菩Bồ 薩Tát 藏tạng 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 古cổ 跡tích 記ký


青thanh 丘khâu 沙Sa 門Môn 。 太thái 賢hiền 。 集tập 。


成thành 唯duy 識thức 論luận 學học 記ký (# 第đệ 八bát 卷quyển 盡tận 第đệ 十thập 卷quyển )# 。


如như 是thị 四tứ 緣duyên (# 至chí )# 是thị 語ngữ 依y 處xứ 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 傍bàng 論luận 。 標tiêu 釋thích 應ưng 知tri 。 釋thích 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 依y 處xứ 立lập 因nhân 。 二nhị 二nhị 因nhân 相tương/tướng 攝nhiếp 。 三tam 緣duyên 因nhân 相tương 接tiếp 。 四tứ 得đắc 果quả 差sai 別biệt 。 初sơ 門môn 有hữu 十thập 。 此thử 初sơ 因nhân 也dã 。 語ngữ 即tức 依y 處xứ 。 隨tùy 說thuyết 即tức 因nhân 。 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã 。 下hạ 皆giai 如như 此thử 。 二nhị 疏sớ/sơ 意ý 同đồng 。 依y 體thể 立lập 義nghĩa 。 如như 大đại 論luận 記ký 。 證chứng 云vân 。 大đại 論luận 依y 語ngữ 因nhân 依y 處xứ 。 知tri 因nhân 與dữ 果quả 為vi 所sở 依y 處xứ 。 非phi 十thập 五ngũ 體thể 即tức 因nhân 之chi 依y 。 然nhiên 大đại 論luận 意ý 。 依y 語ngữ 處xứ 無vô 違vi 。 瑜du 伽già 顯hiển 揚dương 皆giai 云vân 。 隨tùy 一nhất 切thiết 法pháp 。 名danh 為vi 先tiên 故cố 想tưởng 。 想tưởng 為vi 先tiên 故cố 說thuyết 。 是thị 彼bỉ 諸chư 法pháp 隨tùy 說thuyết 因nhân 。 基cơ 云vân 。 此thử 中trung 以dĩ 諸chư 法pháp 為vi 果quả 。 名danh 想tưởng 為vi 說thuyết 依y 。 語ngữ 為vi 因nhân 體thể 。 謂vị 與dữ 所sở 詮thuyên 為vi 了liễu 因nhân 也dã 。 語ngữ 通thông 三tam 性tánh 。 名danh 等đẳng 無vô 記ký 。 或hoặc 可khả 大Đại 乘Thừa 離ly 聲thanh 無vô 體thể 。 名danh 通thông 三tam 性tánh (# 取thủ 捨xả 如như 對đối 法pháp 記ký )# 。 測trắc 云vân 。 假giả 聲thanh 語ngữ 依y 處xứ 體thể 。 通thông 三tam 性tánh 等đẳng 。 見kiến 等đẳng 言ngôn 說thuyết 。 如như 對đối 法pháp 記ký 。 若nhược 依y 對đối 法pháp 名danh 想tưởng 見kiến 者giả 。 語ngữ 之chi 依y 處xứ 。 以dĩ 語ngữ 為vi 果quả 。 此thử 論luận 說thuyết 因nhân 。 通thông 因nhân 果quả 位vị 。 對đối 法pháp 唯duy 因nhân 。 見kiến 雖tuy 不bất 定định 。 不bất 同đồng 尋tầm 伺tứ 。 亦diệc 不bất 遍biến 地địa 。 故cố 并tinh 所sở 見kiến 。 而nhi 除trừ 尋tầm 伺tứ 。


二nhị 領lãnh 受thọ 依y 處xứ (# 至chí )# 觀quán 待đãi 因nhân 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 因nhân 也dã 。 能năng 所sở 受thọ 性tánh 者giả 。 能năng 謂vị 五ngũ 受thọ 。 所sở 一nhất 切thiết 法pháp 。 基cơ 云vân 。 受thọ 數số 。 一nhất 常thường 遍biến 諸chư 心tâm 。 二nhị 五ngũ 分phần/phân 位vị 別biệt 。 餘dư 別biệt 境cảnh 等đẳng 不bất 常thường 遍biến 故cố 。 遍biến 行hành 餘dư 四tứ 。 無vô 五ngũ 位vị 故cố 。 偏thiên 舉cử 受thọ 。 立lập 依y 處xứ 名danh 。 雖tuy 一nhất 切thiết 因nhân 皆giai 果quả 所sở 待đãi 。 親thân 者giả 餘dư 攝nhiếp 。 此thử 唯duy 疎sơ 待đãi (# 諸chư 家gia 同đồng 然nhiên )# 。 基cơ 疏sớ/sơ 云vân 。 若nhược 親thân 相tương 待đãi 亦diệc 是thị 此thử 因nhân 。 據cứ 疎sơ 不bất 說thuyết 得đắc 等đẳng 流lưu 果quả 。 此thử 解giải 為vi 勝thắng (# 前tiền 說thuyết 順thuận 文văn )# 。 此thử 因nhân 四tứ 句cú 。 一nhất 能năng 受thọ 待đãi 所sở 。 二nhị 所sở 受thọ 待đãi 能năng 。 三tam 能năng 受thọ 待đãi 能năng 。 四tứ 所sở 受thọ 待đãi 所sở 。 如như 行hành 待đãi 足túc 。 皆giai 所sở 受thọ 故cố 。 餘dư 准chuẩn 可khả 知tri 。


三tam 習tập 氣khí (# 至chí )# 遠viễn 自tự 果quả 故cố 。


述thuật 曰viết 。 內nội 種chủng 者giả 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 外ngoại 種chủng 麥mạch 等đẳng 未vị 熟thục 位vị 也dã 。 基cơ 云vân 。 勿vật 見kiến 大đại 論luận 此thử 得đắc 涅Niết 槃Bàn 為vi 淨tịnh 因nhân 故cố 無vô 為vi 為vi 果quả 。 無vô 為vi 疎sơ 遠viễn 。 非phi 因nhân 生sanh 故cố 。 論luận 不bất 說thuyết 得đắc 離ly 繫hệ 果quả 故cố 。 測trắc 云vân 。 此thử 論luận 約ước 親thân 。 實thật 引dẫn 無vô 為vi 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 云vân 。 種chủng 姓tánh 具cụ 足túc 。 證chứng 二nhị 涅Niết 槃Bàn 。 牽khiên 引dẫn 因nhân 故cố 。


四tứ 有hữu 潤nhuận (# 至chí )# 近cận 自tự 果quả 故cố 。


述thuật 曰viết 。 即tức 前tiền 異dị 熟thục 等đẳng 流lưu 種chủng 子tử 已dĩ 熟thục 位vị 也dã 。 無vô 漏lậu 雖tuy 非phi 愛ái 等đẳng 所sở 潤nhuận 。 具cụ 緣duyên 而nhi 熟thục 。 義nghĩa 說thuyết 為vi 潤nhuận 。 然nhiên 此thử 生sanh 引dẫn 略lược 有hữu 五ngũ 門môn 。 一nhất 近cận 遠viễn 門môn 。 如như 雜tạp 集tập 第đệ 四tứ 。 二nhị 正chánh 殘tàn 門môn 。 如như 前tiền 第đệ 二nhị 。 三tam 有hữu 發phát 名danh 言ngôn 門môn 。 如như 尋tầm 伺tứ 地địa 。 業nghiệp 名danh 牽khiên 引dẫn 自tự 種chủng 生sanh 起khởi 。 四tứ 異dị 類loại 同đồng 類loại 門môn 。 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 雜tạp 染nhiễm 因nhân 中trung 無vô 明minh 望vọng 生sanh 等đẳng 。 為vi 牽khiên 引dẫn 因nhân 。 各các 別biệt 種chủng 子tử 名danh 生sanh 起khởi 因nhân 。 五ngũ 常thường 無vô 常thường 果quả 門môn 。 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 清thanh 淨tịnh 因nhân 中trung 種chủng 姓tánh 具cụ 足túc 。 證chứng 二nhị 涅Niết 槃Bàn 。 為vi 牽khiên 引dẫn 因nhân 。 生sanh 覺giác 分phần/phân 法pháp 為vi 生sanh 起khởi 因nhân 。 然nhiên 今kim 二nhị 因nhân 。 依y 第đệ 一nhất 門môn 。


五ngũ 無vô 間gián 滅diệt (# 至chí )# 辨biện 無vô 漏lậu 故cố 。


述thuật 曰viết 。 無vô 間gian 等đẳng 三tam 心tâm 等đẳng 為vi 果quả 。 基cơ 云vân 。 雖tuy 緣duyên 未vị 來lai 相tương/tướng 分phần/phân 現hiện 在tại 。 非phi 現hiện 在tại 果quả 未vị 來lai 為vi 因nhân 。 作tác 用dụng 士sĩ 用dụng 作tác 業nghiệp 為vi 果quả 。 雖tuy 然nhiên 並tịnh 疎sơ 緣duyên 。 兼kiêm 正chánh 有hữu 異dị 。 且thả 識thức 生sanh 時thời 。 根căn 正chánh 境cảnh 兼kiêm 。 兼kiêm 為vi 作tác 具cụ 。 正chánh 為vi 作tác 者giả 。 俱câu 助trợ 識thức 種chủng 。 令linh 生sanh 識thức 故cố 。 除trừ 種chủng 子tử 者giả 。 因nhân 緣duyên 義nghĩa 親thân 。 餘dư 因nhân 接tiếp 故cố 。 基cơ 測trắc 唯duy 取thủ 假giả 者giả 士sĩ 用dụng 。 下hạ 云vân 唯duy 得đắc 士sĩ 用dụng 果quả 故cố 。 範phạm 云vân 。 通thông 取thủ 實thật 法pháp 士sĩ 用dụng 。 但đãn 此thử 疎sơ 因nhân 除trừ 因nhân 緣duyên 種chủng 。 證chứng 云vân 後hậu 勝thắng 。 既ký 餘dư 親thân 因nhân 說thuyết 得đắc 士sĩ 用dụng 。 豈khởi 得đắc 士sĩ 用dụng 顯hiển 非phi 實thật 法pháp 。 真chân 見kiến 除trừ 引dẫn 自tự 種chủng 子tử 者giả 。 基cơ 云vân 。 熏huân 種chủng 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 能năng 助trợ 引dẫn 證chứng 者giả 。 謂vị 無vô 漏lậu 慧tuệ 助trợ 俱câu 有hữu 法pháp 。 引dẫn 後hậu 念niệm 故cố 。 證chứng 無vô 為vi 故cố 。 令linh 同đồng 所sở 作tác 。 攝nhiếp 受thọ 因nhân 義nghĩa 。 正chánh 引dẫn 證chứng 者giả 。 引dẫn 發phát 得đắc 等đẳng 故cố 。 基cơ 意ý 此thử 。 測trắc 疏sớ/sơ 一nhất 云vân 。 能năng 助trợ 者giả 助trợ 相tương 應ứng 。 能năng 引dẫn 者giả 引dẫn 後hậu 念niệm 。 能năng 證chứng 者giả 證chứng 無vô 為vi (# 此thử 解giải 不bất 好hảo/hiếu 。 若nhược 別biệt 取thủ 助trợ 。 餘dư 二nhị 應ưng 親thân 。 濫lạm 餘dư 因nhân 故cố )# 。 言ngôn 總tổng 依y 此thử 六lục 者giả 。 謂vị 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 因nhân 能năng 接tiếp 果quả 。 名danh 攝nhiếp 受thọ 因nhân 。 如như 瑜du 伽già 云vân 。 無vô 間gian 滅diệt 等đẳng 所sở 接tiếp 受thọ 故cố 。 測trắc 解giải 如như 此thử 。 二nhị 助trợ 成thành 因nhân 緣duyên 。 故cố 名danh 攝nhiếp 受thọ 。 如như 對đối 法pháp 云vân 。 雖tuy 自tự 種chủng 生sanh 。 增tăng 彼bỉ 力lực 故cố 。 基cơ 解giải 如như 此thử 。 三tam 展triển 轉chuyển 助trợ 。 故cố 名danh 攝nhiếp 受thọ 。 如như 此thử 論luận 說thuyết 。 攝nhiếp 五ngũ 六lục 處xứ 以dĩ 成thành 因nhân 故cố 。 測trắc 一nhất 解giải 爾nhĩ 。 證chứng 合hợp 取thủ 三tam 。 為vi 第đệ 四tứ 釋thích 。 皆giai 無vô 違vi 故cố 。 然nhiên 非phi 諸chư 法pháp 皆giai 具cụ 五ngũ 六lục 。 心tâm 等đẳng 生sanh 具cụ 。 色sắc 等đẳng 少thiểu 故cố 。


十thập 一nhất 隨tùy 順thuận (# 至chí )# 。 無vô 為vi 法Pháp 故cố 。


述thuật 曰viết 。 基cơ 測trắc 二nhị 疏sớ/sơ 。 現hiện 生sanh 種chủng 。 種chủng 生sanh 現hiện 。 種chủng 生sanh 種chủng 。 現hiện 生sanh 現hiện 。 及cập 證chứng 無vô 為vi 。 皆giai 是thị 此thử 因nhân 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 地địa 不bất 說thuyết 種chủng 生sanh 現hiện 。 顯hiển 揚dương 不bất 說thuyết 種chủng 生sanh 種chủng 等đẳng 。 麤thô 相tương/tướng 分phân 別biệt 同đồng 類loại 品phẩm 者giả 。 基cơ 云vân 。 同đồng 類loại 言ngôn 簡giản 異dị 類loại 為vi 因nhân 。 勝thắng 品phẩm 言ngôn 簡giản 與dữ 下hạ 為vi 因nhân 。 以dĩ 性tánh 論luận 狹hiệp 。 以dĩ 界giới 論luận 寬khoan 。 大đại 論luận 第đệ 五ngũ 。 唯duy 引dẫn 同đồng 性tánh 。 許hứa 上thượng 地địa 故cố 。 然nhiên 本bổn 識thức 中trung 無vô 記ký 種chủng 與dữ 善thiện 染nhiễm 因nhân 者giả 。 於ư 自tự 現hiện 行hành 。 亦diệc 性tánh 同đồng 故cố 。 測trắc 三tam 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 勝thắng 品phẩm 言ngôn 簡giản 同đồng 品phẩm 下hạ 品phẩm 。 要yếu 望vọng 勝thắng 品phẩm 。 名danh 引dẫn 發phát 故cố 。 不bất 同đồng 有hữu 部bộ 生sanh 得đắc 善thiện 染nhiễm 。 九cửu 品phẩm 相tương 望vọng 成thành 同đồng 類loại 因nhân 。 若nhược 方phương 便tiện 善thiện 。 與dữ 等đẳng 勝thắng 因nhân 。 一nhất 云vân 。 同đồng 類loại 即tức 同đồng 品phẩm 也dã 。 大đại 論luận 據cứ 勝thắng 。 且thả 說thuyết 勝thắng 品phẩm 。 一nhất 云vân 。 具cụ 含hàm 性tánh 品phẩm 二nhị 義nghĩa 。 尋tầm 伺tứ 等đẳng 說thuyết 引dẫn 發phát 同đồng 類loại 及cập 勝thắng 品phẩm 故cố 。 後hậu 說thuyết 為vi 勝thắng 。 問vấn 。 種chủng 生sanh 種chủng 現hiện 。 現hiện 生sanh 現hiện 種chủng 。 四tứ 句cú 之chi 中trung 。 除trừ 現hiện 生sanh 現hiện 。 餘dư 通thông 因nhân 緣duyên 。 何hà 等đẳng 此thử 因nhân 。 答đáp 。 傳truyền 說thuyết 有hữu 異dị 。 寂tịch 云vân 。 現hiện 熏huân 勝thắng 種chủng 。 現hiện 生sanh 勝thắng 。 餘dư 二nhị 非phi 勝thắng 。 金kim 剛cang 道đạo 時thời 。 雖tuy 有hữu 勝thắng 種chủng 。 然nhiên 無vô 勝thắng 現hiện 。 故cố 非phi 佛Phật 果Quả (# 此thử 不bất 盡tận 理lý 。 既ký 許hứa 現hiện 生sanh 。 後hậu 勝thắng 現hiện 。 〔# 知tri 〕# 何hà 不bất 許hứa 種chủng 子tử 相tương 生sanh 。 前tiền 念niệm 勝thắng 種chủng 。 引dẫn 後hậu 種chủng 故cố 。 二nhị 非phi 勝thắng 不bất 可khả 令linh 依y )# 。 證chứng 云vân 。 三tam 藏tạng 相tương/tướng 傳truyền 。 種chủng 生sanh 勝thắng 現hiện 。 由do 勝thắng 現hiện 力lực 。 攝nhiếp 種chủng 成thành 勝thắng 。 種chủng 是thị 現hiện 熏huân 氣khí 分phần/phân 功công 能năng 。 其kỳ 相tương/tướng 微vi 闇ám 。 不bất 勝thắng 現hiện 熏huân (# 此thử 唯duy 有hữu 言ngôn 。 都đô 無vô 〔# 二nhị 〕# 義nghĩa 。 既ký 一nhất 剎sát 那na 。 無vô 前tiền 後hậu 時thời 。 何hà 時thời 勝thắng 種chủng 生sanh 勝thắng 現hiện 行hành 。 由do 此thử 勝thắng 現hiện 。 令linh 自tự 種chủng 勝thắng 。 同đồng 現hiện 品phẩm 唯duy 生sanh 同đồng 故cố 〔# 之chi 種chủng 〕# )# 。 此thử 二nhị 對đối 論luận 。 如như 第đệ 十thập 化hóa 。 種chủng 種chủng 相tương 生sanh 。 現hiện 現hiện 相tướng 引dẫn 。 前tiền 劣liệt 後hậu 勝thắng 。 理lý 可khả 極cực 成thành 。 種chủng 生sanh 勝thắng 現hiện 。 現hiện 熏huân 勝thắng 種chủng 。 思tư 擇trạch 取thủ 捨xả 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 。 然nhiên 傳truyền 四tứ 句cú 皆giai 此thử 因nhân 者giả 。 一nhất 解giải 。 亦diệc 與dữ 等đẳng 品phẩm 因nhân 故cố 。 生sanh 等đẳng 品phẩm 現hiện 。 熏huân 等đẳng 品phẩm 種chủng 。 因nhân 果quả 常thường 迹tích 無vô 淨tịnh 論luận 故cố 。 或hoặc 可khả 種chủng 現hiện 互hỗ 增tăng 上thượng 緣duyên 。 引dẫn 生sanh 後hậu 勝thắng 未vị 必tất 因nhân 緣duyên 。


十thập 二nhị 差sai 別biệt (# 至chí )# 自tự 乘thừa 果quả 故cố 。


述thuật 曰viết 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 為vi 此thử 因nhân 體thể 。 能năng 起khởi 有hữu 為vi 。 能năng 證chứng 無vô 為vi 。 測trắc 云vân 。 自tự 界giới 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 不bất 繫hệ 。 如như 尋tầm 伺tứ 地địa 三tam 界giới 不bất 繫hệ 。 各các 生sanh 自tự 類loại 。 又hựu 等đẳng 五ngũ 趣thú 。 如như 對đối 法pháp 云vân 。 五ngũ 起khởi 因nhân 緣duyên 名danh 生sanh 自tự 趣thú 。 基cơ 云vân 。 又hựu 等đẳng 各các 自tự 因nhân 緣duyên 。 色sắc 種chủng 子tử 等đẳng 各các 親thân 生sanh 故cố 。 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 種chủng 種chủng 異dị 類loại 。 各các 別biệt 因nhân 緣duyên 。 界giới 論luận 則tắc 狹hiệp 。 性tánh 論luận 則tắc 寬khoan 。 自tự 界giới 惡ác 感cảm 異dị 熟thục 故cố 。


十thập 三tam 和hòa 合hợp (# 至chí )# 一nhất 事sự 果quả 故cố 。


述thuật 曰viết 。 前tiền 六lục 是thị 別biệt 。 此thử 一nhất 總tổng 用dụng 。 除trừ 初sơ 依y 者giả 。 於ư 生sanh 等đẳng 事sự 。 無vô 和hòa 合hợp 力lực 。 令linh 疎sơ 違vi 故cố 。 此thử 有hữu 勝thắng 力lực 。 唯duy 攝nhiếp 六lục 因nhân 。 不bất 相tương 違vi 寬khoan 。 接tiếp 八bát 除trừ 違vi 。


十thập 四tứ 障chướng 礙ngại (# 至chí )# 等đẳng 事sự 故cố 。


述thuật 曰viết 。 測trắc 云vân 兩lưỡng 釋thích 。 一nhất 云vân 。 唯duy 取thủ 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 寂tịch 靜tĩnh 因nhân 故cố 。 一nhất 云vân 。 通thông 有hữu 無vô 為vi 。 三tam 藏tạng 存tồn 後hậu 。 空không 不bất 立lập 宅trạch 。 是thị 相tương 違vi 故cố 。 此thử 相tương 違vi 因nhân 以dĩ 何hà 為vi 果Quả 。 測trắc 云vân 。 由do 障chướng 礙ngại 力lực 。 令linh 法pháp 不bất 生sanh 及cập 不bất 住trụ 等đẳng 。 即tức 是thị 彼bỉ 果quả 。 基cơ 云vân 。 大Đại 乘Thừa 滅diệt 相tương/tướng 雖tuy 不bất 待đãi 因nhân 。 此thử 因nhân 但đãn 與dữ 後hậu 法pháp 生sanh 因nhân 。 與dữ 前tiền 法pháp 違vi 。 名danh 相tướng 違vi 因nhân 。 非phi 前tiền 滅diệt 因nhân (# 以dĩ 前tiền 為vi 勝thắng 。 思tư 擇trạch 取thủ 捨xả 如như 大đại 論luận 記ký )# 。


十thập 五ngũ (# 至chí )# 生sanh 等đẳng 事sự 故cố 。


述thuật 曰viết 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 為vi 體thể 。 唯duy 除trừ 相tương 違vi 。 一nhất 因nhân 義nghĩa 故cố 。


如như 是thị 十thập 因nhân (# 至chí )# 有hữu 非phi 因nhân 緣duyên 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 二nhị 因nhân 相tương 接tiếp 中trung 有hữu 二nhị 。


