萬Vạn 善Thiện 同Đồng 歸Quy 集Tập 卷quyển 中trung
Vạn Thiện Đồng Quy Tập ♦ Quyển trung

杭# 州châu 慧tuệ 日nhật 永vĩnh 明minh 寺tự 智trí 覺giác 禪thiền 師sư 延diên 壽thọ 述thuật


夫phu 性tánh 起khởi 菩Bồ 提Đề 。 真Chân 如Như 萬vạn 行hạnh 。 終chung 日nhật 作tác 而nhi 無vô 作tác 。 雖tuy 無vô 行hành 而nhi 遍biến 行hành 。 若nhược 云vân 有hữu 作tác 。 即tức 同đồng 魔ma 事sự 。 或hoặc 執chấp 無vô 行hành 。 還hoàn 歸quy 斷đoạn 滅diệt 。 故cố 知tri 自tự 心tâm 之chi 外ngoại 。 無vô 法pháp 建kiến 立lập 。 十thập 身thân 具cụ 足túc 。 四tứ 土thổ/độ 圓viên 收thu 。 雖tuy 總tổng 包bao 含hàm 。 不bất 壞hoại 內nội 外ngoại 。 皆giai 稱xưng 法Pháp 界Giới 。 豈khởi 隔cách 有hữu 無vô 。 空không 中trung 具cụ 方phương 便tiện 之chi 慧tuệ 。 不bất 著trước 於ư 有hữu 。 有hữu 中trung 運vận 殊thù 勝thắng 之chi 行hành 。 不bất 墮đọa 於ư 無vô 。 是thị 以dĩ 即tức 理lý 之chi 事sự 。 行hành 成thành 無vô 閡ngại 。 即tức 事sự 之chi 理lý 。 行hành 順thuận 真Chân 如Như 。 相tương/tướng 用dụng 無vô 虧khuy 。 體thể 性tánh 斯tư 在tại 。 夫phu 化hóa 他tha 妙diệu 行hạnh 。 不bất 出xuất 十thập 度độ 。 四tứ 攝nhiếp 之chi 門môn 。 利lợi 己kỷ 真chân 修tu 。 無vô 先tiên 七thất 覺giác 。 八bát 正chánh 之chi 道Đạo 。 攝nhiếp 四tứ 念niệm 歸quy 於ư 一nhất 實thật 。 總tổng 四tứ 勤cần 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 。 嚴nghiêm 淨tịnh 五ngũ 根căn 。 成thành 就tựu 五Ngũ 力Lực 。 若nhược 論luận 施thí 。 則tắc 內nội 外ngoại 咸hàm 捨xả 。 言ngôn 戒giới 。 則tắc 大đại 小tiểu 兼kiêm 持trì 。 修tu 進tiến 。 則tắc 身thân 心tâm 並tịnh 行hành 。 具cụ 忍nhẫn 。 則tắc 生sanh 法pháp 俱câu 備bị 。 般Bát 若Nhã 。 則tắc 境cảnh 智trí 無vô 二nhị 。 禪thiền 定định 。 則tắc 動động 寂tịch 皆giai 平bình 。 方phương 便tiện 。 則tắc 普phổ 照chiếu 塵trần 勞lao 。 發phát 願nguyện 。 則tắc 遍biến 含hàm 法Pháp 界Giới 。 具cụ 力lực 。 則tắc 精tinh 通thông 十Thập 力Lực 。 了liễu 智trí 。 則tắc 種chủng 智trí 圓viên 成thành 。 愛ái 語ngữ 。 則tắc 俯phủ 順thuận 機cơ 宜nghi 。 同đồng 事sự 。 則tắc 能năng 隨tùy 行hành 業nghiệp 。 運vận 慈từ 。 則tắc 冤oan 親thân 普phổ 救cứu 。 說thuyết 法Pháp 。 則tắc 利lợi 鈍độn 齊tề 收thu 。 七thất 覺giác 。 則tắc 沈trầm 掉trạo 靡mĩ 生sanh 。 八bát 正chánh 。 則tắc 邪tà 倒đảo 不bất 起khởi 。 乃nãi 至chí 備bị 修tu 三tam 堅kiên 之chi 妙diệu 行hạnh 。 具cụ 足túc 七thất 聖thánh 之chi 法Pháp 財tài 。 秉bỉnh 持trì 三tam 聚tụ 之chi 律luật 門môn 。 圓viên 滿mãn 七thất 淨tịnh 之chi 真chân 要yếu 。 悟ngộ 天thiên 行hành 。 契khế 自tự 然nhiên 之chi 本bổn 理lý 。 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 斷đoạn 塵trần 習tập 之chi 根căn 源nguyên 。 現hiện 病bệnh 行hành 。 憩khế 聲Thanh 聞Văn 之chi 化hóa 城thành 。 示thị 兒nhi 行hành 。 引dẫn 凡phàm 夫phu 於ư 天thiên 界giới 。 歷lịch 五ngũ 位vị 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 入nhập 三tam 德đức 涅Niết 槃Bàn 之chi 城thành 。 練luyện 三tam 業nghiệp 而nhi 成thành 三tam 輪luân 。 離ly 三tam 受thọ 而nhi 圓viên 三tam 念niệm 。 因nhân 從tùng 三tam 觀quán 薰huân 發phát 。 果quả 具cụ 五ngũ 眼nhãn 圓viên 明minh 。 方phương 能năng 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 出xuất 入nhập 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 履lý 踐tiễn 無vô 閡ngại 道Đạo 場Tràng 。 然nhiên 後hậu 普phổ 應ưng 諸chư 方phương 。 現hiện 十thập 身thân 之chi 妙diệu 相tướng 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 然nhiên 四Tứ 智Trí 之chi 明minh 燈đăng 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 任nhậm 他tha 根căn 量lượng 。 不bất 動động 本bổn 際tế 。 跡tích 應ưng 方phương 圓viên 。 凡phàm 有hữu 見kiến 聞văn 。 皆giai 能năng 獲hoạch 益ích 云vân 云vân 。 自tự 彼bỉ 於ư 我ngã 何hà 為vi 。 斯tư 皆giai 積tích 善thiện 之chi 所sở 熏huân 。 成thành 此thử 無vô 緣duyên 之chi 大đại 化hóa 。 《# 還hoàn 源nguyên 觀quán 》# 云vân 。


用dụng 則tắc 波ba 騰đằng 海hải 沸phí 。 全toàn 真chân 體thể 以dĩ 運vận 行hành 。 體thể 則tắc 鏡kính 淨tịnh 水thủy 澄trừng 。 舉cử 隨tùy 緣duyên 而nhi 會hội 寂tịch 。


肇triệu 師sư 云vân 。


統thống 萬vạn 行hạnh 。 則tắc 以dĩ 權quyền 智trí 為vi 主chủ 。 樹thụ 德đức 本bổn 。 則tắc 以dĩ 六Lục 度Độ 為vi 根căn 。 濟tế 蒙mông 惑hoặc 。 則tắc 以dĩ 慈từ 悲bi 為vi 首thủ 。 語ngữ 宗tông 極cực 。 則tắc 以dĩ 不bất 二nhị 為vi 言ngôn 。 此thử 皆giai 不bất 思tư 議nghị 之chi 本bổn 也dã 。 至chí 若nhược 借tá 座tòa 燈đăng 王vương 。 請thỉnh 飯phạn 香hương 土thổ/độ 。 室thất 包bao 乾can/kiền/càn 象tượng 。 手thủ 接tiếp 大Đại 千Thiên 。 皆giai 不bất 思tư 議nghị 之chi 迹tích 也dã 。 然nhiên 幽u 關quan 雖tuy 啟khải 。 聖thánh 應ưng 不bất 同đồng 。 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 迹tích 。 非phi 迹tích 無vô 以dĩ 顯hiển 本bổn 。 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 。 而nhi 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。


問vấn 。


身thân 為vi 道đạo 本bổn 。 縛phược 是thị 脫thoát 因nhân 。 何hà 得đắc 然nhiên 指chỉ 。 燒thiêu 身thân 。 背bối/bội 道đạo 修tu 道Đạo 。 高cao 僧Tăng 傳truyền 內nội 。 小Tiểu 乘Thừa 律luật 中trung 。 貶biếm 斥xích 分phân 明minh 。 奚hề 為vi 聖thánh 典điển 。


答đáp 。


亡vong 身thân 沒một 命mạng 。 為vi 法pháp 酬thù 恩ân 。 冥minh 契khế 大Đại 乘Thừa 。 深thâm 諧hài 正chánh 教giáo 。 大Đại 乘Thừa 《# 梵Phạm 網võng 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 佛Phật 子tử 應ưng 行hành 好hảo/hiếu 心tâm 。 先tiên 學học 大Đại 乘Thừa 威uy 儀nghi 經Kinh 律luật 。 廣quảng 開khai 解giải 義nghĩa 味vị 。 見kiến 後hậu 新tân 學học 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 從tùng 百bách 里lý 千thiên 里lý 。 來lai 求cầu 大Đại 乘Thừa 經Kinh 律luật 。 應ưng 如như 法Pháp 為vi 說thuyết 。 一nhất 切thiết 苦khổ 行hạnh 。


若nhược 燒thiêu 身thân 。 燒thiêu 臂tý 。 燒thiêu 指chỉ 。 若nhược 不bất 燒thiêu 身thân 。 臂tý 。 指chỉ 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 非phi 出xuất 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 餓ngạ 虎hổ 。 狼lang 。 獅sư 子tử 。 一nhất 切thiết 餓ngạ 鬼quỷ 。 悉tất 應ưng 捨xả 身thân 肉nhục 手thủ 足túc 。 而nhi 供cúng 養dường 之chi 。 然nhiên 後hậu 一nhất 一nhất 次thứ 第đệ 。 為vi 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 使sử 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 犯phạm 輕khinh 垢cấu 罪tội 。


大Đại 乘Thừa 《# 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

若nhược 我ngã 滅diệt 後hậu 。 其kỳ 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 發phát 心tâm 決quyết 定định 。 修tu 三Tam 摩Ma 提Đề 。 能năng 於ư 如Như 來Lai 。 形hình 像tượng 之chi 前tiền 。 身thân 然nhiên 一nhất 燈đăng 。 燒thiêu 一nhất 指chỉ 節tiết 。 及cập 於ư 身thân 上thượng 。 熱nhiệt 一nhất 香hương 炷chú 。 我ngã 說thuyết 是thị 人nhân 。 無vô 始thỉ 宿túc 債trái 。 一nhất 時thời 酬thù 畢tất 。 長trưởng 揖ấp 世thế 間gian 。 永vĩnh 脫thoát 諸chư 漏lậu 。 雖tuy 未vị 即tức 明minh 。 無vô 上thượng 覺giác 路lộ 。 是thị 人nhân 於ư 法Pháp 。 已dĩ 決quyết 定định 心tâm 。 若nhược 不bất 為vi 此thử 。 捨xả 身thân 微vi 因nhân 。 縱tung 成thành 無vô 為vi 。 必tất 還hoàn 生sanh 人nhân 。 酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。 如như 我ngã 馬mã 麥mạch 。 正chánh 等đẳng 無vô 異dị 。


所sở 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 執chấp 相tướng 。 制chế 而nhi 不bất 開khai 。 大đại 教giáo 圓viên 通thông 。 本bổn 無vô 定định 法pháp 。 《# 菩Bồ 薩Tát 善thiện 戒giới 經kinh 》# 云vân 。


聲Thanh 聞Văn 戒giới 急cấp 。 菩Bồ 薩Tát 戒giới 緩hoãn 。 聲Thanh 聞Văn 戒giới 塞tắc 。 菩Bồ 薩Tát 戒giới 開khai 。


又hựu 經Kinh 云vân 。


聲Thanh 聞Văn 持trì 戒giới 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 破phá 戒giới 。


此thử 之chi 謂vị 也dã 。 若nhược 依y 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 諸chư 佛Phật 悅duyệt 可khả 。 執chấp 隨tùy 宜nghi 說thuyết 。 眾chúng 聖thánh 悲bi 嗟ta 。 秖kỳ 可khả 歎thán 大đại 褒bao 圓viên 。 自tự 他tha 兼kiêm 利lợi 。 豈khởi 容dung 執chấp 權quyền 滯trệ 小tiểu 。 本bổn 跡tích 雙song 迷mê 。


問vấn 。


五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 。 投đầu 巖nham 赴phó 火hỏa 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 千thiên 聖thánh 同đồng 訶ha 。 幸hạnh 有hữu 正chánh 科khoa 。 何hà 投đầu 邪tà 轍triệt 。


答đáp 。


《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


佛Phật 法Pháp 有hữu 二nhị 種chủng 道đạo 。


一nhất 。 畢tất 竟cánh 空không 道đạo 。 二nhị 。 分phân 別biệt 好hảo 惡ác 道đạo 。


若nhược 畢tất 竟cánh 空không 道đạo 者giả 。 凡phàm 夫phu 如như 即tức 漏lậu 盡tận 解giải 脫thoát 如như 。 如Như 來Lai 語ngữ 即tức 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 語ngữ 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 一nhất 道đạo 一nhất 源nguyên 。 是thị 以dĩ 地địa 獄ngục 起khởi 妙diệu 覺giác 之chi 心tâm 。 佛Phật 果Quả 現hiện 泥nê 犁lê 之chi 界giới 。 若nhược 捨xả 邪tà 趣thú 正chánh 。 邪tà 正chánh 俱câu 非phi 。 離ly 惡ác 著trước 善thiện 。 善thiện 惡ác 咸hàm 失thất 。 若nhược 分phân 別biệt 好hảo 惡ác 道đạo 者giả 。 愚ngu 智trí 不bất 等đẳng 。 真chân 俗tục 條điều 然nhiên 。 玉ngọc 石thạch 須tu 分phần/phân 。 金kim 鍮thâu 可khả 辨biện 。 且thả 約ước 修tu 行hành 門môn 內nội 。 昇thăng 降giáng/hàng 位vị 中trung 。 自tự 有hữu 內nội 。 外ngoại 宗tông 徒đồ 。 邪tà 。 正chánh 因nhân 果quả 。 善thiện 須tu 甄chân 別biệt 。 不bất 可khả 雷lôi 同đồng 。 且thả 教giáo 申thân 毀hủy 讚tán 之chi 文văn 。 的đích 有hữu 抑ức 揚dương 之chi 旨chỉ 。 執chấp 即tức 成thành 滯trệ 。 了liễu 無vô 不bất 通thông 。 四tứ 悉tất 對đối 治trị 。 縱túng/tung 奪đoạt 料liệu 簡giản 。 若nhược 云vân 總tổng 是thị 。 尼ni 乾can/kiền/càn 成thành 正chánh 真chân 之chi 道Đạo 。 諸chư 佛Phật 錯thác 訶ha 。 若nhược 說thuyết 俱câu 非phi 。 藥dược 王vương 墮đọa 顛điên 倒đảo 之chi 愆khiên 。 諸chư 佛Phật 錯thác 讚tán 。 是thị 以dĩ 興hưng 邪tà 。 則tắc 成thành 無vô 益ích 之chi 行hành 。 廢phế 正chánh 。 則tắc 斷đoạn 方phương 便tiện 之chi 門môn 。 須tu 曉hiểu 開khai 遮già 。 寧ninh 無vô 去khứ 取thủ 。 且thả 內nội 教giáo 。 外ngoại 人nhân 遺di 身thân 。 各các 有hữu 二nhị 意ý 。 內nội 教giáo 二nhị 者giả 。


一nhất 。 明minh 自tự 他tha 性tánh 空không 。 無vô 法pháp 我ngã 二nhị 執chấp 。 不bất 見kiến 所sở 供cung 之chi 境cảnh 。 亦diệc 無vô 能năng 燒thiêu 之chi 心tâm 。 二nhị 。 惟duy 供cung 三Tam 寶Bảo 。 深thâm 報báo 四Tứ 恩Ân 。 以dĩ 助trợ 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 不bất 希hy 人nhân 天thiên 果quả 報báo 。 外ngoại 道đạo 二nhị 者giả 。


一nhất 。 身thân 見kiến 不bất 亡vong 。 轉chuyển 增tăng 我ngã 慢mạn 。 迷mê 無vô 作tác 之chi 智trí 眼nhãn 。 起khởi 有hữu 得đắc 之chi 能năng 心tâm 。 二nhị 。 惟duy 貪tham 現hiện 在tại 名danh 聞văn 。 秖kỳ 規quy 後hậu 世thế 福phước 利lợi 。 或hoặc 願nguyện 作tác 剎sát 利lợi 之chi 主chủ 。 或hoặc 求cầu 生sanh 廣quảng 果quả 之chi 天thiên 。 所sở 以dĩ 台thai 教giáo 釋thích 《# 藥dược 王vương 焚phần 身thân 品phẩm 》# 云vân 。


境cảnh 智trí 不bất 二nhị 。 能năng 所sở 斯tư 亡vong 。 以dĩ 不bất 二nhị 觀quán 。 觀quán 不bất 二nhị 境cảnh 。 成thành 不bất 二nhị 行hành 。 會hội 不bất 二nhị 空không 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 若nhược 為vi 法Pháp 界Giới 見kiến 聞văn 者giả 益ích 。 故cố 曰viết 乘thừa 乘thừa 。 所sở 以dĩ 投đầu 巖nham 。 無vô 招chiêu 外ngoại 行hành 之chi 論luận 。 赴phó 火hỏa 。 不bất 為vi 內nội 眾chúng 之chi 譏cơ 。 良lương 由do 內nội 有hữu 理lý 觀quán 。 外ngoại 曉hiểu 期kỳ 心tâm 。 故cố 勝thắng 熱nhiệt 息tức 善thiện 財tài 之chi 疑nghi 。 尼ni 乾can/kiền/càn 生sanh 嚴nghiêm 熾sí 之chi 解giải 。 篤đốc 論luận 其kỳ 道đạo 。 行hành 方phương 有hữu 剋khắc 。 心tâm 正chánh 行hạnh 正chánh 。 智trí 邪tà 事sự 邪tà 。 行hành 不bất 可khả 廢phế 。 智trí 不bất 可khả 亡vong 。 後hậu 學học 之chi 徒đồ 。 無vô 失thất 法pháp 利lợi 。


《# 文Văn 殊Thù 問vấn 經kinh 》# 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 捨xả 身thân 。 非phi 是thị 無vô 記ký 。 惟duy 得đắc 福phước 德đức 。 是thị 煩phiền 惱não 身thân 滅diệt 。 故cố 得đắc 清thanh 淨tịnh 身thân 。 譬thí 如như 垢cấu 衣y 。 以dĩ 灰hôi 汁trấp 浣hoán 濯trạc 。 垢cấu 滅diệt 衣y 在tại 。


若nhược 得đắc 圓viên 旨chỉ 。 明minh 斷đoạn 皎hiệu 然nhiên 。 請thỉnh 鑒giám 斯tư 文văn 。 以dĩ 為vi 龜quy 鏡kính 。


問vấn 。


住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 果quả 結kết 無vô 常thường 。 增tăng 有hữu 為vi 之chi 心tâm 。 背bối/bội 無vô 為vi 之chi 道Đạo 。 爭tranh 如như 理lý 觀quán 。 福phước 等đẳng 虛hư 空không 。 故cố 經Kinh 云vân 。


佛Phật 言ngôn 非phi 我ngã 。 而nhi 能năng 順thuận 理lý 。


何hà 堅kiên 執chấp 事sự 緣duyên 塵trần 。 而nhi 不bất 觀quán 心tâm 達đạt 道đạo 乎hồ 。


答đáp 。


若nhược 約ước 觀quán 心tâm 。 寓# 目mục 皆giai 是thị 。 既ký 云vân 達đạt 道đạo 。 舉cử 足túc 寧ninh 非phi 。 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 齊tề 興hưng 。 四tứ 攝nhiếp 廣quảng 被bị 。 不bất 可khả 執chấp 空không 害hại 有hữu 。 守thủ 一nhất 疑nghi 諸chư 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


受thọ 一nhất 非phi 餘dư 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 。


是thị 以dĩ 捨xả 邊biên 趣thú 中trung 。 還hoàn 成thành 邪tà 見kiến 。 不bất 可khả 據cứ 宗tông 據cứ 令linh 。 認nhận 妙diệu 認nhận 玄huyền 。 識thức 想tưởng 施thí 為vi 。 陰ấm 界giới 造tạo 作tác 。 應ưng 須tu 隨tùy 機cơ 遮già 照chiếu 。 任nhậm 智trí 卷quyển 舒thư 。 於ư 空không 有hữu 二nhị 門môn 。 不bất 出xuất 不bất 在tại 。 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 。 非phi 即tức 非phi 離ly 。 動động 止chỉ 何hà 乖quai 。 圓viên 融dung 無vô 閡ngại 。 大đại 凡phàm 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 進tiến 之chi 門môn 。 有hữu 正chánh 有hữu 助trợ 。 有hữu 實thật 有hữu 權quyền 。 理lý 事sự 齊tề 修tu 。 乘thừa 戒giới 兼kiêm 急cấp 。 悲bi 智trí 雙song 運vận 。 內nội 外ngoại 相tướng 資tư 。 若nhược 定định 立lập 一nhất 宗tông 。 是thị 魔ma 王vương 之chi 種chủng 。 或hoặc 亡vong 泯mẫn 一nhất 切thiết 。 成thành 己kỷ 見kiến 之chi 愚ngu 。 故cố 《# 大đại 集tập 經kinh 》# 云vân 。


