菩Bồ 薩Tát 藏Tạng 阿A 毗Tỳ 達Đạt 摩Ma 古Cổ 迹Tích 記Ký 卷quyển 第đệ 三tam 本bổn
Bồ Tát Tạng A Tỳ Đạt Ma Cổ Tích Ký ♦ Quyển 0

青thanh 丘khâu 沙Sa 門Môn 。 太thái 賢hiền 。 集tập 。


成thành 唯duy 識thức 論luận 學học 記ký 卷quyển 上thượng (# 釋thích 一nhất 二nhị 半bán )# 。


此thử 論luận 略lược 以dĩ 三tam 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 顯hiển 宗tông 出xuất 體thể 門môn 。 二nhị 題đề 名danh 分phân 別biệt 門môn 。 三tam 解giải 釋thích 文văn 義nghĩa 門môn 。


言ngôn 顯hiển 宗tông 者giả 。 且thả 有hữu 二nhị 宗tông 。 一nhất 清thanh 辨biện 等đẳng 。 述thuật 般Bát 若Nhã 言ngôn 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 俗tục 有hữu 真chân 空không 。 如như 掌chưởng 珍trân 頌tụng 。 真chân 性tánh 有hữu 為vi 空không 。 如như 幻huyễn 緣duyên 生sanh 故cố 。 無vô 為vi 無vô 有hữu 實thật 。 不bất 起khởi 似tự 空không 華hoa 。 二nhị 護hộ 法Pháp 等đẳng 。 依y 解giải 深thâm 密mật 言ngôn 。 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 空không 不bất 空không 。 如như 中trung 邊biên 頌tụng 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 有hữu 。 於ư 此thử 二nhị 都đô 無vô 。 此thử 中trung 唯duy 有hữu 空không 。 於ư 彼bỉ 亦diệc 有hữu 此thử 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 二nhị 實thật 有hữu 諍tranh 論luận 。 如như 佛Phật 地địa 論luận 。 千thiên 年niên 已dĩ 後hậu 。 大Đại 乘Thừa 之chi 中trung 。 空không 有hữu 諍tranh 論luận 。 即tức 此thử 謂vị 故cố 。 其kỳ 諍tranh 云vân 何hà 。 且thả 有hữu 為vi 中trung 。 唯duy 識thức 云vân 。 我ngã 法pháp 非phi 有hữu 。 空không 識thức 非phi 無vô 。 離ly 有hữu 離ly 無vô 。 契khế 於ư 中trung 道đạo 。 此thử 遣khiển 所sở 執chấp 。 存tồn 餘dư 二nhị 性tánh 。 掌chưởng 珍trân 論luận 云vân 。 如như 為vi 棄khí 捨xả 墮đọa 常thường 邊biên 過quá 。 說thuyết 彼bỉ 為vi 無vô 。 亦diệc 為vi 棄khí 捨xả 墮đọa 斷đoạn 邊biên 過quá 。 說thuyết 此thử 為vi 有hữu 。 謂vị 因nhân 緣duyên 力lực 所sở 生sanh 眼nhãn 等đẳng 。 世thế 俗tục 諦đế 攝nhiếp 。 自tự 性tánh 是thị 有hữu 。 不bất 同đồng 空không 華hoa 全toàn 無vô 有hữu 物vật 。 但đãn 就tựu 真chân 性tánh 。 立lập 之chi 為vi 空không 。 此thử 存tồn 世thế 俗tục 。 勝thắng 義nghĩa 皆giai 空không 。 又hựu 無vô 為vi 中trung 二nhị 說thuyết 不bất 同đồng 。 護hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 對đối 清thanh 辨biện 宗tông 二nhị 空không 即tức 真chân 。 唯duy 識thức 論luận 云vân 。 性tánh 顯hiển 二nhị 空không 非phi 圓viên 成thành 實thật 。 真Chân 如Như 離ly 有hữu 離ly 無vô 性tánh 故cố 。 清thanh 辨biện 菩Bồ 薩Tát 對đối 護hộ 法Pháp 宗tông 。 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 掌chưởng 珍trân 論luận 云vân 。 於ư 唯duy 無vô 有hữu 一nhất 切thiết 。 所sở 執chấp 立lập 為vi 真Chân 如Như 。 非phi 但đãn 出xuất 體thể 二nhị 說thuyết 不bất 同đồng 。 勝thắng 義nghĩa 有hữu 無vô 。 亦diệc 為vi 乖quai 諍tranh 。 如như 唯duy 識thức 云vân 。 此thử 識thức 若nhược 無vô 便tiện 無vô 俗tục 諦đế 。 俗tục 諦đế 無vô 故cố 。 真Chân 諦Đế 亦diệc 無vô 。 撥bát 無vô 二nhị 諦đế 。 是thị 惡ác 取thủ 空không 。 掌chưởng 珍trân 論luận 云vân 。 佛Phật 就tựu 世thế 俗tục 說thuyết 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 如như 佛Phật 說thuyết 有hữu 化hóa 生sanh 有hữu 情tình 。 許hứa 此thử 有hữu 故cố 。 無vô 違vi 宗tông 失thất 。 但đãn 就tựu 真chân 性tánh 遮già 破phá 擇trạch 滅diệt 。 以dĩ 此thử 為vi 證chứng 。 測trắc 等đẳng 傳truyền 說thuyết 實thật 有hữu 諍tranh 論luận 。 有hữu 說thuyết 。 二nhị 師sư 都đô 無vô 諍tranh 論luận 。 清thanh 辨biện 不bất 許hứa 勝thắng 義nghĩa 無vô 故cố 。 如như 掌chưởng 珍trân 云vân 。 此thử 非phi 有hữu 言ngôn 。 唯duy 遮già 有hữu 性tánh 。 功công 能năng 斯tư 盡tận 。 更cánh 不bất 詮thuyên 無vô 。 如như 世thế 間gian 說thuyết 。 非phi 自tự 絹quyên 言ngôn 。 未vị 必tất 彼bỉ 言ngôn 即tức 詮thuyên 黑hắc 故cố 。 又hựu 通thông 難nạn/nan 言ngôn 。 又hựu 彼bỉ 所sở 言ngôn 。 若nhược 就tựu 真chân 性tánh 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 立lập 宗tông 義nghĩa 。 即tức 謗báng 一nhất 切thiết 。 隨tùy 邪tà 見kiến 者giả 。 此thử 中trung 宗tông 義nghĩa 。 謂vị 空không 無vô 性tánh 虗hư 妄vọng 顯hiển 現hiện 門môn 之chi 差sai 別biệt 。 非phi 一nhất 切thiết 種chủng 。 皆giai 謗báng 為vi 無vô 。 護hộ 法Pháp 勝thắng 義nghĩa 亦diệc 不bất 許hứa 有hữu 。 如như 廣quảng 百bách 云vân 。 現hiện 在tại 亦diệc 非phi 勝thắng 義nghĩa 諦đế 有hữu 。 從tùng 緣duyên 生sanh 故cố 。 如như 幻huyễn 事sự 等đẳng 。 又hựu 說thuyết 空không 言ngôn 。 是thị 遮già 非phi 表biểu 。 非phi 唯duy 空không 有hữu 。 亦diệc 復phục 空không 空không 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 掌chưởng 珍trân 所sở 破phá 相tương 應ứng 論luận 師sư 。 非phi 為vi 護hộ 法Pháp 。 護hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 。 廣quảng 百bách 釋thích 中trung 破phá 相tương 應ứng 師sư 。 亦diệc 同đồng 彼bỉ 故cố 。 為vi 以dĩ 此thử 證chứng 。 順thuận 憬# 師sư 等đẳng 。 傳truyền 無vô 諍tranh 論luận 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 二nhị 語ngữ 諍tranh 意ý 同đồng 。 如như 諍tranh 浮phù 圖đồ 下hạ 麤thô 上thượng 細tế 。 必tất 由do 許hứa 他tha 。 自tự 始thỉ 成thành 故cố 。 護hộ 法Pháp 宗tông 必tất 舉cử 所sở 執chấp 。 無vô 表biểu 離ly 四tứ 句cú 。 空không 有hữu 等đẳng 性tánh 。 皆giai 所sở 執chấp 故cố 。 二nhị 性tánh 妙diệu 有hữu 。 不bất 全toàn 無vô 故cố 。 由do 此thử 說thuyết 言ngôn 。 二nhị 空không 非phi 真chân 。 空không 謂vị 一nhất 邊biên 。 亦diệc 不bất 空không 有hữu 。 路lộ 絕tuyệt 。 名danh 真Chân 如Như 故cố 。 清thanh 辨biện 菩Bồ 薩Tát 。 舉cử 世thế 俗tục 有hữu 。 離ly 諸chư 無vô 。 簡giản 諸chư 真chân 無vô 。 俗tục 亦diệc 無vô 故cố 。 二nhị 性tánh 妙diệu 無vô 。 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 若nhược 唯duy 遣khiển 有hữu 。 便tiện 可khả 得đắc 無vô 。 亦diệc 遣khiển 無vô 故cố 。 言ngôn 無vô 所sở 得đắc 。 無vô 所sở 得đắc 者giả 。 離ly 四tứ 句cú 義nghĩa 。 無vô 著trước 般Bát 若Nhã 論luận 云vân 。 四tứ 句cú 皆giai 是thị 法pháp 執chấp 攝nhiếp 故cố 。 由do 此thử 正chánh 理lý 。 元nguyên 曉hiểu 師sư 等đẳng 。 語ngữ 諍tranh 意ý 同đồng 。 為vi 末mạt 代đại 鈍độn 根căn 之chi 徒đồ 。 依y 此thử 諍tranh 論luận 。 巧xảo 生sanh 解giải 故cố 。 今kim 以dĩ 護hộ 法Pháp 所sở 述thuật 唯duy 識thức 中trung 道đạo 境cảnh 行hành 果quả 三tam 為vi 此thử 論luận 宗tông 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 論luận 議nghị 經kinh 攝nhiếp 。 言ngôn 出xuất 體thể 者giả 。 基cơ 作tác 四tứ 門môn 。 一nhất 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 性tánh 體thể (# 真Chân 如Như )# 。 二nhị 攝nhiếp 餘dư 從tùng 識thức 體thể (# 唯duy 識thức )# 。 三tam 攝nhiếp 假giả 隨tùy 實thật 體thể (# 聲thanh )# 。 四tứ 性tánh 用dụng 別biệt 論luận 體thể (# 名danh 句cú 文văn 身thân )# 。 測trắc 師sư 五ngũ 門môn 。 於ư 前tiền 更cánh 增tăng 三tam 法pháp 定định 體thể 門môn (# 此thử 無vô 別biệt 體thể 。 前tiền 四tứ 隨tùy 應ứng 三tam 科khoa 攝nhiếp 故cố )# 。 三tam 藏tạng 八bát 門môn 。 一nhất 攝nhiếp 妄vọng 歸quy 真chân 門môn 。 二nhị 真chân 妄vọng 差sai 別biệt 門môn 。 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 識thức 門môn 。 二nhị 識thức 相tương/tướng 差sai 別biệt 門môn 。 後hậu 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 攝nhiếp 假giả 從tùng 實thật 門môn 。 二nhị 假giả 實thật 差sai 別biệt 門môn 。 後hậu 門môn 亦diệc 二nhị 。 一nhất 三tam 法pháp 定định 體thể 門môn 。 二nhị 法pháp 數số 出xuất 體thể 門môn (# 此thử 亦diệc 離ly 四tứ 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 故cố 以dĩ 基cơ 師sư 四tứ 以dĩ 〔# 鈍độn 〕# 淨tịnh )# 。 別biệt 論luận 體thể 中trung 。 無vô 性tánh 論luận 云vân 。 聞văn 者giả 識thức 上thượng 聚tụ 集tập 顯hiển 現hiện 。 名danh 為vi 教giáo 體thể 。 親thân 生sanh 解giải 故cố 。 略lược 攝nhiếp 頌tụng 曰viết 。


不bất 捨xả 前tiền 經kinh 後hậu 。 亦diệc 應ưng 定định 字tự 名danh 。 一nhất 字tự 經kinh 多đa 運vận 。


新tân 隨tùy 故cố 不bất 然nhiên 。


基cơ 測trắc 所sở 述thuật 諸chư 家gia 釋thích 中trung 。 此thử 頌tụng 四tứ 句cú 。 各các 難nạn/nan 一nhất 義nghĩa 。 謂vị 有hữu 說thuyết 者giả 。 聞văn 說thuyết 諸chư 行hành 無vô 常thường 之chi 時thời 。 四tứ 決quyết 定định 心tâm 各các 新tân 得đắc 三tam 相tương/tướng 。 前tiền 前tiền 相tương/tướng 泳# 展triển 轉chuyển 聚tụ 後hậu 心tâm 率suất 爾nhĩ 尋tầm 求cầu 不bất 緣duyên 名danh 字tự 。 率suất 爾nhĩ 五ngũ 俱câu 。 是thị 現hiện 量lượng 故cố 。 尋tầm 求cầu 前tiền 率suất 爾nhĩ 境cảnh 故cố 。 彼bỉ 且thả 不bất 然nhiên 。 不bất 捨xả 前tiền 境cảnh 。 經kinh 後hậu 心tâm 故cố 。 何hà 者giả 聞văn 行hành 率suất 爾nhĩ 。 既ký 亂loạn 起khởi 故cố 。 理lý 帶đái 前tiền 境cảnh 。 何hà 必tất 現hiện 量lượng 。 此thử 執chấp 亦diệc 同đồng 緣duyên 以dĩ 為vi 善thiện 說thuyết 故cố 。 故cố 既ký 非phi 量lượng 。 亦diệc 應ưng 緣duyên 名danh 。 有hữu 說thuyết 。 尋tầm 求cầu 非phi 現hiện 量lượng 故cố 。 亦diệc 緣duyên 名danh 字tự 。 四tứ 尋tầm 求cầu 如như 次thứ 得đắc 三tam 九cửu 及cập 以dĩ 十thập 二nhị 四tứ 相tương/tướng 。 有hữu 說thuyết 。 聞văn 諸chư 有hữu 二nhị 。 率suất 爾nhĩ 尋tầm 求cầu 。 無vô 時thời 亦diệc 爾nhĩ 。 率suất 爾nhĩ 已dĩ 後hậu 。 心tâm 尋tầm 求cầu 故cố 。 未vị 決quyết 所sở 諸chư 及cập 所sở 無vô 故cố 。 聞văn 行hành 常thường 時thời 。 各các 三tam 加gia 定định 。 彼bỉ 俱câu 非phi 理lý 。 於ư 名danh 字tự 有hữu 決quyết 定định 心tâm 故cố 。 不bất 爾nhĩ 。 無vô 由do 後hậu 解giải 句cú 義nghĩa 。 不bất 應ưng 最tối 後hậu 頓đốn 多đa 名danh 。 唯duy 除trừ 句cú 義nghĩa 。 無vô 所sở 待đãi 故cố 。 又hựu 說thuyết 。 五ngũ 後hậu 必tất 尋tầm 求cầu 者giả 。 舉cử 此thử 顯hiển 五ngũ 不bất 相tương 續tục 義nghĩa 。 不bất 遮già 五ngũ 後hậu 決quyết 定định 即tức 生sanh 。 於ư 串xuyến 習tập 境cảnh 。 即tức 決quyết 定định 故cố 。 如như 說thuyết 五ngũ 識thức 無vô 間gian 所sở 生sanh 意ý 識thức 或hoặc 尋tầm 求cầu 或hoặc 決quyết 定định 。 有hữu 說thuyết 。 四tứ 率suất 爾nhĩ 心tâm 。 亦diệc 緣duyên 名danh 字tự 。 耳nhĩ 意ý 兩lưỡng 識thức 。 合hợp 有hữu 八bát 心tâm 。 彼bỉ 說thuyết 不bất 然nhiên 。 說thuyết 四tứ 字tự 時thời 。 各các 經kinh 多đa 運vận 。 率suất 爾nhĩ 一nhất 念niệm 。 懸huyền 隔cách 絕tuyệt 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 聞văn 諸chư 有hữu 二nhị 。 率suất 爾nhĩ 尋tầm 求cầu 。 聞văn 行hành 有hữu 一nhất 。 謂vị 決quyết 定định 心tâm 。 無vô 時thời 有hữu 一nhất 。 謂vị 尋tầm 求cầu 心tâm 。 常thường 時thời 有hữu 三tam 。 謂vị 後hậu 三tam 心tâm 。 彼bỉ 亦diệc 不bất 然nhiên 。 現hiện 墮đọa 新tân 境cảnh 。 無vô 率suất 爾nhĩ 故cố 。 今kim 述thuật 別biệt 義nghĩa 。 頌tụng 曰viết 。


初sơ 字tự 有hữu 三tam 心tâm 。 第đệ 二nhị 唯duy 率suất 定định 。 第đệ 三tam 四tứ 同đồng 彼bỉ 。


初sơ 念niệm 不bất 成thành 名danh 。


釋thích 曰viết 。 聞văn 諸chư 有hữu 三tam 。 謂vị 率suất 爾nhĩ 後hậu 即tức 生sanh 決quyết 定định 。 以dĩ 諸chư 等đẳng 字tự 世thế 所sở 串xuyến 故cố 。 雖tuy 決quyết 名danh 字tự 。 而nhi 尋tầm 所sở 諸chư 。 此thử 決quyết 定định 心tâm 。 亦diệc 名danh 尋tầm 求cầu 。 聞văn 行hành 有hữu 二nhị 。 率suất 爾nhĩ 決quyết 定định 。 聽thính 無vô 如như 諸chư 。 聞văn 常thường 如như 行hành (# 或hoặc 可khả 行hành 時thời 亦diệc 尋tầm 句cú 議nghị )# 。 此thử 中trung 率suất 爾nhĩ 不bất 得đắc 名danh 。 一nhất 剎sát 那na 聲thanh 無vô 詮thuyên 表biểu 故cố 。 但đãn 得đắc 一nhất 分phần/phân 所sở 作tác 屈khuất 曲khúc 。 至chí 決quyết 定định 位vị 。 始thỉ 得đắc 成thành 名danh 。 總tổng 有hữu 十thập 四tứ 法pháp 。 決quyết 定định 剎sát 那na 。 各các 得đắc 三tam 相tương/tướng 。 增tăng 句cú 義nghĩa 故cố 。 然nhiên 前tiền 前tiền 諸chư 境cảnh 流lưu 現hiện 後hậu 後hậu 心tâm 。 據cứ 實thật 四tứ 名danh 各các 有hữu 所sở 詮thuyên 。 且thả 約ước 能năng 詮thuyên 說thuyết 得đắc 爾nhĩ 所sở 。 問vấn 諸chư 等đẳng 若nhược 名danh 。 詮thuyên 何hà 自tự 性tánh 。 答đáp 。 假giả 言ngôn 詮thuyên 假giả 。 無vô 言ngôn 詮thuyên 無vô 。 但đãn 不bất 共cộng 義nghĩa 。 皆giai 名danh 自tự 性tánh 。 略lược 說thuyết 此thử 名danh 顯hiển 宗tông 出xuất 體thể 。


第đệ 二nhị 題đề 名danh 分phân 別biệt 門môn 者giả 。 依y 樞xu 要yếu 等đẳng 。 世thế 親thân 本bổn 頌tụng 。 名danh 唯duy 識thức 三tam 十thập 論luận 。 題đề 下hạ 別biệt 註chú 云vân 。 此thử 亦diệc 名danh 成thành 唯duy 識thức 論luận 。 以dĩ 三tam 十thập 論luận 教giáo 成thành 立lập 唯duy 識thức 故cố 。 然nhiên 今kim 成thành 者giả 。 釋thích 論luận 云vân 。 三tam 分phần/phân 成thành 立lập 唯duy 識thức 。 名danh 為vi 成thành 故cố 。 如như 護hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 二nhị 十thập 唯duy 識thức 論luận 釋thích 別biệt 名danh 唯duy 識thức 道đạo 論luận 。 言ngôn 唯duy 識thức 者giả 。 所sở 成thành 之chi 名danh 。 簡giản 去khứ 外ngoại 境cảnh 。 持trì 取thủ 內nội 心tâm 。 論luận 所sở 宗tông 故cố 。 本bổn 論luận 教giáo 理lý 。 皆giai 名danh 唯duy 識thức 。 釋thích 論luận 教giáo 理lý 。 總tổng 名danh 為vi 成thành 。 以dĩ 何hà 知tri 然nhiên 。 已dĩ 依y 聖thánh 教giáo 及cập 正chánh 理lý 。 成thành 立lập 唯duy 識thức 性tánh 相tướng 義nghĩa 。 明minh 知tri 能năng 成thành 。 通thông 於ư 教giáo 理lý 。 既ký 言ngôn 成thành 立lập 唯duy 識thức 性tánh 相tướng 。 初sơ 言ngôn 我ngã 今kim 釋thích 彼bỉ 說thuyết 故cố 。 明minh 知tri 所sở 成thành 亦diệc 通thông 教giáo 理lý 。 展triển 轉chuyển 成thành 故cố 。 便tiện 有hữu 四tứ 句cú 。 樞xu 要yếu 十thập 義nghĩa 釋thích 成thành 唯duy 識thức 。 繁phồn 而nhi 不bất 要yếu 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 唯duy 識thức 依y 主chủ 為vi 名danh 。 唯duy 即tức 識thức 故cố 。 亦diệc 持trì 業nghiệp 釋thích 。 有hữu 釋thích 。 如như 無vô 貪tham 等đẳng 非phi 六lục 釋thích 攝nhiếp 非phi 也dã 。 勿vật 唯duy 有hữu 貪tham 。 名danh 無vô 貪tham 故cố 。 言ngôn 論luận 者giả 。 俱câu 舍xá 依y 悲bi 。 瑜du 伽già 依y 智trí 。 如như 常thường 應ưng 知tri 。 言ngôn 護hộ 法Pháp 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 造tạo 者giả 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 九cửu 百bách 年niên 中trung 。 有hữu 出xuất 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 曰viết 筏phiệt 蘇tô 畔bạn 徒đồ 。 此thử 云vân 世thế 親thân 。 年niên 將tương 八bát 十thập 。 造tạo 此thử 本bổn 頌tụng 。 同đồng 時thời 唯duy 有hữu 親thân 勝thắng 火hỏa 辨biện 二nhị 大đại 論luận 師sư 。 造tạo 此thử 頌tụng 釋thích 。 千thiên 一nhất 百bách 年niên 後hậu 。 餘dư 八bát 師sư 。 其kỳ 中trung 勝thắng 者giả 。 達đạt 摩ma 婆bà 羅la 。 此thử 云vân 護hộ 法Pháp 。 基cơ 云vân 。 南nam 印ấn 度độ 達đạt 羅la 弭nhị 茶trà 國quốc 建kiến 至chí 城thành 中trung 帝đế 王vương 之chi 子tử 。 (# 測trắc 云vân 臣thần 子tử )# 。 年niên 二nhị 十thập 九cửu 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 禪thiền 禮lễ 之chi 時thời 。 造tạo 此thử 論luận 釋thích 。 年niên 三tam 十thập 二nhị 命mạng 終chung 。 與dữ 清thanh 辨biện 同đồng 時thời 而nhi 出xuất 。 十thập 釋thích 中trung 勝thắng 。 舉cử 此thử 等đẳng 餘dư 。 十thập 論luận 師sư 。 如như 二nhị 本bổn 疏sớ/sơ 。


第đệ 三tam 解giải 釋thích 文văn 義nghĩa 門môn 者giả 。 論luận 有hữu 三tam 分phần/phân 。 一nhất 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 分phần/phân 。 二nhị 聖thánh 教giáo 正chánh 說thuyết 分phần/phân 。 三tam 結kết 名danh 迴hồi 施thí 分phần/phân 。 初sơ 有hữu 二nhị 門môn 。 謂vị 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 頌tụng 有hữu 二nhị 門môn 。 初sơ 半bán 歸quy 依y 。 後hậu 半bán 所sở 為vi 。 言ngôn 稽khể 音âm 者giả 。 能năng 敬kính 之chi 相tướng 。 唯duy 識thức 等đẳng 言ngôn 。 所sở 歸quy 之chi 體thể 。 以dĩ 首thủ 至chí 地địa 。 故cố 名danh 稽khể 首thủ 。 藉tạ 身thân 稽khể 首thủ 。 申thân 三tam 業nghiệp 敬kính 。 體thể 即tức 信tín 慙tàm 。 於ư 有hữu 德đức 所sở 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 而nhi 崇sùng 重trọng/trùng 故cố 。 所sở 敬kính 之chi 體thể 。 樞xu 要yếu 三tam 釋thích 。 一nhất 云vân 唯duy 敬kính 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 自tự 性tánh 常thường 最tối 為vi 勝thắng 故cố 。 謂vị 四tứ 涅Niết 槃Bàn 體thể 皆giai 真Chân 如Như 。 正chánh 歸quy 果quả 位vị 。 言ngôn 滿mãn 分phần 淨tịnh 。 分phần/phân 者giả 位vị 也dã 。 唯duy 識thức 性tánh 者giả 。 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 其kỳ 餘dư 無vô 餘dư 名danh 滿mãn 淨tịnh 者giả 。 要yếu 果quả 滿mãn 時thời 方phương 證chứng 得đắc 故cố (# 十Thập 地Địa 未vị 有hữu 已dĩ 盡tận 煩phiền 惱não 及cập 苦khổ 相tương/tướng 故cố )# 。 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 者giả 。 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 許hứa 十Thập 地Địa 位vị 已dĩ 證chứng 得đắc 故cố (# 已dĩ 有hữu 不bất 住trụ 二nhị 邊biên 用dụng 故cố 。 無vô 著trước 般Bát 若Nhã 論luận 中trung 有hữu 證chứng )# 。 又hựu 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 唯duy 假giả 擇trạch 滅diệt 。 唯duy 得đắc 一nhất 解giải 。 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 事sự 圓viên 滿mãn 。 三tam 事sự 有hữu 二nhị 。 一nhất 體thể 三tam 名danh 三tam 事sự 。 二nhị 義nghĩa 三tam 名danh 三tam 事sự 。 能năng 觀quán 智trí 慧tuệ 。 所sở 觀quán 法Pháp 身thân 。 離ly 繫hệ 擇trạch 滅diệt 。 名danh 體thể 三tam 事sự 。 一nhất 真Chân 如Như 上thượng 。 慧tuệ 性tánh 名danh 般Bát 若Nhã 。 德đức 作tác 名danh 法Pháp 身thân 。 離ly 縛phược 名danh 解giải 脫thoát 。 名danh 義nghĩa 三tam 事sự (# 准chuẩn 知tri 餘dư 二nhị 。 有hữu 義nghĩa 三tam 事sự 。 謂vị 慧tuệ 當đương 體thể 名danh 般Bát 若Nhã 〔# 已dĩ 〕# 離ly 二nhị 障chướng 名danh 解giải 脫thoát 。 眾chúng 德đức 〔# 所sở 〕# 名danh 法Pháp 身thân 。 說thuyết 如như 如như 智trí 法Pháp 身thân 故cố 。 擇trạch 滅diệt 當đương 體thể 名danh 解giải 脫thoát 。 慧tuệ 所sở 得đắc 果quả 名danh 般Bát 若Nhã 。 二nhị 斷đoạn 二nhị 智trí 名danh 菩Bồ 提Đề 。 故cố 含hàm 眾chúng 德đức 。 故cố 名danh 法Pháp 身thân 。 如như 瑜du 伽già 釋thích 。 如Như 來Lai 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 功công 德đức 。 有hữu 餘dư 攝nhiếp 。 無vô 為vi 功công 德đức 。 無vô 餘dư 攝nhiếp 故cố 。 然nhiên 唯duy 無vô 住trụ 性tánh 常thường 圓viên 寂tịch 具cụ 體thể 三tam 事sự 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 如như 涅Niết 槃Bàn 記ký )# 。 一nhất 云vân 。 唯duy 敬kính 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 求cầu 智trí 。 非phi 圓viên 寂tịch 故cố 。 妙diệu 觀quán 平bình 等đẳng 。 雖tuy 因nhân 已dĩ 得đắc 。 敬kính 果quả 四Tứ 智Trí 。 言ngôn 滿mãn 分phần 淨tịnh 。 或hoặc 得đắc 分phần/phân 淨tịnh 。 兼kiêm 因nhân 二nhị 智trí 。 唯duy 識thức 性tánh 者giả 。 舉cử 所sở 證chứng 境cảnh 。 而nhi 意ý 敬kính 彼bỉ 能năng 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 功công 力lực 故cố 。 一nhất 云vân 。 雙song 敬kính 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 唯duy 識thức 性tánh 是thị 涅Niết 槃Bàn 本bổn 。 性tánh 體thể 淨tịnh 不bất 言ngôn 滿mãn 分phần 。 滿mãn 分phần 淨tịnh 者giả 菩Bồ 提Đề 。 因nhân 位vị 得đắc 二nhị 。 果quả 圓viên 四tứ 故cố 。 如như 第đệ 九cửu 云vân 。 成thành 唯duy 識thức 意ý 。 有hữu 情tình 得đắc 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 轉chuyển 依y 故cố 。 疏sớ/sơ 有hữu 四tứ 解giải 。 一nhất 敬kính 法pháp 非phi 人nhân 。 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 所sở 謂vị 法pháp 故cố 。 二nhị 敬kính 人nhân 非phi 法pháp 。 如như 瑜du 伽già 六lục 十thập 四tứ 云vân 。 若nhược 欲dục 造tạo 論luận 。 先tiên 敬kính 二nhị 師sư 。 恭cung 敬kính 法Pháp 故cố 。 敬kính 本bổn 論luận 師sư (# 佛Phật 也dã )# 。 恭cung 敬kính 義nghĩa 故cố 。 禮lễ 開khai 闡xiển 師sư (# 菩Bồ 薩Tát 也dã )# 。 於ư 唯duy 識thức 性tánh 。 滿mãn 淨tịnh 本bổn 師sư 。 分phần/phân 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 雙song 敬kính 人nhân 法pháp 。 法pháp 可khả 軌quỹ 持trì 。 人nhân 弘hoằng 道đạo 故cố 。 四tứ 敬kính 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 論luận 所sở 依y 故cố 。 唯duy 識thức 性tánh 法pháp 。 滿mãn 淨tịnh 佛Phật 寶bảo 。 分phần/phân 淨tịnh 僧Tăng 寶bảo 。 兼kiêm 本bổn 頌tụng 師sư 。 以dĩ 能năng 起khởi 故cố 。 雖tuy 有hữu 七thất 解giải 。 三tam 藏tạng 詳tường 言ngôn 唯duy 敬kính 人nhân 勝thắng 。 准chuẩn 聲thanh 論luận 法pháp 。 七thất 轉chuyển 聲thanh 中trung 。 一nhất 切thiết 所sở 敬kính 。 皆giai 以dĩ 第đệ 四tứ 為vi 聲thanh 說thuyết 。 然nhiên 梵Phạm 本bổn 以dĩ 第đệ 七thất 境cảnh 聲thanh 說thuyết 唯duy 識thức 性tánh 。 唯duy 能năng 差sai 別biệt 。 滿mãn 分phần 淨tịnh 者giả 為vi 所sở 差sai 別biệt 。 故cố 今kim 唯duy 敬kính 唯duy 識thức 性tánh 中trung 滿mãn 分phần 淨tịnh 者giả 。 既ký 唯duy 識thức 性tánh 境cảnh 第đệ 七thất 故cố 。 依y 論luận 第đệ 九cửu 略lược 有hữu 二nhị 性tánh 。 一nhất 虗hư 妄vọng 性tánh 。 謂vị 遍biến 許hứa 所sở 執chấp (# 即tức 所sở 遣khiển 淨tịnh )# 。 二nhị 真chân 實thật 性tánh 。 謂vị 圓viên 成thành 實thật 性tánh (# 即tức 所sở 證chứng 淨tịnh )# 。


復phục 有hữu 二nhị 性tánh 。 一nhất 世thế 俗tục 。 謂vị 依y 他tha 起khởi (# 即tức 所sở 斷đoạn 淨tịnh )# 。 二nhị 勝thắng 義nghĩa 。 謂vị 圓viên 成thành 實thật (# 即tức 所sở 得đắc 淨tịnh )# 。 樞xu 要yếu 三tam 性tánh 二nhị 諦đế 分phần/phân 出xuất 多đa 句cú 。 繁phồn 而nhi 不bất 要yếu 。 於ư 中trung 淨tịnh 者giả 。 所sở 敬kính 應ưng 知tri 。 所sở 為vi 之chi 中trung 。 有hữu 說thuyết 。 但đãn 為vi 法pháp 住trụ 。 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。 意ý 住trụ 法pháp 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 但đãn 為vi 利lợi 人nhân 。 雖tuy 釋thích 彼bỉ 說thuyết 。 意ý 利lợi 他tha 故cố 。 如như 實thật 義nghĩa 者giả 。 雙song 為vi 人nhân 法pháp 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 謂vị 釋thích 彼bỉ 說thuyết 。 而nhi 令linh 法pháp 住trụ 。 法pháp 住trụ 利lợi 他tha 。 為vi 自tự 利lợi 故cố 。 如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 為vi 利lợi 自tự 他tha 法pháp 久cửu 住trụ 。 故cố 我ngã 解giải 釋thích 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 我ngã 謂vị 假giả 者giả 。 基cơ 云vân 安an 慧tuệ 。 測trắc 云vân 護hộ 法Pháp 。 彼bỉ 說thuyết 即tức 滿mãn 分phần 淨tịnh 者giả 之chi 教giáo 。 然nhiên 瑜du 伽già 釋thích 造tạo 所sở 為vi 。 皆giai 應ưng 於ư 此thử 論luận 所sở 為vi 攝nhiếp 。 利lợi 樂lạc 義nghĩa 。 別biệt 如như 佛Phật 地địa 論luận 瑜du 伽già 廣quảng 說thuyết 。


今kim 造tạo 此thử 論luận (# 至chí )# 生sanh 正chánh 解giải 故cố 。


述thuật 曰viết 。 上thượng 以dĩ 頌tụng 標tiêu 造tạo 釋thích 之chi 意ý 。 今kim 明minh 世thế 親thân 造tạo 論luận 之chi 意ý 。 文văn 有hữu 三tam 節tiết 。 一nhất 安an 慧tuệ 等đẳng 。 為vi 令linh 生sanh 解giải 斷đoạn 障chướng 得đắc 果quả 。 二nhị 測trắc 云vân 難Nan 陀Đà 。 基cơ 云vân 火hỏa 辨biện 等đẳng 。 斷đoạn 障chướng 證chứng 空không 。 悟ngộ 唯duy 識thức 相tương/tướng 。 三tam 護hộ 法Pháp 等đẳng 。 破phá 諸chư 邪tà 執chấp 。 顯hiển 唯duy 識thức 理lý 。 初sơ 亦diệc 有hữu 三tam 。 地địa 前tiền 生sanh 解giải 。 地địa 上thượng 斷đoạn 障chướng 。 得đắc 佛Phật 果Quả 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 言ngôn 今kim 者giả 。 正chánh 顯hiển 世thế 親thân 造tạo 頌tụng 時thời 也dã 。 言ngôn 二nhị 空không 者giả 。 生sanh 空không 法pháp 空không 。 如như 下hạ 諸chư 執chấp 。 皆giai 言ngôn 迷mê 謬mậu 。 生sanh 法pháp 我ngã 無vô 執chấp 有hữu 名danh 謬mậu 。 不bất 悟ngộ 無vô 我ngã 名danh 為vi 迷mê 故cố 。


生sanh 解giải 為vi 斷đoạn (# 至chí )# 彼bỉ 障chướng 隨tùy 斷đoạn 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 斷đoạn 障chướng 。 言ngôn 重trọng 障chướng 者giả 。 呵ha 嘖# 之chi 言ngôn 。 二nhị 障chướng 各các 有hữu 輕khinh 重trọng 品phẩm 故cố 。 有hữu 伏phục 難nạn/nan 言ngôn 。 唯duy 我ngã 法pháp 執chấp 正chánh 障chướng 二nhị 空không 。 何hà 證chứng 二nhị 空không 。 通thông 斷đoạn 餘dư 障chướng 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 二nhị 執chấp 為vi 本bổn 。 貪tham 等đẳng 具cụ 生sanh 。 故cố 隨tùy 證chứng 空không 。 餘dư 障chướng 通thông 斷đoạn (# 測trắc 云vân )# 。 法pháp 執chấp 雖tuy 遍biến 。 今kim 約ước 相tương/tướng 別biệt 煩phiền 惱não 障chướng 說thuyết (# 樞xu 要yếu 云vân )# 安an 慧tuệ 宗tông 不bất 說thuyết 五ngũ 八bát 有hữu 眾chúng 生sanh 執chấp 。 及cập 說thuyết 第đệ 七thất 唯duy 有hữu 生sanh 執chấp 。 若nhược 第đệ 六lục 七thất 。 煩phiền 惱não 名danh 重trọng/trùng 。 計kế 執chấp 深thâm 故cố 。 五ngũ 識thức 中trung 輕khinh 。 由do 他tha 引dẫn 故cố 。 無vô 生sanh 執chấp 故cố 。 若nhược 所sở 知tri 障chướng 。 第đệ 六lục 名danh 重trọng/trùng 。 解giải 深thâm 廣quảng 故cố 。 五ngũ 八bát 名danh 輕khinh 。 計kế 執chấp 淺thiển 故cố 。 是thị 則tắc 由do 重trọng/trùng 輕khinh 障chướng 具cụ 生sanh 。 證chứng 空không 斷đoạn 重trọng/trùng 。 餘dư 輕khinh 隨tùy 滅diệt (# 諸chư 家gia 繁phồn 釋thích 皆giai 歸quy 此thử 義nghĩa )# 。 或hoặc 說thuyết 現hiện 行hành 名danh 輕khinh 。 種chủng 習tập 名danh 重trọng/trùng 。 隨tùy 重trọng/trùng 生sanh 斷đoạn 。 准chuẩn 前tiền 應ưng 知tri 。 前tiền 說thuyết 為vi 為vi 善thiện 。 執chấp 障chướng 俱câu 有hữu 現hiện 種chủng 。 如như 何hà 種chủng 習tập 名danh 重trọng/trùng 。 現hiện 行hành 名danh 輕khinh 。 故cố 前tiền 為vi 勝thắng 。 又hựu 云vân 有hữu 難nạn/nan 二Nhị 乘Thừa 九cửu 品phẩm 。 前tiền 八bát 唯duy 障chướng 。 未vị 斷đoạn 我ngã 見kiến 。 云vân 何hà 隨tùy 執chấp 餘dư 障chướng 生sanh 斷đoạn 。 又hựu 難nạn/nan 安an 慧tuệ 除trừ 第đệ 七thất 識thức 。 餘dư 皆giai 法pháp 執chấp 。 五ngũ 地địa 云vân 何hà 方phương 除trừ 害hại 伴bạn 。 六lục 七thất 地địa 等đẳng 名danh 羸luy 劣liệt 等đẳng 。 解giải 云vân 。 初sơ 者giả 但đãn 言ngôn 障chướng 由do 執chấp 生sanh 。 執chấp 斷đoạn 障chướng 滅diệt 。 不bất 言ngôn 末mạt 障chướng 滅diệt 皆giai 隨tùy 本bổn 執chấp 斷đoạn 。 解giải 後hậu 難nạn/nan 言ngôn 。 雖tuy 皆giai 法pháp 執chấp 。 有hữu 本bổn 末mạt 故cố 。 四tứ 地địa 執chấp 俱câu 。 近cận 引dẫn 名danh 害hại 伴bạn 。 疎sơ 遠viễn 名danh 羸luy 劣liệt 。 非phi 也dã 。 經kinh 害hại 伴bạn 等đẳng 。 唯duy 明minh 煩phiền 惱não 。 非phi 智trí 障chướng 故cố 。 配phối 三tam 轉chuyển 依y 等đẳng 。 繁phồn 而nhi 不bất 要yếu 。


斷đoạn 障chướng 為vi 得đắc (# 至chí )# 大đại 菩Bồ 提Đề 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 得đắc 果quả 。 標tiêu 釋thích 應ưng 知tri 。 言ngôn 勝thắng 果quả 者giả (# 測trắc 云vân )# 。 四tứ 句cú 。 一nhất 勝thắng 而nhi 非phi 果quả 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 斷đoạn 。 二nhị 果quả 而nhi 非phi 勝thắng 。 羅La 漢Hán 智trí 斷đoạn 。 三tam 亦diệc 勝thắng 亦diệc 果quả 。 即tức 佛Phật 二nhị 果quả 。 四tứ 非phi 勝thắng 非phi 果quả 。 異dị 生sanh 有hữu 學học 。 簡giản 餘dư 三tam 句cú 。 故cố 言ngôn 勝thắng 果quả 。 若nhược 佛Phật 二nhị 果quả 皆giai 名danh 勝thắng 者giả 。 何hà 故cố 解giải 深thâm 密mật 云vân 三tam 乘thừa 解giải 脫thoát 同đồng 。 本bổn 業nghiệp 經Kinh 云vân 金kim 剛cang 名danh 等đẳng 覺giác 。 解giải 。 擇trạch 滅diệt 體thể 同đồng 。 以dĩ 能năng 證chứng 勝thắng 。 如như 不bất 住trụ 道đạo 顯hiển 無vô 住trụ 勝thắng 。 二Nhị 乘Thừa 有hữu 餘dư 。 未vị 離ly 現hiện 苦khổ 。 無vô 餘dư 永vĩnh 失thất 。 能năng 證chứng 智trí 故cố 。 如như 入nhập 大Đại 乘Thừa 論luận 。 如Như 來Lai 解giải 脫thoát 。 勝thắng 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 斷đoạn 習tập 氣khí 故cố 。 言ngôn 等đẳng 覺giác 者giả 。 一nhất 邊biên 義nghĩa 等đẳng 。 於ư 中trung 有hữu 言ngôn 。 真chân 智trí 等đẳng 佛Phật 。 俗tục 智trí 劣liệt 故cố 。 三tam 藏tạng 云vân 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 。 同đồng 斷đoạn 一nhất 障chướng 。 故cố 說thuyết 等đẳng 言ngôn 。 非phi 謂vị 解giải 齊tề 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ 末mạt 云vân 。 佛Phật 名danh 明minh 見kiến 佛Phật 性tánh 。 十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 見kiến 佛Phật 性tánh 。 故cố 不bất 了liễu 了liễu 。 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 等đẳng 覺giác 妙diệu 覺giác 有hữu 優ưu 劣liệt 故cố 。 (# 斷đoạn 是thị 傍bàng 用dụng 。 何hà 名danh 等đẳng 覺giác 。 如như 實thật 之chi 義nghĩa 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 真chân 解giải 脫thoát 者giả 。 有hữu 解giải 脫thoát 而nhi 非phi 真chân 。 彼bỉ 分phần/phân 涅Niết 槃Bàn 。 伏phục 所sở 得đắc 故cố 。 有hữu 真chân 而nhi 非phi 解giải 脫thoát 。 二nhị 空không 真Chân 如Như 。 非phi 道Đạo 果Quả 故cố 。 有hữu 真chân 亦diệc 解giải 脫thoát 。 三tam 乘thừa 涅Niết 槃Bàn 永vĩnh 離ly 縛phược 故cố 。 有hữu 二nhị 俱câu 非phi 。 除trừ 上thượng 三tam 相tương/tướng 。 簡giản 餘dư 三tam 句cú 。 言ngôn 真chân 解giải 脫thoát 。 大đại 菩Bồ 提Đề 者giả 。 有hữu 大đại 非phi 菩Bồ 提Đề 。 凡phàm 聖thánh 菩Bồ 薩Tát 智trí 。 有hữu 菩Bồ 提Đề 非phi 大đại 。 羅La 漢Hán 聖thánh 智trí 。 有hữu 大đại 亦diệc 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 有hữu 二nhị 俱câu 非phi 。 謂vị 凡phàm 學học 聖thánh 二Nhị 乘Thừa 之chi 智trí 。 據cứ 實thật 二nhị 障chướng 通thông 障chướng 智trí 斷đoạn 。 今kim 就tựu 勝thắng 故cố 。 別biệt 障chướng 智trí 斷đoạn 。


又hựu 為vi 開khai 示thị (# 至chí )# 。 如như 實thật 知tri 故cố 。


述thuật 曰viết 。 即tức 第đệ 二nhị 節tiết 。 斷đoạn 執chấp 證chứng 空không 悟ngộ 唯duy 識thức 相tương/tướng 。 前tiền 以dĩ 三tam 意ý 。 今kim 以dĩ 二nhị 意ý 。 令linh 得đắc 真chân 俗tục 二nhị 智trí 慧tuệ 故cố (# 基cơ 云vân )# 。 為vi 初sơ 業nghiệp 開khai 。 為vi 久cửu 業nghiệp 示thị 。 且thả 外ngoại 道đạo 中trung 別biệt 計kế 我ngã 者giả 。 謂vị 數số 論luận 等đẳng 諸chư 離ly 蘊uẩn 計kế 。 別biệt 計kế 法pháp 者giả 。 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 六lục 句cú 等đẳng 也dã (# 即tức 蘊uẩn 計kế 等đẳng 應ưng 於ư 此thử 攝nhiếp )# 。 內nội 道đạo 之chi 中trung 別biệt 計kế 我ngã 者giả 。 宗tông 輪luân 論luận 云vân 。 犢độc 子tử 部bộ 并tinh 根căn 本bổn 經kinh 部bộ 正chánh 量lượng 部bộ 等đẳng 。 皆giai 執chấp 有hữu 我ngã 。 別biệt 執chấp 法pháp 者giả 。 如như 薩tát 婆bà 多đa 化hóa 地địa 部bộ 等đẳng (# 惡ác 取thủ 空không 等đẳng 應ưng 此thử 中trung 攝nhiếp )# 。 此thử 內nội 外ngoại 道đạo 迷mê 真chân 俗tục 性tánh 。 為vi 外ngoại 道đạo 開khai 。 為vi 內nội 道đạo 示thị 。 令linh 真chân 智trí 達đạt 真chân 唯duy 識thức 性tánh 。 於ư 唯duy 識thức 相tương/tướng 。 後hậu 智trí 知tri 故cố 。 問vấn 。 犢độc 子tử 羅La 漢Hán 何hà 起khởi 我ngã 見kiến 。 測trắc 云vân 。 三tam 藏tạng 解giải 云vân 。 未vị 得đắc 羅La 漢Hán 。 起khởi 此thử 計kế 故cố 。 卻khước 談đàm 前tiền 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 部bộ 計kế 。 經kinh 部bộ 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 本bổn 外ngoại 道đạo 故cố 。 或hoặc 說thuyết 。 彼bỉ 部bộ 弟đệ 子tử 所sở 計kế 。 非phi 外ngoại 道đạo 時thời 。 如như 俱câu 舍xá 論luận 。 彼bỉ 部bộ 救cứu 云vân 。 我ngã 部bộ 不bất 誦tụng 破phá 我ngã 經kinh 故cố 。 和hòa 上thượng 云vân 。 雖tuy 得đắc 羅La 漢Hán 。 昔tích 與dữ 我ngã 見kiến 同đồng 體thể 法pháp 執chấp 。 由do 習tập 氣khí 強cường/cưỡng 。 起khởi 如như 是thị 執chấp 。


復phục 有hữu 迷mê 謬mậu (# 至chí )# 如như 識thức 非phi 無vô 。


述thuật 曰viết 。 即tức 第đệ 三tam 節tiết 。 破phá 諸chư 邪tà 執chấp 。 生sanh 如như 實thật 解giải 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 出xuất 四tứ 計kế 。 後hậu 結kết 異dị 執chấp 。 四tứ 類loại 計kế 者giả 。 一nhất 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 。 執chấp 心tâm 外ngoại 境cảnh 如như 心tâm 實thật 有hữu 。 基cơ 師sư 量lượng 云vân 。 我ngã 離ly 心tâm 境cảnh 。 決quyết 定định 實thật 有hữu 。 許hứa 除trừ 異dị 竟cánh 無vô 。 心tâm 境cảnh 二nhị 法pháp 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 心tâm 心tâm 所sở (# 有hữu 不bất 定định 過quá 除trừ 無vô 心tâm 境cảnh 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 為vi 如như 心tâm 心tâm 等đẳng 定định 實thật 有hữu 耶da 。 為vi 如như 瓶bình 等đẳng 非phi 實thật 有hữu 餘dư 耶da 。 過quá 不bất 用dụng )# 。 測trắc 師sư 量lượng 云vân 。 外ngoại 境cảnh 非phi 無vô 。 能năng 所sở 取thủ 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 論luận 主chủ 內nội 識thức (# 此thử 量lượng 二nhị 過quá 。 一nhất 自tự 他tha 亂loạn 。 有hữu 法pháp 外ngoại 境cảnh 。 即tức 自tự 比tỉ 量lượng 。 同đồng 喻dụ 論luận 主chủ 。 即tức 他tha 比tỉ 量lượng 。 不bất 可khả 一nhất 量lượng 。 或hoặc 自tự 或hoặc 他tha 。 何hà 者giả 。 若nhược 純thuần 他tha 法pháp 。 即tức 自tự 所sở 無vô 。 自tự 比tỉ 量lượng 中trung 。 無vô 同đồng 喻dụ 過quá 。 故cố 喻dụ 中trung 言ngôn 論luận 主chủ 無vô 用dụng 。 二nhị 不bất 定định 過quá 。 對đối 薩tát 婆bà 多đa 。 雖tuy 此thử 無vô 過quá 。 全toàn 部bộ 等đẳng 許hứa 緣duyên 無vô 生sanh 心tâm 故cố )# 。 觀quán 云vân 。 此thử 內nội 識thức 喻dụ 。 若nhược 以dĩ 自tự 宗tông 境cảnh 外ngoại 內nội 識thức 。 論luận 主chủ 不bất 許hứa 。 因nhân 他tha 隨tùy 一nhất 。 喻dụ 無vô 俱câu 不bất 成thành (# 共cộng 許hứa 識thức 有hữu 。 同đồng 喻dụ 得đắc 成thành 。 然nhiên 分phân 別biệt 相tương 似tự 過quá 類loại 不bất 足túc 對đối 論luận 。 已dĩ 後hậu 不bất 取thủ 此thử 等đẳng 繁phồn 釋thích )# 。 證chứng 師sư 量lượng 云vân 。 如như 我ngã 所sở 說thuyết 。 外ngoại 境cảnh 非phi 無vô 。 計kế 除trừ 無vô 法pháp 。 能năng 所sở 取thủ 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 論luận 主chủ 內nội 識thức (# 今kim 謂vị 。 此thử 量lượng 雖tuy 無vô 不bất 定định 。 然nhiên 有hữu 如như 前tiền 自tự 他tha 亂loạn 失thất 。 共cộng 許hứa 內nội 識thức 。 既ký 有hữu 體thể 法pháp 。 但đãn 諍tranh 彼bỉ 境cảnh 有hữu 外ngoại 無vô 外ngoại 。 何hà 勞lao 內nội 識thức 分phân 別biệt 自tự 他tha )# 。 問vấn 。 除trừ 論luận 主chủ 言ngôn 。 得đắc 成thành 他tha 比tỉ 。 大Đại 乘Thừa 如như 何hà 遣khiển 彼bỉ 耶da 執chấp 。 證chứng 云vân 。 與dữ 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 。 內nội 過quá 相tương 違vi 量lượng 云vân 。 汝nhữ 外ngoại 境cảnh 非phi 離ly 識thức 非phi 無vô 。 許hứa 除trừ 。 無vô 法pháp 能năng 所sở 取thủ 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 猶do 如như 內nội 識thức 。 違vi 彼bỉ 法pháp 中trung 意ý 許hứa 差sai 別biệt 。 宗tông 中trung 識thức 言ngôn 亦diệc 攝nhiếp 心tâm 所sở 。 故cố 無vô 不bất 定định (# 亦diệc 有hữu 有hữu 法pháp 。 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 彼bỉ 亦diệc 不bất 成thành 外ngoại 境cảnh 性tánh 故cố 。 後hậu 唯duy 取thủ 此thử 類loại 好hảo/hiếu 釋thích 。 遂toại 論luận 偽ngụy 釋thích 繁phồn 空không 語ngữ 故cố )# 。


或hoặc 執chấp 內nội 識thức 如như 境cảnh 非phi 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 此thử 第đệ 二nhị 計kế 。 基cơ 云vân 。 清thanh 辨biện 等đẳng 師sư 。 說thuyết 諸chư 法pháp 空không 。 便tiện 撥bát 心tâm 體thể 。 量lượng 云vân 。 汝nhữ 說thuyết 內nội 識thức 如như 境cảnh 非phi 有hữu 。 許hứa 所sở 知tri 故cố 。 如như 汝nhữ 外ngoại 境cảnh (# 他tha 比tỉ 量lượng 故cố 有hữu 法pháp 及cập 喻dụ 。 並tịnh 云vân 汝nhữ 也dã 。 宗tông 言ngôn 如như 境cảnh 。 量lượng 言ngôn 無vô 用dụng 。 但đãn 可khả 宗tông 言ngôn 識thức 非phi 有hữu )# 。 證chứng 云vân 。 因nhân 有hữu 自tự 他tha 俱câu 三tam 不bất 定định 。 如như 我ngã 真Chân 如Như 。 則tắc 他tha 不bất 定định 。 如như 汝nhữ 俗tục 心tâm 境cảnh 。 即tức 自tự 不bất 定định 。 如như 汝nhữ 俗tục 諦đế 。 許hứa 有hữu 真Chân 如Như 。 我ngã 亦diệc 許hứa 有hữu 。 則tắc 俱câu 不bất 定định (# 既ký 他tha 〔# 北bắc 〕# 故cố 。 唯duy 他tha 不bất 定định 。 必tất 無vô 他tha 比tỉ 作tác 自tự 不bất 定định 。 又hựu 俗tục 於ư 真chân 不bất 能năng 不bất 定định 。 故cố 共cộng 不bất 定định 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 。 謂vị 就tựu 勝thắng 義nghĩa 疑nghi 空không 不bất 空không 。 方phương 成thành 不bất 定định 。 世thế 俗tục 門môn 有hữu 。 既ký 非phi 真chân 有hữu 。 有hữu 不bất 相tương 〔# 開khai 〕# 故cố 。 謂vị 且thả 破phá 云vân 。 許hứa 所sở 知tri 故cố 。 為vi 如như 外ngoại 境cảnh 勝thắng 義nghĩa 空không 耶da 。 為vi 如như 心tâm 境cảnh 世thế 俗tục 有hữu 耶da 。 彼bỉ 必tất 答đáp 言ngôn 。 如như 俗tục 心tâm 境cảnh 勝thắng 義nghĩa 唯duy 空không 。 無vô 不bất 定định 故cố )# 。 測trắc 師sư 量lượng 云vân 。 內nội 識thức 非phi 有hữu 。 能năng 所sở 取thủ 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 猶do 如như 外ngoại 境cảnh (# 宗tông 義nghĩa 云vân 何hà 。 若nhược 空không 無vô 者giả 。 聖thánh 教giáo 相tương 違vi 。 般Bát 若Nhã 說thuyết 〔# 無vô 〕# 不bất 了liễu 義nghĩa 故cố 。 若nhược 空không 非phi 無vô 。 立lập 已dĩ 成thành 過quá 。 此thử 若nhược 他tha 比tỉ 。 亦diệc 以dĩ 真Chân 如Như 。 有hữu 他tha 不bất 定định 。 若nhược 共cộng 亦diệc 爾nhĩ 。 傳truyền 說thuyết 共cộng 比tỉ 自tự 法pháp 皆giai 不bất 定định 故cố )# 。 三tam 藏tạng 又hựu 解giải 。 清thanh 辨biện 立lập 相tương/tướng 。 而nhi 不bất 立lập 見kiến 。 且thả 如như 眼nhãn 識thức 緣duyên 青thanh 等đẳng 時thời 心tâm 。 即tức 是thị 離ly 青thanh 等đẳng 。 外ngoại 無vô 別biệt 能năng 緣duyên 。 乃nãi 至chí 證chứng 真chân 空không 外ngoại 無vô 智trí 。 雖tuy 於ư 世thế 俗tục 心tâm 境cảnh 俱câu 有hữu 境cảnh 實thật 心tâm 虗hư 。 從tùng 實thật 唯duy 境cảnh 。 如như 唯duy 識thức 師sư 攝nhiếp 相tương/tướng 皈quy 心tâm (# 彼bỉ 意ý 。 真chân 智trí 證chứng 真Chân 如Như 時thời 。 智trí 虗hư 歸quy 境cảnh 。 餘dư 心tâm 亦diệc 然nhiên 。 心tâm 行hành 似tự 境cảnh 。 境cảnh 不bất 似tự 心tâm 。 明minh 知tri 心tâm 虗hư 隨tùy 境cảnh 改cải 轉chuyển 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 由do 心tâm 縛phược 解giải 。 心tâm 與dữ 境cảnh 本bổn 。 勿vật 心tâm 由do 慧tuệ 亦diệc 縛phược 亦diệc 脫thoát 。 慧tuệ 為vi 王vương 故cố 。 雖tuy 未vị 而nhi 利lợi 。 能năng 引dẫn 道đạo 故cố 。 名danh 依y 世thế 俗tục 。 五ngũ 識thức 非phi 有hữu 。 世thế 間gian 相tương/tướng 無vô 勞lao 餘dư 過quá )# 。


