禪Thiền 林Lâm 寶Bảo 訓Huấn 卷quyển 第đệ 四tứ
Thiền Lâm Bảo Huấn ♦ Quyển 4
東đông 吳ngô 沙Sa 門Môn 淨tịnh 善thiện 重trọng/trùng 集tập
佛Phật 智trí 裕# 和hòa 尚thượng 曰viết 。 駿tuấn 馬mã 之chi 奔bôn 逸dật 而nhi 不bất 敢cảm 肆tứ 足túc 者giả 。 銜hàm 轡bí 之chi 禦ngữ 也dã 。 小tiểu 人nhân 之chi 強cường/cưỡng 橫hoạnh/hoành 不bất 敢cảm 縱túng/tung 情tình 者giả 。 刑hình 法pháp 之chi 制chế 也dã 。 意ý 識thức 之chi 流lưu 浪lãng 不bất 敢cảm 攀phàn 緣duyên 者giả 。 覺giác 照chiếu 之chi 力lực 也dã 。 烏ô 乎hồ 學học 者giả 無vô 覺giác 照chiếu 。 猶do 駿tuấn 馬mã 無vô 銜hàm 轡bí 。 小tiểu 人nhân 無vô 刑hình 法pháp 。 將tương 何hà 以dĩ 絕tuyệt 貪tham 慾dục 治trị 妄vọng 想tưởng 乎hồ (# 與dữ 鄭trịnh 居cư 士sĩ 法pháp 語ngữ )# 。
佛Phật 智trí 謂vị 水thủy 菴am 曰viết 。 住trụ 持trì 之chi 體thể 有hữu 四tứ 焉yên 。 一nhất 道Đạo 德đức 。 二nhị 言ngôn 行hạnh 。 三tam 仁nhân 義nghĩa 。 四tứ 禮lễ 法pháp 。 道Đạo 德đức 言ngôn 行hạnh 乃nãi 教giáo 之chi 本bổn 也dã 。 仁nhân 義nghĩa 禮lễ 法pháp 乃nãi 教giáo 之chi 末mạt 也dã 。 無vô 本bổn 不bất 能năng 立lập 。 無vô 末mạt 不bất 能năng 成thành 。 先tiên 聖thánh 見kiến 學học 者giả 不bất 能năng 自tự 治trị 。 故cố 建kiến 叢tùng 林lâm 以dĩ 安an 之chi 。 立lập 住trụ 持trì 以dĩ 統thống 之chi 。 然nhiên 則tắc 叢tùng 林lâm 之chi 尊tôn 非phi 為vi 住trụ 持trì 。 四tứ 事sự 豐phong 美mỹ 非phi 為vi 學học 者giả 。 皆giai 以dĩ 佛Phật 祖tổ 之chi 道đạo 故cố 。 是thị 以dĩ 善thiện 為vi 住trụ 持trì 者giả 。 必tất 先tiên 尊tôn 道Đạo 德đức 守thủ 言ngôn 行hạnh 。 能năng 為vi 學học 者giả 必tất 先tiên 存tồn 仁nhân 義nghĩa 遵tuân 禮lễ 法pháp 。 故cố 住trụ 持trì 非phi 學học 者giả 不bất 立lập 。 學học 者giả 非phi 住trụ 持trì 不bất 成thành 。 住trụ 持trì 與dữ 學học 者giả 。 猶do 身thân 之chi 與dữ 臂tý 。 頭đầu 之chi 與dữ 足túc 。 大đại 小tiểu 適thích 稱xưng 而nhi 不bất 悖bội 。 乃nãi 相tương/tướng 須tu 而nhi 行hành 也dã 。 故cố 曰viết 。 學học 者giả 保bảo 於ư 叢tùng 林lâm 。 叢tùng 林lâm 保bảo 於ư 道Đạo 德đức 。 住trụ 持trì 人nhân 無vô 道Đạo 德đức 。 則tắc 叢tùng 林lâm 將tương 見kiến 其kỳ 廢phế 矣hĩ (# 實thật 錄lục )# 。
水thủy 菴am 一nhất 和hòa 尚thượng 曰viết 。 易dị 言ngôn 。 君quân 子tử 思tư 患hoạn 而nhi 預dự 防phòng 之chi 。 是thị 故cố 古cổ 之chi 人nhân 思tư 生sanh 死tử 大đại 患hoạn 。 防phòng 之chi 以dĩ 道đạo 。 遂toại 能năng 經kinh 大đại 傳truyền 遠viễn 。 今kim 之chi 人nhân 謂vị 求cầu 道Đạo 迂# 闊khoát 不bất 若nhược 求cầu 利lợi 之chi 切thiết 當đương 。 由do 是thị 競cạnh 習tập 浮phù 華hoa 計kế 較giảo 毫hào 末mạt 。 希hy 目mục 前tiền 之chi 事sự 。 懷hoài 苟cẩu 且thả 之chi 計kế 。 所sở 至chí 莫mạc 肯khẳng 為vi 周chu 歲tuế 之chi 規quy 者giả 。 況huống 生sanh 死tử 之chi 慮lự 乎hồ 。 所sở 以dĩ 學học 者giả 。 日nhật 鄙bỉ 叢tùng 林lâm 日nhật 廢phế 。 綱cương 紀kỷ 日nhật 墜trụy 。 以dĩ 至chí 陵lăng 夷di 顛điên 沛# 。 殆đãi 不bất 可khả 救cứu 。 嗟ta 乎hồ 。 可khả 不bất 鑑giám 哉tai (# 雙song 林lâm 實thật 錄lục )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 昔tích 遊du 雲vân 居cư 。 見kiến 高cao 菴am 夜dạ 參tham 謂vị 。 至chí 道đạo 逕kính 挺đĩnh 不bất 近cận 人nhân 情tình 。 要yếu 須tu 誠thành 心tâm 正chánh 意ý 勿vật 事sự 矯kiểu 飾sức 偏thiên 邪tà 。 矯kiểu 飾sức 則tắc 近cận 詐trá 佞nịnh 。 偏thiên 邪tà 則tắc 不bất 中trung 正chánh 。 與dữ 至chí 道đạo 皆giai 不bất 合hợp 矣hĩ 。 竊thiết 思tư 其kỳ 言ngôn 近cận 理lý 。 乃nãi 刻khắc 意ý 踐tiễn 之chi 。 逮đãi 見kiến 佛Phật 智trí 先tiên 師sư 。 始thỉ 浩hạo 然nhiên 大đại 徹triệt 。 方phương 得đắc 不bất 負phụ 平bình 生sanh 行hành 脚cước 之chi 志chí (# 與dữ 月nguyệt 堂đường 書thư )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 月nguyệt 堂đường 住trụ 持trì 所sở 至chí 以dĩ 行hành 道Đạo 為vì 己kỷ 任nhậm 。 不bất 發phát 化hóa 主chủ 不bất 事sự 登đăng 謁yết 。 每mỗi 歲tuế 食thực 指chỉ 隨tùy 常thường 住trụ 所sở 得đắc 用dụng 之chi 。 衲nạp 子tử 有hữu 志chí 充sung 化hóa 。 導đạo 者giả 多đa 卻khước 之chi 。 或hoặc 曰viết 。 佛Phật 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 持trì 鉢bát 以dĩ 資tư 身thân 命mạng 。 師sư 何hà 拒cự 之chi 弗phất 容dung 。 月nguyệt 堂đường 曰viết 。 我ngã 佛Phật 在tại 日nhật 則tắc 可khả 。 恐khủng 今kim 日nhật 為vi 之chi 必tất 有hữu 好hảo/hiếu 利lợi 者giả 。 而nhi 至chí 於ư 自tự 鬻dục 矣hĩ 。 因nhân 思tư 月nguyệt 堂đường 防phòng 微vi 杜đỗ 漸tiệm 深thâm 切thiết 著trước 明minh 。 稱xưng 實thật 之chi 言ngôn 。 今kim 猶do 在tại 耳nhĩ 。 以dĩ 今kim 日nhật 觀quán 之chi 。 又hựu 豈khởi 止chỉ 自tự 鬻dục 而nhi 已dĩ 矣hĩ (# 法pháp 語ngữ )# 。
水thủy 菴am 謂vị 侍thị 郎lang 尤vưu 延diên 之chi 曰viết 。 昔tích 大đại 愚ngu 慈từ 明minh 谷cốc 泉tuyền 瑯# 瑘# 。 結kết 伴bạn 參tham 汾# 陽dương 。 河hà 東đông 苦khổ 寒hàn 眾chúng 人nhân 憚đạn 之chi 。 惟duy 慈từ 明minh 志chí 在tại 於ư 道đạo 。 曉hiểu 夕tịch 不bất 怠đãi 。 夜dạ 坐tọa 欲dục 睡thụy 引dẫn 錐trùy 自tự 刺thứ 。 嘆thán 曰viết 。 古cổ 人nhân 為vi 生sanh 死tử 事sự 大đại 。 不bất 食thực 不bất 寢tẩm 。 我ngã 何hà 人nhân 哉tai 。 而nhi 縱túng/tung 荒hoang 逸dật 。 生sanh 無vô 益ích 於ư 時thời 。 死tử 無vô 聞văn 於ư 後hậu 。 是thị 自tự 棄khí 也dã 。 一nhất 旦đán 辭từ 歸quy 。 汾# 陽dương 嘆thán 曰viết 。 楚sở 圓viên 今kim 去khứ 。 吾ngô 道đạo 東đông 矣hĩ (# 西tây 湖hồ 記ký 聞văn )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 古cổ 德đức 住trụ 持trì 率suất 己kỷ 行hành 道Đạo 。 未vị 嘗thường 苟cẩu 簡giản 自tự 恣tứ 。 昔tích 汾# 陽dương 每mỗi 嘆thán 。 像tượng 季quý 澆kiêu 漓# 學học 者giả 難nan 化hóa 。 慈từ 明minh 曰viết 。 甚thậm 易dị 。 所sở 患hoạn 主chủ 法pháp 者giả 不bất 能năng 善thiện 導đạo 耳nhĩ 。 汾# 陽dương 曰viết 。 古cổ 人nhân 淳thuần 誠thành 尚thượng 且thả 三tam 二nhị 十thập 年niên 方phương 得đắc 成thành 辦biện 。 慈từ 明minh 曰viết 。 此thử 非phi 聖thánh 哲triết 之chi 論luận 。 善thiện 造tạo 道đạo 者giả 千thiên 日nhật 之chi 功công 。 或hoặc 謂vị 慈từ 明minh 妄vọng 誕đản 不bất 聽thính 。 而nhi 汾# 地địa 多đa 冷lãnh 因nhân 罷bãi 夜dạ 參tham 。 有hữu 異dị 比Bỉ 丘Khâu 。 謂vị 汾# 陽dương 曰viết 。 會hội 中trung 有hữu 大Đại 士Sĩ 六lục 人nhân 奈nại 何hà 。 不bất 說thuyết 法Pháp 。 不bất 三tam 年niên 果quả 有hữu 六lục 人nhân 成thành 道Đạo 者giả 。 汾# 陽dương 嘗thường 有hữu 頌tụng 曰viết 。 胡hồ 僧Tăng 金kim 錫tích 光quang 。 請thỉnh 法pháp 到đáo 汾# 陽dương 。 六lục 人nhân 成thành 大đại 器khí 。 勸khuyến 請thỉnh 為vi 敷phu 揚dương (# 西tây 湖hồ 記ký 聞văn 及cập 僧Tăng 傳truyền )# 。
投đầu 子tử 清thanh 和hòa 尚thượng 畫họa 水thủy 菴am 像tượng 求cầu 贊tán 曰viết 。 嗣tự 清thanh 禪thiền 人nhân 。 孤cô 硬ngạnh 無vô 敵địch 。 晨thần 昏hôn 一nhất 齋trai 。 脇hiếp 不bất 至chí 席tịch 。 深thâm 入nhập 禪thiền 定định 。 離ly 出xuất 入nhập 息tức 。 名danh 達đạt 九cửu 重trọng/trùng 。 談đàm 禪thiền 選tuyển 德đức 。 龍long 顏nhan 大đại 悅duyệt 。 賜tứ 以dĩ 金kim 帛bạch 。 力lực 辭từ 者giả 三tam 。 上thượng 乃nãi 嘉gia 歎thán 真chân 道Đạo 人Nhân 也dã 。 草thảo 木mộc 騰đằng 煥hoán 傳truyền 予# 陋lậu 質chất 。 炷chú 香hương 請thỉnh 贊tán 。 是thị 所sở 謂vị 青thanh 出xuất 於ư 藍lam 而nhi 青thanh 於ư 藍lam 者giả 也dã (# 見kiến 畫họa 像tượng )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 佛Phật 智trí 先tiên 師sư 言ngôn 。 東đông 山sơn 演diễn 祖tổ 嘗thường 謂vị 耿# 龍long 學học 曰viết 。 山sơn 僧Tăng 有hữu 圓viên 悟ngộ 。 如như 魚ngư 之chi 有hữu 水thủy 鳥điểu 之chi 有hữu 翼dực 。 故cố 丞thừa 相tương/tướng 紫tử 巖nham 居cư 士sĩ 贊tán 曰viết 。 師sư 資tư 相tương/tướng 可khả 。 希hy 遇ngộ 一nhất 時thời 。 始thỉ 終chung 之chi 分phần 。 誰thùy 能năng 間gian 之chi 。 紫tử 巖nham 居cư 士sĩ 。 可khả 謂vị 知tri 言ngôn 矣hĩ 。 比tỉ 見kiến 諸chư 方phương 尊tôn 宿túc 。 懷hoài 心tâm 術thuật 以dĩ 御ngự 衲nạp 子tử 。 衲nạp 子tử 挾hiệp 勢thế 利lợi 以dĩ 事sự 尊tôn 宿túc 。 主chủ 賓tân 交giao 利lợi 上thượng 下hạ 欺khi 侮vũ 。 安an 得đắc 法Pháp 門môn 之chi 興hưng 叢tùng 林lâm 之chi 盛thịnh 乎hồ (# 與dữ 梅mai 山sơn 潤nhuận 書thư )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 動động 人nhân 以dĩ 言ngôn 惟duy 要yếu 深thâm 切thiết 言ngôn 不bất 深thâm 切thiết 所sở 感cảm 必tất 淺thiển 。 人nhân 誰thùy 肯khẳng 懷hoài 。 昔tích 白bạch 雲vân 師sư 祖tổ 送tống 師sư 翁ông 住trụ 四tứ 面diện 。 叮# 嚀# 曰viết 。 祖tổ 道đạo 凌lăng 遲trì 。 危nguy 如như 累lũy 卵noãn 。 毋vô 恣tứ 荒hoang 逸dật 。 虛hư 喪táng 光quang 陰ấm 。 復phục 敗bại 至chí 德đức 。 當đương 寬khoan 容dung 量lượng 度độ 。 利lợi 物vật 存tồn 眾chúng 。 提đề 持trì 此thử 事sự 報báo 佛Phật 祖tổ 恩ân 。 當đương 時thời 聞văn 者giả 孰thục 不bất 感cảm 慟đỗng 。 爾nhĩ 昨tạc 來lai 召triệu 對đối 宸# 庭đình 。 誠thành 為vi 法Pháp 門môn 之chi 幸hạnh 。 切thiết 宜nghi 下hạ 身thân 尊tôn 道đạo 以dĩ 利lợi 濟tế 為vi 心tâm 。 不bất 可khả 矜căng 己kỷ 自tự 伐phạt 。 從tùng 上thượng 先tiên 哲triết 謙khiêm 柔nhu 敬kính 畏úy 保bảo 身thân 全toàn 德đức 。 不bất 以dĩ 勢thế 位vị 為vi 榮vinh 。 遂toại 能năng 清thanh 振chấn 一nhất 時thời 美mỹ 流lưu 萬vạn 世thế 。 予# 慮lự 光quang 景cảnh 不bất 長trường/trưởng 。 無vô 復phục 面diện 會hội 。 故cố 此thử 切thiết 囑chúc (# 見kiến 投đầu 子tử 書thư )# 。
水thủy 菴am 少thiểu 倜# 儻thảng 有hữu 大đại 志chí 。 尚thượng 氣khí 節tiết 不bất 事sự 浮phù 靡mĩ 不bất 循tuần 細tế 檢kiểm 。 胸hung 次thứ 岸ngạn 谷cốc 徇# 身thân 以dĩ 義nghĩa 。 雖tuy 禍họa 害hại 交giao 前tiền 。 不bất 見kiến 有hữu 殞vẫn 穫hoạch 之chi 色sắc 。 住trụ 持trì 八bát 院viện 經kinh 歷lịch 四tứ 郡quận 。 所sở 至chí 兢căng 兢căng 業nghiệp 業nghiệp 以dĩ 行hành 道Đạo 建kiến 立lập 為vi 心tâm 。 淳thuần 熙hi 五ngũ 年niên 退thoái 西tây 湖hồ 淨tịnh 慈từ 。 有hữu 偈kệ 曰viết 六lục 年niên 灑sái 掃tảo 皇hoàng 都đô 寺tự 。 瓦ngõa 礫lịch 翻phiên 成thành 釋Thích 梵Phạm 宮cung 。 今kim 日nhật 功công 成thành 歸quy 去khứ 也dã 。 杖trượng 頭đầu 八bát 面diện 起khởi 清thanh 風phong 。 士sĩ 庶thứ 遮già 留lưu 不bất 止chỉ 。 小tiểu 舟chu 至chí 秀tú 之chi 天thiên 寧ninh 。 未vị 幾kỷ 示thị 疾tật 。 別biệt 眾chúng 告cáo 終chung (# 行hành 實thật )# 。
月nguyệt 堂đường 昌xương 和hòa 尚thượng 曰viết 。 昔tích 大đại 智trí 禪thiền 師sư 慮lự 末mạt 世thế 比Bỉ 丘Khâu 驕kiêu 惰nọa 。 特đặc 製chế 規quy 矩củ 以dĩ 防phòng 之chi 。 隨tùy 其kỳ 器khí 能năng 各các 設thiết 攸du 司ty 。 主chủ 居cư 丈trượng 室thất 眾chúng 居cư 通thông 堂đường 。 列liệt 十thập 局cục 頭đầu 首thủ 之chi 嚴nghiêm 肅túc 如như 官quan 府phủ 。 居cư 上thượng 者giả 提đề 其kỳ 大đại 綱cương 。 在tại 下hạ 者giả 理lý 其kỳ 眾chúng 目mục 。 使sử 上thượng 下hạ 相tương 承thừa 。 如như 身thân 之chi 使sử 臂tý 臂tý 之chi 使sử 指chỉ 。 莫mạc 不bất 率suất 從tùng 是thị 以dĩ 前tiền 輩bối 遵tuân 承thừa 翼dực 戴đái 。 拳quyền 拳quyền 奉phụng 行hành 者giả 。 以dĩ 先tiên 聖thánh 之chi 遺di 風phong 未vị 泯mẫn 故cố 也dã 。 比tỉ 見kiến 叢tùng 林lâm 衰suy 替thế 。 學học 者giả 貴quý 通thông 才tài 賤tiện 守thủ 節tiết 。 尚thượng 浮phù 華hoa 薄bạc 真chân 素tố 。 日nhật 滋tư 月nguyệt 浸tẩm 漸tiệm 入nhập 澆kiêu 漓# 。 始thỉ 則tắc 偷thâu 安an 一nhất 時thời 。 及cập 玩ngoạn 習tập 既ký 久cửu 。 謂vị 其kỳ 理lý 之chi 當đương 然nhiên 。 不bất 謂vị 之chi 非phi 義nghĩa 。 不bất 謂vị 之chi 非phi 理lý 。 在tại 上thượng 者giả 惴# 惴# 焉yên 畏úy 其kỳ 下hạ 。 在tại 下hạ 者giả 睽# 睽# 焉yên 伺tứ 其kỳ 上thượng 。 平bình 居cư 則tắc 甘cam 言ngôn 屈khuất 體thể 以dĩ 相tương/tướng 媚mị 悅duyệt 。 得đắc 間gian 則tắc 狠ngận 心tâm 詭quỷ 計kế 以dĩ 相tương/tướng 屠đồ 獪# 。 成thành 者giả 為vi 賢hiền 。 敗bại 者giả 為vi 愚ngu 。 不bất 復phục 問vấn 尊tôn 卑ty 之chi 序tự 是thị 非phi 之chi 理lý 彼bỉ 既ký 為vi 之chi 。 此thử 則tắc 傚# 之chi 。 下hạ 既ký 言ngôn 之chi 。 上thượng 則tắc 從tùng 之chi 。 前tiền 既ký 行hành 之chi 。 後hậu 則tắc 襲tập 之chi 。 烏ô 乎hồ 非phi 彥ngạn 聖thánh 之chi 師sư 乘thừa 願nguyện 力lực 積tích 百bách 年niên 之chi 功công 。 其kỳ 弊tệ 固cố 則tắc 莫mạc 能năng 革cách 矣hĩ (# 與dữ 舜thuấn 和hòa 尚thượng 書thư )# 。
月nguyệt 堂đường 住trụ 淨tịnh 慈từ 最tối 久cửu 。 或hoặc 謂vị 。 和hòa 尚thượng 行hành 道Đạo 經kinh 年niên 。 門môn 下hạ 未vị 聞văn 有hữu 弟đệ 子tử 。 得đắc 不bất 辜cô 妙diệu 湛trạm 乎hồ 。 月nguyệt 堂đường 不bất 對đối 。 他tha 日nhật 再tái 言ngôn 之chi 。 月nguyệt 堂đường 曰viết 。 子tử 不bất 聞văn 。 昔tích 人nhân 種chủng 瓜qua 而nhi 愛ái 甚thậm 者giả 。 盛thịnh 夏hạ 之chi 日nhật 方phương 中trung 而nhi 灌quán 之chi 瓜qua 不bất 旋toàn 踵chủng 而nhi 淤ứ 敗bại 何hà 也dã 。 其kỳ 愛ái 之chi 非phi 不bất 勤cần 。 然nhiên 灌quán 之chi 不bất 以dĩ 時thời 。 適thích 所sở 以dĩ 敗bại 之chi 也dã 。 諸chư 方phương 老lão 宿túc 提đề 挈# 衲nạp 子tử 。 不bất 觀quán 其kỳ 道đạo 業nghiệp 內nội 充sung 才tài 器khí 宏hoành 遠viễn 。 止chỉ 欲dục 速tốc 其kỳ 為vi 人nhân 。 逮đãi 審thẩm 其kỳ 道Đạo 德đức 則tắc 淫dâm 污ô 。 察sát 其kỳ 言ngôn 行hạnh 則tắc 乖quai 戾lệ 。 謂vị 其kỳ 公công 正chánh 則tắc 邪tà 佞nịnh 。 得đắc 非phi 愛ái 之chi 過quá 其kỳ 分phần/phân 乎hồ 。 是thị 正chánh 猶do 日nhật 中trung 之chi 灌quán 瓜qua 也dã 。 予# 深thâm 恐khủng 識thức 者giả 笑tiếu 。 故cố 不bất 為vi 也dã 。 北bắc 山sơn 記ký 聞văn )# 。
月nguyệt 堂đường 曰viết 。 黃hoàng 龍long 居cư 積tích 翠thúy 。 困khốn 病bệnh 三tam 月nguyệt 不bất 出xuất 。 真chân 淨tịnh 宵tiêu 夜dạ 懇khẩn 禱đảo 。 以dĩ 至chí 然nhiên 頂đảnh 煉luyện 臂tý 仰ngưỡng 祈kỳ 陰ấm 相tương/tướng 。 黃hoàng 龍long 聞văn 之chi 責trách 曰viết 。 生sanh 死tử 固cố 吾ngô 分phần/phân 也dã 。 爾nhĩ 參tham 禪thiền 不bất 達đạt 理lý 若nhược 是thị 。 真chân 淨tịnh 從tùng 容dung 對đối 曰viết 。 叢tùng 林lâm 可khả 無vô 克khắc 文văn 不bất 可khả 無vô 和hòa 尚thượng 。 識thức 者giả 謂vị 。 真chân 淨tịnh 敬kính 師sư 重trọng/trùng 法pháp 。 其kỳ 誠thành 至chí 此thử 。 他tha 日nhật 必tất 成thành 大đại 器khí (# 北bắc 山sơn 記ký 聞văn )# 。
月nguyệt 堂đường 曰viết 。 黃hoàng 太thái 史sử 魯lỗ 直trực 嘗thường 言ngôn 。 黃hoàng 龍long 南nam 禪thiền 師sư 器khí 量lượng 深thâm 厚hậu 。 不bất 為vi 事sự 物vật 所sở 遷thiên 。 平bình 生sanh 無vô 矯kiểu 飾sức 。 門môn 弟đệ 子tử 有hữu 終chung 身thân 不bất 見kiến 其kỳ 喜hỷ 怒nộ 者giả 。 雖tuy 走tẩu 使sử 致trí 力lực 之chi 輩bối 。 一nhất 以dĩ 誠thành 待đãi 之chi 。 故cố 能năng 不bất 動động 聲thanh 氣khí 而nhi 起khởi 慈từ 明minh 之chi 道đạo 。 非phi 苟cẩu 然nhiên 也dã (# 一nhất 本bổn 見kiến 黃hoàng 龍long 石thạch 刻khắc )# 。
月nguyệt 堂đường 曰viết 。 建kiến 炎diễm 己kỷ 酉dậu 上thượng 巳tị 日nhật 。 鍾chung 相tương/tướng 叛bạn 於ư 澧# 陽dương 。 文Văn 殊Thù 導đạo 禪thiền 師sư 厄ách 於ư 難nạn/nan 。 賊tặc 勢thế 既ký 盛thịnh 。 其kỳ 徒đồ 逸dật 去khứ 。 師sư 曰viết 。 禍họa 可khả 避tị 乎hồ 。 即tức 毅nghị 然nhiên 處xứ 于vu 丈trượng 室thất 。 竟cánh 為vị 賊tặc 所sở 害hại 。 無vô 垢cấu 居cư 士sĩ 跋bạt 其kỳ 法pháp 語ngữ 曰viết 。 夫phu 愛ái 生sanh 畏úy 死tử 人nhân 之chi 常thường 情tình 。 惟duy 至chí 人nhân 悟ngộ 其kỳ 本bổn 不bất 生sanh 。 雖tuy 生sanh 而nhi 無vô 所sở 愛ái 。 達đạt 其kỳ 未vị 嘗thường 滅diệt 。 雖tuy 死tử 而nhi 無vô 所sở 畏úy 。 故cố 能năng 臨lâm 死tử 生sanh 禍họa 患hoạn 之chi 際tế 。 而nhi 不bất 移di 其kỳ 所sở 守thủ 。 師sư 其kỳ 人nhân 乎hồ 。 以dĩ 師sư 道Đạo 德đức 節tiết 義nghĩa 。 足túc 以dĩ 教giáo 化hóa 叢tùng 林lâm 垂thùy 範phạm 後hậu 世thế 。 師sư 名danh 正chánh 導đạo 。 眉mi 州châu 丹đan 稜lăng 人nhân 。 佛Phật 鑒giám 之chi 嗣tự 也dã (# 一nhất 本bổn 見kiến 廬lư 山sơn 岳nhạc 府phủ 惠huệ 太thái 師sư 記ký 聞văn )# 。