有hữu 二nhị 行hành 。


緣duyên 空không 直trực 入nhập 。 名danh 為vi 慧tuệ 行hành 。 帶đái 事sự 兼kiêm 修tu 。 是thị 行hàng 行hàng 。


《# 菩Bồ 提Đề 論luận 》# 有hữu 二nhị 道đạo 。


一nhất 。 方phương 便tiện 道đạo 。 知tri 諸chư 善thiện 法Pháp 。 二nhị 。 智trí 慧tuệ 道đạo 。 不bất 得đắc 諸chư 法pháp 。 又hựu 經Kinh 云vân 。


二nhị 如như 。


因nhân 中trung 如như 如như 而nhi 無vô 染nhiễm 。 果quả 中trung 如như 如như 而nhi 無vô 垢cấu 。 又hựu 二nhị 心tâm 。


自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 本bổn 有hữu 之chi 義nghĩa 。 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 究cứu 竟cánh 之chi 義nghĩa 。


《# 起khởi 信tín 論luận 》# 立lập 二nhị 相tương/tướng 。


一nhất 。 同đồng 相tương/tướng 。 平bình 等đẳng 性tánh 義nghĩa 。 二nhị 。 異dị 相tướng 。 幻huyễn 差sai 別biệt 義nghĩa 。 台thai 教giáo 有hữu 二nhị 善thiện 。


達đạt 能năng 。 所sở 空không 。 名danh 止chỉ 善thiện 。 方phương 便tiện 勸khuyến 修tu 。 名danh 行hành 善thiện 。


問vấn 。


祖tổ 佛Phật 法Pháp 要yếu 。 惟duy 立lập 一Nhất 乘Thừa 。 或hoặc 云vân 。


十thập 方phương 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。


或hoặc 云vân 。


一nhất 切thiết 無vô 閡ngại 人nhân 。 一nhất 道đạo 出xuất 生sanh 死tử 。


如như 何hà 廣quảng 陳trần 差sai 別biệt 。 立lập 二nhị 法Pháp 門môn 。 惑hoặc 亂loạn 正chánh 宗tông 。 起khởi 諸chư 邪tà 見kiến 。


答đáp 。


諸chư 佛Phật 法Pháp 門môn 。 雖tuy 成thành 一nhất 種chủng 。 約ước 用dụng 分phần/phân 二nhị 。 其kỳ 體thể 常thường 同đồng 。 如như 一nhất 心tâm 法pháp 。 立lập 真Chân 如Như 生sanh 。 滅diệt 二nhị 門môn 。 則tắc 是thị 二nhị 諦đế 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 道Đạo 。 今kim 古cổ 恆hằng 然nhiên 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 是thị 以dĩ 總tổng 別biệt 互hỗ 顯hiển 。 本bổn 末mạt 相tương/tướng 資tư 。 非phi 總tổng 無vô 以dĩ 出xuất 別biệt 。 非phi 別biệt 無vô 以dĩ 成thành 總tổng 。 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 末mạt 。 非phi 末mạt 無vô 以dĩ 顯hiển 本bổn 。 故cố 知tri 隻chỉ 翼dực 難nạn/nan 沖# 。 孤cô 輪luân 匪phỉ 運vận 。 惟duy 真chân 不bất 立lập 。 單đơn 妄vọng 不bất 成thành 。 約ước 體thể 則tắc 差sai 而nhi 無vô 差sai 。 就tựu 用dụng 則tắc 不bất 別biệt 而nhi 別biệt 。 一nhất 二nhị 無vô 閡ngại 。 方phương 入nhập 不bất 二nhị 之chi 門môn 。 空không 有hữu 不bất 乖quai 。 始thỉ 蹈đạo 真chân 空không 之chi 境cảnh 。


問vấn 。


事sự 則tắc 分phần/phân 位vị 差sai 別biệt 。 理lý 惟duy 一nhất 味vị 湛trạm 然nhiên 。 性tánh 相tướng 不bất 同đồng 。 云vân 何hà 無vô 閡ngại 。


答đáp 。


能năng 依y 之chi 事sự 。 從tùng 理lý 而nhi 成thành 。 所sở 依y 之chi 理lý 。 隨tùy 事sự 而nhi 現hiện 。 如như 千thiên 波ba 不bất 閡ngại 一nhất 濕thấp 。 猶do 眾chúng 器khí 匪phỉ 隔cách 一nhất 金kim 。 體thể 用dụng 相tương/tướng 收thu 。 卷quyển 舒thư 一nhất 際tế 。 若nhược 約ước 圓viên 旨chỉ 。 不bất 惟duy 理lý 事sự 相tướng 即tức 。 要yếu 理lý 理lý 相tương/tướng 即tức 亦diệc 得đắc 。 事sự 事sự 相tướng 即tức 亦diệc 得đắc 。 理lý 事sự 不bất 即tức 亦diệc 得đắc 。 故cố 稱xưng 隨tùy 緣duyên 自tự 在tại 無vô 閡ngại 法Pháp 門môn 。 又hựu 且thả 諸chư 佛Phật 化hóa 門môn 。 檀đàn 施thí 一nhất 法pháp 。 為vi 十thập 度độ 之chi 首thủ 。 乃nãi 萬vạn 行hạnh 之chi 先tiên 。 入nhập 道đạo 之chi 初sơ 因nhân 。 攝nhiếp 生sanh 之chi 要yếu 軌quỹ 。 《# 大đại 論luận 》# 云vân 。


檀đàn 為vi 寶bảo 藏tạng 。 常thường 隨tùy 逐trục 人nhân 。 檀đàn 為vi 破phá 苦khổ 。 能năng 與dữ 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 檀đàn 為vi 善thiện 御ngự 。 開khai 示thị 天thiên 道đạo 。 檀đàn 為vi 善thiện 府phủ 。 攝nhiếp 諸chư 善thiện 人nhân 。 檀đàn 為vi 安an 隱ẩn 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 心tâm 不bất 怖bố 畏úy 。 檀đàn 為vi 慈từ 相tương/tướng 。 能năng 濟tế 一nhất 切thiết 。 檀đàn 為vi 集tập 樂nhạo/nhạc/lạc 。 能năng 破phá 苦khổ 賊tặc 。 檀đàn 為vi 大đại 將tướng 。 能năng 伏phục 慳san 敵địch 。 檀đàn 為vi 淨tịnh 道đạo 。 賢hiền 聖thánh 所sở 由do 。 檀đàn 為vi 積tích 善thiện 。 福phước 德đức 之chi 門môn 。 檀đàn 能năng 全toàn 獲hoạch 福phước 樂lạc 之chi 果quả 。 檀đàn 為vi 涅Niết 槃Bàn 之chi 初sơ 緣duyên 。 入nhập 善thiện 人nhân 眾chúng 中trung 之chi 要yếu 法pháp 。 稱xưng 譽dự 讚tán 歎thán 之chi 淵uyên 府phủ 。 處xử 眾chúng 無vô 難nạn/nan 之chi 功công 德đức 。 心tâm 不bất 悔hối 恨hận 之chi 窟quật 宅trạch 。 善thiện 法Pháp 道Đạo 行hạnh 之chi 根căn 本bổn 。 種chủng 種chủng 歡hoan 樂lạc 之chi 林lâm 藪tẩu 。 富phú 貴quý 安an 隱ẩn 之chi 福phước 田điền 。 得đắc 道Đạo 涅Niết 槃Bàn 之chi 津tân 濟tế 。


《# 六lục 行hành 集tập 》# 云vân 。


若nhược 凡phàm 夫phu 施thí 時thời 。 起khởi 慢mạn 心tâm 成thành 罪tội 行hành 。 起khởi 敬kính 心tâm 成thành 福phước 行hành 。 若nhược 二Nhị 乘Thừa 施thí 時thời 。 惟duy 觀quán 塵trần 動động 轉chuyển 。 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 施thí 時thời 。 念niệm 色sắc 體thể 空không 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 施thí 時thời 。 知tri 心tâm 妄vọng 見kiến 。 若nhược 佛Phật 謂vị 證chứng 惟duy 心tâm 。 離ly 念niệm 常thường 淨tịnh 。 是thị 知tri 一nhất 布bố 施thí 門môn 。 六lục 行hành 成thành 別biệt 。 豈khởi 可khả 雷lôi 同đồng 。 一nhất 時thời 該cai 下hạ 。 亦diệc 有hữu 內nội 施thí 。 外ngoại 施thí 。 理lý 檀đàn 。 事sự 檀đàn 。 體thể 用dụng 更cánh 資tư 。 本bổn 末mạt 互hỗ 顯hiển 。 據cứ 理lý 沈trầm 斷đoạn 。 執chấp 事sự 墮đọa 常thường 。 理lý 事sự 融dung 通thông 。 方phương 超siêu 二nhị 患hoạn 。 且thả 諸chư 佛Phật 聖thánh 旨chỉ 。 校giảo 量lượng 施thí 中trung 。 理lý 檀đàn 為vi 先tiên 。 內nội 施thí 偏thiên 重trọng 。


故cố 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

若nhược 有hữu 發phát 心tâm 。 欲dục 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 能năng 然nhiên 手thủ 指chỉ 。 乃nãi 至chí 足túc 一nhất 指chỉ 。 供cúng 養dường 佛Phật 塔tháp 。 勝thắng 以dĩ 國quốc 城thành 。 妻thê 。 子tử 。 及cập 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 國Quốc 土Độ 。 山sơn 林lâm 。 河hà 池trì 。 諸chư 珍trân 寶bảo 物vật 。 而nhi 供cúng 養dường 者giả 。


《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


若nhược 人nhân 捨xả 身thân 。 勝thắng 過quá 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 滿mãn 中trung 珍trân 寶bảo 。


則tắc 知tri 利lợi 口khẩu 輕khinh 言ngôn 易dị 述thuật 。 全toàn 身thân 重trọng/trùng 寶bảo 難nạn/nan 傾khuynh 。 保bảo 命mạng 情tình 深thâm 。 好hảo/hiếu 生sanh 意ý 切thiết 。 直trực 得đắc 三tam 輪luân 體thể 寂tịch 。 猶do 為vi 通thông 教giáo 所sở 收thu 。 況huống 乃nãi 取thủ 捨xả 情tình 生sanh 。 豈khởi 得đắc 成thành 其kỳ 淨tịnh 施thí 。 且thả 圓viên 教giáo 施thí 門môn 。 遍biến 含hàm 法Pháp 界Giới 。 乃nãi 何hà 事sự 而nhi 不bất 備bị 。 何hà 理lý 而nhi 不bất 圓viên 。 菩Bồ 薩Tát 照chiếu 理lý 而nhi 不bất 卻khước 事sự 。 鑒giám 事sự 而nhi 不bất 捐quyên 理lý 。 弘hoằng 之chi 在tại 人nhân 。 曷hạt 滯trệ 於ư 法pháp 。 若nhược 離ly 理lý 有hữu 事sự 。 事sự 成thành 定định 性tánh 之chi 愚ngu 。 若nhược 離ly 事sự 有hữu 理lý 。 理lý 成thành 斷đoạn 滅diệt 之chi 執chấp 。 若nhược 著trước 事sự 而nhi 迷mê 理lý 。 則tắc 報báo 在tại 輪luân 迴hồi 。 若nhược 體thể 理lý 而nhi 得đắc 事sự 。 則tắc 果quả 成thành 究cứu 竟cánh 。 故cố 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 頭đầu 目mục 身thân 體thể 。 欣hân 樂nhạo 施thí 與dữ 。 求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 。

若nhược 捨xả 身thân 是thị 邪tà 。 何hà 成thành 佛Phật 慧tuệ 。 故cố 知tri 毫hào 善thiện 。 趣thú 果quả 弘hoằng 深thâm 。 以dĩ 此thử 度độ 門môn 。 標tiêu 因nhân 匪phỉ 棄khí 。 如như 釋Thích 迦Ca 佛Phật 捨xả 身thân 命mạng 時thời 。 度độ 度độ 皆giai 證chứng 法Pháp 門môn 。 或hoặc 得đắc 柔Nhu 順Thuận 忍Nhẫn 。 或hoặc 入nhập 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 等đẳng 。 大đại 凡phàm 菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 。 皆giai 了liễu 無vô 我ngã 。 無vô 性tánh 。 涉thiệp 事sự 見kiến 理lý 。 遇ngộ 境cảnh 知tri 空không 。 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 。 造tạo 其kỳ 罪tội 福phước 。 不bất 解giải 因nhân 果quả 。 善thiện 惡ác 無vô 性tánh 。 是thị 為vi 迷mê 事sự 取thủ 性tánh 。 常thường 繫hệ 三tam 有hữu 。


問vấn 。


經Kinh 云vân 。


以dĩ 三tam 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 不bất 如như 受thọ 持trì 四tứ 句cú 偈kệ 。


故cố 知tri 般Bát 若Nhã 功công 深thâm 。 施thí 門môn 力lực 劣liệt 。 何hà 得đắc 違vi 宗tông 越việt 理lý 。 枉uổng 力lực 勞lao 神thần 。 可khả 謂vị 期kỳ 悟ngộ 遭tao 迷mê 。 求cầu 昇thăng 反phản 墜trụy 矣hĩ 。


答đáp 。


得đắc 理lý 則tắc 萬vạn 行hạnh 方phương 成thành 。 知tri 宗tông 乃nãi 千thiên 途đồ 不bất 滯trệ 。 不bất 可khả 去khứ 彼bỉ 取thủ 此thử 。 執chấp 是thị 排bài 非phi 。 須tu 履lý 無vô 閡ngại 之chi 門môn 。 善thiện 入nhập 遍biến 行hành 之chi 道đạo 。 是thị 以dĩ 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 本bổn 師sư 釋Thích 迦Ca 。 從tùng 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 捨xả 無vô 數số 身thân 命mạng 。 或hoặc 為vi 求cầu 法Pháp 。 則tắc 出xuất 髓tủy 而nhi 剜oan 身thân 。 或hoặc 為vi 行hành 慈từ 。 則tắc 施thí 鷹ưng 而nhi 飼tự 虎hổ 。 《# 般Bát 若Nhã 論luận 》# 云vân 。


如Như 來Lai 無vô 量lượng 劫kiếp 。 來lai 捨xả 身thân 命mạng 財tài 。 為vi 攝nhiếp 持trì 正Chánh 法Pháp 。 正Chánh 法Pháp 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 即tức 無vô 窮cùng 之chi 因nhân 。 得đắc 無vô 窮cùng 之chi 果quả 。 果quả 即tức 三Tam 身Thân 也dã 。


乃nãi 至chí 西tây 天thiên 此thử 土thổ/độ 。 菩Bồ 薩Tát 高cao 僧Tăng 。 自tự 古cổ 及cập 今kim 。 遺di 身thân 不bất 少thiểu 。 皆giai 遵tuân 釋Thích 迦Ca 之chi 正chánh 典điển 。 盡tận 效hiệu 藥dược 王vương 之chi 遺di 風phong 。 《# 高cao 僧Tăng 傳truyền 》# 藹ái 法Pháp 師sư 入nhập 南nam 山sơn 。 自tự 剜oan 身thân 肉nhục 布bố 於ư 石thạch 上thượng 。 引dẫn 腸tràng 掛quải 樹thụ 。 捧phủng 心tâm 而nhi 卒thốt 。 書thư 偈kệ 以dĩ 石thạch 云vân 。


願nguyện 捨xả 此thử 身thân 已dĩ 。 早tảo 令linh 身thân 自tự 在tại 。 法Pháp 身thân 自tự 在tại 已dĩ 。 在tại 在tại 諸chư 趣thú 中trung 。 隨tùy 有hữu 利lợi 益ích 處xứ 。 護hộ 法Pháp 救cứu 眾chúng 生sanh 。 又hựu 復phục 業nghiệp 應ưng 盡tận 。 有hữu 為vi 法pháp 皆giai 然nhiên 。 三tam 界giới 皆giai 無vô 常thường 。


時thời 來lai 不bất 自tự 在tại 。 他tha 殺sát 及cập 自tự 死tử 。 終chung 歸quy 如như 是thị 處xứ 。 智trí 者giả 所sở 不bất 樂lạc 。 業nghiệp 盡tận 於ư 今kim 日nhật 。


又hựu 僧Tăng 崖nhai 菩Bồ 薩Tát 燒thiêu 身thân 云vân 。


代đại 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 苦khổ 。 先tiên 燒thiêu 其kỳ 手thủ 。


眾chúng 人nhân 問vấn 曰viết 。


菩Bồ 薩Tát 自tự 燒thiêu 。 眾chúng 生sanh 罪tội 熟thục 。 各các 自tự 受thọ 苦khổ 。 何hà 由do 可khả 代đại 。


答đáp 曰viết 。

猶do 如như 燒thiêu 手thủ 。 一nhất 念niệm 善thiện 根căn 。 即tức 能năng 滅diệt 惡ác 。 豈khởi 非phi 代đại 耶da 。


又hựu 告cáo 眾chúng 曰viết 。


我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 好hảo/hiếu 供cúng 養dường 病bệnh 人nhân 。 並tịnh 難nan 可khả 測trắc 其kỳ 本bổn 。 多đa 是thị 諸chư 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 乘thừa 權quyền 應ứng 化hóa 。 自tự 非phi 大đại 心tâm 平bình 等đẳng 。 何hà 能năng 恭cung 敬kính 。 此thử 是thị 實thật 行hạnh 也dã 。


天thiên 台thai 宗tông 滿mãn 禪thiền 師sư 。 一nhất 生sanh 講giảng 誦tụng 《# 蓮liên 經kinh 》# 。 感cảm 神thần 人nhân 現hiện 身thân 。 正chánh 定định 經kinh 咒chú 文văn 字tự 。 後hậu 焚phần 身thân 供cúng 養dường 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 又hựu 智trí 者giả 門môn 人nhân 淨tịnh 辯biện 禪thiền 師sư 。 於ư 懺sám 堂đường 前tiền 焚phần 身thân 。 供cúng 養dường 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 雙song 林lâm 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 。 欲dục 焚phần 身thân 救cứu 眾chúng 生sanh 苦khổ 。 門môn 人nhân 等đẳng 前tiền 後hậu 四tứ 十thập 八bát 人nhân 。 代đại 師sư 焚phần 身thân 。 請thỉnh 師sư 住trụ 世thế 。 教giáo 化hóa 有hữu 情tình 。 傳truyền 記ký 廣quảng 明minh 。 不bất 能năng 備bị 引dẫn 。 若nhược 云vân 。


諸chư 聖thánh 境cảnh 界giới 。 示thị 現hiện 施thí 為vi 。


則tắc 聖thánh 有hữu 誑cuống 夫phu 之chi 愆khiên 。 凡phàm 無vô 即tức 聖thánh 之chi 分phần 。 教giáo 網võng 虛hư 設thiết 。 方phương 便tiện 則tắc 空không 。 本bổn 為vi 接tiếp 後hậu 逗đậu 前tiền 。 令linh 凡phàm 實thật 證chứng 。 設thiết 是thị 示thị 現hiện 權quyền 施thí 。 亦diệc 令linh 後hậu 人nhân 倣# 傚# 。 不bất 可khả 將tương 邪tà 倒đảo 之chi 法pháp 。 賺# 人nhân 施thi 行hành 。 大đại 聖thánh 真chân 慈từ 。 終chung 不bất 虛hư 誑cuống 。 是thị 以dĩ 八bát 萬vạn 法Pháp 門môn 。 無vô 非phi 解giải 脫thoát 。 一nhất 念niệm 微vi 善thiện 。 皆giai 趣thú 真Chân 如Như 。 自tự 有hữu 初sơ 心tâm 。 後hậu 心tâm 。 生sanh 忍nhẫn 。 法Pháp 忍Nhẫn 。 未vị 必tất 將tương 高cao 斥xích 下hạ 。 以dĩ 下hạ 凌lăng 高cao 。 善thiện 須tu 知tri 時thời 。 自tự 量lượng 根căn 力lực 。 不bất 可khả 評bình 他tha 美mỹ 惡ác 。 強cường/cưỡng 立lập 是thị 非phi 。 言ngôn 是thị 禍họa 胎thai 。 自tự 招chiêu 來lai 業nghiệp 。 且thả 如như 得đắc 忍nhẫn 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 證chứng 生sanh 。 法pháp 二nhị 空không 。 為vì 利lợi 他tha 故cố 。 破phá 慳san 貪tham 垢cấu 。 尚thượng 乃nãi 燒thiêu 臂tý 焚phần 身thân 。 如như 藥Dược 王Vương 菩Bồ 薩Tát 。 僧Tăng 崖nhai 之chi 類loại 。 若nhược 未vị 具cụ 忍nhẫn 者giả 。 雖tuy 知tri 以dĩ 智trí 慧tuệ 火hỏa 焚phần 煩phiền 惱não 薪tân 。 了liễu 達đạt 二nhị 空không 不bất 生sanh 身thân 見kiến 。 其kỳ 或hoặc 現hiện 行hành 障chướng 重trọng 。 未vị 得đắc 相tương 應ứng 。 起khởi 勇dũng 猛mãnh 心tâm 。 運vận 真chân 實thật 行hạnh 。 酬thù 恩ân 供cung 佛Phật 。 代đại 苦khổ 行hạnh 慈từ 。 欲dục 成thành 助trợ 道đạo 之chi 門môn 。 不bất 起khởi 希hy 求cầu 之chi 想tưởng 。 若nhược 不bất 欺khi 誑cuống 。 事sự 不bất 唐đường 捐quyên 。 脫thoát 或hoặc 智trí 眼nhãn 未vị 明minh 。 猶do 生sanh 我ngã 執chấp 。 但đãn 求cầu 因nhân 果quả 。 志chí 不bất 堅kiên 牢lao 。 擬nghĩ 傚# 先tiên 蹤tung 。 不bất 在tại 此thử 限hạn 。 夫phu 眾chúng 生sanh 根căn 機cơ 不bất 同đồng 。 所sở 尚thượng 各các 異dị 。 故cố 經Kinh 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

