh 第đệ 二nhị 。 除trừ 不bất 退thoái 心tâm 加gia 捨xả 心tâm 故cố 。 鶖thu 子tử 欲dục 入nhập 第đệ 七thất 住trụ 退thoái 。 起khởi 信tín 論luận 會hội 非phi 其kỳ 實thật 退thoái 。 但đãn 令linh 初sơ 學học 懈giải 怠đãi 者giả 怖bố 。 又hựu 仁nhân 王vương 云vân 。 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 如như 輕khinh 毛mao 等đẳng 。 准chuẩn 此thử 會hội 釋thích 。 一nhất 云vân 。 十thập 信tín 前tiền 五ngũ 皆giai 有hữu 退thoái 義nghĩa 。 仁nhân 王vương 信tín 位vị 如như 輕khinh 毛mao 故cố 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 退thoái 如như 前tiền 會hội 故cố 。 然nhiên 攝nhiếp 論luận 等đẳng 約ước 多đa 不bất 退thoái 。 雖tuy 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。 後hậu 解giải 為vi 勝thắng 。 四tứ 十thập 七thất 云vân 。 解giải 行hành 菩Bồ 薩Tát 或hoặc 退thoái 捨xả 故cố (# 此thử 中trung 得đắc 失thất 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 復phục 出xuất 二nhị 義nghĩa 一nhất 云vân 。 十thập 信tín 並tịnh 皆giai 有hữu 退thoái 。 以dĩ 是thị 外ngoại 法pháp 異dị 生sanh 攝nhiếp 故cố (# 證chứng 師sư 存tồn 此thử 經Kinh 分phân 明minh 故cố 。 論luận 未vị 定định 故cố 。 然nhiên 信tín 第đệ 六lục 。 不bất 退thoái 布bố 施thí 一nhất 行hành 。 非phi 也dã 。 論luận 有hữu 梵Phạm 本bổn 。 後hậu 重trọng/trùng 譯dịch 故cố )# 。 此thử 約ước 信tín 不bất 退thoái 。 智trí 論luận 初Sơ 地Địa 名danh 阿a 毗tỳ 跋bạt 。 約ước 證chứng 不bất 退thoái 。 瑜du 伽già 八bát 地địa 名danh 不bất 退thoái 者giả 。 約ước 煩phiền 惱não 不bất 退thoái 。 故cố 不bất 相tương 違vi (# 依y 此thử 疏sớ/sơ 意ý 。 內nội 法pháp 異dị 生sanh 。 放phóng 逸dật 〔# 往vãng 〕# 惡ác 。 第đệ 六lục 信tín 前tiền )# 。


初sơ 資tư 糧lương 位vị (# 至chí )# 猶do 未vị 能năng 伏phục 滅diệt 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 別biệt 中trung 有hữu 五ngũ 頌tụng 。 四tứ 唯duy 識thức 行hành 。 一nhất 唯duy 識thức 果quả 。 此thử 初sơ 行hành 也dã 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 標tiêu 故cố 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 別biệt 釋thích 頌tụng 故cố 。 位vị 修tu 行hành 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 略lược 解giải 故cố 。 廣quảng 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 測trắc 云vân 。 謂vị 從tùng 十thập 信tín 故cố 。 發phát 深thâm 固cố 心tâm 。 至chí 迴hồi 向hướng 終chung 末mạt 順thuận 決quyết 擇trạch 已dĩ 。 過quá 種chủng 姓tánh 住trụ 。 入nhập 第đệ 一nhất 僧Tăng 祇kỳ 。 基cơ 云vân 。 即tức 攝nhiếp 論luận 云vân 。 堅kiên 固cố 心tâm 昇thăng 進tiến 。 名danh 三tam 無vô 數số 初sơ 。 謂vị 四tứ 十thập 心tâm 皆giai 是thị 此thử 位vị 。 然nhiên 彼bỉ 已dĩ 前tiền 。 或hoặc 八bát 萬vạn 。 六lục 萬vạn 。 二nhị 萬vạn 。 十thập 千thiên 萬vạn 劫kiếp 等đẳng 。 皆giai 不bất 入nhập 此thử 位vị (# 此thử 違vi 教giáo 理lý 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 前tiền 二nhị 種chủng 性tánh 。 名danh 為vi 因nhân 力lực 。 佛Phật 出xuất 世thế 等đẳng 。 名danh 善thiện 友hữu 力lực 。 信tín 解giải 大Đại 乘Thừa 。 名danh 作tác 意ý 力lực 。 雜tạp 修tu 福phước 智trí 名danh 資tư 粮# 力lực 。 如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 六lục 廣quảng 說thuyết 。 言ngôn 號hiệu 住trụ 外ngoại 門môn 者giả 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 華hoa 嚴nghiêm 第đệ 九cửu 十thập 住trụ 品phẩm 頌tụng 云vân 。 第đệ 四tứ 生sanh 貴quý 真chân 佛Phật 子tử 。 從tùng 諸chư 賢hiền 聖thánh 正Chánh 法Pháp 生sanh 。 有hữu 無vô 諸chư 法pháp 無vô 所sở 著trước 。 捨xả 離ly 生sanh 死tử 。 出xuất 三tam 界giới (# 文văn )# 。 彼bỉ 第đệ 十thập 解giải 十thập 住trụ 初sơ 心tâm 頌tụng 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 法Pháp 身thân 。 應ưng 現hiện 種chủng 種chủng 形hình 。 乃nãi 至chí 具cụ 現hiện 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 基cơ 云vân 。 第đệ 四tứ 住trụ 中trung 伏phục 纏triền 無vô 明minh 。 不bất 造tạo 惡ác 業nghiệp 。 云vân 出xuất 三tam 界giới 。 定định 當đương 能năng 出xuất 。 非phi 時thời 已dĩ 出xuất 。 又hựu 此thử 十thập 住trụ 。 亦diệc 有hữu 小tiểu 分phần/phân 。 依y 有hữu 漏lậu 定định 。 能năng 現hiện 八bát 相tương/tướng 。 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 分phần/phân 得đắc 十Thập 力Lực 。 學học 十thập 法pháp 故cố 。 不bất 違vi 多đa 住trụ (# 若nhược 依y 此thử 疏sớ/sơ 。 許hứa 初sơ 三tam 住trụ 有hữu 造tạo 惡ác 業nghiệp 。 以dĩ 退thoái 分phần/phân 故cố 。 然nhiên 違vi 起khởi 信tín 住trụ 實thật 無vô 退thoái 。 攝nhiếp 論luận 第đệ 七thất 堅kiên 固cố 心tâm 進tiến 。 終chung 無vô 退thoái 成thành 為vi 僧Tăng 祇kỳ 。 若nhược 初sơ 六lục 住trụ 實thật 為vi 退thoái 分phần/phân 。 應ưng 有hữu 第đệ 七thất 始thỉ 八bát 僧Tăng 祗chi 。 今kim 解giải 十Thập 地Địa 因nhân 故cố 。 信tín 等đẳng 各các 十thập 。 生sanh 貴quý 既ký 屬thuộc 第đệ 四tứ 地địa 因nhân 。 彼bỉ 出xuất 世thế 故cố 。 依y 果quả 說thuyết 四tứ 。 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 雖tuy 初Sơ 地Địa 因nhân 。 依y 生sanh 佛Phật 家gia 而nhi 證chứng 法Pháp 身thân 。 說thuyết 妙diệu 法Pháp 身thân 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo )# 。 問vấn 。 華hoa 嚴nghiêm 第đệ 十thập 頌tụng 十thập 住trụ 言ngôn 。 除trừ 滅diệt 諸chư 煩phiền 惱não 。 永vĩnh 盡tận 無vô 有hữu 餘dư 。 云vân 何hà 此thử 言ngôn 未vị 伏phục 二nhị 取thủ 。 基cơ 云vân 。 彼bỉ 經kinh 不bất 依y 耶da 教giáo 所sở 起khởi 不bất 共cộng 無vô 明minh 伴bạn 類loại 盡tận 說thuyết 。 緣duyên 起khởi 經Kinh 云vân 。 內nội 法pháp 異dị 生sanh 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 我ngã 不bất 說thuyết 為vi 無vô 明minh 緣duyên 行hành 故cố 。 因nhân 自tự 分phân 別biệt 。 不bất 無vô 相tướng 應ưng 。 無vô 明minh 等đẳng 者giả 。 此thử 位vị 能năng 伏phục 。 今kim 說thuyết 不bất 伏phục 。 謂vị 因nhân 耶da 教giáo 所sở 起khởi 及cập 俱câu 生sanh 等đẳng 全toàn 分phần/phân 而nhi 論luận (# 此thử 意ý 自tự 力lực 劣liệt 故cố 先tiên 伏phục 。 教giáo 力lực 雖tuy 疎sơ 強cường/cưỡng 故cố 伏phục 。 然nhiên 緣duyên 起khởi 云vân 。 內nội 法pháp 放phóng 逸dật 。 亦diệc 除trừ 一nhất 種chủng 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 所sở 餘dư 無vô 明minh 發phát 非phi 福phước 等đẳng 。 寧ninh 知tri 十thập 解giải 未vị 伏phục 由do 教giáo 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 今kim 謂vị 如như 下hạ 二nhị 障chướng 麤thô 現hiện 。 雖tuy 有hữu 伏phục 者giả 。 而nhi 於ư 細tế 者giả 未vị 能năng 伏phục 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 約ước 麤thô 伏phục 盡tận 無vô 餘dư )# 。 證chứng 云vân 。 十thập 住trụ 亦diệc 得đắc 永vĩnh 伏phục 。 即tức 緣duyên 起khởi 說thuyết 。 內nội 法pháp 不bất 放phóng 逸dật 不bất 失thất 念niệm 者giả 。 發phát 福phước 不bất 動động 。 唯duy 隨tùy 眠miên 發phát 。 即tức 依y 此thử 人nhân 。 華hoa 嚴nghiêm 伏phục 盡tận 。 若nhược 未vị 伏phục 者giả 。 失thất 念niệm 皆giai 起khởi 。 相tương 應ứng 無vô 明minh 。 此thử 說thuyết 未vị 伏phục (# 其kỳ 位vị 云vân 何hà 。 因nhân 位vị 勤cần 修tu 。 有hữu 伏phục 〔# 來lai 〕# 伏phục 〔# 不bất 應ưng 〕# 道Đạo 理lý 。 不bất 同đồng 地địa 上thượng 故cố 意ý 力lực 故cố 。 若nhược 十thập 解giải 下hạ 雖tuy 有hữu 未vị 伏phục 。 上thượng 必tất 伏phục 二nhị 取thủ 現hiện 者giả 。 何hà 勞lao 加gia 行hành 位vị 脩tu 方phương 伏phục 。 非phi 加gia 行hành 伏phục 唯duy 所sở 知tri 障chướng 。 下hạ 云vân 。 此thử 位vị 學học 安an 立lập 等đẳng 。 以dĩ 伏phục 分phân 別biệt 二nhị 種chủng 障chướng 故cố 。 然nhiên 十thập 解giải 位vị 多đa 修tu 生sanh 空không 。 應ưng 如như 上thượng 位vị 。 且thả 約ước 煩phiền 惱não 。 麤thô 現hiện 行hành 故cố 。 說thuyết 伏phục 無vô 餘dư )# 。 諸chư 能năng 所sở 緣duyên 名danh 為vi 二nhị 取thủ 。 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 名danh 彼bỉ 之chi 取thủ 。 此thử 取thủ 習tập 氣khí 附phụ 識thức 如như 眼nhãn 。 釋thích 第đệ 二nhị 義nghĩa 。 測trắc 云vân 。 此thử 能năng 增tăng 過quá 如như 睡thụy 長trường/trưởng 身thân 。 基cơ 云vân 。 如như 人nhân 喜hỷ 眠miên 眠miên 即tức 滋tư 多đa 。


煩phiền 惱não 障chướng 者giả (# 至chí )# 名danh 所sở 知tri 障chướng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 廣quảng 釋thích 。 逐trục 難nạn/nan 釋thích 故cố 。 於ư 中trung 有hữu 五ngũ 。 體thể 名danh 故cố 。 識thức 俱câu 故cố 。 三tam 性tánh 故cố 。 釋thích 難nạn/nan 故cố 。 伏phục 斷đoạn 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 百bách 二nhị 十thập 八bát 者giả 。 見kiến 斷đoạn 總tổng 有hữu 一nhất 百bách 十thập 二nhị 。 脩tu 十thập 品phẩm 故cố 。


此thử 所sở 知tri 障chướng (# 至chí )# 皆giai 容dung 引dẫn 起khởi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 識thức 俱câu 煩phiền 惱não 已dĩ 了liễu 。 偏thiên 明minh 所sở 知tri 。 因nhân 破phá 異dị 計kế 。 謂vị 安an 慧tuệ 等đẳng 。 八bát 有hữu 法pháp 執chấp 。 故cố 三tam 因nhân 破phá 。 如như 佛Phật 地địa 論luận 。 分phân 別biệt 力lực 劣liệt 。 不bất 能năng 執chấp 故cố 。 乃nãi 至chí 法pháp 空không 觀quán 初sơ 起khởi 時thời 。 此thử 識thức 應ưng 斷đoạn 。 障chướng 治trị 違vi 故cố 。 基cơ 云vân 。 無vô 離ly 煩phiền 惱não 別biệt 起khởi 執chấp 故cố 。 故cố 數số 與dữ 彼bỉ 煩phiền 惱não 等đẳng 同đồng 。 範phạm 及cập 觀quán 云vân 。 理lý 有hữu 別biệt 體thể 。 今kim 依y 。 測trắc 云vân 。 法pháp 數số 多đa 少thiểu 。 第đệ 六lục 一nhất 切thiết 。 第đệ 七thất 本bổn 四tứ 及cập 大đại 隨tùy 八bát 。 五ngũ 識thức 本bổn 三tam 及cập 中trung 大đại 隨tùy (# 設thiết 有hữu 別biệt 體thể 〔# 下hạ 〕# 中trung 數số 爾nhĩ 。 於ư 此thử 得đắc 失thất 如như 第đệ 五ngũ 記ký )# 。


此thử 障chướng 但đãn 與dữ (# 至chí )# 亦diệc 是thị 有hữu 覆phú 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 三tam 性tánh 無vô 癡si 等đẳng 者giả 。 遮già 善thiện 相tương 違vi 故cố 。 如như 瓔anh 珞lạc 經kinh 。 善thiện 心tâm 有hữu 不bất 善thiện 。 是thị 外ngoại 道đạo 義nghĩa 故cố 。 有hữu 伏phục 難nạn/nan 言ngôn 。 知tri 障chướng 無vô 記ký 。 何hà 不bất 善thiện 但đãn 。 故cố 論luận 解giải 云vân 。 煩phiền 惱não 障chướng 中trung 。 此thử 障chướng 必tất 有hữu 。 性tánh 雖tuy 無vô 記ký 。 處xử 不bất 善thiện 故cố 。 測trắc 云vân 。 所sở 知tri 障chướng 寬khoan 。 煩phiền 惱não 障chướng 狹hiệp 。 謂vị 有hữu 所sở 知tri 而nhi 非phi 煩phiền 惱não 。 如như 生sanh 空không 時thời 。 末mạt 那na 心tâm 品phẩm 。 及cập 第đệ 六lục 識thức 異dị 熟thục 生sanh 障chướng 。 基cơ 疏sớ/sơ 亦diệc 同đồng 。 此thử 寬khoan 通thông 細tế 。 煩phiền 惱não 所sở 緣duyên 。 必tất 是thị 法pháp 故cố 。 煩phiền 惱não 唯duy 麤thô 。 有hữu 法pháp 執chấp 時thời 。 非phi 必tất 有hữu 故cố (# 不bất 同đồng 前tiền 云vân 。 無vô 離ly 煩phiền 惱não 。 別biệt 起khởi 法pháp 執chấp )# 。 觀quán 云vân 。 不bất 善thiện 同đồng 體thể 。 所sở 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 理lý 無vô 一nhất 心tâm 通thông 不bất 善thiện 無vô 記ký 故cố 。 寂tịch 云vân 。 羅La 漢Hán 所sở 起khởi 法pháp 執chấp 煩phiền 惱não 。 分phân 別biệt 劣liệt 不bất 重trọng/trùng 種chủng 。 證chứng 云vân 不bất 爾nhĩ 。 雖tuy 在tại 不bất 善thiện 。 恆hằng 無vô 記ký 故cố 。 唯duy 望vọng 三tam 性tánh 分phân 為vi 二nhị 性tánh 。 若nhược 言ngôn 不bất 善thiện 。 望vọng 誰thùy 說thuyết 耶da 。 二nhị 無vô 記ký 俱câu 。 何hà 妨phương 二nhị 性tánh 。 准chuẩn 佛Phật 地địa 論luận 。 羅La 漢Hán 法pháp 執chấp 亦diệc 熏huân 種chủng 子tử 。 而nhi 同đồng 體thể 類loại (# 後hậu 解giải 為vi 勝thắng 。 所sở 知tri 不bất 感cảm 苦khổ 異dị 熟thục 故cố 。 羅La 漢Hán 法pháp 執chấp 具cụ 能năng 熏huân 義nghĩa 。 無vô 〔# 執chấp 亦diệc 俱câu 。 今kim 約ước 〕# 簡giản 處xứ 故cố )# 。 樞xu 要yếu 云vân 。 理lý 實thật 威uy 儀nghi 工công 巧xảo 。 與dữ 所sở 知tri 障chướng 。 法pháp 執chấp 亦diệc 俱câu 。 今kim 約ước 孤cô 行hành 。 言ngôn 非phi 彼bỉ 俱câu (# 若nhược 爾nhĩ 異dị 熟thục 生sanh 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 然nhiên 不bất 順thuận 論luận 故cố 。 若nhược 無vô 記ký 緣duyên 威uy 儀nghi 等đẳng 。 必tất 無vô 執chấp 等đẳng )# 。


若nhược 所sở 知tri 障chướng (# 至chí )# 慢mạn 無vô 明minh 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 釋thích 難nạn/nan 。 勝thắng 鬘man 經kinh 中trung 立lập 五ngũ 住trụ 地địa 。 一nhất 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 謂vị 即tức 一nhất 切thiết 。 所sở 知tri 障chướng 種chủng 。 是thị 現hiện 行hành 依y 。 名danh 為vi 住trụ 地địa 。 二nhị 見kiến 一nhất 處xứ 住trụ 地địa 。 諸chư 謂vị 分phân 別biệt 。 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 。 故cố 名danh 一nhất 處xứ 。 三tam 欲dục 愛ái 住trụ 地địa 。 欲dục 界giới 俱câu 生sanh 諸chư 煩phiền 惱não 種chủng 。 煩phiền 惱não 種chủng 愛ái 閏nhuận 勝thắng 故cố 。 總tổng 名danh 為vi 愛ái 。 四tứ 色sắc 愛ái 住trụ 地địa 。 色sắc 界giới 俱câu 生sanh 諸chư 煩phiền 惱não 種chủng 。 五ngũ 愛ái 住trụ 地địa 。 無vô 色sắc 俱câu 生sanh 諸chư 煩phiền 惱não 種chủng 。 依y 此thử 問vấn 答đáp 。 如như 文văn 可khả 知tri 。


如như 是thị 二nhị 障chướng (# 至chí )# 未vị 能năng 伏phục 滅diệt 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 伏phục 斷đoạn 二nhị 現hiện 行hành 者giả 。 基cơ 云vân 。 伏phục 煩phiền 惱não 時thời 。 此thử 俱câu 法pháp 執chấp 。 亦diệc 不bất 起khởi 故cố 。 名danh 伏phục 法pháp 執chấp 。 非phi 別biệt 起khởi 伏phục 道đạo 。 或hoặc 見kiến 道đạo 加gia 行hành 智trí 故cố (# 雖tuy 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 所sở 依y 猶do 行hành 。 且thả 如như 末mạt 那na 相tương 應ứng 法pháp 執chấp 。 何hà 伏phục 能năng 依y 。 必tất 伏phục 所sở 依y )# 。 二nhị 麤thô 現hiện 行hành 者giả 雖tuy 有hữu 伏phục 者giả 。 測trắc 云vân 。 增tăng 上thượng 邪tà 見kiến 不bất 共cộng 無vô 明minh 等đẳng 已dĩ 伏phục 故cố 。 如như 緣duyên 起khởi 云vân 。 內nội 法pháp 放phóng 逸dật 除trừ 不bất 共cộng 故cố 。 基cơ 云vân 。 因nhân 耶da 思tư 者giả 皆giai 伏phục 。 因nhân 耶da 教giáo 者giả 未vị 盡tận (# 此thử 難nạn/nan 如như 前tiền )# 。


此thử 位vị 未vị 證chứng (# 至chí )# 所sở 修tu 勝thắng 行hành 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 位vị 修tu 行hành 中trung 有hữu 二nhị 。 行hành 體thể 性tánh 故cố 。 練luyện 磨ma 心tâm 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 言ngôn 亦diệc 是thị 解giải 行hành 者giả 。 如như 順thuận 決quyết 擇trạch 。 此thử 亦diệc 是thị 故cố 。 言ngôn 通thông 相tương/tướng 皆giai 二nhị 者giả 。 如như 諸chư 論luận 說thuyết 㸦# 相tương 助trợ 故cố 。 別biệt 相tướng 二nhị 門môn 。 初sơ 依y 智trí 論luận 。 後hậu 依y 瑜du 伽già 。 如như 次thứ 冠quan 性tánh 及cập 依y 用dụng 故cố 。 四tứ 十thập 三tam 說thuyết 。 六Lục 度Độ 唯duy 自tự 利lợi 。 四tứ 攝nhiếp 利lợi 他tha 故cố 。 自tự 利lợi 等đẳng 取thủ 禪thiền 支chi 十thập 。 不Bất 共Cộng 法Pháp 等đẳng 。 利lợi 他tha 等đẳng 取thủ 神thần 通thông 大đại 悲bi 等đẳng 。