復phục 次thứ 釋thích 大đại 論luận 二nhị 文văn 。 此thử 初sơ 隨tùy 義nghĩa 相tương/tướng 攝nhiếp 釋thích 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 云vân 。 若nhược 能năng 生sanh 因nhân 是thị 因nhân 緣duyên 性tánh 。 若nhược 劣liệt 方phương 便tiện 因nhân 是thị 三tam 緣duyên 性tánh 。 論luận 主chủ 釋thích 云vân 。 此thử 說thuyết 牽khiên 引dẫn 生sanh 起khởi 引dẫn 發phát 定định 異dị 同đồng 事sự 不bất 相tương 違vi 中trung 等đẳng 者giả 。 基cơ 云vân 。 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 牽khiên 引dẫn 則tắc 攝nhiếp 牽khiên 引dẫn 因nhân 全toàn 四tứ 因nhân 少thiểu 分phần 。 除trừ 生sanh 起khởi 因nhân 故cố 。 未vị 潤nhuận 未vị 熟thục 故cố 。 生sanh 起khởi 即tức 攝nhiếp 生sanh 起khởi 因nhân 全toàn 四tứ 因nhân 少thiểu 分phần 。 除trừ 牽khiên 引dẫn 因nhân 。 被bị 潤nhuận 已dĩ 熟thục 故cố (# 此thử 意ý 六lục 因nhân 。 言ngôn 總tổng 意ý 別biệt 。 實thật 彼bỉ 二nhị 種chủng 。 各các 攝nhiếp 五ngũ 故cố )# 。 測trắc 云vân 。 牽khiên 引dẫn 亦diệc 接tiếp 六lục 中trung 未vị 熟thục 。 生sanh 起khởi 亦diệc 攝nhiếp 六lục 中trung 熟thục 位vị 。 遠viễn 近cận 果quả 故cố (# 此thử 意ý 二nhị 位vị 皆giai 通thông 六lục 因nhân 一nhất 種chủng 望vọng 果quả 。 通thông 生sanh 熟thục 故cố )# 。 證chứng 云vân 。 已dĩ 後hậu 為vi 勝thắng 。 基cơ 釋thích 雖tuy 順thuận 前tiền 生sanh 熟thục 文văn 。 違vi 下hạ 六lục 中trung 諸chư 因nhân 緣duyên 種chủng 。 皆giai 攝nhiếp 在tại 此thử 二nhị 位vị 中trung 故cố (# 此thử 破phá 不bất 然nhiên 。 生sanh 熟thục 因nhân 緣duyên 隨tùy 應ứng 攝nhiếp 在tại 二nhị 位vị 中trung 盡tận 。 不bất 相tương 違vi 故cố 。 非phi 謂vị 六lục 因nhân 皆giai 各các 在tại 二nhị 之chi )# 。 會hội 前tiền 出xuất 體thể 。 謂vị 因nhân 緣duyên 種chủng 生sanh 同đồng 時thời 現hiện 熟thục 名danh 生sanh 起khởi 。 望vọng 後hậu 自tự 果quả 生sanh 名danh 引dẫn 因nhân 。 中trung 此thử 道Đạo 理lý 。 生sanh 中trung 有hữu 引dẫn 。 引dẫn 中trung 有hữu 生sanh 。 故cố 此thử 為vi 勝thắng (# 此thử 會hội 不bất 然nhiên 。 種chủng 體thể 雖tuy 一nhất 。 所sở 望vọng 各các 別biệt 生sanh 熟thục 二nhị 門môn 。 不bất 交giao 雜tạp 故cố 。 猶do 如như 一nhất 色sắc 。 隨tùy 對đối 長trường 短đoản 不bất 雜tạp )# 。 今kim 取thủ 基cơ 釋thích 。 於ư 理lý 為vi 勝thắng 。 以dĩ 不bất 違vi 教giáo 。 深thâm 契khế 理lý 故cố 。 若nhược 但đãn 因nhân 緣duyên 皆giai 能năng 生sanh 攝nhiếp 。 引dẫn 發phát 等đẳng 四tứ 。 有hữu 能năng 熏huân 現hiện 。 何hà 不bất 能năng 生sanh 。 亦diệc 攝nhiếp 四tứ 因nhân 。 論luận 解giải 有hữu 二nhị 。 一nhất 現hiện 不bất 相tương 續tục 。 此thử 略lược 不bất 說thuyết 。 二nhị 現hiện 假giả 名danh 種chủng 。 如như 糓cốc 麥mạch 種chủng (# 現hiện 熏huân 種chủng 時thời 。 必tất 熟thục 同đồng 時thời 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 地địa 皆giai 生sanh 起khởi 接tiếp )# 。 所sở 餘dư 因nhân 者giả 。 初sơ 二nhị 第đệ 五ngũ 第đệ 九cửu 因nhân 全toàn 。 及cập 牽khiên 引dẫn 等đẳng 。 六lục 因nhân 一nhất 分phần/phân 。 是thị 生sanh 與dữ 熟thục 因nhân 緣duyên 之chi 餘dư 。 非phi 此thử 菩Bồ 薩Tát 地Địa 中trung 二nhị 種chủng 。 唯duy 屬thuộc 彼bỉ 十thập 因nhân 中trung 二nhị 因nhân 。 非phi 彼bỉ 十thập 因nhân 中trung 八bát 名danh 餘dư 。 彼bỉ 十thập 因nhân 中trung 二nhị 。 有hữu 非phi 因nhân 緣duyên 故cố 。 釋thích 尋tầm 伺tứ 地địa 。 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 彼bỉ 尋tầm 伺tứ 地địa 不bất 言ngôn 種chủng 故cố 。 護hộ 法Pháp 通thông 取thủ 種chủng 現hiện 因nhân 緣duyên 。


或hoặc 菩Bồ 薩Tát 地địa (# 至chí )# 准chuẩn 上thượng 應ưng 知tri 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 隨tùy 名danh 相tướng 接tiếp 釋thích 。 言ngôn 二nhị 因nhân 內nội 有hữu 非phi 能năng 生sanh 。 如như 業nghiệp 種chủng 也dã 。 言ngôn 餘dư 因nhân 內nội 有hữu 非phi 方phương 便tiện 。 如như 四tứ 因nhân 中trung 。 餘dư 准chuẩn 可khả 知tri 。


所sở 說thuyết 四tứ 緣duyên (# 至chí )# 進tiến 退thoái 如như 前tiền 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 緣duyên 因nhân 相tương 接tiếp 門môn 。 有hữu 二nhị 復phục 次thứ 。 准chuẩn 前tiền 應ưng 知tri 。 餘dư 依y 處xứ 中trung 亦diệc 有hữu 中trung 間gian 。 二nhị 緣duyên 義nghĩa 者giả 。 基cơ 云vân 。 非phi 唯duy 第đệ 五ngũ 無vô 間gián 第đệ 六lục 境cảnh 界giới 。 其kỳ 餘dư 領lãnh 受thọ 及cập 下hạ 和hòa 合hợp 不bất 障chướng 礙ngại 處xứ 。 三tam 依y 處xứ 中trung 皆giai 有hữu 二nhị 緣duyên 。 觀quán 待đãi 境cảnh 等đẳng 心tâm 方phương 得đắc 生sanh 。 餘dư 二nhị 合hợp 前tiền 以dĩ 為vi 體thể 故cố 。 測trắc 師sư 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 同đồng 前tiền (# 此thử 不bất 盡tận 理lý 。 如như 大đại 論luận 記ký )# 。 一nhất 云vân 。 無vô 間gian 攝nhiếp 十thập 一nhất 處xứ 。 除trừ 說thuyết 習tập 氣khí 有hữu 潤nhuận 三tam 處xứ (# 謂vị 意ý 根căn 處xứ 亦diệc 攝nhiếp 開khai 導đạo 。 非phi 但đãn 俱câu 有hữu 。 故cố 許hứa 通thông 也dã 問vấn 隨tùy 順thuận 處xứ 差sai 別biệt 功công 能năng 。 性tánh 界giới 論luận 狹hiệp 。 何hà 攝nhiếp 無vô 間gian 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 亦diệc 引dẫn 〔# 別biệt 〕# 他tha 故cố 。 雖tuy 有hữu 唯duy 引dẫn 自tự 界giới 地địa 者giả 。 然nhiên 此thử 緣duyên 寬khoan 。 違vi 彼bỉ 處xứ 故cố 。 答đáp 隨tùy 順thuận 處xứ 雖tuy 生sanh 他tha 界giới 。 容dung 有hữu 因nhân 緣duyên 。 無vô 間gian 亦diệc 爾nhĩ )# 。 障chướng 礙ngại 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 許hứa 通thông 。 染nhiễm 淨tịnh 相tương 違vi 互hỗ 為vi 緣duyên 故cố (# 非phi 也dã 。 令linh 不bất 生sanh 等đẳng 為vi 相tương 違vi 故cố 。 於ư 所sở 引dẫn 生sanh 為vi 順thuận 因nhân 故cố )# 。 一nhất 云vân 不bất 通thông 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố (# 此thử 好hảo/hiếu 。 無vô 所sở 生sanh 果quả 非phi 此thử 緣duyên 故cố )# 。 若nhược 所sở 緣duyên 緣duyên 。 十thập 一nhất 定định 有hữu 。 餘dư 四tứ 二nhị 釋thích 。 謂vị 語ngữ 習tập 氣khí 有hữu 潤nhuận 障chướng 礙ngại 。 一nhất 云vân 不bất 通thông 。 以dĩ 語ngữ 對đối 義nghĩa 。 以dĩ 因nhân 對đối 果quả 。 及cập 以dĩ 相tương 違vi 非phi 境cảnh 門môn 故cố (# 語ngữ 等đẳng 不bất 然nhiên 。 若nhược 依y 境cảnh 門môn 。 唯duy 第đệ 六lục 處xứ 。 有hữu 此thử 緣duyên 故cố 。 然nhiên 相tương 違vi 因nhân 非phi 果quả 所sở 緣duyên 。 既ký 令linh 不bất 生sanh 無vô 能năng 緣duyên 故cố )# 。 一nhất 云vân 皆giai 通thông 。 以dĩ 語ngữ 詮thuyên 心tâm 。 種chủng 生sanh 能năng 緣duyên 。 淨tịnh 緣duyên 染nhiễm 故cố (# 語ngữ 種chủng 理lý 然nhiên 。 相tương 違vi 不bất 爾nhĩ 。 染nhiễm 引dẫn 生sanh 淨tịnh 非phi 相tướng 違vi 故cố )# 。 餘dư 師sư 別biệt 釋thích 。 繁phồn 而nhi 不bất 要yếu 。 前tiền 明minh 二nhị 因nhân 攝nhiếp 十thập 因nhân 故cố 。 二nhị 因nhân 攝nhiếp 緣duyên 自tự 通thông 十thập 因nhân 。 然nhiên 方phương 便tiện 因nhân 中trung 別biệt 出xuất 攝nhiếp 受thọ 因nhân 少thiểu 分phần 者giả 。 二nhị 緣duyên 偏thiên 屬thuộc 彼bỉ 二nhị 處xứ 故cố 。 實thật 通thông 餘dư 處xứ 。 准chuẩn 前tiền 應ưng 知tri 。 言ngôn 進tiến 退thoái 者giả 。 依y 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 取thủ 六lục 名danh 進tiến 。 二nhị 名danh 退thoái 。 種chủng 現hiện 名danh 進tiến 。 唯duy 種chủng 名danh 退thoái 。 依y 尋tầm 伺tứ 地địa 。 取thủ 六lục 名danh 進tiến 。 唯duy 一nhất 名danh 退thoái 。


所sở 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 容dung 得đắc 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 得đắc 果quả 差sai 別biệt 門môn 。 異dị 熟thục 生sanh 者giả 。 異dị 熟thục 及cập 生sanh 通thông 總tổng 別biệt 故cố 。 若nhược 有hữu 漏lậu 善thiện 感cảm 異dị 熟thục 者giả 。 何hà 故cố 本bổn 業nghiệp 佛Phật 母mẫu 品phẩm 言ngôn 。 一nhất 切thiết 善thiện 受thọ 佛Phật 果Quả 無vô 明minh 受thọ 有hữu 為vi 生sanh 滅diệt 果quả 。 證chứng 云vân 。 解giải 脫thoát 等đẳng 分phần/phân 皆giai 向hướng 佛Phật 果Quả 。 諸chư 三tam 界giới 果quả 無vô 明minh 發phát 故cố 。 習tập 善thiện 等đẳng 引dẫn 。 通thông 同đồng 異dị 時thời 。 如như 前tiền 第đệ 二nhị 。 等đẳng 流lưu 習tập 氣khí 生sanh 八bát 識thức 等đẳng 。 果quả 似tự 因nhân 故cố 。 對đối 法pháp 等đẳng 云vân 。 前tiền 生sanh 善thiện 等đẳng 。 後hậu 增tăng 長trưởng 故cố 。 十Thập 地Địa 論luận 等đẳng 。 殺sát 生sanh 短đoản 命mạng 。 基cơ 測trắc 云vân 。 實thật 增tăng 上thượng 果quả 。 令linh 他tha 短đoản 命mạng 。 自tự 命mạng 得đắc 短đoản 。 相tương 似tự 之chi 義nghĩa 。 假giả 名danh 等đẳng 流lưu 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 無vô 漏lậu 道Đạo 斷đoạn 者giả 。 如như 三tam 十thập 八bát 。 異dị 生sanh 以dĩ 世thế 俗tục 道đạo 。 滅diệt 諸chư 煩phiền 惱não 。 不bất 究cứu 竟cánh 故cố 。 非phi 離ly 繫hệ 果quả 。 瑜du 伽già 等đẳng 說thuyết 。 等đẳng 取thủ 顯hiển 揚dương 等đẳng 十thập 八bát 也dã 。 言ngôn 感cảm 異dị 熟thục 果quả 一nhất 切thiết 功công 能năng 等đẳng 者giả 。 准chuẩn 下hạ 十thập 因nhân 得đắc 五ngũ 果quả 文văn 。 其kỳ 數số 可khả 知tri 。 言ngôn 太thái 寬khoan 太thái 狹hiệp 者giả 。 且thả 若nhược 全toàn 取thủ 習tập 氣khí 處xứ 者giả 。 則tắc 太thái 寬khoan 也dã 。 其kỳ 中trung 亦diệc 有hữu 。 非phi 乘thừa 者giả 故cố 。 若nhược 不bất 通thông 取thủ 餘dư 諸chư 依y 處xứ 。 則tắc 太thái 狹hiệp 也dã 。 餘dư 處xứ 亦diệc 有hữu 感cảm 報báo 者giả 故cố 。 餘dư 准chuẩn 可khả 知tri 。 因nhân 釋thích 依y 處xứ 便tiện 顯hiển 十thập 因nhân 四tứ 緣duyên 得đắc 果quả 。 故cố 言ngôn 如như 是thị 即tức 說thuyết 也dã 。 謂vị 異dị 熟thục 果quả 五ngũ 因nhân 得đắc 等đẳng 者giả 。 隨tùy 說thuyết 觀quán 待đãi 。 於ư 果quả 疎sơ 遠viễn 。 故cố 不bất 說thuyết 得đắc 。 初sơ 三tam 別biệt 果quả 。 二nhị 疏sớ/sơ 云vân 。 攝nhiếp 受thọ 因nhân 中trung 。 據cứ 士sĩ 夫phu 用dụng 不bất 得đắc 異dị 。 若nhược 依y 法pháp 亦diệc 得đắc 。 識thức 以dĩ 七thất 因nhân 得đắc 等đẳng 流lưu 者giả 。 據cứ 受thọ 因nhân 中trung 。 基cơ 云vân 。 真chân 見kiến 亦diệc 望vọng 自tự 類loại 現hiện 故cố 。 七thất 處xứ 得đắc 也dã 。 此thử 說thuyết 士sĩ 夫phu 為vi 士sĩ 用dụng 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 以dĩ 法pháp 為vi 作tác 士sĩ 用dụng 。 即tức 以dĩ 九cửu 處xứ 得đắc 等đẳng 流lưu 果quả 。 又hựu 解giải 。 士sĩ 得đắc 作tác 疎sơ 不bất 得đắc 。 此thử 三tam 解giải 中trung 。 測trắc 述thuật 初sơ 後hậu (# 真chân 見kiến 唯duy 助trợ 引dẫn 證chứng 即tức 得đắc 。 無vô 間gian 作tác 用dụng 無vô 由do 不bất 得đắc 。 然nhiên 准chuẩn 四tứ 緣duyên 。 中trung 間gian 二nhị 緣duyên 不bất 說thuyết 得đắc 等đẳng 流lưu 果quả 故cố 。 明minh 知tri 疎sơ 用dụng 不bất 得đắc 此thử 果quả 。 是thị 則tắc 實thật 法pháp 士sĩ 用dụng 可khả 近cận )# 。 初sơ 後hậu 緣duyên 得đắc 者giả 。 測trắc 云vân 。 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 不bất 障chướng 礙ngại 義nghĩa 。 是thị 增tăng 上thượng 故cố 。 不bất 取thủ 二nhị 緣duyên 。 彼bỉ 疎sơ 遠viễn 故cố (# 本bổn 識thức 雖tuy 緣duyên 自tự 能năng 生sanh 種chủng 。 但đãn 因nhân 緣duyên 義nghĩa 得đắc 等đẳng 流lưu 果quả 。 所sở 緣duyên 既ký 唯duy 得đắc 增tăng 上thượng 故cố )# 。 以dĩ 五ngũ 因nhân 得đắc 離ly 繫hệ 果quả 者giả 。 基cơ 云vân 。 攝nhiếp 受thọ 因nhân 中trung 唯duy 取thủ 真chân 。 若nhược 亦diệc 實thật 法pháp 為vi 士sĩ 用dụng 等đẳng 。 即tức 作tác 士sĩ 用dụng 。 但đãn 得đắc 此thử 果quả 士sĩ 用dụng 二nhị 義nghĩa 。 初sơ 唯duy 士sĩ 夫phu 五ngũ 處xứ 得đắc 也dã 。 唯duy 四tứ 因nhân 有hữu 假giả 者giả 用dụng 故cố 。 餘dư 望vọng 別biệt 法pháp 。 非phi 士sĩ 夫phu 故cố 。 後hậu 通thông 實thật 法pháp 。 八bát 因nhân 三tam 緣duyên 。 接tiếp 受thọ 因nhân 中trung 。 二nhị 疏sớ/sơ 無vô 間gian 作tác 士sĩ 真chân 見kiến (# 除trừ 根căn 境cảnh 二nhị 疏sớ/sơ 前tiền 後hậu 違vi 前tiền 釋thích 攝nhiếp 受thọ 因nhân 言ngôn 根căn 於ư 生sanh 識thức 。 許hứa 為vi 作tác 者giả 。 如như 何hà 根căn 處xứ 不bất 得đắc 此thử 果quả 。 境cảnh 處xứ 理lý 然nhiên 。 論luận 除trừ 所sở 緣duyên 除trừ 三tam 得đắc 故cố 。 基cơ 云vân 。 外ngoại 法pháp 非phi 如như 士sĩ 夫phu 用dụng 故cố 。 除trừ 緣duyên 緣duyên 無vô 間gian 非phi 外ngoại 。 亦diệc 名danh 士sĩ 用dụng )# 。 言ngôn 增tăng 上thượng 緣duyên 一nhất 切thiết 容dung 得đắc 者giả 。 相tương 違vi 因nhân 得đắc 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 如như 大đại 論luận 記ký 。 諸chư 家gia 對đối 釋thích 。 樞xu 要yếu 云vân 。 清thanh 淨tịnh 十thập 因nhân 相tương 違vi 因nhân 者giả 。 即tức 雜tạp 染nhiễm 故cố 。 實thật 得đắc 異dị 熟thục 。 依y 雜tạp 染nhiễm 因nhân 。 論luận 且thả 不bất 記ký (# 非phi 也dã 彼bỉ 雜tạp 染nhiễm 法pháp 。 若nhược 望vọng 異dị 熟thục 。 非phi 相tướng 違vi 因nhân 故cố )# 。


傍bàng 論luận 已dĩ 了liễu (# 至chí )# 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。


述thuật 曰viết 。 傍bàng 論luận 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 四tứ 緣duyên 以dĩ 下hạ 。 頌tụng 唯duy 明minh 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 故cố 。 一nhất 云vân 。 十thập 因nhân 已dĩ 下hạ 。 以dĩ 明minh 所sở 生sanh 必tất 能năng 生sanh 故cố 。 基cơ 存tồn 第đệ 二nhị 。 上thượng 來lai 已dĩ 說thuyết 能năng 生sanh 緣duyên 訖ngật 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 。 今kim 辨biện 生sanh 也dã 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 辨biện 生sanh 現hiện 。 後hậu 辨biện 生sanh 種chủng 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 種chủng 望vọng 現hiện 故cố 。 現hiện 望vọng 現hiện 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 生sanh 現hiện 分phân 別biệt 者giả 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 相tương 見kiến 等đẳng 也dã 。 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 於ư 能năng 緣duyên 者giả 。 唯duy 第đệ 六lục 八bát 能năng 緣duyên 生sanh 自tự 種chủng 子tử 故cố 。 若nhược 無vô 漏lậu 位vị 八bát 識thức 皆giai 得đắc 有hữu 助trợ 力lực 者giả 。 根căn 種chủng 望vọng 識thức 。 業nghiệp 種chủng 望vọng 報báo 。 淨tịnh 者giả 無vô 漏lậu 也dã 。


現hiện 起khởi 分phân 別biệt (# 至chí )# 除trừ 等đẳng 無vô 間gian 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 現hiện 相tướng 望vọng 也dã 。 已dĩ 釋thích 本bổn 頌tụng 一nhất 切thiết 種chủng 變biến 。 今kim 釋thích 下hạ 半bán 展triển 轉chuyển 力lực 故cố 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 染nhiễm 故cố 。 淨tịnh 故cố 。 初sơ 中trung 有hữu 五ngũ 。 漸tiệm 略lược 漸tiệm 至chí 細tế 故cố 。 此thử 初sơ 自tự 他tha 相tương 望vọng 門môn 也dã 。 不bất 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 先tiên 已dĩ 除trừ 故cố 。 增tăng 上thượng 定định 有hữu 所sở 緣duyên 。 云vân 何hà 七thất 不bất 緣duyên 他tha 。 六lục 八bát 得đắc 緣duyên 五ngũ 識thức 。 測trắc 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 。 要yếu 託thác 自tự 八bát 。 一nhất 云vân 。 亦diệc 杖trượng 他tha 八bát 。 不bất 爾nhĩ 生sanh 上thượng 見kiến 下hạ 界giới 色sắc 。 應ưng 無vô 質chất 故cố 。


自tự 八bát 識thức 聚tụ (# 至chí )# 第đệ 八bát 相tương/tướng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 自tự 識thức 相tương 望vọng 門môn 。 八bát 於ư 七thất 有hữu 者giả 。 第đệ 八bát 識thức 聚tụ 。 於ư 餘dư 七thất 識thức 。 有hữu 所sở 緣duyên 義nghĩa 。 然nhiên 五ngũ 託thác 相tương/tướng 。 第đệ 七thất 託thác 見kiến 。 第đệ 六Lục 通Thông 緣duyên 。 餘dư 文văn 可khả 知tri 。 五ngũ 識thức 唯duy 託thác 第đệ 八bát 相tương/tướng 者giả 。 觀quán 云vân 。 相tương/tướng 傳truyền 。 三tam 藏tạng 云vân 。 五ngũ 識thức 得đắc 用dụng 第đệ 六lục 所sở 變biến 影ảnh 色sắc 為vi 質chất 。 違vi 此thử 明minh 文văn 。 證chứng 救cứu 云vân 。 論luận 有hữu 二nhị 門môn 。 有hữu 力lực 發phát 影ảnh 。 唯duy 八bát 為vi 質chất 。 若nhược 如như 同đồng 聚tụ 互hỗ 能năng 似tự 所sở 似tự 為vi 質chất 。 許hứa 六lục 為vi 質chất (# 此thử 但đãn 異dị 門môn 如như 次thứ 下hạ 辨biện )# 。


自tự 類loại 前tiền 後hậu (# 至chí )# 相tương 見kiến 種chủng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 前tiền 後hậu 相tương 望vọng 門môn 。 許hứa 後hậu 五ngũ 見kiến 緣duyên 前tiền 相tương/tướng 者giả 。 述thuật 曰viết 。 陳trần 那na 論luận 觀quán 所sở 緣duyên 。 意ý 許hứa 。 後hậu 五ngũ 識thức 前tiền 相tương/tướng 為vi 質chất 。 前tiền 相tương/tướng 熏huân 種chủng 生sanh 後hậu 相tương/tướng 分phần/phân 。 後hậu 識thức 帶đái 彼bỉ 前tiền 相tương 生sanh 故cố 。 准chuẩn 之chi 第đệ 七thất 應ưng 許hứa 亦diệc 然nhiên 。 然nhiên 此thử 許hứa 言ngôn 。 三tam 藏tạng 三tam 釋thích 。 一nhất 云vân 。 陳trần 那na 許hứa 經kinh 部bộ 義nghĩa 。 彼bỉ 說thuyết 五ngũ 識thức 緣duyên 過quá 去khứ 境cảnh 。 是thị 因nhân 必tất 先tiên 果quả 故cố 難nan 信tín 。 同đồng 時thời 如như 兩lưỡng 角giác 故cố 。 陳trần 那na 別biệt 意ý 假giả 順thuận 許hứa 也dã (# 基cơ 唯duy 述thuật 此thử )# 。 一nhất 云vân 。 護hộ 法Pháp 假giả 許hứa 陳trần 那na 。 一nhất 云vân 。 實thật 許hứa 為vi 宗tông (# 既ký 陳trần 那na 頌tụng 其kỳ 有hữu 二nhị 門môn 。 或hoặc 得đắc 假giả 許hứa 。 假giả 設thiết 門môn 故cố 。 或hoặc 得đắc 實thật 許hứa 。 理lý 無vô 倒đảo 故cố )# 。 若nhược 依y 此thử 門môn 。 前tiền 七thất 於ư 八bát 。 有hữu 踈sơ 所sở 緣duyên 。 彼bỉ 相tương 見kiến 種chủng 。 三tam 藏tạng 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 七thất 識thức 相tương 見kiến 名danh 熏huân 自tự 種chủng 。 種chủng 為vi 親thân 緣duyên 。 能năng 熏huân 為vi 踈sơ 。 一nhất 云vân 。 第đệ 八bát 相tương 見kiến 。 五ngũ 熏huân 第đệ 八bát 相tương/tướng 分phần/phân 色sắc 等đẳng 。 故cố 是thị 見kiến 分phần/phân 疎sơ 所sở 緣duyên 緣duyên 。 第đệ 七thất 熏huân 彼bỉ 見kiến 分phần/phân 種chủng 子tử 。 故cố 自tự 證chứng 等đẳng 疎sơ 所sở 緣duyên 緣duyên 。 第đệ 六lục 双# 熏huân 。 如như 理lý 應ưng 知tri 。 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 識thức 。 說thuyết 緣duyên 七thất 識thức (# 基cơ 唯duy 述thuật 後hậu )# 。 然nhiên 其kỳ 前tiền 言ngôn 。 測trắc 云vân 。 前tiền 念niệm 或hoặc 八bát 中trung 前tiền (# 三tam 藏tạng 二nhị 解giải 中trung 。 初sơ 具cụ 二nhị 義nghĩa 。 若nhược 依y 後hậu 解giải 。 唯duy 八bát 中trung 前tiền 。 非phi 前tiền 念niệm 熏huân 未vị 潤nhuận 能năng 生sanh 第đệ 八bát 見kiến 故cố )# 。