心tâm 聞văn 賁# 和hòa 尚thượng 曰viết 。 衲nạp 子tử 因nhân 禪thiền 致trí 病bệnh 者giả 多đa 。 有hữu 病bệnh 在tại 耳nhĩ 目mục 者giả 。 以dĩ 瞠# 眉mi 努nỗ 目mục 側trắc 耳nhĩ 點điểm 頭đầu 為vi 禪thiền 。 有hữu 病bệnh 在tại 口khẩu 舌thiệt 者giả 。 以dĩ 顛điên 言ngôn 倒đảo 語ngữ 胡hồ 喝hát 亂loạn 喝hát 為vi 禪thiền 。 有hữu 病bệnh 在tại 手thủ 足túc 者giả 。 以dĩ 進tiến 前tiền 退thoái 後hậu 指chỉ 東đông 劃hoạch 西tây 為vi 禪thiền 。 有hữu 病bệnh 在tại 心tâm 腹phúc 者giả 。 以dĩ 窮cùng 玄huyền 究cứu 妙diệu 超siêu 情tình 離ly 見kiến 為vi 禪thiền 。 據cứ 實thật 而nhi 論luận 無vô 非phi 是thị 病bệnh 。 惟duy 本bổn 色sắc 宗tông 師sư 明minh 察sát 幾kỷ 微vi 。 目mục 擊kích 而nhi 知tri 其kỳ 會hội 不bất 會hội 。 入nhập 門môn 而nhi 辨biện 其kỳ 到đáo 不bất 到đáo 。 然nhiên 後hậu 用dụng 一nhất 錐trùy 一nhất 劄# 。 脫thoát 其kỳ 廉liêm 纖tiêm 攻công 其kỳ 搭# 滯trệ 。 驗nghiệm 其kỳ 真chân 假giả 定định 其kỳ 虛hư 實thật 。 而nhi 不bất 守thủ 一nhất 方phương 便tiện 昧muội 乎hồ 變biến 通thông 。 俾tỉ 終chung 蹈đạo 於ư 安an 樂lạc 無vô 事sự 之chi 境cảnh 。 而nhi 後hậu 已dĩ 矣hĩ (# 語ngữ 錄lục )# 。
心tâm 聞văn 曰viết 。 古cổ 云vân 。 千thiên 人nhân 之chi 秀tú 曰viết 英anh 。 萬vạn 人nhân 之chi 英anh 曰viết 傑kiệt 。 衲nạp 子tử 有hữu 智trí 行hành 聞văn 于vu 叢tùng 林lâm 者giả 。 豈khởi 非phi 近cận 英anh 傑kiệt 之chi 士sĩ 耶da 。 但đãn 能năng 勤cần 而nhi 參tham 究cứu 去khứ 虛hư 取thủ 實thật 。 各các 得đắc 其kỳ 用dụng 。 則tắc 院viện 無vô 大đại 小tiểu 眾chúng 無vô 多đa 寡quả 。 皆giai 從tùng 其kỳ 化hóa 矣hĩ 。 昔tích 風phong 穴huyệt 之chi 白bạch 丁đinh 。 藥dược 山sơn 之chi 牛ngưu 欄lan 。 常thường 公công 之chi 大đại 梅mai 。 慈từ 明minh 之chi 荊kinh 楚sở 。 當đương 此thử 之chi 時thời 。 悠du 悠du 之chi 徒đồ 。 若nhược 以dĩ 位vị 貌mạo 相tương 求cầu 。 必tất 見kiến 而nhi 詒# 之chi 。 一nhất 旦đán 據cứ 師sư 席tịch 登đăng 華hoa 座tòa 。 萬vạn 指chỉ 圍vi 繞nhiễu 發phát 輝huy 佛Phật 祖tổ 叔thúc 世thế 之chi 光quang 明minh 。 叢tùng 林lâm 孰thục 不bất 望vọng 風phong 而nhi 靡mĩ 。 矧# 前tiền 輩bối 皆giai 負phụ 瑰côi 偉# 之chi 材tài 英anh 傑kiệt 之chi 氣khí 。 尚thượng 能năng 區khu 區khu 於ư 未vị 遇ngộ 之chi 際tế 。 含hàm 恥sỉ 忍nhẫn 垢cấu 。 混hỗn 世thế 同đồng 波ba 而nhi 若nhược 是thị 。 況huống 降giáng/hàng 茲tư 者giả 歟# 。 烏ô 乎hồ 古cổ 猶do 今kim 也dã 。 此thử 猶do 彼bỉ 也dã 。 若nhược 必tất 待đãi 藥dược 山sơn 風phong 穴huyệt 而nhi 師sư 之chi 。 千thiên 載tái 一nhất 遇ngộ 也dã 。 若nhược 必tất 待đãi 大đại 梅mai 慈từ 明minh 而nhi 友hữu 之chi 。 百bách 世thế 一nhất 出xuất 也dã 。 蓋cái 事sự 有hữu 從tùng 微vi 而nhi 至chí 著trước 。 功công 有hữu 積tích 小tiểu 而nhi 成thành 大đại 。 未vị 見kiến 不bất 學học 而nhi 有hữu 成thành 。 不bất 修tu 而nhi 先tiên 達đạt 者giả 。 若nhược 悟ngộ 此thử 理lý 師sư 可khả 求cầu 友hữu 可khả 擇trạch 。 道đạo 可khả 學học 德đức 可khả 修tu 。 則tắc 天thiên 下hạ 之chi 事sự 何hà 施thí 而nhi 不bất 可khả 。 古cổ 云vân 。 知tri 人nhân 誠thành 難nạn/nan 聖thánh 人nhân 所sở 病bệnh 。 況huống 其kỳ 他tha 乎hồ (# 與dữ 竹trúc 菴am 書thư )# 。
心tâm 聞văn 曰viết 。 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 之chi 道đạo 。 至chí 簡giản 至chí 要yếu 。 初sơ 無vô 他tha 說thuyết 。 前tiền 輩bối 行hành 之chi 不bất 疑nghi 。 守thủ 之chi 不bất 易dị 。 天thiên 禧# 間gian 雪tuyết 竇đậu 以dĩ 辯biện 博bác 之chi 才tài 。 美mỹ 意ý 變biến 弄lộng 求cầu 新tân 琢trác 巧xảo 。 繼kế 汾# 陽dương 為vi 頌tụng 古cổ 。 籠lung 絡lạc 當đương 世thế 學học 者giả 。 宗tông 風phong 由do 此thử 一nhất 變biến 矣hĩ 。 逮đãi 宣tuyên 政chánh 間gian 。 圓viên 悟ngộ 又hựu 出xuất 己kỷ 意ý 離ly 之chi 為vi 碧bích 巖nham 集tập 。 彼bỉ 時thời 邁mại 古cổ 淳thuần 全toàn 之chi 士sĩ 。 如như 寧ninh 道đạo 者giả 死tử 心tâm 靈linh 源nguyên 佛Phật 鑒giám 諸chư 老lão 。 皆giai 莫mạc 能năng 迴hồi 其kỳ 說thuyết 。 於ư 是thị 新tân 進tiến 後hậu 生sanh 珍trân 重trọng 其kỳ 語ngữ 。 朝triêu 誦tụng 暮mộ 習tập 謂vị 之chi 至chí 學học 。 莫mạc 有hữu 悟ngộ 其kỳ 非phi 者giả 。 痛thống 哉tai 。 學học 者giả 之chi 心tâm 術thuật 壞hoại 矣hĩ 。 紹thiệu 興hưng 初sơ 。 佛Phật 日nhật 入nhập 閩# 見kiến 學học 者giả 牽khiên 之chi 不bất 返phản 。 日nhật 馳trì 月nguyệt 騖# 浸tẩm 漬tí 成thành 弊tệ 。 即tức 碎toái 其kỳ 板bản 闢tịch 其kỳ 說thuyết 。 以dĩ 至chí 祛khư 迷mê 援viện 溺nịch 剔dịch 繁phồn 撥bát 劇kịch 摧tồi 邪tà 顯hiển 正chánh 。 特đặc 然nhiên 而nhi 振chấn 之chi 。 衲nạp 子tử 稍sảo 知tri 其kỳ 非phi 而nhi 不bất 復phục 慕mộ 。 然nhiên 非phi 佛Phật 日nhật 高cao 明minh 遠viễn 見kiến 乘thừa 悲bi 願nguyện 力lực 救cứu 末Mạt 法Pháp 之chi 弊tệ 。 則tắc 叢tùng 林lâm 大đại 有hữu 可khả 畏úy 者giả 矣hĩ (# 與dữ 張trương 子tử 韶thiều 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 佛Phật 照chiếu 光quang 和hòa 尚thượng 。 初sơ 參tham 雪tuyết 堂đường 於ư 薦tiến 福phước 。 有hữu 相tương/tướng 者giả 一nhất 見kiến 而nhi 器khí 之chi 。 謂vị 雪tuyết 堂đường 曰viết 。 眾chúng 中trung 光quang 上thượng 座tòa 。 頭đầu 顱# 方phương 正chánh 。 廣quảng 顙tảng 豐phong 頤di 。 七thất 處xứ 平bình 滿mãn 。 他tha 日nhật 必tất 為vi 帝đế 王vương 師sư 。 孝hiếu 宗tông 皇hoàng 帝đế 淳thuần 熙hi 初sơ 。 召triệu 對đối 稱xưng 旨chỉ 。 留lưu 內nội 觀quán 堂đường 七thất 宿túc 。 待đãi 遇ngộ 優ưu 異dị 。 度độ 越việt 前tiền 來lai 。 賜tứ 佛Phật 照chiếu 之chi 名danh 聞văn 于vu 天thiên 下hạ (# 記ký 聞văn )# 。
拙chuyết 菴am 謂vị 虞ngu 尹# 文văn 丞thừa 相tương/tướng 曰viết 。 大Đại 道Đạo 洞đỗng 然nhiên 本bổn 無vô 愚ngu 智trí 。 譬thí 如như 伊y 呂lữ 起khởi 於ư 耕canh 漁ngư 為vi 帝đế 王vương 師sư 。 詎cự 可khả 以dĩ 智trí 愚ngu 階giai 級cấp 而nhi 能năng 擬nghĩ 哉tai 。 雖tuy 然nhiên 非phi 大đại 丈trượng 夫phu 。 其kỳ 孰thục 能năng 與dữ 焉yên (# 廣quảng 錄lục )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 璇# 野dã 菴am 常thường 言ngôn 。 黃hoàng 龍long 南nam 禪thiền 師sư 寬khoan 厚hậu 忠trung 信tín 恭cung 而nhi 慈từ 愛ái 。 量lượng 度độ 凝ngưng 遠viễn 博bác 學học 洽hiệp 聞văn 。 常thường 同đồng 雲vân 峯phong 悅duyệt 遊du 湖hồ 湘# 避tị 雨vũ 樹thụ 下hạ 。 悅duyệt 箕ki 踞cứ 相tương 對đối 。 南nam 獨độc 危nguy 坐tọa 。 悅duyệt 瞋sân 目mục 視thị 之chi 曰viết 。 佛Phật 祖tổ 妙diệu 道đạo 不bất 是thị 三tam 家gia 村thôn 古cổ 廟miếu 裏lý 土thổ/độ 地địa 作tác 死tử 模mô 樣# 。 南nam 稽khể 首thủ 謝tạ 之chi 。 危nguy 坐tọa 愈dũ 甚thậm 。 故cố 黃hoàng 太thái 史sử 魯lỗ 直trực 稱xưng 之chi 曰viết 。 南nam 公công 動động 靜tĩnh 不bất 忘vong 恭cung 敬kính 真chân 叢tùng 林lâm 王vương 也dã (# 幻huyễn 菴am 集tập )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 率suất 。 身thân 臨lâm 眾chúng 要yếu 以dĩ 智trí 遣khiển 妄vọng 。 除trừ 情tình 須tu 先tiên 覺giác 。 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 。 則tắc 心tâm 蒙mông 蔽tế 矣hĩ 。 智trí 愚ngu 不bất 分phân 則tắc 事sự 紊# 亂loạn 矣hĩ (# 晝trú 監giám 寺tự 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 佛Phật 鑑giám 住trụ 太thái 平bình 。 高cao 菴am 充sung 維duy 那na 。 高cao 菴am 齒xỉ 少thiểu 氣khí 豪hào 。 下hạ 視thị 諸chư 方phương 。 少thiểu 有hữu 可khả 其kỳ 意ý 者giả 。 一nhất 日nhật 齋trai 時thời 鳴minh 楗# 。 見kiến 行hành 者giả 別biệt 器khí 置trí 食thực 于vu 佛Phật 鑑giám 前tiền 。 高cao 菴am 出xuất 堂đường 厲lệ 聲thanh 曰viết 。 五ngũ 百bách 僧Tăng 善Thiện 知Tri 識Thức 作tác 遮già 般bát 去khứ 就tựu 。 何hà 以dĩ 範phạm 模mô 後hậu 學học 。 佛Phật 鑑giám 如như 不bất 聞văn 見kiến 。 逮đãi 下hạ 堂đường 詢tuân 之chi 。 乃nãi 水thủy 齏# 菜thái 。 蓋cái 佛Phật 鑑giám 素tố 有hữu 脾tì 疾tật 不bất 食thực 油du 。 故cố 高cao 菴am 有hữu 愧quý 。 詣nghệ 方phương 丈trượng 告cáo 退thoái 。 佛Phật 鑑giám 曰viết 。 維duy 那na 所sở 言ngôn 甚thậm 當đương 。 緣duyên 惠huệ 懃cần 病bệnh 乃nãi 爾nhĩ 嘗thường 聞văn 聖thánh 人nhân 言ngôn 。 以dĩ 理lý 通thông 諸chư 礙ngại 。 所sở 食thực 既ký 不bất 優ưu 於ư 眾chúng 。 遂toại 不bất 疑nghi 也dã 。 維duy 那na 志chí 氣khí 明minh 遠viễn 。 他tha 日nhật 當đương 柱trụ 石thạch 宗tông 門môn 。 幸hạnh 勿vật 以dĩ 此thử 芥giới 蔕# 。 逮đãi 佛Phật 鑑giám 遷thiên 智trí 海hải 。 高cao 菴am 過quá 龍long 門môn 。 後hậu 為vi 佛Phật 眼nhãn 之chi 嗣tự 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 大đại 凡phàm 與dữ 官quan 員# 論luận 道đạo 酬thù 酢tạc 。 須tu 是thị 剗sản 去khứ 知tri 解giải 勿vật 令linh 他tha 坐tọa 在tại 窠khòa 窟quật 裏lý 。 直trực 要yếu 單đơn 明minh 向hướng 上thượng 一nhất 著trước 子tử 。 妙diệu 喜hỷ 先tiên 師sư 嘗thường 言ngôn 。 士sĩ 大đại 夫phu 相tương 見kiến 有hữu 問vấn 即tức 對đối 。 無vô 問vấn 即tức 不bất 可khả 。 又hựu 須tu 是thị 箇cá 中trung 人nhân 。 始thỉ 得đắc 此thử 語ngữ 有hữu 補bổ 於ư 時thời 。 不bất 傷thương 住trụ 持trì 之chi 體thể 。 切thiết 宜nghi 思tư 之chi (# 與dữ 興hưng 化hóa 普phổ 菴am 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 地địa 之chi 美mỹ 者giả 善thiện 養dưỡng 物vật 。 主chủ 之chi 仁nhân 者giả 善thiện 養dưỡng 士sĩ 。 今kim 稱xưng 住trụ 持trì 者giả 。 多đa 不bất 以dĩ 眾chúng 人nhân 為vi 心tâm 。 急cấp 己kỷ 所sở 欲dục 惡ác 聞văn 善thiện 言ngôn 。 好hảo/hiếu 蔽tế 過quá 惡ác 恣tứ 行hành 邪tà 行hành 。 徒đồ 快khoái 一nhất 時thời 之chi 意ý 。 返phản 被bị 小tiểu 人nhân 就tựu 其kỳ 好hảo 惡ác 取thủ 之chi 。 則tắc 住trụ 持trì 之chi 道đạo 。 安an 得đắc 不bất 危nguy 乎hồ (# 與dữ 洪hồng 老lão 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 謂vị 野dã 菴am 曰viết 。 丞thừa 相tương/tướng 紫tử 巖nham 居cư 士sĩ 言ngôn 。 妙diệu 喜hỷ 先tiên 師sư 。 平bình 生sanh 以dĩ 道Đạo 德đức 節tiết 義nghĩa 勇dũng 敢cảm 為vi 先tiên 。 可khả 親thân 不bất 可khả 疎sơ 。 可khả 近cận 不bất 可khả 迫bách 。 可khả 殺sát 不bất 可khả 辱nhục 。 居cư 處xứ 不bất 淫dâm 。 飲ẩm 食thực 不bất 溽# 。 臨lâm 生sanh 死tử 禍họa 患hoạn 視thị 之chi 如như 無vô 。 正chánh 所sở 謂vị 干can 將tương 鏌# 鎁# 難nạn/nan 與dữ 爭tranh 鋒phong 。 但đãn 虞ngu 傷thương 闕khuyết 耳nhĩ 。 後hậu 如như 紫tử 巖nham 之chi 言ngôn (# 幻huyễn 菴am 記ký 聞văn )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 野dã 菴am 住trụ 持trì 。 通thông 人nhân 情tình 之chi 始thỉ 終chung 。 明minh 叢tùng 林lâm 之chi 大đại 體thể 。 嘗thường 謂vị 予# 言ngôn 。 為vi 一nhất 方phương 主chủ 者giả 。 須tu 擇trạch 有hữu 志chí 行hành 衲nạp 子tử 相tương/tướng 與dữ 毘tỳ 贊tán 。 猶do 髮phát 之chi 有hữu 梳sơ 面diện 之chi 有hữu 鑑giám 。 則tắc 利lợi 病bệnh 好hảo 醜xú 不bất 可khả 得đắc 而nhi 隱ẩn 矣hĩ 。 如như 慈từ 明minh 得đắc 楊dương 岐kỳ 。 馬mã 祖tổ 得đắc 百bách 丈trượng 。 以dĩ 水thủy 投đầu 水thủy 莫mạc 之chi 逆nghịch 也dã (# 幻huyễn 菴am 集tập )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 末mạt 學học 膚phu 受thọ 徒đồ 貴quý 耳nhĩ 賤tiện 目mục 。 終chung 莫mạc 能năng 究cứu 其kỳ 奧áo 妙diệu 。 故cố 曰viết 。 山sơn 不bất 厭yếm 高cao 。 中trung 有hữu 重trọng 巖nham 積tích 翠thúy 。 海hải 不bất 厭yếm 深thâm 。 內nội 有hữu 四tứ 溟minh 九cửu 淵uyên 。 欲dục 究cứu 大Đại 道Đạo 要yếu 在tại 窮cùng 其kỳ 高cao 深thâm 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 照chiếu 燭chúc 幽u 微vi 應ưng 變biến 不bất 窮cùng 矣hĩ (# 與dữ 覲cận 老lão 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 謂vị 尤vưu 侍thị 郎lang 曰viết 。 聖thánh 賢hiền 之chi 意ý 。 含hàm 緩hoãn 而nhi 理lý 明minh 。 優ưu 游du 而nhi 事sự 顯hiển 。 所sở 用dụng 之chi 事sự 不bất 期kỳ 以dĩ 速tốc 成thành 。 而nhi 許hứa 以dĩ 持trì 久cửu 。 不bất 許hứa 以dĩ 必tất 進tiến 。 而nhi 許hứa 以dĩ 庶thứ 幾kỷ 。 用dụng 是thị 推thôi 聖thánh 賢hiền 之chi 意ý 。 故cố 能năng 亘tuyên 萬vạn 世thế 而nhi 持trì 之chi 無vô 過quá 失thất 者giả 。 乃nãi 爾nhĩ (# 幻huyễn 菴am 集tập )# 。
侍thị 郎lang 尤vưu 公công 曰viết 。 祖tổ 師sư 以dĩ 前tiền 無vô 住trụ 持trì 事sự 。 其kỳ 後hậu 應ưng 世thế 行hành 道Đạo 迫bách 不bất 得đắc 已dĩ 。 然nhiên 居cư 則tắc 蓬bồng 蓽tất 取thủ 蔽tế 風phong 雨vũ 。 食thực 則tắc 麁thô 糲# 取thủ 充sung 饑cơ 餒nỗi 。 辛tân 苦khổ 憔tiều 悴tụy 有hữu 不bất 堪kham 其kỳ 憂ưu 。 而nhi 王vương 公công 大đại 人nhân 至chí 有hữu 願nguyện 見kiến 而nhi 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 故cố 其kỳ 所sở 建kiến 立lập 。 皆giai 磊lỗi 磊lỗi 落lạc 落lạc 驚kinh 天thiên 動động 地địa 。 後hậu 世thế 不bất 然nhiên 。 高cao 堂đường 廣quảng 廈hạ 。 美mỹ 衣y 豐phong 食thực 。 頤di 指chỉ 如như 意ý 於ư 是thị 波Ba 旬Tuần 之chi 徒đồ 。 始thỉ 洋dương 洋dương 然nhiên 動động 其kỳ 心tâm 。 趑# 趄# 權quyền 門môn 搖dao 尾vĩ 乞khất 憐lân 。 甚thậm 者giả 巧xảo 取thủ 豪hào 奪đoạt 。 如như 正chánh 晝trú 攫quặc 金kim 。 不bất 復phục 知tri 世thế 間gian 有hữu 因nhân 果quả 事sự 。 妙diệu 喜hỷ 此thử 書thư 。 豈khởi 特đặc 為vi 博bác 山sơn 設thiết 。 其kỳ 拈niêm 盡tận 諸chư 方phương 自tự 來lai 習tập 氣khí 不bất 遺di 毫hào 髮phát 。 如như 飲ẩm 滄thương 公công 上thượng 池trì 之chi 水thủy 洞đỗng 見kiến 肝can 腑phủ 。 若nhược 能năng 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。 安an 用dụng 別biệt 求cầu 佛Phật 法Pháp 見kiến 靈linh 隱ẩn 石thạch 刻khắc )# 。
侍thị 郎lang 尤vưu 公công 謂vị 拙chuyết 菴am 曰viết 。 昔tích 妙diệu 喜hỷ 中trung 興hưng 臨lâm 濟tế 之chi 道đạo 於ư 凋điêu 零linh 之chi 秋thu 。 而nhi 性tánh 尚thượng 謙khiêm 虛hư 未vị 嘗thường 馳trì 騁sính 見kiến 理lý 。 平bình 生sanh 不bất 趨xu 權quyền 勢thế 不bất 苟cẩu 利lợi 養dưỡng 。 嘗thường 曰viết 。 萬vạn 事sự 不bất 可khả 佚# 豫dự 為vi 。 不bất 可khả 奢xa 態thái 持trì 。 蓋cái 有hữu 利lợi 於ư 時thời 而nhi 便tiện 於ư 物vật 者giả 。 有hữu 其kỳ 過quá 而nhi 無vô 其kỳ 功công 者giả 。 若nhược 縱túng/tung 之chi 奢xa 佚# 則tắc 不bất 濟tế 矣hĩ 。 不bất 肖tiếu 佩bội 服phục 斯tư 言ngôn 。 遂toại 為vi 終chung 身thân 之chi 戒giới 。 老lão 師sư 昨tạc 者giả 遭tao 遇ngộ 主chủ 上thượng 留lưu 宿túc 觀quán 堂đường 。 實thật 為vi 佛Phật 法Pháp 之chi 幸hạnh 。 切thiết 冀ký 不bất 倦quyện 悲bi 願nguyện 。 使sử 進tiến 善thiện 之chi 途đồ 開khai 明minh 。 任nhậm 眾chúng 之chi 道đạo 益ích 大đại 。 庶thứ 幾kỷ 後hậu 生sanh 晚vãn 輩bối 。 不bất 謀mưu 近cận 習tập 。 各các 懷hoài 遠viễn 圖đồ 。 豈khởi 不bất 為vi 叢tùng 林lâm 之chi 利lợi 濟tế 乎hồ (# 然nhiên 侍thị 者giả 記ký 聞văn )# 。
密mật 菴am 傑kiệt 和hòa 尚thượng 曰viết 。 叢tùng 林lâm 興hưng 衰suy 在tại 於ư 禮lễ 法pháp 。 學học 者giả 美mỹ 惡ác 在tại 乎hồ 俗tục 習tập 。 使sử 古cổ 之chi 人nhân 巢sào 居cư 穴huyệt 處xứ 澗giản 飲ẩm 木mộc 食thực 行hành 之chi 於ư 今kim 時thời 。 則tắc 不bất 可khả 也dã 。 使sử 今kim 之chi 人nhân 豐phong 衣y 文văn 采thải 飯phạn 粱# 囓khiết 肥phì 行hành 之chi 於ư 古cổ 時thời 。 亦diệc 不bất 可khả 也dã 。 安an 有hữu 他tha 哉tai 。 習tập 不bất 習tập 故cố 。 夫phu 人nhân 朝triêu 夕tịch 見kiến 者giả 為vi 常thường 。 必tất 謂vị 天thiên 下hạ 事sự 正chánh 宜nghi 如như 此thử 。 一nhất 旦đán 驅khu 之chi 就tựu 彼bỉ 去khứ 此thử 。 非phi 獨độc 生sanh 疑nghi 而nhi 不bất 信tín 。 將tương 恐khủng 亦diệc 不bất 從tùng 矣hĩ 。 用dụng 是thị 觀quán 之chi 。 人nhân 情tình 安an 於ư 所sở 習tập 駭hãi 其kỳ 未vị 見kiến 。 是thị 其kỳ 常thường 情tình 。 又hựu 何hà 足túc 怪quái (# 與dữ 施thí 司ty 諫gián 書thư )# 。
密mật 菴am 謂vị 悟ngộ 首thủ 座tòa 曰viết 。 叢tùng 林lâm 中trung 。 惟duy 浙chiết 人nhân 輕khinh 懦# 少thiểu 立lập 。 子tử 之chi 才tài 器khí 宏hoành 大đại 量lượng 度độ 淵uyên 容dung 。 志chí 尚thượng 端đoan 確xác 加gia 以dĩ 見kiến 地địa 穩ổn 密mật 。 他tha 日nhật 未vị 易dị 言ngôn 。 但đãn 自tự 韜# 晦hối 無vô 露lộ 圭# 角giác 。 毀hủy 方phương 瓦ngõa 合hợp 持trì 以dĩ 中trung 道đạo 。 勿vật 為vi 勢thế 利lợi 少thiểu 枉uổng 。 即tức 是thị 不bất 出xuất 塵trần 勞lao 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 也dã (# 與dữ 笑tiếu 菴am 書thư )# 。
密mật 菴am 曰viết 。 應ưng 菴am 先tiên 師sư 嘗thường 言ngôn 。 賢hiền 不bất 肖tiếu 相tương/tướng 返phản 不bất 得đắc 不bất 擇trạch 。 賢hiền 者giả 持trì 道Đạo 德đức 仁nhân 義nghĩa 以dĩ 立lập 身thân 。 不bất 肖tiếu 者giả 專chuyên 勢thế 利lợi 詐trá 佞nịnh 以dĩ 用dụng 事sự 。 賢hiền 者giả 得đắc 志chí 必tất 行hành 其kỳ 所sở 學học 。 不bất 肖tiếu 者giả 處xứ 位vị 多đa 擅thiện 私tư 心tâm 。 妬đố 賢hiền 嫉tật 能năng 嗜thị 慾dục 苟cẩu 財tài 。 靡mĩ 所sở 不bất 至chí 。 是thị 故cố 得đắc 賢hiền 則tắc 叢tùng 林lâm 興hưng 。 用dụng 不bất 肖tiếu 則tắc 廢phế 。 有hữu 一nhất 于vu 斯tư 必tất 不bất 能năng 安an 靜tĩnh (# 見kiến 岳nhạc 和hòa 尚thượng 書thư )# 。
