大Đại 哀Ai 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ

了Liễu 三Tam 世Thế 品Phẩm 第đệ 十thập 一nhất

佛Phật 復phục 告cáo 族tộc 姓tánh 子tử 。

如Như 來Lai 別biệt 知tri 。 當đương 來lai 。 過quá 去khứ 。 今kim 現hiện 在tại 。 諸chư 所sở 行hành 業nghiệp 。 所sở 在tại 因nhân 緣duyên 。 處xứ 所sở 報báo 應ứng 。 云vân 何hà 別biệt 知tri 。 於ư 是thị 如Như 來Lai 。 悉tất 解giải 過quá 去khứ 。 所sở 可khả 作tác 者giả 。 諸chư 善thiện 報báo 應ứng 。 若nhược 不bất 善thiện 事sự 。 當đương 來lai 所sở 作tác 善thiện 。 不bất 善thiện 事sự 。 報báo 應ứng 之chi 方phương 。 現hiện 在tại 所sở 作tác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 當đương 來lai 之chi 世thế 。 兩lưỡng 當đương 所sở 作tác 。 殃ương 舋hấn 功công 德đức 。 當đương 悉tất 分phân 野dã 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 當đương 來lai 所sở 作tác 。 與dữ 眾chúng 殊thù 特đặc 。 當đương 來lai 所sở 作tác 。 方phương 損tổn 耗hao 者giả 。 當đương 來lai 所sở 作tác 。 有hữu 增tăng 益ích 者giả 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

假giả 使sử 現hiện 在tại 。 所sở 立lập 造tạo 業nghiệp 。 而nhi 有hữu 增tăng 益ích 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 而nhi 復phục 損tổn 耗hao 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 設thiết 於ư 現hiện 業nghiệp 。 如như 有hữu 損tổn 耗hao 。 復phục 於ư 當đương 來lai 。 亦diệc 復phục 折chiết 減giảm 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 若nhược 於ư 現hiện 在tại 。 有hữu 所sở 增tăng 益ích 。 於ư 當đương 來lai 事sự 。 亦diệc 復phục 增tăng 益ích 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

若nhược 於ư 過quá 去khứ 。 修tu 習tập 瑕hà 疵tỳ 。 卑ty 賤tiện 之chi 業nghiệp 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 又hựu 習tập 微vi 妙diệu 。 正Chánh 士Sĩ 之chi 業nghiệp 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

其kỳ 所sở 行hành 者giả 。 因nhân 薄bạc 少thiểu 功công 。 報báo 以dĩ 大đại 德đức 。 或hoặc 行hành 大đại 業nghiệp 。 殊thù 異dị 之chi 德đức 。 致trí 超siêu 異dị 功công 。 不bất 可khả 稱xưng 載tái 。 或hoặc 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 之chi 故cố 。 而nhi 有hữu 施thí 與dữ 。 或hoặc 緣Duyên 覺Giác 故cố 。 或hoặc 佛Phật 道Đạo 故cố 。 因nhân 其kỳ 施thí 與dữ 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

若nhược 於ư 現hiện 在tại 。 所sở 遭tao 苦khổ 痛thống 。 若nhược 過quá 安an 隱ẩn 。 若nhược 現hiện 作tác 安an 。 或hoặc 現hiện 得đắc 苦khổ 。 或hoặc 現hiện 在tại 作tác 惡ác 。 尋tầm 遭tao 惱não 患hoạn 。 或hoặc 現hiện 作tác 惡ác 。 未vị 來lai 致trí 樂lạc 。 或hoặc 現hiện 作tác 善thiện 。 輒triếp 獲hoạch 安an 報báo 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 過quá 去khứ 。 當đương 來lai 。 今kim 現hiện 在tại 。 罪tội 福phước 因nhân 緣duyên 。 所sở 致trí 報báo 應ứng 。 此thử 皆giai 如như 審thẩm 。 而nhi 無vô 有hữu 異dị 。 罪tội 福phước 之chi 應ứng 。 亦diệc 無vô 殊thù 別biệt 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

以dĩ 知tri 之chi 故cố 。 則tắc 為vi 如như 本bổn 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 第đệ 二nhị 之chi 業nghiệp 。

佛Phật 於ư 是thị 頌tụng 曰viết 。

如Như 來Lai 曉hiểu 因nhân 緣duyên 。
明minh 眼nhãn 別biệt 報báo 應ứng 。
三tam 世thế 無vô 罣quái 礙ngại 。
知tri 眾chúng 生sanh 所sở 行hành 。


因nhân 當đương 報báo 安an 樂lạc 。
福phước 趣thú 天thiên 世thế 人nhân 。
緣duyên 其kỳ 致trí 苦khổ 患hoạn 。
安an 住trụ 悉tất 知tri 之chi 。


善thiện 惡ác 所sở 造tạo 業nghiệp 。
因nhân 獲hoạch 其kỳ 果quả 實thật 。
安an 住trụ 亦diệc 了liễu 此thử 。
如như 明minh 珠châu 在tại 掌chưởng 。


或hoặc 為vi 少thiểu 事sự 業nghiệp 。
所sở 獲hoạch 無vô 限hạn 量lượng 。
是thị 廣quảng 若nhược 薄bạc 淺thiển 。
佛Phật 悉tất 知tri 本bổn 末mạt 。


或hoặc 為vì 聲Thanh 聞Văn 施thí 。
若nhược 住trụ 緣Duyên 覺Giác 乘Thừa 。
立lập 於ư 最tối 勝thắng 業nghiệp 。
安an 住trụ 悉tất 知tri 之chi 。


所sở 因nhân 造tạo 苦khổ 行hành 。
或hoặc 復phục 成thành 安an 樂lạc 。
從tùng 樂lạc 而nhi 獲hoạch 苦khổ 。
因nhân 復phục 住trụ 於ư 業nghiệp 。


或hoặc 復phục 苦khổ 惡ác 行hành 。
反phản 成thành 住trụ 於ư 樂lạc 。
或hoặc 有hữu 行hành 善thiện 惡ác 。
報báo 以dĩ 苦khổ 勝thắng 患hoạn 。


或hoặc 從tùng 苦khổ 致trí 苦khổ 。
從tùng 樂lạc 而nhi 作tác 樂lạc 。
罪tội 福phước 為vi 自tự 然nhiên 。
佛Phật 悉tất 知tri 報báo 應ứng 。


三tam 世thế 所sở 展triển 轉chuyển 。
眾chúng 生sanh 因nhân 緣duyên 報báo 。
佛Phật 了liễu 以dĩ 聖thánh 慧tuệ 。
不bất 虛hư 無vô 有hữu 異dị 。


了Liễu 眾Chúng 生Sanh 所Sở 品Phẩm 第đệ 十thập 二nhị

佛Phật 告cáo 族tộc 姓tánh 子tử 。

如Như 來Lai 曉hiểu 於ư 眾chúng 生sanh 。 他tha 人nhân 異dị 種chủng 。 所sở 好hiếu 不bất 同đồng 。 志chí 學học 各các 異dị 。 於ư 脫thoát 未vị 了liễu 。 悉tất 知tri 如như 審thẩm 。 云vân 何hà 知tri 之chi 。

或hoặc 時thời 有hữu 人nhân 。 住trụ 於ư 貪tham 欲dục 。 志chí 好hiếu 恚khuể 脫thoát 。

或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 住trụ 於ư 瞋sân 恚khuể 。 因nhân 貪tham 欲dục 脫thoát 。

