百Bách 喻Dụ 經Kinh 卷quyển 第đệ 一nhất
聞văn 如như 是thị 。
一nhất 時thời 佛Phật 在tại 王Vương 舍Xá 城Thành 。 在tại 鵲Thước 封Phong 竹Trúc 園Viên 。 與dữ 諸chư 大đại 比Bỉ 丘Khâu 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 及cập 諸chư 八bát 部bộ 。 三tam 萬vạn 六lục 千thiên 人nhân 俱câu 。
是thị 時thời 會hội 中trung 。 有hữu 異dị 學học 梵Phạm 志Chí 。 五ngũ 百bách 人nhân 俱câu 。 從tùng 座tòa 而nhi 起khởi 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
吾ngô 聞văn 佛Phật 道Đạo 洪hồng 深thâm 。 無vô 能năng 及cập 者giả 。 故cố 來lai 歸quy 問vấn 。 唯duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。
佛Phật 言ngôn 。
甚thậm 善thiện 。
問vấn 曰viết 。
天thiên 下hạ 為vi 有hữu 為vi 無vô 。
答đáp 曰viết 。
亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。
梵Phạm 志Chí 曰viết 。
如như 今kim 有hữu 者giả 。 云vân 何hà 言ngôn 無vô 。 如như 今kim 無vô 者giả 。 云vân 何hà 言ngôn 有hữu 。
答đáp 曰viết 。
生sanh 者giả 言ngôn 有hữu 。 死tử 者giả 言ngôn 無vô 。 故cố 說thuyết 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 。
問vấn 曰viết 。
人nhân 從tùng 何hà 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
人nhân 從tùng 穀cốc 而nhi 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
五ngũ 穀cốc 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
五ngũ 穀cốc 從tùng 四tứ 大đại 。 火hỏa 風phong 而nhi 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
四tứ 大đại 火hỏa 風phong 。 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
四tứ 大đại 火hỏa 風phong 。 從tùng 空không 而nhi 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
空không 從tùng 何hà 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 無vô 所sở 有hữu 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
無vô 所sở 有hữu 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 自tự 然nhiên 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
自tự 然nhiên 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 泥Nê 洹Hoàn 而nhi 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
泥Nê 洹Hoàn 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 問vấn 事sự 。 何hà 以dĩ 爾nhĩ 深thâm 。 泥Nê 洹Hoàn 者giả 是thị 。 不bất 生sanh 不bất 死tử 法Pháp 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 泥Nê 洹Hoàn 未vị 。
答đáp 曰viết 。
我ngã 未vị 泥Nê 洹Hoàn 。
若nhược 未vị 泥Nê 洹Hoàn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 泥Nê 洹Hoàn 常thường 樂lạc 。
佛Phật 言ngôn 。
我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 天thiên 下hạ 眾chúng 生sanh 。 為vi 苦khổ 為vi 樂lạc 。
答đáp 曰viết 。
眾chúng 生sanh 甚thậm 苦khổ 。
佛Phật 言ngôn 。
云vân 何hà 名danh 苦khổ 。
答đáp 曰viết 。
我ngã 見kiến 眾chúng 生sanh 死tử 時thời 。 苦khổ 痛thống 難nan 忍nhẫn 。 故cố 知tri 死tử 苦khổ 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 不bất 死tử 。 亦diệc 知tri 死tử 苦khổ 。 我ngã 見kiến 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 不bất 生sanh 不bất 死tử 故cố 。 知tri 泥Nê 洹Hoàn 常thường 樂lạc 。
五ngũ 百bách 梵Phạm 志Chí 。 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 求cầu 受thọ 五Ngũ 戒Giới 。 悟ngộ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。
復phục 坐tọa 如như 故cố 。 佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 等đẳng 善thiện 聽thính 。 今kim 為vì 汝nhữ 廣quảng 說thuyết 眾chúng 喻dụ 。
一nhất 。 愚Ngu 人Nhân 食Thực 鹽Diêm 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 至chí 於ư 他tha 家gia 。 主chủ 人nhân 與dữ 食thực 。 嫌hiềm 淡đạm 無vô 味vị 。 主chủ 人nhân 聞văn 已dĩ 。 更cánh 為vi 益ích 鹽diêm 。 既ký 得đắc 鹽diêm 美mỹ 。
便tiện 自tự 念niệm 言ngôn 。
所sở 以dĩ 美mỹ 者giả 。 緣duyên 有hữu 鹽diêm 故cố 。 少thiểu 有hữu 尚thượng 爾nhĩ 。 況huống 復phục 多đa 也dã 。
愚ngu 人nhân 無vô 智trí 。 便tiện 空không 食thực 鹽diêm 。 食thực 已dĩ 口khẩu 爽sảng 。 返phản 為vị 其kỳ 患hoạn 。
譬thí 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 聞văn 節tiết 飲ẩm 食thực 。 可khả 以dĩ 得đắc 道Đạo 。 即tức 便tiện 斷đoạn 食thực 。 或hoặc 經kinh 七thất 日nhật 。 或hoặc 十thập 五ngũ 日nhật 。 徒đồ 自tự 困khốn 餓ngạ 。 無vô 益ích 於ư 道Đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 以dĩ 鹽diêm 美mỹ 故cố 。 而nhi 空không 食thực 之chi 。 致trí 令linh 口khẩu 爽sảng 。 此thử 亦diệc 復phục 爾nhĩ 。
二nhị 。 愚Ngu 人Nhân 集Tập 牛Ngưu 乳Nhũ 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 將tương 會hội 賓tân 客khách 。 欲dục 集tập 牛ngưu 乳nhũ 。 以dĩ 擬nghĩ 供cung 設thiết 。
而nhi 作tác 是thị 念niệm 。
我ngã 今kim 若nhược 豫dự 。 於ư 日nhật 日nhật 中trung 。 𤚲cấu 取thủ 牛ngưu 乳nhũ 。 牛ngưu 乳nhũ 漸tiệm 多đa 。 卒tuất 無vô 安an 處xứ 。 或hoặc 復phục 酢tạc 敗bại 。 不bất 如như 即tức 就tựu 。 牛ngưu 腹phúc 盛thình 之chi 。 待đãi 臨lâm 會hội 時thời 。 當đương 頓đốn 𤚲cấu 取thủ 。
作tác 是thị 念niệm 已dĩ 。 便tiện 捉tróc 牸tự 牛ngưu 母mẫu 子tử 。 各các 繫hệ 異dị 處xứ 。 卻khước 後hậu 一nhất 月nguyệt 。 爾nhĩ 乃nãi 設thiết 會hội 。 迎nghênh 置trí 賓tân 客khách 。 方phương 牽khiên 牛ngưu 來lai 。 欲dục 𤛓câu 取thủ 乳nhũ 。 而nhi 此thử 牛ngưu 乳nhũ 。 即tức 乾can 無vô 有hữu 。 時thời 為vị 眾chúng 賓tân 。 或hoặc 瞋sân 或hoặc 笑tiếu 。
愚ngu 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 欲dục 修tu 布bố 施thí 。 方phương 言ngôn 待đãi 我ngã 。 大đại 有hữu 之chi 時thời 。 然nhiên 後hậu 頓đốn 施thí 。 未vị 及cập 聚tụ 頃khoảnh 。 或hoặc 為vị 縣huyện 官quan 。 水thủy 火hỏa 盜đạo 賊tặc 。 之chi 所sở 侵xâm 奪đoạt 。 或hoặc 卒thốt 命mạng 終chung 。 不bất 及cập 時thời 施thí 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。
三tam 。 以Dĩ 梨Lê 打đả 頭Đầu 破Phá 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 頭đầu 上thượng 無vô 毛mao 。 時thời 有hữu 一nhất 人nhân 。 以dĩ 梨lê 打đả 頭đầu 。 乃nãi 至chí 二nhị 三tam 。 悉tất 皆giai 傷thương 破phá 。 時thời 此thử 愚ngu 人nhân 。 默mặc 然nhiên 忍nhẫn 受thọ 。 不bất 知tri 避tị 去khứ 。
傍bàng 人nhân 見kiến 已dĩ 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
何hà 不bất 避tị 去khứ 。 乃nãi 往vãng 受thọ 打đả 。 致trí 使sử 頭đầu 破phá 。
愚ngu 人nhân 答đáp 言ngôn 。
如như 彼bỉ 人nhân 者giả 。 憍kiêu 慢mạn 恃thị 力lực 。 癡si 無vô 智trí 慧tuệ 。 見kiến 我ngã 頭đầu 上thượng 。 無vô 有hữu 髮phát 毛mao 。 謂vị 為vi 是thị 石thạch 。 以dĩ 梨lê 打đả 我ngã 。 頭đầu 破phá 乃nãi 爾nhĩ 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 自tự 愚ngu 癡si 。 云vân 何hà 名danh 彼bỉ 。 以dĩ 為vi 癡si 也dã 。 汝nhữ 若nhược 不bất 癡si 。 為vị 他tha 所sở 打đả 。 乃nãi 至chí 頭đầu 破phá 。 不bất 知tri 逃đào 避tị 。
比Bỉ 丘Khâu 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 能năng 具cụ 修tu 。 信tín 戒giới 聞văn 慧tuệ 。 但đãn 整chỉnh 威uy 儀nghi 。 以dĩ 招chiêu 利lợi 養dưỡng 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 被bị 他tha 打đả 頭đầu 。 不bất 知tri 避tị 去khứ 。 乃nãi 至chí 傷thương 破phá 。 反phản 謂vị 他tha 癡si 。 此thử 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
四tứ 。 婦Phụ 詐Trá 稱Xưng 死Tử 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 其kỳ 婦phụ 端đoan 正chánh 。 情tình 甚thậm 愛ái 重trọng 。 婦phụ 無vô 直trực 信tín 。 後hậu 於ư 中trung 間gian 。 共cộng 他tha 交giao 往vãng 。 邪tà 婬dâm 心tâm 盛thịnh 。 欲dục 逐trục 傍bàng 夫phu 。 捨xả 離ly 己kỷ 婿tế 。
於ư 是thị 密mật 語ngữ 。 一nhất 老lão 母mẫu 言ngôn 。
我ngã 去khứ 之chi 後hậu 。 汝nhữ 可khả 齎tê 一nhất 。 死tử 婦phụ 女nữ 屍thi 。 安an 著trước 屋ốc 中trung 。 語ngứ 我ngã 夫phu 言ngôn 。 云vân 我ngã 已dĩ 死tử 。
老lão 母mẫu 於ư 後hậu 。 伺tứ 其kỳ 夫phu 主chủ 。 不bất 在tại 之chi 時thời 。 以dĩ 一nhất 死tử 屍thi 。 置trí 其kỳ 家gia 中trung 。 及cập 其kỳ 夫phu 還hoàn 。 老lão 母mẫu 語ngứ 言ngôn 。 汝nhữ 婦phụ 已dĩ 死tử 。 夫phu 即tức 往vãng 視thị 。 信tín 是thị 己kỷ 婦phụ 。 哀ai 哭khốc 懊áo 惱não 。 大đại 𧂐tễ 薪tân 油du 。 燒thiêu 取thủ 其kỳ 骨cốt 。 以dĩ 囊nang 盛thình 之chi 。 晝trú 夜dạ 懷hoài 挾hiệp 。
