萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 集tập 序tự


朝triêu 奉phụng 郎lang 守thủ 司ty 農nông 少thiểu 卿khanh 致trí 仕sĩ 輕khinh 車xa 都đô 尉úy 長trường/trưởng 興hưng 縣huyện 開khai 國quốc 男nam 食thực 邑ấp 三tam 百bách 戶hộ 賜tứ 緋phi 魚ngư 袋đại 沈trầm 振chấn 撰soạn


稽khể 夫phu 享hưởng 四tứ 溟minh 之chi 廣quảng 。 非phi 聚tụ 流lưu 而nhi 弗phất 充sung 。 躋tễ 十Thập 地Địa 之chi 尊tôn 。 非phi 聚tụ 善thiện 而nhi 弗phất 具cụ 。 然nhiên 則tắc 深thâm 不bất 可khả 測trắc 者giả 。 在tại 乎hồ 積tích 納nạp 而nhi 久cửu 。 聖thánh 不bất 可khả 知tri 者giả 。 在tại 乎hồ 積tích 修tu 而nhi 勤cần 。 矧# 妙diệu 覺giác 垂thùy 言ngôn 。 玄huyền 通thông 立lập 教giáo 。 苟cẩu 一nhất 豪hào 而nhi 嚮hướng 善thiện 。 可khả 三tam 界giới 以dĩ 超siêu 塵trần 。 必tất 也dã 寤ngụ 寐mị 真chân 詮thuyên 。 揄du 揚dương 覺giác 路lộ 。 庶thứ 漸tiệm 磨ma 而nhi 成thành 熟thục 。 亘tuyên 鑽toàn 仰ngưỡng 而nhi 克khắc 勤cần 。 抑ức 則tắc 非phi 聖thánh 非phi 凡phàm 。 在tại 迷mê 在tại 悟ngộ 。 欲dục 深thâm 躋tễ 於ư 聖thánh 域vực 。 當đương 遽cự 革cách 於ư 凡phàm 心tâm 。 匪phỉ 一nhất 事sự 以dĩ 薰huân 陶đào 。 必tất 多đa 門môn 而nhi 練luyện 習tập 。 或hoặc 教giáo 言ngôn 曲khúc 妙diệu 。 標tiêu 佛Phật 隴# 之chi 徽# 猷# 。 或hoặc 禪thiền 理lý 深thâm 融dung 。 藹ái 曹tào 溪khê 之chi 淑thục 譽dự 。 不bất 可khả 執chấp 空không 而nhi 離ly 有hữu 。 不bất 可khả 背bối/bội 實thật 而nhi 從tùng 無vô 。 要yếu 釋thích 權quyền 宜nghi 。 爰viên 歸quy 實thật 相tướng 。 權quyền 實thật 既ký 了liễu 。 虛hư 空không 可khả 存tồn 。 故cố 達đạt 者giả 轉chuyển 物vật 以dĩ 明minh 心tâm 。 可khả 言ngôn 妙diệu 用dụng 。 迷mê 者giả 按án 文văn 而nhi 滯trệ 教giáo 。 豈khởi 謂vị 通thông 方phương 。 或hoặc 克khắc 荷hà 於ư 經kinh 龍long 。 或hoặc 堅kiên 持trì 於ư 律luật 虎hổ 。 或hoặc 瞻chiêm 禮lễ 睟# 容dung 之chi 謹cẩn 愿# 。 或hoặc 繞nhiễu 行hành 淨tịnh 室thất 之chi 勤cần 渠cừ 。 或hoặc 口khẩu 誦tụng 尊tôn 名danh 。 或hoặc 心tâm 觀quán 樂nhạo/nhạc/lạc 土thổ/độ 。 或hoặc 供cung 以dĩ 蒲bồ 塞tắc 。 無vô 重trọng/trùng 富phú 以dĩ 忽hốt 貧bần 。 或hoặc 施thí 及cập 擅thiện 波ba 。 無vô 增tăng 好hảo/hiếu 而nhi 減giảm 惡ác 。 事sự 如như 均quân 等đẳng 。 利lợi 亦diệc 優ưu 隆long 。 凡phàm 依y 律luật 依y 禪thiền 。 當đương 資tư 乎hồ 介giới 福phước 。 造tạo 經kinh 造tạo 像tượng 。 必tất 藉tạ 乎hồ 多đa 為vi 。 莫mạc 謂vị 有hữu 已dĩ 之chi 賢hiền 。 即tức 心tâm 而nhi 佛Phật 。 從tùng 凡phàm 超siêu 聖thánh 。 未vị 有hữu 不bất 修tu 之chi 釋Thích 迦Ca 。 從tùng 妄vọng 入nhập 真chân 。 未vị 有hữu 不bất 證chứng 之chi 達đạt 磨ma 。 在tại 人nhân 崇sùng 道đạo 。 非phi 佛Phật 異dị 途đồ 。 常thường 貴quý 精tinh 勤cần 。 無vô 從tùng 怠đãi 易dị 。 重trọng/trùng 分phần/phân 陰ấm 之chi 瞬thuấn 息tức 。 研nghiên 大Đại 道Đạo 之chi 根căn 原nguyên 。 一nhất 簣quỹ 如như 虧khuy 。 曷hạt 致trí 巍nguy 峩nga 之chi 鎮trấn 。 三tam 乘thừa 或hoặc 廢phế 。 難nạn/nan 登đăng 慈từ 忍nhẫn 之chi 門môn 。 則tắc 無vô 自tự 我ngã 之chi 矜căng 。 則tắc 無vô 捨xả 彼bỉ 之chi 善thiện 。 必tất 求cầu 全toàn 德đức 。 方phương 可khả 質chất 疑nghi 。 心tâm 非phi 非phi 心tâm 。 法pháp 非phi 非phi 法pháp 。 要yếu 在tại 心tâm 傳truyền 心tâm 而nhi 印ấn 可khả 。 法pháp 授thọ 法pháp 以dĩ 師sư 資tư 。 匪phỉ 膠giao 善thiện 於ư 一nhất 隅ngung 。 宜nghi 勵lệ 精tinh 於ư 萬vạn 行hạnh 。 菩Bồ 提Đề 之chi 子tử 可khả 種chủng 。 安an 養dưỡng 之chi 方phương 可khả 修tu 。 明minh 則tắc 而nhi 升thăng 兜Đâu 率Suất 天thiên 。 昧muội 則tắc 而nhi 沈trầm 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 言ngôn 如như 自tự 泥nê 。 即tức 罔võng 水thủy 而nhi 行hành 舟chu 。 性tánh 若nhược 稍sảo 通thông 。 非phi 渡độ 河hà 之chi 用dụng 筏phiệt 。 前tiền 聖thánh 後hậu 聖thánh 皆giai 是thị 因nhân 心tâm 。 彼bỉ 時thời 此thử 時thời 曾tằng 何hà 異dị 法pháp 。 噫# 。 法pháp 在tại 非phi 在tại 。 心tâm 空không 弗phất 空không 。 無vô 修tu 而nhi 無vô 所sở 不bất 修tu 。 真chân 修tu 亦diệc 泯mẫn 。 無vô 住trụ 而nhi 無vô 所sở 不bất 住trụ 。 真chân 住trụ 皆giai 亡vong 。 憫mẫn 爾nhĩ 群quần 生sanh 。 含hàm 茲tư 一nhất 性tánh 。 本bổn 無vô 淑thục 慝# 。 為vi 外ngoại 物vật 之chi 所sở 遷thiên 。 苟cẩu 不bất 修tu 明minh 曷hạt 中trung 。 扃# 之chi 能năng 杜đỗ 。 如như 資tư 妙diệu 善thiện 。 可khả 謂vị 真chân 歸quy 。 故cố 前tiền 哲triết 之chi 縷lũ 言ngôn 。 俾tỉ 後hậu 昆côn 之chi 緣duyên 學học 。 乃nãi 搜sưu 羅la 教giáo 目mục 。 示thị 諭dụ 迷mê 情tình 者giả 也dã 。


智trí 覺giác 禪thiền 師sư 。 性tánh 晤# 機cơ 圓viên 。 才tài 豐phong 學học 際tế 。 曩nẵng 生sanh 積tích 習tập 。 與dữ 諸chư 法pháp 以dĩ 同đồng 符phù 。 今kim 世thế 流lưu 通thông 。 與dữ 諸chư 佛Phật 而nhi 合hợp 契khế 。 念niệm 他tha 已dĩ 則tắc 如như 自tự 己kỷ 。 觀quán 他tha 心tâm 則tắc 如như 自tự 心tâm 。 嘗thường 撰soạn 《# 萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 集tập 》# 上thượng 中trung 下hạ 三tam 卷quyển 。 所sở 以dĩ 勸khuyến 一nhất 切thiết 有hữu 緣duyên 者giả 也dã 。 或hoặc 朱chu 紫tử 名danh 流lưu 。 緇# 黃hoàng 法pháp 系hệ 。 善thiện 男nam 善thiện 女nữ 。 高cao 行hành 高cao 才tài 。 但đãn 至chí 恭cung 而nhi 至chí 勤cần 。 則tắc 無vô 貴quý 而nhi 無vô 賤tiện 。 寔thật 利lợi 生sanh 之chi 良lương 藥dược 。 示thị 求cầu 佛Phật 之chi 要yếu 津tân 。 莫mạc 非phi 括quát 諸chư 經kinh 。 諸chư 論luận 之chi 法pháp 言ngôn 。 作tác 未vị 覺giác 。 未vị 知tri 之chi 先tiên 範phạm 。 周chu 旋toàn 勸khuyến 導đạo 。 謹cẩn 密mật 修tu 持trì 。 永vĩnh 為vi 梵Phạm 花hoa 之chi 權quyền 衡hành 。 宗tông 門môn 之chi 準chuẩn 度độ 云vân 爾nhĩ 。


今kim 法pháp 慧tuệ 院viện 智trí 如như 藏tạng 主chủ 。 夙túc 資tư 仁nhân 性tánh 。 躬cung 踐tiễn 聖thánh 猷# 。 見kiến 賢hiền 而nhi 同đồng 己kỷ 之chi 賢hiền 。 見kiến 善thiện 而nhi 同đồng 己kỷ 之chi 善thiện 。 總tổng 明minh 師sư 之chi 論luận 譔# 。 興hưng 異dị 世thế 之chi 楷# 撫phủ 。 福phước 利lợi 茲tư 深thâm 。 方phương 便tiện 不bất 少thiểu 。 而nhi 又hựu 自tự 傾khuynh 囊nang 楮# 。 遽cự 出xuất 賤tiện 貲ti 。 肇triệu 為vi 倡xướng 率suất 之chi 隆long 。 仍nhưng 募mộ 高cao 明minh 之chi 助trợ 。 勝thắng 緣duyên 既ký 集tập 。 能năng 事sự 必tất 行hành 。 因nhân 鏤lũ 版# 以dĩ 成thành 編biên 。 貴quý 修tu 身thân 而nhi 有hữu 監giám 。 將tương 垂thùy 不bất 朽hủ 。 繆mâu 托thác 非phi 才tài 。 如như 振chấn 性tánh 昧muội 。 洞đỗng 微vi 言ngôn 。 睽# 樞xu 要yếu 。 猥ổi 承thừa 嘉gia 請thỉnh 。 難nạn/nan 克khắc 固cố 辭từ 。 聊liêu 述thuật 紀kỷ 綱cương 。 敢cảm 逃đào 誚tiếu 讓nhượng 。


時thời 聖thánh 宋tống 熙hi 寧ninh 五ngũ 年niên 閨# 七thất 月nguyệt 七thất 日nhật 序tự


萬Vạn 善Thiện 同Đồng 歸Quy 集Tập 卷quyển 上thượng
Vạn Thiện Đồng Quy Tập ♦ Quyển thượng

杭# 州châu 慧tuệ 日nhật 永vĩnh 明minh 寺tự 智trí 覺giác 禪thiền 師sư 延diên 壽thọ 述thuật


夫phu 眾chúng 善thiện 所sở 歸quy 。 皆giai 宗tông 實thật 相tướng 。 如như 空không 包bao 納nạp 。 似tự 地địa 發phát 生sanh 。 是thị 以dĩ 但đãn 契khế 一nhất 如như 。 自tự 含hàm 眾chúng 德đức 。 然nhiên 不bất 動động 真chân 際tế 。 萬vạn 行hạnh 常thường 興hưng 。 不bất 壞hoại 緣duyên 生sanh 。 法Pháp 界Giới 恆hằng 現hiện 。 寂tịch 不bất 閡ngại 用dụng 。 俗tục 不bất 違vi 真chân 。 有hữu 無vô 齊tề 觀quán 。 一nhất 際tế 平bình 等đẳng 。 是thị 以dĩ 萬vạn 法pháp 惟duy 心tâm 。 應ưng 須tu 廣quảng 行hành 諸chư 度Độ 。 不bất 可khả 守thủ 愚ngu 空không 坐tọa 以dĩ 滯trệ 真chân 修tu 。 若nhược 欲dục 萬vạn 行hạnh 齊tề 興hưng 。 畢tất 竟cánh 須tu 依y 理lý 事sự 。 理lý 事sự 無vô 閡ngại 。 其kỳ 道đạo 在tại 中trung 。 遂toại 得đắc 自tự 他tha 兼kiêm 利lợi 。 而nhi 圓viên 同đồng 體thể 之chi 悲bi 。 終chung 始thỉ 該cai 羅la 。 以dĩ 成thành 無vô 盡tận 之chi 行hành 。


若nhược 論luận 理lý 事sự 。 幽u 旨chỉ 難nạn/nan 明minh 。 細tế 而nhi 推thôi 之chi 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 是thị 以dĩ 性tánh 實thật 之chi 理lý 。 相tương/tướng 虛hư 之chi 事sự 。 力lực 用dụng 交giao 徹triệt 。 舒thư 卷quyển 同đồng 時thời 。 體thể 全toàn 遍biến 而nhi 不bất 差sai 。 跡tích 能năng 所sở 而nhi 似tự 別biệt 。 事sự 因nhân 理lý 立lập 。 不bất 隱ẩn 理lý 而nhi 成thành 事sự 。 理lý 因nhân 事sự 彰chương 。 不bất 壞hoại 事sự 而nhi 顯hiển 理lý 。 相tương/tướng 資tư 則tắc 各các 立lập 。 相tương/tướng 攝nhiếp 則tắc 俱câu 空không 。 隱ẩn 顯hiển 則tắc 互hỗ 興hưng 。 無vô 閡ngại 則tắc 齊tề 現hiện 。 相tương/tướng 非phi 相tướng 奪đoạt 。 則tắc 非phi 有hữu 非phi 空không 。 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 成thành 。 則tắc 非phi 常thường 非phi 斷đoạn 。 若nhược 離ly 事sự 而nhi 推thôi 理lý 。 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 之chi 愚ngu 。 若nhược 離ly 理lý 而nhi 行hành 事sự 。 同đồng 凡phàm 夫phu 之chi 執chấp 。 當đương 知tri 。


離ly 理lý 無vô 事sự 。 全toàn 水thủy 是thị 波ba 。 離ly 事sự 無vô 理lý 。 全toàn 波ba 是thị 水thủy 。 理lý 即tức 非phi 事sự 。 動động 濕thấp 不bất 同đồng 。 事sự 即tức 非phi 理lý 。 能năng 所sở 各các 異dị 。 非phi 理lý 非phi 事sự 。 真chân 俗tục 俱câu 亡vong 。 而nhi 理lý 而nhi 事sự 。 二nhị 諦đế 恆hằng 立lập 。 雙song 照chiếu 即tức 假giả 。 宛uyển 爾nhĩ 幻huyễn 存tồn 。 雙song 遮già 即tức 空không 。 泯mẫn 然nhiên 夢mộng 寂tịch 。 非phi 空không 非phi 假giả 。 中trung 道đạo 常thường 明minh 。 不bất 動động 因nhân 緣duyên 。 寧ninh 虧khuy 理lý 體thể 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。 而nhi 為vi 方phương 便tiện 。 涉thiệp 有hữu 而nhi 不bất 乖quai 空không 。 依y 實thật 際tế 而nhi 起khởi 化hóa 門môn 。 履lý 真chân 而nhi 不bất 閡ngại 俗tục 。 常thường 然nhiên 智trí 炬cự 。 不bất 昧muội 心tâm 光quang 。 雲vân 布bố 慈từ 門môn 。 波ba 騰đằng 行hành 海hải 。 遂toại 得đắc 同đồng 塵trần 無vô 閡ngại 。 自tự 在tại 隨tùy 緣duyên 。 一nhất 切thiết 施thí 為vi 。 無vô 非phi 佛Phật 事sự 。


故cố 《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


一nhất 心tâm 具cụ 足túc 萬vạn 行hạnh


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 告cáo 善Thiện 財Tài 言ngôn 。


我ngã 若nhược 欲dục 見kiến 安An 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 隨tùy 意ý 即tức 見kiến 。 乃nãi 至chí 所sở 見kiến 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 皆giai 由do 自tự 心tâm 。


善thiện 男nam 子tử 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 淨tịnh 諸chư 佛Phật 剎sát 。 積tích 習tập 妙diệu 行hạnh 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 發phát 大đại 誓thệ 願nguyện 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 悉tất 由do 自tự 心tâm 。 是thị 故cố 。


善thiện 男nam 子tử 。 應ưng 以dĩ 善thiện 法Pháp 扶phù 助trợ 自tự 心tâm 。 應ưng 以dĩ 法pháp 水thủy 潤nhuận 澤trạch 自tự 心tâm 。 應ưng 於ư 境cảnh 界giới 淨tịnh 治trị 自tự 心tâm 。 應ưng 以dĩ 精tinh 進tấn 堅kiên 固cố 自tự 心tâm 。 應ưng 以dĩ 智trí 慧tuệ 明minh 利lợi 自tự 心tâm 。 應ưng 以dĩ 佛Phật 自tự 在tại 開khai 發phát 自tự 心tâm 。 應ưng 以dĩ 佛Phật 平bình 等đẳng 廣quảng 大đại 自tự 心tâm 。 應ưng 以dĩ 佛Phật 十Thập 力Lực 照chiếu 察sát 自tự 心tâm 。


古cổ 德đức 釋thích 云vân 。


心tâm 該cai 萬vạn 法pháp 。 謂vị 非phi 但đãn 一nhất 念niệm 觀quán 佛Phật 。 由do 於ư 自tự 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 佛Phật 果Quả 體thể 用dụng 。 亦diệc 不bất 離ly 心tâm 。 亦diệc 去khứ 妄vọng 執chấp 之chi 失thất 。 謂vị 有hữu 計kế 云vân 。


萬vạn 法pháp 皆giai 心tâm 。 任nhậm 之chi 是thị 佛Phật 。 驅khu 馳trì 萬vạn 行hạnh 。 豈khởi 不bất 虛hư 勞lao 。


今kim 明minh 。


心tâm 雖tuy 即tức 佛Phật 。 久cửu 翳ế 塵trần 勞lao 。 故cố 以dĩ 萬vạn 行hạnh 增tăng 修tu 。 令linh 其kỳ 瑩oánh 徹triệt 。 但đãn 說thuyết 萬vạn 行hạnh 由do 心tâm 。 不bất 說thuyết 不bất 修tu 為vi 是thị 。 又hựu 萬vạn 法pháp 即tức 心tâm 。 修tu 何hà 閡ngại 心tâm 。


問vấn 曰viết 。

祖tổ 師sư 云vân 。


善thiện 惡ác 都đô 莫mạc 思tư 量lượng 。 自tự 然nhiên 得đắc 入nhập 心tâm 體thể 。


《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


諸chư 行hành 無vô 常thường 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。


如như 何hà 勸khuyến 修tu 。 故cố 違vi 祖tổ 教giáo 。


答đáp 。


祖tổ 意ý 據cứ 宗tông 。 教giáo 文văn 破phá 著trước 。 若nhược 禪thiền 宗tông 頓đốn 教giáo 。 泯mẫn 相tương 離ly 緣duyên 。 空không 有hữu 俱câu 亡vong 。 體thể 用dụng 雙song 寂tịch 。 若nhược 華hoa 嚴nghiêm 圓viên 旨chỉ 。 具cụ 德đức 同đồng 時thời 。 理lý 行hành 齊tề 敷phu 。 悲bi 智trí 交giao 濟tế 。 是thị 以dĩ 文Văn 殊Thù 以dĩ 理lý 印ấn 行hành 。 差sai 別biệt 之chi 義nghĩa 不bất 虧khuy 。 普phổ 賢hiền 以dĩ 行hành 嚴nghiêm 理lý 。 根căn 本bổn 之chi 門môn 靡mĩ 廢phế 。 本bổn 末mạt 一nhất 際tế 。 凡phàm 聖thánh 同đồng 源nguyên 。 不bất 壞hoại 俗tục 而nhi 標tiêu 真chân 。 不bất 離ly 真chân 而nhi 立lập 俗tục 。 具cụ 智trí 眼nhãn 而nhi 不bất 沒một 生sanh 死tử 。 運vận 悲bi 心tâm 而nhi 不bất 滯trệ 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 三tam 界giới 之chi 有hữu 。 為vi 菩Bồ 提Đề 之chi 用dụng 。 處xử 煩phiền 惱não 之chi 海hải 。 通thông 涅Niết 槃Bàn 之chi 津tân 。 夫phu 萬vạn 善thiện 是thị 菩Bồ 薩Tát 入nhập 聖thánh 之chi 資tư 糧lương 。 眾chúng 行hành 乃nãi 諸chư 佛Phật 助trợ 道đạo 之chi 階giai 漸tiệm 。 若nhược 有hữu 目mục 而nhi 無vô 足túc 。 豈khởi 到đáo 清thanh 涼lương 之chi 池trì 。 得đắc 實thật 而nhi 忘vong 權quyền 。 奚hề 昇thăng 自tự 在tại 之chi 域vực 。 是thị 以dĩ 方phương 便tiện 。 般Bát 若Nhã 。 常thường 相tương/tướng 輔phụ 翼dực 。 真chân 空không 。 妙diệu 有hữu 。 恆hằng 共cộng 成thành 持trì 。 《# 法pháp 華hoa 》# 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 萬vạn 善thiện 悉tất 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 《# 大đại 品phẩm 》# 一nhất 切thiết 無vô 二nhị 。 眾chúng 行hành 咸hàm 歸quy 種chủng 智trí 。 故cố 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


第đệ 七thất 遠Viễn 行Hành 地Địa 。 當đương 修tu 十thập 種chủng 方phương 便tiện 。 慧tuệ 殊thù 勝thắng 道đạo 。


所sở 謂vị 雖tuy 善thiện 修tu 空không 。 無vô 相tướng 。 無Vô 願Nguyện 三Tam 昧Muội 。 而nhi 慈từ 悲bi 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 得đắc 諸chư 佛Phật 平bình 等đẳng 法pháp 。 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 常thường 供cúng 養dường 佛Phật 。 雖tuy 入nhập 觀quán 空không 智trí 門môn 。 而nhi 勤cần 集tập 福phước 德đức 。 雖tuy 遠viễn 離ly 三tam 界giới 。 而nhi 莊trang 嚴nghiêm 三tam 界giới 。 雖tuy 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 諸chư 煩phiền 惱não 焰diễm 。 而nhi 能năng 為vì 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 起khởi 滅diệt 。 貪tham 瞋sân 癡si 煩phiền 惱não 焰diễm 。 雖tuy 知tri 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 夢mộng 。 如như 影ảnh 。 如như 響hưởng 。 如như 焰diễm 。 如như 化hóa 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 自tự 性tánh 無vô 二nhị 。 而nhi 隨tùy 心tâm 作tác 業nghiệp 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 雖tuy 知tri 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 而nhi 能năng 以dĩ 清thanh 淨tịnh 妙diệu 行hạnh 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 雖tuy 知tri 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 本bổn 性tánh 無vô 身thân 。 而nhi 以dĩ 相tướng 好hảo 。 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 身thân 。 雖tuy 知tri 諸chư 佛Phật 音âm 聲thanh 。 性tánh 空không 寂tịch 滅diệt 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 而nhi 能năng 隨tùy 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 出xuất 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 清thanh 淨tịnh 音âm 聲thanh 。 雖tuy 隨tùy 諸chư 佛Phật 了liễu 知tri 三tam 世thế 惟duy 是thị 一nhất 念niệm 。 而nhi 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 意ý 解giải 分phân 別biệt 。 以dĩ 種chủng 種chủng 相tương/tướng 。 種chủng 種chủng 時thời 。 種chủng 種chủng 劫kiếp 數số 。 而nhi 修tu 諸chư 行hành 。