或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 住trụ 於ư 愚ngu 戇 。 信tín 欲dục 恚khuể 脫thoát 。

如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 住trụ 於ư 善thiện 德đức 。 好hiếu 不bất 善thiện 脫thoát 。

或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 住trụ 於ư 不bất 善thiện 。 志chí 信tín 善thiện 道đạo 。

如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 專chuyên 精tinh 下hạ 劣liệt 。 信tín 微vi 妙diệu 脫thoát 。

如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 專chuyên 精tinh 微vi 妙diệu 。 志chí 好hiếu 解giải 脫thoát 。

或hoặc 復phục 志chí 好hiếu 。 專chuyên 精tinh 下hạ 劣liệt 。 住trụ 於ư 殊thù 特đặc 。 超siêu 異dị 之chi 誼 。

或hoặc 復phục 住trụ 在tại 。 殊thù 特đặc 專chuyên 精tinh 。 墮đọa 在tại 下hạ 劣liệt 。 所sở 可khả 好hiếu 信tín 。 永vĩnh 在tại 邪tà 業nghiệp 。 不bất 決quyết 了liễu 界giới 。

或hoặc 復phục 信tín 樂nhạo 。 在tại 不bất 決quyết 定định 。 成thành 於ư 正chánh 業nghiệp 。

或hoặc 有hữu 好hiếu 樂nhạo 。 向hướng 正chánh 定định 門môn 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。

如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

或hoặc 有hữu 信tín 樂nhạo 。 當đương 度độ 欲dục 界giới 。

或hoặc 因nhân 信tín 樂nhạo 。 得đắc 度độ 色sắc 界giới 。

或hoặc 有hữu 好hiếu 信tín 。 超siêu 于vu 三tam 界giới 。

或hoặc 從tùng 信tín 喜hỷ 耗hao 減giảm 。 緣duyên 致trí 殊thù 特đặc 。

或hoặc 好hiếu 殊thù 特đặc 。 致trí 於ư 損tổn 耗hao 。

如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

所sở 可khả 生sanh 處xứ 。 其kỳ 色sắc 若nhược 干can 。 財tài 業nghiệp 各các 異dị 。 所sở 受thọ 不bất 同đồng 。 所sở 信tín 樂nhạo 致trí 頂đảnh 相tướng 。 或hoặc 得đắc 住trụ 限hạn 。

如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

如như 其kỳ 心tâm 所sở 知tri 。 輒triếp 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 斯tư 得đắc 解giải 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 第đệ 三tam 之chi 業nghiệp 。

佛Phật 於ư 是thị 頌tụng 曰viết 。

世thế 間gian 志chí 不bất 同đồng 。
意ý 所sở 好hiếu 各các 異dị 。
志chí 操thao 不bất 可khả 限hạn 。
佛Phật 悉tất 知tri 無vô 際tế 。


佛Phật 知tri 志chí 所sở 趣thú 。
或hoặc 之chi 於ư 信tín 樂nhạo 。
住trụ 欲dục 瞋sân 恚khuể 貪tham 。
或hoặc 住trụ 怒nộ 愚ngu 戇 。


或hoặc 住trụ 癡si 而nhi 欲dục 。
住trụ 於ư 善thiện 不bất 善thiện 。
所sở 行hành 特đặc 不bất 特đặc 。
安an 住trụ 悉tất 知tri 之chi 。


因nhân 下hạ 劣liệt 微vi 妙diệu 。
志chí 性tánh 好hiếu 幽u 玄huyền 。
或hoặc 從tùng 殊thù 異dị 業nghiệp 。
專chuyên 精tinh 信tín 解giải 脫thoát 。


或hoặc 從tùng 信tín 下hạ 劣liệt 。
因nhân 致trí 上thượng 微vi 妙diệu 。
或hoặc 從tùng 超siêu 殊thù 行hành 。
便tiện 獲hoạch 下hạ 勝thắng 智trí 。


猶do 邪tà 不bất 決quyết 了liễu 。
從tùng 不bất 了liễu 正chánh 受thọ 。
好hiếu 信tín 度độ 三tam 界giới 。
佛Phật 知tri 志chí 所sở 樂lạc 。


所sở 生sanh 色sắc 若nhược 干can 。
其kỳ 在tại 中trung 各các 異dị 。
從tùng 頂đảnh 異dị 發phát 相tướng 。
因nhân 信tín 得đắc 解giải 脫thoát 。


三tam 界giới 諸chư 眾chúng 生sanh 。
佛Phật 悉tất 知tri 說thuyết 法Pháp 。
隨tùy 其kỳ 應ưng 得đắc 受thọ 。
是thị 為vi 十thập 力lực 業nghiệp 。


號Hiệu 眾Chúng 種Chủng 類Loại 品Phẩm 第đệ 十thập 三tam

佛Phật 告cáo 族tộc 姓tánh 子tử 。

如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 世thế 間gian 眾chúng 類loại 。 若nhược 干can 種chủng 形hình 。 不bất 可khả 計kế 身thân 。 云vân 何hà 知tri 之chi 。 其kỳ 身thân 所sở 為vi 。 積tích 於ư 罪tội 舋hấn 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 若nhược 以dĩ 其kỳ 身thân 。 積tích 累lũy 功công 德đức 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 若nhược 以dĩ 其kỳ 身thân 。 種chúng 于vu 穢uế 惡ác 。 致trí 無vô 擁ủng 護hộ 。 不bất 獲hoạch 濟tế 界giới 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

又hựu 如Như 來Lai 者giả 。 悉tất 知tri 境cảnh 界giới 。 眼nhãn 界giới 色sắc 界giới 。 眼nhãn 色sắc 識thức 界giới 。 了liễu 其kỳ 本bổn 末mạt 。 根căn 源nguyên 所sở 起khởi 。 云vân 何hà 知tri 之chi 。 其kỳ 內nội 則tắc 空không 。 於ư 外ngoại 亦diệc 空không 。 內nội 外ngoại 亦diệc 空không 。 耳nhĩ 鼻tị 口khẩu 身thân 意ý 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 意ý 法pháp 識thức 。 一nhất 切thiết 諸chư 界giới 。 了liễu 其kỳ 本bổn 末mạt 。 所sở 從tùng 出xuất 也dã 。 云vân 何hà 知tri 之chi 。 內nội 空không 外ngoại 空không 。 內nội 外ngoại 皆giai 空không 。

地địa 種chủng 水thủy 種chủng 。 火hỏa 種chủng 風phong 種chủng 。 亦diệc 復phục 悉tất 空không 。 云vân 何hà 知tri 之chi 。 了liễu 如như 虛hư 空không 。 是thị 故cố 知tri 之chi 。 亦diệc 知tri 欲dục 界giới 色sắc 界giới 。 及cập 無vô 色sắc 界giới 。 云vân 何hà 知tri 之chi 。 知tri 從tùng 想tưởng 念niệm 。 而nhi 致trí 注chú 此thử 。 有hữu 為vi 界giới 。 無vô 為vi 界giới 。 知tri 有hữu 為vi 界giới 。 無vô 行hành 為vi 想tưởng 。 知tri 無vô 為vi 界giới 。 不bất 以dĩ 非phi 行hành 。 而nhi 造tạo 想tưởng 矣hĩ 。 知tri 塵trần 勞lao 界giới 。 因nhân 從tùng 客khách 塵trần 。 致trí 欲dục 之chi 相tướng 。 知tri 瞋sân 恨hận 界giới 。 其kỳ 本bổn 清thanh 淨tịnh 。 鮮tiên 潔khiết 為vi 相tướng 。 知tri 於ư 行hành 界giới 。 從tùng 不bất 順thuận 念niệm 。 無vô 明minh 為vi 相tướng 。 知tri 泥Nê 洹Hoàn 界giới 。 因nhân 從tùng 順thuận 念niệm 。 顯hiển 明minh 為vi 相tướng 。