或hoặc 執chấp 諸chư 識thức 用dụng 別biệt 體thể 同đồng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 計kế 也dã 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 有hữu 一nhất 類loại 師sư 說thuyết 一nhất 意ý 識thức 。 彼bỉ 彼bỉ 依y 轉chuyển 。 得đắc 彼bỉ 彼bỉ 名danh 。 如như 意ý 思tư 業nghiệp 。 釋thích 論luận 云vân 。 一nhất 類loại 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 經kinh 為vi 證chứng 。 一nhất 法pháp 足túc 經kinh 。 心tâm 遠viễn 獨độc 行hành 故cố 。 二nhị 五ngũ 根căn 生sanh 識thức 經kinh 。 五ngũ 根căn 所sở 行hành 境cảnh 意ý 各các 能năng 受thọ 故cố 。 三tam 十thập 二nhị 處xứ 經kinh 。 總tổng 攝nhiếp 六lục 識thức 為vi 意ý 識thức 故cố 。 測trắc 云vân 。 但đãn 說thuyết 六lục 識thức 為vi 一nhất 意ý 識thức 。 不bất 說thuyết 七thất 八bát 。 亦diệc 無vô 別biệt 體thể 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 非phi 離ly 意ý 識thức 別biệt 有hữu 餘dư 識thức 。 唯duy 除trừ 別biệt 有hữu 阿a 賴lại 耶da 故cố 。 准chuẩn 知tri 第đệ 七thất 亦diệc 有hữu 別biệt 體thể 。 然nhiên 第đệ 八bát 識thức 。 依y 執chấp 五ngũ 根căn 。 恐khủng 濫lạm 六lục 識thức 。 故cố 別biệt 簡giản 取thủ 。 證chứng 云vân 。 解giải 深thâm 密mật 經kinh 心tâm 意ý 識thức 相tương/tướng 品phẩm 中trung 。 唯duy 明minh 六lục 識thức 及cập 阿a 陀đà 那na 。 一nhất 意ý 識thức 師sư 本bổn 未vị 信tín 有hữu 末mạt 那na 識thức 故cố 。 唯duy 簡giản 第đệ 八bát 。 此thử 文văn 兼kiêm 破phá 成thành 實thật 論luận 主chủ 。 彼bỉ 第đệ 八bát 云vân 。 五ngũ 門môn 窟quật 中trung 。 獼mi 猴hầu 動động 發phát 。


或hoặc 執chấp 離ly 心tâm 無vô 別biệt 心tâm 所sở 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 計kế 也dã 。 測trắc 云vân 。 破phá 覺giác 天thiên 義nghĩa 。 如như 毗tỳ 婆bà 沙sa 百bách 四tứ 十thập 二nhị 云vân 。 尊tôn 者giả 覺giác 天thiên 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 有hữu 二nhị 自tự 性tánh 。 一nhất 大đại 種chủng 。 二nhị 心tâm 。 謂vị 離ly 大đại 種chủng 無vô 所sở 造tạo 色sắc 。 離ly 心tâm 無vô 別biệt 心tâm 所sở 。 諸chư 色sắc 皆giai 是thị 大đại 種chủng 差sai 別biệt 。 無vô 色sắc 皆giai 是thị 心tâm 之chi 差sai 別biệt 。 或hoặc 經kinh 部bộ 宗tông 有hữu 二nhị 。 如như 正chánh 理lý 十thập 一nhất 云vân 。 有hữu 譬thí 喻dụ 者giả 。 說thuyết 唯duy 有hữu 心tâm 無vô 別biệt 心tâm 所sở (# 同đồng 覺giác 天thiên 義nghĩa 。 說thuyết 士sĩ 夫phu 六lục 分phần 故cố 。 染nhiễm 淨tịnh 由do 心tâm 故cố )# 。 執chấp 有hữu 心tâm 所sở 。 多đa 興hưng 諍tranh 論luận 。 或hoặc 說thuyết 唯duy 三tam 。 謂vị 受thọ 想tưởng 思tư (# 經kinh 說thuyết 五ngũ 蘊uẩn 故cố )# 。 或hoặc 說thuyết 有hữu 四tứ 。 加gia 觸xúc 。 或hoặc 說thuyết 有hữu 十thập 。 謂vị 十thập 大đại 地địa 。 或hoặc 說thuyết 十thập 四tứ 。 加gia 貪tham 瞋sân 痴si 慢mạn 。 今kim 隨tùy 應ứng 破phá 彼bỉ 彼bỉ 所sở 所sở 無vô 。


為vi 遮già 此thử 等đẳng (# 至chí )# 故cố 作tác 斯tư 論luận 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 廣quảng 結kết 異dị 執chấp 。 前tiền 示thị 四tứ 計kế 。 且thả 如như 次thứ 第đệ 。 小Tiểu 乘Thừa 大Đại 乘Thừa 。 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 。 然nhiên 樞xu 要yếu 云vân 。 並tịnh 通thông 大đại 小tiểu 。 第đệ 一nhất 大Đại 乘Thừa 。 謂vị 清thanh 辨biện 宗tông 。 依y 世thế 俗tục 諦đế 心tâm 外ngoại 有hữu 境cảnh 。 第đệ 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 一nhất 說thuyết 部bộ 執chấp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 有hữu 假giả 名danh 。 第đệ 三tam 小Tiểu 乘Thừa 成thành 實thật 論luận 主chủ 。 即tức 攝nhiếp 論luận 云vân 。 心tâm 意ý 識thức 一nhất 。 第đệ 四tứ 大Đại 乘Thừa 。 依y 莊trang 嚴nghiêm 論luận 。 執chấp 唯duy 心tâm 似tự 貪tham 等đẳng 似tự 信tín 等đẳng 。 皆giai 如như 次thứ 第đệ 。 執chấp 境cảnh 執chấp 心tâm 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 執chấp 心tâm 執chấp 所sở 。 非phi 多đa 非phi 異dị 。 疏sớ/sơ 執chấp 境cảnh 心tâm 。 四tứ 句cú 分phân 別biệt 。 清thanh 辨biện 順thuận 世thế 。 有hữu 境cảnh 無vô 心tâm (# 順thuận 世thế 云vân 法pháp 皆giai 大đại 種chủng 故cố )# 。 中trung 道đạo 大Đại 乘Thừa 。 有hữu 心tâm 無vô 境cảnh 。 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 有hữu 境cảnh 有hữu 心tâm 。 耶da 見kiến 一nhất 說thuyết 。 無vô 境cảnh 無vô 心tâm 。 舉cử 此thử 等đẳng 取thủ 外ngoại 道đạo 諸chư 見kiến 。 故cố 言ngôn 此thử 等đẳng 種chủng 種chủng 異dị 執chấp 。 初sơ 言ngôn 今kim 造tạo 此thử 論luận 。 末mạt 云vân 故cố 作tác 斯tư 論luận 。 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 三tam 節tiết 序tự 也dã 。


若nhược 唯duy 有hữu 識thức (# 至chí )# 說thuyết 有hữu 我ngã 法pháp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 正chánh 說thuyết 。 有hữu 本bổn 有hữu 釋thích 。 釋thích 可khả 隨tùy 本bổn 。 本bổn 有hữu 三tam 門môn 。 初sơ 二nhị 十thập 五ngũ 頌tụng 。 明minh 唯duy 識thức 境cảnh 。 次thứ 有hữu 四tứ 頌tụng 。 明minh 唯duy 識thức 行hành 。 後hậu 有hữu 一nhất 頌tụng 。 明minh 唯duy 識thức 果quả 。 初sơ 亦diệc 有hữu 三tam 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 。 顯hiển 宗tông 出xuất 體thể 門môn 。 二nhị 廣quảng 釋thích 唯duy 識thức 門môn 。 三tam 結kết 釋thích 外ngoại 難nạn/nan 門môn 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 初sơ 以dĩ 問vấn 徵trưng 起khởi 。 後hậu 舉cử 頌tụng 正chánh 答đáp 。 此thử 初sơ 也dã 。 依y 瑜du 伽già 釋thích 。 有hữu 五ngũ 問vấn 中trung 。 第đệ 五ngũ 利lợi 樂lạc 。 有hữu 情tình 問vấn 也dã 。 基cơ 云vân 。 此thử 論luận 既ký 以dĩ 唯duy 識thức 為vi 宗tông 。 豈khởi 無vô 世thế 間gian 聖thánh 教giáo 相tương 違vi 。 我ngã 法pháp 本bổn 無vô 。 如như 兔thố 角giác 等đẳng 。 應ưng 無vô 因nhân 起khởi 種chủng 種chủng 說thuyết 故cố 。


由do 假giả 說thuyết 我ngã 法pháp (# 至chí )# 及cập 了liễu 別biệt 境cảnh 識thức 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 舉cử 頌tụng 正chánh 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。 頌tụng 故cố 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 頌tụng 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 有hữu 三tam 句cú 。 釋thích 難nạn/nan 顯hiển 宗tông 。 後hậu 之chi 三tam 句cú 。 略lược 出xuất 體thể 性tánh 。 彼bỉ 謂vị 我ngã 法pháp 。 識thức 即tức 自tự 體thể 。 所sở 變biến 即tức 相tương 見kiến 。 此thử 能năng 變biến 者giả 。 此thử 相tương 見kiến 之chi 能năng 變biến 。 此thử 自tự 體thể 即tức 能năng 變biến 。 二nhị 釋thích 俱câu 得đắc 。 言ngôn 唯duy 三tam 者giả 。 如như 下hạ 所sở 變biến 。 雖tuy 無vô 量lượng 種chủng 。 能năng 變biến 類loại 三tam 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 法pháp 謂vị 軌quỹ 持trì 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 頌tụng 有hữu 二nhị 。 初sơ 釋thích 上thượng 三tam 句cú 通thông 難nạn/nan 標tiêu 宗tông 。 後hậu 識thức 所sở 變biến 相tương/tướng 雖tuy 無vô 量lượng 種chủng 下hạ 。 釋thích 下hạ 三tam 句cú 出xuất 能năng 變biến 相tương/tướng 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 正chánh 釋thích 頌tụng 文văn 故cố 。 廣quảng 破phá 外ngoại 執chấp 故cố 。 正chánh 釋thích 有hữu 三tam 。 先tiên 釋thích 二nhị 句cú 。 次thứ 釋thích 第đệ 三tam 。 後hậu 諸chư 門môn 故cố 。 此thử 初sơ 句cú 也dã 。 由do 假giả 說thuyết 者giả 。 所sở 執chấp 我ngã 法pháp 。 無vô 故cố 非phi 外ngoại 。 似tự 我ngã 似tự 法pháp 。 識thức 故cố 非phi 外ngoại 。 離ly 識thức 無vô 實thật 。 故cố 言ngôn 假giả 說thuyết 。 我ngã 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 自tự 在tại 割cát 斷đoạn 。 自tự 在tại 故cố 名danh 主chủ 。 割cát 斷đoạn 故cố 名danh 宰tể 法pháp 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 生sanh 解giải 持trì 性tánh 。 令linh 生sanh 物vật 解giải 名danh 軌quỹ 。 能năng 持trì 自tự 性tánh 名danh 持trì 。 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 一nhất 切thiết 我ngã 法pháp 。 測trắc 云vân 。 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 二nhị 。 有hữu 持trì 有hữu 義nghĩa 。 無vô 持trì 無vô 義nghĩa 。 並tịnh 能năng 生sanh 心tâm 。 皆giai 名danh 為vi 法pháp 。 明minh 知tri 一nhất 切thiết 具cụ 軌quỹ 持trì 義nghĩa 。 基cơ 云vân 。 軌quỹ 唯duy 有hữu 法pháp 。 持trì 通thông 無vô 法pháp (# 云vân 云vân )# 。 非phi 也dã 。 亦diệc 能năng 生sanh 心tâm 解giải 故cố 。 觀quán 師sư 救cứu 云vân 。 若nhược 親thân 生sanh 解giải 。 唯duy 影ảnh 像tượng 故cố 。 質chất 無vô 非phi 軌quỹ 也dã 。 緣duyên 無vô 之chi 覺giác 。 從tùng 本bổn 生sanh 解giải 。 不bất 從tùng 影ảnh 像tượng 生sanh 有hữu 解giải 故cố 。 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 我ngã 聖thánh 弟đệ 子tử 。 有hữu 如như 實thật 知tri 有hữu 。 無vô 如như 實thật 知tri 無vô 。


彼bỉ 二nhị 俱câu 有hữu (# 至chí )# 施thi 設thiết 有hữu 異dị 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 第đệ 二nhị 句cú 也dã 。 有hữu 情tình 命mạng 者giả 等đẳng 。 世thế 間gian 我ngã 相tương/tướng 也dã 。 預dự 流lưu 一nhất 來lai 等đẳng 。 聖thánh 教giáo 我ngã 相tương/tướng 也dã 。 實thật 德đức 業nghiệp 等đẳng 。 世thế 間gian 法pháp 也dã 。 蘊uẩn 處xứ 界giới 等đẳng 。 聖thánh 教giáo 法pháp 也dã 。 謂vị 耶da 正chánh 思tư 。 隨tùy 彼bỉ 彼bỉ 門môn 。 差sai 別biệt 為vi 緣duyên 。 立lập 有hữu 情tình 等đẳng 異dị 門môn 差sai 別biệt 。 且thả 如như 神thần 我ngã 。 有hữu 情tình 識thức 故cố 。 有hữu 壽thọ 命mạng 故cố 。 又hựu 如như 假giả 者giả 。 入nhập 聖thánh 類loại 故cố 。 餘dư 一nhất 有hữu 故cố 。 以dĩ 此thử 耶da 正chánh 義nghĩa 門môn 為vi 緣duyên 。 施thi 設thiết 我ngã 法pháp 種chủng 種chủng 相tương/tướng 也dã 。


如như 是thị 諸chư 相tướng (# 至chí )# 而nhi 假giả 施thi 設thiết 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 第đệ 三tam 句cú 。 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 若nhược 諸chư 我ngã 法pháp 皆giai 是thị 假giả 說thuyết 。 假giả 必tất 依y 實thật 。 依y 何hà 而nhi 立lập 。 問vấn 也dã 。 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。 此thử 初sơ 總tổng 答đáp 。 測trắc 云vân 。 依y 識thức 所sở 變biến 相tương 見kiến 而nhi 立lập 。 基cơ 云vân 。 通thông 依y 種chủng 所sở 轉chuyển 變biến 自tự 體thể 分phần/phân 立lập 。


識thức 謂vị 了liễu 別biệt (# 至chí )# 定định 相tương 應ứng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 後hậu 別biệt 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。 識thức 故cố 變biến 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 了liễu 謂vị 八bát 識thức 了liễu 境cảnh 用dụng 也dã 。 如như 二nhị 十thập 唯duy 識thức 心tâm 意ý 了liễu 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 外ngoại 難nạn/nan 。 心tâm 所sở 非phi 識thức 所sở 變biến 。 如như 何hà 如như 色sắc 亦diệc 唯duy 識thức 。 所sở 以dĩ 解giải 云vân 。 彼bỉ 能năng 變biến 性tánh 。 識thức 言ngôn 所sở 攝nhiếp 。 定định 相tương 應ứng 故cố 。 謂vị 諸chư 心tâm 所sở 各các 自tự 變biến 境cảnh 。 隱ẩn 劣liệt 顯hiển 勝thắng 。 不bất 言ngôn 唯duy 所sở 。


變biến 謂vị 識thức 體thể (# 至chí )# 。 無vô 所sở 依y 故cố 。


述thuật 曰viết 。 次thứ 釋thích 變biến 中trung 有hữu 二nhị 。 三tam 分phần/phân 故cố 。 二nhị 分phần 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 三tam 藏tạng 云vân 。 安an 慧tuệ 唯duy 立lập 一nhất 自tự 證chứng 分phần/phân 。 火hỏa 辨biện 親thân 勝thắng 唯duy 立lập 相tương 見kiến 。 此thử 除trừ 彼bỉ 三tam 餘dư 師sư 共cộng 釋thích 。 護hộ 法Pháp 親thân 光quang 。 雖tuy 立lập 四tứ 分phần/phân 。 且thả 依y 共cộng 許hứa 。 陳trần 那na 三tam 分phần/phân 。 第đệ 三tam 分phần/phân 內nội 攝nhiếp 第đệ 四tứ 故cố 。 基cơ 云vân 。 說thuyết 相tương 見kiến 種chủng 或hoặc 同đồng 或hoặc 異dị 。 若nhược 同đồng 種chủng 者giả 。 即tức 一nhất 識thức 體thể 轉chuyển 似tự 相tương 見kiến 二nhị 分phần 而nhi 生sanh 。 如như 一nhất 蝸# 牛ngưu 變biến 生sanh 二nhị 角giác 。 若nhược 別biệt 種chủng 者giả 。 體thể 轉chuyển 似tự 見kiến 。 轉chuyển 相tương/tướng 分phần/phân 種chủng 。 亦diệc 似tự 相tương/tướng 起khởi 。 計kế 非phi 實thật 故cố 。 立lập 似tự 名danh 相tướng 。 別biệt 有hữu 種chủng 何hà 名danh 識thức 變biến 。 由do 心tâm 分phân 別biệt 。 相tương/tướng 方phương 生sanh 故cố (# 既ký 二nhị 依y 自tự 證chứng 。 明minh 知tri 相tương/tướng 分phần/phân 體thể 依y 。 分phần/phân 證chứng 起khởi 相tướng 狀trạng 現hiện 於ư 見kiến )# 。 然nhiên 三tam 法pháp 種chủng 。 樞xu 要yếu 云vân 。 護hộ 法Pháp 正chánh 義nghĩa 質chất 顯hiển 見kiến 三tam 。 三tam 性tánh 種chủng 子tử 繫hệ 未vị 必tất 同đồng 。 隨tùy 所sở 應ưng 故cố 頌tụng 曰viết 。


性tánh 境cảnh 不bất 隨tùy 心tâm 。 獨độc 影ảnh 唯duy 從tùng 見kiến 。 帶đái 質chất 通thông 情tình 本bổn 。


性tánh 種chủng 等đẳng 隨tùy 應ứng 。


總tổng 攝nhiếp 諸chư 境cảnh 。 有hữu 其kỳ 三tam 類loại 。 一nhất 者giả 性tánh 境cảnh 諸chư 真chân 法pháp 體thể 。 名danh 為vi 性tánh 境cảnh 。 色sắc 是thị 真chân 色sắc 。 心tâm 是thị 實thật 心tâm 。 此thử 真chân 實thật 法pháp 不bất 定định 隨tùy 心tâm 三tam 性tánh 不bất 定định 。 如như 實thật 五ngũ 塵trần 唯duy 無vô 說thuyết 性tánh 。 不bất 隨tùy 能năng 緣duyên 五ngũ 識thức 通thông 三tam 性tánh 故cố 。 亦diệc 不bất 隨tùy 心tâm 同đồng 於ư 一nhất 繫hệ 。 如như 第đệ 八bát 識thức 。 是thị 一nhất 界giới 繫hệ 。 所sở 緣duyên 種chủng 子tử 。 通thông 三tam 界giới 繫hệ 。 身thân 在tại 下hạ 界giới 起khởi 二nhị 通thông 時thời 。 緣duyên 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 身thân 在tại 上thượng 地địa 。 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 識thức 。 見kiến 欲dục 界giới 境cảnh 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 眼nhãn 耳nhĩ 識thức 緣duyên 自tự 他tha 境cảnh 。 識thức 即tức 禪thiền 繫hệ 。 境cảnh 自tự 地địa 繫hệ (# 疏sớ/sơ 出xuất 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 同đồng 此thử 。 一nhất 云vân 初sơ 禪thiền 三tam 識thức 取thủ 上thượng 色sắc 等đẳng 。 不bất 異dị 界giới 故cố 。 同đồng 初sơ 禪thiền 繫hệ )# 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 亦diệc 不bất 隨tùy 心tâm 一nhất 種chủng 所sở 生sanh 。 由do 見kiến 相tương/tướng 種chủng 各các 別biệt 體thể 故cố (# 解giải 云vân 。 五ngũ 聚tụ 法pháp 中trung 。 心tâm 心tâm 所sở 色sắc 。 此thử 法pháp 或hoặc 時thời 有hữu 實thật 用dụng 故cố 。 必tất 有hữu 各các 別biệt 。 法Pháp 爾nhĩ 種chủng 子tử 。 若nhược 心tâm 緣duyên 彼bỉ 。 分phân 明minh 現hiện 前tiền 。 不bất 待đãi 推thôi 求cầu 。 亦diệc 非phi 過quá 未vị 。 能năng 以dĩ 自tự 種chủng 相tương/tướng 分phần/phân 體thể 生sanh 。 不bất 開khai 他tha 種chủng 。 名danh 為vi 性tánh 境cảnh 。 轉chuyển 識thức 中trung 影ảnh 雖tuy 無vô 實thật 用dụng 。 能năng 自tự 因nhân 生sanh 。 名danh 真chân 實thật 法pháp 。 摳# 要yếu 後hậu 文văn 緣duyên 他tha 地địa 法pháp 。 無vô 自tự 本bổn 質chất 。 然nhiên 准chuẩn 此thử 文văn 。 猶do 別biệt 種chủng 生sanh 識thức 既ký 初sơ 禪thiền 境cảnh 自tự 地địa 繫hệ 。 繫hệ 不bất 隨tùy 心tâm 。 此thử 文văn 定định 故cố 。 彼bỉ 若nhược 不bất 以dĩ 他tha 法pháp 為vi 質chất 。 彼bỉ 見kiến 何hà 所sở 自tự 無vô 質chất 故cố 。 謂vị 生sanh 上thượng 界giới 不bất 起khởi 定định 通thông 。 亦diệc 得đắc 明minh 見kiến 下hạ 地địa 諸chư 色sắc 。 下hạ 色sắc 非phi 業nghiệp 及cập 定định 通thông 果quả 故cố )# 。


二nhị 者giả 獨độc 影ảnh 之chi 境cảnh 。 唯duy 從tùng 見kiến 分phần/phân 。 性tánh 繫hệ 種chủng 子tử 。 皆giai 定định 同đồng 故cố 。 如như 第đệ 六lục 識thức 緣duyên 龜quy 毛mao 空không 華hoa 石thạch 女nữ 兒nhi 無vô 為vi 他tha 界giới 緣duyên 。 或hoặc 所sở 有hữu 諸chư 境cảnh 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 皆giai 定định 隨tùy 心tâm 無vô 別biệt 體thể 用dụng 。 假giả 境cảnh 攝nhiếp 故cố 。 名danh 為vi 獨độc 影ảnh (# 且thả 龜quy 毛mao 等đẳng 無vô 法pháp 爾nhĩ 種chủng 。 若nhược 有hữu 法pháp 爾nhĩ 。 應ưng 如như 色sắc 等đẳng 。 或hoặc 時thời 容dung 有hữu 。 生sanh 本bổn 法pháp 故cố 。 如như 古cổ 傳truyền 說thuyết 。 眼nhãn 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 所sở 熏huân 種chủng 子tử 。 隨tùy 緣duyên 時thời 時thời 。 能năng 生sanh 眼nhãn 意ý 。 本bổn 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 本bổn 無vô 無vô 生sanh 。 亦diệc 知tri 彼bỉ 影ảnh 無vô 法pháp 爾nhĩ 種chủng 。 無vô 法pháp 爾nhĩ 故cố 。 新tân 熏huân 亦diệc 無vô 。 新tân 種chủng 必tất 託thác 法pháp 爾nhĩ 熏huân 故cố 。 無vô 為vi 亦diệc 爾nhĩ 。 其kỳ 他tha 界giới 法pháp 雖tuy 有hữu 容dung 生sanh 。 下hạ 染nhiễm 緣duyên 上thượng 必tất 不bất 分phân 明minh 。 但đãn 〔# 以dĩ 〕# 名danh 字tự 推thôi 求cầu 而nhi 慮lự 。 無vô 力lực 擊kích 發phát 。 上thượng 種chủng 生sanh 影ảnh 。 但đãn 似tự 分phân 別biệt 所sở 立lập 之chi 影ảnh 。 種chủng 既ký 從tùng 見kiến 。 性tánh 繫hệ 亦diệc 同đồng 。 非phi 上thượng 緣duyên 下hạ 。 分phân 明minh 取thủ 故cố 。 此thử 中trung 等đẳng 取thủ 離ly 蘊uẩn 計kế 我ngã 。 漏lậu 無vô 漏lậu 緣duyên 種chủng 類loại 眾chúng 多đa 。 故cố 言ngôn 等đẳng 也dã 。 種chủng 子tử 六lục 義nghĩa 引dẫn 自tự 果quả 者giả 。 唯duy 正chánh 門môn 非phi 傍bàng 生sanh 故cố 。 不bất 相tương 違vi 也dã )# 。


三tam 者giả 帶đái 質chất 之chi 境cảnh 。 謂vị 此thử 影ảnh 像tượng 有hữu 實thật 本bổn 質chất 。 如như 因nhân 中trung 第đệ 七thất 所sở 變biến 相tương/tướng 分phần/phân 。 得đắc 從tùng 本bổn 質chất 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 等đẳng 。 亦diệc 從tùng 見kiến 分phần/phân 。 是thị 有hữu 覆phú 所sở 攝nhiếp 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 言ngôn 從tùng 本bổn 質chất 種chủng 生sanh 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 言ngôn 從tùng 見kiến 分phần/phân 種chủng 生sanh 。 義nghĩa 不bất 定định 故cố (# 非phi 現hiện 證chứng 境cảnh 推thôi 求cầu 力lực 生sanh 。 故cố 從tùng 見kiến 種chủng 說thuyết 通thông 有hữu 覆phú 。 而nhi 有hữu 本bổn 質chất 似tự 質chất 而nhi 生sanh 。 故cố 從tùng 質chất 種chủng 說thuyết 通thông 無vô 覆phú 。 以dĩ 得đắc 〔# 重trọng/trùng 〕# 生sanh 本bổn 質chất 種chủng 故cố 。 問vấn 。 能năng 〔# 重trọng/trùng 〕# 之chi 影ảnh 既ký 通thông 二nhị 性tánh 。 所sở 〔# 重trọng/trùng 〕# 種chủng 子tử 亦diệc 應ưng 通thông 二nhị 。 既ký 六lục 義nghĩa 中trung 種chủng 現hiện 性tánh 同đồng 所sở 生sanh 類loại 耶da 。 豈khởi 通thông 有hữu 覆phú 。 答đáp 。 唯duy 從tùng 質chất 分phần/phân 〔# 重trọng/trùng 〕# 種chủng 非phi 餘dư 。 從tùng 見kiến 之chi 分phần 。 如như 獨độc 影ảnh 故cố 。 謂vị 從tùng 見kiến 種chủng 。 故cố 不bất 〔# 重trọng/trùng 〕# 質chất 。 不bất 似tự 見kiến 故cố 。 亦diệc 不bất 〔# 重trọng/trùng 〕# 見kiến 其kỳ 無vô 覆phú 邊biên 從tùng 本bổn 質chất 種chủng 。 似tự 本bổn 而nhi 起khởi 。 得đắc 〔# 重trọng/trùng 〕# 生sanh 質chất 。 未vị 詳tường 決quyết 云vân 。 六lục 七thất 我ngã 執chấp 。 無vô 所sở 似tự 故cố 。 名danh 為vi 獨độc 影ảnh 。 唯duy 染nhiễm 不bất 〔# 重trọng/trùng 〕# 第đệ 八bát 識thức 。 不bất 種chủng 同đồng 性tánh 故cố 非phi 也dã 。 行hành 相tương/tướng 雖tuy 例lệ 有hữu 質chất 之chi 影ảnh 。 都đô 無vô 所sở 似tự 。 不bất 應ưng 理lý 故cố )# 。


性tánh 種chủng 等đẳng 隨tùy 應ứng 者giả 。 隨tùy 應ứng 是thị 不bất 定định 義nghĩa 。 有hữu 二nhị 隨tùy 應ứng 。 一nhất 者giả 義nghĩa 顯hiển 三tam 境cảnh 。 諸chư 心tâm 聚tụ 生sanh 有hữu 一nhất 有hữu 二nhị 。 二nhị 合hợp 有hữu 三tam 同đồng 聚tụ 。 唯duy 有hữu 一nhất 者giả 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 有hữu 二nhị 合hợp 者giả 。 如như 第đệ 八bát 識thức 緣duyên 自tự 地địa 散tán 境cảnh 。 心tâm 王vương 所sở 緣duyên 是thị 初sơ 性tánh 境cảnh 。 心tâm 心tâm 所sở 緣duyên 是thị 獨độc 影ảnh 境cảnh (# 心tâm 心tâm 所sở 緣duyên 是thị 獨độc 影ảnh 者giả 。 任nhậm 運vận 酬thù 業nghiệp 。 隨tùy 識thức 而nhi 轉chuyển 。 麤thô 細tế 既ký 等đẳng 。 無vô 勝thắng 助trợ 緣duyên 。 唯duy 自tự 見kiến 分phần/phân 。 似tự 彼bỉ 而nhi 生sanh 。 異dị 就tựu 五ngũ 識thức 自tự 性tánh 麤thô 動động 有hữu 勝thắng 助trợ 力lực 。 謂vị 同đồng 境cảnh 根căn 同đồng 緣duyên 意ý 識thức 。 由do 此thử 擊kích 發phát 本bổn 識thức 中trung 種chủng 。 令linh 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 行hành 相tương/tướng 分phần/phân 。 若nhược 種chủng 子tử 影ảnh 能năng 從tùng 種chủng 生sanh 。 應ưng 成thành 現hiện 行hành 。 相tương/tướng 不bất 相tương 似tự 。 既ký 似tự 種chủng 故cố 。 從tùng 心tâm 心tâm 別biệt 起khởi 。 准chuẩn 此thử 五ngũ 數số 。 唯duy 獨độc 影ảnh 境cảnh 。 此thử 師sư 意ý 也dã )# 。 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 自tự 地địa 五ngũ 塵trần 。 是thị 初sơ 性tánh 境cảnh 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 是thị 帶đái 質chất 之chi 境cảnh 。 如như 第đệ 六lục 識thức 。 緣duyên 過quá 未vị 五ngũ 蘊uẩn 。 得đắc 是thị 獨độc 影ảnh 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 是thị 帶đái 質chất 之chi 境cảnh 。 熏huân 成thành 種chủng 子tử 。 生sanh 本bổn 質chất 故cố (# 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 。 實thật 唯duy 性tánh 境cảnh 。 必tất 託thác 本bổn 生sanh 。 假giả 名danh 帶đái 質chất 。 雖tuy 言ngôn 帶đái 質chất 。 性tánh 不bất 交giao 雜tạp 。 不bất 待đãi 推thôi 求cầu 。 分phân 明minh 現hiện 證chứng 。 純thuần 自tự 種chủng 生sanh 。 不bất 從tùng 見kiến 故cố 。 緣duyên 過quá 未vị 蘊uẩn 。 現hiện 無vô 本bổn 質chất 。 假giả 名danh 獨độc 影ảnh 。 而nhi 從tùng 過quá 末mạt 質chất 種chủng 而nhi 生sanh 。 〔# 重trọng/trùng 〕# 生sanh 彼bỉ 類loại 。 故cố 帶đái 質chất 攝nhiếp 。 由do 分phân 別biệt 力lực 。 不bất 名danh 性tánh 境cảnh 。 且thả 如như 金kim 剛cang 心tâm 所sở 現hiện 境cảnh 智trí 影ảnh 。 無vô 現hiện 本bổn 質chất 。 名danh 為vi 獨độc 影ảnh 。 並tịnh 從tùng 鏡kính 智trí 。 法pháp 爾nhĩ 種chủng 生sanh 。 〔# 重trọng/trùng 〕# 自tự 新tân 種chủng 。 亦diệc 名danh 帶đái 質chất 。 證chứng 師sư 云vân 。 由do 帶đái 現hiện 在tại 有hữu 漏lậu 八bát 五ngũ 緣duyên 未vị 來lai 故cố 。 得đắc 〔# 重trọng/trùng 〕# 無vô 漏lậu 鏡kính 水thủy 智trí 種chủng 若nhược 無vô 現hiện 在tại 自tự 類loại 法pháp 者giả 。 不bất 〔# 重trọng/trùng 〕# 彼bỉ 種chủng 非phi 也dã 。 有hữu 漏lậu 為vi 質chất 。 〔# 重trọng/trùng 〕# 無vô 漏lậu 種chủng 。 相tương 違vi 故cố 。 第đệ 八bát 識thức 品phẩm 慧tuệ 等đẳng 心tâm 所sở 既ký 無vô 現hiện 質chất 。 應ưng 不bất 〔# 重trọng/trùng 〕# 故cố 。 意ý 識thức 品phẩm 種chủng 所sở 生sanh 獨độc 影ảnh 。 〔# 重trọng/trùng 〕# 生sanh 第đệ 八bát 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 他tha 法pháp 為vi 質chất 。 種chủng 不bất 相tương 〔# 開khai 〕# 不bất 共cộng 內nội 法pháp 。 不bất 託thác 〔# 重trọng/trùng 〕# 故cố )# 。 有hữu 三tam 合hợp 者giả 。 如như 因nhân 第đệ 八bát 緣duyên 定định 果quả 色sắc 。 心tâm 所sở 所sở 緣duyên 唯duy 獨độc 影ảnh 。 心tâm 王vương 所sở 緣duyên 是thị 實thật 性tánh 境cảnh 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 為vi 帶đái 質chất 之chi 境cảnh 。 第đệ 六lục 所sở 變biến 定định 果quả 之chi 色sắc 。 為vi 本bổn 質chất 故cố (# 隨tùy 定định 所sở 思tư 金kim 銀ngân 等đẳng 影ảnh 。 果quả 色sắc 隨tùy 起khởi 。 假giả 名danh 帶đái 質chất 。 有hữu 說thuyết 同đồng 時thời 一nhất 種chủng 。 通thông 生sanh 境cảnh 果quả 。 二nhị 色sắc 名danh 為vi 帶đái 質chất 。 不bất 同đồng 眼nhãn 識thức 中trung 影ảnh 與dữ 質chất 各các 別biệt 種chủng 生sanh 。 名danh 性tánh 境cảnh 故cố 非phi 也dã 勿vật 無vô 漏lậu 定định 所sở 引dẫn 之chi 果quả 。 必tất 異dị 種chủng 生sanh 。 非phi 帶đái 質chất 故cố 。 業nghiệp 所sở 生sanh 〔# 品phẩm 〕# 雖tuy 他tha 為vi 質chất 。 種chủng 不bất 相tương 〔# 開khai 〕# 。 不bất 名danh 帶đái 質chất 。 定định 果quả 不bất 爾nhĩ 。 定định 境cảnh 〔# 重trọng/trùng 〕# 生sanh 果quả 色sắc 故cố )# 。 二nhị 者giả 又hựu 性tánh 種chủng 等đẳng 隨tùy 應ứng 者giả 。 顯hiển 上thượng 三tam 境cảnh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 或hoặc 性tánh 雖tuy 同đồng 。 而nhi 繫hệ 種chủng 不bất 同đồng 。 如như 在tại 下hạ 地địa 緣duyên 上thượng 界giới 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 或hoặc 繫hệ 雖tuy 同đồng 。 性tánh 種chủng 不bất 同đồng 。 如như 五ngũ 識thức 緣duyên 自tự 界giới 五ngũ 塵trần 。 或hoặc 種chủng 種chủng 同đồng 而nhi 繫hệ 不bất 同đồng 。 約ước 聚tụ 論luận 之chi 即tức 有hữu 。 一nhất 法pháp 論luận 之chi 即tức 無vô 。 如như 第đệ 八bát 識thức 聚tụ 。 心tâm 所sở 所sở 緣duyên 與dữ 見kiến 同đồng 種chủng 。 心tâm 王vương 所sở 緣duyên 而nhi 繫hệ 不bất 同đồng (# 云vân 云vân 。 以dĩ 何hà 為vi 證chứng 。 有hữu 此thử 三tam 境cảnh 。 沼chiểu 師sư 云vân 。 雖tuy 無vô 聖thánh 教giáo 。 正chánh 理lý 為vi 量lượng 。 〔# 和hòa 〕# 上thượng 瑜du 伽già 七thất 十thập 三tam 說thuyết 。


復phục 有hữu 餘dư 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 先tiên 分phân 別biệt 所sở 生sanh 及cập 相tương/tướng 所sở 生sanh 共cộng 成thành 所sở 相tương/tướng 。 云vân 何hà 影ảnh 像tượng 相tướng 。 謂vị 遍biến 計kế 所sở 起khởi 勝thắng 解giải 所sở 現hiện 。 非phi 住trụ 本bổn 性tánh 相tướng 。 解giải 云vân 。 先tiên 分phân 別biệt 生sanh 。 謂vị 能năng 緣duyên 相tương/tướng 。 相tương/tướng 所sở 生sanh 者giả 性tánh 境cảnh 。 共cộng 所sở 成thành 者giả 帶đái 質chất 也dã 。 影ảnh 像tượng 相tương/tướng 者giả 獨độc 影ảnh 也dã 。 純thuần 由do 他tha 種chủng 生sanh 。 言ngôn 非phi 住trụ 本bổn 性tánh )# 。 測trắc 云vân 。 見kiến 相tương/tướng 定định 別biệt 種chủng 生sanh 。 各các 別biệt 熏huân 故cố 。 加gia 論luận 下hạ 云vân 。 謂vị 七thất 轉chuyển 識thức 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 所sở 變biến 相tương 見kiến 性tánh 界giới 地địa 等đẳng 。 除trừ 佛Phật 果Quả 善thiện 極cực 劣liệt 無vô 記ký 。 餘dư 重trọng/trùng 本bổn 識thức 生sanh 自tự 類loại (# 前tiền 師sư 會hội 云vân 。 此thử 論luận 總tổng 相tương/tướng 。 非phi 委ủy 細tế 爾nhĩ 。 又hựu 性tánh 界giới 等đẳng 無vô 別biệt 體thể 種chủng 。 但đãn 見kiến 分phần/phân 力lực 。 自tự 體thể 傍bàng 用dụng 。 〔# 重trọng/trùng 〕# 能năng 緣duyên 種chủng 。 性tánh 界giới 不bất 離ly 也dã )# 。 論luận 云vân 。 緣duyên 一nhất 切thiết 無vô 。 百bách 法pháp 定định 體thể 。 必tất 有hữu 所sở 無vô 。 離ly 色sắc 等đẳng 故cố 。 與dữ 見kiến 分phần/phân 必tất 不bất 同đồng 體thể 。 強cường/cưỡng 分phân 別biệt 心tâm 。 緣duyên 無vô 法pháp 等đẳng 。 所sở 現hiện 相tướng 分phần/phân 。 必tất 具cụ 四tứ 義nghĩa 。 既ký 自tự 重trọng/trùng 種chủng 。 何hà 從tùng 見kiến 生sanh (# 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 無vô 法pháp 之chi 影ảnh 若nhược 從tùng 所sở 無vô 。 色sắc 等đẳng 種chủng 生sanh 。 非phi 無vô 影ảnh 故cố 。 若nhược 無vô 法pháp 爾nhĩ 。 影ảnh 必tất 無vô 力lực 。 非phi 能năng 〔# 重trọng/trùng 〕# 故cố 。 設thiết 有hữu 生sanh 影ảnh 。 法pháp 爾nhĩ 何hà 失thất 。 此thử 由do 熏huân 生sanh 自tự 種chủng 羅La 漢Hán 應ưng 成thành 染nhiễm 法pháp 種chủng 故cố 。 佛Phật 緣duyên 生sanh 死tử 及cập 二Nhị 乘Thừa 法pháp 。 彼bỉ 種chủng 盡tận 故cố 。 唯duy 名danh 獨độc 影ảnh 。


爾nhĩ 時thời 無vô 能năng 生sanh 相tương/tướng 分phần/phân 故cố )# 。


或hoặc 復phục 內nội 識thức (# 至chí )# 實thật 有hữu 外ngoại 境cảnh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 二nhị 分phần 家gia 釋thích 。 基cơ 云vân 。 難Nan 陀Đà 親thân 勝thắng 等đẳng 義nghĩa 。 相tương/tướng 難nạn/nan 依y 他tha 。 由do 見kiến 變biến 此thử 。 名danh 為vi 唯duy 識thức 。 不bất 名danh 唯duy 境cảnh 。 依y 此thử 相tương/tướng 分phần/phân 。 執chấp 外ngoại 我ngã 法pháp 。 非phi 外ngoại 似tự 外ngoại 。 執chấp 心tâm 外ngoại 故cố 。 我ngã 法pháp 分phân 別biệt 熏huân 習tập 力lực 者giả 。 測trắc 云vân 。 由do 六lục 七thất 熏huân 八bát 識thức 生sanh 爾nhĩ 。 或hoặc 可khả 我ngã 見kiến 名danh 我ngã 熏huân 習tập 。 有hữu 支chi 名danh 言ngôn 名danh 法pháp 熏huân 習tập 。 言ngôn 如như 夢mộng 者giả 。 顯hiển 由do 依y 他tha 所sở 執chấp 也dã 。 有hữu 部bộ 雖tuy 許hứa 夢mộng 心tâm 有hữu 境cảnh 。 非phi 父phụ 為vi 父phụ 。 故cố 得đắc 成thành 喻dụ 。 經kinh 部bộ 許hứa 夢mộng 緣duyên 無vô 。 成thành 喻dụ 。 患hoạn 謂vị 病bệnh 翳ế 。 即tức 如như 眩huyễn 翳ế 迦ca 末mạt 羅la 等đẳng 。


愚ngu 夫phu 所sở 許hứa (# 至chí )# 亦diệc 勝thắng 義nghĩa 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 諸chư 門môn 分phân 別biệt 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 假giả 實thật 分phân 別biệt 門môn 。 二nhị 有hữu 無vô 分phân 別biệt 門môn 。 遮già 增tăng 減giảm 者giả 。 遮già 增tăng 執chấp 有hữu 心tâm 外ngoại 境cảnh 故cố 。 遮già 減giảm 執chấp 無vô 內nội 識thức 等đẳng 故cố 。 三tam 二nhị 諦đế 相tướng 攝nhiếp 門môn 。 外ngoại 境cảnh 所sở 執chấp 。 唯duy 世thế 俗tục 。 內nội 識thức 依y 他tha 。 亦diệc 第đệ 二nhị 真chân 。 非phi 俱câu 第đệ 二nhị 世thế 俗tục 攝nhiếp 故cố (# 四tứ 重trọng/trùng 二nhị 諦đế 如như 後hậu 應ưng 知tri )# 。


云vân 何hà 應ưng 知tri 。 (# 至chí )# 不bất 可khả 得đắc 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 廣quảng 破phá 外ngoại 執chấp 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 總tổng 問vấn 答đáp 故cố 。 別biệt 問vấn 答đáp 故cố 。 略lược 經kinh 成thành 故cố 。 此thử 初sơ 外ngoại 道đạo 餘dư 乘thừa 總tổng 問vấn 。 論luận 主chủ 總tổng 答đáp 也dã 。


如như 何hà 實thật 我ngã (# 至chí )# 。 受thọ 苦khổ 樂lạc 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 別biệt 破phá 有hữu 二nhị 。 我ngã 故cố 。 法pháp 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 五ngũ 。 二nhị 種chủng 三tam 計kế 故cố 。 微vi 故cố 。 破phá 故cố 。 釋thích 難nạn/nan 故cố 。 初sơ 三tam 計kế 中trung 。 外ngoại 道đạo 小Tiểu 乘Thừa 。 俱câu 執chấp 有hữu 我ngã 。 皆giai 為vi 問vấn 者giả 。 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。 執chấp 故cố 。 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 就tựu 中trung 。 初sơ 即tức 數số 勝thắng 論luận 計kế 。 二nhị 師sư 同đồng 計kế 常thường 遍biến 二nhị 義nghĩa 。 然nhiên 數số 論luận 執chấp 唯duy 是thị 受thọ 者giả 。 受thọ 用dụng 三tam 德đức 所sở 成thành 法pháp 故cố 。 如như 王vương 自tự 在tại 受thọ 而nhi 不bất 作tác 。 勝thắng 論luận 計kế 通thông 。 作tác 者giả 受thọ 者giả 。 唯duy 受thọ 不bất 作tác 。 不bất 自tự 在tại 故cố 。 寧ninh 知tri 常thường 遍biến 。 故cố 雙song 釋thích 云vân 。 隨tùy 所sở 造tạo 業nghiệp 。 受thọ 苦khổ 樂lạc 故cố 。 恆hằng 於ư 諸chư 處xứ 作tác 受thọ 可khả 得đắc 。 常thường 法pháp 既ký 無vô 生sanh 還hoàn 義nghĩa 故cố 。 樞xu 要yếu 云vân 。 數số 論luận 勝thắng 論luận 立lập 我ngã 宗tông 云vân (# 今kim 謂vị 。 此thử 三tam 量lượng 不bất 〔# 開khai 〕# 數số 論luận 。 自tự 許hứa 虗hư 空không 火hỏa 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 。 不bất 成thành 喻dụ 故cố )# 。 我ngã 我ngã 性tánh 是thị 常thường 。 許hứa 無vô 初sơ 後hậu 故cố 。 如như 虗hư 空không 等đẳng (# 今kim 謂vị 。 因nhân 中trung 應ưng 除trừ 無vô 法pháp 。 應ưng 以dĩ 莬# 角giác 作tác 不bất 定định 故cố )# 。 又hựu 我ngã 體thể 周chu 遍biến 。 許hứa 常thường 住trụ 故cố 。 如như 虗hư 空không 等đẳng 。 我ngã 體thể 常thường 遍biến 。 許hứa 隨tùy 身thân 造tạo 業nghiệp 受thọ 苦khổ 樂lạc 等đẳng 故cố 。 如như 大đại 虗hư 空không 。 難nạn/nan 初sơ 量lượng 云vân 。 有hữu 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 過quá 。 應ưng 非phi 隨tùy 身thân 。 作tác 受thọ 我ngã 故cố 。 難nạn/nan 第đệ 二nhị 量lượng 。 作tác 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 過quá 。 應ưng 非phi 作tác 受thọ 。 體thể 常thường 遍biến 故cố 。 難nạn/nan 第đệ 三tam 量lượng 。 隨tùy 身thân 之chi 因nhân 隨tùy 一nhất 不bất 成thành (# 論luận 云vân 既ký 許hứa 。 無vô 隨tùy 一nhất 過quá )# 。 於ư 同đồng 喻dụ 空không 。 於ư 異dị 喻dụ 瓶bình 。 二nhị 俱câu 非phi 有hữu 。 不bất 共cộng 不bất 定định (# 證chứng 云vân 。 不bất 共cộng 不bất 定định 。 其kỳ 相tương/tướng 難nan 解giải 。 共cộng 許hứa 虗hư 空không 受thọ 體thể 常thường 遍biến 故cố 。 此thử 難nạn/nan 不bất 爾nhĩ 彼bỉ 以dĩ 隨tùy 身thân 。 作tác 為vi 則tắc 因nhân 非phi 常thường 遍biến 故cố 。 謂vị 於ư 諸chư 品phẩm 。 永vĩnh 無vô 一nhất 法pháp 。 隨tùy 身thân 作tác 受thọ 。 是thị 彼bỉ 爾nhĩ 因nhân 不bất 共cộng 不bất 定định 。 豈khởi 不bất 一nhất 思tư 。 隨tùy 身thân 作tác 受thọ 。 於ư 異dị 品phẩm 有hữu 。 不bất 前tiền 滅diệt 後hậu 生sanh 。 非phi 一nhất 因nhân 故cố )# 。 證chứng 云vân 。 樞xu 要yếu 三tam 量lượng 。 皆giai 有hữu 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 如như 大đại 虗hư 空không 。 非phi 我ngã 性tánh 故cố (# 此thử 師sư 所sở 傳truyền 。 意ý 許hứa 宗tông 中trung 。 相tương 通thông 諸chư 法pháp 。 名danh 非phi 法pháp 差sai 別biệt 。 唯duy 在tại 一nhất 法pháp 。 名danh 有hữu 。 法pháp 差sai 別biệt 者giả 。 非phi 也dã 。 後hậu 生sanh 莫mạc 依y 。 通thông 與dữ 不bất 通thông 。 但đãn 法pháp 言ngôn 中trung 。 違vi 意ý 許hứa 宗tông 。 名danh 法pháp 差sai 別biệt 。 有hữu 法pháp 言ngôn 中trung 。 違vi 意ý 許hứa 宗tông 。 皆giai 名danh 有hữu 法pháp 差sai 別biệt )# 。


二nhị 者giả 執chấp 我ngã (# 至chí )# 有hữu 卷quyển 舒thư 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 計kế 也dã 。 舊cựu 云vân 尼ni 楗# 子tử 。 今kim 云vân 尼ni 楗# 陀đà 弗phất 咀trớ 羅la 。 此thử 云vân 離ly 繫hệ 子tử 。 執chấp 衣y 服phục 為vi 繫hệ 。 露lộ 形hình 為vi 離ly 故cố 。 露lộ 形hình 無vô 恥sỉ 。 亦diệc 名danh 無vô 繫hệ 。 本bổn 師sư 名danh 繫hệ 。 門môn 徒đồ 名danh 子tử 也dã 。 樞xu 要yếu 云vân 。 彼bỉ 本bổn 量lượng 云vân 。 所sở 說thuyết 之chi 我ngã 隨tùy 身thân 不bất 定định 。 身thân 所sở 有hữu 故cố 。 猶do 如như 影ảnh 等đẳng 。 故cố 下hạ 破phá 云vân 。 我ngã 應ưng 折chiết 也dã 。 執chấp 隨tùy 身thân 故cố 。 故cố 猶do 如như 影ảnh 等đẳng 。


三tam 者giả 執chấp 我ngã (# 至chí )# 作tác 事sự 業nghiệp 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 計kế 也dã 。 梵Phạm 云vân 簸phả 輪luân 鉢bát 多đa 。 此thử 云vân 獸thú 主chủ 。 恆hằng 着trước 赤xích 衣y 。 亦diệc 名danh 赤xích 衣y 。 基cơ 云vân 。


復phục 有hữu 外ngoại 道đạo 。 名danh 為vi 遍biến 出xuất 。 能năng 離ly 俗tục 事sự 。 出xuất 家gia 頻tần 故cố 。 彼bỉ 計kế 小tiểu 故cố 。 輕khinh 利lợi 自tự 在tại 遍biến 巡tuần 諸chư 根căn 作tác 見kiến 等đẳng 業nghiệp 。 此thử 敘tự 五ngũ 師sư 三tam 類loại 計kế 者giả 。 餘dư 九cửu 十thập 種chủng 。 不bất 異dị 三tam 故cố 。


初sơ 且thả 非phi 理lý (# 至chí )# 能năng 造tạo 諸chư 業nghiệp 。


述thuật 曰viết 。 破phá 中trung 有hữu 三tam 。 破phá 初sơ 亦diệc 二nhị 。 正chánh 破phá 故cố 。 微vi 。 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 通thông 破phá 二nhị 師sư 。 汝nhữ 所sở 執chấp 我ngã 應ưng 不bất 隨tùy 身thân 。 受thọ 苦khổ 樂lạc 等đẳng 計kế 常thường 故cố 。 猶do 如như 虗hư 空không (# 此thử 中trung 常thường 故cố 。 唯duy 對đối 勝thắng 論luận 。 其kỳ 遍biến 故cố 因nhân 。 通thông 對đối 二nhị 師sư )# 。 別biệt 破phá 勝thắng 論luận 。 汝nhữ 所sở 執chấp 我ngã 。 應ưng 不bất 隨tùy 身thân 能năng 造tạo 諸chư 業nghiệp 。 計kế 常thường 遍biến 故cố 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 基cơ 云vân 。 若nhược 立lập 汝nhữ 我ngã 應ưng 無vô 動động 轉chuyển 許hứa 常thường 遍biến 故cố 如như 虗hư 空không 者giả 。 有hữu 相tương/tướng 符phù 過quá 。 十thập 句cú 論luận 。 說thuyết 無vô 動động 作tác 故cố 。 今kim 應ưng 無vô 動động 轉chuyển 之chi 言ngôn 。 定định 彼bỉ 所sở 許hứa 而nhi 成thành 因nhân 也dã 。


又hựu 所sở 執chấp 我ngã (# 至chí )# 我ngã 合hợp 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 微vi 破phá 。 初sơ 同đồng 遮già 破phá 。 後hậu 異dị 執chấp 宗tông 。 真Chân 如Như 雖tuy 共cộng 所sở 有hữu 。 非phi 作tác 受thọ 故cố 。 非phi 例lệ 應ưng 知tri 。 言ngôn 更cánh 相tương 遍biến 故cố 體thể 應ưng 相tương/tướng 雜tạp 者giả 。 傳truyền 說thuyết 有hữu 二nhị 。 一nhất 云vân 量lượng 破phá 。 一nhất 云vân 難nạn/nan 破phá 。 難nạn/nan 破phá 者giả 。 如như 基cơ 疏sớ/sơ 云vân 。 以dĩ 更cánh 相tương 遍biến 。 難nạn/nan 成thành 一nhất 物vật 。 未vị 必tất 須tu 量lượng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 外ngoại 若nhược 救cứu 云vân 。 且thả 如như 同đồng 處xứ 不bất 相tương 離ly 色sắc 。 許hứa 多đa 色sắc 遍biến 而nhi 不bất 成thành 一nhất 。 我ngã 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 我ngã 是thị 真chân 實thật 。 有hữu 相tương/tướng 雜tạp 失thất 。 色sắc 虗hư 幻huyễn 故cố 。 測trắc 師sư 亦diệc 云vân 。 三tam 藏tạng 意ý 爾nhĩ (# 此thử 意ý 緣duyên 成thành 隨tùy 緣duyên 假giả 別biệt 。 我ngã 自tự 實thật 有hữu 。 遍biến 則tắc 實thật 雜tạp 。 有hữu 說thuyết 七thất 物vật 類loại 別biệt 無vô 雜tạp 。 非phi 也dã 。 二nhị 有hữu 情tình 變biến 同đồng 塵trần 器khí 世thế 。 應ưng 相tương/tướng 雜tạp 故cố 。 此thử 基cơ 師sư 意ý 。 若nhược 云vân 量lượng 時thời 。 別biệt 作tác 同đồng 詞từ )# 。 立lập 量lượng 破phá 者giả 。 基cơ 云vân 。 諸chư 有hữu 情tình 我ngã 。 與dữ 天thiên 授thọ 我ngã 。 體thể 應ưng 是thị 一nhất 。 許hứa 常thường 遍biến 故cố 。 如như 天thiên 授thọ 我ngã 。 論luận 云vân 相tương/tướng 雜tạp 。 意ý 令linh 相tương/tướng 入nhập 成thành 一nhất 物vật 故cố (# 寂tịch 云vân 。 此thử 言ngôn 非phi 理lý 。 同đồng 前tiền 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 一nhất 我ngã 。 重trọng/trùng 言ngôn 失thất 故cố 。 但đãn 於ư 一nhất 身thân 。 多đa 我ngã 令linh 雜tạp 。 非phi 也dã 。 今kim 彼bỉ 許hứa 異dị 。 難nạn/nan 令linh 一nhất 故cố 。 無vô 重trọng/trùng 言ngôn 失thất 。 彼bỉ 許hứa 一nhất 身thân 多đa 我ngã 雜tạp 住trụ 。 成thành 相tương/tướng 符phù 過quá )# 。 雖tuy 言ngôn 更cánh 遍biến 。 意ý 言ngôn 常thường 遍biến 。 不bất 爾nhĩ 更cánh 遍biến 。 便tiện 無vô 同đồng 喻dụ (# 必tất 聖thánh 二nhị 法pháp 。 方phương 名danh 更cánh 遍biến 。 勿vật 天thiên 授thọ 我ngã 。 自tự 更cánh 遍biến 故cố )# 。 測trắc 云vân 。 天thiên 授thọ 真chân 我ngã 。 與dữ 祠từ 授thọ 我ngã 。 體thể 應ưng 相tương/tướng 雜tạp 。 更cánh 相tương 遍biến 故cố 。 如như 祠từ 授thọ 我ngã (# 證chứng 云vân 。 二nhị 我ngã 皆giai 有hữu 與dữ 他tha 遍biến 義nghĩa 。 如như 所sở 作tác 性tánh 總tổng 相tương/tướng 為vi 因nhân 。 此thử 釋thích 為vi 勝thắng 。 順thuận 論luận 文văn 故cố 。 基cơ 云vân 。 常thường 遍biến 與dữ 論luận 相tương 違vi 。 然nhiên 測trắc 師sư 因nhân 。 具cụ 足túc 應ưng 言ngôn 同đồng 類loại 無vô 增tăng 更cánh 相tương 遍biến 故cố 。 同đồng 類loại 簡giản 七thất 物vật 。 無vô 增tăng 減giảm 簡giản 器khí 世thế 。 雖tuy 假giả 無vô 雜tạp 。 有hữu 不bất 定định 故cố 。 或hoặc 可khả 二nhị 我ngã 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 更cánh 相tương 遍biến 故cố 。 則tắc 無vô 不bất 定định 。 若nhược 爾nhĩ 。 初sơ 因nhân 猶do 有hữu 不bất 定định 。 二nhị 自tự 受thọ 用dụng 色sắc 身thân 同đồng 塵trần 同đồng 類loại 無vô 增tăng 減giảm 。 更cánh 相tương 遍biến 滿mãn 而nhi 無vô 雜tạp 故cố 。 然nhiên 於ư 外ngoại 量lượng 。 以dĩ 內nội 不bất 定định 。 違vi 因nhân 明minh 法pháp 。 故cố 七thất 物vật 等đẳng 不bất 定định 無vô 用dụng )# 。 觀quán 云vân 。 一nhất 我ngã 論luận 方phương 相tương 似tự 言ngôn 更cánh 相tương 遍biến (# 證chứng 云vân 。 不bất 爾nhĩ 。 一nhất 體thể 不bất 可khả 說thuyết 更cánh 遍biến 故cố )# 。 範phạm 云vân 。 諸chư 有hữu 情tình 我ngã 。 體thể 應ưng 是thị 一nhất 。 以dĩ 許hứa 密mật 合hợp 遍biến 故cố 。 如như 太thái 虗hư 空không 。 此thử 密mật 合hợp 言ngôn 。 簡giản 同đồng 處xứ 色sắc 。 虗hư 非phi 密mật 合hợp 。 不bất 成thành 一nhất 故cố (# 證chứng 云vân 。 密mật 合hợp 何hà 義nghĩa 。 若nhược 合hợp 成thành 一nhất 。 與dữ 宗tông 無vô 別biệt 。 合hợp 而nhi 不bất 一nhất 。 則tắc 同đồng 同đồng 處xứ 。 故cố 密mật 合hợp 言ngôn 。 於ư 理lý 無vô 益ích )# 。 言ngôn 應ưng 名danh 一nhất 切thiết 所sở 作tác 受thọ 等đẳng 者giả 。 一nhất 人nhân 三tam 業nghiệp 作tác 受thọ 之chi 時thời 。 應ưng 名danh 一nhất 切thiết 我ngã 所sở 作tác 受thọ 。 一nhất 一nhất 三tam 業nghiệp 。 諸chư 我ngã 合hợp 故cố 。 乃nãi 至chí 一nhất 身thân 。 得đắc 解giải 脫thoát 時thời 。 一nhất 切thiết 人nhân 我ngã 。 應ưng 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 同đồng 諸chư 光quang 各các 屬thuộc 別biệt 燈đăng 。 我ngã 不bất 從tùng 別biệt 身thân 所sở 生sanh 故cố 。