《# 維duy 摩ma 經kinh 》# 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 雖tuy 行hành 於ư 空không 。 而nhi 植thực 眾chúng 德đức 本bổn 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 雖tuy 行hành 無vô 相tướng 。 而nhi 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 雖tuy 行hành 無vô 作tác 。 而nhi 現hiện 受thọ 身thân 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 雖tuy 行hành 無vô 起khởi 。 而nhi 起khởi 一nhất 切thiết 善thiện 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。


古cổ 德đức 問vấn 云vân 。


萬vạn 行hạnh 統thống 惟duy 無vô 念niệm 。 今kim 見kiến 善thiện 見kiến 惡ác 。 願nguyện 離ly 願nguyện 成thành 。 疲bì 役dịch 身thân 心tâm 。 豈khởi 當đương 為vi 道đạo 。


答đáp 。


此thử 離ly 念niệm 而nhi 求cầu 無vô 念niệm 。 尚thượng 未vị 得đắc 真chân 無vô 念niệm 。 況huống 念niệm 無vô 念niệm 而nhi 無vô 閡ngại 乎hồ 。 又hựu 無vô 念niệm 但đãn 是thị 行hành 之chi 一nhất 。 豈khởi 知tri 一nhất 念niệm 頓đốn 圓viên 。 如như 上thượng 所sở 引dẫn 。 佛Phật 旨chỉ 煥hoán 然nhiên 。 何hà 得đắc 空không 腹phúc 高cao 心tâm 。 以dĩ 少thiểu 為vi 足túc 。 擬nghĩ 欲dục 蛙# 嫌hiềm 海hải 量lượng 。 螢huỳnh 掩yểm 日nhật 光quang 乎hồ 。


問vấn 。


泯mẫn 絕tuyệt 無vô 寄ký 。 境cảnh 智trí 俱câu 空không 。 是thị 祖tổ 佛Phật 指chỉ 歸quy 。 聖thánh 賢hiền 要yếu 路lộ 。 若nhược 論luận 有hữu 作tác 。 心tâm 境cảnh 宛uyển 然nhiên 。 憑bằng 何hà 教giáo 文văn 。 廣quảng 陳trần 萬vạn 善thiện 。


答đáp 。


諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 自tự 古cổ 及cập 今kim 。 分phần/phân 宗tông 甚thậm 眾chúng 。 撮toát 其kỳ 大đại 約ước 。 不bất 出xuất 三tam 宗tông 。


一nhất 。 相tương/tướng 宗tông 。 二nhị 。 空không 宗tông 。 三tam 。 性tánh 宗tông 。 若nhược 相tương/tướng 宗tông 多đa 說thuyết 是thị 。 空không 宗tông 多đa 說thuyết 非phi 。 性tánh 宗tông 惟duy 論luận 直trực 指chỉ 。 即tức 同đồng 曹tào 溪khê 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 也dã 。 如như 今kim 不bất 論luận 見kiến 性tánh 。 罔võng 識thức 正chánh 宗tông 。 多đa 執chấp 是thị 非phi 。 紛phân 然nhiên 諍tranh 競cạnh 。 皆giai 不bất 了liễu 祖tổ 佛Phật 密mật 意ý 。 但đãn 徇# 言ngôn 詮thuyên 。 如như 教giáo 中trung 或hoặc 說thuyết 是thị 者giả 。 即tức 依y 性tánh 說thuyết 相tương/tướng 。 或hoặc 言ngôn 非phi 者giả 。 是thị 破phá 相tương/tướng 顯hiển 性tánh 。 惟duy 性tánh 宗tông 一nhất 門môn 。 顯hiển 了liễu 直trực 指chỉ 。 不bất 說thuyết 是thị 非phi 。 如như 今kim 多đa 重trọng/trùng 非phi 心tâm 。 非phi 佛Phật 。 非phi 理lý 。 非phi 事sự 。 泯mẫn 絕tuyệt 之chi 言ngôn 。 以dĩ 為vi 玄huyền 妙diệu 。 不bất 知tri 但đãn 是thị 遮già 詮thuyên 治trị 病bệnh 之chi 文văn 。 執chấp 此thử 方phương 便tiện 。 認nhận 為vi 標tiêu 的đích 。 卻khước 不bất 信tín 表biểu 詮thuyên 直trực 指chỉ 之chi 教giáo 。 頓đốn 遺di 實thật 地địa 。 昧muội 卻khước 真chân 心tâm 。 如như 楚sở 國quốc 愚ngu 人nhân 。 認nhận 雞kê 作tác 鳳phượng 。 猶do 春xuân 池trì 小tiểu 兒nhi 。 執chấp 石thạch 為vi 珠châu 。 但đãn 任nhậm 淺thiển 近cận 之chi 情tình 。 不bất 探thám 深thâm 密mật 之chi 旨chỉ 。 迷mê 空không 方phương 便tiện 。 豈khởi 識thức 真chân 歸quy 。


問vấn 。


諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 三tam 乘thừa 教giáo 典điển 。 惟duy 有hữu 一nhất 味vị 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 。 云vân 何hà 廣quảng 說thuyết 世thế 間gian 生sanh 滅diệt 緣duyên 起khởi 。 擬nghĩ 心tâm 即tức 失thất 。 不bất 順thuận 真Chân 如Như 。 動động 念niệm 即tức 乖quai 。 違vi 於ư 法pháp 體thể 。


答đáp 。


若nhược 論luận 一nhất 相tương/tướng 。 一nhất 味vị 。 此thử 乃nãi 三tam 乘thừa 權quyền 教giáo 。 約ước 理lý 而nhi 言ngôn 。 即tức 以dĩ 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 而nhi 為vi 過quá 患hoạn 。 今kim 所sở 集tập 者giả 。 惟duy 顯hiển 圓viên 宗tông 。


一nhất 一nhất 緣duyên 起khởi 。 皆giai 是thị 法Pháp 界Giới 實thật 德đức 。 不bất 成thành 不bất 破phá 。 非phi 斷đoạn 非phi 常thường 。 乃nãi 至chí 神thần 變biến 施thí 為vi 。 皆giai 法pháp 如như 是thị 故cố 。 非phi 假giả 神thần 力lực 暫tạm 得đắc 如như 斯tư 。 纔tài 有hữu 一nhất 法pháp 緣duyên 生sanh 。 無vô 非phi 性tánh 起khởi 功công 德đức 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


此thử 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 中trung 。 無vô 問vấn 若nhược 山sơn 。 若nhược 河hà 。 乃nãi 至chí 樹thụ 林lâm 。 塵trần 毛mao 等đẳng 處xứ 。 一nhất 一nhất 無vô 不bất 皆giai 是thị 稱xưng 。 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。 具cụ 無vô 邊biên 德đức 。


問vấn 。


經Kinh 云vân 。


但đãn 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 貪tham 著trước 其kỳ 事sự 。


又hựu 云vân 。


取thủ 相tướng 凡phàm 夫phu 。 隨tùy 宜nghi 為vì 說thuyết 。


若nhược 得đắc 理lý 本bổn 。 萬vạn 行hạnh 俱câu 圓viên 。 何hà 須tu 事sự 跡tích 。 而nhi 興hưng 造tạo 作tác 乎hồ 。


答đáp 。


此thử 是thị 破phá 貪tham 著trước 執chấp 取thủ 之chi 文văn 。 非phi 干can 因nhân 緣duyên 事sự 相tướng 之chi 法pháp 。 《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 云vân 。


但đãn 除trừ 其kỳ 病bệnh 。 而nhi 不bất 除trừ 法pháp 。


《# 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經kinh 》# 云vân 。


有hữu 二nhị 入nhập 。


一nhất 。 理lý 入nhập 。 二nhị 。 行hành 入nhập 。


以dĩ 理lý 導đạo 行hành 。 以dĩ 行hành 圓viên 理lý 。 又hựu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 以dĩ 行hành 入nhập 無vô 行hành 。 以dĩ 行hành 者giả 。 緣duyên 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 無vô 行hành 者giả 。 不bất 得đắc 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 豈khởi 可khả 滯trệ 理lý 虧khuy 行hành 。 執chấp 行hành 違vi 理lý 。


祖tổ 師sư 馬mã 鳴minh 《# 大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 論luận 》# 云vân 。


信tín 成thành 就tựu 發phát 心tâm 有hữu 三tam 。


一nhất 。 直trực 心tâm 。


正chánh 念niệm 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 二nhị 。 深thâm 心tâm 。


樂nhạo/nhạc/lạc 集tập 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 行hành 故cố 。 三tam 。 大đại 悲bi 心tâm 。


欲dục 拔bạt 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 苦khổ 故cố 。 論luận 問vấn 。


上thượng 說thuyết 法Pháp 界giới 一nhất 相tương/tướng 。 佛Phật 體thể 無vô 二nhị 。 何hà 故cố 不bất 唯duy 念niệm 真Chân 如Như 。 復phục 假giả 求cầu 學học 諸chư 善thiện 法Pháp 之chi 行hành 。


論luận 答đáp 。


譬thí 如như 大đại 摩ma 尼ni 寶bảo 。 體thể 性tánh 明minh 淨tịnh 。 而nhi 有hữu 鑛khoáng 穢uế 之chi 垢cấu 。 若nhược 人nhân 雖tuy 念niệm 寶bảo 性tánh 。 不bất 以dĩ 方phương 便tiện 。 種chủng 種chủng 磨ma 治trị 。 終chung 無vô 得đắc 淨tịnh 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 真Chân 如Như 之chi 法Pháp 。 體thể 性tánh 空không 淨tịnh 。 而nhi 有hữu 無vô 量lượng 煩phiền 惱não 。 垢cấu 染nhiễm 。 若nhược 人nhân 雖tuy 念niệm 真Chân 如Như 。 不bất 以dĩ 方phương 便tiện 。 種chủng 種chủng 熏huân 修tu 。 亦diệc 無vô 得đắc 淨tịnh 。 以dĩ 垢cấu 無vô 量lượng 。 遍biến 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 行hành 。 以dĩ 為vi 對đối 治trị 。 若nhược 人nhân 修tu 行hành 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 自tự 然nhiên 歸quy 順thuận 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 略lược 說thuyết 方phương 便tiện 有hữu 四tứ 種chủng 。


一nhất 者giả 行hành 根căn 本bổn 方phương 便tiện 。 謂vị 觀quán 一nhất 切thiết 。 法pháp 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 離ly 於ư 妄vọng 見kiến 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 業nghiệp 果quả 不bất 失thất 。 起khởi 於ư 大đại 悲bi 。 修tu 諸chư 福phước 德đức 。 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 隨tùy 順thuận 法pháp 性tánh 無vô 住trụ 故cố 。 二nhị 者giả 能năng 止chỉ 方phương 便tiện 。 謂vị 慚tàm 愧quý 。 悔hối 過quá 能năng 止chỉ 。 一nhất 切thiết 惡ác 法pháp 。 令linh 不bất 增tăng 長trưởng 。 以dĩ 隨tùy 順thuận 法pháp 性tánh 離ly 諸chư 過quá 故cố 。 三tam 者giả 發phát 起khởi 善thiện 根căn 。 增tăng 長trưởng 方phương 便tiện 。 謂vị 勤cần 修tu 供cúng 養dường 。 禮lễ 拜bái 三Tam 寶Bảo 。 讚tán 歎thán 。 隨tùy 喜hỷ 。 勸khuyến 請thỉnh 諸chư 佛Phật 。 以dĩ 愛ái 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 淳thuần 厚hậu 心tâm 故cố 。 信tín 得đắc 增tăng 長trưởng 。 乃nãi 能năng 志chí 求cầu 無vô 上thượng 之chi 道đạo 。 又hựu 因nhân 佛Phật 。 法pháp 。 僧Tăng 力lực 所sở 護hộ 故cố 。 能năng 消tiêu 業nghiệp 障chướng 。 善thiện 根căn 不bất 退thoái 。 以dĩ 隨tùy 順thuận 法pháp 性tánh 離ly 癡si 障chướng 故cố 。 四tứ 者giả 大đại 願nguyện 。 平bình 等đẳng 方phương 便tiện 。 所sở 謂vị 發phát 願nguyện 。 盡tận 於ư 未vị 來lai 。 化hóa 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 使sử 無vô 有hữu 餘dư 。 皆giai 令linh 究cứu 竟cánh 無vô 餘dư 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 隨tùy 順thuận 法pháp 性tánh 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 法pháp 性tánh 廣quảng 大đại 。 遍biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 不bất 念niệm 彼bỉ 此thử 。 究cứu 竟cánh 寂tịch 滅diệt 故cố 。


牛ngưu 頭đầu 融dung 大đại 師sư 問vấn 。


諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 行hành 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 否phủ/bĩ 。


答đáp 。


此thử 是thị 三tam 乘thừa 二nhị 見kiến 心tâm 。 若nhược 觀quán 心tâm 本bổn 空không 。 即tức 是thị 實thật 慧tuệ 。 即tức 是thị 見kiến 真chân 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 不bất 住trụ 此thử 空không 。 謂vị 有hữu 運vận 用dụng 覺giác 知tri 。 即tức 是thị 方phương 便tiện 慧tuệ 。 方phương 便tiện 慧tuệ 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 是thị 實thật 慧tuệ 。 恆hằng 不bất 相tương 離ly 。 前tiền 念niệm 後hậu 念niệm 。 皆giai 由do 二nhị 慧tuệ 發phát 。 故cố 云vân 。


智Trí 度Độ 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 方phương 便tiện 以dĩ 為vi 父phụ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 導đạo 師sư 。 無vô 不bất 由do 是thị 生sanh 。


先tiên 德đức 問vấn 云vân 。


即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 何hà 假giả 修tu 行hành 。


答đáp 。


秖kỳ 為vi 是thị 故cố 。 所sở 以dĩ 修tu 行hành 。 如như 鐵thiết 無vô 金kim 。 雖tuy 經kinh 鍛đoán 鍊luyện 。 不bất 成thành 金kim 用dụng 。 賢hiền 首thủ 國quốc 師sư 云vân 。


今kim 佛Phật 之chi 三Tam 身Thân 。 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 利lợi 他tha 等đẳng 行hành 。 並tịnh 依y 自tự 法pháp 。 融dung 轉chuyển 而nhi 行hành 。 即tức 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 有hữu 真Chân 如Như 體thể 大đại 。 今kim 日nhật 修tu 行hành 。 引dẫn 出xuất 法Pháp 身thân 。 由do 心tâm 中trung 有hữu 真Chân 如Như 相tương/tướng 大đại 。 今kim 日nhật 修tu 行hành 引dẫn 出xuất 報báo 身thân 。 由do 心tâm 中trung 有hữu 真Chân 如Như 用dụng 大đại 。 今kim 日nhật 修tu 行hành 。 引dẫn 出xuất 化hóa 身thân 。 由do 心tâm 中trung 有hữu 。 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 。 自tự 無vô 慳san 貪tham 。 今kim 日nhật 修tu 行hành 。 順thuận 法pháp 性tánh 無vô 慳san 。 引dẫn 出xuất 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 。


當đương 知tri 三tam 祇kỳ 修tu 道Đạo 。 不bất 曾tằng 心tâm 外ngoại 得đắc 一nhất 法pháp 。 行hành 一nhất 行hành 。


何hà 以dĩ 故cố 。 但đãn 是thị 自tự 心tâm 。 引dẫn 出xuất 自tự 淨tịnh 行hạnh 性tánh 。 而nhi 起khởi 修tu 之chi 。 故cố 知tri 摩ma 尼ni 沈trầm 泥nê 。 不bất 能năng 雨vũ 寶bảo 。 古cổ 鏡kính 積tích 垢cấu 。 焉yên 能năng 鑒giám 人nhân 。 雖tuy 心tâm 性tánh 圓viên 明minh 。 本bổn 來lai 具cụ 足túc 。 若nhược 不bất 眾chúng 善thiện 顯hiển 發phát 。 萬vạn 行hạnh 磨ma 治trị 。 方phương 便tiện 引dẫn 出xuất 。 成thành 其kỳ 妙diệu 用dụng 。 則tắc 永vĩnh 翳ế 客khách 塵trần 。 長trường/trưởng 淪luân 識thức 海hải 。 成thành 妄vọng 生sanh 死tử 。 障chướng 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 。 是thị 以dĩ 祖tổ 教giáo 分phân 明minh 。 理lý 事sự 相tướng 即tức 。 不bất 可khả 偏thiên 據cứ 而nhi 溺nịch 見kiến 河hà 。


問vấn 。


善thiện 雖tuy 勝thắng 惡ác 。 念niệm 即tức 乖quai 真chân 。 約ước 道đạo 而nhi 言ngôn 。 俱câu 非phi 解giải 脫thoát 。 何hà 須tu 廣quảng 勸khuyến 。 滯trệ 正chánh 修tu 行hành 。 既ký 涉thiệp 因nhân 緣duyên 。 實thật 妨phương 於ư 道đạo 。


答đáp 。


世thế 出xuất 世thế 間gian 。 以dĩ 上thượng 善thiện 為vi 本bổn 。


初sơ 即tức 因nhân 善thiện 而nhi 趣thú 入nhập 。 後hậu 即tức 假giả 善thiện 以dĩ 助trợ 成thành 。 實thật 為vi 越việt 生sanh 死tử 海hải 之chi 舟chu 航# 。 趣thú 涅Niết 槃Bàn 城thành 之chi 道đạo 路lộ 。 作tác 人nhân 天thiên 之chi 基cơ 陛bệ 。 為vi 祖tổ 佛Phật 之chi 垣viên 牆tường 。 在tại 塵trần 。 出xuất 塵trần 不bất 可khả 暫tạm 廢phế 。 十Thập 善Thiện 何hà 過quá 。 弘hoằng 在tại 於ư 人nhân 。 若nhược 貪tham 著trước 。 則tắc 果quả 生sanh 有hữu 漏lậu 之chi 天thiên 。 不bất 執chấp 。 則tắc 位vị 入nhập 無vô 為vi 之chi 道Đạo 。 運vận 小tiểu 心tâm 。 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 之chi 位vị 。 發phát 大đại 意ý 。 昇thăng 菩Bồ 薩Tát 之chi 階giai 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 圓viên 修tu 。 終chung 成thành 佛Phật 果quả 。 以dĩ 知tri 非phi 關quan 上thượng 善thiện 能năng 為vi 滯trệ 閡ngại 之chi 因nhân 。 全toàn 在tại 行hành 人nhân 自tự 成thành 得đắc 失thất 之chi 咎cữu 。 故cố 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


十thập 不bất 善thiện 業nghiệp 道đạo 。 是thị 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 。 餓ngạ 鬼quỷ 受thọ 生sanh 之chi 因nhân 。 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 是thị 人nhân 。 天thiên 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 處xử 受thọ 生sanh 之chi 因nhân 。 又hựu 此thử 上thượng 品phẩm 。 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 修tu 習tập 。 心tâm 狹hiệp 劣liệt 故cố 。 怖bố 三tam 界giới 故cố 。 闕khuyết 大đại 悲bi 故cố 。 從tùng 他tha 聞văn 聲thanh 。 而nhi 了liễu 解giải 故cố 。 成thành 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 又hựu 此thử 上thượng 品phẩm 。 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 修tu 治trị 清thanh 淨tịnh 。 不bất 從tùng 他tha 教giáo 。 自tự 覺giác 悟ngộ 故cố 。 大đại 悲bi 方phương 便tiện 。 不bất 具cụ 足túc 故cố 。 悟ngộ 解giải 甚thậm 深thâm 。 因nhân 緣duyên 法pháp 故cố 。 成thành 獨Độc 覺Giác 乘Thừa 。 又hựu 此thử 上thượng 品phẩm 。 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 修tu 治trị 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 廣quảng 無vô 量lượng 故cố 。 具cụ 足túc 悲bi 愍mẫn 故cố 。 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 故cố 。 發phát 生sanh 大đại 願nguyện 故cố 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 故cố 。 希hy 求cầu 諸chư 佛Phật 大đại 智trí 故cố 。 淨tịnh 治trị 菩Bồ 薩Tát 諸chư 地Địa 故cố 。 淨tịnh 修tu 一nhất 切thiết 諸chư 度Độ 故cố 。 成thành 菩Bồ 薩Tát 廣quảng 大đại 行hành 。 又hựu 此thử 上thượng 上thượng 。 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 一nhất 切thiết 種chủng 清thanh 淨tịnh 故cố 。 乃nãi 至chí 證chứng 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 畏Úy 故cố 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 是thị 故cố 我ngã 今kim 。 等đẳng 行hành 十Thập 善Thiện 。 應ưng 令linh 一nhất 切thiết 具cụ 足túc 清thanh 淨tịnh 。


乃nãi 至chí


菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 積tích 集tập 善thiện 根căn 。 成thành 就tựu 善thiện 根căn 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 思tư 惟duy 善thiện 根căn 。 繫hệ 念niệm 善thiện 根căn 。 分phân 別biệt 善thiện 根căn 。 愛ái 樂nhạo 善thiện 根căn 。 修tu 集tập 善thiện 根căn 。 安an 住trụ 善thiện 根căn 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 如như 是thị 積tích 集tập 。 諸chư 善thiện 根căn 已dĩ 。 以dĩ 此thử 善thiện 根căn 。 所sở 得đắc 依y 果quả 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 於ư 念niệm 念niệm 中trung 。 見kiến 無vô 量lượng 佛Phật 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 承thừa 事sự 供cúng 養dường 。


又hựu 云vân 。


雖tuy 無vô 所sở 作tác 。 而nhi 恆hằng 住trụ 善thiện 根căn 。


又hựu 云vân 。


雖tuy 知tri 諸chư 法pháp 。 無vô 有hữu 所sở 依y 。 而nhi 說thuyết 依y 善thiện 法Pháp 。 而nhi 得đắc 出xuất 離ly 。


《# 大đại 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

我ngã 過quá 去khứ 亦diệc 曾tằng 作tác 惡ác 人nhân 小tiểu 蟲trùng 。 因nhân 積tích 善thiện 故cố 。 乃nãi 得đắc 成thành 佛Phật 。


又hựu 如như 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 中trung 。 有hữu 欲dục 無vô 減giảm 者giả 。


佛Phật 知tri 善thiện 法Pháp 恩ân 故cố 。 常thường 欲dục 集tập 諸chư 善thiện 法Pháp 。 故cố 欲dục 無vô 減giảm 。 修tu 集tập 諸chư 善thiện 法Pháp 。 心tâm 無vô 厭yếm 足túc 。 故cố 欲dục 無vô 減giảm 。 如như 一nhất 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 目mục 暗ám 。 自tự 縫phùng 僧tăng 伽già 梨lê 。 衽# 脫thoát 。 語ngứ 諸chư 人nhân 言ngôn 。


誰thùy 樂nhạo 欲dục 為vi 福phước 德đức 者giả 。 為vi 我ngã 衽# 針châm 。


爾nhĩ 時thời 佛Phật 現hiện 其kỳ 前tiền 語ngữ 言ngôn 。


我ngã 是thị 樂nhạo 欲dục 福phước 德đức 。 無vô 厭yếm 足túc 人nhân 。 持trì 汝nhữ 針châm 來lai 。


是thị 比Bỉ 丘Khâu 斐# 亹# 。 見kiến 佛Phật 光quang 明minh 。 又hựu 識thức 佛Phật 音âm 聲thanh 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


佛Phật 無vô 量lượng 功công 德đức 海hải 。 皆giai 盡tận 其kỳ 邊biên 底để 。 云vân 何hà 無vô 厭yếm 足túc 。


佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。

功công 德đức 果quả 報báo 甚thậm 深thâm 。 無vô 有hữu 如như 我ngã 知tri 恩ân 分phần/phân 者giả 。 我ngã 雖tuy 復phục 盡tận 其kỳ 邊biên 底để 。 我ngã 本bổn 以dĩ 欲dục 心tâm 無vô 厭yếm 足túc 故cố 得đắc 佛Phật 。 是thị 故cố 今kim 猶do 不bất 息tức 。 雖tuy 更cánh 無vô 功công 德đức 可khả 得đắc 。 我ngã 欲dục 心tâm 亦diệc 不bất 休hưu 。