此thử 位vị 二nhị 障chướng (# 至chí )# 脩tu 諸chư 勝thắng 行hành 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 練luyện 磨ma 。 測trắc 云vân 。 三tam 慧tuệ 精tinh 進tấn 為vi 能năng 練luyện 體thể 。 福phước 智trí 等đẳng 行hành 為vi 所sở 練luyện 體thể (# 此thử 能năng 所sở 練luyện 體thể 應ưng 無vô 別biệt )# 。 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。 為vi 能năng 退thoái 性tánh 。 郭quách 云vân 。 聞văn 思tư 兩lưỡng 慧tuệ 。 為vi 能năng 練luyện 體thể 。 引dẫn 他tha 例lệ 己kỷ 。 比tỉ 量lượng 智trí 故cố 。 所sở 練luyện 有hữu 三tam 。 一nhất 自tự 乘thừa 種chủng 好hảo 。 二nhị 初sơ 發phát 大đại 心tâm 。 三tam 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 以dĩ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 覺giác 分phần/phân 佛Phật 果Quả 。 如như 次thứ 為vi 果quả 。 如như 三tam 十thập 五ngũ 云vân 。 何hà 名danh 持trì 。 一nhất 菩Bồ 薩Tát 種chủng 姓tánh 。 名danh 堪kham 任nhậm 性tánh 持trì 。 二nhị 最tối 初sơ 發phát 心tâm 。 名danh 行hành 加gia 行hành 持trì 。 三tam 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 名danh 大đại 菩Bồ 提Đề 持trì 。 由do 彼bỉ 有hữu 能năng 。 能năng 脩tu 諸chư 行hành 。 滿mãn 菩Bồ 提Đề 故cố 。 此thử 所sở 治trị 者giả 。 唯duy 所sở 知tri 障chướng 。 橫hoạnh/hoành 思tư 量lượng 故cố (# 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 種chủng 子tử 無vô 現hiện 修tu 行hành 用dụng 故cố 。 四tứ 十thập 心tâm 位vị 曾tằng 已dĩ 發phát 心tâm 。 非phi 發phát 初sơ 故cố )# 。 今kim 解giải 。 能năng 練luyện 體thể 者giả 。 慧tuệ 俱câu 精tinh 進tấn 。 正chánh 翻phiên 退thoái 故cố 。 所sở 練luyện 。 即tức 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 云vân 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 以dĩ 決quyết 定định 希hy 求cầu 為vi 行hành 相tương/tướng 故cố 。 即tức 此thử 為vi 果quả 。 兼kiêm 通thông 一nhất 切thiết 。 正chánh 治trị 懈giải 怠đãi 能năng 退thoái 性tánh 故cố 。 有hữu 古cổ 德đức 說thuyết 。 三tam 練luyện 皆giai 在tại 十thập 信tín 初sơ 心tâm 。 有hữu 說thuyết 。 初sơ 在tại 十thập 解giải 。 發phát 心tâm 始thỉ 故cố 。 次thứ 在tại 十thập 行hành 。 修tu 行hành 始thỉ 故cố 。 後hậu 在tại 迴hồi 向hướng 。 向hướng 菩Bồ 提Đề 故cố 。 今kim 三tam 藏tạng 云vân 。 始thỉ 從tùng 十thập 信tín 。 至chí 迴hồi 向hướng 終chung 。 皆giai 有hữu 此thử 三tam (# 十thập 住trụ 初sơ 五ngũ 言ngôn 有hữu 退thoái 者giả 。 捨xả 願nguyện 行hành 故cố 。 此thử 中trung 退thoái 屈khuất 但đãn 怯khiếp 弱nhược 義nghĩa 。 非phi 實thật 退thoái 捨xả )# 。 此thử 中trung 初sơ 者giả 。 測trắc 云vân 。 菩Bồ 提Đề 難nan 得đắc 退thoái 。 二nhị 諸chư 難nạn 行hành 難nạn/nan 脩tu 退thoái 。 三tam 涅Niết 槃Bàn 難nạn/nan 證chứng 退thoái (# 何hà 初sơ 〔# 劫kiếp 〕# 智trí 。 最tối 後hậu 怯khiếp 斷đoạn 。 同đồng 怯khiếp 果quả 地địa 。 無vô 由do 別biệt 云vân 。 菩Bồ 提Đề 轉chuyển 依y 。 各các 通thông 智trí 斷đoạn 。 瑜du 伽già 對đối 法pháp 。 有hữu 誠thành 文văn 故cố 。 如như 何hà 同đồng 執chấp 。 初sơ 智trí 後hậu 斷đoạn )# 。 基cơ 云vân 。 廣quảng 者giả 無vô 邊biên 。 大đại 者giả 無vô 上thượng 。 深thâm 者giả 難nan 測trắc 。 遠viễn 者giả 時thời 長trường/trưởng 。 第đệ 二nhị 難nạn/nan 修tu 退thoái 。 第đệ 難nạn/nan 證chứng 退thoái 。 圓viên 滿mãn 佛Phật 果Quả 即tức 轉chuyển 依y 也dã 。 功công 德đức 脩tu 故cố (# 此thử 意ý 初sơ 者giả 。 總tổng 怯khiếp 因nhân 果quả 。


時thời 長trường/trưởng 等đẳng 故cố 。 後hậu 二nhị 別biệt 怯khiếp 。 因nhân 果quả 別biệt 故cố 。 今kim 存tồn 此thử 解giải )# 。 能năng 練luyện 行hành 中trung 引dẫn 別biệt 他tha 己kỷ 證chứng 者giả 。 彼bỉ 已dĩ 證chứng 。 我ngã 亦diệc 丈trượng 夫phu 者giả 。 己kỷ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 願nguyện 自tự 信tín 欲dục 堪kham 修tu 施thí 。 他tha 麤thô 善thiện 者giả 。 有hữu 障chướng 善thiện 感cảm 當đương 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。 況huống 無vô 障chướng 善thiện 不bất 得đắc 不bất 爾nhĩ (# 如như 世thế 親thân 論luận 第đệ 七thất 廣quảng 說thuyết )# 。


次thứ 加gia 行hành 位vị (# 至chí )# 非phi 實thật 住trụ 唯duy 識thức 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 位vị 中trung 有hữu 二nhị 。 標tiêu 故cố 。 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 故cố 。 正chánh 釋thích 頌tụng 文văn 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 基cơ 云vân 。 對đối 法pháp 莊trang 嚴nghiêm 皆giai 言ngôn 。 已dĩ 過quá 第đệ 一nhất 。 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 即tức 初sơ 僧Tăng 祇kỳ 滿mãn 心tâm 脩tu 故cố 。 測trắc 云vân 。 此thử 地địa 諸chư 師sư 。 取thủ 解giải 不bất 同đồng 。 一nhất 云vân 。 過quá 一nhất 僧Tăng 祇kỳ 。 第đệ 十thập 迴hồi 向hướng 。 未vị 入nhập 初Sơ 地Địa 。 中trung 間gian 達đạt 分phần/phân 。 聖thánh 說thuyết 已dĩ 過quá 初sơ 無vô 數số 故cố 。 雖tuy 解giải 行hành 地địa 。 而nhi 是thị 初Sơ 地Địa 近cận 方phương 便tiện 故cố 。 屬thuộc 第đệ 二nhị 劫kiếp 。 如như 初sơ 近cận 分phần/phân 屬thuộc 上thượng 界giới 故cố 。 然nhiên 本bổn 業nghiệp 云vân 。 四tứ 十thập 二nhị 賢hiền (# 三tam 賢hiền 。 十thập 聖thánh 。 等đẳng 覺giác 妙diệu 覺giác )# 攝nhiếp 賢hiền 聖thánh 盡tận 者giả 。 屬thuộc 前tiền 屬thuộc 後hậu 。 義nghĩa 亦diệc 無vô 失thất 。 一nhất 云vân 。 屬thuộc 初sơ 僧Tăng 祇kỳ 。 十thập 三tam 住trụ 中trung 。 第đệ 二nhị 解giải 行hành 。 瑜du 伽già 既ký 說thuyết 是thị 初sơ 劫kiếp 故cố 。 又hựu 四tứ 十thập 八bát 云vân 。 謂vị 經kinh 第đệ 一nhất 。 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 方phương 乃nãi 超siêu 過quá 勝thắng 解giải 行hành 住trụ 。 然nhiên 言ngôn 已dĩ 過quá 初sơ 無vô 數số 者giả 。 多đa 分phần 過quá 故cố 。 然nhiên 此thử 後hậu 釋thích 。 諸chư 說thuyết 不bất 同đồng 。 一nhất 云vân 。 四tứ 善thiện 如như 次thứ 配phối 四tứ 十thập 心tâm 。 如như 梁lương 論luận 云vân 。 如như 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。 前tiền 有hữu 四tứ 方phương 便tiện 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 有hữu 四tứ 方phương 便tiện 故cố 。 謂vị 四tứ 十thập 心tâm (# 常thường 法Pháp 師sư 釋thích )# 。 一nhất 云vân 。 十thập 解giải 為vi 煗noãn 。 十thập 行hành 為vi 頂đảnh 。 第đệ 九cửu 迴hồi 向hướng 為vi 忍nhẫn 。 第đệ 十thập 迴hồi 心tâm 為vi 第đệ 一nhất 法pháp (# 述thuật 法Pháp 師sư 也dã )# 。 一nhất 云vân 。 十thập 迴hồi 向hướng 終chung 心tâm 更cánh 開khai 四tứ 善thiện 根căn (# 辯biện 法Pháp 師sư 也dã )# 。 大đại 唐đường 三tam 藏tạng 。 意ý 存tồn 後hậu 解giải 。 雖tuy 初Sơ 地Địa 方phương 便tiện 。 而nhi 初sơ 別biệt 地địa 。 如như 金kim 剛cang 心tâm 。 非phi 佛Phật 住trụ 故cố (# 謂vị 初sơ 二nhị 說thuyết 。 違vi 對đối 法pháp 等đẳng 。 已dĩ 過quá 初sơ 劫kiếp 方phương 修tu 煗noãn 。 其kỳ 梁lương 論luận 文văn 。 真Chân 諦Đế 語ngữ 故cố 。 後hậu 解giải 即tức 順thuận 本bổn 業nghiệp 經Kinh 云vân 。 四tứ 十thập 二nhị 賢hiền 聖thánh 。 攝nhiếp 則tắc 盡tận )# 。


此thử 四tứ 總tổng 名danh (# 至chí )# 無vô 加gia 行hành 義nghĩa 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 正chánh 釋thích 中trung 有hữu 七thất 。 此thử 初sơ 名danh 義nghĩa 也dã 。 初Sơ 地Địa 現hiện 觀quán 是thị 真chân 決quyết 擇trạch 。 此thử 順thuận 彼bỉ 分phần/phân 。 或hoặc 因nhân 義nghĩa 順thuận 。 解giải 脫thoát 分phần/phân 求cầu 果quả 發phát 心tâm 。 此thử 近cận 求cầu 證chứng 加gia 功công 勞lao 故cố 。


煗noãn 等đẳng 四tứ 法pháp (# 至chí )# 合hợp 思tư 察sát 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 行hành 相tương/tướng 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 言ngôn 尋tầm 思tư 等đẳng 者giả 。 審thẩm 決quyết 二nhị 位vị 。 分phân 為vi 尋tầm 思tư 。 及cập 如như 實thật 知tri 。 依y 伽già 四tứ 十thập 八bát 。 尋tầm 思tư 唯duy 有hữu 漏lậu 。 實thật 智trí 通thông 十Thập 地Địa 。 故cố 彼bỉ 論luận 記ký 。 廣quảng 辨biện 此thử 四tứ 。 如như 三tam 十thập 六lục 。 對đối 法pháp 攝nhiếp 論luận 雖tuy 智trí 為vi 體thể 。 望vọng 決quyết 名danh 尋tầm 。 言ngôn 此thử 四tứ 離ly 識thức 及cập 識thức 非phi 有hữu 者giả 。 此thử 四tứ 有hữu 二nhị 。 所sở 取thủ 四tứ 種chủng 。 離ly 識thức 非phi 有hữu 。 能năng 取thủ 四tứ 種chủng 。 即tức 識thức 非phi 有hữu 。 以dĩ 四tứ 種chủng 門môn 。 遣khiển 二nhị 取thủ 故cố 。 基cơ 云vân 。 此thử 中trung 唯duy 觀quán 妄vọng 情tình 所sở 執chấp 。 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 。 唯duy 意ý 言ngôn 性tánh 。 意ý 言ngôn 之chi 中trung 。 依y 他tha 文văn 義nghĩa 不bất 說thuyết 無vô 故cố 。 不bất 爾nhĩ 顛điên 倒đảo 依y 他tha 是thị 有hữu 。 觀quán 為vi 無vô 故cố (# 即tức 義nghĩa 林lâm 云vân 。 俗tục 是thị 真chân 家gia 俗tục 。 真chân 是thị 俗tục 家gia 真chân 。 有hữu 俗tục 亦diệc 有hữu 真chân 。 無vô 真chân 。 亦diệc 無vô 俗tục 。 故cố 非phi 遣khiển 依y 他tha 而nhi 證chứng 圓viên 成thành 實thật 。 勿vật 假giả 想tưởng 觀quán 不bất 入nhập 真chân 故cố )# 。 言ngôn 二nhị 二nhị 相tương/tướng 同đồng 者giả 。 名danh 與dữ 義nghĩa 二nhị 。 自tự 性tánh 虗hư 同đồng 。 差sai 別biệt 虗hư 同đồng 。 故cố 二nhị 尋tầm 思tư 。 二nhị 二nhị 合hợp 觀quán 。 即tức 三tam 十thập 六lục 云vân 。 於ư 彼bỉ 名danh 事sự 。 或hoặc 離ly 相tương/tướng 觀quán 。 或hoặc 合hợp 相tương/tướng 觀quán (# 四tứ 行hành 相tương/tướng 別biệt 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。


依y 明minh 得đắc 定định (# 至chí )# 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 。 四tứ 善thiện 行hành 也dã 。 明minh 得đắc 是thị 定định 。 尋tầm 思tư 是thị 慧tuệ 。 如như 無vô 性tánh 釋thích 。 此thử 定định 創sáng/sang 得đắc 無vô 義nghĩa 智trí 明minh 。 故cố 言ngôn 明minh 得đắc 。 其kỳ 能năng 依y 慧tuệ 名danh 煗noãn 善thiện 根căn 。 觀quán 依y 他tha 四tứ 皆giai 自tự 心tâm 變biến 。 假giả 設thiết 有hữu 二nhị 。 性tánh 自tự 差sai 別biệt 。 如như 所sở 計kế 實thật 。 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 如như 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 二nhị 云vân 。 通thông 達đạt 分phần/phân 位vị 。 由do 解giải 一nhất 切thiết 諸chư 義nghĩa 。 唯duy 是thị 意ý 言ngôn 為vi 性tánh 。 則tắc 了liễu 一nhất 切thiết 。 諸chư 義nghĩa 悉tất 是thị 心tâm 光quang 時thời 名danh 。 善thiện 住trụ 唯duy 識thức (# 解giải 云vân 。 順thuận 決quyết 擇trạch 位vị 。 由do 前tiền 資tư 粮# 。 解giải 一nhất 切thiết 義nghĩa 皆giai 是thị 意ý 言ngôn 。 今kim 丁đinh 心tâm 光quang 。 光quang 者giả 影ảnh )# 。 譬thí 如như 攢toàn 火hỏa 。 為vi 煗noãn 前tiền 相tương/tướng 。 此thử 智trí 亦diệc 然nhiên 。 真chân 智trí 前tiền 相tương/tướng 。 餘dư 一nhất 准chuẩn 此thử 釋thích 。 定định 慧tuệ 名danh 。 三tam 藏tạng 云vân 。 具cụ 論luận 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 一nhất 觀quán 。 隨tùy 義nghĩa 立lập 名danh 。 觀quán 能năng 所sở 取thủ 。 唯duy 似tự 無vô 實thật 。


爾nhĩ 時thời 圓viên 成thành 當đương 心tâm 現hiện 故cố 。 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。 三tam 性tánh 無vô 性tánh 。 唯duy 識thức 無vô 我ngã 等đẳng 。 小tiểu 聖thánh 迴hồi 心tâm 。 有hữu 所sở 知tri 障chướng 。 亦diệc 名danh 異dị 生sanh 。 故cố 世thế 第đệ 一nhất 。


如như 是thị 煗noãn 頂đảnh (# 至chí )# 後hậu 。 觸xúc 無vô 所sở 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 屬thuộc 當đương 頌tụng 文văn 。 基cơ 云vân 。 心tâm 上thượng 變biến 如như 。 名danh 為vi 小tiểu 物vật 。 此thử 非phi 無vô 相tướng 故cố 。 名danh 帶đái 執chấp 相tướng 。 有hữu 依y 他tha 相tương/tướng 。 名danh 空không 有hữu 相tương/tướng 。 彼bỉ 相tương/tướng 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 空không 。 所sở 謂vị 此thử 相tương/tướng 。 是thị 真Chân 如Như 相tương/tướng (# 若nhược 爾nhĩ 唯duy 有hữu 初sơ 二nhị 性tánh 相tướng 。 何hà 故cố 標tiêu 云vân 心tâm 上thượng 變biến 如như 。 解giải 云vân 。 見kiến 所sở 執chấp 無vô 即tức 如như 相tương/tướng 現hiện 。 猶do 如như 穿xuyên 壁bích 。 虗hư 空không 現hiện 故cố 。 如như 顯hiển 揚dương 云vân 。 彼bỉ 二nhị 我ngã 無vô 即tức 是thị 二nhị 無vô 我ngã 有hữu 。 又hựu 佛Phật 地địa 論luận 。 明minh 遍biến 計kế 言ngôn 。 心tâm 所sở 現hiện 無vô 。 依y 他tha 起khởi 攝nhiếp 。 真Chân 如Như 理lý 無vô 。 圓viên 成thành 實thật 攝nhiếp 。 是thị 則tắc 所sở 執chấp 空không 影ảnh 。 名danh 變biến 如như 相tương/tướng 也dã )# 。 證chứng 云vân 。 要yếu 出xuất 觀quán 位vị 。 謂vị 勝thắng 義nghĩa 性tánh 觀quán 中trung 現hiện 量lượng 。 不bất 依y 此thử 解giải 。 上thượng 忍nhẫn 第đệ 一nhất 雖tuy 無vô 後hậu 散tán 。 從tùng 多đa 分phần 說thuyết 。 帶đái 相tương/tướng 同đồng 故cố 。 測trắc 云vân 。 三tam 藏tạng 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 同đồng 前tiền 假giả 有hữu 依y 他tha 。 實thật 無vô 遍biến 計kế 。 名danh 空không 有hữu 相tương/tướng 。 一nhất 云vân 。 四tứ 位vị 觀quán 中trung 。 二nhị 取thủ 空không 相tướng 。 與dữ 相tương/tướng 分phần/phân 空không 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 無vô 別biệt 體thể 故cố 。 有hữu 無vô 別biệt 故cố 。 空không 唯duy 所sở 緣duyên 。 而nhi 不bất 名danh 緣duyên 。 當đương 心tâm 現hiện 相tướng 。 名danh 所sở 緣duyên 緣duyên 。 如như 青thanh 等đẳng 上thượng 長trường 短đoản 等đẳng 色sắc 。 無vô 實thật 體thể 故cố 。 非phi 所sở 緣duyên 緣duyên (# 遍biến 計kế 空không 相tướng 與dữ 真Chân 如Như 影ảnh 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 此thử 中trung 意ý 也dã )# 。 言ngôn 有hữu 頌tụng 者giả 。 攝nhiếp 論luận 第đệ 六lục 。 有hữu 教giáo 授thọ 頌tụng 。 如như 分phân 別biệt 瑜du 伽già 說thuyết (# 分phân 別biệt 瑜du 伽già 彌Di 勒Lặc 所sở 說thuyết 。 可khả 兩lưỡng 卷quyển 計kế )# 對đối 法pháp 十thập 一nhất 云vân 。 薄bạc 伽già 梵Phạm 妙diệu 善thiện 宣tuyên 說thuyết (# 範phạm 云vân 。 慈Từ 氏Thị 即tức 佛Phật 。 故cố 言ngôn 佛Phật 說thuyết 。 證chứng 云vân 。 慈Từ 氏Thị 論luận 中trung 。 引dẫn 佛Phật 經Kinh 頌tụng )# 。 頌tụng 分phân 為vi 四tứ 。 初sơ 二nhị 句cú 煗noãn 。 次thứ 二nhị 句cú 頂đảnh 。 次thứ 三tam 句cú 忍nhẫn 。 基cơ 云vân 。 世thế 第đệ 一nhất 時thời 。 多đa 從tùng 忍nhẫn 位vị 合hợp 說thuyết 。 最tối 後hậu 一nhất 句cú 入nhập 真chân 見kiến 道đạo 。 廣quảng 如như 無vô 性tánh 世thế 親thân 釋thích 。


此thử 加gia 行hành 位vị (# 至chí )# 全toàn 未vị 能năng 滅diệt 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 對đối 治trị 障chướng 門môn 。 相tương/tướng 麤thô 重trọng 縛phược 如như 第đệ 五ngũ 記ký 。 測trắc 云vân 。 今kim 言ngôn 麤thô 重trọng/trùng 。 唯duy 取thủ 種chủng 子tử 。 此thử 位vị 分phần/phân 除trừ 無vô 堪kham 任nhậm 故cố 。 基cơ 云vân 。 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 。 不bất 安an 隱ẩn 性tánh (# 初sơ 師sư 為vi 勝thắng )# 。 基cơ 云vân 。 自tự 證chứng 分phần/phân 等đẳng 。 緣duyên 見kiến 分phần/phân 等đẳng 。 有hữu 義nghĩa 非phi 縛phược 。 非phi 外ngoại 取thủ 故cố 。 有hữu 義nghĩa 為vi 縛phược 。 不bất 明minh 淨tịnh 故cố 。 相tướng 貌mạo 縛phược 心tâm 名danh 為vi 相tương/tướng 縛phược 。 非phi 必tất 相tương/tướng 分phần/phân 。 經kinh 說thuyết 所sở 取thủ 能năng 取thủ 纏triền 者giả 。 通thông 內nội 分phần/phân 故cố 。 證chứng 云vân 。 見kiến 有hữu 三tam 輸du 。 亦diệc 了liễu 如như 幻huyễn 。 是thị 見kiến 分phần/phân 能năng 。 故cố 唯duy 相tương/tướng 分phần/phân 。 二nhị 疏sớ/sơ 云vân 。 此thử 位vị 全toàn 伏phục 分phân 別biệt 現hiện 行hành 。 俱câu 生sanh 小tiểu 伏phục 。 故cố 未vị 全toàn 伏phục 。 見kiến 脩tu 二nhị 種chủng 。 全toàn 未vị 能năng 滅diệt 。