中trung 亦diệc 非phi 理lý (# 至chí )# 如như 童đồng 竪thụ 戲hí 。


述thuật 曰viết 。 破phá 離ly 繫hệ 中trung 有hữu 四tứ 難nạn/nan 。 一nhất 以dĩ 常thường 破phá 舒thư 卷quyển 。 二nhị 以dĩ 舒thư 卷quyển 破phá 常thường 。 三tam 以dĩ 隨tùy 身thân 可khả 折chiết 。 四tứ 以dĩ 可khả 折chiết 非phi 一nhất 。 量lượng 易dị 不bất 解giải 。 童đồng 者giả 小tiểu 也dã 。 奴nô 也dã 。 如như 奴nô 戲hí 無vô 可khả 錄lục 也dã 。


後hậu 亦diệc 非phi 理lý (# 至chí )# 非phi 常thường 一nhất 故cố 。


述thuật 曰viết 。 破phá 獸thú 主chủ 等đẳng 。 基cơ 云vân 。 破phá 意ý 。 於ư 一nhất 剎sát 那na 。 不bất 能năng 遍biến 動động 。 以dĩ 極cực 小tiểu 故cố 。 如như 極cực 微vi 等đẳng 。 救cứu 云vân 。 非phi 論luận 久cửu 所sở 執chấp 於ư 一nhất 剎sát 那na 動động 。 以dĩ 迅tấn 速tốc 故cố 。 似tự 遍biến 動động 耳nhĩ 。 破phá 非phi 常thường 一nhất 。 有hữu 往vãng 來lai 故cố 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。


又hựu 所sở 執chấp 我ngã (# 至chí )# 非phi 即tức 離ly 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 三tam 計kế 中trung 二nhị 。 執chấp 故cố 。 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 前tiền 三tam 種chủng 計kế 。 瑜du 伽già 四tứ 中trung 。 後hậu 三tam 皆giai 此thử 離ly 蘊uẩn 中trung 攝nhiếp 。 離ly 者giả 。 異dị 故cố 。 數số 論luận 我ngã 思tư 。 然nhiên 非phi 行hành 蘊uẩn 。 雖tuy 有hữu 思tư 慮lự 。 許hứa 常thường 住trụ 故cố 。 伽già 四tứ 不bất 攝nhiếp 此thử 第đệ 三tam 計kế 。 然nhiên 約ước 外ngoại 道đạo 我ngã 執chấp 。 四tứ 盡tận 樞xu 要yếu 解giải 爾nhĩ 。 第đệ 三tam 筏phiệt 蹉sa 氏thị 。 此thử 云vân 犢độc 子tử (# 上thượng 古cổ 有hữu 仙tiên 。 居cư 山sơn 〔# 寂tịch 處xứ 〕# 。 貪tham 心tâm 不bất 已dĩ 。 遂toại 染nhiễm 母mẫu 牛ngưu 。 生sanh 男nam 為vi 姓tánh 。 即tức 婆Bà 羅La 門Môn 一nhất 姓tánh 也dã )# 。


初sơ 即tức 蘊uẩn 我ngã (# 至chí )# 實thật 我ngã 不bất 成thành 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 也dã 。 破phá 即tức 蘊uẩn 四tứ 。 電điện 等đẳng 為ví 喻dụ 。 餘dư 行hành 色sắc 即tức 不bất 相tương 應ứng 外ngoại 六lục 處xứ 色sắc 。 量lượng 易dị 不bất 釋thích 。 言ngôn 不bất 可khả 說thuyết 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 等đẳng 者giả 。 犢độc 子tử 部bộ 師sư 立lập 五ngũ 法Pháp 藏tạng 。 謂vị 三tam 世thế 無vô 為vi 及cập 不bất 可khả 說thuyết 藏tạng 。 真chân 我ngã 不bất 可khả 定định 說thuyết 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 故cố 。 範phạm 云vân 。 難nạn/nan 破phá 。 不bất 須tu 量lượng 破phá 。 不bất 可khả 非phi 我ngã 。 應ưng 相tương/tướng 符phù 故cố 。 基cơ 云vân 。 立lập 量lượng 可khả 言ngôn 汝nhữ 我ngã 。 應ưng 不bất 可khả 說thuyết 是thị 我ngã 。 許hứa 不bất 說thuyết 有hữu 為vi 無vô 為vi 故cố 。 如như 龜quy 毛mao 等đẳng 。 測trắc 云vân 。 是thị 我ngã 者giả 。 是thị 自tự 我ngã 故cố 。 非phi 我ngã 者giả 。 非phi 他tha 我ngã 故cố 。 不bất 順thuận 文văn 義nghĩa 。


又hựu 諸chư 所sở 執chấp (# 至chí )# 俱câu 不bất 成thành 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 。 微vi 破phá 。 中trung 有hữu 三tam 。 此thử 初sơ 也dã 。 破phá 數số 論luận 宗tông 。 我ngã 有hữu 思tư 慮lự 。 汝nhữ 我ngã 應ưng 是thị 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 。 許hứa 非phi 恆hằng 時thời 有hữu 思tư 慮lự 故cố 。 猶do 如như 心tâm 根căn 。 基cơ 云vân 。 汝nhữ 我ngã 體thể 。 應ưng 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 。 作tác 用dụng 或hoặc 時thời 有hữu 不bất 起khởi 故cố 。 如như 許hứa 大đại 等đẳng 。 無vô 思tư 慮lự 者giả 。 破phá 勝thắng 論luận 等đẳng 。 量lượng 易dị 可khả 知tri 。


又hựu 諸chư 所sở 執chấp (# 至chí )# 二nhị 俱câu 不bất 成thành 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 微vi 也dã 。 基cơ 云vân 。 無vô 一nhất 師sư 計kế 我ngã 都đô 無vô 用dụng 。 但đãn 隨tùy 所sở 應ưng 。 數số 論luận 許hứa 無vô 動động 轉chuyển 用dụng 。 別biệt 破phá 應ưng 知tri 。


又hựu 所sở 執chấp 我ngã (# 至chí )# 。 沈trầm 淪luân 生sanh 死tử 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 微vi 中trung 。 有hữu 三tam 。 難nạn/nan 破phá 故cố 。 量lượng 破phá 故cố 。 正chánh 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 彼bỉ 至chí 教giáo 意ý 。 我ngã 見kiến 雖tuy 順thuận 所sở 緣duyên 。 而nhi 倒đảo 順thuận 於ư 染nhiễm 故cố 。 無vô 我ngã 翻phiên 此thử 。 猶do 如như 內nội 宗tông 。 雖tuy 有hữu 真Chân 如Như 。 作tác 有hữu 如như 解giải 。 還hoàn 為vi 法pháp 執chấp 。 然nhiên 所sở 計kế 我ngã 。 實thật 有hữu 體thể 性tánh 。 不bất 同đồng 真Chân 如Như 離ly 有hữu 無vô 性tánh 。 故cố 彼bỉ 宗tông 義nghĩa 。 心tâm 境cảnh 相tướng 違vi 。


又hựu 諸chư 我ngã 見kiến (# 至chí )# 如như 所sở 餘dư 法pháp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 量lượng 破phá 。 有hữu 外ngoại 反phản 難nạn/nan 。 汝nhữ 緣duyên 真chân 心tâm 。 不bất 緣duyên 真Chân 如Như 。 有hữu 所sở 緣duyên 故cố 。 如như 緣duyên 餘dư 心tâm 。 緣duyên 藏tạng 識thức 心tâm 不bất 緣duyên 藏tạng 識thức 。 因nhân 喻dụ 如như 前tiền 。 判phán 比tỉ 量lượng 云vân 。 真Chân 如Như 真chân 智trí 。 離ly 能năng 所sở 故cố 。 非phi 量lượng 所sở 及cập (# 緣duyên 影ảnh 像tượng 智trí 。 即tức 為vi 相tương/tướng 符phù )# 。 緣duyên 藏tạng 識thức 難nạn/nan 。 證chứng 云vân 。 大Đại 乘Thừa 所sở 許hứa 。 立lập 已dĩ 成thành 過quá 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 。 能năng 取thủ 餘dư 故cố (# 更cánh 有hữu 餘dư 難nạn/nan 。 無vô 用dụng 不bất 敘tự )# 。


是thị 故cố 我ngã 見kiến (# 至chí )# 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 起khởi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 正chánh 釋thích 。 文văn 顯hiển 可khả 知tri 。 起khởi 自tự 心tâm 相tương/tướng 者giả 。 樞xu 要yếu 二nhị 說thuyết 。 一nhất 影ảnh 像tượng 相tương/tướng 。 二nhị 所sở 執chấp 相tướng 。 雖tuy 無vô 實thật 體thể 。 當đương 情tình 現hiện 故cố 。 細tế 故cố 難nạn/nan 斷đoạn 。 望vọng 見kiến 斷đoạn 故cố 。 末mạt 那na 俱câu 執chấp 。 相tương/tướng 傳truyền 有hữu 二nhị 。 一nhất 云vân 。 一nhất 地địa 賴lại 耶da 。 隨tùy 能năng 感cảm 業nghiệp 。 有hữu 九cửu 品phẩm 故cố 。 能năng 緣duyên 末mạt 那na 。 有hữu 九cửu 品phẩm 八bát 十thập 一nhất 品phẩm 。 然nhiên 此thử 第đệ 十thập 無vô 麤thô 細tế 者giả 。 依y 障chướng 力lực 說thuyết 一nhất 道đạo 斷đoạn 故cố 。 一nhất 云vân 。 一nhất 地địa 一nhất 品phẩm 。 言ngôn 無vô 麤thô 細tế 。 以dĩ 一nhất 類loại 法pháp 無vô 別biệt 品phẩm 故cố 。 業nghiệp 但đãn 令linh 勝thắng 劣liệt 。 不bất 令linh 麤thô 細tế 故cố 。 難nạn/nan 一nhất 道đạo 斷đoạn 。 由do 多đa 方phương 便tiện 。 故cố 言ngôn 數sác 數sác 。 非phi 數sác 數sác 斷đoạn 。 意ý 識thức 我ngã 見kiến 。 西tây 方phương 五ngũ 釋thích 。 一nhất 云vân 。 總tổng 緣duyên 別biệt 緣duyên 。 行hành 相tương/tướng 細tế 故cố 。 雖tuy 有hữu 九cửu 品phẩm 。 金kim 剛cang 頓đốn 斷đoạn 。 二nhị 云vân 。 總tổng 緣duyên 同đồng 前tiền 。 別biệt 緣duyên 地địa 地địa 第đệ 九cửu 道đạo 斷đoạn 。 行hành 微vi 細tế 故cố 。 三tam 云vân 。 總tổng 緣duyên 同đồng 前tiền 。 別biệt 緣duyên 地địa 地địa 九cửu 品phẩm 別biệt 斷đoạn 。 四tứ 云vân 。 總tổng 別biệt 地địa 地địa 第đệ 九cửu 道đạo 斷đoạn 。 五ngũ 云vân 。 總tổng 別biệt 地địa 地địa 九cửu 品phẩm 別biệt 斷đoạn 。 然nhiên 護hộ 法Pháp 宗tông 。 第đệ 四tứ 為vi 勝thắng 。 若nhược 如như 前tiền 三tam 。 那na 含hàm 不bất 盡tận 九cửu 品phẩm 失thất 故cố 。 聖thánh 入nhập 生sanh 上thượng 。 卻khước 斷đoạn 下hạ 故cố (# 違vi 第đệ 七thất 卷quyển 唯duy 除trừ 末mạt 那na )# 。 若nhược 如như 第đệ 五ngũ 。 後hậu 得đắc 無vô 漏lậu 。 應ưng 無vô 斷đoạn 障chướng 。 品phẩm 別biệt 有hữu 迷mê 理lý 。 正chánh 智trí 通thông 斷đoạn 故cố (# 便tiện 違vi 瑜du 伽già 世thế 出xuất 世thế 斷đoạn 道đạo 。 第đệ 五ngũ 師sư 會hội 後hậu 智trí 斷đoạn 者giả 。 唯duy 約ước 菩Bồ 薩Tát 金kim 剛cang 道đạo 具cụ 助trợ 正chánh 智trí 斷đoạn )# 。 若nhược 說thuyết 俱câu 生sanh 唯duy 修tu 所sở 斷đoạn 。 何hà 故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 身thân 見kiến 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 俱câu 生sanh 及cập 妄vọng 想tưởng 。 先tiên 二nhị 種chủng 身thân 見kiến 妄vọng 想tưởng 斷đoạn 故cố 。 疑nghi 法pháp 不bất 生sanh 。 測trắc 云vân 。 預dự 流lưu 斷đoạn 俱câu 生sanh 者giả 。 依y 伏phục 斷đoạn 說thuyết 。 景cảnh 云vân 。 三tam 藏tạng 勘khám 梵Phạm 本bổn 經kinh 。 即tức 有hữu 中trung 字tự 。 若nhược 正chánh 翻phiên 者giả 。 二nhị 種chủng 見kiến 中trung 。 分phân 別biệt 斷đoạn 故cố 。 疑nghi 法pháp 不bất 生sanh 。 超siêu 越việt 那na 含hàm 第đệ 六lục 識thức 執chấp 。 樞xu 要yếu 五ngũ 釋thích 。 初sơ 真chân 見kiến 道đạo 無vô 間gian 頓đốn 斷đoạn 分phân 別biệt 及cập 以dĩ 失thất 伴bạn 俱câu 生sanh 。 以dĩ 為vi 正chánh 義nghĩa (# 不bất 敘tự 餘dư 四tứ 。 都đô 無vô 義nghĩa 故cố )# 。 言ngôn 及cập 耶da 分phân 別biệt 者giả 。 設thiết 聞văn 正chánh 教giáo 。 生sanh 耶da 解giải 故cố 。 如như 聞văn 藏tạng 識thức 分phân 別biệt 執chấp 我ngã 。 唯duy 在tại 第đệ 六lục 者giả 。 餘dư 識thức 淺thiển 細tế 。 及cập 相tương 續tục 故cố 。 分phân 別biệt 麤thô 猛mãnh 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 。 耶da 教giáo 所sở 說thuyết 蘊uẩn 相tương/tướng 者giả 。 基cơ 云vân 。 即tức 蘊uẩn 計kế 也dã (# 耶da 教giáo 說thuyết 蘊uẩn 以dĩ 為vi 我ngã 故cố )# 。 耶da 教giáo 所sở 說thuyết 我ngã 相tương/tướng 者giả 。 基cơ 云vân 。 離ly 蘊uẩn 計kế 也dã 。 然nhiên 離ly 蘊uẩn 影ảnh 。 三tam 藏tạng 解giải 云vân 。 如như 勝thắng 論luận 等đẳng 。 周chu 遍biến 我ngã 影ảnh 。 或hoặc 空không 界giới 色sắc 。 以dĩ 遍biến 滿mãn 故cố 。 或hoặc 識thức 處xứ 識thức 。 如như 說thuyết 二nhị 蘊uẩn 。 除trừ 受thọ 想tưởng 行hành 。 如như 理lý 應ưng 思tư 。 又hựu 當đương 心tâm 現hiện 。 即tức 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 測trắc 云vân 。 雖tuy 有hữu 三tam 釋thích 。 空không 色sắc 同đồng 分phần/phân 。 以dĩ 是thị 假giả 故cố 。 非phi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 故cố 說thuyết 識thức 蘊uẩn 。 以dĩ 為vi 正chánh 義nghĩa (# 此thử 許hứa 不bất 爾nhĩ 。 無vô 法pháp 之chi 影ảnh 。 得đắc 所sở 緣duyên 緣duyên 。 況huống 假giả 之chi 影ảnh 亦diệc 有hữu 體thể 故cố 。 釋thích 空không 界giới 青thanh 雖tuy 實thật 有hữu 色sắc 。 以dĩ 別biệt 名danh 立lập 。 名danh 為vi 假giả 色sắc 。 猶do 如như 日nhật 光quang 。 本bổn 識thức 所sở 變biến 。 為vi 五ngũ 識thức 質chất 。 有hữu 實thật 用dụng 故cố 。 別biệt 緣duyên 我ngã 見kiến 。 不bất 緣duyên 他tha 地địa 。 何hà 欲dục 見kiến 緣duyên 識thức 處xứ 識thức 。 故cố 不bất 可khả 依y )# 。 觀quán 云vân 。 真chân 愛ái 著trước 處xứ 。 既ký 是thị 本bổn 識thức 。 行hành 緣duyên 無vô 邊biên 。 趣thú 之chi 為vi 我ngã (# 分phân 別biệt 我ngã 見kiến 。 未vị 必tất 緣duyên 彼bỉ 。 且thả 如như 數số 論luận 。 計kế 我ngã 是thị 思tư 。 非phi 恆hằng 思tư 慮lự 。 豈khởi 當đương 本bổn 識thức 。 然nhiên 末mạt 那na 等đẳng 究cứu 竟cánh 所sở 着trước 。 名danh 真chân 愛ái 著trước 處xứ )# 。 基cơ 云vân 。 離ly 蘊uẩn 我ngã 影ảnh 。 名danh 教giáo 為vi 質chất 。 心tâm 所sở 變biến 相tương/tướng 。 眾chúng 同đồng 分phần/phân 攝nhiếp (# 若nhược 遍biến 不bất 遍biến 。 隨tùy 自tự 所sở 計kế 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 相tương 似tự 我ngã 相tương/tướng 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 而nhi 現hiện 於ư 心tâm 。 故cố 名danh 同đồng 分phần/phân 。 此thử 解giải 為vi 勝thắng )# 。 觀quán 生sanh 空không 者giả 。 基cơ 云vân 。 此thử 依y 二Nhị 乘Thừa 及cập 行hành 相tương/tướng 說thuyết 。 言ngôn 生sanh 斷đoạn 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 通thông 以dĩ 法pháp 空không 斷đoạn (# 菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 。 若nhược 從tùng 勝thắng 用dụng 。 名danh 法pháp 空không 智trí 。 通thông 斷đoạn 二nhị 障chướng 。 若nhược 依y 行hành 相tương/tướng 。 要yếu 以dĩ 所sở 帶đái 。 生sanh 空không 力lực 斷đoạn 。 故cố 依y 行hành 相tương/tướng 。 言ngôn 生sanh 空không 斷đoạn 。 非phi 法pháp 空không 用dụng 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố )# 。 樞xu 要yếu 云vân 。 耶da 教giáo 耶da 思tư 所sở 起khởi 二nhị 見kiến 。 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 。 何hà 者giả 初sơ 斷đoạn 。 便tiện 出xuất 四tứ 解giải (# 此thử 問vấn 無vô 用dụng 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 皆giai 初sơ 心tâm 斷đoạn 。 一nhất 切thiết 所sở 知tri 。 第đệ 二nhị 心tâm 斷đoạn 。 第đệ 三tam 解giải 脫thoát 。 唯duy 捨xả 習tập 故cố 。 答đáp 亦diệc 無vô 用dụng )# 。 言ngôn 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 者giả 。 基cơ 云vân 。 俱câu 生sanh 定định 有hữu 。 分phân 別biệt 不bất 定định 。 即tức 蘊uẩn 有hữu 質chất 。 離ly 蘊uẩn 無vô 質chất 。 經kinh 依y 影ảnh 說thuyết 皆giai 緣duyên 取thủ 蘊uẩn 。


實thật 我ngã 若nhược 無vô (# 至chí )# 非phi 於ư 我ngã 宗tông 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 三tam 釋thích 外ngoại 難nạn/nan 中trung 有hữu 三tam 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 四tứ 比tỉ 量lượng 。 汝nhữ 我ngã 後hậu 時thời 。 應ưng 無vô 憶ức 事sự 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 猶do 如như 前tiền 時thời 等đẳng 。 第đệ 二nhị 翻phiên 此thử 。 用dụng 應ưng 常thường 有hữu 。 不bất 離ly 體thể 故cố 。 如như 體thể 常thường 有hữu 。 第đệ 四tứ 翻phiên 此thử 。 熏huân 習tập 力lực 者giả 。 教giáo 處xứ 不bất 同đồng 。 或hoặc 由do 自tự 証# 。 或hoặc 由do 想tưởng 力lực 。 各các 據cứ 一nhất 邊biên 。 由do 自tự 証# 力lực 。 憶ức 本bổn 所sở 緣duyên 。 由do 此thử 後hậu 時thời 念niệm 相tương 應ứng 心tâm 。 憶ức 前tiền 心tâm 。 憶ức 。 皆giai 由do 熏huân 習tập 。 前tiền 法pháp 雖tuy 異dị 就tựu 。 由do 方phương 便tiện 心tâm 境cảnh 後hậu 心tâm 。 設thiết 異dị 就tựu 。 由do 念niệm 憶ức 餘dư 法pháp 。 能năng 所sở 隨tùy 應ứng 有hữu 熏huân 習tập 故cố 。


若nhược 無vô 實thật 我ngã (# 至chí )# 於ư 理lý 無vô 違vi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 也dã 。 第đệ 二nhị 量lượng 意ý 。 基cơ 云vân 。 若nhược 用dụng 轉chuyển 變biến 。 合hợp 體thể 無vô 常thường 。


我ngã 若nhược 實thật 無vô (# 至chí )# 妄vọng 執chấp 為vi 我ngã 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 也dã 。


如như 何hà 識thức 外ngoại (# 至chí )# 理lý 非phi 有hữu 故cố 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 破phá 法pháp 執chấp 中trung 有hữu 三tam 。 總tổng 別biệt 結kết 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


外ngoại 道đạo 所sở 執chấp (# 至chí )# 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 別biệt 中trung 有hữu 二nhị 。 外ngoại 道đạo 故cố 。 小Tiểu 乘Thừa 故cố 。 亦diệc 有hữu 二nhị 。 正chánh 破phá 故cố 。 類loại 破phá 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 執chấp 故cố 。 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 謂vị 劫kiếp 初sơ 有hữu 外ngoại 道đạo 。 名danh 劫kiếp 比tỉ 羅la (# 舊cựu 云vân 佉khư 毗tỳ 羅la 。 訛ngoa 也dã )# 。 此thử 云vân 黃hoàng 赤xích 。 髮phát 鬚tu 面diện 色sắc 。 並tịnh 黃hoàng 赤xích 故cố (# 後hậu 時thời 弟đệ 子tử 上thượng 首thủ 。 如như 十thập 八bát 部bộ 首thủ 。 名danh 筏phiệt 里lý 沙sa 。 此thử 云vân 雨vũ 。 雨vũ 際tế 生sanh 故cố 。 其kỳ 雨vũ 徒đồ 黨đảng 。 名danh 雨vũ 眾chúng 外ngoại 道đạo )# 。 梵Phạm 云vân 僧Tăng 佉khư 。 此thử 翻phiên 為vi 數số 。 數số 即tức 慧tuệ 數số 。 數số 度độ 諸chư 法pháp 。 從tùng 數số 起khởi 論luận 。 論luận 能năng 生sanh 數số 。 故cố 名danh 數số 論luận (# 本bổn 師sư 緣duyên 起khởi 。 如như 〔# 面diện 〕# 域vực 記ký )# 。 造tạo 論luận 及cập 資tư 。 名danh 數số 論luận 師sư 。 彼bỉ 宗tông 立lập 有hữu 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 。 頌tụng 曰viết 。 自tự 性tánh 大đại 我ngã 執chấp 。 五ngũ 唯duy 量lượng 五ngũ 大đại 。 十thập 一nhất 根căn 真chân 我ngã 。 二nhị 十thập 五ngũ 四tứ 三tam 。 此thử 中trung 薩tát 埵đóa 等đẳng 三tam 。 名danh 自tự 性tánh 諦đế 。 舊cựu 云vân 冥minh 性tánh 。 將tương 成thành 大đại 等đẳng 。 亦diệc 名danh 勝thắng 性tánh 。 勝thắng 異dị 舊cựu 故cố 。 能năng 生sanh 死tử 本bổn 。 名danh 為vi 三tam 德đức 。 金kim 七thất 十thập 云vân 。 喜hỷ 為vi 薩tát 埵đóa 體thể 。 羅la 闍xà 為vi 憂ưu 體thể 。 闇ám 痴si 多đa 磨ma 體thể (# 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 捨xả )# 。 自tự 性tánh 實thật 有hữu 。 微vi 細tế 不bất 可khả 見kiến 。 外ngoại 曰viết 。 若nhược 不bất 可khả 見kiến 。 云vân 何hà 知tri 有hữu 。


答đáp 曰viết 。

緣duyên 事sự 見kiến 因nhân 。 謂vị 大đại 等đẳng 事sự 有hữu 三tam 德đức 故cố 。 比tỉ 知tri 自tự 性tánh 亦diệc 有hữu 三tam 德đức 。 如như 見kiến 青thanh 衣y 知tri 有hữu 青thanh 縷lũ 。 三tam 年niên 增tăng 時thời 。 能năng 伏phục 餘dư 二nhị 。 如như 盛thịnh 日nhật 光quang 能năng 伏phục 星tinh 等đẳng 。 我ngã 起khởi 思tư 慮lự 。 欲dục 受thọ 用dụng 境cảnh 。 雖tuy 不bất 言ngôn 須tu 。 自tự 性tánh 即tức 變biến 。 初sơ 有hữu 麤thô 相tương/tướng 。 名danh 為vi 大đại 諦đế 。


爾nhĩ 時thời 未vị 有hữu 色sắc 等đẳng 差sai 別biệt 。 麤thô 相tương/tướng 起khởi 已dĩ 。 知tri 主chủ 所sở 須tu 。 隨tùy 我ngã 所sở 欲dục 。 變biến 色sắc 等đẳng 相tương/tướng 。 執chấp 取thủ 我ngã 意ý 。 故cố 名danh 我ngã 執chấp 。 亦diệc 名danh 覺giác 等đẳng 。 執chấp 我ngã 意ý 故cố 。 隨tùy 應ứng 變biến 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 名danh 五ngũ 唯duy 量lượng 。 唯duy 謂vị 決quyết 定định 。 量lượng 即tức 分phần/phân 限hạn 。 唯duy 有hữu 五ngũ 境cảnh 。 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 此thử 五ngũ 唯duy 量lượng 。 生sanh 餘dư 十thập 六lục 。 必tất 以dĩ 根căn 等đẳng 受thọ 用dụng 境cảnh 故cố 。 謂vị 即tức 五ngũ 大đại (# 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 及cập 空không 大đại 也dã )# 。 五ngũ 知tri 根căn (# 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 此thử 何hà 為vi 體thể 。 色sắc 造tạo 火hỏa 為vi 眼nhãn 。 聲thanh 造tạo 空không 為vi 耳nhĩ 。 耳nhĩ 聲thanh 並tịnh 無vô 礙ngại 。 香hương 造tạo 地địa 為vi 鼻tị 。 味vị 造tạo 水thủy 為vi 舌thiệt 。 觸xúc 造tạo 風phong 為vi 皮bì )# 。 五ngũ 作tác 業nghiệp 根căn (# 金kim 七thất 十thập 云vân 。 舌thiệt 手thủ 足túc 人nhân 根căn 大đại 遺di 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 手thủ 脚cước 口khẩu 男nam 女nữ )# 。 心tâm 平bình 等đẳng 根căn (# 一nhất 云vân 識thức 心tâm 。 金kim 七thất 十thập 云vân 。 能năng 分phân 別biệt 為vi 心tâm 故cố 。 一nhất 云vân 內nội 心tâm 以dĩ 淨tịnh 妙diệu 色sắc 。 能năng 緣duyên 慮lự 故cố 。 有hữu 說thuyết 地địa 造tạo 心tâm 。 有hữu 說thuyết 五ngũ 大đại 皆giai 能năng )# 。 我ngã 思tư 勝thắng 境cảnh 。 三tam 德đức 即tức 變biến 。 我ngã 乃nãi 受thọ 用dụng 。 為vi 境cảnh 所sở 縛phược 。 後hậu 厭yếm 修tu 道Đạo 。 我ngã 既ký 不bất 思tư 。 自tự 性tánh 不bất 變biến 。 離ly 縛phược 解giải 脫thoát 。 言ngôn 二nhị 十thập 五ngũ 四tứ 三tam 者giả 。 廣quảng 二nhị 十thập 五ngũ 。 中trung 為vi 四tứ 句cú 。 略lược 為vi 三tam 故cố 。 金kim 七thất 十thập 論luận 。 頌tụng 曰viết 。 本bổn 性tánh 無vô 變biến 異dị 。 大đại 等đẳng 亦diệc 本bổn 變biến 。 十thập 六lục 但đãn 變biến 異dị 。 知tri 者giả 非phi 本bổn 變biến 。 釋thích 曰viết 。 本bổn 性tánh 者giả 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 故cố 稱xưng 本bổn 性tánh 。 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 故cố 非phi 變biến 異dị 。 大đại 我ngã 慢mạn 五ngũ 塵trần 。 此thử 七thất 亦diệc 本bổn 亦diệc 變biến 異dị 。 謂vị 能năng 生sanh 他tha 從tùng 他tha 生sanh 故cố 。 十thập 六lục 但đãn 變biến 異dị 者giả 。 五ngũ 大đại 十thập 一nhất 根căn 。 知tri 者giả 非phi 本bổn 變biến 者giả 。 謂vị 我ngã 不bất 能năng 生sanh 他tha 。 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 異dị 前tiền 三tam 故cố 。 言ngôn 略lược 三tam 者giả 。 自tự 性tánh 變biến 異dị 及cập 我ngã 知tri 故cố 。 彼bỉ 計kế 大đại 等đẳng 三tam 事sự 成thành 實thật 。 如như 薩tát 婆bà 多đa 微vi 集tập 成thành 根căn 。 彼bỉ 宗tông 現hiện 量lượng 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 心tâm 根căn 為vi 性tánh 。


彼bỉ 執chấp 非phi 理lý (# 至chí )# 非phi 三tam 合hợp 成thành 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 中trung 。 總tổng 非phi 返phản 問vấn 。 如như 文văn 可khả 知tri 。 別biệt 破phá 有hữu 三tam 。 破phá 所sở 成thành 故cố 。 破phá 能năng 成thành 故cố 。 雙song 能năng 所sở 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 三tam 比tỉ 量lượng 。 彼bỉ 宗tông 瓶bình 等đẳng 。 雖tuy 多đa 事sự 成thành 。 而nhi 不bất 相tương 離ly 。 故cố 實thật 非phi 假giả 。 林lâm 等đẳng 相tương 離ly 。 許hứa 假giả 為ví 喻dụ 。 第đệ 二nhị 量lượng 云vân 。 汝nhữ 大đại 等đẳng 非phi 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。 以dĩ 是thị 假giả 故cố 。 如như 軍quân 林lâm 等đẳng 。 前tiền 量lượng 已dĩ 成thành 。 故cố 得đắc 為vi 因nhân 。 彼bỉ 宗tông 永vĩnh 無vô 現hiện 量lượng 得đắc 假giả 。 不bất 同đồng 佛Phật 法Pháp 定định 亦diệc 緣duyên 假giả 。 既ký 他tha 比tỉ 故cố 。 無vô 不bất 定định 失thất 。 測trắc 師sư 因nhân 論luận 長trường 短đoản 等đẳng 色sắc 。 西tây 方phương 兩lưỡng 釋thích 。 一nhất 云vân 。 實thật 法pháp 處xứ 攝nhiếp 。 非phi 眼nhãn 識thức 境cảnh 。 一nhất 云vân 。 如như 說thuyết 色sắc 處xứ 眼nhãn 識thức 所sở 緣duyên (# 然nhiên 取thủ 理lý 實thật 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。


又hựu 問vấn 。

依y 色sắc 立lập 長trường/trưởng 等đẳng 色sắc 處xứ 。 依y 聲thanh 立lập 名danh 。 亦diệc 應ưng 聲thanh 處xứ 。 答đáp 。 十thập 二nhị 處xứ 中trung 。 長trường/trưởng 依y 一nhất 處xứ 。 名danh 依y 多đa 處xứ 。 故cố 相tương 應ứng 。 如như 無vô 心tâm 定định 命mạng 根căn 通thông 依y 心tâm 心tâm 所sở 種chủng 。 為vi 不bất 相tương 應ứng 。 (# 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 。 長trường/trưởng 等đẳng 理lý 通thông 初sơ 十thập 處xứ 故cố 。 表biểu 既ký 通thông 色sắc 聲thanh 。 應ưng 不bất 相tương 應ứng 故cố )# 。 初sơ 後hậu 二nhị 量lượng 。 易dị 故cố 不bất 釋thích 。


薩tát 埵đóa 等đẳng 三tam (# 至chí )# 三tam 合hợp 成thành 一nhất 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 能năng 成thành 中trung 。 初sơ 量lượng 乘thừa 前tiền 令linh 三tam 合hợp 成thành 。 轉chuyển 變biến 非phi 常thường 為vi 例lệ 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 彼bỉ 宗tông 三tam 德đức 。 體thể 即tức 大đại 等đẳng 。 三tam 德đức 是thị 常thường 住trụ 。 而nhi 大đại 等đẳng 無vô 常thường 。 唯duy 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 。 求cầu 無vô 生sanh 滅diệt 者giả 。 如như 金kim 七thất 十thập 云vân 。 相tương 違vi 緣duyên 未vị 來lai 。 是thị 時thời 蹔tạm 停đình 住trụ 。 譬thí 如như 山sơn 樹thụ 等đẳng 。 未vị 有hữu 火hỏa 灾# 時thời 。 此thử 時thời 蹔tạm 停đình 住trụ 。 火hỏa 灾# 若nhược 未vị 至chí 。 是thị 時thời 五ngũ 大đại 等đẳng 。 則tắc 沒một 五ngũ 唯duy 中trung 。 五ngũ 唯duy 沒một 我ngã 慢mạn 。 我ngã 慢mạn 沒một 於ư 火hỏa 。 大đại 沒một 自tự 性tánh 中trung 。 故cố 大đại 等đẳng 無vô 常thường 。 自tự 性tánh 不bất 如như 是thị 。 常thường 無vô 有hữu 沒một 故cố 。 此thử 中trung 難nạn/nan 意ý 。 薩tát 埵đóa 等đẳng 三tam 。 轉chuyển 變biến 非phi 常thường 。 即tức 大đại 等đẳng 故cố 。 猶do 如như 大đại 等đẳng 。 如như 是thị 例lệ 三tam 合hợp 成thành 宗tông 也dã 。 第đệ 三tam 體thể 用dụng 相tương 對đối 破phá 中trung 。 體thể 即tức 能năng 故cố 。 如như 用dụng 應ưng 多đa (# 彼bỉ 宗tông 體thể 能năng 許hứa 即tức 是thị 一nhất 。 不bất 同đồng 內nội 宗tông 不bất 一nhất 不bất 異dị )# 。 略lược 無vô 如như 體thể 。 用dụng 亦diệc 應ưng 一nhất (# 許hứa 一nhất 各các 有hữu 變biến 二nhị 十thập 三tam 。 多đa 功công 能năng 故cố )# 。 第đệ 四tứ 時thời 處xứ 。 相tương 對đối 破phá 中trung 。 自tự 性tánh 此thử 處xứ 變biến 此thử 色sắc 時thời 。 餘dư 處xứ 應ưng 變biến 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 猶do 如như 此thử 處xứ 。 第đệ 五ngũ 體thể 相tướng 。 相tương 對đối 破phá 中trung 。 初sơ 直trực 總tổng 非phi 。 次thứ 立lập 量lượng 云vân 。 不bất 應ưng 合hợp 時thời 變biến 成thành 一nhất 相tương/tướng 。 與dữ 未vị 合hợp 時thời 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 如như 未vị 合hợp 時thời (# 彼bỉ 宗tông 〔# 一nhất 〕# 增tăng 能năng 伏phục 餘dư 二nhị 。 如như 盛thịnh 日nhật 光quang 能năng 伏phục 星tinh 等đẳng 。 故cố 難nạn/nan 不bất 應ưng 伏phục 為vi 一nhất 相tương/tướng )# 。 後hậu 破phá 言ngôn 即tức 違vi 宗tông 失thất 。 體thể 相tướng 相tương/tướng 即tức 。 成thành 量lượng 應ưng 知tri 。


又hựu 三tam 是thị 別biệt (# 至chí )# 計kế 度độ 為vi 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 能năng 所sở 雙song 對đối 破phá 中trung 。 初sơ 總tổng 破phá 云vân 。 三tam 德đức 一nhất 大đại 。 體thể 相tướng 即tức 故cố 。 大đại 應ưng 非phi 一nhất 。 德đức 應ưng 非phi 三tam 。 次thứ 微vi 破phá 已dĩ 展triển 轉chuyển 遮già 破phá 。 若nhược 謂vị 三tam 事sự 本bổn 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 總tổng 故cố 見kiến 一nhất 。 別biệt 故cố 不bất 失thất 三tam 。 相tương/tướng 即tức 體thể 。 如như 體thể 應ưng 三tam 。 復phục 如như 何hà 知tri 三tam 事sự 有hữu 異dị 者giả 。 汝nhữ 薩tát 埵đóa 等đẳng 。 非phi 薩tát 埵đóa 等đẳng 。 具cụ 三tam 相tương/tướng 故cố 。 如như 剌lạt 闍xà 等đẳng 。 又hựu 一nhất 一nhất 德đức 應ưng 成thành 色sắc 等đẳng 。 具cụ 三tam 相tương/tướng 故cố 。 如như 三tam 合hợp 時thời 。 若nhược 謂vị 具cụ 相tương/tướng 。 闕khuyết 體thể 不bất 成thành 。 體thể 各các 應ưng 三tam 。 以dĩ 即tức 相tương/tướng 故cố 。 如như 相tương/tướng 。 餘dư 文văn 可khả 解giải 。


勝thắng 論luận 所sở 執chấp (# 至chí )# 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 勝thắng 論luận 中trung 有hữu 二nhị 。 執chấp 故cố 。 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 謂vị 成thành 劫kiếp 末mạt 。 人nhân 壽thọ 無vô 量lượng 。 外ngoại 道đạo 出xuất (# 薩tát 遮già 尼ni 楗# 子tử 經kinh 二nhị 云vân 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 不Bất 思Tư 議Nghị 菩Bồ 薩Tát )# 。 名danh 嗢ốt 露lộ 迦ca 。 此thử 云vân 鵂hưu 鶹lưu 。 晝trú 避tị 五ngũ 欲dục 。 匿nặc 逃đào 山sơn 林lâm 。 夜dạ 絕tuyệt 視thị 聽thính 。 方phương 行hành 乞khất 食thực 。


時thời 人nhân 曰viết 號hiệu 鵂hưu 鶹lưu 仙tiên 人nhân 。 乱# 髮phát 形hình 醜xú 。 見kiến 驚kinh 失thất 心tâm 。 故cố 於ư 夜dạ 分phân 求cầu 米mễ 於ư 糠khang 齊tề 食thực 存tồn 命mạng 。 亦diệc 名danh 食thực 米mễ 齊tề 。 亦diệc 云vân 吠phệ 世thế 釋Thích 迦Ca 。 此thử 翻phiên 勝thắng 論luận 。 六lục 句cú 之chi 論luận 勝thắng 異dị 餘dư 故cố 。 彼bỉ 獲hoạch 五ngũ 通thông 。 謂vị 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 將tương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 求cầu 傳truyền 法pháp 人nhân 。 得đắc 具cụ 七thất 德đức 。 基cơ 云vân 。 名danh 摩ma 納nạp 縛phược 迦ca 。 此thử 云vân 儒nho 童đồng 。 儒nho 童đồng 子tử 亦diệc 名danh 股cổ 遮già 尸thi 棄khí 。 此thử 云vân 五ngũ 頂đảnh 。 頂đảnh 有hữu 五ngũ 角giác 。 髮phát 五ngũ 旋toàn 故cố 。 測trắc 云vân 。 儒nho 童đồng 更cánh 有hữu 弟đệ 子tử 。 名danh 曰viết 五ngũ 頂đảnh (# 相tương/tướng 傳truyền 不bất 同đồng )# 。 染nhiễm 妻thê 難nan 化hóa 。 仙tiên 伺tứ 根căn 熟thục 。 經kinh 九cửu 千thiên 年niên 。 方phương 從tùng 化hóa 之chi 。 造tạo 義nghĩa 鬘man 論luận 。 釋thích 六lục 句cú 義nghĩa 。 一nhất 實thật 。 二nhị 德đức 。 三tam 業nghiệp 。 四tứ 大đại 有hữu 。 五ngũ 同đồng 異dị 。 六lục 和hòa 合hợp 。 雖tuy 未vị 譯dịch 。 依y 三tam 藏tạng 說thuyết 。 實thật 句cú 者giả 。 有hữu 實thật 自tự 體thể 。 德đức 業nghiệp 所sở 依y 。 能năng 為vi 主chủ 故cố 。 此thử 有hữu 九cửu 法pháp 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 時thời 方phương 我ngã 意ý 。 四tứ 大đại 有hữu 二nhị 。 一nhất 細tế 二nhị 麤thô 。 細tế 者giả 體thể 常thường 。 空không 劫kiếp 散tán 。 住trụ 成thành 劫kiếp 二nhị 微vi 合hợp 生sanh 一nhất 子tử 。 一nhất 子tử 涉thiệp 入nhập 二nhị 微vi 量lượng 等đẳng 。 二nhị 子tử 生sanh 孫tôn 。 轉chuyển 成thành 大đại 地địa 。 壞hoại 時thời 漸tiệm 滅diệt 。 皈quy 本bổn 微vi 住trụ 。 空không 謂vị 空không 大đại 。


時thời 即tức 時thời 節tiết 。 方phương 謂vị 十thập 方phương 。 我ngã 即tức 真chân 我ngã 。 意ý 者giả 。 梵Phạm 云vân 。 阿a 奴nô 末mạt 那na 。 此thử 云vân 微vi 意ý 。 能năng 生sanh 覺giác 等đẳng 。 於ư 五ngũ 根căn 門môn 。 數sác 數sác 廻hồi 轉chuyển 。 體thể 有hữu 質chất 礙ngại 。 不bất 能năng 緣duyên 慮lự 。 言ngôn 德đức 句cú 者giả 。 德đức 謂vị 道Đạo 德đức 。 實thật 家gia 之chi 德đức 。 有hữu 勝thắng 力lực 故cố 。 此thử 有hữu 二nhị 十thập 一nhất 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 數số 量lượng 一nhất 異dị 。 合hợp 離ly 好hảo 醜xú 。 苦khổ 樂lạc 憎tăng 愛ái 。 愚ngu 智trí 勤cần 墮đọa (# 雪Tuyết 山Sơn 地địa 有hữu 一nhất 論luận 師sư 。 名danh 為vi 慧tuệ 月nguyệt 。 造tạo 十thập 句cú 論luận 。 云vân 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 德đức 。 非phi 論luận 所sở 對đối 。 今kim 不bất 敘tự 之chi )# 。 業nghiệp 謂vị 作tác 業nghiệp 。 此thử 有hữu 五ngũ 種chủng 。 取thủ 捨xả 屈khuất 申thân 行hành 故cố 。 有hữu 謂vị 大đại 有hữu 。 唯duy 有hữu 一nhất 法pháp 。 能năng 令linh 實thật 有hữu 體thể 性tánh 故cố (# 十thập 句cú 論luận 名danh 同đồng 句cú )# 。 同đồng 異dị 句cú 者giả 。 有hữu 多đa 常thường 法pháp 。 能năng 令linh 實thật 等đẳng 有hữu 同đồng 異dị 故cố (# 十thập 句cú 論luận 師sư 開khai 此thử 為vi 四tứ 。 一nhất 異dị 句cú 。 能năng 令linh 法pháp 別biệt 。 二nhị 有hữu 能năng 句cú 。 助trợ 和hòa 合hợp 句cú 。 能năng 與dữ 諸chư 果quả 。 其kỳ 因nhân 令linh 生sanh 。 三tam 無vô 能năng 句cú 。 遮già 生sanh 餘dư 果quả 。 四tứ 俱câu 分phần/phân 句cú 。 遍biến 在tại 實thật 德đức 業nghiệp 。 亦diệc 同đồng 亦diệc 異dị 故cố 。 未vị 生sanh 。 已dĩ 滅diệt 。 更cánh 互hỗ 。 不bất 會hội 。 畢tất 竟cánh 。 五ngũ 無vô 。 彼bỉ 論luận 立lập 為vi 第đệ 十thập 無vô 說thuyết 句cú 。 無vô 體thể 可khả 說thuyết 故cố 。 非phi 六lục 句cú 攝nhiếp 。 六lục 唯duy 有hữu 故cố )# 。 和hòa 合hợp 句cú 者giả 。 有hữu 一nhất 常thường 法pháp 。 能năng 令linh 實thật 等đẳng 相tương/tướng 屬thuộc 不bất 離ly 。 言ngôn 多đa 實thật 有hữu 性tánh 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 者giả 。 雖tuy 有hữu 多đa 釋thích 。 且thả 取thủ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 云vân 。 雖tuy 六lục 皆giai 實thật 。 實thật 句cú 之chi 中trung 。 軍quân 林lâm 假giả 故cố 。 唯duy 初sơ 五ngũ 句cú 。 現hiện 量lượng 得đắc 故cố 。 通thông 言ngôn 多đa 也dã 。 一nhất 云vân 。 多đa 言ngôn 唯duy 屬thuộc 現hiện 量lượng 。 唯duy 和hòa 合hợp 一nhất 比tỉ 量lượng 得đắc 故cố (# 十thập 句cú 之chi 中trung [山/貫]# 德đức 業nghiệp 同đồng 及cập 俱câu 分phần/phân 句cú 。 是thị 現hiện 量lượng 得đắc 。 異dị 和hòa 合hợp 有hữu 能năng 無vô 能năng 無vô 說thuyết 。 非phi 現hiện 量lượng 得đắc )# 。 此thử 論luận 所sở 破phá 諸chư 門môn 頌tụng 曰viết 。 麤thô 細tế 大đại 意ý 礙ngại 。 麤thô 大đại 德đức 業nghiệp 遷thiên (# 遷thiên 無vô 常thường 義nghĩa )# 。 細tế 我ngã 常thường 生sanh 果quả 。 餘dư 法pháp 此thử 相tương 違vi 。 此thử 第đệ 四tứ 句cú 。 通thông 對đối 前tiền 三tam 。 謂vị 六lục 句cú 中trung 。 麤thô 細tế 四tứ 大đại 意ý 是thị 有hữu 礙ngại 。 餘dư 法pháp 此thử 相tương 違vi (# 皆giai 無vô 礙ngại 也dã )# 。 唯duy 麤thô 四tứ 大đại 德đức 業nghiệp 無vô 常thường 。 餘dư 皆giai 常thường 也dã 。 細tế 四tứ 大đại 我ngã 。 是thị 常thường 生sanh 果quả 。 餘dư 皆giai 不bất 爾nhĩ (# 下hạ 論luận 所sở 破phá 。 准chuẩn 此thử 應ưng 釋thích )# 。


彼bỉ 執chấp 非phi 理lý 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 中trung 有hữu 三tam 。 總tổng 非phi 。 返phản 問vấn 。 廣quảng 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 二nhị 也dã 。


諸chư 句cú 義nghĩa 中trung (# 至chí )# 如như 菟thố 角giác 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 廣quảng 中trung 有hữu 三tam 。 總tổng 破phá 諸chư 門môn 故cố 。 相tương 對đối 別biệt 破phá 故cố 。 略lược 結kết 顛điên 倒đảo 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 此thử 初sơ 常thường 法pháp 生sanh 不bất 生sanh 果quả 門môn 。 謂vị 常thường 住trụ 法pháp 能năng 生sanh 果quả 者giả 。 即tức 細tế 四tứ 大đại 真chân 我ngã 正chánh 生sanh 。 若nhược 助trợ 者giả 。 意ý 及cập 大đại 有hữu 同đồng 異dị 和hòa 合hợp 。 比tỉ 量lượng 如như 文văn (# 若nhược 依y 十thập 句cú 。 德đức 中trung 十thập 種chủng 。 通thông 常thường 住trụ 者giả 。 亦diệc 能năng 生sanh 果quả 。 非phi 今kim 所sở 對đối 六lục 故cố )# 。 常thường 不bất 生sanh 果quả 。 唯duy 空không 時thời 方phương 。 若nhược 不bất 生sanh 正chánh 。 雖tuy 通thông 大đại 有hữu 同đồng 異dị 和hòa 合hợp 。 然nhiên 前tiền 量lượng 因nhân 既ký 總tổng 相tương/tướng 言ngôn 有hữu 作tác 用dụng 故cố 。 通thông 破phá 正chánh 兼kiêm 。 不bất 爾nhĩ 。 彼bỉ 因nhân 有hữu 不bất 定định 故cố (# 測trắc 云vân 。 若nhược 宗tông 真chân 言ngôn 非phi 實thật 有hữu 者giả 。 即tức 以dĩ 真Chân 如Như 作tác 不bất 定định 過quá 。 故cố 言ngôn 離ly 識thức 。 非phi 也dã 。 他tha 比tỉ 量lượng 中trung 。 無vô 自tự 不bất 定định 故cố 。 但đãn 以dĩ 返phản 成thành 唯duy 識thức 義nghĩa 故cố 。 言ngôn 非phi 離ly 識thức 也dã )# 。


諸chư 無vô 常thường 者giả (# 至chí )# 有hữu 實thật 自tự 性tánh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 無vô 常thường 。 有hữu 礙ngại 無vô 礙ngại 門môn 。 謂vị 麤thô 四tứ 大đại 無vô 常thường 有hữu 礙ngại 。 德đức 業nghiệp 無vô 礙ngại 。 彼bỉ 許hứa 瓶bình 等đẳng 如như 大đại 地địa 實thật 。 但đãn 軍quân 林lâm 等đẳng 。 為vi 體thể 可khả 分phần/phân 。 非phi 實thật 故cố 得đắc 喻dụ 。 破phá 無vô 礙ngại 中trung 。 除trừ 彼bỉ 覺giác 等đẳng 。 餘dư 為vi 有hữu 法pháp 。 無vô 相tướng 符phù 過quá 。


又hựu 彼bỉ 所sở 執chấp (# 至chí )# 實thật 地địa 水thủy 火hỏa 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 相tương 對đối 別biệt 破phá 中trung 有hữu 二nhị 。 破phá 實thật 有hữu 性tánh 故cố 。 破phá 現hiện 量lượng 得đắc 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 四tứ 。 一nhất 破phá 實thật 德đức 業nghiệp 。 二nhị 破phá 有hữu 大đại 。 三tam 破phá 同đồng 異dị 。 四tứ 破phá 和hòa 合hợp 。 初sơ 有hữu 三tam 難nạn/nan 。 此thử 初sơ 實thật 德đức 不bất 攝nhiếp 難nạn/nan 。 彼bỉ 執chấp 堅kiên 等đẳng 與dữ 地địa 等đẳng 別biệt 。 觸xúc 得đắc 所sở 攝nhiếp 。 身thân 根căn 之chi 境cảnh 。 觀quán 云vân 。 父phụ 母mẫu 極cực 微vi 。 二nhị 微vi 之chi 子tử 。 非phi 現hiện 量lượng 得đắc 。 十thập 句cú 論luận 云vân 。 三tam 微vi 所sở 生sanh 子tử 。 方phương 麤thô 重trọng/trùng 德đức 合hợp 。 下hạ 說thuyết 麤thô 德đức 合hợp 。 乃nãi 色sắc 根căn 取thủ 故cố 。 測trắc 云vân 。 唯duy 除trừ 和hòa 合hợp 。 餘dư 現hiện 量lượng 得đắc 。 證chứng 云vân 。 以dĩ 測trắc 為vi 勝thắng 。 彼bỉ 宗tông 不bất 言ngôn 色sắc 根căn 所sở 取thủ 方phương 現hiện 量lượng 境cảnh 。 如như 德đức 句cú 中trung 覺giác 苦khổ 樂lạc 等đẳng 。 非phi 色sắc 根căn 取thủ 。 而nhi 現hiện 境cảnh 故cố 。 是thị 則tắc 今kim 云vân 身thân 根căn 所sở 觸xúc 。 唯duy 破phá 麤thô 物vật 。 以dĩ 細tế 類loại 麤thô 。 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 故cố 。 例lệ 破phá 量lượng 云vân 。 地địa 水thủy 火hỏa 三tam 。 應ưng 非phi 有hữu 礙ngại 實thật 句cú 義nghĩa 攝nhiếp 。 眼nhãn 所sở 見kiến 故cố 。 如như 青thanh 色sắc 等đẳng 。 反phản 覆phúc 應ưng 知tri 。


又hựu 彼bỉ 所sở 執chấp (# 至chí )# 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 對đối 無vô 常thường 有hữu 礙ngại 難nạn/nan 。 有hữu 礙ngại 常thường 者giả 。 細tế 四tứ 大đại 意ý 。 難nạn/nan 成thành 無vô 常thường 。 色sắc 根căn 所sở 取thủ 無vô 質chất 礙ngại 者giả 。 德đức 業nghiệp 大đại 有hữu 同đồng 異dị 。 難nạn/nan 成thành 有hữu 礙ngại 。 彼bỉ 宗tông 色sắc 根căn 。 即tức 實thật 句cú 攝nhiếp 。 眼nhãn 根căn 而nhi 火hỏa 。 耳nhĩ 根căn 即tức 空không (# 基cơ 云vân 空không 取thủ 聲thanh 時thời 。 於ư 身thân 起khởi 作tác 用dụng 。 名danh 空không 耳nhĩ 根căn 也dã )# 。 鼻tị 根căn 即tức 地địa 。 舌thiệt 根căn 即tức 水thủy 。 身thân 根căn 即tức 風phong (# 細tế 性tánh 皆giai 常thường )# 。


又hựu 彼bỉ 所sở 執chấp (# 至chí )# 如như 空không 華hoa 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 此thử 第đệ 三tam 對đối 離ly 識thức 無vô 性tánh 難nạn/nan 。 然nhiên 除trừ 覺giác 等đẳng 。 餘dư 法pháp 為vi 宗tông 。 若nhược 立lập 覺giác 等đẳng 。 立lập 已dĩ 成thành 故cố 。 非phi 實thật 德đức 者giả 。 除trừ 有hữu 法pháp 初sơ 。 餘dư 五ngũ 為vi 宗tông 。 非phi 有hữu 實thật 等đẳng 者giả 。 除trừ 有hữu 性tánh 初sơ 。 餘dư 五ngũ 為vi 宗tông 。 初sơ 宗tông 應ưng 言ngôn 非phi 實thật 覺giác 等đẳng 。 餘dư 德đức 等đẳng 法pháp 。 應ưng 非phi 離ly 識thức 有hữu 別biệt 自tự 性tánh 。 後hậu 宗tông 可khả 言ngôn 非phi 有hữu 覺giác 等đẳng 。 餘dư 實thật 等đẳng 句cú 。 然nhiên 略lược 不bất 簡giản 覺giác 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 也dã 。 一nhất 一nhất 歷lịch 除trừ 。 有hữu 六lục 比tỉ 量lượng 。 除trừ 二nhị 三tam 等đẳng 。 則tắc 有hữu 多đa 量lượng 。 然nhiên 義nghĩa 勢thế 通thông 。 破phá 六lục 盡tận 故cố 。 除trừ 相tương/tướng 性tánh 初sơ 。 而nhi 立lập 二nhị 量lượng 。