若nhược 眾chúng 生sanh 以dĩ 虛hư 妄vọng 。 而nhi 得đắc 度độ 者giả 。 我ngã 亦diệc 妄vọng 語ngữ 。


是thị 知tri 事sự 出xuất 千thiên 巧xảo 。 理lý 歸quy 一nhất 源nguyên 。 皆giai 是thị 大đại 慈từ 。 善thiện 權quyền 方phương 便tiện 。 或hoặc 因nhân 捨xả 身thân 命mạng 而nhi 頓đốn 入nhập 法Pháp 忍Nhẫn 。 或hoặc 一nhất 心tâm 禪thiền 定định 。 而nhi 豁hoát 悟ngộ 無vô 生sanh 。 或hoặc 了liễu 本bổn 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 證chứng 實thật 相tướng 門môn 。 或hoặc 作tác 不bất 淨tịnh 觀quán 。 而nhi 登đăng 遠viễn 離ly 道đạo 。 或hoặc 住trụ 七thất 寶bảo 房phòng 舍xá 。 而nhi 階giai 聖thánh 果Quả 。 或hoặc 處xứ 塚trủng 間gian 樹thụ 下hạ 。 而nhi 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 以dĩ 塵trần 沙sa 度độ 門môn 。 入nhập 皆giai 解giải 脫thoát 。 無vô 邊biên 教giáo 網võng 。 了liễu 即tức 歸quy 真chân 。 大đại 聖thánh 垂thùy 言ngôn 。 終chung 不bất 虛hư 設thiết 。 譬thí 如như 涉thiệp 遠viễn 。 以dĩ 到đáo 為vi 期kỳ 。 不bất 取thủ 途đồ 中trung 。 強cường/cưỡng 論luận 難nan 易dị 。 故cố 知tri 醫y 不bất 專chuyên 散tán 。 天thiên 不bất 長trường/trưởng 晴tình 。 應ưng 須tu 丸hoàn 散tán 調điều 停đình 。 陰âm 陽dương 兼kiêm 濟tế 。 遂toại 得đắc 眾chúng 疾tật 同đồng 愈dũ 。 萬vạn 物vật 齊tề 榮vinh 。 皆giai 是thị 權quyền 施thí 。 實thật 無vô 定định 法pháp 。 隨tùy 其kỳ 樂nhạo 欲dục 。 逗đậu 其kỳ 便tiện 宜nghi 。 惟duy 取thủ 證chứng 道đạo 為vi 心tâm 。 不bất 揀giản 入nhập 門môn 麁thô 細tế 。 若nhược 於ư 圓viên 教giáo 四tứ 門môn 生sanh 著trước 。 猶do 為vi 藏tạng 教giáo 初sơ 門môn 所sở 治trị 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 檀đàn 度độ 之chi 門môn 。 如như 囚tù 因nhân 廁trắc 孔khổng 而nhi 得đắc 出xuất 。 似tự 病bệnh 服phục 不bất 淨tịnh 而nhi 獲hoạch 痊thuyên 。 非phi 觀quán 。 無vô 以dĩ 拔bạt 三tam 毒độc 之chi 病bệnh 根căn 。 非phi 行hành 。 無vô 以dĩ 超siêu 三tam 界giới 之chi 有hữu 獄ngục 。 《# 書thư 》# 云vân 。


獲hoạch 鳥điểu 者giả 。 羅la 之chi 一nhất 目mục 。 不bất 可khả 以dĩ 一nhất 目mục 為vi 羅la 。 治trị 國quốc 者giả 。 功công 在tại 一nhất 人nhân 。 不bất 可khả 以dĩ 一nhất 人nhân 為vi 國quốc 。


是thị 以dĩ 眾chúng 行hành 俱câu 備bị 。 萬vạn 善thiện 齊tề 修tu 。 一nhất 行hành 歸quy 源nguyên 。 千thiên 門môn 自tự 正chánh 。 經kinh 明minh 。


十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 是thị 一nhất 法pháp 。 以dĩ 四Tứ 等Đẳng 觀quán 者giả 。 得đắc 四tứ 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 惟duy 取thủ 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 。 則tắc 中trung 下hạ 絕tuyệt 分phần/phân 。 故cố 弘hoằng 半bán 教giáo 。 有hữu 成thành 滿mãn 之chi 功công 。 至chí 寶bảo 所sở 。 因nhân 化hóa 城thành 之chi 力lực 。 豈khởi 可khả 捨xả 此thử 取thủ 彼bỉ 。 執chấp 實thật 謗báng 權quyền 。 頓đốn 棄khí 機cơ 緣duyên 。 滅diệt 佛Phật 方phương 便tiện 。 故cố 云vân 。


從tùng 實thật 分phần/phân 權quyền 。 權quyền 是thị 實thật 權quyền 。 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 實thật 是thị 權quyền 實thật 。 如như 迷mê 權quyền 實thật 二nhị 門môn 。 則tắc 智trí 不bất 自tự 在tại 。 《# 大đại 論luận 》# 云vân 。


眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 得đắc 度độ 不bất 同đồng 。 有hữu 禪thiền 定định 得đắc 度độ 者giả 。 有hữu 持trì 戒giới 說thuyết 法Pháp 得đắc 度độ 者giả 。 有hữu 光quang 明minh 觸xúc 。 身thân 得đắc 度độ 者giả 。 譬thí 如như 城thành 有hữu 多đa 門môn 。 入nhập 處xứ 各các 別biệt 。 至chí 處xứ 不bất 異dị 。


所sở 言ngôn 般Bát 若Nhã 功công 深thâm 者giả 。 然nhiên 般Bát 若Nhã 孕dựng 聖thánh 弘hoằng 賢hiền 。 含hàm 靈linh 蘊uẩn 妙diệu 。 標tiêu 之chi 則tắc 為vi 宗tông 。 為vi 首thủ 。 為vi 導đạo 。 為vi 依y 。 融dung 之chi 則tắc 觸xúc 境cảnh 該cai 空không 。 無vô 非phi 般Bát 若Nhã 。 故cố 經Kinh 云vân 。


色sắc 無vô 邊biên 故cố 。 般Bát 若Nhã 無vô 邊biên 。


《# 肇triệu 論luận 》# 云vân 。


三tam 毒độc 。 四tứ 倒đảo 。 皆giai 悉tất 清thanh 淨tịnh 。 何hà 獨độc 尊tôn 淨tịnh 於ư 般Bát 若Nhã 。


今kim 何hà 取thủ 捨xả 。 而nhi 欲dục 逃đào 空không 避tị 影ảnh 乎hồ 。 且thả 諸chư 佛Phật 密mật 意ý 。 詮thuyên 旨chỉ 難nạn/nan 裁tài 。 空không 拳quyền 誑cuống 小tiểu 兒nhi 。 誘dụ 度độ 於ư 一nhất 切thiết 。 無vô 有hữu 決quyết 定định 法pháp 。 故cố 號hiệu 大đại 菩Bồ 提Đề 。 不bất 知tri 般Bát 若Nhã 有hữu 破phá 著trước 之chi 功công 。 教giáo 中trung 偏thiên 讚tán 。 卻khước 乃nãi 隨tùy 語ngữ 生sanh 見kiến 。 是thị 以dĩ 依y 方phương 故cố 迷mê 。 故cố 般Bát 若Nhã 能năng 導đạo 萬vạn 行hạnh 。 若nhược 無vô 萬vạn 行hạnh 。 般Bát 若Nhã 何hà 施thí 。 偏thiên 噉đạm 醬tương 而nhi 飲ẩm 醎hàm 。 失thất 味vị 致trí 患hoạn 。 專chuyên 抱bão 空không 而nhi 執chấp 斷đoạn 。 喪táng 智trí 成thành 愆khiên 。 《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


帝Đế 釋Thích 意ý 念niệm 。


若nhược 般Bát 若Nhã 是thị 究cứu 竟cánh 法pháp 者giả 。 行hành 人nhân 但đãn 行hành 般Bát 若Nhã 。 何hà 用dụng 餘dư 法pháp 。


佛Phật 答đáp 。


菩Bồ 薩Tát 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 用dụng 無vô 所sở 得đắc 法pháp 和hòa 合hợp 故cố 。 此thử 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 但đãn 行hành 般Bát 若Nhã 。 不bất 行hành 餘dư 法pháp 。 則tắc 功công 德đức 不bất 具cụ 足túc 。 不bất 美mỹ 不bất 妙diệu 。 譬thí 如như 愚ngu 人nhân 。 不bất 識thức 飯phạn 食thực 種chủng 具cụ 。 聞văn 醬tương 是thị 眾chúng 味vị 主chủ 。 便tiện 純thuần 飲ẩm 醬tương 。 失thất 味vị 致trí 患hoạn 。 行hành 者giả 亦diệc 如như 是thị 。 欲dục 除trừ 著trước 心tâm 故cố 。 但đãn 行hành 般Bát 若Nhã 。 反phản 墜trụy 邪tà 見kiến 。 不bất 能năng 增tăng 進tiến 善thiện 法Pháp 。 若nhược 與dữ 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 和hòa 合hợp 。 則tắc 功công 德đức 具cụ 足túc 。 義nghĩa 味vị 調điều 適thích 。


《# 楞lăng 伽già 山sơn 頂đảnh 經kinh 》# 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 速tốc 疾tật 道đạo 有hữu 二nhị 。


一nhất 。 方phương 便tiện 道Đạo 者giả 。 能năng 為vi 因nhân 緣duyên 。 二nhị 。 般Bát 若Nhã 道Đạo 者giả 。 能năng 至chí 寂tịch 滅diệt 。


是thị 以dĩ 般Bát 若Nhã 無vô 方phương 便tiện 。 溺nịch 無vô 為vi 之chi 坑khanh 。 方phương 便tiện 無vô 般Bát 若Nhã 。 陷hãm 幻huyễn 化hóa 之chi 網võng 。 二nhị 輪luân 不bất 滯trệ 。 一nhất 道đạo 無vô 虧khuy 。 權quyền 實thật 雙song 行hành 。 正chánh 宗tông 方phương 顯hiển 。 住trụ 無vô 所sở 住trụ 。 佛Phật 事sự 所sở 以dĩ 兼kiêm 修tu 。 得đắc 無vô 所sở 得đắc 。 智trí 心tâm 所sở 以dĩ 恆hằng 寂tịch 。


問vấn 。


教giáo 秖kỳ 令linh 觀quán 身thân 無vô 我ngã 。 了liễu 本bổn 無vô 生sanh 。 既ký 達đạt 性tánh 空không 。 何hà 存tồn 身thân 見kiến 。 而nhi 欲dục 妄vọng 想tưởng 。 仍nhưng 須tu 捨xả 乎hồ 。


答đáp 。


理lý 中trung 非phi 有hữu 。 事sự 上thượng 非phi 無vô 。 從tùng 緣duyên 幻huyễn 生sanh 。 雖tuy 無vô 作tác 者giả 。 善thiện 惡ác 無vô 性tánh 。 業nghiệp 果quả 宛uyển 然nhiên 。 從tùng 無vô 始thỉ 際tế 。 喪táng 無vô 數số 身thân 。 但đãn 續tục 俱câu 生sanh 。 無vô 利lợi 而nhi 死tử 。 今kim 捨xả 父phụ 母mẫu 遺di 體thể 。 豈khởi 是thị 己kỷ 身thân 。 若nhược 一nhất 念niệm 圓viên 修tu 。 戒giới 定định 慧tuệ 等đẳng 。 微vi 妙diệu 善thiện 心tâm 。 方phương 真chân 己kỷ 體thể 。 今kim 所sở 捨xả 者giả 。 乃nãi 是thị 緣duyên 生sanh 。 然nhiên 於ư 事sự 中trung 。 且thả 為vi 利lợi 益ích 而nhi 死tử 。 況huống 正chánh 當đương 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 三tam 障chướng 二nhị 死tử 所sở 纏triền 。 何hà 乃nãi 說thuyết 空không 。 誰thùy 當đương 信tín 受thọ 。 是thị 以dĩ 佛Phật 法Pháp 。 貴quý 在tại 行hành 持trì 。 不bất 取thủ 一nhất 期kỳ 口khẩu 辯biện 。 如như 蟲trùng 食thực 木mộc 。 偶ngẫu 得đắc 成thành 文văn 。 似tự 鳥điểu 言ngôn 空không 。 全toàn 無vô 其kỳ 旨chỉ 。 煩phiền 惱não 不bất 減giảm 。 我ngã 慢mạn 翻phiên 增tăng 。 是thị 惡ác 取thủ 邪tà 空không 。 非phi 善thiện 達đạt 正Chánh 法Pháp 。 須tu 親thân 見kiến 諦Đế 。 言ngôn 行hành 相tương 應ứng 。 但đãn 縱túng/tung 妄vọng 語ngữ 麁thô 心tâm 。 豈khởi 察sát 潛tiềm 行hành 蜜mật 用dụng 。 古cổ 德đức 云vân 。


行hành 取thủ 千thiên 尺xích 萬vạn 尺xích 。 說thuyết 取thủ 一nhất 寸thốn 半bán 寸thốn 。


又hựu 經Kinh 云vân 。


言ngôn 雖tuy 說thuyết 空không 。 行hành 在tại 有hữu 中trung 。


《# 寶bảo 積tích 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

若nhược 不bất 修tu 行hành 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 音âm 聲thanh 言ngôn 說thuyết 。 亦diệc 應ưng 證chứng 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。


我ngã 當đương 作tác 佛Phật 。 我ngã 當đương 作tác 佛Phật 。


以dĩ 此thử 語ngữ 故cố 。 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 應ưng 成thành 正chánh 覺giác 。


故cố 知tri 行hành 在tại 言ngôn 前tiền 。 道đạo 非phi 心tâm 外ngoại 。 又hựu 經Kinh 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

學học 我ngã 法pháp 者giả 。 惟duy 證chứng 乃nãi 知tri 。


是thị 以dĩ 劇kịch 惡ác 不bất 如như 微vi 善thiện 。 多đa 虛hư 不bất 如như 少thiểu 實thật 。 但đãn 能năng 行hành 者giả 。 不bất 棄khí 於ư 小tiểu 心tâm 。 縱túng/tung 空không 說thuyết 者giả 。 徒đồ 標tiêu 於ư 大đại 意ý 。 若nhược 未vị 契khế 真Chân 如Như 之chi 用dụng 。 順thuận 法pháp 性tánh 而nhi 行hành 。 惟duy 得đắc 上thượng 慢mạn 之chi 心tâm 。 自tự 招chiêu 誣vu 罔võng 之chi 咎cữu 。 是thị 以dĩ 《# 仁nhân 王vương 》# 列liệt 五ngũ 忍nhẫn 之chi 位vị 。 智trí 者giả 備bị 六lục 即tức 之chi 文văn 。 行hành 位vị 分phân 明minh 。 豈khởi 可khả 叨# 濫lạm 。 何hà 不bất 入nhập 平bình 等đẳng 觀quán 。 起khởi 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 積tích 眾chúng 善thiện 之chi 根căn 。 成thành 大đại 慈từ 之chi 種chủng 。 經Kinh 云vân 。


然nhiên 一nhất 指chỉ 節tiết 。 爇nhiệt 一nhất 炷chú 香hương 。 尚thượng 滅diệt 積tích 劫kiếp 之chi 愆khiên 瑕hà 。 或hoặc 散tán 一nhất 華hoa 。 暫tạm 稱xưng 一nhất 佛Phật 。 畢tất 至chí 究cứu 竟cánh 之chi 果quả 位vị 。


《# 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 》# 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 同đồng 事sự 。 尚thượng 作tác 奸gian 偷thâu 。 屠đồ 販phán 。 淫dâm 女nữ 。 寡quả 婦phụ 。 靡mĩ 所sở 不bất 為vi 。


《# 無vô 生sanh 義nghĩa 》# 云vân 。


離ly 相tương/tướng 無vô 住trụ 行hành 人nhân 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 能năng 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 在tại 有hữu 為vi 中trung 。 能năng 貴quý 。 能năng 賤tiện 。 能năng 凡phàm 。 能năng 聖thánh 。 行hành 仁nhân 義nghĩa 之chi 道đạo 。 悲bi 濟tế 十thập 方phương 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。


又hựu 云vân 。


凡phàm 地địa 修tu 聖thánh 行hành 。 果quả 地địa 習tập 凡phàm 因nhân 。 未vị 具cụ 佛Phật 法Pháp 。 亦diệc 不bất 滅diệt 受thọ 。 而nhi 取thủ 證chứng 也dã 。


明minh 知tri 真chân 是thị 俗tục 真chân 。 俗tục 是thị 真chân 俗tục 。 執chấp 即tức 塵trần 勞lao 。 通thông 為vi 佛Phật 事sự 。 入nhập 法Pháp 性Tánh 三Tam 昧Muội 。 無vô 一nhất 法pháp 可khả 嫌hiềm 。 證chứng 無vô 邊biên 定định 門môn 。 無vô 一nhất 法pháp 可khả 棄khí 。 勝thắng 負phụ 既ký 失thất 。 取thủ 捨xả 全toàn 乖quai 。 不bất 可khả 障chướng 他tha 菩Bồ 提Đề 。 滅diệt 自tự 善thiện 本bổn 。 又hựu 縱túng/tung 了liễu 非phi 身thân 。 深thâm 窮cùng 實thật 相tướng 。 不bất 滯trệ 心tâm 境cảnh 。 決quyết 定định 無vô 疑nghi 。 雖tuy 知tri 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 猶do 如như 空không 中trung 鳥điểu 跡tích 。 尚thượng 須tu 地địa 地địa 。 觀quán 練luyện 對đối 治trị 。 習tập 氣khí 非phi 無vô 。 況huống 堅kiên 執chấp 四tứ 倒đảo 之chi 愚ngu 。 深thâm 陷hãm 八bát 邪tà 之chi 網võng 。 持trì 此thử 穢uế 質chất 。 廣quảng 作tác 貪tham 淫dâm 。 被bị 幻huyễn 網võng 所sở 籠lung 。 為vi 情tình 色sắc 所sở 醉túy 。 汩# 沒một 生sanh 死tử 。 沈trầm 淪luân 苦khổ 輪luân 者giả 歟# 。 所sở 以dĩ 大đại 覺giác 深thâm 嗟ta 。 廣quảng 垂thùy 毀hủy 擯bấn 。 諸chư 聖thánh 捨xả 身thân 之chi 際tế 。 無vô 不bất 先tiên 訶ha 。 如như 以dĩ 毒độc 藥dược 而nhi 換hoán 醍đề 醐hồ 。 似tự 將tương 瓦ngõa 器khí 而nhi 易dị 珍trân 寶bảo 。 故cố 《# 寶bảo 積tích 經kinh 》# 觀quán 身thân 有hữu 四tứ 十thập 種chủng 過quá 患hoạn 。


或hoặc 云vân 貪tham 欲dục 之chi 獄ngục 。 恆hằng 為vi 煩phiền 惱não 之chi 所sở 繫hệ 纏triền 。 臭xú 穢uế 之chi 坑khanh 。 常thường 被bị 諸chư 蟲trùng 。 之chi 所sở 唼xiệp 食thực 。 似tự 行hành 廁trắc 而nhi 五ngũ 種chủng 不bất 淨tịnh 。 若nhược 漏lậu 囊nang 而nhi 九cửu 孔khổng 常thường 穿xuyên 。 瞋sân 恚khuể 毒độc 蛇xà 起khởi 害hại 心tâm 。 而nhi 傷thương 殘tàn 慧tuệ 命mạng 。 愚ngu 癡si 羅la 剎sát 執chấp 我ngã 見kiến 。 而nhi 吞thôn 噉đạm 智trí 身thân 。 猶do 惡ác 賊tặc 而nhi 舉cử 世thế 皆giai 嫌hiềm 。 類loại 死tử 狗cẩu 而nhi 諸chư 賢hiền 並tịnh 棄khí 。 不bất 堅kiên 如như 芭ba 蕉tiêu 。 水thủy 沫mạt 。 無vô 常thường 似tự 焰diễm 影ảnh 。 電điện 光quang 。 雖tuy 灌quán 啖đạm 而nhi 反phản 作tác 冤oan 讎thù 。 每mỗi 將tương 養dưỡng 而nhi 罔võng 知tri 恩ân 報báo 。 廣quảng 誚tiếu 非phi 一nhất 。 難nan 可khả 具cụ 言ngôn 。 若nhược 不bất 審thẩm 此thử 深thâm 愆khiên 。 遂toại 乃nãi 廣quảng 興hưng 惡ác 業nghiệp 。 迷mê 斯tư 為vi 是thị 。 而nhi 不bất 進tiến 修tu 。 則tắc 智trí 行hành 兩lưỡng 虧khuy 。 理lý 事sự 俱câu 失thất 。 須tu 先tiên 厭yếm 患hoạn 。 苦khổ 切thiết 對đối 治trị 。 知tri 非phi 而nhi 欲dục 火hỏa 潛tiềm 消tiêu 。 了liễu 本bổn 而nhi 真chân 源nguyên 自tự 現hiện 。 故cố 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