同đồng 聚tụ 異dị 體thể (# 至chí )# 不bất 同đồng 質chất 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 同đồng 聚tụ 相tương 望vọng 門môn 。 測trắc 云vân 。 有hữu 二nhị 復phục 次thứ 。 後hậu 復phục 次thứ 意ý 。 第đệ 八bát 識thức 品phẩm 。 心tâm 王vương 心tâm 所sở 互hỗ 為vi 本bổn 質chất 。 以dĩ 相tương 似tự 故cố 。 眼nhãn 等đẳng 七thất 識thức 。 例lệ 亦diệc 如như 是thị 。 基cơ 云vân 亦diệc 同đồng 。 諸chư 相tướng 互hỗ 為vi 本bổn 質chất 方phương 起khởi 。 然nhiên 前tiền 師sư 意ý 。 各các 各các 自tự 變biến 。 然nhiên 相tương 似tự 故cố 。 名danh 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 。 非phi 必tất 有hữu 質chất 。 如như 緣duyên 無vô 法pháp 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 諸chư 心tâm 必tất 託thác 本bổn 質chất 。 如như 緣duyên 虗hư 空không 託thác 名danh 為vi 質chất 。 第đệ 八bát 心tâm 王vương 以dĩ 五ngũ 數số 變biến 。 相tương/tướng 假giả 力lực 故cố 。 為vi 本bổn 質chất 起khởi (# 此thử 還hoàn 自tự 害hại 。 若nhược 相tương 應ứng 法pháp 互hỗ 為vi 質chất 者giả 。 即tức 質chất 異dị 故cố )# 。 然nhiên 各các 各các 變biến 何hà 要yếu 同đồng 質chất 。 是thị 故cố 前tiền 師sư 甚thậm 可khả 翫ngoạn 矣hĩ 。 證chứng 云vân 。 此thử 後hậu 師sư 說thuyết 。 亦diệc 准chuẩn 陳trần 那na 許hứa 五ngũ 後hậu 見kiến 緣duyên 前tiền 相tương/tướng 義nghĩa 。 然nhiên 體thể 現hiện 有hữu 。 不bất 假giả 熏huân 力lực (# 雖tuy 不bất 正chánh 緣duyên 。 相tương 似tự 得đắc 力lực 。 如như 依y 熏huân 力lực 說thuyết 緣duyên 彼bỉ 故cố )# 。


同đồng 體thể 相tướng 分phần/phân (# 至chí )# 。 互hỗ 為vi 緣duyên 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 四tứ 分phần/phân 相tương 望vọng 門môn 。 此thử 中trung 不bất 依y 種chủng 相tương/tướng 分phần/phân 者giả 。 若nhược 本bổn 識thức 緣duyên 生sanh 自tự 之chi 種chủng 。 合hợp 因nhân 緣duyên 。 即tức 三tam 緣duyên 故cố 。 然nhiên 今kim 釋thích 頌tụng 下hạ 半bán 故cố 除trừ 。


淨tịnh 八bát 識thức 聚tụ (# 至chí )# 能năng 緣duyên 用dụng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 淨tịnh 中trung 亦diệc 五ngũ 漸tiệm 略lược 。 然nhiên 此thử 自tự 他tha 言ngôn 總tổng 意ý 別biệt 。 五ngũ 皆giai 隨tùy 應ứng 自tự 他tha 對đối 故cố 。 初sơ 三tam 皆giai 有hữu 所sở 緣duyên 應ưng 知tri 。 遍biến 知tri 一nhất 切thiết 。 達đạt 三tam 世thế 故cố 。 若nhược 第đệ 四tứ 略lược 。 測trắc 云vân 。 皆giai 用dụng 三tam 分phần/phân 緣duyên 他tha 四tứ 分phần/phân (# 此thử 許hứa 內nội 分phần/phân 緣duyên 外ngoại 境cảnh 故cố )# 。 基cơ 云vân 。 王vương 數số 皆giai 得đắc 相tương/tướng 緣duyên 。 遍biến 現hiện 影ảnh 故cố 。 然nhiên 識thức 自tự 證chứng 。 但đãn 與dữ 數số 見kiến 同đồng 緣duyên 自tự 見kiến 。 內nội 不bất 現hiện 影ảnh 。 非phi 遍biến 知tri 故cố 。 有hữu 解giải 。 上thượng 云vân 自tự 見kiến 分phần/phân 境cảnh 。 不bất 同đồng 質chất 故cố 。 即tức 識thức 與dữ 所sở 二nhị 見kiến 同đồng 緣duyên 。 何hà 唯duy 自tự 證chứng 見kiến 不bất 自tự 緣duyên 。 若nhược 自tự 緣duyên 者giả 。 應ưng 同đồng 自tự 證chứng 。 若nhược 不bất 緣duyên 者giả 。 便tiện 違vi 上thượng 文văn 。 今kim 者giả 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 前tiền 依y 因nhân 位vị 。 說thuyết 見kiến 同đồng 質chất 。 果quả 見kiến 之chi 境cảnh 。 亦diệc 不bất 必tất 同đồng 。 一nhất 云vân 。 識thức 見kiến 與dữ 所sở 。 同đồng 緣duyên 自tự 證chứng 。 皆giai 變biến 影ảnh 像tượng 。 不bất 同đồng 自tự 證chứng 唯duy 內nội 緣duyên 故cố 。 與dữ 相tương 應ứng 法pháp 。 同đồng 外ngoại 取thủ 故cố 。 此thử 義nghĩa 雖tuy 勝thắng 。 然nhiên 稍sảo 難nan 知tri (# 明minh 緣duyên 自tự 見kiến 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 若nhược 第đệ 五ngũ 略lược 。 基cơ 云vân 。 第đệ 三tam 四tứ 分phần/phân 。 亦diệc 非phi 相tướng 緣duyên 。 皆giai 見kiến 攝nhiếp 故cố 。 言ngôn 除trừ 見kiến 分phần/phân 。 後hậu 智trí 見kiến 分phần/phân 。 返phản 緣duyên 自tự 證chứng 作tác 影ảnh 像tượng 。 仍nhưng 是thị 相tương/tướng 分phần/phân 。 不bất 爾nhĩ 即tức 與dữ 自tự 證chứng 何hà 別biệt 。 唯duy 佛Phật 三tam 分phần/phân 。 互hỗ 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 。 名danh 遍biến 緣duyên 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 三tam 分phần/phân 何hà 別biệt 。 如như 前tiền 所sở 得đắc 者giả 親thân 得đắc 。 餘dư 親thân 所sở 得đắc 者giả 影ảnh 得đắc 。 成thành 差sai 別biệt 。 又hựu 解giải 。 今kim 但đãn 遮già 相tương/tướng 為vi 能năng 緣duyên 。 及cập 遮già 見kiến 分phần/phân 。 不bất 緣duyên 自tự 證chứng 。 非phi 顯hiển 餘dư 二nhị 得đắc 緣duyên 一nhất 切thiết 。 此thử 不bất 及cập 前tiền 解giải (# 然nhiên 本bổn 母mẫu 釋thích 。 取thủ 此thử 為vi 宗tông 。 以dĩ 理lý 勝thắng 故cố 。 謂vị 汝nhữ 內nội 分phần/phân 新tân 影ảnh 得đắc 用dụng 。 應ưng 皆giai 見kiến 分phần/phân 緣duyên 影ảnh 像tượng 故cố 。 如như 因nhân 見kiến 分phần/phân 。 悉tất 細tế 取thủ 捨xả 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 測trắc 疏sớ/sơ 四tứ 釋thích 。 一nhất 云vân 。 三tam 分phần/phân 同đồng 染nhiễm 見kiến 緣duyên 三tam 分phần/phân 。 除trừ 其kỳ 見kiến 分phần/phân 。 能năng 所sở 亂loạn 故cố 。 二nhị 云vân 。 見kiến 通thông 緣duyên 四tứ 。 文văn 遮già 故cố (# 本bổn 母mẫu 取thủ 此thử 理lý 勝thắng 如như 彼bỉ )# 。 三tam 云vân 。 三tam 分phần/phân 緣duyên 三tam 。 各các 除trừ 自tự 分phần/phân 。 能năng 所sở 亂loạn 故cố 。 四tứ 云vân 。 三tam 皆giai 緣duyên 四tứ 。 無vô 文văn 遮già 故cố 。 言ngôn 除trừ 見kiến 者giả 。 除trừ 三tam 能năng 見kiến 。 義nghĩa 通thông 故cố 。 諸chư 分phần/phân 相tương/tướng 緣duyên 別biệt 變biến 影ảnh 不phủ 。 有hữu 十thập 五ngũ 釋thích 。 謂vị 初sơ 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 相tương/tướng 變biến 。 緣duyên 餘dư 不bất 變biến 。 一nhất 云vân 。 緣duyên 三tam 皆giai 變biến 。 第đệ 二nhị 釋thích 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 相tương/tướng 變biến 。 緣duyên 餘dư 不bất 變biến 。 一nhất 云vân 。 緣duyên 三tam 別biệt 變biến 。 緣duyên 見kiến 不bất 變biến (# 自tự 分phần/phân 親thân 故cố )# 。 一nhất 云vân 。 緣duyên 四tứ 皆giai 變biến (# 此thử 第đệ 五ngũ 勝thắng 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 第đệ 三tam 有hữu 四tứ 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 相tương/tướng 變biến 。 餘dư 皆giai 不bất 變biến 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 三tam 變biến 。 餘dư 皆giai 不bất 變biến 。 一nhất 云vân 。 三tam 緣duyên 相tương/tướng 變biến 。 緣duyên 餘dư 不bất 變biến 。 一nhất 云vân 。 三tam 緣duyên 三tam 變biến 。 第đệ 四tứ 有hữu 六lục 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 相tương/tướng 變biến 。 餘dư 皆giai 不bất 變biến (# 相tương/tướng 體thể 外ngoại 故cố )# 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 三tam 變biến 。 餘dư 皆giai 不bất 變biến (# 見kiến 用dụng 外ngoại 故cố )# 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 四tứ 變biến 。 餘dư 皆giai 不bất 變biến 。 一nhất 云vân 緣duyên 相tương/tướng 變biến 。 緣duyên 餘dư 不bất 變biến 。 一nhất 云vân 。 三tam 緣duyên 三tam 變biến 。 緣duyên 自tự 不bất 變biến 。 一nhất 云vân 。 三tam 緣duyên 四tứ 變biến 。 兼kiêm 正chánh 有hữu 異dị 。 分phần/phân 無vô 雜tạp 亂loạn 。 正chánh 取thủ 自tự 境cảnh 。 兼kiêm 所sở 餘dư 故cố 。 同đồng 聚tụ 實thật 體thể 。 四tứ 分phần/phân 相tương/tướng 緣duyên 。 亦diệc 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。 一nhất 云vân 。 唯duy 見kiến 緣duyên 四tứ 。 一nhất 云vân 。 三tam 皆giai 緣duyên 四tứ 。 變biến 影ảnh 三tam 釋thích 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 變biến 四tứ 。 餘dư 二nhị 不bất 緣duyên (# 此thử 屬thuộc 初sơ 釋thích 本bổn 每mỗi 有hữu 此thử )# 。 一nhất 云vân 。 見kiến 緣duyên 變biến 四tứ 。 餘dư 緣duyên 不bất 變biến (# 二nhị 分phần 取thủ 外ngoại 害hại 唯duy 識thức 宗tông )# 。 一nhất 云vân 。 三tam 緣duyên 變biến 四tứ (# 此thử 後hậu 二nhị 解giải 屬thuộc 第đệ 二nhị 義nghĩa )# 。 此thử 諸chư 釋thích 中trung 。 護hộ 法Pháp 正chánh 宗tông 。 准chuẩn 上thượng 下hạ 論luận 。 智trí 者giả 應ưng 思tư (# 疏sớ/sơ 既ký 無vô 許hứa 。 證chứng 師sư 許hứa 云vân 。 本bổn 〔# 四tứ 〕# 釋thích 中trung 第đệ 四tứ 為vi 正chánh 。 無vô 漏lậu 心tâm 分phần/phân 周chu 遍biến 故cố 。 十thập 五ngũ 釋thích 中trung 。 取thủ 第đệ 十thập 三tam 證chứng 自tự 體thể 者giả 。 皆giai 不bất 變biến 故cố 。 見kiến 緣duyên 自tự 證chứng 。 亦diệc 內nội 證chứng 故cố 。 如như 本bổn 母mẫu 破phá 。 體thể 作tác 名danh 用dụng 。 無vô 二nhị 重trọng/trùng 故cố )# 。


既ký 現hiện 分phân 別biệt (# 至chí )# 亦diệc 但đãn 增tăng 上thượng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 生sanh 種chủng 緣duyên 。 謂vị 緣duyên 藉tạ 言ngôn 現hiện 於ư 親thân 種chủng 者giả 。 能năng 熏huân 於ư 自tự 所sở 熏huân 親thân 種chủng 。 具cụ 因nhân 增tăng 上thượng 種chủng 於ư 親thân 種chủng 者giả 。 種chủng 子tử 相tương 生sanh 也dã 。


依y 斯tư 內nội 識thức (# 至chí )# 具cụ 廣quảng 分phân 別biệt 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 頌tụng 三tam 段đoạn 。 第đệ 三tam 結kết 也dã 。 如như 大đại 論luận 第đệ 五ngũ 。 三tam 界giới 心tâm 心tâm 所sở 皆giai 是thị 分phân 別biệt 。 中trung 邊biên 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 亦diệc 爾nhĩ 。 二nhị 者giả 攝nhiếp 論luận 第đệ 四tứ 。 遍biến 計kế 有hữu 二nhị 。 一nhất 自tự 性tánh 。 二nhị 差sai 別biệt 。 三tam 者giả 自tự 性tánh 隨tùy 念niệm 計kế 度độ 。 四tứ 者giả 如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 有hữu 覺giác 無vô 覺giác 。 五ngũ 者giả 如như 攝nhiếp 論luận 。 依y 名danh 計kế 義nghĩa 。 依y 義nghĩa 計kế 名danh 。 依y 名danh 計kế 名danh 。 依y 義nghĩa 計kế 義nghĩa 。 依y 二nhị 計kế 二nhị 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 顯hiển 揚dương 十thập 三tam 所sở 說thuyết 。 六lục 等đẳng 楞lăng 伽già 第đệ 五ngũ 。 十thập 分phân 別biệt 等đẳng 。 如như 餘dư 論luận 者giả 。 瑜du 伽già 三tam 十thập 八bát 九cửu 十thập 四tứ 。 顯hiển 揚dương 攝nhiếp 論luận 等đẳng 。


雖tuy 有hữu 內nội 識thức (# 至chí )# 餘dư 異dị 熟thục 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 相tương 續tục 不bất 成thành 難nạn/nan 中trung 。 有hữu 二nhị 。 標tiêu 故cố 。 釋thích 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 為vi 彼bỉ 性tánh 故cố 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 有hữu 四tứ 復phục 次thứ 。 此thử 初sơ 也dã 。 不bất 動động 業nghiệp 者giả 。 二nhị 疏sớ/sơ 云vân 。 上thượng 界giới 散tán 善thiện 從tùng 定định 此thử 攝nhiếp (# 釋thích 此thử 三tam 業nghiệp 如như 大đại 論luận 記ký )# 。 業nghiệp 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 思tư 相tương 應ứng 法pháp 及cập 身thân 語ngữ 等đẳng 。 思tư 所sở 設thiết 故cố 。 簡giản 曾tằng 現hiện 果quả 者giả 。 簡giản 薩tát 婆bà 多đa 曾tằng 已dĩ 現hiện 業nghiệp 。 今kim 有hữu 與dữ 報báo 相tương 見kiến 等đẳng 者giả 。 四tứ 重trọng/trùng 二nhị 取thủ 。 一nhất 者giả 相tương 見kiến 八bát 識thức 二nhị 分phần 也dã 。 二nhị 者giả 名danh 色sắc 。 四tứ 蘊uẩn 為vi 名danh 。 色sắc 蘊uẩn 為vi 色sắc 。 三tam 者giả 心tâm 心tâm 所sở 。 一nhất 切thiết 五ngũ 蘊uẩn 不bất 離ly 此thử 故cố 。 四tứ 者giả 本bổn 末mạt 。 賴lại 耶da 為vi 本bổn 。 餘dư 七thất 為vi 末mạt 。 四tứ 重trọng/trùng 二nhị 取thủ 。 亦diệc 為vi 所sở 取thủ 。 言ngôn 彼bỉ 取thủ 者giả 。 四tứ 重trọng/trùng 能năng 取thủ 。 能năng 取thủ 之chi 中trung 。 所sở 現hiện 相tướng 分phần/phân 。 能năng 熏huân 本bổn 識thức 名danh 言ngôn 種chủng 故cố 。 准chuẩn 除trừ 劣liệt 無vô 記ký 心tâm 中trung 所sở 現hiện 影ảnh (# 疏sớ/sơ 有hữu 三tam 釋thích 。 此thử 存tồn 初sơ 釋thích )# 。 言ngôn 受thọ 果quả 無vô 窮cùng 等đẳng 者giả 。 即tức 攝nhiếp 論luận 第đệ 三tam 。 無vô 受thọ 盡tận 相tương/tướng 。 有hữu 受thọ 盡tận 相tương/tướng 也dã (# 就tựu 中trung 取thủ 捨xả 法pháp 爾nhĩ 新tân 熏huân 如như 彼bỉ 論luận 記ký )# 。


復phục 次thứ 生sanh 死tử (# 至chí )# 義nghĩa 如như 前tiền 釋thích 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 復phục 次thứ 。 基cơ 云vân 。 因nhân 名danh 起khởi 種chủng 。 名danh 名danh 言ngôn 種chủng 。 測trắc 云vân 。 梵Phạm 音âm 南nam 摩ma 。 此thử 云vân 名danh 。 名danh 是thị 歸quy 趣thú 義nghĩa 。 趣thú 向hướng 義nghĩa 。 歸quy 向hướng 諸chư 法pháp 皆giai 稱xưng 名danh 也dã 。 如như 五ngũ 十thập 六lục 。 四tứ 蘊uẩn 順thuận 趣thú 。 種chủng 種chủng 所sở 緣duyên 。 依y 言ngôn 說thuyết 名danh 。 分phân 別biệt 種chủng 種chủng 。 所sở 緣duyên 境cảnh 義nghĩa 。 教giáo 說thuyết 為vi 名danh 。 隨tùy 二nhị 名danh 言ngôn 等đẳng 者giả 。 名danh 假giả 如như 無vô 非phi 因nhân 緣duyên 性tánh 。 色sắc 等đẳng 亦diệc 非phi 二nhị 名danh 言ngôn 體thể 。 然nhiên 隨tùy 二nhị 名danh 所sở 現hiện 相tướng 等đẳng 。 各các 熏huân 自tự 名danh 言ngôn 種chủng (# 基cơ 疏sớ/sơ 意ý 爾nhĩ )# 。 測trắc 問vấn 。 此thử 二nhị 名danh 言ngôn 唯duy 攝nhiếp 九cửu 界giới 。 如như 何hà 通thông 與dữ 十thập 八bát 界giới 種chủng 。 三tam 藏tạng 解giải 云vân 。 且thả 如như 眼nhãn 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 種chủng 子tử 。 與dữ 種chủng 色sắc 得đắc 作tác 因nhân 緣duyên 。 隨tùy 緣duyên 能năng 生sanh 眼nhãn 意ý 本bổn 識thức 三tam 相tương/tướng 分phần/phân 故cố 。 同đồng 是thị 色sắc 界giới 及cập 同đồng 性tánh 故cố 。 如như 是thị 意ý 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 種chủng 子tử 。 望vọng 十thập 八bát 界giới 。 皆giai 因nhân 緣duyên 故cố (# 此thử 顯hiển 具cụ 由do 二nhị 名danh 言ngôn 勢thế 。 意ý 識thức 顯hiển 境cảnh 隨tùy 表biểu 義nghĩa 名danh 。 緣duyên 十thập 八bát 界giới 影ảnh 名danh 熏huân 故cố )# 。 問vấn 。 眼nhãn 識thức 見kiến 相tương/tướng 是thị 何hà 名danh 言ngôn 。 測trắc 云vân 。 見kiến 分phần/phân 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 顯hiển 境cảnh 名danh 。 二nhị 表biểu 義nghĩa 名danh 意ý 識thức 緣duyên 名danh 所sở 引dẫn 生sanh 故cố 。 相tương/tướng 分phần/phân 亦diệc 二nhị 。 從tùng 顯hiển 境cảnh 別biệt 。 遠viễn 由do 名danh 故cố (# 此thử 解giải 不bất 然nhiên 。 但đãn 由do 名danh 力lực 所sở 熏huân 種chủng 故cố 。 名danh 名danh 言ngôn 種chủng 。 非phi 一nhất 切thiết 種chủng 。 皆giai 是thị 名danh 故cố 。 基cơ 疏sớ/sơ 為vi 勝thắng 。 既ký 許hứa 末mạt 那na 開khai 表biểu 義nghĩa 名danh 。 何hà 要yếu 色sắc 等đẳng 具cụ 二nhị 名danh 言ngôn )# 。 問vấn 。 眼nhãn 等đẳng 種chủng 子tử 為vi 一nhất 名danh 言ngôn 。 通thông 生sanh 五ngũ 趣thú 。 為vi 名danh 別biệt 。 三tam 藏tạng 云vân 。 五ngũ 趣thú 名danh 言ngôn 。 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 對đối 法pháp 論luận 言ngôn 。 由do 定định 別biệt 因nhân 。 五ngũ 趣thú 別biệt 故cố 。 諸chư 天thiên 四tứ 洲châu 。 亦diệc 不bất 雜tạp 亂loạn 。 隨tùy 彼bỉ 業nghiệp 助trợ 生sanh 現hiện 行hành 也dã 若nhược 同đồng 類loại 者giả 。 常thường 用dụng 一nhất 箇cá 法pháp 爾nhĩ 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 故cố 生sanh 。 無vô 二nhị 用dụng 故cố 。 無vô 漏lậu 亦diệc 爾nhĩ 。 護hộ 法Pháp 弟đệ 子tử 。 法pháp 爾nhĩ 新tân 熏huân 生sanh 果quả 二nhị 釋thích 。 調điều 伏phục 先tiên 云vân 。 新tân 舊cựu 二nhị 種chủng 。 一nhất 正chánh 生sanh 時thời 。 餘dư 唯duy 助trợ 力lực 。 不bất 生sanh 一nhất 牙nha 。 最tối 勝thắng 子tử 云vân 。 勢thế 力lực 齊tề 者giả 。 共cộng 生sanh 一nhất 果quả 。 如như 一nhất 麥mạch 子tử 。 眾chúng 微vi 分phần/phân 故cố 。 言ngôn 我ngã 執chấp 有hữu 二nhị 者giả 。 基cơ 測trắc 云vân 。 此thử 通thông 六lục 七thất 。 不bất 同đồng 攝nhiếp 論luận 唯duy 明minh 第đệ 七thất 。 觀quán 云vân 。 攝nhiếp 論luận 亦diệc 通thông 第đệ 六lục 。 世thế 親thân 第đệ 三tam 云vân 。 謂vị 自tự 為vi 我ngã 。 異dị 我ngã 為vi 他tha 。 無vô 性tánh 第đệ 四tứ 。 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 他tha 他tha 所sở 故cố (# 此thử 果quả 何hà 異dị 名danh 言ngôn 種chủng 果quả 。 彼bỉ 實thật 此thử 假giả 。 謂vị 如như 〔# 兩lưỡng 〕# 別biệt 。 不bất 爾nhĩ 諸chư 佛Phật 猶do 自tự 他tha 別biệt 。 應ưng 論luận 此thử 果quả 。 然nhiên 相tương/tướng 無vô 異dị )# 。 言ngôn 有hữu 支chi 者giả 。 支chi 是thị 因nhân 義nghĩa 。 三tam 有hữu 因nhân 故cố 。 或hoặc 支chi 分phần/phân 義nghĩa 。 趣thú 別biệt 因nhân 故cố 。 基cơ 云vân 。 唯duy 初sơ 通thông 在tại 無vô 漏lậu 。 亦diệc 依y 表biểu 義nghĩa 顯hiển 境cảnh 熏huân 故cố 。 測trắc 云vân 。 若nhược 二nhị 熏huân 習tập 定định 是thị 名danh 言ngôn 。 自tự 有hữu 名danh 言ngôn 非phi 二nhị 熏huân 習tập 。 除trừ 我ngã 見kiến 外ngoại 。 餘dư 無vô 記ký 種chủng 。 不bất 善thiện 我ngã 見kiến 同đồng 體thể 三tam 熏huân 。 約ước 文văn 可khả 解giải 。