彼bỉ 所sở 執chấp 有hữu (# 至chí )# 唯duy 妄vọng 計kế 度độ 。


述thuật 曰viết 。 次thứ 破phá 大đại 有hữu 有hữu 二nhị 。 量lượng 破phá 故cố 。 難nạn/nan 破phá 故cố 。 言ngôn 離ly 實thật 等đẳng 者giả 。 取thủ 德đức 業nghiệp 同đồng 異dị 和hòa 合hợp 。 既ký 總tổng 取thủ 故cố 。 無vô 不bất 定định 失thất 。 二nhị 量lượng 如như 文văn 。 次thứ 難nạn/nan 破phá 云vân 。 如như 汝nhữ 大đại 有hữu 。 體thể 非phi 無vô 故cố 。 無vô 別biệt 能năng 令linh 有hữu 體thể 之chi 性tánh 。 實thật 等đẳng 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 自tự 體thể 非phi 無vô 故cố 。 若nhược 離ly 有hữu 體thể 法pháp 有hữu 別biệt 令linh 有hữu 性tánh 。 應ưng 離ly 五ngũ 無vô 法pháp 有hữu 別biệt 令linh 無vô 性tánh (# 彼bỉ 大đại 有hữu 外ngoại 不bất 立lập 有hữu 性tánh 。 如như 薩tát 婆bà 多đa 。 依y 色sắc 等đẳng 法pháp 。 立lập 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 而nhi 同đồng 分phần/phân 上thượng 。 不bất 立lập 同đồng 分phần/phân 。 故cố 例lệ 破phá 之chi )# 。 測trắc 云vân 。 量lượng 破phá 。 謂vị 汝nhữ 實thật 等đẳng 。 無vô 別biệt 有hữu 性tánh 。 許hứa 非phi 無vô 故cố 。 猶do 如như 有hữu 性tánh 。 五ngũ 種chủng 無vô 句cú 。 應ưng 有hữu 別biệt 性tánh 。 有hữu 無vô 二nhị 中trung 。 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 猶do 如như 實thật 等đẳng (# 此thử 有hữu 二nhị 失thất 。 不bất 順thuận 論luận 故cố 。 量lượng 有hữu 過quá 故cố 。 謂vị 五ngũ 種chủng 無vô 令linh 有hữu 別biệt 性tánh 。 違vi 自tự 宗tông 故cố 。 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 因nhân 有hữu 不bất 定định 故cố 。 謂vị 有hữu 無vô 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 為vi 如như 實thật 等đẳng 有hữu 別biệt 性tánh 耶da 。 如như 有hữu 同đồng 異dị 。 無vô 別biệt 性tánh 耶da )# 。 基cơ 云vân 。 汝nhữ 有hữu 性tánh 應ưng 別biệt 有hữu 有hữu 性tánh 。 許hứa 非phi 無vô 故cố 。 如như 實thật 德đức 等đẳng 。 以dĩ 同đồng 異dị 句cú 應ưng 作tác 不bất 定định 。 然nhiên 非phi 極cực 成thành 。 故cố 無vô 不bất 定định 。 汝nhữ 第đệ 十thập 句cú 無vô 法pháp 之chi 外ngoại 應ưng 別biệt 立lập 性tánh 。 除trừ 大đại 有hữu 等đẳng 。 有hữu 無vô 二nhị 法pháp 。 互hỗ 相tương 違vi 故cố 。 如như 實thật 德đức 業nghiệp (# 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 共cộng 比tỉ 尚thượng 得đắc 以dĩ 他tha 法pháp 不bất 定định 。 況huống 今kim 他tha 比tỉ 。 同đồng 異dị 不bất 定định 。 故cố 後hậu 破phá 五ngũ 無vô 。 第đệ 十thập 句cú 攝nhiếp 不bất 違vi 自tự 宗tông 。 應ưng 成thành 比tỉ 量lượng 。 然nhiên 五ngũ 種chủng 無vô 。 令linh 無vô 無vô 性tánh 。 違vi 意ý 許hứa 宗tông 。 不bất 成thành 比tỉ 量lượng 故cố 。 如như 論luận 文văn 唯duy 難nạn/nan 破phá 攝nhiếp )# 。 基cơ 述thuật 難nạn/nan 意ý 。 有hữu 法pháp 雖tuy 非phi 無vô 。 不bất 自tự 有hữu 故cố 。 須tu 有hữu 有hữu 。 然nhiên 應ưng 無vô 法pháp 不bất 自tự 無vô 。 無vô 法pháp 之chi 外ngoại 別biệt 立lập 無vô 。 此thử 難nạn/nan 恆hằng 齊tề 。 何hà 方phương 遣khiển 難nạn/nan 。 證chứng 師sư 破phá 云vân 。 有hữu 法pháp 體thể 非phi 無vô 。 有hữu 故cố 有hữu 有hữu 性tánh 。 無vô 法pháp 體thể 非phi 有hữu 。 無vô 故cố 無vô 無vô 性tánh 。 以dĩ 相tương/tướng 返phản 故cố 。 此thử 答đáp 恆hằng 別biệt 。 何hà 乃nãi 破phá 他tha 。 故cố 今kim 論luận 中trung 。 但đãn 立lập 量lượng 破phá (# 今kim 謂vị 不bất 然nhiên 。 如như 無vô 無vô 性tánh 故cố 有hữu 是thị 有hữu 。 無vô 有hữu 無vô 性tánh 。 反phản 應ưng 成thành 有hữu 。 如như 有hữu 難nạn/nan 無vô 無vô 性tánh 有hữu 有hữu 性tánh 故cố 成thành 有hữu 。 無vô 亦diệc 雖tuy 無vô 有hữu 性tánh 。 有hữu 無vô 性tánh 故cố 方phương 無vô 。 此thử 破phá 恆hằng 齊tề 。 豈khởi 無vô 能năng 破phá 。 故cố 今kim 難nạn/nan 破phá 。 非phi 立lập 量lượng 破phá )# 。 樞xu 要yếu 云vân 。 破phá 有hữu 句cú 中trung 。 有hữu 四tứ 。 一nhất 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 等đẳng (# 非phi 也dã 。 自tự 惡ác 立lập 量lượng 。 自tự 出xuất 過quá 故cố )# 。 觀quán 云vân 。 離ly 五ngũ 種chủng 無vô 。 有hữu 別biệt 無vô 性tánh 。 有hữu 無vô 法pháp 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 實thật 德đức 等đẳng (# 所sở 立lập 不bất 成thành 。 實thật 等đẳng 許hứa 無vô 別biệt 無vô 性tánh 故cố )# 。


又hựu 彼bỉ 所sở 執chấp (# 至chí )# 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。


述thuật 曰viết 。 破phá 同đồng 異dị 中trung 有hữu 二nhị 。 量lượng 破phá 故cố 。 難nạn/nan 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 此thử 有hữu 二nhị 例lệ 。 一nhất 者giả 以dĩ 法pháp 破phá 性tánh 。 實thật 等đẳng 別biệt 性tánh 。 名danh 同đồng 異dị 句cú 。 彼bỉ 立lập 量lượng 云vân 。 實thật 性tánh 非phi 實thật 。 異dị 實thật 故cố 。 如như 德đức 。 德đức 性tánh 非phi 德đức 。 異dị 德đức 故cố 。 如như 業nghiệp 。 業nghiệp 性tánh 非phi 業nghiệp 。 異dị 業nghiệp 故cố 。 如như 實thật 。 論luận 主chủ 總tổng 非phi 理lý 定định 不bất 然nhiên 勿vật 此thử 。 皆giai 有hữu 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 過quá 故cố 。 相tương 違vi 量lượng 云vân 。 汝nhữ 許hứa 實thật 性tánh 應ưng 非phi 實thật 性tánh 。 異dị 實thật 故cố 。 如như 德đức 。 德đức 業nghiệp 亦diệc 爾nhĩ 。 然nhiên 汝nhữ 不bất 許hứa 言ngôn 勿vật 此thử 實thật 等đẳng 三tam 性tánh 異dị 實thật 等đẳng 故cố 非phi 實thật 等đẳng 性tánh 。 二nhị 者giả 以dĩ 性tánh 破phá 法pháp 。 謂vị 如như 前tiền 因nhân 。 非phi 但đãn 違vi 成thành 實thật 等đẳng 之chi 性tánh 。 亦diệc 令linh 實thật 等đẳng 失thất 三tam 句cú 攝nhiếp 。 量lượng 云vân 。 汝nhữ 實thật 應ưng 非phi 實thật 句cú 。 異dị 實thật 性tánh 故cố 。 如như 德đức 等đẳng 。 德đức 業nghiệp 亦diệc 爾nhĩ 。 展triển 轉chuyển 為ví 喻dụ 。 故cố 舉cử 三tam 也dã 。 言ngôn 地địa 等đẳng 者giả 。 實thật 句cú 九cửu 法pháp 。 德đức 句cú 二nhị 十thập 一nhất 。 業nghiệp 句cú 五ngũ 性tánh 。 各các 對đối 自tự 體thể 。 以dĩ 法pháp 破phá 性tánh 。 以dĩ 性tánh 破phá 法pháp 。 准chuẩn 前tiền 應ưng 知tri 。 問vấn 。 以dĩ 性tánh 破phá 法pháp 。 言ngôn 地địa 非phi 地địa 。 豈khởi 不bất 違vi 宗tông 。 答đáp 。 汝nhữ 所sở 計kế 地địa 非phi 實thật 句cú 地địa 。 故cố 無vô 過quá 失thất 。 基cơ 釋thích 如như 此thử (# 樞xu 要yếu 更cánh 立lập 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。 相tương 違vi 決quyết 定định 。 文văn 外ngoại 別biệt 論luận 非phi 此thử 所sở 要yếu )# 。


如như 實thật 性tánh 等đẳng (# 至chí )# 唯duy 假giả 施thi 設thiết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 難nạn/nan 破phá 。 假giả 立lập 性tánh 上thượng 。 不bất 別biệt 立lập 性tánh 。 唯duy 實thật 上thượng 應ưng 無vô 別biệt 性tánh 。 德đức 業nghiệp 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 離ly 實thật 等đẳng 有hữu 表biểu 實thật 等đẳng 性tánh 。 應ưng 離ly 德đức 等đẳng 有hữu 遮già 實thật 等đẳng 遮già 性tánh 。 既ký 無vô 別biệt 表biểu 。 云vân 何hà 有hữu 異dị 。 (# 此thử 順thuận 文văn 義nghĩa )# 。 測trắc 云vân 。 汝nhữ 說thuyết 實thật 等đẳng 應ưng 無vô 別biệt 性tánh 。 許hứa 同đồng 異dị 故cố 。 如như 同đồng 異dị 性tánh 。 汝nhữ 非phi 實thật 等đẳng 應ưng 有hữu 非phi 實thật 等đẳng 性tánh 。 實thật 非phi 實thật 中trung 。 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 猶do 如như 實thật 等đẳng 。 離ly 表biểu 性tánh 外ngoại 。 無vô 別biệt 遮già 性tánh 。 故cố 今kim 以dĩ 量lượng 令linh 有hữu 別biệt 體thể (# 表biểu 性tánh 為ví 喻dụ 。 令linh 有hữu 遮già 性tánh 。 基cơ 亦diệc 立lập 量lượng 。 意ý 同đồng 測trắc 疏sớ/sơ )# 。


又hựu 彼bỉ 所sở 執chấp (# 至chí )# 亦diệc 非phi 實thật 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 破phá 和hòa 合hợp 句cú 。 言ngôn 非phi 有hữu 實thật 等đẳng 諸chư 法pháp 攝nhiếp 故cố 者giả 。 非phi 是thị 大đại 有hữu 實thật 等đẳng 五ngũ 句cú 諸chư 法pháp 攝nhiếp 故cố 。 下hạ 言ngôn 由do 前tiền 理lý 者giả 。 即tức 此thử 謂vị 也dã 。


然nhiên 彼bỉ 實thật 等đẳng (# 至chí )# 如như 龜quy 毛mao 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 現hiện 量lượng 得đắc 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 破phá 所sở 得đắc 。 二nhị 破phá 能năng 得đắc 。 此thử 初sơ 也dã 。 許hứa 實thật 等đẳng 六lục 是thị 緣duyên 識thức 外ngoại 實thật 有hữu 自tự 體thể 現hiện 量lượng 之chi 境cảnh 。 然nhiên 彼bỉ 五ngũ 無vô 非phi 離ly 識thức 有hữu 。 故cố 引dẫn 龜quy 毛mao 成thành 非phi 彼bỉ 境cảnh 。 反phản 成thành 但đãn 是thị 。 緣duyên 不bất 離ly 識thức 。 五ngũ 根căn 蘊uẩn 相tương/tướng 。 非phi 量lượng 等đẳng 境cảnh 。 然nhiên 略lược 不bất 立lập 。 返phản 成thành 比tỉ 量lượng 。 測trắc 基cơ 云vân 。 除trừ 德đức 句cú 中trung 覺giác 苦khổ 樂lạc 等đẳng 。 彼bỉ 亦diệc 許hứa 此thử 不bất 離ly 心tâm 故cố 。 若nhược 并tinh 立lập 彼bỉ 一nhất 分phần/phân 相tương/tướng 符phù 。 若nhược 避tị 相tương/tướng 符phù 。 宗tông 云vân 實thật 等đẳng 非phi 唯duy 緣duyên 離ly 識thức 實thật 有hữu 自tự 體thể 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。 還hoàn 有hữu 相tương/tướng 符phù 。 彼bỉ 許hứa 通thông 緣Duyên 覺Giác 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 心tâm 麤thô 緣duyên 實thật 等đẳng 。 非phi 唯duy 緣duyên 離ly 識thức 境cảnh 心tâm 所sở 得đắc 故cố 。 通thông 簡giản 總tổng 緣duyên 之chi 一nhất 分phần/phân 故cố 。 總tổng 言ngôn 離ly 識thức 。 不bất 言ngôn 唯duy 也dã 。 既ký 爾nhĩ 。 此thử 量lượng 依y 唯duy 緣duyên 外ngoại 。 及cập 總tổng 緣duyên 中trung 。 簡giản 取thủ 一nhất 分phần/phân 。 緣duyên 離ly 識thức 境cảnh 。 以dĩ 為vi 量lượng 故cố 。 無vô 諸chư 過quá 失thất 。 (# 基cơ 測trắc 意ý 同đồng 。 又hựu 彼bỉ 釋thích 云vân 。 若nhược 不bất 言ngôn 緣duyên 。 離ly 識thức 自tự 體thể 。 即tức 屬thuộc 現hiện 量lượng 。 即tức 犯phạm 違vi 宗tông 相tương/tướng 符phù 二nhị 失thất 。 簡giản 持trì 業nghiệp 釋thích 。 故cố 量lượng 緣duyên 字tự 。 此thử 釋thích 非phi 要yếu 。 若nhược 依y 此thử 例lệ 。 一nhất 切thiết 比tỉ 量lượng 。 除trừ 言ngôn 出xuất 過quá 。 即tức 無vô 窮cùng 故cố )# 。


又hựu 緣duyên 實thật 智trí (# 至chí )# 如như 實thật 智trí 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 能năng 得đắc 也dã 。 所sở 得đắc 一nhất 量lượng 。 能năng 得đắc 六lục 量lượng 。 各các 有hữu 總tổng 別biệt 。 影ảnh 現hiện 應ưng 知tri 。 假giả 合hợp 生sanh 者giả 。 基cơ 云vân 。 實thật 智trí 生sanh 時thời 。 合hợp 緣duyên 實thật 上thượng 。 大đại 有hữu 同đồng 異dị 。 隨tùy 所sở 有hữu 德đức 。 緣duyên 德đức 等đẳng 智trí 。 皆giai 假giả 合hợp 生sanh 。 故cố 應ưng 如như 彼bỉ 。 非phi 實thật 智trí 攝nhiếp 。 若nhược 作tác 此thử 解giải 。 無vô 獨độc 緣duyên 德đức 等đẳng 智trí 可khả 以dĩ 為ví 喻dụ 。 必tất 合hợp 緣duyên 故cố 。 有hữu 和hòa 合hợp 等đẳng 。 必tất 有hữu 所sở 有hữu 及cập 所sở 合hợp 故cố 。 今kim 更cánh 釋thích 之chi 。 假giả 合hợp 生sanh 者giả 。 顯hiển 藉tạ 多đa 緣duyên 智trí 方phương 生sanh 也dã 。 如như 緣duyên 實thật 時thời 假giả 合hợp 真chân 我ngã 。 法pháp 非phi 法pháp 行hành 等đẳng 。 眾chúng 緣duyên 生sanh 故cố 。 前tiền 解giải 。 境cảnh 必tất 有hữu 多đa 。 方phương 能năng 生sanh 智trí 。 後hậu 解giải 。 境cảnh 可khả 唯duy 一nhất 。 藉tạ 多đa 緣duyên 生sanh 。 名danh 假giả 合hợp 生sanh (# 同đồng 測trắc 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 假giả 合hợp 所sở 緣duyên 。 一nhất 云vân 假giả 合hợp 生sanh 緣duyên 。 彼bỉ 無vô 許hứa 取thủ )# 。 證chứng 云vân 。 初sơ 義nghĩa 。 但đãn 從tùng 正chánh 緣duyên 。 名danh 有hữu 等đẳng 智trí 。 不bất 從tùng 兼kiêm 緣duyên 。 故cố 無vô 過quá 失thất 。 (# 寂tịch 師sư 設thiết 難nạn/nan 。 然nhiên 不bất 解giải 論luận 意ý 。 妄vọng 作tác 虗hư 語ngữ 。 故cố 不bất 敘tự 之chi )# 。 論luận 言ngôn 乃nãi 至chí 者giả 。 顯hiển 通thông 破phá 六lục 。 結kết 文văn 可khả 知tri 。


有hữu 執chấp 一nhất (# 至chí )# 皆giai 同đồng 此thử 破phá 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 破phá 一nhất 因nhân 論luận 。 彼bỉ 計kế 此thử 天thiên 。 法Pháp 身thân 常thường 遍biến 。 無vô 別biệt 居cư 處xứ 。 其kỳ 變biến 化hóa 身thân 。 別biệt 有hữu 住trú 處xứ 。 諸chư 非phi 常thường 者giả 。 必tất 不bất 遍biến 故cố 者giả 。 前tiền 量lượng 已dĩ 成thành 。 非phi 常thường 為vi 因nhân 。 不bất 遍biến 亦diệc 爾nhĩ 。 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 雖tuy 遍biến 非phi 常thường 。 豈khởi 無vô 不bất 定định 。 今kim 入nhập 彼bỉ 宗tông 。 立lập 化hóa 量lượng 故cố 。 無vô 彼bỉ 不bất 定định 。 應ưng 一nhất 切thiết 處xứ 時thời 頓đốn 生sanh 。 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 既ký 遍biến 何hà 不phủ 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 既ký 常thường 何hà 不phủ 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 不bất 生sanh 時thời 處xứ 。 亦diệc 應ưng 恆hằng 生sanh 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 如như 生sanh 時thời 處xứ 。 若nhược 謂vị 必tất 待đãi 欲dục 及cập 緣duyên 故cố 不bất 頓đốn 生sanh 者giả 。 違vi 自tự 論luận 宗tông (# 測trắc 云vân 自tự 在tại 天thiên 欲dục 。 基cơ 云vân 。 眾chúng 生sanh 樂nhạo 欲dục 。 初sơ 順thuận 餘dư 論luận 。 緣duyên 現hiện 前tiền 時thời 。 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 。 發phát 起khởi 樂nhạo 欲dục 。 方phương 生sanh 法pháp 故cố 〔# 之chi 〕# )# 。 縱túng/tung 待đãi 欲dục 緣duyên 。 欲dục 緣duyên 頓đốn 起khởi 。 彼bỉ 因nhân 自tự 在tại 恆hằng 常thường 有hữu 故cố 。 言ngôn 本bổn 際tế 者giả 。 過quá 去khứ 初sơ 首thủ 。


復phục 有hữu 宿túc 作tác 因nhân 等đẳng 非phi 一nhất 。 故cố 論luận 言ngôn 等đẳng (# 勘khám 廣quảng 百bách 論luận 等đẳng 。 然nhiên 自tự 在tại 等đẳng 一nhất 因nhân 八bát 師sư 名danh 及cập 所sở 計kế 。 如như 測trắc 師sư 疏sớ/sơ )# 。


有hữu 餘dư 偏thiên 執chấp (# 至chí )# 待đãi 眾chúng 緣duyên 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 破phá 聲thanh 論luận 。 言ngôn 明minh 論luận 者giả 。 先tiên 云vân 遺di 陁# 論luận 。 今kim 云vân 吠phệ 陁# 。 此thử 云vân 明minh 也dã 。 明minh 諸chư 實thật 事sự 是thị 非phi 定định 故cố 。 餘dư 聲thanh 有hữu 錯thác 。 非phi 常thường 定định 量lượng 。 婆Bà 羅La 門Môn 有hữu 如như 是thị 計kế 。 梵Phạm 王Vương 誦tụng 者giả 。 唯duy 而nhi 非phi 作tác 者giả 。 唯duy 婆Bà 羅La 門Môn 性tánh 口khẩu 誦tụng 持trì 。 無vô 別biệt 卷quyển 軸trục 。 不bất 許hứa 餘dư 姓tánh 。 設thiết 誦tụng 非phi 正chánh 。 待đãi 緣duyên 顯hiển 者giả 。 聲thanh 顯hiển 論luận 也dã 。 待đãi 緣duyên 發phát 者giả 。 聲thanh 生sanh 論luận 也dã 。 顯hiển 論luận 二nhị 類loại 。 一nhất 計kế 於ư 一nhất 一nhất 物vật 各các 有hữu 常thường 聲thanh 。 如như 薩tát 婆bà 多đa 所sở 說thuyết 無vô 為vi 。 二nhị 計kế 一nhất 切thiết 物vật 上thượng 共cộng 一nhất 常thường 聲thanh 。 計kế 內nội 計kế 外ngoại 全toàn 分phần/phân 一nhất 分phần/phân 。 如như 因nhân 明minh 疏sớ/sơ 。 許hứa 能năng 詮thuyên 故cố 者giả 。 聲thanh 性tánh 雖tuy 常thường 。 非phi 能năng 詮thuyên 故cố 。 無vô 不bất 定định 過quá 。 言ngôn 餘dư 聲thanh 者giả 。 明minh 論luận 之chi 餘dư 。 基cơ 云vân 。 聲thanh 性tánh 合hợp 名danh 餘dư 聲thanh 。 勿vật 以dĩ 聲thanh 性tánh 作tác 不bất 定định 故cố 。 宗tông 云vân 。 汝nhữ 聲thanh 非phi 常thường 聲thanh 體thể 。 待đãi 眾chúng 緣duyên 故cố 。 通thông 對đối 顯hiển 生sanh 。 唯duy 言ngôn 待đãi 緣duyên 。


有hữu 外ngoại 道đạo 執chấp (# 至chí )# 而nhi 體thể 實thật 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 破phá 順thuận 世thế 義nghĩa 中trung 有hữu 二nhị 。 執chấp 故cố 。 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 如như 廣quảng 百bách 第đệ 二nhị 云vân 。 順thuận 世thế 外ngoại 道đạo 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 諸chư 法pháp 及cập 義nghĩa 大đại 種chủng 為vi 性tánh 。 四tứ 大đại 種chủng 外ngoại 無vô 別biệt 有hữu 物vật (# 測trắc 云vân 。 四tứ 大đại 中trung 精tinh 。 能năng 有hữu 緣duyên 慮lự 。 如như 燈đăng 光quang 等đẳng 。 不bất 同đồng 餘dư 物vật )# 。 言ngôn 不bất 越việt 因nhân 量lượng 者giả 。 本bổn 二nhị 常thường 微vi 。 方phương 邊biên 合hợp 住trụ 。 生sanh 一nhất 麤thô 色sắc 。 色sắc 色sắc 涉thiệp 入nhập 於ư 二nhị 微vi 。 故cố 言ngôn 不bất 起khởi 。 既ký 同đồng 勝thắng 論luận 。 亦diệc 兼kiêm 破phá 之chi 。 下hạ 舉cử 德đức 句cú 量lượng 而nhi 救cứu 故cố 。 但đãn 以dĩ 勝thắng 論luận 許hứa 有hữu 餘dư 物vật 。 此thử 唯duy 四tứ 大đại 。 為vi 二nhị 宗tông 異dị (# 順thuận 世thế 宗tông 云vân 。 由do 唯duy 有hữu 大đại 。 後hậu 死tử 滅diệt 時thời 。 還hoàn 歸quy 四tứ 大đại )# 。


彼bỉ 亦diệc 非phi 理lý (# 至chí )# 極cực 微vi 常thường 住trụ 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 中trung 。 非phi 徵trưng 可khả 解giải 。 別biệt 破phá 有hữu 三tam 。 因nhân 故cố 。 果quả 故cố 。 雙song 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 測trắc 云vân 。 勝thắng 論luận 順thuận 世thế 。 極cực 微vi 雖tuy 小tiểu 。 而nhi 有hữu 方phương 分phần/phân 。 同đồng 部bộ 部bộ 計kế 。 故cố 初sơ 正chánh 破phá 。 後hậu 量lượng 遮già 破phá 。 基cơ 云vân 。 二nhị 師sư 皆giai 無vô 方phương 分phần/phân 。 唯duy 有hữu 圓viên 得đắc 。 故cố 初sơ 遮già 破phá 。 後hậu 量lượng 正chánh 破phá 。 範phạm 云vân 。 勝thắng 論luận 極cực 微vi 。 許hứa 無vô 方phương 分phần/phân 。 十thập 句cú 論luận 說thuyết 無vô 方phương 分phần/phân 故cố 。 順thuận 世thế 未vị 必tất 同đồng 勝thắng 論luận 宗tông (# 今kim 謂vị 。 基cơ 釋thích 應ưng 好hảo/hiếu 。 何hà 者giả 。 若nhược 順thuận 世thế 計kế 。 一nhất 切thiết 極cực 微vi 有hữu 方phương 分phần/phân 。 何hà 彼bỉ 所sở 成thành 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 許hứa 無vô 方phương 分phần/phân 。 若nhược 有hữu 方phương 分phần/phân 。 論luận 所sở 引dẫn 喻dụ 。 能năng 立lập 不bất 成thành )# 。


又hựu 所sở 生sanh 果quả (# 至chí )# 處xứ 無vô 別biệt 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 果quả 中trung 有hữu 二nhị 。 依y 言ngôn 破phá 故cố 。 依y 宗tông 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 既ký 不bất 越việt 因nhân 。 應ưng 如như 一nhất 微vi 。 彼bỉ 計kế 常thường 微vi 非phi 色sắc 根căn 取thủ 。 初sơ 子tử 等đẳng 色sắc 方phương 色sắc 根căn 境cảnh (# 基cơ 測trắc 傳truyền 爾nhĩ )# 。 觀quán 云vân 。 依y 十thập 句cú 論luận 。 大đại 性tánh 量lượng 德đức 。 三tam 微vi 果quả 上thượng 。 方phương 名danh 大đại 性tánh 。 故cố 知tri 子tử 微vi 非phi 色sắc 根căn 取thủ 。 不bất 名danh 為vi 麤thô 。 證chứng 云vân 。 雖tuy 依y 十thập 句cú 。 不bất 順thuận 此thử 論luận 。 既ký 云vân 果quả 色sắc 不bất 越việt 因nhân 量lượng 。 應ưng 如như 極cực 微vi 不bất 名danh 麤thô 色sắc 。 非phi 色sắc 根căn 取thủ 。 便tiện 違vi 自tự 執chấp 。 明minh 知tri 所sở 生sanh 非phi 難nạn/nan 孫tôn 色sắc 。 然nhiên 望vọng 父phụ 母mẫu 。 名danh 為vi 麤thô 色sắc 。 非phi 必tất 大đại 性tánh 。 或hoặc 可khả 順thuận 世thế 不bất 同đồng 十thập 句cú 。


若nhược 謂vị 果quả 色sắc (# 至chí )# 虗hư 妄vọng 計kế 度độ 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 依y 宗tông 破phá 也dã 。 謂vị 一nhất 果quả 色sắc 遍biến 父phụ 母mẫu 二nhị 。 所sở 遍biến 非phi 一nhất 。 能năng 遍biến 名danh 麤thô 量lượng 等đẳng 二nhị 因nhân 。 名danh 不bất 越việt 故cố 。 此thử 中trung 比tỉ 量lượng 。 易dị 故cố 不bất 釋thích 。 又hựu 果quả 與dữ 因nhân 。 下hạ 雙song 因nhân 果quả 。 二nhị 因nhân 相tương/tướng 礙ngại 而nhi 容dung 果quả 故cố 。 藥dược 入nhập 鎔dong 銅đồng 者giả 。 測trắc 云vân 。 水thủy 銀ngân 等đẳng 入nhập 銅đồng 汁trấp 成thành 金kim (# 相tương 似tự 金kim 也dã )# 。 基cơ 云vân 。 鍮thâu 石thạch 之chi 藥dược 入nhập 鎔dong 銅đồng 故cố 。 言ngôn 誰thùy 許hứa 等đẳng 者giả 。 基cơ 云vân 。 破phá 意ý 。 但đãn 入nhập 沙sa 銅đồng 空không 隟khích 之chi 處xứ 。 非phi 入nhập 微vi 體thể 。 喻dụ 不bất 極cực 成thành 。 設thiết 許hứa 入nhập 體thể 。 或hoặc 應ưng 離ly 變biến 。 量lượng 云vân 。 水thủy 入nhập 沙sa 體thể 應ưng 離ly 非phi 一nhất 。 水thủy 入nhập 中trung 故cố 。 如như 二nhị 沙sa 間gian 。 如như 此thử 子tử 微vi 若nhược 入nhập 父phụ 母mẫu 。 汝nhữ 一nhất 一nhất 微vi 應ưng 離ly 非phi 一nhất 。 許hứa 入nhập 中trung 故cố 。 如như 水thủy 入nhập 沙sa 。 藥dược 銅đồng 二nhị 微vi 。 體thể 不bất 相tương 入nhập 。 雖tuy 居cư 間gian 隟khích 。 藥dược 合hợp 銅đồng 變biến 。 亦diệc 應ưng 果quả 色sắc 。 合hợp 極cực 變biến 交giao 。 雜tạp 量lượng 同đồng 故cố 。 如như 藥dược 變biến 銅đồng 。 是thị 則tắc 汝nhữ 宗tông 父phụ 母mẫu 極cực 微vi 。 離ly 故cố 非phi 一nhất 。 如như 沙sa 。 變biến 故cố 非phi 常thường 如như 銅đồng 。 言ngôn 不bất 許hứa 違vi 理lý 等đẳng 者giả 。 不bất 許hứa 得đắc 東đông 即tức 得đắc 西tây 分phần/phân 。 則tắc 違vi 如như 前tiền 彼bỉ 此thử 一nhất 量lượng 。 若nhược 得đắc 一nhất 分phần 。 許hứa 得đắc 餘dư 分phần/phân 。 則tắc 違vi 世thế 間gian 現hiện 見kiến 事sự 也dã 。 破phá 彼bỉ 實thật 一nhất 。 故cố 不bất 違vi 宗tông 。 大Đại 乘Thừa 以dĩ 理lý 無vô 實thật 一nhất 物vật 。 乃nãi 至chí 一nhất 極cực 微vi 。 亦diệc 無vô 實thật 一nhất 。 是thị 假giả 立lập 故cố 。 依y 宗tông 正chánh 破phá 名danh 進tiến 。 破phá 彼bỉ 轉chuyển 救cứu 名danh 退thoái 。 表biểu 結kết 前tiền 故cố 。


然nhiên 諸chư 外ngoại 道đạo (# 至chí )# 青thanh 黃hoàng 等đẳng 異dị 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 類loại 破phá 。 隨tùy 類loại 遍biến 攝nhiếp 有hữu 四tứ 句cú 故cố 。 此thử 初sơ 句cú 也dã 。 謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 皆giai 許hứa 有hữu 法pháp 各các 有hữu 二nhị 性tánh 。 一nhất 總tổng 。 二nhị 別biệt 。 總tổng 謂vị 諸chư 法pháp 非phi 無vô 體thể 性tánh 。 別biệt 謂vị 諸chư 法pháp 自tự 他tha 別biệt 性tánh 。 言ngôn 有hữu 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 別biệt 性tánh 。 彼bỉ 總tổng 別biệt 性tánh 。 即tức 大đại 等đẳng 法pháp 。 故cố 與dữ 故cố 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 過quá 言ngôn 。 汝nhữ 大đại 等đẳng 法pháp 即tức 有hữu 性tánh 故cố 。 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 由do 此thử 便tiện 亦diệc 違vi 宗tông 及cập 世thế 。 彼bỉ 許hứa 二nhị 十thập 三tam 法pháp 體thể 同đồng 偏thiên 。 ))*# 舌thiệt 。 四tứ 法pháp 相tướng 望vọng 有hữu 亦diệc 等đẳng 故cố 。 破phá 別biệt 性tánh 中trung 。 言ngôn 色sắc 性tánh 者giả 。 變biến 礙ngại 性tánh 也dã 。 汝nhữ 五ngũ 唯duy 量lượng 。 應ưng 無vô 青thanh 等đẳng 。 即tức 色sắc 性tánh 故cố 。 好hảo/hiếu 色sắc 性tánh 者giả 。 亦diệc 與dữ 比tỉ 量lượng 自tự 宗tông 世thế 間gian 相tương 違vi 三tam 過quá 。 問vấn 。 佛Phật 法Pháp 二nhị 性tánh 豈khởi 離ly 法pháp 耶da 。 答đáp 。 雖tuy 不bất 離ly 法pháp 。 但đãn 假giả 施thi 設thiết 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 不bất 一nhất 異dị 故cố 。


二nhị 執chấp 有hữu 法pháp (# 至chí )# 非phi 眼nhãn 等đẳng 境cảnh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 句cú 亦diệc 與dữ 三tam 過quá 。 許hứa 有hữu 法pháp 外ngoại 別biệt 有hữu 大đại 有hữu 同đồng 異dị 性tánh 故cố 。 今kim 離ly 六lục 句cú 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 無vô 礙ngại 德đức 句cú 色sắc 。 非phi 眼nhãn 境cảnh 故cố 。 無vô 違vi 宗tông 。 餘dư 亦diệc 准chuẩn 此thử 。


三tam 執chấp 有hữu 法pháp (# 至chí )# 理lý 定định 不bất 成thành 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 句cú 離ly 繫hệ 子tử 。 露lộ 形hình 。 佛Phật 毀hủy 曰viết 無vô 慚tàm 。 避tị 前tiền 偏thiên 過quá 。 故cố 作tác 此thử 許hứa 二nhị 性tánh 與dữ 法pháp 亦diệc 異dị 。 論luận 主chủ 破phá 云vân 。 還hoàn 同đồng 前tiền 二nhị 。 設thiết 救cứu 曰viết 。 前tiền 異dị 體thể 別biệt 。 今kim 異dị 義nghĩa 云vân 。 二nhị 相tương/tướng 相tương 違vi 。 體thể 應ưng 別biệt 故cố 。 猶do 如như 苦khổ 樂lạc 。 設thiết 救cứu 苦khổ 樂lạc 體thể 用dụng 相tương 違vi 。 一nhất 異dị 義nghĩa 殊thù 。 體thể 不bất 相tương 別biệt 故cố 。 次thứ 破phá 違vi 故cố 。 次thứ 破phá 云vân 。 一nhất 異dị 體thể 同đồng 。 俱câu 不bất 成thành 故cố 。 如như 廣quảng 百bách 論luận 破phá 此thử 執chấp 言ngôn 。 一nhất 異dị 二nhị 種chủng 。 性tánh 相tướng 相tương 違vi 。 而nhi 言ngôn 體thể 同đồng 。 理lý 不bất 成thành 立lập 。 一nhất 應ưng 非phi 一nhất 。 以dĩ 即tức 異dị 故cố 。 如như 異dị 。 異dị 應ưng 非phi 異dị 。 以dĩ 即tức 一nhất 故cố 。 如như 一nhất 。 性tánh 相tướng 相tương 違vi 。 設thiết 許hứa 同đồng 體thể 。 汝nhữ 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 應ưng 同đồng 體thể 。 若nhược 以dĩ 別biệt 義nghĩa 施thi 設thiết 一nhất 異dị 。 則tắc 如như 佛Phật 法Pháp 。 是thị 假giả 非phi 實thật 。


四tứ 執chấp 有hữu 法pháp (# 至chí )# 勿vật 謬mậu 許hứa 之chi 。


述thuật 曰viết 。 破phá 第đệ 四tứ 句cú 。 內nội 與dữ 食thực 為vi 生sanh 物vật 善thiện 。 義nghĩa 不bất 妄vọng 語ngữ 。 自tự 欲dục 存tồn 活hoạt 。 姧gian 生sanh 他tha 信tín 。 毀hủy 言ngôn 耶da 命mạng 。 避tị 相tương 違vi 過quá 。 立lập 言ngôn 俱câu 非phi 。 論luận 主chủ 破phá 云vân 。 返phản 同đồng 前tiền 過quá 。 應ưng 不bất 雙song 非phi 者giả 。 既ký 有hữu 所sở 表biểu 。 應ưng 一nhất 定định 故cố 。 應ưng 牙nha 相tương 違vi 者giả 。 遮già 必tất 非phi 表biểu 。 表biểu 非phi 遮già 故cố 。 言ngôn 違vi 自tự 宗tông 。 決quyết 定định 實thật 有hữu 者giả 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 應ưng 施thi 設thiết 故cố 。


成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 學Học 記Ký 卷quyển 上thượng 本bổn
Thành Duy Thức Luận Học Ký ♦ Hết quyển thượng

菩Bồ 薩Tát 藏Tạng 阿A 毗Tỳ 達Đạt 摩Ma 古Cổ 迹Tích 記Ký 卷quyển 第đệ 三tam 末mạt
Bồ Tát Tạng A Tỳ Đạt Ma Cổ Tích Ký ♦ Hết quyển 0

成thành 唯duy 識thức 論luận 學học 記ký 卷quyển 上thượng 。


餘dư 乘thừa 所sở 執chấp (# 至chí )# 理lý 非phi 有hữu 故cố 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 。 破phá 小Tiểu 乘Thừa 執chấp 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 唯duy 識thức 體thể 故cố 。 且thả 不bất 破phá 之chi 。 然nhiên 執chấp 識thức 實thật 。 後hậu 當đương 例lệ 破phá 。


且thả 所sở 執chấp 色sắc (# 至chí )# 非phi 極cực 微vi 成thành 。


述thuật 曰viết 。 別biệt 中trung 有hữu 三tam 。 破phá 色sắc 故cố 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 無vô 為vi 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 三tam 。 有hữu 對đối 故cố 。 無vô 對đối 故cố 。 雙song 破phá 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 三tam 。 正chánh 破phá 故cố 。 釋thích 難nạn/nan 故cố 。 申thân 正chánh 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 執chấp 故cố 。 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 五ngũ 根căn 五ngũ 境cảnh 。 為vi 有hữu 對đối 色sắc 。 無vô 表biểu 無vô 對đối 。 大đại 眾chúng 部bộ 等đẳng 。 有hữu 對đối 同đồng 前tiền 。 彼bỉ 說thuyết 無vô 對đối 。 謂vị 身thân 精tinh 進tấn 及cập 身thân 輕khinh 安an 。 上thượng 座tòa 無vô 表biểu 。 胸hung 中trung 內nội 團đoàn 。 若nhược 依y 經kinh 部bộ 。 定định 境cảnh 界giới 色sắc 。 名danh 為vi 無vô 對đối 。


彼bỉ 有hữu 對đối 色sắc (# 至chí )# 非phi 實thật 有hữu 故cố 。


述thuật 曰viết 。 破phá 中trung 有hữu 二nhị 。 立lập 宗tông 故cố 。 成thành 因nhân 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 然nhiên 此thử 假giả 實thật 。 基cơ 云vân 。 四tứ 句cú 。 經kinh 部bộ 十thập 處xứ 麤thô 假giả 細tế 實thật 。 大Đại 乘Thừa 世thế 俗tục 麤thô 實thật 細tế 假giả 。 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 。 麤thô 細tế 俱câu 實thật 。 一nhất 說thuyết 部bộ 等đẳng 。 麤thô 細tế 俱câu 假giả 。 諸chư 有hữu 對đối 色sắc 定định 非phi 實thật 有hữu 。 各các 對đối 薩tát 婆bà 多đa 。 若nhược 對đối 經kinh 部bộ 。 許hứa 根căn 境cảnh 假giả 。 犯phạm 相tương/tướng 符phù 故cố 。 能năng 成thành 極cực 微vi 。 非phi 實thật 有hữu 故cố 者giả 。 對đối 經kinh 有hữu 部bộ 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。 故cố 下hạ 成thành 立lập 。


謂vị 諸chư 極cực 微vi (# 至chí )# 實thật 有hữu 不bất 成thành 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 成thành 因nhân 中trung 有hữu 二nhị 。 有hữu 礙ngại 無vô 礙ngại 門môn 。 有hữu 無vô 方phương 分phần/phân 門môn 。 經kinh 部bộ 云vân 。 極cực 微vi 有hữu 礙ngại 亦diệc 有hữu 方phương 分phần/phân 。 以dĩ 是thị 色sắc 故cố 。 四tứ 塵trần 極cực 微vi 同đồng 處xứ 涉thiệp 入nhập 。 雖tuy 無vô 妨phương 礙ngại 。 而nhi 有hữu 觸xúc 礙ngại 。 二nhị 處xứ 極cực 微vi 有hữu 觸xúc 着trước 故cố 。 有hữu 部bộ 云vân 。 極cực 微vi 無vô 礙ngại 。 亦diệc 無vô 方phương 分phần/phân 。 以dĩ 微vi 圓viên 故cố 。 四tứ 塵trần 極cực 微vi 各các 別biệt 處xứ 住trụ 。 雖tuy 不bất 觸xúc 著trước 。 而nhi 有hữu 妨phương 礙ngại 。 於ư 一nhất 住trú 處xứ 。 不bất 容dung 餘dư 故cố 。 雖tuy 有hữu 多đa 部bộ 。 不bất 出xuất 二nhị 途đồ 。 論luận 文văn 所sở 破phá 准chuẩn 此thử 應ưng 配phối 。 難nạn/nan 發phát 影ảnh 者giả 。 行hành 聚tụ 色sắc 體thể 。 即tức 極cực 微vi 故cố 。 言ngôn 必tất 有hữu 上thượng 下hạ 。 乃nãi 至chí 涉thiệp 入nhập 應ưng 不bất 成thành 麤thô 者giả 。 即tức 二nhị 十thập 論luận 頌tụng 。 極cực 微vi 與dữ 六lục 合hợp 。 一nhất 應ưng 成thành 六lục 合hợp 。 若nhược 與dữ 六lục 同đồng 處xứ 。 聚tụ 應ưng 如như 極cực 微vi 者giả 是thị 也dã 。 言ngôn 若nhược 爾nhĩ 便tiện 非phi 障chướng 礙ngại 有hữu 對đối 者giả 。 依y 俱câu 舍xá 論luận 。 有hữu 對đối 有hữu 三tam 。 一nhất 所sở 緣duyên 有hữu 對đối 。 謂vị 心tâm 心tâm 所sở 。 於ư 自tự 所sở 緣duyên 。 二nhị 障chướng 礙ngại 有hữu 對đối 。 謂vị 十thập 色sắc 界giới 自tự 於ư 他tha 處xứ 被bị 礙ngại 不bất 生sanh 。 三tam 境cảnh 界giới 有hữu 對đối 。 謂vị 十thập 二nhị 界giới 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 。 謂vị 有hữu 境cảnh 法pháp 。 於ư 色sắc 等đẳng 境cảnh 。 彼bỉ 唯duy 許hứa 聚tụ 障chướng 礙ngại 有hữu 對đối 。 如như 極cực 微vi 不bất 成thành 有hữu 對đối 。


五ngũ 識thức 豈khởi 無vô (# 至chí )# 為vi 所sở 依y 緣duyên 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 中trung 有hữu 三tam 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 結kết 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 問vấn 。 有hữu 對đối 色sắc 不bất 成thành 。 豈khởi 無vô 五ngũ 根căn 境cảnh 。 論luận 主chủ 答đáp 云vân 。 雖tuy 有hữu 識thức 變biến 。 謂vị 第đệ 八bát 識thức 。 由do 色sắc 因nhân 緣duyên 。 變biến 似tự 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 相tướng 現hiện 。 八bát 及cập 五ngũ 識thức 。 由do 色sắc 種chủng 力lực 。 變biến 似tự 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 相tương/tướng 現hiện 。 隨tùy 應ứng 以dĩ 為vi 所sở 依y 所sở 緣duyên 。


然nhiên 眼nhãn (# 至chí )# 等đẳng 識thức 。


述thuật 曰viết 。 別biệt 釋thích 有hữu 二nhị 。 依y 故cố 。 緣duyên 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 謂vị 眼nhãn 等đẳng 根căn 本bổn 識thức 及cập 定định 雖tuy 現hiện 量lượng 得đắc 。 出xuất 定định 散tán 心tâm 。 必tất 非phi 現hiện 得đắc 。 但đãn 以dĩ 功công 能năng 比tỉ 知tri 體thể 有hữu 。 此thử 但đãn 識thức 上thượng 似tự 色sắc 功công 能năng 。 非phi 是thị 心tâm 外ngoại 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 外ngoại 有hữu 對đối 色sắc 現hiện 既ký 不bất 成thành 者giả 。 基cơ 云vân 。 有hữu 部bộ 所sở 計kế 微vi 聚tụ 皆giai 實thật 。 經kinh 部bộ 所sở 計kế 微vi 實thật 聚tụ 假giả 。 說thuyết 假giả 部bộ 計kế 。 處xử 門môn 聚tụ 假giả 。 蘊uẩn 門môn 體thể 實thật 。 一nhất 說thuyết 部bộ 計kế 唯duy 有hữu 假giả 名danh 。 此thử 等đẳng 妄vọng 計kế 理lý 不bất 成thành 故cố 。 大Đại 乘Thừa 所sở 說thuyết 如như 第đệ 四tứ 卷quyển 。


此thử 眼nhãn 等đẳng 識thức (# 至chí )# 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 所sở 緣duyên 中trung 有hữu 二nhị 。 此thử 初sơ 立lập 正chánh 。


謂vị 能năng 引dẫn 生sanh (# 至chí )# 此thử 所sở 緣duyên 緣duyên 。


述thuật 曰viết 。 後hậu 破phá 邪tà 中trung 總tổng 定định 別biệt 破phá 。 除trừ 正chánh 量lượng 部bộ 。 此thử 定định 餘dư 部bộ 。 謂vị 諸chư 部bộ 云vân 。 諸chư 識thức 必tất 作tác 似tự 境cảnh 行hành 相tương/tướng (# 即tức 大Đại 乘Thừa 相tương/tướng 分phần/phân 也dã )# 。 能năng 生sanh 似tự 境cảnh 行hành 相tương/tướng 識thức 者giả 。 汝nhữ 等đẳng 共cộng 執chấp 彼bỉ 所sở 似tự 境cảnh 。 此thử 是thị 能năng 似tự 識thức 所sở 緣duyên 緣duyên 。


非phi 但đãn 能năng 生sanh (# 至chí )# 所sở 緣duyên 緣duyên 故cố 。


基cơ 云vân 。 自tự 下hạ 破phá 執chấp 有hữu 四tứ 。 一nhất 破phá 正chánh 量lượng 。 二nhị 破phá 經kinh 部bộ 。 三tam 破phá 古cổ 薩tát 婆bà 多đa 。 此thử 初sơ 也dã 。 彼bỉ 云vân 不bất 立lập 似tự 相tương/tướng 直trực 取thủ 前tiền 境cảnh 。 境cảnh 但đãn 生sanh 心tâm 。 名danh 所sở 緣duyên 緣duyên 。 測trắc 云vân 。 論luận 主chủ 敘tự 諸chư 部bộ 意ý 。 謂vị 我ngã 所sở 立lập 不bất 同đồng 正chánh 量lượng 。 勿vật 因nhân 緣duyên 等đẳng 亦diệc 所sở 緣duyên 故cố 。 三tam 藏tạng 存tồn 此thử 。


眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức (# 至chí )# 能năng 生sanh 五ngũ 識thức 故cố 。


述thuật 曰viết 。 此thử 破phá 經kinh 部bộ 。 經kinh 部bộ 欲dục 異dị 正chánh 量lượng 部bộ 故cố 。 言ngôn 五ngũ 但đãn 緣duyên 和hòa 合hợp 假giả 相tương/tướng 。 識thức 但đãn 似tự 彼bỉ 和hòa 合hợp 相tương/tướng 故cố 。 非phi 實thật 極cực 微vi 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 五ngũ 識thức 上thượng 無vô 極cực 微vi 相tương/tướng 故cố 。 謂vị 所sở 緣duyên 緣duyên 必tất 具cụ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 有hữu 體thể 能năng 生sanh 心tâm 。 二nhị 相tương/tướng 於ư 心tâm 中trung 現hiện 。 彼bỉ 諸chư 部bộ 云vân 。 既ký 能năng 引dẫn 生sanh 似tự 自tự 識thức 故cố 。 生sanh 心tâm 相tương/tướng 現hiện 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 然nhiên 經kinh 部bộ 等đẳng 理lý 闕khuyết 緣duyên 義nghĩa 。 以dĩ 無vô 體thể 故cố 。 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 闕khuyết 所sở 緣duyên 義nghĩa 。 相tương/tướng 不bất 現hiện 故cố 。 由do 此thử 論luận 主chủ 如như 次thứ 。 依y 觀quán 所sở 緣duyên 緣duyên 論luận 破phá 彼bỉ 執chấp 也dã 。 非phi 和hòa 合hợp 相tương/tướng 已dĩ 下hạ 。 定định 宗tông 非phi 定định 。 自tự 許hứa 非phi 實thật 有hữu 故cố 。 彼bỉ 和hòa 合hợp 相tương/tướng 既ký 非phi 實thật 下hạ 。 方phương 以dĩ 量lượng 破phá 。 緣duyên 無vô 體thể 不bất 變biến 影ảnh 故cố 。 如như 觀quán 所sở 緣duyên 緣duyên 論luận 頌tụng 曰viết 。 和hòa 合hợp 於ư 五ngũ 識thức 。 設thiết 所sở 緣duyên 非phi 緣duyên (# 設thiết 謂vị 縱túng/tung 許hứa 非phi 實thật 許hứa 假giả 。 是thị 五ngũ 識thức 境cảnh 。 故cố 言ngôn 設thiết 也dã )# 。 彼bỉ 體thể 實thật 無vô 故cố 。 猶do 如như 第đệ 二nhị 。 月nguyệt (# 翳ế 眼nhãn 所sở 見kiến 第đệ 二nhị 月nguyệt 相tương/tướng 。 基cơ 云vân 。 但đãn 如như 前tiền 於ư 五ngũ 非phi 緣duyên 。 非phi 彼bỉ 宗tông 許hứa 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên )# 。 然nhiên 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 依y 瞿cù 波ba 論luận 師sư 二nhị 十thập 唯duy 識thức 釋thích 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 唯duy 意ý 識thức 得đắc (# 依y 此thử 如như 前tiền 於ư 五ngũ 但đãn 喻dụ 非phi 緣duyên 緣duyên 義nghĩa 。 非phi 設thiết 所sở 緣duyên )# 。 一nhất 云vân 。 眼nhãn 識thức 亦diệc 緣duyên 。 但đãn 執chấp 實thật 等đẳng 方phương 是thị 意ý 識thức (# 依y 此thử 雙song 喻dụ 。 設thiết 所sở 緣duyên 非phi 緣duyên 。 基cơ 測trắc 並tịnh 云vân 。 護hộ 法Pháp 如như 初sơ 。 如như 對đối 法pháp 記ký )# 。


非phi 諸chư 極cực (# 至chí )# 非phi 五ngũ 識thức 境cảnh 。


述thuật 曰viết 。 破phá 本bổn 薩tát 婆bà 多đa 欲dục 異dị 經kinh 部bộ 。 無vô 體thể 非phi 緣duyên 。 言ngôn 和hòa 合hợp 位vị 。 一nhất 一nhất 極cực 微vi 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 資tư 。 各các 作tác 依y 緣duyên 。 有hữu 實thật 體thể 故cố 。 然nhiên 非phi 散tán 微vi 。 故cố 今kim 破phá 同đồng 觀quán 所sở 緣duyên 論luận 。 如như 彼bỉ 頌tụng 曰viết 。 極cực 微vi 於ư 五ngũ 識thức 。 設thiết 緣duyên 非phi 所sở 緣duyên 。 彼bỉ 相tương/tướng 識thức 無vô 故cố 。 猶do 如như 眼nhãn 根căn 等đẳng 。 破phá 轉chuyển 救cứu 中trung 。 和hòa 合hợp 相tương/tướng 者giả 。 諸chư 極cực 微vi 上thượng 起khởi 一nhất 大đại 相tương/tướng 。 破phá 意ý 二nhị 位vị 同đồng 極cực 微vi 故cố 。


有hữu 執chấp 立lập 等đẳng (# 至chí )# 為vi 此thử 識thức 所sở 緣duyên 。


述thuật 曰viết 。 破phá 新tân 薩tát 婆bà 中trung 有hữu 二nhị 。 執chấp 故cố 。 破phá 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 謂vị 眾chúng 賢hiền 言ngôn 。 極cực 微vi 散tán 時thời 非phi 五ngũ 識thức 境cảnh 。 共cộng 和hòa 集tập 時thời 皆giai 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 一nhất 本bổn 微vi 圓viên 相tương/tướng 。 二nhị 新tân 和hòa 集tập 相tương/tướng 。 且thả 七thất 微vi 合hợp 。 彼bỉ 七thất 麤thô 相tương/tướng 一nhất 一nhất 皆giai 與dữ 七thất 微vi 量lượng 等đẳng 。 然nhiên 七thất 極cực 微vi 不bất 相tương 涉thiệp 入nhập 。 七thất 種chủng 麤thô 相tương/tướng 更cánh 相tương 涉thiệp 入nhập 。 如như 經kinh 部bộ 宗tông 大đại 造tạo 相tương/tướng 入nhập 。 然nhiên 彼bỉ 麤thô 相tương/tướng 與dữ 極cực 微vi 體thể 無vô 別biệt 生sanh 滅diệt 。 無vô 異dị 體thể 故cố 。 又hựu 此thử 麤thô 相tương/tướng 唯duy 現hiện 在tại 有hữu 。 非phi 過quá 未vị 有hữu 。 不bất 同đồng 細tế 相tương/tướng 。 以dĩ 相tương/tướng 麤thô 故cố 。 識thức 有hữu 此thử 相tương/tướng 。 故cố 此thử 與dữ 體thể 是thị 所sở 緣duyên 緣duyên 。


彼bỉ 執chấp 不bất 然nhiên (# 至chí )# 一nhất 切thiết 境cảnh 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 也dã 。 言ngôn 體thể 相tướng 一nhất 者giả 。 量lượng 云vân 。 和hòa 集tập 位vị 相tương/tướng 非phi 五ngũ 所sở 緣duyên 。 極cực 微vi 相tương/tướng 故cố 。 如như 散tán 微vi 相tương/tướng 。 次thứ 破phá 覺giác 相tương/tướng 。 如như 觀quán 所sở 緣duyên 瓶bình 甌# 等đẳng 物vật 大đại 小tiểu 等đẳng 者giả 。 能năng 成thành 極cực 微vi 多đa 少thiểu 同đồng 故cố 。 緣duyên 彼bỉ 覺giác 相tương 應ứng 無vô 差sai 別biệt 。 彼bỉ 轉chuyển 救cứu 云vân 。 安an 布bố 異dị 故cố 。 麤thô 相tương/tướng 皆giai 似tự 安an 布bố 總tổng 相tương/tướng 。 故cố 次thứ 破phá 云vân 。 各các 各các 應ưng 捨xả 本bổn 微vi 圓viên 相tương/tướng 。 若nhược 言ngôn 不bất 捨xả 。 即tức 不bất 成thành 麤thô 。 既ký 汝nhữ 極cực 微vi 許hứa 是thị 色sắc 處xứ 。 何hà 麤thô 相tương/tướng 識thức 緣duyên 細tế 相tương/tướng 境cảnh 。 若nhược 言ngôn 麤thô 相tương/tướng 即tức 微vi 相tương/tướng 故cố 。 麤thô 行hành 相tương/tướng 識thức 即tức 名danh 緣duyên 細tế 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 勿vật 色sắc 相tướng 識thức 名danh 緣duyên 聲thanh 故cố 。 是thị 則tắc 一nhất 識thức 應ưng 緣duyên 一nhất 切thiết (# 破phá 覺giác 相tương/tướng 未vị 皆giai 是thị 難nạn/nan 破phá 。 非phi 立lập 量lượng 破phá )# 。 有hữu 難nạn/nan 大Đại 乘Thừa 。 黑hắc 白bạch 雖tuy 相tương 違vi 。 眼nhãn 識thức 許hứa 頓đốn 緣duyên 。 麤thô 細tế 雖tuy 不bất 同đồng 。 通thông 緣duyên 有hữu 何hà 失thất 。 麤thô 細tế 雖tuy 有hữu 異dị 。 而nhi 同đồng 自tự 境cảnh 處xứ 。 聲thanh 等đẳng 處xứ 各các 別biệt 。 如như 何hà 例lệ 麤thô 細tế 。 證chứng 云vân 。 青thanh 等đẳng 雖tuy 相tương/tướng 異dị 。 俱câu 麤thô 眼nhãn 識thức 緣duyên 。 極cực 微vi 相tương/tướng 至chí 細tế 。 麤thô 細tế 不bất 並tịnh 緣duyên 。 一nhất 微vi 非phi 五ngũ 緣duyên 。 和hòa 集tập 得đắc 說thuyết 緣duyên 。 聲thanh 微vi 非phi 眼nhãn 境cảnh 。 相tương/tướng 資tư 可khả 說thuyết 緣duyên (# 此thử 不bất 盡tận 理lý 。 若nhược 彼bỉ 轉chuyển 救cứu 有hữu 麤thô 細tế 行hành 如như 第đệ 六lục 識thức 雙song 緣duyên 麤thô 細tế 。 何hà 難nạn/nan 餘dư 識thức 應ưng 緣duyên 餘dư 。 不bất 解giải 論luận 意ý 。 致trí 斯tư 問vấn 耳nhĩ 。 謂vị 緣duyên 黑hắc 識thức 雖tuy 亦diệc 緣duyên 白bạch 。 不bất 以dĩ 黑hắc 行hành 。 即tức 緣duyên 自tự 境cảnh 。 然nhiên 今kim 所sở 難nan 以dĩ 麤thô 行hành 相tương/tướng 取thủ 細tế 相tương/tướng 境cảnh 。 難nan 以dĩ 色sắc 行hành 應ưng 取thủ 聲thanh 等đẳng 。 行hành 相tương 違vi 境cảnh 〔# 此thử 〕# 問vấn 故cố )# 。