猶do 如như 三tam 界giới 。 火hỏa 宅trạch 所sở 燒thiêu 。 何hà 由do 能năng 解giải 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。


問vấn 。


身thân 雖tuy 虛hư 假giả 。 眾chúng 患hoạn 所sở 纏triền 。 然nhiên 因nhân 此thử 幻huyễn 形hình 。 能năng 成thành 道Đạo 果quả 。 經Kinh 云vân 。


不bất 入nhập 煩phiền 惱não 大đại 海hải 。 不bất 得đắc 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。


若nhược 欲dục 捨xả 之chi 。 恐khủng 成thành 後hậu 悔hối 。


答đáp 。


夫phù 生sanh 不bất 滅diệt 。 有hữu 相tương/tướng 皆giai 空không 。 若nhược 於ư 三Tam 寶Bảo 中trung 。 志chí 誠thành 歸quy 向hướng 。 起khởi 一nhất 捨xả 心tâm 。 猶do 勝thắng 世thế 間gian 虛hư 生sanh 浪lãng 死tử 。 則tắc 能năng 以dĩ 無vô 常thường 體thể 得đắc 金kim 剛cang 體thể 。 以dĩ 不bất 堅kiên 身thân 。 易dị 堅kiên 固cố 身thân 。 取thủ 捨xả 二nhị 途đồ 。 須tu 憑bằng 智trí 照chiếu 。


問vấn 。


安an 心tâm 入nhập 道đạo 。 須tu 順thuận 真chân 空không 。 起khởi 行hành 度độ 生sanh 。 全toàn 歸quy 世thế 諦đế 。 但đãn 了liễu 法pháp 性tánh 。 以dĩ 辯biện 正chánh 宗tông 。 何hà 乃nãi 斥xích 實thật 憑bằng 虛hư 。 喪táng 本bổn 驟sậu 末mạt 。 有hữu 為vi 擾nhiễu 動động 。 造tạo 作tác 紛phân 紜vân 。 汩# 亂loạn 真chân 源nguyên 。 昏hôn 濁trược 心tâm 水thủy 。


答đáp 。


第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 真chân 亦diệc 不bất 立lập 。 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 無vô 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 俗tục 諦đế 門môn 中trung 。 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 凡phàm 興hưng 有hữu 作tác 。 佛Phật 事sự 門môn 收thu 。 是thị 以dĩ 諸chư 佛Phật 。 常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 。 若nhược 不bất 得đắc 世thế 諦đế 。 不bất 得đắc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 《# 唯duy 識thức 論luận 》# 云vân 。


撥bát 無vô 二nhị 諦đế 是thị 惡ác 取thủ 空không 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 不bất 可khả 治trị 者giả 。


《# 金kim 剛cang 經kinh 》# 云vân 。


發phát 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 法pháp 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tướng 。


賢hiền 首thủ 國quốc 師sư 云vân 。


真chân 空không 不bất 壞hoại 緣duyên 起khởi 業nghiệp 果quả 。 是thị 故cố 尊tôn 卑ty 宛uyển 然nhiên 。


《# 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 論luận 》# 云vân 。


真chân 俗tục 無vô 二nhị 。 而nhi 不bất 守thủ 一nhất 。 由do 無vô 二nhị 故cố 。 則tắc 是thị 一nhất 心tâm 。 不bất 守thủ 一nhất 故cố 。 舉cử 體thể 為vi 二nhị 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


譬thí 如như 虛hư 空không 。 於ư 十thập 方phương 中trung 。 若nhược 去khứ 來lai 今kim 。 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 然nhiên 非phi 無vô 虛hư 空không 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 然nhiên 非phi 無vô 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 實thật 無vô 異dị 。 不bất 失thất 所sở 作tác 。 普phổ 示thị 修tu 行hành 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 行hành 。 不bất 捨xả 大đại 願nguyện 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 不bất 壞hoại 因nhân 果quả 。


又hựu 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 了liễu 達đạt 自tự 身thân 。 及cập 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 不bất 驚kinh 不bất 怖bố 。 而nhi 勤cần 修tu 福phước 智trí 。 無vô 有hữu 厭yếm 足túc 。 雖tuy 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 造tạo 作tác 。 而nhi 亦diệc 不bất 捨xả 。 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 雖tuy 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 永vĩnh 離ly 貪tham 欲dục 。 而nhi 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 瞻chiêm 奉phụng 。 諸chư 佛Phật 色sắc 身thân 。 雖tuy 知tri 不bất 由do 他tha 悟ngộ 入nhập 於ư 法pháp 。 而nhi 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 雖tuy 知tri 諸chư 佛Phật 國quốc 。 土thổ/độ 皆giai 如như 虛hư 空không 。 而nhi 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 莊trang 嚴nghiêm 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 雖tuy 恆hằng 觀quán 察sát 。 無vô 人nhân 無vô 我ngã 。 而nhi 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 疲bì 厭yếm 。 雖tuy 於ư 法Pháp 界Giới 而nhi 。 本bổn 來lai 不bất 動động 。 以dĩ 神thần 通thông 智trí 。 力lực 現hiện 眾chúng 變biến 化hóa 。 雖tuy 已dĩ 成thành 就tựu 一Nhất 切Thiết 智Trí 智trí 。 而nhi 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 雖tuy 知tri 諸chư 法pháp 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 而nhi 轉chuyển 淨tịnh 法Pháp 輪luân 。 令linh 眾chúng 生sanh 喜hỷ 。 雖tuy 能năng 示thị 現hiện 諸chư 佛Phật 神thần 力lực 。 而nhi 不bất 厭yếm 捨xả 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 身thân 。 雖tuy 現hiện 入nhập 於ư 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 一nhất 切thiết 處xứ 。 示thị 現hiện 受thọ 生sanh 。 能năng 作tác 如như 是thị 。 權quyền 實thật 雙song 行hành 法pháp 。 是thị 佛Phật 業nghiệp 。


是thị 以dĩ 若nhược 撥bát 果quả 排bài 因nhân 。 即tức 空không 見kiến 外ngoại 道đạo 。 據cứ 體thể 絕tuyệt 用dụng 。 是thị 趣thú 寂tịch 聲Thanh 聞Văn 。 又hựu 若nhược 立lập 正chánh 宗tông 。 何hà 法pháp 非phi 宗tông 。 既ký 論luận 法pháp 性tánh 。 何hà 物vật 非phi 性tánh 。 從tùng 迷mê 破phá 執chấp 。 則tắc 權quyền 立lập 是thị 非phi 。 從tùng 悟ngộ 辯biện 同đồng 。 實thật 無vô 取thủ 捨xả 。 今kim 所sở 論luận 者giả 。 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 所sở 執chấp 事sự 相tướng 。 又hựu 非phi 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 偏thiên 假giả 離ly 真chân 。 及cập 通thông 教giáo 聲Thanh 聞Văn 但đãn 空không 滅diệt 相tương/tướng 。 若nhược 離ly 空không 之chi 有hữu 。 乃nãi 妄vọng 色sắc 之chi 因nhân 。 若nhược 離ly 有hữu 之chi 空không 。 歸quy 灰hôi 斷đoạn 之chi 果quả 。 今kim 則tắc 性tánh 即tức 相tương/tướng 之chi 性tánh 。 故cố 不bất 閡ngại 繁phồn 興hưng 。 相tương/tướng 即tức 性tánh 之chi 相tướng 。 故cố 無vô 虧khuy 湛trạm 寂tịch 。 境cảnh 是thị 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 。 空không 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 舒thư 卷quyển 同đồng 時thời 。 即tức 空không 而nhi 常thường 有hữu 。 存tồn 泯mẫn 下hạ 壞hoại 。 即tức 有hữu 而nhi 常thường 空không 。 故cố 台thai 教giáo 云vân 。


如như 鏡kính 有hữu 像tượng 。 瓦ngõa 礫lịch 不bất 現hiện 。 中trung 具cụ 諸chư 相tướng 。 但đãn 空không 即tức 無vô 。 微vi 妙diệu 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 具cụ 相tướng 三tam 十thập 二nhị 。


清thanh 涼lương 國quốc 師sư 云vân 。


凡phàm 聖thánh 交giao 徹triệt 。 即tức 凡phàm 心tâm 而nhi 見kiến 佛Phật 心tâm 。 理lý 事sự 雙song 修tu 。 依y 本bổn 智trí 而nhi 求cầu 佛Phật 智trí 。


古cổ 德đức 釋thích 云vân 。


禪thiền 宗tông 失thất 意ý 之chi 徒đồ 。 執chấp 理lý 迷mê 事sự 。 云vân 。


性tánh 本bổn 具cụ 足túc 。 何hà 假giả 修tu 求cầu 。 但đãn 要yếu 亡vong 情tình 。 即tức 真chân 佛Phật 自tự 現hiện 。 學học 法pháp 之chi 輩bối 。 執chấp 事sự 迷mê 理lý 。 何hà 須tu 孜tư 孜tư 修tu 習tập 理lý 法pháp 。


合hợp 之chi 雙song 美mỹ 。 離ly 之chi 兩lưỡng 傷thương 。 理lý 事sự 雙song 修tu 。 以dĩ 彰chương 圓viên 妙diệu 。 休hưu 心tâm 絕tuyệt 念niệm 。 名danh 理lý 行hành 。 興hưng 功công 涉thiệp 有hữu 。 名danh 事sự 行hành 。 依y 本bổn 智trí 者giả 。 本bổn 覺giác 智trí 。 此thử 是thị 因nhân 智trí 。 此thử 虛hư 明minh 不bất 昧muội 名danh 智trí 。 成thành 前tiền 理lý 行hành 。 亡vong 情tình 顯hiển 理lý 。 求cầu 佛Phật 智trí 者giả 。 即tức 無vô 障chướng 閡ngại 解giải 脫thoát 智trí 。 此thử 是thị 果quả 智trí 。 約ước 圓viên 明minh 決quyết 斷đoán 為vi 智trí 。 成thành 前tiền 事sự 行hành 。 以dĩ 起khởi 行hành 成thành 果quả 故cố 。 此thử 則tắc 體thể 性tánh 同đồng 故cố 。 所sở 以dĩ 依y 之chi 。 相tương/tướng 用dụng 異dị 故cố 。 所sở 以dĩ 求cầu 之chi 。 但đãn 求cầu 相tương/tướng 用dụng 。 不bất 求cầu 體thể 性tánh 。 前tiền 亡vong 情tình 理lý 行hành 。 即tức 是thị 除trừ 染nhiễm 緣duyên 起khởi 。 以dĩ 顯hiển 體thể 性tánh 。 興hưng 功công 事sự 行hành 。 即tức 是thị 發phát 淨tịnh 緣duyên 起khởi 。 以dĩ 成thành 相tương/tướng 用dụng 。


無vô 相tướng 宗tông 云vân 。


如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 相tương/tướng 用dụng 可khả 然nhiên 。 但đãn 依y 本bổn 智trí 情tình 亡vong 。 則tắc 相tương/tướng 用dụng 自tự 顯hiển 。 以dĩ 本bổn 具cụ 故cố 。 何hà 須tu 特đặc 爾nhĩ 起khởi 於ư 事sự 行hành 。


圓viên 宗tông 云vân 。


性tánh 詮thuyên 本bổn 具cụ 。 亡vong 情tình 之chi 時thời 。 但đãn 除trừ 染nhiễm 分phần/phân 相tương/tướng 用dụng 。 自tự 顯hiển 真chân 體thể 。 若nhược 無vô 事sự 行hành 。 彼bỉ 起khởi 淨tịnh 分phần/phân 相tương/tướng 用dụng 。 無vô 因nhân 得đắc 生sanh 。 如như 金kim 中trung 雖tuy 有hữu 眾chúng 器khí 。 除trừ 礦quáng 但đãn 能năng 顯hiển 金kim 。 若nhược 不bất 施thi 功công 造tạo 作tác 。 無vô 因nhân 得đắc 生sanh 其kỳ 器khí 。 豈khởi 金kim 出xuất 礦quáng 已dĩ 。 不bất 造tạo 不bất 作tác 。 自tự 然nhiên 得đắc 成thành 於ư 器khí 。 若nhược 亡vong 情tình 則tắc 不bất 假giả 事sự 行hành 。 佛Phật 令linh 具cụ 修tu 。 豈khởi 不bất 虛hư 勞lao 學học 者giả 。 是thị 以dĩ 八bát 地địa 。 已dĩ 能năng 離ly 念niệm 。 佛Phật 勸khuyến 方phương 令linh 起khởi 於ư 事sự 行hành 。 知tri 由do 離ly 念niệm 不bất 了liễu 。 所sở 以dĩ 文văn 云vân 。


法pháp 性tánh 真chân 常thường 離ly 心tâm 念niệm 。 二Nhị 乘Thừa 於ư 此thử 亦diệc 能năng 得đắc 。 不bất 以dĩ 此thử 故cố 為vi 世Thế 尊Tôn 。 但đãn 以dĩ 甚thậm 深thâm 無vô 閡ngại 智trí 。


七thất 勸khuyến 皆giai 是thị 事sự 行hành 故cố 。 是thị 知tri 果quả 佛Phật 。 須tu 性tánh 相tướng 具cụ 足túc 。 因nhân 行hành 。 必tất 須tu 事sự 理lý 雙song 修tu 。 依y 本bổn 智trí 如như 得đắc 金kim 。 修tu 理lý 行hành 如như 去khứ 礦quáng 。 修tu 事sự 行hành 如như 造tạo 作tác 。 求cầu 佛Phật 智trí 如như 成thành 器khí 也dã 。


《# 慈từ 愍mẫn 三tam 藏tạng 錄lục 》# 云vân 。


若nhược 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 說thuyết 諸chư 有hữu 為vi 。 定định 如như 空không 華hoa 。 無vô 有hữu 一nhất 物vật 。 名danh 虛hư 妄vọng 者giả 。 虛hư 妄vọng 無vô 形hình 。 非phi 解giải 脫thoát 因nhân 。 如như 何hà 世Thế 尊Tôn 。 勅sắc 諸chư 弟đệ 子tử 。 勤cần 修tu 六Lục 度Độ 。 萬vạn 行hạnh 妙diệu 因nhân 。 當đương 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 果quả 。 豈khởi 有hữu 智trí 者giả 。 讚tán 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 堅kiên 實thật 高cao 妙diệu 。 復phục 勸khuyến 諸chư 人nhân 。 以dĩ 兔thố 角giác 為vi 梯thê 。 而nhi 可khả 登đăng 陟trắc 乎hồ 。 由do 此thử 理lý 故cố 。 雖tuy 是thị 凡phàm 夫phu 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 雖tuy 然nhiên 有hữu 漏lậu 修tu 習tập 。 是thị 實thật 是thị 正chánh 。 有hữu 體thể 虛hư 妄vọng 。 非phi 如như 龜quy 毛mao 。 空không 無vô 一nhất 物vật 。 說thuyết 為vi 虛hư 妄vọng 。 皆giai 是thị 依y 他tha 。 緣duyên 生sanh 幻huyễn 有hữu 。 不bất 同đồng 無vô 而nhi 妄vọng 計kế 。 若nhược 如như 是thị 解giải 者giả 。 常thường 行hành 於ư 相tương/tướng 。 相tương/tướng 不bất 能năng 閡ngại 。 速tốc 得đắc 解giải 脫thoát 。 迷mê 情tình 局cục 執chấp 。 於ư 教giáo 不bất 通thông 。 雖tuy 求cầu 離ly 相tương/tướng 。 恆hằng 被bị 相tương/tướng 拘câu 。 無vô 有hữu 解giải 脫thoát 。


又hựu 云vân 。


若nhược 三tam 世thế 佛Phật 行hạnh 。 執chấp 為vi 妄vọng 想tưởng 。 憑bằng 何hà 修tu 學học 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 依y 佛Phật 行hạnh 。 別biệt 有hữu 所sở 宗tông 。 皆giai 外ngoại 道Đạo 行hạnh 。


古cổ 德đức 云vân 。


若nhược 一nhất 向hướng 拱củng 手thủ 。 自tự 取thủ 安an 隱ẩn 。 不bất 行hành 仁nhân 義nghĩa 。 道đạo 即tức 闕khuyết 莊trang 嚴nghiêm 。 多đa 劫kiếp 亦diệc 不bất 成thành 。


但đãn 實thật 際tế 不bất 受thọ 一nhất 塵trần 。 佛Phật 事sự 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 《# 還hoàn 源nguyên 觀quán 》# 云vân 。


真chân 該cai 妄vọng 末mạt 。 行hành 無vô 不bất 修tu 。 妄vọng 徹triệt 真chân 源nguyên 。 相tương/tướng 無vô 不bất 寂tịch 。


又hựu 云vân 。


真Chân 如Như 之chi 性tánh 。 法pháp 爾nhĩ 隨tùy 緣duyên 。 萬vạn 法pháp 俱câu 興hưng 。 法pháp 爾nhĩ 歸quy 性tánh 。


祖tổ 師sư 傳truyền 法pháp 偈kệ 云vân 。


心tâm 地địa 隨tùy 時thời 說thuyết 。 菩Bồ 提Đề 亦diệc 秖kỳ 寧ninh 。 事sự 理lý 俱câu 無vô 閡ngại 。 當đương 生sanh 即tức 不bất 生sanh 。


故cố 知tri 真chân 不bất 守thủ 性tánh 。 順thuận 寂tịch 而nhi 萬vạn 有hữu 恆hằng 興hưng 。 緣duyên 不bất 失thất 體thể 。 任nhậm 動động 而nhi 一nhất 空không 常thường 寂tịch 。


問vấn 。


《# 思tư 益ích 經kinh 》# 云vân 。


入nhập 正chánh 位vị 者giả 。 不bất 從tùng 一nhất 地địa 至chí 十Thập 地Địa 。


《# 楞lăng 伽già 經kinh 》# 云vân 。


寂tịch 滅diệt 真Chân 如Như 。 有hữu 何hà 次thứ 第đệ 。


古cổ 德đức 云vân 。


寧ninh 可khả 永vĩnh 劫kiếp 沈trầm 淪luân 。 終chung 不bất 求cầu 諸chư 聖thánh 解giải 脫thoát 。


又hựu 云vân 。


任nhậm 汝nhữ 千thiên 聖thánh 現hiện 。 我ngã 有hữu 天thiên 真chân 佛Phật 。


何hà 乃nãi 揑niết 目mục 生sanh 華hoa 。 強cường/cưỡng 分phần/phân 行hành 位vị 。


答đáp 。


若nhược 心tâm 冥minh 性tánh 佛Phật 。 理lý 括quát 真chân 源nguyên 。 豈khởi 假giả 他tha 緣duyên 。 尚thượng 猶do 忘vong 己kỷ 。 若nhược 隨tùy 智trí 區khu 分phần/phân 。 於ư 無vô 次thứ 第đệ 中trung 而nhi 立lập 次thứ 第đệ 。 雖tuy 似tự 昇thăng 降giáng/hàng 。 本bổn 位vị 不bất 動động 。 夫phu 聖thánh 人nhân 大đại 寶bảo 曰viết 位vị 。 若nhược 無vô 行hành 位vị 。 則tắc 是thị 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 若nhược 約ước 圓viên 融dung 門môn 。 則tắc 順thuận 法Pháp 界Giới 性tánh 。 本bổn 自tự 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 約ước 行hành 布bố 門môn 。 則tắc 隨tùy 世thế 諦đế 相tướng 。 前tiền 後hậu 淺thiển 深thâm 。 今kim 圓viên 融dung 不bất 礙ngại 行hành 布bố 。 頓đốn 成thành 諸chư 行hành 。 一nhất 地địa 即tức 一nhất 切thiết 地địa 故cố 。 若nhược 行hành 布bố 不bất 礙ngại 圓viên 融dung 。 遍biến 成thành 諸chư 行hành 。 增tăng 進tiến 諸chư 位vị 功công 德đức 故cố 。 點điểm 空không 論luận 位vị 。 常thường 居cư 中trung 道đạo 。 不bất 有hữu 而nhi 有hữu 。 階giai 降giáng/hàng 歷lịch 然nhiên 。 有hữu 而nhi 不bất 有hữu 。 泯mẫn 然nhiên 虛hư 靜tĩnh 。 故cố 《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 佛Phật 。


若nhược 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 無vô 所sở 有hữu 。 云vân 何hà 說thuyết 有hữu 一nhất 地địa 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。


佛Phật 言ngôn 。

以dĩ 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 則tắc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 初Sơ 地Địa 至chí 十Thập 地Địa 。 若nhược 諸chư 法pháp 有hữu 。 決quyết 定định 性tánh 者giả 。 則tắc 無vô 一nhất 地địa 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。


