無Vô 畏Úy 授Thọ 所Sở 問Vấn 經Kinh 卷quyển 中trung

復phục 次thứ 。 長trưởng 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 觀quán 察sát 此thử 身thân 。 最tối 初sơ 何hà 因nhân 。 之chi 所sở 成thành 立lập 。 謂vị 依y 父phụ 母mẫu 。 精tinh 血huyết 合hợp 集tập 。 生sanh 起khởi 彼bỉ 因nhân 。 復phục 由do 受thọ 其kỳ 飲ẩm 食thực 。 食thực 已dĩ 變biến 壞hoại 。 旋toàn 聚tụ 即tức 散tán 。 歸quy 淡đạm 廕ấm 藏tạng 。 淡đạm 廕ấm 流lưu 潤nhuận 。 終chung 歸quy 不bất 淨tịnh 。 然nhiên 後hậu 火hỏa 大đại 增tăng 彊cường 。 煮chử 變biến 成thành 熟thục 。 後hậu 歸quy 風phong 力lực 。 由do 其kỳ 風phong 力lực 。 各các 分phân 滓chỉ 重trọng 。 及cập 與dữ 流lưu 潤nhuận 。 滓chỉ 重trọng 所sở 謂vị 。 大đại 小tiểu 便tiện 等đẳng 。 流lưu 潤nhuận 謂vị 血huyết 。 血huyết 變biến 成thành 肉nhục 。 肉nhục 成thành 於ư 脂chi 。 脂chi 成thành 於ư 骨cốt 。 骨cốt 成thành 其kỳ 髓tủy 。 髓tủy 成thành 其kỳ 精tinh 。 精tinh 等đẳng 乃nãi 成thành 。 此thử 不bất 淨tịnh 身thân 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 此thử 。 不bất 淨tịnh 身thân 故cố 。 乃nãi 起khởi 思tư 惟duy 。

此thử 身thân 多đa 種chủng 合hợp 集tập 。 各các 別biệt 名danh 相tướng 。 謂vị 三tam 百bách 骨cốt 。 六lục 十thập 肪phương 。 及cập 膏cao 相tướng 。 合hợp 四tứ 百bách 膜mô 。 五ngũ 百bách 肉nhục 團đoàn 。 六lục 百bách 腦não 。 七thất 百bách 脈mạch 。 九cửu 百bách 筋cân 。 十thập 六lục 肋lặc 骨cốt 。

復phục 有hữu 三tam 事sự 。 內nội 纏triền 其kỳ 腸tràng 分phần 。 生sanh 熟thục 藏tạng 腸tràng 。 有hữu 十thập 六lục 交giao 絡lạc 而nhi 住trụ 。 二nhị 千thiên 五ngũ 百bách 脈mạch 道đạo 。 透thấu 映ánh 一nhất 百bách 七thất 節tiết 。 八bát 十thập 萬vạn 俱câu 胝chi 毛mao 孔khổng 。 具cụ 有hữu 五ngũ 根căn 。 九cửu 竅khiếu 七thất 藏tạng 。 不bất 淨tịnh 充sung 滿mãn 。 髓tủy 有hữu 一nhất 掬cúc 。 腦não 有hữu 一nhất 掬cúc 。 脂chi 有hữu 三tam 掬cúc 。 淡đạm 廕ấm 六lục 掬cúc 。 滓chỉ 重trọng 六lục 掬cúc 。 風phong 力lực 隨tùy 遍biến 。 血huyết 有hữu 一nhất 斗đẩu 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 各các 各các 充sung 滿mãn 。 有hữu 七thất 水thủy 脈mạch 。 而nhi 復phục 圍vi 繞nhiễu 。 吸hấp 諸chư 滋tư 味vị 。 內nội 火hỏa 大đại 增tăng 。 熾sí 然nhiên 燒thiêu 煮chử 。 逼bức 切thiết 疲bì 極cực 。 身thân 脈mạch 汗hãn 流lưu 。 是thị 等đẳng 諸chư 相tướng 。 極cực 難nan 可khả 見kiến 。

此thử 之chi 臭xú 穢uế 。 不bất 淨tịnh 體thể 相tướng 。 是thị 中trung 云vân 何hà 。 起khởi 增tăng 上thượng 愛ái 。 如như 求cầu 丐cái 人nhân 。 得đắc 所sở 用dụng 物vật 。 得đắc 已dĩ 旋toàn 棄khí 。 又hựu 如như 大đại 車xa 。 負phụ 極cực 重trọng 等đẳng 。 唯duy 。 諸chư 智trí 者giả 。 於ư 法pháp 覺giác 了liễu 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。