許hứa 有hữu 極cực 微vi (# 至chí )# 真chân 實thật 極cực 微vi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 結kết 破phá 。 縱túng/tung 許hứa 極cực 微vi 。 尚thượng 致trí 上thượng 失thất 。 況huống 就tựu 實thật 義nghĩa 。 無vô 實thật 極cực 微vi 。


由do 此thử 定định 知tri (# 至chí )# 非phi 極cực 微vi 成thành 。


述thuật 曰viết 。 前tiền 門môn 第đệ 三tam 申thân 正chánh 。 見kiến 託thác 彼bỉ 生sanh 。 顯hiển 其kỳ 緣duyên 義nghĩa 。 有hữu 體thể 生sanh 心tâm 故cố 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 者giả 。 顯hiển 所sở 緣duyên 義nghĩa 。 相tương/tướng 於ư 心tâm 現hiện 故cố 。 頓đốn 現hiện 一nhất 相tương/tướng 。 謂vị 假giả 似tự 一nhất 。 簡giản 多đa 微vi 合hợp 。 非phi 謂vị 實thật 一nhất 。 以dĩ 得đắc 此thử 邊biên 不bất 得đắc 彼bỉ 故cố 。 既ký 非phi 實thật 一nhất 。 有hữu 應ưng 施thi 設thiết 極cực 微vi 之chi 理lý 。 故cố 假giả 想tưởng 而nhi 非phi 顛điên 倒đảo 攝nhiếp (# 因nhân 此thử 大đại 小tiểu 。 基cơ 師sư 廣quảng 述thuật 。 西tây 方phương 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 。 眼nhãn 識thức 亦diệc 緣duyên 形hình 。 假giả 緣duyên 處xứ 自tự 相tương/tướng 。 故cố 為vi 現hiện 量lượng 。 一nhất 云vân 不bất 緣duyên 。 如như 對đối 法pháp 記ký 。 故cố 今kim 不bất 敘tự )# 。 猶do 有hữu 方phương 分phần/phân 者giả 。 基cơ 云vân 。 方phương 即tức 分phần/phân 也dã 。 若nhược 論luận 細tế 分phần/phân 。 有hữu 方phương 無vô 分phần/phân 。 三tam 藏tạng 云vân 。 瑜du 伽già 第đệ 三tam 云vân 。 假giả 立lập 極cực 微vi 。 理lý 實thật 非phi 假giả 。 熏huân 成thành 種chủng 子tử 。 非phi 極cực 微vi 處xứ 假giả 分phần/phân 折chiết 故cố 。 義nghĩa 說thuyết 假giả 耳nhĩ 。 測trắc 云vân 。 今kim 解giải 如như 論luận 。 是thị 假giả 假giả 相tương/tướng 折chiết 。 離ly 眼nhãn 等đẳng 外ngoại 無vô 別biệt 極cực 微vi 。 如như 長trường/trưởng 等đẳng 故cố 。 如như 緣duyên 長trường/trưởng 等đẳng 故cố 如như 緣duyên 長trường/trưởng 等đẳng 必tất 帶đái 青thanh 等đẳng 。 緣duyên 極cực 微vi 時thời 必tất 麤thô 相tương/tướng 現hiện 。 基cơ 云vân 。 半bán 半bán 破phá 之chi 。 漸tiệm 次thứ 除trừ 麤thô (# 今kim 謂vị 。 三tam 藏tạng 基cơ 釋thích 為vi 勝thắng 。 極cực 微vi 雖tuy 細tế 。 即tức 青thanh 等đẳng 攝nhiếp 。 體thể 實thật 有hữu 故cố 。 分phần/phân 折chiết 行hành 相tương/tướng 。 緣duyên 含hàm 一nhất 類loại 。 如như 前tiền 麤thô 細tế 。 理lý 相tương 違vi 故cố )# 。


餘dư 無vô 對đối 色sắc (# 至chí )# 真chân 實thật 色sắc 法pháp 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 破phá 無vô 對đối 色sắc 。 總tổng 破phá 如như 前tiền 。 大đại 眾chúng 上thượng 座tòa 經kinh 部bộ 有hữu 諸chư 無vô 表biểu 故cố 。 初sơ 量lượng 曰viết 云vân 是thị 此thử 類loại 者giả 。 色sắc 攝nhiếp 故cố 也dã 。 測trắc 云vân 。 法pháp 處xứ 實thật 色sắc 同đồng 經kinh 部bộ 宗tông 。 皆giai 是thị 無vô 對đối 。 問vấn 。 變biến 地địa 為vi 蘇tô 酪lạc 。 如như 何hà 無vô 對đối 耶da 。 答đáp 。 定định 變biến 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 有hữu 對đối 。 二nhị 者giả 無vô 對đối 。 若nhược 法pháp 處xứ 色sắc 。 即tức 是thị 無vô 對đối 。 變biến 為vi 色sắc 等đẳng 處xứ 。 即tức 是thị 有hữu 對đối (# 此thử 釋thích 非phi 理lý 。 無vô 色sắc 界giới 淚lệ 既ký 有hữu 見kiến 對đối 。 彼bỉ 界giới 應ưng 有hữu 色sắc 處xứ 色sắc 故cố 。 然nhiên 瑜du 伽già 云vân 無vô 見kiến 對đối 者giả 。 如như 對đối 法pháp 記ký )# 。


表biểu 無vô 表biểu 色sắc (# 至chí )# 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 雙song 破phá 。 有hữu 對đối 無vô 對đối 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 依y 理lý 故cố 。 後hậu 依y 教giáo 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 表biểu 故cố 。 無vô 表biểu 。 初sơ 身thân 表biểu 中trung 。 初sơ 言ngôn 形hình 者giả 。 薩tát 婆bà 多đa 也dã 。 彼bỉ 計kế 實thật 形hình 為vi 身thân 表biểu 故cố 。 轉chuyển 救cứu 誰thùy 言ngôn 。 形hình 可khả 分phần/phân 折chiết 。 長trường/trưởng 等đẳng 極cực 微vi 性tánh 實thật 有hữu 故cố 。 積tích 形hình 性tánh 微vi 即tức 名danh 表biểu 故cố 。 破phá 汝nhữ 長trường/trưởng 微vi 應ưng 彼bỉ 長trường/trưởng 性tánh 。 微vi 圓viên 等đẳng 故cố 。 如như 短đoản 極cực 微vi 。 如như 觀quán 所sở 緣duyên 緣duyên 。 極cực 微vi 量lượng 等đẳng 故cố 。 形hình 別biệt 唯duy 在tại 假giả 。 折chiết 彼bỉ 至chí 極cực 微vi 。 彼bỉ 覺giác 定định 捨xả 。


若nhược 言ngôn 是thị 動động (# 至chí )# 應ưng 非phi 滅diệt 故cố 。


述thuật 曰viết 。 破phá 正chánh 量lượng 部bộ 也dã 。 彼bỉ 云vân 。 業nghiệp 色sắc 初sơ 起khởi 名danh 生sanh 。 後hậu 盡tận 名danh 滅diệt 。 中trung 間gian 名danh 住trụ 。 事sự 業nghiệp 未vị 竟cánh 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 故cố 作tác 業nghiệp 時thời 有hữu 實thật 動động 義nghĩa (# 彼bỉ 宗tông 定định 無vô 剎sát 那na 滅diệt 故cố )# 。 基cơ 云vân 。 依y 論luận 量lượng 云vân 。 彼bỉ 無vô 實thật 動động 義nghĩa 。 纔tài 生sanh 即tức 滅diệt 。 故cố 心tâm 心tâm 所sở (# 彼bỉ 許hứa 心tâm 等đẳng 剎sát 那na 即tức 滅diệt 。 無vô 動động 義nghĩa 故cố )# 。 彼bỉ 不bất 許hứa 曰viết 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 故cố 。 次thứ 量lượng 云vân 。 汝nhữ 說thuyết 業nghiệp 纔tài 生sanh 即tức 滅diệt 。 不bất 待đãi 因nhân 故cố 。 如như 心tâm 心tâm 所sở 。 彼bỉ 復phục 救cứu 云vân 。 如như 薩tát 婆bà 多đa 。 法pháp 滅diệt 待đãi 滅diệt 相tương/tướng 。 不bất 待đãi 外ngoại 緣duyên 。 我ngã 部bộ 色sắc 等đẳng 滅diệt 待đãi 外ngoại 緣duyên 故cố 。 不bất 許hứa 因nhân 故cố 。 次thứ 破phá 云vân 。 汝nhữ 所sở 立lập 滅diệt 應ưng 非phi 是thị 滅diệt 。 以dĩ 待đãi 因nhân 故cố 。 猶do 如như 生sanh 等đẳng (# 此thử 難nạn/nan 意ý 云vân 。 生sanh 違vi 於ư 滅diệt 。 待đãi 因nhân 而nhi 生sanh 。 滅diệt 違vi 於ư 生sanh 。 應ưng 無vô 因nhân 滅diệt 。 此thử 後hậu 二nhị 量lượng 。 測trắc 師sư 順thuận 論luận 。 展triển 轉chuyển 救cứu 故cố 。 連liên 環hoàn 破phá 盡tận )# 。


若nhược 言ngôn 有hữu 色sắc (# 至chí )# 定định 非phi 實thật 有hữu 。


基cơ 云vân 。 此thử 破phá 日nhật 出xuất 論luận 師sư 。 佛Phật 法Pháp 去khứ 世thế 後hậu 一nhất 百bách 年niên 中trung 。 北bắc 天Thiên 竺Trúc 怛đát 叉xoa 翅sí 羅la 國quốc 。 有hữu 鳩cưu 摩ma 羅la 多đa 。 此thử 云vân 童đồng 首thủ 。 造tạo 九cửu 百bách 論luận 。 或hoặc 造tạo 喻dụ 鬘man 論luận 。 集tập 奇kỳ 喻dụ 事sự 。 名danh 譬thí 喻dụ 師sư 。 四tứ 百bách 年niên 中trung 。 經kinh 部bộ 始thỉ 出xuất 。 以dĩ 彼bỉ 為vi 宗tông 名danh 經kinh 部bộ 本bổn 。


時thời 五ngũ 印ấn 度độ 各các 一nhất 師sư 出xuất 。


時thời 人nhân 號hiệu 為vi 五ngũ 日nhật 俱câu 出xuất 。 名danh 日nhật 出xuất 師sư 。 今kim 所sở 破phá 也dã (# 測trắc 師sư 亦diệc 同đồng )# 。 然nhiên 範phạm 師sư 云vân 。 有hữu 言ngôn 日nhật 出xuất 即tức 譬thí 喻dụ 師sư 非phi 也dã 。 婆bà 娑sa 百bách 二nhị 十thập 二nhị 云vân 。 譬thí 喻dụ 者giả 說thuyết 表biểu 無vô 表biểu 業nghiệp 。 無vô 實thật 體thể 性tánh 。 正chánh 理lý 論luận 云vân 。 譬thí 喻dụ 宗tông 唯duy 許hứa 思tư 為vi 實thật 業nghiệp 體thể 。 豈khởi 今kim 所sở 破phá 。 成thành 業nghiệp 論luận 云vân 。 日nhật 出xuất 表biểu 業nghiệp 實thật 有hữu 。 豈khởi 即tức 彼bỉ 宗tông (# 此thử 釋thích 有hữu 理lý 。 俱câu 舍xá 業nghiệp 云vân 。 經kinh 部bộ 身thân 表biểu 以dĩ 形hình 為vi 體thể 。 但đãn 假giả 非phi 實thật 。 身thân 業nghiệp 即tức 以dĩ 思tư 為vi 體thể 故cố )# 。 非phi 顯hiển 香hương 味vị 類loại 觸xúc 應ưng 知tri 者giả 。 顯hiển 色sắc 香hương 味vị 非phi 是thị 表biểu 色sắc 。 無vô 表biểu 示thị 故cố 。 唯duy 無vô 記ký 故cố 。 如như 觸xúc 處xứ 風phong 。


然nhiên 心tâm 為vi 因nhân (# 至chí )# 假giả 名danh 身thân 表biểu 。


述thuật 曰viết 。 示thị 正chánh 。 唯duy 依y 青thanh 等đẳng 。 似tự 動động 名danh 表biểu 。 隨tùy 心tâm 善thiện 惡ác 。 實thật 唯duy 無vô 記ký 。 識thức 變biến 手thủ 等đẳng 簡giản 有hữu 部bộ 等đẳng 。 生sanh 滅diệt 相tương 續tục 。 簡giản 正chánh 量lượng 部bộ 等đẳng 。 似tự 動động 表biểu 示thị 簡giản 日nhật 出xuất 師sư 。


語ngữ 表biểu 亦diệc 非phi (# 至chí )# 於ư 理lý 無vô 違vi 。


述thuật 曰viết 。 測trắc 云vân 。 明minh 語ngữ 表biểu 中trung 。 婆bà 娑sa 十thập 五ngũ 云vân 。 聲Thanh 聞Văn 多đa 剎sát 那na 聲thanh 。 能năng 說thuyết 一nhất 字tự 。 佛Phật 一nhất 剎sát 那na 聲thanh 。 能năng 說thuyết 一nhất 字tự 。 由do 此thử 基cơ 測trắc 。 並tịnh 除trừ 佛Phật 聲thanh 。 唯duy 破phá 餘dư 語ngữ 。 必tất 多đa 念niệm 故cố 。 應ưng 相tương 續tục 假giả 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 一nhất 剎sát 那na 聲thanh 具cụ 名danh 句cú 字tự 。 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 。 測trắc 云vân 。 據cứ 實thật 語ngữ 表biểu 是thị 發phát 動động 思tư 。 非phi 也dã 。 思tư 唯duy 所sở 表biểu 。 非phi 能năng 表biểu 故cố 。 但đãn 以dĩ 色sắc 聲thanh 表biểu 內nội 思tư 故cố 。 由do 此thử 三tam 藏tạng 四tứ 句cú 之chi 中trung 。 發phát 表biểu 之chi 思tư 。 為vi 第đệ 四tứ 句cú 。


表biểu 既ký 實thật 無vô (# 至chí )# 理lý 亦diệc 無vô 違vi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 無vô 表biểu 之chi 量lượng 云vân 。 汝nhữ 無vô 表biểu 色sắc 亦diệc 非phi 實thật 有hữu 。 色sắc 所sở 攝nhiếp 故cố 。 喻dụ 如như 表biểu 色sắc (# 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 因nhân 亦diệc 得đắc )# 。 申thân 正chánh 義nghĩa 中trung 。 先tiên 總tổng 標tiêu 。 言ngôn 思tư 願nguyện 者giả 。 測trắc 云vân 。 此thử 中trung 思tư 為vi 願nguyện 體thể (# 下hạ 第đệ 九cửu 云vân 。 願nguyện 度độ 即tức 慧tuệ 。 又hựu 解giải 。 欲dục 勝thắng 念niệm 三tam 法pháp 為vi 體thể 。 瑜du 伽già 云vân 。 菩bồ 〔# 薩tát 〕# 心tâm 者giả 。 決quyết 定định 希hy 求cầu 為vi 行hành 相tương/tướng 故cố )# 。 然nhiên 定định 道đạo 戒giới 是thị 思tư 非phi 願nguyện 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 等đẳng 亦diệc 思tư 亦diệc 願nguyện 。 為vi 攝nhiếp 定định 散tán 。 總tổng 言ngôn 思tư 願nguyện 。 唯duy 依y 善thiện 惡ác 時thời 節tiết 分phần/phân 限hạn 。 不bất 依y 無vô 記ký 。 劣liệt 不bất 勝thắng 故cố 。


謂vị 此thử 或hoặc 依y (# 至chí )# 增tăng 長trưởng 位vị 立lập 。


述thuật 曰viết 。 別biệt 釋thích 有hữu 二nhị 。 此thử 散tán 無vô 表biểu 律luật 儀nghi 依y 善thiện 。 不bất 律luật 儀nghi 惡ác 。 處xử 中trung 通thông 二nhị 。 勝thắng 身thân 語ngữ 者giả 。 基cơ 云vân 。 簡giản 不bất 能năng 引dẫn 無vô 表biểu 。 觀quán 云vân 。 簡giản 處xứ 中trung 業nghiệp (# 非phi 也dã 。 瑜du 伽già 云vân 。 處xử 中trung 亦diệc 有hữu 無vô 表biểu 故cố )# 。 受thọ 善thiện 惡ác 時thời 。 發phát 業nghiệp 之chi 思tư 所sở 熏huân 種chủng 子tử 。 至chí 具cụ 緣duyên 時thời 。 已dĩ 有hữu 止chỉ 惡ác 作tác 惡ác 分phần/phân 限hạn 。 如như 應ưng 名danh 為vi 善thiện 惡ác 無vô 表biểu 。 言ngôn 增tăng 長trưởng 者giả 。 未vị 成thành 佛Phật 前tiền 。 簡giản 前tiền 及cập 後hậu 。 謂vị 加gia 行hành 時thời 。 種chủng 未vị 增tăng 長trưởng 。 及cập 後hậu 捨xả 已dĩ 。 種chủng 不bất 增tăng 長trưởng 。 但đãn 中trung 間gian 時thời 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 七thất 支chi 倍bội 增tăng 。 此thử 中trung 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 初sơ 念niệm 唯duy 有hữu 一nhất 具cụ 七thất 支chi 。 至chí 第đệ 二nhị 念niệm 更cánh 生sanh 七thất 支chi 。 前tiền 剎sát 那na 支chi 落lạc 謝tạ 過quá 去khứ 而nhi 有hữu 得đắc 之chi 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 及cập 至chí 未vị 捨xả 。 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 先tiên 已dĩ 得đắc 者giả 得đắc 而nhi 不bất 失thất 。 而nhi 不bất 現hiện 行hành 。 大Đại 乘Thừa 三tam 義nghĩa 。 若nhược 難Nan 陀Đà 宗tông 。 基cơ 云vân 。 念niệm 念niệm 種chủng 子tử 體thể 新tân 倍bội 生sanh (# 測trắc 云vân 。 彼bỉ 宗tông 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 如như 前tiền 。 一nhất 云vân 。 唯duy 用dụng 增tăng 長trưởng 說thuyết 未vị 曾tằng 得đắc 。 自tự 許hứa 用dụng 增tăng 為vi 勝thắng )# 。 若nhược 月nguyệt 藏tạng 義nghĩa 。 基cơ 云vân 。 體thể 雖tuy 不bất 增tăng 而nhi 功công 能năng 倍bội (# 測trắc 師sư 亦diệc 同đồng )# 。 若nhược 護hộ 法Pháp 義nghĩa 。 二nhị 師sư 傳truyền 異dị 。 基cơ 云vân 。 唯duy 取thủ 新tân 熏huân 。 不bất 用dụng 本bổn 有hữu 。 力lực 不bất 及cập 新tân 故cố 。 然nhiên 此thử 新tân 熏huân 亦diệc 唯duy 用dụng 增tăng 而nhi 體thể 不bất 增tăng 。 既ký 無vô 能năng 熏huân 。 種chủng 不bất 起khởi 故cố 。 測trắc 云vân 。 通thông 依y 新tân 舊cựu 二nhị 種chủng 。 勢thế 力lực 等đẳng 故cố 。 共cộng 作tác 因nhân 緣duyên 生sanh 果quả 故cố 。 然nhiên 護hộ 法Pháp 宗tông 分phần/phân 成thành 兩lưỡng 釋thích 。 一nhất 云vân 。 求cầu 戒giới 方phương 便tiện 思tư 種chủng 有hữu 三tam 。 一nhất 新tân 熏huân 種chủng 。 二nhị 法pháp 爾nhĩ 種chủng 。 三tam 由do 熏huân 力lực 。 於ư 法pháp 爾nhĩ 上thượng 傳truyền 生sanh 種chủng 子tử 。 第đệ 三tam 羯yết 磨ma 更cánh 生sanh 二nhị 種chủng 。 新tân 熏huân 傳truyền 生sanh 。 依y 上thượng 五ngũ 種chủng 。 假giả 立lập 七thất 支chi 。 至chí 第đệ 二nhị 念niệm 。 更cánh 生sanh 二nhị 種chủng 。 新tân 熏huân 傳truyền 生sanh 。 於ư 上thượng 七thất 種chủng 。 假giả 立lập 無vô 表biểu 。 如như 是thị 增tăng 長trưởng 名danh 未vị 曾tằng 得đắc 。 一nhất 云vân 。 由do 熏huân 習tập 力lực 。 於ư 法pháp 爾nhĩ 種chủng 令linh 用dụng 增tăng 長trưởng 。 第đệ 三tam 羯yết 磨ma 唯duy 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 依y 新tân 舊cựu 假giả 立lập 七thất 支chi 。 至chí 第đệ 二nhị 念niệm 。 前tiền 二nhị 種chủng 中trung 。 有hữu 勝thắng 止chỉ 用dụng 。 更cánh 立lập 七thất 支chi 。 乃nãi 至chí 未vị 捨xả 念niệm 念niệm 用dụng 增tăng (# 自tự 許hứa 後hậu 勝thắng 。 傳truyền 生sanh 種chủng 子tử 無vô 所sở 用dụng 故cố 。 不bất 〔# 重trọng/trùng 〕# 生sanh 種chủng 不bất 應ưng 理lý 故cố )# 。 問vấn 。 初sơ 起khởi 無vô 表biểu 。 為vi 依y 一nhất 思tư 所sở 熏huân 種chủng 立lập 。 為vi 依y 七thất 種chủng 。 測trắc 解giải 云vân 。 依y 一nhất 思tư 種chủng 假giả 立lập 七thất 支chi 。 總tổng 斯tư 一nhất 身thân 不bất 作tác 惡ác 故cố 。 如như 定định 道đạo 戒giới 依y 一nhất 現hiện 思tư 。 由do 願nguyện 第đệ 三tam 羯yết 磨ma 之chi 時thời 。 起khởi 染nhiễm 或hoặc 無vô 心tâm 皆giai 得đắc 律luật 儀nghi (# 前tiền 已dĩ 熏huân 種chủng 。 後hậu 緣duyên 具cụ 故cố )# 。 一nhất 思tư 所sở 熏huân 亦diệc 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。 一nhất 云vân 。 一nhất 體thể 一nhất 能năng 熏huân 故cố 。 如như 義nghĩa 法pháp 執chấp 一nhất 體thể 隨tùy 用dụng 。 斷đoạn 有hữu 前tiền 後hậu 。 此thử 亦diệc 一nhất 種chủng 假giả 立lập 七thất 支chi 。 一nhất 云vân 。 七thất 體thể 隨tùy 用dụng 熏huân 故cố 。 且thả 如như 眼nhãn 識thức 緣duyên 青thanh 等đẳng 時thời 。 一nhất 熏huân 多đa 種chủng 。 理lý 亦diệc 應ưng 成thành 。 猶do 如như 雙song 觀quán 正chánh 後hậu 二nhị 智trí 。 於ư 一nhất 慧tuệ 體thể 熏huân 成thành 二nhị 種chủng 。 觀quán 云vân 。 後hậu 義nghĩa 難nan 解giải 。 眼nhãn 識thức 二nhị 執chấp 隨tùy 境cảnh 可khả 爾nhĩ 。 證chứng 真Chân 如Như 思tư 何hà 熏huân 七thất 種chủng 。 道đạo 戒giới 既ký 爾nhĩ 。 別biệt 解giải 例lệ 然nhiên 。 故cố 於ư 一nhất 體thể 假giả 立lập 七thất 支chi 。 證chứng 師sư 救cứu 云vân 。 定định 道đạo 無vô 表biểu 。 無vô 期kỳ 願nguyện 故cố 。 不bất 熏huân 七thất 種chủng 。 別biệt 解giải 願nguyện 力lực 熏huân 七thất 種chủng 故cố (# 今kim 謂vị 。 七thất 支chi 二nhị 執chấp 智trí 等đẳng 皆giai 熏huân 。 於ư 理lý 為vi 勝thắng 。 如như 佛Phật 地địa 論luận 第đệ 七thất 明minh 同đồng 體thể 二nhị 執chấp 云vân 。 體thể 雖tuy 無vô 二nhị 。 而nhi 用dụng 有hữu 別biệt 。 由do 此thử 熏huân 生sanh 一nhất 種chủng 子tử 體thể )# 。 寂tịch 云vân 。 相tương/tướng 傳truyền 或hoặc 種chủng 體thể 增tăng 。 或hoặc 用dụng 增tăng 長trưởng 。 如như 有hữu 部bộ 說thuyết 念niệm 念niệm 。 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 深thâm 違vi 大Đại 乘Thừa 。 必tất 由do 能năng 熏huân 。 種chủng 體thể 及cập 用dụng 乃nãi 得đắc 生sanh 長trưởng 。 若nhược 自tự 然nhiên 長trường/trưởng 。 何hà 修tu 身thân 或hoặc 。 則tắc 無vô 一nhất 生sanh 成thành 下hạ 品phẩm 者giả 。 證chứng 師sư 救cứu 云vân 。 雖tuy 無vô 能năng 熏huân 。 用dụng 增tăng 何hà 失thất 。 如như 隨tùy 願nguyện 往vãng 生sanh 經kinh 。 在tại 生sanh 無vô 信tín 。 七thất 分phần 護hộ 一nhất 。 若nhược 有hữu 信tín 者giả 。 令linh 分phần/phân 而nhi 得đắc 。 雖tuy 彼bỉ 巳tị 者giả 不bất 知tri 不bất 重trọng/trùng 。 彼bỉ 種chủng 起khởi 用dụng 生sanh 善thiện 處xứ 故cố 。 又hựu 信tín 增tăng 者giả 。 但đãn 數số 增tăng 多đa 。 不bất 成thành 勝thắng 品phẩm 。 故cố 品phẩm 恆hằng 定định (# 若nhược 不bất 成thành 勝thắng 。 何hà 須tu 期kỳ 願nguyện 增tăng 長trưởng 戒giới 耶da 。 今kim 謂vị 。 三tam 人nhân 如như 三tam 品phẩm 受thọ 。 各các 謂vị 無vô 失thất )# 。 範phạm 云vân 。 第đệ 三tam 羯yết 磨ma 入nhập 無vô 心tâm 等đẳng 。 事sự 雖tuy 已dĩ 竟cánh 。 皆giai 不bất 發phát 或hoặc 。 遣khiển 使sứ 煞sát 生sanh 雖tuy 今kim 已dĩ 終chung 。 不bất 執chấp 未vị 成thành 。 聞văn 執chấp 喜hỷ 心tâm 方phương 成thành 業nghiệp 道đạo 。 證chứng 云vân 不bất 爾nhĩ 。 彼bỉ 出xuất 無vô 心tâm 。 喜hỷ 方phương 得đắc 成thành 。 無vô 可khả 准chuẩn 故cố 。 說thuyết 由do 方phương 便tiện 。 或hoặc 無vô 間gian 死tử 。 或hoặc 後hậu 時thời 死tử 。 無vô 說thuyết 執chấp 故cố 。 樞xu 要yếu 云vân 。 此thử 增tăng 長trưởng 言ngôn 除trừ 佛Phật 說thuyết 餘dư 。 由do 佛Phật 表biểu 。 雖tuy 是thị 曾tằng 得đắc 。 既ký 極cực 圓viên 滿mãn 。 願nguyện 不bất 厭yếm 故cố 。 餘dư 遇ngộ 違vi 緣duyên 願nguyện 既ký 萎nuy 厭yếm 。 更cánh 不bất 新tân 起khởi 。 名danh 為vi 捨xả 戒giới 。 證chứng 云vân 。 捨xả 戒giới 已dĩ 後hậu 。 若nhược 無vô 防phòng 無vô 用dụng 。 引dẫn 異dị 熟thục 用dụng 亦diệc 不bất 得đắc 有hữu 。 無vô 別biệt 用dụng 故cố (# 今kim 謂vị 防phòng 用dụng 非phi 即tức 引dẫn 熟thục 。 無vô 漏lậu 〔# 或hoặc 〕# 雖tuy 防phòng 不bất 招chiêu 異dị 熟thục 故cố 。 或hoặc 非phi 善thiện 得đắc 。 熟thục 而nhi 無vô 防phòng 用dụng 故cố )# 。 菩Bồ 薩Tát 律luật 儀nghi 。 通thông 制chế 三tam 業nghiệp 。 何hà 故cố 唯duy 言ngôn 發phát 勝thắng 身thân 語ngữ 。 法pháp 苑uyển 三tam 釋thích 。 然nhiên 存tồn 意ý 業nghiệp 。 唯duy 表biểu 為vi 勝thắng 意ý 業nghiệp 唯duy 表biểu 為vi 勝thắng 意ý 有hữu 無vô 表biểu 。 文văn 證chứng 故cố 。 雖tuy 言ngôn 意ý 律luật 儀nghi 。 未vị 必tất 有hữu 無vô 表biểu 。 如như 瑜du 伽già 說thuyết 。 能năng 起khởi 律luật 儀nghi 。 然nhiên 三tam 藏tạng 云vân 。 據cứ 實thật 意ý 業nghiệp 具cụ 表biểu 無vô 表biểu 。 現hiện 思tư 為vi 表biểu 。 防phòng 非phi 無vô 表biểu 。 然nhiên 諸chư 聖thánh 教giáo 隱ẩn 故cố 不bất 說thuyết (# 今kim 謂vị 。 若nhược 基cơ 都đô 無vô 防phòng 用dụng 。 便tiện 違vi 正chánh 理lý 。 誓thệ 願nguyện 所sở 引dẫn 恆hằng 引dẫn 惡ác 故cố 。 若nhược 有hữu 防phòng 用dụng 。 而nhi 百bách 法pháp 中trung 不bất 立lập 別biệt 法pháp 。 故cố 言ngôn 無vô 者giả 。 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 。 是thị 則tắc 亦diệc 有hữu 防phòng 貪tham 等đẳng 用dụng 。 故cố 三tam 藏tạng 云vân 。 有hữu 意ý 無vô 表biểu 。 而nhi 百bách 法pháp 中trung 無vô 別biệt 法pháp 。 基cơ 師sư 解giải 云vân 。 意ý 無vô 無vô 表biểu 。 何hà 者giả 。 思tư 上thượng 〔# 引dẫn 〕# 起khởi 身thân 語ngữ 色sắc 用dụng 。 心tâm 上thượng 色sắc 用dụng 改cải 自tự 性tánh 故cố 。 別biệt 立lập 法pháp 數số 為vi 法pháp 處xứ 色sắc 。 思tư 防phòng 貪tham 等đẳng 。 以dĩ 心tâm 防phòng 心tâm 。 心tâm 上thượng 心tâm 用dụng 。 不bất 轉chuyển 本bổn 性tánh 。 不bất 別biệt 立lập 為vi 法pháp 處xứ 數số 故cố )# 。


或hoặc 依y 定định 中trung (# 至chí )# 故cố 是thị 假giả 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 明minh 定định 無vô 表biểu 。 基cơ 測trắc 皆giai 云vân 。 此thử 二nhị 無vô 表biểu 。 依y 現hiện 思tư 上thượng 立lập 定định 道đạo 戒giới 。 不bất 約ước 種chủng 子tử 。 隨tùy 心tâm 轉chuyển 故cố 。 雖tuy 依y 現hiện 思tư 。 不bất 能năng 示thị 他tha 。 名danh 為vi 無vô 表biểu 。 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 定định 唯duy 有hữu 漏lậu 。 道đạo 唯duy 無vô 漏lậu 。 大Đại 乘Thừa 無vô 文văn 。 測trắc 云vân 。 准chuẩn 義nghĩa 定định 通thông 二nhị 種chủng 。 道đạo 唯duy 無vô 漏lậu 。 勿vật 八bát 地địa 上thượng 無vô 定định 戒giới 故cố 。 於ư 一nhất 現hiện 思tư 。 義nghĩa 說thuyết 二nhị 戒giới 。 二nhị 所sở 引dẫn 故cố (# 思tư 體thể 雖tuy 一nhất 。 功công 能năng 二nhị 別biệt 。 如như 別Biệt 解Giải 脫Thoát 。 應ưng 無vô 妨phương 故cố 。 道đạo 相tương 應ứng 思tư 。 雖tuy 發phát 身thân 語ngữ 。 而nhi 非phi 表biểu 無vô 表biểu 發phát 。 如như 身thân 語ngữ 身thân 語ngữ 思tư 。 然nhiên 為vi 自tự 表biểu 即tức 壞hoại 。 此thử 立lập 正chánh 語ngữ 業nghiệp 命mạng 。 無vô 表biểu 色sắc 故cố 。 三tam 藏tạng 云vân 。 為vi 第đệ 三tam 雙song 句cú )# 。 基cơ 云vân 。 此thử 定định 道đạo 戒giới 用dụng 增tăng 非phi 體thể 。 證chứng 云vân 。 依y 文văn 散tán 心tâm 無vô 表biểu 即tức 言ngôn 增tăng 長trưởng 。 定định 道đạo 唯duy 言ngôn 止chỉ 身thân 語ngữ 惡ác 。 知tri 但đãn 止chỉ 惡ác 立lập 為vi 律luật 儀nghi 。 不bất 由do 增tăng 長trưởng 。 無vô 誓thệ 願nguyện 故cố 。 既ký 皆giai 依y 思tư 。 何hà 名danh 為vi 色sắc 。 測trắc 云vân 。 防phòng 色sắc 故cố 假giả 立lập 為vi 色sắc 。 如như 顯hiển 揚dương 云vân 。 律luật 儀nghi 依y 彼bỉ 不bất 現hiện 行hành 法pháp 。 假giả 立lập 色sắc 性tánh 。 問vấn 。 不bất 律luật 儀nghi 色sắc 應ưng 從tùng 所sở 防phòng 善thiện 色sắc 名danh 色sắc 。 何hà 故cố 彼bỉ 云vân 依y 現hiện 行hành 法pháp 。 建kiến 立lập 色sắc 性tánh 。 有hữu 言ngôn 。 各các 具cụ 二nhị 義nghĩa 。 影ảnh 略lược 說thuyết 故cố (# 不bất 順thuận 教giáo 〔# 現hiện 。 現hiện 〕# 者giả 受thọ 思tư 。 唯duy 專chuyên 求cầu 作tác 。 不bất 誓thệ 止chỉ 故cố )# 。 有hữu 言ngôn 惡ác 劣liệt 無vô 防phòng 從tùng 能năng 發phát 立lập (# 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 欲dục 界giới 惡ác 勝thắng 故cố 。 又hựu 從tùng 能năng 發phát 立lập 色sắc 性tánh 者giả 。 不bất 解giải 論luận 意ý 。 論luận 意ý 從tùng 當đương 所sở 發phát 惡ác 業nghiệp 立lập 色sắc 性tánh 故cố 。 如như 善thiện 求cầu 止chỉ 惡ác 求cầu 作tác 故cố 。 滅diệt 定định 等đẳng 難nạn/nan 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。


世Thế 尊Tôn 經kinh 中trung (# 至chí )# 反phản 似tự 色sắc 生sanh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 依y 教giáo 。 文văn 相tương/tướng 可khả 知tri 。 但đãn 言ngôn 非phi 色sắc 者giả 。 實thật 善thiện 惡ác 性tánh 方phương 為vi 業nghiệp 故cố 。 測trắc 云vân 。 思tư 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 審thẩm 慮lự 思tư 。 是thị 遠viễn 方phương 便tiện 。 二nhị 決quyết 定định 思tư 。 是thị 近cận 方phương 便tiện 。 三tam 動động 發phát 思tư 。 正chánh 初sơ 發phát 業nghiệp 。 四tứ 剎sát 那na 思tư 。 與dữ 身thân 語ngữ 俱câu 轉chuyển 。 然nhiên 唯duy 第đệ 三tam 名danh 身thân 語ngữ 業nghiệp 。 餘dư 三tam 意ý 業nghiệp 。 第đệ 四tứ 於ư 動động 身thân 語ngữ 劣liệt 故cố 。 審thẩm 慮lự 決quyết 定định 意ý 相tương 應ứng 故cố 。 名danh 意ý 作tác 動động 。 意ý 故cố 名danh 業nghiệp 。 即tức 通thông 隣lân 近cận 依y 主chủ 二nhị 釋thích 。 前tiền 七thất 業nghiệp 道đạo 亦diệc 思tư 為vi 性tánh 者giả 。 身thân 語ngữ 即tức 糸mịch 色sắc 聲thanh 為vi 性tánh 。 身thân 語ngữ 之chi 業nghiệp 思tư 為vi 性tánh 故cố 。 問vấn 。 若nhược 發phát 身thân 語ngữ 思tư 是thị 業nghiệp 者giả 。 表biểu 無vô 表biểu 中trung 何hà 者giả 所sở 攝nhiếp 。 基cơ 師sư 答đáp 云vân 。 非phi 表biểu 無vô 表biểu 。 不bất 示thị 他tha 故cố 非phi 表biểu 。 自tự 表biểu 知tri 故cố 非phi 無vô 表biểu 。 應ưng 作tác 四tứ 句cú (# 法pháp 苑uyển 云vân 。 三tam 藏tạng 出xuất 也dã )# 。 有hữu 唯duy 無vô 表biểu 。 謂vị 別Biệt 解Giải 脫Thoát 無vô 表biểu 。 有hữu 唯duy 是thị 表biểu 。 謂vị 散tán 身thân 語ngữ 。 有hữu 二nhị 俱câu 是thị 。 謂vị 定định 道đạo 思tư 有hữu 二nhị 俱câu 非phi 。 謂vị 身thân 語ngữ 思tư 。 此thử 義nghĩa 應ưng 知tri (# 樞xu 要yếu 廣quảng 辨biện 表biểu 無vô 表biểu 義nghĩa 。 然nhiên 順thuận 古cổ 迹tích 。 如như 喻dụ 伽già 記ký )# 。


不bất 相tương 應ứng 行hành 。 (# 至chí )# 分phần/phân 位vị 假giả 立lập 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 。 破phá 不bất 相tương 應ứng 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 申thân 正chánh 故cố 。 破phá 執chấp 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 心tâm 心tâm 所sở 體thể 用dụng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 知tri 非phi 實thật 有hữu 。 此thử 中trung 意ý 也dã (# 基cơ 師sư 立lập 量lượng 。 不bất 順thuận 論luận 意ý )# 。 測trắc 云vân 。 依y 色sắc 等đẳng 立lập 十thập 四tứ 法pháp 者giả 。 得đắc 等đẳng 七thất 通thông 色sắc 心tâm 心tâm 所sở 。 謂vị 得đắc 非phi 得đắc 。 同đồng 分phần/phân 四tứ 相tương/tướng 。 名danh 句cú 文văn 唯duy 依y 於ư 色sắc 命mạng 三tam 無vô 心tâm 心tâm 所sở 。


此thử 定định 非phi 異dị (# 至chí )# 。 非phi 實thật 有hữu 體thể 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 執chấp 有hữu 三tam 比tỉ 量lượng 。 言ngôn 此thử 者giả 。 即tức 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 有hữu 法pháp 無vô 異dị 。 不bất 引dẫn 舉cử 之chi 。 基cơ 測trắc 並tịnh 云vân 。 三tam 量lượng 重trọng/trùng 破phá 。 證chứng 云vân 轉chuyển 破phá 。 謂vị 初sơ 比tỉ 量lượng 。 若nhược 別biệt 立lập 言ngôn 異dị 色sắc 異dị 心tâm 。 各các 有hữu 不bất 定định 。 若nhược 合hợp 立lập 者giả 。 即tức 法pháp 自tự 相tương 及cập 法pháp 差sai 別biệt 。 相tương 違vi 因nhân 過quá 。 初sơ 相tương 違vi 云vân 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 異dị 色sắc 心tâm 等đẳng 。 有hữu 實thật 體thể 用dụng 。 許hứa 蘊uẩn 攝nhiếp 故cố 。 如như 色sắc 心tâm 等đẳng 。 喻dụ 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 色sắc 外ngoại 無vô 別biệt 色sắc 。 心tâm 外ngoại 無vô 別biệt 心tâm 。 論luận 主chủ 取thủ 此thử 破phá 。 二nhị 色sắc 外ngoại 有hữu 色sắc 。 心tâm 外ngoại 有hữu 心tâm 。 取thủ 此thử 相tương 違vi (# 此thử 定định 不bất 爾nhĩ 。 若nhược 依y 此thử 義nghĩa 。 無vô 不bất 爾nhĩ 故cố 。 如như 破phá 勝thắng 論luận 麤thô 四tứ 大đại 言ngôn 。 若nhược 有hữu 質chất 礙ngại 。 應ưng 折chiết 非phi 實thật 。 若nhược 無vô 質chất 礙ngại 。 如như 心tâm 心tâm 所sở 。 應ưng 非phi 離ly 此thử 有hữu 實thật 自tự 性tánh 。 此thử 等đẳng 諸chư 量lượng 皆giai 同đồng 此thử 破phá 。 心tâm 與dữ 心tâm 所sở 。 體thể 用dụng 各các 別biệt 。 然nhiên 總tổng 立lập 故cố 。 如như 非phi 無vô 過quá 。 謂vị 此thử 量lượng 意ý 。 此thử 非phi 總tổng 異dị 色sắc 心tâm 心tâm 所sở 有hữu 實thật 用dụng 。 許hứa 蘊uẩn 攝nhiếp 故cố 。 如như 色sắc 心tâm 等đẳng )# 。 彼bỉ 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 量lượng 云vân 。 此thử 定định 實thật 有hữu 。 許hứa 蘊uẩn 攝nhiếp 故cố 。 如như 色sắc 心tâm 等đẳng 。 直trực 言ngôn 實thật 有hữu 。 不bất 言ngôn 異dị 色sắc 心tâm 等đẳng 。 故cố 非phi 言ngôn 顯hiển 為vi 差sai 別biệt 過quá (# 此thử 亦diệc 不bất 爾nhĩ 。 此thử 實thật 有hữu 宗tông 。 因nhân 於ư 何hà 義nghĩa 。 若nhược 不bất 異dị 色sắc 爾nhĩ 便tiện 違vi 自tự 宗tông 。 不bất 成thành 相tương 違vi 。 若nhược 違vi 色sắc 等đẳng 。 即tức 言ngôn 顯hiển 宗tông 非phi 差sai 別biệt 故cố )# 。 又hựu 云vân 。 為vi 避tị 法pháp 差sai 別biệt 過quá 。 立lập 第đệ 二nhị 量lượng 。 相tương 違vi 決quyết 定định 。 外ngoại 人nhân 於ư 此thử 更cánh 作tác 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 云vân 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 定định 非phi 假giả 有hữu 。 因nhân 喻dụ 如như 論luận 。 故cố 立lập 第đệ 三tam 相tương 違vi 決quyết 定định (# 今kim 亦diệc 不bất 爾nhĩ 。 相tương 違vi 決quyết 定định 對đối 無vô 餘dư 過quá 。 前tiền 差sai 別biệt 過quá 不bất 成thành 量lượng 故cố 。 謂vị 彼bỉ 量lượng 意ý 異dị 色sắc 心tâm 等đẳng 。 實thật 有hữu 為vi 宗tông 。 則tắc 彼bỉ 因nhân 喻dụ 所sở 立lập 不bất 成thành 。 論luận 第đệ 三tam 量lượng 。 若nhược 成thành 假giả 。 應ưng 以dĩ 龜quy 毛mao 作tác 不bất 定định 過quá 。 然nhiên 唯duy 麤thô 實thật 為vi 宗tông 無vô 過quá 。 餘dư 色sắc 等đẳng 實thật 所sở 不bất 攝nhiếp 故cố 。 如như 軍quân 林lâm 等đẳng 。 非phi 實thật 體thể 也dã )# 。 又hựu 云vân 。 若nhược 彼bỉ 立lập 實thật 破phá 假giả 。 量lượng 云vân 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 決quyết 定định 實thật 有hữu 。 五ngũ 聚tụ 法pháp 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 餘dư 四tứ 法pháp 或hoặc 不bất 相tương 應ứng 。 定định 非phi 假giả 有hữu 。 相tương/tướng 用dụng 別biệt 故cố 。 如như 色sắc 心tâm 等đẳng 。 解giải 云vân 。 二nhị 量lượng 皆giai 有hữu 他tha 不bất 定định 。 及cập 喻dụ 他tha 所sở 立lập 不bất 成thành 。 大Đại 乘Thừa 許hứa 色sắc 心tâm 所sở 無vô 為vi 。 有hữu 是thị 假giả (# 此thử 不bất 盡tận 理lý 。 若nhược 彼bỉ 因nhân 中trung 除trừ 大Đại 乘Thừa 假giả 色sắc 心tâm 所sở 等đẳng 。 餘dư 五ngũ 聚tụ 法pháp 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 相tương/tướng 用dụng 別biệt 故cố 。 即tức 無vô 不bất 定định 。 是thị 則tắc 應ưng 作tác 相tương 違vi 決quyết 定định 不bất 相tương 應ứng 假giả 。 餘dư 實thật 不bất 攝nhiếp 。 許hứa 非phi 無vô 故cố 。 如như 瓶bình 林lâm 等đẳng 。 正chánh 理lý 五ngũ 十thập 云vân 。 瓶bình 是thị 實thật 假giả 。 軍quân 材tài 依y 假giả 。 假giả 故cố 皆giai 得đắc 喻dụ )# 。


且thả 彼bỉ 如như 何hà (# 至chí )# 顯hiển 得đắc 非phi 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 別biệt 破phá 中trung 有hữu 三tam 。 基cơ 云vân 。 初sơ 破phá 本bổn 薩tát 婆bà 多đa 十thập 四tứ 不bất 相tương 應ứng 。 次thứ 破phá 大đại 眾chúng 部bộ 等đẳng 。 第đệ 三tam 例lệ 破phá 成thành 實thật 論luận 師sư 無vô 表biểu 戒giới 等đẳng 。 初sơ 有hữu 六lục 段đoạn 。 一nhất 破phá 得đắc 非phi 得đắc 。 二nhị 破phá 同đồng 分phần/phân 。 三tam 破phá 命mạng 根căn 。 四tứ 破phá 三tam 無vô 心tâm 。 五ngũ 破phá 四tứ 相tương/tướng 。 六lục 破phá 名danh 句cú 文văn 身thân 。 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 四tứ 文văn 。 總tổng 問vấn 故cố 。 略lược 答đáp 故cố 。 廣quảng 破phá 故cố 。 申thân 正chánh 故cố 。 此thử 初sơ 二nhị 也dã 。


經kinh 不bất 說thuyết 此thử (# 至chí )# 非phi 得đắc 亦diệc 無vô 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 破phá 也dã 。 彼bỉ 宗tông 不bất 許hứa 成thành 他tha 非phi 情tình 。 故cố 以dĩ 七thất 寶bảo 例lệ 成thành 假giả 說thuyết 。 汝nhữ 善thiện 等đẳng 法pháp 應ưng 非phi 實thật 得đắc 。 得đắc 契Khế 經Kinh 說thuyết 有hữu 成thành 熟thục 言ngôn 故cố 。 如như 寶bảo (# 若nhược 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 。 自tự 識thức 所sở 變biến 。 為vi 所sở 用dụng 故cố 。 設thiết 他tha 非phi 情tình 現hiện 行hành 熟thục 。 基cơ 解giải 如như 此thử )# 。 外ngoại 救cứu 非phi 例lệ 。 善thiện 惡ác 非phi 必tất 唯duy 現hiện 在tại 故cố 。 破phá 云vân 。 離ly 現hiện 理lý 非phi 有hữu 者giả 。 所sở 成thành 之chi 法pháp 。 雖tuy 不bất 現hiện 行hành 。 必tất 有hữu 彼bỉ 種chủng 方phương 為vi 成thành 故cố 。 無vô 為vi 雖tuy 非phi 現hiện 在tại 世thế 攝nhiếp 。 不bất 離ly 現hiện 法pháp 。 體thể 令linh 有hữu 故cố 。 若nhược 言ngôn 能năng 起khởi 等đẳng 者giả 。 基cơ 云vân 。 婆bà 娑sa 二nhị 說thuyết 。 得đắc 於ư 所sở 得đắc 。 能năng 起khởi 不bất 失thất 。 婆bà 沙sa 本bổn 意ý 。 取thủ 不bất 失thất 因nhân 。 生sanh 能năng 起khởi 法pháp 。 非phi 得đắc 能năng 故cố 。 然nhiên 初sơ 遮già 破phá 。 應ưng 起khởi 無vô 為vi 。 許hứa 有hữu 得đắc 故cố 。 非phi 情tình 不bất 起khởi 。 許hứa 無vô 得đắc 故cố 。 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 者giả 。 測trắc 云vân 。 唯duy 破phá 未vị 來lai 來lai 得đắc 已dĩ 失thất 。 以dĩ 過quá 去khứ 已dĩ 失thất 。 共cộng 許hứa 不bất 生sanh 故cố 。 基cơ 量lượng 云vân 。 未vị 得đắc 之chi 法pháp 易dị 界giới 地địa 等đẳng 。 已dĩ 捨xả 之chi 法pháp 應ưng 永vĩnh 不bất 生sanh 。 無vô 能năng 得đắc 故cố 如như 龜quy 毛mao 等đẳng 。 彼bỉ 救cứu 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 。 現hiện 雖tuy 無vô 得đắc 。 彼bỉ 皆giai 許hứa 有hữu 俱câu 生sanh 得đắc 故cố 。 後hậu 時thời 起khởi 者giả 。 汝nhữ 大đại 小tiểu 生sanh 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。 汝nhữ 許hứa 俱câu 得đắc 為vi 生sanh 因nhân 故cố 。 又hựu 且thả 一nhất 識thức 具cụ 三tam 性tánh 得đắc 。 應ưng 頓đốn 現hiện 前tiền 。 曰viết 頓đốn 有hữu 故cố 。 證chứng 云vân 。 約ước 法pháp 前tiền 得đắc 。 唯duy 破phá 未vị 來lai 現hiện 成thành 彼bỉ 得đắc 。 應ưng 頓đốn 生sanh 死tử 過quá 不bất 重trọng/trùng 生sanh 。 現hiện 已dĩ 生sanh 故cố 。 基cơ 云vân 。 若nhược 法pháp 由do 有hữu 前tiền 後hậu 得đắc 等đẳng 生sanh 者giả 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 頓đốn 生sanh 三tam 性tánh (# 此thử 師sư 通thông 約ước 三tam 得đắc 破phá 之chi 。 過quá 去khứ 法pháp 後hậu 。 未vị 來lai 法pháp 前tiền 。 現hiện 前tiền 法pháp 俱câu 。 許hứa 一nhất 時thời 成thành 。 既ký 皆giai 能năng 起khởi 。 各các 應ưng 生sanh 故cố 。 彼bỉ 宗tông 不bất 許hứa 。 過quá 去khứ 法pháp 前tiền 。 未vị 來lai 法pháp 後hậu 。 過quá 未vị 法pháp 俱câu 。 現hiện 亦diệc 成thành 就tựu 。 然nhiên 今kim 難nạn/nan 意ý 應ưng 一nhất 時thời 成thành 。 自tự 相tương 續tục 法pháp 現hiện 有hữu 體thể 故cố 。 又hựu 過quá 去khứ 法pháp 永vĩnh 不bất 重trọng/trùng 生sanh 。 彼bỉ 法pháp 後hậu 得đắc 亦diệc 應ưng 無vô 用dụng 。 既ký 各các 具cụ 得đắc 。 何hà 不bất 許hứa 三tam 世thế 頓đốn 起khởi )# 。 若nhược 待đãi 餘dư 因nhân 得đắc 非phi 能năng 起khởi (# 大Đại 乘Thừa 種chủng 子tử 待đãi 緣duyên 生sanh 果quả 。 何hà 待đãi 餘dư 因nhân 得đắc 成thành 無vô 用dụng 。 彼bỉ 有hữu 作tác 用dụng 實thật 能năng 生sanh 。 大Đại 乘Thừa 不bất 爾nhĩ 。 和hòa 〔# 爾nhĩ 〕# 似tự 生sanh 故cố 。 證chứng 解giải 不bất 決quyết )# 。 破phá 不bất 失thất 中trung 。 若nhược 離ly 有hữu 情tình 。 實thật 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 可khả 成thành 法pháp 聚tụ 。 名danh 有hữu 情tình 故cố 。 故cố 於ư 起khởi 不bất 失thất 得đắc 俱câu 為vi 無vô 用dụng 。 基cơ 云vân 。 非phi 得đắc 非phi 有hữu 得đắc 。 相tương 違vi 立lập 故cố 。 如như 得đắc (# 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 〔# 舊cựu 〕# )# 。