是thị 以dĩ 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 菩Bồ 薩Tát 履lý 踐tiễn 之chi 門môn 。 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 。 古cổ 佛Phật 修tu 行hành 之chi 路lộ 。 從tùng 初sơ 念niệm 處xứ 一nhất 念niệm 圓viên 修tu 。 迄hất 至chí 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 。 練luyện 磨ma 三tam 業nghiệp 。 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。


問vấn 。


真chân 源nguyên 自tự 性tánh 本bổn 自tự 圓viên 成thành 。 何hà 藉tạ 修tu 行hành 廣quảng 興hưng 動động 作tác 。 經Kinh 云vân 。


見kiến 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 證chứng 滅diệt 修tu 道Đạo 。 名danh 為vi 戲hí 論luận 。


若nhược 起khởi 妄vọng 修tu 行hành 。 何hà 當đương 契khế 本bổn 。


答đáp 。


《# 起khởi 信tín 論luận 》# 云vân 。


以dĩ 有hữu 妄vọng 想tưởng 心tâm 故cố 。 能năng 知tri 名danh 義nghĩa 。 為vi 說thuyết 真chân 覺giác 。 亦diệc 因nhân 真Chân 如Như 內nội 熏huân 。 令linh 此thử 無vô 明minh 而nhi 有hữu 淨tịnh 用dụng 。


復phục 因nhân 諸chư 佛Phật 言ngôn 教giáo 力lực 。 內nội 外ngoại 相tướng 資tư 。 令linh 此thử 妄vọng 心tâm 。 自tự 信tín 己kỷ 身thân 有hữu 真Chân 如Như 性tánh 。 能năng 起khởi 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 修tu 諸chư 對đối 治trị 。 此thử 能năng 修tu 行hành 。 則tắc 是thị 信tín 有hữu 真Chân 如Như 。 由do 未vị 證chứng 真chân 。 不bất 名danh 無vô 漏lậu 。 妄vọng 念niệm 若nhược 淨tịnh 。 真chân 性tánh 自tự 顯hiển 。 又hựu 雖tuy 修tu 無vô 性tánh 。 不bất 閡ngại 真chân 修tu 。 從tùng 妄vọng 顯hiển 真chân 。 因nhân 識thức 成thành 智trí 。 猶do 如như 影ảnh 像tượng 。 能năng 表biểu 鏡kính 明minh 。 若nhược 無vô 塵trần 勞lao 。 佛Phật 道Đạo 不bất 立lập 。 古cổ 德đức 云vân 。


真chân 妄vọng 二nhị 法pháp 。 同đồng 是thị 一nhất 心tâm 。 妄vọng 攬lãm 真chân 成thành 。 無vô 別biệt 妄vọng 故cố 。 真chân 隨tùy 妄vọng 現hiện 。 無vô 別biệt 真chân 故cố 。 又hựu 真chân 外ngoại 有hữu 妄vọng 。 理lý 不bất 遍biến 故cố 。 妄vọng 外ngoại 有hữu 真chân 。 事sự 無vô 依y 故cố 。


又hựu 若nhược 執chấp 本bổn 淨tịnh 。 是thị 自tự 性tánh 癡si 。 若nhược 假giả 外ngoại 修tu 。 是thị 他tha 性tánh 癡si 。 若nhược 內nội 外ngoại 相tướng 資tư 。 是thị 共cộng 性tánh 癡si 。 若nhược 本bổn 末mạt 俱câu 遣khiển 。 是thị 無vô 因nhân 癡si 。 《# 長trưởng 者giả 論luận 》# 云vân 。


若nhược 一nhất 概khái 皆giai 平bình 。 則tắc 無vô 心tâm 修tu 道Đạo 。 應ưng 須tu 策sách 修tu 。 以dĩ 至chí 無vô 修tu 。 方phương 知tri 萬vạn 法pháp 無vô 修tu 。


《# 寶bảo 積tích 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 無vô 正chánh 修tu 者giả 。 猫miêu 兔thố 等đẳng 亦diệc 合hợp 成thành 佛Phật 。 以dĩ 無vô 正chánh 修tu 故cố 。


台thai 教giáo 云vân 。


行hành 能năng 成thành 智trí 。 行hành 滿mãn 智trí 圓viên 。 智trí 能năng 顯hiển 理lý 。 理lý 窮cùng 智trí 寂tịch 。


相tương/tướng 須tu 之chi 道đạo 。 興hưng 廢phế 不bất 無vô 。 因nhân 權quyền 顯hiển 實thật 。 實thật 立lập 權quyền 亡vong 。 約ước 妄vọng 明minh 真chân 。 真chân 成thành 妄vọng 泯mẫn 。 權quyền 妄vọng 既ký 寂tịch 。 真chân 實thật 亦diệc 空không 。 非phi 妄vọng 非phi 權quyền 。 何hà 真chân 何hà 實thật 。 牛ngưu 頭đầu 融dung 大đại 師sư 云vân 。


若nhược 言ngôn 修tu 生sanh 。 則tắc 造tạo 作tác 非phi 真chân 。 若nhược 言ngôn 本bổn 有hữu 。 則tắc 萬vạn 行hạnh 虛hư 設thiết 。


問vấn 。


一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 常thường 在tại 於ư 定định 。 何hà 須tu 數sổ 息tức 入nhập 觀quán 而nhi 無vô 繩thằng 自tự 縛phược 乎hồ 。


答đáp 。


若nhược 法Pháp 性Tánh 三Tam 昧Muội 。 何hà 人nhân 不bất 具cụ 。 若nhược 論luận 究cứu 竟cánh 定định 門môn 。 唯duy 佛Phật 方phương 備bị 。 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 尚thượng 乃nãi 不bất 知tri 。 散tán 心tâm 凡phàm 夫phu 。 豈khởi 容dung 測trắc 度độ 。 故cố 文Văn 殊Thù 云vân 。


譬thí 如như 人nhân 學học 射xạ 。 從tùng 麁thô 至chí 細tế 。 後hậu 乃nãi 所sở 發phát 皆giai 中trung 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 初sơ 學học 三tam 昧muội 。 諦đế 緣duyên 一nhất 境cảnh 。 後hậu 入nhập 無Vô 心Tâm 三Tam 昧Muội 。 始thỉ 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 常thường 與dữ 定định 俱câu 。


所sở 以dĩ 不bất 淨tịnh 假giả 觀quán 。 數sổ 息tức 妙diệu 門môn 。 是thị 入nhập 甘cam 露lộ 之chi 津tân 。 出xuất 生sanh 死tử 之chi 徑kính 。 故cố 龍long 樹thụ 祖tổ 師sư 云vân 。


觀quán 佛Phật 十Thập 力Lực 中trung 。 二nhị 力lực 最tối 大đại 。


因nhân 業nghiệp 力lực 故cố 入nhập 生sanh 死tử 。 因nhân 定định 力lực 故cố 出xuất 生sanh 死tử 。


《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 》# 云vân 。


救cứu 四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 命mạng 。 不bất 如như 一nhất 食thực 頃khoảnh 。 端đoan 心tâm 正chánh 意ý 。


是thị 以dĩ 在tại 纏triền 真Chân 如Như 。 昏hôn 散tán 皆giai 具cụ 。 出xuất 纏triền 真Chân 如Như 。 定định 慧tuệ 方phương 明minh 。 總tổng 別biệt 條điều 然nhiên 。 前tiền 後hậu 無vô 濫lạm 。 何hà 專chuyên 理lý 是thị 。 寧ninh 斥xích 事sự 非phi 。


問vấn 。


菩Bồ 薩Tát 大đại 業nghiệp 。 以dĩ 攝nhiếp 化hóa 為vi 基cơ 。 何hà 乃nãi 獨độc 宿túc 孤cô 峯phong 。 入nhập 深thâm 蘭lan 若nhã 。 既ký 違vi 本bổn 願nguyện 。 何hà 成thành 利lợi 人nhân 。


答đáp 。


菩Bồ 薩Tát 本bổn 為vi 度độ 他tha 。 是thị 以dĩ 先tiên 修tu 定định 慧tuệ 。 空không 閑nhàn 靜tĩnh 處xứ 。 禪thiền 觀quán 易dị 成thành 。 少thiểu 欲dục 頭đầu 陀đà 。 能năng 入nhập 聖thánh 道Đạo 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 入nhập 於ư 深thâm 山sơn 。 思tư 惟duy 佛Phật 道Đạo 。

問vấn 。


多đa 聞văn 。 廣quảng 讀đọc 。 習tập 學học 。 記ký 持trì 。 徇# 義nghĩa 窮cùng 文văn 。 何hà 當đương 見kiến 性tánh 。


答đáp 。


若nhược 隨tùy 語ngữ 生sanh 見kiến 。 齊tề 文văn 作tác 解giải 。 執chấp 詮thuyên 忘vong 旨chỉ 。 逐trục 教giáo 迷mê 心tâm 。 指chỉ 月nguyệt 不bất 分phân 。 即tức 難nan 見kiến 性tánh 。 若nhược 因nhân 言ngôn 悟ngộ 道đạo 。 藉tạ 教giáo 明minh 宗tông 。 諦đế 入nhập 圓viên 詮thuyên 。 深thâm 探thám 佛Phật 意ý 。 即tức 多đa 聞văn 而nhi 成thành 寶bảo 藏tạng 。 積tích 學học 以dĩ 為vi 智trí 海hải 。 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 。 皆giai 因nhân 玄huyền 學học 之chi 力lực 。 居cư 危nguy 獲hoạch 安an 。 盡tận 資tư 妙diệu 智trí 之chi 功công 。 言ngôn 為vi 入nhập 道đạo 之chi 階giai 梯thê 。 教giáo 是thị 辯biện 正chánh 之chi 繩thằng 墨mặc 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


欲dục 度độ 眾chúng 生sanh 。 令linh 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 離ly 無vô 障chướng 閡ngại 解giải 脫thoát 智trí 。 無vô 障chướng 閡ngại 解giải 脫thoát 智trí 。 不bất 離ly 一nhất 切thiết 。 法pháp 如như 實thật 覺giác 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 實thật 覺giác 。 不bất 離ly 無vô 行hành 。 無vô 生sanh 行hành 慧tuệ 光quang 。 無vô 行hành 無vô 生sanh 行hành 慧tuệ 光quang 。 不bất 離ly 禪thiền 善thiện 巧xảo 決quyết 定định 觀quán 察sát 智trí 。 禪thiền 善thiện 巧xảo 決quyết 定định 觀quán 察sát 智trí 。 不bất 離ly 善thiện 巧xảo 多đa 聞văn 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 觀quán 察sát 了liễu 知tri 已dĩ 。 倍bội 於ư 正Chánh 法Pháp 。 勤cần 求cầu 修tu 習tập 。 日nhật 夜dạ 惟duy 願nguyện 聞văn 法Pháp 。 喜hỷ 法pháp 。 樂nhạo 法Pháp 。 依y 法pháp 。 隨tùy 法pháp 。 解giải 法pháp 。 順thuận 法pháp 。 到đáo 法pháp 。 住trụ 法pháp 。 行hành 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 勤cần 求cầu 佛Phật 法Pháp 。 所sở 有hữu 珍trân 財tài 。 皆giai 無vô 悋lận 惜tích 。 不bất 見kiến 有hữu 物vật 。 難nan 得đắc 可khả 重trọng/trùng 。 但đãn 於ư 能năng 說thuyết 佛Phật 法Pháp 之chi 人nhân 。 生sanh 難nan 遭tao 想tưởng 。


《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 有hữu 利lợi 根căn 。 智trí 慧tuệ 明minh 了liễu 。 多đa 聞văn 強cường 識thức 。 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết 。


《# 論luận 》# 云vân 。


有hữu 慧tuệ 無vô 多đa 聞văn 。 是thị 不bất 知tri 實thật 相tướng 。 譬thí 如như 大đại 暗ám 中trung 。 有hữu 目mục 無vô 所sở 見kiến 。 多đa 聞văn 無vô 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 不bất 知tri 實thật 相tướng 。 譬thí 如như 大đại 明minh 中trung 。 有hữu 燈đăng 而nhi 無vô 目mục 。 多đa 聞văn 利lợi 智trí 慧tuệ 。 是thị 所sở 說thuyết 應ưng 受thọ 。 無vô 聞văn 無vô 智trí 慧tuệ 。 是thị 名danh 人nhân 身thân 牛ngưu 。


故cố 圓viên 教giáo 二nhị 品phẩm 。 方phương 許hứa 兼kiêm 讀đọc 誦tụng 。 位vị 居cư 不bất 退thoái 。 始thỉ 聞văn 法Pháp 無vô 厭yếm 。 聞văn 有hữu 助trợ 觀quán 之chi 力lực 。 學học 成thành 種chủng 智trí 之chi 功công 。 不bất 可khả 作tác 牛ngưu 羊dương 之chi 眼nhãn 。 罔võng 辨biện 方phương 隅ngung 。 處xử 愚ngu 戇# 之chi 心tâm 。 不bất 分phân 菽# 麥mạch 乎hồ 。


問vấn 。


靈linh 知tri 不bất 昧muội 。 妙diệu 性tánh 常thường 圓viên 。 何hà 假giả 參tham 尋tầm 。 遍biến 求cầu 知tri 識thức 。


答đáp 。


一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悟ngộ 裡# 生sanh 迷mê 。 真chân 中trung 起khởi 妄vọng 。 秖kỳ 為vi 不bất 覺giác 。 須tu 假giả 發phát 揚dương 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 曾tằng 親thân 近cận 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 無vô 數số 諸chư 佛Phật 。 盡tận 行hành 諸chư 佛Phật 。 無vô 量lượng 道Đạo 法Pháp 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 名danh 稱xưng 普phổ 聞văn 。


又hựu 云vân 。


善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 是thị 大đại 因nhân 緣duyên 。 所sở 謂vị 令linh 得đắc 見kiến 佛Phật 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


譬thí 如như 暗ám 中trung 寶bảo 。 無vô 燈đăng 不bất 可khả 見kiến 。 佛Phật 法Pháp 無vô 人nhân 說thuyết 。 雖tuy 智trí 不bất 能năng 了liễu 。


又hựu 云vân 。


不bất 要yếu 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 滿mãn 中trung 珍trân 寶bảo 。 惟duy 願nguyện 樂nhạo 聞văn 一nhất 句cú 未vị 聞văn 佛Phật 法Pháp 。


又hựu 云vân 。


雖tuy 知tri 諸chư 法pháp 。 不bất 由do 他tha 悟ngộ 。 而nhi 常thường 尊tôn 敬kính 。 諸chư 善Thiện 知Tri 識Thức 。


《# 起khởi 信tín 論luận 》# 云vân 。


又hựu 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 因nhân 有hữu 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 。 乃nãi 得đắc 成thành 辦biện 。 如như 木mộc 中trung 火hỏa 性tánh 。 是thị 火hỏa 正chánh 因nhân 。 若nhược 無vô 人nhân 知tri 。 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 能năng 自tự 燒thiêu 人nhân 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 有hữu 正chánh 因nhân 。 熏huân 習tập 之chi 力lực 。 若nhược 不bất 遇ngộ 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 。 善Thiện 知Tri 識Thức 等đẳng 。 以dĩ 之chi 為vi 緣duyên 。 能năng 自tự 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 無vô 是thị 處xứ 。


《# 法pháp 句cú 經kinh 》# 云vân 。


如như 裹khỏa 香hương 之chi 紙chỉ 。 繫hệ 魚ngư 之chi 索sách 。 佛Phật 語ngứ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。


夫phu 物vật 本bổn 淨tịnh 。 皆giai 由do 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 興hưng 罪tội 福phước 。 近cận 賢hiền 明minh 。 則tắc 道đạo 義nghĩa 隆long 。 友hữu 愚ngu 暗ám 。 則tắc 殃ương 禍họa 集tập 。 譬thí 如như 紙chỉ 。 索sách 。 近cận 香hương 則tắc 香hương 。 繫hệ 魚ngư 則tắc 臭xú 。 漸tiệm 染nhiễm 翫ngoạn 習tập 。 各các 不bất 自tự 覺giác 。


頌tụng 曰viết 。


鄙bỉ 夫phu 染nhiễm 人nhân 。 如như 近cận 臭xú 物vật 。 漸tiệm 迷mê 習tập 非phi 。 不bất 覺giác 成thành 惡ác 。 賢hiền 夫phu 染nhiễm 人nhân 。 如như 附phụ 香hương 熏huân 。 進tiến 智trí 習tập 善thiện 。 行hạnh 成thành 芳phương 潔khiết 。


《# 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 業nghiệp 種chủng 自tự 然nhiên 。 如như 惡ác 叉xoa 聚tụ 。 諸chư 修tu 行hành 人nhân 。 不bất 能năng 得đắc 成thành 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 別biệt 成thành 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 及cập 成thành 外ngoại 道đạo 。 諸chư 天thiên 魔ma 王vương 。 及cập 魔ma 眷quyến 屬thuộc 。 皆giai 由do 不bất 知tri 。 二nhị 種chủng 根căn 本bổn 。 錯thác 亂loạn 修tu 習tập 。 猶do 如như 煮chử 砂sa 。 欲dục 成thành 嘉gia 饌soạn 。 縱túng 經kinh 塵trần 劫kiếp 。 終chung 不bất 能năng 成thành 。


是thị 知tri 初sơ 心tâm 。 須tu 親thân 道đạo 友hữu 。 以dĩ 辨biện 邪tà 正chánh 。 方phương 契khế 真chân 修tu 。 或hoặc 涉thiệp 權quyền 門môn 。 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 。 若nhược 得đắc 圓viên 旨chỉ 。 不bất 枉uổng 功công 程# 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 永vĩnh 無vô 疑nghi 悔hối 。 及cập 生sanh 自tự 悟ngộ 之chi 時thời 。 惟duy 證chứng 無vô 師sư 。 自tự 然nhiên 之chi 智trí 。 決quyết 定định 不bất 從tùng 人nhân 得đắc 。


問vấn 。


說thuyết 法Pháp 為vi 人nhân 。 雖tuy 成thành 大đại 業nghiệp 。 未vị 齊tề 極cực 地địa 。 恐khủng 損tổn 自tự 行hành 。 登đăng 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 尚thượng 被bị 佛Phật 訶ha 。 未vị 證chứng 凡phàm 夫phu 。 如như 何hà 開khai 演diễn 。


答đáp 。


台thai 教giáo 初sơ 品phẩm 。 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 若nhược 信tín 入nhập 圓viên 門môn 。 亦diệc 可khả 說thuyết 法Pháp 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 心tâm 。 同đồng 佛Phật 所sở 知tri 。 用dụng 所sở 生sanh 眼nhãn 齊tề 如Như 來Lai 見kiến 。 《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 中trung 校giảo 量lượng 。 正chánh 憶ức 念niệm 自tự 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 之chi 福phước 。 不bất 如như 廣quảng 為vì 人nhân 天thiên 。 巧xảo 說thuyết 譬thí 喻dụ 。 令linh 前tiền 人nhân 易dị 解giải 般Bát 若Nhã 。 其kỳ 福phước 最tối 勝thắng 。 經Kinh 云vân 。


其kỳ 人nhân 戒giới 足túc 雖tuy 羸luy 劣liệt 。 善thiện 能năng 說thuyết 法Pháp 利lợi 多đa 人nhân 。 若nhược 有hữu 供cúng 養dường 是thị 人nhân 者giả 。 則tắc 為vi 供cúng 養dường 十thập 方phương 佛Phật 。


《# 未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 》# 云vân 。


說thuyết 法Pháp 有hữu 二nhị 大đại 因nhân 緣duyên 。


一nhất 者giả 開khai 化hóa 天thiên 人nhân 。 福phước 無vô 量lượng 故cố 。 二nhị 者giả 為vi 報báo 施thí 食thực 恩ân 故cố 。 豈khởi 得đắc 不bất 說thuyết 。


又hựu 財tài 施thí 如như 燈đăng 。 但đãn 明minh 小tiểu 室thất 。 法Pháp 施thí 若nhược 日nhật 。 遠viễn 照chiếu 天thiên 下hạ 。 《# 大đại 方Phương 廣Quảng 總tổng 持trì 經Kinh 》# 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 若nhược 有hữu 法Pháp 師sư 。 善thiện 隨tùy 樂nhạo 欲dục 。 為vì 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 學học 大Đại 乘Thừa 者giả 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 有hữu 發phát 一nhất 毛mao 。 歡hoan 喜hỷ 之chi 心tâm 。 乃nãi 至chí 暫tạm 下hạ 。 一nhất 滴tích 淚lệ 者giả 。 當đương 知tri 皆giai 是thị 。 佛Phật 之chi 神thần 力lực 。