此thử 位vị 菩Bồ 薩Tát (# 至chí )# 唯duy 觀quán 安an 立lập 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 明minh 所sở 觀quán 境cảnh 。 據cứ 實thật 生sanh 空không 有hữu 非phi 安an 立lập 。 略lược 故cố 。 真Chân 如Như 非phi 因nhân 果quả 故cố 。 諸chư 真chân 見kiến 道đạo 非phi 安an 立lập 故cố 。 然nhiên 今kim 隨tùy 詮thuyên 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 名danh 非phi 安an 立lập 。 一nhất 切thiết 生sanh 空không 總tổng 名danh 安an 立lập 。 故cố 法pháp 空không 詮thuyên 。 是thị 正chánh 所sở 學học 。


菩Bồ 薩Tát 起khởi 此thử (# 至chí )# 非phi 殊thù 勝thắng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 所sở 依y 門môn 。 顯hiển 揚dương 十thập 六lục 說thuyết 。 現hiện 觀quán 何hà 所sở 依y 。 靜tĩnh 慮lự 不bất 依y 無vô 色sắc 。 無vô 色sắc 慧tuệ 劣liệt 故cố 。 基cơ 言ngôn 。 不bất 依y 中trung 間gian 。 論luận 說thuyết 三tam 依y 五ngũ 依y 生sanh 故cố 。 彼bỉ 無vô 明minh 利lợi 無vô 漏lậu 道Đạo 故cố 。 測trắc 云vân 。 第đệ 一nhất 百bách 云vân 。 九cửu 地địa 能năng 盡tận 漏lậu 。 既ký 能năng 斷đoạn 惑hoặc 。 起khởi 四tứ 善thiện 根căn 。 入nhập 聖thánh 何hà 失thất 。 然nhiên 似tự 根căn 本bổn 總tổng 言ngôn 五ngũ 依y 。 菩Bồ 薩Tát 前tiền 三tam 通thông 依y 四tứ 禪thiền 。 上thượng 忍nhẫn 第đệ 一nhất 。 唯duy 第đệ 四tứ 禪thiền 。 故cố 彼bỉ 現hiện 觀quán 唯duy 第đệ 四tứ 禪thiền 。 餘dư 慧tuệ 厭yếm 心tâm 非phi 殊thù 勝thắng 者giả 。 惡ác 趣thú 慧tuệ 非phi 勝thắng 。 上thượng 界giới 厭yếm 非phi 勝thắng 。 故cố 無vô 初sơ 入nhập 。 如như 顯hiển 揚dương 等đẳng 。 此thử 說thuyết 初sơ 入nhập 。 漸tiệm 悟ngộ 不bất 爾nhĩ 。 色sắc 界giới 通thông 心tâm 。 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 雖tuy 無vô 勝thắng 厭yếm 。 入nhập 現hiện 觀quán 故cố 。


此thử 位vị 亦diệc 是thị (# 至chí )# 真chân 勝thắng 義nghĩa 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 七thất 配phối 住trụ 中trung 。 第đệ 二nhị 住trụ 也dã 。 攝nhiếp 論luận 等đẳng 言ngôn 解giải 行hành 攝nhiếp 故cố 。


次thứ 通thông 達đạt 位vị (# 至chí )# 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 位vị 中trung 亦diệc 二nhị 。 攝nhiếp 故cố 。 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 亦diệc 名danh 見kiến 道đạo 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 不bất 取thủ 種chủng 種chủng 戲hí 相tương/tướng 者giả 。 基cơ 云vân 。 無vô 能năng 取thủ 執chấp (# 非phi 也dã 。 有hữu 漏lậu 善thiện 心tâm 。 亦diệc 無vô 執chấp 故cố )# 。 測trắc 云vân 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 。 有hữu 漏lậu 見kiến 相tương/tướng 。 名danh 為vi 戲hí 論luận 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 故cố 。 一nhất 云vân 。 無vô 漏lậu 後hậu 得đắc 。 亦diệc 名danh 戲hí 論luận 瑜du 伽già 說thuyết 彼bỉ 有hữu 論luận 故cố (# 以dĩ 後hậu 為vi 勝thắng 。 根căn 本bổn 智trí 故cố )# 。 三tam 義nghĩa 意ý 者giả 。 基cơ 云vân 。 初sơ 者giả 識thức 體thể 合hợp 如như 冥minh 然nhiên 無vô 取thủ (# 若nhược 爾nhĩ 何hà 法pháp 非phi 根căn 本bổn 智trí )# 。 中trung 者giả 無vô 分phân 別biệt 影ảnh 與dữ 真chân 極cực 似tự 後hậu 者giả 。 伽già 七thất 十thập 三tam 。 既ký 言ngôn 無vô 相tướng 取thủ 。 寧ninh 無vô 見kiến 分phần/phân 。 亦diệc 言ngôn 不bất 取thủ 相tương/tướng 。 可khả 無vô 相tướng 分phần/phân 。 帶đái 如như 相tương/tướng 者giả 。 挾hiệp 帶đái 體thể 相tướng 。 名danh 所sở 緣duyên 緣duyên 。 非phi 帶đái 影ảnh 像tượng 若nhược 爾nhĩ 心tâm 王vương 應ưng 名danh 緣duyên 所sở 不bất 現hiện 彼bỉ 影ảnh 挾hiệp 帶đái 起khởi 故cố 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 非phi 所sở 慮lự 故cố 。 正chánh 智trí 不bất 離ly 真chân 。 而nhi 內nội 證chứng 分phần/phân 。 不bất 離ly 見kiến 證chứng 。


然nhiên 此thử 見kiến 道đạo (# 至chí )# 有hữu 堪kham 能năng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 中trung 有hữu 三tam 。 真chân 相tương/tướng 別biệt 故cố 。 現hiện 觀quán 攝nhiếp 故cố 。 道đạo 勝thắng 利lợi 故cố 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 真chân 故cố 。 相tương/tướng 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 二nhị 中trung 初sơ 義nghĩa 。 如như 下hạ 三tam 心tâm 真chân 見kiến 道đạo 說thuyết 。 雖tuy 前tiền 後hậu 斷đoạn 。 而nhi 束thúc 三tam 界giới 故cố 。 五ngũ 十thập 九cửu 說thuyết 。 頓đốn 斷đoạn 非phi 漸tiệm 。 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 八bát 。 顯hiển 揚dương 十thập 七thất 等đẳng 三tam 心tâm 文văn 。 即tức 此thử 證chứng 也dã 。 後hậu 義nghĩa 雖tuy 頓đốn 。 三tam 心tâm 究cứu 竟cánh 。 一nhất 無vô 間gian 。 二nhị 解giải 脫thoát 。 三tam 勝thắng 進tiến 。 從tùng 真chân 入nhập 相tương/tướng 故cố 。 有hữu 勝thắng 進tiến 。 或hoặc 一nhất 無vô 間gian 一nhất 解giải 脫thoát 。 從tùng 勝thắng 入nhập 劣liệt 。 不bất 假giả 勝thắng 進tiến 。 五ngũ 十thập 八bát 云vân 。 一nhất 心tâm 見kiến 道đạo 。 對đối 法pháp 所sở 緣duyên 能năng 緣duyên 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 是thị 此thử 證chứng 也dã 。 前tiền 加gia 行hành 時thời 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 斷đoạn 故cố 入nhập 觀quán 位vị 不bất 別biệt 為vi 三tam 測trắc 云vân 。 二nhị 藏tạng 總tổng 述thuật 二nhị 十thập 五ngũ 釋thích 。 雖tuy 有hữu 諸chư 釋thích 。 護hộ 法Pháp 正chánh 宗tông 。 頓đốn 斷đoạn 一nhất 品phẩm 。 唯duy 有hữu 二nhị 心tâm 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 。 以dĩ 為vi 義nghĩa 。 二nhị 心tâm 非phi 一nhất 。 多đa 剎sát 那na 或hoặc 品phẩm 可khả 三tam 心tâm 。 加gia 勝thắng 進tiến 故cố (# 與dữ 基cơ 疏sớ/sơ 同đồng )# 。 廣quảng 如như 測trắc 疏sớ/sơ 。 證chứng 要yếu 集tập 記ký (# 非phi 今kim 所sở 宗tông 。 繁phồn 而nhi 不bất 要yếu 。 故cố 基cơ 疏sớ/sơ 等đẳng 。 亦diệc 不bất 敘tự 之chi )# 恐khủng 失thất 古cổ 迹tích 。 今kim 故cố 述thuật 之chi 。 三tam 界giới 二nhị 障chướng 。 一nhất 二nhị 三tam 品phẩm 。 斷đoạn 頓đốn 漸tiệm 故cố 。 三tam 心tâm 見kiến 所sở 斷đoạn 別biệt 。 故cố 成thành 二nhị 十thập 五ngũ (# 二nhị 品phẩm 斷đoạn 者giả 。 上thượng 下hạ 界giới 故cố 。 三tam 品phẩm 斷đoạn 者giả 。 三tam 界giới 別biệt 故cố )# 。 一nhất 品phẩm 頓đốn 斷đoạn 有hữu 其kỳ 三tam 釋thích 。 一nhất 云vân 。 真chân 見kiến 唯duy 一nhất 剎sát 那na 。 斷đoạn 障chướng 名danh 無vô 間gian 。 證chứng 滅diệt 名danh 解giải 脫thoát 。 說thuyết 一nhất 心tâm 故cố 。 然nhiên 瑜du 伽già 云vân 即tức 爾nhĩ 所sở 時thời 名danh 一nhất 心tâm 者giả 。 約ước 相tương 見kiến 道đạo 。 此thử 論luận 多đa 剎sát 那na 。 餘dư 師sư 非phi 我ngã 宗tông 。 二nhị 云vân 二nhị 念niệm 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 無vô 雜tạp 亂loạn 故cố 。 三tam 云vân 三tam 念niệm 。 從tùng 真chân 八bát 相tương/tướng 。 加gia 勝thắng 進tiến 故cố 。 二nhị 品phẩm 漸tiệm 頓đốn 總tổng 有hữu 九cửu 釋thích 。 謂vị 漸tiệm 。 一nhất 云vân 。 分phân 別biệt 二nhị 障chướng 。 各các 二nhị 品phẩm 斷đoạn 。 唯duy 有hữu 五ngũ 心tâm 。 漸tiệm 證chứng 漸tiệm 斷đoạn 。 謂vị 初sơ 一nhất 念niệm 生sanh 空không 無vô 間gian 。 最tối 後hậu 一nhất 念niệm 法pháp 空không 解giải 脫thoát 。 中trung 三tam 望vọng 前tiền 後hậu 。 無vô 間gian 亦diệc 解giải 脫thoát (# 第đệ 二nhị 證chứng 〔# 初sơ 〕# 斷đoạn 煩phiền 惱não 滅diệt 。 即tức 斷đoạn 第đệ 二nhị 品phẩm 煩phiền 惱não 種chủng 。 第đệ 三tam 證chứng 或hoặc 斷đoạn 初sơ 品phẩm 所sở 知tri 。 第đệ 四tứ 准chuẩn 前tiền 故cố )# 。 二nhị 云vân 六lục 心tâm 。 彼bỉ 欲dục 。 八bát 相tương/tướng 有hữu 勝thắng 進tiến 故cố 。 三tam 云vân 八bát 心tâm 。 二nhị 品phẩm 或hoặc 中trung 斷đoạn 證chứng 各các 二nhị 。 所sở 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 四tứ 云vân 九cửu 心tâm 。 欲dục 斷đoạn 所sở 知tri 。 起khởi 勝thắng 進tiến 故cố 。 八bát 相tương/tướng 易dị 故cố 。 無vô 別biệt 勝thắng 進tiến 。 五ngũ 十thập 心tâm 。 於ư 前tiền 更cánh 加gia 八bát 相tương 勝thắng 進tiến 。 頓đốn 中trung 四tứ 釋thích 。 一nhất 云vân 。 頓đốn 證chứng 頓đốn 斷đoạn 。 准chuẩn 有hữu 三tam 心tâm 。 初sơ 唯duy 無vô 間gian 。 後hậu 唯duy 解giải 脫thoát 。 中trung 道đạo 二nhị 道đạo 。 二nhị 云vân 四tứ 心tâm 。 加gia 勝thắng 進tiến 故cố 。 三tam 云vân 。 亦diệc 唯duy 四tứ 心tâm 。 斷đoạn 二nhị 品phẩm 障chướng 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 各các 別biệt 起khởi 故cố 。 四tứ 云vân 五ngũ 心tâm 。 加gia 勝thắng 進tiến 故cố 。 三tam 品phẩm 頓đốn 漸tiệm 總tổng 有hữu 九cửu 釋thích 。 漸tiệm 中trung 五ngũ 釋thích 。 一nhất 云vân 。 七thất 心tâm 漸tiệm 證chứng 斷đoạn 。 漸tiệm 證chứng 位vị 初sơ 剎sát 那na 生sanh 空không 無vô 間gian 。 後hậu 一nhất 剎sát 那na 法pháp 空không 解giải 脫thoát 。 中trung 五ngũ 通thông 二nhị 。 二nhị 云vân 八bát 心tâm 。 加gia 勝thắng 進tiến 故cố 。 三tam 云vân 。 唯duy 十thập 二nhị 心tâm 。 二nhị 障chướng 三tam 品phẩm 各các 有hữu 無vô 間gian 。 解giải 脫thoát 道Đạo 故cố 。 四tứ 云vân 十thập 三tam 。 將tương 斷đoạn 所sở 知tri 。 加gia 勝thắng 進tiến 故cố 。 五ngũ 云vân 十thập 四tứ 。 從tùng 真chân 入nhập 相tương/tướng 。 起khởi 勝thắng 進tiến 故cố 。 頓đốn 斷đoạn 四tứ 釋thích 。 一nhất 云vân 。 頓đốn 證chứng 頓đốn 斷đoạn 。 唯duy 有hữu 四tứ 心tâm 。 初sơ 唯duy 無vô 間gian 。 後hậu 唯duy 解giải 脫thoát 。 中trung 二nhị 通thông 二nhị 。 二nhị 云vân 有hữu 五ngũ 。 加gia 勝thắng 進tiến 故cố 。 三tam 三tam 云vân 六lục 心tâm 。 斷đoạn 三tam 品phẩm 障chướng 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 各các 別biệt 起khởi 故cố 。 四tứ 云vân 七thất 心tâm 。 加gia 勝thắng 進tiến 故cố 。 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 更cánh 有hữu 四tứ 釋thích 。 謂vị 依y 三tam 心tâm 。 真chân 見kiến 道đạo 故cố 。 謂vị 二nhị 障chướng 中trung 各các 分phần/phân 二nhị 品phẩm 一nhất 有hữu 情tình 假giả 緣duyên 智trí 斷đoạn 煩phiền 惱não 下hạ 品phẩm 。 二nhị 法pháp 假giả 緣duyên 智trí 斷đoạn 所sở 知tri 下hạ 品phẩm 。 三tam 雙song 假giả 緣duyên 智trí 雙song 斷đoạn 二nhị 上thượng 品phẩm 。 然nhiên 隨tùy 治trị 道đạo 。 初sơ 名danh 下hạ 品phẩm 。 次thứ 為vi 中trung 品phẩm 。 後hậu 為vi 上thượng 品phẩm 。 智trí 類loại 雖tuy 三tam 。 諸chư 師sư 四tứ 說thuyết 。 一nhất 云vân 四tứ 心tâm 。 初sơ 一nhất 無vô 間gian 。 後hậu 一nhất 解giải 脫thoát 。 中trung 二nhị 通thông 二nhị (# 一nhất 生sanh 空không 無vô 間gián 斷đoạn 下hạ 品phẩm 或hoặc 二nhị 法pháp 空không 證chứng 滅diệt 斷đoạn 下hạ 所sở 知tri 。 三tam 俱câu 空không 證chứng 滅diệt 斷đoạn 二nhị 上thượng 品phẩm 。 俱câu 空không 相tướng 續tục 為vi 解giải 脫thoát )# 。 二nhị 云vân 五ngũ 心tâm 。 從tùng 真chân 入nhập 相tương/tướng 。 加gia 精tinh 進tấn 道đạo 。 三tam 云vân 六lục 心tâm 。 斷đoạn 三tam 品phẩm 時thời 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 各các 別biệt 起khởi 故cố 。 四tứ 云vân 七thất 心tâm 。 從tùng 真chân 入nhập 相tương/tướng 。 起khởi 勝thắng 進tiến 故cố 。 如như 是thị 總tổng 合hợp 二nhị 十thập 五ngũ 中trung 。 頓đốn 斷đoạn 十thập 一nhất 。 漸tiệm 有hữu 十thập 四tứ (# 許hứa 取thủ 如như 前tiền )# 。 測trắc 云vân 。 斷đoạn 一nhất 品phẩm 中trung 。 合hợp 有hữu 漸tiệm 斷đoạn 。 三tam 師sư 別biệt 說thuyết 。 准chuẩn 前tiền 應ưng 知tri (# 解giải 云vân 。 二nhị 障chướng 各các 一nhất 品phẩm 中trung 。 一nhất 云vân 三tam 心tâm 。 初sơ 一nhất 無vô 間gian 。 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 次thứ 一nhất 〔# 間gian 〕# 解giải 脫thoát 。 各các 別biệt 起khởi 故cố 。 三tam 云vân 。 五ngũ 心tâm 。 從tùng 真chân 入nhập 相tương/tướng 。 起khởi 勝thắng 進tiến 故cố )# 。 觀quán 云vân 。 此thử 猶do 未vị 盡tận 。 合hợp 具cụ 五ngũ 釋thích 。 三tam 心tâm 四tứ 心tâm 五ngũ 心tâm 六lục 心tâm 異dị 故cố (# 四tứ 心tâm 二nhị 種chủng 。 一nhất 如như 前tiền 說thuyết 。 二nhị 前tiền 三tam 心tâm 。 加gia 勝thắng 進tiến 道đạo 。 言ngôn 六lục 心tâm 者giả 。 前tiền 五ngũ 心tâm 中trung 。 欲dục 斷đoạn 所sở 知tri 加gia 勝thắng 進tiến 故cố )# 。 又hựu 三tam 心tâm 道đạo 。 四tứ 釋thích 不bất 盡tận 。 傳truyền 三tam 藏tạng 解giải 。 同đồng 戒giới 賢hiền 師sư 。 初sơ 二nhị 無vô 間gian 。 後hậu 一nhất 合hợp 與dữ 前tiền 二nhị 解giải 脫thoát 。 從tùng 初sơ 入nhập 二nhị 。 從tùng 二nhị 入nhập 三tam 。 各các 一nhất 勝thắng 進tiến 。 故cố 合hợp 七thất 釋thích 總tổng 三tam 十thập 三tam (# 一nhất 云vân 三tam 心tâm 。 謂vị 如như 戒giới 賢hiền 。 二nhị 無vô 間gian 一nhất 解giải 脫thoát 。 四tứ 五ngũ 六lục 七thất 。 如như 前tiền 本bổn 說thuyết 。 更cánh 有hữu 八bát 心tâm 。 從tùng 初sơ 入nhập 二nhị 加gia 一nhất 勝thắng 進tiến 。 更cánh 有hữu 九cửu 心tâm 。 從tùng 二nhị 入nhập 三tam 。 亦diệc 加gia 勝thắng 進tiến )# 證chứng 云vân 。 此thử 亦diệc 未vị 盡tận 。 一nhất 品phẩm 頓đốn 斷đoạn 合hợp 有hữu 四tứ 釋thích 。 謂vị 初sơ 唯duy 一nhất 剎sát 那na 師sư 中trung 。 更cánh 加gia 入nhập 相tương 勝thắng 進tiến 道đạo 故cố 。 又hựu 諸chư 一nhất 二nhị 三tam 品phẩm 漸tiệm 中trung 。 各các 加gia 一nhất 釋thích 。 從tùng 真chân 入nhập 相tương/tướng 。 不bất 立lập 勝thắng 進tiến 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 已dĩ 。 欲dục 斷đoạn 所sở 知tri 。 立lập 一nhất 進tiến 故cố 。 又hựu 三tam 心tâm 中trung 。 雖tuy 是thị 異dị 類loại 。 唯duy 解giải 脫thoát 後hậu 。 方phương 立lập 勝thắng 進tiến 。 必tất 無vô 間gian 後hậu 立lập 勝thắng 進tiến 故cố 。 唯duy 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 三tam 心tâm 。 前tiền 二nhị 無vô 間gian 。 後hậu 一nhất 解giải 脫thoát 。 二nhị 云vân 四tứ 心tâm 。 加gia 從tùng 真chân 入nhập 相tương 勝thắng 進tiến 故cố 。 總tổng 三tam 十thập 六lục 釋thích 。 謂vị 一nhất 二nhị 三tam 品phẩm 各các 十thập 釋thích 。 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 有hữu 六lục 釋thích 故cố 。 於ư 諸chư 釋thích 中trung 。 漸tiệm 即tức 初sơ 義nghĩa 。 頓đốn 即tức 後hậu 義nghĩa 。 許hứa 取thủ 如như 測trắc (# 一nhất 品phẩm 十thập 者giả 。 本bổn 頌tụng 三tam 釋thích 。 測trắc 類loại 三tam 義nghĩa 。 觀quán 如như 二nhị 釋thích 。 證chứng 加gia 二nhị 故cố 。 二nhị 三tam 十thập 者giả 。 本bổn 釋thích 各các 九cửu 。 證chứng 各các 增tăng 一nhất 者giả 不bất 然nhiên 。 二nhị 三tam 漸tiệm 中trung 本bổn 有hữu 此thử 釋thích 。 無vô 可khả 增tăng 故cố 。 三tam 心tâm 六lục 者giả 。 本bổn 釋thích 有hữu 四tứ 。 證chứng 加gia 有hữu 二nhị 。 破phá 觀quán 七thất 故cố 。 是thị 則tắc 合hợp 三tam 十thập 四tứ 釋thích )# 。