密mật 菴am 曰viết 。 住trụ 持trì 有hữu 三tam 。 莫mạc 事sự 繁phồn 莫mạc 懼cụ 。 無vô 事sự 莫mạc 尋tầm 。 是thị 非phi 莫mạc 辨biện 。 住trụ 持trì 人nhân 達đạt 此thử 三tam 事sự 。 則tắc 不bất 被bị 外ngoại 物vật 所sở 惑hoặc 矣hĩ (# 慧tuệ 侍thị 者giả 記ký 聞văn )# 。
密mật 菴am 曰viết 。 衲nạp 子tử 履lý 行hành 。 傾khuynh 邪tà 素tố 有hữu 不bất 善thiện 之chi 迹tích 者giả 。 叢tùng 林lâm 互hỗ 知tri 。 此thử 不bất 足túc 疾tật 。 惟duy 眾chúng 人nhân 謂vị 之chi 賢hiền 。 而nhi 內nội 實thật 不bất 肖tiếu 者giả 。 誡giới 可khả 疾tật 也dã (# 與dữ 普phổ 慈từ 書thư )# 。
密mật 菴am 謂vị 水thủy 菴am 曰viết 。 人nhân 有hữu 毀hủy 辱nhục 當đương 順thuận 受thọ 之chi 。 詎cự 可khả 輕khinh 聽thính 聲thanh 言ngôn 妄vọng 陳trần 管quản 見kiến 。 大đại 率suất 便tiện 佞nịnh 有hữu 類loại 邪tà 巧xảo 多đa 方phương 。 懷hoài 險hiểm 詖# 者giả 好hảo/hiếu 逞sính 私tư 心tâm 。 起khởi 猜# 忌kỵ 者giả 偏thiên 廢phế 公công 議nghị 。 蓋cái 此thử 輩bối 趨xu 尚thượng 狹hiệp 促xúc 所sở 見kiến 暗ám 短đoản 。 固cố 以dĩ 自tự 異dị 為vi 不bất 群quần 。 以dĩ 沮trở 議nghị 為vi 出xuất 眾chúng 。 然nhiên 既ký 知tri 我ngã 所sở 用dụng 終chung 是thị 而nhi 毀hủy 謗báng 固cố 自tự 在tại 彼bỉ 。 久cửu 而nhi 自tự 明minh 不bất 須tu 別biệt 白bạch 。 亦diệc 不bất 必tất 主chủ 我ngã 之chi 是thị 而nhi 訐kiết 觸xúc 於ư 人nhân 。 則tắc 庶thứ 可khả 以dĩ 為vi 林lâm 下hạ 人nhân 也dã (# 與dữ 水thủy 菴am 書thư )# 。
自tự 得đắc 輝huy 和hòa 尚thượng 曰viết 。 大đại 凡phàm 衲nạp 子tử 誠thành 而nhi 向hướng 正chánh 。 雖tuy 愚ngu 亦diệc 可khả 用dụng 。 佞nịnh 而nhi 懷hoài 邪tà 。 雖tuy 智trí 終chung 為vi 害hại 。 大đại 率suất 林lâm 下hạ 人nhân 操thao 心tâm 不bất 正chánh 。 雖tuy 有hữu 才tài 能năng 而nhi 終chung 不bất 可khả 立lập 矣hĩ (# 見kiến 簡giản 堂đường 書thư )# 。
自tự 得đắc 曰viết 。 大đại 智trí 禪thiền 師sư 特đặc 剏# 清thanh 規quy 。 扶phù 救cứu 末Mạt 法Pháp 比Bỉ 丘Khâu 不bất 正chánh 之chi 弊tệ 。 由do 是thị 前tiền 賢hiền 遵tuân 承thừa 拳quyền 拳quyền 奉phụng 行hành 。 有hữu 教giáo 化hóa 。 有hữu 條điều 理lý 。 有hữu 始thỉ 終chung 。 紹thiệu 興hưng 之chi 末mạt 。 叢tùng 林lâm 尚thượng 有hữu 老lão 成thành 者giả 。 能năng 守thủ 典điển 刑hình 。 不bất 敢cảm 斯tư 須tu 而nhi 去khứ 左tả 右hữu 。 近cận 年niên 以dĩ 求cầu 失thất 其kỳ 宗tông 緒tự 。 綱cương 不bất 綱cương 紀kỷ 不bất 紀kỷ 。 雖tuy 有hữu 綱cương 紀kỷ 安an 得đắc 而nhi 正chánh 諸chư 。 故cố 曰viết 。 舉cử 一nhất 綱cương 則tắc 眾chúng 目mục 張trương 。 弛thỉ 一nhất 機cơ 則tắc 萬vạn 事sự 墮đọa 。 殆đãi 乎hồ 綱cương 紀kỷ 不bất 振chấn 叢tùng 林lâm 不bất 興hưng 。 惟duy 古cổ 人nhân 體thể 本bổn 以dĩ 正chánh 末mạt 。 但đãn 憂ưu 法pháp 度độ 之chi 不bất 嚴nghiêm 。 不bất 憂ưu 學học 者giả 之chi 失thất 所sở 。 其kỳ 所sở 正chánh 在tại 於ư 公công 。 今kim 諸chư 方phương 主chủ 者giả 。 以dĩ 私tư 混hỗn 公công 以dĩ 末mạt 正chánh 本bổn 。 上thượng 者giả 苟cẩu 利lợi 不bất 以dĩ 道đạo 。 下hạ 者giả 賊tặc 利lợi 不bất 以dĩ 義nghĩa 。 上thượng 下hạ 謬mậu 亂loạn 賓tân 主chủ 混hỗn 淆# 。 安an 得đắc 衲nạp 子tử 向hướng 正chánh 而nhi 叢tùng 林lâm 之chi 興hưng 乎hồ (# 與dữ 尤vưu 侍thị 郎lang 書thư )# 。
自tự 得đắc 曰viết 。 良lương 玉ngọc 未vị 剖phẫu 瓦ngõa 石thạch 無vô 異dị 。 名danh 驥kí 未vị 馳trì 駑nô 駘# 相tương/tướng 雜tạp 。 逮đãi 其kỳ 剖phẫu 而nhi 瑩oánh 之chi 馳trì 而nhi 試thí 之chi 。 則tắc 玉ngọc 石thạch 駑nô 驥kí 分phần/phân 矣hĩ 。 夫phu 衲nạp 子tử 之chi 賢hiền 德đức 而nhi 未vị 用dụng 也dã 。 混hỗn 於ư 稠trù 人nhân 中trung 竟cánh 何hà 辨biện 別biệt 。 要yếu 在tại 高cao 明minh 之chi 士sĩ 。 以dĩ 公công 論luận 舉cử 之chi 。 任nhậm 以dĩ 職chức 事sự 。 驗nghiệm 以dĩ 才tài 能năng 。 責trách 以dĩ 成thành 務vụ 。 則tắc 與dữ 庸dong 流lưu 逈huýnh 然nhiên 不bất 同đồng 矣hĩ (# 與dữ 或hoặc 菴am 書thư )# 。
或hoặc 菴am 體thể 和hòa 尚thượng 。 初sơ 參tham 此thử 菴am 元nguyên 布bố 袋đại 於ư 天thiên 台thai 護hộ 國quốc 。 因nhân 上thượng 堂đường 。 舉cử 龐# 馬mã 選tuyển 佛Phật 頌tụng 。 至chí 此thử 是thị 選tuyển 佛Phật 場tràng 之chi 句cú 。 此thử 菴am 喝hát 之chi 。 或hoặc 菴am 大đại 悟ngộ 。 有hữu 投đầu 機cơ 頌tụng 曰viết 。 商thương 量lượng 極cực 處xứ 見kiến 題đề 目mục 。 途đồ 路lộ 窮cùng 邊biên 入nhập 試thí 場tràng 。 拈niêm 起khởi 毫hào 端đoan 風phong 雨vũ 快khoái 。 遮già 回hồi 不bất 作tác 探thám 花hoa 郎lang 。 自tự 此thử 匿nặc 跡tích 天thiên 台thai 。 丞thừa 相tương/tướng 錢tiền 公công (# 象tượng 先tiên )# 慕mộ 其kỳ 為vi 人nhân 。 乃nãi 以dĩ 天thiên 封phong 招chiêu 提đề 勉miễn 令linh 應ưng 世thế 。 或hoặc 菴am 聞văn 之chi 曰viết 。 我ngã 不bất 解giải 懸huyền 羊dương 頭đầu 賣mại 狗cẩu 肉nhục 也dã 。 即tức 宵tiêu 遁độn 去khứ 。
乾can/kiền/càn 道đạo 初sơ 。 瞎hạt 堂đường 住trụ 國quốc 清thanh 。 因nhân 見kiến 或hoặc 菴am 讚tán 圓viên 通thông 像tượng 曰viết 。 不bất 依y 本bổn 分phần/phân 。 惱não 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 瞻chiêm 之chi 仰ngưỡng 之chi 。 有hữu 眼nhãn 如như 盲manh 。 長trường/trưởng 安an 風phong 月nguyệt 貫quán 今kim 昔tích 。 那na 箇cá 男nam 兒nhi 摸mạc 壁bích 行hành 。 瞎hạt 堂đường 驚kinh 喜hỷ 曰viết 。 不bất 謂vị 此thử 菴am 有hữu 此thử 兒nhi 。 即tức 遍biến 索sách 之chi 。 遂toại 得đắc 於ư 江giang 心tâm 。 固cố 於ư 稠trù 人nhân 中trung 。 請thỉnh 克khắc 第đệ 一nhất 座tòa (# 天thiên 台thai 野dã 錄lục )# 。
或hoặc 菴am 乾can/kiền/càn 道đạo 初sơ 。 翩# 然nhiên 訪phỏng 瞎hạt 堂đường 于vu 虎hổ 丘khâu 。 姑cô 蘇tô 道đạo 俗tục 聞văn 其kỳ 高cao 風phong 。 即tức 詣nghệ 郡quận 舉cử 請thỉnh 住trụ 城thành 中trung 覺giác 報báo 。 或hoặc 菴am 聞văn 之chi 曰viết 。 此thử 菴am 先tiên 師sư 囑chúc 我ngã 。 他tha 日nhật 逢phùng 老lão 壽thọ 止chỉ 。 今kim 若nhược 合hợp 符phù 契khế 矣hĩ 。 遂toại 忻hãn 然nhiên 應ưng 命mạng 。 蓋cái 覺giác 報báo 舊cựu 名danh 老lão 壽thọ 菴am 也dã (# 虎hổ 丘khâu 記ký 聞văn )# 。
或hoặc 菴am 入nhập 院viện 後hậu 。 施thí 主chủ 請thỉnh 小tiểu 參tham 。 曰viết 道đạo 常thường 然nhiên 而nhi 不bất 渝du 。 事sự 有hữu 弊tệ 而nhi 必tất 變biến 。 昔tích 江giang 西tây 南nam 岳nhạc 諸chư 祖tổ 。 若nhược 稽khể 古cổ 為vi 訓huấn 考khảo 其kỳ 當đương 否phủ/bĩ 。 持trì 以dĩ 中trung 道đạo 務vụ 合hợp 人nhân 心tâm 。 以dĩ 悟ngộ 為vi 則tắc 。 所sở 以dĩ 素tố 風phong 凌lăng 然nhiên 逮đãi 今kim 未vị 泯mẫn 。 若nhược 約ước 衲nạp 僧Tăng 門môn 下hạ 。 言ngôn 前tiền 薦tiến 得đắc 屈khuất 我ngã 宗tông 風phong 。 句cú 下hạ 分phân 明minh 沈trầm 埋mai 佛Phật 祖tổ 。 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 。 行hành 到đáo 水thủy 窮cùng 處xứ 。 坐tọa 看khán 雲vân 起khởi 時thời 。 由do 是thị 緇# 素tố 喜hỷ 所sở 未vị 聞văn 。 歸quy 者giả 如như 市thị (# 語ngữ 錄lục 異dị 此thử )# 。
或hoặc 菴am 既ký 領lãnh 住trụ 持trì 。 士sĩ 庶thứ 翕# 然nhiên 來lai 歸quy 。 衲nạp 子tử 傳truyền 至chí 虎hổ 丘khâu 。 瞎hạt 堂đường 曰viết 。 遮già 箇cá 山sơn 蠻# 杜đỗ 拗# 子tử 。 放phóng 拍phách 盲manh 禪thiền 治trị 爾nhĩ 那na 一nhất 隊đội 野dã 狐hồ 精tinh 。 或hoặc 菴am 聞văn 之chi 。 以dĩ 偈kệ 答đáp 曰viết 。 山sơn 蠻# 杜đỗ 拗# 得đắc 能năng 憎tăng 。 領lãnh 眾chúng 匡khuông 徒đồ 似tự 不bất 曾tằng 。 越việt 格cách 倒đảo 拈niêm 苕# 菷# 柄bính 。 拍phách 盲manh 禪thiền 治trị 野dã 狐hồ 僧Tăng 。 瞎hạt 堂đường 笑tiếu 而nhi 已dĩ (# 記ký 聞văn )# 。
或hoặc 菴am 謂vị 侍thị 郎lang 曾tằng 公công 逮đãi 曰viết 。 學học 道Đạo 之chi 要yếu 如như 衡hành 石thạch 之chi 定định 物vật 。 持trì 其kỳ 平bình 而nhi 已dĩ 。 偏thiên 重trọng 可khả 乎hồ 。 推thôi 前tiền 近cận 後hậu 。 其kỳ 偏thiên 一nhất 也dã 。 明minh 此thử 可khả 學học 道Đạo 矣hĩ (# 見kiến 曾tằng 公công 書thư )# 。
或hoặc 菴am 曰viết 。 道Đạo 德đức 乃nãi 叢tùng 林lâm 之chi 本bổn 。 衲nạp 子tử 乃nãi 道Đạo 德đức 之chi 本bổn 。 住trụ 持trì 人nhân 棄khí 厭yếm 衲nạp 子tử 。 是thị 忘vong 道Đạo 德đức 也dã 。 道Đạo 德đức 既ký 忘vong 。 將tương 何hà 以dĩ 修tu 教giáo 化hóa 整chỉnh 叢tùng 林lâm 誘dụ 來lai 學học 。 古cổ 人nhân 體thể 本bổn 以dĩ 正chánh 末mạt 。 憂ưu 道Đạo 德đức 之chi 不bất 行hành 。 不bất 憂ưu 叢tùng 林lâm 之chi 失thất 所sở 。 故cố 曰viết 。 叢tùng 林lâm 保bảo 於ư 衲nạp 子tử 。 衲nạp 子tử 保bảo 於ư 道Đạo 德đức 。 住trụ 持trì 無vô 道Đạo 德đức 則tắc 叢tùng 林lâm 廢phế 矣hĩ (# 見kiến 簡giản 堂đường 書thư )# 。
或hoặc 菴am 曰viết 。 夫phu 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 要yếu 在tại 知tri 賢hiền 不bất 在tại 自tự 賢hiền 。 故cố 傷thương 賢hiền 者giả 愚ngu 。 蔽tế 賢hiền 者giả 暗ám 。 嫉tật 賢hiền 者giả 短đoản 。 得đắc 一nhất 身thân 之chi 榮vinh 。 不bất 如như 得đắc 一nhất 世thế 之chi 名danh 。 得đắc 一nhất 世thế 之chi 名danh 。 不bất 如như 得đắc 一nhất 賢hiền 衲nạp 子tử 。 使sử 後hậu 學học 有hữu 師sư 叢tùng 林lâm 有hữu 主chủ 也dã (# 與dữ 圓viên 極cực 書thư )# 。
或hoặc 菴am 遷thiên 焦tiêu 山sơn 之chi 三tam 載tái 。 寔thật 淳thuần 熙hi 六lục 年niên 八bát 月nguyệt 四tứ 日nhật 也dã 。 先tiên 示thị 微vi 恙dạng 。 即tức 手thủ 書thư 并tinh 硯# 一nhất 隻chỉ 。 別biệt 郡quận 守thủ 侍thị 郎lang 曾tằng 公công 逮đãi 。 至chí 中trung 夜dạ 化hóa 去khứ 。 公công 以dĩ 偈kệ 悼điệu 之chi 曰viết 。 翩# 翩# 隻chỉ 履lý 逐trục 西tây 風phong 。 一nhất 物vật 渾hồn 無vô 布bố 袋đại 中trung 。 留lưu 下hạ 陶đào 泓hoằng 將tương 底để 用dụng 。 老lão 夫phu 無vô 筆bút 判phán 虛hư 空không (# 行hành 狀trạng )# 。
瞎hạt 堂đường 遠viễn 和hòa 尚thượng 謂vị 或hoặc 菴am 曰viết 。 人nhân 之chi 才tài 器khí 自tự 有hữu 大đại 小tiểu 。 誠thành 不bất 可khả 教giáo 。 故cố 楮# 小tiểu 者giả 不bất 可khả 懷hoài 大đại 。 綆# 短đoản 者giả 不bất 可khả 汲cấp 深thâm 。 鴟si 鵂hưu 夜dạ 撮toát 蚤tảo 察sát 秋thu 毫hào 。 晝trú 出xuất 瞋sân 目mục 之chi 不bất 見kiến 丘khâu 山sơn 。 蓋cái 分phần/phân 定định 也dã 。 昔tích 靜tĩnh 南nam 堂đường 傳truyền 東đông 山sơn 之chi 道đạo 。 頴dĩnh 悟ngộ 幽u 奧áo 深thâm 切thiết 著trước 明minh 。 逮đãi 應ưng 世thế 住trụ 持trì 。 所sở 至chí 不bất 振chấn 。 圓viên 悟ngộ 先tiên 師sư 歸quy 蜀thục 。 同đồng 範phạm 和hòa 尚thượng 訪phỏng 之chi 大đại 隨tùy 。 見kiến 靜tĩnh 率suất 略lược 凡phàm 百bách 弛thỉ 廢phế 。 先tiên 師sư 終chung 不bất 問vấn 。 回hồi 至chí 中trung 路lộ 。 範phạm 曰viết 。 靜tĩnh 與dữ 公công 為vi 同đồng 參tham 道đạo 友hữu 。 無vô 一nhất 言ngôn 啟khải 迪# 之chi 何hà 也dã 。 先tiên 師sư 曰viết 。 應ưng 世thế 臨lâm 眾chúng 要yếu 在tại 法pháp 令linh 為vi 先tiên 。 法pháp 令linh 之chi 行hành 在tại 其kỳ 智trí 能năng 。 能năng 與dữ 不bất 能năng 以dĩ 其kỳ 素tố 分phần/phân 。 豈khởi 可khả 教giáo 也dã 。 範phạm 頷hạm 之chi (# 虎hổ 丘khâu 記ký 聞văn )# 。
瞎hạt 堂đường 曰viết 。 學học 道Đạo 之chi 士sĩ 要yếu 先tiên 正chánh 其kỳ 心tâm 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 正chánh 己kỷ 正chánh 物vật 。 其kỳ 心tâm 既ký 正chánh 則tắc 萬vạn 物vật 定định 矣hĩ 。 未vị 聞văn 心tâm 治trị 而nhi 身thân 亂loạn 者giả 。 佛Phật 祖tổ 之chi 教giáo 由do 內nội 及cập 外ngoại 。 自tự 近cận 至chí 遠viễn 。 聲thanh 色sắc 惑hoặc 於ư 外ngoại 。 四tứ 肢chi 之chi 疾tật 也dã 。 妄vọng 情tình 發phát 於ư 內nội 。 心tâm 腹phúc 之chi 疾tật 也dã 。 未vị 見kiến 心tâm 正chánh 而nhi 不bất 能năng 治trị 物vật 。 身thân 正chánh 而nhi 不bất 能năng 化hóa 人nhân 。 蓋cái 一nhất 心tâm 為vi 根căn 本bổn 。 萬vạn 物vật 為vi 枝chi 葉diệp 。 根căn 本bổn 壯tráng 實thật 枝chi 葉diệp 榮vinh 茂mậu 。 根căn 本bổn 枯khô 悴tụy 枝chi 葉diệp 夭yểu 折chiết 。 善thiện 學học 道Đạo 者giả 先tiên 治trị 內nội 以dĩ 敵địch 外ngoại 。 不bất 貪tham 外ngoại 以dĩ 害hại 內nội 。 故cố 導đạo 物vật 要yếu 在tại 清thanh 心tâm 。 正chánh 人nhân 固cố 先tiên 正chánh 己kỷ 。 心tâm 正chánh 己kỷ 立lập 。 而nhi 萬vạn 物vật 不bất 從tùng 化hóa 者giả 。 未vị 之chi 有hữu 也dã 。 與dữ 顏nhan 侍thị 郎lang 書thư )# 。
簡giản 堂đường 機cơ 和hòa 尚thượng 。 住trụ 番phiên 陽dương 筦# 山sơn 僅cận 二nhị 十thập 載tái 。 羹# 藜# 飯phạn 黍thử 若nhược 絕tuyệt 意ý 於ư 榮vinh 達đạt 。 嘗thường 下hạ 山sơn 聞văn 路lộ 旁bàng 哀ai 泣khấp 聲thanh 。 簡giản 堂đường 惻trắc 然nhiên 逮đãi 詢tuân 之chi 。 一nhất 家gia 寒hàn 疾tật 僅cận 亡vong 兩lưỡng 口khẩu 。 貧bần 無vô 斂liểm 具cụ 。 特đặc 就tựu 市thị 貸thải 棺quan 葬táng 之chi 。 鄉hương 人nhân 感cảm 嘆thán 不bất 已dĩ 。 侍thị 郎lang 李# 公công (# 椿xuân 年niên )# 謂vị 士sĩ 大đại 夫phu 曰viết 。 吾ngô 鄉hương 機cơ 老lão 有hữu 道đạo 衲nạp 子tử 也dã 。 加gia 以dĩ 慈từ 惠huệ 及cập 物vật 。 筦# 山sơn 安an 能năng 久cửu 處xứ 乎hồ 。 會hội 樞xu 密mật 汪uông (# 明minh 遠viễn )# 宣tuyên 撫phủ 諸chư 路lộ 達đạt 于vu 九cửu 江giang 。 郡quận 守thủ 林lâm 公công (# 叔thúc 達đạt )# 虛hư 圓viên 通thông 法pháp 席tịch 迎nghênh 之chi 。 簡giản 堂đường 聞văn 命mạng 乃nãi 曰viết 。 吾ngô 道đạo 之chi 行hành 矣hĩ 。 即tức 忻hãn 然nhiên 曳duệ 杖trượng 而nhi 來lai 。 登đăng 座tòa 說thuyết 法Pháp 。 曰viết 圓viên 通thông 不bất 開khai 生sanh 藥dược 鋪phô 。 單đơn 單đơn 只chỉ 賣mại 死tử 猫miêu 頭đầu 。 不bất 知tri 那na 箇cá 無vô 思tư 算toán 。 喫khiết 著trước 通thông 身thân 冷lãnh 汗hãn 流lưu 。 緇# 素tố 驚kinh 異dị 。 法pháp 席tịch 因nhân 茲tư 大đại 振chấn (# 懶lãn 菴am 集tập )# 。
簡giản 堂đường 曰viết 。 古cổ 者giả 修tu 身thân 治trị 心tâm 。 則tắc 與dữ 人nhân 共cộng 其kỳ 道đạo 。 興hưng 事sự 立lập 業nghiệp 。 則tắc 與dữ 人nhân 共cộng 其kỳ 功công 。 道đạo 成thành 功công 著trước 。 則tắc 與dữ 人nhân 共cộng 其kỳ 名danh 。 所sở 以dĩ 道đạo 無vô 不bất 明minh 功công 無vô 不bất 成thành 名danh 無vô 不bất 榮vinh 。 今kim 人nhân 則tắc 不bất 然nhiên 。 專chuyên 己kỷ 之chi 道đạo 。 惟duy 恐khủng 人nhân 之chi 勝thắng 於ư 己kỷ 。 又hựu 不bất 能năng 從tùng 善thiện 務vụ 義nghĩa 。 以dĩ 自tự 廣quảng 也dã 。 專chuyên 己kỷ 之chi 功công 。 不bất 欲dục 他tha 人nhân 有hữu 之chi 。 又hựu 不bất 能năng 任nhậm 賢hiền 與dữ 能năng 。 以dĩ 自tự 大đại 也dã 。 是thị 故cố 道đạo 不bất 免miễn 於ư 蔽tế 。 功công 不bất 免miễn 於ư 損tổn 。 名danh 不bất 免miễn 於ư 辱nhục 。 此thử 三tam 者giả 乃nãi 古cổ 今kim 學học 者giả 之chi 大đại 分phần/phân 也dã 。
簡giản 堂đường 曰viết 。 學học 道Đạo 猶do 如như 種chủng 樹thụ 。 方phương 榮vinh 而nhi 伐phạt 之chi 。 可khả 以dĩ 給cấp 樵tiều 薪tân 。 將tương 盛thịnh 而nhi 伐phạt 之chi 。 可khả 以dĩ 作tác 榱# 桷# 。 稍sảo 壯tráng 而nhi 伐phạt 之chi 。 可khả 以dĩ 充sung 楹doanh 枋# 。 老lão 大đại 而nhi 伐phạt 之chi 。 可khả 以dĩ 為vi 樑lương 棟đống 。 得đắc 非phi 取thủ 功công 遠viễn 而nhi 其kỳ 利lợi 大đại 乎hồ 。 所sở 以dĩ 古cổ 之chi 人nhân 惟duy 其kỳ 道đạo 固cố 大đại 而nhi 不bất 狹hiệp 。 其kỳ 志chí 遠viễn 奧áo 而nhi 不bất 近cận 。 其kỳ 言ngôn 崇sùng 高cao 而nhi 不bất 卑ty 。 雖tuy 適thích 時thời 齟# 齬# 窮cùng 於ư 饑cơ 寒hàn 殆đãi 亡vong 丘khâu 壑hác 。 以dĩ 其kỳ 遺di 風phong 餘dư 烈liệt 。 亘tuyên 百bách 千thiên 年niên 後hậu 人nhân 猶do 以dĩ 為vi 法pháp 而nhi 傳truyền 之chi 。 鄉hương 使sử 狹hiệp 道đạo 苟cẩu 容dung 邇nhĩ 志chí 求cầu 合hợp 卑ty 言ngôn 事sự 勢thế 。 其kỳ 利lợi 止chỉ 榮vinh 於ư 一nhất 身thân 。 安an 有hữu 餘dư 澤trạch 溥phổ 及cập 于vu 後hậu 世thế 哉tai (# 與dữ 李# 侍thị 郎lang 二nhị 書thư )# 。
簡giản 堂đường 淳thuần 熙hi 五ngũ 年niên 四tứ 月nguyệt 。 自tự 天thiên 台thai 景cảnh 星tinh 巖nham 再tái 赴phó 隱ẩn 靜tĩnh 。 給cấp 事sự 吳ngô 公công (# 芾# )# 佚# 老lão 于vu 休hưu 休hưu 堂đường 。 和hòa 淵uyên 明minh 詩thi 十thập 三tam 篇thiên 送tống 行hành 。 其kỳ 一nhất 曰viết 。 我ngã 自tự 歸quy 林lâm 下hạ 。 已dĩ 與dữ 世thế 相tương/tướng 疎sơ 。 賴lại 有hữu 善Thiện 知Tri 識Thức 。