但đãn 見kiến 解giải 不bất 謬mậu 。 冥minh 契khế 佛Phật 心tâm 。 雖tuy 為vi 他tha 人nhân 。 亦diệc 乃nãi 化hóa 功công 歸quy 己kỷ 。 既ký 能năng 助trợ 道đạo 又hựu 報báo 佛Phật 恩ân 。 儻thảng 不bất 涉thiệp 名danh 聞văn 。 實thật 一nhất 毫hào 不bất 棄khí 。 至chí 於ư 傳truyền 持trì 法Pháp 寶bảo 。 講giảng 唱xướng 大Đại 乘Thừa 。 制chế 論luận 釋thích 經kinh 。 著trước 文văn 解giải 義nghĩa 。 拔bạt 不bất 信tín 之chi 疑nghi 箭tiễn 。 照chiếu 愚ngu 暗ám 之chi 智trí 光quang 。 建kiến 法pháp 垣viên 牆tường 。 續tục 佛Phật 壽thọ 命mạng 。 或hoặc 取thủ 經kinh 西tây 土thổ/độ 。 求cầu 法Pháp 遐hà 方phương 。 或hoặc 翻phiên 譯dịch 大Đại 乘Thừa 。 潤nhuận 文văn 至chí 教giáo 。 或hoặc 廣quảng 行hành 經kinh 咒chú 。 遍biến 施thí 受thọ 持trì 。 開khai 法Pháp 施thí 之chi 門môn 。 續tục 傳truyền 燈đăng 之chi 焰diễm 。 能năng 將tương 甘cam 露lộ 。 沃ốc 枯khô 竭kiệt 之chi 心tâm 。 善thiện 使sử 金kim 錍bề 。 扶phù 癡si 盲manh 之chi 眼nhãn 。 經Kinh 云vân 。


假giả 使sử 頂đảnh 戴đái 經kinh 塵trần 劫kiếp 。 身thân 為vi 床sàng 座tòa 遍biến 三tam 千thiên 。 若nhược 不bất 傳truyền 法pháp 度độ 眾chúng 生sanh 。 決quyết 定định 無vô 能năng 報báo 恩ân 者giả 。


問vấn 。


何hà 不bất 一nhất 法pháp 頓đốn 悟ngộ 。 萬vạn 行hạnh 自tự 圓viên 。 而nhi 迂# 迴hồi 漸tiệm 徑kính 。 勤cần 勞lao 小tiểu 善thiện 乎hồ 。 禪thiền 宗tông 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 一nhất 塵trần 不bất 現hiện 。 若nhược 爭tranh 馳trì 焰diễm 水thủy 。 競cạnh 執chấp 空không 華hoa 。 以dĩ 幻huyễn 修tu 幻huyễn 。 終chung 無vô 得đắc 理lý 。


答đáp 。


諸chư 佛Phật 了liễu 幻huyễn 。 方phương 能năng 度độ 幻huyễn 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 明minh 空không 。 是thị 以dĩ 從tùng 空không 建kiến 立lập 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 如như 幻huyễn 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 在tại 中trung 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 無vô 所sở 染nhiễm 著trước 。


何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 爾nhĩ 。


《# 中trung 論luận 》# 云vân 。


以dĩ 有hữu 空không 義nghĩa 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 得đắc 成thành 。


是thị 以dĩ 頓đốn 如như 種chủng 子tử 已dĩ 包bao 。 漸tiệm 似tự 芽nha 莖hành 旋toàn 發phát 。 又hựu 如như 見kiến 九cửu 層tằng 之chi 臺đài 。 則tắc 可khả 頓đốn 見kiến 。 要yếu 須tu 躡niếp 階giai 而nhi 後hậu 得đắc 昇thăng 。 頓đốn 了liễu 心tâm 性tánh 。 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 無vô 性tánh 不bất 具cụ 。 而nhi 須tu 積tích 功công 。 遍biến 修tu 萬vạn 行hạnh 。 又hựu 如như 磨ma 鏡kính 。 一nhất 時thời 遍biến 磨ma 。 明minh 淨tịnh 有hữu 漸tiệm 。 萬vạn 行hạnh 頓đốn 修tu 。 悟ngộ 則tắc 漸tiệm 勝thắng 。 此thử 名danh 圓viên 漸tiệm 。 非phi 是thị 漸tiệm 圓viên 。 亦diệc 是thị 無vô 位vị 中trung 位vị 。 無vô 行hành 中trung 行hành 。 是thị 以dĩ 徹triệt 果quả 該cai 因nhân 。 從tùng 微vi 至chí 著trước 。 皆giai 須tu 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 乃nãi 能năng 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 故cố 九cửu 層tằng 之chi 臺đài 成thành 於ư 始thỉ 簣quỹ 。 千thiên 里lý 之chi 程# 託thác 於ư 初sơ 步bộ 。 滔thao 滔thao 之chi 水thủy 起khởi 於ư 濫lạm 觴thương 。 森sâm 森sâm 之chi 樹thụ 生sanh 於ư 毫hào 末mạt 。 道đạo 不bất 遺di 於ư 小tiểu 行hành 。 暗ám 弗phất 拒cự 於ư 初sơ 明minh 。 故cố 一nhất 句cú 染nhiễm 神thần 。 歷lịch 劫kiếp 不bất 朽hủ 。 一nhất 善thiện 入nhập 心tâm 。 萬vạn 世thế 匪phỉ 忘vong 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 說thuyết 。


修tu 一nhất 善thiện 心tâm 。 破phá 百bách 種chủng 惡ác 。 如như 少thiểu 金kim 剛cang 。 能năng 壞hoại 須Tu 彌Di 。 亦diệc 如như 少thiểu 火hỏa 。 能năng 燒thiêu 一nhất 切thiết 。 如như 少thiểu 毒độc 藥dược 。 能năng 害hại 眾chúng 生sanh 。 少thiểu 善thiện 亦diệc 爾nhĩ 。 能năng 破phá 大đại 惡ác 。


《# 日nhật 摩ma 尼ni 寶bảo 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 。


我ngã 觀quán 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 後hậu 數số 千thiên 。 巨cự 億ức 萬vạn 劫kiếp 。 在tại 欲dục 愛ái 中trung 。 為vị 罪tội 所sở 覆phú 。 若nhược 聞văn 佛Phật 經Kinh 。 一nhất 反phản 念niệm 善thiện 。 罪tội 即tức 消tiêu 盡tận 。


《# 大đại 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。


如Như 來Lai 成thành 道Đạo 時thời 。 有hữu 十thập 種chủng 微vi 笑tiếu 。 而nhi 觀quán 世thế 間gian 。 有hữu 小tiểu 因nhân 大đại 果quả 。 小tiểu 緣duyên 大đại 報báo 。


如như 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 讚tán 一nhất 偈kệ 。 一nhất 稱xưng 南Nam 無mô 佛Phật 。 燒thiêu 一nhất 捻nẫm 香hương 。 必tất 得đắc 作tác 佛Phật 。 何hà 況huống 聞văn 知tri 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 不bất 生sanh 不bất 不bất 滅diệt 。 而nhi 行hành 因nhân 緣duyên 。 業nghiệp 亦diệc 不bất 失thất 。 以dĩ 是thị 故cố 笑tiếu 。


古cổ 德đức 問vấn 云vân 。


達đạt 磨ma 不bất 與dữ 梁lương 帝đế 說thuyết 。 功công 德đức 因nhân 緣duyên 。 而nhi 云vân 無vô 耶da 。 菩Bồ 薩Tát 捨xả 國quốc 城thành 。 建kiến 塔tháp 廟miếu 。 豈khởi 虛hư 設thiết 乎hồ 。


答đáp 。


大đại 師sư 此thử 說thuyết 。 不bất 壞hoại 福phước 德đức 因nhân 果quả 。 武võ 帝đế 不bất 達đạt 。 有hữu 為vi 功công 德đức 。 而nhi 有hữu 限hạn 劑tề 。 空không 無vô 相tướng 福phước 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 破phá 他tha 貪tham 著trước 。 如như 不bất 貪tham 著trước 。 盡tận 是thị 無vô 為vi 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 作tác 輪Luân 王Vương 。 如như 是thị 福phước 報báo 。 因nhân 果quả 歷lịch 然nhiên 。 可khả 是thị 無vô 耶da 。 若nhược 達đạt 理lý 者giả 處xứ 之chi 。 與dữ 法Pháp 界Giới 同đồng 量lượng 。 無vô 有hữu 竭kiệt 盡tận 。 若nhược 不bất 達đạt 理lý 。 即tức 是thị 有hữu 為vi 。 輪luân 迴hồi 之chi 報báo 。 不bất 應ưng 貪tham 著trước 。 忠trung 國quốc 師sư 云vân 。


諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 具cụ 福phước 。 智trí 二nhị 嚴nghiêm 。 豈khởi 是thị 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 但đãn 勿vật 以dĩ 理lý 滯trệ 事sự 。 以dĩ 事sự 妨phương 理lý 。 終chung 日nhật 行hành 。 而nhi 不bất 乖quai 於ư 無vô 行hành 也dã 。


生sanh 法Pháp 師sư 問vấn 。


云vân 何hà 彈đàn 指chỉ 。 合hợp 掌chưởng 。 無vô 非phi 佛Phật 因nhân 耶da 。


答đáp 。


一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 無vô 定định 性tánh 。 而nhi 所sở 適thích 隨tùy 緣duyên 。 若nhược 以dĩ 貪tham 為vi 緣duyên 。 即tức 適thích 人nhân 天thiên 之chi 報báo 。 若nhược 迴hồi 向hướng 菩Bồ 薩Tát 為vi 緣duyên 。 即tức 成thành 佛Phật 果quả 之chi 報báo 。 真Chân 如Như 尚thượng 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 而nhi 況huống 此thử 微vi 善thiện 乎hồ 。 又hựu 云vân 。


萬vạn 善thiện 理lý 同đồng 無vô 漏lậu 者giả 。 夫phu 萬vạn 善thiện 本bổn 有hữu 。 皆giai 資tư 理lý 發phát 。 理lý 既ký 無vô 異dị 。 善thiện 豈khởi 容dung 二nhị 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 為vi 萬vạn 善thiện 之chi 因nhân 。 亦diệc 名danh 正chánh 因nhân 。 親thân 生sanh 萬vạn 善thiện 。 台thai 教giáo 云vân 。


如như 輕khinh 小tiểu 善thiện 不bất 成thành 佛Phật 。 是thị 滅diệt 世thế 間gian 佛Phật 種chủng 。


又hựu 云vân 。


善thiện 機cơ 有hữu 二nhị 。


一nhất 。 感cảm 人nhân 天thiên 華hoa 報báo 。 二nhị 。 感cảm 佛Phật 道Đạo 果quả 報báo 。 若nhược 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 圓viên 照chiếu 。 眾chúng 生sanh 萬vạn 善thiện 。 究cứu 竟cánh 得đắc 佛Phật 。 一nhất 大đại 事sự 出xuất 世thế 之chi 正chánh 意ý 。


荊kinh 溪khê 尊tôn 者giả 云vân 。


一nhất 毫hào 之chi 善thiện 。 本bổn 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 如như 操thao 刀đao 執chấp 炬cự 。 得đắc 其kỳ 要yếu 柄bính 。 若nhược 以dĩ 相tương/tướng 心tâm 。 如như 把bả 刃nhận 抱bão 火hỏa 。


《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 中trung 。 明minh 散tán 心tâm 念niệm 佛Phật 。 小tiểu 音âm 讚tán 歎thán 。 指chỉ 甲giáp 畫họa 像tượng 。 聚tụ 沙sa 成thành 塔tháp 。 漸tiệm 積tích 功công 德đức 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 《# 大đại 悲bi 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 一nhất 發phát 信tín 心tâm 。 種chúng 少thiểu 善thiện 根căn 。 終chung 不bất 敗bại 亡vong 。 假giả 使sử 久cửu 遠viễn 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 劫kiếp 。 彼bỉ 一nhất 善thiện 根căn 。 必tất 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 如như 一nhất 滴tích 水thủy 。 投đầu 大đại 海hải 中trung 。 雖tuy 經kinh 久cửu 遠viễn 。 終chung 不bất 虧khuy 損tổn 。


是thị 以dĩ 大Đại 聖Thánh 。 順thuận 機cơ 曲khúc 應ưng 。 大đại 小tiểu 不bất 忘vong 。 接tiếp 後hậu 逗đậu 前tiền 。 半bán 滿mãn 豈khởi 廢phế 。 或hoặc 讚tán 小tiểu 而nhi 引dẫn 歸quy 深thâm 極cực 。 或hoặc 訶ha 半bán 而nhi 恐khủng 滯trệ 初sơ 門môn 。 黃hoàng 葉diệp 寧ninh 金kim 。 空không 拳quyền 豈khởi 實thật 。 皆giai 是thị 抑ức 揚dương 之chi 意ý 。 權quyền 施thí 誘dụ 度độ 之chi 恩ân 。 而nhi 不bất 得đắc 教giáo 旨chỉ 者giả 。 但đãn 執chấp 方phương 便tiện 之chi 言ngôn 。 互hỗ 相tương 是thị 非phi 。 確xác 定định 取thủ 捨xả 。 或hoặc 執chấp 小tiểu 滯trệ 大đại 。 違vi 失thất 本bổn 宗tông 。 或hoặc 據cứ 大đại 妨phương 小tiểu 。 而nhi 虧khuy 權quyền 慧tuệ 。 又hựu 雖tuy 然nhiên 宗tông 大đại 。 大đại 旨chỉ 焉yên 明minh 。 徒đồ 云vân 斥xích 小tiểu 。 小tiểu 行hành 空không 失thất 。 運vận 意ý 。 則tắc 承thừa 虛hư 託thác 假giả 。 出xuất 語ngữ 。 則tắc 越việt 分phần/phân 過quá 頭đầu 。 斷đoạn 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 謗báng 大đại 般Bát 若Nhã 。 深thâm 愆khiên 極cực 過quá 。 莫mạc 越việt 於ư 斯tư 。 歷lịch 劫kiếp 何hà 窮cùng 。 長trường/trưởng 淪luân 無vô 間gian 。 《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 云vân 。


無vô 方phương 便tiện 慧tuệ 縛phược 。 有hữu 方phương 便tiện 慧tuệ 解giải 。 無vô 慧tuệ 方phương 便tiện 縛phược 。 有hữu 慧tuệ 方phương 便tiện 解giải 。


豈khởi 可khả 執chấp 權quyền 謗báng 實thật 。 害hại 有hữu 賓tân 無vô 。 但đãn 大đại 小tiểu 雙song 弘hoằng 。 空không 有hữu 俱câu 運vận 。 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 即tức 無vô 過quá 矣hĩ 。 是thị 以dĩ 順thuận 法pháp 體thể 。 則tắc 纖tiêm 毫hào 不bất 立lập 。 隨tùy 智trí 用dụng 。 則tắc 大đại 業nghiệp 恆hằng 興hưng 。 體thể 不bất 離ly 用dụng 。 故cố 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 用dụng 不bất 離ly 體thể 。 故cố 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 。 是thị 以dĩ 常thường 體thể 常thường 用dụng 。 恆hằng 照chiếu 恆hằng 寂tịch 。 若nhược 會hội 旨chỉ 歸quy 宗tông 。 則tắc 體thể 用dụng 俱câu 離ly 。 何hà 照chiếu 何hà 寂tịch 。 曷hạt 乃nãi 據cứ 體thể 而nhi 礙ngại 用dụng 。 執chấp 性tánh 而nhi 壞hoại 緣duyên 。 理lý 事sự 不bất 融dung 。 真chân 俗tục 成thành 隔cách 。 則tắc 同đồng 體thể 之chi 悲bi 絕tuyệt 運vận 。 無vô 緣duyên 之chi 慈từ 靡mĩ 成thành 。 善thiện 惡ác 既ký 不bất 同đồng 觀quán 。 冤oan 親thân 何hà 能năng 普phổ 救cứu 。 過quá 之chi 甚thậm 矣hĩ 。 失thất 莫mạc 大đại 焉yên 。 又hựu 先tiên 德đức 云vân 。


夫phu 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 雖tuy 明minh 見kiến 佛Phật 性tánh 。 與dữ 佛Phật 同đồng 等đẳng 。 若nhược 論luận 其kỳ 功công 。 未vị 齊tề 諸chư 聖thánh 。 須tu 從tùng 今kim 日nhật 。 步bộ 步bộ 資tư 熏huân 。


又hựu 古cổ 德đức 云vân 。


蕈# 子tử 比Bỉ 丘Khâu 還hoàn 債trái 。 雖tuy 不bất 得đắc 理lý 。 猶do 有hữu 行hành 門môn 。 今kim 時thời 多đa 有hữu 學học 人nhân 。 二nhị 事sự 俱câu 失thất 。


故cố 知tri 見kiến 性tánh 未vị 諦đế 。 但đãn 是thị 隨tùy 語ngữ 依y 通thông 。 及cập 檢kiểm 時thời 中trung 。 正chánh 助trợ 皆giai 喪táng 。 是thị 以dĩ 先tiên 聖thánh 。 終chung 不bất 浪lãng 階giai 。 撫phủ 臆ức 捫môn 心tâm 。 豈khởi 可khả 容dung 易dị 。 是thị 以dĩ 六lục 即tức 揀giản 濫lạm 。 十Thập 地Địa 辨biện 功công 。 若nhược 以dĩ 即tức 故cố 。 何hà 凡phàm 何hà 聖thánh 。 若nhược 論luận 六lục 故cố 。 凡phàm 聖thánh 天thiên 隔cách 。 又hựu 若nhược 論luận 其kỳ 理lý 。 初Sơ 地Địa 即tức 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 地địa 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 行hành 。 後hậu 地địa 則tắc 倍bội 倍bội 超siêu 前tiền 。 秖kỳ 如như 纔tài 登đăng 八bát 地địa 。 一nhất 念niệm 利lợi 生sanh 。 下hạ 地địa 多đa 劫kiếp 不bất 及cập 。


問vấn 。


善thiện 惡ác 同đồng 源nguyên 。 是thị 非phi 一nhất 旨chỉ 。 云vân 何hà 棄khí 惡ác 崇sùng 善thiện 。 而nhi 違vi 法pháp 性tánh 乎hồ 。


答đáp 。


若nhược 以dĩ 性tánh 善thiện 性tánh 惡ác 。 凡phàm 聖thánh 不bất 移di 。 諸chư 佛Phật 不bất 斷đoạn 性tánh 惡ác 。 能năng 現hiện 地địa 獄ngục 之chi 身thân 。 闡xiển 提đề 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 。 常thường 具cụ 佛Phật 果Quả 之chi 體thể 。 若nhược 以dĩ 修tu 善thiện 修tu 惡ác 。 就tựu 事sự 即tức 殊thù 。 因nhân 果quả 不bất 同đồng 。 愚ngu 智trí 有hữu 別biệt 。 修tu 一nhất 念niệm 善thiện 。 遠viễn 階giai 覺giác 地địa 。 起khởi 一nhất 念niệm 惡ác 。 長trường 沒một 苦khổ 輪luân 。 若nhược 以dĩ 性tánh 從tùng 緣duyên 。 雖tuy 同đồng 而nhi 異dị 。 若nhược 泯mẫn 緣duyên 從tùng 性tánh 。 雖tuy 異dị 而nhi 同đồng 。 故cố 《# 禪thiền 門môn 祕bí 要yếu 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

善thiện 惡ác 業nghiệp 緣duyên 。 本bổn 無vô 有hữu 異dị 。 雖tuy 復phục 不bất 異dị 。 不bất 共cộng 俱câu 止chỉ 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


如như 相tương/tướng 與dữ 無vô 相tướng 。 生sanh 死tử 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 分phân 別biệt 各các 不bất 同đồng 。 智trí 無vô 智trí 如như 是thị 。


故cố 知tri 教giáo 旨chỉ 如như 鏡kính 。 何hà 所sở 疑nghi 焉yên 。


問vấn 。


若nhược 分phần/phân 修tu 性tánh 。 則tắc 善thiện 惡ác 二nhị 途đồ 。 乖quai 平bình 等đẳng 之chi 慈từ 。 失thất 遍biến 行hành 之chi 德đức 。


答đáp 。


自tự 行hành 須tu 離ly 。 約ước 法pháp 即tức 空không 。 化hóa 他tha 等đẳng 觀quán 。 在tại 人nhân 何hà 別biệt 。 是thị 以dĩ 初sơ 心tâm 自tự 利lợi 。 則tắc 損tổn 益ích 兩lưỡng 陳trần 。 究cứu 竟cánh 利lợi 他tha 。 則tắc 善thiện 惡ác 同đồng 化hóa 。 如như 夜dạ 行hành 險hiểm 道đạo 。 以dĩ 惡ác 人nhân 執chấp 燭chúc 。 豈khởi 可khả 以dĩ 人nhân 惡ác 故cố 。 而nhi 不bất 隨tùy 其kỳ 照chiếu 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 般Bát 若Nhã 之chi 光quang 。 終chung 不bất 捨xả 惡ác 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


捨xả 惡ác 性tánh 人nhân 。 遠viễn 懈giải 怠đãi 者giả 。 輕khinh 慢mạn 亂loạn 意ý 。 譏cơ 嫌hiềm 惡ác 慧tuệ 。 是thị 為vi 魔ma 業nghiệp 。


台thai 教giáo 云vân 。


惡ác 是thị 善thiện 資tư 。 無vô 惡ác 亦diệc 無vô 善thiện 。


《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


惡ác 鬼quỷ 入nhập 其kỳ 身thân 。 罵mạ 詈lị 毀hủy 辱nhục 我ngã 。 我ngã 等đẳng 念niệm 佛Phật 故cố 。 皆giai 當đương 忍nhẫn 是thị 事sự 。