諸chư 天thiên 世thế 人nhân 驚kinh 悟ngộ 。


佛Phật 於ư 功công 德đức 尚thượng 無vô 厭yếm 足túc 。 何hà 況huống 餘dư 人nhân 。 佛Phật 為vì 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 法Pháp 。 是thị 時thời 肉nhục 眼nhãn 即tức 明minh 。 慧tuệ 眼nhãn 成thành 就tựu 。 又hựu 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

若nhược 不bất 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 不bất 能năng 得đắc 無vô 上thượng 道Đạo 。


何hà 以dĩ 故cố 。 因nhân 緣duyên 不bất 具cụ 足túc 。 則tắc 不bất 能năng 得đắc 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 因nhân 緣duyên 者giả 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 於ư 是thị 行hành 法pháp 中trung 。 無vô 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 故cố 。


問vấn 。


夫phu 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 湛trạm 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 秖kỳ 為vi 客khách 塵trần 所sở 蔽tế 。 不bất 得đắc 現hiện 前tiền 。 如như 今kim 但đãn 息tức 攀phàn 緣duyên 。 定định 水thủy 澄trừng 淨tịnh 。 何hà 須tu 眾chúng 善thiện 。 向hướng 外ngoại 紛phân 馳trì 。 反phản 背bội 真chân 修tu 。 但đãn 成thành 勞lao 慮lự 。


答đáp 。


無vô 心tâm 寂tịch 現hiện 。 此thử 是thị 了liễu 因nhân 。 福phước 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 須tu 從tùng 緣duyên 起khởi 。 二nhị 因nhân 雙song 備bị 。 佛Phật 體thể 方phương 成thành 。 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 無vô 不bất 具cụ 載tái 。 《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 身thân 者giả 。 即tức 法Pháp 身thân 也dã 。 從tùng 無vô 量lượng 功công 德đức 。 智trí 慧tuệ 生sanh 。 從tùng 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 生sanh 。 從tùng 布bố 施thí 。 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 柔nhu 和hòa 。 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 禪thiền 定định 。 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 。 多đa 聞văn 。 智trí 慧tuệ 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 生sanh 。 乃nãi 至chí 從tùng 斷đoạn 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 法pháp 。 集tập 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 生sanh 如Như 來Lai 身thân 。


又hựu 云vân 。


具cụ 福phước 德đức 故cố 。 不bất 住trụ 無vô 為vi 。 具cụ 智trí 慧tuệ 故cố 。 不bất 盡tận 有hữu 為vi 。 大đại 慈từ 悲bi 故cố 。 不bất 住trụ 無vô 為vi 。 滿mãn 本bổn 願nguyện 故cố 。 不bất 盡tận 有hữu 為vi 。


此thử 乃nãi 自tự 背bối/bội 圓viên 詮thuyên 。 不bất 遵tuân 佛Phật 語ngữ 。 擬nghĩ 捉tróc 涅Niết 槃Bàn 之chi 縛phược 。 欲dục 沈trầm 解giải 脫thoát 之chi 坑khanh 。 栽tài 蓮liên 華hoa 於ư 高cao 原nguyên 。 植thực 甘cam 種chủng 於ư 空không 界giới 。 欲dục 求cầu 菩Bồ 提Đề 華hoa 果quả 。 何hà 出xuất 得đắc 成thành 。 所sở 以dĩ 云vân 。


入nhập 無vô 為vi 正chánh 位vị 者giả 。 不bất 生sanh 佛Phật 法Pháp 耳nhĩ 。 乃nãi 至chí 譬thí 如như 不bất 下hạ 巨cự 海hải 。 不bất 能năng 得đắc 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 如như 是thị 不bất 入nhập 。 煩phiền 惱não 大đại 海hải 。 則tắc 不bất 能năng 得đắc 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 寶bảo 。


問vấn 。


入nhập 法pháp 。 以dĩ 無vô 得đắc 為vi 門môn 。 履lý 道đạo 。 以dĩ 無vô 為vi 先tiên 導đạo 。 若nhược 興hưng 眾chúng 善thiện 。 起khởi 有hữu 得đắc 心tâm 。 一nhất 違vi 正chánh 宗tông 。 二nhị 虧khuy 實thật 行hạnh 。


答đáp 。


以dĩ 無vô 得đắc 故cố 無vô 所sở 不bất 得đắc 。 以dĩ 無vô 為vi 故cố 無vô 所sở 不bất 為vi 。 無vô 為vi 豈khởi 出xuất 為vi 中trung 。 無vô 得đắc 非phi 居cư 得đắc 外ngoại 。 得đắc 與dữ 無vô 得đắc 。 既ký 非phi 全toàn 別biệt 。 為vi 與dữ 無vô 為vi 。 亦diệc 非phi 分phần/phân 同đồng 。 非phi 別biệt 非phi 同đồng 。 誰thùy 言ngôn 一nhất 二nhị 。 而nhi 同đồng 而nhi 別biệt 。 不bất 閡ngại 千thiên 差sai 。 若nhược 迷mê 同đồng 。 別biệt 兩lưỡng 門môn 。 即tức 落lạc 斷đoạn 。 常thường 二nhị 執chấp 。 所sở 以dĩ 《# 華hoa 嚴nghiêm 。 離ly 世thế 間gian 品phẩm 》# 云vân 。


知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 相tướng 是thị 相tương/tướng 。 相tương/tướng 是thị 無vô 相tướng 。 無vô 分phân 別biệt 是thị 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 非phi 有hữu 是thị 有hữu 。 有hữu 是thị 非phi 有hữu 。 無vô 作tác 是thị 作tác 。 作tác 是thị 無vô 作tác 。 非phi 說thuyết 是thị 說thuyết 。 說thuyết 是thị 非phi 說thuyết 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 知tri 心tâm 與dữ 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。 知tri 菩Bồ 提Đề 與dữ 心tâm 等đẳng 。 心tâm 及cập 菩Bồ 提Đề 與dữ 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 亦diệc 不bất 生sanh 心tâm 顛điên 倒đảo 。 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 於ư 念niệm 念niệm 中trung 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 盡tận 一nhất 切thiết 漏lậu 。 而nhi 不bất 證chứng 實thật 際tế 。 亦diệc 不bất 盡tận 有hữu 漏lậu 善thiện 根căn 。 雖tuy 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 漏lậu 。 而nhi 知tri 漏lậu 盡tận 。 亦diệc 知tri 漏lậu 滅diệt 。 雖tuy 知tri 佛Phật 法Pháp 即tức 世thế 間gian 法pháp 。 世thế 間gian 法pháp 即tức 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 不bất 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 分phân 別biệt 世thế 間gian 法pháp 。 不bất 於ư 世thế 間gian 法pháp 。 中trung 分phân 別biệt 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 悉tất 入nhập 法Pháp 界Giới 。 無vô 所sở 入nhập 故cố 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 無vô 二nhị 。 無vô 變biến 易dị 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。


問vấn 。


一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 皆giai 為vi 認nhận 其kỳ 假giả 名danh 。 逐trục 妄vọng 輪luân 迴hồi 。 《# 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 》# 中trung 唯duy 令linh 以dĩ 湛trạm 旋toàn 其kỳ 。 虛hư 妄vọng 滅diệt 生sanh 。 伏phục 還hoàn 元nguyên 覺giác 。 得đắc 元nguyên 明minh 覺giác 。 無vô 生sanh 滅diệt 性tánh 。 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 然nhiên 後hậu 圓viên 成thành 。 果quả 地địa 修tu 證chứng 。 云vân 何hà 一nhất 向hướng 徇# 斯tư 假giả 名danh 。 論luận 其kỳ 散tán 善thiện 。 轉chuyển 增tăng 虛hư 妄vọng 。 豈khởi 益ích 初sơ 心tâm 。


答đáp 。


名danh 字tự 性tánh 空không 。 皆giai 唯duy 實thật 相tướng 。 但đãn 從tùng 緣duyên 起khởi 。 不bất 落lạc 有hữu 無vô 。 《# 法pháp 句cú 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 寶Bảo 明Minh 菩Bồ 薩Tát 。


汝nhữ 且thả 觀quán 是thị 。 諸chư 佛Phật 名danh 字tự 。 若nhược 是thị 有hữu 。 說thuyết 食thực 與dữ 人nhân 。 應ưng 得đắc 充sung 飢cơ 。 若nhược 名danh 字tự 無vô 者giả 。 定Định 光Quang 如Như 來Lai 。 不bất 授thọ 我ngã 記ký 。 及cập 於ư 汝nhữ 名danh 如như 無vô 授thọ 者giả 。 我ngã 不bất 應ưng 得đắc 佛Phật 。 當đương 知tri 字tự 句cú 。 其kỳ 已dĩ 久cửu 如như 。 以dĩ 我ngã 如như 故cố 。 備bị 顯hiển 諸chư 法pháp 。 名danh 字tự 性tánh 空không 。 不bất 在tại 有hữu 無vô 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


譬thí 如như 諸chư 法pháp 不bất 分phân 別biệt 自tự 性tánh 。 不bất 分phân 別biệt 音âm 聲thanh 。 而nhi 自tự 性tánh 不bất 捨xả 。 名danh 字tự 不bất 滅diệt 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 捨xả 於ư 行hành 。 隨tùy 世thế 所sở 作tác 。 而nhi 於ư 此thử 二nhị 無vô 執chấp 著trước 。


是thị 以dĩ 不bất 動động 實thật 際tế 。 建kiến 立lập 行hành 門môn 。 不bất 壞hoại 假giả 名danh 。 圓viên 通thông 自tự 性tánh 。


問vấn 。


何hà 以dĩ 不bất 任nhậm 運vận 騰đằng 騰đằng 。 無vô 心tâm 合hợp 道đạo 。 豈khởi 須tu 萬vạn 行hạnh 。 動động 作tác 關quan 心tâm 。


答đáp 。


古cổ 德đức 顯hiển 佛Phật 果Quả 有hữu 三tam 。


一nhất 。 亡vong 言ngôn 絕tuyệt 行hành 。 獨độc 明minh 法Pháp 身thân 無vô 作tác 果quả 。 二nhị 。 從tùng 行hành 漸tiệm 修tu 。 位vị 滿mãn 三tam 祇kỳ 果quả 。 三tam 。 從tùng 初sơ 理lý 智trí 自tự 在tại 圓viên 融dung 果quả 。 此thử 是thị 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 。 圓viên 修tu 圓viên 證chứng 。 雖tuy 一nhất 念niệm 頓đốn 具cụ 。 不bất 妨phương 萬vạn 行hạnh 施thí 為vi 。 雖tuy 萬vạn 行hạnh 施thí 為vi 。 不bất 離ly 一nhất 念niệm 。 若nhược 亡vong 情tình 冥minh 合hợp 。 各các 是thị 一nhất 門môn 。 遲trì 速tốc 任nhậm 機cơ 。 法pháp 無vô 前tiền 後hậu 。


問vấn 。


觸xúc 目mục 菩Bồ 提Đề 。 舉cử 足túc 皆giai 道đạo 。 何hà 須tu 別biệt 立lập 事sự 相tướng 道Đạo 場Tràng 。 役dịch 念niệm 勞lao 形hình 。 豈khởi 諧hài 妙diệu 旨chỉ 。


答đáp 。


道Đạo 場Tràng 有hữu 二nhị 。


一nhất 。 理lý 道Đạo 場Tràng 。 二nhị 。 事sự 道Đạo 場Tràng 。 理lý 道Đạo 場Tràng 者giả 。 周chu 遍biến 剎sát 塵trần 。 事sự 道Đạo 場Tràng 者giả 。 淨tịnh 地địa 嚴nghiêm 飾sức 。 然nhiên 因nhân 事sự 顯hiển 理lý 。 藉tạ 理lý 成thành 事sự 。 事sự 虛hư 攬lãm 理lý 。 無vô 不bất 理lý 之chi 事sự 。 理lý 實thật 應ưng 緣duyên 。 無vô 閡ngại 事sự 之chi 理lý 。 故cố 即tức 事sự 明minh 理lý 。 須tu 假giả 莊trang 嚴nghiêm 。 從tùng 俗tục 入nhập 真chân 。 唯duy 憑bằng 建kiến 立lập 。 為vi 歸quy 敬kính 之chi 本bổn 。 作tác 策sách 發phát 之chi 門môn 。 覩đổ 相tương/tướng 嚴nghiêm 心tâm 。 自tự 他tha 兼kiêm 利lợi 。


《# 止Chỉ 觀Quán 》# 云vân 。


圓viên 教giáo 初sơ 心tâm 。 理lý 觀quán 雖tuy 諦đế 。 法Pháp 忍Nhẫn 未vị 成thành 。 須tu 於ư 淨tịnh 地địa 嚴nghiêm 建kiến 道Đạo 場Tràng 。 晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。 修tu 行hành 五ngũ 悔hối 。 懺sám 六lục 根căn 罪tội 。 入nhập 觀quán 行hành 即tức 乘thừa 戒giới 兼kiêm 急cấp 。 理lý 事sự 無vô 瑕hà 。 諸chư 佛Phật 威uy 加gia 。 真chân 明minh 頓đốn 發phát 。 直trực 至chí 初sơ 住trụ 。 一nhất 生sanh 可khả 階giai 。


上thượng 都đô 儀nghi 云vân 。


夫phu 歸quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 者giả 。 要yếu 指chỉ 方phương 立lập 相tương/tướng 。 住trụ 心tâm 取thủ 境cảnh 。 不bất 明minh 無vô 相tướng 離ly 念niệm 也dã 。 佛Phật 懸huyền 知tri 凡phàm 夫phu 繫hệ 心tâm 。 尚thượng 乃nãi 不bất 得đắc 。 況huống 離ly 相tương/tướng 耶da 。 如như 無vô 術thuật 通thông 人nhân 。 居cư 空không 造tạo 舍xá 也dã 。 依y 寶bảo 像tượng 等đẳng 三tam 觀quán 。 必tất 得đắc 不bất 疑nghi 。


佛Phật 言ngôn 。

我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 能năng 觀quán 像tượng 者giả 。 與dữ 我ngã 無vô 異dị 。


《# 大đại 智trí 論luận 》# 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 唯duy 以dĩ 。 三tam 事sự 無vô 厭yếm 。


一nhất 。 供cúng 養dường 佛Phật 無vô 厭yếm 。 二nhị 。 聞văn 法Pháp 無vô 厭yếm 。 三tam 。 供cung 給cấp 僧Tăng 無vô 厭yếm 。


天thiên 台thai 智trí 者giả 問vấn 云vân 。


世thế 間gian 有hữu 空không 行hành 人nhân 。 執chấp 其kỳ 癡si 空không 。 不bất 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 。 聞văn 此thử 觀quán 心tâm 。 而nhi 作tác 難nạn/nan 言ngôn 。


若nhược 觀quán 心tâm 是thị 法Pháp 身thân 等đẳng 。 應ưng 觸xúc 處xứ 平bình 等đẳng 。 何hà 故cố 經Kinh 像tượng 生sanh 敬kính 。 紙chỉ 木mộc 生sanh 慢mạn 。 敬kính 慢mạn 異dị 故cố 。 則tắc 非phi 平bình 等đẳng 。 非phi 平bình 等đẳng 故cố 。 法Pháp 身thân 義nghĩa 不bất 成thành 。


答đáp 。


我ngã 以dĩ 凡phàm 夫phu 位vị 中trung 。 觀quán 如như 是thị 相tương/tướng 耳nhĩ 。 為vi 欲dục 開khai 顯hiển 此thử 實thật 相tướng 。 恭cung 敬kính 經Kinh 像tượng 。 令linh 慧tuệ 不bất 縛phược 。 使sử 無vô 量lượng 人nhân 。 崇sùng 善thiện 去khứ 惡ác 。 令linh 方phương 便tiện 不bất 縛phược 。 豈khởi 與dữ 汝nhữ 同đồng 耶da 。


乃nãi 至chí 廣quảng 興hưng 法Pháp 會hội 。 建kiến 立lập 壇đàn 儀nghi 。 手thủ 決quyết 加gia 持trì 。 嚴nghiêm 其kỳ 勝thắng 事sự 。 遂toại 得đắc 道Đạo 場tràng 現hiện 證chứng 。 諸chư 佛Phật 威uy 加gia 。 皆giai 是thị 大đại 聖thánh 垂thùy 慈từ 。 示thị 其kỳ 要yếu 軌quỹ 。 或hoặc 覩đổ 香hương 華hoa 之chi 相tướng 。 戒giới 德đức 重trọng/trùng 清thanh 。 或hoặc 見kiến 普phổ 賢hiền 之chi 身thân 。 罪tội 源nguyên 畢tất 淨tịnh 。 因nhân 茲tư 法pháp 事sự 圓viên 備bị 。 佛Phật 道Đạo 遐hà 隆long 。 現hiện 斯tư 感cảm 通thông 。 歸quy 憑bằng 有hữu 據cứ 。 是thị 以dĩ 須tu 遵tuân 往vãng 聖thánh 。 事sự 印ấn 典điển 章chương 。 不bất 可khả 憑bằng 虛hư 出xuất 於ư 胸hung 臆ức 。 毀hủy 德đức 壞hoại 善thiện 。 翻phiên 墮đọa 邪tà 輪luân 。 撥bát 有hữu 凝ngưng 空không 。 枉uổng 投đầu 邪tà 羂quyến 。


問vấn 。


《# 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。

如như 何hà 立lập 相tương/tướng 標tiêu 形hình 。 而nhi 稱xưng 罪tội 事sự 。


答đáp 。


息tức 緣duyên 泯mẫn 事sự 。 此thử 是thị 破phá 相tương/tướng 宗tông 。 直trực 論luận 顯hiển 理lý 。 即tức 是thị 大Đại 乘Thừa 始thỉ 教giáo 。 未vị 得đắc 有hữu 無vô 齊tề 行hành 。 體thể 用dụng 交giao 徹triệt 。 若nhược 約ước 圓viên 門môn 無vô 閡ngại 。 性tánh 相tướng 融dung 通thông 。 舉cử 一nhất 微vi 塵trần 。 該cai 羅la 法Pháp 界Giới 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


清thanh 淨tịnh 慈từ 門môn 剎sát 塵trần 數số 。 共cộng 生sanh 如Như 來Lai 一nhất 妙diệu 相tướng 。 一nhất 一nhất 諸chư 相tướng 莫mạc 不bất 然nhiên 。 是thị 故cố 見kiến 者giả 無vô 厭yếm 足túc 。


《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


汝nhữ 證chứng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 十Thập 力Lực 等đẳng 佛Phật 法Pháp 。 具cụ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 乃nãi 至Chí 真Chân 實thật 滅diệt 。


《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


非phi 色sắc 者giả 。 即tức 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 解giải 脫thoát 。 色sắc 者giả 。 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 。 如Như 來Lai 解giải 脫thoát 。


豈khởi 同đồng 凡phàm 夫phu 橫hoạnh/hoành 執chấp 頑ngoan 閡ngại 之chi 境cảnh 以dĩ 為vi 實thật 色sắc 。 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 證chứng 灰hôi 斷đoạn 之chi 質chất 而nhi 作tác 真chân 形hình 。 是thị 以dĩ 六lục 根căn 所sở 對đối 。 皆giai 見kiến 如Như 來Lai 。 萬vạn 像tượng 齊tề 觀quán 。 圓viên 明minh 法Pháp 界Giới 。 豈khởi 待đãi 消tiêu 形hình 滅diệt 影ảnh 。 方phương 成thành 玄huyền 趣thú 乎hồ 。


問vấn 。


即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 何hà 須tu 外ngoại 求cầu 。 若nhược 認nhận 他tha 塵trần 。 自tự 法pháp 即tức 隱ẩn 。


答đáp 。


諸chư 佛Phật 法Pháp 門môn 。 亦diệc 不bất 一nhất 向hướng 。 皆giai 有hữu 自tự 力lực 。 他tha 力lực 。 自tự 相tương/tướng 。 共cộng 相tương 。 十thập 玄huyền 門môn 之chi 該cai 攝nhiếp 。 六lục 相tương/tướng 義nghĩa 之chi 融dung 通thông 。 隨tùy 緣duyên 似tự 分phần/phân 。 約ước 性tánh 常thường 合hợp 。 從tùng 心tâm 現hiện 境cảnh 。 境cảnh 即tức 是thị 心tâm 。 攝nhiếp 所sở 歸quy 能năng 。 他tha 即tức 是thị 自tự 。 古cổ 德đức 云vân 。


若nhược 執chấp 心tâm 境cảnh 為vi 二nhị 。 遮già 言ngôn 不bất 二nhị 。 以dĩ 心tâm 外ngoại 無vô 別biệt 塵trần 故cố 。 若nhược 執chấp 為vi 一nhất 。 遮già 言ngôn 不bất 一nhất 。 以dĩ 非phi 無vô 緣duyên 故cố 。


《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 云vân 。


諸chư 佛Phật 威uy 神thần 。 之chi 所sở 建kiến 立lập 。


智trí 者giả 大đại 師sư 云vân 。


夫phu 一nhất 向hướng 無vô 生sanh 觀quán 人nhân 。 但đãn 信tín 心tâm 益ích 。 不bất 信tín 外ngoại 佛Phật 威uy 加gia 益ích 。


經Kinh 云vân 。


非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 而nhi 內nội 而nhi 外ngoại 。 而nhi 內nội 故cố 。 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。 於ư 心tâm 行hành 中trung 求cầu 。 而nhi 外ngoại 故cố 。 諸chư 佛Phật 護hộ 念niệm 。 云vân 何hà 不bất 信tín 外ngoại 益ích 耶da 。


夫phu 因nhân 緣duyên 之chi 道đạo 。 進tiến 修tu 之chi 門môn 。 皆giai 眾chúng 緣duyên 所sở 成thành 。 無vô 一nhất 獨độc 立lập 。 若nhược 自tự 力lực 充sung 備bị 。 即tức 不bất 假giả 緣duyên 。 若nhược 自tự 力lực 未vị 堪kham 。 須tu 憑bằng 他tha 勢thế 。 譬thí 如như 世thế 間gian 。 之chi 人nhân 在tại 官quan 難nạn 中trung 。 若nhược 自tự 無vô 力lực 得đắc 脫thoát 。 須tu 假giả 有hữu 力lực 之chi 人nhân 救cứu 拔bạt 。 又hựu 如như 牽khiên 拽duệ 重trọng/trùng 物vật 。 自tự 力lực 不bất 任nhậm 。 須tu 假giả 眾chúng 它# 之chi 力lực 。 方phương 能năng 移di 動động 。 但đãn 可khả 內nội 量lượng 實thật 德đức 。 終chung 不bất 以dĩ 自tự 妨phương 人nhân 。 又hựu 若nhược 執chấp 言ngôn 內nội 力lực 。 即tức 是thị 自tự 性tánh 。 若nhược 言ngôn 外ngoại 力lực 。 即tức 成thành 他tha 性tánh 。 若nhược 云vân 機cơ 感cảm 相tương/tướng 投đầu 。 即tức 是thị 共cộng 性tánh 。 若nhược 云vân 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 即tức 無vô 因nhân 性tánh 。 皆giai 滯trệ 閡ngại 執chấp 。 未vị 入nhập 圓viên 成thành 。 若nhược 了liễu 真chân 心tâm 。 即tức 無vô 所sở 住trụ 。


問vấn 。


經Kinh 云vân 。


觀quán 身thân 實thật 相tướng 。 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。


一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 天thiên 真chân 頓đốn 朗lãng 。 何hà 得đắc 唱xướng 他tha 佛Phật 號hiệu 。 廣quảng 誦tụng 餘dư 經kinh 。 高cao 下hạ 輪luân 迴hồi 。 前tiền 後hậu 生sanh 滅diệt 。 既ký 妨phương 禪thiền 定định 。 但đãn 徇# 音âm 聲thanh 。 水thủy 動động 珠châu 昏hôn 。 寧ninh 當đương 冥minh 合hợp 。


答đáp 。


夫phu 聲thanh 為vi 眾chúng 義nghĩa 之chi 府phủ 。 言ngôn 皆giai 解giải 脫thoát 之chi 門môn 。 一nhất 切thiết 趣thú 聲thanh 。 聲thanh 為vi 法Pháp 界Giới 。 經Kinh 云vân 。