即tức 說thuyết 頌tụng 曰viết 。

此thử 身thân 多đa 種chủng 不bất 淨tịnh 聚tụ 。 愚ngu 無vô 智trí 者giả 不bất 了liễu 知tri 。 彊cường 起khởi 增tăng 上thượng 愛ái 著trước 心tâm 。 如như 穢uế 瓶bình 破phá 多đa 穢uế 氣khí 。

耳nhĩ 目mục 口khẩu 鼻tị 皆giai 穢uế 物vật 。 彼bỉ 等đẳng 何hà 者giả 為vi 香hương 潔khiết 。 涎tiên 眵si 結kết 聹ninh 及cập 涕thế 洟di 。 諸chư 蟲trùng 雜tạp 惡ác 何hà 生sanh 愛ái 。

譬thí 如như 愚ngu 者giả 取thủ 於ư 炭thán 。 勤cần 力lực 摩ma 治trị 欲dục 令linh 白bạch 。 炭thán 盡tận 力lực 疲bì 白bạch 莫mạc 成thành 。 無vô 智trí 妄vọng 貪tham 亦diệc 如như 是thị 。

如như 人nhân 意ý 欲dục 成thành 潔khiết 淨tịnh 。 多đa 種chủng 修tu 治trị 於ư 此thử 身thân 。 百bách 轉chuyển 沐mộc 浴dục 及cập 香hương 塗đồ 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 歸quy 不bất 淨tịnh 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 復phục 告cáo 無Vô 畏Úy 授Thọ 等đẳng 。 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 言ngôn 。

長trưởng 者giả 當đương 知tri 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 證chứng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 觀quán 察sát 此thử 身thân 。 有hữu 四tứ 十thập 四tứ 相tướng 。 何hà 等đẳng 四tứ 十thập 四tứ 。