二nhị 相tương 見kiến 道đạo (# 至chí )# 不bất 別biệt 緣duyên 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 相tương 見kiến 道đạo 中trung 有hữu 四tứ 。 三tam 心tâm 故cố 。 十thập 六lục 心tâm 故cố 。 九cửu 心tâm 故cố 。 對đối 真chân 明minh 異dị 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 非phi 安an 立lập 者giả 。 測trắc 云vân 有hữu 二nhị 。 若nhược 對đối 無vô 相tướng 。 此thử 名danh 安an 立lập 。 有hữu 分phân 別biệt 故cố 。 今kim 對đối 二Nhị 乘Thừa 言ngôn 說thuyết 安an 立lập 。 名danh 非phi 立lập (# 此thử 解giải 不bất 然nhiên 。 若nhược 對đối 言ngôn 說thuyết 。 十thập 六lục 心tâm 道đạo 。 應ưng 非phi 安an 立lập 。 然nhiên 今kim 二nhị 空không 。 俱câu 離ly 染nhiễm 淨tịnh 因nhân 果quả 安an 立lập 。 若nhược 非phi 安an 立lập )# 。 言ngôn 內nội 遣khiển 者giả 。 有hữu 說thuyết 欲dục 界giới 名danh 內nội 。 非phi 也dã 。 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 自tự 相tương 續tục 故cố (# 三tam 藏tạng 云vân 。 據cứ 實thật 真chân 見kiến 恆hằng 證chứng 遍biến 滿mãn 。 然nhiên 加gia 行hành 時thời 。 有hữu 此thử 行hành 故cố 。 准chuẩn 而nhi 施thi 設thiết )# 。 除trừ 耎nhuyễn 品phẩm 等đẳng 同đồng 五ngũ 十thập 五ngũ 。 測trắc 云vân 。 初sơ 斷đoạn 我ngã 執chấp 。 次thứ 斷đoạn 法pháp 執chấp 。 後hậu 即tức 雙song 斷đoạn 。 前tiền 二nhị 無vô 間gian 。 後hậu 一nhất 解giải 脫thoát 。 此thử 但đãn 擬nghĩ 識thức 。 非phi 實thật 斷đoạn 故cố 。 或hoặc 賢hiền 釋thích 爾nhĩ 。 五ngũ 十thập 九cửu 等đẳng 。 前tiền 二nhị 法pháp 智trí 。 後hậu 名danh 類loại 智trí 。 測trắc 云vân 。 緣duyên 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 前tiền 二nhị 智trí 類loại 故cố 。 初sơ 二nhị 依y 主chủ 。 第đệ 三tam 持trì 業nghiệp 。 範phạm 云vân 。 第đệ 三tam 所sở 緣duyên 。 前tiền 二nhị 如như 類loại 。 證chứng 云vân 初sơ 勝thắng 。 如như 體thể 不bất 異dị 。 不bất 可khả 類loại 故cố 。 然nhiên 對đối 法pháp 論luận 三tam 皆giai 法pháp 智trí 。 從tùng 境cảnh 名danh 也dã 。 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 者giả 。 測trắc 云vân 。 真chân 見kiến 之chi 狀trạng 。 名danh 相tướng 見kiến 道đạo 。 真chân 見kiến 道đạo 中trung 。 恆hằng 具cụ 二nhị 見kiến 。 別biệt 法pháp 無vô 間gian 。 為vi 初sơ 二nhị 心tâm 。 總tổng 法pháp 解giải 脫thoát 。 合hợp 為vi 後hậu 一nhất 。 故cố 言ngôn 別biệt 總tổng 建kiến 立lập 也dã 。 自tự 所sở 斷đoạn 障chướng 者giả 。 測trắc 云vân 。 二nhị 空không 觀quán 智trí 。 各các 斷đoạn 自tự 障chướng 。 基cơ 云vân 。 就tựu 見kiến 分phần/phân 中trung 。 有hữu 無vô 間gian 解giải 脫thoát 。 隨tùy 自tự 所sở 斷đoạn 障chướng 。 和hòa 上thượng 云vân 。 此thử 云vân 自tự 者giả 。 二nhị 空không 自tự 品phẩm 。 隨tùy 二nhị 空không 見kiến 自tự 體thể 。 傍bàng 起khởi 斷đoạn 障chướng 用dụng 故cố 。 非phi 見kiến 用dụng 斷đoạn 不bất 緣duyên 障chướng 故cố 。 或hoặc 有hữu 進tiến 證chứng 。 不bất 斷đoạn 時thời 故cố 。 此thử 文văn 可khả 言ngôn 法pháp 二nhị 空không 見kiến 。 及cập 自tự 所sở 斷đoạn 。 有hữu 言ngôn 。 可khả 說thuyết 法Pháp 二nhị 空không 見kiến 之chi 自tự 所sở 斷đoạn (# 以dĩ 初sơ 為vi 勝thắng 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 二nhị 義nghĩa 中trung 初sơ 瑜du 伽già 為vi 證chứng 。 第đệ 五ngũ 十thập 五ngũ 。 有hữu 三tam 復phục 次thứ 。 明minh 三tam 心tâm 與dữ 十thập 六lục 別biệt 。 一nhất 前tiền 無vô 分phân 別biệt 。 後hậu 有hữu 分phân 別biệt 故cố 。 二nhị 前tiền 斷đoạn 眠miên 後hậu 思tư 惟duy 所sở 緣duyên 故cố 。 三tam 前tiền 能năng 進tiến 趣thú 脩tu 道Đạo 中trung 出xuất 世thế 斷đoạn 道đạo 。 後hậu 進tiến 趣thú 世thế 世thế 斷đoạn 道đạo 無vô 能năng 世thế 間gian 道đạo 能năng 斷đoạn 隨tùy 眠miên 故cố 。 測trắc 云vân 。 後hậu 義nghĩa 護hộ 法Pháp 正chánh 宗tông 。 五ngũ 十thập 八bát 云vân 。 內nội 證chứng 勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 離ly 戲hí 論luận 建kiến 立lập 有hữu 一nhất 心tâm 故cố 。 然nhiên 初sơ 所sở 別biệt 三tam 復phục 次thứ 者giả 。 安an 非phi 安an 立lập 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。


二nhị 緣duyên 安an 立lập (# 至chí )# 名danh 相tướng 見kiến 道đạo 。


述thuật 曰viết 。 次thứ 十thập 六lục 心tâm 。


復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 能năng 取thủ 所sở 取thủ 故cố 。 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 雜tạp 集tập 第đệ 九cửu 。 明minh 前tiền 十thập 六lục 。 顯hiển 揚dương 十thập 七thất 。 大đại 論luận 五ngũ 十thập 五ngũ 。 說thuyết 後hậu 十thập 六lục 者giả 。 測trắc 疏sớ/sơ 。 三tam 藏tạng 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 三tam 類loại 依y 前tiền 。 一nhất 類loại 依y 後hậu 。 一nhất 類loại 通thông 依y 。 故cố 今kim 具cụ 述thuật (# 初sơ 二nhị 可khả 爾nhĩ 。 應ưng 隨tùy 前tiền 時thời 。 多đa 串xuyến 習tập 故cố 。 第đệ 三tam 云vân 何hà 未vị 見kiến 說thuyết 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 時thời 入nhập 見kiến 道đạo 故cố 。 若nhược 彼bỉ 後hậu 念niệm 方phương 已dĩ 知tri 根căn 。 初sơ 二nhị 類loại 者giả 。 無vô 應ưng 此thử 根căn 。 有hữu 所sở 應ưng 知tri 所sở 未vị 知tri 故cố )# 。 釋thích 忍nhẫn 智trí 名danh 。 如như 對đối 法pháp 論luận 。 言ngôn 法pháp 論luận 言ngôn 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 等đẳng 者giả 。 四tứ 種chủng 法Pháp 忍Nhẫn 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 。 無vô 間gian 見kiến 分phần/phân 。 四tứ 種chủng 法pháp 智trí 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 。 解giải 脫thoát 見kiến 分phần/phân 。 四tứ 種chủng 類loại 忍Nhẫn 法Pháp 。 無vô 間gian 自tự 證chứng 分phần/phân 。 四tứ 種chủng 類loại 智trí 法pháp 。 解giải 脫thoát 自tự 證chứng 分phần/phân 。 問vấn 。 二nhị 自tự 證chứng 分phần/phân 各các 緣duyên 自tự 見kiến 。 如như 何hà 類loại 忍nhẫn 緣duyên 二nhị 見kiến 分phần/phân 。 類loại 智trí 得đắc 緣duyên 無vô 間gian 自tự 證chứng 。 測trắc 云vân 。 法pháp 者giả 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 法pháp 審thẩm 決quyết 故cố 。 二nhị 法pháp 緣duyên 緣duyên 故cố (# 初sơ 法pháp 審thẩm 決quyết 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 。 不bất 合hợp 以dĩ 彼bỉ 答đáp 前tiền 所sở 問vấn 。 二nhị 自tự 證chứng 分phần/phân 所sở 緣duyên 雖tuy 異dị 。 而nhi 緣duyên 智trí 同đồng 。 法pháp 之chi 施thi 設thiết )# 。


二nhị 者giả 依y 觀quán (# 至chí )# 名danh 相tướng 見kiến 道đạo 。


述thuật 曰viết 。 後hậu 十thập 六lục 心tâm 也dã 。 現hiện 前tiền 界giới 者giả 。 基cơ 云vân 。 下hạ 界giới 現hiện 於ư 欲dục 界giới 入nhập 見kiến 道đạo 故cố 。 上thượng 二nhị 界giới 名danh 不bất 現hiện 前tiền 。 測trắc 云vân 。 下hạ 界giới 現hiện 可khả 見kiến 故cố (# 後hậu 解giải 為vi 勝thắng 。 以dĩ 麤thô 現hiện 故cố 。 若nhược 如như 基cơ 。 釋thích 色sắc 界giới 迴hồi 心tâm 。 先tiên 應ưng 觀quán 色sắc 界giới 諦đế 故cố )# 。 然nhiên 此thử 十thập 六lục 。 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 五ngũ 。 依y 見kiến 道đạo 立lập 。 顯hiển 揚dương 十thập 七thất 。 依y 脩tu 道Đạo 立lập 。 明minh 知tri 理lý 實thật 二nhị 位vị 皆giai 有hữu 。 觀quán 下hạ 二nhị 心tâm 。 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 智trí 。 觀quán 上thượng 二nhị 心tâm 名danh 類loại 忍nhẫn 。 下hạ 之chi 類loại 故cố 。 忍Nhẫn 法Pháp 無vô 間gian 。 智trí 法pháp 解giải 脫thoát 。


若nhược 依y 廣quảng 布bố (# 至chí )# 名danh 相tướng 見kiến 道đạo 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 九cửu 心tâm 。 言ngôn 廣quảng 布bố 者giả 。 但đãn 教giáo 施thi 設thiết 。 非phi 是thị 行hành 者giả 觀quán 行hành 相tương/tướng 故cố 。 此thử 依y 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 八bát 說thuyết 。 依y 前tiền 二nhị 種chủng 十thập 六lục 施thi 設thiết 。 二nhị 疏sớ/sơ 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 法pháp 類loại 雖tuy 異dị 。 忍nhẫn 忍nhẫn 合hợp 說thuyết 。 智trí 智trí 合hợp 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 忍nhẫn 智trí 雖tuy 殊thù 。 法pháp 法pháp 合hợp 說thuyết 。 類loại 類loại 合hợp 說thuyết 。 測trắc 許hứa 後hậu 勝thắng 。 彼bỉ 云vân 。 法pháp 智trí 品phẩm 有hữu 四tứ 。 類loại 智trí 品phẩm 有hữu 四tứ 故cố 。


謂vị 相tương 見kiến 道đạo (# 至chí )# 二nhị 分phần 俱câu 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 明minh 異dị 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 無vô 間gian 者giả 。 顯hiển 揚dương 瑜du 伽già 云vân 。 世thế 第đệ 一nhất 無vô 間gian 有hữu 三tam 心tâm 生sanh 。 對đối 法pháp 第đệ 九cửu 云vân 。 第đệ 一nhất 無vô 間gian 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 生sanh 故cố 。 相tương/tướng 分phần/phân 當đương 心tâm 。 名danh 唯duy 識thức 相tương/tướng 。 有hữu 三tam 義nghĩa 中trung 。 基cơ 云vân 。 初sơ 師sư 佛Phật 不bất 說thuyết 法Pháp 無vô 十thập 五ngũ 界giới 。 大đại 定định 智trí 悲bi 以dĩ 為vi 體thể 性tánh 。 悲bi 願nguyện 增tăng 上thượng 。 眾chúng 生sanh 識thức 上thượng 。 色sắc 聲thanh 等đẳng 相tương 生sanh 。 第đệ 二nhị 義nghĩa 證chứng 。 五ngũ 十thập 五ngũ 說thuyết 有hữu 分phân 別biệt 故cố 。 言ngôn 親thân 照chiếu 者giả 。 但đãn 以dĩ 理lý 證chứng 。 無vô 相tướng 分phần/phân 也dã 。 第đệ 三tam 護hộ 法Pháp 。 七thất 十thập 三tam 說thuyết 。 思tư 惟duy 明minh 現hiện 。 分phần/phân 似tự 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 即tức 有hữu 相tương/tướng 分phần/phân 。 次thứ 別biệt 佛Phật 地địa 經kinh 。 後hậu 引dẫn 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 轉chuyển 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 得đắc 四Tứ 智Trí 。 離ly 自tự 體thể 法pháp 者giả 。 他tha 根căn 心tâm 等đẳng 。 不bất 同đồng 親thân 證chứng 自tự 真chân 性tánh 故cố 。 若nhược 無vô 似tự 相tương/tướng 。 許hứa 是thị 所sở 緣duyên 緣duyên 色sắc 等đẳng 時thời 。 可khả 言ngôn 緣duyên 聲thanh 。 又hựu 無vô 及cập 假giả 。 既ký 非phi 實thật 體thể 。 緣duyên 彼bỉ 之chi 時thời 。 應ưng 無vô 緣duyên 用dụng 。 緣duyên 用dụng 必tất 實thật 有hữu 體thể 故cố 。


此thử 二nhị 見kiến 道đạo (# 至chí )# 故cố 不bất 相tương 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 現hiện 觀quán 攝nhiếp 門môn 。 基cơ 云vân 。 信tín 遍biến 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 究cứu 竟cánh 通thông 十thập 智trí 。 對đối 法pháp 明minh 十thập 現hiện 觀quán 。 顯hiển 揚dương 十thập 八bát 現hiện 觀quán 。 瑜du 伽già 六lục 權quyền 者giả 。 各các 如như 彼bỉ 記ký 。 若nhược 邊biên 現hiện 觀quán 。 緣duyên 安an 立lập 者giả 。 何hà 故cố 顯hiển 揚dương 十thập 七thất 云vân 。 緣duyên 非phi 安an 立lập 。 聖thánh 慧tuệ 為vi 性tánh 。 測trắc 云vân 。 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 。 若nhược 望vọng 根căn 本bổn 智trí 。 名danh 邊biên 現hiện 觀quán 故cố 。 或hoặc 譯dịch 家gia 謬mậu (# 證chứng 云vân 。 應ưng 是thị 寫tả 錯thác 。 或hoặc 有hữu 本bổn 名danh 安an 立lập 故cố )# 。


菩Bồ 薩Tát 得đắc 此thử 。 (# 至chí )# 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 勝thắng 利lợi 。 此thử 諸chư 勝thắng 利lợi 。 如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 二nhị 釋thích 第đệ 六lục 。 六lục 百bách 法Pháp 門môn 等đẳng 。 如như 十thập 三tam 住trụ 。


次thứ 修tu 習tập 位vị (# 至chí )# 便tiện 證chứng 得đắc 轉chuyển 依y 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 位vị 中trung 有hữu 二nhị 。 標tiêu 故cố 。 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 此thử 頌tụng 四tứ 句cú 。 如như 次thứ 用dụng 體thể 。 捨xả 取thủ 應ưng 知tri 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 故cố 說thuyết 為vi 捨xả 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 略lược 釋thích 頌tụng 文văn 故cố 。 廣quảng 釋thích 頌tụng 義nghĩa 故cố 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 修tu 相tương/tướng 故cố 。 得đắc 果quả 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 基cơ 云vân 。 遠viễn 離ly 所sở 取thủ 為vi 無vô 得đắc 。 遠viễn 離ly 能năng 取thủ 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 測trắc 或hoặc 解giải 云vân 。 離ly 能năng 所sở 取thủ 。 名danh 為vi 無vô 得đắc 。 即tức 由do 此thử 義nghĩa 。 亦diệc 不bất 思tư 議nghị 。 言ngôn 戲hí 論luận 者giả 。 基cơ 云vân 。 有hữu 漏lậu 分phân 別biệt 。 漏lậu 執chấp 增tăng 故cố 。 或hoặc 後hậu 得đắc 智trí 。 然nhiên 今kim 頌tụng 意ý 。 總tổng 簡giản 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 分phân 別biệt 。 具cụ 二nhị 義nghĩa 智trí 。 論luận 自tự 顯hiển 故cố 。 唯duy 此thử 能năng 斷đoạn 者giả 。 盡tận 迷mê 理lý 故cố 。


此thử 能năng 捨xả 彼bỉ 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。


述thuật 曰viết 。 次thứ 得đắc 果quả 中trung 二nhị 復phục 次thứ 。 此thử 初sơ 也dã 。 總tổng 為vi 別biệt 依y 。 同đồng 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 凡phàm 於ư 依y 他tha 計kế 所sở 執chấp 故cố 。 聖thánh 於ư 依y 他tha 證chứng 圓viên 成thành 故cố 。 轉chuyển 之chi 時thời 依y 名danh 為vi 轉chuyển 依y 。 如như 隨tùy 所sở 執chấp 轉chuyển 捨xả 雜tạp 染nhiễm 。 亦diệc 隨tùy 圓viên 成thành 轉chuyển 得đắc 淨tịnh 智trí 。


或hoặc 依y 即tức 是thị (# 至chí )# 名danh 法Pháp 身thân 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 復phục 次thứ 。 迷mê 悟ngộ 依y 也dã 。 所sở 轉chuyển 得đắc 捨xả 雖tuy 亦diệc 名danh 依y 。 今kim 取thủ 彼bỉ 二nhị 所sở 依y 真Chân 如Như 。 此thử 中trung 證chứng 者giả 。 如như 下hạ 論luận 云vân 。 此thử 能năng 證chứng 得đắc 非phi 己kỷ 證chứng 得đắc 。 由do 脩tu 道Đạo 力lực 至chí 果quả 位vị 故cố 。 有hữu 伏phục 難nạn/nan 云vân 。 如như 初sơ 復phục 次thứ 。 應ưng 得đắc 二nhị 果quả 。 如như 何hà 此thử 中trung 偏thiên 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 論luận 解giải 云vân 。 且thả 說thuyết 無vô 為vi 。 為vi 簡giản 同đồng 體thể 解giải 脫thoát 身thân 故cố 。 有hữu 為vi 能năng 體thể 各các 別biệt 故cố 。 牟Mâu 尼Ni 者giả 寂tịch 默mặc 義nghĩa 。 離ly 障chướng 寂tịch 德đức 所sở 依y 身thân 也dã 。


云vân 何hà 證chứng 得đắc 。 (# 至chí )# 由do 斯tư 證chứng 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 廣quảng 釋thích 義nghĩa 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 標tiêu 故cố 。 別biệt 解giải 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 四tứ 種chủng 十thập 者giả 。 行hành 位vị 行hành 體thể 行hành 捨xả 行hành 取thủ 。 如như 次thứ 應ưng 知tri 。