世thế 間gian 眾chúng 人nhân 。 身thân 所sở 猗ỷ 界giới 。 為vi 如như 是thị 也dã 。 所sở 可khả 住trụ 界giới 。 所sở 催thôi 迫bách 。 因nhân 界giới 現hiện 儀nghi 。 專chuyên 精tinh 其kỳ 界giới 。 從tùng 志chí 性tánh 界giới 。 因nhân 界giới 而nhi 住trụ 。 由do 界giới 而nhi 生sanh 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 隨tùy 其kỳ 所sở 知tri 。 而nhi 應ưng 說thuyết 法Pháp 。 是thị 為vi 第đệ 四tứ 之chi 業nghiệp 。

佛Phật 於ư 是thị 頌tụng 曰viết 。

其kỳ 人nhân 中trung 師sư 子tử 。
皆giai 曉hiểu 了liễu 諸chư 界giới 。
於ư 斯tư 世thế 間gian 人nhân 。
從tùng 身thân 之chi 所sở 行hành 。


其kỳ 界giới 所sở 興hưng 起khởi 。
廣quảng 普phổ 不bất 可khả 限hạn 。
安an 住trụ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。
根căn 源nguyên 所sở 從tùng 出xuất 。


罪tội 福phước 所sở 從tùng 生sanh 。
諸chư 身thân 所sở 因nhân 出xuất 。
由do 緣duyên 所sở 可khả 歸quy 。
及cập 身thân 之chi 所sở 生sanh 。


由do 是thị 界giới 所sở 立lập 。
因nhân 得đắc 脫thoát 諸chư 種chủng 。
咸hàm 知tri 如như 是thị 身thân 。
最tối 勝thắng 為vi 大Đại 聖Thánh 。


眼nhãn 種chủng 亦diệc 如như 是thị 。
色sắc 種chủng 并tinh 意ý 種chủng 。
最tối 勝thắng 悉tất 知tri 空không 。
本bổn 淨tịnh 無vô 憂ưu 慼thích 。


耳nhĩ 鼻tị 亦diệc 如như 斯tư 。
舌thiệt 種chủng 及cập 身thân 界giới 。
其kỳ 意ý 法pháp 諸chư 種chủng 。
當đương 知tri 悉tất 為vi 空không 。


地địa 水thủy 火hỏa 風phong 種chủng 。
此thử 諸chư 界giới 適thích 等đẳng 。
其kỳ 人nhân 中trung 師sư 子tử 。
等đẳng 解giải 如như 虛hư 空không 。


欲dục 界giới 亦diệc 如như 此thử 。
色sắc 無vô 色sắc 界giới 然nhiên 。
別biệt 知tri 是thị 諸chư 界giới 。
因nhân 思tư 想tưởng 成thành 立lập 。


佛Phật 知tri 因nhân 客khách 相tướng 。
起khởi 欲dục 為vi 自tự 然nhiên 。
安an 住trụ 解giải 瞋sân 恚khuể 。
亦diệc 復phục 為vi 本bổn 淨tịnh 。


分phân 別biệt 覺giác 於ư 此thử 。
諸chư 行hành 及cập 無vô 行hành 。
又hựu 復phục 計kế 泥Nê 洹Hoàn 。
則tắc 無vô 有hữu 三tam 想tưởng 。


所sở 因nhân 界giới 出xuất 相tướng 。
猶do 從tùng 不bất 解giải 明minh 。
一nhất 切thiết 所sở 因nhân 出xuất 。
如như 巧xảo 師sư 合hợp 散tán 。


是thị 世thế 身thân 無vô 數số 。
其kỳ 形hình 為vi 若nhược 干can 。
佛Phật 僉thiêm 曉hiểu 了liễu 知tri 。
不bất 自tự 念niệm 我ngã 知tri 。


猶do 如như 於ư 虛hư 空không 。
十thập 方phương 無vô 邊biên 際tế 。
其kỳ 人nhân 中trung 師sư 子tử 。
普phổ 知tri 諸chư 境cảnh 界giới 。


彼bỉ 最tối 勝thắng 聖thánh 慧tuệ 。
極cực 上thượng 無vô 崖nhai 底để 。
眾chúng 人nhân 所sở 不bất 及cập 。
不bất 能năng 知tri 涯nhai 際tế 。


是thị 為vi 第đệ 四tứ 誼 。
聖thánh 人nhân 離ly 垢cấu 穢uế 。
善thiện 明minh 識thức 諸chư 界giới 。
因nhân 開khai 化hóa 眾chúng 生sanh 。


以dĩ 律luật 啟khải 悟ngộ 意ý 。
所sở 作tác 罪tội 福phước 業nghiệp 。
不bất 復phục 起khởi 瞋sân 恚khuể 。
其kỳ 志chí 悉tất 有hữu 別biệt 。


曉Hiểu 眾Chúng 生Sanh 根Căn 本Bổn 品Phẩm 第đệ 十thập 四tứ

佛Phật 告cáo 族tộc 姓tánh 子tử 。

如Như 來Lai 悉tất 能năng 曉hiểu 了liễu 。 他tha 人nhân 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 精tinh 進tấn 。 云vân 何hà 曉hiểu 了liễu 。 知tri 於ư 眾chúng 生sanh 。 軟nhuyễn 劣liệt 根căn 者giả 。 若nhược 中trung 間gian 。 亦diệc 復phục 有hữu 人nhân 。 諸chư 根căn 通thông 利lợi 。 若nhược 殊thù 特đặc 根căn 。 若nhược 下hạ 劣liệt 根căn 。 所sở 因nhân 其kỳ 根căn 。 緣duyên 猗ỷ 思tư 想tưởng 。 其kỳ 根căn 本bổn 際tế 。 而nhi 興hưng 情tình 故cố 。 從tùng 瞋sân 恚khuể 際tế 。 起khởi 愚ngu 癡si 原nguyên 。 如Như 來Lai 皆giai 知tri 。 諸chư 根căn 想tưởng 念niệm 。 為vi 何hà 等đẳng 類loại 。 雜tạp 碎toái 之chi 穢uế 。 起khởi 婬dâm 怒nộ 癡si 。 如Như 來Lai 至Chí 真Chân 。 亦diệc 悉tất 知tri 此thử 。 諸chư 根căn 想tưởng 念niệm 。 為vi 何hà 等đẳng 類loại 。 其kỳ 婬dâm 怒nộ 癡si 。 因nhân 緣duyên 諸chư 根căn 。 而nhi 有hữu 所sở 為vi 。 從tùng 不bất 善thiện 緣duyên 。 而nhi 有hữu 此thử 根căn 。 或hoặc 從tùng 無vô 智trí 。 而nhi 有hữu 此thử 根căn 。 或hoặc 從tùng 諸chư 念niệm 。 而nhi 有hữu 此thử 根căn 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