時thời 能năng 過quá 吾ngô 廬lư 。 伴bạn 我ngã 說thuyết 道Đạo 話thoại 。 愛ái 我ngã 讀đọc 佛Phật 書thư 。 既ký 為vi 巖nham 上thượng 去khứ 。 我ngã 亦diệc 為vi 膏cao 車xa 。 便tiện 欲dục 展triển 我ngã 鉢bát 。 隨tùy 師sư 同đồng 飯phạn 蔬# 。 脫thoát 此thử 塵trần 俗tục 累lũy/lụy/luy 。 長trường/trưởng 與dữ 巖nham 石thạch 居cư 。 此thử 巖nham 固cố 高cao 矣hĩ 。 卓trác 出xuất 山sơn 海hải 圖đồ 。 若nhược 比tỉ 吾ngô 師sư 高cao 。 此thử 巖nham 還hoàn 不bất 如như (# 二nhị )# 我ngã 生sanh 山sơn 窟quật 裏lý 。 四tứ 面diện 是thị 孱# 顏nhan 。 有hữu 巖nham 號hiệu 景cảnh 星tinh 。 欲dục 到đáo 知tri 幾kỷ 年niên 。 今kim 始thỉ 信tín 奇kỳ 絕tuyệt 。 一nhất 覽lãm 小tiểu 眾chúng 山sơn 。 更cánh 得đắc 師sư 為vi 主chủ 。 二nhị 妙diệu 未vị 易dị 言ngôn (# 三tam )# 我ngã 家gia 湖hồ 山sơn 上thượng 。 觸xúc 目mục 是thị 林lâm 丘khâu 。 若nhược 比tỉ 茲tư 山sơn 秀tú 。 培bồi 塿# 固cố 難nạn/nan 儔trù 。 雲vân 山sơn 千thiên 里lý 見kiến 。 石thạch 泉tuyền 四tứ 時thời 流lưu 。 我ngã 今kim 纔tài 一nhất 到đáo 。 已dĩ 勝thắng 五ngũ 湖hồ 遊du (# 四tứ )# 我ngã 年niên 七thất 十thập 五ngũ 。 木mộc 末mạt 掛quải 殘tàn 陽dương 。 縱túng/tung 使sử 身thân 未vị 逝thệ 。 亦diệc 能năng 豈khởi 久cửu 長trường 。 尚thượng 冀ký 林lâm 間gian 住trụ 。 與dữ 師sư 共cộng 末mạt 光quang 。 孤cô 雲vân 俄nga 暫tạm 出xuất 。 遠viễn 近cận 駭hãi 蒼thương 黃hoàng (# 五ngũ )# 愛ái 山sơn 端đoan 有hữu 素tố 。 拘câu 俗tục 亦diệc 可khả 憐lân 。 昨tạc 守thủ 當đương 塗đồ 郡quận 。 不bất 識thức 隱ẩn 靜tĩnh 山sơn 。 羨tiện 師sư 來lai 又hựu 去khứ 。 愧quý 我ngã 復phục 何hà 言ngôn 。 尚thượng 期kỳ 無vô 久cửu 住trụ 。 歸quy 送tống 我ngã 殘tàn 年niên (# 六lục )# 師sư 。 心tâm 如như 死tử 灰hôi 。 形hình 亦diệc 如như 槁cảo 木mộc 。 胡hồ 為vi 衲nạp 子tử 歸quy 。 似tự 響hưởng 答đáp 空không 谷cốc 。 顧cố 我ngã 塵trần 垢cấu 身thân 。 正chánh 待đãi 醍đề 醐hồ 浴dục 。 更cánh 願nguyện 張trương 佛Phật 燈đăng 。 為vi 我ngã 代đại 明minh 燭chúc (# 七thất )# 扶phù 疎sơ 巖nham 上thượng 樹thụ 。 入nhập 夏hạ 總tổng 成thành 陰ấm 。 幾kỷ 年niên 荊kinh 棘cức 地địa 。 一nhất 旦đán 成thành 叢tùng 林lâm 。 我ngã 方phương 與dữ 衲nạp 子tử 。 共cộng 聽thính 海hải 潮triều 音âm 。 人nhân 生sanh 多đa 聚tụ 散tán 。 離ly 別biệt 忽hốt 驚kinh 心tâm (# 八bát )# 我ngã 與dữ 師sư 來lai 往vãng 。 歲tuế 月nguyệt 雖tuy 未vị 長trường/trưởng 。 相tương/tướng 看khán 成thành 二nhị 老lão 。 風phong 流lưu 亦diệc 異dị 常thường 。 師sư 宴yến 坐tọa 巖nham 上thượng 。 我ngã 方phương 為vi 聚tụ 糧lương 。 倘thảng 師sư 能năng 早tảo 歸quy 。 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 猶do 未vị 央ương 。 (# 九cửu )# 紛phân 紛phân 學học 禪thiền 者giả 腰yêu 包bao 競cạnh 奔bôn 走tẩu 。 纔tài 能năng 說thuyết 葛cát 藤đằng 。 癡si 意ý 便tiện 自tự 負phụ 。 求cầu 其kỳ 道Đạo 德đức 尊tôn 。 如như 師sư 蓋cái 稀# 有hữu 。 願nguyện 傳truyền 上thượng 乘thừa 人nhân 。 永vĩnh 光quang 臨lâm 濟tế 後hậu (# 十thập )# 吾ngô 邑ấp 多đa 緇# 徒đồ 。 浩hạo 浩hạo 若nhược 雲vân 海hải 。 大đại 機cơ 久cửu 已dĩ 亡vong 。 賴lại 有hữu 小tiểu 機cơ 在tại 。 仍nhưng 更cánh 與dữ 一nhất 岑sầm 。 純thuần 全toàn 兩lưỡng 無vô 悔hối 。 堂đường 堂đường 二nhị 老lão 禪thiền 。 海hải 內nội 共cộng 期kỳ 待đãi (# 十thập 一nhất )# 古cổ 無vô 住trụ 持trì 事sự 。 但đãn 只chỉ 傳truyền 法pháp 旨chỉ 。 有hữu 能năng 悟ngộ 色sắc 空không 。 便tiện 可khả 超siêu 生sanh 死tử 。 庸dong 僧Tăng 昧muội 本bổn 來lai 。 豈khởi 識thức 西tây 歸quy 履lý 。 買mãi 帖# 坐tọa 禪thiền 床sàng 。 佛Phật 法Pháp 將tương 何hà 恃thị (# 十thập 二nhị )# 僧Tăng 中trung 有hữu 高cao 僧Tăng 。 士sĩ 亦diệc 有hữu 高cao 士sĩ 。 我ngã 雖tuy 不bất 為vi 高cao 。 心tâm 麁thô 能năng 知tri 止chỉ 。 師sư 是thị 箇cá 中trung 人nhân 。 特đặc 患hoạn 不bất 為vi 爾nhĩ 。 何hà 幸hạnh 我ngã 與dữ 師sư 。 俱câu 是thị 隣lân 家gia 子tử (# 十thập 三tam )# 師sư 本bổn 窮cùng 和hòa 尚thượng 。 我ngã 亦diệc 窮cùng 秀tú 才tài 。 忍nhẫn 窮cùng 俱câu 已dĩ 徹triệt 。 老lão 肯khẳng 不bất 歸quy 來lai 。 今kim 師sư 雖tuy 暫tạm 別biệt 。 泉tuyền 石thạch 莫mạc 相tương 猜# 。 應ưng 緣duyên 聊liêu 復phục 爾nhĩ 。 師sư 豈khởi 有hữu 心tâm 哉tai (# 景cảnh 星tinh 石thạch 刻khắc )# 。
給cấp 事sự 吳ngô 公công 謂vị 簡giản 堂đường 曰viết 。 古cổ 人nhân 灰hôi 心tâm 泯mẫn 智trí 於ư 千thiên 巖nham 萬vạn 壑hác 之chi 間gian 。 澗giản 飲ẩm 木mộc 食thực 若nhược 絕tuyệt 意ý 於ư 功công 名danh 。 而nhi 一nhất 旦đán 奉phụng 紫tử 泥nê 之chi 詔chiếu 。 韜# 光quang 匿nặc 跡tích 於ư 負phụ 樁# 賤tiện 役dịch 之chi 下hạ 。 初sơ 無vô 念niệm 於ư 榮vinh 達đạt 。 而nhi 卒thốt 當đương 傳truyền 燈đăng 之chi 列liệt 。 故cố 得đắc 之chi 於ư 無vô 心tâm 。 則tắc 其kỳ 道đạo 大đại 其kỳ 德đức 宏hoành 。 計kế 之chi 於ư 有hữu 求cầu 。 則tắc 其kỳ 名danh 卑ty 其kỳ 志chí 狹hiệp 。 惟duy 師sư 度độ 量lương 凝ngưng 遠viễn 繼kế 踵chủng 古cổ 人nhân 。 乃nãi 能năng 棲tê 遲trì 於ư 筦# 山sơn 一nhất 十thập 七thất 年niên 。 遂toại 成thành 叢tùng 林lâm 良lương 器khí 。 今kim 之chi 衲nạp 子tử 。 內nội 無vô 所sở 守thủ 外ngoại 逐trục 紛phân 華hoa 。 少thiểu 遠viễn 謀mưu 無vô 大đại 體thể 。 故cố 不bất 能năng 扶phù 助trợ 宗tông 教giáo 。 所sở 以dĩ 不bất 逮đãi 。 師sư 遠viễn 矣hĩ (# 高cao 侍thị 者giả 記ký 聞văn )# 。
簡giản 堂đường 曰viết 。 夫phu 人nhân 常thường 情tình 罕# 能năng 無vô 惑hoặc 。 大đại 抵để 蔽tế 於ư 所sở 信tín 。 阻trở 於ư 所sở 疑nghi 。 忽hốt 於ư 所sở 輕khinh 溺nịch 於ư 所sở 愛ái 。 信tín 既ký 偏thiên 則tắc 聽thính 言ngôn 不bất 考khảo 其kỳ 實thật 。 遂toại 有hữu 過quá 當đương 之chi 言ngôn 。 疑nghi 既ký 甚thậm 則tắc 雖tuy 實thật 而nhi 不bất 聽thính 其kỳ 言ngôn 。 遂toại 有hữu 失thất 實thật 之chi 聽thính 。 輕khinh 其kỳ 人nhân 則tắc 遺di 其kỳ 可khả 重trọng/trùng 之chi 事sự 。 愛ái 其kỳ 事sự 則tắc 存tồn 其kỳ 可khả 棄khí 之chi 人nhân 。 斯tư 皆giai 苟cẩu 縱túng/tung 私tư 懷hoài 不bất 稽khể 道Đạo 理lý 。 遂toại 忘vong 佛Phật 祖tổ 之chi 道đạo 。 失thất 叢tùng 林lâm 之chi 心tâm 。 故cố 常thường 情tình 之chi 所sở 輕khinh 。 乃nãi 聖thánh 賢hiền 之chi 所sở 重trọng/trùng 。 古cổ 德đức 云vân 。 謀mưu 遠viễn 者giả 先tiên 驗nghiệm 其kỳ 近cận 。 務vụ 大đại 者giả 必tất 謹cẩn 於ư 微vi 。 將tương 在tại 博bác 採thải 而nhi 審thẩm 用dụng 其kỳ 中trung 。 固cố 不bất 在tại 慕mộ 高cao 而nhi 好hảo/hiếu 異dị 也dã (# 與dữ 吳ngô 給cấp 事sự 書thư )# 。
簡giản 堂đường 清thanh 明minh 坦thản 夷di 慈từ 惠huệ 及cập 物vật 。 衲nạp 子tử 稍sảo 有hữu 詿# 誤ngộ 。 蔽tế 護hộ 保bảo 惜tích 以dĩ 成thành 其kỳ 德đức 。 嘗thường 言ngôn 。 人nhân 誰thùy 無vô 過quá 。 在tại 改cải 之chi 為vi 美mỹ 。 住trụ 鄱# 陽dương 筦# 山sơn 日nhật 。 適thích 值trị 隆long 冬đông 雨vũ 雪tuyết 連liên 作tác 。 饘# 粥chúc 不bất 繼kế 師sư 如như 不bất 聞văn 見kiến 。 故cố 有hữu 頌tụng 曰viết 。 衲nạp 被bị 蒙mông 頭đầu 燒thiêu 榾# 柮# 。 不bất 知tri 身thân 在tại 寂tịch 寥liêu 中trung 。 平bình 生sanh 以dĩ 道đạo 自tự 適thích 。 不bất 急cấp 於ư 榮vinh 名danh 。 赴phó 廬lư 山sơn 圓viên 通thông 請thỉnh 日nhật 。 拄trụ 杖trượng 草thảo 屨lũ 而nhi 已dĩ 。 見kiến 者giả 色sắc 莊trang 意ý 解giải 。 九cửu 江giang 郡quận 守thủ 林lâm 公công 叔thúc 達đạt 目mục 之chi 曰viết 。 此thử 佛Phật 法Pháp 中trung 津tân 梁lương 也dã 。 由do 是thị 名danh 重trọng/trùng 四tứ 方phương 。 其kỳ 去khứ 就tựu 真chân 得đắc 前tiền 輩bối 體thể 格cách 。 歿một 之chi 日nhật 。 雖tuy 走tẩu 使sử 致trí 力lực 為vi 之chi 涕thế 下hạ 。
侍thị 郎lang 張trương 公công 孝hiếu 祥tường 致trí 書thư 謂vị 楓phong 橋kiều 演diễn 長trưởng 老lão 曰viết 。 從tùng 上thượng 諸chư 祖tổ 。 無vô 住trụ 持trì 事sự 。 開khai 門môn 受thọ 徒đồ 迫bách 不bất 得đắc 已dĩ 。 像tượng 法pháp 衰suy 替thế 乃nãi 至chí 有hữu 實thật 封phong 投đầu 狀trạng 買mãi 院viện 之chi 說thuyết 。 如như 鄉hương 來lai 楓phong 橋kiều 紛phân 紛phân 皆giai 是thị 物vật 也dã 。 公công 之chi 出xuất 處xứ 人nhân 具cụ 知tri 之chi 。 啐# 啄trác 同đồng 時thời 元nguyên 不bất 著trước 力lực 。 有hữu 緣duyên 即tức 住trụ 緣duyên 盡tận 便tiện 行hành 。 若nhược 裨bì 販phán 之chi 輩bối 欲dục 要yếu 此thử 地địa 。 造tạo 地địa 獄ngục 業nghiệp 。 不bất 若nhược 兩lưỡng 手thủ 分phân 付phó 為vi 佳giai 耳nhĩ (# 寒hàn 山sơn 寺tự 石thạch 刻khắc )# 。
慈từ 受thọ 深thâm 和hòa 尚thượng 謂vị 徑kính 山sơn 訥nột 和hòa 尚thượng 曰viết 。 二nhị 三tam 十thập 年niên 。 來lai 禪thiền 門môn 蕭tiêu 索sách 殆đãi 不bất 堪kham 看khán 。 諸chư 方phương 長trưởng 老lão 奔bôn 南nam 走tẩu 北bắc 。 不bất 知tri 其kỳ 數số 。 分phần/phân 煙yên 散tán 眾chúng 滿mãn 目mục 皆giai 是thị 。 惟duy 師sư 兄huynh 神thần 情tình 不bất 動động 。 坐tọa 享hưởng 安an 逸dật 。 豈khởi 可khả 與dữ 碌# 碌# 者giả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 也dã 。 欽khâm 歎thán 欽khâm 歎thán 。 此thử 段đoạn 因nhân 緣duyên 自tự 非phi 道đạo 充sung 德đức 實thật 行hạnh 解giải 相tương 應ứng 。 豈khởi 多đa 得đắc 也dã 。 更cánh 冀ký 勉miễn 力lực 誘dụ 引dẫn 後hậu 昆côn 。 使sử 曹tào 源nguyên 涸hạc 而nhi 復phục 漲trương 。 覺giác 樹thụ 凋điêu 而nhi 再tái 春xuân 。 實thật 區khu 區khu 下hạ 懷hoài 之chi 望vọng 也dã (# 筆bút 帖# )# 。
靈linh 芝chi 照chiếu 和hòa 尚thượng 曰viết 。 讒sàm 與dữ 謗báng 同đồng 邪tà 異dị 邪tà 。 曰viết 讒sàm 必tất 假giả 謗báng 而nhi 成thành 。 蓋cái 有hữu 謗báng 而nhi 不bất 讒sàm 者giả 。 未vị 見kiến 讒sàm 而nhi 不bất 謗báng 者giả 也dã 。 夫phu 讒sàm 之chi 生sanh 也dã 。 其kỳ 始thỉ 因nhân 於ư 憎tăng 嫉tật 。 而nhi 終chung 成thành 於ư 輕khinh 信tín 。 為vi 之chi 者giả 諂siểm 佞nịnh 小tiểu 人nhân 也dã 。 古cổ 之chi 人nhân 有hữu 輸du 忠trung 以dĩ 輔phụ 君quân 者giả 。 盡tận 孝hiếu 以dĩ 事sự 親thân 者giả 。 抱bão 義nghĩa 以dĩ 結kết 友hữu 者giả 。 雖tuy 君quân 臣thần 之chi 相tướng 得đắc 父phụ 子tử 之chi 相tướng 愛ái 。 朋bằng 友hữu 之chi 相tướng 親thân 。 一nhất 日nhật 為vi 人nhân 所sở 讒sàm 。 則tắc 反phản 目mục 攘nhương 臂tý 擯bấn 逐trục 離ly 間gian 。 至chí 於ư 相tương 視thị 如như 寇khấu 讎thù 。 雖tuy 在tại 古cổ 聖thánh 賢hiền 所sở 不bất 能năng 免miễn 也dã 。 然nhiên 有hữu 初sơ 不bất 能năng 辯biện 久cửu 而nhi 後hậu 明minh 者giả 。 有hữu 生sanh 不bất 能năng 辯biện 死tử 而nhi 後hậu 明minh 者giả 。 有hữu 至chí 死tử 不bất 能năng 辯biện 終chung 古cổ 不bất 能năng 明minh 者giả 。 不bất 可khả 勝thắng 數số 矣hĩ 。 子tử 游du 曰viết 。 事sự 君quân 數số 斯tư 辱nhục 矣hĩ 。 朋bằng 友hữu 數số 斯tư 疏sớ/sơ 矣hĩ 。 此thử 所sở 以dĩ 誡giới 人nhân 遠viễn 纔tài 也dã 。 嗚ô 呼hô 纔tài 與dữ 謗báng 不bất 可khả 不bất 察sát 也dã 。 且thả 經kinh 史sử 載tái 之chi 。 不bất 為vi 不bất 明minh 。 學học 者giả 覽lãm 之chi 。 莫mạc 不bất 知tri 其kỳ 非phi 。 往vãng 往vãng 身thân 自tự 陷hãm 於ư 讒sàm 口khẩu 噎ế 欝uất 至chí 死tử 。 不bất 能năng 自tự 明minh 者giả 是thị 必tất 怒nộ 。 受thọ 讒sàm 者giả 之chi 不bất 察sát 為vi 讒sàm 者giả 之chi 諂siểm 佞nịnh 也dã 。 至chí 有hữu 群quần 小tiểu 至chí 其kỳ 前tiền 復phục 讒sàm 於ư 他tha 人nhân 。 則tắc 又hựu 聽thính 之chi 以dĩ 為vi 然nhiên 。 是thị 可khả 謂vị 聰thông 明minh 乎hồ 。 蓋cái 善thiện 為vi 讒sàm 者giả 。 巧xảo 便tiện 鬪đấu 構# 迎nghênh 合hợp 蒙mông 蔽tế 。 使sử 其kỳ 瞢măng 然nhiên 如như 為vi 鬼quỷ 所sở 魅mị 。 至chí 有hữu 終chung 身thân 不bất 能năng 察sát 者giả 。 孔khổng 子tử 曰viết 。 浸tẩm 潤nhuận 之chi 譖trấm 膚phu 受thọ 之chi 愬# 。 言ngôn 其kỳ 浸tẩm 潤nhuận 之chi 來lai 不bất 使sử 人nhân 預dự 覺giác 。 雖tuy 曾tằng 參tham 至chí 孝hiếu 。 母mẫu 必tất 疑nghi 其kỳ 殺sát 人nhân 。 市thị 非phi 林lâm 藪tẩu 。 人nhân 必tất 疑nghi 其kỳ 有hữu 虎hổ 。 間gian 有hữu 不bất 行hành 焉yên 者giả 。 則tắc 謂vị 之chi 明minh 遠viễn 君quân 子tử 矣hĩ 。 予# 以dĩ 愚ngu 拙chuyết 疎sơ 懶lãn 不bất 喜hỷ 諂siểm 附phụ 妄vọng 悅duyệt 於ư 人nhân 遂toại 多đa 為vi 人nhân 所sở 讒sàm 謗báng 。 予# 聞văn 之chi 竊thiết 自tự 省tỉnh 曰viết 。 彼bỉ 言ngôn 果quả 是thị 歟# 。 吾ngô 當đương 改cải 過quá 。 彼bỉ 則tắc 我ngã 師sư 也dã 。 彼bỉ 言ngôn 果quả 非phi 歟# 。 彼bỉ 亦diệc 徒đồ 為vi 耳nhĩ 。 焉yên 能năng 浼# 我ngã 哉tai 。 於ư 是thị 耳nhĩ 雖tuy 聞văn 之chi 而nhi 口khẩu 未vị 嘗thường 辯biện 。 士sĩ 君quân 子tử 察sát 不bất 察sát 在tại 彼bỉ 才tài 識thức 明minh 不bất 明minh 耳nhĩ 。 吾ngô 孰thục 能năng 申thân 其kỳ 枉uổng 直trực 求cầu 知tri 於ư 人nhân 哉tai 。 然nhiên 且thả 不bất 知tri 久cửu 而nhi 後hậu 明minh 邪tà 。 後hậu 世thế 而nhi 後hậu 明minh 邪tà 。 終chung 古cổ 不bất 明minh 邪tà 。 文văn 中trung 子tử 曰viết 。 何hà 以dĩ 息tức 謗báng 曰viết 無vô 辯biện 。 吾ngô 當đương 事sự 斯tư 語ngữ 矣hĩ (# 芝chi 圖đồ 集tập )# 。
懶lãn 菴am 樞xu 和hòa 尚thượng 曰viết 。 學học 道Đạo 人nhân 當đương 以dĩ 悟ngộ 為vi 期kỳ 。 求cầu 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 決quyết 擇trạch 之chi 。 絲ti 頭đầu 情tình 見kiến 不bất 盡tận 。 即tức 是thị 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 情tình 見kiến 盡tận 處xứ 須tu 究cứu 其kỳ 盡tận 之chi 所sở 以dĩ 。 如như 人nhân 長trường/trưởng 在tại 家gia 愁sầu 什thập 麼ma 家gia 中trung 事sự 不bất 辦biện 。 溈# 山sơn 云vân 。 今kim 時thời 人nhân 雖tuy 從tùng 緣duyên 得đắc 一nhất 念niệm 頓đốn 悟ngộ 自tự 理lý 。 猶do 有hữu 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 未vị 能năng 頓đốn 盡tận 。 須tu 教giáo 渠cừ 淨tịnh 除trừ 現hiện 業nghiệp 流lưu 識thức 。 即tức 是thị 修tu 也dã 。 不bất 可khả 別biệt 有hữu 行hành 門môn 令linh 渠cừ 趣thú 向hướng 。 溈# 山sơn 古cổ 佛Phật 故cố 能năng 發phát 此thử 語ngữ 。 如như 或hoặc 不bất 然nhiên 眼nhãn 光quang 落lạc 地địa 時thời 。 未vị 免miễn 手thủ 脚cước 忙mang 亂loạn 依y 舊cựu 如như 落lạc 湯thang 螃# 蟹# 也dã 。
懶lãn 菴am 曰viết 。 律luật 中trung 云vân 。 僧Tăng 物vật 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 常thường 住trụ 常thường 住trụ 。 二nhị 者giả 十thập 方phương 常thường 住trụ 。 三tam 者giả 現hiện 前tiền 常thường 住trụ 。 四tứ 者giả 十thập 方phương 現hiện 前tiền 常thường 住trụ 。 且thả 常thường 住trụ 之chi 物vật 。 不bất 可khả 絲ti 毫hào 有hữu 犯phạm 。 其kỳ 罪tội 非phi 輕khinh 。 先tiên 聖thánh 後hậu 聖thánh 非phi 不bất 丁đinh 寧ninh 。 往vãng 往vãng 聞văn 者giả 未vị 必tất 能năng 信tín 信tín 者giả 未vị 必tất 能năng 行hành 。 山sơn 僧Tăng 或hoặc 出xuất 或hoặc 處xứ 。 未vị 嘗thường 不bất 以dĩ 此thử 切thiết 切thiết 介giới 意ý 。 猶do 恐khủng 有hữu 所sở 未vị 至chí 。 因nhân 述thuật 偈kệ 以dĩ 自tự 警cảnh 云vân 。 十thập 方phương 僧Tăng 物vật 重trọng/trùng 如như 山sơn 。 萬vạn 劫kiếp 千thiên 生sanh 豈khởi 易dị 還hoàn 。 金kim 口khẩu 共cộng 譚đàm 曾tằng 未vị 信tín 。 他tha 年niên 爭tranh 免miễn 鐵thiết 城thành 關quan 。 人nhân 身thân 難nan 得đắc 好hảo/hiếu 思tư 量lượng 。 頭đầu 角giác 生sanh 時thời 歲tuế 月nguyệt 長trường/trưởng 。 堪kham 笑tiếu 貪tham 他tha 一nhất 粒lạp 米mễ 。 等đẳng 閒gian/nhàn 失thất 卻khước 半bán 年niên 糧lương 。
懶lãn 菴am 曰viết 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 若nhược 人nhân 聞văn 說thuyết 大đại 涅Niết 槃Bàn 一nhất 句cú 一nhất 字tự 。 不bất 作tác 字tự 相tương/tướng 。 不bất 作tác 句cú 相tương/tướng 。 不bất 作tác 聞văn 相tương/tướng 。 不bất 作tác 佛Phật 相tương/tướng 。 不bất 作tác 說thuyết 相tương/tướng 。 如như 是thị 義nghĩa 者giả 。 名danh 無vô 相tướng 相tương/tướng 。 達đạt 磨ma 大đại 師sư 航# 海hải 而nhi 來lai 不bất 立lập 文văn 字tự 者giả 。 蓋cái 明minh 無vô 相tướng 之chi 旨chỉ 。 非phi 達đạt 磨ma 自tự 出xuất 新tân 意ý 別biệt 立lập 門môn 戶hộ 。 近cận 世thế 學học 者giả 不bất 悟ngộ 斯tư 旨chỉ 。 意ý 謂vị 禪thiền 宗tông 別biệt 是thị 一nhất 種chủng 法Pháp 門môn 。 以dĩ 禪thiền 為vi 宗tông 者giả 非phi 其kỳ 教giáo 。 以dĩ 教giáo 為vi 宗tông 者giả 非phi 其kỳ 禪thiền 。 遂toại 成thành 兩lưỡng 家gia 之chi 說thuyết 。 互hỗ 相tương 詆# 呰tử 譊# 譊# 。 不bất 能năng 自tự 已dĩ 。 噫# 所sở 聞văn 淺thiển 陋lậu 一nhất 至chí 於ư 此thử 。 非phi 愚ngu 即tức 狂cuồng 。 甚thậm 可khả 歎thán 息tức 也dã 。 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。
禪Thiền 林Lâm 寶Bảo 訓Huấn 卷quyển 第đệ 四tứ