言ngôn 十Thập 地Địa 者giả (# 至chí )# 故cố 名danh 為vi 地địa 。


述thuật 曰viết 。 下hạ 別biệt 解giải 中trung 有hữu 二nhị 。 能năng 證chứng 因nhân 故cố 。 所sở 證chứng 果Quả 故cố 。 初sơ 中trung 有hữu 四tứ 。 此thử 行hành 位vị 也dã 。 言ngôn 聖thánh 性tánh 者giả 。 測trắc 云vân 。 能năng 生sanh 初Sơ 地Địa 。 法pháp 爾nhĩ 無vô 漏lậu 初sơ 念niệm 所sở 熏huân 新tân 種chủng 為vi 體thể 。 而nhi 非phi 後hậu 者giả 。 此thử 時thời 能năng 捨xả 異dị 生sanh 性tánh 故cố 現hiện 行hành 亦diệc 非phi 。 以dĩ 間gian 斷đoạn 故cố 。 基cơ 云vân 。 能năng 生sanh 三tam 乘thừa 。 初sơ 無vô 漏lậu 種chủng 。 正chánh 已dĩ 能năng 生sanh 。 名danh 為vi 聖thánh 性tánh 。 凡phàm 時thời 雖tuy 有hữu 。 未vị 生sanh 現hiện 故cố 。 後hậu 時thời 無vô 漏lậu 性tánh 能năng 斷đoạn 故cố 。 是thị 彼bỉ 類loại 故cố 。 亦diệc 名danh 聖thánh 性tánh 。 初Sơ 地Địa 三tam 義nghĩa 。 並tịnh 簡giản 二Nhị 乘Thừa 。 得đắc 大đại 聖thánh 性tánh 。 獨độc 得đắc 善thiện 名danh (# 初sơ 且thả 不bất 然nhiên 。 若nhược 唯duy 初sơ 心tâm 。 聖thánh 性tánh 不bất 通thông 。 無vô 色sắc 淨tịnh 故cố 。 後hậu 亦diệc 不bất 然nhiên 。 若nhược 遂toại 斷đoạn 類loại 。 現hiện 行hành 亦diệc 應ưng 〔# 性tánh 〕# 體thể 故cố 。 然nhiên 如như 異dị 生sanh 唯duy 依y 種chủng 立lập 〔# 實thật 〕# 之chi 義nghĩa 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 測trắc 云vân 。 聖thánh 性tánh 亦diệc 非phi 得đắc 攝nhiếp 。 不bất 同đồng 有hữu 部bộ 非phi 得đắc 唯duy 有hữu 漏lậu 故cố 。 又hựu 解giải 力lực 勝thắng 。 不bất 立lập 法pháp 數số 。 觀quán 一nhất 云vân 得đắc 。 初sơ 獲hoạch 得đắc 故cố 。 證chứng 師sư 於ư 三tam 存tồn 不bất 立lập 云vân 。 聖thánh 法pháp 是thị 勝thắng 。 能năng 障chướng 彼bỉ 勝thắng 。 其kỳ 用dụng 最tối 勝thắng 。 立lập 不bất 相tương 應ứng 。 聖thánh 性tánh 不bất 爾nhĩ 故cố 不bất 別biệt 立lập (# 此thử 不bất 盡tận 理lý 。 能năng 治trị 最tối 勝thắng 。 應ưng 更cánh 勝thắng 故cố 。 測trắc 云vân 。 力lực 勝thắng 不bất 立lập 聖thánh 性tánh 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 餘dư 不bất 相tương 應ứng 。 隨tùy 勝thắng 立lập 故cố 。 以dĩ 得đắc 為vi 勝thắng 立lập 故cố 以dĩ 得đắc 為vi 勝thắng 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 。 說thuyết 獲hoạch 聖thánh 性tánh 。 應ưng 有hữu 小tiểu 得đắc 。 此thử 難nạn/nan 不bất 爾nhĩ 。 無vô 漏lậu 種chủng 增tăng 。 立lập 聖thánh 得đắc 。 故cố 聖thánh 性tánh 即tức 得đắc 非phi 依y 主chủ 故cố 〔# 故cố 〕# 勿vật 捨xả 異dị 生sanh 於ư 非phi 得đắc 有hữu 。 小tiểu 非phi 得đắc 故cố 之chi )# 。 言ngôn 具cụ 淨tịnh 尸thi 羅la 者giả 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 性tánh 或hoặc 成thành 就tựu 。 非phi 如như 初Sơ 地Địa 思tư 擇trạch 護hộ 戒giới 。 言ngôn 大đại 法pháp 者giả 廣quảng 大đại 教giáo 法pháp 。 極cực 難nan 勝thắng 者giả 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 有hữu 無vô 分phân 別biệt 。 令linh 相tương 應ứng 故cố 。 基cơ 云vân 前tiền 四tứ 地địa 中trung 。 猶do 未vị 能năng 故cố 。 測trắc 云vân 。 據cứ 實thật 初Sơ 地Địa 二nhị 智trí 雙song 照chiếu 。 而nhi 約ước 任nhậm 運vận 。 故cố 說thuyết 五ngũ 地địa (# 並tịnh 三tam 藏tạng 解giải 。 然nhiên 今kim 存tồn 初sơ 。 謂vị 若nhược 五ngũ 地địa 任nhậm 運vận 雙song 者giả 。 違vi 第đệ 七thất 地địa 有hữu 功công 用dụng 故cố 既ký 前tiền 六lục 地địa 相tương/tướng 〔# 離ly 〕# 所sở 集tập 。 真chân 觀quán 難nạn/nan 續tục 。 知tri 非phi 任nhậm 運vận )# 。 現Hiện 前Tiền 地Địa 者giả 。 偏thiên 脩tu 緣duyên 起khởi 。 引dẫn 無vô 分phân 別biệt 。 悟ngộ 無vô 染nhiễm 淨tịnh 。 如như 世thế 親thân 釋thích 。 出xuất 過quá 世thế 間gian 。 二Nhị 乘Thừa 道đạo 者giả 。 初sơ 二nhị 三tam 地địa 。 施thí 戒giới 修tu 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 故cố 。 四tứ 五ngũ 六lục 地địa 。 覺giác 分phần/phân 四Tứ 諦Đế 緣duyên 起khởi 三tam 行hành 。 同đồng 二Nhị 乘Thừa 故cố 。 然nhiên 仁nhân 王vương 經kinh 。 第đệ 七thất 地địa 得đắc 羅La 漢Hán 果Quả 者giả 。 分phân 段đoạn 後hậu 邊biên 。 假giả 名danh 羅La 漢Hán 。 言ngôn 不bất 動động 者giả 。 有hữu 相tương/tướng 等đẳng 三tam 。 不bất 能năng 動động 故cố 。 如như 世thế 親thân 釋thích 。 第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。 雖tuy 相tương/tướng 不bất 動động 。 而nhi 功công 用dụng 動động 。 今kim 俱câu 不bất 動động 。 煩phiền 惱não 亦diệc 爾nhĩ 。 基cơ 云vân 。 十Thập 地Địa 云vân 。 根căn 行hành 純thuần 熟thục 。 無vô 相tướng 無vô 間gian 。 故cố 名danh 不bất 動động 。 此thử 地địa 已dĩ 去khứ 。 明minh 知tri 無vô 相tướng 。 非phi 有hữu 間gian 也dã (# 此thử 約ước 生sanh 空không 。 法pháp 空không 不bất 爾nhĩ 。 法pháp 執chấp 末mạt 那na 有hữu 時thời 行hành 故cố )# 。 言ngôn 德đức 水thủy 者giả 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 真Chân 如Như 境cảnh 智trí 。 譬thí 如như 大đại 雲vân 。 總tổng 持trì 定định 門môn 。 如như 淨tịnh 水thủy 故cố 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 法pháp 無vô 我ngã 智trí 分phần/phân 位vị 名danh 地địa 。 此thử 論luận 通thông 取thủ 所sở 證chứng 真Chân 如Như 。 基cơ 云vân 。 即tức 是thị 實thật 法pháp 為vi 假giả 者giả 依y 。 測trắc 云vân 。 總tổng 為vi 別biệt 依y 。 十thập 行hành 生sanh 長trưởng 。 勝thắng 依y 持trì 故cố (# 後hậu 順thuận 文văn 相tương/tướng )# 。


十thập 勝thắng 行hành 者giả (# 至chí )# 有hữu 情tình 智trí 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 行hành 體thể 。 有hữu 標tiêu 釋thích 結kết 。 釋thích 有hữu 十thập 二nhị 門môn 。 此thử 品phẩm 類loại 門môn 。 此thử 如như 對đối 法pháp 攝nhiếp 論luận 大đại 論luận 七thất 十thập 八bát 十thập 等đẳng 。 廣quảng 說thuyết 應ưng 知tri 。 般Bát 若Nhã 三tam 中trung 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 等đẳng 。 依y 六Lục 度Độ 故cố 。 加gia 行hành 正chánh 智trí 後hậu 得đắc 為vi 三tam 。 此thử 論luận 十thập 度độ 唯duy 根căn 本bổn 智trí 。 方phương 便tiện 二nhị 者giả 。 如như 世thế 親thân 云vân 。 向hướng 菩Bồ 提Đề 是thị 般Bát 若Nhã 。 化hóa 有hữu 情tình 是thị 大đại 悲bi 。 無vô 性tánh 云vân 。 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 而nhi 涅Niết 槃Bàn 力lực 。 二nhị 二nhị 種chủng 者giả 。 現hiện 思tư 擇trạch 力lực 。 熏huân 脩tu 習tập 力lực 。


此thử 十thập 性tánh 者giả (# 至chí )# 功công 德đức 為vi 性tánh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 體thể 性tánh 門môn 。 測trắc 云vân 。 一nhất 剎sát 那na 思tư 所sở 熏huân 種chủng 子tử 。 及cập 法pháp 爾nhĩ 種chủng 。 立lập 三tam 律luật 儀nghi (# 若nhược 法pháp 爾nhĩ 上thượng 無vô 表biểu 。 此thử 種chủng 時thời 時thời 應ưng 感cảm 異dị 熟thục 。 則tắc 異dị 熟thục 由do 無vô 受thọ 盡tận 相tương/tướng 。 故cố 如như 前tiền 解giải 不bất 應ưng 道Đạo 理lý )# 。 雖tuy 意ý 思tư 業nghiệp 。 無vô 無vô 表biểu 色sắc 。 而nhi 彼bỉ 種chủng 上thượng 。 假giả 無vô 表biểu 或hoặc (# 此thử 無vô 表biểu 意ý 無vô 別biệt 法pháp 數số 。 如như 五ngũ 十thập 三tam 記ký )# 。 無vô 瞋sân 等đẳng 三tam 。 如như 次thứ 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 等đẳng 體thể 。 有hữu 義nghĩa 第đệ 八bát 等đẳng 者giả 。 攝nhiếp 論luận 第đệ 七thất 說thuyết 後hậu 四tứ 度độ 後hậu 得đắc 智trí 者giả 。 但đãn 依y 勝thắng 出xuất 。 彼bỉ 論luận 二nhị 文văn 。 一nhất 欲dục 勝thắng 解giải 為vi 願nguyện 。 二nhị 信tín 勝thắng 解giải 為vi 願nguyện 。 今kim 合hợp 言ngôn 之chi 。 三tam 法pháp 為vi 體thể 。


此thử 十thập 相tương/tướng 者giả (# 至chí )# 四tứ 句cú 分phân 別biệt 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 相tướng 狀trạng 門môn 。 攝nhiếp 論luận 有hữu 六lục 。 同đồng 此thử 後hậu 六lục 。 除trừ 初sơ 種chủng 姓tánh 。 屬thuộc 發phát 心tâm 故cố 。 對đối 法pháp 相tướng 中trung 。 安an 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 種chủng 姓tánh 為vi 初sơ 。 故cố 增tăng 為vi 七thất (# 莊trang 嚴nghiêm 深thâm 密mật 對đối 法pháp 顯hiển 揚dương 隨tùy 義nghĩa 異dị 立lập )# 。 無vô 相tướng 智trí 者giả 。 證chứng 云vân 。 解giải 深thâm 密mật 云vân 。 地địa 前tiền 行hành 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 明minh 知tri 加gia 行hành 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 亦diệc 名danh 無vô 明minh 。 其kỳ 第đệ 二nhị 六lục 有hữu 差sai 別biệt 者giả 。 基cơ 云vân 。 初sơ 有hữu 道Đạo 心tâm 。 未vị 必tất 迴hồi 向hướng (# 本bổn 求cầu 菩Bồ 提Đề 未vị 必tất 所sở 修tu 。 以dĩ 別biệt 行hành 相tương/tướng 廻hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 也dã )# 。 四tứ 句cú 分phân 別biệt 如như 雜tạp 集tập 記ký 。


但đãn 此thử 有hữu 十thập (# 至chí )# 廣quảng 說thuyết 應ưng 知tri 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 無vô 增tăng 減giảm 門môn 。 此thử 如như 餘dư 論luận 者giả 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 。 三tam 因nhân 如như 彼bỉ 。 增tăng 上thượng 生sanh 等đẳng 。 如như 對đối 法pháp 論luận 。 前tiền 三tam 益ích 有hữu 情tình 。 後hậu 三tam 治trị 煩phiền 惱não 如như 解giải 深thâm 密mật 。 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 如như 對đối 法pháp 論luận 。


十thập 次thứ 第đệ 者giả (# 至chí )# 次thứ 第đệ 如như 是thị 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 次thứ 第đệ 門môn 。 此thử 如như 深thâm 密mật 對đối 法pháp 已dĩ 辨biện 。


釋thích 總tổng 別biệt 名danh 如như 餘dư 處xứ 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 釋thích 名danh 門môn 。 深thâm 密mật 攝nhiếp 論luận 對đối 法pháp 等đẳng 說thuyết 。


此thử 十thập 修tu 者giả (# 至chí )# 廣quảng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 七thất 修tu 習tập 門môn 。 集tập 論luận 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 莊trang 嚴nghiêm 論luận 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 。 然nhiên 集tập 論luận 者giả 謬mậu 。 可khả 言ngôn 雜tạp 集tập 。 本bổn 不bất 說thuyết 故cố 。


此thử 十thập 攝nhiếp 者giả (# 至chí )# 緣duyên 世thế 俗tục 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 八bát 相tương/tướng 攝nhiếp 門môn 。 如như 雜tạp 集tập 等đẳng 。 廣quảng 說thuyết 應ưng 知tri 。


此thử 十thập 果quả 者giả (# 至chí )# 或hoặc 二nhị 合hợp 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 九cửu 得đắc 果quả 門môn 。 而nhi 有hữu 處xứ 說thuyết 具cụ 五ngũ 果quả 者giả 。 如như 對đối 法pháp 云vân 。 六Lục 度Độ 一nhất 一nhất 得đắc 五ngũ 果quả 故cố 。


十thập 與dữ 學học (# 至chí )# 慧tuệ 攝nhiếp 後hậu 五ngũ 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 三tam 學học 門môn 。 此thử 中trung 諸chư 門môn 如như 餘dư 處xứ 說thuyết 者giả 。 皆giai 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 性tánh 遮già 罪tội 等đẳng 。 如như 彼bỉ 記ký 釋thích (# 無vô 性tánh 第đệ 七thất 。 世thế 親thân 第đệ 八bát )# 。 測trắc 云vân 。 四tứ 定định 位vị 地địa 。 未vị 見kiến 成thành 文văn 。 舊cựu 諸chư 師sư 說thuyết 。 初sơ 之chi 四tứ 地địa 名danh 大Đại 乘Thừa 光quang 。 五ngũ 六lục 七thất 地địa 名danh 集tập 福phước 王vương 。 八bát 九cửu 十Thập 地Địa 名danh 為vi 賢hiền 守thủ 。 金kim 剛cang 及cập 佛Phật 名danh 健kiện 行hành 定định 。 基cơ 無vô 別biệt 配phối 。 隨tùy 用dụng 攝nhiếp 者giả 。 解giải 深thâm 密mật 也dã 。 隨tùy 顯hiển 攝nhiếp 者giả 。 伽già 四tứ 十thập 九cửu 。


此thử 十thập 位vị 者giả (# 至chí )# 俱câu 唯duy 無vô 漏lậu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 一nhất 位vị 地địa 門môn 。 五ngũ 位vị 皆giai 具cụ 者giả 。 且thả 見kiến 道đạo 中trung 無vô 貪tham 為vi 施thí 。 乃nãi 至chí 慧tuệ 數số 為vi 後hậu 五ngũ 故cố 。


十thập 因nhân 位vị (# 至chí )# 故cố 未vị 究cứu 竟cánh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 二nhị 位vị 名danh 門môn 。


此thử 十thập 義nghĩa 類loại (# 至chí )# 。 十Thập 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 結kết 也dã 。 瑜du 伽già 九cửu 門môn 。 金kim 光quang 明minh 解giải 深thâm 密mật 經kinh 等đẳng 。 諸chư 門môn 如như 彼bỉ 。


十thập 重trọng 障chướng 者giả (# 至chí )# 方phương 頓đốn 斷đoạn 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 行hành 捨xả 中trung 有hữu 二nhị 。 障chướng 門môn 故cố 。 初sơ 為vi 十thập 段đoạn 。 如như 攝nhiếp 論luận 頌tụng 。 言ngôn 法Pháp 界Giới 中trung 有hữu 十thập 不bất 染nhiễm 汙ô 無vô 明minh 。 治trị 此thử 所sở 治trị 障chướng 故cố 。 安an 立lập 十Thập 地Địa 。 此thử 初sơ 障chướng 也dã 。 舉cử 能năng 假giả 取thủ 所sở 依y 障chướng 。 樞xu 要yếu 云vân 。 三tam 界giới 具cụ 有hữu 。 名danh 何hà 異dị 生sanh 。 隨tùy 所sở 依y 本bổn 識thức 。 名danh 此thử 地địa 異dị 生sanh 。 二nhị 疏sớ/sơ 云vân 。 小tiểu 聖thánh 迴hồi 心tâm 。 未vị 入nhập 初Sơ 地Địa 。 亦diệc 凡phàm 亦diệc 聖thánh 。 所sở 望vọng 別biệt 故cố (# 斷đoạn 十thập 障chướng 義nghĩa 廣quảng 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 滅diệt 期kỳ 心tâm 別biệt 者giả 。 何hà 不bất 期kỳ 心tâm 俱câu 時thời 二nhị 用dụng 。 設thiết 望vọng 一nhất 時thời 。 既ký 欲dục 斷đoạn 證chứng 。 二nhị 故cố 意ý 用dụng 必tất 前tiền 後hậu 起khởi 。 測trắc 云vân 。 猶do 在tại 所sở 斷đoạn 。 或hoặc 種chủng 滅diệt 相tương/tướng 。 不bất 出xuất 界giới 外ngoại 。 故cố 非phi 解giải 脫thoát (# 不bất 順thuận 論luận 文văn 。 亦diệc 違vi 道Đạo 理lý 滅diệt 相tương/tướng 是thị 無vô 。 屬thuộc 前tiền 法pháp 故cố 。 生sanh 死tử 滅diệt 相tương/tướng 時thời 亦diệc 佛Phật 故cố )# 。 為vi 捨xả 麤thô 重trọng/trùng 。 第đệ 二nhị 解giải 也dã 。 地địa 地địa 二nhị 愚ngu 及cập 一nhất 麤thô 重trọng/trùng 。 皆giai 引dẫn 瑜du 伽già 解giải 深thâm 密mật 也dã 。 二nhị 復phục 次thứ 釋thích 初sơ 即tức 遍biến 攝nhiếp 諸chư 障chướng 業nghiệp 果quả 。 以dĩ 愛ái 恚khuể 等đẳng 。 及cập 惡ác 趣thú 等đẳng 。 雖tuy 非phi 愚ngu 之chi 品phẩm 類loại 。 總tổng 名danh 愚ngu 故cố 。 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 北bắc 洲châu 無vô 想tưởng 女nữ 等đẳng 業nghiệp 果quả 。 後hậu 即tức 隨tùy 勝thắng 且thả 說thuyết 無vô 明minh 。 利lợi 謂vị 五ngũ 見kiến 。 鈍độn 謂vị 貪tham 等đẳng 。 利lợi 俱câu 無vô 明minh 。 立lập 為vi 初sơ 愚ngu 。 鈍độn 俱câu 無vô 明minh 。 為vi 後hậu 愚ngu 故cố 。 釋thích 麤thô 重trọng/trùng 言ngôn 。 亦diệc 復phục 次thứ 。 初sơ 即tức 種chủng 子tử 。 後hậu 無vô 堪kham 任nhậm 。 有hữu 伏phục 難nạn/nan 云vân 。 無vô 明minh 不bất 染nhiễm 。 何hà 開khai 十thập 障chướng 。 障chướng 愚ngu 異dị 故cố 。 故cố 論luận 會hội 云vân 。 無vô 明minh 即tức 是thị 十thập 障chướng 品phẩm 愚ngu 。 第đệ 二nhị 復phục 次thứ 唯duy 雖tuy 脩tu 所sở 斷đoạn 故cố 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 下hạ 。 雜tạp 引dẫn 對đối 法pháp 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 也dã 。


二nhị 邪tà 行hành 障chướng (# 至chí )# 不bất 了liễu 業nghiệp 愚ngu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 障chướng 也dã 。 言ngôn 或hoặc 唯duy 發phát 業nghiệp 不bất 了liễu 業nghiệp 愚ngu 者giả 。 第đệ 二nhị 復phục 次thứ 。 唯duy 取thủ 無vô 明minh 。 謂vị 經kinh 二nhị 愚ngu 。 如như 次thứ 發phát 業nghiệp 。 及cập 不bất 了liễu 也dã 。 基cơ 云vân 此thử 說thuyết 發phát 障chướng 智trí 業nghiệp 。 然nhiên 約ước 感cảm 生sanh 。 前tiền 說thuyết 不bất 發phát 雖tuy 無vô 異dị 熟thục 。 而nhi 有hữu 等đẳng 流lưu 增tăng 上thượng 果quả 故cố 。 佛Phật 地địa 論luận 言ngôn 。 所sở 發phát 業nghiệp 果quả 。 皆giai 所sở 知tri 障chướng 。 樞xu 要yếu 云vân 。 如như 行hành 之chi 時thời 。 雖tuy 自tự 分phần/phân 路lộ 。 任nhậm 運vận 不bất 傷thương 。 故cố 無vô 悞ngộ 犯phạm 。 初Sơ 地Địa 猶do 有hữu 。


三tam 闇ám 鈍độn 障chướng (# 至chí )# 聞văn 思tư 慧tuệ 者giả 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 障chướng 也dã 。 測trắc 云vân 。 總tổng 說thuyết 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。 別biệt 說thuyết 欲dục 貪tham 。 及cập 隨tùy 惑hoặc 中trung 忘vong 念niệm 不bất 正chánh 知tri 同đồng 體thể 者giả 也dã 。 基cơ 云vân 。 定định 親thân 發phát 修tu 。 慧tuệ 總tổng 持trì 親thân 發phát 聞văn 思tư 。 故cố 合hợp 為vi 文văn 。 五ngũ 欲dục 貪tham 等đẳng 。 隨tùy 顯hiển 別biệt 障chướng 。 非phi 不bất 互hỗ 障chướng 。 兼kiêm 通thông 障chướng 故cố 。 樞xu 要yếu 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 云vân 。 勝thắng 解giải 行hành 位vị 。 於ư 久cửu 所sở 作tác 所sở 思tư 所sở 說thuyết 。 有hữu 時thời 忘vong 失thất 。 入nhập 地địa 不bất 然nhiên 。 如như 何hà 今kim 說thuyết 有hữu 忘vong 失thất 耶da 。 解giải 云vân 。 定định 位vị 所sở 得đắc 。 地địa 前tiền 多đa 失thất 。 地địa 上thượng 不bất 爾nhĩ 。 名danh 體thể 不bất 退thoái 。 聞văn 思tư 所sở 得đắc 。 猶do 有hữu 少thiểu 忘vong 。 又hựu 無vô 漏lậu 得đắc 雖tuy 無vô 忘vong 失thất 。 有hữu 漏lậu 亦diệc 失thất 。 第đệ 三tam 地địa 無vô 。