婦phụ 於ư 後hậu 時thời 。 心tâm 厭yếm 傍bàng 夫phu 。 便tiện 還hoàn 歸quy 家gia 。
語ngứ 其kỳ 夫phu 言ngôn 。
我ngã 是thị 汝nhữ 妻thê 。
夫phu 答đáp 之chi 言ngôn 。
我ngã 婦phụ 久cửu 死tử 。 汝nhữ 是thị 阿a 誰thùy 。 妄vọng 言ngôn 我ngã 婦phụ 。
乃nãi 至chí 二nhị 三tam 。 猶do 故cố 不bất 信tín 。
如như 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 聞văn 他tha 邪tà 說thuyết 。 心tâm 生sanh 惑hoặc 著trước 。 謂vị 為vi 真chân 實thật 。 永vĩnh 不bất 可khả 改cải 。 雖tuy 聞văn 正chánh 教giáo 。 不bất 信tín 受thọ 持trì 。
五ngũ 。 渴Khát 見Kiến 水Thủy 喻dụ
過quá 去khứ 有hữu 人nhân 。 癡si 無vô 智trí 慧tuệ 。 極cực 渴khát 須tu 水thủy 。 見kiến 熱nhiệt 時thời 焰diễm 。 謂vị 為vì 是thị 水thủy 。 即tức 便tiện 逐trục 走tẩu 。 至chí 辛Tân 頭Đầu 河hà 。 既ký 至chí 河hà 所sở 。 對đối 視thị 不bất 飲ẩm 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 患hoạn 渴khát 逐trục 水thủy 。 今kim 至chí 水thủy 所sở 。 何hà 故cố 不bất 飲ẩm 。
愚ngu 人nhân 答đáp 言ngôn 。
君quân 可khả 飲ẩm 盡tận 。 我ngã 當đương 飲ẩm 之chi 。 此thử 水thủy 極cực 多đa 。 俱câu 不bất 可khả 盡tận 。 是thị 故cố 不bất 飲ẩm 。
爾nhĩ 時thời 眾chúng 人nhân 。 聞văn 其kỳ 此thử 語ngữ 。 皆giai 大đại 嗤xuy 笑tiếu 。
譬thí 如như 外ngoại 道đạo 。 僻tích 取thủ 其kỳ 理lý 。 以dĩ 己kỷ 不bất 能năng 。 具cụ 持trì 佛Phật 戒giới 。 遂toại 便tiện 不bất 受thọ 。 致trí 使sử 將tương 來lai 。 無vô 得đắc 道Đạo 分phần 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 若nhược 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 見kiến 水thủy 不bất 飲ẩm 。 為vị 時thời 所sở 笑tiếu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
六lục 。 子Tử 死Tử 欲Dục 停Đình 置Trí 家Gia 中Trung 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 養dưỡng 育dục 七thất 子tử 。 一nhất 子tử 先tiên 死tử 。 時thời 此thử 愚ngu 人nhân 。 見kiến 子tử 既ký 死tử 。 便tiện 欲dục 停đình 置trí 。 於ư 其kỳ 家gia 中trung 。 自tự 欲dục 棄khí 去khứ 。
傍bàng 人nhân 見kiến 已dĩ 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
生sanh 死tử 道đạo 異dị 。 當đương 速tốc 莊trang 嚴nghiêm 。 致trí 於ư 遠viễn 處xứ 。 而nhi 殯tấn 葬táng 之chi 。 云vân 何hà 得đắc 留lưu 。 自tự 欲dục 棄khí 去khứ 。
爾nhĩ 時thời 愚ngu 人nhân 。 聞văn 此thử 語ngữ 已dĩ 。 即tức 自tự 思tư 念niệm 。
若nhược 不bất 得đắc 留lưu 。 要yếu 當đương 葬táng 者giả 。 須tu 更cánh 殺sát 一nhất 子tử 。 停đình 擔đảm 兩lưỡng 頭đầu 。 乃nãi 可khả 勝thắng 致trí 。
於ư 是thị 便tiện 更cánh 。 殺sát 其kỳ 一nhất 子tử 。 而nhi 擔đảm 負phụ 之chi 。 遠viễn 葬táng 林lâm 野dã 。 時thời 人nhân 見kiến 之chi 。 深thâm 生sanh 嗤xuy 笑tiếu 。 怪quái 未vị 曾tằng 有hữu 。
譬thí 如như 比Bỉ 丘Khâu 。 私tư 犯phạm 一nhất 戒giới 。 情tình 憚đạn 改cải 悔hối 。 默mặc 然nhiên 覆phú 藏tàng 。 自tự 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。
或hoặc 有hữu 知tri 者giả 。 即 tức 語ngứ 之chi 言ngôn 。
出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 守thủ 持trì 禁cấm 戒giới 。 如như 護hộ 明minh 珠châu 。 不bất 使sử 缺khuyết 落lạc 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 違vi 犯phạm 所sở 受thọ 。 欲dục 不bất 懺sám 悔hối 。
犯phạm 戒giới 者giả 言ngôn 。
苟cẩu 須tu 懺sám 者giả 。 更cánh 就tựu 犯phạm 之chi 。 然nhiên 後hậu 當đương 出xuất 。
遂toại 便tiện 破phá 戒giới 。 多đa 作tác 不bất 善thiện 。 爾nhĩ 乃nãi 頓đốn 出xuất 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 一nhất 子tử 既ký 死tử 。 又hựu 殺sát 一nhất 子tử 。 今kim 此thử 比Bỉ 丘Khâu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
七thất 。 認Nhận 人Nhân 為Vi 兄Huynh 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 形hình 容dung 端đoan 正chánh 。 智trí 慧tuệ 具cụ 足túc 。 復phục 多đa 錢tiền 財tài 。 舉cử 世thế 人nhân 間gian 。 無vô 不bất 稱xưng 歎thán 。 時thời 有hữu 愚ngu 人nhân 。 見kiến 其kỳ 如như 此thử 。 便tiện 言ngôn 我ngã 兄huynh 。
所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。 彼bỉ 有hữu 錢tiền 財tài 。 須tu 者giả 則tắc 用dụng 之chi 。 是thị 故cố 為vi 兄huynh 。 見kiến 其kỳ 還hoàn 債trái 。 言ngôn 非phi 我ngã 兄huynh 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 是thị 愚ngu 人nhân 。 云vân 何hà 須tu 財tài 。 名danh 他tha 為vi 兄huynh 。 及cập 其kỳ 債trái 時thời 。 復phục 言ngôn 非phi 兄huynh 。
愚ngu 人nhân 答đáp 言ngôn 。
我ngã 以dĩ 欲dục 得đắc 。 彼bỉ 之chi 錢tiền 財tài 。 認nhận 之chi 為vi 兄huynh 。 實thật 非phi 是thị 兄huynh 。 若nhược 其kỳ 債trái 時thời 。 則tắc 稱xưng 非phi 兄huynh 。
人nhân 聞văn 此thử 語ngữ 。 無vô 不bất 笑tiếu 之chi 。
猶do 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 聞văn 佛Phật 善thiện 語ngữ 。 貪tham 竊thiết 而nhi 用dụng 。 以dĩ 為vi 己kỷ 有hữu 。 乃nãi 至chí 傍bàng 人nhân 。 教giáo 使sử 修tu 行hành 。 不bất 肯khẳng 修tu 行hành 。
而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 取thủ 彼bỉ 佛Phật 語ngữ 。 化hóa 道đạo 眾chúng 生sanh 。 而nhi 無vô 實thật 事sự 。 云vân 何hà 修tu 行hành 。
猶do 向hướng 愚ngu 人nhân 。 為vì 得đắc 財tài 故cố 。 言ngôn 是thị 我ngã 兄huynh 。 及cập 其kỳ 債trái 時thời 。 復phục 言ngôn 非phi 兄huynh 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。
八bát 。 山Sơn 羗Khương 偷Thâu 官Quan 庫Khố 喻dụ
過quá 去khứ 之chi 世thế 。 有hữu 一nhất 山sơn 羗khương 。 偷thâu 王vương 庫khố 物vật 。 而nhi 遠viễn 逃đào 走tẩu 。 爾nhĩ 時thời 國quốc 王vương 。 遣khiển 人nhân 四tứ 出xuất 。 推thôi 尋tầm 捕bộ 得đắc 。 將tương 至chí 王vương 邊biên 。
王vương 即tức 責trách 其kỳ 。
所sở 得đắc 衣y 處xứ 。
山sơn 羗khương 答đáp 言ngôn 。
我ngã 衣y 乃nãi 是thị 。 祖tổ 父phụ 之chi 物vật 。
王vương 遣khiển 著trước 衣y 。 實thật 非phi 山sơn 羗khương 。 本bổn 所sở 有hữu 故cố 。 不bất 知tri 著trước 之chi 。 應ưng 在tại 手thủ 者giả 。 著trước 於ư 脚cước 上thượng 。 應ưng 在tại 腰yêu 者giả 。 返phản 著trước 頭đầu 上thượng 。 王vương 見kiến 賊tặc 已dĩ 。 集tập 諸chư 臣thần 等đẳng 。 共cộng 詳tường 此thử 事sự 。
而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
若nhược 是thị 汝nhữ 之chi 。 祖tổ 父phụ 已dĩ 來lai 。 所sở 有hữu 衣y 者giả 。 應ưng 當đương 解giải 著trước 。 云vân 何hà 顛điên 倒đảo 。 用dụng 上thượng 為vi 下hạ 。 以dĩ 不bất 解giải 故cố 。 定định 知tri 汝nhữ 衣y 。 必tất 是thị 偷thâu 得đắc 。 非phi 汝nhữ 舊cựu 物vật 。
借tá 以dĩ 為vi 譬thí 。 王vương 者giả 如như 佛Phật 。 寶bảo 藏tạng 如như 法Pháp 。 愚ngu 癡si 羗khương 者giả 。 猶do 如như 外ngoại 道đạo 。 竊thiết 聽thính 佛Phật 法Pháp 。 著trước 已dĩ 法Pháp 中trung 。 以dĩ 為vi 自tự 有hữu 。 然nhiên 不bất 解giải 故cố 。 布bố 置trí 佛Phật 法Pháp 。 迷mê 亂loạn 上thượng 下hạ 。 不bất 知tri 法pháp 相tướng 。 如như 彼bỉ 山sơn 羗khương 。 得đắc 王vương 寶bảo 衣y 。 不bất 識thức 次thứ 第đệ 。 顛điên 倒đảo 而nhi 著trước 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
九cửu 。 歎Thán 父Phụ 德Đức 行Hạnh 喻dụ
昔tích 時thời 有hữu 人nhân 。 於ư 眾chúng 人nhân 中trung 。 歎thán 己kỷ 父phụ 德đức 。
而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
我ngã 父phụ 慈từ 仁nhân 。 不bất 害hại 不bất 盜đạo 。 直trực 作tác 實thật 語ngữ 。 兼kiêm 行hành 布bố 施thí 。
時thời 有hữu 愚ngu 人nhân 。 聞văn 其kỳ 此thử 語ngữ 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。
我ngã 父phụ 德đức 行hạnh 。 復phục 過quá 汝nhữ 父phụ 。
諸chư 人nhân 問vấn 言ngôn 。
有hữu 何hà 德đức 行hạnh 。 請thỉnh 道đạo 其kỳ 事sự 。
愚ngu 人nhân 答đáp 曰viết 。
我ngã 父phụ 小tiểu 來lai 。 斷đoạn 絕tuyệt 婬dâm 欲dục 。 初sơ 無vô 染nhiễm 污ô 。
眾chúng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
若nhược 斷đoạn 婬dâm 欲dục 。 云vân 何hà 生sanh 汝nhữ 。
深thâm 為vị 時thời 人nhân 。 之chi 所sở 怪quái 笑tiếu 。
猶do 如như 世thế 間gian 。 無vô 智trí 之chi 流lưu 。 欲dục 讚tán 人nhân 德đức 。 不bất 識thức 其kỳ 實thật 。 反phản 致trí 毀hủy 呰tử 。 如như 彼bỉ 愚ngu 者giả 。 意ý 好hiếu 歎thán 父phụ 。 言ngôn 成thành 過quá 失thất 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。
十thập 。 三Tam 重Trùng 樓Lâu 喻dụ
往vãng 昔tích 之chi 世thế 。 有hữu 富phú 愚ngu 人nhân 。 癡si 無vô 所sở 知tri 。 到đáo 餘dư 富phú 家gia 。 見kiến 三tam 重trùng 樓lâu 。 高cao 廣quảng 嚴nghiêm 麗lệ 。 軒hiên 敞sưởng 踈sơ 朗lãng 。