惡ác 不bất 來lai 加gia 。 不bất 得đắc 用dụng 念niệm 。 用dụng 念niệm 由do 於ư 惡ác 加gia 。 又hựu 。


威Uy 音Âm 王Vương 佛Phật 所sở 。 著trước 法pháp 之chi 眾chúng 。 聞văn 不Bất 輕Khinh 言ngôn 。 罵mạ 詈lị 捶chúy 打đả 。 由do 惡ác 業nghiệp 故cố 還hoàn 值trị 不bất 輕khinh 。 不bất 輕khinh 教giáo 化hóa 。 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 。


又hựu


提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。


書thư 云vân 。


善thiện 者giả 是thị 惡ác 人nhân 之chi 師sư 。 惡ác 者giả 是thị 善thiện 人nhân 之chi 資tư 。


故cố 知tri 惡ác 能năng 資tư 善thiện 。 非phi 能năng 通thông 正chánh 。 豈khởi 有hữu 一nhất 法pháp 。 而nhi 可khả 捨xả 乎hồ 。


問vấn 。


無vô 緣duyên 不bất 強cường/cưỡng 化hóa 。 機cơ 熟thục 自tự 相tương 應ứng 。 若nhược 愚ngu 惡ác 不bất 信tín 之chi 人nhân 。 如như 何hà 誘dụ 度độ 。


答đáp 。


捨xả 愚ngu 從tùng 智trí 。 平bình 等đẳng 理lý 乖quai 。 棄khí 惡ác 歸quy 善thiện 。 同đồng 體thể 悲bi 廢phế 。 眾chúng 生sanh 本bổn 妙diệu 。 不bất 可khả 度độ 量lương 。 忽hốt 遇ngộ 因nhân 緣duyên 。 機cơ 發phát 不bất 定định 。 設thiết 未vị 得đắc 度độ 。 亦diệc 作tác 度độ 緣duyên 。 以dĩ 此thử 而nhi 推thôi 。 應ưng 須tu 等đẳng 化hóa 。


問vấn 。


若nhược 修tu 眾chúng 善thiện 之chi 門môn 。 須tu 興hưng 樂nhạo 欲dục 之chi 念niệm 。 憎tăng 愛ái 二nhị 苦khổ 。 能năng 障chướng 寂tịch 滅diệt 菩Bồ 提Đề 。 取thủ 捨xả 兩lưỡng 情tình 。 豈khởi 成thành 無vô 閡ngại 解giải 脫thoát 。


答đáp 。


《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 二nhị 種chủng 愛ái 。


一nhất 者giả 善thiện 愛ái 。 二nhị 者giả 不bất 善thiện 愛ái 。 不bất 善thiện 愛ái 者giả 。 惟duy 愚ngu 求cầu 之chi 。 善thiện 法Pháp 愛ái 者giả 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 求cầu 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


廣quảng 大đại 智trí 所sở 說thuyết 。 欲dục 為vi 諸chư 法pháp 本bổn 。 應ưng 起khởi 勝thắng 希hy 望vọng 。 志chí 求cầu 無vô 上thượng 覺giác 。


又hựu 云vân 。


斷đoạn 善thiện 法Pháp 欲dục 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 魔ma 事sự 。


是thị 以dĩ 入nhập 道đạo 之chi 初sơ 。 欲dục 為vi 道đạo 本bổn 。 至chí 其kỳ 極cực 位vị 。 法pháp 愛ái 須tu 忘vong 。 階giai 降giáng/hàng 宛uyển 然nhiên 。 初sơ 後hậu 不bất 濫lạm 。


問vấn 。


人nhân 法pháp 本bổn 空không 。 身thân 心tâm 自tự 離ly 。 既ký 無vô 能năng 作tác 。 誰thùy 行hành 眾chúng 善thiện 乎hồ 。


答đáp 。


《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


雖tuy 本bổn 自tự 空không 。 亦diệc 由do 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 空không 見kiến 空không 。


又hựu


師Sư 子Tử 吼Hống 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。


世Thế 尊Tôn 。 眾chúng 生sanh 五ngũ 陰ấm 。 空không 無vô 所sở 有hữu 。 誰thùy 有hữu 受thọ 教giáo 修tu 習tập 道đạo 者giả 。


佛Phật 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 念niệm 心tâm 。 慧tuệ 心tâm 。 發phát 心tâm 。 勤cần 精tinh 進tấn 心tâm 。 信tín 心tâm 。 定định 心tâm 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 。 猶do 故cố 相tương 似tự 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 故cố 名danh 修tu 道Đạo 。 乃nãi 至chí 如như 燈đăng 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 。 而nhi 有hữu 光quang 明minh 。 除trừ 破phá 暗ám 冥minh 。 念niệm 等đẳng 諸chư 法pháp 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 眾chúng 生sanh 食thực 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 。 亦diệc 能năng 令linh 飢cơ 者giả 。 而nhi 得đắc 飽bão 滿mãn 。 譬thí 如như 上thượng 藥dược 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 。 亦diệc 能năng 愈dũ 病bệnh 。 日nhật 月nguyệt 光quang 明minh 。 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 。 亦diệc 能năng 增tăng 長trưởng 。 草thảo 木mộc 樹thụ 林lâm 。


善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 言ngôn 念niệm 念niệm 滅diệt 。 云vân 何hà 增tăng 長trưởng 者giả 。 心tâm 不bất 斷đoạn 故cố 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。


問vấn 。


所sở 行hành 眾chúng 善thiện 。 福phước 德đức 竟cánh 何hà 所sở 歸quy 。 若nhược 云vân 自tự 度độ 。 還hoàn 同đồng 二nhị 乘thừa 之chi 心tâm 。 若nhược 云vân 度độ 他tha 。 即tức 立lập 眾chúng 生sanh 之chi 相tướng 。


答đáp 。


菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 福phước 德đức 。 皆giai 為vì 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 空không 有hữu 圓viên 融dung 。 自tự 他tha 無vô 滯trệ 。 觀quán 世thế 若nhược 幻huyễn 。 豈khởi 違vi 實thật 相tướng 之chi 門môn 。 度độ 生sanh 同đồng 空không 。 寧ninh 虧khuy 方phương 便tiện 之chi 道Đạo 。 《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 二nhị 法Pháp 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。


一nhất 者giả 觀quán 諸chư 法pháp 空không 。 二nhị 者giả 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。


《# 論luận 》# 釋thích 云vân 。


以dĩ 日nhật 月nguyệt 因nhân 緣duyên 。 故cố 萬vạn 法pháp 潤nhuận 生sanh 。 但đãn 有hữu 月nguyệt 而nhi 無vô 日nhật 。 則tắc 萬vạn 物vật 濕thấp 壞hoại 。 但đãn 有hữu 日nhật 而nhi 無vô 月nguyệt 。 則tắc 萬vạn 物vật 燋tiều 爛lạn 。 日nhật 月nguyệt 和hòa 合hợp 。 故cố 萬vạn 物vật 成thành 就tựu 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 二nhị 道đạo 。


一nhất 者giả 悲bi 。 二nhị 者giả 空không 。 佛Phật 說thuyết 二nhị 事sự 兼kiêm 用dụng 。 雖tuy 觀quán 一nhất 切thiết 空không 。 而nhi 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 空không 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 空không 亦diệc 空không 故cố 。 不bất 著trước 空không 。 是thị 故cố 不bất 妨phương 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 憐lân 憫mẫn 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 不bất 著trước 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 不bất 取thủ 眾chúng 生sanh 相tướng 。 但đãn 憐lân 憫mẫn 眾chúng 生sanh 。 引dẫn 導đạo 入nhập 空không 故cố 。


問vấn 。


經Kinh 云vân 。


佛Phật 不bất 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 亦diệc 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 。


若nhược 見kiến 眾chúng 生sanh 苦khổ 。 即tức 是thị 受thọ 苦khổ 者giả 。 云vân 何hà 修tu 習tập 福phước 德đức 。 而nhi 度độ 眾chúng 生sanh 乎hồ 。


答đáp 。


約ước 真chân 即tức 無vô 。 隨tùy 俗tục 即tức 有hữu 。 論luận 云vân 。


佛Phật 答đáp 須Tu 菩Bồ 提Đề 。


若nhược 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 自tự 知tri 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 空không 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 意ý 。 亦diệc 不bất 於ư 六lục 道đạo 中trung 。 拔bạt 出xuất 眾chúng 生sanh 。


何hà 以dĩ 故cố 。 眾chúng 生sanh 自tự 知tri 諸chư 法pháp 性tánh 空không 。 則tắc 無vô 所sở 度độ 。 譬thí 如như 無vô 病bệnh 則tắc 不bất 須tu 藥dược 。 無vô 暗ám 則tắc 不bất 須tu 燈đăng 。 今kim 眾chúng 生sanh 實thật 不bất 知tri 自tự 相tương/tướng 空không 法pháp 。 故cố 隨tùy 心tâm 取thủ 相tương 生sanh 著trước 。 以dĩ 著trước 故cố 染nhiễm 。 染nhiễm 故cố 隨tùy 於ư 五ngũ 欲dục 。 隨tùy 五ngũ 欲dục 故cố 。 為vi 貪tham 所sở 覆phú 。 貪tham 因nhân 緣duyên 故cố 。 乃nãi 至chí 作tác 生sanh 死tử 業nghiệp 。 無vô 復phục 窮cùng 已dĩ 。


是thị 知tri 因nhân 凡phàm 立lập 聖thánh 。 凡phàm 聖thánh 皆giai 空không 。 從tùng 惡ác 得đắc 善thiện 。 善thiện 惡ác 無vô 性tánh 。 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 萬vạn 善thiện 常thường 興hưng 。 以dĩ 皆giai 空không 故cố 。 一nhất 真chân 恆hằng 寂tịch 。


問vấn 。


眾chúng 生sanh 之chi 界giới 。 如như 二nhị 頭đầu 三tam 手thủ 。 若nhược 實thật 見kiến 度độ 者giả 。 何hà 異dị 撈# 水thủy 月nguyệt 而nhi 捉tróc 鏡kính 像tượng 。 削tước 鳥điểu 跡tích 而nhi 植thực 焦tiêu 芽nha 。 未vị 審thẩm 究cứu 竟cánh 以dĩ 何hà 為vi 眾chúng 生sanh 。 而nhi 興hưng 濟tế 度độ 。


答đáp 。


夫phu 眾chúng 生sanh 者giả 。 即tức 是thị 自tự 身thân 日nhật 夜dạ 所sở 起khởi 。 無vô 量lượng 妄vọng 念niệm 之chi 心tâm 。 《# 大đại 集tập 經kinh 》# 云vân 。


汝nhữ 日nhật 夜dạ 念niệm 念niệm 。 常thường 起khởi 無vô 量lượng 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。


《# 淨tịnh 度độ 三tam 昧muội 經kinh 》# 云vân 。


一nhất 念niệm 受thọ 一nhất 身thân 。 善thiện 念niệm 生sanh 天thiên 上thượng 。 人nhân 中trung 身thân 。 惡ác 念niệm 受thọ 三tam 惡ác 道đạo 身thân 。 百bách 念niệm 受thọ 百bách 身thân 。 千thiên 念niệm 受thọ 千thiên 身thân 。 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 種chủng 生sanh 死tử 根căn 。 後hậu 當đương 受thọ 八bát 億ức 五ngũ 千thiên 萬vạn 雜tạp 類loại 之chi 身thân 。 乃nãi 至chí 百bách 年niên 之chi 中trung 。 種chủng 後hậu 世thế 身thân 。 體thể 骨cốt 皮bì 毛mao 。 遍biến 大Đại 千Thiên 剎Sát 土Độ 。 地địa 間gian 無vô 空không 處xứ 。 若nhược 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 恬điềm 然nhiên 反phản 本bổn 。


故cố 云vân 。


度độ 妄vọng 眾chúng 生sanh 。 了liễu 念niệm 即tức 空không 。 無vô 有hữu 起khởi 處xứ 。


復phục 云vân 。


不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。


亦diệc 云vân 。


度độ 盡tận 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 方phương 成thành 正chánh 覺giác 。


即tức 斯tư 旨chỉ 也dã 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


身thân 為vi 正Chánh 法Pháp 藏tạng 。 心tâm 為vi 無vô 閡ngại 燈đăng 。 照chiếu 了liễu 諸chư 法pháp 空không 。 名danh 曰viết 度độ 眾chúng 生sanh 。


既ký 自tự 行hành 已dĩ 立lập 。 還hoàn 說thuyết 示thị 人nhân 。 普phổ 令linh 觀quán 心tâm 。 還hoàn 依y 是thị 學học 。 是thị 為vi 真chân 實thật 之chi 慈từ 。 究cứu 竟cánh 之chi 度độ 矣hĩ 。 夫phu 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 。 萬vạn 善thiện 之chi 門môn 。 先tiên 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 乃nãi 眾chúng 行hành 之chi 首thủ 。 履lý 道đạo 之chi 初sơ 。 終chung 始thỉ 該cai 羅la 。 不bất 可khả 暫tạm 廢phế 。 《# 梵Phạm 網võng 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 佛Phật 子tử 。 常thường 起khởi 大đại 悲bi 心tâm 。 乃nãi 至chí 若nhược 見kiến 牛ngưu 。 馬mã 。 猪trư 。 羊dương 。 一nhất 切thiết 畜súc 生sanh 。 應ưng 心tâm 念niệm 口khẩu 言ngôn 。


汝nhữ 是thị 畜súc 生sanh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


而nhi 菩Bồ 薩Tát 入nhập 一nhất 切thiết 處xứ 。 山sơn 林lâm 川xuyên 野dã 。 皆giai 使sử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 發phát 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 心tâm 者giả 。 犯phạm 輕khinh 垢cấu 罪tội 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


欲dục 見kiến 十thập 方phương 一nhất 切thiết 佛Phật 。 欲dục 施thí 無vô 盡tận 功công 德đức 藏tạng 。 欲dục 滅diệt 眾chúng 生sanh 諸chư 苦khổ 惱não 。 宜nghi 應ưng 速tốc 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


又hựu 云vân 。


菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 猶do 如như 種chủng 子tử 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 故cố 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 猶do 如như 良lương 田điền 。 能năng 長trường/trưởng 眾chúng 生sanh 白bạch 淨tịnh 法pháp 故cố 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 猶do 如như 大đại 地địa 。 能năng 持trì 一nhất 切thiết 。 諸chư 世thế 間gian 故cố 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 猶do 如như 淨tịnh 水thủy 。 能năng 洗tẩy 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 垢cấu 故cố 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 猶do 如như 大đại 風phong 。 普phổ 於ư 世thế 間gian 。 無vô 所sở 閡ngại 故cố 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 猶do 如như 盛thịnh 火hỏa 。 能năng 燒thiêu 一nhất 切thiết 。 諸chư 見kiến 薪tân 故cố 。


問vấn 。


菩Bồ 提Đề 理lý 本bổn 。 性tánh 自tự 周chu 圓viên 。 何hà 假giả 發phát 心tâm 。 故cố 興hưng 妄vọng 念niệm 。


答đáp 。


《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 菩Bồ 薩Tát 知tri 。 心tâm 性tánh 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 能năng 發phát 起khởi 。 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。


又hựu 上thượng 首thủ 菩Bồ 薩Tát 云vân 。


吾ngô 於ư 無vô 所sở 求cầu 中trung 。 而nhi 故cố 求cầu 之chi 。 又hựu 無vô 所sở 發phát 。


菩Bồ 薩Tát 云vân 。


知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 無vô 所sở 發phát 。 而nhi 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 然nhiên 於ư 所sở 證chứng 真Chân 如Như 。 如như 外ngoại 無vô 智trí 。 能năng 發phát 妙diệu 智trí 。 智trí 外ngoại 無vô 如như 。 雙song 照chiếu 雙song 遮già 。 不bất 存tồn 不bất 泯mẫn 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 理lý 智trí 自tự 分phần/phân 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 能năng 所sở 俱câu 寂tịch 。


次thứ 即tức 歸quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 。 無vô 上thượng 福phước 田điền 。 起khởi 堅kiên 固cố 心tâm 。 具cụ 不bất 壞hoại 信tín 。 離ly 五ngũ 怖bố 畏úy 。 成thành 三tam 菩Bồ 提Đề 。 最tối 初sơ 之chi 因nhân 緣duyên 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 法pháp 。 《# 大đại 報báo 恩ân 經kinh 》# 云vân 。


如như 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 雖tuy 有hữu 逆nghịch 罪tội 。 應ưng 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 以dĩ 誠thành 心tâm 向hướng 佛Phật 故cố 。 滅diệt 阿A 鼻Tỳ 罪tội 。 是thị 謂vị 三Tam 寶Bảo 。 救cứu 護hộ 力lực 也dã 。 又hựu 如như 在tại 山sơn 林lâm 曠khoáng 野dã 。 恐khủng 怖bố 之chi 處xứ 。 若nhược 念niệm 佛Phật 功công 德đức 。 恐khủng 怖bố 即tức 滅diệt 。 是thị 故cố 歸quy 憑bằng 三Tam 寶Bảo 。 救cứu 護hộ 不bất 虛hư 。


古cổ 德đức 云vân 。


山sơn 有hữu 玉ngọc 。 則tắc 草thảo 木mộc 潤nhuận 。 泉tuyền 有hữu 龍long 。 則tắc 水thủy 不bất 竭kiệt 。 住trú 處xứ 有hữu 三Tam 寶Bảo 。 則tắc 善thiện 根căn 增tăng 長trưởng 。


謂vị 三Tam 寶Bảo 救cứu 護hộ 力lực 也dã 。 《# 法pháp 句cú 經kinh 》# 云vân 。


帝Đế 釋Thích 命mạng 終chung 。 入nhập 驢lư 母mẫu 腹phúc 中trung 。 因nhân 歸quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 。 驢lư 韁# 解giải 走tẩu 。 破phá 壞hoại 坏phôi 器khí 。 其kỳ 主chủ 打đả 之chi 。 尋tầm 時thời 傷thương 胎thai 。 其kỳ 神thần 卻khước 復phục 天thiên 身thân 。 佛Phật 為vi 說thuyết 偈kệ 。 帝Đế 釋Thích 聞văn 之chi 。 達đạt 罪tội 福phước 之chi 變biến 。 解giải 興hưng 衰suy 之chi 本bổn 。 遵tuân 寂tịch 滅diệt 之chi 行hành 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。


《# 木mộc 槵# 子tử 經kinh 》# 云vân 。


時thời 有hữu 難nạn/nan 國quốc 。 王vương 名danh 波ba 金kim 璃ly 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


我ngã 國quốc 邊biên 小tiểu 。 頻tần 歲tuế 賊tặc 寇khấu 。 五ngũ 穀cốc 勇dũng 貴quý 。 疾tật 病bệnh 災tai 行hành 。 人nhân 民dân 困khốn 苦khổ 。 我ngã 恆hằng 不bất 安an 。 法Pháp 藏tạng 深thâm 廣quảng 。 不bất 得đắc 修tu 行hành 。 惟duy 願nguyện 垂thùy 矜căng 。 賜tứ 我ngã 法Pháp 要yếu 。


佛Phật 告cáo 王vương 言ngôn 。


若nhược 欲dục 滅diệt 煩phiền 惱não 障chướng 者giả 。 當đương 穿xuyên 木mộc 槵# 子tử 一nhất 百bách 八bát 箇cá 。 常thường 以dĩ 自tự 隨tùy 。 志chí 心tâm 無vô 散tán 。 稱xưng 南Nam 無mô 佛Phật 陀đà 。 南nam 無mô 達đạt 摩ma 。 南nam 無mô 僧tăng 伽già 。 乃nãi 至chí 能năng 滿mãn 百bách 萬vạn 遍biến 者giả 。 當đương 斷đoạn 百bách 八bát 結kết 業nghiệp 。 獲hoạch 無vô 上thượng 果Quả 。


王vương 聞văn 歡hoan 喜hỷ 。


我ngã 當đương 奉phụng 行hành 。


佛Phật 告cáo 王vương 言ngôn 。


有hữu 莎sa 斗đẩu 比Bỉ 丘Khâu 。 誦tụng 三Tam 寶Bảo 名danh 。 經kinh 歷lịch 十thập 歲tuế 。 得đắc 成thành 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 漸tiệm 次thứ 修tu 行hành 。 今kim 在tại 普Phổ 香Hương 世Thế 界Giới 。 作tác 辟Bích 支Chi 佛Phật 。


王vương 聞văn 是thị 已dĩ 。 倍bội 復phục 修tu 行hành 。


問vấn 。


志chí 公công 云vân 。


苦khổ 哉tai 哀ai 哉tai 怨oán 枉uổng 。 棄khí 卻khước 真chân 佛Phật 造tạo 像tượng 。 香hương 華hoa 供cúng 養dường 求cầu 福phước 。 不bất 免miễn 六lục 賊tặc 枷già 杖trượng 。