Thiền Lâm Bảo Huấn ♦ Hết quyển 4
❖
Phiên âm: 5/4/2016 ◊ Cập nhật: 5/4/2016
Thiền Lâm Bảo Huấn ♦ Quyển 4
東đông 吳ngô 沙Sa 門Môn 淨tịnh 善thiện 重trọng/trùng 集tập
佛Phật 智trí 裕# 和hòa 尚thượng 曰viết 。 駿tuấn 馬mã 之chi 奔bôn 逸dật 而nhi 不bất 敢cảm 肆tứ 足túc 者giả 。 銜hàm 轡bí 之chi 禦ngữ 也dã 。 小tiểu 人nhân 之chi 強cường/cưỡng 橫hoạnh/hoành 不bất 敢cảm 縱túng/tung 情tình 者giả 。 刑hình 法pháp 之chi 制chế 也dã 。 意ý 識thức 之chi 流lưu 浪lãng 不bất 敢cảm 攀phàn 緣duyên 者giả 。 覺giác 照chiếu 之chi 力lực 也dã 。 烏ô 乎hồ 學học 者giả 無vô 覺giác 照chiếu 。 猶do 駿tuấn 馬mã 無vô 銜hàm 轡bí 。 小tiểu 人nhân 無vô 刑hình 法pháp 。 將tương 何hà 以dĩ 絕tuyệt 貪tham 慾dục 治trị 妄vọng 想tưởng 乎hồ (# 與dữ 鄭trịnh 居cư 士sĩ 法pháp 語ngữ )# 。
佛Phật 智trí 謂vị 水thủy 菴am 曰viết 。 住trụ 持trì 之chi 體thể 有hữu 四tứ 焉yên 。 一nhất 道Đạo 德đức 。 二nhị 言ngôn 行hạnh 。 三tam 仁nhân 義nghĩa 。 四tứ 禮lễ 法pháp 。 道Đạo 德đức 言ngôn 行hạnh 乃nãi 教giáo 之chi 本bổn 也dã 。 仁nhân 義nghĩa 禮lễ 法pháp 乃nãi 教giáo 之chi 末mạt 也dã 。 無vô 本bổn 不bất 能năng 立lập 。 無vô 末mạt 不bất 能năng 成thành 。 先tiên 聖thánh 見kiến 學học 者giả 不bất 能năng 自tự 治trị 。 故cố 建kiến 叢tùng 林lâm 以dĩ 安an 之chi 。 立lập 住trụ 持trì 以dĩ 統thống 之chi 。 然nhiên 則tắc 叢tùng 林lâm 之chi 尊tôn 非phi 為vi 住trụ 持trì 。 四tứ 事sự 豐phong 美mỹ 非phi 為vi 學học 者giả 。 皆giai 以dĩ 佛Phật 祖tổ 之chi 道đạo 故cố 。 是thị 以dĩ 善thiện 為vi 住trụ 持trì 者giả 。 必tất 先tiên 尊tôn 道Đạo 德đức 守thủ 言ngôn 行hạnh 。 能năng 為vi 學học 者giả 必tất 先tiên 存tồn 仁nhân 義nghĩa 遵tuân 禮lễ 法pháp 。 故cố 住trụ 持trì 非phi 學học 者giả 不bất 立lập 。 學học 者giả 非phi 住trụ 持trì 不bất 成thành 。 住trụ 持trì 與dữ 學học 者giả 。 猶do 身thân 之chi 與dữ 臂tý 。 頭đầu 之chi 與dữ 足túc 。 大đại 小tiểu 適thích 稱xưng 而nhi 不bất 悖bội 。 乃nãi 相tương/tướng 須tu 而nhi 行hành 也dã 。 故cố 曰viết 。 學học 者giả 保bảo 於ư 叢tùng 林lâm 。 叢tùng 林lâm 保bảo 於ư 道Đạo 德đức 。 住trụ 持trì 人nhân 無vô 道Đạo 德đức 。 則tắc 叢tùng 林lâm 將tương 見kiến 其kỳ 廢phế 矣hĩ (# 實thật 錄lục )# 。
水thủy 菴am 一nhất 和hòa 尚thượng 曰viết 。 易dị 言ngôn 。 君quân 子tử 思tư 患hoạn 而nhi 預dự 防phòng 之chi 。 是thị 故cố 古cổ 之chi 人nhân 思tư 生sanh 死tử 大đại 患hoạn 。 防phòng 之chi 以dĩ 道đạo 。 遂toại 能năng 經kinh 大đại 傳truyền 遠viễn 。 今kim 之chi 人nhân 謂vị 求cầu 道Đạo 迂# 闊khoát 不bất 若nhược 求cầu 利lợi 之chi 切thiết 當đương 。 由do 是thị 競cạnh 習tập 浮phù 華hoa 計kế 較giảo 毫hào 末mạt 。 希hy 目mục 前tiền 之chi 事sự 。 懷hoài 苟cẩu 且thả 之chi 計kế 。 所sở 至chí 莫mạc 肯khẳng 為vi 周chu 歲tuế 之chi 規quy 者giả 。 況huống 生sanh 死tử 之chi 慮lự 乎hồ 。 所sở 以dĩ 學học 者giả 。 日nhật 鄙bỉ 叢tùng 林lâm 日nhật 廢phế 。 綱cương 紀kỷ 日nhật 墜trụy 。 以dĩ 至chí 陵lăng 夷di 顛điên 沛# 。 殆đãi 不bất 可khả 救cứu 。 嗟ta 乎hồ 。 可khả 不bất 鑑giám 哉tai (# 雙song 林lâm 實thật 錄lục )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 昔tích 遊du 雲vân 居cư 。 見kiến 高cao 菴am 夜dạ 參tham 謂vị 。 至chí 道đạo 逕kính 挺đĩnh 不bất 近cận 人nhân 情tình 。 要yếu 須tu 誠thành 心tâm 正chánh 意ý 勿vật 事sự 矯kiểu 飾sức 偏thiên 邪tà 。 矯kiểu 飾sức 則tắc 近cận 詐trá 佞nịnh 。 偏thiên 邪tà 則tắc 不bất 中trung 正chánh 。 與dữ 至chí 道đạo 皆giai 不bất 合hợp 矣hĩ 。 竊thiết 思tư 其kỳ 言ngôn 近cận 理lý 。 乃nãi 刻khắc 意ý 踐tiễn 之chi 。 逮đãi 見kiến 佛Phật 智trí 先tiên 師sư 。 始thỉ 浩hạo 然nhiên 大đại 徹triệt 。 方phương 得đắc 不bất 負phụ 平bình 生sanh 行hành 脚cước 之chi 志chí (# 與dữ 月nguyệt 堂đường 書thư )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 月nguyệt 堂đường 住trụ 持trì 所sở 至chí 以dĩ 行hành 道Đạo 為vì 己kỷ 任nhậm 。 不bất 發phát 化hóa 主chủ 不bất 事sự 登đăng 謁yết 。 每mỗi 歲tuế 食thực 指chỉ 隨tùy 常thường 住trụ 所sở 得đắc 用dụng 之chi 。 衲nạp 子tử 有hữu 志chí 充sung 化hóa 。 導đạo 者giả 多đa 卻khước 之chi 。 或hoặc 曰viết 。 佛Phật 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 持trì 鉢bát 以dĩ 資tư 身thân 命mạng 。 師sư 何hà 拒cự 之chi 弗phất 容dung 。 月nguyệt 堂đường 曰viết 。 我ngã 佛Phật 在tại 日nhật 則tắc 可khả 。 恐khủng 今kim 日nhật 為vi 之chi 必tất 有hữu 好hảo/hiếu 利lợi 者giả 。 而nhi 至chí 於ư 自tự 鬻dục 矣hĩ 。 因nhân 思tư 月nguyệt 堂đường 防phòng 微vi 杜đỗ 漸tiệm 深thâm 切thiết 著trước 明minh 。 稱xưng 實thật 之chi 言ngôn 。 今kim 猶do 在tại 耳nhĩ 。 以dĩ 今kim 日nhật 觀quán 之chi 。 又hựu 豈khởi 止chỉ 自tự 鬻dục 而nhi 已dĩ 矣hĩ (# 法pháp 語ngữ )# 。
水thủy 菴am 謂vị 侍thị 郎lang 尤vưu 延diên 之chi 曰viết 。 昔tích 大đại 愚ngu 慈từ 明minh 谷cốc 泉tuyền 瑯# 瑘# 。 結kết 伴bạn 參tham 汾# 陽dương 。 河hà 東đông 苦khổ 寒hàn 眾chúng 人nhân 憚đạn 之chi 。 惟duy 慈từ 明minh 志chí 在tại 於ư 道đạo 。 曉hiểu 夕tịch 不bất 怠đãi 。 夜dạ 坐tọa 欲dục 睡thụy 引dẫn 錐trùy 自tự 刺thứ 。 嘆thán 曰viết 。 古cổ 人nhân 為vi 生sanh 死tử 事sự 大đại 。 不bất 食thực 不bất 寢tẩm 。 我ngã 何hà 人nhân 哉tai 。 而nhi 縱túng/tung 荒hoang 逸dật 。 生sanh 無vô 益ích 於ư 時thời 。 死tử 無vô 聞văn 於ư 後hậu 。 是thị 自tự 棄khí 也dã 。 一nhất 旦đán 辭từ 歸quy 。 汾# 陽dương 嘆thán 曰viết 。 楚sở 圓viên 今kim 去khứ 。 吾ngô 道đạo 東đông 矣hĩ (# 西tây 湖hồ 記ký 聞văn )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 古cổ 德đức 住trụ 持trì 率suất 己kỷ 行hành 道Đạo 。 未vị 嘗thường 苟cẩu 簡giản 自tự 恣tứ 。 昔tích 汾# 陽dương 每mỗi 嘆thán 。 像tượng 季quý 澆kiêu 漓# 學học 者giả 難nan 化hóa 。 慈từ 明minh 曰viết 。 甚thậm 易dị 。 所sở 患hoạn 主chủ 法pháp 者giả 不bất 能năng 善thiện 導đạo 耳nhĩ 。 汾# 陽dương 曰viết 。 古cổ 人nhân 淳thuần 誠thành 尚thượng 且thả 三tam 二nhị 十thập 年niên 方phương 得đắc 成thành 辦biện 。 慈từ 明minh 曰viết 。 此thử 非phi 聖thánh 哲triết 之chi 論luận 。 善thiện 造tạo 道đạo 者giả 千thiên 日nhật 之chi 功công 。 或hoặc 謂vị 慈từ 明minh 妄vọng 誕đản 不bất 聽thính 。 而nhi 汾# 地địa 多đa 冷lãnh 因nhân 罷bãi 夜dạ 參tham 。 有hữu 異dị 比Bỉ 丘Khâu 。 謂vị 汾# 陽dương 曰viết 。 會hội 中trung 有hữu 大Đại 士Sĩ 六lục 人nhân 奈nại 何hà 。 不bất 說thuyết 法Pháp 。 不bất 三tam 年niên 果quả 有hữu 六lục 人nhân 成thành 道Đạo 者giả 。 汾# 陽dương 嘗thường 有hữu 頌tụng 曰viết 。 胡hồ 僧Tăng 金kim 錫tích 光quang 。 請thỉnh 法pháp 到đáo 汾# 陽dương 。 六lục 人nhân 成thành 大đại 器khí 。 勸khuyến 請thỉnh 為vi 敷phu 揚dương (# 西tây 湖hồ 記ký 聞văn 及cập 僧Tăng 傳truyền )# 。
投đầu 子tử 清thanh 和hòa 尚thượng 畫họa 水thủy 菴am 像tượng 求cầu 贊tán 曰viết 。 嗣tự 清thanh 禪thiền 人nhân 。 孤cô 硬ngạnh 無vô 敵địch 。 晨thần 昏hôn 一nhất 齋trai 。 脇hiếp 不bất 至chí 席tịch 。 深thâm 入nhập 禪thiền 定định 。 離ly 出xuất 入nhập 息tức 。 名danh 達đạt 九cửu 重trọng/trùng 。 談đàm 禪thiền 選tuyển 德đức 。 龍long 顏nhan 大đại 悅duyệt 。 賜tứ 以dĩ 金kim 帛bạch 。 力lực 辭từ 者giả 三tam 。 上thượng 乃nãi 嘉gia 歎thán 真chân 道Đạo 人Nhân 也dã 。 草thảo 木mộc 騰đằng 煥hoán 傳truyền 予# 陋lậu 質chất 。 炷chú 香hương 請thỉnh 贊tán 。 是thị 所sở 謂vị 青thanh 出xuất 於ư 藍lam 而nhi 青thanh 於ư 藍lam 者giả 也dã (# 見kiến 畫họa 像tượng )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 佛Phật 智trí 先tiên 師sư 言ngôn 。 東đông 山sơn 演diễn 祖tổ 嘗thường 謂vị 耿# 龍long 學học 曰viết 。 山sơn 僧Tăng 有hữu 圓viên 悟ngộ 。 如như 魚ngư 之chi 有hữu 水thủy 鳥điểu 之chi 有hữu 翼dực 。 故cố 丞thừa 相tương/tướng 紫tử 巖nham 居cư 士sĩ 贊tán 曰viết 。 師sư 資tư 相tương/tướng 可khả 。 希hy 遇ngộ 一nhất 時thời 。 始thỉ 終chung 之chi 分phần 。 誰thùy 能năng 間gian 之chi 。 紫tử 巖nham 居cư 士sĩ 。 可khả 謂vị 知tri 言ngôn 矣hĩ 。 比tỉ 見kiến 諸chư 方phương 尊tôn 宿túc 。 懷hoài 心tâm 術thuật 以dĩ 御ngự 衲nạp 子tử 。 衲nạp 子tử 挾hiệp 勢thế 利lợi 以dĩ 事sự 尊tôn 宿túc 。 主chủ 賓tân 交giao 利lợi 上thượng 下hạ 欺khi 侮vũ 。 安an 得đắc 法Pháp 門môn 之chi 興hưng 叢tùng 林lâm 之chi 盛thịnh 乎hồ (# 與dữ 梅mai 山sơn 潤nhuận 書thư )# 。
水thủy 菴am 曰viết 。 動động 人nhân 以dĩ 言ngôn 惟duy 要yếu 深thâm 切thiết 言ngôn 不bất 深thâm 切thiết 所sở 感cảm 必tất 淺thiển 。 人nhân 誰thùy 肯khẳng 懷hoài 。 昔tích 白bạch 雲vân 師sư 祖tổ 送tống 師sư 翁ông 住trụ 四tứ 面diện 。 叮# 嚀# 曰viết 。 祖tổ 道đạo 凌lăng 遲trì 。 危nguy 如như 累lũy 卵noãn 。 毋vô 恣tứ 荒hoang 逸dật 。 虛hư 喪táng 光quang 陰ấm 。 復phục 敗bại 至chí 德đức 。 當đương 寬khoan 容dung 量lượng 度độ 。 利lợi 物vật 存tồn 眾chúng 。 提đề 持trì 此thử 事sự 報báo 佛Phật 祖tổ 恩ân 。 當đương 時thời 聞văn 者giả 孰thục 不bất 感cảm 慟đỗng 。 爾nhĩ 昨tạc 來lai 召triệu 對đối 宸# 庭đình 。 誠thành 為vi 法Pháp 門môn 之chi 幸hạnh 。 切thiết 宜nghi 下hạ 身thân 尊tôn 道đạo 以dĩ 利lợi 濟tế 為vi 心tâm 。 不bất 可khả 矜căng 己kỷ 自tự 伐phạt 。 從tùng 上thượng 先tiên 哲triết 謙khiêm 柔nhu 敬kính 畏úy 保bảo 身thân 全toàn 德đức 。 不bất 以dĩ 勢thế 位vị 為vi 榮vinh 。 遂toại 能năng 清thanh 振chấn 一nhất 時thời 美mỹ 流lưu 萬vạn 世thế 。 予# 慮lự 光quang 景cảnh 不bất 長trường/trưởng 。 無vô 復phục 面diện 會hội 。 故cố 此thử 切thiết 囑chúc (# 見kiến 投đầu 子tử 書thư )# 。
水thủy 菴am 少thiểu 倜# 儻thảng 有hữu 大đại 志chí 。 尚thượng 氣khí 節tiết 不bất 事sự 浮phù 靡mĩ 不bất 循tuần 細tế 檢kiểm 。 胸hung 次thứ 岸ngạn 谷cốc 徇# 身thân 以dĩ 義nghĩa 。 雖tuy 禍họa 害hại 交giao 前tiền 。 不bất 見kiến 有hữu 殞vẫn 穫hoạch 之chi 色sắc 。 住trụ 持trì 八bát 院viện 經kinh 歷lịch 四tứ 郡quận 。 所sở 至chí 兢căng 兢căng 業nghiệp 業nghiệp 以dĩ 行hành 道Đạo 建kiến 立lập 為vi 心tâm 。 淳thuần 熙hi 五ngũ 年niên 退thoái 西tây 湖hồ 淨tịnh 慈từ 。 有hữu 偈kệ 曰viết 六lục 年niên 灑sái 掃tảo 皇hoàng 都đô 寺tự 。 瓦ngõa 礫lịch 翻phiên 成thành 釋Thích 梵Phạm 宮cung 。 今kim 日nhật 功công 成thành 歸quy 去khứ 也dã 。 杖trượng 頭đầu 八bát 面diện 起khởi 清thanh 風phong 。 士sĩ 庶thứ 遮già 留lưu 不bất 止chỉ 。 小tiểu 舟chu 至chí 秀tú 之chi 天thiên 寧ninh 。 未vị 幾kỷ 示thị 疾tật 。 別biệt 眾chúng 告cáo 終chung (# 行hành 實thật )# 。
月nguyệt 堂đường 昌xương 和hòa 尚thượng 曰viết 。 昔tích 大đại 智trí 禪thiền 師sư 慮lự 末mạt 世thế 比Bỉ 丘Khâu 驕kiêu 惰nọa 。 特đặc 製chế 規quy 矩củ 以dĩ 防phòng 之chi 。 隨tùy 其kỳ 器khí 能năng 各các 設thiết 攸du 司ty 。 主chủ 居cư 丈trượng 室thất 眾chúng 居cư 通thông 堂đường 。 列liệt 十thập 局cục 頭đầu 首thủ 之chi 嚴nghiêm 肅túc 如như 官quan 府phủ 。 居cư 上thượng 者giả 提đề 其kỳ 大đại 綱cương 。 在tại 下hạ 者giả 理lý 其kỳ 眾chúng 目mục 。 使sử 上thượng 下hạ 相tương 承thừa 。 如như 身thân 之chi 使sử 臂tý 臂tý 之chi 使sử 指chỉ 。 莫mạc 不bất 率suất 從tùng 是thị 以dĩ 前tiền 輩bối 遵tuân 承thừa 翼dực 戴đái 。 拳quyền 拳quyền 奉phụng 行hành 者giả 。 以dĩ 先tiên 聖thánh 之chi 遺di 風phong 未vị 泯mẫn 故cố 也dã 。 比tỉ 見kiến 叢tùng 林lâm 衰suy 替thế 。 學học 者giả 貴quý 通thông 才tài 賤tiện 守thủ 節tiết 。 尚thượng 浮phù 華hoa 薄bạc 真chân 素tố 。 日nhật 滋tư 月nguyệt 浸tẩm 漸tiệm 入nhập 澆kiêu 漓# 。 始thỉ 則tắc 偷thâu 安an 一nhất 時thời 。 及cập 玩ngoạn 習tập 既ký 久cửu 。 謂vị 其kỳ 理lý 之chi 當đương 然nhiên 。 不bất 謂vị 之chi 非phi 義nghĩa 。 不bất 謂vị 之chi 非phi 理lý 。 在tại 上thượng 者giả 惴# 惴# 焉yên 畏úy 其kỳ 下hạ 。 在tại 下hạ 者giả 睽# 睽# 焉yên 伺tứ 其kỳ 上thượng 。 平bình 居cư 則tắc 甘cam 言ngôn 屈khuất 體thể 以dĩ 相tương/tướng 媚mị 悅duyệt 。 得đắc 間gian 則tắc 狠ngận 心tâm 詭quỷ 計kế 以dĩ 相tương/tướng 屠đồ 獪# 。 成thành 者giả 為vi 賢hiền 。 敗bại 者giả 為vi 愚ngu 。 不bất 復phục 問vấn 尊tôn 卑ty 之chi 序tự 是thị 非phi 之chi 理lý 彼bỉ 既ký 為vi 之chi 。 此thử 則tắc 傚# 之chi 。 下hạ 既ký 言ngôn 之chi 。 上thượng 則tắc 從tùng 之chi 。 前tiền 既ký 行hành 之chi 。 後hậu 則tắc 襲tập 之chi 。 烏ô 乎hồ 非phi 彥ngạn 聖thánh 之chi 師sư 乘thừa 願nguyện 力lực 積tích 百bách 年niên 之chi 功công 。 其kỳ 弊tệ 固cố 則tắc 莫mạc 能năng 革cách 矣hĩ (# 與dữ 舜thuấn 和hòa 尚thượng 書thư )# 。
月nguyệt 堂đường 住trụ 淨tịnh 慈từ 最tối 久cửu 。 或hoặc 謂vị 。 和hòa 尚thượng 行hành 道Đạo 經kinh 年niên 。 門môn 下hạ 未vị 聞văn 有hữu 弟đệ 子tử 。 得đắc 不bất 辜cô 妙diệu 湛trạm 乎hồ 。 月nguyệt 堂đường 不bất 對đối 。 他tha 日nhật 再tái 言ngôn 之chi 。 月nguyệt 堂đường 曰viết 。 子tử 不bất 聞văn 。 昔tích 人nhân 種chủng 瓜qua 而nhi 愛ái 甚thậm 者giả 。 盛thịnh 夏hạ 之chi 日nhật 方phương 中trung 而nhi 灌quán 之chi 瓜qua 不bất 旋toàn 踵chủng 而nhi 淤ứ 敗bại 何hà 也dã 。 其kỳ 愛ái 之chi 非phi 不bất 勤cần 。 然nhiên 灌quán 之chi 不bất 以dĩ 時thời 。 適thích 所sở 以dĩ 敗bại 之chi 也dã 。 諸chư 方phương 老lão 宿túc 提đề 挈# 衲nạp 子tử 。 不bất 觀quán 其kỳ 道đạo 業nghiệp 內nội 充sung 才tài 器khí 宏hoành 遠viễn 。 止chỉ 欲dục 速tốc 其kỳ 為vi 人nhân 。 逮đãi 審thẩm 其kỳ 道Đạo 德đức 則tắc 淫dâm 污ô 。 察sát 其kỳ 言ngôn 行hạnh 則tắc 乖quai 戾lệ 。 謂vị 其kỳ 公công 正chánh 則tắc 邪tà 佞nịnh 。 得đắc 非phi 愛ái 之chi 過quá 其kỳ 分phần/phân 乎hồ 。 是thị 正chánh 猶do 日nhật 中trung 之chi 灌quán 瓜qua 也dã 。 予# 深thâm 恐khủng 識thức 者giả 笑tiếu 。 故cố 不bất 為vi 也dã 。 北bắc 山sơn 記ký 聞văn )# 。
月nguyệt 堂đường 曰viết 。 黃hoàng 龍long 居cư 積tích 翠thúy 。 困khốn 病bệnh 三tam 月nguyệt 不bất 出xuất 。 真chân 淨tịnh 宵tiêu 夜dạ 懇khẩn 禱đảo 。 以dĩ 至chí 然nhiên 頂đảnh 煉luyện 臂tý 仰ngưỡng 祈kỳ 陰ấm 相tương/tướng 。 黃hoàng 龍long 聞văn 之chi 責trách 曰viết 。 生sanh 死tử 固cố 吾ngô 分phần/phân 也dã 。 爾nhĩ 參tham 禪thiền 不bất 達đạt 理lý 若nhược 是thị 。 真chân 淨tịnh 從tùng 容dung 對đối 曰viết 。 叢tùng 林lâm 可khả 無vô 克khắc 文văn 不bất 可khả 無vô 和hòa 尚thượng 。 識thức 者giả 謂vị 。 真chân 淨tịnh 敬kính 師sư 重trọng/trùng 法pháp 。 其kỳ 誠thành 至chí 此thử 。 他tha 日nhật 必tất 成thành 大đại 器khí (# 北bắc 山sơn 記ký 聞văn )# 。
月nguyệt 堂đường 曰viết 。 黃hoàng 太thái 史sử 魯lỗ 直trực 嘗thường 言ngôn 。 黃hoàng 龍long 南nam 禪thiền 師sư 器khí 量lượng 深thâm 厚hậu 。 不bất 為vi 事sự 物vật 所sở 遷thiên 。 平bình 生sanh 無vô 矯kiểu 飾sức 。 門môn 弟đệ 子tử 有hữu 終chung 身thân 不bất 見kiến 其kỳ 喜hỷ 怒nộ 者giả 。 雖tuy 走tẩu 使sử 致trí 力lực 之chi 輩bối 。 一nhất 以dĩ 誠thành 待đãi 之chi 。 故cố 能năng 不bất 動động 聲thanh 氣khí 而nhi 起khởi 慈từ 明minh 之chi 道đạo 。 非phi 苟cẩu 然nhiên 也dã (# 一nhất 本bổn 見kiến 黃hoàng 龍long 石thạch 刻khắc )# 。
月nguyệt 堂đường 曰viết 。 建kiến 炎diễm 己kỷ 酉dậu 上thượng 巳tị 日nhật 。 鍾chung 相tương/tướng 叛bạn 於ư 澧# 陽dương 。 文Văn 殊Thù 導đạo 禪thiền 師sư 厄ách 於ư 難nạn/nan 。 賊tặc 勢thế 既ký 盛thịnh 。 其kỳ 徒đồ 逸dật 去khứ 。 師sư 曰viết 。 禍họa 可khả 避tị 乎hồ 。 即tức 毅nghị 然nhiên 處xứ 于vu 丈trượng 室thất 。 竟cánh 為vị 賊tặc 所sở 害hại 。 無vô 垢cấu 居cư 士sĩ 跋bạt 其kỳ 法pháp 語ngữ 曰viết 。 夫phu 愛ái 生sanh 畏úy 死tử 人nhân 之chi 常thường 情tình 。 惟duy 至chí 人nhân 悟ngộ 其kỳ 本bổn 不bất 生sanh 。 雖tuy 生sanh 而nhi 無vô 所sở 愛ái 。 達đạt 其kỳ 未vị 嘗thường 滅diệt 。 雖tuy 死tử 而nhi 無vô 所sở 畏úy 。 故cố 能năng 臨lâm 死tử 生sanh 禍họa 患hoạn 之chi 際tế 。 而nhi 不bất 移di 其kỳ 所sở 守thủ 。 師sư 其kỳ 人nhân 乎hồ 。 以dĩ 師sư 道Đạo 德đức 節tiết 義nghĩa 。 足túc 以dĩ 教giáo 化hóa 叢tùng 林lâm 垂thùy 範phạm 後hậu 世thế 。 師sư 名danh 正chánh 導đạo 。 眉mi 州châu 丹đan 稜lăng 人nhân 。 佛Phật 鑒giám 之chi 嗣tự 也dã (# 一nhất 本bổn 見kiến 廬lư 山sơn 岳nhạc 府phủ 惠huệ 太thái 師sư 記ký 聞văn )# 。