心tâm 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 。 即tức 作tác 是thị 念niệm 。
我ngã 有hữu 財tài 錢tiền 。 不bất 減giảm 於ư 彼bỉ 。 云vân 何hà 頃khoảnh 來lai 。 而nhi 不bất 造tạo 作tác 。 如như 是thị 之chi 樓lâu 。
即tức 喚hoán 木mộc 匠tượng 。 而nhi 問vấn 言ngôn 曰viết 。
解giải 作tác 彼bỉ 家gia 。 端đoan 正chánh 舍xá 不phủ 。
木mộc 匠tượng 答đáp 言ngôn 。
是thị 我ngã 所sở 作tác 。
即tức 便tiện 語ngứ 言ngôn 。
今kim 可khả 為vì 我ngã 。 造tạo 樓lâu 如như 彼bỉ 。
是thị 時thời 木mộc 匠tượng 。 即tức 便tiện 經kinh 地địa 。 壘lũy 墼kích 作tác 樓lâu 。 愚ngu 人nhân 見kiến 其kỳ 。 壘lũy 墼kích 作tác 舍xá 。 猶do 懷hoài 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 能năng 了liễu 知tri 。
而nhi 問vấn 之chi 言ngôn 。
欲dục 作tác 何hà 等đẳng 。
木mộc 匠tượng 答đáp 言ngôn 。
作tác 三tam 重trùng 屋ốc 。
愚ngu 人nhân 復phục 言ngôn 。
我ngã 不bất 欲dục 。 下hạ 二nhị 重trùng 之chi 屋ốc 。 先tiên 可khả 為vì 我ngã 。 作tác 最tối 上thượng 屋ốc 。
木mộc 匠tượng 答đáp 言ngôn 。
無vô 有hữu 是thị 事sự 。 何hà 有hữu 不bất 作tác 。 最tối 下hạ 重trùng 屋ốc 。 而nhi 得đắc 造tạo 彼bỉ 。 第đệ 二nhị 之chi 屋ốc 。 不bất 造tạo 第đệ 二nhị 。 云vân 何hà 得đắc 造tạo 。 第đệ 三tam 重trùng 屋ốc 。
愚ngu 人nhân 固cố 言ngôn 。
我ngã 今kim 不bất 用dụng 。 下hạ 二nhị 重trùng 屋ốc 。 必tất 可khả 為vì 我ngã 。 作tác 最tối 上thượng 者giả 。
時thời 人nhân 聞văn 已dĩ 。 便tiện 生sanh 怪quái 笑tiếu 。 咸hàm 作tác 此thử 言ngôn 。
何hà 有hữu 不bất 造tạo 。 下hạ 第đệ 一nhất 屋ốc 。 而nhi 得đắc 上thượng 者giả 。
譬thí 如như 世Thế 尊Tôn 。 四tứ 輩bối 弟đệ 子tử 。 不bất 能năng 精tinh 勤cần 。 修tu 敬kính 三Tam 寶Bảo 。
懶lãn 惰nọa 懈giải 怠đãi 。 欲dục 求cầu 道Đạo 果Quả 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
我ngã 今kim 不bất 用dụng 。 餘dư 下hạ 三tam 果Quả 。 唯duy 求cầu 得đắc 彼bỉ 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。
亦diệc 為vị 時thời 人nhân 。 之chi 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。 如như 彼bỉ 愚ngu 者giả 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。
十thập 一nhất 。 婆Bà 羅La 門Môn 殺Sát 子Tử 喻dụ
昔tích 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 自tự 謂vị 多đa 知tri 。 於ư 諸chư 星tinh 術thuật 。 種chủng 種chủng 技kỹ 藝nghệ 。 無vô 不bất 明minh 達đạt 。 恃thị 己kỷ 如như 此thử 。 欲dục 顯hiển 其kỳ 德đức 。 遂toại 至chí 他tha 國quốc 。 抱bão 兒nhi 而nhi 哭khốc 。
有hữu 人nhân 問vấn 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
汝nhữ 何hà 故cố 哭khốc 。
婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
今kim 此thử 小tiểu 兒nhi 。 七thất 日nhật 當đương 死tử 。 愍mẫn 其kỳ 夭yểu 傷thương 。 以dĩ 是thị 哭khốc 耳nhĩ 。
時thời 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
人nhân 命mạng 難nan 知tri 。 計kế 算toán 喜hỷ 錯thác 。 設thiết 七thất 日nhật 頭đầu 。 或hoặc 能năng 不bất 死tử 。 何hà 為vi 豫dự 哭khốc 。
婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
日nhật 月nguyệt 可khả 闇ám 。 星tinh 宿tú 可khả 落lạc 。 我ngã 之chi 所sở 記ký 。 終chung 無vô 違vi 失thất 。
為vì 名danh 利lợi 故cố 。 至chí 七thất 日nhật 頭đầu 。 自tự 殺sát 其kỳ 子tử 。 以dĩ 證chứng 己kỷ 說thuyết 。
時thời 諸chư 世thế 人nhân 。 卻khước 後hậu 七thất 日nhật 。 聞văn 其kỳ 兒nhi 死tử 。 咸hàm 皆giai 歎thán 言ngôn 。 真chân 是thị 智trí 者giả 。 所sở 言ngôn 不bất 錯thác 。 心tâm 生sanh 信tín 服phục 。 悉tất 來lai 致trí 敬kính 。
猶do 如như 佛Phật 之chi 。 四tứ 輩bối 弟đệ 子tử 。 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 自tự 稱xưng 得đắc 道Đạo 。 有hữu 愚ngu 人nhân 法pháp 。 殺sát 善thiện 男nam 子tử 。 詐trá 現hiện 慈từ 德đức 。 故cố 使sử 將tương 來lai 。 受thọ 苦khổ 無vô 窮cùng 。 如như 婆Bà 羅La 門Môn 。 為vì 驗nghiệm 己kỷ 言ngôn 。 殺sát 子tử 惑hoặc 世thế 。
十thập 二nhị 。 煮Chử 黑Hắc 石Thạch 蜜Mật 漿Tương 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 煮chử 黑hắc 石thạch 蜜mật 。 有hữu 一nhất 富phú 人nhân 。 來lai 至chí 其kỳ 家gia 。
時thời 此thử 愚ngu 人nhân 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。
我ngã 今kim 當đương 取thủ 。 黑hắc 石thạch 蜜mật 漿tương 。 與dữ 此thử 富phú 人nhân 。
即tức 著trước 少thiểu 水thủy 。 用dụng 置trí 火hỏa 中trung 。 即tức 於ư 火hỏa 上thượng 。 以dĩ 扇phiến 扇thiên 之chi 。 望vọng 得đắc 使sử 冷lãnh 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
下hạ 不bất 止chỉ 火hỏa 。 扇phiến 之chi 不bất 已dĩ 。 云vân 何hà 得đắc 冷lãnh 。
爾nhĩ 時thời 人nhân 眾chúng 。 悉tất 皆giai 嗤xuy 笑tiếu 。
其kỳ 猶do 外ngoại 道đạo 。 不bất 滅diệt 煩phiền 惱não 。 熾sí 然nhiên 之chi 火hỏa 。 少thiểu 作tác 苦khổ 行hành 。 臥ngọa 蕀cức 刺thứ 上thượng 。 五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 。 而nhi 望vọng 清thanh 涼lương 。 寂tịch 靜tĩnh 之chi 道đạo 。 終chung 無vô 是thị 處xứ 。 徒đồ 為vị 智trí 者giả 。 之chi 所sở 怪quái 笑tiếu 。 受thọ 苦khổ 現hiện 在tại 。 殃ương 流lưu 來lai 劫kiếp 。
十thập 三tam 。 說Thuyết 人Nhân 喜Hỷ 瞋Sân 喻dụ
過quá 去khứ 有hữu 人nhân 。 共cộng 多đa 人nhân 眾chúng 。 坐tọa 於ư 屋ốc 中trung 。 歎thán 一nhất 外ngoại 人nhân 。 德đức 行hạnh 極cực 好hảo 。 唯duy 有hữu 二nhị 過quá 。 一nhất 者giả 。 喜hỷ 瞋sân 。 二nhị 者giả 。 作tác 事sự 倉thảng 卒thốt 。
爾nhĩ 時thời 此thử 人nhân 。 過quá 在tại 門môn 外ngoại 。 聞văn 作tác 是thị 語ngữ 。 便tiện 生sanh 瞋sân 恚khuể 。 即tức 入nhập 其kỳ 屋ốc 。 擒cầm 彼bỉ 道đạo 己kỷ 。 愚ngu 惡ác 之chi 人nhân 。 以dĩ 手thủ 打đả 撲phác 。
傍bàng 人nhân 問vấn 言ngôn 。
何hà 故cố 打đả 也dã 。
其kỳ 人nhân 答đáp 言ngôn 。
我ngã 曾tằng 何hà 時thời 。 喜hỷ 瞋sân 倉thảng 卒thốt 。 而nhi 此thử 人nhân 者giả 道đạo 。 我ngã 順thuận 喜hỷ 瞋sân 恚khuể 。 作tác 事sự 倉thảng 卒thốt 。 是thị 故cố 打đả 之chi 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 喜hỷ 瞋sân 。 倉thảng 卒thốt 之chi 相tướng 。 即tức 時thời 現hiện 驗nghiệm 。 云vân 何hà 諱húy 之chi 。
人nhân 說thuyết 過quá 惡ác 。 而nhi 起khởi 怨oán 責trách 。 深thâm 為vị 眾chúng 人nhân 。 怪quái 其kỳ 愚ngu 惑hoặc 。
譬thí 如như 世thế 間gian 。 飲ẩm 酒tửu 之chi 夫phu 。 躭đam 荒hoang 沈trầm 酒tửu 。 作tác 諸chư 放phóng 逸dật 。 見kiến 人nhân 呵ha 責trách 。 返phản 生sanh 尤vưu 疾tật 。 苦khổ 引dẫn 證chứng 作tác 。 用dụng 自tự 明minh 白bạch 。 若nhược 此thử 愚ngu 人nhân 。 諱húy 聞văn 己kỷ 過quá 。 見kiến 他tha 道đạo 說thuyết 。 返phản 欲dục 打đả 撲phác 之chi 。
十thập 四tứ 。 殺Sát 商Thương 主Chủ 祀Tự 天Thiên 喻dụ
昔tích 有hữu 賈cổ 客khách 。 欲dục 入nhập 大đại 海hải 。 入nhập 大đại 海hải 之chi 法pháp 。 要yếu 須tu 導đạo 師sư 。 然nhiên 後hậu 可khả 去khứ 。 即tức 共cộng 求cầu 覓mịch 。 得đắc 一nhất 導đạo 師sư 。 既ký 得đắc 之chi 已dĩ 。 相tương 將tương 發phát 引dẫn 。 至chí 曠khoáng 野dã 中trung 。 有hữu 一nhất 天thiên 祠từ 。 當đương 須tu 人nhân 祀tự 。 然nhiên 後hậu 得đắc 過quá 。
於ư 是thị 眾chúng 賈cổ 。 共cộng 思tư 量lượng 言ngôn 。
我ngã 等đẳng 伴bạn 黨đảng 。 盡tận 是thị 親thân 親thân 。 如như 何hà 可khả 殺sát 。 唯duy 此thử 導đạo 師sư 。 中trung 用dụng 祀tự 天thiên 。
即tức 殺sát 導đạo 師sư 。 以dĩ 用dụng 祭tế 祀tự 。 祀tự 天thiên 已dĩ 竟cánh 。 迷mê 失thất 道đạo 路lộ 。 不bất 知tri 所sở 趣thú 。 窮cùng 困khốn 死tử 盡tận 。
一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 欲dục 入nhập 法Pháp 海hải 。 取thủ 其kỳ 珍trân 寶bảo 。 當đương 修tu 善thiện 法Pháp 行hành 。 以dĩ 為vi 導đạo 師sư 。 毀hủy 破phá 善thiện 行hành 。 生sanh 死tử 曠khoáng 路lộ 。 永vĩnh 無vô 出xuất 期kỳ 。 經kinh 歷lịch 三tam 塗đồ 。 受thọ 苦khổ 長trường 遠viễn 。 如như 彼bỉ 商thương 賈cổ 。 將tương 入nhập 大đại 海hải 。 殺sát 其kỳ 導đạo 者giả 。 迷mê 失thất 津tân 濟tế 。 終chung 致trí 困khốn 死tử 。
十thập 五ngũ 。 醫Y 與Dữ 王Vương 女Nữ 藥Dược 令Linh 卒Thốt 長Trưởng 大Đại 喻dụ
昔tích 有hữu 國quốc 王vương 。 產sản 生sanh 一nhất 女nữ 。
喚hoán 醫y 語ngứ 言ngôn 。
為vì 我ngã 與dữ 藥dược 。 立lập 使sử 長trưởng 大đại 。
醫y 師sư 答đáp 言ngôn 。
我ngã 與dữ 良lương 藥dược 。 能năng 使sử 即tức 大đại 。 但đãn 今kim 卒thốt 無vô 。 方phương 須tu 求cầu 索sách 。 比tỉ 得đắc 藥dược 頃khoảnh 。 王vương 要yếu 莫mạc 看khán 。 待đãi 與dữ 藥dược 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 示thị 王vương 。
於ư 是thị 即tức 便tiện 。 遠viễn 方phương 取thủ 藥dược 。 經kinh 十thập 二nhị 年niên 。 得đắc 藥dược 來lai 還hoàn 。 與dữ 女nữ 令linh 服phục 。 將tương 示thị 於ư 王vương 。