復phục 次thứ 生sanh 死tử (# 至chí )# 義nghĩa 如như 前tiền 記ký 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 復phục 次thứ 中trung 有hữu 二nhị 。 略lược 故cố 。 廣quảng 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 發phát 業nghiệp 潤nhuận 生sanh 煩phiền 惱não 者giả 。 五ngũ 十thập 九cửu 云vân 。 一nhất 煩phiền 惱não 皆giai 能năng 發phát 潤nhuận 。 唯duy 分phân 別biệt 起khởi 發phát 往vãng 惡ác 果quả 。 測trắc 云vân 。 往vãng 善thiện 趣thú 果quả 。 容dung 俱câu 生sanh 發phát 。 基cơ 云vân 。 緣duyên 起khởi 經kinh 上thượng 卷quyển 云vân 。 若nhược 由do 欲dục 愛ái 造tạo 諸chư 福phước 行hành 。 彼bỉ 信tín 為vi 依y 乃nãi 造tạo 斯tư 行hành 。 由do 於ư 生sanh 死tử 起khởi 定định 信tín 故cố 。 此thử 愛ái 及cập 取thủ 由do 信tín 攝nhiếp 伏phục 。 我ngã 施thi 設thiết 為vi 有hữu 覆phú 無vô 記ký 。 以dĩ 此thử 文văn 證chứng 。 離ly 我ngã 見kiến 等đẳng 。 亦diệc 有hữu 獨độc 頭đầu 無vô 記ký 愛ái 等đẳng 。 即tức 緣duyên 後hậu 有hữu 起khởi 愛ái 潤nhuận 生sanh (# 此thử 明minh 俱câu 生sanh 無vô 發phát 惡ác 力lực 。 然nhiên 助trợ 發phát 善thiện 。 況huống 能năng 潤nhuận 生sanh 。 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 如như 大đại 論luận 記ký )# 。 惑hoặc 是thị 能năng 著trước 。 苦khổ 是thị 所sở 著trước 。 世thế 間gian 有hữu 情tình 。 不bất 多đa 於ư 果quả 起khởi 執chấp 著trước 故cố 。 (# 基cơ 云vân 如như 此thử 。 此thử 顯hiển 據cứ 實thật 亦diệc 是thị 所sở 著trước 。 然nhiên 非phi 多đa 故cố )# 。


此thử 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ (# 至chí )# 皆giai 非phi 行hành 支chi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 廣quảng 中trung 標tiêu 釋thích 可khả 知tri 。 釋thích 有hữu 五ngũ 文văn 。 一nhất 略lược 支chi 。 二nhị 釋thích 難nạn/nan 。 三tam 界giới 地địa 。 四tứ 因nhân 果quả 。 五ngũ 諸chư 門môn (# 基cơ 疏sớ/sơ 十thập 門môn 。 測trắc 疏sớ/sơ 七thất 門môn 。 釋thích 十thập 二nhị 支chi 。 然nhiên 大đại 論luận 等đẳng 。 皆giai 成thành 文văn 。 今kim 不bất 敘tự 故cố )# 。 初sơ 分phần/phân 亦diệc 四tứ 。 此thử 初sơ 略lược 也dã 。 由do 無vô 明minh 行hành 。 令linh 識thức 等đẳng 種chủng 有hữu 率suất 果quả 用dụng 。 名danh 能năng 引dẫn 也dã 。 佛Phật 地địa 第đệ 七thất 。 若nhược 所sở 發phát 業nghiệp 及cập 所sở 得đắc 果quả 。 皆giai 所sở 知tri 障chướng 。 二nhị 地địa 斷đoạn 發phát 悞ngộ 犯phạm 業nghiệp 。 明minh 知tri 智trí 障chướng 亦diệc 有hữu 發phát 業nghiệp 。 然nhiên 彼bỉ 所sở 發phát 。 不bất 感cảm 彼bỉ 世thế 。 故cố 今kim 簡giản 言ngôn 正chánh 感cảm 彼bỉ 世thế 。 然nhiên 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 通thông 發phát 總tổng 別biệt 。 二nhị 但đãn 發phát 總tổng 者giả 。 三tam 但đãn 發phát 別biệt 者giả 。 唯duy 取thủ 初sơ 二nhị 。 引dẫn 報báo 主chủ 故cố 。 緣duyên 起khởi 經Kinh 云vân 。 外ngoại 法pháp 異dị 生sanh 。 由do 四tứ 無vô 明minh 發phát 福phước 等đẳng 行hành 。 內nội 法pháp 異dị 生sanh 。 若nhược 放phóng 逸dật 者giả 。 唯duy 除trừ 一nhất 種chủng 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 所sở 餘dư 無vô 明minh 發phát 非phi 福phước 等đẳng 。 故cố 說thuyết 無vô 明minh 為vi 緣duyên 生sanh 行hành 。 若nhược 不bất 放phóng 逸dật 及cập 聖thánh 有hữu 學học 。 三tam 種chủng 無vô 明minh 。 為vi 非phi 福phước 緣duyên 。 然nhiên 非phi 福phước 不bất 能năng 為vi 緣duyên 招chiêu 三tam 惡ác 趣thú 。 故cố 此thử 非phi 福phước 。 我ngã 不bất 說thuyết 為vi 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 又hựu 不bất 放phóng 逸dật 。 造tạo 福phước 不bất 動động 。 雖tuy 感cảm 勝thắng 生sanh 。 而nhi 不bất 說thuyết 彼bỉ 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 諸chư 聖thánh 有hữu 學học 。 已dĩ 斷đoạn 不bất 共cộng 。 不bất 造tạo 新tân 業nghiệp 。 基cơ 云vân 。 若nhược 放phóng 逸dật 者giả 。 三tam 種chủng 無vô 明minh 之chi 所sở 引dẫn 發phát 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 簡giản 此thử 說thuyết 行hành 非phi 無vô 明minh 發phát 。 以dĩ 不bất 起khởi 現hiện 行hành 相tương 應ứng 無vô 明minh 故cố 。 非phi 彼bỉ 無vô 明minh 種chủng 不bất 發phát 惑hoặc 總tổng 報báo 。 不bất 言ngôn 內nội 法pháp 異dị 生sanh 不bất 造tạo 新tân 業nghiệp 故cố (# 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 如như 〔# 以dĩ 〕# 現hiện 行hành 為vi 非phi 福phước 緣duyên 。 而nhi 非phi 引dẫn 業nghiệp 招chiêu 三tam 惡ác 趣thú 。 故cố 不bất 說thuyết 為vi 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 彼bỉ 福phước 不bất 動động 。 雖tuy 是thị 引dẫn 業nghiệp 感cảm 殊thù 勝thắng 生sanh 。 而nhi 非phi 現hiện 行hành 為vi 緣duyên 發phát 故cố 。 亦diệc 不bất 說thuyết 彼bỉ 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 也dã )# 當đương 知tri 解giải 脫thoát 決quyết 擇trạch 分phần/phân 善thiện 方phương 便tiện 性tánh 者giả 。 尚thượng 有hữu 感cảm 總tổng 。 彼bỉ 位vị 生sanh 得đắc 善thiện 故cố 。 是thị 行hành 支chi 攝nhiếp (# 許hứa 此thử 道đạo 分phần/phân 猶do 感cảm 總tổng 報báo 。 然nhiên 違vi 諸chư 教giáo 以dĩ 諸chư 有hữu 支chi 非phi 學học 等đẳng 故cố 。 無vô 性tánh 釋thích 曰viết 實thật 增tăng 上thượng 果quả 故cố )# 。 或hoặc 說thuyết 彼bỉ 二nhị 方phương 便tiện 善thiện 法Pháp 。 不bất 感cảm 總tổng 報báo 。 但đãn 別biệt 報báo 因nhân 。 非phi 正chánh 行hạnh 支chi 。 非phi 非phi 行hành 攝nhiếp 。 不bất 爾nhĩ 。 別biệt 報báo 報báo 名danh 色sắc 等đẳng 。 應ưng 非phi 行hành 感cảm 。 名danh 色sắc 不bất 攝nhiếp 。 然nhiên 此thử 論luận 意ý 。 唯duy 取thủ 正chánh 故cố 。 且thả 除trừ 兼kiêm 行hành 及cập 兼kiêm 所sở 感cảm (# 此thử 中trung 〔# 別biệt 〕# 業nghiệp 假giả 名danh 行hành 者giả 。 間gian 起khởi 福phước 分phân 別biệt 業nghiệp 位vị 故cố 。 相tương 從tùng 亦diệc 名danh 福phước 不bất 動động 行hành 。 不bất 同đồng 聖thánh 位vị 全toàn 無vô 引dẫn 故cố 。 如như 六lục 十thập 七thất 云vân 。 順thuận 解giải 脫thoát 等đẳng 。 雖tuy 性tánh 厭yếm 有hữu 助trợ 餘dư 福phước 。 亦diệc 名danh 集Tập 諦Đế )# 。 測trắc 云vân 三tam 解giải 。 一nhất 云vân 。 外ngoại 法pháp 異dị 生sanh 。 由do 無vô 明minh 福phước 等đẳng 。 皆giai 名danh 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 內nội 法pháp 不bất 爾nhĩ 。 不bất 具cụ 四tứ 故cố (# 此thử 違vi 放phóng 逸dật 。 雖tuy 但đãn 由do 三tam 說thuyết 彼bỉ 彼bỉ 結kết 業nghiệp 無vô 明minh 緣duyên 行hành )# 。 一nhất 云vân 。 雖tuy 不bất 具cụ 四tứ 。 而nhi 有hữu 現hiện 行hành 。 亦diệc 感cảm 總tổng 報báo 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 不bất 逸dật 福phước 等đẳng 。 不bất 招chiêu 引dẫn 果quả 。 或hoặc 雖tuy 有hữu 招chiêu 。 善thiện 心tâm 引dẫn 故cố 。 故cố 亦diệc 不bất 說thuyết 為vi 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 (# 善thiện 心tâm 引dẫn 者giả 。 顯hiển 無vô 現hiện 行hành 無vô 明minh 引dẫn 也dã )# 。 一nhất 云vân 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 至chí 四tứ 善thiện 根căn 。 亦diệc 招chiêu 引dẫn 果quả 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 經kinh 唯duy 遮già 聖thánh 造tạo 新tân 業nghiệp 故cố 。 又hựu 雜tạp 集tập 云vân 。 未vị 見kiến 諦Đế 者giả 。 雖tuy 起khởi 善thiện 心tâm 。 由do 真chân 實thật 義nghĩa 愚ngu 。 發phát 後hậu 有hữu 因nhân 故cố 。 雖tuy 由do 無vô 明minh 種chủng 子tử 所sở 發phát 。 無vô 現hiện 行hành 故cố 。 且thả 對đối 放phóng 逸dật 。 經kinh 言ngôn 不bất 說thuyết 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 (# 同đồng 基cơ 初sơ 說thuyết 。 如như 前tiền 已dĩ 破phá 。 今kim 存tồn 基cơ 後hậu 。 測trắc 中trung 為vi 勝thắng )# 。 其kỳ 順thuận 現hiện 等đẳng 非phi 行hành 支chi 者giả 。 測trắc 云vân 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 順thuận 現hiện 唯duy 感cảm 識thức 報báo 。 通thông 感cảm 生sanh 現hiện 。 瑜du 伽già 五ngũ 逆nghịch 得đắc 現hiện 報báo 故cố 。 然nhiên 從tùng 正chánh 故cố 名danh 無vô 間gian 業nghiệp 。 雜tạp 集tập 順thuận 現hiện 感cảm 多đa 生sanh 者giả 。 釋thích 論luận 師sư 意ý 。 非phi 為vi 定định 量lượng (# 此thử 意ý 現hiện 熟thục 轉chuyển 招chiêu 多đa 生sanh 。 如như 無vô 間gian 亦diệc 行hành 支chi 攝nhiếp 。 然nhiên 今kim 此thử 論luận 。 彼bỉ 屬thuộc 生sanh 後hậu 。 唯duy 感cảm 現hiện 報báo 。 名danh 順thuận 現hiện 業nghiệp 〔# 非phi 〕# 但đãn 傍bàng 教giáo 。 亦diệc 違vi 理lý 故cố )# 。 一nhất 云vân 。 順thuận 現hiện 亦diệc 感cảm 多đa 生sanh 。 然nhiên 今kim 所sở 除trừ 唯duy 感cảm 現hiện (# 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 若nhược 感cảm 多đa 生sanh 。 亦diệc 行hành 支chi 故cố 。 便tiện 違vi 論luận 云vân 一nhất 切thiết 順thuận 現hiện 非phi 行hành 支chi 故cố )# 。 或hoặc 可khả 順thuận 現hiện 。 設thiết 感cảm 多đa 生sanh 。 唯duy 滿mãn 非phi 引dẫn 。 故cố 不bất 相tương 違vi (# 此thử 好hảo/hiếu 。 且thả 五ngũ 無vô 間gián 。 一nhất 體thể 二nhị 義nghĩa 。 若nhược 順thuận 現hiện 門môn 。 唯duy 別biệt 報báo 業nghiệp 。 若nhược 順thuận 生sanh 門môn 。 通thông 總tổng 別biệt 故cố 。 謂vị 業nghiệp 加gia 行hành 。 感cảm 現hiện 報báo 故cố 之chi )# 。 問vấn 。 異dị 生sanh 潤nhuận 必tất 現hiện 。 何hà 有hữu 唯duy 種chủng 發phát 。 答đáp 。 命mạng 終chung 心tâm 劣liệt 位vị 。 非phi 聖thánh 不bất 能năng 伏phục 。 問vấn 。 言ngôn 內nội 外ngoại 法pháp 。 其kỳ 位vị 云vân 。 佛Phật 子tử 外ngoại 道đạo 或hoặc 未vị 已dĩ 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 者giả 。


二nhị 所sở 引dẫn 支chi (# 至chí )# 必tất 不bất 俱câu 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 略lược 文văn 。 謂vị 即tức 五ngũ 果quả 因nhân 緣duyên 種chủng 也dã 。 有hữu 二nhị 復phục 次thứ 。 初sơ 無vô 雜tạp 體thể 賴lại 耶da 種chủng 子tử 。 立lập 為vi 識thức 支chi 。 除trừ 後hậu 六lục 處xứ 觸xúc 受thọ 種chủng 子tử 。 餘dư 異dị 熟thục 法pháp 名danh 色sắc 支chi 。 謂vị 即tức 五ngũ 塵trần 想tưởng 思tư 作tác 意ý 。 及cập 別biệt 境cảnh 五ngũ 并tinh 不bất 定định 眠miên 。 十thập 四tứ 為vi 體thể 。 後hậu 交giao 雜tạp 體thể 。 除trừ 末mạt 那na 識thức 。 所sở 餘dư 七thất 識thức 遍biến 別biệt 各các 五ngũ 。 及cập 不bất 定định 眠miên 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 。 總tổng 二nhị 十thập 八bát 。 皆giai 名danh 色sắc 攝nhiếp 。 熟thục 中trung 隨tùy 勝thắng 分phân 為vi 餘dư 四tứ 報báo 主chủ 。 彼bỉ 依y 觸xúc 境cảnh 領lãnh 納nạp 。 如như 次thứ 勝thắng 故cố 。 然nhiên 九cửu 十thập 三tam 。 且thả 以dĩ 六lục 根căn 為vi 名danh 色sắc 者giả 。 且thả 說thuyết 勝thắng 故cố 。 六lục 處xứ 是thị 總tổng 。 識thức 意ý 處xứ 別biệt 。 測trắc 云vân 。 若nhược 依y 此thử 門môn 。 識thức 名danh 色sắc 等đẳng 。 三tam 有hữu 因nhân 緣duyên 。 然nhiên 下hạ 文văn 中trung 。 依y 初sơ 復phục 次thứ 。 說thuyết 無vô 因nhân 緣duyên 。 既ký 說thuyết 且thả 依y 不bất 雜tạp 說thuyết 故cố 。 經kinh 說thuyết 識thức 支chi 通thông 能năng 所sở 引dẫn 。 緣duyên 起khởi 經kinh 也dã 。 彼bỉ 上thượng 卷quyển 云vân 。 一nhất 分phần/phân 名danh 色sắc 六lục 處xứ 觸xúc 受thọ 。 亦diệc 名danh 所sở 生sanh 。 基cơ 云vân 。 依y 當đương 現hiện 行hành 說thuyết 非phi 種chủng 名danh 所sở 生sanh 。 雖tuy 識thức 亦diệc 爾nhĩ 通thông 能năng 所sở 引dẫn 。 故cố 略lược 不bất 說thuyết 。 有hữu 一nhất 分phần/phân 受thọ 名danh 能năng 生sanh 者giả 。 取thủ 境cảnh 界giới 受thọ 。 除trừ 報báo 受thọ 故cố 。 由do 二nhị 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 有hữu 前tiền 後hậu 。 一nhất 者giả 本bổn 識thức 報báo 主chủ 。 餘dư 四tứ 為vi 伴bạn 。 伴bạn 中trung 名danh 色sắc 總tổng 。 餘dư 三tam 是thị 別biệt 。 別biệt 中trung 六lục 處xứ 勝thắng 。 餘dư 二nhị 是thị 劣liệt 。 劣liệt 中trung 觸xúc 因nhân 。 受thọ 是thị 果quả 故cố 。 二nhị 者giả 依y 當đương 現hiện 起khởi 位vị 差sai 別biệt 。 如như 緣duyên 起khởi 經kinh 。 同đồng 時thời 熏huân 發phát 。 依y 當đương 說thuyết 次thứ 。 正chánh 與dữ 此thử 同đồng 。 由do 斯tư 依y 當đương 現hiện 起khởi 門môn 故cố 。 瑜du 伽già 對đối 法pháp 十Thập 地Địa 論luận 等đẳng 。 皆giai 說thuyết 現hiện 行hành 。 為vi 識thức 等đẳng 五ngũ 。 以dĩ 在tại 因nhân 時thời 。 定định 無vô 現hiện 故cố 。 知tri 依y 當đương 果quả 。 於ư 現hiện 因nhân 說thuyết 。 復phục 由do 此thử 門môn 。 緣duyên 起khởi 經kinh 說thuyết 。 若nhược 引dẫn 若nhược 生sanh 。 一nhất 時thời 而nhi 起khởi 。 潤nhuận 未vị 潤nhuận 時thời 。 實thật 不bất 俱câu 故cố 。 知tri 於ư 現hiện 因nhân 假giả 說thuyết 當đương 果quả (# 論luận 意ý 如như 此thử )# 。 然nhiên 測trắc 疏sớ/sơ 云vân 。 於ư 生sanh 老lão 位vị 義nghĩa 說thuyết 識thức 等đẳng 。 因nhân 時thời 定định 無vô 現hiện 行hành 義nghĩa 故cố 。 復phục 由do 此thử 門môn 生sanh 引dẫn 同đồng 時thời 。 所sở 生sanh 生sanh 時thời 具cụ 能năng 所sở 引dẫn 。 四tứ 中trung 三tam 種chủng 同đồng 剎sát 那na 故cố 。 一nhất 者giả 所sở 生sanh 。 二nhị 者giả 能năng 引dẫn 。 三tam 者giả 所sở 引dẫn 。 若nhược 約ước 長trường 時thời 。 說thuyết 四tứ 同đồng 時thời 。 謂vị 於ư 一nhất 身thân 。 具cụ 能năng 所sở 引dẫn 能năng 所sở 生sanh 故cố 。 基cơ 疏sớ/sơ 意ý 同đồng 。 彼bỉ 潤nhuận 已dĩ 後hậu 。 於ư 當đương 起khởi 位vị 。 方phương 說thuyết 生sanh 引dẫn 。 許hứa 有hữu 同đồng 時thời 行hành 等đẳng 六lục 別biệt 。 名danh 為vi 引dẫn 支chi 。 總tổng 名danh 為vi 有hữu 。 立lập 為vi 生sanh 支chi (# 雖tuy 有hữu 道Đạo 理lý 而nhi 違vi 論luận 意ý 。 於ư 現hiện 因nhân 位vị 假giả 說thuyết 當đương 果quả 。 顯hiển 因nhân 差sai 別biệt 。 正chánh 是thị 論luận 宗tông 。 然nhiên 二nhị 疏sớ/sơ 釋thích 。 於ư 後hậu 生sanh 位vị 假giả 說thuyết 前tiền 引dẫn 。 豈khởi 順thuận 論luận 文văn 。 又hựu 測trắc 師sư 云vân 。 若nhược 約ước 長trường 時thời 。 一nhất 身thân 具cụ 四tứ 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 潤nhuận 已dĩ 果quả 生sanh 既ký 別biệt 身thân 故cố 。 若nhược 依y 種chủng 子tử 。 義nghĩa 具cụ 能năng 生sanh 。 則tắc 一nhất 剎sát 那na 應ưng 具cụ 四tứ 故cố )# 。


三tam 能năng 生sanh 支chi (# 至chí )# 識thức 等đẳng 種chủng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 略lược 支chi 。 謂vị 愛ái 等đẳng 三tam 。 謂vị 緣duyên 已dĩ 下hạ 。 牒điệp 能năng 所sở 引dẫn 。 復phục 依y 已dĩ 下hạ 。 正chánh 說thuyết 能năng 生sanh 。 迷mê 內nội 果quả 等đẳng 。 廣quảng 如như 大đại 論luận 及cập 對đối 法pháp 記ký 。 不bất 勞lao 重trọng/trùng 釋thích 。 言ngôn 發phát 起khởi 貪tham 愛ái 者giả 。 愛ái 支chi 也dã 。 緣duyên 起khởi 下hạ 卷quyển 有hữu 四tứ 種chủng 愛ái 。 謂vị 愛ái 。 後hậu 有hữu 愛ái 。 貪tham 俱câu 行hành 愛ái 。 彼bỉ 彼bỉ 喜hỷ 樂lạc 。 解giải 云vân 。 如như 次thứ 現hiện 未vị 自tự 體thể 及cập 具cụ 中trung 生sanh 。 既ký 爾nhĩ 。 初sơ 二nhị 迷mê 內nội 異dị 熟thục 。 何hà 故cố 此thử 云vân 迷mê 增tăng 上thượng 果quả 。 雖tuy 緣duyên 內nội 身thân 。 境cảnh 界giới 為vi 先tiên 。 如như 自tự 體thể 愛ái 唯duy 迷mê 事sự 故cố 。 此thử 迷mê 事sự 相tướng 如như 大đại 論luận 記ký 。 欲dục 等đẳng 四tứ 取thủ 者giả 。 取thủ 支chi 也dã 。 大đại 論luận 第đệ 十thập 。 唯duy 取thủ 貪tham 數số 。 八bát 十thập 九cửu 云vân 。 通thông 能năng 所sở 取thủ 及cập 所sở 為vi 取thủ 。 總tổng 說thuyết 為vi 取thủ (# 貪tham 為vi 能năng 取thủ 。 欲dục 等đẳng 所sở 取thủ 。 為vi 得đắc 欲dục 等đẳng 及cập 為vi 愛ái 用dụng 。 若nhược 所sở 為vi 取thủ 。 實thật 五ngũ 塵trần 等đẳng 非phi 能năng 潤nhuận 體thể 。 然nhiên 順thuận 故cố 通thông 取thủ 。 如như 境cảnh 界giới 念niệm 住trụ )# 。 此thử 論luận 緣duyên 起khởi 經kinh 。 通thông 正chánh 正chánh 助trợ 潤nhuận 。 說thuyết 諸chư 煩phiền 惱não 。 基cơ 云vân 。 此thử 中trung 二nhị 愚ngu 隨tùy 增tăng 義nghĩa 說thuyết 。 據cứ 實thật 。 迷mê 內nội 亦diệc 得đắc 潤nhuận 生sanh 。 迷mê 外ngoại 境cảnh 愚ngu 亦diệc 能năng 發phát 業nghiệp 。 說thuyết 諸chư 煩phiền 惱não 皆giai 發phát 潤nhuận 故cố 。 唯duy 說thuyết 業nghiệp 有hữu 。 對đối 法pháp 等đẳng 也dã 。 唯duy 說thuyết 五ngũ 種chủng 。 測trắc 云vân 。 顯hiển 揚dương 第đệ 一nhất 如như 五ngũ 種chủng 子tử 。 名danh 有hữu 取thủ 識thức 也dã 。 謂vị 種chủng 子tử 識thức 由do 取thủ 潤nhuận 故cố 。 基cơ 云vân 。 大đại 論luận 第đệ 五ngũ 。 說thuyết 生sanh 起khởi 因nhân 。 能năng 生sanh 因nhân 攝nhiếp 。 彼bỉ 既ký 因nhân 緣duyên 有hữu 生sanh 因nhân 故cố 。