心tâm 聞văn 賁# 和hòa 尚thượng 曰viết 。 衲nạp 子tử 因nhân 禪thiền 致trí 病bệnh 者giả 多đa 。 有hữu 病bệnh 在tại 耳nhĩ 目mục 者giả 。 以dĩ 瞠# 眉mi 努nỗ 目mục 側trắc 耳nhĩ 點điểm 頭đầu 為vi 禪thiền 。 有hữu 病bệnh 在tại 口khẩu 舌thiệt 者giả 。 以dĩ 顛điên 言ngôn 倒đảo 語ngữ 胡hồ 喝hát 亂loạn 喝hát 為vi 禪thiền 。 有hữu 病bệnh 在tại 手thủ 足túc 者giả 。 以dĩ 進tiến 前tiền 退thoái 後hậu 指chỉ 東đông 劃hoạch 西tây 為vi 禪thiền 。 有hữu 病bệnh 在tại 心tâm 腹phúc 者giả 。 以dĩ 窮cùng 玄huyền 究cứu 妙diệu 超siêu 情tình 離ly 見kiến 為vi 禪thiền 。 據cứ 實thật 而nhi 論luận 無vô 非phi 是thị 病bệnh 。 惟duy 本bổn 色sắc 宗tông 師sư 明minh 察sát 幾kỷ 微vi 。 目mục 擊kích 而nhi 知tri 其kỳ 會hội 不bất 會hội 。 入nhập 門môn 而nhi 辨biện 其kỳ 到đáo 不bất 到đáo 。 然nhiên 後hậu 用dụng 一nhất 錐trùy 一nhất 劄# 。 脫thoát 其kỳ 廉liêm 纖tiêm 攻công 其kỳ 搭# 滯trệ 。 驗nghiệm 其kỳ 真chân 假giả 定định 其kỳ 虛hư 實thật 。 而nhi 不bất 守thủ 一nhất 方phương 便tiện 昧muội 乎hồ 變biến 通thông 。 俾tỉ 終chung 蹈đạo 於ư 安an 樂lạc 無vô 事sự 之chi 境cảnh 。 而nhi 後hậu 已dĩ 矣hĩ (# 語ngữ 錄lục )# 。
心tâm 聞văn 曰viết 。 古cổ 云vân 。 千thiên 人nhân 之chi 秀tú 曰viết 英anh 。 萬vạn 人nhân 之chi 英anh 曰viết 傑kiệt 。 衲nạp 子tử 有hữu 智trí 行hành 聞văn 于vu 叢tùng 林lâm 者giả 。 豈khởi 非phi 近cận 英anh 傑kiệt 之chi 士sĩ 耶da 。 但đãn 能năng 勤cần 而nhi 參tham 究cứu 去khứ 虛hư 取thủ 實thật 。 各các 得đắc 其kỳ 用dụng 。 則tắc 院viện 無vô 大đại 小tiểu 眾chúng 無vô 多đa 寡quả 。 皆giai 從tùng 其kỳ 化hóa 矣hĩ 。 昔tích 風phong 穴huyệt 之chi 白bạch 丁đinh 。 藥dược 山sơn 之chi 牛ngưu 欄lan 。 常thường 公công 之chi 大đại 梅mai 。 慈từ 明minh 之chi 荊kinh 楚sở 。 當đương 此thử 之chi 時thời 。 悠du 悠du 之chi 徒đồ 。 若nhược 以dĩ 位vị 貌mạo 相tương 求cầu 。 必tất 見kiến 而nhi 詒# 之chi 。 一nhất 旦đán 據cứ 師sư 席tịch 登đăng 華hoa 座tòa 。 萬vạn 指chỉ 圍vi 繞nhiễu 發phát 輝huy 佛Phật 祖tổ 叔thúc 世thế 之chi 光quang 明minh 。 叢tùng 林lâm 孰thục 不bất 望vọng 風phong 而nhi 靡mĩ 。 矧# 前tiền 輩bối 皆giai 負phụ 瑰côi 偉# 之chi 材tài 英anh 傑kiệt 之chi 氣khí 。 尚thượng 能năng 區khu 區khu 於ư 未vị 遇ngộ 之chi 際tế 。 含hàm 恥sỉ 忍nhẫn 垢cấu 。 混hỗn 世thế 同đồng 波ba 而nhi 若nhược 是thị 。 況huống 降giáng/hàng 茲tư 者giả 歟# 。 烏ô 乎hồ 古cổ 猶do 今kim 也dã 。 此thử 猶do 彼bỉ 也dã 。 若nhược 必tất 待đãi 藥dược 山sơn 風phong 穴huyệt 而nhi 師sư 之chi 。 千thiên 載tái 一nhất 遇ngộ 也dã 。 若nhược 必tất 待đãi 大đại 梅mai 慈từ 明minh 而nhi 友hữu 之chi 。 百bách 世thế 一nhất 出xuất 也dã 。 蓋cái 事sự 有hữu 從tùng 微vi 而nhi 至chí 著trước 。 功công 有hữu 積tích 小tiểu 而nhi 成thành 大đại 。 未vị 見kiến 不bất 學học 而nhi 有hữu 成thành 。 不bất 修tu 而nhi 先tiên 達đạt 者giả 。 若nhược 悟ngộ 此thử 理lý 師sư 可khả 求cầu 友hữu 可khả 擇trạch 。 道đạo 可khả 學học 德đức 可khả 修tu 。 則tắc 天thiên 下hạ 之chi 事sự 何hà 施thí 而nhi 不bất 可khả 。 古cổ 云vân 。 知tri 人nhân 誠thành 難nạn/nan 聖thánh 人nhân 所sở 病bệnh 。 況huống 其kỳ 他tha 乎hồ (# 與dữ 竹trúc 菴am 書thư )# 。
心tâm 聞văn 曰viết 。 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 之chi 道đạo 。 至chí 簡giản 至chí 要yếu 。 初sơ 無vô 他tha 說thuyết 。 前tiền 輩bối 行hành 之chi 不bất 疑nghi 。 守thủ 之chi 不bất 易dị 。 天thiên 禧# 間gian 雪tuyết 竇đậu 以dĩ 辯biện 博bác 之chi 才tài 。 美mỹ 意ý 變biến 弄lộng 求cầu 新tân 琢trác 巧xảo 。 繼kế 汾# 陽dương 為vi 頌tụng 古cổ 。 籠lung 絡lạc 當đương 世thế 學học 者giả 。 宗tông 風phong 由do 此thử 一nhất 變biến 矣hĩ 。 逮đãi 宣tuyên 政chánh 間gian 。 圓viên 悟ngộ 又hựu 出xuất 己kỷ 意ý 離ly 之chi 為vi 碧bích 巖nham 集tập 。 彼bỉ 時thời 邁mại 古cổ 淳thuần 全toàn 之chi 士sĩ 。 如như 寧ninh 道đạo 者giả 死tử 心tâm 靈linh 源nguyên 佛Phật 鑒giám 諸chư 老lão 。 皆giai 莫mạc 能năng 迴hồi 其kỳ 說thuyết 。 於ư 是thị 新tân 進tiến 後hậu 生sanh 珍trân 重trọng 其kỳ 語ngữ 。 朝triêu 誦tụng 暮mộ 習tập 謂vị 之chi 至chí 學học 。 莫mạc 有hữu 悟ngộ 其kỳ 非phi 者giả 。 痛thống 哉tai 。 學học 者giả 之chi 心tâm 術thuật 壞hoại 矣hĩ 。 紹thiệu 興hưng 初sơ 。 佛Phật 日nhật 入nhập 閩# 見kiến 學học 者giả 牽khiên 之chi 不bất 返phản 。 日nhật 馳trì 月nguyệt 騖# 浸tẩm 漬tí 成thành 弊tệ 。 即tức 碎toái 其kỳ 板bản 闢tịch 其kỳ 說thuyết 。 以dĩ 至chí 祛khư 迷mê 援viện 溺nịch 剔dịch 繁phồn 撥bát 劇kịch 摧tồi 邪tà 顯hiển 正chánh 。 特đặc 然nhiên 而nhi 振chấn 之chi 。 衲nạp 子tử 稍sảo 知tri 其kỳ 非phi 而nhi 不bất 復phục 慕mộ 。 然nhiên 非phi 佛Phật 日nhật 高cao 明minh 遠viễn 見kiến 乘thừa 悲bi 願nguyện 力lực 救cứu 末Mạt 法Pháp 之chi 弊tệ 。 則tắc 叢tùng 林lâm 大đại 有hữu 可khả 畏úy 者giả 矣hĩ (# 與dữ 張trương 子tử 韶thiều 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 佛Phật 照chiếu 光quang 和hòa 尚thượng 。 初sơ 參tham 雪tuyết 堂đường 於ư 薦tiến 福phước 。 有hữu 相tương/tướng 者giả 一nhất 見kiến 而nhi 器khí 之chi 。 謂vị 雪tuyết 堂đường 曰viết 。 眾chúng 中trung 光quang 上thượng 座tòa 。 頭đầu 顱# 方phương 正chánh 。 廣quảng 顙tảng 豐phong 頤di 。 七thất 處xứ 平bình 滿mãn 。 他tha 日nhật 必tất 為vi 帝đế 王vương 師sư 。 孝hiếu 宗tông 皇hoàng 帝đế 淳thuần 熙hi 初sơ 。 召triệu 對đối 稱xưng 旨chỉ 。 留lưu 內nội 觀quán 堂đường 七thất 宿túc 。 待đãi 遇ngộ 優ưu 異dị 。 度độ 越việt 前tiền 來lai 。 賜tứ 佛Phật 照chiếu 之chi 名danh 聞văn 于vu 天thiên 下hạ (# 記ký 聞văn )# 。
拙chuyết 菴am 謂vị 虞ngu 尹# 文văn 丞thừa 相tương/tướng 曰viết 。 大Đại 道Đạo 洞đỗng 然nhiên 本bổn 無vô 愚ngu 智trí 。 譬thí 如như 伊y 呂lữ 起khởi 於ư 耕canh 漁ngư 為vi 帝đế 王vương 師sư 。 詎cự 可khả 以dĩ 智trí 愚ngu 階giai 級cấp 而nhi 能năng 擬nghĩ 哉tai 。 雖tuy 然nhiên 非phi 大đại 丈trượng 夫phu 。 其kỳ 孰thục 能năng 與dữ 焉yên (# 廣quảng 錄lục )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 璇# 野dã 菴am 常thường 言ngôn 。 黃hoàng 龍long 南nam 禪thiền 師sư 寬khoan 厚hậu 忠trung 信tín 恭cung 而nhi 慈từ 愛ái 。 量lượng 度độ 凝ngưng 遠viễn 博bác 學học 洽hiệp 聞văn 。 常thường 同đồng 雲vân 峯phong 悅duyệt 遊du 湖hồ 湘# 避tị 雨vũ 樹thụ 下hạ 。 悅duyệt 箕ki 踞cứ 相tương 對đối 。 南nam 獨độc 危nguy 坐tọa 。 悅duyệt 瞋sân 目mục 視thị 之chi 曰viết 。 佛Phật 祖tổ 妙diệu 道đạo 不bất 是thị 三tam 家gia 村thôn 古cổ 廟miếu 裏lý 土thổ/độ 地địa 作tác 死tử 模mô 樣# 。 南nam 稽khể 首thủ 謝tạ 之chi 。 危nguy 坐tọa 愈dũ 甚thậm 。 故cố 黃hoàng 太thái 史sử 魯lỗ 直trực 稱xưng 之chi 曰viết 。 南nam 公công 動động 靜tĩnh 不bất 忘vong 恭cung 敬kính 真chân 叢tùng 林lâm 王vương 也dã (# 幻huyễn 菴am 集tập )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 率suất 。 身thân 臨lâm 眾chúng 要yếu 以dĩ 智trí 遣khiển 妄vọng 。 除trừ 情tình 須tu 先tiên 覺giác 。 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 。 則tắc 心tâm 蒙mông 蔽tế 矣hĩ 。 智trí 愚ngu 不bất 分phân 則tắc 事sự 紊# 亂loạn 矣hĩ (# 晝trú 監giám 寺tự 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 佛Phật 鑑giám 住trụ 太thái 平bình 。 高cao 菴am 充sung 維duy 那na 。 高cao 菴am 齒xỉ 少thiểu 氣khí 豪hào 。 下hạ 視thị 諸chư 方phương 。 少thiểu 有hữu 可khả 其kỳ 意ý 者giả 。 一nhất 日nhật 齋trai 時thời 鳴minh 楗# 。 見kiến 行hành 者giả 別biệt 器khí 置trí 食thực 于vu 佛Phật 鑑giám 前tiền 。 高cao 菴am 出xuất 堂đường 厲lệ 聲thanh 曰viết 。 五ngũ 百bách 僧Tăng 善Thiện 知Tri 識Thức 作tác 遮già 般bát 去khứ 就tựu 。 何hà 以dĩ 範phạm 模mô 後hậu 學học 。 佛Phật 鑑giám 如như 不bất 聞văn 見kiến 。 逮đãi 下hạ 堂đường 詢tuân 之chi 。 乃nãi 水thủy 齏# 菜thái 。 蓋cái 佛Phật 鑑giám 素tố 有hữu 脾tì 疾tật 不bất 食thực 油du 。 故cố 高cao 菴am 有hữu 愧quý 。 詣nghệ 方phương 丈trượng 告cáo 退thoái 。 佛Phật 鑑giám 曰viết 。 維duy 那na 所sở 言ngôn 甚thậm 當đương 。 緣duyên 惠huệ 懃cần 病bệnh 乃nãi 爾nhĩ 嘗thường 聞văn 聖thánh 人nhân 言ngôn 。 以dĩ 理lý 通thông 諸chư 礙ngại 。 所sở 食thực 既ký 不bất 優ưu 於ư 眾chúng 。 遂toại 不bất 疑nghi 也dã 。 維duy 那na 志chí 氣khí 明minh 遠viễn 。 他tha 日nhật 當đương 柱trụ 石thạch 宗tông 門môn 。 幸hạnh 勿vật 以dĩ 此thử 芥giới 蔕# 。 逮đãi 佛Phật 鑑giám 遷thiên 智trí 海hải 。 高cao 菴am 過quá 龍long 門môn 。 後hậu 為vi 佛Phật 眼nhãn 之chi 嗣tự 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 大đại 凡phàm 與dữ 官quan 員# 論luận 道đạo 酬thù 酢tạc 。 須tu 是thị 剗sản 去khứ 知tri 解giải 勿vật 令linh 他tha 坐tọa 在tại 窠khòa 窟quật 裏lý 。 直trực 要yếu 單đơn 明minh 向hướng 上thượng 一nhất 著trước 子tử 。 妙diệu 喜hỷ 先tiên 師sư 嘗thường 言ngôn 。 士sĩ 大đại 夫phu 相tương 見kiến 有hữu 問vấn 即tức 對đối 。 無vô 問vấn 即tức 不bất 可khả 。 又hựu 須tu 是thị 箇cá 中trung 人nhân 。 始thỉ 得đắc 此thử 語ngữ 有hữu 補bổ 於ư 時thời 。 不bất 傷thương 住trụ 持trì 之chi 體thể 。 切thiết 宜nghi 思tư 之chi (# 與dữ 興hưng 化hóa 普phổ 菴am 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 地địa 之chi 美mỹ 者giả 善thiện 養dưỡng 物vật 。 主chủ 之chi 仁nhân 者giả 善thiện 養dưỡng 士sĩ 。 今kim 稱xưng 住trụ 持trì 者giả 。 多đa 不bất 以dĩ 眾chúng 人nhân 為vi 心tâm 。 急cấp 己kỷ 所sở 欲dục 惡ác 聞văn 善thiện 言ngôn 。 好hảo/hiếu 蔽tế 過quá 惡ác 恣tứ 行hành 邪tà 行hành 。 徒đồ 快khoái 一nhất 時thời 之chi 意ý 。 返phản 被bị 小tiểu 人nhân 就tựu 其kỳ 好hảo 惡ác 取thủ 之chi 。 則tắc 住trụ 持trì 之chi 道đạo 。 安an 得đắc 不bất 危nguy 乎hồ (# 與dữ 洪hồng 老lão 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 謂vị 野dã 菴am 曰viết 。 丞thừa 相tương/tướng 紫tử 巖nham 居cư 士sĩ 言ngôn 。 妙diệu 喜hỷ 先tiên 師sư 。 平bình 生sanh 以dĩ 道Đạo 德đức 節tiết 義nghĩa 勇dũng 敢cảm 為vi 先tiên 。 可khả 親thân 不bất 可khả 疎sơ 。 可khả 近cận 不bất 可khả 迫bách 。 可khả 殺sát 不bất 可khả 辱nhục 。 居cư 處xứ 不bất 淫dâm 。 飲ẩm 食thực 不bất 溽# 。 臨lâm 生sanh 死tử 禍họa 患hoạn 視thị 之chi 如như 無vô 。 正chánh 所sở 謂vị 干can 將tương 鏌# 鎁# 難nạn/nan 與dữ 爭tranh 鋒phong 。 但đãn 虞ngu 傷thương 闕khuyết 耳nhĩ 。 後hậu 如như 紫tử 巖nham 之chi 言ngôn (# 幻huyễn 菴am 記ký 聞văn )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 野dã 菴am 住trụ 持trì 。 通thông 人nhân 情tình 之chi 始thỉ 終chung 。 明minh 叢tùng 林lâm 之chi 大đại 體thể 。 嘗thường 謂vị 予# 言ngôn 。 為vi 一nhất 方phương 主chủ 者giả 。 須tu 擇trạch 有hữu 志chí 行hành 衲nạp 子tử 相tương/tướng 與dữ 毘tỳ 贊tán 。 猶do 髮phát 之chi 有hữu 梳sơ 面diện 之chi 有hữu 鑑giám 。 則tắc 利lợi 病bệnh 好hảo 醜xú 不bất 可khả 得đắc 而nhi 隱ẩn 矣hĩ 。 如như 慈từ 明minh 得đắc 楊dương 岐kỳ 。 馬mã 祖tổ 得đắc 百bách 丈trượng 。 以dĩ 水thủy 投đầu 水thủy 莫mạc 之chi 逆nghịch 也dã (# 幻huyễn 菴am 集tập )# 。
拙chuyết 菴am 曰viết 。 末mạt 學học 膚phu 受thọ 徒đồ 貴quý 耳nhĩ 賤tiện 目mục 。 終chung 莫mạc 能năng 究cứu 其kỳ 奧áo 妙diệu 。 故cố 曰viết 。 山sơn 不bất 厭yếm 高cao 。 中trung 有hữu 重trọng 巖nham 積tích 翠thúy 。 海hải 不bất 厭yếm 深thâm 。 內nội 有hữu 四tứ 溟minh 九cửu 淵uyên 。 欲dục 究cứu 大Đại 道Đạo 要yếu 在tại 窮cùng 其kỳ 高cao 深thâm 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 照chiếu 燭chúc 幽u 微vi 應ưng 變biến 不bất 窮cùng 矣hĩ (# 與dữ 覲cận 老lão 書thư )# 。
拙chuyết 菴am 謂vị 尤vưu 侍thị 郎lang 曰viết 。 聖thánh 賢hiền 之chi 意ý 。 含hàm 緩hoãn 而nhi 理lý 明minh 。 優ưu 游du 而nhi 事sự 顯hiển 。 所sở 用dụng 之chi 事sự 不bất 期kỳ 以dĩ 速tốc 成thành 。 而nhi 許hứa 以dĩ 持trì 久cửu 。 不bất 許hứa 以dĩ 必tất 進tiến 。 而nhi 許hứa 以dĩ 庶thứ 幾kỷ 。 用dụng 是thị 推thôi 聖thánh 賢hiền 之chi 意ý 。 故cố 能năng 亘tuyên 萬vạn 世thế 而nhi 持trì 之chi 無vô 過quá 失thất 者giả 。 乃nãi 爾nhĩ (# 幻huyễn 菴am 集tập )# 。
侍thị 郎lang 尤vưu 公công 曰viết 。 祖tổ 師sư 以dĩ 前tiền 無vô 住trụ 持trì 事sự 。 其kỳ 後hậu 應ưng 世thế 行hành 道Đạo 迫bách 不bất 得đắc 已dĩ 。 然nhiên 居cư 則tắc 蓬bồng 蓽tất 取thủ 蔽tế 風phong 雨vũ 。 食thực 則tắc 麁thô 糲# 取thủ 充sung 饑cơ 餒nỗi 。 辛tân 苦khổ 憔tiều 悴tụy 有hữu 不bất 堪kham 其kỳ 憂ưu 。 而nhi 王vương 公công 大đại 人nhân 至chí 有hữu 願nguyện 見kiến 而nhi 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 故cố 其kỳ 所sở 建kiến 立lập 。 皆giai 磊lỗi 磊lỗi 落lạc 落lạc 驚kinh 天thiên 動động 地địa 。 後hậu 世thế 不bất 然nhiên 。 高cao 堂đường 廣quảng 廈hạ 。 美mỹ 衣y 豐phong 食thực 。 頤di 指chỉ 如như 意ý 於ư 是thị 波Ba 旬Tuần 之chi 徒đồ 。 始thỉ 洋dương 洋dương 然nhiên 動động 其kỳ 心tâm 。 趑# 趄# 權quyền 門môn 搖dao 尾vĩ 乞khất 憐lân 。 甚thậm 者giả 巧xảo 取thủ 豪hào 奪đoạt 。 如như 正chánh 晝trú 攫quặc 金kim 。 不bất 復phục 知tri 世thế 間gian 有hữu 因nhân 果quả 事sự 。 妙diệu 喜hỷ 此thử 書thư 。 豈khởi 特đặc 為vi 博bác 山sơn 設thiết 。 其kỳ 拈niêm 盡tận 諸chư 方phương 自tự 來lai 習tập 氣khí 不bất 遺di 毫hào 髮phát 。 如như 飲ẩm 滄thương 公công 上thượng 池trì 之chi 水thủy 洞đỗng 見kiến 肝can 腑phủ 。 若nhược 能năng 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。 安an 用dụng 別biệt 求cầu 佛Phật 法Pháp 見kiến 靈linh 隱ẩn 石thạch 刻khắc )# 。
侍thị 郎lang 尤vưu 公công 謂vị 拙chuyết 菴am 曰viết 。 昔tích 妙diệu 喜hỷ 中trung 興hưng 臨lâm 濟tế 之chi 道đạo 於ư 凋điêu 零linh 之chi 秋thu 。 而nhi 性tánh 尚thượng 謙khiêm 虛hư 未vị 嘗thường 馳trì 騁sính 見kiến 理lý 。 平bình 生sanh 不bất 趨xu 權quyền 勢thế 不bất 苟cẩu 利lợi 養dưỡng 。 嘗thường 曰viết 。 萬vạn 事sự 不bất 可khả 佚# 豫dự 為vi 。 不bất 可khả 奢xa 態thái 持trì 。 蓋cái 有hữu 利lợi 於ư 時thời 而nhi 便tiện 於ư 物vật 者giả 。 有hữu 其kỳ 過quá 而nhi 無vô 其kỳ 功công 者giả 。 若nhược 縱túng/tung 之chi 奢xa 佚# 則tắc 不bất 濟tế 矣hĩ 。 不bất 肖tiếu 佩bội 服phục 斯tư 言ngôn 。 遂toại 為vi 終chung 身thân 之chi 戒giới 。 老lão 師sư 昨tạc 者giả 遭tao 遇ngộ 主chủ 上thượng 留lưu 宿túc 觀quán 堂đường 。 實thật 為vi 佛Phật 法Pháp 之chi 幸hạnh 。 切thiết 冀ký 不bất 倦quyện 悲bi 願nguyện 。 使sử 進tiến 善thiện 之chi 途đồ 開khai 明minh 。 任nhậm 眾chúng 之chi 道đạo 益ích 大đại 。 庶thứ 幾kỷ 後hậu 生sanh 晚vãn 輩bối 。 不bất 謀mưu 近cận 習tập 。 各các 懷hoài 遠viễn 圖đồ 。 豈khởi 不bất 為vi 叢tùng 林lâm 之chi 利lợi 濟tế 乎hồ (# 然nhiên 侍thị 者giả 記ký 聞văn )# 。
密mật 菴am 傑kiệt 和hòa 尚thượng 曰viết 。 叢tùng 林lâm 興hưng 衰suy 在tại 於ư 禮lễ 法pháp 。 學học 者giả 美mỹ 惡ác 在tại 乎hồ 俗tục 習tập 。 使sử 古cổ 之chi 人nhân 巢sào 居cư 穴huyệt 處xứ 澗giản 飲ẩm 木mộc 食thực 行hành 之chi 於ư 今kim 時thời 。 則tắc 不bất 可khả 也dã 。 使sử 今kim 之chi 人nhân 豐phong 衣y 文văn 采thải 飯phạn 粱# 囓khiết 肥phì 行hành 之chi 於ư 古cổ 時thời 。 亦diệc 不bất 可khả 也dã 。 安an 有hữu 他tha 哉tai 。 習tập 不bất 習tập 故cố 。 夫phu 人nhân 朝triêu 夕tịch 見kiến 者giả 為vi 常thường 。 必tất 謂vị 天thiên 下hạ 事sự 正chánh 宜nghi 如như 此thử 。 一nhất 旦đán 驅khu 之chi 就tựu 彼bỉ 去khứ 此thử 。 非phi 獨độc 生sanh 疑nghi 而nhi 不bất 信tín 。 將tương 恐khủng 亦diệc 不bất 從tùng 矣hĩ 。 用dụng 是thị 觀quán 之chi 。 人nhân 情tình 安an 於ư 所sở 習tập 駭hãi 其kỳ 未vị 見kiến 。 是thị 其kỳ 常thường 情tình 。 又hựu 何hà 足túc 怪quái (# 與dữ 施thí 司ty 諫gián 書thư )# 。
密mật 菴am 謂vị 悟ngộ 首thủ 座tòa 曰viết 。 叢tùng 林lâm 中trung 。 惟duy 浙chiết 人nhân 輕khinh 懦# 少thiểu 立lập 。 子tử 之chi 才tài 器khí 宏hoành 大đại 量lượng 度độ 淵uyên 容dung 。 志chí 尚thượng 端đoan 確xác 加gia 以dĩ 見kiến 地địa 穩ổn 密mật 。 他tha 日nhật 未vị 易dị 言ngôn 。 但đãn 自tự 韜# 晦hối 無vô 露lộ 圭# 角giác 。 毀hủy 方phương 瓦ngõa 合hợp 持trì 以dĩ 中trung 道đạo 。 勿vật 為vi 勢thế 利lợi 少thiểu 枉uổng 。 即tức 是thị 不bất 出xuất 塵trần 勞lao 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 也dã (# 與dữ 笑tiếu 菴am 書thư )# 。
密mật 菴am 曰viết 。 應ưng 菴am 先tiên 師sư 嘗thường 言ngôn 。 賢hiền 不bất 肖tiếu 相tương/tướng 返phản 不bất 得đắc 不bất 擇trạch 。 賢hiền 者giả 持trì 道Đạo 德đức 仁nhân 義nghĩa 以dĩ 立lập 身thân 。 不bất 肖tiếu 者giả 專chuyên 勢thế 利lợi 詐trá 佞nịnh 以dĩ 用dụng 事sự 。 賢hiền 者giả 得đắc 志chí 必tất 行hành 其kỳ 所sở 學học 。 不bất 肖tiếu 者giả 處xứ 位vị 多đa 擅thiện 私tư 心tâm 。 妬đố 賢hiền 嫉tật 能năng 嗜thị 慾dục 苟cẩu 財tài 。 靡mĩ 所sở 不bất 至chí 。 是thị 故cố 得đắc 賢hiền 則tắc 叢tùng 林lâm 興hưng 。 用dụng 不bất 肖tiếu 則tắc 廢phế 。 有hữu 一nhất 于vu 斯tư 必tất 不bất 能năng 安an 靜tĩnh (# 見kiến 岳nhạc 和hòa 尚thượng 書thư )# 。