王vương 見kiến 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 自tự 念niệm 言ngôn 。
實thật 是thị 良lương 醫y 。 與dữ 我ngã 女nữ 藥dược 。 能năng 令linh 卒thốt 長trưởng 。
便tiện 勅sắc 左tả 右hữu 。 賜tứ 以dĩ 珍trân 寶bảo 。
時thời 諸chư 人nhân 等đẳng 。 笑tiếu 王vương 無vô 智trí 。 不bất 曉hiểu 籌trù 量lượng 。 生sanh 來lai 年niên 月nguyệt 。 見kiến 其kỳ 長trưởng 大đại 。 謂vị 是thị 藥dược 力lực 。
世thế 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。
詣nghệ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 而nhi 啟khải 之chi 言ngôn 。
我ngã 欲dục 求cầu 道Đạo 。 願nguyện 見kiến 教giáo 授thọ 。 使sử 我ngã 立lập 得đắc 。
善Thiện 知Tri 識Thức 師sư 。 以dĩ 方phương 便tiện 故cố 。 教giáo 令linh 坐tọa 禪thiền 。 觀quán 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 漸tiệm 積tích 眾chúng 德đức 。 獲hoạch 阿A 羅La 漢Hán 。
倍bội 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
快khoái 哉tai 大đại 師sư 。 速tốc 能năng 令linh 我ngã 。 證chứng 最tối 妙diệu 法Pháp 。
十thập 六lục 。 灌Quán 甘Cam 蔗Giá 喻dụ
昔tích 有hữu 二nhị 人nhân 。 共cộng 種chúng 甘cam 蔗giá 。 而nhi 作tác 誓thệ 言ngôn 。
種chúng 好hảo 者giả 賞thưởng 。 其kỳ 不bất 好hảo 者giả 。 當đương 重trọng 罰phạt 之chi 。
時thời 二nhị 人nhân 中trung 。 一nhất 者giả 念niệm 言ngôn 。
甘cam 蔗giá 極cực 甜điềm 。 若nhược 壓áp 取thủ 汁trấp 。 還hoàn 灌quán 甘cam 蔗giá 樹thụ 。 甘cam 美mỹ 必tất 甚thậm 。 得đắc 勝thắng 於ư 彼bỉ 。
即tức 壓áp 甘cam 蔗giá 。 取thủ 汁trấp 用dụng 溉cái 。 冀ký 望vọng 滋tư 味vị 。 返phản 敗bại 種chủng 子tử 。 所sở 有hữu 甘cam 蔗giá 。 一nhất 切thiết 都đô 失thất 。
世thế 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 欲dục 求cầu 善thiện 福phước 。 恃thị 己kỷ 豪hào 貴quý 。 專chuyên 形hình 俠hiệp 勢thế 。 迫bách 脅hiếp 下hạ 民dân 。 陵lăng 奪đoạt 財tài 物vật 。 用dụng 作tác 福phước 本bổn 期kỳ 善thiện 果quả 。 不bất 知tri 將tương 來lai 反phản 。 獲hoạch 其kỳ 患hoạn 殃ương 。 如như 壓áp 甘cam 蔗giá 。 彼bỉ 此thử 都đô 失thất 。
十thập 七thất 。 債Trái 半Bán 錢Tiền 喻dụ
往vãng 有hữu 商thương 人nhân 。 貸thải 他tha 半bán 錢tiền 。 久cửu 不bất 得đắc 償thường 。 即tức 便tiện 往vãng 債trái 。 前tiền 有hữu 大đại 河hà 。 雇cố 他tha 兩lưỡng 錢tiền 。 然nhiên 後hậu 得đắc 渡độ 。 到đáo 彼bỉ 往vãng 債trái 。 竟cánh 不bất 得đắc 見kiến 。 來lai 還hoàn 渡độ 河hà 。 復phục 雇cố 兩lưỡng 錢tiền 。
為vì 半bán 錢tiền 債trái 。 而nhi 失thất 四tứ 錢tiền 。 兼kiêm 有hữu 道đạo 路lộ 。 疲bì 勞lao 乏phạp 困khốn 。 所sở 債trái 甚thậm 少thiểu 。 所sở 失thất 極cực 多đa 。 果quả 被bị 眾chúng 人nhân 。 之chi 所sở 怪quái 笑tiếu 。
世thế 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 要yếu 少thiểu 名danh 利lợi 。 致trí 毀hủy 大đại 行hành 。 苟cẩu 容dung 己kỷ 身thân 。 不bất 顧cố 禮lễ 義nghĩa 。 現hiện 受thọ 惡ác 名danh 。 後hậu 得đắc 苦khổ 報báo 。
十thập 八bát 。 就Tựu 樓Lâu 磨Ma 刀Đao 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 貧bần 窮cùng 困khốn 苦khổ 。 為vì 王vương 作tác 事sự 。 日nhật 月nguyệt 經kinh 久cửu 。 身thân 體thể 羸luy 瘦sấu 。 王vương 見kiến 憐lân 愍mẫn 。 賜tứ 一nhất 死tử 駝đà 。 貧bần 人nhân 得đắc 已dĩ 。 即tức 便tiện 剝bác 皮bì 。 嫌hiềm 刀đao 鈍độn 故cố 。 求cầu 石thạch 欲dục 磨ma 。 乃nãi 於ư 樓lâu 上thượng 。 得đắc 一nhất 磨ma 石thạch 。 磨ma 刀đao 令linh 利lợi 。 來lai 下hạ 而nhi 剝bác 。 如như 是thị 數sác 數sác 。 往vãng 來lai 磨ma 刀đao 。 後hậu 轉chuyển 勞lao 苦khổ 。 憚đạn 不bất 能năng 數sổ 上thượng 。 懸huyền 駝đà 上thượng 樓lâu 。 就tựu 石thạch 磨ma 刀đao 。 深thâm 為vị 眾chúng 人nhân 。 之chi 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。
猶do 如như 愚ngu 人nhân 。 毀hủy 破phá 禁cấm 戒giới 。 多đa 取thủ 錢tiền 財tài 。 以dĩ 用dụng 修tu 福phước 。 望vọng 得đắc 生sanh 天thiên 。 如như 懸huyền 駝đà 上thượng 樓lâu 磨ma 刀đao 。 用dụng 功công 甚thậm 多đa 。 所sở 得đắc 甚thậm 少thiểu 。
十thập 九cửu 。 乘Thừa 船Thuyền 失Thất 釪Bát 喻dụ
昔tích 有hữu 人nhân 乘thừa 船thuyền 渡độ 海hải 。 失thất 一nhất 銀ngân 釪bát 。 墮đọa 於ư 水thủy 中trung 。
即tức 便tiện 思tư 念niệm 。
我ngã 今kim 畫họa 水thủy 作tác 記ký 。 捨xả 之chi 而nhi 去khứ 。 後hậu 當đương 取thủ 之chi 。
行hành 經kinh 二nhị 月nguyệt 。 到đáo 師Sư 子Tử 諸chư 國quốc 。 見kiến 一nhất 河hà 水thủy 。 便tiện 入nhập 其kỳ 中trung 。 覓mịch 本bổn 失thất 釪bát 。
諸chư 人nhân 問vấn 言ngôn 。
欲dục 何hà 所sở 作tác 。
答đáp 言ngôn 。
我ngã 先tiên 失thất 釪bát 。 今kim 欲dục 覓mịch 取thủ 。
問vấn 言ngôn 。
於ư 何hà 處xứ 失thất 。
答đáp 言ngôn 。
初sơ 入nhập 海hải 失thất 。
又hựu 復phục 問vấn 言ngôn 。
失thất 經kinh 幾kỷ 時thời 。
言ngôn 。
失thất 來lai 二nhị 月nguyệt 。
問vấn 言ngôn 。
失thất 來lai 二nhị 月nguyệt 。 云vân 何hà 此thử 覓mịch 。
答đáp 言ngôn 。
我ngã 失thất 釪bát 時thời 。 畫họa 水thủy 作tác 記ký 。 本bổn 所sở 畫họa 水thủy 。 與dữ 此thử 無vô 異dị 。 是thị 故cố 覓mịch 之chi 。
又hựu 復phục 問vấn 言ngôn 。
水thủy 雖tuy 不bất 別biệt 。 汝nhữ 昔tích 失thất 時thời 。 乃nãi 在tại 於ư 彼bỉ 。 今kim 在tại 此thử 覓mịch 。 何hà 由do 可khả 得đắc 。
爾nhĩ 時thời 眾chúng 人nhân 。 無vô 不bất 大đại 笑tiếu 。
亦diệc 如như 外ngoại 道đạo 。 不bất 修tu 正chánh 行hành 。 相tương 似tự 善thiện 中trung 。 橫hoạnh 計kế 苦khổ 困khốn 。 以dĩ 求cầu 解giải 脫thoát 。 猶do 如như 愚ngu 人nhân 。 失thất 釪bát 於ư 彼bỉ 。 而nhi 於ư 此thử 覓mịch 。
二nhị 十thập 。 人Nhân 說Thuyết 王Vương 縱Túng 暴Bạo 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 說thuyết 王vương 過quá 罪tội 。
而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
王vương 甚thậm 暴bạo 虐ngược 。 治trị 政chánh 無vô 理lý 。
王vương 聞văn 是thị 語ngữ 。 即tức 大đại 瞋sân 恚khuể 。 竟cánh 不bất 究cứu 悉tất 。 誰thùy 作tác 此thử 語ngữ 。 信tín 傍bàng 佞nịnh 人nhân 。 捉tróc 一nhất 賢hiền 臣thần 。 仰ngưỡng 使sử 剝bác 脊tích 。 取thủ 百bách 兩lạng 肉nhục 。
有hữu 人nhân 證chứng 明minh 。 此thử 無vô 是thị 語ngữ 。 王vương 心tâm 便tiện 悔hối 。 索sách 千thiên 兩lạng 肉nhục 。 用dụng 為vi 補bổ 脊tích 。 夜dạ 中trung 呻thân 喚hoán 。 甚thậm 大đại 苦khổ 惱não 。
王vương 聞văn 其kỳ 聲thanh 。 問vấn 言ngôn 。
何hà 以dĩ 苦khổ 惱não 。 取thủ 汝nhữ 百bách 兩lạng 。 十thập 倍bội 與dữ 汝nhữ 。 意ý 不bất 足túc 耶da 。 何hà 故cố 苦khổ 惱não 。
傍bàng 人nhân 答đáp 言ngôn 。
大đại 王vương 。 如như 截tiệt 子tử 頭đầu 。 雖tuy 得đắc 千thiên 頭đầu 。 不bất 免miễn 子tử 死tử 。 雖tuy 十thập 倍bội 得đắc 肉nhục 。 不bất 免miễn 苦khổ 痛thống 。
愚ngu 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 畏úy 後hậu 世thế 。 貪tham 渴khát 現hiện 樂lạc 。 苦khổ 切thiết 眾chúng 生sanh 。 調điều 發phát 百bách 姓tánh 。 多đa 得đắc 財tài 物vật 。 望vọng 得đắc 滅diệt 罪tội 。 而nhi 得đắc 福phước 報báo 。 譬thí 如như 彼bỉ 王vương 。 割cát 人nhân 之chi 脊tích 。 取thủ 人nhân 之chi 肉nhục 。 以dĩ 餘dư 肉nhục 補bổ 。 望vọng 使sử 不bất 痛thống 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。
二nhị 十thập 一nhất 。 婦Phụ 女Nữ 欲dục 更Cánh 求Cầu 子Tử 喻dụ
往vãng 昔tích 世thế 時thời 。 有hữu 婦phụ 女nữ 人nhân 。 始thỉ 有hữu 一nhất 子tử 。 更cánh 欲dục 求cầu 子tử 。
問vấn 餘dư 婦phụ 女nữ 。
誰thùy 有hữu 能năng 使sử 。 我ngã 重trùng 有hữu 子tử 。
有hữu 一nhất 老lão 母mẫu 。 語ngứ 此thử 婦phụ 言ngôn 。
我ngã 能năng 使sử 爾nhĩ 。 求cầu 子tử 可khả 得đắc 。 當đương 須tu 祀tự 天thiên 。
問vấn 老lão 母mẫu 言ngôn 。
祀tự 須tu 何hà 物vật 。
老lão 母mẫu 語ngứ 言ngôn 。
殺sát 汝nhữ 之chi 子tử 。 取thủ 血huyết 祀tự 天thiên 。 必tất 得đắc 多đa 子tử 。
時thời 此thử 婦phụ 女nữ 。 便tiện 隨tùy 彼bỉ 語ngữ 。 欲dục 殺sát 其kỳ 子tử 。
傍bàng 有hữu 智trí 人nhân 。 嗤xuy 笑tiếu 罵mạ 詈lị 。
愚ngu 癡si 無vô 智trí 。 乃nãi 至chí 如như 此thử 。 未vị 生sanh 子tử 者giả 。 竟cánh 可khả 得đắc 不phủ 。 而nhi 殺sát 現hiện 子tử 。
愚ngu 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 為vì 未vị 生sanh 樂lạc 。 自tự 投đầu 火hỏa 坑khanh 。 種chủng 種chủng 害hại 身thân 。 為vì 得đắc 生sanh 天thiên 。
百Bách 喻Dụ 經Kinh 卷quyển 第đệ 一nhất
聞văn 如như 是thị 。
一nhất 時thời 佛Phật 在tại 王Vương 舍Xá 城Thành 。 在tại 鵲Thước 封Phong 竹Trúc 園Viên 。 與dữ 諸chư 大đại 比Bỉ 丘Khâu 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 及cập 諸chư 八bát 部bộ 。 三tam 萬vạn 六lục 千thiên 人nhân 俱câu 。