又hựu 復phục 如Như 來Lai 。 知tri 眼nhãn 諸chư 根căn 。 耳nhĩ 鼻tị 身thân 口khẩu 意ý 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 男nam 根căn 。 女nữ 根căn 。 命mạng 根căn 。 樂lạc 根căn 。 苦khổ 根căn 。 歡hoan 根căn 。 恐khủng 根căn 。 觀quán 根căn 。 信tín 根căn 。 進tiến 根căn 。 意ý 根căn 。 定định 根căn 。 慧tuệ 根căn 。 無vô 異dị 根căn 。 所sở 當đương 知tri 根căn 。 悉tất 知tri 此thử 根căn 。 其kỳ 根căn 所sở 由do 。 眼nhãn 根căn 因nhân 緣duyên 。 耳nhĩ 根căn 所sở 住trụ 。 鼻tị 口khẩu 身thân 。 諸chư 所sở 根căn 本bổn 。 有hữu 所sở 立lập 處xứ 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 因nhân 耳nhĩ 之chi 緣duyên 。 而nhi 有hữu 鼻tị 根căn 。 之chi 所sở 立lập 處xứ 。 從tùng 鼻tị 因nhân 緣duyên 。 有hữu 立lập 舌thiệt 根căn 。 從tùng 舌thiệt 因nhân 緣duyên 。 而nhi 立lập 身thân 根căn 。 從tùng 身thân 因nhân 緣duyên 。 立lập 於ư 眼nhãn 根căn 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

何hà 所sở 眾chúng 生sanh 。 因nhân 從tùng 施thí 根căn 。 而nhi 致trí 應ưng 戒giới 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 此thử 等đẳng 諸chư 根căn 。 增tăng 減giảm 進tiến 退thoái 。 各các 為vi 分phân 別biệt 。 演diễn 布bố 施thí 事sự 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 因nhân 從tùng 戒giới 根căn 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 應ưng 戒giới 。 如Như 來Lai 則tắc 為vi 。 演diễn 戒giới 本bổn 末mạt 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 從tùng 忍nhẫn 辱nhục 根căn 。 而nhi 應ưng 精tinh 進tấn 。 如Như 來Lai 即tức 為vi 。 演diễn 忍nhẫn 本bổn 末mạt 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 從tùng 精tinh 進tấn 根căn 。 而nhi 應ưng 忍nhẫn 辱nhục 。 如Như 來Lai 則tắc 為vi 。 演diễn 其kỳ 精tinh 進tấn 。 之chi 本bổn 末mạt 也dã 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 因nhân 一nhất 心tâm 根căn 。 而nhi 應ưng 智trí 慧tuệ 。 如Như 來Lai 則tắc 為vi 。 分phân 別biệt 禪thiền 思tư 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 從tùng 智trí 慧tuệ 根căn 。 而nhi 應ưng 一nhất 心tâm 。 如Như 來Lai 則tắc 為vi 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。 諸chư 根căn 增tăng 減giảm 。 進tiến 退thoái 之chi 原nguyên 。 宣tuyên 暢sướng 智trí 慧tuệ 。 根Căn 力Lực 覺Giác 意Ý 。 八Bát 由Do 正Chánh 路Lộ 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 具cụ 足túc 周chu 審thẩm 。 演diễn 其kỳ 本bổn 末mạt 。 靡mĩ 不bất 究cứu 暢sướng 。 各các 為vi 一nhất 切thiết 。 而nhi 令linh 判phán 了liễu 。

或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 從tùng 聲Thanh 聞Văn 根căn 。 學học 緣Duyên 覺Giác 乘Thừa 。 如Như 來Lai 知tri 根căn 。 演diễn 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 從tùng 緣Duyên 覺Giác 根căn 。 學học 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 佛Phật 知tri 此thử 等đẳng 。 諸chư 根căn 所sở 趣thú 。 則tắc 為vi 解giải 說thuyết 。 緣Duyên 覺Giác 之chi 乘Thừa 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 從tùng 大Đại 乘Thừa 根căn 。 學học 於ư 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 之chi 乘Thừa 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 此thử 等đẳng 諸chư 根căn 。 之chi 所sở 歸quy 趣thú 。 而nhi 為vi 斑ban 宣tuyên 。 大Đại 乘Thừa 之chi 業nghiệp 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 各các 緣duyên 異dị 根căn 。 而nhi 學học 大Đại 乘Thừa 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 此thử 等đẳng 諸chư 根căn 。 各các 各các 別biệt 異dị 。 則tắc 為vi 解giải 說thuyết 。 無vô 修tu 行hành 根căn 。 眾chúng 生sanh 之chi 徒đồ 。 不bất 能năng 修tu 根căn 。 不bất 應ưng 法Pháp 器khí 。 如Như 來Lai 見kiến 此thử 。 不bất 應ứng 器khí 者giả 。 因nhân 令linh 學học 觀quán 。 或hoặc 人nhân 修tu 學học 。 根căn 順thuận 應ứng 器khí 。 如Như 來Lai 覩đổ 之chi 。 懷hoài 來lai 應ứng 器khí 。 則tắc 以dĩ 慇ân 懃cần 。 為vi 說thuyết 經Kinh 道Đạo 。

如như 是thị 。 族tộc 姓tánh 子tử 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 他tha 人nhân 身thân 根căn 。 及cập 其kỳ 異dị 身thân 。 諸chư 根căn 所sở 趣thú 。 所sở 念niệm 不bất 同đồng 。 識thức 其kỳ 本bổn 末mạt 。 若nhược 不bất 念niệm 者giả 。 曉hiểu 知tri 諸chư 根căn 。 從tùng 其kỳ 比tỉ 類loại 。 知tri 諸chư 人nhân 根căn 。 志chí 操thao 所sở 應ưng 。 因nhân 緣duyên 所sở 為vi 。 而nhi 可khả 化hóa 者giả 。 方phương 便tiện 從tùng 誼 。 坐tọa 起khởi 經kinh 行hành 。 進tiến 退thoái 之chi 誼 。 咸hàm 達đạt 其kỳ 根căn 。

如Như 來Lai 悉tất 暢sướng 。 靡mĩ 所sở 不bất 通thông 。 而nhi 為vi 宣tuyên 經kinh 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 第đệ 五ngũ 之chi 業nghiệp 。

佛Phật 於ư 是thị 頌tụng 曰viết 。

知tri 根căn 廣quảng 無vô 極cực 。
了liễu 眾chúng 生sanh 志chí 性tánh 。
其kỳ 根căn 為vi 何hà 類loại 。
最tối 勝thắng 悉tất 知tri 行hành 。


下hạ 劣liệt 中trung 上thượng 妙diệu 。
諸chư 根căn 佛Phật 所sở 知tri 。
無vô 等đẳng 倫luân 如như 是thị 。
從tùng 所sở 應ưng 解giải 意ý 。


其kỳ 際tế 欲dục 惡ác 塵trần 。
其kỳ 根căn 若nhược 薄bạc 尠tiển 。
若nhược 復phục 性tánh 卒thốt 暴bạo 。
假giả 使sử 懷hoài 麁thô 獷quánh 。


勝thắng 知tri 之chi 何hà 因nhân 。
曉hiểu 了liễu 其kỳ 本bổn 末mạt 。
其kỳ 不bất 善thiện 無vô 別biệt 。
所sở 依y 當đương 解giải 脫thoát 。


從tùng 眼nhãn 意ý 男nam 女nữ 。
亦diệc 復phục 曉hiểu 眼nhãn 根căn 。
苦khổ 樂lạc 及cập 歡hoan 悅duyệt 。
何hà 從tùng 致trí 憂ưu 惱não 。