一nhất 一nhất 諸chư 法pháp 中trung 。 皆giai 含hàm 一nhất 切thiết 法pháp 。


故cố 知tri 一nhất 言ngôn 音âm 中trung 。 包bao 羅la 無vô 外ngoại 。 十thập 界giới 具cụ 足túc 。 三tam 諦đế 理lý 圓viên 。 何hà 得đắc 非phi 此thử 重trọng/trùng 彼bỉ 。 離ly 相tương 求cầu 真chân 。 不bất 窮cùng 動động 淨tịnh 之chi 源nguyên 。 遂toại 致trí 語ngữ 默mặc 之chi 失thất 。 故cố 經Kinh 云vân 。


一nhất 念niệm 初sơ 起khởi 。 無vô 有hữu 初sơ 相tương/tướng 。 是thị 真chân 護hộ 念niệm 。


未vị 必tất 息tức 念niệm 消tiêu 聲thanh 。 方phương 冥minh 實thật 相tướng 。 是thị 以dĩ 莊trang 嚴nghiêm 門môn 內nội 。 萬vạn 行hạnh 無vô 虧khuy 。 真Chân 如Như 海hải 中trung 。 一nhất 毫hào 不bất 捨xả 。 且thả 如như 課khóa 念niệm 尊tôn 號hiệu 。 教giáo 有hữu 明minh 文văn 。 唱xướng 一nhất 聲thanh 而nhi 罪tội 滅diệt 塵trần 沙sa 。 具cụ 十thập 念niệm 而nhi 形hình 棲tê 淨tịnh 土độ 。 拯chửng 危nguy 拔bạt 難nạn/nan 。 殄điễn 障chướng 消tiêu 冤oan 。 非phi 但đãn 一nhất 期kỳ 暫tạm 拔bạt 苦khổ 津tân 。 託thác 此thử 因nhân 緣duyên 終chung 投đầu 覺giác 海hải 。 故cố 經Kinh 云vân 。


若nhược 人nhân 散tán 亂loạn 心tâm 。 入nhập 於ư 塔tháp 廟miếu 中trung 。 一nhất 稱xưng 南Nam 無mô 佛Phật 。 皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。

又hựu 經Kinh 云vân 。


受thọ 持trì 佛Phật 名danh 者giả 。 皆giai 為vi 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 共cộng 所sở 護hộ 念niệm 。


《# 寶bảo 積tích 經kinh 》# 云vân 。


高cao 聲thanh 念niệm 佛Phật 。 魔ma 軍quân 退thoái 散tán 。


《# 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


眾chúng 生sanh 愚ngu 鈍độn 。 觀quán 不bất 能năng 解giải 。 但đãn 令linh 念niệm 聲thanh 相tương 續tục 。 自tự 得đắc 往vãng 生sanh 佛Phật 國quốc 。


《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 初sơ 生sanh 墮đọa 地địa 。 即tức 得đắc 日nhật 行hành 千thiên 里lý 。 足túc 一nhất 千thiên 年niên 。 滿mãn 中trung 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 施thí 佛Phật 。 不bất 如như 有hữu 人nhân 。 於ư 後hậu 惡ác 世thế 。 稱xưng 一nhất 佛Phật 聲thanh 。 其kỳ 福phước 過quá 彼bỉ 。


《# 大đại 品phẩm 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 人nhân 散tán 心tâm 念niệm 佛Phật 。 乃nãi 至chí 畢tất 苦khổ 。 其kỳ 福phước 不bất 盡tận 。


《# 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 經kinh 》# 云vân 。


四tứ 事sự 供cúng 養dường 。 一nhất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 功công 德đức 無vô 量lượng 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 善thiện 心tâm 相tương 續tục 。 稱xưng 佛Phật 名danh 號hiệu 。 如như 一nhất 𤛓câu 牛ngưu 乳nhũ 頃khoảnh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 過quá 上thượng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 無vô 能năng 量lượng 者giả 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


住trụ 自tự 在tại 心tâm 念niệm 佛Phật 門môn 。 知tri 隨tùy 自tự 心tâm 所sở 有hữu 欲dục 樂lạc 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 現hiện 其kỳ 像tượng 。


故cố 飛phi 錫tích 和hòa 尚thượng 高cao 聲thanh 念niệm 佛Phật 。 《# 三tam 昧muội 寶bảo 王vương 論luận 》# 云vân 。


浴dục 大đại 海hải 者giả 。 已dĩ 用dụng 於ư 百bách 川xuyên 。 念niệm 佛Phật 名danh 者giả 。 必tất 成thành 於ư 三tam 昧muội 。 亦diệc 猶do 清thanh 珠châu 下hạ 於ư 濁trược 水thủy 。 濁trược 水thủy 不bất 得đắc 不bất 清thanh 。 念niệm 佛Phật 投đầu 於ư 亂loạn 心tâm 。 亂loạn 心tâm 不bất 得đắc 不bất 佛Phật 。 既ký 契khế 之chi 後hậu 。 心tâm 佛Phật 雙song 亡vong 。 雙song 亡vong 定định 也dã 。 雙song 照chiếu 慧tuệ 也dã 。 定định 慧tuệ 既ký 均quân 。 亦diệc 何hà 心tâm 而nhi 不bất 佛Phật 。 何hà 佛Phật 而nhi 不bất 心tâm 。 心tâm 佛Phật 既ký 然nhiên 。 則tắc 萬vạn 境cảnh 。 萬vạn 緣duyên 。 無vô 非phi 三tam 昧muội 也dã 。


誰thùy 復phục 患hoạn 之chi 。 於ư 起khởi 心tâm 動động 念niệm 。 高cao 聲thanh 稱xưng 佛Phật 哉tai 。 故cố 《# 業nghiệp 報báo 差sai 別biệt 經kinh 》# 云vân 。


高cao 聲thanh 念niệm 佛Phật 誦tụng 經Kinh 。 有hữu 十thập 種chủng 功công 德đức 。


一nhất 。 能năng 排bài 睡thụy 眠miên 。 二nhị 。 天thiên 魔ma 驚kinh 怖bố 。 三tam 。 聲thanh 遍biến 十thập 方phương 。 四tứ 。 三tam 塗đồ 息tức 苦khổ 。 五ngũ 。 外ngoại 聲thanh 不bất 入nhập 。 六lục 。 令linh 心tâm 不bất 散tán 。 七thất 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 八bát 。 諸chư 佛Phật 歡hoan 喜hỷ 。 九cửu 。 三tam 昧muội 現hiện 前tiền 。 十thập 。 生sanh 於ư 淨tịnh 土độ 。


《# 群quần 疑nghi 論luận 》# 云vân 。


問vấn 。


名danh 字tự 性tánh 空không 。 不bất 能năng 詮thuyên 說thuyết 諸chư 法pháp 。 教giáo 人nhân 專chuyên 稱xưng 佛Phật 號hiệu 。 何hà 異dị 說thuyết 食thực 充sung 飢cơ 乎hồ 。


答đáp 。


若nhược 言ngôn 名danh 字tự 無vô 用dụng 。 不bất 能năng 詮thuyên 諸chư 法pháp 體thể 。 亦diệc 應ưng 喚hoán 火hỏa 水thủy 來lai 。 故cố 知tri 筌thuyên 蹄đề 不bất 空không 。 魚ngư 兔thố 斯tư 得đắc 。 故cố 使sử 梵Phạm 王Vương 啟khải 請thỉnh 。 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 大đại 聖thánh 應ứng 機cơ 弘hoằng 宣tuyên 妙diệu 旨chỉ 。 人nhân 天thiên 凡phàm 聖thánh 咸hàm 稟bẩm 正chánh 言ngôn 。 五ngũ 道đạo 四tứ 生sanh 並tịnh 遵tuân 遺di 訓huấn 。 聽thính 聞văn 讀đọc 誦tụng 。 利lợi 益ích 弘hoằng 深thâm 。 稱xưng 念niệm 佛Phật 名danh 。 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 亦diệc 不bất 得đắc 唯duy 言ngôn 名danh 字tự 虛hư 假giả 。 不bất 有hữu 詮thuyên 說thuyết 者giả 乎hồ 。


論luận 云vân 。


問vấn 。


何hà 因nhân 一nhất 念niệm 佛Phật 之chi 力lực 。 能năng 斷đoạn 一nhất 切thiết 諸chư 障chướng 。


答đáp 。


如như 一nhất 香hương 栴chiên 檀đàn 。 改cải 四tứ 十thập 由do 旬tuần 。 伊y 蘭lan 林lâm 悉tất 香hương 。 又hựu 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 用dụng 師sư 子tử 筋cân 以dĩ 為vi 琴cầm 弦huyền 。 其kỳ 聲thanh 一nhất 奏tấu 。 一nhất 切thiết 餘dư 弦huyền 。 悉tất 皆giai 斷đoạn 壞hoại 。 若nhược 人nhân 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 行hành 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 者giả 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 諸chư 障chướng 。 皆giai 悉tất 斷đoạn 滅diệt 。


《# 大đại 集tập 經kinh 》# 云vân 。


或hoặc 一nhất 日nhật 夜dạ 。 或hoặc 七thất 日nhật 夜dạ 。 不bất 作tác 餘dư 業nghiệp 。 志chí 心tâm 念niệm 佛Phật 。 小tiểu 念niệm 見kiến 小tiểu 。 大đại 念niệm 見kiến 大đại 。


又hựu 《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


文Văn 殊Thù 問vấn 佛Phật 。


云vân 何hà 速tốc 得đắc 。 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。


佛Phật 答đáp 。


有hữu 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 欲dục 入nhập 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。 應ưng 須tu 於ư 空không 閑nhàn 處xứ 。 捨xả 諸chư 亂loạn 意ý 。 不bất 取thủ 相tướng 貌mạo 。 繫hệ 念niệm 一nhất 佛Phật 。 專chuyên 稱xưng 名danh 字tự 。 隨tùy 佛Phật 方phương 所sở 。 端đoan 身thân 正chánh 向hướng 。 能năng 於ư 一nhất 佛Phật 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 即tức 是thị 念niệm 中trung 。 能năng 見kiến 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 晝trú 夜dạ 常thường 說thuyết 。 智trí 慧tuệ 辨biện 才tài 。 終chung 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 。


是thị 知tri 佛Phật 力lực 難nan 思tư 。 玄huyền 通thông 罕# 測trắc 。 如như 石thạch 吸hấp 鐵thiết 。 似tự 水thủy 投đầu 河hà 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 見kiến 如như 是thị 事sự 。 志chí 心tâm 歸quy 者giả 。 靈linh 感cảm 昭chiêu 然nhiên 。


問vấn 。


凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 但đãn 有hữu 好hảo/hiếu 境cảnh 。 取thủ 即tức 成thành 魔ma 。 何hà 得đắc 著trước 相tương/tướng 興hưng 心tâm 。 而nhi 希hy 冥minh 感cảm 耶da 。


答đáp 。


修tu 行hành 力lực 至chí 。 聖thánh 境cảnh 方phương 明minh 。 善thiện 緣duyên 所sở 生sanh 。 法Pháp 爾nhĩ 如như 是thị 。 故cố 將tương 證chứng 十Thập 地Địa 。 相tương/tướng 皆giai 現hiện 前tiền 。 是thị 以dĩ 志chí 切thiết 冥minh 加gia 。 道đạo 高cao 魔ma 盛thịnh 。


或hoặc 禪thiền 思tư 入nhập 微vi 。 而nhi 變biến 異dị 相tướng 。 或hoặc 禮lễ 誦tụng 懇khẩn 志chí 。 暫tạm 覩đổ 嘉gia 祥tường 。 但đãn 了liễu 惟duy 心tâm 。 見kiến 無vô 所sở 見kiến 。 若nhược 取thủ 之chi 。 則tắc 心tâm 外ngoại 有hữu 境cảnh 。 便tiện 成thành 魔ma 事sự 。 若nhược 捨xả 之chi 。 則tắc 撥bát 善thiện 功công 能năng 。 無vô 門môn 修tu 進tiến 。 《# 摩ma 訶ha 論luận 》# 云vân 。


若nhược 真chân 若nhược 偽ngụy 。 惟duy 自tự 妄vọng 心tâm 現hiện 量lượng 境cảnh 界giới 。 無vô 有hữu 其kỳ 實thật 。 無vô 所sở 著trước 故cố 。 又hựu 若nhược 真chân 若nhược 偽ngụy 。 皆giai 一nhất 真Chân 如Như 。 皆giai 一nhất 法Pháp 身thân 。 無vô 有hữu 別biệt 異dị 。 不bất 斷đoạn 除trừ 故cố 。


《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


不bất 捨xả 者giả 。 諸chư 法pháp 中trung 皆giai 有hữu 助trợ 道Đạo 力lực 故cố 。 不bất 受thọ 者giả 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 畢tất 竟cánh 空không 。 無vô 所sở 得đắc 故cố 。


台thai 教giáo 云vân 。


疑nghi 者giả 言ngôn 。


大Đại 乘Thừa 平bình 等đẳng 。 何hà 相tương/tướng 可khả 論luận 。


今kim 言ngôn 不bất 爾nhĩ 。 秖kỳ 由do 平bình 等đẳng 。 鏡kính 淨tịnh 故cố 諸chư 業nghiệp 像tượng 現hiện 。 令linh 止Chỉ 觀Quán 研nghiên 心tâm 。 心tâm 漸tiệm 明minh 淨tịnh 。 照chiếu 諸chư 善thiện 惡ác 。 如như 鏡kính 被bị 磨ma 。 萬vạn 像tượng 自tự 現hiện 。


是thị 知tri 不bất 有hữu 而nhi 有hữu 。 無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 。 有hữu 而nhi 不bất 有hữu 。 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 。 常thường 冥minh 實thật 際tế 。 中trung 道đạo 泠# 然nhiên 。 欣hân 慼thích 不bất 生sanh 。 分phân 別biệt 情tình 斷đoạn 。 虛hư 懷hoài 寂tịch 慮lự 。 何hà 得đắc 失thất 之chi 所sở 惑hoặc 乎hồ 。 又hựu 若nhược 諷phúng 誦tụng 遺di 典điển 。 受thọ 持trì 大Đại 乘Thừa 。 功công 德đức 幽u 深thâm 。 果quả 報báo 玄huyền 邈mạc 。 如như 經kinh 佛Phật 親thân 比tỉ 校giáo 。 譬thí 如như 一nhất 人nhân 。 辨biện 若nhược 文Văn 殊Thù 。 教giáo 化hóa 四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 。 皆giai 至chí 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 格cách 量lượng 功công 德đức 。 不bất 如như 香hương 華hoa 供cúng 養dường 。 方Phương 等Đẳng 經Kinh 典điển 。 得đắc 下hạ 等đẳng 寶bảo 。 又hựu 阿A 難Nan 疑nghi 審thẩm 。 七thất 佛Phật 現hiện 身thân 證chứng 明minh 。 實thật 有hữu 此thử 事sự 。 又hựu 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 得đắc 上thượng 等đẳng 寶bảo 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 得đắc 中trung 等đẳng 寶bảo 。 香hương 花hoa 供cúng 養dường 。 得đắc 下hạ 等đẳng 寶bảo 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


供cúng 養dường 四tứ 百bách 萬vạn 億ức 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 皆giai 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 盡tận 諸chư 有hữu 漏lậu 。 於ư 深thâm 禪thiền 定định 。 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 不bất 如như 第đệ 五ngũ 十thập 人nhân 聞văn 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 一nhất 偈kệ 。 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 不bất 及cập 其kỳ 一nhất 。


又hựu 經Kinh 云vân 。


若nhược 人nhân 讀đọc 誦tụng 經kinh 處xứ 。 其kỳ 地địa 皆giai 為vi 金kim 剛cang 。 但đãn 肉nhục 眼nhãn 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 見kiến 耳nhĩ 。


南nam 山sơn 《# 感cảm 通thông 傳truyền 》# 云vân 。


七thất 佛Phật 金kim 塔tháp 中trung 有hữu 銀ngân 印ấn 。 若nhược 誦tụng 大Đại 乘Thừa 者giả 。 以dĩ 銀ngân 印ấn 印ấn 其kỳ 口khẩu 。 令linh 無vô 遺di 忘vong 。


《# 普phổ 賢hiền 觀quán 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 七thất 眾chúng 犯phạm 戒giới 。 欲dục 一nhất 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 除trừ 滅diệt 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 生sanh 死tử 之chi 罪tội 者giả 。 乃nãi 至chí 欲dục 得đắc 文Văn 殊Thù 。 藥dược 王vương 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 持trì 香hương 花hoa 住trụ 立lập 空không 中trung 侍thị 奉phụng 者giả 。 應ưng 當đương 修tu 習tập 。 此thử 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 讀đọc 誦tụng 大Đại 乘Thừa 。 念niệm 大Đại 乘Thừa 事sự 。 令linh 此thử 空không 慧tuệ 。 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。


《# 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


無vô 諸chư 惡ác 獸thú 。 巖nham 穴huyệt 寂tịch 靜tĩnh 。 而nhi 為vi 居cư 止chỉ 。 所sở 謂vị 聞văn 法Pháp 。 晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。 勤cần 加gia 讚tán 諷phúng 。 聲thanh 離ly 高cao 下hạ 。 心tâm 不bất 緣duyên 外ngoại 。 專chuyên 心tâm 憶ức 持trì 。


《# 賢hiền 愚ngu 經kinh 》# 云vân 。


行hành 者giả 欲dục 成thành 佛Phật 道Đạo 。 當đương 樂nhạo/nhạc/lạc 經Kinh 法Pháp 。 讀đọc 誦tụng 演diễn 說thuyết 。 正chánh 使sử 白bạch 衣y 說thuyết 法Pháp 。 諸chư 天thiên 鬼quỷ 神thần 。 悉tất 來lai 聽thính 受thọ 。 況huống 出xuất 家gia 人nhân 。 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 乃nãi 至chí 行hành 路lộ 誦tụng 經Kinh 說thuyết 偈kệ 。 常thường 有hữu 諸chư 天thiên 。 隨tùy 而nhi 聽thính 之chi 。 是thị 故cố 應ưng 勤cần 誦tụng 經Kinh 說thuyết 法Pháp 。


已dĩ 上thượng 皆giai 是thị 金kim 口khẩu 。 誠thành 諦đế 之chi 言ngôn 。 非phi 是thị 妄vọng 心tâm 孟# 浪lãng 之chi 說thuyết 。 是thị 以dĩ 志chí 心tâm 誦tụng 者giả 。 證chứng 驗nghiệm 非phi 虛hư 。 常thường 為vi 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 密mật 垂thùy 護hộ 念niệm 。 讚tán 言ngôn 善thiện 哉tai 。 授thọ 手thủ 摩ma 頭đầu 。 共cộng 宿túc 衣y 覆phú 。 攝nhiếp 受thọ 付phó 囑chúc 。 隨tùy 喜hỷ 威uy 加gia 。 乃nãi 至chí 神thần 王vương 護hộ 持trì 。 天thiên 仙tiên 給cấp 侍thị 。 金kim 剛cang 擁ủng 從tùng 。 釋Thích 梵Phạm 散tán 華hoa 。 成thành 就tựu 福phước 因nhân 。 等đẳng 法Pháp 界Giới 虛hư 空không 之chi 際tế 量lượng 。 校giảo 量lượng 功công 德đức 。 勝thắng 恆Hằng 沙sa 七thất 寶bảo 之chi 施thí 緣duyên 。 乃nãi 至chí 凡phàm 質chất 通thông 靈linh 。 肉nhục 身thân 不bất 壞hoại 。 舌thiệt 變biến 紅hồng 蓮liên 之chi 色sắc 。 口khẩu 騰đằng 紫tử 檀đàn 之chi 香hương 。 聞văn 一nhất 句cú 而nhi 畢tất 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 誦tụng 半bán 偈kệ 而nhi 功công 齊tề 大đại 覺giác 。 書thư 寫tả 經Kinh 卷quyển 。 報báo 受thọ 欲dục 天thiên 。 供cúng 養dường 持trì 人nhân 。 福phước 過quá 諸chư 佛Phật 。 可khả 謂vị 法pháp 威uy 德đức 力lực 不bất 思tư 議nghị 門môn 。 萬vạn 瑞thụy 千thiên 靈linh 因nhân 茲tư 而nhi 感cảm 。 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 。 從tùng 此thử 而nhi 生sanh 。 亘tuyên 古cổ 該cai 今kim 。 從tùng 凡phàm 至chí 聖thánh 。 三tam 業nghiệp 供cúng 養dường 。 十thập 種chủng 受thọ 持trì 。 盡tận 稟bẩm 真chân 詮thuyên 。 傳truyền 持trì 不bất 絕tuyệt 。 今kim 何hà 起khởi 謗báng 。 而nhi 斷đoạn 轉chuyển 法Pháp 輪luân 乎hồ 。


問vấn 。


經kinh 中trung 秖kỳ 讚tán 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 深thâm 解giải 義nghĩa 趣thú 。 勤cần 求cầu 無vô 念niệm 。 默mặc 契khế 玄huyền 根căn 。 云vân 何hà 勸khuyến 修tu 。 廣quảng 興hưng 唱xướng 誦tụng 。


答đáp 。


若nhược 約ước 上thượng 上thượng 圓viên 根căn 。 大đại 機cơ 淳thuần 熟thục 。 無vô 諸chư 遮già 障chướng 。 頓đốn 了liễu 頓đốn 修tu 。 若nhược 妄vọng 念niệm 不bất 生sanh 。 何hà 須tu 助trợ 道đạo 。 大đại 凡phàm 微vi 細tế 想tưởng 念niệm 。 佛Phật 地địa 方phương 無vô 。 故cố 《# 安an 般ban 守thủ 意ý 。 經kinh 序tự 》# 云vân 。


彈đàn 指chỉ 之chi 間gian 。 心tâm 九cửu 百bách 六lục 十thập 轉chuyển 。 一nhất 日nhật 一nhất 夕tịch 。 十thập 三tam 億ức 意ý 。 意ý 有hữu 一nhất 身thân 。 心tâm 不bất 自tự 知tri 。 猶do 彼bỉ 種chủng 夫phu 也dã 。


是thị 知tri 情tình 塵trần 障chướng 厚hậu 。 卒thốt 淨tịnh 良lương 難nạn/nan 。 若nhược 非phi 萬vạn 善thiện 助trợ 開khai 。 自tự 力lực 恐khủng 成thành 稽khể 滯trệ 。 又hựu 若nhược 論luận 福phước 業nghiệp 。 遍biến 行hành 門môn 中trung 。 萬vạn 行hạnh 莊trang 嚴nghiêm 。 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 皆giai 能năng 助trợ 道đạo 。 顯hiển 大đại 菩Bồ 提Đề 。 具cụ 足túc 十thập 種chủng 受thọ 持trì 。 亦diệc 無vô 所sở 閡ngại 。 故cố 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


爾nhĩ 時thời 千thiên 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 從tùng 地địa 涌dũng 出xuất 者giả 。 皆giai 於ư 佛Phật 前tiền 。 一nhất 心tâm 合hợp 掌chưởng 。 瞻chiêm 仰ngưỡng 尊Tôn 顏nhan 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


世Thế 尊Tôn 。 我ngã 等đẳng 於ư 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 世Thế 尊Tôn 分phân 身thân 。 所sở 在tại 國quốc 土độ 。 滅diệt 度độ 之chi 處xứ 。 當đương 廣quảng 說thuyết 此thử 經Kinh 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 自tự 欲dục 。 得đắc 是thị 真chân 淨tịnh 大đại 法Pháp 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 解giải 說thuyết 書thư 寫tả 。 而nhi 供cúng 養dường 之chi 。