第đệ 四tứ 所sở 生sanh 支chi (# 至chí )# 。 乃nãi 名danh 為vi 死tử 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 略lược 支chi 。 測trắc 云vân 。 合hợp 釋thích 根căn 本bổn 及cập 方phương 便tiện 生sanh 。 故cố 說thuyết 中trung 有hữu 亦diệc 生sanh 支chi 攝nhiếp 。 基cơ 云vân 。 將tương 入nhập 滅diệt 相tương/tướng 。 名danh 為vi 死tử 支chi 。 滅diệt 相tương/tướng 體thể 無vô 。 非phi 緣duyên 起khởi 支chi 。 但đãn 為vi 生sanh 厭yếm 假giả 三tam 相tương/tướng 名danh 。 體thể 即tức 五ngũ 蘊uẩn 。 非phi 但đãn 行hành 蘊uẩn 。


老lão 非phi 定định 有hữu (# 至chí )# 說thuyết 是thị 愛ái 增tăng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 。 初sơ 有hữu 伏phục 難nạn/nan 。 老lão 死tử 相tướng 別biệt 。 何hà 故cố 合hợp 立lập 。 釋thích 意ý 如như 文văn (# 基cơ 師sư 文văn 外ngoại 多đa 設thiết 問vấn 答đáp 。 總tổng 在tại 大đại 論luận 及cập 本bổn 母mẫu 釋thích )# 病bệnh 不bất 遍biến 定định 者giả 。 設thiết 趣thú 生sanh 中trung 有hữu 病bệnh 之chi 處xứ 。 亦diệc 非phi 定định 有hữu 。 如như 尊tôn 者giả 薄bạc 拘câu 羅la 。 年niên 過quá 八bát 十thập 。 一nhất 期kỳ 無vô 患hoạn 。 一nhất 切thiết 一nhất 分phần/phân 者giả 。 無vô 明minh 愛ái 取thủ 。 唯duy 有hữu 覆phú 故cố 。 行hành 有hữu 唯duy 善thiện 。 果quả 唯duy 天thiên 故cố 。 若nhược 無vô 色sắc 界giới 意ý 為vi 名danh 。 何hà 故cố 緣duyên 起khởi 經Kinh 云vân 。 若nhược 生sanh 中trung 唯duy 有hữu 其kỳ 名danh 。 不bất 依y 色sắc 住trụ 。 相tương 續tục 生sanh 起khởi 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 解giải 云vân 。 彼bỉ 經kinh 依y 有hữu 色sắc 處xứ 說thuyết 故cố 。 又hựu 解giải 。 彼bỉ 經kinh 通thông 說thuyết 種chủng 故cố 。 如như 九cửu 十thập 三tam 云vân 。 無vô 色sắc 界giới 名danh 與dữ 色sắc 種chủng 子tử 為vi 識thức 所sở 依y 。 若nhược 爾nhĩ 。 識thức 支chi 亦diệc 依y 他tha 地địa 。 何hà 故cố 下hạ 云vân 唯duy 行hành 依y 下hạ 。 測trắc 云vân 。 彼bỉ 論luận 相tương 從tùng 假giả 說thuyết 。 或hoặc 說thuyết 少thiểu 分phần 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 識thức 不bất 依y 他tha 。 名danh 色sắc 全toàn 故cố 。 基cơ 云vân 。 依y 自tự 定định 色sắc 種chủng 亦diệc 無vô 失thất (# 範phạm 云vân 不bất 爾nhĩ 。 非phi 異dị 熟thục 故cố )# 。 愛ái 非phi 遍biến 者giả 。 如như 緣duyên 起khởi 上thượng 卷quyển 云vân 。 若nhược 唯duy 說thuyết 愛ái 。 與dữ 有hữu 作tác 緣duyên 。 不bất 緣duyên 於ư 取thủ 。 斯tư 有hữu 何hà 過quá 。


世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

希hy 求cầu 名danh 愛ái 。 不bất 求cầu 惡ác 趣thú 。 而nhi 由do 非phi 福phước 。 相tương 違vi 果quả 生sanh 。 豈khởi 緣duyên 於ư 愛ái 。 無vô 有hữu 愛ái 者giả 。 希hy 求cầu 無vô 有hữu 。 由do 福phước 不bất 動động 。 相tương 違vi 果quả 生sanh 。 豈khởi 緣duyên 愛ái 皆giai 取thủ 為vi 緣duyên 。 知tri 愛ái 不bất 遍biến 唯duy 聚tụ 支chi 遍biến 。 解giải 已dĩ 有hữu 難nạn/nan 。 不bất 還hoàn 豈khởi 非phi 不bất 求cầu 。 無vô 求cầu 無vô 有hữu 。 論luận 解giải 意ý 者giả 。 異dị 生sanh 現hiện 潤nhuận 。 約ước 現hiện 說thuyết 定định 。 聖thánh 以dĩ 種chủng 潤nhuận 。 據cứ 種chủng 說thuyết 定định 。 不bất 還hoàn 如như 取thủ 。 愛ái 亦diệc 種chủng 定định 。 後hậu 復phục 次thứ 云vân 愛ái 亦diệc 遍biến 者giả 。 謂vị 於ư 現hiện 我ngã 及cập 於ư 現hiện 境cảnh 。 亦diệc 有hữu 愛ái 故cố 。 或hoặc 我ngã 為vi 境cảnh 。 名danh 現hiện 我ngã 境cảnh 。 欲dục 界giới 死tử 者giả 可khả 如như 所sở 說thuyết 。 上thượng 界giới 命mạng 終chung 有hữu 何hà 現hiện 愛ái 。 若nhược 欲dục 界giới 愛ái 。 應ưng 非phi 現hiện 境cảnh 。 若nhược 色sắc 界giới 愛ái 。 應ưng 依y 他tha 地địa 。 測trắc 師sư 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 。 且thả 依y 下hạ 死tử 說thuyết 愛ái 亦diệc 遍biến 。 不bất 說thuyết 上thượng 死tử 。 生sanh 惡ác 趣thú 者giả 。 除trừ 行hành 餘dư 支chi 。 依y 自tự 地địa 故cố 。 一nhất 云vân 。 生sanh 惡ác 趣thú 已dĩ 定định 愛ái 真chân 我ngã 。 非phi 即tức 用dụng 此thử 為vi 潤nhuận 生sanh 愛ái 。 雖tuy 有hữu 二nhị 解giải 。 後hậu 順thuận 經kinh 意ý 。 謂vị 緣duyên 起khởi 經kinh 。 約ước 已dĩ 生sanh 者giả 。 於ư 惡ác 身thân 說thuyết 不bất 起khởi 愛ái 。 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經kinh 。 據cứ 將tương 生sanh 時thời 。 於ư 可khả 樂lạc 相tương/tướng 。 起khởi 顛điên 倒đảo 愛ái 。 樞xu 要yếu 云vân 。 若nhược 欲dục 界giới 死tử 生sanh 惡ác 極cực 重trọng 。 見kiến 惡ác 相tướng 已dĩ 不bất 生sanh 希hy 求cầu 。 欲dục 界giới 罪tội 輕khinh 。 上thượng 二nhị 界giới 死tử 。 生sanh 惡ác 趣thú 者giả 。 不bất 見kiến 惡ác 相tướng 。 但đãn 見kiến 倒đảo 相tương/tướng 。 於ư 當đương 起khởi 愛ái 。 不bất 爾nhĩ 。 上thượng 死tử 應ưng 無vô 愛ái 取thủ 。 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 但đãn 不bất 愛ái 故cố (# 樞xu 要yếu 為vi 勝thắng 。 若nhược 如như 測trắc 疏sớ/sơ 。 於ư 顛điên 倒đảo 相tương/tướng 必tất 起khởi 愛ái 者giả 。 論luận 應ưng 以dĩ 此thử 證chứng 愛ái 亦diệc 遍biến 。 何hà 勞lao 生sanh 已dĩ 我ngã 愛ái 為vi 證chứng 。 無vô 由do 除trừ 潤nhuận 說thuyết 不bất 潤nhuận 故cố 。 明minh 知tri 或hoặc 有hữu 不bất 生sanh 希hy 愛ái 。 但đãn 以dĩ 取thủ 現hiện 潤nhuận 惡ác 趣thú 〔# 有hữu 〕# )# 。 言ngôn 續tục 生sanh 時thời 因nhân 識thức 相tương/tướng 顯hiển 者giả 。 從tùng 中trung 有hữu 初sơ 。 至chí 生sanh 有hữu 也dã 。 言ngôn 若nhược 至chí 現hiện 在tại 等đẳng 者giả 。 測trắc 云vân 。 如như 五ngũ 十thập 六lục 。 又hựu 現hiện 在tại 果quả 所sở 攝nhiếp 五ngũ 支chi 。 及cập 未vị 來lai 果quả 所sở 攝nhiếp 二nhị 支chi 。 名danh 果quả 緣duyên 起khởi 。 又hựu 緣duyên 起khởi 經kinh 。 現hiện 行hành 五ngũ 支chi 令linh 知tri 位vị 也dã (# 有hữu 處xứ 將tương 前tiền 際tế 果quả 開khai 為vi 五ngũ 種chủng 。 如như 九cửu 十thập 三tam 菩Bồ 薩Tát 逆nghịch 觀quán 。 有hữu 處xứ 將tương 後hậu 際tế 果quả 開khai 為vi 五ngũ 種chủng 。 如như 緣duyên 起khởi 經kinh )# 說thuyết 愛ái 如như 水thủy 等đẳng 者giả 。 十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。 如như 水thủy 沃ốc 故cố 。 要yếu 數số 溉cái 灌quán 等đẳng 者giả 。 喻dụ 世thế 種chủng 穀cốc 潤nhuận 雨vũ 生sanh 牙nha 。 雖tuy 取thủ 支chi 中trung 等đẳng 者giả 。 十Thập 地Địa 第đệ 八bát 。 愛ái 增tăng 名danh 取thủ 。 謂vị 潤nhuận 力lực 勝thắng 。 非phi 無vô 餘dư 惑hoặc 。 亦diệc 非phi 其kỳ 品phẩm 。 必tất 勝thắng 愛ái 支chi 。


諸chư 緣duyên 起khởi 支chi (# 至chí )# 於ư 理lý 無vô 違vi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 界giới 地địa 。 基cơ 云vân 。 皆giai 依y 自tự 地địa 者giả 。 同đồng 取thủ 五ngũ 十thập 六lục 。 依y 他tha 無vô 明minh 者giả 。 同đồng 取thủ 緣duyên 起khởi 經kinh 。 但đãn 是thị 下hạ 地địa 。 初sơ 起khởi 近cận 分phần/phân 。 皆giai 如như 此thử (# 此thử 師sư 前tiền 許hứa 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 唯duy 種chủng 發phát 業nghiệp 。 然nhiên 今kim 此thử 文văn 且thả 約ước 外ngoại 法pháp 及cập 內nội 放phóng 逸dật )# 。 測trắc 云vân 。 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 真chân 實thật 義nghĩa 愚ngu 隨tùy 眠miên 所sở 縛phược 。 解giải 云vân 。 雖tuy 由do 種chủng 子tử 。 必tất 藉tạ 現hiện 行hành 。 故cố 緣duyên 起khởi 云vân 。 外ngoại 法pháp 由do 四tứ 。 內nội 逸dật 由do 三tam 。 故cố 知tri 不bất 得đắc 唯duy 用dụng 種chủng 發phát (# 證chứng 師sư 存tồn 此thử 。 若nhược 唯duy 種chủng 發phát 。 由do 不bất 正chánh 〔# 感cảm 〕# 不phủ 。 說thuyết 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 故cố 非phi 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 既ký 同đồng 聖thánh 。 不bất 應ưng 別biệt 說thuyết 故cố )# 。 若nhược 現hiện 若nhược 種chủng 者giả 。 准chuẩn 發phát 疑nghi 潤nhuận 。 故cố 明minh 必tất 自tự 同đồng 生sanh 自tự 地địa 。 故cố 言ngôn 亦diệc 也dã 。 二nhị 疏sớ/sơ 云vân 。 現hiện 謂vị 愛ái 俱câu 。 種chủng 即tức 所sở 潤nhuận 。 測trắc 云vân 。 或hoặc 可khả 非phi 要yếu 俱câu 時thời 。 定định 等đẳng 相tương 應ứng 。 遠viễn 假giả 藉tạ 故cố 。


此thử 十thập 二nhị 支chi (# 至chí )# 便tiện 致trí 無vô 窮cùng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 因nhân 果quả 。 此thử 中trung 世thế 者giả 。 生sanh 身thân 世thế 也dã 。 前tiền 七thất 與dữ 三tam 。 若nhược 順thuận 生sanh 同đồng 世thế 。 順thuận 後hậu 即tức 異dị 世thế 。 為vi 生sanh 死tử 二nhị 。 愛ái 取thủ 有hữu 三tam 。 無vô 明minh 等đẳng 七thất 。 各các 定định 同đồng 世thế 。 不bất 同đồng 有hữu 部bộ 容dung 隔cách 世thế 發phát 業nghiệp 。 謂vị 未vị 至chí 定định 。 由do 過quá 去khứ 世thế 。 自tự 地địa 無vô 明minh 。 說thuyết 為vi 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 過quá 去khứ 二nhị 因nhân 感cảm 現hiện 五ngũ 果quả 。 現hiện 在tại 三tam 因nhân 得đắc 未vị 二nhị 果quả 。 過quá 去khứ 無vô 明minh 。 於ư 現hiện 在tại 中trung 即tức 名danh 愛ái 取thủ 。 於ư 現hiện 五ngũ 果quả 。 若nhược 在tại 未vị 來lai 名danh 生sanh 老lão 死tử 。 此thử 即tức 施thi 設thiết 兩lưỡng 重trọng/trùng 因nhân 果quả 。 不bất 異dị 一nhất 重trọng/trùng 。 第đệ 二nhị 無vô 用dụng 。 一nhất 重trọng/trùng 足túc 顯hiển 流lưu 轉chuyển 等đẳng 故cố 。 言ngôn 因nhân 破phá 常thường 。 言ngôn 果quả 破phá 斷đoạn 。 因nhân 在tại 過quá 去khứ 。 果quả 即tức 現hiện 在tại 。 因nhân 在tại 現hiện 在tại 果quả 即tức 未vị 來lai 。 具cụ 發phát 潤nhuận 生sanh 實thật 二nhị 世thế 故cố 。 然nhiên 十Thập 地Địa 論luận 第đệ 八bát 云vân 。 無vô 明minh 行hành 者giả 。 是thị 見kiến 過quá 去khứ 世thế 事sự 。 識thức 名danh 色sắc 六lục 處xứ 觸xúc 受thọ 。 是thị 見kiến 現hiện 在tại 世thế 事sự 。 愛ái 取thủ 有hữu 生sanh 老lão 死tử 。 是thị 見kiến 未vị 來lai 世thế 事sự 。 三tam 藏tạng 勘khám 梵Phạm 本bổn 云vân 。 但đãn 言ngôn 前tiền 際tế 中trung 際tế 後hậu 際tế 。 不bất 言ngôn 三tam 世thế 。 彼bỉ 約ước 三tam 位vị 。 明minh 現hiện 十thập 因nhân 。 梵Phạm 本bổn 不bất 言ngôn 生sanh 老lão 死tử 故cố 。 一nhất 重trọng/trùng 雖tuy 足túc 。 強cưỡng 說thuyết 二nhị 重trọng/trùng 。 應ưng 說thuyết 第đệ 三tam 。 便tiện 致trí 無vô 窮cùng 。 基cơ 云vân 。 對đối 愚ngu 前tiền 際tế 。 說thuyết 過quá 二nhị 因nhân 。 更cánh 有hữu 愚ngu 於ư 前tiền 前tiền 際tế 者giả 。 二nhị 因nhân 猶do 少thiểu 。 更cánh 應ưng 說thuyết 因nhân 有hữu 過quá 未vị 來lai 。 說thuyết 二nhị 果quả 者giả 。 更cánh 有hữu 愚ngu 於ư 後hậu 後hậu 際tế 者giả 。 二nhị 果quả 無vô 足túc 。 更cánh 應ưng 說thuyết 果quả 。 故cố 論luận 說thuyết 言ngôn 或hoặc 應ưng 過quá 此thử 。 然nhiên 說thuyết 一nhất 重trọng/trùng 破phá 常thường 斷đoạn 訖ngật 。 即tức 顯hiển 前tiền 後hậu 。 前tiền 後hậu 亦diệc 爾nhĩ 。


此thử 十thập 二nhị 支chi (# 至chí )# 名danh 生sanh 等đẳng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 諸chư 門môn 。 有hữu 十thập 七thất 門môn 。 此thử 初sơ 假giả 實thật 門môn 。 樞xu 要yếu 攬lãm 他tha 為vi 自tự 名danh 假giả 。 若nhược 不bất 攬lãm 他tha 名danh 實thật 。 如như 行hành 中trung 有hữu 假giả 無vô 表biểu 等đẳng 。 然nhiên 帶đái 實thật 思tư 。 不bất 攬lãm 前tiền 故cố 。


五ngũ 是thị 一nhất 事sự (# 至chí )# 餘dư 非phi 一nhất 事sự 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 一nhất 非phi 一nhất 體thể 門môn 。 測trắc 云vân 。 識thức 謂vị 唯duy 心tâm 王vương 故cố 。 基cơ 云vân 。 唯duy 本bổn 識thức 故cố (# 以dĩ 後hậu 為vi 勝thắng 。 若nhược 由do 論luận 說thuyết 。 六lục 識thức 支chi 故cố 。 總tổng 諸chư 心tâm 王vương 名danh 為vi 一nhất 事sự 。 亦diệc 應ưng 取thủ 支chi 皆giai 心tâm 所sở 性tánh 名danh 一nhất 事sự )# 。 行hành 等đẳng 既ký 通thông 色sắc 心tâm 體thể 故cố 。 名danh 非phi 一nhất 事sự 。


三tam 唯duy 是thị 染nhiễm (# 至chí )# 餘dư 通thông 二nhị 種chủng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 染nhiễm 不bất 染nhiễm 門môn 。 大đại 論luận 第đệ 十thập 云vân 三tam 染nhiễm 餘dư 通thông 二nhị 故cố 。 會hội 釋thích 云vân 。 容dung 起khởi 染nhiễm 故cố 。 餘dư 行hành 及cập 有hữu 通thông 善thiện 染nhiễm 故cố 。


無vô 明minh 愛ái 取thủ 。 (# 至chí )# 餘dư 是thị 雜tạp 相tương/tướng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 獨độc 雜tạp 相tương/tướng 門môn 。 測trắc 云vân 。 雖tuy 說thuyết 愛ái 增tăng 。 名danh 之chi 為vi 取thủ 。 增tăng 不bất 增tăng 異dị 。 故cố 亦diệc 不bất 雜tạp (# 非phi 此thử 論luận 意ý 。 雖tuy 取thủ 支chi 中trung 攝nhiếp 諸chư 煩phiền 惱não 。 而nhi 愛ái 潤nhuận 增tăng 。 說thuyết 名danh 愛ái 增tăng 。 非phi 劣liệt 愛ái 支chi 轉chuyển 增tăng 為vi 取thủ 。 如như 實thật 之chi 義nghĩa 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 基cơ 云vân 。 取thủ 中trung 雖tuy 愛ái 增tăng 上thượng 。 非phi 轉chuyển 愛ái 為vi 增tăng 上thượng 貪tham 故cố (# 此thử 順thuận 論luận 意ý )# 。 又hựu 別biệt 有hữu 法pháp (# 此thử 顯hiển 除trừ 貪tham 有hữu 餘dư 煩phiền 惱não 。 故cố 非phi 雜tạp 相tương/tướng 。 非phi 也dã 。 勿vật 識thức 與dữ 名danh 色sắc 不bất 是thị 雜tạp 相tương/tướng 故cố )# 。 行hành 及cập 識thức 等đẳng 五ngũ 名danh 。 有hữu 及cập 生sanh 等đẳng 名danh 為vi 雜tạp 相tương/tướng 。 體thể 無vô 異dị 故cố 。 (# 體thể 無vô 異dị 者giả 。 契khế 本bổn 母mẫu 宗tông )# 。


六lục 唯duy 非phi 色sắc (# 至chí )# 餘dư 通thông 二nhị 種chủng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 色sắc 非phi 色sắc 門môn 。


皆giai 是thị 有hữu 漏lậu (# 至chí )# 非phi 有hữu 支chi 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 漏lậu 無vô 漏lậu 。 第đệ 七thất 為vi 無vô 為vi 門môn 。 此thử 簡giản 大đại 眾chúng 化hóa 地địa 部bộ 等đẳng 。 緣duyên 起khởi 無vô 為vi 。


無vô 明minh 愛ái 取thủ 。 (# 至chí )# 亦diệc 起khởi 善thiện 深thâm 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 八bát 三tam 性tánh 門môn 。 基cơ 云vân 。 正chánh 無vô 明minh 支chi 欲dục 界giới 不bất 善thiện 。 助trợ 通thông 有hữu 覆phú 。 愛ái 助trợ 翻phiên 此thử 。 九cửu 命mạng 終chung 心tâm 唯duy 無vô 記ký 故cố 。 欲dục 界giới 四tứ 取thủ 說thuyết 是thị 不bất 善thiện 。 論luận 非phi 一nhất 故cố 。 大đại 論luận 第đệ 十thập 云vân 。 四tứ 唯duy 雜tạp 染nhiễm 。 餘dư 通thông 染nhiễm 淨tịnh 。 彼bỉ 老lão 死tử 染nhiễm 。 此thử 論luận 尅khắc 性tánh 。 其kỳ 五ngũ 果quả 支chi 。 約ước 當đương 生sanh 處xứ 說thuyết 分phần/phân 位vị 。 故cố 說thuyết 通thông 染nhiễm 淨tịnh 。 老lão 死tử 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 位vị 中trung 起khởi 染nhiễm 故cố 。 如như 此thử 論luận 會hội 。 二nhị 多đa 起khởi 愛ái 悲bi 故cố 。 如như 大đại 論luận 意ý (# 基cơ 疏sớ/sơ 如như 此thử 。 然nhiên 大đại 論luận 意ý 如như 彼bỉ 記ký 釋thích )# 。


雖tuy 皆giai 通thông 三tam 界giới 而nhi 有hữu 分phần/phân 有hữu 全toàn 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 九cửu 三tam 界giới 門môn 。 謂vị 欲dục 界giới 全toàn 上thượng 一nhất 分phần/phân 。 且thả 如như 無vô 明minh 。 上thượng 唯duy 無vô 記ký 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 不bất 具cụ 五ngũ 蘊uẩn 。 如như 應ưng 可khả 知tri 。