然nhiên 依y 有hữu 情tình (# 至chí )# 。 未vị 成thành 就tựu 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 申thân 正chánh 。 可khả 成thành 法pháp 者giả 。 簡giản 他tha 根căn 等đẳng 。 及cập 自tự 相tương 續tục 已dĩ 伏phục 斷đoạn 等đẳng 。 言ngôn 已dĩ 伏phục 者giả 。 如như 定định 伏phục 染nhiễm 耶da 見kiến 損tổn 善thiện 。 雜tạp 集tập 論luận 云vân 。 成thành 亦diệc 不bất 成thành 。 雖tuy 體thể 成thành 就tựu 用dụng 不bất 成thành 故cố 。 淨tịnh 月nguyệt 釋thích 云vân 。 論luận 說thuyết 麤thô 相tương/tướng 。 若nhược 細tế 應ưng 言ngôn 。 若nhược 世thế 間gian 道đạo 。 離ly 欲dục 生sanh 上thượng 地địa 異dị 生sanh 。 於ư 欲dục 界giới 末mạt 那na 識thức 。 煩phiền 惱não 俱câu 成thành 非phi 不bất 成thành 。 六lục 識thức 中trung 分phân 別biệt 煩phiền 惱não 。 俱câu 生sanh 中trung 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 亦diệc 成thành 不bất 成thành 。 如như 九cửu 種chủng 愛ái 生sanh 等đẳng (# 准chuẩn 此thử 明minh 知tri 自tự 體thể 愛ái 不bất 可khả 伏phục 。 然nhiên 此thử 梵Phạm 本bổn 不bất 順thuận 本bổn 論luận 。 生sanh 得đắc 善thiện 種chủng 說thuyết 唯duy 成thành 自tự 地địa 。 必tất 無vô 容dung 起khởi 他tha 地địa 故cố 。 義nghĩa 末mạt 那na 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 唯duy 起khởi 自tự 地địa 故cố )# 。 言ngôn 斷đoạn 等đẳng 者giả 。 永vĩnh 害hại 隨tùy 眠miên 。 及cập 成thành 佛Phật 時thời 。 所sở 棄khí 捨xả 等đẳng 。 體thể 不bất 成thành 故cố 。 或hoặc 得đắc 果quả 時thời 所sở 捨xả 。 向hướng 時thời 退thoái 失thất 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 等đẳng 時thời 。 用dụng 不bất 成thành 故cố 。 此thử 類loại 眾chúng 多đa 。 簡giản 斯tư 等đẳng 已dĩ 。 取thủ 自tự 身thân 中trung 餘dư 所sở 有hữu 種chủng 及cập 彼bỉ 所sở 生sanh 自tự 他tha 身thân 器khí 。 一nhất 切thiết 現hiện 行hành 。 隨tùy 應ứng 名danh 為vi 三tam 種chủng 成thành 就tựu 。 伽già 五ngũ 十thập 二nhị 。 開khai 種chủng 為vi 二nhị 。 合hợp 現hiện 為vi 一nhất 。 顯hiển 揚dương 翻phiên 此thử 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 皆giai 名danh 種chủng 成thành 。 現hiện 行hành 開khai 二nhị 。 加gia 行hành 及cập 非phi 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 雜tạp 集tập 自tự 在tại 合hợp 取thủ 種chủng 現hiện 。 非phi 加gia 行hành 中trung 。 開khai 種chủng 現hiện 二nhị 。 基cơ 云vân 。 種chủng 現hiện 自tự 在tại 皆giai 通thông 有hữu 漏lậu 。 若nhược 無vô 漏lậu 法Pháp 。 唯duy 後hậu 二nhị 種chủng 。 基cơ 測trắc 並tịnh 云vân 。 大Đại 乘Thừa 經Kinh 部bộ 。 唯duy 法pháp 俱câu 得đắc 。 過quá 未vị 無vô 故cố 。 無vô 前tiền 後hậu 得đắc (# 至chí 得đắc 所sở 依y 。 如như 對đối 法pháp 記ký 。 非phi 得đắc 所sở 依y 。 如như 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 二nhị 說thuyết 。 基cơ 此thử 疏sớ/sơ 解giải 不bất 盡tận 理lý 故cố )# 。 翻phiên 此thử 假giả 立lập 非phi 得đắc 名danh 者giả 。 測trắc 云vân 。 如như 得đắc 三tam 種chủng 。 此thử 亦diệc 有hữu 三tam 。 翻phiên 對đối 立lập 故cố (# 設thiết 法pháp 前tiền 等đẳng 。 唯duy 法pháp 前tiền 後hậu 。 若nhược 法pháp 現hiện 前tiền 。 非phi 非phi 得đắc 故cố )# 。 異dị 生sanh 性tánh 者giả 。 三tam 藏tạng 云vân 。 執chấp 諸chư 異dị 見kiến 而nhi 受thọ 生sanh 故cố 。 同đồng 證chứng 聖thánh 智trí 。 聖thánh 名danh 同đồng 生sanh 。 故cố 十Thập 地Địa 論luận 。 凡phàm 聖thánh 二nhị 眾chúng 。 如như 次thứ 名danh 為vi 異dị 生sanh 同đồng 生sanh 眾chúng 。 於ư 諸chư 聖thánh 法Pháp 。 未vị 成thành 就tựu 者giả 。 如như 五ngũ 十thập 六lục 。 依y 未vị 起khởi 一nhất 切thiết 出xuất 世thế 聖thánh 法pháp 分phần/phân 位vị 。 建kiến 立lập 異dị 生sanh (# 此thử 一nhất 切thiết 中trung 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 立lập 異dị 生sanh 性tánh 。 謂vị 一nhất 切thiết 別biệt 別biệt 不bất 得đắc 。 勿vật 入nhập 見kiến 道đạo 。 未vị 得đắc 修tu 道Đạo 。 亦diệc 異dị 生sanh 故cố 。 二Nhị 乘Thừa 迴hồi 心tâm 。 三tam 藏tạng 云vân 。 亦diệc 聖thánh 非phi 聖thánh 。 已dĩ 捨xả 煩phiền 惱não 。 未vị 所sở 知tri 故cố )# 。 樞xu 要yếu 云vân 。 無vô 性tánh 二nhị 障chướng 。 通thông 障chướng 三tam 乘thừa 。 並tịnh 名danh 有hữu 覆phú 。 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 (# 此thử 意ý 知tri 障chướng 生sanh 空không 種chủng 現hiện 。 皆giai 不bất 能năng 障chướng 。 望vọng 彼bỉ 無vô 覆phú 。 望vọng 法pháp 空không 品phẩm 。 設thiết 不bất 障chướng 種chủng 能năng 障chướng 現hiện 行hành 。 猶do 名danh 有hữu 覆phú 。 況huống 無vô 性tánh 障chướng 。 皆giai 障chướng 種chủng 現hiện 。 合hợp 不bất 得đắc 有hữu 。 何hà 非phi 染nhiễm 障chướng )# 。 又hựu 云vân 。 一nhất 界giới 成thành 三tam 界giới 種chủng 皆giai 得đắc 生sanh 現hiện 。 一nhất 身thân 應ưng 名danh 三tam 異dị 生sanh 。 解giải 云vân 。 取thủ 與dữ 第đệ 八bát 識thức 同đồng 地địa 者giả (# 諸chư 疏sớ/sơ 廣quảng 說thuyết 要yếu 唯duy 在tại 此thử )# 。


復phục 如như 何hà 知tri (# 至chí )# 假giả 立lập 同đồng 分phần/phân 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 同đồng 分phần/phân 也dã 。 破phá 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 破phá 本bổn 宗tông 。 後hậu 破phá 未vị 許hứa 。 謂vị 本bổn 宗tông 云vân 。 若nhược 無vô 實thật 者giả 。 即tức 緣duyên 界giới 趣thú 及cập 四tứ 生sanh 等đẳng 。 同đồng 智trí 同đồng 言ngôn 。 無vô 由do 得đắc 起khởi 。 無vô 不bất 生sanh 心tâm 。 要yếu 緣duyên 有hữu 故cố 。 基cơ 云vân 。 汝nhữ 宗tông 草thảo 等đẳng 應ưng 有hữu 別biệt 同đồng 分phần/phân 起khởi 。 同đồng 智trí 言ngôn 故cố 。 如như 人nhân 天thiên 等đẳng 。 無vô 翻phiên 應ưng 知tri 。 如như 俱câu 舍xá 云vân 。 何hà 因nhân 不bất 許hứa 有hữu 無vô 情tình 同đồng 分phần/phân 。 諸chư 穀cốc 麥mạch 等đẳng 。 亦diệc 有hữu 自tự 類loại 。 互hỗ 相tương 似tự 故cố 。 又hựu 諸chư 同đồng 分phần/phân 展triển 轉chuyển 差sai 別biệt 。 如như 何hà 於ư 彼bỉ 更cánh 無vô 同đồng 分phần/phân 。 正chánh 理lý 師sư 救cứu 初sơ 難nan 量lương 云vân 。 同đồng 分phần/phân 在tại 內nội 不bất 在tại 外ngoại 。 以dĩ 異dị 熟thục 故cố 。 如như 趣thú 生sanh 等đẳng (# 安an 慧tuệ 俱câu 舍xá 釋thích 云vân 趣thú 。 生sanh 唯duy 異dị 熟thục 。 在tại 內nội 不bất 通thông 外ngoại 。 同đồng 分phần/phân 通thông 等đẳng 流lưu 。 必tất 應ưng 通thông 內nội 外ngoại 。 彼bỉ 因nhân 便tiện 有hữu 不bất 遍biến 宗tông 過quá 。 如như 說thuyết 藂tùng 林lâm 。 皆giai 有hữu 思tư 慮lự 。 有hữu 睡thụy 眠miên 故cố )# 。 正chánh 理lý 師sư 救cứu 後hậu 難nan 量lương 云vân 。 同đồng 分phần/phân 無vô 能năng 。 同đồng 以dĩ 能năng 性tánh 故cố 。 猶do 如như 四tứ 大đại (# 謂vị 如như 四tứ 大đại 。 更cánh 無vô 能năng 造tạo 。 安an 慧tuệ 破phá 云vân 。 彼bỉ 所sở 說thuyết 因nhân 有hữu 不bất 定định 過quá 。 四tứ 相tương/tướng 雖tuy 能năng 。 有hữu 能năng 。 相tương/tướng 故cố )# 。 言ngôn 未vị 計kế 者giả 。 正chánh 理lý 師sư 云vân 。 人nhân 天thiên 等đẳng 類loại 。 各các 於ư 自tự 類loại 同đồng 分phân 為vi 因nhân 。 起khởi 同đồng 事sự 欲dục 。 草thảo 木mộc 同đồng 分phần/phân 。 無vô 同đồng 事sự 故cố 。 欲dục 知tri 彼bỉ 上thượng 無vô 實thật 同đồng 分phần/phân 。 破phá 言ngôn 。 但đãn 以dĩ 宿túc 習tập 。 彼bỉ 處xứ 起khởi 彼bỉ 處xứ 欲dục 。 何hà 必tất 同đồng 分phần/phân 。 申thân 正chánh 義nghĩa 言ngôn 。 依y 有hữu 情tình 者giả 。 基cơ 云vân 。 且thả 說thuyết 勝thắng 所sở 依y 處xứ 。 以dĩ 理lý 而nhi 言ngôn 。 非phi 外ngoại 無vô 也dã 。 測trắc 云vân 。 唯duy 依y 有hữu 情tình 而nhi 立lập 。 不bất 通thông 非phi 情tình 。 非phi 情tình 劣liệt 故cố (# 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 唯duy 依y 有hữu 情tình 。 此thử 有hữu 二nhị 說thuyết 。 舊cựu 薩tát 婆bà 多đa 唯duy 立lập 有hữu 情tình 同đồng 分phần/phân 。 不bất 立lập 法pháp 同đồng 分phần/phân 。 世thế 親thân 已dĩ 後hậu 具cụ 立lập 二nhị 種chủng 。 如như 俱câu 舍xá 第đệ 五ngũ 。 有hữu 情tình 同đồng 分phần/phân 。 謂vị 趣thú 生sanh 等đẳng 。


復phục 有hữu 法pháp 同đồng 分phần/phân 。 謂vị 蘊uẩn 處xứ 界giới 。 若nhược 經kinh 部bộ 宗tông 。 通thông 情tình 非phi 情tình 。 及cập 法pháp 同đồng 分phần/phân 。 大Đại 乘Thừa 二nhị 說thuyết 。 基cơ 存tồn 通thông 有hữu 。 測trắc 存tồn 唯duy 情tình 。 理lý 基cơ 為vi 勝thắng 。 測trắc 守thủ 文văn 故cố )# 。 樞xu 要yếu 問vấn 。 有hữu 為vi 相tương 似tự 假giả 立lập 同đồng 分phần/phân 。 擇trạch 滅diệt 相tương 似tự 。 許hứa 假giả 立lập 耶da 。 答đáp 。 不bất 然nhiên 。 有hữu 為vi 體thể 開khai 相tương 似tự 。 擇trạch 滅diệt 無vô 體thể 。 復phục 無vô 用dụng 故cố 。 真Chân 如Như 是thị 一nhất 。 無vô 相tướng 似tự 故cố 。 (# 此thử 意ý 有hữu 為vi 假giả 雖tuy 無vô 體thể 。 而nhi 有hữu 用dụng 故cố 。 然nhiên 俱câu 可khả 言ngôn 。 無vô 為vi 由do 無vô 相tướng 似tự 相tương/tướng 然nhiên )# 。 測trắc 云vân 。 若nhược 依y 唯duy 有hữu 情tình 義nghĩa 。 唯duy 是thị 無vô 覆phú 。 至chí 佛Phật 唯duy 善thiện (# 唯duy 依y 第đệ 八bát 識thức 建kiến 立lập 故cố )# 。 若nhược 依y 通thông 法pháp 皆giai 通thông 三tam 性tánh 。


復phục 如như 何hà 知tri (# 至chí )# 假giả 立lập 命mạng 根căn 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 破phá 命mạng 根căn 中trung 。 應ưng 比tỉ 離ly 識thức 無vô 別biệt 命mạng 根căn 者giả 。 暖noãn 即tức 色sắc 故cố 。 量lượng 云vân 。 命mạng 根căn 應ưng 非phi 離ly 識thức 。 壽thọ 暖noãn 識thức 中trung 。 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 色sắc 中trung 暖noãn 。 受thọ 非phi 識thức 及cập 名danh 異dị 識thức 實thật 。 答đáp 外ngoại 難nạn/nan 言ngôn 義nghĩa 別biệt 說thuyết 三tam 者giả 。 謂vị 識thức 及cập 似tự 暖noãn 及cập 種chủng 故cố 。 如như 一nhất 精tinh 進tấn 義nghĩa 分phân 為vi 四tứ 。 外ngoại 難nạn/nan 。 無vô 心tâm 隨tùy 識thức 應ưng 無vô 。 內nội 答đáp 。 如như 識thức 亦diệc 不bất 離ly 身thân 。 外ngoại 難nạn/nan 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 名danh 無vô 心tâm 。 內nội 答đáp 。 由do 滅diệt 六lục 轉chuyển 識thức 故cố 。 小Tiểu 乘Thừa 伏phục 難nạn/nan 。 命mạng 根căn 同đồng 分phân 為vi 總tổng 異dị 熟thục 。 既ký 命mạng 無vô 等đẳng 趣thú 生sanh 體thể 。 何hà 故cố 言ngôn 本bổn 識thức 足túc 為vi 彼bỉ 體thể 遍biến 簡giản 五ngũ 識thức 。 及cập 諸chư 色sắc 法pháp 恆hằng 續tục 言ngôn 簡giản 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 異dị 熟thục 言ngôn 簡giản 第đệ 七thất 識thức 等đẳng (# 必tất 具cụ 四tứ 義nghĩa 。 如như 第đệ 三tam 卷quyển )# 。 言ngôn 依y 親thân 生sanh 此thử 識thức 種chủng 者giả 。 測trắc 述thuật 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 云vân 。 通thông 依y 心tâm 心tâm 所sở 。 名danh 言ngôn 種chủng 立lập 故cố 相tương 應ứng 。 若nhược 唯duy 依y 心tâm 。 應ưng 意ý 處xứ 攝nhiếp 。 然nhiên 如như 唯duy 識thức 。 總tổng 言ngôn 心tâm 種chủng 。 亦diệc 無vô 六lục 種chủng 命mạng 根căn 之chi 失thất 。 如như 一nhất 同đồng 分phần/phân 。 依y 多đa 法pháp 故cố 。 瑜du 伽già 自tự 體thể 。 揚dương 。 六lục 處xứ 。 說thuyết 命mạng 所sở 持trì 非phi 立lập 命mạng 處xứ 。 一nhất 云vân 。 唯duy 依y 識thức 種chủng 而nhi 非phi 意ý 處xứ 。 意ý 命mạng 二nhị 根căn 義nghĩa 用dụng 別biệt 故cố 。 基cơ 存tồn 後hậu 言ngôn 。 但đãn 依y 本bổn 識thức 自tự 體thể 分phần/phân 種chủng 。 簡giản 相tương 應ứng 法pháp 。 彼bỉ 法pháp 處xứ 故cố 。 如như 顯hiển 揚dương 云vân 。 六lục 處xứ 住trụ 時thời 。 即tức 第đệ 六lục 處xứ 名danh 言ngôn 種chủng 故cố 。 不bất 取thủ 現hiện 行hành 。 非phi 根căn 本bổn 故cố 。 此thử 依y 何hà 種chủng 。 測trắc 云vân 。 新tân 熏huân 一nhất 命mạng 根căn 故cố 。 或hoặc 依y 二nhị 種chủng 共cộng 生sanh 一nhất 識thức 。 勢thế 力lực 等đẳng 故cố 。 然nhiên 非phi 二nhị 命mạng 如như 同đồng 分phần/phân 故cố (# 諸chư 教giáo 不bất 同đồng 如như 對đối 法pháp 記ký )# 。 樞xu 要yếu 問vấn 曰viết 。 命mạng 若nhược 唯duy 種chủng 。 何hà 故cố 地địa 獄ngục 八bát 現hiện 種chủng 成thành 。 答đáp 。 通thông 論luận 八bát 故cố 。 非phi 命mạng 有hữu 現hiện 。 又hựu 以dĩ 所sở 持trì 處xứ 為vi 現hiện 。 佛Phật 由do 願nguyện 力lực 。 餘dư 由do 業nghiệp 力lực 。 持trì 一nhất 期kỳ 位vị 。 立lập 為vi 命mạng 根căn (# 今kim 謂vị 功công 能năng 現hiện 前tiền 。 簡giản 不bất 生sanh 現hiện 。 餘dư 種chủng 子tử 故cố 說thuyết 命mạng 現hiện 行hành 。 或hoặc 彼bỉ 通thông 依y 種chủng 現hiện 立lập 命mạng )# 。


復phục 如như 何hà 知tri (# 至chí )# 假giả 亦diệc 能năng 遮già 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 破phá 三tam 無vô 心tâm 中trung 有hữu 二nhị 。 破phá 執chấp 故cố 。 申thân 正chánh 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 不bất 引dẫn 聖thánh 教giáo 。 理lý 為vi 量lượng 故cố 。 如như 俱câu 舍xá 云vân 。 如như 是thị 二nhị 定định 應ưng 言ngôn 實thật 有hữu 。 能năng 遮già 礙ngại 心tâm 。 令linh 不bất 生sanh 故cố 。 汝nhữ 無vô 色sắc 定định 應ưng 有hữu 實thật 法pháp 。 異dị 色sắc 心tâm 等đẳng 。 而nhi 遮già 所sở 厭yếm 。 二nhị 遮già 定định 中trung 。 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 無vô 心tâm 定định 。 彼bỉ 既ký 不bất 爾nhĩ 。 無vô 心tâm 亦diệc 然nhiên 。 二nhị 遮già 定định 中trung 。 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 豈khởi 難nạn/nan 假giả 既ký 不bất 定định 。 實thật 亦diệc 何hà 妨phương 。 測trắc 云vân 。 非phi 例lệ 。 滅diệt 心tâm 能năng 厭yếm 滅diệt 。 可khả 立lập 別biệt 法pháp 。 遍biến 色sắc 能năng 厭yếm 存tồn 。 故cố 不bất 別biệt 立lập 法pháp 。 外ngoại 云vân 義nghĩa 同đồng 此thử 釋thích 故cố 無vô 者giả 。 解giải 云vân 。 汝nhữ 遮già 必tất 實thật 。 二nhị 應ưng 俱câu 有hữu 。 義nghĩa 假giả 施thi 設thiết 。 有hữu 無vô 心tâm 定định 。 基cơ 云vân 。 外ngoại 難nạn/nan 。 厭yếm 心tâm 入nhập 無vô 心tâm 。 無vô 心tâm 即tức 心tâm 種chủng 。 厭yếm 色sắc 入nhập 無vô 色sắc 。 無vô 色sắc 應ưng 色sắc 種chủng 。 云vân 何hà 心tâm 種chủng 。 解giải 云vân 。 色sắc 法pháp 唯duy 所sở 厭yếm 。 無vô 色sắc 非phi 色sắc 種chủng 。 心tâm 法pháp 亦diệc 能năng 厭yếm 。 無vô 心tâm 故cố 心tâm 種chủng 。 外ngoại 曰viết 。 義nghĩa 同đồng 。 心tâm 通thông 能năng 伏phục 滅diệt 。 別biệt 有hữu 法pháp 礙ngại 心tâm 。 色sắc 法pháp 唯duy 所sở 厭yếm 。 即tức 以dĩ 心tâm 礙ngại 色sắc 。 基cơ 設thiết 多đa 言ngôn 。 終chung 不bất 決quyết 難nạn/nan (# 今kim 謂vị 如như 前tiền 唯duy 立lập 量lượng 破phá 。 故cố 以dĩ 少thiểu 分phần 相tương 似tự 為ví 喻dụ 。 若nhược 難nạn/nan 破phá 終chung 不bất 可khả 齊tề 。 大Đại 乘Thừa 亦diệc 有hữu 此thử 不bất 等đẳng 故cố 。 就tựu 大Đại 乘Thừa 中trung 。 二nhị 定định 〔# 相tương/tướng 〕# 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 。 喻dụ 伽già 記ký 會hội )# 。 如như 堤đê 塘đường 等đẳng 假giả 亦diệc 能năng 遮già 者giả 。 基cơ 云vân 。 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 極cực 微vi 實thật 法pháp 乃nãi 不bất 能năng 遮già 。 此thử 極cực 成thành 故cố 。 今kim 引dẫn 為ví 喻dụ 。 豈khởi 不bất 彼bỉ 遮già 即tức 色sắc 等đẳng 法pháp 。 如như 俱câu 舍xá 云vân 。 無vô 想tưởng 異dị 熟thục 。 是thị 實thật 物vật 有hữu 。 能năng 遮già 心tâm 等đẳng 。 如như 江giang 河hà 。 測trắc 云vân 。 彼bỉ 喻dụ 別biệt 物vật 能năng 物vật 遮già 。 非phi 喻dụ 遮già 用dụng 。 必tất 是thị 實thật 法pháp 。 設thiết 救cứu 瓶bình 遮già 即tức 色sắc 等đẳng 用dụng 。 理lý 亦diệc 不bất 成thành 。 執chấp 有hữu 對đối 色sắc 。 即tức 極cực 微vi 故cố 。 如như 諸chư 極cực 微vi 應ưng 無vô 礙ngại 用dụng 。


謂vị 修tu 定định 時thời (# 至chí )# 亦diệc 非phi 實thật 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 申thân 正chánh 。 婆bà 沙sa 云vân 。 滅diệt 定định 加gia 行hành 。 具cụ 有hữu 三tam 心tâm 。 一nhất 相tương/tướng 二nhị 微vi 細tế 。 三tam 微vi 微vi 。 初sơ 二nhị 遠viễn 加gia 行hành 。 即tức 當đương 此thử 論luận 漸tiệm 細tế 漸tiệm 微vi 。 第đệ 二nhị 近cận 加gia 行hành 。 即tức 微vi 微vi 心tâm 。 基cơ 云vân 。 轉chuyển 識thức 繫hệ 不bất 現hiện 行hành 。 依y 此thử 一nhất 期kỳ 無vô 心tâm 分phần/phân 位vị 。 假giả 立lập 二nhị 定định 。 言ngôn 無vô 想tưởng 定định 前tiền 求cầu 無vô 想tưởng 果quả 者giả 。 基cơ 云vân 。 微vi 微vi 心tâm 等đẳng 諸chư 明minh 了liễu 心tâm 。 求cầu 無vô 想tưởng 果quả 。 將tương 是thị 涅Niết 槃Bàn 所sở 熏huân 種chủng 子tử 。 招chiêu 阿a 賴lại 耶da 。 即tức 此thử 種chủng 子tử 。 無vô 心tâm 已dĩ 去khứ 。 招chiêu 彼bỉ 無vô 心tâm 別biệt 異dị 熟thục 果quả 。 又hựu 解giải 。 微vi 微vi 心tâm 前tiền 明minh 了liễu 。 招chiêu 總tổng 微vi 微vi 感cảm 別biệt 。 二nhị 種chủng 種chủng 子tử 各các 招chiêu 一nhất 果quả 。 然nhiên 微vi 微vi 種chủng 轉chuyển 為vi 無vô 想tưởng 定định 等đẳng 故cố 。 前tiền 解giải 為vi 勝thắng 。 測trắc 云vân 。 微vi 微vi 心tâm 熏huân 種chủng 感cảm 第đệ 八bát 異dị 熟thục 。 極cực 增tăng 上thượng 故cố 。 如như 五ngũ 十thập 六lục 。 謂vị 能năng 引dẫn 發phát 無vô 想tưởng 定định 思tư 。 能năng 感cảm 彼bỉ 異dị 熟thục 果quả 。 而nhi 無vô 想tưởng 定định 不bất 能năng 生sanh 果quả 。 假giả 法pháp 如như 無vô 無vô 生sanh 用dụng 故cố 。 彼bỉ 無vô 想tưởng 天thiên 亦diệc 非phi 所sở 生sanh 。 假giả 無vô 別biệt 體thể 不bất 別biệt 生sanh 故cố (# 此thử 因nhân 不bất 好hảo/hiếu 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。 身thân 語ngữ 業nghiệp 假giả 許hứa 感cảm 報báo 故cố 。 命mạng 根căn 雖tuy 假giả 。 業nghiệp 所sở 感cảm 故cố )# 。 觀quán 云vân 。 各các 別biệt 感cảm 果quả 。 如như 煞sát 加gia 行hành 。 招chiêu 三tam 惡ác 苦khổ 。 正Chánh 斷Đoạn 命mạng 時thời 。 根căn 本bổn 業nghiệp 感cảm 人nhân 天thiên 短đoản 命mạng 。 後hậu 起khởi 能năng 感cảm 外ngoại 器khí 衰suy 頓đốn 。 准chuẩn 知tri 此thử 因nhân 加gia 行hành 時thời 種chủng 。 皆giai 感cảm 總tổng 果quả 。 無vô 心tâm 位vị 種chủng 招chiêu 無vô 心tâm 果quả (# 加gia 行hành 根căn 本bổn 。 後hậu 起khởi 別biệt 感cảm 。 無vô 教giáo 為vi 證chứng 。 一nhất 根căn 本bổn 時thời 通thông 感cảm 三tam 果quả 。 理lý 無vô 違vi 故cố )# 。 證chứng 云vân 。 既ký 云vân 能năng 發phát 無vô 想tưởng 定định 思tư 。 能năng 感cảm 異dị 熟thục 。 不bất 分phân 總tổng 別biệt 。 明minh 知tri 一nhất 思tư 通thông 感cảm 總tổng 別biệt 。 所sở 依y 異dị 熟thục 。 傳truyền 說thuyết 有hữu 二nhị 。 一nhất 云vân 。 依y 第đệ 八bát 現hiện 行hành 識thức 假giả 立lập 。 無vô 想tưởng 異dị 熟thục 心tâm 種chủng 上thượng 立lập 。 測trắc 俱câu 敘tự 二nhị 。 基cơ 許hứa 取thủ 後hậu (# 二nhị 定định 既ký 依y 〔# 滅diệt 〕# 心tâm 種chủng 立lập 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 唯duy 論luận 第đệ 七thất 依y 轉chuyển 識thức 種chủng 。 立lập 無vô 想tưởng 事sự 。 樞xu 要yếu 問vấn 答đáp 。 不bất 要yếu 不bất 敘tự 。 依y 瑜du 伽già 記ký )# 。


●# 論Luận 本Bổn 卷quyển 第đệ 二nhị
# Luận Bổn ♦ Hết quyển 2

復phục 如như 何hà 知tri (# 至chí )# 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 破phá 四tứ 相tương/tướng 中trung 有hữu 三tam 。 問vấn 答đáp 故cố 。 破phá 執chấp 故cố 。 示thị 正chánh 故cố 此thử 初sơ 也dã 。 此thử 經Kinh 可khả 言ngôn 有hữu 有hữu 為vi 之chi 。 三tam 有hữu 為vi 相tướng 。 上thượng 有hữu 為vi 言ngôn 所sở 相tương/tướng 色sắc 心tâm 。 下hạ 有hữu 為vi 言ngôn 三tam 能năng 相tương/tướng 故cố 。 一nhất 生sanh 。 二nhị 滅diệt 。 三tam 住trụ 異dị 。 如như 五ngũ 十thập 二nhị 。 由do 一nhất 切thiết 行hành 三tam 世thế 所sở 顯hiển 。 從tùng 未vị 來lai 生sanh 。 入nhập 過quá 去khứ 滅diệt 。 現hiện 在tại 住trụ 異dị 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 但đãn 說thuyết 三tam 種chủng 有hữu 部bộ 。 證chứng 云vân 。 既ký 說thuyết 之chi 言ngôn 。 七thất 轉chuyển 聲thanh 中trung 第đệ 六lục 屬thuộc 主chủ 。 是thị 依y 士sĩ 釋thích 。 故cố 知tri 離ly 法pháp 別biệt 有hữu 相tương/tướng 體thể 。 非phi 無vô 異dị 法pháp 說thuyết 之chi 故cố 言ngôn 。 故cố 謂vị 諸chư 法pháp 上thượng 有hữu 種chủng 種chủng 義nghĩa 。 此thử 三tam 表biểu 法pháp 是thị 有hữu 為vi 義nghĩa 。 故cố 經kinh 重trọng/trùng 言ngôn 有hữu 為vi 相tương/tướng 也dã 。 量lượng 云vân 三tam 相tương 應ứng 有hữu 別biệt 體thể 。 屬thuộc 主chủ 聲thanh 故cố 。 如như 天thiên 授thọ 之chi 衣y 。


此thử 經Kinh 不bất 說thuyết (# 至chí )# 應ưng 異dị 所sở 相tương/tướng 。


述thuật 曰viết 。 破phá 執chấp 有hữu 二nhị 。 體thể 故cố 。 用dụng 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 第đệ 六lục 之chi 聲thanh 。 有hữu 不bất 定định 過quá 。 色sắc 心tâm 之chi 體thể 。 即tức 色sắc 心tâm 故cố 。 測trắc 云vân 。 體thể 相tướng 用dụng 三tam 合hợp 名danh 為vi 色sắc 。 別biệt 屬thuộc 於ư 總tổng 說thuyết 屬thuộc 主chủ 言ngôn 。 外ngoại 人nhân 救cứu 云vân 。 三tam 能năng 相tương/tướng 體thể 非phi 即tức 所sở 相tương/tướng 。 說thuyết 能năng 所sở 相tương/tướng 故cố 。 暖noãn 表biểu 如như 火hỏa 等đẳng (# 基cơ 測trắc 因nhân 云vân 。 是thị 能năng 相tương/tướng 故cố )# 。 故cố 以dĩ 竪thụ 相tương 及cập 無vô 為vi 相tương/tướng 。 作tác 不bất 定định 過quá 。 彼bỉ 許hứa 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 等đẳng 相tương/tướng 。 離ly 所sở 相tương/tướng 法pháp 無vô 別biệt 體thể 故cố 。 基cơ 量lượng 云vân 。 汝nhữ 無vô 為vi 相tương 應ứng 離ly 體thể 有hữu 。 說thuyết 相tương/tướng 言ngôn 故cố 。 如như 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 返phản 作tác 有hữu 為vi 。 比tỉ 量lượng 應ưng 知tri (# 宗tông 既ký 言ngôn 汝nhữ 不bất 違vi 自tự 宗tông 。 然nhiên 因nhân 不bất 定định 。 堅kiên 等đẳng 異dị 品phẩm 亦diệc 說thuyết 相tương/tướng 言ngôn 故cố )# 。 測trắc 云vân 。 無vô 為vi 相tương/tướng 體thể 。 應ưng 異dị 所sở 相tương/tướng 。 為vi 無vô 為vi 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 有hữu 為vi 相tương/tướng 體thể 應ưng 無vô 別biệt 體thể 。 為vi 無vô 為vi 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 無vô 為vi 相tương/tướng (# 初sơ 量lượng 違vi 宗tông 。 不bất 言ngôn 汝nhữ 故cố 。 此thử 因nhân 可khả 言ngôn 為vi 無vô 為vi 相tương/tướng 。 若nhược 通thông 所sở 相tương/tướng 。 有hữu 二nhị 過quá 故cố 。 一nhất 不bất 成thành 過quá 。 既ký 異dị 所sở 相tương/tướng 為vi 因nhân 。 非phi 宗tông 法pháp 故cố 。 二nhị 不bất 定định 過quá 。 所sở 相tương/tướng 二nhị 法pháp 。 為vi 無vô 為vi 中trung 。 亦diệc 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 。 離ly 彼bỉ 所sở 相tương/tướng 無vô 別biệt 體thể 故cố )# 。 證chứng 云vân 。 有hữu 人nhân 於ư 初sơ 量lượng 作tác 差sai 別biệt 過quá 云vân 。 無vô 為vi 相tương 應ứng 。 立lập 假giả 不bất 相tương 應ứng 。 為vi 無vô 為vi 相tương/tướng 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 還hoàn 違vi 自tự 宗tông 。 故cố 非phi 相tướng 應ưng 。 然nhiên 第đệ 二nhị 量lượng 不bất 離ly 此thử 過quá 。 謂vị 有hữu 為vi 相tương 應ứng 。 非phi 假giả 不bất 相tương 應ứng 。 為vi 無vô 為vi 相tương/tướng 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 如như 無vô 為vi 相tương/tướng 。 故cố 准chuẩn 例lệ 破phá 。 非phi 立lập 量lượng 破phá (# 今kim 謂vị 不bất 爾nhĩ 。 不bất 相tương 應ứng 攝nhiếp 立lập 歒địch 共cộng 許hứa 。 唯duy 其kỳ 假giả 實thật 言ngôn 現hiện 〔# 淨tịnh 〕# 不bất 爾nhĩ 。 論luận 說thuyết 如như 色sắc 心tâm 等đẳng 。 無vô 別biệt 體thể 用dụng 。 此thử 亦diệc 應ưng 非phi 不bất 相tương 應ứng 聚tụ 。 彼bỉ 既ký 不bất 爾nhĩ 。 此thử 云vân 何hà 然nhiên )# 。


又hựu 生sanh 等đẳng 相tương/tướng (# 至chí )# 如như 何hà 俱câu 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 用dụng 有hữu 三tam 。 本bổn 故cố 。 末mạt 故cố 。 雙song 故cố 。 基cơ 云vân 。 此thử 破phá 古cổ 薩tát 婆bà 多đa 。 用dụng 前tiền 後hậu 起khởi (# 彼bỉ 云vân 。 生sanh 相tương/tướng 未vị 來lai 。 體thể 用dụng 俱câu 有hữu 。 住trụ 等đẳng 三tam 相tương/tướng 。 有hữu 體thể 無vô 用dụng 。 流lưu 入nhập 現hiện 在tại 。 生sanh 唯duy 有hữu 體thể 。 三tam 體thể 用dụng 俱câu 。 然nhiên 有hữu 前tiền 後hậu 。 先tiên 住trụ 取thủ 果quả 。 次thứ 異dị 衰suy 法pháp 。 後hậu 滅diệt 心tâm 用dụng 。 故cố 難nạn/nan 齊tề 興hưng )# 。 量lượng 云vân 。 汝nhữ 生sanh 用dụng 時thời 三tam 亦diệc 應ưng 起khởi 。 體thể 現hiện 有hữu 故cố 。 猶do 如như 生sanh 相tương/tướng 。 住trụ 用dụng 時thời 等đẳng 。 皆giai 應ưng 准chuẩn 此thử 。 若nhược 用dụng 相tương 違vi 。 體thể 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 不bất 離ly 用dụng 故cố 如như 用dụng 也dã 。


又hựu 住trụ 異dị 滅diệt 用dụng 不bất 應ưng 俱câu 。


述thuật 曰viết 。 自tự 下hạ 破phá 邪tà 計kế 也dã 。 正chánh 理lý 師sư 云vân 。 住trụ 異dị 滅diệt 三tam 同đồng 一nhất 時thời 用dụng 。 故cố 立lập 量lượng 云vân 。 現hiện 在tại 三tam 相tương/tướng 用dụng 不bất 應ưng 俱câu 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 。 如như 生sanh 滅diệt 用dụng (# 彼bỉ 云vân 。 生sanh 在tại 未vị 來lai 。 令linh 法pháp 將tương 有hữu 用dụng 。 流lưu 入nhập 現hiện 在tại 。 三tam 相tương/tướng 頓đốn 用dụng 。 住trụ 令linh 取thủ 當đương 果quả 。 異dị 令linh 法Pháp 弱nhược 前tiền 。 有hữu 為vi 法pháp 爾nhĩ 。 勢thế 力lực 羸luy 劣liệt 。 不bất 及cập 前tiền 故cố 。 但đãn 由do 餘dư 緣duyên 。 有hữu 法pháp 增tăng 長trưởng 。 滅diệt 令linh 作tác 用dụng 至chí 後hậu 念niệm 無vô 。 翻phiên 生sanh 相tương/tướng 故cố )# 。


能năng 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng (# 至chí )# 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 雙song 破phá (# 基cơ 云vân 。 破phá 新tân 。 然nhiên 理lý 故cố 。 測trắc 雙song 為vi 勝thắng )# 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 此thử 初sơ 縱túng/tung 有hữu 去khứ 來lai 難nạn/nan 也dã 。 言ngôn 無vô 別biệt 性tánh 故cố 者giả 。 基cơ 云vân 。 彼bỉ 計kế 用dụng 離ly 體thể 外ngoại 無vô 故cố 。 令linh 用dụng 如như 體thể 。 亦diệc 本bổn 末mạt 九cửu 。 有hữu 外ngoại 返phản 難nạn/nan 。 現hiện 具cụ 諸chư 種chủng 。 恆hằng 應ưng 生sanh 現hiện 。 所sở 待đãi 緣duyên 種chủng 。 亦diệc 現hiện 有hữu 故cố (# 基cơ 證chứng 難nan 解giải 。 不bất 離ly 遣khiển 疑nghi 。 依y 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 因nhân 謂vị 因nhân 。 緣duyên 即tức 三tam 緣duyên 。 待đãi 因nhân 緣duyên 故cố 。 用dụng 前tiền 後hậu 者giả 。 二nhị 過quá 。 一nhất 緣duyên 應ưng 非phi 本bổn 有hữu 。 便tiện 違vi 自tự 宗tông 失thất 。 二nhị 但đãn 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。 生sanh 等đẳng 無vô 用dụng 失thất 。 若nhược 體thể 恆hằng 有hữu 而nhi 生sanh 等đẳng 合hợp 。 汝nhữ 無vô 為vi 法pháp 亦diệc 應ưng 有hữu 合hợp 。 體thể 同đồng 恆hằng 有hữu 此thử 合hợp 彼bỉ 不bất 差sai 別biệt 。 所sở 由do 不bất 可khả 得đắc 。 故cố (# 基cơ 解giải 不bất 如như 測trắc 故cố 。 不bất 敘tự )# 。


又hựu 去khứ 來lai 世thế (# 至chí )# 進tiến 退thoái 非phi 理lý 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 成thành 無vô 去khứ 來lai 難nạn/nan 也dã 。 因nhân 中trung 雙song 簡giản 。 現hiện 在tại 無vô 為vi 。 為vi 避tị 不bất 定định 過quá 。 單đơn 即tức 過quá 故cố (# 正chánh 理lý 五ngũ 十thập 一nhất 云vân 。 又hựu 去khứ 來lai 世thế 外ngoại 實thật 非phi 無vô 能năng 緣duyên 。 彼bỉ 覺giác 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 如như 現hiện 在tại 世thế 聲thanh 等đẳng 。 諸chư 法pháp 非phi 有hữu 。 法pháp 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 緣duyên 彼bỉ 不bất 能năng 起khởi 差sai 別biệt 覺giác 。 解giải 云vân 。 譬thí 瓶bình 等đẳng 不bất 定định 宗tông 。 不bất 言ngôn 實thật 有hữu 故cố 。 今kim 對đối 作tác 相tương 違vi 決quyết 定định )# 。 測trắc 云vân 。 既ký 定định 世thế 已dĩ 依y 訓huấn 釋thích 破phá 。 未vị 有hữu 而nhi 有hữu 名danh 生sanh 。 寧ninh 在tại 未vị 來lai 。 已dĩ 有hữu 還hoàn 無vô 名danh 滅diệt 。 應ưng 非phi 現hiện 在tại 。 翻phiên 覆phú 應ưng 知tri 。 基cơ 云vân 。 生sanh 滅diệt 體thể 相tướng 違vi 。 生sanh 法pháp 體thể 是thị 有hữu 。 滅diệt 生sanh 相tương/tướng 返phản 故cố 。 滅diệt 法pháp 體thể 成thành 無vô 。 滅diệt 體thể 若nhược 非phi 無vô 。 生sanh 應ưng 非phi 是thị 有hữu 。 又hựu 滅diệt 既ký 無vô 。 便tiện 違vi 於ư 生sanh 。 住trụ 既ký 是thị 有hữu 。 不bất 違vi 於ư 生sanh 。 基cơ 云vân 。 令linh 滅diệt 住trụ 違vi 。 寧ninh 執chấp 同đồng 世thế 。 生sanh 住trụ 令linh 有hữu 。 何hà 容dung 異dị 世thế (# 前tiền 體thể 順thuận 違vi 。 後hậu 用dụng 違vi 順thuận )# 。 測trắc 云vân 。 依y 宗tông 出xuất 過quá 名danh 進tiến (# 縱túng/tung 許hứa 出xuất 過quá 名danh 進tiến 〔# 集tập 〕# 理lý 而nhi 破phá 名danh 退thoái )# 。


然nhiên 有hữu 為vi 法pháp (# 至chí )# 皆giai 是thị 假giả 立lập 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 示thị 正chánh 有hữu 二nhị 。 剎sát 那na 。 一nhất 期kỳ 。 如như 文văn 應ưng 知tri 。 表biểu 異dị 無vô 為vi 。 假giả 立lập 四tứ 相tương/tướng 。 謂vị 表biểu 示thị 標tiêu 印ấn 義nghĩa 故cố 。 所sở 表biểu 共cộng 許hứa 。 能năng 表biểu 四tứ 句cú 。 一nhất 四tứ 相tương/tướng 皆giai 有hữu 為vi 。 如như 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 。 二nhị 四tứ 相tương/tướng 皆giai 無vô 為vi 。 如như 分phân 別biệt 論luận 師sư 。 有hữu 為vi 羸luy 劣liệt 。 應ưng 不bất 能năng 相tương/tướng 。 無vô 為vi 性tánh 強cường/cưỡng 。 故cố 能năng 相tương/tướng 法pháp 。 三tam 二nhị 種chủng 俱câu 有hữu 。 如như 法Pháp 密mật 部bộ 。 三tam 相tương/tướng 有hữu 為vi 。 滅diệt 相tương/tướng 無vô 為vi 。 能năng 滅diệt 法pháp 故cố 。 四tứ 二nhị 種chủng 俱câu 非phi 。 如như 中trung 論luận 云vân 。 三tam 相tương/tướng 有hữu 為vi 。 能năng 作tác 有hữu 為vi 。 是thị 無vô 為vi 能năng 作tác 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 二nhị 俱câu 不bất 然nhiên 。 若nhược 生sanh 是thị 有hữu 為vi 。 則tắc 應ưng 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 若nhược 生sanh 是thị 無vô 為vi 。 何hà 名danh 有hữu 為vi 相tương/tướng (# 云vân 云vân )# 。 今kim 同đồng 初sơ 句cú 。 而nhi 假giả 實thật 異dị 。 無vô 第đệ 二nhị 生sanh 。 不bất 生sanh 假giả 故cố 。 不bất 同đồng 有hữu 部bộ 九cửu 法pháp 俱câu 起khởi (# 謂vị 二nhị 四tứ 相tương 及cập 法pháp 為vi 九cửu 。 大đại 生sanh 生sanh 八bát 。 謂vị 法pháp 三tam 相tương 及cập 四tứ 隨tùy 相tương/tướng 。 生sanh 生sanh 一nhất 。 謂vị 唯duy 大đại 生sanh 餘dư 相tương/tướng 准chuẩn 此thử )# 。 表biểu 此thử 後hậu 無vô 為vi 相tương/tướng 何hà 失thất 者giả 。 基cơ 云vân 。 即tức 現hiện 在tại 法pháp 於ư 後hậu 無vô 時thời 。 名danh 之chi 為vi 滅Diệt 。 假giả 言ngôn 過quá 去khứ 外ngoại 無vô 實thật 非phi 也dã (# 但đãn 曾tằng 有hữu 義nghĩa 。 為vi 過quá 去khứ 世thế 。 非phi 過quá 去khứ 體thể 有hữu 無vô 義nghĩa 故cố 。 若nhược 今kim 無vô 義nghĩa 名danh 為vi 去khứ 來lai 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 後hậu 無vô 義nghĩa 立lập 為vi 滅diệt 相tương/tướng 。 假giả 言ngôn 此thử 相tương/tướng 屬thuộc 過quá 去khứ 也dã )# 。 測trắc 云vân 。 滅diệt 相tương/tướng 是thị 假giả 。 依y 何hà 假giả 說thuyết 。 若nhược 說thuyết 現hiện 在tại 。 應ưng 依y 異dị 世thế 。 若nhược 是thị 過quá 去khứ 。 便tiện 無vô 所sở 依y 。 解giải 云vân 。 如như 比tỉ 量lượng 中trung 立lập 法pháp 無vô 者giả 。 彼bỉ 因nhân 依y 無vô 亦diệc 得đắc 成thành 立lập 。 滅diệt 相tương/tướng 是thị 無vô 。 依y 無vô 何hà 失thất (# 此thử 顯hiển 依y 今kim 無vô 法pháp 假giả 立lập 。 依y 曾tằng 有hữu 法pháp 立lập 今kim 無vô 故cố 。 非phi 今kim 無vô 義nghĩa 為vi 滅diệt 相tương 依y 。 其kỳ 無vô 即tức 為vi 滅diệt 相tương/tướng 體thể 故cố )# 。 觀quán 云vân 。 此thử 解giải 雖tuy 無vô 思tư 世thế 相tương 依y 之chi 失thất 。 違vi 論luận 後hậu 無vô 及cập 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 已dĩ 滅diệt 如như 龜quy 毛mao 。 應ưng 非phi 有hữu 為vi 故cố (# 非phi 也dã 。 此thử 云vân 無vô 時thời 。 瑜du 伽già 云vân 。 一nhất 云vân 。 剎sát 那na 有hữu 初sơ 立lập 相tương/tướng 。 於ư 剎sát 那na 後hậu 復phục 有hữu 第đệ 四tứ 。 有hữu 為vi 之chi 相tướng 。 廣quảng 百bách 論luận 云vân 。 本bổn 有hữu 今kim 無vô 名danh 滅diệt 。 不bất 言ngôn 本bổn 有hữu 後hậu 無vô 故cố 。 然nhiên 此thử 論luận 文văn 。 望vọng 曾tằng 有hữu 依y 今kim 無vô 名danh 後hậu 。 後hậu 無vô 非phi 恆hằng 。 寧ninh 非phi 有hữu 為vi 。 如như 理lý 門môn 云vân 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 。 有hữu 無vô 非phi 恆hằng 。 故cố 言ngôn 無vô 常thường 。 龜quy 毛mao 等đẳng 〔# 不bất 〕# 彼bỉ 恆hằng 無vô 故cố )# 生sanh 表biểu 有hữu 法pháp 先tiên 非phi 有hữu 者giả 。 證chứng 問vấn 答đáp 云vân 。 生sanh 表biểu 先tiên 非phi 有hữu 。 有hữu 時thời 名danh 表biểu 。 滅diệt 表biểu 後hậu 無vô 是thị 。 有hữu 時thời 名danh 表biểu 。 生sanh 名danh 為vi 有hữu 。 有hữu 時thời 表biểu 先tiên 無vô 。 滅diệt 名danh 為vi 無vô 。 無vô 時thời 表biểu 後hậu 無vô 。 謂vị 未vị 滅diệt 時thời 無vô 未vị 顯hiển 故cố (# 護hộ 法Pháp 。 同đồng 時thời 所sở 望vọng 既ký 異dị 。 故cố 表biểu 不bất 同đồng 。 不bất 同đồng 勝thắng 軍quân 。 現hiện 在tại 剎sát 那na 。 亦diệc 有hữu 前tiền 後hậu 。 如như 說thuyết 極cực 微vi 有hữu 方phương 分phần/phân 故cố 。 謂vị 先tiên 生sanh 後hậu 住trụ 。 前tiền 法pháp 時thời 。 後hậu 法pháp 即tức 生sanh 。 生sanh 住trụ 同đồng 時thời 。 因nhân 果quả 相tương 續tục 。 是thị 如như 斷đoạn 道đạo 在tại 生sanh 相tương/tướng 。 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 即tức 在tại 住trụ 相tương/tướng )# 。


復phục 如như 何hà 知tri (# 至chí )# 何hà 用dụng 名danh 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 破phá 名danh 身thân 等đẳng 有hữu 二nhị 。 破phá 故cố 。 立lập 故cố 。 破phá 亦diệc 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 量lượng 云vân 。 汝nhữ 實thật 名danh 等đẳng 非phi 實thật 能năng 詮thuyên 。 異dị 聲thanh 實thật 有hữu 故cố 。 猶do 如như 色sắc 等đẳng 。 外ngoại 若nhược 難nạn/nan 云vân 。 汝nhữ 假giả 名danh 等đẳng 。 應ưng 非phi 能năng 詮thuyên 。 不bất 離ly 聲thanh 假giả 故cố 。 如như 四tứ 相tương/tướng 等đẳng 。 證chứng 云vân 。 語ngữ 聲thanh 詮thuyên 用dụng 假giả 立lập 名danh 等đẳng 。 義nghĩa 許hứa 除trừ 聲thanh 更cánh 無vô 能năng 詮thuyên 。 既ký 有hữu 相tương/tướng 符phù 。 於ư 我ngã 無vô 過quá 。 汝nhữ 不bất 許hứa 聲thanh 。 便tiện 與dữ 至chí 教giáo 及cập 世thế 間gian 違vi 。 謂vị 聲thanh 能năng 下hạ 破phá 已dĩ 生sanh 理lý 。 依y 俱câu 舍xá 論luận 。 有hữu 部bộ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 聲thanh 能năng 生sanh 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 如như 根căn 生sanh 識thức 。 二nhị 聲thanh 能năng 顯hiển 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 如như 灯# 照chiếu 物vật 。 今kim 且thả 破phá 生sanh 類loại 顯hiển 不bất 成thành 。 基cơ 云vân 。 汝nhữ 許hứa 生sanh 名danh 等đẳng 聲thanh 定định 有hữu 屈khuất 曲khúc 。 此thử 屈khuất 曲khúc 聲thanh 。 是thị 能năng 詮thuyên 義nghĩa 。 何hà 用dụng 離ly 聲thanh 外ngoại 別biệt 有hữu 等đẳng (# 測trắc 師sư 亦diệc 同đồng 非phi 立lập 量lượng 文văn 。 證chứng 師sư 立lập 量lượng 。 然nhiên 不bất 稱xưng 理lý )# 。


若nhược 謂vị 聲thanh 上thượng (# 至chí )# 別biệt 有hữu 實thật 體thể 。


述thuật 曰viết 。 已dĩ 下hạ 別biệt 破phá 。 正chánh 理lý 師sư 救cứu 。 屈khuất 曲khúc 即tức 名danh 等đẳng 故cố 。 破phá 汝nhữ 色sắc 上thượng 形hình 量lượng 屈khuất 曲khúc 。 應ưng 有hữu 異dị 色sắc 法pháp 處xứ 實thật 體thể 。 色sắc 蘊uẩn 上thượng 屈khuất 曲khúc 故cố 。 如như 聲thanh 屈khuất 曲khúc 。 論luận 意ý 返phản 顯hiển 聲thanh 上thượng 屈khuất 曲khúc 。 無vô 法pháp 處xứ 實thật 體thể 。 色sắc 蘊uẩn 上thượng 屈khuất 曲khúc 故cố 。 如như 色sắc 屈khuất 曲khúc (# 基cơ 測trắc 意ý 同đồng )# 。 證chứng 云vân 。 後hậu 量lượng 法pháp 差sai 別biệt 過quá 。 謂vị 聲thanh 曲khúc 。 應ưng 非phi 離ly 聲thanh 假giả 法pháp 處xứ 攝nhiếp 。 因nhân 喻dụ 如như 前tiền 故cố (# 今kim 謂vị 不bất 爾nhĩ 。 雖tuy 屈khuất 曲khúc 依y 假giả 立lập 名danh 等đẳng 。 而nhi 非phi 屈khuất 曲khúc 即tức 名danh 等đẳng 故cố 。 基cơ 謂vị 屈khuất 曲khúc 聲thanh 狀trạng 屬thuộc 聲thanh 。 依y 此thử 更cánh 立lập 能năng 詮thuyên 分phần/phân 。 何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。 且thả 一nhất 〔# 韻vận 〕# 聲thanh 別biệt 詮thuyên 九cửu 義nghĩa 。 既ký 一nhất 屈khuất 曲khúc 九cửu 分phần/phân 位vị 故cố 。 廣quảng 成thành 此thử 義nghĩa 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 。 屈khuất 曲khúc 屈khuất 聲thanh 。 非phi 不bất 相tương 應ứng 。 故cố 論luận 主chủ 量lượng 不bất 犯phạm 相tương 違vi )# 。


若nhược 謂vị 聲thanh 上thượng (# 至chí )# 定định 不bất 能năng 詮thuyên 。


測trắc 云vân 。 破phá 轉chuyển 救cứu 云vân 。 內nội 聲thanh 屈khuất 曲khúc 。 應ưng 不bất 能năng 詮thuyên 。 以dĩ 屬thuộc 屈khuất 曲khúc 聲thanh 故cố 。 如như 絃huyền 管quản 聲thanh 。 基cơ 云vân 。 彼bỉ 救cứu 意ý 者giả 。 謂vị 此thử 屈khuất 曲khúc 。 是thị 聲thanh 體thể 故cố 。 如như 色sắc 上thượng 屈khuất 曲khúc 。 即tức 色sắc 體thể 性tánh 而nhi 不bất 能năng 詮thuyên 。 由do 此thử 故cố 知tri 。 別biệt 有hữu 名danh 等đẳng 。 觀quán 云vân 。 彼bỉ 末mạt 計kế 意ý 。 屈khuất 曲khúc 有hữu 二nhị 。 能năng 生sanh 屈khuất 曲khúc 即tức 是thị 聲thanh 。 所sở 生sanh 屈khuất 曲khúc 即tức 名danh 等đẳng (# 證chứng 云vân 。 既ký 此thử 論luận 云vân 。 生sanh 名danh 等đẳng 聲thanh 必tất 有hữu 屈khuất 曲khúc 。 明minh 知tri 能năng 生sanh 屈khuất 曲khúc 是thị 聲thanh 。 又hựu 正chánh 理lý 云vân 。 聲thanh 上thượng 屈khuất 曲khúc 即tức 是thị 名danh 等đẳng 。 明minh 知tri 所sở 生sanh 即tức 不bất 相tương 應ứng 。 今kim 恐khủng 不bất 然nhiên 。 既ký 立lập 屈khuất 曲khúc 如như 絃huyền 管quản 故cố 。 即tức 知tri 彼bỉ 意ý 。 名danh 非phi 屈khuất 曲khúc 。 是thị 故cố 有hữu 部bộ 總tổng 有hữu 二nhị 計kế 。 一nhất 聲thanh 屈khuất 曲khúc 即tức 為vi 名danh 等đẳng 。 二nhị 屈khuất 曲khúc 上thượng 更cánh 生sanh 名danh 等đẳng )# 。 此thử 應ưng 如như 彼bỉ 聲thanh 不bất 別biệt 生sanh 名danh 等đẳng 者giả 。 樞xu 要yếu 云vân 。 論luận 主chủ 為vi 作tác 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 。 內nội 聲thanh 屈khuất 曲khúc 能năng 生sanh 名danh 等đẳng 。 不bất 生sanh 名danh 等đẳng 。 是thị 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 故cố 。 量lượng 云vân 。 汝nhữ 此thử 內nội 聲thanh 應ưng 不bất 生sanh 名danh 。 屈khuất 曲khúc 聲thanh 故cố 。 如như 絃huyền 管quản 聲thanh (# 觀quán 云vân 。 法pháp 差sai 別biệt 攝nhiếp 別biệt 生sanh 名danh 等đẳng 非phi 能năng 詮thuyên 。 不bất 生sanh 名danh 等đẳng 。 非phi 能năng 詮thuyên 故cố 。 不bất 如như 樞xu 要yếu 。 能năng 生sanh 不bất 生sanh 屬thuộc 聲thanh 體thể 故cố )# 。 又hựu 誰thùy 說thuyết 彼bỉ 定định 不bất 能năng 詮thuyên 者giả 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 釋thích 。 基cơ 云vân 。 上thượng 難Nan 陀Đà 義nghĩa 。 此thử 申thân 自tự 宗tông 。 謂vị 薩tát 婆bà 多đa 。 不bất 許hứa 外ngoại 聲thanh 有hữu 能năng 詮thuyên 用dụng 。 大Đại 乘Thừa 許hứa 故cố 。 謂vị 如như 佛Phật 土độ 能năng 說thuyết 法Pháp 故cố 。 如như 佛Phật 地địa 說thuyết 。 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 。 各các 有hữu 三tam 種chủng 。 自tự 身thân 他tha 身thân 非phi 身thân 相tướng 應ưng 。 意ý 業nghiệp 唯duy 二nhị 。 除trừ 非phi 身thân 故cố (# 作tác 者giả 思tư 趣thú 有hữu 所sở 作tác 故cố 。 猶do 名danh 業nghiệp 也dã )# 。 測trắc 師sư 一nhất 云vân 。 重trọng/trùng 破phá 雜tạp 心tâm 。 說thuyết 聲thanh 有hữu 三tam 。 謂vị 內nội 外ngoại 俱câu 。 俱câu 聲thanh 即tức 是thị 絃huyền 管quản 等đẳng 聲thanh 。 但đãn 許hứa 似tự 詮thuyên 。 非phi 實thật 能năng 詮thuyên 。 以dĩ 名danh 句cú 文văn 。 有hữu 情tình 攝nhiếp 故cố (# 俱câu 舍xá 破phá 云vân 。 如như 一nhất 形hình 隣lân 虗hư 。 不bất 許hứa 依y 二nhị 大đại 種chủng 生sanh 。 此thử 聲thanh 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 正chánh 理lý 救cứu 云vân 。 誰thùy 言ngôn 一nhất 微vi 二nhị 大đại 所sở 造tạo 。 但đãn 約ước 助trợ 緣duyên 說thuyết 因nhân 俱câu 聲thanh )# 。 即tức 樞xu 要yếu 云vân 。 茲tư 子tử 露lộ 形hình 。 佛Phật 法Pháp 毀hủy 曰viết 無vô 慚tàm 。 避tị 前tiền 偏thiên 過quá 。 故cố 作tác 此thử 許hứa 。 二nhị 性tánh 與dữ 法pháp 。 亦diệc 一nhất 亦diệc 異dị 。 論luận 主chủ 破phá 云vân 。 還hoàn 同đồng 前tiền 二nhị 。 設thiết 。 彼bỉ 救cứu 云vân 。 前tiền 異dị 體thể 別biệt 。 今kim 異dị 義nghĩa 別biệt 。 故cố 次thứ 破phá 管quản 屈khuất 曲khúc 有hữu 能năng 詮thuyên 用dụng 。 有hữu 曰viết 。 受thọ 大đại 聲thanh 屈khuất 曲khúc 故cố 。 如như 許hứa 內nội 聲thanh 。