是thị 時thời 會hội 中trung 。 有hữu 異dị 學học 梵Phạm 志Chí 。 五ngũ 百bách 人nhân 俱câu 。 從tùng 座tòa 而nhi 起khởi 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
吾ngô 聞văn 佛Phật 道Đạo 洪hồng 深thâm 。 無vô 能năng 及cập 者giả 。 故cố 來lai 歸quy 問vấn 。 唯duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。
佛Phật 言ngôn 。
甚thậm 善thiện 。
問vấn 曰viết 。
天thiên 下hạ 為vi 有hữu 為vi 無vô 。
答đáp 曰viết 。
亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。
梵Phạm 志Chí 曰viết 。
如như 今kim 有hữu 者giả 。 云vân 何hà 言ngôn 無vô 。 如như 今kim 無vô 者giả 。 云vân 何hà 言ngôn 有hữu 。
答đáp 曰viết 。
生sanh 者giả 言ngôn 有hữu 。 死tử 者giả 言ngôn 無vô 。 故cố 說thuyết 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 。
問vấn 曰viết 。
人nhân 從tùng 何hà 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
人nhân 從tùng 穀cốc 而nhi 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
五ngũ 穀cốc 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
五ngũ 穀cốc 從tùng 四tứ 大đại 。 火hỏa 風phong 而nhi 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
四tứ 大đại 火hỏa 風phong 。 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
四tứ 大đại 火hỏa 風phong 。 從tùng 空không 而nhi 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
空không 從tùng 何hà 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 無vô 所sở 有hữu 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
無vô 所sở 有hữu 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 自tự 然nhiên 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
自tự 然nhiên 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 泥Nê 洹Hoàn 而nhi 生sanh 。
問vấn 曰viết 。
泥Nê 洹Hoàn 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 問vấn 事sự 。 何hà 以dĩ 爾nhĩ 深thâm 。 泥Nê 洹Hoàn 者giả 是thị 。 不bất 生sanh 不bất 死tử 法Pháp 。
問vấn 曰viết 。
佛Phật 泥Nê 洹Hoàn 未vị 。
答đáp 曰viết 。
我ngã 未vị 泥Nê 洹Hoàn 。
若nhược 未vị 泥Nê 洹Hoàn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 泥Nê 洹Hoàn 常thường 樂lạc 。
佛Phật 言ngôn 。
我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 天thiên 下hạ 眾chúng 生sanh 。 為vi 苦khổ 為vi 樂lạc 。
答đáp 曰viết 。
眾chúng 生sanh 甚thậm 苦khổ 。
佛Phật 言ngôn 。
云vân 何hà 名danh 苦khổ 。
答đáp 曰viết 。
我ngã 見kiến 眾chúng 生sanh 死tử 時thời 。 苦khổ 痛thống 難nan 忍nhẫn 。 故cố 知tri 死tử 苦khổ 。
佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 不bất 死tử 。 亦diệc 知tri 死tử 苦khổ 。 我ngã 見kiến 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 不bất 生sanh 不bất 死tử 故cố 。 知tri 泥Nê 洹Hoàn 常thường 樂lạc 。
五ngũ 百bách 梵Phạm 志Chí 。 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 求cầu 受thọ 五Ngũ 戒Giới 。 悟ngộ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。
復phục 坐tọa 如như 故cố 。 佛Phật 言ngôn 。
汝nhữ 等đẳng 善thiện 聽thính 。 今kim 為vì 汝nhữ 廣quảng 說thuyết 眾chúng 喻dụ 。
一nhất 。 愚Ngu 人Nhân 食Thực 鹽Diêm 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 至chí 於ư 他tha 家gia 。 主chủ 人nhân 與dữ 食thực 。 嫌hiềm 淡đạm 無vô 味vị 。 主chủ 人nhân 聞văn 已dĩ 。 更cánh 為vi 益ích 鹽diêm 。 既ký 得đắc 鹽diêm 美mỹ 。
便tiện 自tự 念niệm 言ngôn 。
所sở 以dĩ 美mỹ 者giả 。 緣duyên 有hữu 鹽diêm 故cố 。 少thiểu 有hữu 尚thượng 爾nhĩ 。 況huống 復phục 多đa 也dã 。
愚ngu 人nhân 無vô 智trí 。 便tiện 空không 食thực 鹽diêm 。 食thực 已dĩ 口khẩu 爽sảng 。 返phản 為vị 其kỳ 患hoạn 。
譬thí 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 聞văn 節tiết 飲ẩm 食thực 。 可khả 以dĩ 得đắc 道Đạo 。 即tức 便tiện 斷đoạn 食thực 。 或hoặc 經kinh 七thất 日nhật 。 或hoặc 十thập 五ngũ 日nhật 。 徒đồ 自tự 困khốn 餓ngạ 。 無vô 益ích 於ư 道Đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 以dĩ 鹽diêm 美mỹ 故cố 。 而nhi 空không 食thực 之chi 。 致trí 令linh 口khẩu 爽sảng 。 此thử 亦diệc 復phục 爾nhĩ 。
二nhị 。 愚Ngu 人Nhân 集Tập 牛Ngưu 乳Nhũ 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 將tương 會hội 賓tân 客khách 。 欲dục 集tập 牛ngưu 乳nhũ 。 以dĩ 擬nghĩ 供cung 設thiết 。
而nhi 作tác 是thị 念niệm 。
我ngã 今kim 若nhược 豫dự 。 於ư 日nhật 日nhật 中trung 。 𤚲cấu 取thủ 牛ngưu 乳nhũ 。 牛ngưu 乳nhũ 漸tiệm 多đa 。 卒tuất 無vô 安an 處xứ 。 或hoặc 復phục 酢tạc 敗bại 。 不bất 如như 即tức 就tựu 。 牛ngưu 腹phúc 盛thình 之chi 。 待đãi 臨lâm 會hội 時thời 。 當đương 頓đốn 𤚲cấu 取thủ 。
作tác 是thị 念niệm 已dĩ 。 便tiện 捉tróc 牸tự 牛ngưu 母mẫu 子tử 。 各các 繫hệ 異dị 處xứ 。 卻khước 後hậu 一nhất 月nguyệt 。 爾nhĩ 乃nãi 設thiết 會hội 。 迎nghênh 置trí 賓tân 客khách 。 方phương 牽khiên 牛ngưu 來lai 。 欲dục 𤛓câu 取thủ 乳nhũ 。 而nhi 此thử 牛ngưu 乳nhũ 。 即tức 乾can 無vô 有hữu 。 時thời 為vị 眾chúng 賓tân 。 或hoặc 瞋sân 或hoặc 笑tiếu 。
愚ngu 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 欲dục 修tu 布bố 施thí 。 方phương 言ngôn 待đãi 我ngã 。 大đại 有hữu 之chi 時thời 。 然nhiên 後hậu 頓đốn 施thí 。 未vị 及cập 聚tụ 頃khoảnh 。 或hoặc 為vị 縣huyện 官quan 。 水thủy 火hỏa 盜đạo 賊tặc 。 之chi 所sở 侵xâm 奪đoạt 。 或hoặc 卒thốt 命mạng 終chung 。 不bất 及cập 時thời 施thí 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。
三tam 。 以Dĩ 梨Lê 打đả 頭Đầu 破Phá 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 頭đầu 上thượng 無vô 毛mao 。 時thời 有hữu 一nhất 人nhân 。 以dĩ 梨lê 打đả 頭đầu 。 乃nãi 至chí 二nhị 三tam 。 悉tất 皆giai 傷thương 破phá 。 時thời 此thử 愚ngu 人nhân 。 默mặc 然nhiên 忍nhẫn 受thọ 。 不bất 知tri 避tị 去khứ 。
傍bàng 人nhân 見kiến 已dĩ 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
何hà 不bất 避tị 去khứ 。 乃nãi 往vãng 受thọ 打đả 。 致trí 使sử 頭đầu 破phá 。
愚ngu 人nhân 答đáp 言ngôn 。
如như 彼bỉ 人nhân 者giả 。 憍kiêu 慢mạn 恃thị 力lực 。 癡si 無vô 智trí 慧tuệ 。 見kiến 我ngã 頭đầu 上thượng 。 無vô 有hữu 髮phát 毛mao 。 謂vị 為vi 是thị 石thạch 。 以dĩ 梨lê 打đả 我ngã 。 頭đầu 破phá 乃nãi 爾nhĩ 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 自tự 愚ngu 癡si 。 云vân 何hà 名danh 彼bỉ 。 以dĩ 為vi 癡si 也dã 。 汝nhữ 若nhược 不bất 癡si 。 為vị 他tha 所sở 打đả 。 乃nãi 至chí 頭đầu 破phá 。 不bất 知tri 逃đào 避tị 。
比Bỉ 丘Khâu 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 能năng 具cụ 修tu 。 信tín 戒giới 聞văn 慧tuệ 。 但đãn 整chỉnh 威uy 儀nghi 。 以dĩ 招chiêu 利lợi 養dưỡng 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 被bị 他tha 打đả 頭đầu 。 不bất 知tri 避tị 去khứ 。 乃nãi 至chí 傷thương 破phá 。 反phản 謂vị 他tha 癡si 。 此thử 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
四tứ 。 婦Phụ 詐Trá 稱Xưng 死Tử 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 其kỳ 婦phụ 端đoan 正chánh 。 情tình 甚thậm 愛ái 重trọng 。 婦phụ 無vô 直trực 信tín 。 後hậu 於ư 中trung 間gian 。 共cộng 他tha 交giao 往vãng 。 邪tà 婬dâm 心tâm 盛thịnh 。 欲dục 逐trục 傍bàng 夫phu 。 捨xả 離ly 己kỷ 婿tế 。
於ư 是thị 密mật 語ngữ 。 一nhất 老lão 母mẫu 言ngôn 。
我ngã 去khứ 之chi 後hậu 。 汝nhữ 可khả 齎tê 一nhất 。 死tử 婦phụ 女nữ 屍thi 。 安an 著trước 屋ốc 中trung 。 語ngứ 我ngã 夫phu 言ngôn 。 云vân 我ngã 已dĩ 死tử 。
老lão 母mẫu 於ư 後hậu 。 伺tứ 其kỳ 夫phu 主chủ 。 不bất 在tại 之chi 時thời 。 以dĩ 一nhất 死tử 屍thi 。 置trí 其kỳ 家gia 中trung 。 及cập 其kỳ 夫phu 還hoàn 。 老lão 母mẫu 語ngứ 言ngôn 。 汝nhữ 婦phụ 已dĩ 死tử 。 夫phu 即tức 往vãng 視thị 。 信tín 是thị 己kỷ 婦phụ 。 哀ai 哭khốc 懊áo 惱não 。 大đại 𧂐tễ 薪tân 油du 。 燒thiêu 取thủ 其kỳ 骨cốt 。 以dĩ 囊nang 盛thình 之chi 。 晝trú 夜dạ 懷hoài 挾hiệp 。
婦phụ 於ư 後hậu 時thời 。 心tâm 厭yếm 傍bàng 夫phu 。 便tiện 還hoàn 歸quy 家gia 。
語ngứ 其kỳ 夫phu 言ngôn 。
我ngã 是thị 汝nhữ 妻thê 。
夫phu 答đáp 之chi 言ngôn 。
我ngã 婦phụ 久cửu 死tử 。 汝nhữ 是thị 阿a 誰thùy 。 妄vọng 言ngôn 我ngã 婦phụ 。
乃nãi 至chí 二nhị 三tam 。 猶do 故cố 不bất 信tín 。