以dĩ 知tri 登đăng 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 非phi 獨độc 為vì 他tha 解giải 說thuyết 。 尚thượng 自tự 發phát 願nguyện 誦tụng 持trì 。 何hà 況huống 初sơ 心tâm 。 而nhi 不bất 稟bẩm 受thọ 。 但đãn 先tiên 求cầu 信tín 解giải 悟ngộ 入nhập 。 後hậu 即tức 如như 說thuyết 而nhi 行hành 。 口khẩu 演diễn 心tâm 思tư 。 助trợ 開khai 正chánh 慧tuệ 。 若nhược 未vị 窮cùng 宗tông 旨chỉ 。 且thả 徇# 文văn 言ngôn 。 雖tuy 不bất 親thân 明minh 。 亦diệc 熏huân 善thiện 本bổn 。 般Bát 若Nhã 威uy 力lực 。 初sơ 後hậu 冥minh 資tư 。 於ư 正Chánh 法Pháp 中trung 。 發phát 一nhất 微vi 心tâm 。 皆giai 是thị 初sơ 因nhân 。 終chung 不bất 孤cô 棄khí 。


問vấn 。


欲dục 真chân 持trì 經Kinh 。 應ưng 念niệm 實thật 相tướng 。 既ký 忘vong 能năng 所sở 。 誦tụng 者giả 何hà 人nhân 。 若nhược 云vân 心tâm 口khẩu 所sở 為vi 。 求cầu 之chi 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 究cứu 竟cánh 推thôi 檢kiểm 。 理lý 出xuất 何hà 門môn 。


答đáp 。


雖tuy 觀quán 能năng 念niệm 。 所sở 誦tụng 皆giai 空không 。 空không 非phi 斷đoạn 空không 。 不bất 閡ngại 能năng 誦tụng 。 所sở 持trì 為vi 有hữu 。 有hữu 非phi 實thật 有hữu 。 不bất 空không 不bất 有hữu 。 中trung 理lý 皎hiệu 然nhiên 。 執chấp 無vô 。 則tắc 墮đọa 其kỳ 邪tà 空không 。 沒một 有hữu 。 則tắc 成thành 其kỳ 偏thiên 假giả 。 是thị 以dĩ 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 。 即tức 一nhất 。 而nhi 三tam 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 即tức 三tam 。 而nhi 一nhất 體thể 無vô 異dị 。 非phi 合hợp 非phi 散tán 。 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 。 存tồn 泯mẫn 莫mạc 覉# 。 是thị 非phi 焉yên 局cục 。 常thường 冥minh 三tam 諦đế 。 總tổng 合hợp 一Nhất 乘Thừa 。 萬vạn 行hạnh 度độ 門môn 。 咸hàm 歸quy 實thật 相tướng 。 又hựu 所sở 難nạn/nan 。


念niệm 誦tụng 有hữu 妨phương 禪thiền 定định 者giả 。 且thả 禪thiền 定định 一nhất 法pháp 。 乃nãi 四tứ 辨biện 六Lục 通Thông 之chi 本bổn 。 是thị 革cách 凡phàm 蹈đạo 聖thánh 之chi 因nhân 。 攝nhiếp 念niệm 少thiểu 時thời 。 故cố 稱xưng 上thượng 善thiện 。 然nhiên 須tu 明minh 沈trầm 。 掉trạo 消tiêu 息tức 。 《# 知tri 時thời 經kinh 》# 云vân 。


如như 坐tọa 禪thiền 昏hôn 昧muội 。 須tu 起khởi 行hành 道Đạo 念niệm 佛Phật 。 或hoặc 志chí 誠thành 洗tẩy 懺sám 。 以dĩ 除trừ 重trọng 障chướng 。 策sách 發phát 身thân 心tâm 。 不bất 可khả 確xác 執chấp 一nhất 門môn 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 。


故cố 慈từ 愍mẫn 三tam 藏tạng 云vân 。


聖thánh 教giáo 所sở 說thuyết 正chánh 禪thiền 定định 者giả 。 制chế 心tâm 一nhất 處xứ 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 離ly 於ư 昏hôn 掉trạo 。 平bình 等đẳng 持trì 心tâm 。 若nhược 睡thụy 眠miên 覆phú 障chướng 。 即tức 須tu 策sách 動động 。 念niệm 佛Phật 誦tụng 經Kinh 。 禮lễ 拜bái 行hành 道Đạo 。 講giảng 經Kinh 說thuyết 法Pháp 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 萬vạn 行hạnh 無vô 廢phế 。 所sở 修tu 行hành 業nghiệp 。 迴hồi 向hướng 往vãng 生sanh 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 修tu 習tập 禪thiền 定định 者giả 。 是thị 佛Phật 禪thiền 定định 與dữ 聖thánh 教giáo 合hợp 。 是thị 眾chúng 生sanh 眼nhãn 目mục 。 諸chư 佛Phật 印ấn 可khả 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 皆giai 乘thừa 一Nhất 如Như 。 成thành 最Tối 正Chánh 覺Giác 。 皆giai 云vân 念niệm 佛Phật 。 是thị 菩Bồ 提Đề 因nhân 。 何hà 得đắc 妄vọng 生sanh 邪tà 見kiến 。


故cố 台thai 教giáo 行hành 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 。 小Tiểu 乘Thừa 具cụ 五ngũ 觀quán 對đối 治trị 。 亦diệc 有hữu 常thường 行hành 。 半bán 行hành 種chủng 種chủng 三tam 昧muội 。 終chung 不bất 一nhất 向hướng 而nhi 局cục 坐tọa 禪thiền 。 《# 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經kinh 》# 云vân 。


不bất 動động 不bất 禪thiền 。 離ly 生sanh 禪thiền 想tưởng 。


《# 法pháp 句cú 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 學học 諸chư 三tam 昧muội 。 是thị 動động 非phi 是thị 禪thiền 。 心tâm 隨tùy 境cảnh 界giới 生sanh 。 云vân 何hà 名danh 為vi 定định 。


《# 起khởi 信tín 論luận 》# 云vân 。


若nhược 人nhân 唯duy 修tu 於ư 止chỉ 。 則tắc 心tâm 沈trầm 沒một 。 或hoặc 起khởi 懈giải 怠đãi 。 不bất 樂nhạo 眾chúng 善thiện 。 遠viễn 離ly 大đại 悲bi 。 乃nãi 至chí 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 一nhất 切thiết 處xứ 。 所sở 有hữu 眾chúng 善thiện 。 隨tùy 己kỷ 堪kham 能năng 。 不bất 捨xả 修tu 學học 。 心tâm 無vô 懈giải 怠đãi 。 惟duy 除trừ 坐tọa 時thời 。 專chuyên 念niệm 於ư 止chỉ 。 若nhược 餘dư 一nhất 切thiết 。 悉tất 當đương 觀quán 察sát 。 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 。 若nhược 行hành 。 若nhược 住trụ 。 若nhược 臥ngọa 。 若nhược 起khởi 。 皆giai 應ưng 止Chỉ 觀Quán 俱câu 行hành 。


是thị 以dĩ 若nhược 能năng 通thông 達đạt 。 定định 散tán 俱câu 得đắc 入nhập 道đạo 。 若nhược 生sanh 滯trệ 閡ngại 。 行hành 坐tọa 皆giai 即tức 成thành 非phi 。 南nam 嶽nhạc 《# 法pháp 華hoa 懺sám 》# 云vân 。


修tu 習tập 諸chư 禪thiền 定định 。 得đắc 諸chư 佛Phật 三tam 昧muội 。 六lục 根căn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 學học 《# 法pháp 華hoa 》# 。 具cụ 足túc 二nhị 種chủng 行hành 。


一nhất 者giả 有hữu 相tương/tướng 行hành 。 二nhị 者giả 無vô 相tướng 行hành 。 無vô 相tướng 安an 樂lạc 行hành 。 甚thậm 深thâm 妙diệu 禪thiền 定định 。 觀quán 察sát 六lục 情tình 根căn 。 有hữu 相tương/tướng 安an 樂lạc 行hành 。 此thử 依y 勸khuyến 發phát 品phẩm 。 散tán 心tâm 誦tụng 《# 法pháp 華hoa 》# 。 不bất 入nhập 禪thiền 三tam 昧muội 。 坐tọa 立lập 行hành 一nhất 心tâm 。 念niệm 《# 法pháp 華hoa 》# 文văn 字tự 。 行hành 若nhược 成thành 就tựu 者giả 。 即tức 見kiến 普phổ 賢hiền 身thân 。


是thị 以dĩ 智trí 者giả 。 修tu 《# 法pháp 華hoa 懺sám 》# 。 誦tụng 至chí 《# 藥dược 王vương 焚phần 身thân 品phẩm 》# 云vân 。


是thị 真chân 精tinh 進tấn 。 是thị 名danh 真Chân 法Pháp 供Cúng 養Dường 如Như 來Lai 。


頓đốn 悟ngộ 靈linh 山sơn 如như 同đồng 即tức 席tịch 。 乃nãi 至chí 密mật 持trì 神thần 咒chú 。 靈linh 貺# 照chiếu 然nhiên 。 護hộ 正chánh 防phòng 邪tà 。 降hàng 魔ma 去khứ 外ngoại 。 制chế 重trọng/trùng 昏hôn 之chi 巨cự 障chướng 。 滅diệt 積tích 劫kiếp 之chi 深thâm 痾# 。 現hiện 不bất 測trắc 之chi 神thần 通thông 。 示thị 難nan 思tư 之chi 感cảm 應ứng 。 扶phù 其kỳ 廣quảng 業nghiệp 。 殄điễn 彼bỉ 餘dư 殃ương 。 仰ngưỡng 憑bằng 法pháp 力lực 難nan 思tư 。 遂toại 致trí 安an 然nhiên 入nhập 道đạo 。 是thị 以dĩ 或hoặc 因nhân 念niệm 佛Phật 而nhi 證chứng 三tam 昧muội 。 或hoặc 從tùng 坐tọa 禪thiền 而nhi 發phát 慧tuệ 門môn 。 或hoặc 專chuyên 誦tụng 經Kinh 而nhi 見kiến 法Pháp 身thân 。 或hoặc 但đãn 行hành 道Đạo 而nhi 入nhập 聖thánh 境cảnh 。 但đãn 以dĩ 得đắc 道Đạo 為vi 意ý 。 終chung 不bất 取thủ 定định 一nhất 門môn 。 惟duy 憑bằng 專chuyên 志chí 之chi 誠thành 。 非phi 信tín 虛hư 誕đản 之chi 說thuyết 。


問vấn 。


行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 。 未vị 具cụ 真chân 修tu 。 祖tổ 立lập 客khách 舂thung 之chi 愆khiên 。 佛Phật 有hữu 磨ma 牛ngưu 之chi 誚tiếu 。 故cố 《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 石thạch 室thất 悟ngộ 了liễu 法pháp 空không 。 得đắc 先tiên 禮lễ 佛Phật 。


《# 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經kinh 》# 云vân 。


心tâm 道Đạo 若nhược 行hành 。 何hà 用dụng 行hành 道Đạo 。


豁hoát 然nhiên 詮thuyên 旨chỉ 。 何hà 故cố 非phi 違vi 。


答đáp 。


若nhược 行hành 道Đạo 。 禮lễ 拜bái 時thời 。 不bất 生sanh 殷ân 重trọng 。 既ký 無vô 觀quán 慧tuệ 。 又hựu 不bất 專chuyên 精tinh 。 雖tuy 身thân 在tại 道Đạo 場Tràng 。 而nhi 心tâm 緣duyên 異dị 境cảnh 。 著trước 有hữu 為vi 之chi 相tướng 。 迷mê 其kỳ 性tánh 空không 。 起khởi 能năng 作tác 之chi 心tâm 。 生sanh 諸chư 我ngã 慢mạn 。 不bất 了liễu 自tự 他tha 平bình 等đẳng 。 能năng 所sở 虛hư 玄huyền 。 儻thảng 涉thiệp 茲tư 倫luân 。 深thâm 當đương 前tiền 責trách 。 南nam 泉tuyền 大đại 師sư 云vân 。


微vi 妙diệu 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 具cụ 相tướng 三tam 十thập 二nhị 。 秖kỳ 是thị 不bất 許hứa 。 分phần/phân 劑tề 心tâm 量lượng 。


若nhược 無vô 如như 是thị 心tâm 。 一nhất 切thiết 行hành 處xứ 。 乃nãi 至chí 彈đàn 指chỉ 。 合hợp 掌chưởng 。 皆giai 是thị 正chánh 因nhân 。 萬vạn 善thiện 皆giai 同đồng 無vô 漏lậu 。 始thỉ 得đắc 自tự 在tại 。 百bách 丈trượng 和hòa 尚thượng 云vân 。


行hành 道Đạo 。 禮lễ 拜bái 。 慈từ 。 悲bi 。 喜hỷ 。 捨xả 。 是thị 沙Sa 門Môn 本bổn 事sự 。 宛uyển 然nhiên 依y 佛Phật 勅sắc 。 秖kỳ 是thị 不bất 許hứa 執chấp 著trước 。


《# 法pháp 華hoa 懺sám 》# 云vân 。


有hữu 二nhị 種chủng 修tu 。


一nhất 。 事sự 中trung 修tu 。 若nhược 禮lễ 念niệm 行hành 道Đạo 。 悉tất 皆giai 一nhất 心tâm 。 無vô 分phân 散tán 意ý 。 二nhị 。 理lý 中trung 修tu 。 所sở 作tác 之chi 心tâm 。 心tâm 性tánh 不bất 二nhị 。 觀quán 見kiến 一nhất 切thiết 。 悉tất 皆giai 是thị 心tâm 。 不bất 得đắc 心tâm 相tương/tướng 。


《# 普phổ 賢hiền 觀quán 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 有hữu 晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。 禮lễ 十thập 方phương 佛Phật 。 誦tụng 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 思tư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 甚thậm 深thâm 空không 法pháp 。 於ư 一nhất 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 除trừ 百bách 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 生sanh 死tử 之chi 罪tội 。 行hành 此thử 法Pháp 者giả 。 真chân 是thị 佛Phật 子tử 。 從tùng 諸chư 佛Phật 生sanh 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 其kỳ 和hòa 尚thượng 。 是thị 名danh 具cụ 足túc 。 菩Bồ 薩Tát 戒giới 者giả 。 不bất 須tu 羯yết 磨ma 。 自tự 然nhiên 成thành 就tựu 。 應ưng 受thọ 一nhất 切thiết 。 人nhân 天thiên 供cúng 養dường 。


且thả 行hành 道Đạo 一nhất 法pháp 。 西tây 天thiên 偏thiên 重trọng 。 繞nhiễu 百bách 千thiên 匝táp 。 方phương 施thí 一nhất 拜bái 。 經Kinh 云vân 。


一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 行hành 道Đạo 。 志chí 心tâm 報báo 四Tứ 恩Ân 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 得đắc 入nhập 道đạo 疾tật 。


《# 繞nhiễu 塔tháp 功công 德đức 經kinh 》# 云vân 。


勇dũng 猛mãnh 勤cần 精tinh 進tấn 。 堅kiên 固cố 不bất 可khả 壞hoại 。 所sở 作tác 速tốc 成thành 就tựu 。 斯tư 由do 右hữu 繞nhiễu 塔tháp 。 得đắc 妙diệu 紫tử 金kim 色sắc 。 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 現hiện 作tác 天Thiên 人Nhân 師Sư 。 斯tư 由do 右hữu 繞nhiễu 塔tháp 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 懺sám 》# 云vân 。


行hành 道Đạo 步bộ 步bộ 過quá 於ư 。 無vô 邊biên 世thế 界giới 。 一nhất 一nhất 道Đạo 場Tràng 皆giai 見kiến 我ngã 身thân 。


南nam 山sơn 《# 行hành 道Đạo 儀nghi 》# 云vân 。


夫phu 行hành 道Đạo 。 障chướng 盡tận 為vi 期kỳ 。 無vô 定định 日nhật 限hạn 。


若nhược 論luận 障chướng 盡tận 。 佛Phật 地địa 乃nãi 亡vong 。 心tâm 灼chước 灼chước 如như 火hỏa 然nhiên 。 形hình 翹kiều 翹kiều 如như 履lý 刃nhận 。 《# 儀nghi 》# 云vân 。


若nhược 從tùng 來lai 不bất 行hành 道Đạo 。 業nghiệp 相tương/tướng 無vô 因nhân 而nhi 現hiện 。 經Kinh 云vân 。


眾chúng 生sanh 如như 大đại 富phú 盲manh 兒nhi 。 雖tuy 有hữu 種chủng 種chủng 寶bảo 物vật 。 而nhi 不bất 得đắc 見kiến 。


今kim 行hành 道Đạo 用dụng 功công 。 垢cấu 除trừ 心tâm 淨tịnh 。 如như 翳ế 眼nhãn 開khai 明minh 。 如như 水thủy 澄trừng 鏡kính 淨tịnh 。 眾chúng 像tượng 皆giai 現hiện 。 亦diệc 如như 日nhật 照chiếu 火hỏa 珠châu 。 於ư 火hỏa 便tiện 出xuất 。


問vấn 。


諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 無vô 善thiện 惡ác 相tướng 。 云vân 何hà 有hữu 現hiện 耶da 。


答đáp 。


雖tuy 無vô 我ngã 。 無vô 造tạo 。 無vô 受thọ 者giả 。 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 亦diệc 不bất 亡vong 。 諸chư 法pháp 無vô 相tướng 。 能năng 示thị 有hữu 相tương/tướng 。 行hành 者giả 行hành 道Đạo 。 不bất 念niệm 有hữu 相tương/tướng 。 不bất 念niệm 無vô 相tướng 。 但đãn 念niệm 念niệm 功công 成thành 。 其kỳ 相tương/tướng 自tự 現hiện 。 猶do 如như 盆bồn 水thủy 。 處xử 於ư 密mật 室thất 。 雖tuy 無vô 心tâm 分phân 別biệt 。 眾chúng 像tượng 自tự 現hiện 。


問vấn 。


相tương/tướng 現hiện 之chi 時thời 。 真chân 偽ngụy 何hà 辨biện 。 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 而nhi 取thủ 捨xả 耶da 。


答đáp 。


若nhược 取thủ 。 如như 取thủ 虛hư 空không 。 若nhược 捨xả 。 如như 捨xả 虛hư 空không 。


問vấn 。


有hữu 人nhân 久cửu 修tu 不bất 證chứng 者giả 。 何hà 耶da 。


答đáp 。


經Kinh 云vân 。


眾chúng 生sanh 心tâm 如như 鏡kính 。 鏡kính 垢cấu 像tượng 不bất 現hiện 。


問vấn 。


論luận 云vân 。


行hành 道Đạo 念niệm 佛Phật 與dữ 坐tọa 念niệm 。 功công 德đức 如như 何hà 。


答đáp 。


譬thí 如như 逆nghịch 水thủy 張trương 帆phàm 。 猶do 云vân 得đắc 往vãng 。 更cánh 若nhược 張trương 帆phàm 順thuận 水thủy 。 速tốc 疾tật 可khả 知tri 。 坐tọa 念niệm 一nhất 口khẩu 。 尚thượng 乃nãi 八bát 十thập 億ức 劫kiếp 罪tội 消tiêu 。 行hành 念niệm 功công 德đức 。 豈khởi 知tri 其kỳ 量lượng 。 故cố 偈kệ 云vân 。


行hành 道Đạo 五ngũ 百bách 遍biến 。 念niệm 佛Phật 一nhất 千thiên 聲thanh 。 事sự 業nghiệp 常thường 如như 此thử 。 西tây 方phương 佛Phật 自tự 成thành 。


若nhược 禮lễ 拜bái 。 則tắc 屈khuất 伏phục 無vô 明minh 。 深thâm 投đầu 覺giác 地địa 。 致trí 敬kính 之chi 極cực 。 如như 樹thụ 倒đảo 山sơn 崩băng 。 《# 業nghiệp 報báo 差sai 別biệt 經kinh 》# 云vân 。


禮lễ 佛Phật 一nhất 拜bái 。 從tùng 其kỳ 膝tất 下hạ 至chí 金kim 剛cang 際tế 。 一nhất 塵trần 一nhất 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 獲hoạch 十thập 種chủng 功công 德đức 。


一nhất 者giả 。 得đắc 妙diệu 色sắc 身thân 。 二nhị 。 出xuất 言ngôn 人nhân 信tín 。 三tam 。 處xử 眾chúng 無vô 畏úy 。 四tứ 。 諸chư 佛Phật 護hộ 念niệm 。 五ngũ 。 具cụ 大đại 威uy 儀nghi 。 六lục 。 眾chúng 人nhân 親thân 附phụ 。 七thất 。 諸chư 天thiên 愛ái 敬kính 。 八bát 。 具cụ 大đại 福phước 報báo 。 九cửu 。 命mạng 終chung 往vãng 生sanh 。 十thập 。 速tốc 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。


三tam 藏tạng 勒lặc 那na 云vân 。


發phát 智trí 清thanh 淨tịnh 禮lễ 者giả 。 良lương 由do 達đạt 佛Phật 境cảnh 界giới 。 慧tuệ 心tâm 明minh 利lợi 。 了liễu 知tri 法Pháp 界Giới 本bổn 無vô 有hữu 閡ngại 。 由do 我ngã 無vô 始thỉ 順thuận 於ư 凡phàm 俗tục 。 非phi 有hữu 有hữu 想tưởng 。 非phi 閡ngại 閡ngại 想tưởng 。 今kim 達đạt 自tự 心tâm 虛hư 通thông 無vô 閡ngại 。 故cố 行hành 禮lễ 佛Phật 隨tùy 心tâm 現hiện 量lượng 。 禮lễ 於ư 一nhất 佛Phật 。 即tức 禮lễ 一nhất 切thiết 佛Phật 。 禮lễ 一nhất 切thiết 佛Phật 。 即tức 是thị 禮lễ 一nhất 佛Phật 。 以dĩ 佛Phật 法Pháp 身thân 。 體thể 用dụng 融dung 通thông 故cố 。 禮lễ 一nhất 拜bái 遍biến 通thông 法Pháp 界Giới 。 如như 是thị 香hương 華hoa 。 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 例lệ 同đồng 於ư 此thử 。 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 同đồng 作tác 佛Phật 想tưởng 。


文Văn 殊Thù 云vân 。


心tâm 不bất 生sanh 滅diệt 故cố 。 敬kính 禮lễ 無vô 所sở 觀quán 。 內nội 行hành 平bình 等đẳng 。 外ngoại 順thuận 修tu 敬kính 。 內nội 外ngoại 冥minh 合hợp 。 名danh 平bình 等đẳng 禮lễ 。


《# 法pháp 華hoa 懺sám 》# 云vân 。


當đương 禮lễ 拜bái 時thời 。 雖tuy 不bất 得đắc 能năng 禮lễ 。 所sở 禮lễ 。 然nhiên 影ảnh 現hiện 法Pháp 界Giới 。 一nhất 一nhất 佛Phật 前tiền 。 皆giai 見kiến 自tự 身thân 禮lễ 拜bái 。


略lược 引dẫn 祖tổ 教giáo 。 理lý 事sự 分phân 明minh 。 不bất 可khả 滅diệt 佛Phật 意ý 而nhi 毀hủy 金kim 文văn 。 據cứ 偏thiên 見kiến 而nhi 傷thương 圓viên 旨chỉ 。


問vấn 。


文Văn 殊Thù 云vân 。


心tâm 同đồng 虛hư 空không 故cố 。 敬kính 禮lễ 無vô 所sở 觀quán 。 甚thậm 深thâm 修Tu 多Đa 羅La 。 不bất 聞văn 不bất 受thọ 持trì 。


如như 何hà 執chấp 相tướng 稱xưng 禮lễ 佛Phật 。 徇# 文văn 云vân 誦tụng 經Kinh 。 違vi 大Đại 士Sĩ 之chi 誠thành 言ngôn 。 失thất 諸chư 佛Phật 之chi 深thâm 旨chỉ 。


答đáp 。


此thử 雖tuy 約ước 理lý 而nhi 述thuật 。 且thả 無vô 事sự 而nhi 不bất 顯hiển 。 從tùng 事sự 而nhi 施thí 。 又hựu 無vô 理lý 而nhi 不bất 圓viên 。 理lý 事sự 相tướng 成thành 。 方phương 顯hiển 斯tư 旨chỉ 。 夫phu 言ngôn 。


心tâm 同đồng 虛hư 空không 故cố 。 敬kính 禮lễ 無vô 所sở 觀quán 。


者giả 。 此thử 是thị 破phá 其kỳ 能năng 所sở 之chi 見kiến 。 何hà 者giả 。 心tâm 同đồng 虛hư 空không 。 不bất 見kiến 能năng 禮lễ 。 無vô 有hữu 所sở 觀quán 。 則tắc 無vô 所sở 禮lễ 。 如như 是thị 禮lễ 時thời 。 非phi 對đối 一nhất 佛Phật 。 二nhị 佛Phật 。 心tâm 等đẳng 太thái 虛hư 。 身thân 遍biến 法Pháp 界Giới 。