上thượng 地địa 行hành 支chi (# 至chí )# 而nhi 起khởi 彼bỉ 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 能năng 所sở 治trị 門môn 。 唯duy 一nhất 行hành 支chi 。 治trị 諸chư 下hạ 支chi 。 如như 大đại 論luận 云vân 。 頗phả 有hữu 依y 支chi 離ly 支chi 。 謂vị 有hữu 也dã 。


一nhất 切thiết 皆giai 唯duy (# 至chí )# 於ư 理lý 無vô 違vi 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 一nhất 學học 等đẳng 門môn 。 有hữu 說thuyết 。 由do 此thử 文văn 知tri 。 四tứ 善thiện 根căn 等đẳng 。 皆giai 感cảm 總tổng 報báo 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 文văn 且thả 說thuyết 定định 不bất 造tạo 者giả 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 聖thánh 不bất 造tạo 業nghiệp 。 何hà 生sanh 淨tịnh 居cư 。 基cơ 云vân 。 聖thánh 雜tạp 修tu 時thời 。 資tư 下hạ 無vô 雲vân 等đẳng 三tam 天thiên 故cố 業nghiệp 。 生sanh 淨tịnh 居cư 等đẳng 。 等đẳng 取thủ 菩Bồ 薩Tát 大đại 自tự 在tại 宮cung 。 此thử 總tổng 報báo 業nghiệp 。 及cập 名danh 名danh 言ngôn 種chủng 。 凡phàm 時thời 已dĩ 造tạo 下hạ 三tam 天thiên 業nghiệp 。 一nhất 地địa 繫hệ 故cố 。 由do 資tư 生sanh 。 彼bỉ (# 基cơ 疏sớ/sơ 如như 此thử 。 測trắc 亦diệc 意ý 同đồng )# 。 既ký 異dị 處xứ 受thọ 。 何hà 名danh 不bất 動động 。 基cơ 云vân 。 以dĩ 定định 住trụ 境cảnh 。 名danh 不bất 動động 業nghiệp 。 然nhiên 對đối 法pháp 云vân 。 不bất 可khả 轉chuyển 令linh 異dị 處xứ 受thọ 者giả 。 從tùng 多đa 分phần 說thuyết (# 此thử 解giải 不bất 然nhiên 。 勝thắng 道đạo 資tư 重trọng/trùng 非phi 不bất 定định 故cố 。 彼bỉ 無vô 資tư 熏huân 任nhậm 性tánh 不bất 定định 。 異dị 處xứ 受thọ 故cố 之chi )# 。


有hữu 義nghĩa 無vô 明minh (# 至chí )# 如như 應ưng 當đương 知tri 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 二nhị 二nhị 斷đoạn 門môn 。 有hữu 二nhị 師sư 義nghĩa 。 文văn 相tương/tướng 易dị 知tri 。 言ngôn 助trợ 者giả 不bất 定định 者giả 。 緣duyên 起khởi 經kinh 等đẳng 。 見kiến 斷đoạn 發phát 業nghiệp 。 對đối 法pháp 論luận 等đẳng 。 修tu 斷đoạn 潤nhuận 生sanh 。 然nhiên 瑜du 伽già 論luận 皆giai 通thông 二nhị 斷đoạn 。 全toàn 界giới 發phát 潤nhuận 。 故cố 會hội 通thông 也dã 。 自tự 性tánh 應ưng 斷đoạn 者giả 。 煩phiền 惱não 及cập 相tương 應ứng 不bất 善thiện 有hữu 覆phú 性tánh 。 無vô 漏lậu 明minh 起khởi 時thời 。 闇ám 種chủng 即tức 滅diệt 故cố 。 言ngôn 斷đoạn 緣duyên 彼bỉ 雜tạp 彼bỉ 煩phiền 惱não 者giả 。 測trắc 云vân 。 緣duyên 彼bỉ 煩phiền 惱não 同đồng 薩tát 婆bà 多đa 。 且thả 斷đoạn 能năng 緣duyên 眼nhãn 根căn 煩phiền 惱não 。 根căn 離ly 縛phược 故cố 。 說thuyết 斷đoạn 眼nhãn 根căn 。 基cơ 云vân 。 七thất 識thức 所sở 緣duyên 有hữu 漏lậu 善thiện 等đẳng 。 斷đoạn 能năng 緣duyên 惑hoặc 。 說thuyết 所sở 緣duyên 斷đoạn (# 雖tuy 順thuận 小Tiểu 乘Thừa 。 並tịnh 違vi 瑜du 伽già 。 唯duy 現hiện 量lượng 或hoặc 所sở 行hành 有hữu 緣duyên 縛phược 義nghĩa 即tức 五ngũ 塵trần 故cố 。 清thanh 淨tịnh 色sắc 善thiện 無vô 覆phú 心tâm 但đãn 由do 隨tùy 〔# 眼nhãn 〕# 名danh 為vi 有hữu 漏lậu 。 如như 何hà 五ngũ 根căn 及cập 第đệ 七thất 識thức 所sở 緣duyên 賴lại 耶da 有hữu 縛phược 義nghĩa 樞xu 要yếu 五ngũ 例lệ 。 皆giai 化hóa 此thử 過quá 之chi )# 。 言ngôn 雜tạp 彼bỉ 者giả 。 或hoặc 時thời 亦diệc 名danh 得đắc 斷đoạn 。 二nhị 前tiền 後hậu 雜tạp 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 。 與dữ 自tự 地địa 。 惑hoặc 間gian 雜tạp 而nhi 起khởi 。 如như 謂vị 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 同đồng 時thời 雜tạp 。 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 。 皆giai 由do 末mạt 那na 惑hoặc 力lực 成thành 故cố 。 斷đoạn 彼bỉ 黑hắc 白bạch 業nghiệp 前tiền 後hậu 勢thế 力lực 。 成thành 無vô 堪kham 任nhậm 。 猶do 如như 雜tạp 修tu 靜tĩnh 慮lự 前tiền 後hậu 得đắc 力lực 故cố 。 然nhiên 除trừ 無vô 漏lậu 及cập 他tha 法pháp 地địa 染nhiễm 淨tịnh 末mạt 那na 。 六lục 識thức 他tha 地địa 雖tuy 有hữu 間gian 起khởi 。 不bất 順thuận 增tăng 故cố 。 問vấn 。 若nhược 第đệ 七thất 俱câu 名danh 雜tạp 彼bỉ 者giả 。 不bất 還hoàn 欲dục 善thiện 。 應ưng 不bất 名danh 斷đoạn 。 基cơ 解giải 云vân 。 但đãn 能năng 緣duyên 盡tận 。 說thuyết 之chi 為vi 斷đoạn 雖tuy 有hữu 雜tạp 惑hoặc 。 緣duyên 義nghĩa 強cường/cưỡng 故cố 。 如như 修tu 所sở 斷đoạn 。 緣duyên 縛phược 未vị 盡tận 。 見kiến 道đạo 煩phiền 惱não 亦diệc 名danh 為vi 斷đoạn (# 皆giai 名danh 緣duyên 縛phược 如như 前tiền 已dĩ 破phá 。 今kim 取thủ 觀quán 云vân 。 六lục 識thức 愛ái 等đẳng 。 亦diệc 同đồng 時thời 雜tạp 。 由do 六lục 識thức 盡tận 。 亦diệc 名danh 離ly 縛phược 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích 之chi )# 。 言ngôn 斷đoạn 彼bỉ 依y 者giả 。 測trắc 云vân 。 見kiến 道đạo 惑hoặc 名danh 為vi 彼bỉ 依y 。 隨tùy 彼bỉ 依y 斷đoạn 。 餘dư 亦diệc 滅diệt 故cố 。 基cơ 云vân 。 亦diệc 有hữu 因nhân 隨tùy 果quả 滅diệt 。 謂vị 如như 惡ác 趣thú 別biệt 報báo 善thiện 業nghiệp 。 不bất 如như 前tiền 解giải 。 彼bỉ 亦diệc 皆giai 隨tùy 見kiến 惑hoặc 滅diệt 故cố 。 言ngôn 依y 離ly 縛phược 唯duy 修tu 斷đoạn 者giả 。 基cơ 云vân 。 見kiến 道đạo 煩phiền 惱não 。 雖tuy 亦diệc 緣duyên 雜tạp 。 然nhiên 未vị 盡tận 故cố 。 不bất 說thuyết 離ly 縛phược 。 今kim 盡tận 所sở 論luận 。 故cố 唯duy 修tu 斷đoạn 。 此thử 會hội 瑜du 伽già 六lục 十thập 六lục 文văn 依y 不bất 生sanh 斷đoạn 。 對đối 法pháp 大đại 論luận 。 惡ác 趣thú 異dị 熟thục 無vô 想tưởng 等đẳng 善thiện 。 亦diệc 說thuyết 見kiến 斷đoạn 。 等đẳng 取thủ 北bắc 洲châu 無vô 想tưởng 天thiên 等đẳng 。 離ly 縛phược 不bất 生sanh 為vi 擇trạch 滅diệt 不phủ 。 測trắc 云vân 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 離ly 縛phược 斷đoạn 別biệt 得đắc 無vô 為vi 不bất 生sanh 斷đoạn 唯duy 。 唯duy 非phi 擇trạch 滅diệt 。 大Đại 乘Thừa 由do 道đạo 並tịnh 得đắc 擇trạch 滅diệt 。 基cơ 不bất 生sanh 非phi 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 。 五ngũ 十thập 三tam 說thuyết 。 彼bỉ 見kiến 道đạo 時thời 得đắc 非phi 擇trạch 故cố 。


十thập 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 俱câu (# 至chí )# 非phi 受thọ 俱câu 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 三tam 受thọ 俱câu 門môn 。 依y 當đương 起khởi 位vị 說thuyết 種chủng 受thọ 位vị 。 此thử 中trung 識thức 支chi 。 一nhất 期kỳ 諸chư 識thức 。


十thập 一nhất 少thiểu 分phần (# 至chí )# 所sở 說thuyết 不bất 定định 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 四tứ 三tam 苦khổ 門môn 。 實thật 義nghĩa 如như 文văn 。 言ngôn 不bất 定định 者giả 。 緣duyên 起khởi 經Kinh 云vân 。 生sanh 顯hiển 行hành 苦khổ 。 老lão 顯hiển 壞hoại 苦khổ 。 死tử 顯hiển 苦khổ 苦khổ 。 十Thập 地Địa 第đệ 八bát 。 無vô 明minh 行hành 識thức 名danh 色sắc 六lục 入nhập 。 名danh 為vi 行hành 苦khổ 。 觸xúc 受thọ 苦khổ 苦khổ 。 餘dư 名danh 壞hoại 苦khổ 。 即tức 愛ái 取thủ 有hữu 生sanh 老lão 死tử 也dã 。 基cơ 云vân 。 能năng 所sở 引dẫn 時thời 造tạo 作tác 義nghĩa 增tăng 。 為vi 行hành 苦khổ 。 行hành 是thị 作tác 義nghĩa 。 雖tuy 觸xúc 受thọ 二nhị 。 亦diệc 引dẫn 因nhân 收thu 。 為vi 令linh 生sanh 厭yếm 。 別biệt 說thuyết 苦khổ 苦khổ 。 餘dư 熟thục 變biến 時thời 。 皆giai 壞hoại 苦khổ 攝nhiếp 。 變biến 壞hoại 義nghĩa 增tăng 。 相tương 從tùng 說thuyết 故cố 。


皆giai 苦Khổ 諦Đế 攝nhiếp (# 至chí )# 業nghiệp 。 煩phiền 惱não 性tánh 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 五ngũ 四Tứ 諦Đế 門môn 。 此thử 中trung 集tập 者giả 。 是thị 招chiêu 感cảm 義nghĩa 。 非phi 但đãn 因nhân 義nghĩa 。 不bất 取thủ 識thức 等đẳng 。 不bất 同đồng 有hữu 部bộ 。 苦khổ 集tập 一nhất 物vật 。 因nhân 果quả 分phần/phân 二nhị 。


諸chư 支chi 相tương 望vọng (# 至chí )# 如như 理lý 應ưng 思tư 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 六lục 四tứ 緣duyên 門môn 。 言ngôn 唯duy 說thuyết 有hữu 一nhất 者giả 。 緣duyên 起khởi 經Kinh 云vân 。 我ngã 依y 一nhất 增tăng 上thượng 緣duyên 說thuyết 故cố 。 基cơ 云vân 。 愛ái 種chủng 能năng 生sanh 取thủ 故cố 。 五ngũ 種chủng 名danh 有hữu 。 現hiện 名danh 生sanh 故cố 。 有hữu 因nhân 緣duyên 也dã 。 測trắc 云vân 。 以dĩ 愛ái 種chủng 子tử 望vọng 現hiện 行hành 取thủ 。 親thân 能năng 生sanh 故cố 。 餘dư 同đồng 前tiền 解giải (# 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 亦diệc 得đắc 曾tằng 生sanh 。 愛ái 現hiện 之chi 種chủng 疏sớ/sơ 至chí 取thủ 位vị 。 生sanh 取thủ 現hiện 行hành 。 貪tham 前tiền 後hậu 位vị 立lập 為vi 二nhị 故cố 亦diệc 得đắc 愛ái 現hiện 所sở 熏huân 之chi 種chủng 。 流lưu 至chí 取thủ 位vị 。 轉chuyển 生sanh 取thủ 。 現hiện 居cư 愛ái 位vị 。 雖tuy 未vị 正chánh 生sanh 。 如như 牽khiên 引dẫn 因nhân 亦diệc 名danh 因nhân 緣duyên )# 若nhược 說thuyết 識thức 支chi 是thị 業nghiệp 種chủng 者giả 。 對đối 法pháp 論luận 也dã 。 言ngôn 有hữu 餘dư 二nhị 緣duyên 者giả 。 現hiện 行hành 心tâm 故cố 。 前tiền 於ư 後hậu 具cụ 無vô 間gian 所sở 緣duyên 。 有hữu 望vọng 生sanh 等đẳng 。 以dĩ 種chủng 望vọng 現hiện 。 故cố 無vô 無vô 間gian 而nhi 有hữu 所sở 緣duyên 。 卻khước 緣duyên 前tiền 故cố 。 隣lân 近cận 簡giản 隔cách 越việt 超siêu 一nhất 二nhị 。 多đa 亦diệc 相tương 望vọng 。 故cố 順thuận 次thứ 簡giản 逆nghịch 次thứ 。 容dung 後hậu 於ư 前tiền 有hữu 所sở 緣duyên 故cố 。 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 實thật 緣duyên 起khởi 者giả 。 簡giản 假giả 說thuyết 門môn 。 且thả 如như 行hành 種chủng 立lập 為vi 無vô 明minh 。 業nghiệp 種chủng 識thức 名danh 。 將tương 當đương 現hiện 行hành 。 於ư 五ngũ 因nhân 立lập 。 及cập 名danh 色sắc 體thể 。 與dữ 四tứ 交giao 雜tạp 。 若nhược 異dị 於ư 此thử 。 隔cách 越việt 逆nghịch 次thứ 雜tạp 亂loạn 假giả 說thuyết 。 相tương 望vọng 不bất 定định 。 慧tuệ 者giả 應ưng 思tư 。


惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 三tam (# 至chí )# 為vi 生sanh 厭yếm 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 七thất 雜tạp 染nhiễm 門môn 。 十Thập 地Địa 第đệ 八bát 瑜du 伽già 第đệ 十thập 。 業nghiệp 全toàn 攝nhiếp 有hữu 。 集tập 論luận 說thuyết 識thức 為vi 業nghiệp 雜tạp 染nhiễm 。 有hữu 難nạn/nan 。 諸chư 支chi 既ký 皆giai 苦Khổ 諦Đế 。 何hà 故cố 惑hoặc 業nghiệp 非phi 生sanh 雜tạp 染nhiễm 。 故cố 論luận 會hội 言ngôn 一nhất 向hướng 苦Khổ 諦Đế 故cố 。 又hựu 為vi 生sanh 厭yếm 不bất 起khởi 惑hoặc 業nghiệp 故cố 。


由do 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 結kết 答đáp 應ưng 知tri 。


復phục 次thứ 生sanh (# 至chí )# 故cố 不bất 違vi 理lý 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 復phục 次thứ 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 標tiêu 釋thích 結kết 故cố 。 釋thích 中trung 有hữu 四tứ 。 出xuất 體thể 故cố 。 釋thích 難nạn/nan 故cố 。 配phối 頌tụng 故cố 。 例lệ 釋thích 故cố 。 此thử 出xuất 體thể 也dã 。 有hữu 分phân 別biệt 業nghiệp 後hậu 得đắc 智trí 也dã 。 細tế 異dị 熟thục 等đẳng 者giả 。 測trắc 云vân 。 即tức 欲dục 色sắc 繫hệ 。 唯duy 除trừ 無vô 色sắc 。 顯hiển 揚dương 等đẳng 說thuyết 。 大đại 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 生sanh 彼bỉ 故cố 。 問vấn 。 瓔anh 珞lạc 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 不bất 出xuất 三tam 界giới 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 不bất 言ngôn 欲dục 色sắc 。 基cơ 云vân 。 此thử 於ư 三tam 界giới 非phi 定định 何hà 界giới (# 非phi 也dã 。 隨tùy 其kỳ 本bổn 業nghiệp 界giới 地địa 定định 故cố 。 略lược 故cố 不bất 說thuyết 。 斯tư 有hữu 何hà 咎cữu )# 。 問vấn 。 既ký 由do 悲bi 願nguyện 。 何hà 須tu 留lưu 惑hoặc 。 測trắc 云vân 。 不bất 妨phương 道đạo 故cố 。 又hựu 解giải 。 惑hoặc 力lực 得đắc 受thọ 身thân 故cố 。 證chứng 存tồn 後hậu 云vân 。 頓đốn 悟ngộ 菩Bồ 薩Tát 受thọ 變biến 易dị 。 亦diệc 有hữu 命mạng 終chung 受thọ 生sanh 之chi 理lý 。 如như 說thuyết 後hậu 報báo 利lợi 益ích 。 智trí 處xứ 生sanh 故cố (# 非phi 也dã 。 下hạ 云vân 變biến 易dị 雖tuy 無vô 分phân 段đoạn 。 前tiền 盡tận 後hậu 生sanh 故cố )# 。 觀quán 云vân 。 由do 惑hoặc 資tư 力lực 相tương 續tục 易dị 故cố 。 非phi 如như 無Vô 學Học 住trụ 生sanh 死tử 難nạn (# 此thử 好hảo/hiếu )# 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 勝thắng 鬘man 經kinh 也dã 。 取thủ 者giả 諸chư 煩phiền 惱não 障chướng 也dã 。 無vô 明minh 習tập 地địa 。 諸chư 所sở 知tri 障chướng 也dã 。 基cơ 云vân 。 勝thắng 鬘man 此thử 論luận 通thông 約ước 三tam 乘thừa 。 定định 受thọ 變biến 易dị 。 立lập 三tam 種chủng 身thân 。 二Nhị 乘Thừa 無Vô 學Học 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 。 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 。 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 。 決quyết 定định 受thọ 故cố 。 然nhiên 非phi 盡tận 理lý 。 如như 八bát 十thập 云vân 。


復phục 次thứ 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 聲Thanh 聞Văn 。 或hoặc 於ư 學học 位vị 。 或hoặc 無Vô 學Học 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 除trừ 七thất 生sanh 等đẳng 。 得đắc 非phi 擇trạch 滅diệt 。 而nhi 由do 願nguyện 力lực 受thọ 變biến 易dị 。 又hựu 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 初Sơ 地Địa 伏phục 惑hoặc 。 而nhi 受thọ 變biến 易dị 。 如như 得đắc 滅diệt 定định 。 又hựu 有hữu 不bất 爾nhĩ 。 如như 智Trí 度Độ 論luận 。 八bát 地địa 捨xả 虫trùng 身thân 者giả 。 捨xả 分phân 段đoạn 故cố 。 然nhiên 彼bỉ 三tam 果quả 及cập 七thất 地địa 前tiền 。 不bất 決quyết 定định 故cố 。 略lược 不bất 說thuyết 之chi 。 其kỳ 楞lăng 伽già 經kinh 。 唯duy 約ước 直trực 往vãng 怖bố 煩phiền 惱não 者giả 。 熟thục 變biến 易dị 生sanh 增tăng 勝thắng 位vị 故cố 。 別biệt 立lập 三tam 種chủng 。 且thả 如như 四tứ 卷quyển 。 第đệ 三tam 說thuyết 有hữu 。 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 。 一nhất 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 意ý 生sanh 身thân 。 謂vị 八bát 地địa 也dã 。 三tam 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 無vô 作tác 行hành 意ý 生sanh 身thân 。 解giải 云vân 。 舊cựu 名danh 意ý 生sanh 。 今kim 稱xưng 意ý 成thành 。 但đãn 今kim 增tăng 勝thắng 。 非phi 新tân 生sanh 故cố 。 實thật 初sơ 五ngũ 地địa 皆giai 是thị 初sơ 身thân 。 定định 未vị 自tự 在tại 。 略lược 初sơ 二nhị 地địa 。 六lục 七thất 八bát 地địa 。 皆giai 第đệ 二nhị 身thân 。 無vô 相tướng 觀quán 雖tuy 多đa 。 有hữu 功công 者giả 略lược 說thuyết 。 第đệ 九cửu 十Thập 地Địa 。 是thị 第đệ 三Tam 身Thân 。 從tùng 不bất 動động 地địa 任nhậm 運vận 流lưu 故cố (# 其kỳ 第đệ 三Tam 身Thân 經kinh 不bất 配phối 地địa 。 然nhiên 以dĩ 理lý 准chuẩn 基cơ 測trắc 釋thích 然nhiên )# 。 測trắc 云vân 。 無vô 上thượng 依y 經kinh 約ước 身thân 明minh 三tam 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 大đại 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 三tam 意ý 成thành 身thân 故cố 。 由do 此thử 西tây 方phương 釋thích 勝thắng 鬘man 經kinh 有hữu 二nhị 。 一nhất 依y 楞lăng 伽già 有hữu 三tam 釋thích 。 一nhất 云vân 。 無Vô 學Học 迴hồi 心tâm 。 在tại 十thập 信tín 前tiền 。 名danh 羅La 漢Hán 獨Độc 覺Giác 。 此thử 二nhị 信tín 上thượng 。 至chí 迴hồi 向hướng 終chung 。 名danh 自tự 在tại 菩Bồ 薩Tát 。 對đối 前tiền 二nhị 故cố 。 地địa 上thượng 一nhất 切thiết 。 即tức 楞lăng 伽già 說thuyết 三tam 意ý 生sanh 身thân 。 一nhất 云vân 。 無Vô 學Học 迴hồi 心tâm 至chí 迴hồi 向hướng 終chung 。 此thử 及cập 頓đốn 悟ngộ 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 。 名danh 自tự 在tại 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 位vị 別biệt 立lập 三tam 意ý 生sanh 身thân 。 一nhất 云vân 。 羅La 漢Hán 獨Độc 覺Giác 。 同đồng 第đệ 二nhị 釋thích 。 有hữu 學học 迴hồi 心tâm 至chí 迴hồi 向hướng 終chung 。 對đối 未vị 迴hồi 心tâm 。 名danh 自tự 在tại 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 三tam 種chủng 身thân 。 同đồng 前tiền 二nhị 說thuyết 。 二nhị 依y 無vô 上thượng 依y 經kinh 釋thích 勝thắng 鬘man 經kinh 。 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。 即tức 名danh 三Tam 身Thân 。 謂vị 從tùng 迴hồi 心tâm 至chí 等đẳng 覺giác 位vị 。 名danh 羅La 漢Hán 等đẳng 。 頓đốn 悟ngộ 地địa 上thượng 皆giai 名danh 自tự 在tại 。 證chứng 云vân 。 四tứ 釋thích 第đệ 四tứ 為vi 正chánh 。 觀quán 師sư 雖tuy 破phá 不bất 盡tận 變biến 易dị 。 然nhiên 二Nhị 乘Thừa 學học 羅La 漢Hán 等đẳng 攝nhiếp 。 種chủng 類loại 同đồng 故cố (# 勝thắng 鬘man 經kinh 同đồng 無vô 上thượng 依y 經kinh 。 名danh 第đệ 四tứ 釋thích 。 同đồng 基cơ 疏sớ/sơ 意ý 。 然nhiên 彼bỉ 且thả 說thuyết 定định 者giả 為vi 勝thắng )# 。 第đệ 三tam 名danh 中trung 。 如như 有hữu 論luận 說thuyết 者giả 。 顯hiển 揚dương 十thập 六lục (# 唯duy 依y 本bổn 疏sớ/sơ 上thượng 出xuất 諸chư 釋thích 就tựu 中trung 〔# 其kỳ 〕# 疏sớ/sơ 。 府phủ 順thuận 聖thánh 教giáo 。 更cánh 有hữu 碎toái 末mạt 諸chư 家gia 異dị 釋thích 。 繁phồn 無vô 勝thắng 要yếu 。 今kim 不bất 敘tự 之chi 。 具cụ 如như 證chứng 記ký )# 。