密mật 菴am 曰viết 。 住trụ 持trì 有hữu 三tam 。 莫mạc 事sự 繁phồn 莫mạc 懼cụ 。 無vô 事sự 莫mạc 尋tầm 。 是thị 非phi 莫mạc 辨biện 。 住trụ 持trì 人nhân 達đạt 此thử 三tam 事sự 。 則tắc 不bất 被bị 外ngoại 物vật 所sở 惑hoặc 矣hĩ (# 慧tuệ 侍thị 者giả 記ký 聞văn )# 。
密mật 菴am 曰viết 。 衲nạp 子tử 履lý 行hành 。 傾khuynh 邪tà 素tố 有hữu 不bất 善thiện 之chi 迹tích 者giả 。 叢tùng 林lâm 互hỗ 知tri 。 此thử 不bất 足túc 疾tật 。 惟duy 眾chúng 人nhân 謂vị 之chi 賢hiền 。 而nhi 內nội 實thật 不bất 肖tiếu 者giả 。 誡giới 可khả 疾tật 也dã (# 與dữ 普phổ 慈từ 書thư )# 。
密mật 菴am 謂vị 水thủy 菴am 曰viết 。 人nhân 有hữu 毀hủy 辱nhục 當đương 順thuận 受thọ 之chi 。 詎cự 可khả 輕khinh 聽thính 聲thanh 言ngôn 妄vọng 陳trần 管quản 見kiến 。 大đại 率suất 便tiện 佞nịnh 有hữu 類loại 邪tà 巧xảo 多đa 方phương 。 懷hoài 險hiểm 詖# 者giả 好hảo/hiếu 逞sính 私tư 心tâm 。 起khởi 猜# 忌kỵ 者giả 偏thiên 廢phế 公công 議nghị 。 蓋cái 此thử 輩bối 趨xu 尚thượng 狹hiệp 促xúc 所sở 見kiến 暗ám 短đoản 。 固cố 以dĩ 自tự 異dị 為vi 不bất 群quần 。 以dĩ 沮trở 議nghị 為vi 出xuất 眾chúng 。 然nhiên 既ký 知tri 我ngã 所sở 用dụng 終chung 是thị 而nhi 毀hủy 謗báng 固cố 自tự 在tại 彼bỉ 。 久cửu 而nhi 自tự 明minh 不bất 須tu 別biệt 白bạch 。 亦diệc 不bất 必tất 主chủ 我ngã 之chi 是thị 而nhi 訐kiết 觸xúc 於ư 人nhân 。 則tắc 庶thứ 可khả 以dĩ 為vi 林lâm 下hạ 人nhân 也dã (# 與dữ 水thủy 菴am 書thư )# 。
自tự 得đắc 輝huy 和hòa 尚thượng 曰viết 。 大đại 凡phàm 衲nạp 子tử 誠thành 而nhi 向hướng 正chánh 。 雖tuy 愚ngu 亦diệc 可khả 用dụng 。 佞nịnh 而nhi 懷hoài 邪tà 。 雖tuy 智trí 終chung 為vi 害hại 。 大đại 率suất 林lâm 下hạ 人nhân 操thao 心tâm 不bất 正chánh 。 雖tuy 有hữu 才tài 能năng 而nhi 終chung 不bất 可khả 立lập 矣hĩ (# 見kiến 簡giản 堂đường 書thư )# 。
自tự 得đắc 曰viết 。 大đại 智trí 禪thiền 師sư 特đặc 剏# 清thanh 規quy 。 扶phù 救cứu 末Mạt 法Pháp 比Bỉ 丘Khâu 不bất 正chánh 之chi 弊tệ 。 由do 是thị 前tiền 賢hiền 遵tuân 承thừa 拳quyền 拳quyền 奉phụng 行hành 。 有hữu 教giáo 化hóa 。 有hữu 條điều 理lý 。 有hữu 始thỉ 終chung 。 紹thiệu 興hưng 之chi 末mạt 。 叢tùng 林lâm 尚thượng 有hữu 老lão 成thành 者giả 。 能năng 守thủ 典điển 刑hình 。 不bất 敢cảm 斯tư 須tu 而nhi 去khứ 左tả 右hữu 。 近cận 年niên 以dĩ 求cầu 失thất 其kỳ 宗tông 緒tự 。 綱cương 不bất 綱cương 紀kỷ 不bất 紀kỷ 。 雖tuy 有hữu 綱cương 紀kỷ 安an 得đắc 而nhi 正chánh 諸chư 。 故cố 曰viết 。 舉cử 一nhất 綱cương 則tắc 眾chúng 目mục 張trương 。 弛thỉ 一nhất 機cơ 則tắc 萬vạn 事sự 墮đọa 。 殆đãi 乎hồ 綱cương 紀kỷ 不bất 振chấn 叢tùng 林lâm 不bất 興hưng 。 惟duy 古cổ 人nhân 體thể 本bổn 以dĩ 正chánh 末mạt 。 但đãn 憂ưu 法pháp 度độ 之chi 不bất 嚴nghiêm 。 不bất 憂ưu 學học 者giả 之chi 失thất 所sở 。 其kỳ 所sở 正chánh 在tại 於ư 公công 。 今kim 諸chư 方phương 主chủ 者giả 。 以dĩ 私tư 混hỗn 公công 以dĩ 末mạt 正chánh 本bổn 。 上thượng 者giả 苟cẩu 利lợi 不bất 以dĩ 道đạo 。 下hạ 者giả 賊tặc 利lợi 不bất 以dĩ 義nghĩa 。 上thượng 下hạ 謬mậu 亂loạn 賓tân 主chủ 混hỗn 淆# 。 安an 得đắc 衲nạp 子tử 向hướng 正chánh 而nhi 叢tùng 林lâm 之chi 興hưng 乎hồ (# 與dữ 尤vưu 侍thị 郎lang 書thư )# 。
自tự 得đắc 曰viết 。 良lương 玉ngọc 未vị 剖phẫu 瓦ngõa 石thạch 無vô 異dị 。 名danh 驥kí 未vị 馳trì 駑nô 駘# 相tương/tướng 雜tạp 。 逮đãi 其kỳ 剖phẫu 而nhi 瑩oánh 之chi 馳trì 而nhi 試thí 之chi 。 則tắc 玉ngọc 石thạch 駑nô 驥kí 分phần/phân 矣hĩ 。 夫phu 衲nạp 子tử 之chi 賢hiền 德đức 而nhi 未vị 用dụng 也dã 。 混hỗn 於ư 稠trù 人nhân 中trung 竟cánh 何hà 辨biện 別biệt 。 要yếu 在tại 高cao 明minh 之chi 士sĩ 。 以dĩ 公công 論luận 舉cử 之chi 。 任nhậm 以dĩ 職chức 事sự 。 驗nghiệm 以dĩ 才tài 能năng 。 責trách 以dĩ 成thành 務vụ 。 則tắc 與dữ 庸dong 流lưu 逈huýnh 然nhiên 不bất 同đồng 矣hĩ (# 與dữ 或hoặc 菴am 書thư )# 。
或hoặc 菴am 體thể 和hòa 尚thượng 。 初sơ 參tham 此thử 菴am 元nguyên 布bố 袋đại 於ư 天thiên 台thai 護hộ 國quốc 。 因nhân 上thượng 堂đường 。 舉cử 龐# 馬mã 選tuyển 佛Phật 頌tụng 。 至chí 此thử 是thị 選tuyển 佛Phật 場tràng 之chi 句cú 。 此thử 菴am 喝hát 之chi 。 或hoặc 菴am 大đại 悟ngộ 。 有hữu 投đầu 機cơ 頌tụng 曰viết 。 商thương 量lượng 極cực 處xứ 見kiến 題đề 目mục 。 途đồ 路lộ 窮cùng 邊biên 入nhập 試thí 場tràng 。 拈niêm 起khởi 毫hào 端đoan 風phong 雨vũ 快khoái 。 遮già 回hồi 不bất 作tác 探thám 花hoa 郎lang 。 自tự 此thử 匿nặc 跡tích 天thiên 台thai 。 丞thừa 相tương/tướng 錢tiền 公công (# 象tượng 先tiên )# 慕mộ 其kỳ 為vi 人nhân 。 乃nãi 以dĩ 天thiên 封phong 招chiêu 提đề 勉miễn 令linh 應ưng 世thế 。 或hoặc 菴am 聞văn 之chi 曰viết 。 我ngã 不bất 解giải 懸huyền 羊dương 頭đầu 賣mại 狗cẩu 肉nhục 也dã 。 即tức 宵tiêu 遁độn 去khứ 。
乾can/kiền/càn 道đạo 初sơ 。 瞎hạt 堂đường 住trụ 國quốc 清thanh 。 因nhân 見kiến 或hoặc 菴am 讚tán 圓viên 通thông 像tượng 曰viết 。 不bất 依y 本bổn 分phần/phân 。 惱não 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 瞻chiêm 之chi 仰ngưỡng 之chi 。 有hữu 眼nhãn 如như 盲manh 。 長trường/trưởng 安an 風phong 月nguyệt 貫quán 今kim 昔tích 。 那na 箇cá 男nam 兒nhi 摸mạc 壁bích 行hành 。 瞎hạt 堂đường 驚kinh 喜hỷ 曰viết 。 不bất 謂vị 此thử 菴am 有hữu 此thử 兒nhi 。 即tức 遍biến 索sách 之chi 。 遂toại 得đắc 於ư 江giang 心tâm 。 固cố 於ư 稠trù 人nhân 中trung 。 請thỉnh 克khắc 第đệ 一nhất 座tòa (# 天thiên 台thai 野dã 錄lục )# 。
或hoặc 菴am 乾can/kiền/càn 道đạo 初sơ 。 翩# 然nhiên 訪phỏng 瞎hạt 堂đường 于vu 虎hổ 丘khâu 。 姑cô 蘇tô 道đạo 俗tục 聞văn 其kỳ 高cao 風phong 。 即tức 詣nghệ 郡quận 舉cử 請thỉnh 住trụ 城thành 中trung 覺giác 報báo 。 或hoặc 菴am 聞văn 之chi 曰viết 。 此thử 菴am 先tiên 師sư 囑chúc 我ngã 。 他tha 日nhật 逢phùng 老lão 壽thọ 止chỉ 。 今kim 若nhược 合hợp 符phù 契khế 矣hĩ 。 遂toại 忻hãn 然nhiên 應ưng 命mạng 。 蓋cái 覺giác 報báo 舊cựu 名danh 老lão 壽thọ 菴am 也dã (# 虎hổ 丘khâu 記ký 聞văn )# 。
或hoặc 菴am 入nhập 院viện 後hậu 。 施thí 主chủ 請thỉnh 小tiểu 參tham 。 曰viết 道đạo 常thường 然nhiên 而nhi 不bất 渝du 。 事sự 有hữu 弊tệ 而nhi 必tất 變biến 。 昔tích 江giang 西tây 南nam 岳nhạc 諸chư 祖tổ 。 若nhược 稽khể 古cổ 為vi 訓huấn 考khảo 其kỳ 當đương 否phủ/bĩ 。 持trì 以dĩ 中trung 道đạo 務vụ 合hợp 人nhân 心tâm 。 以dĩ 悟ngộ 為vi 則tắc 。 所sở 以dĩ 素tố 風phong 凌lăng 然nhiên 逮đãi 今kim 未vị 泯mẫn 。 若nhược 約ước 衲nạp 僧Tăng 門môn 下hạ 。 言ngôn 前tiền 薦tiến 得đắc 屈khuất 我ngã 宗tông 風phong 。 句cú 下hạ 分phân 明minh 沈trầm 埋mai 佛Phật 祖tổ 。 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 。 行hành 到đáo 水thủy 窮cùng 處xứ 。 坐tọa 看khán 雲vân 起khởi 時thời 。 由do 是thị 緇# 素tố 喜hỷ 所sở 未vị 聞văn 。 歸quy 者giả 如như 市thị (# 語ngữ 錄lục 異dị 此thử )# 。
或hoặc 菴am 既ký 領lãnh 住trụ 持trì 。 士sĩ 庶thứ 翕# 然nhiên 來lai 歸quy 。 衲nạp 子tử 傳truyền 至chí 虎hổ 丘khâu 。 瞎hạt 堂đường 曰viết 。 遮già 箇cá 山sơn 蠻# 杜đỗ 拗# 子tử 。 放phóng 拍phách 盲manh 禪thiền 治trị 爾nhĩ 那na 一nhất 隊đội 野dã 狐hồ 精tinh 。 或hoặc 菴am 聞văn 之chi 。 以dĩ 偈kệ 答đáp 曰viết 。 山sơn 蠻# 杜đỗ 拗# 得đắc 能năng 憎tăng 。 領lãnh 眾chúng 匡khuông 徒đồ 似tự 不bất 曾tằng 。 越việt 格cách 倒đảo 拈niêm 苕# 菷# 柄bính 。 拍phách 盲manh 禪thiền 治trị 野dã 狐hồ 僧Tăng 。 瞎hạt 堂đường 笑tiếu 而nhi 已dĩ (# 記ký 聞văn )# 。
或hoặc 菴am 謂vị 侍thị 郎lang 曾tằng 公công 逮đãi 曰viết 。 學học 道Đạo 之chi 要yếu 如như 衡hành 石thạch 之chi 定định 物vật 。 持trì 其kỳ 平bình 而nhi 已dĩ 。 偏thiên 重trọng 可khả 乎hồ 。 推thôi 前tiền 近cận 後hậu 。 其kỳ 偏thiên 一nhất 也dã 。 明minh 此thử 可khả 學học 道Đạo 矣hĩ (# 見kiến 曾tằng 公công 書thư )# 。
或hoặc 菴am 曰viết 。 道Đạo 德đức 乃nãi 叢tùng 林lâm 之chi 本bổn 。 衲nạp 子tử 乃nãi 道Đạo 德đức 之chi 本bổn 。 住trụ 持trì 人nhân 棄khí 厭yếm 衲nạp 子tử 。 是thị 忘vong 道Đạo 德đức 也dã 。 道Đạo 德đức 既ký 忘vong 。 將tương 何hà 以dĩ 修tu 教giáo 化hóa 整chỉnh 叢tùng 林lâm 誘dụ 來lai 學học 。 古cổ 人nhân 體thể 本bổn 以dĩ 正chánh 末mạt 。 憂ưu 道Đạo 德đức 之chi 不bất 行hành 。 不bất 憂ưu 叢tùng 林lâm 之chi 失thất 所sở 。 故cố 曰viết 。 叢tùng 林lâm 保bảo 於ư 衲nạp 子tử 。 衲nạp 子tử 保bảo 於ư 道Đạo 德đức 。 住trụ 持trì 無vô 道Đạo 德đức 則tắc 叢tùng 林lâm 廢phế 矣hĩ (# 見kiến 簡giản 堂đường 書thư )# 。
或hoặc 菴am 曰viết 。 夫phu 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 要yếu 在tại 知tri 賢hiền 不bất 在tại 自tự 賢hiền 。 故cố 傷thương 賢hiền 者giả 愚ngu 。 蔽tế 賢hiền 者giả 暗ám 。 嫉tật 賢hiền 者giả 短đoản 。 得đắc 一nhất 身thân 之chi 榮vinh 。 不bất 如như 得đắc 一nhất 世thế 之chi 名danh 。 得đắc 一nhất 世thế 之chi 名danh 。 不bất 如như 得đắc 一nhất 賢hiền 衲nạp 子tử 。 使sử 後hậu 學học 有hữu 師sư 叢tùng 林lâm 有hữu 主chủ 也dã (# 與dữ 圓viên 極cực 書thư )# 。
或hoặc 菴am 遷thiên 焦tiêu 山sơn 之chi 三tam 載tái 。 寔thật 淳thuần 熙hi 六lục 年niên 八bát 月nguyệt 四tứ 日nhật 也dã 。 先tiên 示thị 微vi 恙dạng 。 即tức 手thủ 書thư 并tinh 硯# 一nhất 隻chỉ 。 別biệt 郡quận 守thủ 侍thị 郎lang 曾tằng 公công 逮đãi 。 至chí 中trung 夜dạ 化hóa 去khứ 。 公công 以dĩ 偈kệ 悼điệu 之chi 曰viết 。 翩# 翩# 隻chỉ 履lý 逐trục 西tây 風phong 。 一nhất 物vật 渾hồn 無vô 布bố 袋đại 中trung 。 留lưu 下hạ 陶đào 泓hoằng 將tương 底để 用dụng 。 老lão 夫phu 無vô 筆bút 判phán 虛hư 空không (# 行hành 狀trạng )# 。
瞎hạt 堂đường 遠viễn 和hòa 尚thượng 謂vị 或hoặc 菴am 曰viết 。 人nhân 之chi 才tài 器khí 自tự 有hữu 大đại 小tiểu 。 誠thành 不bất 可khả 教giáo 。 故cố 楮# 小tiểu 者giả 不bất 可khả 懷hoài 大đại 。 綆# 短đoản 者giả 不bất 可khả 汲cấp 深thâm 。 鴟si 鵂hưu 夜dạ 撮toát 蚤tảo 察sát 秋thu 毫hào 。 晝trú 出xuất 瞋sân 目mục 之chi 不bất 見kiến 丘khâu 山sơn 。 蓋cái 分phần/phân 定định 也dã 。 昔tích 靜tĩnh 南nam 堂đường 傳truyền 東đông 山sơn 之chi 道đạo 。 頴dĩnh 悟ngộ 幽u 奧áo 深thâm 切thiết 著trước 明minh 。 逮đãi 應ưng 世thế 住trụ 持trì 。 所sở 至chí 不bất 振chấn 。 圓viên 悟ngộ 先tiên 師sư 歸quy 蜀thục 。 同đồng 範phạm 和hòa 尚thượng 訪phỏng 之chi 大đại 隨tùy 。 見kiến 靜tĩnh 率suất 略lược 凡phàm 百bách 弛thỉ 廢phế 。 先tiên 師sư 終chung 不bất 問vấn 。 回hồi 至chí 中trung 路lộ 。 範phạm 曰viết 。 靜tĩnh 與dữ 公công 為vi 同đồng 參tham 道đạo 友hữu 。 無vô 一nhất 言ngôn 啟khải 迪# 之chi 何hà 也dã 。 先tiên 師sư 曰viết 。 應ưng 世thế 臨lâm 眾chúng 要yếu 在tại 法pháp 令linh 為vi 先tiên 。 法pháp 令linh 之chi 行hành 在tại 其kỳ 智trí 能năng 。 能năng 與dữ 不bất 能năng 以dĩ 其kỳ 素tố 分phần/phân 。 豈khởi 可khả 教giáo 也dã 。 範phạm 頷hạm 之chi (# 虎hổ 丘khâu 記ký 聞văn )# 。
瞎hạt 堂đường 曰viết 。 學học 道Đạo 之chi 士sĩ 要yếu 先tiên 正chánh 其kỳ 心tâm 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 正chánh 己kỷ 正chánh 物vật 。 其kỳ 心tâm 既ký 正chánh 則tắc 萬vạn 物vật 定định 矣hĩ 。 未vị 聞văn 心tâm 治trị 而nhi 身thân 亂loạn 者giả 。 佛Phật 祖tổ 之chi 教giáo 由do 內nội 及cập 外ngoại 。 自tự 近cận 至chí 遠viễn 。 聲thanh 色sắc 惑hoặc 於ư 外ngoại 。 四tứ 肢chi 之chi 疾tật 也dã 。 妄vọng 情tình 發phát 於ư 內nội 。 心tâm 腹phúc 之chi 疾tật 也dã 。 未vị 見kiến 心tâm 正chánh 而nhi 不bất 能năng 治trị 物vật 。 身thân 正chánh 而nhi 不bất 能năng 化hóa 人nhân 。 蓋cái 一nhất 心tâm 為vi 根căn 本bổn 。 萬vạn 物vật 為vi 枝chi 葉diệp 。 根căn 本bổn 壯tráng 實thật 枝chi 葉diệp 榮vinh 茂mậu 。 根căn 本bổn 枯khô 悴tụy 枝chi 葉diệp 夭yểu 折chiết 。 善thiện 學học 道Đạo 者giả 先tiên 治trị 內nội 以dĩ 敵địch 外ngoại 。 不bất 貪tham 外ngoại 以dĩ 害hại 內nội 。 故cố 導đạo 物vật 要yếu 在tại 清thanh 心tâm 。 正chánh 人nhân 固cố 先tiên 正chánh 己kỷ 。 心tâm 正chánh 己kỷ 立lập 。 而nhi 萬vạn 物vật 不bất 從tùng 化hóa 者giả 。 未vị 之chi 有hữu 也dã 。 與dữ 顏nhan 侍thị 郎lang 書thư )# 。
簡giản 堂đường 機cơ 和hòa 尚thượng 。 住trụ 番phiên 陽dương 筦# 山sơn 僅cận 二nhị 十thập 載tái 。 羹# 藜# 飯phạn 黍thử 若nhược 絕tuyệt 意ý 於ư 榮vinh 達đạt 。 嘗thường 下hạ 山sơn 聞văn 路lộ 旁bàng 哀ai 泣khấp 聲thanh 。 簡giản 堂đường 惻trắc 然nhiên 逮đãi 詢tuân 之chi 。 一nhất 家gia 寒hàn 疾tật 僅cận 亡vong 兩lưỡng 口khẩu 。 貧bần 無vô 斂liểm 具cụ 。 特đặc 就tựu 市thị 貸thải 棺quan 葬táng 之chi 。 鄉hương 人nhân 感cảm 嘆thán 不bất 已dĩ 。 侍thị 郎lang 李# 公công (# 椿xuân 年niên )# 謂vị 士sĩ 大đại 夫phu 曰viết 。 吾ngô 鄉hương 機cơ 老lão 有hữu 道đạo 衲nạp 子tử 也dã 。 加gia 以dĩ 慈từ 惠huệ 及cập 物vật 。 筦# 山sơn 安an 能năng 久cửu 處xứ 乎hồ 。 會hội 樞xu 密mật 汪uông (# 明minh 遠viễn )# 宣tuyên 撫phủ 諸chư 路lộ 達đạt 于vu 九cửu 江giang 。 郡quận 守thủ 林lâm 公công (# 叔thúc 達đạt )# 虛hư 圓viên 通thông 法pháp 席tịch 迎nghênh 之chi 。 簡giản 堂đường 聞văn 命mạng 乃nãi 曰viết 。 吾ngô 道đạo 之chi 行hành 矣hĩ 。 即tức 忻hãn 然nhiên 曳duệ 杖trượng 而nhi 來lai 。 登đăng 座tòa 說thuyết 法Pháp 。 曰viết 圓viên 通thông 不bất 開khai 生sanh 藥dược 鋪phô 。 單đơn 單đơn 只chỉ 賣mại 死tử 猫miêu 頭đầu 。 不bất 知tri 那na 箇cá 無vô 思tư 算toán 。 喫khiết 著trước 通thông 身thân 冷lãnh 汗hãn 流lưu 。 緇# 素tố 驚kinh 異dị 。 法pháp 席tịch 因nhân 茲tư 大đại 振chấn (# 懶lãn 菴am 集tập )# 。
簡giản 堂đường 曰viết 。 古cổ 者giả 修tu 身thân 治trị 心tâm 。 則tắc 與dữ 人nhân 共cộng 其kỳ 道đạo 。 興hưng 事sự 立lập 業nghiệp 。 則tắc 與dữ 人nhân 共cộng 其kỳ 功công 。 道đạo 成thành 功công 著trước 。 則tắc 與dữ 人nhân 共cộng 其kỳ 名danh 。 所sở 以dĩ 道đạo 無vô 不bất 明minh 功công 無vô 不bất 成thành 名danh 無vô 不bất 榮vinh 。 今kim 人nhân 則tắc 不bất 然nhiên 。 專chuyên 己kỷ 之chi 道đạo 。 惟duy 恐khủng 人nhân 之chi 勝thắng 於ư 己kỷ 。 又hựu 不bất 能năng 從tùng 善thiện 務vụ 義nghĩa 。 以dĩ 自tự 廣quảng 也dã 。 專chuyên 己kỷ 之chi 功công 。 不bất 欲dục 他tha 人nhân 有hữu 之chi 。 又hựu 不bất 能năng 任nhậm 賢hiền 與dữ 能năng 。 以dĩ 自tự 大đại 也dã 。 是thị 故cố 道đạo 不bất 免miễn 於ư 蔽tế 。 功công 不bất 免miễn 於ư 損tổn 。 名danh 不bất 免miễn 於ư 辱nhục 。 此thử 三tam 者giả 乃nãi 古cổ 今kim 學học 者giả 之chi 大đại 分phần/phân 也dã 。
簡giản 堂đường 曰viết 。 學học 道Đạo 猶do 如như 種chủng 樹thụ 。 方phương 榮vinh 而nhi 伐phạt 之chi 。 可khả 以dĩ 給cấp 樵tiều 薪tân 。 將tương 盛thịnh 而nhi 伐phạt 之chi 。 可khả 以dĩ 作tác 榱# 桷# 。 稍sảo 壯tráng 而nhi 伐phạt 之chi 。 可khả 以dĩ 充sung 楹doanh 枋# 。 老lão 大đại 而nhi 伐phạt 之chi 。 可khả 以dĩ 為vi 樑lương 棟đống 。 得đắc 非phi 取thủ 功công 遠viễn 而nhi 其kỳ 利lợi 大đại 乎hồ 。 所sở 以dĩ 古cổ 之chi 人nhân 惟duy 其kỳ 道đạo 固cố 大đại 而nhi 不bất 狹hiệp 。 其kỳ 志chí 遠viễn 奧áo 而nhi 不bất 近cận 。 其kỳ 言ngôn 崇sùng 高cao 而nhi 不bất 卑ty 。 雖tuy 適thích 時thời 齟# 齬# 窮cùng 於ư 饑cơ 寒hàn 殆đãi 亡vong 丘khâu 壑hác 。 以dĩ 其kỳ 遺di 風phong 餘dư 烈liệt 。 亘tuyên 百bách 千thiên 年niên 後hậu 人nhân 猶do 以dĩ 為vi 法pháp 而nhi 傳truyền 之chi 。 鄉hương 使sử 狹hiệp 道đạo 苟cẩu 容dung 邇nhĩ 志chí 求cầu 合hợp 卑ty 言ngôn 事sự 勢thế 。 其kỳ 利lợi 止chỉ 榮vinh 於ư 一nhất 身thân 。 安an 有hữu 餘dư 澤trạch 溥phổ 及cập 于vu 後hậu 世thế 哉tai (# 與dữ 李# 侍thị 郎lang 二nhị 書thư )# 。
簡giản 堂đường 淳thuần 熙hi 五ngũ 年niên 四tứ 月nguyệt 。 自tự 天thiên 台thai 景cảnh 星tinh 巖nham 再tái 赴phó 隱ẩn 靜tĩnh 。 給cấp 事sự 吳ngô 公công (# 芾# )# 佚# 老lão 于vu 休hưu 休hưu 堂đường 。 和hòa 淵uyên 明minh 詩thi 十thập 三tam 篇thiên 送tống 行hành 。 其kỳ 一nhất 曰viết 。 我ngã 自tự 歸quy 林lâm 下hạ 。 已dĩ 與dữ 世thế 相tương/tướng 疎sơ 。 賴lại 有hữu 善Thiện 知Tri 識Thức 。