不bất 聞văn 不bất 受thọ 持trì


者giả 。 不bất 聞văn 。 則tắc 無vô 法pháp 義nghĩa 可khả 觀quán 。 不bất 受thọ 持trì 。 則tắc 非phi 文văn 字tự 可khả 記ký 。 如như 是thị 持trì 經Kinh 。 有hữu 何hà 間gian 斷đoạn 。 亦diệc 是thị 說thuyết 者giả 無vô 示thị 。 聽thính 者giả 無vô 得đắc 。 然nhiên 雖tuy 約ước 理lý 。 非phi 為vi 事sự 外ngoại 之chi 理lý 。 既ký 不bất 離ly 事sự 。 即tức 是thị 理lý 中trung 之chi 事sự 。 此thử 乃nãi 正chánh 禮lễ 時thời 無vô 禮lễ 。 當đương 持trì 時thời 不bất 持trì 。 不bất 可khả 依y 語ngữ 而nhi 不bất 依y 義nghĩa 。 而nhi 興hưng 斷đoạn 滅diệt 偏thiên 枯khô 之chi 見kiến 乎hồ 。


問vấn 。


六lục 念niệm 法Pháp 門môn 。 十thập 種chủng 觀quán 相tương/tướng 。 雖tuy 稱xưng 助trợ 道đạo 。 徇# 想tưởng 緣duyên 塵trần 。 瞥miết 起khởi 乖quai 真chân 。 何hà 如như 淨tịnh 念niệm 。


答đáp 。


無vô 念niệm 一nhất 法pháp 。 眾chúng 行hành 之chi 宗tông 。 微vi 細tế 俱câu 亡vong 。 唯duy 佛Phật 能năng 淨tịnh 。 故cố 經Kinh 云vân 。


三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 果quả 報báo 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 居cư 淨tịnh 土độ 。


況huống 居cư 凡phàm 地địa 又hựu 在tại 初sơ 心tâm 。 若nhược 無vô 助trợ 道đạo 之chi 門môn 。 正Chánh 道Đạo 無vô 由do 獨độc 顯hiển 。 且thả 六lục 念niệm 之chi 法Pháp 。 能năng 消tiêu 魔ma 幻huyễn 。 增tăng 進tiến 功công 德đức 。 扶phù 策sách 善thiện 根căn 。 十thập 觀quán 之chi 門môn 。 善thiện 離ly 貪tham 著trước 。 潛tiềm 清thanh 濁trược 念niệm 。 密mật 契khế 真chân 源nguyên 。 皆giai 入nhập 道đạo 之chi 要yếu 津tân 。 盡tận 修tu 禪thiền 之chi 妙diệu 軌quỹ 。 似tự 杖trượng 有hữu 扶phù 危nguy 之chi 力lực 。 如như 船thuyền 獲hoạch 到đáo 岸ngạn 之chi 功công 。 力lực 備bị 功công 終chung 。 船thuyền 杖trượng 俱câu 捨xả 。


問vấn 。


《# 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 》# 云vân 。


持trì 犯phạm 但đãn 束thúc 身thân 。 非phi 身thân 無vô 所sở 束thúc 。


《# 法pháp 句cú 經kinh 》# 云vân 。


戒giới 性tánh 如như 虛hư 空không 。 持trì 者giả 為vi 迷mê 倒đảo 。


何hà 苦khổ 堅kiên 執chấp 事sự 相tướng 。 局cục 念niệm 拘câu 身thân 。 奚hề 不bất 放phóng 曠khoáng 縱tung 橫hoành 。 虛hư 壞hoại 履lý 道đạo 。


答đáp 。


此thử 破phá 執chấp 情tình 。 非phi 祛khư 戒giới 德đức 。 若nhược 見kiến 自tự 持trì 。 他tha 犯phạm 。 起khởi 譏cơ 毀hủy 心tâm 。 戒giới 為vi 防phòng 非phi 。 因nhân 防phòng 增tăng 過quá 。 如như 斯tư 之chi 類loại 。 實thật 為vi 迷mê 倒đảo 。 《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 云vân 。


非phi 淨tịnh 行hạnh 。 非phi 垢cấu 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。


故cố 不bất 著trước 持trì 犯phạm 二nhị 邊biên 。 是thị 真chân 持trì 戒giới 。 《# 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


持trì 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 昇thăng 天thiên 堂đường 。 破phá 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 墮đọa 地địa 獄ngục 。


何hà 以dĩ 故cố 。 法Pháp 界Giới 中trung 無vô 持trì 犯phạm 故cố 。


此thử 亦diệc 破phá 著trước 。 了liễu 諸chư 法pháp 空không 。 事sự 理lý 雙song 持trì 。 身thân 心tâm 俱câu 淨tịnh 。 又hựu 若nhược 論luận 縱tung 橫hoành 自tự 在tại 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 持trì 淨tịnh 戒giới 。 其kỳ 餘dư 皆giai 名danh 破phá 戒giới 者giả 。 帶đái 習tập 尚thượng 被bị 境cảnh 牽khiên 。 現hiện 行hành 豈khởi 逃đào 緣duyên 縛phược 。 三tam 業nghiệp 難nan 護hộ 。 放phóng 逸dật 根căn 深thâm 。 猶do 醉túy 象tượng 無vô 鉤câu 。 癡si 猿viên 得đắc 樹thụ 。 奔bôn 波ba 乍sạ 擁ủng 。 生sanh 鳥điểu 被bị 籠lung 。 若nhược 無vô 定định 水thủy 。 戒giới 香hương 。 慧tuệ 炬cự 。 無vô 由do 照chiếu 寂tịch 。 是thị 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。 稟bẩm 戒giới 為vi 師sư 。 明minh 遵tuân 佛Phật 勅sắc 。 雖tuy 行hành 小tiểu 罪tội 。 由do 壞hoại 大đại 懼cụ 。 謹cẩn 潔khiết 無vô 犯phạm 。 輕khinh 重trọng 等đẳng 持trì 。 息tức 世thế 譏cơ 嫌hiềm 。 恐khủng 生sanh 疑nghi 謗báng 。 夫phu 戒giới 為vi 萬vạn 善thiện 之chi 基cơ 。 出xuất 必tất 由do 戶hộ 。 若nhược 無vô 此thử 戒giới 。 諸chư 善thiện 功công 德đức 。 皆giai 不bất 得đắc 生sanh 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


戒giới 能năng 開khai 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 學học 是thị 勤cần 修tu 功công 德đức 地địa 。 於ư 戒giới 及cập 學học 常thường 順thuận 行hành 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 所sở 稱xưng 美mỹ 。


《# 薩Tát 遮Già 尼Ni 乾Kiền 子Tử 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 不bất 持trì 戒giới 。 乃nãi 至chí 不bất 得đắc 。 疥giới 癩lại 野dã 干can 身thân 。 何hà 況huống 當đương 得đắc 。 功công 德đức 法Pháp 身thân 。


《# 月nguyệt 燈đăng 三tam 昧muội 經kinh 》# 云vân 。


雖tuy 有hữu 色sắc 族tộc 及cập 多đa 聞văn 。 若nhược 無vô 戒giới 智trí 猶do 禽cầm 獸thú 。 雖tuy 處xứ 卑ty 下hạ 少thiểu 聞văn 見kiến 。 能năng 持trì 淨tịnh 戒giới 名danh 勝thắng 士sĩ 。


《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


若nhược 人nhân 棄khí 捨xả 此thử 戒giới 。 雖tuy 山sơn 居cư 苦khổ 行hạnh 。 食thực 果quả 服phục 藥dược 。 與dữ 禽cầm 獸thú 無vô 異dị 。 若nhược 有hữu 雖tuy 處xứ 高cao 堂đường 大đại 殿điện 。 好hảo 衣y 美mỹ 食thực 。 而nhi 能năng 行hành 此thử 戒giới 者giả 。 得đắc 生sanh 好hảo/hiếu 處xứ 。 及cập 得đắc 道Đạo 果quả 。 又hựu 大đại 惡ác 病bệnh 中trung 。 戒giới 為vi 良lương 藥dược 。 大đại 怖bố 畏úy 中trung 。 戒giới 為vi 守thủ 護hộ 。 死tử 闇ám 冥minh 中trung 。 戒giới 為vi 明minh 燈đăng 。 於ư 惡ác 道đạo 中trung 。 戒giới 為vi 橋kiều 梁lương 。 死tử 海hải 水thủy 中trung 。 戒giới 為vi 大đại 舡# 。


又hựu 如như 今kim 末mạt 代đại 宗tông 門môn 中trung 。 學học 大Đại 乘Thừa 人nhân 。 多đa 輕khinh 戒giới 律luật 。 稱xưng 是thị 執chấp 持trì 小tiểu 行hành 。 失thất 於ư 戒giới 急cấp 。 所sở 以dĩ 《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 佛Phật 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 扶phù 律luật 談đàm 常thường 。 則tắc 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 。 故cố 號hiệu 此thử 經Kinh 。 為vi 贖thục 常thường 住trụ 命mạng 之chi 重trọng/trùng 寶bảo 。


何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 無vô 此thử 教giáo 。 但đãn 取thủ 口khẩu 解giải 脫thoát 。 全toàn 不bất 修tu 行hành 。 則tắc 乘thừa 戒giới 俱câu 失thất 。 故cố 經Kinh 云vân 。


尸thi 羅la 不bất 清thanh 淨tịnh 。 三tam 昧muội 不bất 現hiện 前tiền 。


從tùng 定định 發phát 慧tuệ 。 因nhân 事sự 顯hiển 理lý 。 若nhược 闕khuyết 三tam 昧muội 。 慧tuệ 何hà 由do 成thành 。 是thị 知tri 因nhân 戒giới 得đắc 定định 。 因nhân 定định 得đắc 慧tuệ 。 故cố 云vân 贖thục 常thường 住trụ 命mạng 之chi 重trọng/trùng 寶bảo 。 何hà 得đắc 滅diệt 佛Phật 壽thọ 命mạng 。 壞hoại 正chánh 律luật 儀nghi 。 為vi 和hòa 合hợp 海hải 內nội 之chi 死tử 屍thi 。 作tác 長trưởng 者giả 園viên 中trung 之chi 毒độc 樹thụ 。 眾chúng 聖thánh 所sở 責trách 。 諸chư 天thiên 所sở 訶ha 。 善thiện 神thần 不bất 親thân 。 惡ác 鬼quỷ 削tước 跡tích 。 居cư 國quốc 王vương 之chi 地địa 。 生sanh 作tác 賊tặc 身thân 。 處xử 閻diêm 羅la 之chi 鄉hương 。 死tử 為vi 獄ngục 卒tốt 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 宜nghi 暫tạm 思tư 焉yên 。


問vấn 。


空không 即tức 罪tội 性tánh 。 業nghiệp 本bổn 真Chân 如Như 。 取thủ 相tương/tướng 增tăng 瑕hà 。 如như 何hà 懺sám 悔hối 。


答đáp 。


若nhược 煩phiền 惱não 道đạo 。 理lý 遣khiển 合hợp 宜nghi 。 苦khổ 業nghiệp 二nhị 道đạo 。 須tu 行hành 事sự 懺sám 。 投đầu 身thân 歸quy 命mạng 。 雨vũ 淚lệ 翹kiều 誠thành 。 感cảm 佛Phật 威uy 加gia 。 善thiện 根căn 頓đốn 發phát 。 似tự 池trì 華hoa 。 得đắc 日nhật 敷phu 榮vinh 。 若nhược 塵trần 鏡kính 。 遇ngộ 磨ma 光quang 耀diệu 。 三tam 障chướng 除trừ 而nhi 十thập 二nhị 緣duyên 滅diệt 。 眾chúng 罪tội 消tiêu 而nhi 五ngũ 陰ấm 舍xá 空không 。 《# 最tối 勝thắng 王vương 經kinh 》# 云vân 。


求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 淨tịnh 智trí 。 不bất 思tư 議nghị 智trí 。 不bất 動động 智trí 。 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 正Chánh 遍Biến 知Tri 者giả 。 亦diệc 應ưng 懺sám 悔hối 。 滅diệt hối 除trừ 業nghiệp 障chướng 。


何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 故cố 。


又hựu 經Kinh 云vân 。


前tiền 心tâm 起khởi 罪tội 。 如như 雲vân 覆phú 空không 。 後hậu 心tâm 滅diệt 罪tội 。 如như 炬cự 破phá 暗ám 。


須tu 知tri 炬cự 滅diệt 暗ám 生sanh 。 要yếu 須tu 常thường 然nhiên 懺sám 炬cự 。 《# 彌Di 勒Lặc 所sở 問vấn 本bổn 願nguyện 經kinh 》# 云vân 。


彌Di 勒Lặc 大Đại 士Sĩ 。 善thiện 權quyền 方phương 便tiện 。 安an 樂lạc 之chi 行hành 。 得đắc 致trí 無vô 上thượng 。 正chánh 真chân 之chi 道Đạo 。 晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。 正chánh 衣y 束thúc 體thể 。 下hạ 膝tất 著trước 地địa 。 向hướng 於ư 十thập 方phương 。 說thuyết 此thử 偈kệ 言ngôn 。


我ngã 悔hối 一nhất 切thiết 過quá 。 勸khuyến 助trợ 眾chúng 道Đạo 德đức 。 歸quy 命mạng 禮lễ 諸chư 佛Phật 。 令linh 得đắc 無vô 上thượng 慧tuệ 。


《# 大đại 集tập 經kinh 》# 云vân 。


百bách 年niên 垢cấu 衣y 。 可khả 於ư 一nhất 日nhật 浣hoán 令linh 鮮tiên 淨tịnh 。 如như 是thị 百bách 劫kiếp 中trung 所sở 集tập 。 諸chư 不bất 善thiện 業nghiệp 。 以dĩ 佛Phật 法Pháp 力lực 故cố 。 善thiện 順thuận 思tư 惟duy 。 可khả 於ư 一nhất 日nhật 一nhất 時thời 。 盡tận 能năng 消tiêu 滅diệt 。


又hựu 經Kinh 云vân 。


然nhiên 諸chư 福phước 中trung 。 懺sám 悔hối 為vi 最tối 。 除trừ 大đại 障chướng 故cố 。 獲hoạch 大đại 善thiện 故cố 。


論luận 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 懺sám 悔hối 。 銜hàm 悲bi 滿mãn 目mục 。


況huống 不bất 蒙mông 大đại 聖thánh 。 立lập 斯tư 赦xá 法pháp 。 抱bão 罪tội 守thủ 死tử 。 長trường/trưởng 劫kiếp 受thọ 殃ương 。 《# 婆bà 沙sa 論luận 》# 云vân 。


若nhược 人nhân 於ư 一nhất 時thời 。 對đối 十thập 方phương 佛Phật 前tiền 。 代đại 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 修tu 行hành 五ngũ 悔hối 。 其kỳ 功công 德đức 若nhược 有hữu 形hình 量lượng 者giả 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 著trước 不bất 盡tận 。


《# 高cao 僧Tăng 傳truyền 》# 曇đàm 策sách 於ư 道Đạo 場Tràng 中trung 行hành 懺sám 。 見kiến 七thất 佛Phật 告cáo 曰viết 。


汝nhữ 罪tội 已dĩ 滅diệt 。 於ư 賢Hiền 劫Kiếp 中trung 。 號hiệu 普phổ 明minh 佛Phật 。


思tư 大đại 禪thiền 師sư 行hành 方Phương 等Đẳng 懺sám 。 夢mộng 梵Phạm 僧Tăng 四tứ 十thập 九cửu 人nhân 。 命mạng 重trọng 受thọ 戒giới 。 倍bội 加gia 精tinh 苦khổ 。 了liễu 見kiến 三tam 生sanh 。 智trí 者giả 大đại 師sư 。 於ư 大đại 蘇tô 山sơn 修tu 法pháp 華hoa 懺sám 。 證chứng 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 辨biện 。 沙Sa 門Môn 道đạo 超siêu 於ư 道Đạo 場Tràng 中trung 修tu 懺sám 。 獨độc 言ngôn 笑tiếu 曰viết 。


無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 我ngã 今kim 得đắc 矣hĩ 。


東đông 都đô 英anh 法Pháp 師sư 講giảng 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 。 入nhập 善thiện 導đạo 道Đạo 場Tràng 。 便tiện 遊du 三tam 昧muội 。 悲bi 泣khấp 歎thán 曰viết 。


自tự 恨hận 多đa 年niên 虛hư 費phí 光quang 陰ấm 。 勞lao 身thân 心tâm 耳nhĩ 。


高cao 僧Tăng 慧tuệ 成thành 。 學học 窮cùng 三tam 藏tạng 。 被bị 思tư 大đại 禪thiền 師sư 訶ha 曰viết 。


君quân 一nhất 生sanh 學học 問vấn 。 與dữ 吾ngô 炙chích 手thủ 。 猶do 未vị 得đắc 暖noãn 。 虛hư 喪táng 工công 夫phu 。


示thị 入nhập 觀quán 音âm 道Đạo 場Tràng 。 證chứng 解giải 眾chúng 生sanh 語ngữ 言ngôn 三tam 昧muội 。 經Kinh 云vân 。


晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。 行hành 上thượng 法pháp 者giả 。 如như 持trì 七thất 寶bảo 滿mãn 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 供cúng 養dường 於ư 佛Phật 。 比tỉ 前tiền 功công 德đức 。 出xuất 過quá 其kỳ 上thượng 。


經Kinh 云vân 。


不bất 能năng 生sanh 難nan 遭tao 之chi 想tưởng 。


今kim 生sanh 末mạt 世thế 。 但đãn 見kiến 遺di 形hình 。 理lý 宜nghi 端đoan 肅túc 。 涕thế 零linh 寫tả 淚lệ 。 欷hi 歔hư 咎cữu 躬cung 。 如như 入nhập 廟miếu 堂đường 。 不bất 見kiến 嚴nghiêm 父phụ 。 故cố 思tư 大đại 禪thiền 師sư 行hành 《# 方Phương 等Đẳng 》# 。 而nhi 了liễu 見kiến 三tam 生sanh 。 高cao 僧Tăng 曇đàm 策sách 入nhập 道Đạo 場Tràng 。 而nhi 親thân 蒙mông 十thập 號hiệu 。 智trí 者giả 證chứng 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 辨biện 。 道đạo 超siêu 獲hoạch 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 此thử 皆giai 投đầu 身thân 懺sám 門môn 。 歸quy 命mạng 佛Phật 語ngữ 。 致trí 茲tư 玄huyền 感cảm 。 頓đốn 躡niếp 聖thánh 階giai 。 是thị 以dĩ 懺sám 悔hối 。 劑tề 至chí 等đẳng 覺giác 。 謂vị 有hữu 一nhất 分phần/phân 無vô 明minh 。 猶do 如như 微vi 烟yên 。 故cố 須tu 洗tẩy 滌địch 。 又hựu 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 尚thượng 勤cần 懺sám 悔hối 。 豈khởi 況huống 業nghiệp 繫hệ 之chi 身thân 。 而nhi 無vô 重trọng/trùng 垢cấu 。 所sở 以dĩ 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 中trung 。 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 南nam 嶽nhạc 大đại 師sư 云vân 。


修tu 六lục 根căn 懺sám 。 名danh 有hữu 相tương/tướng 安an 樂lạc 行hành 。 直trực 觀quán 法pháp 空không 。 名danh 無vô 相tướng 安an 樂lạc 行hành 。 妙diệu 證chứng 之chi 時thời 。 二nhị 行hành 俱câu 捨xả 。


問vấn 。


結kết 業nghiệp 即tức 解giải 脫thoát 真chân 源nguyên 。 罪tội 垢cấu 不bất 住trụ 三tam 際tế 。 何hà 不bất 了liễu 無vô 生sanh 而nhi 直trực 滅diệt 。 隨tùy 有hữu 作tác 而nhi 勞lao 功công 乎hồ 。


答đáp 。


夫phu 罪tội 性tánh 無vô 體thể 。 業nghiệp 道đạo 從tùng 緣duyên 。 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 。 習tập 垢cấu 非phi 無vô 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 本bổn 來lai 常thường 淨tịnh 。 業nghiệp 性tánh 如như 是thị 。 去khứ 取thủ 尤vưu 難nạn/nan 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 通thông 三tam 世thế 。 真chân 慧tuệ 不bất 發phát 。 被bị 二nhị 障chướng 之chi 所sở 纏triền 。 妙diệu 定định 不bất 成thành 。 為vi 五ngũ 蓋cái 之chi 所sở 覆phú 。 唯duy 圓viên 乘thừa 佛Phật 旨chỉ 。 須tu 於ư 淨tịnh 處xứ 嚴nghiêm 建kiến 道Đạo 場Tràng 。 苦khổ 到đáo 懇khẩn 誠thành 。 普phổ 代đại 有hữu 情tình 。 勤cần 行hành 懺sám 法pháp 。 內nội 則tắc 唯duy 憑bằng 自tự 力lực 。 外ngoại 則tắc 全toàn 仰ngưỡng 佛Phật 加gia 。 遂toại 得đắc 障chướng 盡tận 智trí 明minh 。 雲vân 開khai 月nguyệt 朗lãng 。 是thị 以dĩ 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 能năng 悔hối 所sở 懺sám 俱câu 空không 。 而nhi 內nội 而nhi 外ngoại 。 性tánh 罪tội 遮già 愆khiên 宛uyển 爾nhĩ 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 皆giai 遵tuân 至chí 教giáo 。 說thuyết 悔hối 先tiên 罪tội 。 而nhi 不bất 說thuyết 入nhập 過quá 去khứ 。 且thả 登đăng 地địa 入nhập 位vị 。 尚thượng 洗tẩy 垢cấu 以dĩ 除trừ 瑕hà 。 毛mao 道đạo 散tán 心tâm 。 卻khước 談đàm 虛hư 而nhi 拱củng 手thủ 。


問vấn 。


《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 云vân 。


罪tội 性tánh 不bất 在tại 內nội 。 外ngoại 。 中trung 間gian 。


豈khởi 是thị 虛hư 誑cuống 。 何hà 堅kiên 不bất 信tín 。 謗báng 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 執chấp 有hữu 所sở 作tác 罪tội 根căn 。 實thật 乃nãi 重trọng/trùng 增tăng 其kỳ 病bệnh 。


答đáp 。


佛Phật 語ngữ 誠thành 諦đế 。 理lý 事sự 分phân 明minh 。 能năng 拔bạt 深thâm 疑nghi 。 善thiện 開khai 重trọng/trùng 惑hoặc 。 若nhược 深thâm 信tín 者giả 。 一nhất 聞văn 千thiên 悟ngộ 。 稱xưng 說thuyết 而nhi 行hành 。 既ký 蕩đãng 前tiền 非phi 。 不bất 形hình 後hậu 過quá 。 步bộ 步bộ 觀quán 照chiếu 。 念niệm 念niệm 無vô 差sai 。 此thử 乃nãi 宿túc 習tập 輕khinh 微vi 。 善thiện 根căn 深thâm 厚hậu 。 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 。 理lý 行hành 相tương 從tùng 。 斯tư 即tức 深thâm 達đạt 教giáo 門môn 。 堅kiên 持trì 佛Phật 語ngữ 。 何hà 須tu 事sự 懺sám 。 過quá 自tự 不bất 生sanh 。 如như 若nhược 垢cấu 重trọng 障chướng 深thâm 。 智trí 荒hoang 德đức 薄bạc 。 但đãn 空không 念niệm 一nhất 切thiết 罪tội 性tánh 。 不bất 在tại 內nội 外ngoại 中trung 間gian 。 觀quán 其kỳ 三tam 業nghiệp 現hiện 行hành 。 全toàn 沒một 根căn 塵trần 法pháp 內nội 。 如như 說thuyết 美mỹ 食thực 。 終chung 不bất 充sung 飢cơ 。 似tự 念niệm 藥dược 方phương 。 焉yên 能năng 治trị 病bệnh 。 若nhược 令linh 但đãn 求cầu 其kỳ 語ngữ 。 而nhi 得đắc 罪tội 消tiêu 。 則tắc 一nhất 切thiết 業nghiệp 繫hệ 之chi 人nhân 。 故cố 應ưng 易dị 脫thoát 。 何hà 乃nãi 積tích 劫kiếp 生sanh 死tử 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 以dĩ 知tri 業nghiệp 海hải 渺# 茫mang 。 非phi 般Bát 若Nhã 之chi 舟chu 罕# 渡độ 。 障chướng 山sơn 孤cô 峻tuấn 。 匪phỉ 金kim 剛cang 之chi 慧tuệ 難nạn/nan 傾khuynh 。 然nhiên 後hậu 身thân 心tâm 一nhất 如như 。 理lý 事sự 雙song 運vận 。 方phương 萎nuy 苦khổ 種chủng 。 永vĩnh 斷đoạn 業nghiệp 繩thằng 。 所sở 以dĩ 祖tổ 師sư 云vân 。