若nhược 所sở 知tri 障chướng (# 至chí )# 潤nhuận 生sanh 用dụng 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 中trung 有hữu 二nhị 。 此thử 初sơ 總tổng 問vấn 答đáp 也dã 。 測trắc 云vân 。 問vấn 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 二Nhị 乘Thừa 不bất 應ưng 入nhập 無vô 餘dư 滅diệt 。 如như 異dị 生sanh 業nghiệp 拘câu 煩phiền 惱não 故cố 。 令linh 受thọ 分phân 段đoạn 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 無vô 漏lậu 道Đạo 諦đế 應ưng 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 如như 何hà 實thật 能năng 感cảm 變biến 易dị 苦khổ 。 初sơ 答đáp 後hậu 問vấn 中trung 有hữu 三tam 。 答đáp 徵trưng 釋thích 故cố 。 釋thích 者giả 邊biên 際tế 定định 願nguyện 資tư 欲dục 色sắc 界giới 已dĩ 感cảm 報báo 業nghiệp 。 令linh 久cửu 相tương 續tục 。 由do 此thử 助trợ 力lực 。 假giả 名danh 感cảm 也dã 。 後hậu 答đáp 初sơ 問vấn 。 感cảm 時thời 必tất 待đãi 所sở 知tri 障chướng 助trợ 。 然nhiên 不bất 障chướng 解giải 脫thoát 故cố 。 入nhập 無vô 餘dư 滅diệt 。 基cơ 疏sớ/sơ 三tam 說thuyết 。 一nhất 云vân 。 如như 生sanh 拘câu 煩phiền 惱não 者giả 。 答đáp 辭từ 也dã 。 謂vị 如như 異dị 生sanh 拘câu 煩phiền 惱não 故cố 。 馳trì 流lưu 生sanh 死tử 。 不bất 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 趣thú 寂tịch 亦diệc 拘câu 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 心tâm 故cố 。 馳trì 流lưu 無vô 相tướng 。 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 如như 八bát 十thập 云vân 。 由do 種chủng 姓tánh 別biệt 。 故cố 不bất 能năng 趣thú 。 如như 無vô 種chủng 姓tánh 。 拘câu 煩phiền 惱não 故cố 。 一nhất 云vân 。 總tổng 為vi 一nhất 難nạn/nan 。 謂vị 有hữu 伏phục 計kế 。 無vô 漏lậu 正chánh 感cảm 生sanh 死tử 為vi 因nhân 。 故cố 今kim 難nạn/nan 彼bỉ 。 若nhược 爾nhĩ 。 二Nhị 乘Thừa 應ưng 不bất 入nhập 滅diệt 。 恆hằng 有hữu 知tri 障chướng 。 助trợ 無vô 漏lậu 故cố 。 然nhiên 既ký 許hứa 有hữu 趣thú 寂tịch 入nhập 滅diệt 。 如như 何hà 道Đạo 諦Đế 實thật 能năng 感cảm 苦khổ 。 一nhất 言ngôn 同đồng 測trắc 。 難nan 有hữu 二nhị 意ý 。 設thiết 非phi 正chánh 感cảm 。 應ưng 無vô 盡tận 期kỳ 。 初sơ 難nạn/nan 意ý 故cố (# 初sơ 不bất 順thuận 文văn 。 中trung 不bất 盡tận 理lý 。 後hậu 順thuận 文văn 相tương/tướng 。 理lý 亦diệc 周chu 盡tận )# 。


何hà 用dụng 資tư 感cảm (# 至chí )# 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 別biệt 問vấn 答đáp 中trung 有hữu 三tam 。 此thử 初sơ 感cảm 意ý 。 言ngôn 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 伏phục 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 永vĩnh 斷đoạn 。 八bát 地địa 永vĩnh 伏phục 。 伏phục 者giả 有hữu 種chủng 。 寧ninh 無vô 後hậu 有hữu 。 彼bỉ 應ưng 願nguyện 力lực 而nhi 受thọ 生sanh 故cố 。 基cơ 云vân 。 必tất 假giả 現hiện 感cảm 助trợ 願nguyện 方phương 生sanh 。 故cố 伏phục 現hiện 時thời 永vĩnh 斷đoạn 生sanh 死tử 。 (# 此thử 大đại 難nan 解giải 。 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 命mạng 終chung 受thọ 生sanh 一nhất 向hướng 善thiện 心tâm 。 何hà 必tất 假giả 現hiện 威uy 力lực 。 方phương 可khả 說thuyết 永vĩnh 伏phục 九cửu 地địa 煩phiền 惱não 。 猶do 如như 永vĩnh 斷đoạn 。 無vô 感cảm 生sanh 力lực )# 。 言ngôn 勝thắng 定định 願nguyện 力lực 者giả 。 基cơ 云vân 。 先tiên 願nguyện 後hậu 方phương 入nhập 定định 或hoặc 先tiên 入nhập 定định 後hậu 願nguyện 俱câu 得đắc 。 舊cựu 云vân 勝thắng 定định 邊biên 際tế 第đệ 四tứ 。 今kim 通thông 四tứ 禪thiền 。 多đa 依y 第đệ 四tứ 。 預dự 流lưu 果quả 等đẳng 。 皆giai 應ưng 得đắc 故cố 。 如như 延diên 壽thọ 法pháp 者giả 。 猶do 如như 羅La 漢Hán 以dĩ 衣y 鉢bát 等đẳng 施thí 於ư 大đại 眾chúng 。 後hậu 入nhập 勝thắng 定định 。 資tư 現hiện 身thân 業nghiệp 也dã (# 樞xu 要yếu 云vân 。 漏lậu 三tam 慧tuệ 及cập 生sanh 得đắc 善thiện 轉chuyển 延diên 壽thọ 。 唯duy 在tại 欲dục 界giới 。 心tâm 猛mãnh 利lợi 故cố 文văn )# 。


彼bỉ 復phục 何hà 須tu 。 (# 至chí )# 有hữu 大đại 助trợ 力lực 。


述thuật 曰viết 。 此thử 次thứ 助trợ 意ý 。 謂vị 問vấn 定định 願nguyện 足túc 得đắc 長trường 壽thọ 。 何hà 須tu 更cánh 以dĩ 所sở 知tri 障chướng 助trợ 。 三tam 復phục 次thứ 答đáp 。 一nhất 未vị 證chứng 佛Phật 地địa 。 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 若nhược 不bất 執chấp 有hữu 可khả 求cầu 可khả 度độ 。 無vô 由do 發phát 猛mãnh 。 大đại 悲bi 大đại 願nguyện 。 執chấp 假giả 有hữu 情tình 。 故cố 為vi 法pháp 執chấp 。 測trắc 云vân 。 八bát 地địa 雖tuy 無vô 現hiện 行hành 。 而nhi 種chủng 勢thế 分phần/phân 發phát 猛mãnh 利lợi 願nguyện 。 二nhị 為vi 所sở 斷đoạn 緣duyên 。 欲dục 斷đoạn 為vi 緣duyên 留lưu 身thân 住trụ 故cố 。 三tam 為vi 所sở 依y 緣duyên 。 然nhiên 所sở 知tri 障chướng 為vi 有hữu 漏lậu 依y 。 非phi 由do 所sở 知tri 令linh 成thành 有hữu 漏lậu 。 故cố 不bất 違vi 前tiền 由do 煩phiền 惱não 成thành 。


若nhược 所sở 留lưu 身thân (# 至chí )# 隨tùy 助trợ 因nhân 說thuyết 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 通thông 伏phục 難nạn/nan 也dã 。 難nạn/nan 云vân 。 定định 性tánh 羅La 漢Hán 。 定định 力lực 命mạng 延diên 。 與dữ 變biến 易dị 生sanh 有hữu 何hà 別biệt 耶da 。 基cơ 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 福phước 資tư 定định 。 通thông 有hữu 無vô 漏lậu 。 今kim 者giả 大Đại 乘Thừa 捨xả 福phước 資tư 身thân 定định 唯duy 有hữu 漏lậu 。 此thử 文văn 為vi 證chứng 。 麤thô 妙diệu 既ký 殊thù 。 見kiến 者giả 亦diệc 別biệt 。 未vị 迴hồi 心tâm 者giả 。 雖tuy 有hữu 天thiên 眼nhãn 。 亦diệc 不bất 能năng 見kiến 。 非phi 其kỳ 境cảnh 故cố 。 迴hồi 心tâm 已dĩ 去khứ 。 設thiết 預dự 流lưu 等đẳng 。 雖tuy 非phi 天thiên 眼nhãn 。 悉tất 能năng 見kiến 之chi 。 得đắc 殊thù 妙diệu 身thân 。 眼nhãn 亦diệc 勝thắng 故cố 。 下hạ 不bất 見kiến 上thượng 。 上thượng 得đắc 見kiến 下hạ 。 又hựu 同đồng 類loại 故cố 。 上thượng 下hạ 相tương 見kiến 。 變biến 易dị 既ký 是thị 助trợ 染nhiễm 業nghiệp 感cảm 望vọng 所sở 助trợ 業nghiệp 。 異dị 熟thục 果quả 攝nhiếp 如như 仁nhân 王vương 經kinh 。 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 果quả 報báo 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 居cư 淨tịnh 土độ 。 然nhiên 十Thập 地Địa 云vân 。 有hữu 妙diệu 淨tịnh 土độ 出xuất 過quá 三tam 界giới 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 生sanh 其kỳ 中trung 。 大đại 智trí 論luận 云vân 。 有hữu 妙diệu 淨tịnh 土độ 出xuất 過quá 三tam 界giới 。 阿A 羅La 漢Hán 人nhân 。 當đương 生sanh 其kỳ 中trung 。 佛Phật 性tánh 論luận 云vân 。 出xuất 三tam 界giới 外ngoại 。 三tam 種chủng 聖thánh 人nhân 住trụ 無vô 漏lậu 界giới 者giả 。 隨tùy 助trợ 因nhân 說thuyết 。 無vô 上thượng 依y 經kinh 。 有hữu 四tứ 生sanh 死tử 。 一nhất 者giả 方phương 便tiện 。 即tức 無vô 助trợ 住trụ 地địa 。 如như 無vô 明minh 支chi 。 二nhị 者giả 因nhân 緣duyên 。 即tức 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 如như 行hành 支chi 也dã 。 三tam 者giả 有hữu 有hữu 。 三tam 意ý 生sanh 身thân 。 如như 行hành 所sở 招chiêu 三tam 有hữu 果quả 也dã 。 四tứ 者giả 無vô 有hữu 。 三tam 種chủng 意ý 身thân 不bất 可khả 覺giác 知tri 。 微vi 細tế 隨tùy 滅diệt 。 譬thí 如như 三tam 有hữu 念niệm 念niệm 老lão 死tử (# 樞xu 要yếu 云vân 。 有hữu 有hữu 者giả 。 有hữu 三tam 界giới 異dị 熟thục 體thể 。 無vô 有hữu 者giả 。 無vô 苦khổ 苦khổ 等đẳng 。 唯duy 有hữu 行hành 苦khổ 遷thiên 變biến 相tương/tướng 也dã )# 。 證chứng 云vân 。 舊cựu 說thuyết 此thử 四tứ 。 如như 次thứ 初sơ 二nhị 三tam 地địa 。 四tứ 五ngũ 六lục 地địa 。 七thất 八bát 九cửu 地địa 。 有hữu 無vô 第đệ 十thập 。 非phi 也dã 。 彼bỉ 依y 舊cựu 攝nhiếp 論luận 。 然nhiên 唐đường 三tam 藏tạng 勘khám 梵Phạm 本bổn 。 無vô 四tứ 種chủng 生sanh 死tử 配phối 十Thập 地Địa 故cố 。 但đãn 真Chân 諦Đế 語ngữ 。 不bất 可khả 為vi 依y 。 今kim 一nhất 一nhất 地địa 皆giai 具cụ 四tứ 種chủng 。 樞xu 要yếu 云vân 。 無vô 上thượng 依y 經kinh 有hữu 四tứ 種chủng 難nạn/nan 。 一nhất 煩phiền 惱não 難nạn/nan 。 二nhị 業nghiệp 難nạn/nan 。 三tam 生sanh 報báo 難nạn/nan 。 四tứ 過quá 失thất 難nạn/nan 。 方phương 便tiện 生sanh 死tử 如như 煩phiền 惱não 難nạn/nan 。 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 如như 業nghiệp 難nạn/nan 。 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 如như 生sanh 報báo 難nạn/nan 。 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 如như 過quá 失thất 難nạn/nan (# 此thử 明minh 變biến 易dị 似tự 分phân 段đoạn 也dã )# 。 證chứng 云vân 。 地địa 地địa 入nhập 住trụ 名danh 有hữu 有hữu 。 出xuất 位vị 名danh 無vô 有hữu 。 或hoặc 可khả 地địa 地địa 最tối 後hậu 一nhất 念niệm 。 名danh 無vô 有hữu 。 餘dư 念niệm 名danh 有hữu 有hữu 。 或hoặc 可khả 金kim 剛cang 一nhất 念niệm 名danh 無vô 有hữu 。 餘dư 名danh 有hữu 有hữu (# 彼bỉ 經kinh 以dĩ 況huống 念niệm 念niệm 滅diệt )# 。


頌tụng 中trung 所sở 言ngôn (# 至chí )# 非phi 異dị 熟thục 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 配phối 頌tụng 。 前tiền 後hậu 改cải 轉chuyển 者giả 。 前tiền 劣liệt 勢thế 盡tận 續tục 故cố 。 證chứng 云vân 。 此thử 解giải 漸tiệm 悟ngộ 。 若nhược 頓đốn 悟ngộ 者giả 。 改cải 業nghiệp 受thọ 生sanh 。 如như 分phân 段đoạn 故cố (# 此thử 無vô 明minh 證chứng 。 不bất 可khả 依y 定định )# 。 真chân 異dị 熟thục 因nhân 果quả 皆giai 不bất 離ly 本bổn 識thức 者giả 。 要yếu 業nghiệp 種chủng 子tử 後hậu 正chánh 與dữ 果quả 。 此thử 種chủng 必tất 依y 真chân 異dị 熟thục 故cố 。


前tiền 中trung 後hậu 際tế (# 至chí )# 相tương 續tục 無vô 窮cùng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 例lệ 釋thích 。 頌tụng 云vân 異dị 熟thục 唯duy 說thuyết 生sanh 死tử 。 今kim 因nhân 例lệ 釋thích 無vô 漏lậu 相tương 續tục 。


由do 此thử 應ưng 知tri 。 唯duy 有hữu 內nội 識thức 。


述thuật 曰viết 大đại 段đoạn 第đệ 三tam 結kết 也dã 。 唯duy 由do 內nội 識thức 染nhiễm 淨tịnh 續tục 故cố 。


若nhược 唯duy 有hữu 識thức (# 至chí )# 非phi 不bất 見kiến 此thử 彼bỉ 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 違vi 經kinh 難nạn/nan 中trung 有hữu 二nhị 釋thích 。 無vô 境cảnh 三tam 性tánh 不bất 成thành 難nạn/nan 。 二nhị 釋thích 有hữu 識thức 無vô 性tánh 不bất 成thành 難nạn/nan 。 初sơ 亦diệc 有hữu 二nhị 。 此thử 初sơ 標tiêu 也dã 。


論luận 曰viết (# 至chí )# 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 正chánh 釋thích 故cố 。 問vấn 答đáp 故cố 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 釋thích 三tam 性tánh 故cố 。 結kết 釋thích 難nạn/nan 故cố 。 初sơ 性tánh 有hữu 二nhị 。 總tổng 故cố 。 別biệt 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 論luận 二nhị 復phục 次thứ 。 一nhất 云vân 。 初sơ 句cú 顯hiển 能năng 遍biến 計kế 。 後hậu 之chi 三tam 句cú 顯hiển 所sở 執chấp 性tánh 。 一nhất 云vân 。 初sơ 句cú 如như 前tiền 。 次thứ 句cú 所sở 計kế 。 後hậu 半bán 所sở 執chấp 。 文văn 相tương/tướng 可khả 知tri 。 已dĩ 廣quảng 顯hiển 者giả 。 第đệ 七thất 卷quyển 等đẳng 。


初sơ 能năng 遍biến 計kế (# 至chí )# 。 為vi 所sở 緣duyên 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 別biệt 中trung 有hữu 三tam 。 能năng 計kế 故cố 。 所sở 計kế 故cố 。 所sở 執chấp 故cố 。 初sơ 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 此thử 初sơ 安an 慧tuệ 等đẳng 。 有hữu 漏lậu 三tam 性tánh 。 無vô 非phi 執chấp 者giả 。 然nhiên 五ngũ 八bát 識thức 唯duy 有hữu 法pháp 執chấp 。 七thất 唯duy 人nhân 執chấp 。 六Lục 通Thông 二nhị 執chấp 以dĩ 何hà 知tri 然nhiên 。 由do 三tam 證chứng 故cố 。 一nhất 中trung 邊biên 等đẳng 。 皆giai 言ngôn 八bát 識thức 虗hư 。 妄vọng 分phân 別biệt 故cố 。 若nhược 不bất 執chấp 心tâm 名danh 妄vọng 分phân 別biệt 。 應ưng 通thông 無vô 漏lậu 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 二nhị 諸chư 聖thánh 教giáo 二nhị 取thủ 名danh 執chấp 。 且thả 如như 中trung 邊biên 。 於ư 此thử 二nhị 都đô 無vô 故cố 。 三tam 瑜du 伽già 決quyết 擇trạch 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 妄vọng 執chấp 習tập 氣khí 。 為vi 所sở 緣duyên 故cố 。 彼bỉ 唯duy 自tự 證chứng 。 許hứa 依y 他tha 性tánh 。 如như 何hà 說thuyết 有hữu 十thập 八bát 界giới 耶da 。 三tam 藏tạng 云vân 。 彼bỉ 十thập 八bát 界giới 自tự 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 見kiến 相tương/tướng 所sở 攝nhiếp 。 即tức 所sở 執chấp 性tánh 。 二nhị 自tự 體thể 分phần/phân 。 似tự 即tức 依y 他tha 性tánh 。 雜tạp 集tập 論luận 等đẳng 。 依y 後hậu 建kiến 立lập 。


有hữu 義nghĩa (# 至chí )# 故cố 非phi 誠thành 證chứng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 護hộ 法Pháp 等đẳng 義nghĩa 。 初sơ 十thập 因nhân 成thành 。 後hậu 總tổng 結kết 成thành 。 初sơ 十thập 因nhân 者giả 。 一nhất 攝nhiếp 論luận 云vân 。 當đương 知tri 意ý 識thức 是thị 能năng 遍biến 計kế 故cố 。 二nhị 意ý 及cập 意ý 識thức 名danh 意ý 識thức 故cố 。 謂vị 難nạn/nan 第đệ 七thất 雖tuy 亦diệc 能năng 計kế 然nhiên 彼bỉ 唯duy 說thuyết 一nhất 意ý 識thức 者giả 。 何hà 妨phương 五ngũ 八bát 雖tuy 亦diệc 能năng 計kế 。 如như 第đệ 七thất 識thức 。 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 。 故cố 論luận 主chủ 云vân 。 通thông 名danh 意ý 識thức 。 以dĩ 意ý 即tức 識thức 。 意ý 之chi 識thức 故cố 。 是thị 則tắc 已dĩ 說thuyết 。 誰thùy 言ngôn 不bất 說thuyết 。 三tam 計kế 度độ 分phân 別biệt 能năng 遍biến 計kế 故cố 。 外ngoại 難nạn/nan 意ý 言ngôn 。 通thông 故cố 得đắc 攝nhiếp 。 第đệ 七thất 識thức 言ngôn 通thông 故cố 應ưng 攝nhiếp 五ngũ 八bát 。 報báo 必tất 非phi 量lượng 不bất 得đắc 自tự 相tương/tướng 亦diệc 緣duyên 現hiện 故cố 。 非phi 二nhị 分phần 別biệt 。 理lý 唯duy 計kế 度độ 。 故cố 在tại 二nhị 識thức 。 四tứ 報báo 我ngã 法pháp 者giả 。 必tất 是thị 慧tuệ 故cố 。 重trọng/trùng 遮già 第đệ 八bát 兼kiêm 五ngũ 有hữu 執chấp 。 五ngũ 識thức 非phi 恆hằng 。 慧tuệ 相tương 應ứng 故cố 。 測trắc 云vân 。 明minh 知tri 護hộ 法Pháp 執chấp 唯duy 慧tuệ 也dã 。 執chấp 相tướng 應ưng 法pháp 相tướng 從tùng 說thuyết 執chấp 。 不bất 爾nhĩ 相tương 應ứng 無vô 所sở 執chấp 性tánh (# 如như 智trí 相tương 應ứng 。 亦diệc 有hữu 所sở 證chứng 。 假giả 名danh 智trí 故cố )# 五ngũ 二nhị 執chấp 必tất 與dữ 無vô 明minh 俱câu 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 善thiện 慧tuệ 應ưng 有hữu 法pháp 執chấp 。 是thị 故cố 解giải 云vân 必tất 無vô 明minh 俱câu 。 六lục 不bất 說thuyết 無vô 明minh 有hữu 善thiện 性tánh 故cố 。 何hà 妨phương 有hữu 漏lậu 善thiện 無vô 明minh 俱câu 。 五ngũ 十thập 九cửu 說thuyết 。 無vô 明minh 有hữu 二nhị 。 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 不bất 說thuyết 善thiện 故cố 。 七thất 痴si 無vô 痴si 等đẳng 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 道Đạo 理lý 寧ninh 無vô 善thiện 無vô 明minh 耶da 。 解giải 云vân 。 相tương 違vi 必tất 不bất 俱câu 故cố 。 八bát 不bất 見kiến 有hữu 執chấp 導đạo 空không 智trí 故cố 。 不bất 見kiến 我ngã 執chấp 引dẫn 生sanh 空không 觀quán 。 如như 何hà 法pháp 執chấp 導đạo 法pháp 空không 也dã 。 九cửu 執chấp 有hữu 達đạt 無vô 。 不bất 俱câu 起khởi 故cố 。 測trắc 云vân 。 執chấp 有hữu 者giả 。 二nhị 執chấp 也dã 。 達đạt 無vô 者giả 。 二nhị 智trí 也dã 。 如như 生sanh 空không 時thời 必tất 無vô 人nhân 執chấp 。 法pháp 空không 應ưng 爾nhĩ 。 寧ninh 有hữu 賴lại 耶da 。 基cơ 云vân 。 加gia 行hành 心tâm 中trung 。 順thuận 教giáo 觀quán 空không 。 名danh 曰viết 達đạt 無vô 。 豈khởi 有hữu 法pháp 執chấp (# 以dĩ 測trắc 為vi 勝thắng )# 。 十thập 曾tằng 無vô 有hữu 執chấp 非phi 能năng 熏huân 故cố 。 重trọng/trùng 遮già 異dị 熟thục 無vô 記ký 有hữu 執chấp 。 次thứ 會hội 前tiền 師sư 所sở 引dẫn 三tam 教giáo 。 佛Phật 地địa 論luận 有hữu 異dị 說thuyết 。 二Nhị 乘Thừa 無vô 漏lậu 有hữu 執chấp 故cố 。 今kim 勿vật 也dã 。 例lệ 應ưng 佛Phật 智trí 亦diệc 有hữu 執chấp 故cố 。 若nhược 言ngôn 佛Phật 智trí 無vô 相tướng 分phần/phân 者giả 。 違vi 佛Phật 地địa 經kinh 。 無vô 見kiến 分phần/phân 者giả 。 則tắc 違vi 正chánh 理lý 。 應ưng 非phi 智trí 故cố 。