如như 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 聞văn 他tha 邪tà 說thuyết 。 心tâm 生sanh 惑hoặc 著trước 。 謂vị 為vi 真chân 實thật 。 永vĩnh 不bất 可khả 改cải 。 雖tuy 聞văn 正chánh 教giáo 。 不bất 信tín 受thọ 持trì 。
五ngũ 。 渴Khát 見Kiến 水Thủy 喻dụ
過quá 去khứ 有hữu 人nhân 。 癡si 無vô 智trí 慧tuệ 。 極cực 渴khát 須tu 水thủy 。 見kiến 熱nhiệt 時thời 焰diễm 。 謂vị 為vì 是thị 水thủy 。 即tức 便tiện 逐trục 走tẩu 。 至chí 辛Tân 頭Đầu 河hà 。 既ký 至chí 河hà 所sở 。 對đối 視thị 不bất 飲ẩm 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 患hoạn 渴khát 逐trục 水thủy 。 今kim 至chí 水thủy 所sở 。 何hà 故cố 不bất 飲ẩm 。
愚ngu 人nhân 答đáp 言ngôn 。
君quân 可khả 飲ẩm 盡tận 。 我ngã 當đương 飲ẩm 之chi 。 此thử 水thủy 極cực 多đa 。 俱câu 不bất 可khả 盡tận 。 是thị 故cố 不bất 飲ẩm 。
爾nhĩ 時thời 眾chúng 人nhân 。 聞văn 其kỳ 此thử 語ngữ 。 皆giai 大đại 嗤xuy 笑tiếu 。
譬thí 如như 外ngoại 道đạo 。 僻tích 取thủ 其kỳ 理lý 。 以dĩ 己kỷ 不bất 能năng 。 具cụ 持trì 佛Phật 戒giới 。 遂toại 便tiện 不bất 受thọ 。 致trí 使sử 將tương 來lai 。 無vô 得đắc 道Đạo 分phần 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 若nhược 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 見kiến 水thủy 不bất 飲ẩm 。 為vị 時thời 所sở 笑tiếu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
六lục 。 子Tử 死Tử 欲Dục 停Đình 置Trí 家Gia 中Trung 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 養dưỡng 育dục 七thất 子tử 。 一nhất 子tử 先tiên 死tử 。 時thời 此thử 愚ngu 人nhân 。 見kiến 子tử 既ký 死tử 。 便tiện 欲dục 停đình 置trí 。 於ư 其kỳ 家gia 中trung 。 自tự 欲dục 棄khí 去khứ 。
傍bàng 人nhân 見kiến 已dĩ 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
生sanh 死tử 道đạo 異dị 。 當đương 速tốc 莊trang 嚴nghiêm 。 致trí 於ư 遠viễn 處xứ 。 而nhi 殯tấn 葬táng 之chi 。 云vân 何hà 得đắc 留lưu 。 自tự 欲dục 棄khí 去khứ 。
爾nhĩ 時thời 愚ngu 人nhân 。 聞văn 此thử 語ngữ 已dĩ 。 即tức 自tự 思tư 念niệm 。
若nhược 不bất 得đắc 留lưu 。 要yếu 當đương 葬táng 者giả 。 須tu 更cánh 殺sát 一nhất 子tử 。 停đình 擔đảm 兩lưỡng 頭đầu 。 乃nãi 可khả 勝thắng 致trí 。
於ư 是thị 便tiện 更cánh 。 殺sát 其kỳ 一nhất 子tử 。 而nhi 擔đảm 負phụ 之chi 。 遠viễn 葬táng 林lâm 野dã 。 時thời 人nhân 見kiến 之chi 。 深thâm 生sanh 嗤xuy 笑tiếu 。 怪quái 未vị 曾tằng 有hữu 。
譬thí 如như 比Bỉ 丘Khâu 。 私tư 犯phạm 一nhất 戒giới 。 情tình 憚đạn 改cải 悔hối 。 默mặc 然nhiên 覆phú 藏tàng 。 自tự 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。
或hoặc 有hữu 知tri 者giả 。 即 tức 語ngứ 之chi 言ngôn 。
出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 守thủ 持trì 禁cấm 戒giới 。 如như 護hộ 明minh 珠châu 。 不bất 使sử 缺khuyết 落lạc 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 違vi 犯phạm 所sở 受thọ 。 欲dục 不bất 懺sám 悔hối 。
犯phạm 戒giới 者giả 言ngôn 。
苟cẩu 須tu 懺sám 者giả 。 更cánh 就tựu 犯phạm 之chi 。 然nhiên 後hậu 當đương 出xuất 。
遂toại 便tiện 破phá 戒giới 。 多đa 作tác 不bất 善thiện 。 爾nhĩ 乃nãi 頓đốn 出xuất 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 一nhất 子tử 既ký 死tử 。 又hựu 殺sát 一nhất 子tử 。 今kim 此thử 比Bỉ 丘Khâu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
七thất 。 認Nhận 人Nhân 為Vi 兄Huynh 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 形hình 容dung 端đoan 正chánh 。 智trí 慧tuệ 具cụ 足túc 。 復phục 多đa 錢tiền 財tài 。 舉cử 世thế 人nhân 間gian 。 無vô 不bất 稱xưng 歎thán 。 時thời 有hữu 愚ngu 人nhân 。 見kiến 其kỳ 如như 此thử 。 便tiện 言ngôn 我ngã 兄huynh 。
所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。 彼bỉ 有hữu 錢tiền 財tài 。 須tu 者giả 則tắc 用dụng 之chi 。 是thị 故cố 為vi 兄huynh 。 見kiến 其kỳ 還hoàn 債trái 。 言ngôn 非phi 我ngã 兄huynh 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 是thị 愚ngu 人nhân 。 云vân 何hà 須tu 財tài 。 名danh 他tha 為vi 兄huynh 。 及cập 其kỳ 債trái 時thời 。 復phục 言ngôn 非phi 兄huynh 。
愚ngu 人nhân 答đáp 言ngôn 。
我ngã 以dĩ 欲dục 得đắc 。 彼bỉ 之chi 錢tiền 財tài 。 認nhận 之chi 為vi 兄huynh 。 實thật 非phi 是thị 兄huynh 。 若nhược 其kỳ 債trái 時thời 。 則tắc 稱xưng 非phi 兄huynh 。
人nhân 聞văn 此thử 語ngữ 。 無vô 不bất 笑tiếu 之chi 。
猶do 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 聞văn 佛Phật 善thiện 語ngữ 。 貪tham 竊thiết 而nhi 用dụng 。 以dĩ 為vi 己kỷ 有hữu 。 乃nãi 至chí 傍bàng 人nhân 。 教giáo 使sử 修tu 行hành 。 不bất 肯khẳng 修tu 行hành 。
而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 取thủ 彼bỉ 佛Phật 語ngữ 。 化hóa 道đạo 眾chúng 生sanh 。 而nhi 無vô 實thật 事sự 。 云vân 何hà 修tu 行hành 。
猶do 向hướng 愚ngu 人nhân 。 為vì 得đắc 財tài 故cố 。 言ngôn 是thị 我ngã 兄huynh 。 及cập 其kỳ 債trái 時thời 。 復phục 言ngôn 非phi 兄huynh 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。
八bát 。 山Sơn 羗Khương 偷Thâu 官Quan 庫Khố 喻dụ
過quá 去khứ 之chi 世thế 。 有hữu 一nhất 山sơn 羗khương 。 偷thâu 王vương 庫khố 物vật 。 而nhi 遠viễn 逃đào 走tẩu 。 爾nhĩ 時thời 國quốc 王vương 。 遣khiển 人nhân 四tứ 出xuất 。 推thôi 尋tầm 捕bộ 得đắc 。 將tương 至chí 王vương 邊biên 。
王vương 即tức 責trách 其kỳ 。
所sở 得đắc 衣y 處xứ 。
山sơn 羗khương 答đáp 言ngôn 。
我ngã 衣y 乃nãi 是thị 。 祖tổ 父phụ 之chi 物vật 。
王vương 遣khiển 著trước 衣y 。 實thật 非phi 山sơn 羗khương 。 本bổn 所sở 有hữu 故cố 。 不bất 知tri 著trước 之chi 。 應ưng 在tại 手thủ 者giả 。 著trước 於ư 脚cước 上thượng 。 應ưng 在tại 腰yêu 者giả 。 返phản 著trước 頭đầu 上thượng 。 王vương 見kiến 賊tặc 已dĩ 。 集tập 諸chư 臣thần 等đẳng 。 共cộng 詳tường 此thử 事sự 。
而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
若nhược 是thị 汝nhữ 之chi 。 祖tổ 父phụ 已dĩ 來lai 。 所sở 有hữu 衣y 者giả 。 應ưng 當đương 解giải 著trước 。 云vân 何hà 顛điên 倒đảo 。 用dụng 上thượng 為vi 下hạ 。 以dĩ 不bất 解giải 故cố 。 定định 知tri 汝nhữ 衣y 。 必tất 是thị 偷thâu 得đắc 。 非phi 汝nhữ 舊cựu 物vật 。
借tá 以dĩ 為vi 譬thí 。 王vương 者giả 如như 佛Phật 。 寶bảo 藏tạng 如như 法Pháp 。 愚ngu 癡si 羗khương 者giả 。 猶do 如như 外ngoại 道đạo 。 竊thiết 聽thính 佛Phật 法Pháp 。 著trước 已dĩ 法Pháp 中trung 。 以dĩ 為vi 自tự 有hữu 。 然nhiên 不bất 解giải 故cố 。 布bố 置trí 佛Phật 法Pháp 。 迷mê 亂loạn 上thượng 下hạ 。 不bất 知tri 法pháp 相tướng 。 如như 彼bỉ 山sơn 羗khương 。 得đắc 王vương 寶bảo 衣y 。 不bất 識thức 次thứ 第đệ 。 顛điên 倒đảo 而nhi 著trước 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
九cửu 。 歎Thán 父Phụ 德Đức 行Hạnh 喻dụ
昔tích 時thời 有hữu 人nhân 。 於ư 眾chúng 人nhân 中trung 。 歎thán 己kỷ 父phụ 德đức 。
而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
我ngã 父phụ 慈từ 仁nhân 。 不bất 害hại 不bất 盜đạo 。 直trực 作tác 實thật 語ngữ 。 兼kiêm 行hành 布bố 施thí 。
時thời 有hữu 愚ngu 人nhân 。 聞văn 其kỳ 此thử 語ngữ 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。
我ngã 父phụ 德đức 行hạnh 。 復phục 過quá 汝nhữ 父phụ 。
諸chư 人nhân 問vấn 言ngôn 。
有hữu 何hà 德đức 行hạnh 。 請thỉnh 道đạo 其kỳ 事sự 。
愚ngu 人nhân 答đáp 曰viết 。
我ngã 父phụ 小tiểu 來lai 。 斷đoạn 絕tuyệt 婬dâm 欲dục 。 初sơ 無vô 染nhiễm 污ô 。
眾chúng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
若nhược 斷đoạn 婬dâm 欲dục 。 云vân 何hà 生sanh 汝nhữ 。
深thâm 為vị 時thời 人nhân 。 之chi 所sở 怪quái 笑tiếu 。
猶do 如như 世thế 間gian 。 無vô 智trí 之chi 流lưu 。 欲dục 讚tán 人nhân 德đức 。 不bất 識thức 其kỳ 實thật 。 反phản 致trí 毀hủy 呰tử 。 如như 彼bỉ 愚ngu 者giả 。 意ý 好hiếu 歎thán 父phụ 。 言ngôn 成thành 過quá 失thất 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。
十thập 。 三Tam 重Trùng 樓Lâu 喻dụ
往vãng 昔tích 之chi 世thế 。 有hữu 富phú 愚ngu 人nhân 。 癡si 無vô 所sở 知tri 。 到đáo 餘dư 富phú 家gia 。 見kiến 三tam 重trùng 樓lâu 。 高cao 廣quảng 嚴nghiêm 麗lệ 。 軒hiên 敞sưởng 踈sơ 朗lãng 。
心tâm 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 。 即tức 作tác 是thị 念niệm 。
我ngã 有hữu 財tài 錢tiền 。 不bất 減giảm 於ư 彼bỉ 。 云vân 何hà 頃khoảnh 來lai 。 而nhi 不bất 造tạo 作tác 。 如như 是thị 之chi 樓lâu 。
即tức 喚hoán 木mộc 匠tượng 。 而nhi 問vấn 言ngôn 曰viết 。
解giải 作tác 彼bỉ 家gia 。 端đoan 正chánh 舍xá 不phủ 。
木mộc 匠tượng 答đáp 言ngôn 。
是thị 我ngã 所sở 作tác 。
即tức 便tiện 語ngứ 言ngôn 。