將tương 虛hư 空không 之chi 心tâm 。 合hợp 虛hư 空không 之chi 理lý 。 亦diệc 無vô 虛hư 空không 之chi 量lượng 。 始thỉ 得đắc 報báo 不bất 相tương 酬thù 。


又hựu 教giáo 云vân 。


淨tịnh 意ý 如như 空không 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。


一nhất 者giả 離ly 虛hư 妄vọng 取thủ 。 如như 彼bỉ 淨tịnh 空không 。 無vô 有hữu 雲vân 翳ế 。 二nhị 者giả 觸xúc 境cảnh 無vô 滯trệ 。 如như 彼bỉ 淨tịnh 空không 不bất 生sanh 障chướng 閡ngại 。


既ký 廓khuếch 心tâm 境cảnh 。 罪tội 垢cấu 何hà 生sanh 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 名danh 為vi 依y 教giáo 。 尚thượng 不bất 見kiến 無vô 罪tội 。 豈khởi 況huống 有hữu 愆khiên 耶da 。 又hựu 罪tội 性tánh 本bổn 淨tịnh 。 是thị 體thể 性tánh 淨tịnh 。 契khế 理lý 無vô 緣duyên 。 是thị 方phương 便tiện 淨tịnh 。 因nhân 方phương 便tiện 淨tịnh 。 顯hiển 體thể 性tánh 淨tịnh 。 因nhân 體thể 性tánh 淨tịnh 。 成thành 方phương 便tiện 淨tịnh 。 方phương 便tiện 淨tịnh 者giả 。 力lực 行hành 熏huân 治trị 。 體thể 性tánh 淨tịnh 者giả 。 一nhất 念niệm 圓viên 照chiếu 。 本bổn 末mạt 相tương 應ứng 。 內nội 外ngoại 更cánh 資tư 。 故cố 須tu 理lý 事sự 相tướng 扶phù 。 成thành 其kỳ 二nhị 淨tịnh 。 正chánh 助trợ 兼kiêm 懺sám 。 證chứng 此thử 一nhất 心tâm 。 設thiết 但đãn 念niệm 空không 言ngôn 。 實thật 難nạn/nan 違vi 教giáo 。 不bất 信tín 之chi 謗báng 。 非phi 此thử 誰thùy 耶da 。 南nam 山sơn 《# 四tứ 分phần/phân 鈔sao 》# 。


問vấn 。


有hữu 人nhân 言ngôn 。


罪tội 不bất 罪tội 不bất 可khả 得đắc 。 名danh 戒giới 者giả 。


何hà 耶da 。


《# 鈔sao 》# 答đáp 。


非phi 謂vị 邪tà 見kiến 麁thô 心tâm 言ngôn 無vô 罪tội 也dã 。 若nhược 深thâm 入nhập 諸chư 法Pháp 相tương/tướng 。 行hành 空không 三tam 昧muội 。 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 故cố 。 言ngôn 罪tội 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 肉nhục 眼nhãn 所sở 見kiến 。 與dữ 牛ngưu 羊dương 無vô 異dị 。 誦tụng 大Đại 乘Thừa 語ngữ 者giả 。 何hà 足túc 據cứ 焉yên 。


是thị 以dĩ 理lý 觀quán 苦Khổ 諦Đế 。 事sự 行hành 須tu 扶phù 。 如như 風phong 送tống 船thuyền 。 疾tật 有hữu 所sở 至chí 。 猶do 膏cao 助trợ 火hỏa 。 轉chuyển 益ích 光quang 明minh 。 豈khởi 同đồng 但đãn 保bảo 空không 言ngôn 。 全toàn 無vô 剋khắc 證chứng 。 誑cuống 他tha 陷hãm 己kỷ 。 果quả 沒một 阿A 鼻Tỳ 。 捨xả 生sanh 受thọ 身thân 。 神thần 投đầu 業nghiệp 網võng 。


問vấn 。


唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 周chu 遍biến 十thập 方phương 。 何hà 得đắc 託thác 質chất 蓮liên 臺đài 。 寄ký 形hình 安an 養dưỡng 。 而nhi 興hưng 取thủ 捨xả 之chi 念niệm 。 豈khởi 達đạt 無vô 生sanh 之chi 門môn 。 欣hân 厭yếm 情tình 生sanh 。 何hà 成thành 平bình 等đẳng 。


答đáp 。


唯duy 心tâm 佛Phật 土độ 者giả 。 了liễu 心tâm 方phương 生sanh 。 《# 如Như 來Lai 不Bất 思Tư 議Nghị 境Cảnh 界Giới 經kinh 》# 云vân 。


三tam 世thế 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 唯duy 依y 自tự 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 能năng 。 了liễu 知tri 諸chư 佛Phật 。 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 唯duy 心tâm 量lượng 。 得đắc 隨tùy 順Thuận 忍Nhẫn 。 或hoặc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 捨xả 身thân 速tốc 生sanh 。 妙Diệu 喜Hỷ 世Thế 界Giới 。 或hoặc 生sanh 極Cực 樂Lạc 。 淨tịnh 佛Phật 土độ 中trung 。


故cố 知tri 。


識thức 心tâm 方phương 生sanh 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 著trước 境cảnh 秖kỳ 墮đọa 。 所sở 緣duyên 境cảnh 中trung 。 既ký 明minh 因nhân 果quả 無vô 差sai 。 乃nãi 知tri 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 又hựu 平bình 等đẳng 之chi 門môn 。 無vô 生sanh 之chi 旨chỉ 。 雖tuy 即tức 仰ngưỡng 教giáo 生sanh 信tín 。 其kỳ 乃nãi 力lực 量lượng 未vị 充sung 。 觀quán 淺thiển 心tâm 浮phù 。 境cảnh 強cường/cưỡng 習tập 重trọng 。 須tu 生sanh 佛Phật 國quốc 。 以dĩ 仗trượng 勝thắng 緣duyên 。 忍nhẫn 力lực 易dị 成thành 。 速tốc 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 《# 起khởi 信tín 論luận 》# 云vân 。


眾chúng 生sanh 初sơ 學học 是thị 法pháp 。 欲dục 求cầu 正chánh 信tín 。 其kỳ 心tâm 怯khiếp 弱nhược 。 以dĩ 住trụ 於ư 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 自tự 畏úy 不bất 能năng 。 常thường 值trị 諸chư 佛Phật 。 親thân 承thừa 供cúng 養dường 。 懼cụ 謂vị 信tín 心tâm 。 難nan 可khả 成thành 就tựu 。 意ý 欲dục 退thoái 者giả 。 當đương 知tri 如Như 來Lai 。 有hữu 勝thắng 方phương 便tiện 。 攝nhiếp 護hộ 信tín 心tâm 。 謂vị 以dĩ 專chuyên 意ý 念niệm 佛Phật 因nhân 緣duyên 。 隨tùy 願nguyện 得đắc 生sanh 。 他tha 方phương 佛Phật 土độ 。 常thường 見kiến 於ư 佛Phật 。 永vĩnh 離ly 惡ác 道đạo 。 如như 修tu 多đa 羅la 說thuyết 。


若nhược 人nhân 專chuyên 念niệm 西tây 方phương 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 所sở 修tu 善thiện 根căn 。 回hồi 向hướng 願nguyện 求cầu 。 生sanh 彼bỉ 世thế 界giới 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 常thường 見kiến 佛Phật 故cố 。 終chung 無vô 有hữu 退thoái 。


若nhược 觀quán 彼bỉ 佛Phật 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 。 常thường 勤cần 修tu 習tập 。 畢tất 竟cánh 得đắc 生sanh 。 住trụ 正chánh 定định 故cố 。


《# 往vãng 生sanh 論luận 》# 云vân 。


遊du 戲hí 地địa 獄ngục 門môn 者giả 。 生sanh 彼bỉ 國quốc 土độ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 已dĩ 。 還hoàn 入nhập 生sanh 死tử 國quốc 。 教giáo 化hóa 地địa 獄ngục 。 救cứu 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 此thử 因nhân 緣duyên 。 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。


《# 十thập 疑nghi 論luận 》# 云vân 。


智trí 者giả 熾sí 然nhiên 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 達đạt 生sanh 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 真chân 無vô 生sanh 。 此thử 謂vị 心tâm 淨tịnh 故cố 。 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 愚ngu 者giả 為vị 生sanh 所sở 縛phược 。 聞văn 生sanh 即tức 作tác 生sanh 解giải 。 聞văn 無vô 生sanh 即tức 作tác 無vô 生sanh 解giải 。 不bất 知tri 生sanh 即tức 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 即tức 生sanh 。 不bất 達đạt 此thử 理lý 。 橫hoạnh 相tương 是thị 非phi 。 此thử 是thị 謗báng 法pháp 邪tà 見kiến 人nhân 也dã 。


《# 群quần 疑nghi 論luận 》# 問vấn 云vân 。


諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 亦diệc 復phục 皆giai 空không 。 觀quán 眾chúng 生sanh 如như 第đệ 五ngũ 大đại 。 何hà 得đắc 取thủ 著trước 有hữu 相tương/tướng 。 捨xả 此thử 生sanh 彼bỉ 。


答đáp 。


諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 不bất 離ly 二nhị 諦đế 。 以dĩ 真chân 統thống 俗tục 。 無vô 俗tục 不bất 真chân 。 以dĩ 俗tục 會hội 真chân 。 萬vạn 法pháp 宛uyển 爾nhĩ 。 經Kinh 云vân 。


成thành 就tựu 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 離ly 諸chư 法pháp 相tướng 。


成thành 就tựu 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 世thế 諦đế 諸chư 法pháp 也dã 。 而nhi 離ly 諸chư 法pháp 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 無vô 相tướng 也dã 。 又hựu 經Kinh 云vân 。


雖tuy 知tri 諸chư 佛Phật 國quốc 。 及cập 與dữ 眾chúng 生sanh 空không 。 常thường 修tu 淨tịnh 土độ 行hành 。 教giáo 化hóa 諸chư 群quần 生sanh 。


汝nhữ 但đãn 見kiến 說thuyết 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 無vô 相tướng 之chi 教giáo 。 破phá 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 畢tất 竟cánh 空không 無vô 之chi 文văn 。 不bất 信tín 說thuyết 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 因nhân 緣duyên 之chi 教giáo 。 即tức 是thị 不bất 信tín 因nhân 果quả 之chi 人nhân 。 說thuyết 於ư 諸chư 法pháp 。 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 者giả 。


《# 摩ma 訶ha 衍diễn 》# 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 者giả 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。


我ngã 於ư 因Nhân 地Địa 。 遇ngộ 惡ác 知tri 識thức 。 誹phỉ 謗báng 般Bát 若Nhã 墮đọa 於ư 惡ác 道đạo 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 雖tuy 未vị 得đắc 出xuất 。 復phục 於ư 一nhất 時thời 。 依y 善Thiện 知Tri 識Thức 。 教giáo 行hành 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 其kỳ 時thời 即tức 能năng 併tinh 遣khiển 諸chư 障chướng 。 方phương 得đắc 解giải 脫thoát 。 有hữu 斯tư 大đại 益ích 故cố 。 不bất 願nguyện 離ly 佛Phật 。


故cố 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 偈kệ 云vân 。


寧ninh 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。 具cụ 受thọ 一nhất 切thiết 苦khổ 。 終chung 不bất 遠viễn 如Như 來Lai 。 不bất 覩đổ 自tự 在tại 力lực 。


問vấn 。


一nhất 生sanh 習tập 惡ác 。 積tích 累lũy 因nhân 深thâm 。 如như 何hà 臨lâm 終chung 。 十thập 念niệm 頓đốn 遣khiển 。


答đáp 。


《# 那na 先tiên 經kinh 》# 云vân 。


國quốc 王vương 問vấn 那na 先tiên 沙Sa 門Môn 言ngôn 。


人nhân 在tại 世thế 間gian 。 作tác 惡ác 至chí 百bách 歲tuế 。 臨lâm 終chung 時thời 念niệm 佛Phật 。 死tử 後hậu 得đắc 生sanh 佛Phật 國quốc 。 我ngã 不bất 信tín 是thị 語ngữ 。


那na 先tiên 言ngôn 。


如như 持trì 百bách 枚mai 大đại 石thạch 置trí 船thuyền 上thượng 。 因nhân 船thuyền 故cố 不bất 沒một 。 人nhân 雖tuy 有hữu 本bổn 惡ác 。 一nhất 時thời 念niệm 佛Phật 。 不bất 入nhập 泥nê 犁lê 中trung 。 其kỳ 小tiểu 石thạch 沒một 者giả 。 如như 人nhân 作tác 惡ác 。 不bất 知tri 念niệm 佛Phật 。 便tiện 入nhập 泥nê 犁lê 中trung 。


又hựu 《# 智trí 論luận 》# 問vấn 云vân 。


臨lâm 死tử 時thời 少thiểu 許hứa 時thời 心tâm 。 云vân 何hà 能năng 勝thắng 。 終chung 身thân 行hành 力lực 。


答đáp 。


是thị 心tâm 雖tuy 時thời 頃khoảnh 少thiểu 。 而nhi 心tâm 力lực 猛mãnh 利lợi 。 如như 火hỏa 如như 毒độc 。 雖tuy 少thiểu 能năng 作tác 大đại 事sự 。 是thị 垂thùy 死tử 時thời 心tâm 。 決quyết 定định 勇dũng 健kiện 故cố 。 勝thắng 百bách 歲tuế 行hành 力lực 。 是thị 後hậu 心tâm 名danh 為vi 大đại 心tâm 。 及cập 諸chư 根căn 事sự 急cấp 故cố 。 如như 人nhân 入nhập 陣trận 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 名danh 為vi 健kiện 。


故cố 知tri 善thiện 惡ác 無vô 定định 。 因nhân 緣duyên 體thể 空không 。 跡tích 有hữu 昇thăng 沈trầm 。 事sự 分phần/phân 優ưu 劣liệt 。 真chân 金kim 一nhất 兩lưỡng 。 勝thắng 百bách 兩lưỡng 之chi 疊điệp 華hoa 。 爝# 火hỏa 微vi 光quang 。 熱nhiệt 萬vạn 仞nhận 之chi 𧂐tễ 草thảo 。


問vấn 。


心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 佛Phật 不bất 去khứ 來lai 。 何hà 有hữu 見kiến 佛Phật 及cập 來lai 迎nghênh 之chi 事sự 。


答đáp 。


唯duy 心tâm 念niệm 佛Phật 。 以dĩ 唯duy 心tâm 觀quán 。 遍biến 該cai 萬vạn 法pháp 。 既ký 了liễu 境cảnh 唯duy 心tâm 。 了liễu 心tâm 即tức 佛Phật 。 故cố 隨tùy 所sở 念niệm 。 無vô 非phi 佛Phật 矣hĩ 。 《# 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 經kinh 》# 云vân 。


如như 人nhân 夢mộng 見kiến 七thất 寶bảo 。 親thân 屬thuộc 歡hoan 喜hỷ 。 覺giác 已dĩ 追truy 念niệm 。 不bất 知tri 在tại 何hà 處xứ 。


如như 是thị 念niệm 佛Phật 。 此thử 喻dụ 唯duy 心tâm 所sở 作tác 。 即tức 有hữu 而nhi 空không 。 故cố 無vô 來lai 去khứ 。 又hựu 如như 幻huyễn 非phi 實thật 。 則tắc 心tâm 佛Phật 兩lưỡng 亡vong 。 而nhi 不bất 無vô 幻huyễn 相tương/tướng 。 則tắc 不bất 壞hoại 心tâm 佛Phật 。 空không 有hữu 無vô 閡ngại 。 即tức 無vô 去khứ 來lai 。 不bất 妨phương 普phổ 見kiến 。 見kiến 即tức 無vô 見kiến 。 常thường 契khế 中trung 道đạo 。 是thị 以dĩ 佛Phật 實thật 不bất 來lai 。 心tâm 亦diệc 不bất 去khứ 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 唯duy 心tâm 自tự 見kiến 。 如như 造tạo 罪tội 眾chúng 生sanh 。 感cảm 地địa 獄ngục 相tương/tướng 。 《# 唯duy 識thức 論luận 》# 云vân 。


一nhất 切thiết 如như 地địa 獄ngục 。 同đồng 見kiến 獄ngục 卒tốt 等đẳng 。 能năng 為vi 逼bức 害hại 事sự 。 故cố 四tứ 義nghĩa 皆giai 成thành 。


四tứ 義nghĩa 者giả 。 如như 地địa 獄ngục 中trung 。 亦diệc 有hữu 時thời 定định 。 處xử 定định 。 身thân 不bất 定định 。 作tác 用dụng 不bất 定định 。 皆giai 是thị 唯duy 識thức 。 罪tội 人nhân 惡ác 業nghiệp 心tâm 現hiện 。 並tịnh 無vô 心tâm 外ngoại 實thật 銅đồng 狗cẩu 。 鐵thiết 蛇xà 等đẳng 事sự 。 世thế 間gian 一nhất 切thiết 事sự 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 然nhiên 遮già 那na 佛Phật 土độ 。 匪phỉ 局cục 東đông 西tây 。 若nhược 正chánh 解giải 了liễu 然nhiên 。 習tập 累lũy/lụy/luy 俱câu 殄điễn 。 理lý 量lượng 雙song 備bị 。 親thân 證chứng 無vô 生sanh 。 既ký 歷lịch 聖thánh 階giai 。 位vị 居cư 不bất 退thoái 。 即tức 不bất 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 六lục 道đạo 化hóa 群quần 生sanh 。 如như 信tín 心tâm 初sơ 具cụ 。 忍nhẫn 力lực 未vị 圓viên 。 欲dục 拯chửng 沈trầm 淪luân 。 實thật 難nạn/nan 俱câu 濟tế 。 無vô 船thuyền 救cứu 溺nịch 。 翅sí 弱nhược 高cao 飛phi 。 臥ngọa 沈trầm 痾# 而nhi 欲dục 離ly 良lương 醫y 。 處xử 襁# 褓bảo 而nhi 擬nghĩ 拋phao 慈từ 母mẫu 。 久cửu 遭tao 沈trầm 墜trụy 。 必tất 死tử 無vô 疑nghi 。 但đãn 得đắc 陷hãm 己kỷ 之chi 虞ngu 。 未vị 有hữu 利lợi 他tha 之chi 分phần 。 故cố 《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


譬thí 如như 嬰anh 兒nhi 。 若nhược 不bất 近cận 父phụ 母mẫu 。 或hoặc 墮đọa 坑khanh 落lạc 井tỉnh 。 水thủy 火hỏa 等đẳng 難nạn/nan 。 乏phạp 乳nhũ 而nhi 死tử 。 須tu 常thường 近cận 父phụ 母mẫu 。 養dưỡng 育dục 長trường/trưởng 大đại 。 方phương 能năng 紹thiệu 繼kế 家gia 業nghiệp 。


初sơ 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 多đa 願nguyện 生sanh 淨tịnh 土độ 。 親thân 近cận 諸chư 佛Phật 。 增tăng 長trưởng 法Pháp 身thân 。 方phương 能năng 繼kế 佛Phật 家gia 業nghiệp 。 十thập 方phương 濟tế 運vận 。 有hữu 斯tư 益ích 故cố 。 多đa 願nguyện 往vãng 生sanh 。 又hựu 按án 諸chư 經Kinh 云vân 。


生sanh 安an 養dưỡng 者giả 。 緣duyên 強cường/cưỡng 地địa 勝thắng 。 福phước 備bị 壽thọ 長trường/trưởng 。 蓮liên 華hoa 化hóa 生sanh 。 佛Phật 親thân 迎nghênh 接tiếp 。 便tiện 登đăng 菩Bồ 薩Tát 之chi 位vị 。 頓đốn 生sanh 如Như 來Lai 之chi 家gia 。 永vĩnh 處xứ 跋bạt 致trí 之chi 門môn 。 盡tận 受thọ 菩Bồ 提Đề 之chi 記ký 。 身thân 具cụ 光quang 明minh 妙diệu 相tướng 。 跡tích 踐tiễn 寶bảo 樹thụ 香hương 臺đài 。 獻hiến 供cung 十thập 方phương 。 寧ninh 神thần 三tam 昧muội 。 觸xúc 耳nhĩ 常thường 聞văn 。 大Đại 乘Thừa 之chi 法Pháp 。 差sai 肩kiên 皆giai 隣lân 補bổ 處xứ 之chi 人nhân 。 念niệm 念niệm 虛hư 玄huyền 。 心tâm 心tâm 靜tĩnh 慮lự 。 煩phiền 惱não 焰diễm 滅diệt 。 愛ái 欲dục 泉tuyền 枯khô 。 尚thượng 無vô 惡ác 趣thú 之chi 名danh 。 豈khởi 有hữu 輪luân 迴hồi 之chi 事sự 。


《# 安an 國quốc 鈔sao 》# 云vân 。


所sở 言ngôn 極cực 樂lạc 者giả 。 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 。


一nhất 。 欄lan 楯thuẫn 遮già 防phòng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 。 寶bảo 網võng 羅la 空không 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 。 樹thụ 陰ấm 通thông 衢cù 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 。 七thất 寶bảo 浴dục 池trì 樂nhạo/nhạc/lạc 。 五ngũ 。 八bát 水thủy 澄trừng 漪# 樂nhạo/nhạc/lạc 。 六lục 。 下hạ 見kiến 金kim 沙sa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 七thất 。 階giai 際tế 光quang 明minh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 八bát 。 樓lâu 臺đài 陵lăng 空không 樂nhạo/nhạc/lạc 。 九cửu 。 四tứ 蓮liên 華hoa 香hương 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 。 黃hoàng 金kim 為vi 地địa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 一nhất 。 八bát 音âm 常thường 奏tấu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 二nhị 。 晝trú 夜dạ 雨vũ 華hoa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 三tam 。 清thanh 晨thần 策sách 勵lệ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 四tứ 。 嚴nghiêm 持trì 妙diệu 華hoa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 五ngũ 。 供cúng 養dường 他tha 方phương 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 六lục 。 經kinh 行hành 本bổn 國quốc 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 七thất 。 眾chúng 鳥điểu 和hòa 鳴minh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 八bát 。 六lục 時thời 聞văn 法Pháp 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 九cửu 。 存tồn 念niệm 三Tam 寶Bảo 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 十thập 。 無vô 三tam 惡ác 道đạo 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 十thập 一nhất 。 有hữu 佛Phật 變biến 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 十thập 二nhị 。 樹thụ 搖dao 羅la 網võng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 十thập 三tam 。 千thiên 國quốc 同đồng 聲thanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 十thập 四tứ 。 聲Thanh 聞Văn 發phát 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。