由do 斯tư 理lý 趣thú (# 至chí )# 故cố 言ngôn 彼bỉ 彼bỉ 。


述thuật 曰viết 。 總tổng 結kết 成thành 也dã 。 二nhị 者giả 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 一nhất 自tự 性tánh 遍biến 計kế 。 二nhị 差sai 別biệt 遍biến 計kế 。 瑜du 伽già 顯hiển 揚dương 有hữu 多đa 二nhị 種chủng 。 三tam 者giả 。 基cơ 云vân 。 一nhất 我ngã 二nhị 法pháp 三tam 用dụng 。 測trắc 云vân 。 自tự 性tánh 隨tùy 念niệm 計kế 度độ (# 非phi 也dã 。 既ký 言ngôn 遍biến 計kế 。 不bất 通thông 初sơ 二nhị 。 上thượng 言ngôn 計kế 度độ 能năng 遍biến 計kế 故cố )# 。 四tứ 者giả 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 有hữu 覺giác 無vô 覺giác 。 伽già 七thất 十thập 三tam 。 有hữu 餘dư 四tứ 種chủng 。 五ngũ 者giả 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 一nhất 依y 名danh 計kế 義nghĩa 性tánh 。 二nhị 依y 義nghĩa 計kế 名danh 性tánh 。 三tam 依y 名danh 計kế 名danh 。 四tứ 依y 義nghĩa 計kế 義nghĩa 。 五ngũ 依y 二nhị 計kế 二nhị 性tánh 。 伽già 七thất 十thập 三tam 。 顯hiển 揚dương 十thập 六lục 。 有hữu 餘dư 五ngũ 種chủng 。 六lục 者giả 。 顯hiển 揚dương 十thập 六lục 云vân 。 一nhất 自tự 性tánh 計kế 。 二nhị 差sai 別biệt 計kế 。 三tam 覺giác 悟ngộ 計kế 。 四tứ 隨tùy 眼nhãn 計kế 。 五ngũ 加gia 行hành 計kế 。 六lục 隨tùy 名danh 計kế 。 七thất 者giả 七thất 分phần 別biệt 。 如như 瑜du 伽già 第đệ 一nhất 任nhậm 運vận 等đẳng 也dã 。 八bát 者giả 。 瑜du 伽già 三tam 十thập 六lục 。 即tức 八bát 分phân 別biệt 生sanh 三tam 事sự 也dã 。 一nhất 自tự 性tánh 。 二nhị 差sai 別biệt 。 三tam 總tổng 執chấp 。 四tứ 我ngã 。 五ngũ 我ngã 所sở 。 六lục 愛ái 。 七thất 非phi 愛ái 。 八bát 俱câu 相tương 違vi 。 九cửu 者giả 九cửu 品phẩm 。 或hoặc 可khả 九cửu 地địa 。 十thập 者giả 。 樞xu 要yếu 云vân 。 對đối 法pháp 十thập 四tứ 。 一nhất 無vô 性tánh 分phân 別biệt 。 乃nãi 至chí 十thập 隨tùy 義nghĩa 名danh 分phân 別biệt 。 疏sớ/sơ 云vân 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 根căn 本bổn 等đẳng 十thập (# 攝nhiếp 論luận 十thập 中trung 。 根căn 本bổn 分phân 別biệt 等đẳng 。 阿a 賴lại 耶da 等đẳng 故cố 。 今kim 在tại 樞xu 要yếu )# 。 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 六lục 十thập 二nhị 見kiến 等đẳng 。


次thứ 所sở 遍biến 計kế (# 至chí )# 非phi 所sở 遍biến 計kế 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 所sở 計kế 也dã 。 言ngôn 展triển 轉chuyển 者giả 。 雖tuy 不bất 似tự 質chất 。 而nhi 緣duyên 執chấp 故cố 。


遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 (# 至chí )# 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 所sở 執chấp 。 問vấn 有hữu 二nhị 意ý 。 自tự 相tương/tướng 故cố 。 差sai 別biệt 故cố 。 答đáp 中trung 二nhị 義nghĩa 。 此thử 初sơ 安an 慧tuệ 等đẳng 也dã 。 唯duy 自tự 證chứng 分phần/phân 計kế 依y 他tha 故cố 。 所sở 引dẫn 聖thánh 教giáo 。 中trung 邊biên 等đẳng 也dã 。


有hữu 義nghĩa (# 至chí )# 而nhi 得đắc 起khởi 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 護hộ 法Pháp 等đẳng 義nghĩa 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 立lập 破phá 故cố 。 配phối 頌tụng 故cố 。 此thử 初sơ 也dã 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 唯duy 識thức 。 今kim 言ngôn 唯duy 量lượng 。 彼bỉ 云vân 二nhị 性tánh 。 今kim 言ngôn 唯duy 二nhị 。 即tức 見kiến 相tương/tướng 也dã 。 言ngôn 種chủng 種chủng 者giả 。 世thế 親thân 云vân 。 二nhị 分phần 各các 有hữu 種chủng 種chủng 行hành 相tương/tướng 也dã 。 五ngũ 事sự 中trung 四tứ 。 除trừ 真Chân 如Như 一nhất 。 瑜du 伽già 顯hiển 揚dương 皆giai 言ngôn 他tha 依y 。 又hựu 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 身thân 等đẳng 十thập 一nhất 識thức 。 皆giai 依y 說thuyết 他tha 故cố (# 安an 慧tuệ 云vân 。 自tự 體thể 似tự 彼bỉ 。 假giả 施thi 設thiết 也dã )# 。 基cơ 云vân 。 彼bỉ 執chấp 種chủng 子tử 非phi 真chân 有hữu 體thể 。 自tự 證chứng 分phần/phân 緣duyên 仍nhưng 非phi 相tướng 分phần/phân 。 今kim 說thuyết 自tự 宗tông 。 言ngôn 相tương/tướng 分phần/phân 接tiếp 。 彼bỉ 計kế 能năng 生sanh 種chủng 有hữu 二nhị 能năng 。 所sở 生sanh 現hiện 行hành 。 乃nãi 計kế 所sở 執chấp 。 量lượng 云vân 。 二nhị 分phần 是thị 依y 他tha 起khởi 。 種chủng 子tử 生sanh 故cố 。 如như 自tự 證chứng 分phần/phân 。 若nhược 不bất 許hứa 爾nhĩ 。 體thể 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 無vô 異dị 所sở 以dĩ 可khả 令linh 別biệt 故cố 。 證chứng 云vân 。 生sanh 自tự 證chứng 種chủng 。 傍bàng 生sanh 見kiến 相tương/tướng 也dã 。 測trắc 意ý 不bất 爾nhĩ 。 但đãn 自tự 抑ức 破phá 。 非phi 彼bỉ 宗tông 許hứa 相tương 見kiến 種chủng 生sanh 。


頌tụng 言ngôn 分phân 別biệt (# 至chí )# 依y 他tha 起khởi 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 依y 他tha 性tánh 。 前tiền 對đối 依y 他tha 明minh 所sở 執chấp 中trung 。 并tinh 釋thích 依y 他tha 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 。 今kim 舉cử 後hậu 句cú 。 以dĩ 二nhị 復phục 次thứ 。 判phán 初sơ 句cú 說thuyết 。 依y 他tha 染nhiễm 淨tịnh 。


二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 (# 至chí )# 雖tuy 有hữu 而nhi 非phi 真chân 。


述thuật 曰viết 。 釋thích 第đệ 三tam 性tánh 。 謂vị 具cụ 三tam 義nghĩa 。 名danh 圓viên 成thành 實thật 。 一nhất 圓viên 滿mãn 。 二nhị 成thành 熟thục 。 三tam 諸chư 法pháp 實thật 性tánh 。 為vi 存tồn 略lược 故cố 。 名danh 圓viên 成thành 實thật 。 此thử 有hữu 表biểu 遮già 。 圓viên 謂vị 表biểu 遍biến 。 而nhi 簡giản 自tự 相tương/tướng 。 成thành 謂vị 表biểu 常thường 。 而nhi 簡giản 無vô 相tướng 。 實thật 謂vị 表biểu 體thể 非phi 虗hư 非phi 謬mậu 。 簡giản 空không 簡giản 我ngã 。 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 自tự 性tánh 諦đế 等đẳng 。 雖tuy 許hứa 遍biến 常thường 實thật 。 然nhiên 理lý 虗hư 謬mậu 故cố 。 無vô 漏lậu 有hữu 為vi 亦diệc 具cụ 三tam 義nghĩa 。 一nhất 離ly 倒đảo 實thật 義nghĩa 。 體thể 非phi 染nhiễm 故cố 。 二nhị 究cứu 竟cánh 成thành 義nghĩa 。 至chí 常thường 果quả 故cố 。 三tam 用dụng 遍biến 圓viên 義nghĩa 。 普phổ 斷đoạn 染nhiễm 故cố 。 逆nghịch 次thứ 配phối 者giả 。 言ngôn 辭từ 便tiện 故cố 。 言ngôn 性tánh 顯hiển 二nhị 空không 非phi 圓viên 成thành 實thật 等đẳng 者giả 。 頌tụng 中trung 性tánh 言ngôn 顯hiển 空không 非phi 真chân 。 二nhị 空không 是thị 無vô 。 真chân 離ly 無vô 故cố 。 基cơ 云vân 。 空không 為vi 所sở 由do 。 如như 方phương 顯hiển 故cố 。 測trắc 云vân 。 護hộ 法Pháp 真Chân 如Như 。 雖tuy 離ly 四tứ 句cú 。 而nhi 有hữu 所sở 存tồn 。 清thanh 辨biện 所sở 宗tông 。 雖tuy 四tứ 句cú 都đô 無vô 所sở 存tồn (# 如như 實thật 之chi 義nghĩa 。 如như 本bổn 母mẫu 釋thích )# 。 非phi 不bất 見kiến 證chứng 下hạ 。 釋thích 最tối 後hậu 句cú 。 對đối 依y 他tha 起khởi 。 明minh 證chứng 前tiền 後hậu 。 樞xu 要yếu 云vân 。 攝nhiếp 論luận 初sơ 文văn 。 煗noãn 頂đảnh 悟ngộ 所sở 執chấp 。 忍nhẫn 第đệ 一nhất 依y 他tha 。 初Sơ 地Địa 入nhập 圓viên 成thành 。 後hậu 文văn 。 煗noãn 頂đảnh 悟ngộ 初sơ 二nhị 性tánh 。 四tứ 如như 實thật 智trí 悟ngộ 圓viên 成thành 者giả 。 皆giai 相tương 似tự 悟ngộ 。 今kim 要yếu 初Sơ 地Địa 方phương 悟ngộ 三tam 性tánh 。 據cứ 實thật 親thân 證chứng 真chân 俗tục 而nhi 說thuyết 。 親thân 達đạt 二nhị 時thời 不bất 見kiến 所sở 執chấp 。 名danh 悟ngộ 初sơ 性tánh 。 無vô 別biệt 所sở 證chứng 。 雖tuy 無vô 始thỉ 來lai 下hạ 通thông 伏phục 難nạn/nan 。 相tương 見kiến 分phần/phân 等đẳng 。 等đẳng 者giả 取thủ 內nội 分phần/phân 法pháp 爾nhĩ 緣duyên 證chứng 。 如như 前tiền 說thuyết 故cố 。 幻huyễn 等đẳng 八bát 喻dụ 。 如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 五ngũ 廣quảng 釋thích 。 有hữu 頌tụng 言ngôn 者giả 。 厚hậu 嚴nghiêm 經kinh 也dã 。


此thử 中trung 意ý 說thuyết (# 至chí )# 不bất 離ly 心tâm 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 。 總tổng 結kết 頌tụng 意ý 。 通thông 前tiền 難nạn/nan 故cố 。


虗hư 空không 擇trạch 滅diệt (# 至chí )# 圓viên 成thành 實thật 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 大đại 段đoạn 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 諸chư 門môn 。 有hữu 十thập 三tam 門môn 。 此thử 初sơ 無vô 為vi 相tương/tướng 攝nhiếp 門môn 也dã 。 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 不bất 動động 想tưởng 受thọ 滅diệt 。 三tam 皆giai 容dung 攝nhiếp 者giả 。 如như 顯hiển 揚dương 第đệ 一nhất 。 八bát 種chủng 無vô 為vi 皆giai 通thông 三tam 性tánh 。 有hữu 漏lậu 心tâm 等đẳng 下hạ 論luận 所sở 變biến 影ảnh 也dã 。


如như 是thị 三tam 性tánh (# 至chí )# 圓viên 成thành 實thật 攝nhiếp 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 二nhị 七thất 如như 相tương/tướng 攝nhiếp 門môn 。 測trắc 疏sớ/sơ 。 三tam 藏tạng 云vân 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 七thất 如như 唯duy 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 除trừ 實thật 相tướng 一nhất 。 餘dư 依y 主chủ 釋thích (# 基cơ 唯duy 述thuật 此thử )# 。 一nhất 云vân 。 流lưu 轉chuyển 等đẳng 法pháp 各các 如như 其kỳ 性tánh 。 名danh 為vi 真Chân 如Như 。 皆giai 持trì 業nghiệp 釋thích 。 此thử 中trung 流lưu 轉chuyển 。 測trắc 云vân 。 唯duy 取thủ 惑hoặc 業nghiệp 所sở 為vi 。 基cơ 云vân 。 一nhất 切thiết 生sanh 滅diệt 之chi 如như (# 初sơ 順thuận 此thử 論luận 隨tùy 相tương/tướng 攝nhiếp 者giả 。 苦khổ 集tập 攝nhiếp 故cố 。 後hậu 順thuận 顯hiển 揚dương 。 於ư 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 思tư 惟duy 此thử 故cố )# 。 唯duy 識thức 真Chân 如Như 者giả 。 三tam 藏tạng 言ngôn 。 唯duy 識thức 智trí 如như 不bất 說thuyết 此thử 攝nhiếp 。 前tiền 二nhị 性tánh 故cố 。 測trắc 云vân 。 四Tứ 諦Đế 皆giai 名danh 安an 立lập 苦Khổ 諦Đế 。 在tại 初sơ 獨độc 得đắc 。 此thử 名danh 七thất 之chi 實thật 性tánh 。 圓viên 成thành 攝nhiếp 者giả 。 同đồng 顯hiển 揚dương 十thập 六lục 。 隨tùy 相tương 接tiếp 者giả 。 同đồng 辨biện 中trung 邊biên 。 唯duy 識thức 正chánh 行hạnh 。 離ly 倒đảo 圓viên 成thành 。


三tam 性tánh 六lục 法pháp 相tướng 攝nhiếp 門môn 。


如như 論luận 應ưng 知tri 。


三tam 性tánh 五ngũ 事sự (# 至chí )# 廣quảng 說thuyết 應ưng 知tri 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 四tứ 五ngũ 事sự 相tướng 攝nhiếp 門môn 。 有hữu 四tứ 聖thánh 教giáo 。 初sơ 即tức 瑜du 伽già 。 言ngôn 離ly 戲hí 論luận 者giả 。 測trắc 云vân 。 據cứ 實thật 正chánh 智trí 。 變biến 似tự 相tương/tướng 名danh 。 離ly 戲hí 論luận 故cố 。 總tổng 名danh 正chánh 智trí 。 二nhị 者giả 中trung 邊biên 。 三tam 者giả 楞lăng 伽già 。 基cơ 云vân 。 梵Phạm 本bổn 同đồng 此thử 。 不bất 同đồng 已dĩ 譯dịch 。 四tứ 者giả 世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 。 基cơ 云vân 。 此thử 中trung 名danh 言ngôn 者giả 。 五ngũ 法pháp 中trung 名danh 也dã 。 如như 世thế 親thân 云vân 。 以dĩ 依y 他tha 起khởi 。 由do 名danh 勢thế 力lực 成thành 所sở 遍biến 計kế 正chánh 與dữ 此thử 同đồng 。 不bất 言ngôn 圓viên 成thành 者giả 。 與dữ 名danh 極cực 疎sơ 遠viễn 故cố (# 真Chân 如Như 正chánh 智trí 。 二nhị 種chủng 圓viên 成thành 。 於ư 此thử 名danh 義nghĩa 。 二nhị 俱câu 不bất 攝nhiếp )# 。 義nghĩa 者giả 即tức 是thị 相tương 及cập 分phân 別biệt 。 名danh 所sở 詮thuyên 故cố 。 言ngôn 有hữu 漏lậu 故cố 。 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 自tự 證chứng 分phần/phân 等đẳng 。 測trắc 云vân 。 遍biến 計kế 但đãn 是thị 義nghĩa 施thi 設thiết 有hữu 。 而nhi 體thể 無vô 故cố 。 假giả 立lập 義nghĩa 名danh 。


又hựu 聖thánh 教giáo 中trung (# 至chí )# 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 五ngũ 五ngũ 相tương/tướng 攝nhiếp 門môn 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 者giả 。 基cơ 云vân 。 五ngũ 事sự 中trung 分phân 別biệt 全toàn 。 相tương/tướng 名danh 少thiểu 分phần 。 是thị 所sở 詮thuyên 相tương/tướng 。 由do 名danh 亦diệc 所sở 詮thuyên 故cố 。 相tương/tướng 名danh 少thiểu 分phần 是thị 能năng 詮thuyên 相tương/tướng 。 正chánh 智trí 少thiểu 分phần 是thị 能năng 詮thuyên 相tương/tướng 。 執chấp 著trước 相tương/tướng 者giả 。 能năng 所sở 遍biến 計kế 。 不bất 執chấp 著trước 者giả 。 淨tịnh 智trí 及cập 如như 。 測trắc 疏sớ/sơ 唯duy 取thủ 能năng 緣duyên 心tâm 分phần/phân (# 瑜du 伽già 七thất 十thập 四tứ 。 顯hiển 揚dương 十thập 六lục 。 正chánh 〔# 與dữ 〕# 同đồng 。 若nhược 八bát 十thập 一nhất 。 顯hiển 揚dương 十thập 二nhị 。 初sơ 二nhị 不bất 同đồng 。 如như 彼bỉ 論luận 記ký 之chi )# 。


又hựu 聖thánh 教giáo 中trung (# 至chí )# 唯duy 屬thuộc 第đệ 三tam 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 六lục 四tứ 實thật 攝nhiếp 門môn 。 初sơ 依y 瑜du 伽già 七thất 十thập 三tam 。 并tinh 言ngôn 三tam 事sự 者giả 。 相tướng 名danh 分phân 別biệt 。 初sơ 是thị 串xuyến 境cảnh 。 第đệ 二nhị 比tỉ 度độ 。 故cố 隨tùy 增tăng 勝thắng 有hữu 漏lậu 依y 他tha 。 然nhiên 辨biện 中trung 邊biên 。 證chứng 成thành 道Đạo 理lý 。 通thông 行hành 三tam 故cố 。 言ngôn 通thông 執chấp 等đẳng 。 基cơ 云vân 。 執chấp 中trung 有hữu 能năng 所sở 執chấp 。 所sở 執chấp 是thị 初sơ 性tánh 。 能năng 染nhiễm 依y 他tha 。 無vô 執chấp 通thông 染nhiễm 淨tịnh 屬thuộc 二nhị 性tánh 。 應ưng 知tri 。 瑜du 伽già 約ước 凡phàm 。 中trung 邊biên 通thông 聖thánh 。


三tam 性tánh 四Tứ 諦Đế (# 至chí )# 如như 理lý 應ưng 知tri 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 七thất 四Tứ 諦Đế 相tương/tướng 攝nhiếp 門môn 。 此thử 依y 中trung 邊biên 第đệ 二nhị 卷quyển 說thuyết 。 然nhiên 遍biến 知tri 道đạo 亦diệc 通thông 後hậu 二nhị 者giả 。 後hậu 二nhị 亦diệc 是thị 智trí 所sở 知tri 故cố 。 如như 七thất 十thập 四tứ 。 三tam 種chủng 自tự 性tánh 幾kỷ 遍biến 知tri 。 答đáp 一nhất 切thiết 。 永vĩnh 斷đoạn 應ưng 證chứng 。 各các 唯duy 一nhất 故cố 。 言ngôn 七thất 三tam 者giả 。 苦khổ 下hạ 四tứ 種chủng 三tam 。 集tập 等đẳng 各các 一nhất 三tam 。 基cơ 云vân 。 苦khổ 行hạnh 通thông 諸chư 諦đế 寬khoan 。 除trừ 四tứ 倒đảo 故cố 。 四tứ 各các 分phần/phân 三tam 。 餘dư 諦đế 行hành 狹hiệp 。 故cố 總tổng 為vi 三tam 。 就tựu 中trung 習tập 氣khí 集tập 二nhị 。 取thủ 滅diệt 及cập 道Đạo 諦Đế 三tam 。 如như 是thị 五ngũ 種chủng 說thuyết 為vi 性tánh 。 餘dư 皆giai 是thị 實thật 。 故cố 假giả 或hoặc 實thật 當đương 知tri 知tri 習tập 氣khí 。 諦đế 實thật 性tánh 假giả 。 雖tuy 實thật 集Tập 諦Đế 。 非phi 初sơ 性tánh 故cố 。 餘dư 四tứ 亦diệc 爾nhĩ 。 理lý 實thật 於ư 諦đế 亦diệc 有hữu 假giả 實thật 。 且thả 如như 染nhiễm 淨tịnh 無vô 常thường 等đẳng 者giả 。 性tánh 實thật 諦đế 假giả 。 餘dư 准chuẩn 可khả 知tri 。 然nhiên 今kim 且thả 論luận 三tam 性tánh 假giả 實thật 。


三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 (# 至chí )# 是thị 彼bỉ 境cảnh 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 八bát 解giải 脫thoát 境cảnh 攝nhiếp 門môn 。 理lý 實thật 皆giai 通thông 者giả 。 初sơ 性tánh 無vô 故cố 。 非phi 可khả 願nguyện 故cố 。 無vô 體thể 相tướng 故cố 。 次thứ 離ly 前tiền 可khả 厭yếm 背bối/bội 故cố 。 無vô 己kỷ 相tương/tướng 故cố 。 後hậu 空không 顯hiển 故cố 。 離ly 戲hí 論luận 故cố 。 絕tuyệt 諸chư 相tướng 故cố 。 然nhiên 隨tùy 故cố 伽già 七thất 十thập 四tứ 。 顯hiển 揚dương 第đệ 六lục 。 如như 次thứ 各các 一nhất 。 因nhân 此thử 并tinh 釋thích 三tam 忍nhẫn 境cảnh 攝nhiếp 。 為vi 第đệ 九cửu 門môn 。 亦diệc 如như 瑜du 伽già 七thất 十thập 四Tứ 等Đẳng 。 惑hoặc 苦khổ 於ư 真chân 性tánh 緣duyên 闕khuyết 也dã 。


此thử 三tam 云vân 何hà (# 至chí )# 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 二nhị 諦đế 相tướng 接tiếp 門môn 。 言ngôn 顯hiển 了liễu 者giả 。 依y 詮thuyên 顯hiển 故cố 勝thắng 之chi 義nghĩa 者giả 。 勝thắng 智trí 境cảnh 故cố 。 即tức 義nghĩa 者giả 。 如như 中trung 邊biên 云vân 。 此thử 是thị 勝thắng 果quả 。 亦diệc 義nghĩa 理lý 故cố 。 勝thắng 為vi 義nghĩa 者giả 。 真chân 為vi 境cảnh 故cố 。 初sơ 二nhị 無vô 變biến 。 後hậu 一nhất 無vô 倒đảo 。


如như 是thị 三tam 性tánh (# 至chí )# 唯duy 聖thánh 智trí 境cảnh 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 一nhất 凡phàm 聖thánh 所sở 緣duyên 門môn 。


此thử 三tam 性tánh 中trung (# 至chí )# 而nhi 施thi 設thiết 故cố 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 十thập 二nhị 假giả 實thật 門môn 。 有hữu 情tình 瓶bình 等đẳng 名danh 聚tụ 集tập 假giả 。 語ngữ 表biểu 業nghiệp 名danh 相tướng 續tục 假giả 。 得đắc 等đẳng 忿phẫn 等đẳng 名danh 分phần/phân 位vị 假giả 。


此thử 三tam 為vi 異dị 等đẳng 。


述thuật 曰viết 。 第đệ 三tam 異dị 不bất 異dị 門môn 。


成thành 唯duy 識thức 論luận 學học 記ký


❖
Phiên âm: 30/5/2016 ◊ Cập nhật: 30/5/2016