所sở 因nhân 觀quán 義nghĩa 道đạo 。
精tinh 進tấn 意ý 慧tuệ 定định 。
及cập 知tri 他tha 餘dư 事sự 。
意ý 勇dũng 復phục 如như 是thị 。


眼nhãn 因nhân 緣duyên 耳nhĩ 處xứ 。
成thành 致trí 鼻tị 耳nhĩ 舌thiệt 。
因nhân 身thân 至chí 因nhân 緣duyên 。
得đắc 興hưng 立lập 眼nhãn 耳nhĩ 。


施thí 根căn 志chí 戒giới 禁cấm 。
為vi 說thuyết 布bố 施thí 事sự 。
戒giới 根căn 學học 布bố 施thí 。
為vi 說thuyết 戒giới 法Pháp 誼 。


忍nhẫn 根căn 現hiện 精tinh 進tấn 。
為vi 演diễn 忍nhẫn 辱nhục 事sự 。
精tinh 進tấn 現hiện 忍nhẫn 辱nhục 。
為vi 宣tuyên 精tinh 進tấn 事sự 。


從tùng 智trí 根căn 致trí 禪thiền 。
為vi 人nhân 說thuyết 智trí 慧tuệ 。
從tùng 精tinh 進tấn 致trí 忍nhẫn 。
為vi 人nhân 說thuyết 勤cần 力lực 。


從tùng 禪thiền 根căn 致trí 慧tuệ 。
為vi 人nhân 說thuyết 禪thiền 思tư 。
從tùng 慧tuệ 根căn 致trí 禪thiền 。
為vi 人nhân 說thuyết 聖thánh 智trí 。


其kỳ 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 根căn 。
而nhi 至chí 於ư 緣Duyên 覺Giác 。
最tối 勝thắng 演diễn 聲Thanh 聞Văn 。
為vi 捨xả 緣Duyên 覺Giác 義nghĩa 。


若nhược 志chí 緣Duyên 覺Giác 行hành 。
學học 習tập 聲Thanh 聞Văn 行hành 。
佛Phật 便tiện 捨xả 聲Thanh 聞Văn 。
為vi 講giảng 緣Duyên 覺Giác 事sự 。


其kỳ 根căn 在tại 尊tôn 業nghiệp 。
斯tư 人nhân 學học 下hạ 劣liệt 。
佛Phật 說thuyết 度Độ 無Vô 極Cực 。
分phân 別biệt 捨xả 緣Duyên 覺Giác 。


見kiến 處xứ 處xứ 有hữu 行hành 。
勝thắng 觀quán 為vi 分phân 別biệt 。
降hàng 以dĩ 純thuần 熟thục 根căn 。
十Thập 力Lực 為vi 解giải 說thuyết 。


眾chúng 人nhân 以dĩ 何hà 緣duyên 。
諸chư 根căn 所sở 應ưng 行hành 。
知tri 其kỳ 志chí 性tánh 趣thú 。
報báo 應ứng 之chi 所sở 為vi 。


從tùng 其kỳ 盡tận 諸chư 根căn 。
如như 坐tọa 成thành 實thật 本bổn 。
自tự 以dĩ 智trí 慧tuệ 明minh 。
是thị 世Thế 尊Tôn 分phân 別biệt 。


普Phổ 遊Du 品Phẩm 第đệ 十thập 五ngũ

佛Phật 復phục 告cáo 族tộc 姓tánh 子tử 。

如Như 來Lai 皆giai 知tri 。 普phổ 由do 一nhất 切thiết 。 靡mĩ 所sở 不bất 達đạt 。 密mật 如như 有hữu 知tri 。 云vân 何hà 知tri 之chi 。 眾chúng 生sanh 必tất 救cứu 。 於ư 真Chân 諦Đế 界giới 。 知tri 眾chúng 生sanh 界giới 。 或hoặc 在tại 邪tà 業nghiệp 矣hĩ 。 悉tất 復phục 分phân 別biệt 。 此thử 群quần 生sanh 界giới 。 必tất 定định 不bất 定định 。 處xử 於ư 邪tà 事sự 。 報báo 應ứng 之chi 力lực 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 其kỳ 眾chúng 生sanh 界giới 。 必tất 在tại 決quyết 定định 。 前tiền 世thế 宿túc 命mạng 。 報báo 應ứng 之chi 果quả 。 致trí 此thử 功công 勳huân 。 明minh 識thức 精tinh 勤cần 。 諸chư 根căn 通thông 利lợi 。 應ưng 當đương 被bị 訓huấn 。 如Như 來Lai 則tắc 為vi 。 廣quảng 說thuyết 經Kinh 典điển 。 此thử 等đẳng 之chi 類loại 。 於ư 賢hiền 聖thánh 說thuyết 。 當đương 為vi 應ứng 器khí 。 如Như 來Lai 則tắc 觀quán 。 宿túc 本bổn 緣duyên 迹tích 。 尋tầm 為vi 如như 應ưng 。 為vi 演diễn 經Kinh 道Đạo 。

眾chúng 生sanh 之chi 界giới 。 在tại 不bất 決quyết 定định 。 存tồn 因nhân 緣duyên 力lực 。 為vi 教giáo 授thọ 相tướng 。 宜nghi 以dĩ 戒giới 度độ 。 尋tầm 為vi 訓huấn 誨hối 。 如như 應ưng 禁cấm 戒giới 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 致trí 濟tế 度độ 。 如Như 來Lai 則tắc 為vi 。 誘dụ 入nhập 無vô 本bổn 。

因nhân 緣duyên 報báo 應ứng 。 應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 。 若nhược 從tùng 如Như 來Lai 。 聽thính 聞văn 經Kinh 典điển 。 奉phụng 順thuận 道Đạo 教giáo 。 便tiện 致trí 德đức 果quả 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 由do 此thử 等đẳng 故cố 。 興hưng 出xuất 世thế 間gian 。 眾chúng 生sanh 沒một 溺nịch 。 永vĩnh 在tại 邪tà 業nghiệp 。 未vị 立lập 德đức 本bổn 。 意ý 劣liệt 弱nhược 顏nhan 。 不bất 為vi 應ứng 器khí 。 如Như 來Lai 至Chí 真Chân 。 為vi 講giảng 經Kinh 道Đạo 。 其kỳ 不bất 應ứng 器khí 。 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 如Như 來Lai 覩đổ 此thử 。 不bất 應ứng 器khí 者giả 。 觀quán 察sát 護hộ 之chi 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 大Đại 士Sĩ 。 被bị 弘hoằng 誓thệ 鎧khải 。 而nhi 救cứu 濟tế 之chi 。

又hựu 復phục 如Như 來Lai 。 則tắc 以dĩ 三tam 事sự 。 了liễu 貪tham 欲dục 者giả 。

世Thế 尊Tôn 或hoặc 以dĩ 。 貪tham 欲dục 人nhân 故cố 。 而nhi 興hưng 出xuất 矣hĩ 。 又hựu 以dĩ 貪tham 欲dục 。 而nhi 見kiến 繫hệ 縛phược 。 欲dục 令linh 出xuất 家gia 。 故cố 興hưng 出xuất 矣hĩ 。 或hoặc 以dĩ 宿túc 命mạng 。 貪tham 悋lận 緣duyên 故cố 。 而nhi 為vi 興hưng 出xuất 。