時thời 能năng 過quá 吾ngô 廬lư 。 伴bạn 我ngã 說thuyết 道Đạo 話thoại 。 愛ái 我ngã 讀đọc 佛Phật 書thư 。 既ký 為vi 巖nham 上thượng 去khứ 。 我ngã 亦diệc 為vi 膏cao 車xa 。 便tiện 欲dục 展triển 我ngã 鉢bát 。 隨tùy 師sư 同đồng 飯phạn 蔬# 。 脫thoát 此thử 塵trần 俗tục 累lũy/lụy/luy 。 長trường/trưởng 與dữ 巖nham 石thạch 居cư 。 此thử 巖nham 固cố 高cao 矣hĩ 。 卓trác 出xuất 山sơn 海hải 圖đồ 。 若nhược 比tỉ 吾ngô 師sư 高cao 。 此thử 巖nham 還hoàn 不bất 如như (# 二nhị )# 我ngã 生sanh 山sơn 窟quật 裏lý 。 四tứ 面diện 是thị 孱# 顏nhan 。 有hữu 巖nham 號hiệu 景cảnh 星tinh 。 欲dục 到đáo 知tri 幾kỷ 年niên 。 今kim 始thỉ 信tín 奇kỳ 絕tuyệt 。 一nhất 覽lãm 小tiểu 眾chúng 山sơn 。 更cánh 得đắc 師sư 為vi 主chủ 。 二nhị 妙diệu 未vị 易dị 言ngôn (# 三tam )# 我ngã 家gia 湖hồ 山sơn 上thượng 。 觸xúc 目mục 是thị 林lâm 丘khâu 。 若nhược 比tỉ 茲tư 山sơn 秀tú 。 培bồi 塿# 固cố 難nạn/nan 儔trù 。 雲vân 山sơn 千thiên 里lý 見kiến 。 石thạch 泉tuyền 四tứ 時thời 流lưu 。 我ngã 今kim 纔tài 一nhất 到đáo 。 已dĩ 勝thắng 五ngũ 湖hồ 遊du (# 四tứ )# 我ngã 年niên 七thất 十thập 五ngũ 。 木mộc 末mạt 掛quải 殘tàn 陽dương 。 縱túng/tung 使sử 身thân 未vị 逝thệ 。 亦diệc 能năng 豈khởi 久cửu 長trường 。 尚thượng 冀ký 林lâm 間gian 住trụ 。 與dữ 師sư 共cộng 末mạt 光quang 。 孤cô 雲vân 俄nga 暫tạm 出xuất 。 遠viễn 近cận 駭hãi 蒼thương 黃hoàng (# 五ngũ )# 愛ái 山sơn 端đoan 有hữu 素tố 。 拘câu 俗tục 亦diệc 可khả 憐lân 。 昨tạc 守thủ 當đương 塗đồ 郡quận 。 不bất 識thức 隱ẩn 靜tĩnh 山sơn 。 羨tiện 師sư 來lai 又hựu 去khứ 。 愧quý 我ngã 復phục 何hà 言ngôn 。 尚thượng 期kỳ 無vô 久cửu 住trụ 。 歸quy 送tống 我ngã 殘tàn 年niên (# 六lục )# 師sư 。 心tâm 如như 死tử 灰hôi 。 形hình 亦diệc 如như 槁cảo 木mộc 。 胡hồ 為vi 衲nạp 子tử 歸quy 。 似tự 響hưởng 答đáp 空không 谷cốc 。 顧cố 我ngã 塵trần 垢cấu 身thân 。 正chánh 待đãi 醍đề 醐hồ 浴dục 。 更cánh 願nguyện 張trương 佛Phật 燈đăng 。 為vi 我ngã 代đại 明minh 燭chúc (# 七thất )# 扶phù 疎sơ 巖nham 上thượng 樹thụ 。 入nhập 夏hạ 總tổng 成thành 陰ấm 。 幾kỷ 年niên 荊kinh 棘cức 地địa 。 一nhất 旦đán 成thành 叢tùng 林lâm 。 我ngã 方phương 與dữ 衲nạp 子tử 。 共cộng 聽thính 海hải 潮triều 音âm 。 人nhân 生sanh 多đa 聚tụ 散tán 。 離ly 別biệt 忽hốt 驚kinh 心tâm (# 八bát )# 我ngã 與dữ 師sư 來lai 往vãng 。 歲tuế 月nguyệt 雖tuy 未vị 長trường/trưởng 。 相tương/tướng 看khán 成thành 二nhị 老lão 。 風phong 流lưu 亦diệc 異dị 常thường 。 師sư 宴yến 坐tọa 巖nham 上thượng 。 我ngã 方phương 為vi 聚tụ 糧lương 。 倘thảng 師sư 能năng 早tảo 歸quy 。 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 猶do 未vị 央ương 。 (# 九cửu )# 紛phân 紛phân 學học 禪thiền 者giả 腰yêu 包bao 競cạnh 奔bôn 走tẩu 。 纔tài 能năng 說thuyết 葛cát 藤đằng 。 癡si 意ý 便tiện 自tự 負phụ 。 求cầu 其kỳ 道Đạo 德đức 尊tôn 。 如như 師sư 蓋cái 稀# 有hữu 。 願nguyện 傳truyền 上thượng 乘thừa 人nhân 。 永vĩnh 光quang 臨lâm 濟tế 後hậu (# 十thập )# 吾ngô 邑ấp 多đa 緇# 徒đồ 。 浩hạo 浩hạo 若nhược 雲vân 海hải 。 大đại 機cơ 久cửu 已dĩ 亡vong 。 賴lại 有hữu 小tiểu 機cơ 在tại 。 仍nhưng 更cánh 與dữ 一nhất 岑sầm 。 純thuần 全toàn 兩lưỡng 無vô 悔hối 。 堂đường 堂đường 二nhị 老lão 禪thiền 。 海hải 內nội 共cộng 期kỳ 待đãi (# 十thập 一nhất )# 古cổ 無vô 住trụ 持trì 事sự 。 但đãn 只chỉ 傳truyền 法pháp 旨chỉ 。 有hữu 能năng 悟ngộ 色sắc 空không 。 便tiện 可khả 超siêu 生sanh 死tử 。 庸dong 僧Tăng 昧muội 本bổn 來lai 。 豈khởi 識thức 西tây 歸quy 履lý 。 買mãi 帖# 坐tọa 禪thiền 床sàng 。 佛Phật 法Pháp 將tương 何hà 恃thị (# 十thập 二nhị )# 僧Tăng 中trung 有hữu 高cao 僧Tăng 。 士sĩ 亦diệc 有hữu 高cao 士sĩ 。 我ngã 雖tuy 不bất 為vi 高cao 。 心tâm 麁thô 能năng 知tri 止chỉ 。 師sư 是thị 箇cá 中trung 人nhân 。 特đặc 患hoạn 不bất 為vi 爾nhĩ 。 何hà 幸hạnh 我ngã 與dữ 師sư 。 俱câu 是thị 隣lân 家gia 子tử (# 十thập 三tam )# 師sư 本bổn 窮cùng 和hòa 尚thượng 。 我ngã 亦diệc 窮cùng 秀tú 才tài 。 忍nhẫn 窮cùng 俱câu 已dĩ 徹triệt 。 老lão 肯khẳng 不bất 歸quy 來lai 。 今kim 師sư 雖tuy 暫tạm 別biệt 。 泉tuyền 石thạch 莫mạc 相tương 猜# 。 應ưng 緣duyên 聊liêu 復phục 爾nhĩ 。 師sư 豈khởi 有hữu 心tâm 哉tai (# 景cảnh 星tinh 石thạch 刻khắc )# 。
給cấp 事sự 吳ngô 公công 謂vị 簡giản 堂đường 曰viết 。 古cổ 人nhân 灰hôi 心tâm 泯mẫn 智trí 於ư 千thiên 巖nham 萬vạn 壑hác 之chi 間gian 。 澗giản 飲ẩm 木mộc 食thực 若nhược 絕tuyệt 意ý 於ư 功công 名danh 。 而nhi 一nhất 旦đán 奉phụng 紫tử 泥nê 之chi 詔chiếu 。 韜# 光quang 匿nặc 跡tích 於ư 負phụ 樁# 賤tiện 役dịch 之chi 下hạ 。 初sơ 無vô 念niệm 於ư 榮vinh 達đạt 。 而nhi 卒thốt 當đương 傳truyền 燈đăng 之chi 列liệt 。 故cố 得đắc 之chi 於ư 無vô 心tâm 。 則tắc 其kỳ 道đạo 大đại 其kỳ 德đức 宏hoành 。 計kế 之chi 於ư 有hữu 求cầu 。 則tắc 其kỳ 名danh 卑ty 其kỳ 志chí 狹hiệp 。 惟duy 師sư 度độ 量lương 凝ngưng 遠viễn 繼kế 踵chủng 古cổ 人nhân 。 乃nãi 能năng 棲tê 遲trì 於ư 筦# 山sơn 一nhất 十thập 七thất 年niên 。 遂toại 成thành 叢tùng 林lâm 良lương 器khí 。 今kim 之chi 衲nạp 子tử 。 內nội 無vô 所sở 守thủ 外ngoại 逐trục 紛phân 華hoa 。 少thiểu 遠viễn 謀mưu 無vô 大đại 體thể 。 故cố 不bất 能năng 扶phù 助trợ 宗tông 教giáo 。 所sở 以dĩ 不bất 逮đãi 。 師sư 遠viễn 矣hĩ (# 高cao 侍thị 者giả 記ký 聞văn )# 。
簡giản 堂đường 曰viết 。 夫phu 人nhân 常thường 情tình 罕# 能năng 無vô 惑hoặc 。 大đại 抵để 蔽tế 於ư 所sở 信tín 。 阻trở 於ư 所sở 疑nghi 。 忽hốt 於ư 所sở 輕khinh 溺nịch 於ư 所sở 愛ái 。 信tín 既ký 偏thiên 則tắc 聽thính 言ngôn 不bất 考khảo 其kỳ 實thật 。 遂toại 有hữu 過quá 當đương 之chi 言ngôn 。 疑nghi 既ký 甚thậm 則tắc 雖tuy 實thật 而nhi 不bất 聽thính 其kỳ 言ngôn 。 遂toại 有hữu 失thất 實thật 之chi 聽thính 。 輕khinh 其kỳ 人nhân 則tắc 遺di 其kỳ 可khả 重trọng/trùng 之chi 事sự 。 愛ái 其kỳ 事sự 則tắc 存tồn 其kỳ 可khả 棄khí 之chi 人nhân 。 斯tư 皆giai 苟cẩu 縱túng/tung 私tư 懷hoài 不bất 稽khể 道Đạo 理lý 。 遂toại 忘vong 佛Phật 祖tổ 之chi 道đạo 。 失thất 叢tùng 林lâm 之chi 心tâm 。 故cố 常thường 情tình 之chi 所sở 輕khinh 。 乃nãi 聖thánh 賢hiền 之chi 所sở 重trọng/trùng 。 古cổ 德đức 云vân 。 謀mưu 遠viễn 者giả 先tiên 驗nghiệm 其kỳ 近cận 。 務vụ 大đại 者giả 必tất 謹cẩn 於ư 微vi 。 將tương 在tại 博bác 採thải 而nhi 審thẩm 用dụng 其kỳ 中trung 。 固cố 不bất 在tại 慕mộ 高cao 而nhi 好hảo/hiếu 異dị 也dã (# 與dữ 吳ngô 給cấp 事sự 書thư )# 。
簡giản 堂đường 清thanh 明minh 坦thản 夷di 慈từ 惠huệ 及cập 物vật 。 衲nạp 子tử 稍sảo 有hữu 詿# 誤ngộ 。 蔽tế 護hộ 保bảo 惜tích 以dĩ 成thành 其kỳ 德đức 。 嘗thường 言ngôn 。 人nhân 誰thùy 無vô 過quá 。 在tại 改cải 之chi 為vi 美mỹ 。 住trụ 鄱# 陽dương 筦# 山sơn 日nhật 。 適thích 值trị 隆long 冬đông 雨vũ 雪tuyết 連liên 作tác 。 饘# 粥chúc 不bất 繼kế 師sư 如như 不bất 聞văn 見kiến 。 故cố 有hữu 頌tụng 曰viết 。 衲nạp 被bị 蒙mông 頭đầu 燒thiêu 榾# 柮# 。 不bất 知tri 身thân 在tại 寂tịch 寥liêu 中trung 。 平bình 生sanh 以dĩ 道đạo 自tự 適thích 。 不bất 急cấp 於ư 榮vinh 名danh 。 赴phó 廬lư 山sơn 圓viên 通thông 請thỉnh 日nhật 。 拄trụ 杖trượng 草thảo 屨lũ 而nhi 已dĩ 。 見kiến 者giả 色sắc 莊trang 意ý 解giải 。 九cửu 江giang 郡quận 守thủ 林lâm 公công 叔thúc 達đạt 目mục 之chi 曰viết 。 此thử 佛Phật 法Pháp 中trung 津tân 梁lương 也dã 。 由do 是thị 名danh 重trọng/trùng 四tứ 方phương 。 其kỳ 去khứ 就tựu 真chân 得đắc 前tiền 輩bối 體thể 格cách 。 歿một 之chi 日nhật 。 雖tuy 走tẩu 使sử 致trí 力lực 為vi 之chi 涕thế 下hạ 。
侍thị 郎lang 張trương 公công 孝hiếu 祥tường 致trí 書thư 謂vị 楓phong 橋kiều 演diễn 長trưởng 老lão 曰viết 。 從tùng 上thượng 諸chư 祖tổ 。 無vô 住trụ 持trì 事sự 。 開khai 門môn 受thọ 徒đồ 迫bách 不bất 得đắc 已dĩ 。 像tượng 法pháp 衰suy 替thế 乃nãi 至chí 有hữu 實thật 封phong 投đầu 狀trạng 買mãi 院viện 之chi 說thuyết 。 如như 鄉hương 來lai 楓phong 橋kiều 紛phân 紛phân 皆giai 是thị 物vật 也dã 。 公công 之chi 出xuất 處xứ 人nhân 具cụ 知tri 之chi 。 啐# 啄trác 同đồng 時thời 元nguyên 不bất 著trước 力lực 。 有hữu 緣duyên 即tức 住trụ 緣duyên 盡tận 便tiện 行hành 。 若nhược 裨bì 販phán 之chi 輩bối 欲dục 要yếu 此thử 地địa 。 造tạo 地địa 獄ngục 業nghiệp 。 不bất 若nhược 兩lưỡng 手thủ 分phân 付phó 為vi 佳giai 耳nhĩ (# 寒hàn 山sơn 寺tự 石thạch 刻khắc )# 。
慈từ 受thọ 深thâm 和hòa 尚thượng 謂vị 徑kính 山sơn 訥nột 和hòa 尚thượng 曰viết 。 二nhị 三tam 十thập 年niên 。 來lai 禪thiền 門môn 蕭tiêu 索sách 殆đãi 不bất 堪kham 看khán 。 諸chư 方phương 長trưởng 老lão 奔bôn 南nam 走tẩu 北bắc 。 不bất 知tri 其kỳ 數số 。 分phần/phân 煙yên 散tán 眾chúng 滿mãn 目mục 皆giai 是thị 。 惟duy 師sư 兄huynh 神thần 情tình 不bất 動động 。 坐tọa 享hưởng 安an 逸dật 。 豈khởi 可khả 與dữ 碌# 碌# 者giả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 也dã 。 欽khâm 歎thán 欽khâm 歎thán 。 此thử 段đoạn 因nhân 緣duyên 自tự 非phi 道đạo 充sung 德đức 實thật 行hạnh 解giải 相tương 應ứng 。 豈khởi 多đa 得đắc 也dã 。 更cánh 冀ký 勉miễn 力lực 誘dụ 引dẫn 後hậu 昆côn 。 使sử 曹tào 源nguyên 涸hạc 而nhi 復phục 漲trương 。 覺giác 樹thụ 凋điêu 而nhi 再tái 春xuân 。 實thật 區khu 區khu 下hạ 懷hoài 之chi 望vọng 也dã (# 筆bút 帖# )# 。
靈linh 芝chi 照chiếu 和hòa 尚thượng 曰viết 。 讒sàm 與dữ 謗báng 同đồng 邪tà 異dị 邪tà 。 曰viết 讒sàm 必tất 假giả 謗báng 而nhi 成thành 。 蓋cái 有hữu 謗báng 而nhi 不bất 讒sàm 者giả 。 未vị 見kiến 讒sàm 而nhi 不bất 謗báng 者giả 也dã 。 夫phu 讒sàm 之chi 生sanh 也dã 。 其kỳ 始thỉ 因nhân 於ư 憎tăng 嫉tật 。 而nhi 終chung 成thành 於ư 輕khinh 信tín 。 為vi 之chi 者giả 諂siểm 佞nịnh 小tiểu 人nhân 也dã 。 古cổ 之chi 人nhân 有hữu 輸du 忠trung 以dĩ 輔phụ 君quân 者giả 。 盡tận 孝hiếu 以dĩ 事sự 親thân 者giả 。 抱bão 義nghĩa 以dĩ 結kết 友hữu 者giả 。 雖tuy 君quân 臣thần 之chi 相tướng 得đắc 父phụ 子tử 之chi 相tướng 愛ái 。 朋bằng 友hữu 之chi 相tướng 親thân 。 一nhất 日nhật 為vi 人nhân 所sở 讒sàm 。 則tắc 反phản 目mục 攘nhương 臂tý 擯bấn 逐trục 離ly 間gian 。 至chí 於ư 相tương 視thị 如như 寇khấu 讎thù 。 雖tuy 在tại 古cổ 聖thánh 賢hiền 所sở 不bất 能năng 免miễn 也dã 。 然nhiên 有hữu 初sơ 不bất 能năng 辯biện 久cửu 而nhi 後hậu 明minh 者giả 。 有hữu 生sanh 不bất 能năng 辯biện 死tử 而nhi 後hậu 明minh 者giả 。 有hữu 至chí 死tử 不bất 能năng 辯biện 終chung 古cổ 不bất 能năng 明minh 者giả 。 不bất 可khả 勝thắng 數số 矣hĩ 。 子tử 游du 曰viết 。 事sự 君quân 數số 斯tư 辱nhục 矣hĩ 。 朋bằng 友hữu 數số 斯tư 疏sớ/sơ 矣hĩ 。 此thử 所sở 以dĩ 誡giới 人nhân 遠viễn 纔tài 也dã 。 嗚ô 呼hô 纔tài 與dữ 謗báng 不bất 可khả 不bất 察sát 也dã 。 且thả 經kinh 史sử 載tái 之chi 。 不bất 為vi 不bất 明minh 。 學học 者giả 覽lãm 之chi 。 莫mạc 不bất 知tri 其kỳ 非phi 。 往vãng 往vãng 身thân 自tự 陷hãm 於ư 讒sàm 口khẩu 噎ế 欝uất 至chí 死tử 。 不bất 能năng 自tự 明minh 者giả 是thị 必tất 怒nộ 。 受thọ 讒sàm 者giả 之chi 不bất 察sát 為vi 讒sàm 者giả 之chi 諂siểm 佞nịnh 也dã 。 至chí 有hữu 群quần 小tiểu 至chí 其kỳ 前tiền 復phục 讒sàm 於ư 他tha 人nhân 。 則tắc 又hựu 聽thính 之chi 以dĩ 為vi 然nhiên 。 是thị 可khả 謂vị 聰thông 明minh 乎hồ 。 蓋cái 善thiện 為vi 讒sàm 者giả 。 巧xảo 便tiện 鬪đấu 構# 迎nghênh 合hợp 蒙mông 蔽tế 。 使sử 其kỳ 瞢măng 然nhiên 如như 為vi 鬼quỷ 所sở 魅mị 。 至chí 有hữu 終chung 身thân 不bất 能năng 察sát 者giả 。 孔khổng 子tử 曰viết 。 浸tẩm 潤nhuận 之chi 譖trấm 膚phu 受thọ 之chi 愬# 。 言ngôn 其kỳ 浸tẩm 潤nhuận 之chi 來lai 不bất 使sử 人nhân 預dự 覺giác 。 雖tuy 曾tằng 參tham 至chí 孝hiếu 。 母mẫu 必tất 疑nghi 其kỳ 殺sát 人nhân 。 市thị 非phi 林lâm 藪tẩu 。 人nhân 必tất 疑nghi 其kỳ 有hữu 虎hổ 。 間gian 有hữu 不bất 行hành 焉yên 者giả 。 則tắc 謂vị 之chi 明minh 遠viễn 君quân 子tử 矣hĩ 。 予# 以dĩ 愚ngu 拙chuyết 疎sơ 懶lãn 不bất 喜hỷ 諂siểm 附phụ 妄vọng 悅duyệt 於ư 人nhân 遂toại 多đa 為vi 人nhân 所sở 讒sàm 謗báng 。 予# 聞văn 之chi 竊thiết 自tự 省tỉnh 曰viết 。 彼bỉ 言ngôn 果quả 是thị 歟# 。 吾ngô 當đương 改cải 過quá 。 彼bỉ 則tắc 我ngã 師sư 也dã 。 彼bỉ 言ngôn 果quả 非phi 歟# 。 彼bỉ 亦diệc 徒đồ 為vi 耳nhĩ 。 焉yên 能năng 浼# 我ngã 哉tai 。 於ư 是thị 耳nhĩ 雖tuy 聞văn 之chi 而nhi 口khẩu 未vị 嘗thường 辯biện 。 士sĩ 君quân 子tử 察sát 不bất 察sát 在tại 彼bỉ 才tài 識thức 明minh 不bất 明minh 耳nhĩ 。 吾ngô 孰thục 能năng 申thân 其kỳ 枉uổng 直trực 求cầu 知tri 於ư 人nhân 哉tai 。 然nhiên 且thả 不bất 知tri 久cửu 而nhi 後hậu 明minh 邪tà 。 後hậu 世thế 而nhi 後hậu 明minh 邪tà 。 終chung 古cổ 不bất 明minh 邪tà 。 文văn 中trung 子tử 曰viết 。 何hà 以dĩ 息tức 謗báng 曰viết 無vô 辯biện 。 吾ngô 當đương 事sự 斯tư 語ngữ 矣hĩ (# 芝chi 圖đồ 集tập )# 。
懶lãn 菴am 樞xu 和hòa 尚thượng 曰viết 。 學học 道Đạo 人nhân 當đương 以dĩ 悟ngộ 為vi 期kỳ 。 求cầu 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 決quyết 擇trạch 之chi 。 絲ti 頭đầu 情tình 見kiến 不bất 盡tận 。 即tức 是thị 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 情tình 見kiến 盡tận 處xứ 須tu 究cứu 其kỳ 盡tận 之chi 所sở 以dĩ 。 如như 人nhân 長trường/trưởng 在tại 家gia 愁sầu 什thập 麼ma 家gia 中trung 事sự 不bất 辦biện 。 溈# 山sơn 云vân 。 今kim 時thời 人nhân 雖tuy 從tùng 緣duyên 得đắc 一nhất 念niệm 頓đốn 悟ngộ 自tự 理lý 。 猶do 有hữu 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 未vị 能năng 頓đốn 盡tận 。 須tu 教giáo 渠cừ 淨tịnh 除trừ 現hiện 業nghiệp 流lưu 識thức 。 即tức 是thị 修tu 也dã 。 不bất 可khả 別biệt 有hữu 行hành 門môn 令linh 渠cừ 趣thú 向hướng 。 溈# 山sơn 古cổ 佛Phật 故cố 能năng 發phát 此thử 語ngữ 。 如như 或hoặc 不bất 然nhiên 眼nhãn 光quang 落lạc 地địa 時thời 。 未vị 免miễn 手thủ 脚cước 忙mang 亂loạn 依y 舊cựu 如như 落lạc 湯thang 螃# 蟹# 也dã 。
懶lãn 菴am 曰viết 。 律luật 中trung 云vân 。 僧Tăng 物vật 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 常thường 住trụ 常thường 住trụ 。 二nhị 者giả 十thập 方phương 常thường 住trụ 。 三tam 者giả 現hiện 前tiền 常thường 住trụ 。 四tứ 者giả 十thập 方phương 現hiện 前tiền 常thường 住trụ 。 且thả 常thường 住trụ 之chi 物vật 。 不bất 可khả 絲ti 毫hào 有hữu 犯phạm 。 其kỳ 罪tội 非phi 輕khinh 。 先tiên 聖thánh 後hậu 聖thánh 非phi 不bất 丁đinh 寧ninh 。 往vãng 往vãng 聞văn 者giả 未vị 必tất 能năng 信tín 信tín 者giả 未vị 必tất 能năng 行hành 。 山sơn 僧Tăng 或hoặc 出xuất 或hoặc 處xứ 。 未vị 嘗thường 不bất 以dĩ 此thử 切thiết 切thiết 介giới 意ý 。 猶do 恐khủng 有hữu 所sở 未vị 至chí 。 因nhân 述thuật 偈kệ 以dĩ 自tự 警cảnh 云vân 。 十thập 方phương 僧Tăng 物vật 重trọng/trùng 如như 山sơn 。 萬vạn 劫kiếp 千thiên 生sanh 豈khởi 易dị 還hoàn 。 金kim 口khẩu 共cộng 譚đàm 曾tằng 未vị 信tín 。 他tha 年niên 爭tranh 免miễn 鐵thiết 城thành 關quan 。 人nhân 身thân 難nan 得đắc 好hảo/hiếu 思tư 量lượng 。 頭đầu 角giác 生sanh 時thời 歲tuế 月nguyệt 長trường/trưởng 。 堪kham 笑tiếu 貪tham 他tha 一nhất 粒lạp 米mễ 。 等đẳng 閒gian/nhàn 失thất 卻khước 半bán 年niên 糧lương 。
懶lãn 菴am 曰viết 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 若nhược 人nhân 聞văn 說thuyết 大đại 涅Niết 槃Bàn 一nhất 句cú 一nhất 字tự 。 不bất 作tác 字tự 相tương/tướng 。 不bất 作tác 句cú 相tương/tướng 。 不bất 作tác 聞văn 相tương/tướng 。 不bất 作tác 佛Phật 相tương/tướng 。 不bất 作tác 說thuyết 相tương/tướng 。 如như 是thị 義nghĩa 者giả 。 名danh 無vô 相tướng 相tương/tướng 。 達đạt 磨ma 大đại 師sư 航# 海hải 而nhi 來lai 不bất 立lập 文văn 字tự 者giả 。 蓋cái 明minh 無vô 相tướng 之chi 旨chỉ 。 非phi 達đạt 磨ma 自tự 出xuất 新tân 意ý 別biệt 立lập 門môn 戶hộ 。 近cận 世thế 學học 者giả 不bất 悟ngộ 斯tư 旨chỉ 。 意ý 謂vị 禪thiền 宗tông 別biệt 是thị 一nhất 種chủng 法Pháp 門môn 。 以dĩ 禪thiền 為vi 宗tông 者giả 非phi 其kỳ 教giáo 。 以dĩ 教giáo 為vi 宗tông 者giả 非phi 其kỳ 禪thiền 。 遂toại 成thành 兩lưỡng 家gia 之chi 說thuyết 。 互hỗ 相tương 詆# 呰tử 譊# 譊# 。 不bất 能năng 自tự 已dĩ 。 噫# 所sở 聞văn 淺thiển 陋lậu 一nhất 至chí 於ư 此thử 。 非phi 愚ngu 即tức 狂cuồng 。 甚thậm 可khả 歎thán 息tức 也dã 。 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。
禪Thiền 林Lâm 寶Bảo 訓Huấn 卷quyển 第đệ 四tứ
Thiền Lâm Bảo Huấn ♦ Hết quyển 4
❖
Phiên âm: 5/4/2016 ◊ Cập nhật: 5/4/2016