謂vị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 觀quán 察sát 此thử 身thân 。 誠thành 所sở 厭yếm 棄khí 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 不bất 可khả 愛ái 樂nhạo 。 以dĩ 不bất 饒nhiêu 益ích 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 極cực 為vi 臭xú 穢uế 。 膿nùng 血huyết 滿mãn 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 甚thậm 不bất 堅kiên 牢lao 。 終chung 破phá 壞hoại 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 體thể 性tánh 羸luy 劣liệt 。 筋cân 骨cốt 相tương 聯liên 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 穢uế 惡ác 常thường 流lưu 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 如như 幻huyễn 。 愚ngu 夫phu 異dị 生sanh 。 彊cường 起khởi 虛hư 妄vọng 。 動động 亂loạn 相tướng 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 多đa 所sở 漏lậu 失thất 。 以dĩ 九cửu 竅khiếu 門môn 。 常thường 流lưu 注chú 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 熾sí 然nhiên 燒thiêu 爇nhiệt 。 謂vị 貪tham 火hỏa 所sở 焚phần 。 瞋sân 火hỏa 猛mãnh 聚tụ 。 癡si 火hỏa 暗ám 冥minh 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 貪tham 瞋sân 癡si 網võng 。 常thường 所sở 蓋cái 覆phú 。 愛ái 網võng 相tương 續tục 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 竅khiếu 穴huyệt 所sở 依y 。 以dĩ 九cửu 竅khiếu 門môn 。 及cập 諸chư 毛mao 孔khổng 。 周chu 遍biến 流lưu 注chú 。 雜tạp 穢uế 充sung 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 多đa 種chủng 逼bức 惱não 。 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 常thường 增tăng 損tổn 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 是thị 為vi 窟quật 宅trạch 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 戶hộ 蟲trùng 之chi 所sở 聚tụ 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 無vô 常thường 。 終chung 歸quy 死tử 法pháp 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 無vô 知tri 。 於ư 法pháp 不bất 知tri 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 如như 器khí 用dụng 。 眾chúng 緣duyên 合hợp 成thành 。 終chung 破phá 壞hoại 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 逼bức 切thiết 。 眾chúng 多đa 憂ưu 惱não 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 無vô 歸quy 趣thú 。 畢tất 竟cánh 老lão 死tử 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 深thâm 隱ẩn 。 諂siểm 誑cuống 所sở 行hành 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 如như 地địa 。 難nan 平bình 滿mãn 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 如như 火hỏa 。 以dĩ 所sở 愛ái 色sắc 。 隨tùy 繫hệ 著trước 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 無vô 厭yếm 足túc 。 隨tùy 五ngũ 欲dục 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 破phá 壞hoại 。 煩phiền 惱não 對đối 礙ngại 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 無vô 定định 分phân 位vị 。 以dĩ 其kỳ 利lợi 衰suy 。 現hiện 所sở 受thọ 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 無vô 自tự 他tha 緣duyên 。 不bất 得đắc 源nguyên 流lưu 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 馳trì 流lưu 心tâm 意ý 。 以dĩ 種chủng 種chủng 緣duyên 。 作tác 意ý 伺tứ 察sát 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 棄khí 背bội 畢tất 竟cánh 。 歸quy 於ư 棄khí 尸thi 林lâm 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 為vị 他tha 所sở 食thực 。 鷲thứu 鳥điểu 豺sài 狼lang 等đẳng 食thực 噉đạm 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 如như 輪luân 盤bàn 影ảnh 現hiện 。 筋cân 骨cốt 連liên 接tiếp 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 無vô 所sở 顧cố 惜tích 。 殘tàn 棄khí 漏lậu 失thất 。 膿nùng 血huyết 滿mãn 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 耽đam 著trước 滋tư 味vị 。 飲ẩm 食thực 所sở 成thành 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 勤cần 苦khổ 無vô 利lợi 。 以dĩ 是thị 無vô 常thường 。 生sanh 滅diệt 法pháp 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 如như 惡ác 友hữu 起khởi 。 諸chư 邪tà 妄vọng 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 如như 殺sát 者giả 。 重trùng 重trùng 現hiện 增tăng 苦khổ 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 為vi 苦khổ 器khí 。 三tam 苦khổ 逼bức 惱não 故cố 。 所sở 謂vị 。 行hành 苦khổ 。 壞hoại 苦khổ 。 苦khổ 苦khổ 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 為vi 苦khổ 聚tụ 。 五ngũ 蘊uẩn 隨tùy 轉chuyển 。 無vô 主chủ 宰tể 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 極cực 不bất 自tự 在tại 。 種chủng 種chủng 緣duyên 成thành 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 無vô 壽thọ 者giả 。 離ly 男nam 女nữ 相tướng 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 空không 寂tịch 。 諸chư 蘊uẩn 處xứ 界giới 。 所sở 合hợp 成thành 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 虛hư 假giả 。 以dĩ 如như 夢mộng 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 不bất 實thật 。 以dĩ 如như 幻huyễn 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 動động 亂loạn 。 如như 陽dương 焰diễm 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 馳trì 流lưu 。 如như 響hưởng 應ứng 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 身thân 。 虛hư 妄vọng 所sở 起khởi 。 如như 影ảnh 現hiện 故cố 。

長trưởng 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 如như 是thị 等đẳng 。 四tứ 十thập 四tứ 相tướng 觀quán 察sát 於ư 身thân 。

而nhi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 作tác 此thử 觀quán 察sát 時thời 。 所sở 有hữu 於ư 身thân 樂nhạo 欲dục 。 於ư 身thân 顧cố 惜tích 。 於ư 身thân 執chấp 我ngã 。 於ư 身thân 愛ái 染nhiễm 。 於ư 身thân 積tích 集tập 。 於ư 身thân 繫hệ 著trước 。 一nhất 切thiết 悉tất 斷đoạn 。

由do 是thị 。 於ư 命mạng 樂nhạo 欲dục 。 於ư 命mạng 顧cố 惜tích 。 於ư 命mạng 執chấp 我ngã 。 於ư 命mạng 愛ái 染nhiễm 。 於ư 命mạng 積tích 集tập 。 於ư 命mạng 繫hệ 著trước 。 乃nãi 至chí 舍xá 宅trạch 。 妻thê 子tử 眷quyến 屬thuộc 。 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 乘thừa 馭ngự 床sàng 座tòa 。 珍trân 寶bảo 財tài 穀cốc 。 香hương 華hoa 燈đăng 塗đồ 。 一nhất 切thiết 受thọ 用dụng 樂lạc 具cụ 。

若nhược 樂nhạo 欲dục 。 若nhược 顧cố 惜tích 。 若nhược 執chấp 我ngã 所sở 。 若nhược 愛ái 染nhiễm 。 若nhược 積tích 集tập 。 若nhược 繫hệ 著trước 。 一nhất 切thiết 亦diệc 斷đoạn 。 由do 於ư 身thân 命mạng 。 能năng 棄khí 捨xả 故cố 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。 受thọ 用dụng 樂lạc 具cụ 。 亦diệc 悉tất 棄khí 捨xả 。 如như 是thị 乃nãi 能năng 。 圓viên 滿mãn 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。