今kim 可khả 為vì 我ngã 。 造tạo 樓lâu 如như 彼bỉ 。
是thị 時thời 木mộc 匠tượng 。 即tức 便tiện 經kinh 地địa 。 壘lũy 墼kích 作tác 樓lâu 。 愚ngu 人nhân 見kiến 其kỳ 。 壘lũy 墼kích 作tác 舍xá 。 猶do 懷hoài 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 能năng 了liễu 知tri 。
而nhi 問vấn 之chi 言ngôn 。
欲dục 作tác 何hà 等đẳng 。
木mộc 匠tượng 答đáp 言ngôn 。
作tác 三tam 重trùng 屋ốc 。
愚ngu 人nhân 復phục 言ngôn 。
我ngã 不bất 欲dục 。 下hạ 二nhị 重trùng 之chi 屋ốc 。 先tiên 可khả 為vì 我ngã 。 作tác 最tối 上thượng 屋ốc 。
木mộc 匠tượng 答đáp 言ngôn 。
無vô 有hữu 是thị 事sự 。 何hà 有hữu 不bất 作tác 。 最tối 下hạ 重trùng 屋ốc 。 而nhi 得đắc 造tạo 彼bỉ 。 第đệ 二nhị 之chi 屋ốc 。 不bất 造tạo 第đệ 二nhị 。 云vân 何hà 得đắc 造tạo 。 第đệ 三tam 重trùng 屋ốc 。
愚ngu 人nhân 固cố 言ngôn 。
我ngã 今kim 不bất 用dụng 。 下hạ 二nhị 重trùng 屋ốc 。 必tất 可khả 為vì 我ngã 。 作tác 最tối 上thượng 者giả 。
時thời 人nhân 聞văn 已dĩ 。 便tiện 生sanh 怪quái 笑tiếu 。 咸hàm 作tác 此thử 言ngôn 。
何hà 有hữu 不bất 造tạo 。 下hạ 第đệ 一nhất 屋ốc 。 而nhi 得đắc 上thượng 者giả 。
譬thí 如như 世Thế 尊Tôn 。 四tứ 輩bối 弟đệ 子tử 。 不bất 能năng 精tinh 勤cần 。 修tu 敬kính 三Tam 寶Bảo 。
懶lãn 惰nọa 懈giải 怠đãi 。 欲dục 求cầu 道Đạo 果Quả 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
我ngã 今kim 不bất 用dụng 。 餘dư 下hạ 三tam 果Quả 。 唯duy 求cầu 得đắc 彼bỉ 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。
亦diệc 為vị 時thời 人nhân 。 之chi 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。 如như 彼bỉ 愚ngu 者giả 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。
十thập 一nhất 。 婆Bà 羅La 門Môn 殺Sát 子Tử 喻dụ
昔tích 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 自tự 謂vị 多đa 知tri 。 於ư 諸chư 星tinh 術thuật 。 種chủng 種chủng 技kỹ 藝nghệ 。 無vô 不bất 明minh 達đạt 。 恃thị 己kỷ 如như 此thử 。 欲dục 顯hiển 其kỳ 德đức 。 遂toại 至chí 他tha 國quốc 。 抱bão 兒nhi 而nhi 哭khốc 。
有hữu 人nhân 問vấn 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
汝nhữ 何hà 故cố 哭khốc 。
婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
今kim 此thử 小tiểu 兒nhi 。 七thất 日nhật 當đương 死tử 。 愍mẫn 其kỳ 夭yểu 傷thương 。 以dĩ 是thị 哭khốc 耳nhĩ 。
時thời 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
人nhân 命mạng 難nan 知tri 。 計kế 算toán 喜hỷ 錯thác 。 設thiết 七thất 日nhật 頭đầu 。 或hoặc 能năng 不bất 死tử 。 何hà 為vi 豫dự 哭khốc 。
婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
日nhật 月nguyệt 可khả 闇ám 。 星tinh 宿tú 可khả 落lạc 。 我ngã 之chi 所sở 記ký 。 終chung 無vô 違vi 失thất 。
為vì 名danh 利lợi 故cố 。 至chí 七thất 日nhật 頭đầu 。 自tự 殺sát 其kỳ 子tử 。 以dĩ 證chứng 己kỷ 說thuyết 。
時thời 諸chư 世thế 人nhân 。 卻khước 後hậu 七thất 日nhật 。 聞văn 其kỳ 兒nhi 死tử 。 咸hàm 皆giai 歎thán 言ngôn 。 真chân 是thị 智trí 者giả 。 所sở 言ngôn 不bất 錯thác 。 心tâm 生sanh 信tín 服phục 。 悉tất 來lai 致trí 敬kính 。
猶do 如như 佛Phật 之chi 。 四tứ 輩bối 弟đệ 子tử 。 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 自tự 稱xưng 得đắc 道Đạo 。 有hữu 愚ngu 人nhân 法pháp 。 殺sát 善thiện 男nam 子tử 。 詐trá 現hiện 慈từ 德đức 。 故cố 使sử 將tương 來lai 。 受thọ 苦khổ 無vô 窮cùng 。 如như 婆Bà 羅La 門Môn 。 為vì 驗nghiệm 己kỷ 言ngôn 。 殺sát 子tử 惑hoặc 世thế 。
十thập 二nhị 。 煮Chử 黑Hắc 石Thạch 蜜Mật 漿Tương 喻dụ
昔tích 有hữu 愚ngu 人nhân 。 煮chử 黑hắc 石thạch 蜜mật 。 有hữu 一nhất 富phú 人nhân 。 來lai 至chí 其kỳ 家gia 。
時thời 此thử 愚ngu 人nhân 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。
我ngã 今kim 當đương 取thủ 。 黑hắc 石thạch 蜜mật 漿tương 。 與dữ 此thử 富phú 人nhân 。
即tức 著trước 少thiểu 水thủy 。 用dụng 置trí 火hỏa 中trung 。 即tức 於ư 火hỏa 上thượng 。 以dĩ 扇phiến 扇thiên 之chi 。 望vọng 得đắc 使sử 冷lãnh 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
下hạ 不bất 止chỉ 火hỏa 。 扇phiến 之chi 不bất 已dĩ 。 云vân 何hà 得đắc 冷lãnh 。
爾nhĩ 時thời 人nhân 眾chúng 。 悉tất 皆giai 嗤xuy 笑tiếu 。
其kỳ 猶do 外ngoại 道đạo 。 不bất 滅diệt 煩phiền 惱não 。 熾sí 然nhiên 之chi 火hỏa 。 少thiểu 作tác 苦khổ 行hành 。 臥ngọa 蕀cức 刺thứ 上thượng 。 五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 。 而nhi 望vọng 清thanh 涼lương 。 寂tịch 靜tĩnh 之chi 道đạo 。 終chung 無vô 是thị 處xứ 。 徒đồ 為vị 智trí 者giả 。 之chi 所sở 怪quái 笑tiếu 。 受thọ 苦khổ 現hiện 在tại 。 殃ương 流lưu 來lai 劫kiếp 。
十thập 三tam 。 說Thuyết 人Nhân 喜Hỷ 瞋Sân 喻dụ
過quá 去khứ 有hữu 人nhân 。 共cộng 多đa 人nhân 眾chúng 。 坐tọa 於ư 屋ốc 中trung 。 歎thán 一nhất 外ngoại 人nhân 。 德đức 行hạnh 極cực 好hảo 。 唯duy 有hữu 二nhị 過quá 。 一nhất 者giả 。 喜hỷ 瞋sân 。 二nhị 者giả 。 作tác 事sự 倉thảng 卒thốt 。
爾nhĩ 時thời 此thử 人nhân 。 過quá 在tại 門môn 外ngoại 。 聞văn 作tác 是thị 語ngữ 。 便tiện 生sanh 瞋sân 恚khuể 。 即tức 入nhập 其kỳ 屋ốc 。 擒cầm 彼bỉ 道đạo 己kỷ 。 愚ngu 惡ác 之chi 人nhân 。 以dĩ 手thủ 打đả 撲phác 。
傍bàng 人nhân 問vấn 言ngôn 。
何hà 故cố 打đả 也dã 。
其kỳ 人nhân 答đáp 言ngôn 。
我ngã 曾tằng 何hà 時thời 。 喜hỷ 瞋sân 倉thảng 卒thốt 。 而nhi 此thử 人nhân 者giả 道đạo 。 我ngã 順thuận 喜hỷ 瞋sân 恚khuể 。 作tác 事sự 倉thảng 卒thốt 。 是thị 故cố 打đả 之chi 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 喜hỷ 瞋sân 。 倉thảng 卒thốt 之chi 相tướng 。 即tức 時thời 現hiện 驗nghiệm 。 云vân 何hà 諱húy 之chi 。
人nhân 說thuyết 過quá 惡ác 。 而nhi 起khởi 怨oán 責trách 。 深thâm 為vị 眾chúng 人nhân 。 怪quái 其kỳ 愚ngu 惑hoặc 。
譬thí 如như 世thế 間gian 。 飲ẩm 酒tửu 之chi 夫phu 。 躭đam 荒hoang 沈trầm 酒tửu 。 作tác 諸chư 放phóng 逸dật 。 見kiến 人nhân 呵ha 責trách 。 返phản 生sanh 尤vưu 疾tật 。 苦khổ 引dẫn 證chứng 作tác 。 用dụng 自tự 明minh 白bạch 。 若nhược 此thử 愚ngu 人nhân 。 諱húy 聞văn 己kỷ 過quá 。 見kiến 他tha 道đạo 說thuyết 。 返phản 欲dục 打đả 撲phác 之chi 。
十thập 四tứ 。 殺Sát 商Thương 主Chủ 祀Tự 天Thiên 喻dụ
昔tích 有hữu 賈cổ 客khách 。 欲dục 入nhập 大đại 海hải 。 入nhập 大đại 海hải 之chi 法pháp 。 要yếu 須tu 導đạo 師sư 。 然nhiên 後hậu 可khả 去khứ 。 即tức 共cộng 求cầu 覓mịch 。 得đắc 一nhất 導đạo 師sư 。 既ký 得đắc 之chi 已dĩ 。 相tương 將tương 發phát 引dẫn 。 至chí 曠khoáng 野dã 中trung 。 有hữu 一nhất 天thiên 祠từ 。 當đương 須tu 人nhân 祀tự 。 然nhiên 後hậu 得đắc 過quá 。
於ư 是thị 眾chúng 賈cổ 。 共cộng 思tư 量lượng 言ngôn 。
我ngã 等đẳng 伴bạn 黨đảng 。 盡tận 是thị 親thân 親thân 。 如như 何hà 可khả 殺sát 。 唯duy 此thử 導đạo 師sư 。 中trung 用dụng 祀tự 天thiên 。
即tức 殺sát 導đạo 師sư 。 以dĩ 用dụng 祭tế 祀tự 。 祀tự 天thiên 已dĩ 竟cánh 。 迷mê 失thất 道đạo 路lộ 。 不bất 知tri 所sở 趣thú 。 窮cùng 困khốn 死tử 盡tận 。
一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 欲dục 入nhập 法Pháp 海hải 。 取thủ 其kỳ 珍trân 寶bảo 。 當đương 修tu 善thiện 法Pháp 行hành 。 以dĩ 為vi 導đạo 師sư 。 毀hủy 破phá 善thiện 行hành 。 生sanh 死tử 曠khoáng 路lộ 。 永vĩnh 無vô 出xuất 期kỳ 。 經kinh 歷lịch 三tam 塗đồ 。 受thọ 苦khổ 長trường 遠viễn 。 如như 彼bỉ 商thương 賈cổ 。 將tương 入nhập 大đại 海hải 。 殺sát 其kỳ 導đạo 者giả 。 迷mê 失thất 津tân 濟tế 。 終chung 致trí 困khốn 死tử 。
十thập 五ngũ 。 醫Y 與Dữ 王Vương 女Nữ 藥Dược 令Linh 卒Thốt 長Trưởng 大Đại 喻dụ
昔tích 有hữu 國quốc 王vương 。 產sản 生sanh 一nhất 女nữ 。
喚hoán 醫y 語ngứ 言ngôn 。
為vì 我ngã 與dữ 藥dược 。 立lập 使sử 長trưởng 大đại 。
醫y 師sư 答đáp 言ngôn 。
我ngã 與dữ 良lương 藥dược 。 能năng 使sử 即tức 大đại 。 但đãn 今kim 卒thốt 無vô 。 方phương 須tu 求cầu 索sách 。 比tỉ 得đắc 藥dược 頃khoảnh 。 王vương 要yếu 莫mạc 看khán 。 待đãi 與dữ 藥dược 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 示thị 王vương 。
於ư 是thị 即tức 便tiện 。 遠viễn 方phương 取thủ 藥dược 。 經kinh 十thập 二nhị 年niên 。 得đắc 藥dược 來lai 還hoàn 。 與dữ 女nữ 令linh 服phục 。 將tương 示thị 於ư 王vương 。
王vương 見kiến 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 自tự 念niệm 言ngôn 。
實thật 是thị 良lương 醫y 。 與dữ 我ngã 女nữ 藥dược 。 能năng 令linh 卒thốt 長trưởng 。
便tiện 勅sắc 左tả 右hữu 。 賜tứ 以dĩ 珍trân 寶bảo 。
時thời 諸chư 人nhân 等đẳng 。 笑tiếu 王vương 無vô 智trí 。 不bất 曉hiểu 籌trù 量lượng 。 生sanh 來lai 年niên 月nguyệt 。 見kiến 其kỳ 長trưởng 大đại 。 謂vị 是thị 藥dược 力lực 。