四tứ 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 (# 至chí )# 亦diệc 永vĩnh 不bất 行hành 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 障chướng 也dã 。 三tam 義nghĩa 釋thích 微vi 細tế 。 同đồng 世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 。 基cơ 云vân 。 最tối 下hạ 品phẩm 者giả 。 第đệ 六lục 亦diệc 有hữu 。 分phân 別biệt 身thân 見kiến 。 彼bỉ 為vi 麤thô 猛mãnh 名danh 上thượng 品phẩm 。 獨độc 頭đầu 貪tham 等đẳng 名danh 中trung 品phẩm 。 通thông 不bất 善thiện 故cố 。 此thử 望vọng 彼bỉ 二nhị 名danh 。 下hạ 品phẩm 。 唯duy 無vô 記ký 故cố 。 測trắc 云vân 。 三tam 義nghĩa 如như 次thứ 對đối 簡giản 。 分phân 別biệt 我ngã 見kiến 最tối 初sơ 斷đoạn 故cố 。 分phân 別biệt 起khởi 故cố 。 不bất 能năng 遠viễn 到đáo 第đệ 四tứ 地địa 故cố (# 五ngũ 六lục 七thất 地địa 。 雖tuy 有hữu 煩phiền 惱não 。 今kim 此thử 獨độc 名danh 。 最tối 下hạ 品phẩm 者giả 。 謂vị 依y 二Nhị 乘Thừa 第đệ 九cửu 品phẩm 道đạo 〔# 頓đốn 斷đoạn 〕# 九cửu 品phẩm 。 總tổng 名danh 最tối 下hạ )# 。 基cơ 云vân 。 此thử 地địa 所sở 斷đoạn 。 雖tuy 有hữu 別biệt 生sanh 。 多đa 與dữ 煩phiền 惱não 同đồng 體thể 起khởi 也dã 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 邊biên 見kiến 慢mạn 等đẳng 。 及cập 如như 下hạ 說thuyết 定định 法pháp 愛ái 等đẳng 。 初Sơ 地Địa 行hành 施thí 。 二nhị 地địa 行hành 戒giới 。 三tam 地địa 行hành 脩tu 。 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 。 多đa 作tác 三tam 福phước 。 言ngôn 二nhị 身thân 見kiến 者giả 。 測trắc 云vân 三tam 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 斷đoạn 所sở 知tri 故cố 。 煩phiền 惱não 不bất 行hành 。 言ngôn 害hại 二nhị 見kiến 。 二nhị 云vân 。 我ngã 我ngã 所sở 故cố 。 名danh 二nhị 身thân 見kiến 。 三tam 云vân 。 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 盡tận 處xứ 總tổng 說thuyết (# 基cơ 述thuật 初sơ 後hậu )# 。 於ư 此thử 地địa 障chướng 與dữ 愚ngu 別biệt 耶da 。 證chứng 記ký 四tứ 句cú 分phân 別biệt 。 有hữu 障chướng 非phi 愚ngu 。 謂vị 此thử 地địa 障chướng 有hữu 愚ngu 非phi 障chướng 。 惡ác 趣thú 雜tạp 染nhiễm 。 定định 法pháp 愛ái 愚ngu 。 有hữu 障chướng 亦diệc 愚ngu 。 謂vị 餘dư 九cửu 障chướng 及cập 十thập 七thất 愚ngu 。 或hoặc 定định 法pháp 愛ái 愚ngu 。 等đẳng 言ngôn 攝nhiếp 故cố 。 亦diệc 障chướng 亦diệc 愚ngu 句cú (# 此thử 解giải 順thuận 論luận )# 。 有hữu 非phi 障chướng 非phi 愚ngu 。 一nhất 一nhất 地địa 中trung 位vị 滿mãn 所sở 斷đoạn 。


五ngũ 於ư 下hạ 乘thừa (# 至chí )# 樂nhạo/nhạc/lạc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 障chướng 也dã 。 基cơ 云vân 。 前tiền 依y 覺giác 分phần/phân 現hiện 身thân 受thọ 等đẳng 。 由do 所sở 知tri 障chướng 令linh 善thiện 心tâm 等đẳng 。 故cố 有hữu 欣hân 猒# 。 此thử 地địa 真Chân 如Như 。 名danh 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 緣duyên 彼bỉ 道đạo 。 名danh 無vô 差sai 別biệt 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 測trắc 云vân 。 此thử 地địa 觀quán 四Tứ 諦Đế 如như 。 不bất 見kiến 染nhiễm 淨tịnh 可khả 欣hân 猒# 相tương/tướng 。


六lục 麤thô 相tương/tướng (# 至chí )# 住trụ 無vô 相tướng 觀quán 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 障chướng 也dã 。 十Thập 地Địa 論luận 。 望vọng 前tiền 地địa 故cố 。 名danh 微vi 煩phiền 惱não 習tập 障chướng 。 此thử 論luận 望vọng 後hậu 。 名danh 為vi 麤thô 相tương/tướng 。 望vọng 緣duyên 起khởi 門môn 。 四Tứ 諦Đế 麤thô 故cố 。 五ngũ 地địa 雖tuy 觀quán 無vô 差sai 別biệt 如như 。 要yếu 託thác 四Tứ 諦Đế 染nhiễm 淨tịnh 詮thuyên 門môn 。


七thất 細tế 相tương/tướng (# 至chí )# 起khởi 有hữu 勝thắng 行hành 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 七thất 障chướng 也dã 。 測trắc 云vân 。 緣duyên 起khởi 生sanh 滅diệt 。 及cập 彼bỉ 還hoàn 滅diệt 。 形hình 前tiền 四Tứ 諦Đế 染nhiễm 淨tịnh 為vi 細tế 。 言ngôn 執chấp 有hữu 生sanh 滅diệt 者giả 。 生sanh 謂vị 流lưu 轉chuyển 。 生sanh 為vi 首thủ 故cố 。 非phi 不bất 執chấp 彼bỉ 流lưu 轉chuyển 滅diệt 相tương/tướng 。 謂vị 滅diệt 還hoàn 滅diệt 。 由do 第đệ 六lục 地địa 。 專chuyên 求cầu 無vô 相tướng 。 真Chân 如Như 觀quán 中trung 。 未vị 起khởi 勝thắng 行hành 。 今kim 入nhập 七thất 地địa 。 非phi 純thuần 住trụ 意ý 。 求cầu 無vô 相tướng 故cố 。 起khởi 有hữu 勝thắng 行hành 。 如như 十Thập 地Địa 論luận 第đệ 九cửu 廣quảng 說thuyết 。


八bát 無vô 相tướng 中trung (# 至chí )# 不bất 違vi 彼bỉ 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 八bát 障chướng 也dã 。 觀quán 云vân 。 有hữu 相tương 謂vị 但đãn 有hữu 漏lậu 。 證chứng 云vân 。 非phi 色sắc 非phi 地địa 體thể 故cố 。 可khả 依y 基cơ 測trắc 。 無vô 漏lậu 後hậu 智trí 。


九cửu 利lợi 他tha 中trung (# 至chí )# 第đệ 九cửu 障chướng 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 九cửu 障chướng 也dã 。 前tiền 第đệ 八bát 地địa 。 得đắc 無vô 相tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 躭đam 著trước 寂tịch 滅diệt 。 不bất 肯khẳng 利lợi 他tha 。 樞xu 要yếu 云vân 。 合hợp 三tam 為vi 一nhất 。 第đệ 四tứ 為vi 一nhất 。 有hữu 何hà 意ý 也dã 。 要yếu 達đạt 前tiền 三tam 。 方phương 辨biện 說thuyết 故cố 。 開khai 合hợp 不bất 同đồng 。


十thập 於ư 法pháp 中trung (# 至chí )# 所sở 含hàm 藏tạng 者giả 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 障chướng 也dã 。 樞xu 要yếu 云vân 。 二nhị 愚ngu 如như 次thứ 外ngoại 業nghiệp 內nội 德đức 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 大đại 法pháp 智trí 者giả 。 基cơ 疏sớ/sơ 云vân 。 緣duyên 真Chân 如Như 智trí 。


此thử 地địa 於ư 法pháp (# 至chí )# 大đại 善thiện 根căn 故cố 。


述thuật 曰viết 。 因nhân 第đệ 十thập 障chướng 明minh 佛Phật 地địa 障chướng 。 測trắc 云vân 。 平bình 等đẳng 妙diệu 觀quán 共cộng 斷đoạn 此thử 障chướng 。 所sở 證chứng 同đồng 故cố 。 通thông 真chân 俗tục 智trí 。 根căn 本bổn 雙song 斷đoạn 迷mê 理lý 迷mê 事sự 。 後hậu 得đắc 唯duy 斷đoạn 迷mê 事sự 之chi 障chướng (# 未vị 見kiến 第đệ 七thất 為vi 能năng 斷đoạn 道đạo )# 。


●# 論luận 第đệ 十thập


此thử 十thập 一nhất 障chướng (# 至chí )# 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 二nhị 障chướng 門môn 中trung 有hữu 三tam 。 伏phục 斷đoạn 位vị 故cố 。 斷đoạn 頓đốn 漸tiệm 故cố 。 道đạo 差sai 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 然nhiên 初sơ 釋thích 云vân 此thử 十thập 一nhất 障chướng 二nhị 障chướng 攝nhiếp 者giả 。 且thả 說thuyết 種chủng 類loại 。 非phi 寬khoan 狹hiệp 同đồng 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 地địa 。 立lập 十thập 一nhất 障chướng 。 二nhị 障chướng 寬khoan 通thông 。 住trụ 滿mãn 三tam 乘thừa 。 言ngôn 地địa 前tiền 已dĩ 伏phục 者giả 。 五ngũ 十thập 八bát 等đẳng 。 說thuyết 世thế 間gian 道đạo 唯duy 伏phục 俱câu 生sanh 。 約ước 六lục 行hành 故cố 。 無vô 相tướng 違vi 失thất 。 言ngôn 而nhi 不bất 為vi 失thất 者giả 。 如như 解giải 深thâm 密mật 。 不bất 招chiêu 苦khổ 故cố 。 問vấn 。 若nhược 不bất 為vi 失thất 。 何hà 故cố 十thập 住trụ 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 第đệ 二nhị 云vân 。 若nhược 在tại 初Sơ 地Địa 。 勢thế 力lực 未vị 足túc 。 善thiện 根căn 未vị 厚hậu 。 修tu 習tập 善thiện 法Pháp 未vị 久cửu 。 故cố 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 。 猶do 隨tùy 諸chư 塵trần 。 心tâm 未vị 調điều 伏phục 。 是thị 故cố 諸chư 煩phiền 惱não 猶do 能năng 為vi 患hoạn 。 如như 人nhân 勢thế 力lực 未vị 足túc 。 逆nghịch 水thủy 則tắc 難nạn/nan 又hựu 此thử 地địa 中trung 。 魔ma 及cập 魔ma 民dân 。 多đa 為vi 障chướng 礙ngại 。 故cố 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 勤cần 心tâm 行hành 精tinh 進tấn 。 是thị 故cố 此thử 名danh 為vi 難nạn/nan 治trị 。 答đáp 。 能năng 為vi 患hoạn 者giả 。 妨phương 進tiến 修tu 故cố 。 然nhiên 不bất 招chiêu 苦khổ 不bất 違vi 深thâm 密mật 。 謂vị 在tại 初Sơ 地Địa 為vi 益ích 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 故cố 意ý 力lực 所sở 引dẫn 煩phiền 惱não 。 雖tuy 能năng 利lợi 他tha 。 還hoàn 妨phương 自tự 道đạo 。 故cố 龍long 樹thụ 論luận 與dữ 此thử 無vô 違vi 。 測trắc 云vân 。 俱câu 生sanh 我ngã 見kiến 。 同đồng 體thể 法pháp 執chấp 。 實thật 從tùng 初Sơ 地Địa 。 至chí 金kim 剛cang 斷đoạn 。 而nhi 十thập 障chướng 中trung 第đệ 四tứ 地địa 斷đoạn 。 且thả 依y 鹿lộc 相tương/tướng 一nhất 相tương/tướng 而nhi 論luận 由do 如như 仁nhân 王vương 初sơ 二nhị 三tam 地địa 。 如như 次thứ 斷đoạn 貪tham 瞋sân 痴si 等đẳng 故cố (# 此thử 不bất 可khả 依y 。 特đặc 違vi 論luận 文văn 無vô 明minh 證chứng 故cố )# 。 三tam 位vị 斷đoạn 者giả 。 初Sơ 地Địa 八bát 地địa 十Thập 地Địa 。 如như 四tứ 十thập 八bát 廣quảng 說thuyết 。 三tam 位vị 顯hiển 者giả 。 三tam 劫kiếp 滿mãn 故cố 。 無vô 偏thiên 觀quán 心tâm 。 初sơ 得đắc 無vô 間gian 圓viên 滿mãn 別biệt 故cố 。


斷đoạn 二nhị 障chướng 種chủng (# 至chí )# 有hữu 眾chúng 多đa 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 斷đoạn 頓đốn 漸tiệm 也dã 。 任nhậm 運vận 內nội 起khởi 無vô 麁thô 細tế 者giả 。 多đa 釋thích 如như 前tiền 。 取thủ 基cơ 一nhất 釋thích 。 唯duy 緣duyên 一nhất 類loại 自tự 地địa 內nội 境cảnh 。 故cố 名danh 一nhất 品phẩm 。 非phi 三tam 界giới 中trung 總tổng 無vô 麁thô 細tế 。 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 惑hoặc 。 對đối 法pháp 大đại 論luận 記ký 等đẳng 已dĩ 釋thích 。 故cố 不bất 重trọng/trùng 釋thích 。 然nhiên 今kim 二nhị 類loại 。 二nhị 疏sớ/sơ 同đồng 言ngôn 此thử 略lược 不bất 說thuyết 。 倍bội 已dĩ 離ly 欲dục 。 證chứng 云vân 初sơ 攝nhiếp 。 雖tuy 由do 伏phục 力lực 見kiến 位vị 頓đốn 斷đoạn 。 出xuất 見kiến 次thứ 第đệ 斷đoạn 殘tàn 惑hoặc 故cố (# 此thử 好hảo/hiếu )# 。 通thông 緣duyên 內nội 外ngoại 者giả 。 測trắc 云vân 。 五ngũ 識thức 雖tuy 但đãn 緣duyên 外ngoại 麁thô 境cảnh 。 由do 意ý 識thức 引dẫn 。 非phi 無vô 麁thô 細tế 。


二Nhị 乘Thừa 根căn 鈍độn (# 至chí )# 皆giai 容dung 具cụ 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 道đạo 差sai 別biệt 也dã 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 難nạn/nan 故cố 別biệt 起khởi 。 名danh 數số 出xuất 入nhập 。 別biệt 別biệt 斷đoạn 者giả 。 則tắc 別biệt 別biệt 起khởi 加gia 行hành 勝thắng 進tiến 。 若nhược 一nhất 觀quán 中trung 。 隨tùy 斷đoạn 幾kỷ 品phẩm 。 總tổng 一nhất 加gia 行hành 。 亦diệc 勝thắng 進tiến 道đạo 。 菩Bồ 薩Tát 唯duy 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 位vị 。 斷đoạn 後hậu 後hậu 時thời 。 證chứng 前tiền 前tiền 滅diệt 。 故cố 有hữu 無vô 間gian 解giải 脫thoát 總tổng 起khởi 。 如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 五ngũ 修tu 中trung 說thuyết 。 念niệm 念niệm 消tiêu 融dung 諸chư 麁thô 重trọng 故cố 。 斷đoạn 初sơ 一nhất 念niệm 加gia 行hành 無vô 間gian 。 引dẫn 後hậu 品phẩm 故cố 。 斷đoạn 自tự 障chướng 故cố 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 。 即tức 具cụ 四tứ 道đạo 。 望vọng 前tiền 解giải 脫thoát 及cập 勝thắng 進tiến 故cố 。 望vọng 後hậu 無vô 間gian 更cánh 加gia 行hành 故cố 。 最tối 後hậu 剎sát 那na 。 唯duy 脫thoát 勝thắng 進tiến 。 基cơ 云vân 。 第đệ 二nhị 無vô 間gian 非phi 前tiền 勝thắng 進tiến 。 但đãn 是thị 解giải 脫thoát 。 測trắc 疏sớ/sơ 意ý 同đồng (# 此thử 不bất 盡tận 理lý 過quá 初sơ 遊du 故cố )# 。


十thập 真Chân 如Như 者giả (# 至chí )# 後hậu 後hậu 建kiến 立lập 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 行hành 取thủ 。 取thủ 證chứng 十Thập 地Địa 故cố 。 釋thích 真Chân 如Như 名danh 。 順thuận 攝nhiếp 論luận 等đẳng 。 言ngôn 最tối 勝thắng 者giả 。 戒giới 德đức 嚴nghiêm 故cố 。 餘dư 易dị 可khả 准chuẩn 。 測trắc 云vân 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 亦diệc 不bất 別biệt 證chứng 。 遍biến 行hành 等đẳng 義nghĩa 。 約ước 詮thuyên 說thuyết 故cố 。 名danh 證chứng 遍biến 行hành 。 餘dư 九cửu 亦diệc 爾nhĩ 。 今kim 此thử 未vị 了liễu 證chứng 者giả 何hà 詮thuyên 。 若nhược 後hậu 智trí 門môn 。 十Thập 地Địa 唯duy 應ưng 後hậu 智trí 分phần/phân 位vị 。 若nhược 正chánh 智trí 門môn 。 除trừ 二nhị 空không 外ngoại 。 遍biến 行hành 是thị 何hà 。 解giải 云vân 。 親thân 證chứng 空không 理lý 。 唯duy 二nhị 空không 行hành 。 然nhiên 斷đoạn 迷mê 真chân 十thập 無vô 明minh 時thời 。 法pháp 空không 正chánh 智trí 外ngoại 勝thắng 分phân 明minh 。 所sở 引dẫn 後hậu 智trí 十thập 德đức 明minh 顯hiển 。 雖tuy 此thử 十thập 門môn 。 後hậu 智trí 所sở 行hành 。 皆giai 通thông 因nhân 果quả 。 情tình 非phi 情tình 如như 。 不bất 同đồng 佛Phật 性tánh 。 唯duy 因nhân 有hữu 情tình 名danh 為vi 理lý 詮thuyên 。 非phi 入nhập 空không 詮thuyên 。 故cố 下hạ 結kết 言ngôn 真chân 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 隨tùy 勝thắng 德đức 立lập 十thập 種chủng 差sai 別biệt 。 非phi 泯mẫn 相tương/tướng 之chi 門môn 故cố 。 問vấn 。 虗hư 空không 隆long 等đẳng 。 何hà 不bất 配phối 諸chư 地địa 。 答đáp 。 雖tuy 亦diệc 理lý 門môn 。 皆giai 通thông 諸chư 地địa 。 非phi 展triển 轉chuyển 勝thắng 。 功công 德đức 依y 故cố 。 雖tuy 言ngôn 二nhị 空không 。 正chánh 在tại 法pháp 空không 。 以dĩ 十thập 法Pháp 界Giới 菩Bồ 薩Tát 證chứng 故cố 。 曉hiểu 云vân 。 更cánh 有hữu 佛Phật 證chứng 第đệ 十thập 一nhất 如như 。 大đại 品phẩm 經kinh 有hữu 獨độc 空không 言ngôn 故cố 。 既ký 斷đoạn 十thập 障chướng 。 證chứng 十thập 法Pháp 界Giới 。 十thập 一nhất 障chướng 應ưng 有hữu 所sở 所sở 障chướng 。 非phi 也dã 。 無vô 誠thành 證chứng 故cố 。 若nhược 所sở 詮thuyên 理lý 有hữu 第đệ 十thập 一nhất 。 能năng 證chứng 勝thắng 行hành 例lệ 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 然nhiên 果quả 唯duy 滿mãn 因nhân 所sở 立lập 行hành 。 無vô 第đệ 十thập 一nhất 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 但đãn 極cực 圓viên 明minh 因nhân 所sở 證chứng 理lý 。 故cố 名danh 為vi 果quả 。 無vô 別biệt 所sở 增tăng 。 若nhược 有hữu 新tân 增tăng 。 應ưng 如như 十Thập 地Địa 。 餘dư 所sở 圓viên 明minh 即tức 未vị 果quả 攝nhiếp 。 漸tiệm 證chứng 十thập 法pháp 頓đốn 圓viên 明minh 時thời 。 有hữu 微vi 細tế 障chướng 。 立lập 第đệ 十thập 一nhất 。 不bất 應ưng 准chuẩn 此thử 增tăng 行hành 及cập 如như 。 若nhược 初Sơ 地Địa 中trung 已dĩ 達đạt 一nhất 切thiết 。 何hà 故cố 彼bỉ 障chướng 唯duy 名danh 異dị 生sanh 。 解giải 云vân 。 迷mê 十thập 皆giai 障chướng 。 聖thánh 性tánh 同đồng 故cố 。 餘dư 九cửu 地địa 障chướng 。 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。


如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 辨biện 能năng 證chứng 已dĩ 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 所sở 證chứng 果Quả 中trung 有hữu 二nhị 。 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 故cố 。 廣quảng 釋thích 轉chuyển 依y 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 二nhị 轉chuyển 依y 者giả 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。


轉chuyển 依y 位vị 別biệt (# 至chí )# 而nhi 證chứng 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 廣quảng 釋thích 有hữu 二nhị 。 轉chuyển 依y 義nghĩa 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 令linh 真chân 非phi 真chân 現hiện 不bất 現hiện 者giả 。 無vô 漏lậu 觀quán 心tâm 真chân 俗tục 間gian 起khởi 。 無vô 相tướng 觀quán 時thời 。 真chân 現hiện 俗tục 不bất 現hiện 。 有hữu 相tương/tướng 觀quán 時thời 。 俗tục 現hiện 真chân 不bất 現hiện 。 雖tuy 從tùng 五ngũ 地địa 有hữu 時thời 双# 照chiếu 。 然nhiên 有hữu 相tương/tướng 奪đoạt 。 無vô 相tướng 絕tuyệt 故cố 。 疏sớ/sơ 有hữu 別biệt 解giải 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 名danh 非phi 真chân 相tương/tướng 。 非phi 也dã 。 所sở 所sở 執chấp 現hiện 心tâm 。 不bất 名danh 為vi 觀quán 。 亦diệc 非phi 通thông 達đạt 。 非phi 地địa 行hành 故cố 。 多đa 令linh 非phi 真chân 。 不bất 顯hiển 現hiện 者giả 。 七thất 地địa 雖tuy 有hữu 獨độc 起khởi 後hậu 得đắc 。 隨tùy 功công 所sở 望vọng 。 恆hằng 無vô 相tướng 故cố 。 從tùng 多đa 上thượng 說thuyết 。 純thuần 修tu 無vô 相tướng 。 此thử 中trung 意ý 說thuyết 。 廣quảng 大đại 轉chuyển 者giả 。 此thử 通thông 攝nhiếp 前tiền 圓viên 滿mãn 轉chuyển 故cố 。