又hựu 知tri 瞋sân 恚khuể 。 復phục 有hữu 三tam 事sự 。

或hoặc 以dĩ 瞋sân 恚khuể 。 而nhi 見kiến 繫hệ 縛phược 。 思tư 想tưởng 之chi 故cố 。 故cố 興hưng 出xuất 世thế 。 或hoặc 有hữu 所sở 願nguyện 。 不bất 具cụ 足túc 故cố 。 故cố 興hưng 出xuất 世thế 。 或hoặc 有hữu 宿túc 世thế 。 陰ấm 蓋cái 所sở 纏triền 故cố 。 故cố 興hưng 出xuất 世thế 。

知tri 其kỳ 愚ngu 戇 。 當đương 有hữu 三tam 事sự 。

或hoặc 有hữu 愚ngu 戇 。 行hành 無vô 明minh 事sự 。 或hoặc 有hữu 貪tham 見kiến 身thân 故cố 。 或hoặc 有hữu 沈trầm 吟ngâm 之chi 故cố 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

又hựu 如Như 來Lai 知tri 。 則tắc 以dĩ 苦khổ 行hành 。 了liễu 本bổn 神thần 通thông 。 諸chư 根căn 明minh 者giả 。 因nhân 從tùng 苦khổ 行hành 。 加gia 痛thống 致trí 神thần 通thông 。 懦 劣liệt 根căn 者giả 。 以dĩ 安an 隱ẩn 行hành 。 速tốc 成thành 神thần 通thông 。 根căn 通thông 利lợi 者giả 。 以dĩ 勤cần 苦khổ 行hành 。 成thành 神thần 通thông 定định 。 懦 劣liệt 根căn 者giả 。 亦diệc 因nhân 加gia 痛thống 。 而nhi 致trí 神thần 通thông 。 以dĩ 捨xả 因nhân 緣duyên 。 行hành 於ư 調điều 和hòa 。 了liễu 別biệt 神thần 通thông 。 不bất 信tín 於ư 道Đạo 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 當đương 本bổn 加gia 杖trượng 。 令linh 成thành 神thần 通thông 。 佛Phật 悉tất 知tri 之chi 。

心tâm 性tánh 不bất 和hòa 。 其kỳ 行hành 促xúc 暴bạo 。 知tri 疾tật 可khả 化hóa 。 令linh 致trí 神thần 通thông 。 使sử 無vô 暗ám 冥minh 。 而nhi 歡hoan 喜hỷ 悅duyệt 。 或hoặc 有hữu 行hành 者giả 。 因nhân 集tập 道Đạo 力lực 。 使sử 具cụ 足túc 成thành 。 如Như 來Lai 所sở 知tri 。 不bất 復phục 勤cần 學học 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 從tùng 修tu 道Đạo 力lực 。 而nhi 具cụ 足túc 成thành 。 不bất 因nhân 集tập 力lực 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 不bất 因nhân 集tập 力lực 。 不bất 行hành 道Đạo 力lực 。 而nhi 具cụ 足túc 成thành 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 從tùng 合hợp 集tập 力lực 。 亦diệc 行hành 道Đạo 力lực 。 而nhi 具cụ 足túc 成thành 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 志chí 性tánh 和hòa 雅nhã 。 其kỳ 行hành 不bất 應ưng 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 應ứng 機cơ 成thành 就tựu 。 性tánh 不bất 和hòa 雅nhã 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 性tánh 不bất 和hòa 雅nhã 。 所sở 行hành 不bất 成thành 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 志chí 性tánh 和hòa 雅nhã 。 所sở 應ưng 成thành 就tựu 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 其kỳ 身thân 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 口khẩu 不bất 淨tịnh 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 口khẩu 言ngôn 清thanh 淨tịnh 。 身thân 心tâm 不bất 淨tịnh 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 身thân 口khẩu 心tâm 淨tịnh 。 或hoặc 有hữu 所sở 行hành 。 其kỳ 身thân 口khẩu 心tâm 。 俱câu 不bất 清thanh 淨tịnh 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

如như 是thị 之chi 類loại 。 所sở 可khả 行hành 者giả 。 因nhân 緣duyên 報báo 應ứng 。 所sở 可khả 依y 倚ỷ 。 所sở 從tùng 出xuất 生sanh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 之chi 所sở 行hành 者giả 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

慧tuệ 無vô 損tổn 耗hao 。 普phổ 達đạt 悉tất 見kiến 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 第đệ 六lục 之chi 業nghiệp 。

佛Phật 於ư 是thị 頌tụng 曰viết 。

其kỳ 有hữu 因nhân 行hành 者giả 。
如như 往vãng 悉tất 知tri 之chi 。
決quyết 定định 之chi 種chủng 類loại 。
識thức 別biệt 眾chúng 生sanh 界giới 。


其kỳ 不bất 決quyết 定định 者giả 。
所sở 行hành 動động 虛hư 偽ngụy 。
不bất 應ứng 器khí 如như 是thị 。
隨tùy 邪tà 見kiến 之chi 業nghiệp 。


其kỳ 貪tham 欲dục 行hành 者giả 。
則tắc 有hữu 三tam 因nhân 緣duyên 。
瞋sân 恚khuể 行hành 復phục 三tam 。
愚ngu 戇 亦diệc 如như 是thị 。


斯tư 塵trần 欲dục 之chi 界giới 。
無vô 量lượng 雜tạp 種chủng 類loại 。
世Thế 尊Tôn 悉tất 知tri 之chi 。
所sở 行hành 因nhân 緣duyên 應ưng 。


所sở 行hành 勤cần 苦khổ 事sự 。
謂vị 意ý 聰thông 達đạt 者giả 。
其kỳ 懦 劣liệt 之chi 根căn 。
亦diệc 復phục 當đương 如như 是thị 。


諸chư 根căn 通thông 利lợi 者giả 。
因nhân 行hành 安an 隱ẩn 來lai 。
世thế 吼hống 悉tất 護hộ 知tri 。
如như 是thị 等đẳng 無vô 異dị 。


而nhi 行hành 調điều 和hòa 者giả 。
而nhi 住trụ 寂tịch 清thanh 淨tịnh 。
則tắc 以dĩ 因nhân 此thử 故cố 。
速tốc 得đắc 致trí 清thanh 淨tịnh 。


亦diệc 疾tật 成thành 其kỳ 行hành 。
究cứu 竟cánh 道đạo 調điều 和hòa 。
亦diệc 復phục 加gia 疾tật 使sử 。
寂tịch 然nhiên 尋tầm 歡hoan 悅duyệt 。


合hợp 集tập 諸chư 所sở 行hành 。
積tích 累lũy 其kỳ 功công 德đức 。
或hoặc 不bất 以dĩ 行hành 道Đạo 。
而nhi 達đạt 於ư 道Đạo 慧tuệ 。


或hoặc 有hữu 從tùng 行hành 道Đạo 。
而nhi 獲hoạch 於ư 成thành 就tựu 。
俱câu 知tri 其kỳ 二nhị 事sự 。
從tùng 殊thù 特đặc 行hành 成thành 。


或hoặc 有hữu 修tu 行hành 者giả 。
志chí 性tánh 而nhi 和hòa 調điều 。
或hoặc 有hữu 應ưng 所sở 行hành 。
而nhi 不bất 順thuận 應ưng 行hành 。


有hữu 大đại 人nhân 之chi 行hành 。
兩lưỡng 事sự 俱câu 清thanh 淨tịnh 。
佛Phật 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。
無vô 所sở 不bất 曉hiểu 了liễu 。