長trưởng 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 能năng 圓viên 滿mãn 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。 即tức 能năng 速tốc 證chứng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 即tức 說thuyết 頌tụng 曰viết 。

應ưng 知tri 人nhân 身thân 極cực 難nan 得đắc 。 莫mạc 因nhân 此thử 身thân 造tạo 眾chúng 罪tội 。 豺sài 狗cẩu 取thủ 食thực 棄khí 尸thi 林lâm 。 空không 將tương 此thử 身thân 為vi 殘tàn 棄khí 。

愚ngu 無vô 智trí 者giả 常thường 動động 亂loạn 。 虛hư 偽ngụy 身thân 中trung 起khởi 貪tham 愛ái 。 此thử 身thân 難nan 馭ngự 違vi 背bội 深thâm 。 晝trú 夜dạ 受thọ 苦khổ 無vô 停đình 息tức 。

此thử 身thân 苦khổ 輪luân 常thường 生sanh 病bệnh 。 此thử 身thân 不bất 淨tịnh 廣quảng 充sung 盈doanh 。 飢cơ 渴khát 隨tùy 逐trục 嬈nhiễu 惱não 深thâm 。 誰thùy 諸chư 智trí 者giả 生sanh 愛ái 著trước 。

此thử 身thân 如như 地địa 廣quảng 無vô 主chủ 。 及cập 如như 惡ác 友hữu 愚ngu 生sanh 愛ái 。 因nhân 此thử 身thân 故cố 眾chúng 罪tội 興hưng 。 畢tất 竟cánh 還hoàn 自tự 受thọ 諸chư 苦khổ 。

此thử 身thân 不bất 同đồng 金kim 剛cang 堅kiên 。 莫mạc 因nhân 此thử 身thân 廣quảng 造tạo 罪tội 。 智trí 者giả 應ưng 修tu 勝thắng 福phước 因nhân 。 於ư 佛Phật 教giáo 中trung 生sanh 淨tịnh 信tín 。

此thử 身thân 不bất 久cửu 徒đồ 存tồn 養dưỡng 。 衣y 服phục 香hương 嚴nghiêm 飲ẩm 食thực 資tư 。 緣duyên 歸quy 破phá 壞hoại 暫tạm 任nhậm 持trì 。 邪tà 勤cần 施thi 作tác 何hà 空không 過quá 。

經kinh 百bách 劫kiếp 中trung 難nan 得đắc 遇ngộ 。 大Đại 牟Mâu 尼Ni 尊Tôn 出xuất 世thế 間gian 。 速tốc 於ư 佛Phật 教giáo 淨tịnh 信tín 生sanh 。 莫mạc 於ư 惡ác 趣thú 受thọ 極cực 怖bố 。

假giả 使sử 壽thọ 千thiên 俱câu 胝chi 歲tuế 。 彼bỉ 尚thượng 勿vật 應ưng 生sanh 貪tham 愛ái 。 何hà 況huống 壽thọ 不bất 滿mãn 百bách 年niên 。 豈khởi 生sanh 貪tham 愛ái 無vô 厭yếm 足túc 。

或hoặc 有hữu 一nhất 類loại 奢xa 侈xỉ 者giả 。 不bất 念niệm 此thử 身thân 極cực 難nan 得đắc 。 廣quảng 集tập 嬉hi 戲hí 歌ca 伎kỹ 人nhân 。 於ư 前tiền 戲hí 劇kịch 求cầu 快khoái 樂lạc 。

廣quảng 集tập 財tài 寶bảo 何hà 有hữu 樂lạc 。 護hộ 惜tích 重trùng 重trùng 苦khổ 惱não 增tăng 。 下hạ 劣liệt 愚ngu 夫phu 喜hỷ 悅duyệt 生sanh 。 智trí 者giả 於ư 中trung 離ly 貪tham 著trước 。

富phú 貴quý 不bất 實thật 如như 夢mộng 幻huyễn 。 愚ngu 者giả 馳trì 流lưu 於ư 心tâm 意ý 。 剎sát 那na 破phá 壞hoại 剎sát 那na 成thành 。 誰thùy 諸chư 智trí 者giả 生sanh 貪tham 愛ái 。

無Vô 畏Úy 授Thọ 所Sở 問Vấn 經Kinh 卷quyển 中trung