世thế 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。
詣nghệ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 而nhi 啟khải 之chi 言ngôn 。
我ngã 欲dục 求cầu 道Đạo 。 願nguyện 見kiến 教giáo 授thọ 。 使sử 我ngã 立lập 得đắc 。
善Thiện 知Tri 識Thức 師sư 。 以dĩ 方phương 便tiện 故cố 。 教giáo 令linh 坐tọa 禪thiền 。 觀quán 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 漸tiệm 積tích 眾chúng 德đức 。 獲hoạch 阿A 羅La 漢Hán 。
倍bội 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
快khoái 哉tai 大đại 師sư 。 速tốc 能năng 令linh 我ngã 。 證chứng 最tối 妙diệu 法Pháp 。
十thập 六lục 。 灌Quán 甘Cam 蔗Giá 喻dụ
昔tích 有hữu 二nhị 人nhân 。 共cộng 種chúng 甘cam 蔗giá 。 而nhi 作tác 誓thệ 言ngôn 。
種chúng 好hảo 者giả 賞thưởng 。 其kỳ 不bất 好hảo 者giả 。 當đương 重trọng 罰phạt 之chi 。
時thời 二nhị 人nhân 中trung 。 一nhất 者giả 念niệm 言ngôn 。
甘cam 蔗giá 極cực 甜điềm 。 若nhược 壓áp 取thủ 汁trấp 。 還hoàn 灌quán 甘cam 蔗giá 樹thụ 。 甘cam 美mỹ 必tất 甚thậm 。 得đắc 勝thắng 於ư 彼bỉ 。
即tức 壓áp 甘cam 蔗giá 。 取thủ 汁trấp 用dụng 溉cái 。 冀ký 望vọng 滋tư 味vị 。 返phản 敗bại 種chủng 子tử 。 所sở 有hữu 甘cam 蔗giá 。 一nhất 切thiết 都đô 失thất 。
世thế 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 欲dục 求cầu 善thiện 福phước 。 恃thị 己kỷ 豪hào 貴quý 。 專chuyên 形hình 俠hiệp 勢thế 。 迫bách 脅hiếp 下hạ 民dân 。 陵lăng 奪đoạt 財tài 物vật 。 用dụng 作tác 福phước 本bổn 期kỳ 善thiện 果quả 。 不bất 知tri 將tương 來lai 反phản 。 獲hoạch 其kỳ 患hoạn 殃ương 。 如như 壓áp 甘cam 蔗giá 。 彼bỉ 此thử 都đô 失thất 。
十thập 七thất 。 債Trái 半Bán 錢Tiền 喻dụ
往vãng 有hữu 商thương 人nhân 。 貸thải 他tha 半bán 錢tiền 。 久cửu 不bất 得đắc 償thường 。 即tức 便tiện 往vãng 債trái 。 前tiền 有hữu 大đại 河hà 。 雇cố 他tha 兩lưỡng 錢tiền 。 然nhiên 後hậu 得đắc 渡độ 。 到đáo 彼bỉ 往vãng 債trái 。 竟cánh 不bất 得đắc 見kiến 。 來lai 還hoàn 渡độ 河hà 。 復phục 雇cố 兩lưỡng 錢tiền 。
為vì 半bán 錢tiền 債trái 。 而nhi 失thất 四tứ 錢tiền 。 兼kiêm 有hữu 道đạo 路lộ 。 疲bì 勞lao 乏phạp 困khốn 。 所sở 債trái 甚thậm 少thiểu 。 所sở 失thất 極cực 多đa 。 果quả 被bị 眾chúng 人nhân 。 之chi 所sở 怪quái 笑tiếu 。
世thế 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 要yếu 少thiểu 名danh 利lợi 。 致trí 毀hủy 大đại 行hành 。 苟cẩu 容dung 己kỷ 身thân 。 不bất 顧cố 禮lễ 義nghĩa 。 現hiện 受thọ 惡ác 名danh 。 後hậu 得đắc 苦khổ 報báo 。
十thập 八bát 。 就Tựu 樓Lâu 磨Ma 刀Đao 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 貧bần 窮cùng 困khốn 苦khổ 。 為vì 王vương 作tác 事sự 。 日nhật 月nguyệt 經kinh 久cửu 。 身thân 體thể 羸luy 瘦sấu 。 王vương 見kiến 憐lân 愍mẫn 。 賜tứ 一nhất 死tử 駝đà 。 貧bần 人nhân 得đắc 已dĩ 。 即tức 便tiện 剝bác 皮bì 。 嫌hiềm 刀đao 鈍độn 故cố 。 求cầu 石thạch 欲dục 磨ma 。 乃nãi 於ư 樓lâu 上thượng 。 得đắc 一nhất 磨ma 石thạch 。 磨ma 刀đao 令linh 利lợi 。 來lai 下hạ 而nhi 剝bác 。 如như 是thị 數sác 數sác 。 往vãng 來lai 磨ma 刀đao 。 後hậu 轉chuyển 勞lao 苦khổ 。 憚đạn 不bất 能năng 數sổ 上thượng 。 懸huyền 駝đà 上thượng 樓lâu 。 就tựu 石thạch 磨ma 刀đao 。 深thâm 為vị 眾chúng 人nhân 。 之chi 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。
猶do 如như 愚ngu 人nhân 。 毀hủy 破phá 禁cấm 戒giới 。 多đa 取thủ 錢tiền 財tài 。 以dĩ 用dụng 修tu 福phước 。 望vọng 得đắc 生sanh 天thiên 。 如như 懸huyền 駝đà 上thượng 樓lâu 磨ma 刀đao 。 用dụng 功công 甚thậm 多đa 。 所sở 得đắc 甚thậm 少thiểu 。
十thập 九cửu 。 乘Thừa 船Thuyền 失Thất 釪Bát 喻dụ
昔tích 有hữu 人nhân 乘thừa 船thuyền 渡độ 海hải 。 失thất 一nhất 銀ngân 釪bát 。 墮đọa 於ư 水thủy 中trung 。
即tức 便tiện 思tư 念niệm 。
我ngã 今kim 畫họa 水thủy 作tác 記ký 。 捨xả 之chi 而nhi 去khứ 。 後hậu 當đương 取thủ 之chi 。
行hành 經kinh 二nhị 月nguyệt 。 到đáo 師Sư 子Tử 諸chư 國quốc 。 見kiến 一nhất 河hà 水thủy 。 便tiện 入nhập 其kỳ 中trung 。 覓mịch 本bổn 失thất 釪bát 。
諸chư 人nhân 問vấn 言ngôn 。
欲dục 何hà 所sở 作tác 。
答đáp 言ngôn 。
我ngã 先tiên 失thất 釪bát 。 今kim 欲dục 覓mịch 取thủ 。
問vấn 言ngôn 。
於ư 何hà 處xứ 失thất 。
答đáp 言ngôn 。
初sơ 入nhập 海hải 失thất 。
又hựu 復phục 問vấn 言ngôn 。
失thất 經kinh 幾kỷ 時thời 。
言ngôn 。
失thất 來lai 二nhị 月nguyệt 。
問vấn 言ngôn 。
失thất 來lai 二nhị 月nguyệt 。 云vân 何hà 此thử 覓mịch 。
答đáp 言ngôn 。
我ngã 失thất 釪bát 時thời 。 畫họa 水thủy 作tác 記ký 。 本bổn 所sở 畫họa 水thủy 。 與dữ 此thử 無vô 異dị 。 是thị 故cố 覓mịch 之chi 。
又hựu 復phục 問vấn 言ngôn 。
水thủy 雖tuy 不bất 別biệt 。 汝nhữ 昔tích 失thất 時thời 。 乃nãi 在tại 於ư 彼bỉ 。 今kim 在tại 此thử 覓mịch 。 何hà 由do 可khả 得đắc 。
爾nhĩ 時thời 眾chúng 人nhân 。 無vô 不bất 大đại 笑tiếu 。
亦diệc 如như 外ngoại 道đạo 。 不bất 修tu 正chánh 行hành 。 相tương 似tự 善thiện 中trung 。 橫hoạnh 計kế 苦khổ 困khốn 。 以dĩ 求cầu 解giải 脫thoát 。 猶do 如như 愚ngu 人nhân 。 失thất 釪bát 於ư 彼bỉ 。 而nhi 於ư 此thử 覓mịch 。
二nhị 十thập 。 人Nhân 說Thuyết 王Vương 縱Túng 暴Bạo 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 說thuyết 王vương 過quá 罪tội 。
而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。
王vương 甚thậm 暴bạo 虐ngược 。 治trị 政chánh 無vô 理lý 。
王vương 聞văn 是thị 語ngữ 。 即tức 大đại 瞋sân 恚khuể 。 竟cánh 不bất 究cứu 悉tất 。 誰thùy 作tác 此thử 語ngữ 。 信tín 傍bàng 佞nịnh 人nhân 。 捉tróc 一nhất 賢hiền 臣thần 。 仰ngưỡng 使sử 剝bác 脊tích 。 取thủ 百bách 兩lạng 肉nhục 。
有hữu 人nhân 證chứng 明minh 。 此thử 無vô 是thị 語ngữ 。 王vương 心tâm 便tiện 悔hối 。 索sách 千thiên 兩lạng 肉nhục 。 用dụng 為vi 補bổ 脊tích 。 夜dạ 中trung 呻thân 喚hoán 。 甚thậm 大đại 苦khổ 惱não 。
王vương 聞văn 其kỳ 聲thanh 。 問vấn 言ngôn 。
何hà 以dĩ 苦khổ 惱não 。 取thủ 汝nhữ 百bách 兩lạng 。 十thập 倍bội 與dữ 汝nhữ 。 意ý 不bất 足túc 耶da 。 何hà 故cố 苦khổ 惱não 。
傍bàng 人nhân 答đáp 言ngôn 。
大đại 王vương 。 如như 截tiệt 子tử 頭đầu 。 雖tuy 得đắc 千thiên 頭đầu 。 不bất 免miễn 子tử 死tử 。 雖tuy 十thập 倍bội 得đắc 肉nhục 。 不bất 免miễn 苦khổ 痛thống 。
愚ngu 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 畏úy 後hậu 世thế 。 貪tham 渴khát 現hiện 樂lạc 。 苦khổ 切thiết 眾chúng 生sanh 。 調điều 發phát 百bách 姓tánh 。 多đa 得đắc 財tài 物vật 。 望vọng 得đắc 滅diệt 罪tội 。 而nhi 得đắc 福phước 報báo 。 譬thí 如như 彼bỉ 王vương 。 割cát 人nhân 之chi 脊tích 。 取thủ 人nhân 之chi 肉nhục 。 以dĩ 餘dư 肉nhục 補bổ 。 望vọng 使sử 不bất 痛thống 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。
二nhị 十thập 一nhất 。 婦Phụ 女Nữ 欲dục 更Cánh 求Cầu 子Tử 喻dụ
往vãng 昔tích 世thế 時thời 。 有hữu 婦phụ 女nữ 人nhân 。 始thỉ 有hữu 一nhất 子tử 。 更cánh 欲dục 求cầu 子tử 。
問vấn 餘dư 婦phụ 女nữ 。
誰thùy 有hữu 能năng 使sử 。 我ngã 重trùng 有hữu 子tử 。
有hữu 一nhất 老lão 母mẫu 。 語ngứ 此thử 婦phụ 言ngôn 。
我ngã 能năng 使sử 爾nhĩ 。 求cầu 子tử 可khả 得đắc 。 當đương 須tu 祀tự 天thiên 。
問vấn 老lão 母mẫu 言ngôn 。
祀tự 須tu 何hà 物vật 。
老lão 母mẫu 語ngứ 言ngôn 。
殺sát 汝nhữ 之chi 子tử 。 取thủ 血huyết 祀tự 天thiên 。 必tất 得đắc 多đa 子tử 。
時thời 此thử 婦phụ 女nữ 。 便tiện 隨tùy 彼bỉ 語ngữ 。 欲dục 殺sát 其kỳ 子tử 。
傍bàng 有hữu 智trí 人nhân 。 嗤xuy 笑tiếu 罵mạ 詈lị 。
愚ngu 癡si 無vô 智trí 。 乃nãi 至chí 如như 此thử 。 未vị 生sanh 子tử 者giả 。 竟cánh 可khả 得đắc 不phủ 。 而nhi 殺sát 現hiện 子tử 。
愚ngu 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 為vì 未vị 生sanh 樂lạc 。 自tự 投đầu 火hỏa 坑khanh 。 種chủng 種chủng 害hại 身thân 。 為vì 得đắc 生sanh 天thiên 。
百Bách 喻Dụ 經Kinh 卷quyển 第đệ 一nhất
尊Tôn 者giả 僧Tăng 伽Già 斯Tư 那Na 撰soạn 。 蕭Tiêu 齊Tề 天Thiên 竺Trúc 法Pháp 師Sư 求Cầu 那Na 毘Tỳ 地Địa 譯dịch 。
Soạn tập: Tôn giả Chúng Quân
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Đức Tiến (?-502)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 26/11/2012 ◊ Dịch nghĩa: 26/11/2012 ◊ Cập nhật: 26/4/2023
Soạn tập: Tôn giả Chúng Quân
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Đức Tiến (?-502)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 26/11/2012 ◊ Dịch nghĩa: 26/11/2012 ◊ Cập nhật: 26/4/2023