轉chuyển 依y 義nghĩa 別biệt (# 至chí )# 漸tiệm 頓đốn 伏phục 彼bỉ 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 轉chuyển 依y 義nghĩa 中trung 有hữu 四tứ 。 謂vị 能năng 轉chuyển 等đẳng 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 伏phục 故cố 。 斷đoạn 故cố 此thử 初sơ 也dã 。 測trắc 云vân 。 伏phục 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 六lục 行hành 伏phục 。 二nhị 觀quán 空không 伏phục 。 然nhiên 今kim 說thuyết 後hậu 十Thập 地Địa 障chướng 故cố 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 各các 有hữu 頓đốn 漸tiệm 。 漸tiệm 謂vị 凡phàm 聖thánh 各các 遠viễn 加gia 行hành 。 頓đốn 謂vị 諸chư 位vị 各các 近cận 加gia 行hành 。 如như 世thế 第đệ 一nhất 頓đốn 伏phục 分phân 別biệt 上thượng 地địa 地địa 近cận 加gia 行hành 道Đạo 。 令linh 所sở 斷đoạn 障chướng 永vĩnh 不bất 行hành 故cố (# 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 各các 漸tiệm 盡tận 位vị 。 非phi 頓đốn 伏phục 故cố )# 。 無vô 漏lậu 漸tiệm 者giả 。 如như 法Pháp 空không 位vị 。 伏phục 末mạt 那na 執chấp 。 頓đốn 如như 金kim 剛cang 前tiền 念niệm 之chi 道đạo (# 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 暫tạm 伏phục 末mạt 那na 。 非phi 漸tiệm 伏phục 故cố 。 金kim 剛cang 前tiền 念niệm 。 漸tiệm 終chung 位vị 故cố )# 。 基cơ 云vân 。 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。 同đồng 體thể 煩phiền 惱não 不bất 行hành 名danh 伏phục 。 非phi 別biệt 起khởi 道đạo 伏phục 四tứ 地địa 惑hoặc 。 入nhập 滅diệt 定định 時thời 。 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 伏phục 二nhị 障chướng 也dã 。 或hoặc 加gia 行hành 智trí 唯duy 能năng 漸tiệm 伏phục 。 根căn 本bổn 後hậu 智trí 頓đốn 伏phục 亦diệc 漸tiệm (# 此thử 好hảo/hiếu )# 。 若nhược 加gia 行hành 智trí 唯duy 有hữu 漏lậu 者giả 。 何hà 故cố 金kim 剛cang 。 有hữu 加gia 行hành 道Đạo 。 如như 對đối 法pháp 記ký 。 會hội 釋thích 應ưng 知tri 。


二nhị 能năng 斷đoạn 道đạo (# 至chí )# 俱câu 能năng 正Chánh 斷Đoạn 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 斷đoạn 也dã 。 相tương/tướng 執chấp 所sở 引dẫn 者giả 。 測trắc 云vân 。 第đệ 六lục 七thất 識thức 。 二nhị 執chấp 引dẫn 故cố 。 諸chư 有hữu 漏lậu 心tâm 。 雖tuy 非phi 是thị 執chấp 。 相tương/tướng 分phần/phân 所sở 縛phược 。 不bất 自tự □# 故cố 。 所sở 證chứng 所sở 引dẫn 未vị 成thành 辦biện 者giả 。 基cơ 云vân 。 所sở 證chứng 真Chân 如Như 所sở 引dẫn 正chánh 智trí 。 未vị 成thành 辦biện 故cố (# 此thử 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 知tri 真Chân 如Như 故cố )# 。 測trắc 云vân 。 雖tuy 無vô 間gian 道đạo 未vị 所sở 證chứng 滅diệt 。 而nhi 成thành 所sở 引dẫn 。 便tiện 能năng 斷đoạn 障chướng (# 此thử 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 不bất 知tri 真Chân 如Như )# 。 亦diệc 能năng 永vĩnh 斷đoạn 迷mê 事sự 隨tùy 眠miên 者giả 。 唯duy 修tu 道Đạo 也dã 。 迷mê 事sự 行hành 淺thiển 。 後hậu 智trí 亦diệc 斷đoạn 。 基cơ 云vân 。 此thử 唯duy 二nhị □# 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 道Đạo 不bất 斷đoạn 迷mê 事sự 。 又hựu 解giải 。 許hứa 斷đoạn 迷mê 事sự 所sở 知tri 。 如như 俱câu 生sanh 惑hoặc 我ngã 見kiến 為vi 首thủ 。 應ưng 有hữu 先tiên 斷đoạn 。 非phi 執chấp 障chướng 故cố (# 測trắc 同đồng 初sơ 說thuyết 。 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。 唯duy 根căn 本bổn 智trí 。 今kim 後hậu 以dĩ 為vi 〔# 脫thoát 教giáo 〕# 。 理lý 無vô 妨phương 故cố )# 。 問vấn 。 二Nhị 乘Thừa 後hậu 智trí 。 唯duy 安an 立lập 行hành 。 此thử 云vân 安an 立lập 相tương/tướng 。 明minh 了liễu 現hiện 前tiền 。 斷đoạn 迷mê 事sự 惑hoặc 。 如như 何hà 瑜du 伽già 唯duy 一nhất 現hiện 觀quán 。 永vĩnh 害hại 隨tùy 眠miên 。 範phạm 云vân 。 遍biến 理lý 斷đoạn 事sự 。 唯duy 一nhất 現hiện 觀quán 。 今kim 說thuyết 別biệt 斷đoạn 迷mê 事sự 惑hoặc 故cố (# 如như 實thật 之chi 義nghĩa 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。


二nhị 所sở 轉chuyển 依y (# 至chí )# 故cố 此thử 不bất 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 義nghĩa 中trung 有hữu 二nhị 可khả 見kiến 。 餘dư 六lục 識thức 等đẳng 。 雖tuy 亦diệc 捨xả 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 依y 處xứ 。 而nhi 略lược 不bất 說thuyết 。 迷mê 悟ngộ 亦diệc 爾nhĩ 。 通thông 依y 他tha 故cố 。


三tam 所sở 轉chuyển 捨xả (# 至chí )# 非phi 彼bỉ 依y 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 義nghĩa 中trung 有hữu 二nhị 。 可khả 見kiến 。 餘dư 有hữu 漏lậu 者giả 。 二nhị 障chướng 之chi 餘dư 善thiện 無vô 記ký 法pháp 。 劣liệt 無vô 漏lậu 者giả 。 基cơ 云vân 。 捨xả 十Thập 地Địa 中trung 現hiện 行hành 種chủng 子tử 。 得đắc 勝thắng 捨xả 劣liệt 如như 對đối 法pháp 說thuyết 。 得đắc 果quả 捨xả 向hướng 。 測trắc 云vân 。 三tam 藏tạng 解giải 云vân 。 此thử 唯duy 說thuyết 捨xả 二Nhị 乘Thừa 無vô 漏lậu (# 此thử 解giải 為vi 勝thắng 。 若nhược 論luận 自tự 類loại 。 得đắc 捨xả 劣liệt 。 濫lạm 因Nhân 地Địa 故cố )# 。 所sở 言ngôn 引dẫn 極cực 圓viên 明minh 本bổn 識thức 。 為vi 同đồng 時thời 引dẫn 。 為vi 果quả 時thời 耶da 。 故cố 二nhị 師sư 釋thích 。 初sơ 云vân 同đồng 時thời 。 二nhị 障chướng 都đô 無vô 。 一nhất 切thiết 有hữu 劣liệt 漏lậu 無vô 法pháp 。 不bất 能năng 住trụ 故cố 。 然nhiên 未vị 名danh 佛Phật 。 未vị 證chứng 滅diệt 故cố 。 後hậu 云vân 異dị 時thời 。 即tức 護hộ 法Pháp 宗tông 。 四tứ 因nhân 破phá 前tiền 。 應ưng 無vô 所sở 熏huân 。 無vô 所sở 熏huân 故cố 。 應ưng 名danh 為vi 佛Phật 名danh 為vi 佛Phật 故cố 。 後hậu 道đạo 無vô 用dụng 。 是thị 則tắc 違vi 經kinh 。 行hành 無vô 礙ngại 道đạo 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 如như 智trí 論luận 九cửu 十thập 四tứ 引dẫn 經Kinh 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 。 無vô 一nhất 切thiết 闇ám 蔽tế 。 是thị 為vi 佛Phật 。


四tứ 所sở 轉chuyển 得đắc (# 至chí )# 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 義nghĩa 中trung 有hữu 二nhị 。 顯hiển 故cố 生sanh 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 梵Phạm 云vân 。 波ba 利lợi 匿nặc 縛phược 喃nẩm 。 此thử 翻phiên 波ba 利lợi 若nhược 圓viên 匿nặc 縛phược 喃nẩm 。 名danh 為vi 之chi 寂tịch 。 即tức 圓viên 寂tịch 義nghĩa 。 存tồn 略lược 名danh 涅Niết 槃Bàn 。


涅Niết 槃Bàn 義nghĩa 別biệt (# 至chí )# 故cố 名danh 涅Niết 槃Bàn 。


述thuật 曰viết 。 別biệt 解giải 有hữu 三tam 。 出xuất 體thể 故cố 。 三tam 乘thừa 故cố 。 總tổng 結kết 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 者giả 。 測trắc 云vân 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 通thông 相tương/tướng 真Chân 如Như 。 又hựu 七thất 如như 中trung 。 實thật □# 真Chân 如Như 。 二nhị 實thật 顯hiển 故cố 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 者giả 。 離ly 所sở 取thủ 相tương/tướng 。 離ly 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 者giả 。 離ly 能năng 取thủ 相tương/tướng 。 尋tầm 思tư 路lộ 絕tuyệt 。 唯duy 內nội 證chứng 故cố 。 如như 離ly 二nhị 取thủ 故cố 。 唯duy 內nội 證chứng 故cố 。 言ngôn 證chứng 道đạo 斷đoạn 此thử 有hữu 餘dư 依y 。 且thả 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 。 依y 謂vị 依y 身thân 。 言ngôn 微vi 苦khổ 故cố 。 二nhị 涅Niết 槃Bàn 體thể 如như 對đối 法pháp 記ký 。 基cơ 云vân 。 雖tuy 緣duyên 無vô 住trụ 。 起khởi 智trí 悲bi 用dụng 。 而nhi 體thể 恆hằng 寂tịch 。 故cố 名danh 涅Niết 槃Bàn 。


一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 (# 至chí )# 可khả 言ngôn 具cụ 四tứ 。


述thuật 曰viết 。 配phối 三tam 乘thừa 中trung 有hữu 二nhị 。 正chánh 說thuyết 故cố 。 問vấn 答đáp 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 基cơ 云vân 。 皆giai 有hữu 初sơ 一nhất 者giả 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 凡phàm 二Nhị 乘Thừa 學học 未vị 證chứng 後hậu 三tam 。 定định 性tánh 無Vô 學Học 入nhập 滅diệt 有hữu 二nhị 。 總tổng 有hữu 初sơ 三tam 。 無Vô 學Học 迴hồi 心tâm 地địa 前tiền 初sơ 二nhị 。 地địa 上thượng 有hữu 三tam 。 加gia 無vô 住trụ 故cố 。 頓đốn 悟ngộ 入nhập 地địa 。 唯duy 有hữu 初sơ 後hậu 。 測trắc 云vân 。 十Thập 地Địa 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 不bất 得đắc 。 無vô 住trụ 唯duy 佛Phật 故cố 。 然nhiên 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 斷đoạn 謂vị 菩Bồ 薩Tát 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 唯duy 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 。 所sở 至chí 異dị 故cố 。 一nhất 云vân 。 亦diệc 得đắc 無vô 住trụ 。 自tự 許hứa 後hậu 勝thắng 順thuận 教giáo 理lý 故cố 。 然nhiên 佛Phật 地địa 論luận 五ngũ 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 初sơ 證chứng 如Như 來Lai 地địa 時thời 。 頓đốn 證chứng 二nhị 種chủng 大đại 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 亦diệc 名danh 無vô 住trụ 大đại 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 是thị 真Chân 如Như 體thể 。 障chướng 永vĩnh 盡tận 義nghĩa 者giả 。 且thả 說thuyết 究cứu 竟cánh 處xứ 。 故cố 不bất 相tương 違vi (# 菩Bồ 薩Tát 分phần/phân 證chứng 。 未vị 名danh 大đại 故cố 。 不bất 住trụ 二nhị 邊biên 。 說thuyết 因nhân 緣duyên 得đắc )# 樞xu 要yếu 云vân 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 體thể 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 理lý 二nhị 事sự 。 即tức 於ư 真Chân 如Như 。 有hữu 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 解giải 脫thoát 法Pháp 身thân 三tam 義nghĩa 故cố 。 二nhị 體thể 三tam 事sự 三tam 體thể 各các 別biệt 故cố 。 合hợp 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 測trắc 云vân 。 舉cử 能năng 成thành 智trí 。 意ý 取thủ 所sở 成thành 。 障chướng 滅diệt 真Chân 如Như 非phi 智trí 為vi 性tánh 。 然nhiên 諸chư 涅Niết 槃Bàn 。 如Như 來Lai 所sở 詮thuyên 。 對đối 二Nhị 乘Thừa 故cố 。 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn (# 然nhiên 有hữu 兼kiêm 正chánh 。 如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 記ký )# 。


如như 何hà 善Thiện 逝Thệ (# 至chí )# 可khả 言ngôn 具cụ 四tứ 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 中trung 有hữu 四tứ 。 此thử 初sơ 問vấn 答đáp 也dã 。 有hữu 三tam 復phục 次thứ 。 初sơ 有hữu 變biến 化hóa 。 似tự 有hữu 漏lậu 故cố 。 後hậu 由do 無vô 漏lậu 。 依y 身thân 在tại 故cố 。 證chứng 云vân 。 由do 此thử 明minh 知tri 。 觀quán 云vân 。 趣thú 寂tịch 入nhập 無vô 餘dư 時thời 。 具cụ 有hữu 初sơ 二nhị 。 以dĩ 於ư 法pháp 性tánh 離ly 因nhân 果quả 義nghĩa 。 別biệt 說thuyết 三tam 種chủng 。 入nhập 滅diệt 不bất 捨xả 。 因nhân 滅diệt 義nghĩa 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 何hà 者giả 。 如Như 來Lai 依y 因nhân 滅diệt 義nghĩa 。 可khả 說thuyết 有hữu 餘dư 。 何hà 勞lao 。 兩lưỡng 釋thích 。 或hoặc 應ưng 增tăng 此thử 成thành 三tam 釋thích 故cố 。


若nhược 聲Thanh 聞Văn 等đẳng (# 至chí )# 與dữ 佛Phật 有hữu 異dị 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 。 勝thắng 鬘man 經kinh 說thuyết 。 彼bỉ 無vô 無vô 餘dư 。 故cố 以dĩ 此thử 問vấn 。 又hựu 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 唯duy 有hữu 如Như 來Lai 。 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 成thành 無vô 量lượng 德đức 故cố 。 二Nhị 乘Thừa 不bất 爾nhĩ 。 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 是thị 佛Phật 方phương 便tiện 。 (# 似tự 化hóa 城thành 喻dụ )# 。 論luận 主chủ 以dĩ 此thử 變biến 質chất 彼bỉ 難nạn/nan 。 然nhiên 正chánh 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 復phục 次thứ 。 如như 文văn 可khả 知tri 。


諸chư 所sở 知tri 障chướng (# 至chí )# 擇trạch 滅diệt 所sở 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 問vấn 答đáp 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 三tam 難nạn/nan 。 四tứ 通thông 。 前tiền 說thuyết 煩phiền 惱não 障chướng 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 知tri 障chướng 菩Bồ 提Đề 。 故cố 發phát 此thử 問vấn 。 雖tuy 前tiền 不bất 說thuyết 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 不bất 得đắc 擇trạch 滅diệt 。 依y 義nghĩa 設thiết 難nạn/nan 。 通thông 二nhị 復phục 次thứ 。 初sơ 假giả 後hậu 實thật 。 言ngôn 說thuyết 蹔tạm 離ly 故cố 者giả 。 顯hiển 揚dương 十thập 八bát 云vân 。 苦khổ 樂lạc 蹔tạm 時thời 離ly 繫hệ 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 蹔tạm 時thời 離ly 繫hệ 故cố 。 伽già 五ngũ 十thập 三tam 。 有hữu 非phi 擇trạch 滅diệt 。 非phi 永vĩnh 滅diệt 故cố 。 不bất 同đồng 有hữu 部bộ 一nhất 切thiết 決quyết 定định 。


既ký 所sở 知tri 障chướng (# 至chí )# 名danh 所sở 顯hiển 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 問vấn 答đáp 。 易dị 解giải 。 如như 是thị 已dĩ 下hạ 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 。


二nhị 所sở 生sanh 得đắc 至chí 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 生sanh 中trung 有hữu 三tam 。 標tiêu 釋thích 結kết 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


云vân 何hà 四Tứ 智Trí (# 至chí )# 。 所sở 應ứng 作tác 事sự 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 中trung 七thất 門môn 。 此thử 初sơ 出xuất 體thể 。 言ngôn 心tâm 品phẩm 者giả 。 通thông 五ngũ 蘊uẩn 故cố 。 以dĩ 七thất 相tương/tướng 顯hiển 圓viên 鏡kính 智trí 中trung 。 離ly 諸chư 分phân 別biệt 者giả 。 佛Phật 地địa 論luận 言ngôn 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 所sở 取thủ 能năng 取thủ 也dã 。 基cơ 云vân 。 不bất 忘vong 者giả 恆hằng 現hiện 前tiền 義nghĩa 。 不bất 思tư 者giả 不bất 迷mê 闇ám 義nghĩa 。 第đệ 四tứ 相tương/tướng 者giả 。 性tánh 淨tịnh 無vô 漏lậu 。 出xuất 諸chư 染nhiễm 故cố 。 第đệ 六lục 相tương/tướng 者giả 。 基cơ 云vân 。 生sanh 實thật 身thân 土thổ/độ 。 現hiện 似tự 智trí 影ảnh 。 又hựu 解giải 能năng 生sanh 自tự 相tương 續tục 法pháp 。 能năng 現hiện 他tha 法pháp 以dĩ 獨độc 故cố 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 雖tuy 證chứng 平bình 等đẳng 。 現hiện 差sai 別biệt 影ảnh 。 名danh 無vô 住trụ 立lập 。 餘dư 文văn 易dị 解giải 。


如như 是thị 四Tứ 智Trí 。 (# 至chí )# 功công 德đức 皆giai 盡tận 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 得đắc 名danh 門môn 。 基cơ 。 觀quán 智trí 因nhân 位vị 二nhị 十thập 四tứ 法pháp 。 或hoặc 時thời 無vô 漏lậu 。 尋tầm 伺tứ 俱câu 故cố 。 然nhiên 今kim 從tùng 果quả 二nhị 十thập 二nhị 法pháp 。 以dĩ 智trí 名danh 顯hiển 者giả 。 如như 瑜du 伽già 云vân 。 智trí 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 實thật 智trí 。 以dĩ 慧tuệ 為vi 性tánh 。 二nhị 性tánh 者giả 假giả 智trí 。 通thông 慧tuệ 非phi 慧tuệ 。


此thử 轉chuyển 有hữu 漏lậu (# 至chí )# 得đắc 此thử 四Tứ 智Trí 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 轉chuyển 成thành 門môn 。 廣quảng 如như 佛Phật 地địa 莊trang 嚴nghiêm 論luận 等đẳng (# 會hội 釋thích 違vi 文văn 如như 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 記ký )# 。


大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 (# 至chí )# 作tác 意ý 起khởi 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 初sơ 起khởi 門môn 。 鏡kính 智trí 初sơ 義nghĩa 。 異dị 熟thục 已dĩ 捨xả 。 鏡kính 智trí 若nhược 無vô 。 誰thùy 持trì 淨tịnh 種chủng 。 無vô 漏lậu 不bất 增tăng 應ưng 成thành 佛Phật 者giả 。 舊cựu 來lai 二nhị 義nghĩa 。 寂tịch 師sư 存tồn 彼bỉ 增tăng 熏huân 勝thắng 種chủng 。 證chứng 師sư 存tồn 彼bỉ 唯duy 熏huân 等đẳng 品phẩm 。 判phán 此thử 是thị 非phi 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 。 平bình 等đẳng 智trí 位vị 所sở 起khởi 五ngũ 識thức 。 既ký 是thị 有hữu 漏lậu 。 何hà 為vi 染nhiễm 根căn 。 測trắc 云vân 。 平bình 等đẳng 末mạt 那na 。 為vi 淨tịnh 所sở 依y 。 如như 生sanh 空không 依y 。 法pháp 執chấp 染nhiễm 依y 。 證chứng 云vân 。 此thử 約ước 體thể 說thuyết 染nhiễm 淨tịnh 所sở 依y 。 而nhi 不bất 能năng 令linh 能năng 依y 染nhiễm 淨tịnh (# 亦diệc 有hữu 功công 能năng 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 觀quán 云vân 。 基cơ 說thuyết 法Pháp 執chấp 末mạt 那na 。 與dữ 生sanh 空không 智trí 為vi 淨tịnh 所sở 依y 。 此thử 義nghĩa 可khả 爾nhĩ 。 範phạm 云vân 。 測trắc 解giải 違vi 理lý 。 法pháp 執chấp 不bất 能năng 染nhiễm 生sanh 空không 故cố (# 判phán 此thử 是thị 非phi 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 法pháp 雲vân 地địa 後hậu 取thủ 妙diệu 覺giác 或hoặc 至chí 菩Bồ 薩Tát 解giải 行hành 修tu 者giả 。 不bất 定định 二Nhị 乘Thừa 。 無vô 漏lậu 現hiện 行hành 。 或hoặc 至chí 上thượng 位vị 。 有hữu 入nhập 初Sơ 地Địa 已dĩ 。 雖tuy 不bất 須tu 起khởi 二Nhị 乘Thừa 無vô 漏lậu 。 轉chuyển 生sanh 菩Bồ 薩Tát 。 種chủng 入nhập 空không 故cố 。 若nhược 非phi 有hữu 漏lậu 。 或hoặc 無vô 心tâm 者giả 。 三tam 藏tạng 云vân 。 既ký 此thử 不bất 除trừ 獨độc 法pháp 空không 位vị 。 明minh 知tri 法pháp 空không 必tất 帶đái 生sanh 空không 。 然nhiên 前tiền 說thuyết 生sanh 法pháp 俱câu 空không 者giả 。 宣tuyên 說thuyết 為vi 三tam 非phi 行hành 三tam 也dã 。 然nhiên 別biệt 相tướng 望vọng 。 故cố 說thuyết 容dung 言ngôn 。 謂vị 非phi 有hữu 漏lậu 容dung 起khởi 生sanh 空không 。 於ư 諸chư 無vô 漏lậu 。 除trừ 無vô 心tâm 故cố 。 或hoặc 非phi 無vô 心tâm 。 容dung 起khởi 生sanh 空không 。 於ư 諸chư 有hữu 心tâm 。 除trừ 有hữu 漏lậu 故cố 。 由do 此thử 說thuyết 或hoặc 及cập 容dung 二nhị 字tự 。 若nhược 總tổng 除trừ 二nhị 。 必tất 常thường 現hiện 起khởi 。 則tắc 說thuyết 容dung 言ngôn 應ưng 無vô 用dụng 故cố 。 法pháp 空không 三tam 位vị 。 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。 樞xu 要yếu 量lượng 云vân 。 十Thập 地Địa 五ngũ 根căn 。 必tất 不bất 能năng 發phát 無vô 漏lậu 五ngũ 識thức 。 有hữu 漏lậu 不bất 共cộng 。 必tất 俱câu 同đồng 境cảnh 。 根căn 所sở 攝nhiếp 故cố 。 如như 地địa 前tiền 位vị 。