聲thanh 若nhược 能năng 詮thuyên (# 至chí )# 唯duy 語ngữ 能năng 詮thuyên 。


基cơ 云vân 。 彼bỉ 復phục 救cứu 云vân 。 我ngã 許hứa 內nội 聲thanh 。 能năng 生sanh 名danh 等đẳng 。 故cố 有hữu 詮thuyên 表biểu 。 非phi 一nhất 切thiết 聲thanh 。 汝nhữ 既ký 以dĩ 聲thanh 即tức 能năng 詮thuyên 表biểu 。 風phong 鈴linh 等đẳng 聲thanh 。 應ưng 有hữu 詮thuyên 用dụng 。 樞xu 要yếu 大Đại 乘Thừa 。 風phong 鈴linh 聲thanh 等đẳng 。 應ưng 有hữu 詮thuyên 用dụng 。 以dĩ 聲thanh 性tánh 故cố 。 如như 語ngữ 聲thanh 等đẳng (# 測trắc 疏sớ/sơ 宗tông 中trung 。 無vô 簡giản 宗tông 言ngôn 。 自tự 宗tông 相tương 違vi )# 。 此thử 應ưng 如như 彼bỉ 等đẳng 者giả 。 測trắc 云vân 。 論luận 主chủ 反phản 破phá 。 此thử 內nội 語ngữ 聲thanh 。 如như 彼bỉ 外ngoại 聲thanh 。 不bất 別biệt 生sanh 實thật 名danh 句cú 文văn 身thân (# 觀quán 云vân 。 此thử 亦diệc 與dữ 外ngoại 量lượng 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 。 非phi 也dã 。 有hữu 法pháp 別biệt 故cố 。 證chứng 云vân 。 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 也dã 。 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 有hữu 法pháp 同đồng 故cố 。 此thử 類loại 皆giai 是thị 相tương 違vi 決quyết 定định 也dã )# 。 下hạ 結kết 成thành 云vân 。 若nhược 謂vị 風phong 語ngữ 雖tuy 同đồng 是thị 聲thanh 。 內nội 外ngoại 別biệt 故cố 。 唯duy 內nội 生sanh 名danh 。 如như 何hà 不bất 許hứa 。 內nội 外ngoại 別biệt 故cố 。 唯duy 內nội 屈khuất 曲khúc 即tức 為vi 詮thuyên 表biểu 。


何hà 理lý 定định 知tri (# 至chí )# 天thiên 愛ái 非phi 餘dư 。


述thuật 曰viết 。 相tương/tướng 微vi 有hữu 三tam 。 初sơ 外ngoại 微vi 詰cật 。 次thứ 內nội 反phản 質chất 。 後hậu 論luận 主chủ 調điều 。 謂vị 語ngữ 即tức 詮thuyên 人nhân 天thiên 共cộng 了liễu 。 能năng 詮thuyên 異dị 語ngữ 。 唯duy 汝nhữ 非phi 餘dư 。 言ngôn 天thiên 愛ái 者giả 。 弄lộng 彼bỉ 名danh 也dã 。 唯duy 天thiên 所sở 愛ái 方phương 得đắc 存tồn 也dã 。 又hựu 云vân 。 癡si 人nhân 弄lộng 言ngôn 天thiên 也dã 。 如như 說thuyết 奴nô 為vi 郎lang 君quân 等đẳng 也dã 。 調điều 言ngôn 咄đốt 天thiên 。 汝nhữ 甚thậm 可khả 於ư 。 故cố 言ngôn 天thiên 愛ái 。 天thiên 即tức 愛ái 也dã (# 餘dư 義nghĩa 如như 疏sớ/sơ 及cập 樞xu 要yếu 等đẳng )# 。


然nhiên 依y 語ngữ 聲thanh (# 至chí )# 假giả 立lập 三tam 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 立lập 正chánh 。 名danh 詮thuyên 自tự 性tánh 。 謂vị 自tự 體thể 義nghĩa 。 非phi 詮thuyên 自tự 相tương/tướng 。 言ngôn 不bất 及cập 故cố 。 如như 說thuyết 火hỏa 名danh 。 雖tuy 詮thuyên 自tự 體thể 。 遍biến 一nhất 切thiết 火hỏa 。 為vi 共cộng 相tương 故cố 。 言ngôn 亦diệc 不bất 即tức 聲thanh 者giả 。 顯hiển 別biệt 立lập 為vi 不bất 相tương 應ứng 也dã 。 有hữu 難nạn/nan 。 長trường/trưởng 等đẳng 既ký 色sắc 。 名danh 等đẳng 應ưng 聲thanh 。 不bất 爾nhĩ 。 何hà 者giả 。 基cơ 測trắc 云vân 。 依y 多đa 法pháp 如như 本bổn 母mẫu 破phá 。 測trắc 或hoặc 說thuyết 。 唯duy 意ý 識thức 境cảnh 故cố 非phi 也dã 。 根căn 心tâm 心tâm 所sở 。 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 故cố 。 基cơ 或hoặc 說thuyết 。 是thị 教giáo 性tánh 故cố 非phi 也dã 。 聲thanh 亦diệc 教giáo 。 寂tịch 云vân 。 所sở 詮thuyên 多đa 故cố 非phi 也dã 。 勿vật 所sở 緣duyên 多đa 。 心tâm 亦diệc 同đồng 故cố 。 證chứng 云vân 。 相tương/tướng 用dụng 勝thắng 故cố 非phi 也dã 。 如như 伽già 記ký 破phá 。 餘dư 義nghĩa 廣quảng 辨biện 如như 新tân 集tập 記ký 。 餘dư 佛Phật 土độ 者giả 。 基cơ 云vân 。 如như 無vô 垢cấu 稱xưng 說thuyết 。 或hoặc 以dĩ 光quang 明minh 妙diệu 香hương 及cập 味vị 等đẳng 。 取thủ 觸xúc 思tư 數số 等đẳng 上thượng 皆giai 得đắc 假giả 立lập 名danh 等đẳng 三tam 種chủng 。 亦diệc 是thị 不bất 相tương 應ứng 攝nhiếp 。 小Tiểu 乘Thừa 不bất 許hứa 有hữu 他tha 方phương 佛Phật 。 量lượng 云vân 。 除trừ 此thử 三Tam 千Thiên 界Giới 外ngoại 。 他tha 方phương 亦diệc 應ưng 時thời 有hữu 佛Phật 出xuất 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 有hữu 人nhân 天thiên 眾chúng 生sanh 故cố 。 猶do 如như 此thử 土thổ/độ 。 證chứng 師sư 。 於ư 此thử 以dĩ 成thành 壞hoại 劫kiếp 作tác 不bất 定định 過quá (# 今kim 謂vị 不bất 爾nhĩ 。 自tự 比tỉ 量lượng 故cố 。 因nhân 應ưng 言ngôn 許hứa 彼bỉ 有hữu 眾chúng 生sanh 。 他tha 不bất 許hứa 故cố 。 大Đại 乘Thừa 許hứa 有hữu 成thành 壞hoại 佛Phật 現hiện 。 今kim 言ngôn 容dung 有hữu 時thời 時thời 佛Phật 現hiện 。 故cố 無vô 不bất 定định )# 。 基cơ 量lượng 云vân 。 光quang 明minh 等đẳng 上thượng 亦diệc 有hữu 名danh 等đẳng 。 眾chúng 生sanh 機cơ 欲dục 待đãi 故cố 。 如như 此thử 聲thanh 上thượng 。 證chứng 歒địch 量lượng 云vân 。 光quang 明minh 香hương 等đẳng 。 定định 無vô 名danh 等đẳng 以dĩ 非phi 聲thanh 故cố 。 如như 虗hư 空không 等đẳng (# 機cơ 欲dục 所sở 待đãi 。 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。 然nhiên 言ngôn 自tự 許hứa 。 亦diệc 得đắc 成thành 因nhân 。 證chứng 師sư 重trùng 重trùng 作tác 相tương 違vi 決quyết 。 然nhiên 不bất 應ưng 理lý 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 。 既ký 本bổn 大Đại 乘Thừa 經Kinh 終chung 歸quy 至chí 教giáo 。 香hương 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 故cố 前tiền 量lượng 勝thắng )# 。


有hữu 執chấp 隨tùy 眠miên (# 至chí )# 。 非phi 不bất 相tương 應ứng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 。 破phá 大đại 眾chúng 部bộ 。 一nhất 說thuyết 部bộ 。 出xuất 世thế 部bộ 。 鷄kê 胤dận 部bộ 。 化hóa 地địa 部bộ 計kế 。 外ngoại 人nhân 若nhược 返phản 難nạn/nan 。 大Đại 乘Thừa 隨tùy 眠miên 應ưng 非phi 種chủng 子tử 。 名danh 貪tham 等đẳng 故cố 。 如như 現hiện 貪tham 等đẳng 。 相tương 違vi 決quyết 云vân 。 彼bỉ 是thị 種chủng 子tử 非phi 現hiện 貪tham 等đẳng 。 生sanh 自tự 果quả 故cố 。 如như 糓cốc 麥mạch 種chủng 。


執chấp 別biệt 有hữu 餘dư (# 至chí )# 皆giai 應ưng 遮già 止chỉ 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 例lệ 破phá 。 正chánh 量lượng 部bộ 。 不bất 失thất 增tăng 長trưởng (# 得đắc 之chi 異dị 名danh )# 。 成thành 實thật 論luận 師sư 。 無vô 表biểu 戒giới 等đẳng 。 正chánh 理lý 論luận 師sư 。 和hòa 合hợp 性tánh 等đẳng 。


諸chư 無vô 為vi 法Pháp 。 (# 至chí )# 實thật 無vô 為vi 性tánh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 破phá 無vô 為vi 中trung 有hữu 二nhị 。 破phá 執chấp 故cố 。 立lập 宗tông 故cố 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 三tam 種chủng 者giả 。 實thật 法pháp 假giả 比tỉ 證chứng 成thành 故cố 。 基cơ 云vân 。 緣duyên 瓶bình 等đẳng 心tâm 非phi 量lượng 所sở 攝nhiếp 。 不bất 新tân 緣duyên 得đắc 法Pháp 自tự 體thể 故cố 。 非phi 度độ 故cố 。 非phi 量lượng 不bất 要yếu 唯duy 堅kiên 執chấp 故cố (# 如như 因nhân 明minh 記ký 破phá )# 。 立lập 量lượng 破phá 云vân 。 汝nhữ 無vô 為vi 法pháp 。 不bất 應ưng 執chấp 為vi 離ly 色sắc 心tâm 等đẳng 實thật 無vô 為vi 性tánh (# 宗tông 也dã )# 。 所sở 知tri 性tánh 故cố 。 或hoặc 色sắc 心tâm 等đẳng 所sở 顯hiển 性tánh 故cố (# 二nhị 種chủng 因nhân 也dã )# 。 所sở 顯hiển 有hữu 四tứ 。 一nhất 以dĩ 色sắc 。 如như 燈đăng 照chiếu 物vật 。 二nhị 以dĩ 心tâm 顯hiển 心tâm 。 如như 他tha 心tâm 智trí 。 三tam 以dĩ 色sắc 顯hiển 心tâm 。 如như 表biểu 內nội 心tâm 。 四tứ 以dĩ 心tâm 顯hiển 色sắc 。 如như 心tâm 緣duyên 色sắc 。 無vô 為vi 亦diệc 爾nhĩ 。 從tùng 彼bỉ 所sở 顯hiển 。 容dung 受thọ 色sắc 等đẳng 。 斷đoạn 惑hoặc 不bất 生sanh 。 之chi 所sở 顯hiển 故cố 。 如như 所sở 作tác 性tánh 。 總tổng 相tương/tướng 為vi 因nhân 。 外ngoại 若nhược 返phản 難nạn/nan 。 汝nhữ 無vô 為vi 法pháp 。 亦diệc 不bất 應ưng 執chấp 。 不bất 離ly 色sắc 等đẳng 。 無vô 為vi 法pháp 法pháp 性tánh 。 因nhân 喻dụ 如như 前tiền 。 有hữu 相tương/tướng 符phù 過quá 。 我ngã 宗tông 亦diệc 許hứa 即tức 色sắc 故cố 。


又hựu 虗hư 空không 等đẳng (# 至chí )# 無vô 應ưng 不bất 遍biến 。


述thuật 曰viết 。 別biệt 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 破phá 有hữu 部bộ 三tam 體thể 一nhất 多đa 。 次thứ 破phá 餘dư 部bộ 。 後hậu 略lược 結kết 破phá 。 謂vị 薩tát 婆bà 多đa 。 自tự 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。 如như 婆bà 沙sa 論luận 。 三tam 無vô 為vi 體thể 。 一nhất 云vân 各các 一nhất 。 一nhất 云vân 各các 多đa 。 以dĩ 初sơ 為vi 正chánh 。 今kim 破phá 正chánh 義nghĩa 。 量lượng 云vân 。 汝nhữ 空không 應ưng 多đa 。 一nhất 所sở 合hợp 處xứ 。 餘dư 不bất 合hợp 故cố 。 猶do 如như 色sắc 等đẳng (# 基cơ 測trắc 同đồng 然nhiên 。 准chuẩn 論luận 亦diệc 可khả 能năng 所sở 合hợp 中trung )# 。 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 若nhược 救cứu 不bất 爾nhĩ 。 一nhất 所sở 合hợp 處xứ 。 餘dư 亦diệc 合hợp 故cố 。 是thị 則tắc 諸chư 法pháp 應ưng 互hỗ 相tương 遍biến 。 違vi 自tự 宗tông 。 有hữu 對đối 諸chư 色sắc 不bất 相tương 遍biến 。 若nhược 謂vị 大Đại 乘Thừa 。 亦diệc 有hữu 此thử 妨phương 。 解giải 云vân 。 不bất 今kim 大Đại 乘Thừa 唯duy 依y 有hữu 為vi 立lập 數số 。 無vô 為vi 法pháp 體thể 非phi 一nhất 。 非phi 多đa 之chi 故cố 。 假giả 說thuyết 一nhất 遍biến 。 非phi 一nhất 之chi 故cố 。 別biệt 容dung 受thọ 法pháp 。 薩tát 婆bà 多đa 師sư 。 且thả 約ước 極cực 微vi 。 一nhất 云vân 。 虗hư 空không 不bất 遍biến 極cực 微vi 。 極cực 微vi 實thật 故cố 。 一nhất 亦diệc 可khả 遍biến 。 彼bỉ 宗tông 虗hư 空không 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 以dĩ 後hậu 為vi 正chánh 。 論luận 主chủ 双# 破phá 。 測trắc 云vân 。 共cộng 成thành 一nhất 體thể 名danh 為vi 相tương/tướng 雜tạp 。 則tắc 如như 色sắc 體thể 應ưng 非phi 一nhất 。 基cơ 量lượng 云vân 。 色sắc 中trung 虗hư 空không 體thể 應ưng 即tức 色sắc 。 處xử 無vô 別biệt 故cố 。 如như 此thử 處xứ 色sắc 。 樞xu 要yếu 。 同đồng 處xứ 不bất 相tương 離ly 色sắc 。 而nhi 作tác 不bất 定định 非phi 也dã 。 既ký 汝nhữ 無vô 為vi 他tha 比tỉ 量lượng 故cố 。 不bất 得đắc 以dĩ 彼bỉ 作tác 不bất 定định 失thất 。 其kỳ 宗tông 諸chư 色sắc 極cực 微vi 別biệt 住trụ 。 無vô 同đồng 處xứ 色sắc 作tác 不bất 定định 故cố 。 若nhược 外ngoại 返phản 難nạn/nan 。 真Chân 如Như 亦diệc 爾nhĩ 。 解giải 云vân 。 真Chân 如Như 。 即tức 法pháp 空không 性tánh 。 離ly 真chân 法Pháp 界Giới 。 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 真Chân 如Như 與dữ 法pháp 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 不bất 異dị 之chi 故cố 。 亦diệc 許hứa 相tương/tướng 雜tạp 。 不bất 一nhất 之chi 故cố 。 性tánh 相tướng 門môn 異dị 。


一nhất 部bộ 一nhất 品phẩm (# 至chí )# 理lý 應ưng 爾nhĩ 故cố 。


述thuật 曰viết 。 破phá 二nhị 無vô 為vi 。 彼bỉ 宗tông 多đa 說thuyết 。 此thử 破phá 一nhất 體thể 。 部bộ 謂vị 五ngũ 部bộ 。 即tức 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 及cập 修tu 斷đoạn 品phẩm 。 謂vị 九cửu 品phẩm 地địa 地địa 皆giai 有hữu 。 基cơ 云vân 。 一nhất 部bộ 一nhất 品phẩm 。 結kết 法pháp 斷đoạn 時thời 應ưng 得đắc 未vị 斷đoạn 。 部bộ 品phẩm 擇trạch 滅diệt 。 以dĩ 體thể 一nhất 故cố 。 如như 彼bỉ 已dĩ 得đắc 。 非phi 擇trạch 准chuẩn 知tri (# 測trắc 師sư 廣quảng 陳trần 彼bỉ 宗tông 二nhị 滅diệt 。 不bất 要yếu 不bất 敘tự )# 。


若nhược 體thể 是thị 多đa (# 至chí )# 非phi 遍biến 容dung 受thọ 。


述thuật 曰viết 。 破phá 多đa 體thể 義nghĩa 。 比tỉ 量lượng 應ưng 知tri 。


餘dư 部bộ 所sở 執chấp (# 至chí )# 准chuẩn 前tiền 應ưng 破phá 。


述thuật 曰viết 。 次thứ 例lệ 破phá 餘dư 。 謂vị 大đại 眾chúng 部bộ 一nhất 說thuyết 出xuất 世thế 鷄kê 胤dận 。 皆giai 立lập 九cửu 無vô 為vi 。 一nhất 擇trạch 滅diệt 。 二nhị 非phi 擇trạch 滅diệt 。 三tam 虗hư 空không 。 四tứ 空không 處xứ 。 五ngũ 識thức 處xứ 。 六lục 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 七thất 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 (# 無vô 色sắc 蘊uẩn 細tế 。 別biệt 有hữu 無vô 為vi )# 。 八bát 緣duyên 起khởi 支chi 。 九cửu 八Bát 聖Thánh 道Đạo 支Chi 。 (# 令linh 彼bỉ 染nhiễm 淨tịnh 不bất 雜tạp 亂loạn 性tánh )# 。 化hóa 地địa 部bộ 亦diệc 立lập 九cửu 。 一nhất 擇trạch 滅diệt 。 二nhị 非phi 擇trạch 滅diệt 。 三tam 虗hư 空không 。 四tứ 不bất 動động 。 五ngũ 善thiện 法Pháp 真Chân 如Như 。 六lục 惡ác 法pháp 真Chân 如Như 。 七thất 無vô 記ký 法pháp 真Chân 如Như 。 八bát 聖thánh 道Đạo 真Chân 如Như 。 九cửu 緣duyên 起khởi 真Chân 如Như 。 正chánh 量lượng 及cập 譬thí 喻dụ 。 立lập 三tam 無vô 為vi 。 無vô 有hữu 體thể 性tánh 。 分phân 別biệt 論luận 者giả 。 立lập 四tứ 無vô 為vi 。 謂vị 虗hư 空không 等đẳng 三tam 。 及cập 緣duyên 起khởi 無vô 為vi (# 如như 契Khế 經Kinh 云vân 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 緣duyên 起khởi 法pháp 性tánh 常thường 住trụ 故cố )# 。


又hựu 諸chư 無vô 為vi (# 至chí )# 異dị 心tâm 等đẳng 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 結kết 破phá 。 基cơ 云vân 。 此thử 重trọng/trùng 總tổng 破phá 以dĩ 上thượng 諸chư 部bộ 。 且thả 薩tát 婆bà 多đa 。 許hứa 三tam 無vô 為vi 。 非phi 六lục 因nhân 所sở 得đắc 。 故cố 言ngôn 無vô 因nhân 。 非phi 得đắc 五ngũ 果quả 。 故cố 言ngôn 無vô 果quả 。 而nhi 此thử 無vô 為vi 。 體thể 即tức 因nhân 果quả 。 是thị 能năng 作tác 因nhân 。 解giải 脫thoát 果quả 故cố 。 舊cựu 俱câu 舍xá 頌tụng 曰viết 。 無vô 為vi 非phi 因nhân 果quả 者giả 。 謬mậu 也dã 。 新tân 論luận 頌tụng 曰viết 。 無vô 為vi 無vô 因nhân 果quả 者giả 。 正chánh 也dã (# 大Đại 乘Thừa 無vô 為vi 是thị 離ly 繫hệ 果quả 了liễu 因nhân 果quả 故cố 。 能năng 作tác 因nhân 等đẳng 。 不bất 礙ngại 諸chư 果quả )# 。


然nhiên 契Khế 經Kinh 說thuyết (# 至chí )# 非phi 定định 實thật 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 立lập 宗tông 識thức 變biến 相tương/tướng 中trung 。 測trắc 出xuất 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 皆giai 是thị 實thật 有hữu 。 熏huân 自tự 影ảnh 種chủng 假giả 法pháp 如như 無vô 非phi 因nhân 緣duyên 故cố 。 一nhất 云vân 。 唯duy 真Chân 如Như 實thật 熏huân 影ảnh 像tượng 種chủng 。 緣duyên 虗hư 空không 等đẳng 必tất 帶đái 如như 相tương/tướng 。 不bất 同đồng 樞xu 要yếu 一nhất 向hướng 獨độc 影ảnh 。 得đắc 失thất 如như 前tiền 。 問vấn 。 若nhược 影ảnh 雖tuy 有hữu 為vi 。 隨tùy 本bổn 無vô 為vi 攝nhiếp 。 亦diệc 應ưng 影ảnh 有hữu 漏lậu 。 隨tùy 本bổn 無vô 漏lậu 攝nhiếp 。 答đáp 。 性tánh 相tướng 非phi 即tức 離ly 。 隨tùy 本bổn 說thuyết 無vô 為vi 。 縛phược 解giải 事sự 懸huyền 異dị 。 隨tùy 見kiến 說thuyết 有hữu 漏lậu 。 依y 法pháp 性tánh 中trung 。 基cơ 云vân 。 即tức 此thử 真Chân 如Như 離ly 諸chư 障chướng 礙ngại 。 故cố 名danh 虗hư 空không 。 言ngôn 究cứu 竟cánh 證chứng 會hội 者giả 。 顯hiển 解giải 脫thoát 道đạo 名danh 為vi 究cứu 竟cánh 。 證chứng 會hội 四tứ 句cú 。 謂vị 双# 觀quán 智trí 斷đoạn 迷mê 理lý 事sự 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 皆giai 具cụ 四tứ 道đạo 。 有hữu 四tứ 句cú 故cố 。 一nhất 身thân 證chứng 非phi 慧tuệ 證chứng 。 後hậu 得đắc 解giải 脫thoát 道Đạo 。 (# 後hậu 智trí 變biến 影ảnh 。 不bất 名danh 證chứng 故cố 。 大đại 般Bát 若Nhã 云vân 。 正chánh 體thể 名danh 證chứng 。 後hậu 智trí 名danh 得đắc 。 有hữu 所sở 得đắc 故cố )# 。 二nhị 慧tuệ 證chứng 非phi 身thân 證chứng 。 正chánh 體thể 無vô 間gian 道đạo (# 當đương 品phẩm 擇trạch 滅diệt 今kim 未vị 證chứng 故cố )# 。 三Tam 身Thân 慧tuệ 俱câu 證chứng 。 正chánh 體thể 解giải 脫thoát 道đạo (# 今kim 時thời 得đắc 正chánh 證chứng 前tiền 品phẩm 滅diệt 故cố )# 。 四tứ 二nhị 俱câu 非phi 證chứng 。 後hậu 得đắc 無vô 間gian 道đạo (# 如như 一nhất 剎sát 那na 。 具cụ 有hữu 四tứ 句cú 。 多đa 念niệm 單đơn 道đạo 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri )# 。 非phi 擇trạch 滅diệt 有hữu 二nhị 。 本bổn 性tánh 不bất 生sanh 。 餘dư 部bộ 所sở 無vô 。 二nhị 緣duyên 欠khiếm 不bất 生sanh 。 此thử 復phục 有hữu 二nhị 。 一nhất 定định 不bất 生sanh 。 共cộng 薩tát 婆bà 多đa 。 二nhị 後hậu 還hoàn 生sanh 。 唯duy 大Đại 乘Thừa 有hữu 。 樞xu 要yếu 云vân 。 虗hư 空không 非phi 擇trạch 通thông 凡phàm 聖thánh 得đắc 。 真Chân 如Như 擇trạch 滅diệt 及cập 想tưởng 受thọ 滅diệt 。 唯duy 聖thánh 者giả 得đắc 。 不bất 動động 二nhị 說thuyết (# 如như 對đối 法pháp 記ký 別biệt 此thử 取thủ 捨xả )# 。 問vấn 。 何hà 故cố 擇trạch 滅diệt 三tam 界giới 唯duy 一nhất 。 定định 障chướng 之chi 滅diệt 分phân 為vi 二nhị 種chủng 。 若nhược 以dĩ 二nhị 受thọ 別biệt 定định 散tán 地địa 亦diệc 爾nhĩ 。 答đáp 。 必tất 上thượng 下hạ 地địa 對đối 治trị 所sở 得đắc 。 別biệt 立lập 不bất 動động 想tưởng 受thọ 滅diệt 二nhị 惑hoặc 。 一nhất 未vị 至chí 地địa 。 通thông 斷đoạn 九cửu 地địa 染nhiễm 。 故cố 唯duy 總tổng 立lập 為vi 一nhất 擇trạch 滅diệt 真Chân 如Như 。 差sai 別biệt 中trung 遮già 惡ác 取thủ 空không 。 定định 無vô 說thuyết 有hữu 。 遮già 化hóa 地địa 部bộ 實thật 有hữu 說thuyết 空không 。 簡giản 依y 他tha 起khởi 虗hư 幻huyễn 名danh 實thật 。 實thật 異dị 計kế 所sở 執chấp 妄vọng 倒đảo 名danh 真chân 。 不bất 同đồng 化hóa 地địa 部bộ 別biệt 有hữu 實thật 常thường 法pháp 。


外ngoại 道đạo 餘dư 乘thừa (# 至chí )# 亦diệc 是thị 法pháp 執chấp 。


述thuật 曰viết 。 破phá 法pháp 執chấp 中trung 。 大đại 段đoạn 第đệ 三tam 結kết 破phá 外ngoại 小tiểu 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 破phá 執chấp 故cố 。 示thị 正chánh 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 初sơ 破phá 色sắc 不bất 相tương 應ứng 無vô 為vi 。 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 外ngoại 境cảnh 若nhược 無vô 。 何hà 緣duyên 生sanh 心tâm 。 故cố 轉chuyển 破phá 云vân 。 汝nhữ 言ngôn 能năng 取thủ 彼bỉ 外ngoại 境cảnh 覺giác 。 亦diệc 不bất 彼bỉ 心tâm 外ngoại 色sắc 等đẳng 。 是thị 能năng 取thủ 故cố 。 如như 緣duyên 此thử 心tâm 所sở 覺giác 。 所sở 覺giác 謂vị 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 總tổng 名danh 。 彼bỉ 疑nghi 。 若nhược 爾nhĩ 能năng 緣duyên 實thật 耶da 。 故cố 亦diệc 量lượng 云vân 。 彼bỉ 非phi 實thật 有hữu 。 依y 他tha 起khởi 故cố 。 如như 幻huyễn 事sự 。 諸chư 部bộ 皆giai 許hứa 幻huyễn 非phi 實thật 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 心tâm 境cảnh 空không 無vô 差sai 別biệt 。 何hà 故cố 乃nãi 說thuyết 唯duy 有hữu 識thức 耶da 。 所sở 以dĩ 解giải 云vân 。 為vi 遣khiển 所sở 執chấp 。 存tồn 依y 他tha 識thức 。 是thị 實thật 有hữu 者giả 。 如như 執chấp 外ngoại 境cảnh 。 亦diệc 是thị 法pháp 執chấp 。


然nhiên 諸chư 法pháp 執chấp (# 至chí )# 如như 幻huyễn 事sự 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 示thị 正chánh 。 外ngoại 疑nghi 。 若nhược 無vô 境cảnh 由do 何hà 起khởi 執chấp 故cố 。 如như 文văn 可khả 解giải 。 二nhị 執chấp 双# 單đơn 後hậu 當đương 廣quảng 釋thích 。 前tiền 我ngã 本bổn 想tưởng 。 即tức 唯duy 言ngôn 蘊uẩn 。 今kim 法pháp 本bổn 想tưởng 。 言ngôn 處xứ 界giới 者giả 。 基cơ 云vân 。 我ngã 作tác 用dụng 義nghĩa 。 故cố 說thuyết 言ngôn 蘊uẩn 。 無vô 為vi 無vô 用dụng 。 計kế 為vi 我ngã 小tiểu 。 不bất 說thuyết 界giới 處xứ 。 基cơ 法pháp 不bất 然nhiên 。 但đãn 計kế 有hữu 體thể 。 為vi 計kế 法pháp 故cố 。 言ngôn 或hoặc 無vô 者giả 。 基cơ 云vân 。 末mạt 那na 定định 有hữu 。 意ý 識thức 或hoặc 無vô 。 修tu 斷đoạn 定định 有hữu 。 見kiến 斷đoạn 不bất 定định 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 者giả 。 解giải 深thâm 密mật 也dã 。


如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 (# 至chí )# 故cố 似tự 彼bỉ 而nhi 轉chuyển 。


述thuật 曰viết 。 破phá 我ngã 法pháp 執chấp 。 大đại 段đoạn 第đệ 三tam 略lược 結kết 。 亦diệc 二nhị 。 結kết 成thành 故cố 。 釋thích 難nạn/nan 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 三tam 種chủng 漸tiệm 略lược 。 成thành 唯duy 識thức 故cố 。 初sơ 對đối 外ngoại 境cảnh 。 略lược 明minh 唯duy 識thức 。 謂vị 外ngoại 法pháp 無vô 。 欠khiếm 緣duyên 義nghĩa 也dã 。 緣duyên 用dụng 必tất 依y 實thật 有hữu 體thể 者giả 。 設thiết 緣duyên 無vô 法pháp 。 親thân 所sở 緣duyên 緣duyên 。 影ảnh 有hữu 體thể 故cố 。 相tương 當đương 情tình 現hiện 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 不bất 遮già 所sở 緣duyên 。 次thứ 對đối 餘dư 聚tụ 。 略lược 明minh 唯duy 識thức 。 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 許hứa 他tha 心tâm 智trí 。 親thân 緣duyên 現hiện 在tại 他tha 心tâm 心tâm 所sở 。 又hựu 安an 慧tuệ 宗tông 。 佛Phật 他tha 心tâm 智trí 。 親thân 照chiếu 他tha 心tâm 。 及cập 佛Phật 自tự 身thân 八bát 識thức 展triển 轉chuyển 親thân 所sở 緣duyên 緣duyên (# 二nhị 十thập 唯duy 為vi 證chứng 云vân 佛Phật 親thân 照chiếu 彼bỉ 論luận 記ký 會hội )# 。 今kim 護hộ 法Pháp 宗tông 。 從tùng 凡phàm 至chí 佛Phật 。 皆giai 變biến 影ảnh 像tượng 。 故cố 立lập 量lượng 破phá 。 彼bỉ 聚tụ 言ngôn 顯hiển 他tha 身thân 八bát 識thức 。 及cập 自tự 中trung 異dị 聚tụ 諸chư 識thức 。 如như 非phi 所sở 緣duyên 者giả 。 如như 三tam 度độ 等đẳng 。 後hậu 對đối 同đồng 聚tụ 漸tiệm 略lược 明minh 唯duy 識thức 。 測trắc 云vân 。 此thử 破phá 法pháp 密mật 部bộ 。 說thuyết 心tâm 緣duyên 境cảnh 時thời 。 亦diệc 緣duyên 相tương 應ứng 法pháp 。 基cơ 云vân 。 此thử 破phá 上thượng 座tòa 部bộ 。 法Pháp 藏tạng 部bộ 。 同đồng 聚tụ 相tương 應ứng 亦diệc 年niên 能năng 緣duyên 意ý 業nghiệp 。 破phá 餘dư 謂vị 化hóa 地địa 部bộ 。 心tâm 緣duyên 境cảnh 時thời 俱câu 有hữu 法pháp 。 西tây 方phương 師sư 說thuyết 。 慧tuệ 俱câu 五ngũ 蘊uẩn 。 名danh 俱câu 有hữu 法pháp 。 五ngũ 識thức 依y 色sắc 根căn 俱câu 有hữu 。 身thân 中trung 色sắc 等đẳng 是thị 根căn 種chủng 類loại 故cố 。 能năng 緣duyên 之chi 意ý 識thức 。 唯duy 依y 無vô 間gian 意ý 。 所sở 依y 非phi 色sắc 不bất 能năng 緣duyên 俱câu 有hữu 。 身thân 中trung 色sắc 等đẳng 非phi 根căn 種chủng 類loại 故cố (# 大đại 眾chúng 部bộ 說thuyết 。 心tâm 緣duyên 境cảnh 時thời 能năng 了liễu 自tự 他tha 。 如như 灯# 自tự 照chiếu 。 亦diệc 能năng 照chiếu 他tha 。 彼bỉ 親thân 照chiếu 他tha 。 同đồng 薩tát 婆bà 多đa 。 照chiếu 自tự 還hoàn 同đồng 大Đại 乘Thừa 自tự 證chứng 。 故cố 不bất 別biệt 破phá 。 犢độc 子tử 部bộ 說thuyết 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 緣duyên 境cảnh 非phi 智trí 。 前tiền 已dĩ 破phá 我ngã 。 故cố 今kim 不bất 破phá )# 。 基cơ 云vân 。 大Đại 乘Thừa 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 設thiết 佛Phật 鏡kính 智trí 能năng 現hiện 智trí 影ảnh 。 自tự 相tương 應ứng 法pháp 亦diệc 非phi 所sở 緣duyên 。 然nhiên 自tự 證chứng 分phần/phân 自tự 體thể 盡tận 故cố 。 成thành 遍biến 智trí 。 見kiến 分phân 之chi 境cảnh 。 心tâm 等đẳng 必tất 同đồng 自tự 證chứng 分phần/phân 境cảnh 。 許hứa 各các 別biệt 故cố 。 一nhất 云vân 。 鏡kính 智trí 相tương 應ứng 亦diệc 許hứa 相tương/tướng 緣duyên 。 此thử 但đãn 遍biến 親thân 不bất 遮già 疎sơ 也dã 。 見kiến 上thượng 現hiện 影ảnh 名danh 遍biến 知tri 故cố 。 然nhiên 自tự 證chứng 分phần/phân 。 與dữ 相tương 應ứng 法pháp 。 見kiến 分phần/phân 同đồng 境cảnh 名danh 同đồng 所sở 緣duyên 。 非phi 要yếu 皆giai 見kiến 分phần/phân 方phương 同đồng 所sở 緣duyên 故cố (# 如như 實thật 三tam 義nghĩa 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 所sở 引dẫn 伽già 他tha 。 厚hậu 嚴nghiêm 經kinh 也dã 。


有hữu 作tác 是thị 難nạn/nan (# 至chí )# 似tự 外ngoại 境cảnh 轉chuyển 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 設thiết 難nạn/nan 故cố 。 破phá 斥xích 故cố 。 結kết 正chánh 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 勝thắng 論luận 餘dư 乘thừa 共cộng 作tác 此thử 難nạn/nan 。 外ngoại 境cảnh 實thật 無vô 。 心tâm 似tự 彼bỉ 轉chuyển 。 如như 說thuyết 牛ngưu 毛mao 似tự 龜quy 毛mao 轉chuyển 。 所sở 似tự 都đô 無vô 。 何hà 言ngôn 似tự 彼bỉ 。 此thử 中trung 喻dụ 意ý 。 有hữu 人nhân 性tánh 急cấp 意ý 猛mãnh 。 似tự 於ư 真chân 火hỏa 。 方phương 可khả 說thuyết 言ngôn 此thử 人nhân 力lực 大đại 。 負phụ 重trọng 人nhân 等đẳng 。 說thuyết 牛ngưu 亦diệc 爾nhĩ 。 既ký 無vô 心tâm 外ngoại 我ngã 法pháp 真chân 事sự 。 依y 何hà 假giả 說thuyết 。 似tự 何hà 所sở 耶da 。


彼bỉ 難nạn/nan 非phi 理lý (# 至chí )# 前tiền 已dĩ 破phá 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 中trung 。 別biệt 破phá 有hữu 二nhị 。 初sơ 外ngoại 道đạo 。 後hậu 破phá 小Tiểu 乘Thừa 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 此thử 初sơ 破phá 真chân 事sự 。 前tiền 已dĩ 不bất 成thành 也dã 。 基cơ 云vân 。 所sở 變biến 似tự 事sự 有hữu 法pháp 無vô 我ngã 。 俱câu 有hữu 名danh 無vô 相tướng 分phần/phân 故cố 。 法pháp 謂vị 軌quỹ 持trì 。 依y 他tha 中trung 有hữu 法pháp 。 我ngã 謂vị 主chủ 宰tể 。 依y 他tha 中trung 無vô 我ngã (# 此thử 不bất 盡tận 理lý 。 似tự 我ngã 似tự 法pháp 。 論luận 說thuyết 有hữu 故cố 。 由do 此thử 測trắc 云vân 五ngũ 蘊uẩn 假giả 我ngã 為vi 我ngã 似tự 事sự )# 。 謂vị 云vân 。 非phi 我ngã 似tự 我ngã 。 非phi 法pháp 似tự 法pháp 。 故cố 不bất 得đắc 言ngôn 有hữu 法pháp 無vô 我ngã (# 此thử 好hảo/hiếu )# 。 此thử 中trung 何hà 等đẳng 名danh 為vi 共cộng 法pháp 。 基cơ 云vân 。 有hữu 善thiện 惡ác 用dụng 名danh 為vi 共cộng 法pháp (# 此thử 〔# 唯duy 〕# 護hộ 法Pháp )# 。 測trắc 云vân 。 似tự 常thường 名danh 為vi 共cộng 法pháp (# 此thử 唯duy 談đàm 我ngã )# 。 觀quán 云vân 。 能năng 所sở 似tự 上thượng 主chủ 宰tể 軌quỹ 持trì (# 此thử 通thông 我ngã 法pháp )# 。 此thử 顯hiển 論luận 宗tông 唯duy 似tự 無vô 真chân 。 然nhiên 對đối 情tình 許hứa 名danh 為vi 共cộng 法pháp 。


依y 類loại 依y 實thật (# 至chí )# 俱câu 不bất 成thành 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 似tự 及cập 共cộng 法pháp 中trung 有hữu 二nhị 。 標tiêu 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 基cơ 云vân 。 類loại 者giả 性tánh 也dã 。 即tức 同đồng 異dị 句cú 。 其kỳ 大đại 有hữu 句cú 今kim 不bất 取thủ 之chi 。 何hà 以dĩ 知tri 者giả 。 下hạ 德đức 與dữ 類loại 互hỗ 相tương 離ly 故cố 。 若nhược 取thủ 大đại 有hữu 。 以dĩ 是thị 一nhất 法pháp 。 定định 不bất 離ly 故cố 。 即tức 不bất 成thành 因nhân 。 測trắc 師sư 二nhị 說thuyết 。 一nhất 者giả 同đồng 此thử 。 一nhất 云vân 。 通thông 取thủ 大đại 有hữu 同đồng 異dị 。 實thật 是thị 德đức 依y 。 此thử 總tổng 別biệt 性tánh 。 餘dư 不bất 爾nhĩ 故cố 。 取thủ 三tam 除trừ 三tam (# 初sơ 解giải 為vi 勝thắng 。 有hữu 一nhất 總tổng 性tánh 無vô 相tướng 離ly 義nghĩa 。 同đồng 異dị 多đa 體thể 與dữ 德đức 亦diệc 離ly 故cố )# 。


依y 類loại 假giả 說thuyết (# 至chí )# 不bất 依y 類loại 成thành 。


述thuật 曰viết 。 別biệt 釋thích 有hữu 二nhị 。 此thử 破phá 依y 類loại 。 謂vị 如như 內nội 宗tông 。 必tất 依y 共cộng 相tương 。 方phương 可khả 得đắc 說thuyết 人nhân 火hỏa 相tương 似tự 。 彼bỉ 亦diệc 必tất 依y 同đồng 異dị 句cú 力lực 。 方phương 得đắc 說thuyết 似tự 。 故cố 破phá 不bất 成thành 。 唯duy 實thật 家gia 德đức 。 不bất 屬thuộc 類loại 故cố 。 若nhược 於ư 類loại 上thượng 雖tuy 無vô 共cộng 德đức 。 強cưỡng 說thuyết 人nhân 類loại 似tự 於ư 火hỏa 者giả 。 水thủy 應ưng 名danh 火hỏa 。 無vô 共cộng 德đức 故cố 。 若nhược 謂vị 水thủy 類loại 與dữ 火hỏa 德đức 離ly 。 人nhân 類loại 德đức 俱câu 。 可khả 假giả 說thuyết 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 急cấp 人nhân 喜hỷ 時thời 。 雖tuy 離ly 猛mãnh 赤xích 。 猶do 說thuyết 此thử 人nhân 。 以dĩ 為vi 火hỏa 故cố 。 雙song 牒điệp 結kết 破phá 。 如như 文văn 可khả 知tri 。


依y 實thật 假giả 說thuyết (# 至chí )# 不bất 依y 實thật 成thành 。


述thuật 曰viết 。 此thử 破phá 依y 實thật 非phi 共cộng 有hữu 者giả 。 人nhân 火hỏa 二nhị 德đức 。 各các 付phó 己kỷ 實thật 。 若nhược 不bất 以dĩ 類loại 交giao 接tiếp 而nhi 說thuyết 。 如như 二nhị 自tự 相tương/tướng 無vô 共cộng 之chi 義nghĩa 。 測trắc 同đồng 於ư 水thủy 。 說thuyết 火hỏa 等đẳng 過quá 。 若nhược 謂vị 二nhị 德đức 似tự 故cố 假giả 說thuyết 人nhân 似tự 火hỏa 。 世thế 間gian 不bất 說thuyết 德đức 似tự 德đức 故cố (# 難nạn/nan 意ý 斯tư 盡tận 。 測trắc 等đẳng 繁phồn 釋thích 還hoàn 不bất 順thuận 文văn )# 。


又hựu 假giả 必tất 依y (# 至chí )# 不bất 應ưng 正chánh 理lý 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 解giải 小Tiểu 乘Thừa 難nạn/nan 。 法pháp 謂vị 自tự 相tương/tướng 。 彼bỉ 謂vị 真chân 事sự 。 然nhiên 彼bỉ 雖tuy 言ngôn 現hiện 量lượng 所sở 證chứng 。 非phi 比tỉ 量lượng 智trí 名danh 言ngôn 所sở 及cập 。 問vấn 。 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 比tỉ 量lượng 不bất 可khả 言ngôn 。 如như 何hà 共cộng 相tương 假giả 智trí 詮thuyên 得đắc 。 答đáp 。 但đãn 遮già 得đắc 自tự 相tương/tướng 故cố 。 言ngôn 詮thuyên 共cộng 相tương 。 謂vị 比tỉ 量lượng 智trí 。 但đãn 於ư 共cộng 相tương 隨tùy 名danh 生sanh 解giải 。 假giả 說thuyết 得đắc 故cố 。 且thả 如như 青thanh 言ngôn 。 遍biến 目mục 諸chư 青thanh 。 隨tùy 此thử 心tâm 生sanh 。 總tổng 青thanh 解giải 也dã (# 自tự 共cộng 相tương 義nghĩa 。 如như 因nhân 明minh 記ký 。 及cập 佛Phật 地địa 論luận 。 不bất 須tu 重trọng/trùng 述thuật )# 。 亦diệc 非phi 離ly 此thử 者giả 。 測trắc 云vân 。 若nhược 離ly 此thử 前tiền 所sở 說thuyết 不bất 得đắc 。 自tự 之chi 相tướng 外ngoại 。 有hữu 別biệt 方phương 便tiện 。 施thi 設thiết 自tự 相tương/tướng 。 為vi 假giả 依y 者giả 。 即tức 應ưng 說thuyết 言ngôn 假giả 必tất 依y 真chân 。 既ký 不bất 爾nhĩ 故cố 。 假giả 唯duy 依y 似tự 。 基cơ 云vân 。 非phi 離ly 假giả 智trí 。 及cập 言ngôn 說thuyết 外ngoại 。 有hữu 別biệt 所sở 以dĩ 。 施thi 設thiết 自tự 相tương/tướng 。 說thuyết 為vi 假giả 智trí 。 詮thuyên 之chi 所sở 依y (# 前tiền 解giải 義nghĩa 勝thắng )# 。 聲thanh 不bất 及cập 處xứ 者giả 。 謂vị 自tự 相tương/tướng 也dã 。 無vô 容dung 及cập 故cố 。 勿vật 生sanh 無vô 色sắc 比tỉ 智trí 故cố 。 如như 瑜du 伽già 記ký 。 測trắc 等đẳng 云vân 。 此thử 論luận 自tự 即tức 佛Phật 地địa 論luận 。 如như 實thật 義nghĩa 中trung 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 各các 附phụ 己kỷ 體thể 。 為vi 自tự 相tương/tướng 也dã 。 彼bỉ 唯duy 現hiện 境cảnh 。 離ly 名danh 言ngôn 故cố 。 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 俱câu 非phi 自tự 相tương/tướng 者giả 。 能năng 詮thuyên 不bất 能năng 彼bỉ 自tự 相tương/tướng 。 自tự 相tương/tướng 亦diệc 非phi 他tha 所sở 詮thuyên 故cố 。 言ngôn 似tự 謂vị 增tăng 益ích 者giả 。 基cơ 云vân 。 自tự 相tương/tướng 之chi 上thượng 增tăng 益ích 共cộng 相tương 依y 他tha 有hữu 法pháp 。 謂vị 一nhất 色sắc 相tướng 遍biến 諸chư 色sắc 上thượng 。 故cố 名danh 增tăng 益ích 。 測trắc 云vân 。 非phi 謂vị 所sở 說thuyết 執chấp 乃nãi 名danh 增tăng 益ích 。 共cộng 相tương 青thanh 等đẳng 。 是thị 依y 他tha 故cố (# 二nhị 師sư 意ý 同đồng 。 影ảnh 像tượng 上thượng 有hữu 普phổ 當đương 假giả 相tương/tướng 。 觀quán 云vân 同đồng 分phần/phân 攝nhiếp 者giả 非phi 也dã )# 。 證chứng 云vân 。 本bổn 法pháp 無vô 常thường 各các 附phụ 體thể 者giả 。 皆giai 不bất 相tương 似tự 。 但đãn 比tỉ 量lượng 心tâm 所sở 現hiện 相tướng 似tự 。 非phi 也dã 。 本bổn 法pháp 之chi 上thượng 唯duy 無vô 增tăng 相tương/tướng 。 非phi 附phụ 體thể 相tướng 都đô 不bất 相tương 似tự 。 違vi 經kinh 共cộng 相tương 。 違vi 佛Phật 智trí 故cố (# 廣quảng 破phá 此thử 義nghĩa 。 如như 瑜du 伽già 記ký )# 。 基cơ 問vấn 。 增tăng 益ích 何hà 非phi 是thị 執chấp 。 即tức 善thiện 心tâm 等đẳng 。 應ưng 有hữu 法pháp 執chấp 。 答đáp 。 善thiện 心tâm 等đẳng 比tỉ 雖tuy 不bất 稱xưng 質chất 。 而nhi 稱xưng 影ảnh 相tương/tướng 。 故cố 不bất 為vi 執chấp 。 執chấp 俱câu 不bất 稱xưng 本bổn 質chất 影ảnh 故cố 。


然nhiên 依y 識thức 變biến (# 至chí )# 假giả 說thuyết 我ngã 法pháp 名danh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 結kết 正chánh 。 厚hậu 嚴nghiêm 頌tụng 也dã 。 雖tuy 無vô 識thức 外ngoại 我ngã 法pháp 真chân 事sự 。 對đối 妄vọng 所sở 計kế 情tình 有hữu 我ngã 法pháp 。 依y 識thức 相tương 見kiến 假giả 說thuyết 似tự 彼bỉ 。


識thức 所sở 變biến 相tương/tướng (# 至chí )# 合hợp 為vi 一nhất 種chủng 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 頌tụng 有hữu 二nhị 。 已dĩ 釋thích 初sơ 三tam 句cú 。 釋thích 難nạn/nan 標tiêu 宗tông 。 今kim 釋thích 後hậu 三tam 句cú 。 略lược 出xuất 體thể 性tánh 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 定định 數số 故cố 。 釋thích 義nghĩa 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 所sở 變biến 見kiến 相tương/tướng 各các 無vô 量lượng 種chủng 。 而nhi 自tự 體thể 分phần/phân 類loại 別biệt 唯duy 三tam 。 本bổn 識thức 有hữu 多đa 。 名danh 何hà 偏thiên 說thuyết 。 異dị 熟thục 多đa 異dị 熟thục 性tánh 故cố 。 謂vị 此thử 本bổn 識thức 。 且thả 有hữu 三tam 位vị 。 一nhất 我ngã 愛ái 執chấp 藏tạng 位vị 。 除trừ 八bát 地địa 上thượng 。 二Nhị 乘Thừa 無Vô 學Học 。 餘dư 一nhất 切thiết 位vị 名danh 阿a 賴lại 耶da 。 二nhị 善thiện 惡ác 業nghiệp 果quả 位vị 。 唯duy 除trừ 如Như 來Lai 。 通thông 諸chư 有hữu 情tình 。 三tam 相tương 續tục 執chấp 持trì 位vị 。 遍biến 一nhất 切thiết 位vị 。 名danh 阿a 陀đà 那na 。 於ư 三tam 通thông 二nhị 。 故cố 言ngôn 多đa 也dã 。 釋thích 經kinh 所sở 說thuyết 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 而nhi 遣khiển 有hữu 情tình 多đa 分phần 所sở 著trước 。 除trừ 寬khoan 狹hiệp 位vị 。 說thuyết 中trung 位vị 也dã 。 梵Phạm 云vân 末mạt 那na 。 此thử 翻phiên 名danh 意ý 。 即tức 思tư 量lượng 義nghĩa 。 亦diệc 恆hằng 亦diệc 審thẩm 。 偏thiên 得đắc 意ý 名danh 。 第đệ 八bát 唯duy 恆hằng 。 第đệ 六lục 唯duy 審thẩm 。 五ngũ 識thức 俱câu 非phi 。 有hữu 四tứ 句cú 故cố (# 傴ủ 要yếu 多đa 義nghĩa 不bất 要yếu 不bất 取thủ )# 。


此thử 三tam 皆giai 名danh (# 至chí )# 熏huân 令linh 生sanh 長trưởng 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 變biến 義nghĩa 中trung 有hữu 二nhị 。 因nhân 故cố 。 果quả 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 因nhân 雖tuy 多đa 種chủng 。 今kim 唯duy 子tử 因nhân 。 即tức 能năng 變biến 生sanh 現hiện 行hành 故cố 。 無vô 記ký 無vô 力lực 。 非phi 異dị 熟thục 因nhân 。 異dị 熟thục 疎sơ 遠viễn 。 難nạn/nan 招chiêu 引dẫn 故cố 。 基cơ 云vân 。 不bất 說thuyết 我ngã 見kiến 熏huân 習tập 種chủng 者giả 。 離ly 此thử 二nhị 外ngoại 無vô 別biệt 體thể 故cố 。 於ư 名danh 言ngôn 離ly 出xuất 。 不bất 別biệt 招chiêu 報báo 故cố 。


二nhị 果quả 能năng 變biến (# 至chí )# 非phi 謂vị 一nhất 切thiết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 果quả 也dã 。 基cơ 云vân 。 謂vị 有hữu 緣duyên 變biến 不bất 同đồng 因nhân 變biến 。 即tức 自tự 證chứng 分phần/phân 變biến 相tương 見kiến 故cố 。 果quả 即tức 能năng 變biến 。 亦diệc 持trì 業nghiệp 釋thích 。 所sở 變biến 見kiến 相tương/tướng 五ngũ 蘊uẩn 非phi 一nhất 。 故cố 種chủng 種chủng (# 此thử 中trung 攝nhiếp 因nhân 變biến 正chánh 取thủ 種chủng 子tử 生sanh 現hiện 行hành 義nghĩa 。 果quả 變biến 正chánh 取thủ 現hiện 行hành 識thức 變biến 相tương 見kiến 義nghĩa )# 。 問vấn 。 現hiện 行hành 熏huân 種chủng 。 種chủng 生sanh 種chủng 子tử 。 此thử 二nhị 變biến 中trung 變biến 所sở 攝nhiếp 。 答đáp 。 種chủng 生sanh 種chủng 現hiện 皆giai 因nhân 變biến 攝nhiếp 。 種chủng 能năng 變biến 故cố 。 現hiện 生sanh 現hiện 種chủng 皆giai 果quả 變biến 攝nhiếp 。 現hiện 現hiện 能năng 變biến 故cố (# 雖tuy 有hữu 別biệt 義nghĩa 。 種chủng 亦diệc 現hiện 因nhân 。 現hiện 亦diệc 種chủng 因nhân 。 各các 具cụ 二nhị 變biến 。 然nhiên 雜tạp 亂loạn 故cố 。 三tam 藏tạng 存tồn 前tiền 以dĩ 為vi 正chánh 義nghĩa 。 准chuẩn 此thử 基cơ 云vân 六lục 七thất 熏huân 言ngôn 意ý 顯hiển 能năng 熏huân 。 亦diệc 因nhân 能năng 變biến 。 不bất 正chánh 義nghĩa 也dã )# 。 變biến 有hữu 二nhị 種chủng 。 轉chuyển 變biến 變biến 現hiện 。 基cơ 云vân 。 四tứ 句cú 。 一nhất 唯duy 轉chuyển 變biến 。 謂vị 諸chư 種chủng 子tử 能năng 熏huân 相tương/tướng 分phần/phân 。 二nhị 唯duy 變biến 現hiện 。 謂vị 異dị 熟thục 心tâm 。 佛Phật 心tâm 現hiện 行hành 。 三tam 二nhị 俱câu 是thị 。 謂vị 因nhân 七thất 識thức 。 四tứ 二nhị 俱câu 非phi 。 謂vị 佛Phật 及cập 以dĩ 異dị 熟thục 相tương/tướng 分phần/phân (# 因nhân 變biến 果quả 變biến 。 樞xu 要yếu 四tứ 句cú 。 既ký 非phi 正chánh 義nghĩa 。 故cố 不bất 能năng 也dã )# 。 等đẳng 流lưu 習tập 氣khí 為vi 因nhân 緣duyên 者giả 。 等đẳng 謂vị 相tương 似tự 。 流lưu 即tức 流lưu 類loại 。 似tự 因nhân 而nhi 流lưu 。 等đẳng 即tức 流lưu 也dã 。 熏huân 習tập 之chi 氣khí 即tức 出xuất 因nhân 體thể 。 親thân 辨biện 因nhân 果quả 。 名danh 為vi 因nhân 緣duyên 。 異dị 熟thục 習tập 氣khí 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 者giả 。 異dị 因nhân 而nhi 熟thục 。 亦diệc 持trì 業nghiệp 釋thích 。 雖tuy 於ư 因nhân 果quả 為vi 等đẳng 流lưu 習tập 。 傍bàng 資tư 執chấp 種chủng 令linh 增tăng 生sanh 果quả 。 助trợ 他tha 親thân 因nhân 名danh 增tăng 上thượng 緣duyên 。 引dẫn 如như 作tác 模mô 。 滿mãn 如như 填điền 綵thải 。 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 各các 同đồng 其kỳ 名danh 。 異dị 熟thục 果quả 義nghĩa 。 雖tuy 通thông 七thất 識thức 。 此thử 頌tụng 且thả 說thuyết 真chân 異dị 熟thục 也dã 。


雖tuy 已dĩ 略lược 說thuyết (# 至chí )# 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。


述thuật 曰viết 。 本bổn 頌tụng 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 廣quảng 釋thích 唯duy 識thức 問vấn 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 明minh 三tam 能năng 變biến 。 廣quảng 前tiền 下hạ 三tam 句cú 頌tụng 。 次thứ 有hữu 一nhất 頌tụng 明minh 唯duy 識thức 義nghĩa 。 廣quảng 前tiền 彼bỉ 依y 識thức 所sở 變biến 。 後hậu 有hữu 七thất 頌tụng 。 釋thích 通thông 外ngoại 難nạn/nan 。 廣quảng 初sơ 二nhị 句cú 。 亦diệc 有hữu 三tam 。 三tam 能năng 變biến 故cố 。