或hoặc 有hữu 人nhân 作tác 行hành 。
其kỳ 身thân 修tu 清thanh 淨tịnh 。
其kỳ 所sở 言ngôn 心tâm 念niệm 。
而nhi 不bất 能năng 清thanh 淨tịnh 。


或hoặc 復phục 有hữu 修tu 己kỷ 。
身thân 口khẩu 行hành 清thanh 淨tịnh 。
其kỳ 心tâm 之chi 所sở 為vi 。
未vị 曾tằng 行hành 清thanh 淨tịnh 。


或hoặc 有hữu 在tại 世thế 間gian 。
身thân 口khẩu 心tâm 清thanh 淨tịnh 。
眾chúng 生sanh 之chi 所sở 行hành 。
佛Phật 皆giai 見kiến 普phổ 達đạt 。


或hoặc 有hữu 能năng 成thành 就tựu 。
或hoặc 不bất 能năng 究cứu 竟cánh 。
是thị 為vi 安an 住trụ 佛Phật 。
第đệ 六lục 所sở 了liễu 業nghiệp 。


一Nhất 心Tâm 定Định 意Ý 品Phẩm 第đệ 十thập 六lục

佛Phật 復phục 告cáo 族tộc 姓tánh 子tử 。

如Như 來Lai 至Chí 真Chân 。 知tri 其kỳ 一nhất 心tâm 。 脫thoát 門môn 定định 意ý 。 正chánh 受thọ 之chi 業nghiệp 。 塵trần 勞lao 瞋sân 恚khuể 。 之chi 所sở 從tùng 發phát 。 審thẩm 如như 有hữu 知tri 。 云vân 何hà 知tri 之chi 。 眾chúng 生sanh 塵trần 欲dục 。 之chi 所sở 繫hệ 縛phược 。 所sở 因nhân 報báo 應ứng 。 而nhi 致trí 此thử 緣duyên 。 當đương 復phục 何hà 緣duyên 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

何hà 謂vị 緣duyên 報báo 。 何hà 謂vị 事sự 業nghiệp 。 從tùng 不bất 慎thận 念niệm 。 而nhi 致trí 緣duyên 報báo 。 從tùng 無vô 明minh 事sự 。 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 而nhi 致trí 欲dục 塵trần 。 從tùng 無vô 明minh 事sự 。 而nhi 致trí 行hành 矣hĩ 。 從tùng 行hành 致trí 識thức 。 從tùng 識thức 致trí 名danh 色sắc 。 從tùng 名danh 色sắc 致trí 六lục 入nhập 。 從tùng 六lục 入nhập 致trí 所sở 更cánh 。 從tùng 更cánh 致trí 痛thống 。 從tùng 痛thống 致trí 愛ái 。 從tùng 愛ái 致trí 受thọ 。 從tùng 受thọ 致trí 有hữu 。 從tùng 有hữu 致trí 生sanh 。 從tùng 生sanh 致trí 老lão 。 從tùng 老lão 致trí 塵trần 欲dục 。 為vi 報báo 應ứng 因nhân 致trí 事sự 業nghiệp 。 因nhân 見kiến 致trí 愛ái 。 從tùng 結kết 愛ái 處xứ 。 是thị 為vi 緣duyên 報báo 。 是thị 為vi 事sự 業nghiệp 。 緣duyên 致trí 愛ái 欲dục 。 塵trần 勞lao 之chi 縛phược 。

彼bỉ 復phục 何hà 謂vị 緣duyên 報báo 。 云vân 何hà 事sự 業nghiệp 。 令linh 其kỳ 眾chúng 生sanh 。 致trí 於ư 清thanh 淨tịnh 。 有hữu 二nhị 報báo 應ứng 。 及cập 十thập 二nhị 事sự 。 眾chúng 生sanh 因nhân 此thử 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。

何hà 謂vị 為vi 二nhị 。

一nhất 曰viết 。 因nhân 從tùng 他tha 人nhân 。 聞văn 柔nhu 順thuận 誼 。 二nhị 曰viết 。 內nội 自tự 己kỷ 身thân 。 如như 應ưng 念niệm 法Pháp 。

復phục 有hữu 二nhị 事sự 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。

一nhất 曰viết 。 而nhi 一nhất 其kỳ 心tâm 。 專chuyên 志chí 學học 問vấn 。 心tâm 不bất 憒hội 亂loạn 。 二nhị 曰viết 。 曉hiểu 了liễu 方phương 便tiện 。 寂tịch 然nhiên 之chi 誼 。 觀quán 察sát 其kỳ 源nguyên 。

復phục 有hữu 二nhị 事sự 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。

一nhất 曰viết 。 知tri 無vô 所sở 來lai 。 發phát 動động 所sở 起khởi 。 二nhị 曰viết 。 知tri 無vô 有hữu 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 至chí 。

復phục 有hữu 二nhị 事sự 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。

一nhất 曰viết 。 觀quán 無vô 所sở 生sanh 。 本bổn 無vô 處xứ 所sở 。 二nhị 曰viết 。 致trí 於ư 滅diệt 度độ 。 亘tuyên 然nhiên 寂tịch 靜tĩnh 。

復phục 有hữu 二nhị 事sự 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。

一nhất 曰viết 。 其kỳ 行hành 成thành 就tựu 。 無vô 有hữu 不bất 辦biện 。 二nhị 曰viết 。 明minh 慧tuệ 之chi 事sự 。 造tạo 其kỳ 正chánh 證chứng 。

復phục 有hữu 二nhị 事sự 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。

一nhất 曰viết 。 志chí 修tu 道Đạo 法Pháp 。 順thuận 入nhập 脫thoát 門môn 。 二nhị 曰viết 。 其kỳ 本bổn 清thanh 淨tịnh 。 至chí 度độ 知tri 見kiến 。

復phục 有hữu 二nhị 事sự 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。

一nhất 曰viết 。 至chí 滅diệt 盡tận 慧tuệ 。 而nhi 無vô 所sở 著trước 。 二nhị 曰viết 。 無vô 所sở 生sanh 慧tuệ 。 常thường 無vô 所sở 猗ỷ 。

復phục 有hữu 二nhị 事sự 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。

一nhất 曰viết 。 則tắc 以dĩ 至chí 誠thành 。 而nhi 致trí 道Đạo 德đức 。 二nhị 曰viết 。 常thường 以dĩ 審thẩm 實thật 。 獲hoạch 於ư 成thành 就tựu 。

是thị 二nhị 報báo 應ứng 及cập 二nhị 業nghiệp 。 清thanh 淨tịnh 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

又hựu 塵trần 勞lao 結kết 。 方phương 便tiện 無vô 量lượng 。 清thanh 淨tịnh 方phương 便tiện 。 亦diệc 復phục 無vô 限hạn 。 又hựu 其kỳ 塵trần 勞lao 。 而nhi 致trí 清thanh 淨tịnh 。 便tiện 近cận 成thành 就tựu 。 因nhân 審thẩm 觀quán 故cố 。 又hựu 淨tịnh 方phương 便tiện 。 隨tùy 塵trần 勞lao 行hành 。 而nhi 漸tiệm 近cận 法pháp 。 攝nhiếp 其kỳ 慢mạn 者giả 。 如Như 來Lai 聖thánh 慧tuệ 。 悉tất 達đạt 知tri 此thử 。 拔bạt 其kỳ 因nhân 緣duyên 。