此thử 四tứ 種chủng 性tánh (# 至chí )# 勝thắng 後hậu 佛Phật 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 因nhân 起khởi 門môn 。


大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 (# 至chí )# 後hậu 得đắc 智trí 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 所sở 緣duyên 門môn 。 文văn 易dị 可khả 解giải 。 言ngôn 或hoặc 一nhất 法pháp 或hoặc 二nhị 多đa 者giả 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 三tam 智trí 境cảnh 不bất 定định 。 由do 圓viên 鏡kính 智trí 恆hằng 。 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 智Trí 度Độ 論luận 問vấn 。 無vô 總tổng 不bất 盡tận 。 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 若nhược 法pháp 無vô 邊biên 。 如như 何hà 盡tận 知tri 。


答đáp 曰viết 。

佛Phật 智trí 無vô 量lượng 。 遍biến 知tri 無vô 邊biên 。 譬thí 如như 函hàm 大đại 故cố 葢# 亦diệc 大đại 。 此thử 論luận 作tác 智trí 唯duy 後hậu 得đắc 智trí 。 不bất 同đồng 無vô 性tánh 論luận 通thông 二nhị 智trí 。


此thử 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm (# 至chí )# 差sai 別biệt 多đa 種chủng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 七thất 作tác 用dụng 門môn 。 平bình 等đẳng 智trí 爾nhĩ 。 現hiện 受thọ 用dụng 等đẳng 。 測trắc 云vân 。 變biến 現hiện 觀quán 不bất 爾nhĩ 。 影ảnh 唯duy 自tự 用dụng 。 作tác 他tha 質chất 故cố (# 此thử 二nhị 得đắc 失thất 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。


此thử 四tứ 心tâm 品phẩm (# 至chí )# 因nhân 位vị 攝nhiếp 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 。


後hậu 究cứu 竟cánh 位vị (# 至chí )# 大đại 牟Mâu 尼Ni 名danh 法pháp 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 五ngũ 位vị 中trung 有hữu 二nhị 。 標tiêu 故cố 。 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 無vô 漏lậu 界giới 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 釋thích 頌tụng 故cố 諸chư 門môn 故cố 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 體thể 性tánh 故cố 。 相tướng 狀trạng 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 體thể 有hữu 二nhị 種chủng 。 智trí 斷đoạn 別biệt 故cố 。


諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 (# 至chí )# 而nhi 純thuần 無vô 漏lậu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 相tướng 狀trạng 中trung 有hữu 六lục 。 初sơ 無vô 漏lậu 界giới 相tương/tướng 也dã 。 基cơ 云vân 。 離ly 相tương 應ứng 縛phược 。 故cố 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 離ly 緣duyên 縛phược 等đẳng 故cố 非phi 漏lậu 增tăng 。 性tánh 淨tịnh 言ngôn 簡giản 無Vô 學Học 有hữu 漏lậu 。 圓viên 明minh 言ngôn 簡giản 學học 等đẳng 無vô 漏lậu 。 測trắc 云vân 。 漏lậu 永vĩnh 盡tận 故cố 涅Niết 槃Bàn 性tánh 淨tịnh 。 非phi 漏lậu 增tăng 故cố 菩Bồ 提Đề 圓viên 明minh 。 言ngôn 藏tạng 義nghĩa 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 含hàm 容dung 無vô 為vi 功công 德đức 。 菩Bồ 提Đề 含hàm 容dung 有hữu 為vi 功công 德đức 故cố 。 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 。 許hứa 佛Phật 亦diệc 有hữu 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 故cố 。 問vấn 。 無vô 為vi 無vô 漏lậu 可khả 爾nhĩ 。 四Tứ 智Trí 有hữu 為vi 何hà 皆giai 無vô 漏lậu 。 答đáp 已dĩ 復phục 難nạn/nan 。 若nhược 皆giai 無vô 漏lậu 。 說thuyết 十thập 五ngũ 界giới 唯duy 是thị 有hữu 漏lậu 。 是thị 則tắc 如Như 來Lai 。 無vô 五ngũ 根căn 等đẳng 。 釋thích 難nan 有hữu 三tam 。 初sơ 親thân 光quang 義nghĩa 。 如như 佛Phật 地địa 論luận 。 基cơ 云vân 。 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 。 大đại 有hữu 此thử 文văn 。 第đệ 二nhị 無vô 主chủ 非phi 佛Phật 。 餘dư 人nhân 記ký 之chi 所sở 變biến 麁thô 故cố 五ngũ 境cảnh 。 佛Phật 細tế 不bất 然nhiên 。 既ký 無vô 五ngũ 識thức 。 作tác 智trí 依y 何hà 。 有hữu 二nhị 師sư 解giải 。 一nhất 云vân 依y 六lục 。 一nhất 云vân 依y 七thất 。 第đệ 三tam 護hộ 法Pháp 。 言ngôn 餘dư 處xứ 說thuyết 非phi 界giới 等đẳng 者giả 。 基cơ 云vân 。 大đại 般Bát 若Nhã 等đẳng 。 測trắc 言ngôn 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 。 轉chuyển 無vô 常thường 蘊uẩn 。 獲hoạch 常thường 蘊uẩn 等đẳng 。 謂vị 涅Niết 槃Bàn 經kinh 莊trang 嚴nghiêm 論luận 等đẳng 。


此thử 轉chuyển 依y 果quả (# 至chí )# 喻dụ 所sở 喻dụ 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 相tương/tướng 也dã 。 謂vị 有hữu 三tam 因nhân 。 心tâm 言ngôn 絕tuyệt 路lộ 故cố 。 唯duy 內nội 證chứng 故cố 。 非phi 喻dụ 全toàn 知tri 故cố 。


此thử 又hựu 是thị 善thiện (# 至chí )# 無vô 漏lậu 善thiện 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 相tương/tướng 也dã 。 說thuyết 佛Phật 土độ 等đẳng 非phi 苦khổ 集tập 者giả 。 瑜du 伽già 對đối 法pháp 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 等đẳng 。


此thử 又hựu 是thị 常thường (# 至chí )# 。 無vô 斷đoạn 無vô 盡tận 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 相tương/tướng 也dã 。 所sở 依y 常thường 故cố 者giả 。 如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 所sở 謂vị 法pháp 也dã 。 以dĩ 法pháp 常thường 故cố 諸chư 佛Phật 亦diệc 常thường 。 非phi 自tự 性tánh 常thường 。 以dĩ 三tam 因nhân 成thành 。 測trắc 云vân 。 皆giai 比tỉ 量lượng 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 二nhị 十thập 八bát 云vân 。 佛Phật 身thân 有hữu 二nhị 。 一nhất 常thường 。 二nhị 無vô 常thường 。 又hựu 十thập 四tứ 云vân 。 聲Thanh 聞Văn 心tâm 異dị 。 緣Duyên 覺Giác 心tâm 異dị 。 諸chư 佛Phật 異dị 。 異dị 故cố 無vô 常thường 。 判phán 比tỉ 量lượng 云vân 。 報báo 佛Phật 常thường 住trụ 。 離ly 諸chư 患hoạn 故cố 。 猶do 如như 法Pháp 身thân 。 證chứng 云vân 。 宗tông 違vi 聖thánh 教giáo 。 大đại 品phẩm 經kinh 等đẳng 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 。 大đại 慈từ 悲bi 等đẳng 皆giai 有hữu 為vi 故cố 。 因nhân 違vi 法pháp 差sai 別biệt 。 意ý 許hứa 道đạo 後hậu 始thỉ 生sanh 滅diệt 。 應ưng 如như 法Pháp 身thân 。 亦diệc 不bất 生sanh 故cố (# 人nhân 四tứ 記ký 難nạn/nan 如như 金kim 皷cổ 記ký )# 。


此thử 又hựu 安an 樂lạc (# 至chí )# 俱câu 名danh 安an 樂lạc 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 相tương/tướng 也dã 。 異dị 熟thục 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 安an 。 有hữu 麁thô 熏huân 故cố 。 有hữu 漏lậu 輕khinh 安an 。 安an 而nhi 不bất 樂lạc 。 招chiêu 後hậu 苦khổ 故cố 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 麁thô 熏huân 逼bức 。 無vô 招chiêu 苦khổ 惱não 。 能năng 令linh 有hữu 情tình 。 畢tất 竟cánh 受thọ 樂lạc 。 名danh 安an 樂lạc 。


二Nhị 乘Thừa 所sở 得đắc (# 至chí )# 皆giai 此thử 攝nhiếp 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 身thân 相tướng 。 身thân 有hữu 二nhị 種chủng 。 如như 解giải 深thâm 密mật 。 解giải 脫thoát 身thân 故cố 。 二Nhị 乘Thừa 與dữ 佛Phật 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 由do 法Pháp 身thân 。 說thuyết 有hữu 差sai 別biệt 。 成thành 熟thục 無vô 上thượng 寂tịch 默mặc 法pháp 者giả 。 梵Phạm 云vân 牟Mâu 尼Ni 。 此thử 云vân 寂tịch 默mặc 。 絕tuyệt 戲hí 論luận 故cố 。 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 皆giai 名danh 牟Mâu 尼Ni 。 然nhiên 法pháp 空không 智trí 所sở 得đắc 轉chuyển 依y 。 最tối 高cao 最tối 勝thắng 。 名danh 為vi 無vô 上thượng 。 無vô 上thượng 之chi 故cố 。 名danh 大đại 牟Mâu 尼Ni 。 非phi 但đãn 離ly 縛phược 。 名danh 解giải 脫thoát 身thân 。 離ly 所sở 知tri 障chướng 。 亦diệc 名danh 法Pháp 身thân 。 既ký 言ngôn 五ngũ 法pháp 。 非phi 三Tam 身Thân 中trung 。 別biệt 法Pháp 身thân 也dã 。 基cơ 云vân 。 體thể 性tánh 依y 止chỉ 德đức 聚tụ 三tam 義nghĩa 。 名danh 之chi 為vi 身thân 。


如như 是thị 法Pháp 身thân (# 至chí )# 。 諸chư 利lợi 樂lạc 事sự 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 諸chư 門môn 中trung 有hữu 七thất 門môn 。 此thử 初sơ 三tam 相tương/tướng 門môn 也dã 。 基cơ 云vân 。 離ly 相tương/tướng 者giả 無vô 十thập 相tương/tướng 也dã 。 寂tịch 然nhiên 者giả 尋tầm 思tư 路lộ 絕tuyệt 也dã 。 絕tuyệt 戲hí 論luận 者giả 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 也dã 。 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 眾chúng 相tướng 成thành 故cố 。 名danh 極cực 圓viên 。 體thể 離ly 眾chúng 過quá 。 名danh 極cực 淨tịnh 。 無vô 間gian 無vô 盡tận 。 名danh 極cực 常thường 。 無vô 所sở 不bất 在tại 。 名danh 極cực 遍biến 。 相tương 續tục 簡giản 自tự 性tánh 身thân 。 湛trạm 然nhiên 簡giản 餘dư 二nhị 身thân 。 不bất 極cực 光quang 淨tịnh 。 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 。 測trắc 云vân 。 此thử 不bất 說thuyết 法Pháp 。 為vi 生sanh 他tha 解giải 方phương 說thuyết 法Pháp 故cố 。 或hoặc 可khả 說thuyết 法Pháp 。 受thọ 法Pháp 樂lạc 故cố 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 法pháp 佛Phật 說thuyết 法pháp 者giả 。 內nội 證chứng 聖thánh 行hành 境cảnh 界giới 故cố 。 況huống 自tự 受thọ 用dụng 寧ninh 獨độc 不bất 說thuyết 。 如như 法Pháp 華hoa 云vân 。 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 說thuyết 。 居cư 淨tịnh 穢uế 者giả 。 西tây 方phương 兩lưỡng 解giải 。 一nhất 云vân 。 如như 觀quán 經kinh 等đẳng 。 實thật 凡phàm 二Nhị 乘Thừa 生sanh 淨tịnh 土độ 故cố 。 然nhiên 瑜du 伽già 云vân 別biệt 時thời 意ý 者giả 。 約ước 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 以dĩ 七thất 地địa 門môn 第đệ 三tam 地địa 故cố 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 別biệt 時thời 意ý 者giả 。 有hữu 願nguyện 無vô 行hành 。 既ký 本bổn 論luận 云vân 唯duy 發phát 願nguyện 故cố 。 一nhất 云vân 。 無vô 變biến 化hóa 土thổ/độ 。 受thọ 生sanh 之chi 處xứ 。 諸chư 經kinh 皆giai 云vân 別biệt 時thời 意ý 故cố 。 據cứ 蹔tạm 時thời 化hóa 。 說thuyết 居cư 淨tịnh 土độ 。 如như 維duy 摩ma 經kinh 。 佛Phật 以dĩ 足túc 指chỉ 。 按án 地địa 令linh 淨tịnh 。 初sơ 順thuận 諸chư 經kinh 。


以dĩ 五ngũ 法pháp 性tánh (# 至chí )# 皆giai 有hữu 實thật 智trí 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 五ngũ 法pháp 。 相tương/tướng 攝nhiếp 門môn 中trung 。 有hữu 二nhị 師sư 釋thích 。 此thử 初sơ 師sư 也dã 。 佛Phật 地địa 經kinh 等đẳng 說thuyết 真Chân 如Như 是thị 法Pháp 身thân 故cố 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 轉chuyển 去khứ 阿a 願nguyện 耶da 得đắc 自tự 性tánh 身thân 故cố 。 言ngôn 說thuyết 平bình 等đẳng 智trí 。 於ư 純thuần 淨tịnh 土độ 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 佛Phật 身thân 者giả 。 二nhị 疏sớ/sơ 云vân 。 不bất 知tri 何hà 教giáo 。 准chuẩn 佛Phật 地địa 論luận 中trung 問vấn 二nhị 智trí 。 但đãn 言ngôn 如như 餘dư 論luận 說thuyết 。 不bất 標tiêu 名danh 故cố 。 觀quán 智trí 說thuyết 法Pháp 。 引dẫn 莊trang 嚴nghiêm 論luận 。 轉chuyển 諸chư 轉chuyển 識thức 。 引dẫn 攝nhiếp 論luận 也dã 。 作tác 智trí 難nan 思tư 化hóa 者giả 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 也dã 。 智trí 殊thù □# 文văn 。 亦diệc 攝nhiếp 論luận 也dã 。


有hữu 義nghĩa (# 至chí )# 故cố 不bất 說thuyết 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 正chánh 義nghĩa 。 所sở 引dẫn 證chứng 者giả 。 莊trang 嚴nghiêm 云vân 。 自tự 性tánh 無vô 間gian 續tục 。 三tam 佛Phật 俱câu 堂đường 中trung 。 既ký 說thuyết 身thân 自tự 性tánh 常thường 故cố 。 無vô 著trước 所sở 造tạo 。 讚tán 佛Phật 論luận 云vân 。 法Pháp 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 故cố 。 解giải 深thâm 密mật 亦diệc 爾nhĩ 。 世thế 親thân 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 論luận 云vân 。 證chứng 因nhân 得đắc 故cố 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 諸chư 佛Phật 所sở 依y 。 法Pháp 身thân 無vô 別biệt 。 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 。 猶do 若nhược 虗hư 空không 。 乃nãi 至chí 非phi 色sắc 心tâm 故cố 。 伏phục 難nạn/nan 言ngôn 。 是thị 具cụ 無vô 邊biên 德đức 豈khởi 闕khuyết 色sắc 心tâm 。 會hội 云vân 。 皆giai 無vô 為vi 德đức 。 非phi 實thật 色sắc 心tâm 。 說thuyết 圓viên 鏡kính 智trí 是thị 受thọ 用dụng 佛Phật 者giả 。 佛Phật 地địa 引dẫn 云vân 莊trang 嚴nghiêm 說thuyết 也dã 。 攝nhiếp 佛Phật 不bất 共cộng 有hữu 為vi 實thật 德đức 者giả 。 基cơ 云vân 。 以dĩ 理lý 證chứng 也dã 。 皆giai 令linh 有hữu 心tâm 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 也dã 。 化hóa 作tác 三tam 業nghiệp 。 佛Phật 地địa 經kinh 也dã 。 有hữu 依y 他tha 心tâm 。 解giải 深thâm 密mật 也dã 。 說thuyết 變biến 化hóa 無vô 根căn 心tâm 者giả 。 瑜du 伽già 論luận 也dã 。


如như 是thị 三Tam 身Thân (# 至chí )# 化hóa 相tương/tướng 功công 德đức 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 功công 德đức 差sai 別biệt 門môn 。


又hựu 自tự 性tánh 身thân (# 至chí )# 為vi 他tha 現hiện 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 二nhị 利lợi 門môn 。 樞xu 要yếu 云vân 。 此thử 隨tùy 增tăng 說thuyết 。 本bổn 為vi 利lợi 他tha 。 證chứng 自tự 受thọ 用dụng 。 諸chư 佛Phật 利lợi 他tha 。 即tức 為vi 自tự 利lợi 。 故cố 實thật 言ngôn 之chi 。 皆giai 通thông 二nhị 利lợi 。


又hựu 自tự 性tánh 身thân (# 至chí )# 亦diệc 無vô 定định 限hạn 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 依y 止chỉ 差sai 別biệt 門môn 。 屬thuộc 佛Phật 法Pháp 者giả 。 二nhị 疏sớ/sơ 云vân 。 謂vị 相tương/tướng 屬thuộc 佛Phật 。 即tức 是thị 能năng 理lý 。 性tánh 屬thuộc 法pháp 故cố 。 成thành 所sở 依y 如như 淨tịnh 土độ 量lượng 。 身thân 量lượng 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 測trắc 云vân 。 欲dục 色sắc 界giới 身thân 。 隨tùy 業nghiệp 大đại 小tiểu 。 乃nãi 至chí 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 身thân 量lượng 萬vạn 六lục 千thiên 由do 旬tuần 。 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 邊biên 善thiện 根căn 。 所sở 引dẫn 生sanh 故cố 。 一nhất 一nhất 無vô 邊biên 。 故cố 花hoa 嚴nghiêm 云vân 。 如Như 來Lai 眼nhãn 等đẳng 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 。


自tự 性tánh 身thân 土thổ/độ (# 至chí )# 一nhất 切thiết 生sanh 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 同đồng 異dị 門môn 。 種chủng 性tánh 繫hệ 屬thuộc 。 以dĩ 何hà 為vi 證chứng 。 謂vị 大đại 智trí 論luận 。 問vấn 。 若nhược 釋Thích 迦Ca 佛Phật 。 廣quảng 度độ 十thập 方phương 。 何hà 須tu 餘dư 佛Phật 。


答đáp 曰viết 。

眾chúng 生sanh 因nhân 緣duyên 。 各các 別biệt 不bất 同đồng 。 如như 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 說thuyết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 因nhân 緣duyên 弟đệ 子tử 。 除trừ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 諸chư 佛Phật 尚thượng 不bất 能năng 度độ 。 何hà 況huống 餘dư 人nhân 。 如như 佛Phật 地địa 論luận 廣quảng 解giải 。


此thử 諸chư 身thân 土thổ/độ (# 至chí )# 定định 相tương 應ứng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 七thất 識thức 變biến 差sai 別biệt 門môn 。 有hữu 無vô 漏lậu 性tánh 。 懸huyền 隔cách 各các 同đồng 。 蘊uẩn 等đẳng 不bất 爾nhĩ 。 心tâm 心tâm 所sở 上thượng 所sở 變biến 身thân 土thổ/độ 。 相tương 見kiến 各các 屬thuộc 色sắc 蘊uẩn 等đẳng 故cố 。 三tam 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 能năng 所sở 變biến 各các 別biệt 種chủng 故cố 。 謂vị 但đãn 有hữu 漏lậu 三tam 性tánh 雜tạp 故cố 。 無vô 漏lậu 識thức 不bất 說thuyết 此thử 門môn 。 蘊uẩn 等đẳng 皆giai 通thông 。 故cố 二nhị 處xứ 說thuyết 。 不bất 爾nhĩ 應ưng 無vô 五ngũ 十thập 二nhị 等đẳng 者giả 。 若nhược 能năng 所sở 變biến 必tất 同đồng 蘊uẩn 等đẳng 。 應ưng 無vô 五ngũ 蘊uẩn 十thập 二nhị 處xứ 等đẳng 。 所sở 變biến 眼nhãn 等đẳng 。 應ưng 識thức 蘊uẩn 故cố 。 虗hư 實thật 差sai 別biệt 中trung 。 有hữu 二nhị 師sư 釋thích 。 初sơ 云vân 。 相tương 見kiến 二nhị 分phần 所sở 變biến 故cố 虗hư 。 唯duy 自tự 證chứng 分phần/phân 能năng 變biến 故cố 實thật 。 測trắc 云vân 。 同đồng 種chủng 異dị 種chủng 。 二nhị 解giải 任nhậm 情tình 。 第đệ 二nhị 護hộ 法Pháp 。 以dĩ 三tam 復phục 次thứ 釋thích 難nạn/nan 。 應ưng 知tri 。 或hoặc 可khả 三tam 釋thích 。 或hoặc 相tương/tướng 分phần/phân 等đẳng 皆giai 識thức 為vi 性tánh 。 即tức 安an 慧tuệ 宗tông 。 唯duy 自tự 證chứng 故cố 。 然nhiên 三tam 藏tạng 意ý 。 存tồn 二nhị 釋thích 也dã 。


此thử 論luận 三tam 分phần/phân 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 結kết 名danh 迴hồi 施thí 分phần/phân 也dã 。 言ngôn 三tam 分phần/phân 者giả 。 疏sớ/sơ 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 本bổn 頌tụng 三tam 分phần/phân 。 一nhất 云vân 。 此thử 釋thích 論luận 名danh 。 如như 前tiền 題đề 目mục 。 諸chư 釋thích 此thử 論luận 明minh 恩ân 兩lưỡng 疏sớ/sơ 。 樞xu 要yếu 云vân 。 集tập 諸chư 可khả 學học 處xứ 。 皆giai 攝nhiếp 在tại 此thử 。 更cánh 無vô 所sở 求cầu 。 學học 者giả 無vô 勞lao 於ư 繫hệ 費phí 力lực 。


成thành 唯duy 識thức 論luận 學học 記ký (# 終chung )#


❖
Phiên âm: 30/5/2016 ◊ Cập nhật: 30/5/2016