頌tụng 曰viết (# 至chí )# 阿A 羅La 漢Hán 位vị 捨xả 。


述thuật 曰viết 。 初sơ 能năng 變biến 頌tụng 有hữu 十thập 門môn 。 一nhất 自tự 相tương/tướng 門môn 。 初sơ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 二nhị 果quả 相tương/tướng 門môn 。 異dị 熟thục 也dã 。 三tam 因nhân 相tương/tướng 門môn 。 一nhất 切thiết 種chủng 也dã 。 四tứ 所sở 緣duyên 門môn 。 執chấp 受thọ 處xứ 也dã 。 五ngũ 行hành 相tương/tướng 門môn 。 即tức 了liễu 也dã 。 其kỳ 不bất 可khả 知tri 屬thuộc 此thử 二nhị 門môn 。 六lục 心tâm 所sở 相tương 應ứng 門môn 。 即tức 常thường 與dữ 體thể 作tác 意ý 受thọ 想tưởng 思tư 相tương 應ứng 也dã 。 七thất 五ngũ 受thọ 門môn 。 即tức 相tương 應ứng 唯duy 捨xả 受thọ 也dã 。 一nhất 相tương 應ứng 言ngôn 通thông 二nhị 門môn 故cố 。 八bát 三tam 性tánh 門môn 。 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 其kỳ 觸xúc 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。 但đãn 類loại 心tâm 所sở 不bất 為vi 別biệt 門môn 。 九cửu 因nhân 果quả 相tương 續tục 門môn 。 恆hằng 轉chuyển 如như 暴bạo 流lưu 。 十thập 捨xả 名danh 住trụ 地địa 門môn 。 即tức 阿A 羅La 漢Hán 位vị 捨xả 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 有hữu 二nhị 文văn 。 初sơ 七thất 段đoạn 十thập 義nghĩa 。 正chánh 釋thích 頌tụng 文văn 。 後hậu 五ngũ 教giáo 十thập 理lý 。 證chứng 此thử 識thức 有hữu 。 言ngôn 七thất 段đoạn 者giả 。 初sơ 之chi 三tam 相tương/tướng 。 合hợp 為vi 一nhất 段đoạn 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 合hợp 為vi 一nhất 段đoạn 。 心tâm 所sở 受thọ 俱câu 。 合hợp 為vi 一nhất 段đoạn 。 類loại 釋thích 心tâm 所sở 別biệt 為vi 一nhất 段đoạn 。 餘dư 各các 一nhất 故cố 。 此thử 即tức 初sơ 段đoạn 自tự 相tương/tướng 門môn 也dã 。 阿a 賴lại 耶da 者giả 。 此thử 翻phiên 攝nhiếp 藏tạng 。 言ngôn 具cụ 有hữu 者giả 。 必tất 具cụ 三tam 義nghĩa 方phương 藏tạng 故cố 。 問vấn 。 三tam 藏tạng 欠khiếm 一nhất 不bất 名danh 阿a 賴lại 耶da 。 三tam 持trì 闕khuyết 一nhất 不bất 名danh 阿a 陀đà 那na 。 答đáp 。 三tam 藏tạng 之chi 中trung 執chấp 藏tạng 為vi 勝thắng 。 流lưu 轉chuyển 過quá 重trọng/trùng 故cố 。 三tam 持trì 之chi 中trung 。 持trì 種chủng 為vi 勝thắng 。 根căn 本bổn 義nghĩa 勝thắng 故cố 。 從tùng 勝thắng 得đắc 名danh 。 捨xả 不bất 捨xả 異dị 熟thục 。 寂tịch 云vân 。 雜tạp 染nhiễm 唯duy 取thủ 煩phiền 惱não 。 範phạm 云vân 。 唯duy 取thủ 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 三tam 。 並tịnh 云vân 八bát 地địa 。 彼bỉ 無vô 熏huân 習tập 。 三tam 藏tạng 總tổng 無vô 。 何hà 不bất 捨xả 名danh (# 非phi 也dã 。 世thế 親thân 無vô 性tánh 唯duy 除trừ 無vô 漏lậu 。 與dữ 諸chư 有hữu 漏lậu 。 互hỗ 為vi 緣duyên 故cố 。 所sở 知tri 障chướng 等đẳng 彼bỉ 位vị 熏huân 故cố )# 。 言ngôn 與dữ 誰thùy 染nhiễm 種chủng 種chủng 名danh 所sở 藏tạng 。 此thử 諸chư 是thị 能năng 藏tạng 。 是thị 雜tạp 染nhiễm 法pháp 所sở 熏huân 所sở 依y 染nhiễm 法pháp 名danh 能năng 藏tạng 。 此thử 諸chư 為vi 所sở 藏tạng (# 此thử 師sư 釋thích 意ý 本bổn 識thức 現hiện 行hành 具cụ 三tam 藏tạng 義nghĩa )# 。 測trắc 云vân 。 識thức 中trung 種chủng 子tử 能năng 生sanh 轉chuyển 識thức 。 種chủng 名danh 能năng 藏tạng 。 果quả 名danh 所sở 藏tạng 。 雜tạp 染nhiễm 轉chuyển 識thức 熏huân 成thành 種chủng 子tử 。 能năng 熏huân 名danh 能năng 藏tạng 。 所sở 熏huân 種chủng 所sở 藏tạng (# 此thử 師sư 釋thích 意ý 唯duy 種chủng 識thức 上thượng 說thuyết 能năng 所sở 藏tạng )# 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 於ư 此thử 攝nhiếp 藏tạng 者giả 。 顯hiển 能năng 持trì 習tập 氣khí 。 非phi 唯duy 習tập 氣khí 名danh 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 要yếu 能năng 持trì 習tập 氣khí 。 如như 彼bỉ 說thuyết 意ý 識thức 。 此thử 有hữu 三tam 釋thích 。 如như 彼bỉ 論luận 記ký 。 測trắc 存tồn 唯duy 種chủng 為vi 能năng 藏tạng 義nghĩa 。 說thuyết 法Pháp 能năng 藏tạng 為vi 因nhân 緣duyên 性tánh 。 破phá 餘dư 師sư 故cố (# 今kim 護hộ 法Pháp 宗tông 理lý 各các 具cụ 三tam 。 若nhược 唯duy 取thủ 種chủng 現hiện 欠khiếm 二nhị 藏tạng 。 若nhược 唯duy 取thủ 現hiện 。 無vô 因nhân 緣duyên 故cố 。 謂vị 不bất 但đãn 由do 牙nha 因nhân 緣duyên 性tánh 得đắc 藏tạng 識thức 名danh 。 勿vật 濫lạm 〔# 除trừ 〕# 故cố 。 謂vị 七thất 轉chuyển 識thức 種chủng 生sanh 熏huân 種chủng 。 亦diệc 〔# 彼bỉ 〕# 種chủng 故cố 。 既ký 具cụ 三tam 義nghĩa 應ưng 名danh 藏tạng 識thức 。 然nhiên 性tánh 所sở 許hứa 。 故cố 有hữu 別biệt 義nghĩa 。 持trì 種chủng 之chi 義nghĩa 。 名danh 為vi 能năng 藏tạng 。 受thọ 熏huân 之chi 義nghĩa 名danh 所sở 藏tạng 。 被bị 六lục 七thất 識thức 時thời 。 所sở 執chấp 名danh 為vi 執chấp 藏tạng 。 不bất 共cộng 餘dư 故cố 。 由do 此thử 通thông 取thủ 以dĩ 為vi 善thiện 說thuyết 。 總tổng 緣duyên 我ngã 見kiến 亦diệc 緣duyên 種chủng 故cố )# 。 攝nhiếp 持trì 因nhân 果quả 為vi 自tự 相tương/tướng 者giả 。 基cơ 云vân 。 自tự 體thể 是thị 總tổng 。 因nhân 果quả 是thị 別biệt 。 是thị 別biệt 為vi 總tổng 所sở 苞bao 。 名danh 之chi 為vi 攝nhiếp 。 總tổng 為vi 別biệt 所sở 依y 。 名danh 之chi 為vi 持trì 。 又hựu 雖tuy 二nhị 無vô 總tổng 攝nhiếp 。 二nhị 為vi 一nhất 體thể 。 體thể 與dữ 義nghĩa 為vi 依y 。 名danh 之chi 為vi 持trì 。 攝nhiếp 二nhị 義nghĩa 為vi 體thể 。 名danh 之chi 為vi 攝nhiếp 。 若nhược 爾nhĩ 自tự 相tương 應ứng 是thị 假giả 有hữu 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 以dĩ 非phi 辟tịch 然nhiên 因nhân 果quả 為vi 一nhất 。 即tức 一nhất 體thể 上thượng 別biệt 義nghĩa 說thuyết 故cố (# 此thử 〔# 如như 〕# 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 之chi 上thượng 。 別biệt 立lập 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 真Chân 如Như 雖tuy 開khai 三tam 種chủng 。 猶do 名danh 賴lại 耶da 。 不bất 為vi 餘dư 法pháp 。 故cố 言ngôn 實thật 有hữu 。 此thử 師sư 唯duy 依y 一nhất 現hiện 行hành 立lập 。 如như 樞xu 要yếu 云vân 。 此thử 中trung 三tam 相tương/tướng 俱câu 唯duy 現hiện 行hành 。 現hiện 可khả 見kiến 故cố 。 執chấp 持trì 勝thắng 故cố )# 。 測trắc 云vân 。 離ly 二nhị 相tương/tướng 外ngoại 別biệt 立lập 自tự 相tương/tướng 。 因nhân 謂vị 識thức 體thể 。 能năng 持trì 種chủng 義nghĩa 。 果quả 即tức 彼bỉ 識thức 酬thù 業nghiệp 之chi 義nghĩa 。 斯tư 有hữu 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 自tự 相tương/tướng 即tức 體thể 。 餘dư 二nhị 相tướng 狀trạng 。 持trì 種chủng 酬thù 因nhân 為vi 二nhị 相tương/tướng 故cố 。 一nhất 云vân 。 三tam 皆giai 體thể 相tướng 。 以dĩ 總tổng 攝nhiếp 別biệt 。 如như 世thế 親thân 論luận 。 三tam 自tự 相tương/tướng 故cố 。 雖tuy 有hữu 三tam 門môn 。 皆giai 即tức 體thể 義nghĩa 。 故cố 無vô 一nhất 識thức 三tam 體thể 之chi 失thất (# 二nhị 疏sớ/sơ 意ý 同đồng 。 測trắc 云vân 。 離ly 二nhị 別biệt 立lập 自tự 相tương/tướng 。 但đãn 顯hiển 門môn 別biệt 。 不bất 違vi 基cơ 意ý 。 測trắc 後hậu 基cơ 初sơ 。 總tổng 別biệt 義nghĩa 同đồng 。 測trắc 前tiền 基cơ 後hậu 。 體thể 義nghĩa 意ý 同đồng 。 准chuẩn 世thế 親thân 釋thích 。 總tổng 別biệt 為vi 三tam 。 如như 彼bỉ 論luận 云vân 。 三tam 差sai 別biệt 者giả 。 此thử 中trung 自tự 相tương/tướng 。 果quả 因nhân 二nhị 性tánh 。 之chi 所sở 建kiến 立lập 。 此thử 中trung 因nhân 性tánh 。 唯duy 是thị 因nhân 性tánh 。 之chi 所sở 建kiến 立lập 。 果quả 相tương/tướng 唯duy 是thị 果quả 性tánh 建kiến 立lập )# 。 此thử 一nhất 體thể 相tướng 雖tuy 多đa 分phần 位vị 之chi 中trung 藏tạng 初sơ 過quá 量lượng 。 故cố 此thử 頌tụng 中trung 偏thiên 為vi 自tự 相tương/tướng 。


此thử 是thị 能năng 引dẫn (# 至chí )# 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 果quả 相tương/tướng 門môn 也dã 。 言ngôn 能năng 引dẫn 也dã 。 簡giản 滿mãn 業nghiệp 也dã 。 偈kệ 是thị 總tổng 報báo 。 真chân 異dị 熟thục 故cố 。 次thứ 簡giản 有hữu 部bộ 。 命mạng 眾chúng 同đồng 分phần/phân 恆hằng 真chân 異dị 熟thục 。 化hóa 地địa 部bộ 等đẳng 。 窮cùng 生sanh 死tử 蘊uẩn 。 大đại 眾chúng 部bộ 。 根căn 本bổn 識thức 。 上thượng 座tòa 。 分phân 別biệt 論luận 者giả 有hữu 分phần/phân 識thức 等đẳng 。 離ly 此thử 本bổn 識thức 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 恆hằng 時thời 遮già 斷đoạn 。 相tương 續tục 遮già 常thường 。 此thử 識thức 具cụ 有hữu 四tứ 種chủng 果quả 。 除trừ 離ly 繫hệ 故cố 。 然nhiên 真chân 異dị 熟thục 。 一nhất 寬khoan 二nhị 不bất 共cộng 。 於ư 三tam 位vị 等đẳng 。 寬khoan 通thông 二nhị 位vị 。 於ư 八bát 識thức 等đẳng 。 第đệ 八bát 不bất 共cộng 。 故cố 舉cử 異dị 熟thục 攝nhiếp 餘dư 果quả 相tương/tướng 。


此thử 能năng 執chấp 持trì (# 至chí )# 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 因nhân 相tương/tướng 門môn 也dã 。 基cơ 云vân 。 以dĩ 現hiện 行hành 識thức 持trì 種chủng 不bất 失thất 。 名danh 一nhất 切thiết 種chủng 。 釋thích 因nhân 相tương/tướng 義nghĩa 。 種chủng 子tử 亦diệc 是thị 此thử 識thức 因nhân 相tương/tướng 。 然nhiên 今kim 且thả 說thuyết 現hiện 行hành 三tam 相tương/tướng 。 寧ninh 知tri 因nhân 相tương/tướng 亦diệc 通thông 種chủng 子tử 。 謂vị 如như 下hạ 論luận 。 一nhất 切thiết 種chủng 相tương/tướng 。 應ưng 更cánh 分phân 別biệt 。 即tức 通thông 一nhất 切thiết 三tam 性tánh 種chủng 故cố 。 攝nhiếp 論luận 第đệ 二nhị 云vân 。 因nhân 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 即tức 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 與dữ 彼bỉ 雜tạp 染nhiễm 品phẩm 類loại 。 諸chư 法pháp 現hiện 前tiền 為vi 因nhân 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 雜tạp 染nhiễm 所sở 熏huân 功công 能năng 差sai 別biệt 故cố 。 樞xu 要yếu 及cập 疏sớ/sơ 。 一nhất 云vân 。 三tam 相tương/tướng 俱câu 現hiện 行hành 。 現hiện 可khả 見kiến 故cố 。 然nhiên 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 種chủng 為vi 因nhân 相tương/tướng 。 現hiện 為vi 果quả 相tương/tướng 。 俱câu 為vi 自tự 體thể 。 所sở 望vọng 別biệt 故cố 。 二nhị 云vân 。 自tự 相tương/tướng 因nhân 相tương/tướng 。 通thông 第đệ 八bát 現hiện 及cập 一nhất 切thiết 種chủng 。 能năng 所sở 藏tạng 故cố 。 知tri 自tự 相tương 通thông 。 一nhất 切thiết 種chủng 相tương/tướng 。 更cánh 分phân 別biệt 故cố 。 知tri 因nhân 相tương 通thông 。 果quả 相tương/tướng 唯duy 在tại 第đệ 八bát 現hiện 種chủng 。 餘dư 種chủng 非phi 異dị 熟thục 故cố (# 生sanh 本bổn 識thức 種chủng 。 由do 先tiên 業nghiệp 力lực 。 立lập 命mạng 根căn 故cố 。 偏thiên 得đắc 果quả 名danh 。 此thử 說thuyết 三tam 相tương/tướng 皆giai 通thông 種chủng 現hiện )# 。 因nhân 位vị 具cụ 三tam 相tương/tướng 。 佛Phật 唯duy 除trừ 果quả 相tương/tướng 。 非phi 真chân 異dị 熟thục 故cố 。 不bất 唯duy 異dị 熟thục 。 但đãn 從tùng 他tha 生sanh 名danh 果quả 相tương/tướng 者giả 。 佛Phật 亦diệc 具cụ 三tam 。 前tiền 說thuyết 為vi 勝thắng 。 望vọng 他tha 為vi 因nhân 果quả 故cố (# 今kim 謂vị 不bất 爾nhĩ 。 且thả 雖tuy 舉cử 勝thắng 。 不bất 除trừ 餘dư 果quả 。 既ký 云vân 自tự 相tương/tướng 。 合hợp 取thủ 因nhân 果quả 。 佛Phật 無vô 果quả 相tương/tướng 。 唯duy 應ưng 因nhân 相tương/tướng 。 無vô 總tổng 相tương/tướng 故cố )# 。 言ngôn 離ly 此thử 持trì 種chủng 。 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 遮già 經kinh 部bộ 等đẳng 。 色sắc 根căn 大đại 種chủng 。 轉chuyển 識thức 心tâm 所sở 。 及cập 假giả 類loại 等đẳng 。 如như 下hạ 當đương 說thuyết 。 基cơ 量lượng 云vân 。 彼bỉ 不bất 能năng 持trì 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 非phi 第đệ 八bát 識thức 故cố 。 如như 外ngoại 色sắc 等đẳng 。 返phản 顯hiển 第đệ 八bát 能năng 持trì 種chủng 義nghĩa 。 六lục 因nhân 十thập 因nhân 。 雖tuy 有hữu 多đa 種chủng 。 能năng 作tác 因nhân 中trung 持trì 種chủng 不bất 共cộng 。


初sơ 能năng 變biến 識thức (# 至chí )# 如như 是thị 三tam 相tương/tướng 。


述thuật 曰viết 。 初sơ 段đoạn 結kết 也dã 。 基cơ 云vân 。 識thức 體thể 變biến 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 。 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 。 或hoặc 等đẳng 流lưu 果quả 。 六lục 因nhân 等đẳng 相tương/tướng 。 義nghĩa 相tương/tướng 非phi 一nhất 。 故cố 言ngôn 雖tuy 多đa 。 然nhiên 自tự 證chứng 分phần/phân 但đãn 有hữu 三tam 義nghĩa 。 略lược 說thuyết 三tam 相tương/tướng (# 疏sớ/sơ 前tiền 云vân 除trừ 現hiện 行hành 相tương/tướng 分phần/phân 。 餘dư 三tam 分phần/phân 等đẳng 皆giai 入nhập 三tam 相tương/tướng )# 。


一nhất 切thiết 種chủng 相tương/tướng (# 至chí )# 功công 能năng 差sai 別biệt 。


述thuật 曰viết 。 廣quảng 因nhân 相tương/tướng 門môn 。 十thập 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 出xuất 體thể 故cố 。 二nhị 不bất 一nhất 異dị 故cố 。 三tam 假giả 實thật 故cố 。 四tứ 見kiến 相tương/tướng 故cố 。 五ngũ 三tam 性tánh 故cố 。 六lục 本bổn 始thỉ 故cố 。 七thất 六lục 義nghĩa 故cố 。 八bát 生sanh 引dẫn 故cố 。 九cửu 四tứ 緣duyên 故cố 。 十thập 熏huân 習tập 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 本bổn 識thức 中trung 者giả 。 簡giản 餘dư 部bộ 師sư 。 六lục 識thức 類loại 等đẳng 。 親thân 生sanh 自tự 果quả 。 簡giản 異dị 熟thục 因nhân 。 功công 能năng 差sai 別biệt 。 簡giản 能năng 熏huân 現hiện 。 測trắc 云vân 。 理lý 實thật 有hữu 發phát 。 亦diệc 是thị 因nhân 相tương/tướng 。 然nhiên 且thả 說thuyết 親thân 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 。 如như 等đẳng 流lưu 果quả 亦diệc 是thị 果quả 相tương/tướng 。 然nhiên 且thả 說thuyết 疎sơ 以dĩ 為vi 果quả 相tương/tướng 。


此thử 與dữ 本bổn 識thức (# 至chí )# 理lý 應ưng 爾nhĩ 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 非phi 一nhất 異dị 門môn 。 本bổn 識thức 是thị 體thể 。 種chủng 子tử 是thị 用dụng 。 理lý 非phi 一nhất 異dị 。 體thể 之chi 用dụng 故cố 。 種chủng 子tử 是thị 因nhân 。 現hiện 行hành 是thị 果quả 。 亦diệc 非phi 一nhất 異dị 。 定định 一nhất 。 如như 一nhất 物vật 無vô 。 因nhân 果quả 差sai 別biệt 。 定định 異dị 。 如như 相tương 違vi 互hỗ 非phi 因nhân 果quả 說thuyết 。


雖tuy 非phi 一nhất 異dị (# 至chí )# 不bất 同đồng 真Chân 如Như 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 假giả 實thật 門môn 。 測trắc 云vân 。 西tây 方phương 二nhị 釋thích 。 一nhất 月nguyệt 藏tạng 等đẳng 說thuyết 。 是thị 假giả 非phi 實thật 。 自tự 體thể 分phần/phân 上thượng 。 有hữu 能năng 生sanh 用dụng 。 名danh 為vi 種chủng 故cố 。 如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 非phi 彼bỉ 種chủng 子tử 別biệt 有hữu 實thật 物vật 。 於ư 此thử 中trung 住trụ 。 亦diệc 非phi 不bất 異dị 。 然nhiên 五ngũ 十thập 二nhị 。 說thuyết 實thật 物vật 者giả 。 約ước 所sở 依y 說thuyết 。 二nhị 護hộ 法Pháp 等đẳng 說thuyết 。 是thị 實thật 非phi 假giả 。 說thuyết 實thật 物vật 故cố 。 假giả 無vô 自tự 體thể 。 如như 兔thố 角giác 故cố 。 然nhiên 附phụ 識thức 體thể 說thuyết 無vô 實thật 物vật 。 故cố 月nguyệt 藏tạng 等đẳng 比tỉ 瓶bình 立lập 量lượng 。 基cơ 云vân 。 清thanh 辨biện 安an 慧tuệ 等đẳng 難nạn/nan 也dã 。 論luận 主chủ 反phản 質chất 。 真Chân 如Như 應ưng 假giả 立lập 。 與dữ 外ngoại 人nhân 作tác 不bất 定định 過quá 。 清thanh 辨biện 。 若nhược 許hứa 真Chân 如Như 亦diệc 假giả 。 不bất 起khởi 似tự 空không 華hoa 難nạn/nan 。 便tiện 無vô 真Chân 諦Đế 。 然nhiên 簡giản 事sự 理lý 。 不bất 同đồng 真Chân 如Như 。


種chủng 子tử 雖tuy 依y (# 至chí )# 此thử 為vi 境cảnh 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 見kiến 相tương/tướng 門môn 。 基cơ 云vân 。 種chủng 子tử 依y 自tự 體thể 分phần/phân 所sở 熏huân 處xứ 故cố 。 然nhiên 見kiến 分phần/phân 緣duyên 功công 能năng 差sai 別biệt 。 非phi 是thị 緣duyên 於ư 自tự 證chứng 分phần/phân 體thể 。 測trắc 云vân 。 熏huân 自tự 證chứng 分phần/phân 。 有hữu 實thật 種chủng 子tử 。 相tương/tướng 分phần/phân 所sở 攝nhiếp 。 非phi 餘dư 三tam 分phần/phân 。 見kiến 分phần/phân 恆hằng 取thủ 此thử 為vi 境cảnh 故cố 。 淨tịnh 種chủng 淨tịnh 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 類loại 故cố 。 雖tuy 見kiến 不bất 緣duyên 。 而nhi 相tương/tướng 分phần/phân 攝nhiếp (# 既ký 見kiến 不bất 緣duyên 而nhi 附phụ 自tự 證chứng 。 從tùng 體thể 分phần/phân 攝nhiếp 。 理lý 有hữu 何hà 妨phương 。 若nhược 月nguyệt 藏tạng 解giải 。 自tự 證chứng 緣duyên 種chủng 。 而nhi 非phi 見kiến 分phần/phân 。 於ư 自tự 體thể 生sanh 能năng 生sanh 用dụng 故cố 。 五ngũ 十thập 一nhất 說thuyết 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 第đệ 八bát 唯duy 緣duyên 內nội 種chủng 子tử 者giả 依y 自tự 證chứng 分phần/phân 所sở 緣duyên 境cảnh 。 若nhược 說thuyết 見kiến 分phần/phân 境cảnh 。 若nhược 凡phàm 若nhược 聖thánh 。 通thông 緣duyên 欲dục 色sắc 。 現hiện 行hành 色sắc 等đẳng 。 如như 下hạ 當đương 辨biện )# 。


諸chư 有hữu 漏lậu 種chủng (# 至chí )# 所sở 攝nhiếp 異dị 熟thục 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 三tam 性tánh 門môn 。 諸chư 有hữu 漏lậu 種chủng 。 從tùng 體thể 無vô 記ký 。 從tùng 能năng 熏huân 因nhân 。 或hoặc 所sở 生sanh 現hiện 行hành 亦diệc 名danh 善thiện 等đẳng 。 無vô 漏lậu 不bất 爾nhĩ 。 縛phược 解giải 異dị 故cố 。 基cơ 問vấn 。 無vô 漏lậu 與dữ 識thức 性tánh 類loại 別biệt 。 不bất 得đắc 隨tùy 識thức 。 名danh 無vô 記ký 。 無vô 漏lậu 與dữ 識thức 體thể 不bất 同đồng 。 應ưng 非phi 隨tùy 識thức 。 名danh 異dị 熟thục 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 。 論luận 說thuyết 二nhị 門môn 。 一nhất 異dị 熟thục 種chủng 。 二nhị 異dị 熟thục 生sanh 。 故cố 論luận 解giải 云vân 。 隨tùy 所sở 依y 名danh 。 有hữu 伏phục 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 爾nhĩ 。 此thử 等đẳng 體thể 非phi 無vô 記ký 。 依y 無vô 記ký 故cố 。 應ưng 名danh 無vô 記ký 。 故cố 論luận 解giải 云vân 。 異dị 性tánh 相tướng 依y 。 如như 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 謂vị 依y 眼nhãn 等đẳng 名danh 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 然nhiên 非phi 善thiện 等đẳng 從tùng 根căn 無vô 記ký 。 應ưng 返phản 質chất 云vân 。 無vô 漏lậu 依y 識thức 名danh 異dị 熟thục 。 亦diệc 今kim 從tùng 識thức 名danh 無vô 記ký 。 識thức 依y 於ư 眼nhãn 名danh 眼nhãn 識thức 。 亦diệc 應ưng 從tùng 眼nhãn 名danh 無vô 記ký 。 此thử 既ký 不bất 爾nhĩ 。 彼bỉ 云vân 何hà 然nhiên 。


此thử 中trung 有hữu 義nghĩa (# 至chí )# 因nhân 果quả 不bất 亂loạn 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 本bổn 始thỉ 門môn 。 有hữu 三tam 家gia 釋thích 。 此thử 初sơ 月nguyệt 藏tạng 釋thích 也dã 。 亦diệc 名danh 護hộ 月nguyệt (# 十thập 釋thích 之chi 中trung 。 無vô 此thử 師sư 釋thích 。 欲dục 顯hiển 義nghĩa 別biệt 護hộ 法Pháp 引dẫn 述thuật )# 初sơ 立lập 宗tông 云vân 。 皆giai 本bổn 性tánh 有hữu 會hội 教giáo 熏huân 習tập 。 但đãn 可khả 增tăng 長trưởng 。 引dẫn 證chứng 有hữu 三tam 。 初sơ 引dẫn 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 通thông 教giáo 。 從tùng 前tiền 如như 次thứ 。 無vô 盡tận 意ý 經kinh (# 基cơ 云vân 。 共cộng 信tín 之chi 教giáo 。 婆bà 沙sa 亦diệc 引dẫn 故cố )# 。 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 經kinh (# 基cơ 云vân 。 其kỳ 惡ác 久cửu 〔# 故cố 〕# 如như 無vô 食thực 子tử 落lạc 在tại 地địa 時thời 。 多đa 為vi 〔# 聚tụ 〕# 故cố )# 。 瑜du 伽già 論luận 等đẳng 立lập 五ngũ 種chủng 姓tánh (# 楞lăng 伽già 第đệ 二nhị 。 無vô 上thượng 依y 經kinh 上thượng 卷quyển 。 大đại 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 一nhất 。 大đại 般Bát 若Nhã 五ngũ 百bách 九cửu 十thập 三tam 。 雜tạp 有hữu 五ngũ 性tánh 亦diệc 爾nhĩ )# 。 第đệ 二nhị 別biệt 引dẫn 無vô 漏lậu 本bổn 有hữu 。 即tức 瑜du 伽già 論luận 第đệ 三tam 。 准chuẩn 理lý 證chứng 有hữu 漏lậu 種chủng 。 後hậu 結kết 成thành 云vân 。 但đãn 有hữu 一nhất 物vật 生sanh 異dị 不bất 亂loạn 。 若nhược 有hữu 新tân 熏huân 。 便tiện 多đa 種chủng 子tử 。 後hậu 果quả 生sanh 時thời 從tùng 何hà 種chủng 起khởi 。 相tương 似tự 種chủng 子tử 有hữu 生sanh 不bất 生sanh 。 或hoặc 皆giai 能năng 生sanh 。 因nhân 果quả 雜tạp 亂loạn 。 然nhiên 本bổn 性tánh 住trụ 習tập 所sở 成thành 者giả 。 增tăng 不bất 增tăng 長trưởng 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。


有hữu 義nghĩa (# 至chí )# 非phi 己kỷ 有hữu 體thể 。


述thuật 曰viết 。 勝thắng 軍quân 祖tổ 師sư 難Nan 陀Đà 義nghĩa 也dã 。 立lập 宗tông 種chủng 子tử 皆giai 熏huân 故cố 生sanh 。 會hội 教giáo 本bổn 有hữu 無vô 始thỉ 熏huân 故cố 。 以dĩ 名danh 定định 體thể 名danh 習tập 氣khí 故cố 。 如như 胡hồ 麻ma 中trung 所sở 有hữu 香hương 氣khí 。 華hoa 熏huân 故cố 生sanh 。 謂vị 西tây 方phương 法pháp 。 光quang 以dĩ 香hương 華hoa 。 和hòa 於ư 苣cự 勝thắng 。 聚tụ 之chi 一nhất 處xứ 。 合hợp 使sử 極cực 爛lạn 。 後hậu 以dĩ 壓áp 油du 。 塗đồ 身thân 香hương 色sắc 。 教giáo 證chứng 有hữu 三tam 。 初sơ 有hữu 偏thiên 證chứng 。 謂vị 多đa 界giới 經kinh 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 。 二nhị 三tam 熏huân 習tập (# 如như 彼bỉ 論luận 記ký )# 。 次thứ 無vô 漏lậu 證chứng 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 對đối 法pháp 論luận 等đẳng 。 又hựu 瑜du 伽già 云vân 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 從tùng 真Chân 如Như 所sở 緣duyên 緣duyên 種chủng 子tử 。 難Nan 陀Đà 釋thích 云vân 。 佛Phật 證chứng 真Chân 如Như 說thuyết 正Chánh 法Pháp 故cố 。 聞văn 熏huân 習tập 生sanh 。 生sanh 初sơ 無vô 漏lậu (# 若nhược 護hộ 法Pháp 釋thích 。 如như 瑜du 伽già 記ký 。 緣duyên 真Chân 如Như 境cảnh 智trí 之chi 種chủng 子tử )# 。 後hậu 會hội 違vi 教giáo 。 瑜du 伽già 二nhị 文văn 。 一nhất 分phần/phân 立lập 者giả 。 鈍độn 利lợi 別biệt 故cố 。


有hữu 義nghĩa (# 至chí )# 習tập 所sở 成thành 種chủng 。


述thuật 曰viết 。 護hộ 法Pháp 正chánh 宗tông 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 立lập 宗tông 。 破phá 執chấp 。 結kết 成thành 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


若nhược 唯duy 本bổn 有hữu (# 至chí )# 理lý 教giáo 相tương 違vi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 破phá 執chấp 中trung 有hữu 二nhị 。 此thử 破phá 月nguyệt 藏tạng 。 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 經kinh 頌tụng 。 意ý 者giả 。 基cơ 云vân 。 初sơ 句cú 能năng 藏tạng 。 次thứ 句cú 所sở 藏tạng (# 非phi 也dã 。 二nhị 句cú 各các 具cụ 能năng 所sở 藏tạng 故cố )# 。 測trắc 云vân 。 初sơ 句cú 以dĩ 識thức 為vi 因nhân 。 諸chư 法pháp 為vi 果quả 。 次thứ 句cú 翻phiên 此thử (# 此thử 好hảo/hiếu 應ưng 知tri )# 。 寧ninh 知tri 彼bỉ 頌tụng 說thuyết 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 釋thích 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 由do 炷chú 生sanh 焰diễm 。 如như 種chủng 生sanh 現hiện 。 由do 焰diễm 燒thiêu 炷chú 。 如như 現hiện 重trọng/trùng 。 第đệ 二nhị 蘆lô 束thúc 。 喻dụ 依y 持trì 用dụng 。 非phi 但đãn 因nhân 緣duyên 。 亦diệc 依y 持trì 故cố 。 唯duy 依y 此thử 二nhị 者giả 。 種chủng 及cập 能năng 熏huân 。 以dĩ 相tương 生sanh 故cố 。 雖tuy 種chủng 生sanh 種chủng 亦diệc 為vi 因nhân 緣duyên 。 約ước 唯duy 體thể 有hữu 種chủng 現hiện 二nhị 故cố 。 若nhược 彼bỉ 救cứu 云vân 。 所sở 引dẫn 教giáo 意ý 熏huân 令linh 增tăng 長trưởng 。 故cố 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 現hiện 令linh 果quả 種chủng 增tăng 。 善thiện 惡ác 應ưng 與dữ 無vô 記ký 因nhân 緣duyên 。


若nhược 唯duy 始thỉ 起khởi (# 至chí )# 不bất 善thiện 等đẳng 種chủng 。


述thuật 曰viết 。 此thử 下hạ 破phá 難Nan 陀Đà 中trung 有hữu 五ngũ 。 一nhất 難nạn/nan 本bổn 宗tông 故cố 。 二nhị 破phá 異dị 論luận 故cố 。 三tam 申thân 正chánh 義nghĩa 故cố 。 四tứ 釋thích 相tương 違vi 故cố 。 五ngũ 總tổng 結kết 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 量lượng 云vân 。 汝nhữ 初sơ 無vô 漏lậu 。 應ưng 不bất 得đắc 生sanh 。 無vô 因nhân 緣duyên 故cố 。 如như 兔thố 角giác 等đẳng 。 救cứu 云vân 。 此thử 因nhân 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 所sở 熏huân 有hữu 漏lậu 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 (# 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 雖tuy 是thị 世thế 間gian 。 而nhi 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 。 以dĩ 彼bỉ 為vi 證chứng )# 。 故cố 轉chuyển 破phá 云vân 。 有hữu 漏lậu 不bất 應ưng 為vi 無vô 漏lậu 種chủng 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 。 測trắc 量lượng 云vân 。 有hữu 漏lậu 不bất 能năng 生sanh 異dị 熟thục 類loại 。 漏lậu 無vô 漏lậu 中trung 隨tùy 一nhất 攝nhiếp 故cố 。 猶do 如như 無vô 漏lậu 。 若nhược 許hứa 無vô 漏lậu 生sanh 有hữu 漏lậu 者giả 。 便tiện 有hữu 二nhị 失thất 。 一nhất 佛Phật 生sanh 有hữu 漏lậu 失thất 。 二nhị 善thiện 生sanh 不bất 善thiện 失thất 。 基cơ 云vân 。 外ngoại 曰viết 不bất 然nhiên 。 以dĩ 勝thắng 劣liệt 故cố 。 劣liệt 可khả 為vi 勝thắng 。 非phi 劣liệt 曰viết 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 。 不bất 善thiện 應ưng 為vi 善thiện 因nhân 。 又hựu 若nhược 相tương 違vi 得đắc 為vi 因nhân 者giả 。 善thiện 等đẳng 應ưng 為vi 不bất 善thiện 等đẳng 種chủng 。 普phổ 理lý 微vi 也dã 。 量lượng 云vân 。 初sơ 無vô 漏lậu 心tâm 應ưng 無vô 漏lậu 種chủng 。 為vi 因nhân 緣duyên 生sanh 體thể 是thị 有hữu 為vi 。 無vô 漏lậu 攝nhiếp 故cố 。 如như 後hậu 無vô 漏lậu 證chứng 相tương 違vi 決quyết 定định 。 云vân 初sơ 生sanh 無vô 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 種chủng 。 生sanh 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 隨tùy 一nhất 初sơ 生sanh 攝nhiếp 故cố 。 如như 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện (# 今kim 謂vị 。 此thử 量lượng 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 過quá 。 初sơ 生sanh 無vô 漏lậu 。 同đồng 性tánh 種chủng 生sanh 。 因nhân 喻dụ 如như 彼bỉ 。 既ký 有hữu 此thử 過quá 。 不bất 成thành 歒địch 量lượng )# 。


分phân 別biệt 論luận 者giả (# 至chí )# 故cố 名danh 本bổn 淨tịnh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 遮già 破phá 異dị 論luận 。 基cơ 云vân 。 諸chư 邪tà 分phân 別biệt 。 皆giai 名danh 毗tỳ 婆bà 闍xà 婆bà 提đề 。 此thử 云vân 分phân 別biệt 論luận 者giả 。 即tức 大đại 眾chúng 一nhất 說thuyết 出xuất 世thế 鷄kê 胤dận 四tứ 部bộ (# 宗tông 輪luân 論luận 云vân 。 此thử 四tứ 計kế 同đồng 分phân 別biệt 論luận 者giả 。 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh )# 。 測trắc 云vân 。 婆bà 沙sa 二nhị 十thập 七thất 。 分phân 別biệt 論luận 者giả 。 心tâm 之chi 染nhiễm 淨tịnh 。 如như 銅đồng 器khí 等đẳng 。 垢cấu 淨tịnh 位vị 也dã 。 既ký 無vô 淨tịnh 熏huân 。 而nhi 有hữu 因nhân 生sanh 。 故cố 今kim 論luận 主chủ 兼kiêm 引dẫn 遮già 破phá 。 證chứng 云vân 。 不bất 正chánh 皆giai 名danh 分phân 別biệt 。 似tự 無vô 別biệt 主chủ 。 然nhiên 論luận 破phá 云vân 。 汝nhữ 論luận 說thuyết 故cố 別biệt 有hữu 執chấp 人nhân (# 別biệt 有hữu 宗tông 主chủ 。 然nhiên 宗tông 輪luân 意ý 。 將tương 四tứ 部bộ 計kế 全toàn 同đồng 彼bỉ 宗tông )# 。 破phá 即tức 心tâm 淨tịnh 中trung 有hữu 四tứ 失thất 。 一nhất 相tương 違vi 即tức 體thể 失thất 。 相tương/tướng 染nhiễm 性tánh 淨tịnh 。 同đồng 變biến 即tức 常thường 。 二nhị 三tam 性tánh 雜tạp 亂loạn 失thất 。 同đồng 性tánh 淨tịnh 故cố 。 言ngôn 如như 惡ác 心tâm 等đẳng 。 性tánh 非phi 無vô 漏lậu 者giả 。 彼bỉ 非phi 無vô 漏lậu 。 先tiên 已dĩ 成thành 故cố 。 諸chư 心tâm 性tánh 非phi 無vô 漏lậu 因nhân 。 三tam 漏lậu 無vô 漏lậu 同đồng 失thất 。 相tương 違vi 同đồng 故cố 。 四tứ 凡phàm 聖thánh 異dị 失thất 。 彼bỉ 宗tông 許hứa 有hữu 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。 何hà 須tu 現hiện 行hành 性tánh 淨tịnh 為vi 因nhân 。 測trắc 云vân 。 彼bỉ 宗tông 二nhị 因nhân 。 一nhất 本bổn 性tánh 因nhân 。 即tức 無vô 漏lậu 種chủng 。 二nhị 擊kích 發phát 因nhân 。 即tức 心tâm 本bổn 性tánh (# 然nhiên 彼bỉ 不bất 許hứa 。 有hữu 第đệ 八bát 識thức 種chủng 子tử 無vô 依y )# 。 證chứng 云vân 。 彼bỉ 三tam 性tánh 心tâm 由do 現hiện 有hữu 染nhiễm 。 雖tuy 非phi 無vô 漏lậu 。 本bổn 性tánh 淨tịnh 故cố 。 所sở 熏huân 成thành 種chủng 即tức 成thành 無vô 漏lậu 。 此thử 種chủng 通thông 生sanh 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 初sơ 生sanh 無vô 漏lậu 以dĩ 此thử 為vi 因nhân (# 彼bỉ 本bổn 淨tịnh 種chủng 曾tằng 生sanh 有hữu 漏lậu 。 新tân 所sở 熏huân 種chủng 有hữu 漏lậu 所sở 熏huân 。 初sơ 道đạo 無vô 正chánh 無vô 漏lậu 因nhân 緣duyên 。 同đồng 難Nan 陀Đà 義nghĩa 。 故cố 例lệ 破phá 也dã )# 。 樞xu 要yếu 云vân 。 大đại 眾chúng 部bộ 等đẳng 。 不bất 立lập 種chủng 子tử 。 今kim 破phá 大Đại 乘Thừa 異dị 師sư 之chi 義nghĩa 。 或hoặc 大đại 眾chúng 部bộ 有hữu 當đương 生sanh 義nghĩa 。 名danh 為vi 種chủng 子tử 。 不bất 同đồng 經kinh 部bộ 別biệt 有hữu 種chủng 子tử 。 或hoặc 不bất 相tương 應ứng 隨tùy 眠miên 名danh 種chủng (# 非phi 也dã 。 對đối 分phân 別biệt 論luận 。 既ký 言ngôn 汝nhữ 論luận 。 寧ninh 知tri 此thử 破phá 大Đại 乘Thừa 師sư 義nghĩa 。 大đại 眾chúng 心tâm 本bổn 淨tịnh 雖tuy 同đồng 分phân 別biệt 論luận 有hữu 種chủng 無vô 種chủng 不bất 同đồng 何hà 失thất 。 或hoặc 若nhược 當đương 生sanh 名danh 為vi 種chủng 子tử 。 何hà 言ngôn 種chủng 子tử 。 現hiện 行hành 性tánh 同đồng 。 以dĩ 現hiện 例lệ 種chủng 。 明minh 知tri 令linh 生sanh 。 其kỳ 當đương 所sở 生sanh 純thuần 無vô 漏lậu 故cố 。 或hoặc 彼bỉ 煩phiền 惱não 種chủng 名danh 隨tùy 眠miên 。 如như 何hà 無vô 漏lậu 種chủng 名danh 隨tùy 眠miên 。 故cố 知tri 此thử 破phá 分phân 別biệt 本bổn 師sư 。 樞xu 要yếu 三tam 解giải 。 皆giai 不bất 可khả 依y 也dã )# 。 釋thích 經kinh 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 法pháp 性tánh 心tâm 。 如như 勝thắng 鬘man 經kinh 。 二nhị 依y 他tha 心tâm 。 如như 瑜du 伽già 故cố 。


由do 應ưng 信tín (# 至chí )# 類loại 此thử 應ưng 知tri 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 申thân 正chánh 義nghĩa 也dã 。 測trắc 云vân 。 發phát 心tâm 已dĩ 後hậu 用dụng 增tăng 非phi 體thể 。 初sơ 起khởi 無vô 漏lậu 。 用dụng 此thử 為vi 因nhân 。 後hậu 起khởi 無vô 漏lậu 。 以dĩ 何hà 種chủng 生sanh 。 護hộ 法Pháp 正chánh 宗tông 。 新tân 舊cựu 共cộng 生sanh 。 勢thế 力lực 等đẳng 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 。 如như 何hà 彼bỉ 破phá 他tha 言ngôn 。 不bất 見kiến 二nhị 種chủng 生sanh 一nhất 。 可khả 同đồng 依y 一nhất 識thức 。 和hòa 合hợp 似tự 一nhất 。 如như 一nhất 麥mạch 子tử 眾chúng 多đa 極cực 微vi 共cộng 生sanh 。 可khả 不bất 同đồng 別biệt 依y (# 謂vị 初sơ 無vô 漏lậu 唯duy 法pháp 爾nhĩ 生sanh 。 後hậu 必tất 法pháp 爾nhĩ 新tân 熏huân 合hợp 生sanh 。 初sơ 現hiện 起khởi 時thời 。 必tất 熏huân 種chủng 故cố 。 非phi 但đãn 見kiến 道đạo 名danh 初sơ 無vô 漏lậu 。 若nhược 與dữ 見kiến 道đạo 異dị 地địa 無vô 漏lậu 。 修tu 道Đạo 始thỉ 起khởi 。 隨tùy 初sơ 起khởi 時thời 。 或hoặc 為vi 見kiến 生sanh 。 或hoặc 為vi 相tương/tướng 分phần/phân 。 皆giai 名danh 初sơ 起khởi 。 唯duy 法pháp 爾nhĩ 生sanh 。 傳truyền 說thuyết 護hộ 法Pháp 正chánh 宗tông 如như 此thử )# 。


諸chư 教giáo 中trung (# 至chí )# 亦diệc 定định 非phi 理lý 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 釋thích 相tương 違vi 教giáo 。 文văn 顯hiển 可khả 知tri 。 言ngôn 令linh 漸tiệm 增tăng 盛thịnh 者giả 。 古cổ 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 轉chuyển 齊tề 故cố 。 轉chuyển 滅diệt 。 如như 法Pháp 苑uyển 釋thích 。 熟thục 中trung 取thủ 捨xả 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 。 言ngôn 感cảm 勝thắng 異dị 熟thục 者giả 。 薩tát 婆bà 多đa 言ngôn 。 但đãn 感cảm 別biệt 報báo 。 如như 俱câu 舍xá 二nhị 十thập 三tam 。 正chánh 理lý 六lục 十thập 一nhất 等đẳng 。 唯duy 感cảm 色sắc 界giới 五ngũ 蘊uẩn 滿mãn 果quả 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 宗tông 。 測trắc 皆giai 感cảm 引dẫn 滿mãn 。 然nhiên 非phi 異dị 熟thục 。 如như 無vô 性tánh 釋thích 。 此thử 非phi 異dị 熟thục 因nhân 。 能năng 對đối 治trị 彼bỉ 故cố 。 即tức 增tăng 上thượng 果quả 假giả 名danh 異dị 熟thục 。 由do 此thử 資tư 粮# 。 熏huân 餘dư 有hữu 漏lậu 滿mãn 業nghiệp 。 令linh 感cảm 異dị 熟thục 故cố (# 此thử 未vị 盡tận 理lý 。 若nhược 總tổng 若nhược 別biệt 。 唯duy 助trợ 餘dư 業nghiệp 。 無vô 正chánh 感cảm 者giả 。 應ưng 知tri 無vô 漏lậu 唯duy 有hữu 異dị 熟thục 助trợ 伴bạn 。 非phi 有hữu 異dị 熟thục 故cố )# 。 範phạm 云vân 。 通thông 感cảm 總tổng 報báo 。 如như 六lục 十thập 七thất 。 雖tuy 復phục 自tự 性tánh 猒# 背bối/bội 後hậu 有hữu 。 然nhiên 能năng 隨tùy 順thuận 後hậu 有hữu 身thân 語ngữ 意ý 妙diệu 行hạnh 。 是thị 故cố 亦diệc 是thị 集Tập 諦Đế 所sở 攝nhiếp (# 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 若nhược 感cảm 總tổng 報báo 應ứng 有hữu 支chi 攝nhiếp 。 即tức 違vi 瑜du 伽già 。 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 非phi 學học 無Vô 學Học 故cố 。 然nhiên 六lục 十thập 七thất 唯duy 名danh 集Tập 諦Đế 者giả 。 與dữ 福phước 分phần/phân 善thiện 牙nha 相tương/tướng 增tăng 益ích 。 令linh 感cảm 報báo 故cố 。 如như 實thật 之chi 義nghĩa 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 及cập 瑜du 伽già 記ký )# 。 言ngôn 有hữu 寄ký 顯hiển 勝thắng 增tăng 上thượng 者giả 。 有hữu 謂vị 有hữu 處xứ 。 即tức 攝nhiếp 論luận 也dã 。 彼bỉ 第đệ 三tam 云vân 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 最tối 淨tịnh 法Pháp 界Giới 等đẳng 流lưu 性tánh 故cố 。 既ký 是thị 世thế 間gian 。 而nhi 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 是thị 無vô 漏lậu 心tâm 資tư 粮# 性tánh 故cố 。 解giải 云vân 。 有hữu 漏lậu 聞văn 熏huân 名danh 增tăng 上thượng 緣duyên 。 將tương 法pháp 爾nhĩ 種chủng 寄ký 聞văn 熏huân 習tập 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 為vi 因nhân 緣duyên 體thể 。


然nhiên 諸chư 聖thánh 教giáo (# 至chí )# 始thỉ 起khởi 二nhị 類loại 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 總tổng 結kết 。


然nhiên 種chủng 子tử 義nghĩa (# 至chí )# 能năng 生sanh 用dụng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 七thất 六lục 義nghĩa 門môn 。 彌Di 勒Lặc 瑜du 伽già 論luận 。 立lập 七thất 義nghĩa 。 無vô 著trước 攝nhiếp 論luận 。 略lược 六lục 義nghĩa 。 開khai 合hợp 雖tuy 異dị 。 義nghĩa 猶do 相tương/tướng 符phù 。 且thả 述thuật 攝nhiếp 論luận 言ngôn 有hữu 六lục 種chủng 。 此thử 初sơ 一nhất 相tương/tướng 。 瑜du 伽già 第đệ 五ngũ 。 七thất 義nghĩa 之chi 中trung 。 初sơ 無vô 常thường 也dã 。 此thử 遮già 外ngoại 道đạo 自tự 性tánh 我ngã 等đẳng 。 常thường 法pháp 為vi 因nhân 。 化hóa 地địa 部bộ 等đẳng 。 緣duyên 起khởi 無vô 為vi 。


二nhị 果quả 俱câu 有hữu (# 至chí )# 與dữ 果quả 俱câu 有hữu 。


述thuật 曰viết 。 此thử 第đệ 二nhị 相tương/tướng 。 攝nhiếp 七thất 義nghĩa 中trung 。 第đệ 二nhị 一nhất 分phần/phân 與dữ 他tha 性tánh 因nhân 。 及cập 彼bỉ 第đệ 三tam 已dĩ 生sanh 未vị 滅diệt 。 測trắc 云vân 。 種chủng 現hiện 同đồng 時thời 名danh 俱câu 現hiện 。 必tất 依y 一nhất 身thân 名danh 和hòa 合hợp 。 故cố 遮già 過quá 未vị 及cập 他tha 身thân 也dã 。 基cơ 云vân 。 現hiện 者giả 顯hiển 現hiện 現hiện 在tại 現hiện 有hữu 三tam 義nghĩa 名danh 現hiện 。 由do 此thử 無vô 性tánh 人nhân 第đệ 七thất 識thức 不bất 名danh 種chủng 子tử 。 果quả 不bất 顯hiển 現hiện 故cố 。 顯hiển 現hiện 簡giản 第đệ 七thất 。 現hiện 在tại 簡giản 前tiền 後hậu 。 現hiện 有hữu 簡giản 假giả 法pháp 。 體thể 是thị 實thật 有hữu 。 成thành 種chủng 子tử 故cố 。 簡giản 第đệ 七thất 者giả 。 末mạt 那na 應ưng 具cụ 此thử 六lục 義nghĩa 故cố 。 謂vị 剎sát 那na 滅diệt 。 乃nãi 至chí 引dẫn 自tự 果quả 故cố 。 既ký 與dữ 所sở 熏huân 果quả 有hữu 非phi 顯hiển 現hiện 果quả 。 闕khuyết 果quả 俱câu 義nghĩa 。 今kim 謂vị 不bất 爾nhĩ 。 論luận 第đệ 三tam 義nghĩa 。 已dĩ 簡giản 轉chuyển 識thức 。 界giới 地địa 易dị 脫thoát 。 亦diệc 非phi 恆hằng 故cố 。 不bất 簡giản 本bổn 識thức 種chủng 所sở 依y 故cố 。 不bất 生sanh 現hiện 時thời 。 仍nhưng 名danh 種chủng 子tử 。 末mạt 那na 闕khuyết 恆hằng 。 應ưng 名danh 種chủng 子tử 。 此thử 難nạn/nan 不bất 爾nhĩ 。 容dung 果quả 俱câu 故cố 。 說thuyết 具cụ 六lục 義nghĩa 。 非phi 說thuyết 念niệm 念niệm 皆giai 具cụ 六lục 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 前tiền 種chủng 生sanh 後hậu 念niệm 現hiện 。 彼bỉ 如như 何hà 解giải 此thử 聖thánh 教giáo 義nghĩa 。 基cơ 。 如như 上thượng 座tòa 部bộ 。 心tâm 有hữu 二nhị 時thời 。 前tiền 滅diệt 後hậu 生sanh 。 同đồng 在tại 現hiện 在tại 。 然nhiên 有hữu 二nhị 趣thú 並tịnh 成thành 之chi 妨phương 。 言ngôn 前tiền 後hậu 相tương 違vi 必tất 不bất 俱câu 有hữu 者giả 。 測trắc 云vân 。 若nhược 許hứa 種chủng 子tử 生sanh 同đồng 時thời 種chủng 。 彼bỉ 能năng 生sanh 種chủng 。 亦diệc 必tất 有hữu 因nhân 。 是thị 有hữu 為vi 故cố 。 如như 所sở 生sanh 種chủng 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 一nhất 念niệm 無vô 窮cùng (# 既ký 不bất 得đắc 俱câu 。 前tiền 與dữ 後hậu 違vi )# 。 若nhược 爾nhĩ 。 如như 何hà 法pháp 爾nhĩ 同đồng 念niệm 生sanh 新tân 熏huân 種chủng 。 基cơ 疏sớ/sơ 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 此thử 不bất 同đồng 時thời 。 前tiền 念niệm 法pháp 爾nhĩ 及cập 現hiện 在tại 現hiện 為vi 因nhân 緣duyên 生sanh 一nhất 新tân 熏huân 種chủng 。 一nhất 云vân 。 本bổn 有hữu 望vọng 新tân 不bất 為vi 因nhân 緣duyên 。 現hiện 行hành 能năng 熏huân 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 (# 初sơ 義nghĩa 難nan 解giải 。 後hậu 能năng 熏huân 起khởi 。


時thời 既ký 不bất 定định 。 法pháp 爾nhĩ 豈khởi 恆hằng 預dự 取thủ 新tân 種chủng 。 若nhược 不bất 預dự 取thủ 。 忽hốt 起khởi 能năng 熏huân 。 應ưng 闕khuyết 因nhân 緣duyên 。 種chủng 不bất 生sanh 故cố 。 後hậu 義nghĩa 亦diệc 難nạn/nan 。 有hữu 實thật 體thể 法pháp 〔# 新tân 〕# 起khởi 之chi 時thời 。 應ưng 如như 現hiện 行hành 。 因nhân 法pháp 爾nhĩ 故cố 。 一nhất 體thể 流lưu 轉chuyển 雖tuy 必tất 前tiền 後hậu 。 生sanh 別biệt 體thể 種chủng 同đồng 時thời 何hà 失thất 。 如như 新tân 舊cựu 種chủng 合hợp 生sanh 一nhất 現hiện 。 法pháp 爾nhĩ 能năng 熏huân 共cộng 生sanh 一nhất 種chủng 。 隨tùy 緣duyên 起khởi 用dụng 。 非phi 預dự 取thủ 故cố )# 。 既ký 因nhân 與dữ 果quả 俱câu 有hữu 者giả 。 生sanh 現hiện 行hành 也dã 。 有hữu 不bất 俱câu 者giả 。 生sanh 後hậu 種chủng 也dã 。 頓đốn 有hữu 生sanh 現hiện 引dẫn 種chủng 用dụng 故cố 。 既ký 生sanh 二nhị 果quả 。 望vọng 現hiện 名danh 種chủng 。 如như 無vô 性tánh 論luận 不bất 生sanh 種chủng 果quả 。 名danh 為vi 種chủng 類loại 。 生sanh 現hiện 行hành 時thời 名danh 為vi 種chủng 子tử (# 如như 必tất 對đối 可khả 其kỳ 立lập 種chủng 名danh )# 。


三tam 恆hằng 隨tùy 轉chuyển (# 至chí )# 自tự 類loại 相tương 生sanh 。


述thuật 曰viết 。 攝nhiếp 七thất 義nghĩa 中trung 第đệ 三tam 分phần/phân 。 亦diệc 與dữ 後hậu 念niệm 。 自tự 性tánh 為vi 因nhân 。 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 者giả 。 且thả 染nhiễm 法pháp 種chủng 。 至chí 見kiến 道đạo 等đẳng 對đối 治trị 生sanh 位vị 。 餘dư 有hữu 漏lậu 法pháp 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 種chủng 乃nãi 至chí 窮cùng 未vị 來lai 等đẳng (# 世thế 親thân 無vô 性tánh 且thả 說thuyết 顯hiển 相tương/tướng )# 。 實thật 亦diệc 應ưng 簡giản 本bổn 識thức 現hiện 行hành 。 亦diệc 有hữu 界giới 地địa 轉chuyển 易dị 義nghĩa 故cố 。 然nhiên 種chủng 所sở 依y 且thả 不bất 簡giản 也dã 。


成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 學Học 記Ký 卷quyển 上thượng 末mạt
Thành Duy Thức Luận Học Ký ♦ Hết quyển thượng

❖
Phiên âm: 29/5/2016 ◊ Cập nhật: 29/5/2016