《# 群quần 疑nghi 論luận 》# 云vân 。


西tây 方phương 淨tịnh 土độ 。 有hữu 三tam 十thập 種chủng 益ích 。


一nhất 。 受thọ 用dụng 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 益ích 。 二nhị 。 得đắc 大đại 法Pháp 樂lạc 益ích 。 三tam 。 親thân 近cận 佛Phật 壽thọ 益ích 。 四tứ 。 遊du 歷lịch 十thập 方phương 供cung 佛Phật 益ích 。 五ngũ 。 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 聞văn 授thọ 記ký 益ích 。 六lục 。 福phước 慧tuệ 資tư 糧lương 。 疾tật 得đắc 圓viên 滿mãn 益ích 。 七thất 。 速tốc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 益ích 。 八bát 。 諸chư 大đại 人nhân 等đẳng 同đồng 集tập 一nhất 會hội 益ích 。 九cửu 。 常thường 無vô 退thoái 轉chuyển 益ích 。 十thập 。 無vô 量lượng 行hạnh 願nguyện 。 念niệm 念niệm 增tăng 進tiến 益ích 。 十thập 一nhất 。 鸚anh 鵡vũ 舍xá 利lợi 。 宣tuyên 揚dương 法Pháp 音âm 益ích 。 十thập 二nhị 。 清thanh 風phong 動động 樹thụ 如như 眾chúng 樂nhạo/nhạc/lạc 益ích 。 十thập 三tam 。 摩ma 尼ni 水thủy 漩tuyền 宣tuyên 說thuyết 苦khổ 空không 益ích 。 十thập 四tứ 。 諸chư 樂nhạc 音âm 聲thanh 奏tấu 眾chúng 妙diệu 音âm 益ích 。 十thập 五ngũ 。 四tứ 十thập 八bát 願nguyện 。 永vĩnh 絕tuyệt 三tam 塗đồ 益ích 。 十thập 六lục 。 真chân 金kim 身thân 色sắc 益ích 。 十thập 七thất 。 形hình 無vô 醜xú 陋lậu 益ích 。 十thập 八bát 。 具cụ 足túc 五ngũ 通thông 益ích 。 十thập 九cửu 。 常thường 住trụ 定định 聚tụ 益ích 。 二nhị 十thập 。 無vô 諸chư 不bất 善thiện 益ích 。 二nhị 十thập 一nhất 。 壽thọ 命mạng 長trường 遠viễn 益ích 。 二nhị 十thập 二nhị 。 衣y 食thực 自tự 然nhiên 益ích 。 二nhị 十thập 三tam 。 唯duy 受thọ 眾chúng 樂nhạo/nhạc/lạc 益ích 。 二nhị 十thập 四tứ 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 益ích 。 二nhị 十thập 五ngũ 。 無vô 實thật 女nữ 人nhân 益ích 。 二nhị 十thập 六lục 。 無vô 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 益ích 。 二nhị 十thập 七thất 。 離ly 於ư 八bát 難nạn 益ích 。 二nhị 十thập 八bát 。 得đắc 三tam 法Pháp 忍Nhẫn 益ích 。 二nhị 十thập 九cửu 。 身thân 有hữu 常thường 光quang 益ích 。 三tam 十thập 。 得đắc 那Na 羅La 延Diên 身thân 益ích 。


如như 上thượng 略lược 述thuật 法pháp 利lợi 無vô 邊biên 。 聖thánh 境cảnh 非phi 虛hư 。 真chân 談đàm 匪phỉ 謬mậu 。 何hà 乃nãi 愛ái 河hà 浪lãng 底để 。 沈trầm 溺nịch 無vô 憂ưu 。 火hỏa 宅trạch 焰diễm 中trung 。 焚phần 燒thiêu 不bất 懼cụ 。 密mật 織chức 癡si 網võng 。 淺thiển 智trí 之chi 刃nhận 莫mạc 能năng 揮huy 。 深thâm 種chủng 疑nghi 根căn 。 汎# 信tín 之chi 力lực 焉yên 能năng 拔bạt 。 遂toại 即tức 甘cam 心tâm 伏phục 意ý 。 幸hạnh 禍họa 樂nhạo/nhạc/lạc 災tai 。 卻khước 非phi 清thanh 淨tịnh 之chi 邦bang 。 顧cố 戀luyến 恐khủng 畏úy 之chi 世thế 。 燋tiều 蛾nga 爛lạn 繭kiển 。 自tự 處xứ 餘dư 殃ương 。 籠lung 鳥điểu 鼎đỉnh 魚ngư 。 翻phiên 稱xưng 快khoái 樂lạc 。 故cố 知tri 。


佛Phật 力lực 不bất 如như 業nghiệp 力lực 。 邪tà 因nhân 難nạn/nan 趣thú 正chánh 因nhân 。 且thả 未vị 脫thoát 業nghiệp 身thân 。 終chung 縈oanh 三tam 障chướng 。 既ký 不bất 愛ái 蓮liên 臺đài 化hóa 質chất 。 應ưng 須tu 胎thai 藏tạng 稟bẩm 形hình 。 若nhược 受thọ 肉nhục 身thân 。 全toàn 身thân 是thị 苦khổ 。 既ký 沈trầm 三tam 界giới 。 寧ninh 免miễn 輪luân 迴hồi 。 今kim 於ư 八bát 苦khổ 之chi 中trung 。 略lược 標tiêu 生sanh 死tử 二nhị 苦khổ 。


一nhất 。 生sanh 苦khổ 者giả 。


攬lãm 精tinh 血huyết 為vi 體thể 。 處xử 生sanh 熟thục 藏tạng 中trung 。 四tứ 十thập 二nhị 變biến 而nhi 成thành 幻huyễn 質chất 。 上thượng 壓áp 穢uế 食thực 。 下hạ 薰huân 臭xú 坑khanh 。 飲ẩm 冷lãnh 若nhược 氷băng 河hà 。 吞thôn 熱nhiệt 如như 爐lô 炭thán 。 宛uyển 轉chuyển 迷mê 悶muộn 。 不bất 可khả 具cụ 言ngôn 。 及cập 至chí 生sanh 時thời 。 眾chúng 苦khổ 無vô 量lượng 。 觸xúc 手thủ 墮đọa 地địa 。 如như 活hoạt 剝bác 牛ngưu 皮bì 。 逼bức 窄# 艱gian 難nan 。 似tự 生sanh 脫thoát 龜quy 殼xác 。 銜hàm 冤oan 抱bão 恨hận 。 擬nghĩ 害hại 母mẫu 身thân 。 纔tài 觸xúc 熱nhiệt 風phong 。 苦khổ 緣duyên 頓đốn 忘vong 。 嬰anh 孩hài 癡si 駭hãi 。 水thủy 火hỏa 橫hoạnh/hoành 亡vong 。 脫thoát 得đắc 成thành 人nhân 。 有hữu 營doanh 身thân 種chủng 。 業nghiệp 田điền 既ký 熟thục 。 愛ái 水thủy 頻tần 滋tư 。 無vô 明minh 發phát 生sanh 。 苦khổ 芽nha 增tăng 長trưởng 。 膠giao 粘niêm 七thất 識thức 。 籠lung 罩# 九cửu 居cư 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 循tuần 環hoàn 莫mạc 已dĩ 。 二nhị 。 死tử 苦khổ 者giả 。


風phong 刀đao 解giải 身thân 。 火hỏa 大đại 燒thiêu 體thể 。 聲thanh 虛hư 內nội 顫chiến 。 魄phách 悸quý 魂hồn 驚kinh 。 極cực 苦khổ 併tinh 生sanh 。 惡ác 業nghiệp 頓đốn 現hiện 。 千thiên 愁sầu 欝uất 悒ấp 。 萬vạn 怖bố 慞chương 惶hoàng 。 乃nãi 至chí 命mạng 謝tạ 氣khí 終chung 。 寂tịch 然nhiên 孤cô 逝thệ 。 幽u 途đồ 黯ảm 黯ảm 。 冥minh 路lộ 茫mang 茫mang 。 與dữ 昔tích 冤oan 酬thù 。 皎hiệu 然nhiên 相tương 對đối 。 號hào 天thiên 扣khấu 地địa 。 求cầu 脫thoát 無vô 門môn 。 隨tùy 業nghiệp 淺thiển 深thâm 。 而nhi 歷lịch 諸chư 趣thú 。


或hoặc 倒đảo 生sanh 地địa 獄ngục 。 或hoặc 陰ấm 受thọ 鬼quỷ 形hình 。 忍nhẫn 飢cơ 渴khát 而nhi 長trường/trưởng 劫kiếp 號hào 咷đào 。 受thọ 罪tội 苦khổ 而nhi 遍biến 身thân 燋tiều 爛lạn 。 未vị 脫thoát 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 靡mĩ 亡vong 。 追truy 身thân 受thọ 報báo 。 未vị 曾tằng 遺di 失thất 。 生sanh 死tử 海hải 闊khoát 。 業nghiệp 道đạo 難nạn/nan 窮cùng 。 聲Thanh 聞Văn 尚thượng 昧muội 出xuất 胎thai 。 菩Bồ 薩Tát 猶do 昏hôn 隔cách 陰ấm 。 況huống 具cụ 縛phược 生sanh 死tử 底để 下hạ 凡phàm 夫phu 。 寧ninh 不bất 被bị 生sanh 苦khổ 所sở 覉# 。 死tử 魔ma 所sở 繫hệ 。 故cố 《# 目Mục 連Liên 所sở 問vấn 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 目Mục 連Liên 。

譬thí 如như 萬vạn 川xuyên 長trường/trưởng 注chú 。 有hữu 浮phù 草thảo 木mộc 。 前tiền 不bất 顧cố 後hậu 。 後hậu 不bất 顧cố 前tiền 。 都đô 會hội 大đại 海hải 。 世thế 間gian 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 有hữu 豪hào 貴quý 富phú 樂lạc 自tự 在tại 。 悉tất 不bất 得đắc 免miễn 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 秖kỳ 由do 不bất 信tín 佛Phật 經Kinh 。 後hậu 世thế 為vi 人nhân 。 更cánh 深thâm 困khốn 劇kịch 。 不bất 能năng 得đắc 生sanh 。 千thiên 佛Phật 國quốc 土độ 。 是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 國quốc 土thổ/độ 。 易dị 往vãng 易dị 取thủ 。 而nhi 人nhân 不bất 能năng 修tu 行hành 往vãng 生sanh 。 反phản 事sự 九cửu 十thập 六lục 種chủng 邪tà 道đạo 。 我ngã 說thuyết 是thị 人nhân 。 名danh 無vô 眼nhãn 人nhân 。 名danh 無vô 耳nhĩ 人nhân 。


《# 大đại 集tập 月nguyệt 藏tạng 經kinh 》# 云vân 。


我ngã 末Mạt 法Pháp 時thời 中trung 。 億ức 億ức 眾chúng 生sanh 。 起khởi 行hành 修tu 道Đạo 。 未vị 有hữu 一nhất 得đắc 者giả 。


當đương 今kim 末Mạt 法Pháp 。 現hiện 是thị 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 唯duy 有hữu 淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 。 可khả 通thông 入nhập 路lộ 。 當đương 知tri 自tự 行hành 難nạn/nan 圓viên 。 他tha 力lực 易dị 就tựu 。 如như 劣liệt 士sĩ 附phụ 輪Luân 王Vương 之chi 勢thế 。 飛phi 遊du 四tứ 天thiên 。 凡phàm 質chất 假giả 仙tiên 藥dược 之chi 功công 。 昇thăng 騰đằng 三tam 島đảo 。 實thật 為vi 易dị 行hành 之chi 道đạo 。 疾tật 得đắc 相tương 應ứng 。 慈từ 旨chỉ 叮# 嚀# 。 須tu 銘minh 肌cơ 骨cốt 。


問vấn 。


龐# 居cư 士sĩ 云vân 。


事sự 上thượng 說thuyết 佛Phật 國quốc 。 此thử 去khứ 十thập 萬vạn 里lý 。 大đại 海hải 渺# 無vô 邊biên 。 動động 即tức 黑hắc 風phong 起khởi 。 往vãng 者giả 雖tuy 千thiên 萬vạn 。 達đạt 者giả 無vô 一nhất 二nhị 。 忽hốt 遇ngộ 本bổn 來lai 人nhân 。 不bất 在tại 因nhân 緣duyên 裡# 。


如như 何hà 通thông 會hội 而nhi 證chứng 往vãng 生sanh 。


答đáp 。


若nhược 提đề 宗tông 考khảo 本bổn 。 尚thượng 不bất 說thuyết 有hữu 佛Phật 有hữu 土thổ/độ 。 豈khởi 言ngôn 達đạt 之chi 不bất 達đạt 乎hồ 。 所sở 以dĩ 天thiên 真chân 自tự 具cụ 。 不bất 涉thiệp 因nhân 緣duyên 。 匪phỉ 動động 絲ti 毫hào 。 常thường 冥minh 真chân 體thể 。 若nhược 約ước 事sự 論luận 。 故cố 非phi 一nhất 等đẳng 。 九cửu 品phẩm 往vãng 生sanh 。 上thượng 下hạ 俱câu 達đạt 。 或hoặc 遊du 化hóa 國quốc 。 見kiến 佛Phật 應ưng 身thân 。 或hoặc 生sanh 報báo 土thổ/độ 。 覩đổ 佛Phật 真chân 體thể 。 或hoặc 一nhất 夕tịch 而nhi 便tiện 登đăng 上thượng 地địa 。 或hoặc 經kinh 劫kiếp 而nhi 方phương 證chứng 小Tiểu 乘Thừa 。 或hoặc 利lợi 根căn 。 鈍độn 根căn 。 或hoặc 定định 意ý 。 散tán 意ý 。 或hoặc 悟ngộ 遲trì 速tốc 。 根căn 機cơ 不bất 同đồng 。 或hoặc 華hoa 開khai 早tảo 晚vãn 。


時thời 限hạn 有hữu 異dị 。 今kim 古cổ 具cụ 載tái 。 凡phàm 聖thánh 俱câu 生sanh 。 行hành 相tương/tướng 昭chiêu 然nhiên 。 明minh 證chứng 目mục 驗nghiệm 。 故cố 釋Thích 迦Ca 世Thế 尊Tôn 。 親thân 記ký 文Văn 殊Thù 。 當đương 生sanh 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 土thổ/độ 。 位vị 登đăng 初Sơ 地Địa 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。


彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 問vấn 佛Phật 。


未vị 知tri 此thử 界giới 有hữu 幾kỷ 許hứa 。 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 生sanh 彼bỉ 國quốc 。


佛Phật 言ngôn 。

此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 有hữu 六lục 十thập 七thất 億ức 。 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 得đắc 往vãng 生sanh 。


智trí 者giả 大đại 師sư 。 一nhất 生sanh 修tu 西tây 方phương 業nghiệp 。 所sở 行hành 福phước 智trí 二nhị 嚴nghiêm 。 悉tất 皆giai 回hồi 向hướng 。 臨lâm 終chung 令linh 門môn 人nhân 唱xướng 起khởi 《# 十thập 六lục 觀quán 》# 名danh 。 乃nãi 合hợp 掌chưởng 讚tán 云vân 。


四tứ 十thập 八bát 願nguyện 。 莊trang 嚴nghiêm 淨tịnh 土độ 。 香hương 臺đài 寶bảo 樹thụ 。 易dị 到đáo 無vô 人nhân 。 火hỏa 車xa 相tương/tướng 現hiện 。 一nhất 念niệm 改cải 悔hối 者giả 。 尚thượng 乃nãi 往vãng 生sanh 。 況huống 戒giới 。 定định 。 慧tuệ 薰huân 修tu 行hành 道Đạo 力lực 。 終chung 不bất 唐đường 捐quyên 。 佛Phật 梵Phạm 音âm 聲thanh 終chung 不bất 誑cuống 人nhân 。


《# 稱xưng 讚tán 淨tịnh 土độ 經kinh 》# 云vân 。


十thập 方phương 恆Hằng 河Hà 沙sa 諸chư 佛Phật 。 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 遍biến 覆phú 大Đại 千Thiên 。 證chứng 得đắc 往vãng 生sanh 。


豈khởi 虛hư 搆câu 哉tai 。


問vấn 。


《# 維duy 摩ma 經kinh 》# 云vân 。


成thành 就tựu 八bát 法Pháp 。 於ư 此thử 世thế 界giới 。 行hành 無vô 瘡sang 疣vưu 。 生sanh 于vu 淨tịnh 土độ 。 何hà 等đẳng 為vi 八bát 。


饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 望vọng 報báo 。 代đại 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。 所sở 作tác 功công 德đức 。 盡tận 以dĩ 施thí 之chi 。 等đẳng 心tâm 眾chúng 生sanh 。 謙khiêm 下hạ 無vô 閡ngại 。 於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 視thị 之chi 如như 佛Phật 。 所sở 未vị 聞văn 經Kinh 。 聞văn 之chi 不bất 疑nghi 。 不bất 與dữ 聲Thanh 聞Văn 。 而nhi 相tương 違vi 背bội 。 不bất 嫉tật 彼bỉ 共cộng 。 不bất 高cao 己kỷ 利lợi 。 而nhi 於ư 其kỳ 中trung 。 調điều 伏phục 其kỳ 心tâm 。 常thường 省tỉnh 己kỷ 過quá 。 不bất 訟tụng 彼bỉ 短đoản 。 恆hằng 以dĩ 一nhất 心tâm 。 求cầu 諸chư 功công 德đức 。


如như 何hà 劣liệt 行hành 。 微vi 善thiện 。 而nhi 得đắc 往vãng 生sanh 。


答đáp 。


理lý 須tu 具cụ 足túc 。 此thử 屬thuộc 大đại 根căn 。 八bát 法pháp 無vô 瑕hà 。 成thành 就tựu 上thượng 品phẩm 。 如như 其kỳ 中trung 下hạ 。 但đãn 具cụ 一nhất 法pháp 。 決quyết 志chí 無vô 移di 。 亦diệc 得đắc 下hạ 品phẩm 。


問vấn 。


《# 觀quán 經kinh 》# 明minh 十thập 六lục 觀quán 門môn 。 皆giai 是thị 攝nhiếp 心tâm 修tu 定định 。 觀quán 佛Phật 相tướng 好hảo 。 諦đế 了liễu 圓viên 明minh 。 方phương 階giai 淨tịnh 域vực 。 如như 何hà 散tán 心tâm 而nhi 能năng 化hóa 往vãng 。


答đáp 。


九cửu 品phẩm 經kinh 文văn 自tự 有hữu 昇thăng 降giáng/hàng 。 上thượng 下hạ 該cai 攝nhiếp 。 不bất 出xuất 二nhị 心tâm 。


一nhất 。 定định 心tâm 。


如như 修tu 定định 習tập 觀quán 。 上thượng 品phẩm 往vãng 生sanh 。 二nhị 。 專chuyên 心tâm 。


但đãn 念niệm 名danh 號hiệu 。 眾chúng 善thiện 資tư 熏huân 。 迴hồi 向hướng 發phát 願nguyện 。 得đắc 成thành 末mạt 品phẩm 。 仍nhưng 須tu 一nhất 生sanh 歸quy 命mạng 。 盡tận 報báo 精tinh 修tu 。 坐tọa 臥ngọa 之chi 間gian 。 常thường 面diện 西tây 向hướng 。 當đương 行hành 道Đạo 禮lễ 敬kính 之chi 際tế 。 念niệm 佛Phật 發phát 願nguyện 之chi 時thời 。 懇khẩn 苦khổ 翹kiều 誠thành 。 無vô 諸chư 異dị 念niệm 。 如như 就tựu 刑hình 戮lục 。 若nhược 在tại 狴# 牢lao 。 怨oán 賊tặc 所sở 追truy 。 水thủy 火hỏa 所sở 逼bức 。 一nhất 心tâm 求cầu 救cứu 。 願nguyện 脫thoát 苦khổ 輪luân 。 速tốc 證chứng 無vô 生sanh 。 廣quảng 度độ 含hàm 識thức 。 紹thiệu 隆long 三Tam 寶Bảo 。 誓thệ 報báo 四Tứ 恩Ân 。 如như 斯tư 志chí 誠thành 。 必tất 不bất 虛hư 棄khí 。 如như 或hoặc 言ngôn 行hạnh 不bất 稱xưng 。 信tín 力lực 輕khinh 微vi 。 無vô 念niệm 念niệm 相tương 續tục 之chi 心tâm 。 有hữu 數sác 數sác 間gian 斷đoạn 之chi 意ý 。 恃thị 此thử 懈giải 怠đãi 。 臨lâm 終chung 望vọng 生sanh 。 但đãn 為vi 業nghiệp 障chướng 所sở 遮già 。 恐khủng 難nạn 值trị 其kỳ 善thiện 友hữu 。 風phong 火hỏa 逼bức 迫bách 。 正chánh 念niệm 不bất 成thành 。


何hà 以dĩ 故cố 。 如như 今kim 是thị 因nhân 。 臨lâm 終chung 是thị 果quả 。 應ưng 預dự 因nhân 實thật 。 果quả 則tắc 不bất 虛hư 。 聲thanh 和hòa 則tắc 響hưởng 順thuận 。 形hình 直trực 則tắc 影ảnh 端đoan 故cố 也dã 。 如như 要yếu 臨lâm 終chung 。 十thập 念niệm 成thành 就tựu 。 但đãn 預dự 辦biện 津tân 梁lương 。 合hợp 集tập 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 此thử 時thời 。 念niệm 念niệm 不bất 虧khuy 。 即tức 無vô 慮lự 矣hĩ 。 夫phu 善thiện 惡ác 二nhị 輪luân 。 苦khổ 樂lạc 二nhị 報báo 。 皆giai 三tam 業nghiệp 所sở 造tạo 。 四tứ 緣duyên 所sở 生sanh 。 六lục 因nhân 所sở 成thành 。 五ngũ 果quả 所sở 攝nhiếp 。 若nhược 一nhất 念niệm 心tâm 。 瞋sân 恚khuể 邪tà 淫dâm 。 即tức 地địa 獄ngục 業nghiệp 。 慳san 貪tham 不bất 施thí 。 即tức 餓ngạ 鬼quỷ 業nghiệp 。 愚ngu 癡si 闇ám 蔽tế 。 即tức 畜súc 生sanh 業nghiệp 。 我ngã 慢mạn 貢cống 高cao 。 即tức 修tu 羅la 業nghiệp 。 堅kiên 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 即tức 人nhân 業nghiệp 。 精tinh 修tu 十Thập 善Thiện 。 即tức 天thiên 業nghiệp 。 證chứng 悟ngộ 人nhân 空không 。 即tức 聲Thanh 聞Văn 業nghiệp 。 知tri 緣duyên 性tánh 離ly 。 即tức 緣Duyên 覺Giác 業nghiệp 。 六Lục 度Độ 齊tề 修tu 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 業nghiệp 。 真chân 慈từ 平bình 等đẳng 。 即tức 佛Phật 業nghiệp 。 若nhược 心tâm 淨tịnh 。 即tức 香hương 臺đài 寶bảo 樹thụ 。 淨tịnh 剎sát 化hóa 生sanh 。 心tâm 垢cấu 則tắc 丘khâu 陵lăng 坑khanh 坎khảm 。 穢uế 土thổ/độ 稟bẩm 質chất 。 皆giai 是thị 等đẳng 倫luân 之chi 果quả 。 能năng 感cảm 增tăng 上thượng 之chi 緣duyên 。 是thị 以dĩ 離ly 自tự 心tâm 源nguyên 。 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 《# 維duy 摩ma 經kinh 》# 云vân 。


欲dục 得đắc 淨tịnh 土độ 。 但đãn 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。


又hựu 經Kinh 云vân 。


心tâm 垢cấu 故cố 眾chúng 生sanh 垢cấu 。 心tâm 淨tịnh 故cố 眾chúng 生sanh 淨tịnh 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


譬thí 如như 心tâm 王vương 寶bảo 。 隨tùy 心tâm 見kiến 眾chúng 色sắc 。 眾chúng 生sanh 心tâm 淨tịnh 故cố 。 得đắc 見kiến 清thanh 淨tịnh 剎sát 。


《# 大đại 集tập 經kinh 》# 云vân 。


欲dục 淨tịnh 汝nhữ 界giới 。 但đãn 淨tịnh 汝nhữ 心tâm 。


故cố 知tri 一nhất 切thiết 歸quy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 由do 我ngã 。 欲dục 得đắc 淨tịnh 果quả 。 但đãn 行hành 淨tịnh 因nhân 。 如như 水thủy 性tánh 趣thú 下hạ 。 火hỏa 性tánh 騰đằng 上thượng 。 勢thế 數số 如như 是thị 。 何hà 足túc 疑nghi 焉yên 。


萬Vạn 善Thiện 同Đồng 歸Quy 集Tập 卷quyển 上thượng
Vạn Thiện Đồng Quy Tập ♦ Hết quyển thượng

❖
Phiên âm: 5/4/2016 ◊ Cập nhật: 5/4/2016