此thử 。 族tộc 姓tánh 子tử 。 如Như 來Lai 之chi 慧tuệ 寂tịch 然nhiên 。 於ư 欲dục 澹đạm 泊bạc 。

諸chư 惡ác 。 不bất 善thiện 之chi 法pháp 。 興hưng 行hành 俱câu 念niệm 。 忽hốt 靜tĩnh 安an 隱ẩn 。 行hành 第đệ 一nhất 禪thiền 。 以dĩ 能năng 一nhất 心tâm 。 住trụ 寂tịch 滅diệt 界giới 。 靜tĩnh 然nhiên 正chánh 受thọ 。 從tùng 第đệ 一nhất 禪thiền 起khởi 。 修tu 八bát 解giải 門môn 。 反phản 覆phúc 逆nghịch 順thuận 。 而nhi 修tu 正chánh 受thọ 。 所sở 見kiến 皆giai 知tri 。 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 顯hiển 示thị 平bình 等đẳng 。

又hựu 現hiện 定định 意ý 。 如Như 來Lai 三tam 昧muội 。 無vô 所sở 畏úy 難nạn 。 無vô 能năng 壞hoại 者giả 。 如Như 來Lai 三tam 昧muội 。 無vô 有hữu 因nhân 緣duyên 。 不bất 從tùng 方phương 便tiện 。 如Như 來Lai 常thường 定định 。 一nhất 心tâm 不bất 忘vong 。 於ư 諸chư 三tam 昧muội 。 最tối 為vi 上thượng 尊tôn 。 常thường 住trụ 一nhất 定định 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 其kỳ 心tâm 不bất 退thoái 。 未vị 嘗thường 增tăng 減giảm 。 其kỳ 所sở 顯hiển 現hiện 。 無vô 有hữu 不bất 定định 。

如Như 來Lai 三tam 昧muội 。 初sơ 無vô 所sở 生sanh 。 無vô 能năng 觀quán 察sát 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 過quá 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 正chánh 真chân 覺giác 。 如Như 來Lai 三tam 昧muội 。 無vô 能năng 越việt 者giả 。 卓trác 然nhiên 殊thù 絕tuyệt 。 巍nguy 巍nguy 無vô 量lượng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 所sở 不bất 能năng 知tri 。

如Như 來Lai 之chi 慧tuệ 。 亘tuyên 然nhiên 無vô 際tế 。 無vô 窮cùng 無vô 極cực 。 無vô 可khả 為vi 喻dụ 。 以dĩ 權quyền 方phương 便tiện 。 開khai 化hóa 聲Thanh 聞Văn 。 令linh 得đắc 定định 意ý 。

如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 了liễu 諸chư 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 事sự 。 隨tùy 其kỳ 應ứng 時thời 。 而nhi 教giáo 誨hối 之chi 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 第đệ 七thất 之chi 業nghiệp 。

佛Phật 於ư 是thị 頌tụng 曰viết 。

眾chúng 生sanh 因nhân 緣duyên 事sự 。
其kỳ 塵trần 勞lao 愛ái 欲dục 。
自tự 在tại 悉tất 知tri 之chi 。
其kỳ 慧tuệ 無vô 崖nhai 底để 。


如như 其kỳ 行hành 清thanh 淨tịnh 。
及cập 復phục 不bất 清thanh 淨tịnh 。
佛Phật 大đại 慧tuệ 自tự 在tại 。
悉tất 能năng 曉hiểu 了liễu 此thử 。


不bất 慎thận 念niệm 報báo 應ứng 。
因nhân 緣duyên 生sanh 明minh 慧tuệ 。
事sự 業nghiệp 無vô 明minh 行hành 。
及cập 其kỳ 所sở 造tạo 作tác 。


識thức 名danh 色sắc 如như 是thị 。
其kỳ 本bổn 情tình 六lục 根căn 。
世Thế 尊Tôn 悉tất 達đạt 之chi 。
因nhân 緣duyên 所sở 事sự 業nghiệp 。


其kỳ 緣duyên 勞lao 塵trần 欲dục 。
所sở 貪tham 諸chư 所sở 作tác 。
覩đổ 見kiến 其kỳ 因nhân 緣duyên 。
事sự 業nghiệp 於ư 欲dục 行hành 。


思tư 想tưởng 所sở 縛phược 結kết 。
因nhân 是thị 為vi 緣duyên 起khởi 。
眾chúng 人nhân 所sở 住trú 處xứ 。
從tùng 是thị 致trí 因nhân 緣duyên 。


眾chúng 人nhân 所sở 誓thệ 願nguyện 。
則tắc 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。
因nhân 從tùng 人nhân 聽thính 者giả 。
慎thận 省tỉnh 受thọ 其kỳ 言ngôn 。


內nội 已dĩ 如như 應ưng 念niệm 。
觀quán 諸chư 法pháp 悉tất 空không 。
彼bỉ 人nhân 致trí 解giải 脫thoát 。
生sanh 死tử 之chi 江giang 海hải 。


寂tịch 然nhiên 而nhi 觀quán 察sát 。
精tinh 勤cần 蠲quyên 除trừ 二nhị 。
思tư 惟duy 而nhi 覩đổ 之chi 。
無vô 來lai 無vô 有hữu 去khứ 。


稱xưng 量lượng 省tỉnh 其kỳ 源nguyên 。
無vô 生sanh 亦diệc 無vô 終chung 。
彼bỉ 寂tịch 滅diệt 入nhập 道Đạo 。
爾nhĩ 乃nãi 為vi 清thanh 淨tịnh 。


常thường 住trụ 於ư 正chánh 行hành 。
慧tuệ 者giả 修tu 行hành 三tam 。
其kỳ 無vô 放phóng 逸dật 者giả 。
遵tuân 崇sùng 三tam 脫thoát 門môn 。


成thành 於ư 滅diệt 盡tận 慧tuệ 。
至chí 誠thành 逮đãi 無vô 生sanh 。
是thị 緣duyên 報báo 事sự 業nghiệp 。
清thanh 淨tịnh 興hưng 上thượng 願nguyện 。


最tối 勝thắng 一nhất 心tâm 知tri 。
常thường 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。
逮đãi 成thành 於ư 寂tịch 滅diệt 。
意ý 勇dũng 復phục 起khởi 立lập 。


觀quán 察sát 而nhi 思tư 惟duy 。
一nhất 切thiết 諸chư 逆nghịch 順thuận 。
其kỳ 佛Phật 大đại 法Pháp 王Vương 。
八bát 解giải 門môn 正chánh 受thọ 。


則tắc 以dĩ 一nhất 定định 意ý 。
致trí 無vô 量lượng 億ức 定định 。
無vô 等đẳng 倫luân 悉tất 見kiến 。
其kỳ 行hành 而nhi 普phổ 平bình 。


其kỳ 心tâm 定định 所sở 行hành 。
道Đạo 法Pháp 無vô 窮cùng 極cực 。
由do 是thị 之chi 行hành 故cố 。
勝thắng 心tâm 無vô 所sở 定định 。


若nhược 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。
定định 意ý 亦diệc 如như 是thị 。
諸chư 菩Bồ 薩Tát 若nhược 茲tư 。
若nhược 干can 種chủng 定định 意ý 。


安an 住trụ 之chi 意ý 定định 。
皆giai 超siêu 越việt 其kỳ 上thượng 。
如Như 來Lai 所sở 修tu 業nghiệp 。
隨tùy 時thời 慧tuệ 教giáo 化hóa 。


大Đại 哀Ai 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