此thử 意ý 如như 何hà 以dĩ 契khế 今kim 說thuyết 。


答đáp 。


此thử 是thị 古cổ 人nhân 破phá 凡phàm 夫phu 不bất 識thức 自tự 佛Phật 。 一nhất 向hướng 外ngoại 求cầu 。 住trụ 相tương/tướng 迷mê 真chân 。 分phân 別biệt 他tha 境cảnh 。 不bất 為vi 助trợ 道đạo 。 但đãn 求cầu 福phước 門môn 。 似tự 箭tiễn 射xạ 空không 。 如như 人nhân 入nhập 暗ám 。 果quả 招chiêu 生sanh 滅diệt 。 寧ninh 越việt 心tâm 塵trần 。 若nhược 達đạt 惟duy 心tâm 。 所sở 見kiến 一nhất 切thiết 。 皆giai 是thị 心tâm 之chi 相tướng 分phần/phân 。 終chung 不bất 執chấp 為vi 外ngoại 來lai 。 然nhiên 不bất 壞hoại 因nhân 緣duyên 。 理lý 事sự 無vô 閡ngại 。 故cố 神thần 鍇# 和hòa 尚thượng 云vân 。


緣duyên 眾chúng 生sanh 空không 。 不bất 捨xả 於ư 大đại 慈từ 。 觀quán 如Như 來Lai 寂tịch 。 不bất 失thất 於ư 敬kính 養dưỡng 。 談đàm 實thật 相tướng 。 不bất 壞hoại 於ư 假giả 名danh 。 論luận 差sai 別biệt 。 不bất 破phá 於ư 平bình 等đẳng 。


又hựu 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 。 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 親thân 證chứng 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 入nhập 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 虛hư 空không 性tánh 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 心tâm 猶do 不bất 現hiện 前tiền 。 方phương 始thỉ 見kiến 無vô 量lượng 佛Phật 。 熾sí 然nhiên 供cúng 養dường 。 又hựu 云vân 。


若nhược 彼bỉ 常thường 於ư 三Tam 寶Bảo 中trung 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 無vô 疲bì 厭yếm 。 則tắc 能năng 超siêu 出xuất 四tứ 魔ma 境cảnh 。 速tốc 成thành 無vô 上thượng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。


《# 賢hiền 愚ngu 經kinh 》# 云vân 。


舍Xá 衛Vệ 國quốc 有hữu 長trưởng 者giả 。 生sanh 一nhất 男nam 兒nhi 。 當đương 爾nhĩ 之chi 時thời 。 天thiên 雨vũ 七thất 寶bảo 。 因nhân 字tự 寶bảo 天thiên 。 後hậu 值trị 佛Phật 出xuất 家gia 得đắc 道Đạo 。


佛Phật 言ngôn 。

毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 佛Phật 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 有hữu 一nhất 貧bần 人nhân 。 雖tuy 懷hoài 喜hỷ 心tâm 。 無vô 供cúng 養dường 具cụ 。 以dĩ 一nhất 把bả 白bạch 石thạch 擬nghĩ 珠châu 。 用dụng 散tán 眾chúng 僧Tăng 。 今kim 此thử 寶bảo 天thiên 比Bỉ 丘Khâu 是thị 。 乃nãi 至chí 受thọ 無vô 量lượng 福phước 。 衣y 食thực 自tự 然nhiên 。 今kim 遭tao 我ngã 世thế 。 得đắc 道Đạo 果Quả 證chứng 。


又hựu 真chân 覺giác 大đại 師sư 云vân 。


深thâm 信tín 正Chánh 法Pháp 。 勤cần 行hành 六Lục 度Độ 。 讀đọc 誦tụng 大Đại 乘Thừa 。 行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 。 妙diệu 味vị 香hương 華hoa 。 音âm 聲thanh 讚tán 唄bối 。 燈đăng 燭chúc 臺đài 觀quán 。 山sơn 海hải 泉tuyền 林lâm 。 空không 中trung 平bình 地địa 。 世thế 間gian 所sở 有hữu 。 微vi 塵trần 已dĩ 上thượng 。 悉tất 持trì 供cúng 養dường 。 合hợp 集tập 功công 德đức 。 迴hồi 助trợ 菩Bồ 提Đề 。


以dĩ 知tri 秖kỳ 破phá 凡phàm 夫phu 心tâm 外ngoại 所sở 執chấp 。


或hoặc 是thị 貪tham 利lợi 供cúng 養dường 。 瞋sân 心tâm 持trì 戒giới 。 憍kiêu 慢mạn 作tác 福phước 。 勝thắng 他tha 布bố 施thí 。 無vô 殷ân 重trọng 心tâm 。 非phi 廣quảng 大đại 意ý 。 若nhược 如như 是thị 行hành 。 難nạn/nan 招chiêu 淨tịnh 業nghiệp 。 不bất 可khả 錯thác 會hội 聖thánh 意ý 。 斷đoạn 自tự 凡phàm 情tình 。 起khởi 斷đoạn 滅diệt 心tâm 。 滅diệt 菩Bồ 提Đề 種chủng 。 《# 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 》# 云vân 。


若nhược 彼bỉ 定định 中trung 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 見kiến 色sắc 陰ấm 消tiêu 。 受thọ 陰ấm 明minh 白bạch 。 自tự 謂vị 已dĩ 足túc 。 忽hốt 有hữu 無vô 端đoan 。 大đại 我ngã 慢mạn 起khởi 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 慢mạn 與dữ 過quá 慢mạn 。 及cập 慢mạn 過quá 慢mạn 。 或hoặc 增tăng 上thượng 慢mạn 。 或hoặc 卑ty 劣liệt 慢mạn 。 一nhất 時thời 俱câu 發phát 。 心tâm 中trung 尚thượng 輕khinh 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 何hà 況huống 下hạ 位vị 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 此thử 名danh 見kiến 勝thắng 。 無vô 慧tuệ 自tự 救cứu 。 悟ngộ 則tắc 無vô 咎cữu 。 非phi 為vi 聖thánh 證chứng 。 若nhược 作tác 聖thánh 解giải 。 則tắc 有hữu 一nhất 分phần 。 大đại 我ngã 慢mạn 魔ma 。 入nhập 其kỳ 心tâm 腑phủ 。 不bất 禮lễ 塔tháp 廟miếu 。 摧tồi 毀hủy 經Kinh 像tượng 。 謂vị 檀đàn 越việt 言ngôn 。


此thử 是thị 金kim 銅đồng 。 或hoặc 是thị 土thổ 木mộc 。 經kinh 是thị 樹thụ 葉diệp 。 或hoặc 是thị 疊điệp 華hoa 。 肉nhục 身thân 真chân 常thường 。 不bất 自tự 恭cung 敬kính 。 卻khước 崇sùng 土thổ/độ 木mộc 。 實thật 為vi 顛điên 倒đảo 。


其kỳ 深thâm 信tín 者giả 。 從tùng 其kỳ 毀hủy 碎toái 。 埋mai 棄khí 地địa 中trung 。 疑nghi 誤ngộ 眾chúng 生sanh 。 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 失thất 於ư 正chánh 受thọ 。 當đương 從tùng 淪luân 墜trụy 。


但đãn 所sở 作tác 之chi 時thời 。 一nhất 切thiết 無vô 著trước 。 歡hoan 喜hỷ 慶khánh 幸hạnh 。 竭kiệt 力lực 盡tận 誠thành 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 普phổ 施thí 法Pháp 界Giới 含hàm 識thức 。 則tắc 一nhất 毫hào 之chi 善thiện 。 皆giai 是thị 圓viên 因nhân 。 終chung 不bất 墮đọa 落lạc 。 人nhân 天thiên 因nhân 果quả 。


又hựu 福phước 業nghiệp 弘hoằng 深thâm 。 凡phàm 聖thánh 俱câu 濟tế 。 福phước 是thị 安an 樂lạc 之chi 本bổn 。 智trí 為vi 解giải 脫thoát 之chi 門môn 。 以dĩ 此thử 二nhị 輪luân 不bất 可khả 暫tạm 失thất 。 乃nãi 成thành 佛Phật 之chi 正chánh 轍triệt 。 實thật 拔bạt 苦khổ 之chi 深thâm 因nhân 。 恭cung 惟duy 無vô 上thượng 寶bảo 王vương 。 十thập 方phương 慈từ 父phụ 。 作tác 大đại 福phước 聚tụ 。 具cụ 功công 德đức 身thân 。 尚thượng 乃nãi 親thân 對đối 大đại 眾chúng 。 起khởi 禮lễ 骨cốt 塔tháp 。 躬cung 為vi 弟đệ 子tử 。 不bất 棄khí 穿xuyên 針châm 。 豈khởi 況huống 下hạ 劣liệt 凡phàm 形hình 。 薄bạc 福phước 尠tiển 德đức 。 闡xiển 提đề 不bất 信tín 。 我ngã 慢mạn 貢cống 高cao 。 恥sỉ 作tác 低đê 心tâm 。 頓đốn 遺di 小tiểu 善thiện 。 《# 像tượng 法pháp 決quyết 疑nghi 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 見kiến 他tha 修tu 福phước 。 及cập 施thí 貧bần 窮cùng 。 譏cơ 毀hủy 之chi 。 言ngôn 。


此thử 邪tà 命mạng 人nhân 。 求cầu 覓mịch 名danh 利lợi 。 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 何hà 用dụng 布bố 施thí 。 但đãn 修tu 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 之chi 業nghiệp 。 何hà 用dụng 紛phân 動động 。 無vô 益ích 之chi 事sự 。


作tác 是thị 念niệm 者giả 。 是thị 魔ma 眷quyến 屬thuộc 。 其kỳ 人nhân 命mạng 終chung 。 墮đọa 大đại 地địa 獄ngục 。 經kinh 歷lịch 受thọ 苦khổ 。 從tùng 地địa 獄ngục 出xuất 。 墮đọa 餓ngạ 鬼quỷ 中trung 。 於ư 五ngũ 百bách 身thân 墮đọa 在tại 狗cẩu 中trung 。 從tùng 狗cẩu 出xuất 已dĩ 。 五ngũ 百bách 世thế 中trung 。 常thường 生sanh 貧bần 賤tiện 。 受thọ 種chủng 種chủng 苦khổ 。


何hà 以dĩ 故cố 。 由do 於ư 前tiền 世thế 。 見kiến 他tha 施thí 時thời 。 不bất 隨tùy 喜hỷ 故cố 。


論luận 云vân 。


福phước 德đức 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 根căn 本bổn 。 能năng 滿mãn 願nguyện 。 一nhất 切thiết 聖thánh 入nhập 。 所sở 共cộng 讚tán 歎thán 。 無vô 智trí 人nhân 所sở 毀hủy 呰tử 。 智trí 人nhân 所sở 行hành 處xứ 。 無vô 智trí 人nhân 所sở 遠viễn 離ly 。 是thị 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 故cố 。 作tác 人nhân 王vương 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 天thiên 王vương 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 自tự 在tại 無vô 閡ngại 。 皆giai 從tùng 福phước 德đức 中trung 生sanh 。


又hựu 云vân 。


須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。


以dĩ 畢tất 竟cánh 空không 中trung 。 無vô 有hữu 福phước 與dữ 非phi 福phước 。 何hà 故cố 但đãn 以dĩ 福phước 德đức 而nhi 得đắc 佛Phật 。


答đáp 。


以dĩ 世thế 諦đế 中trung 。 有hữu 福phước 故cố 得đắc 。


須Tu 菩Bồ 提Đề 為vi 眾chúng 生sanh 著trước 無vô 所sở 有hữu 故cố 問vấn 。 佛Phật 以dĩ 不bất 著trước 有hữu 故cố 答đáp 。 所sở 謂vị 。


精tinh 進tấn 修tu 福phước 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 不bất 修tu 福phước 德đức 。 如như 受thọ 乞khất 食thực 道Đạo 人Nhân 。 至chí 一nhất 聚tụ 落lạc 。 從tùng 一nhất 家gia 至chí 一nhất 家gia 。 乞khất 食thực 不bất 得đắc 。 見kiến 一nhất 餓ngạ 狗cẩu 飢cơ 臥ngọa 。 以dĩ 杖trượng 打đả 之chi 。 言ngôn 。


汝nhữ 畜súc 生sanh 無vô 智trí 。 我ngã 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 家gia 家gia 求cầu 食thực 尚thượng 不bất 得đắc 。 何hà 況huống 汝nhữ 臥ngọa 而nhi 望vọng 得đắc 耶da 。


至chí 於ư 寶bảo 炬cự 。 蘇tô 燈đăng 。 續tục 命mạng 供cung 佛Phật 。 遂toại 乃nãi 恆hằng 增tăng 智trí 焰diễm 。 常thường 曜diệu 身thân 光quang 。 因nhân 正chánh 果quả 圓viên 。 行hành 成thành 業nghiệp 就tựu 。 故cố 賊tặc 人nhân 偶ngẫu 挑thiêu 殘tàn 焰diễm 。 天thiên 眼nhãn 長trường/trưởng 明minh 。 貧bần 女nữ 因nhân 獻hiến 微vi 燈đăng 。 佛Phật 階giai 遙diêu 記ký 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


又hựu 放phóng 光quang 明minh 名danh 照chiếu 曜diệu 。 映ánh 蔽tế 一nhất 切thiết 諸chư 天thiên 光quang 。 所sở 有hữu 暗ám 障chướng 靡mĩ 不bất 除trừ 。 普phổ 為vì 眾chúng 生sanh 作tác 饒nhiêu 益ích 。 此thử 光quang 覺giác 悟ngộ 一nhất 切thiết 眾chúng 。 令linh 執chấp 燈đăng 明minh 供cúng 養dường 佛Phật 。 以dĩ 燈đăng 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 故cố 。 得đắc 成thành 世thế 中trung 無vô 上thượng 燈đăng 。 然nhiên 諸chư 油du 燈đăng 及cập 蘇tô 燈đăng 。 亦diệc 然nhiên 種chủng 種chủng 諸chư 明minh 炬cự 。 眾chúng 香hương 妙diệu 藥dược 上thượng 寶bảo 燭chúc 。 以dĩ 是thị 供cúng 養dường 獲hoạch 此thử 光quang 。


《# 普phổ 廣quảng 經kinh 》# 云vân 。


然nhiên 燈đăng 供cúng 養dường 。 照chiếu 諸chư 幽u 冥minh 。 苦khổ 痛thống 眾chúng 生sanh 。 蒙mông 此thử 光quang 明minh 。 得đắc 互hỗ 相tương 見kiến 。 緣duyên 此thử 福phước 德đức 。 拔bạt 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 悉tất 得đắc 休hưu 息tức 。


《# 施thí 燈đăng 功công 德đức 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。

若nhược 人nhân 於ư 塔tháp 廟miếu 。 施thí 燈đăng 明minh 已dĩ 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 得đắc 見kiến 四tứ 種chủng 光quang 明minh 。


一nhất 者giả 。 臨lâm 終chung 見kiến 於ư 日nhật 輪luân 。 圓viên 滿mãn 涌dũng 出xuất 。 二nhị 者giả 。 見kiến 淨tịnh 月nguyệt 輪luân 。 圓viên 滿mãn 涌dũng 出xuất 。 三tam 者giả 。 見kiến 諸chư 天thiên 眾chúng 。 一nhất 處xứ 而nhi 坐tọa 。 四tứ 者giả 。 見kiến 於ư 如Như 來Lai 正chánh 遍biến 知tri 。 坐tọa 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 垂thùy 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 自tự 見kiến 己kỷ 身thân 。 尊tôn 重trọng 如Như 來Lai 。 合hợp 十thập 指chỉ 掌chưởng 。 恭cung 敬kính 而nhi 住trụ 。


或hoặc 散tán 華hoa 供cúng 養dường 。 嚴nghiêm 飾sức 道Đạo 場Tràng 。 盡tận 作tác 菩Bồ 提Đề 之chi 緣duyên 因nhân 。 成thành 佛Phật 之chi 正chánh 行hạnh 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 人nhân 散tán 亂loạn 心tâm 。 乃nãi 至chí 以dĩ 一nhất 華hoa 。 供cúng 養dường 於ư 畫họa 像tượng 。 漸tiệm 見kiến 無vô 數số 佛Phật 。

《# 大đại 思tư 惟duy 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 不bất 散tán 華hoa 獻hiến 佛Phật 。 雖tuy 得đắc 往vãng 生sanh 。 而nhi 依y 報báo 不bất 具cụ 。


《# 賢hiền 愚ngu 經kinh 》# 云vân 。


舍Xá 衛Vệ 國quốc 內nội 。 有hữu 豪hào 富phú 長trưởng 者giả 。 生sanh 一nhất 男nam 兒nhi 。 面diện 首thủ 端đoan 正chánh 。 天thiên 雨vũ 眾chúng 華hoa 。 積tích 滿mãn 舍xá 內nội 。 即tức 字tự 華hoa 天thiên 。 乃nãi 至chí 出xuất 家gia 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 。


華hoa 天thiên 何hà 福phước 而nhi 得đắc 如như 是thị 。


佛Phật 言ngôn 。

過quá 去khứ 有hữu 佛Phật 。 名danh 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 。 有hữu 一nhất 貧bần 人nhân 。 見kiến 僧Tăng 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 於ư 野dã 澤trạch 採thải 眾chúng 草thảo 華hoa 。 用dụng 散tán 大đại 眾chúng 。


爾nhĩ 時thời 貧bần 人nhân 。 今kim 華hoa 天thiên 比Bỉ 丘Khâu 是thị 。 散tán 華hoa 之chi 德đức 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 身thân 體thể 端đoan 正chánh 。 意ý 有hữu 所sở 須tu 。 如như 念niệm 而nhi 至chí 。


經Kinh 云vân 。


若nhược 以dĩ 一nhất 華hoa 。 散tán 虛hư 空không 中trung 。 供cúng 養dường 十thập 方phương 佛Phật 。 乃nãi 至chí 畢tất 苦khổ 。 其kỳ 福phước 無vô 盡tận 。


論luận 云vân 。


億ức 耳nhĩ 阿A 羅La 漢Hán 。 昔tích 以dĩ 一nhất 華hoa 施thí 於ư 佛Phật 塔tháp 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 人nhân 天thiên 中trung 受thọ 樂lạc 。 餘dư 福phước 力lực 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。


或hoặc 燒thiêu 香hương 。 塗đồ 香hương 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 事sự 。 焚phần 一nhất 捻nẫm 而nhi 位vị 期kỳ 妙diệu 果Quả 。 塗đồ 故cố 塔tháp 而nhi 身thân 出xuất 栴chiên 檀đàn 。 昔tích 佛Phật 在tại 世thế 。


時thời 有hữu 長trưởng 者giả 。 名danh 栴Chiên 檀Đàn 香Hương 。 昔tích 曾tằng 以dĩ 香hương 泥nê 塗đồ 故cố 塔tháp 。 從tùng 是thị 已dĩ 來lai 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 身thân 諸chư 毛mao 孔khổng 。 出xuất 栴chiên 檀đàn 香hương 。 從tùng 其kỳ 口khẩu 出xuất 。 優ưu 鉢bát 華hoa 香hương 。


或hoặc 懸huyền 幡phan 塔tháp 廟miếu 。 寶bảo 蓋cái 聖thánh 儀nghi 。 標tiêu 心tâm 而nhi 雖tuy 為vi 他tha 緣duyên 。 獲hoạch 福phước 而nhi 惟duy 成thành 自tự 果quả 。 故cố 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 有hữu 婆bà 多đa 迦ca 。 過quá 去khứ 曾tằng 作tác 一nhất 長trường/trưởng 幡phan 。 懸huyền 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 佛Phật 塔tháp 上thượng 。 從tùng 是thị 已dĩ 來lai 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 常thường 有hữu 大đại 幡phan 覆phú 廕ấm 其kỳ 上thượng 。 受thọ 福phước 快khoái 樂lạc 。 後hậu 出xuất 家gia 得đắc 道Đạo 。 又hựu 經Kinh 云vân 。


若nhược 人nhân 懸huyền 幡phan 。 風phong 吹xuy 一nhất 轉chuyển 。 受thọ 一nhất 輪Luân 王Vương 位vị 。 乃nãi 至chí 爛lạn 壞hoại 為vi 塵trần 。 一nhất 塵trần 一nhất 小tiểu 王vương 位vị 。


《# 百bách 緣duyên 經kinh 》# 云vân 。


有hữu 一nhất 寶bảo 蓋cái 長trưởng 者giả 。 過quá 去khứ 曾tằng 持trì 一nhất 。 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 蓋cái 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 佛Phật 。 舍xá 利lợi 塔tháp 頭đầu 。 從tùng 是thị 已dĩ 來lai 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 常thường 有hữu 自tự 然nhiên 寶bảo 蓋cái 。 覆phú 其kỳ 頂đảnh 上thượng 。 乃nãi 至chí 遇ngộ 佛Phật 出xuất 家gia 。 皆giai 成thành 佛Phật 果Quả 。


或hoặc 稱xưng 揚dương 佛Phật 德đức 。 讚tán 歎thán 大Đại 乘Thừa 。 勝thắng 報báo 無vô 邊biên 。 殊thù 因nhân 最tối 大đại 。 讚tán 一nhất 偈kệ 。 有hữu 超siêu 劫kiếp 成thành 佛Phật 之chi 功công 。 頌tụng 一nhất 言ngôn 。 獲hoạch 舌thiệt 相tướng 妙diệu 音âm 之chi 報báo 。 《# 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經kinh 》# 云vân 。


昔tích 過quá 去khứ 久cửu 遠viễn 。 無vô 量lượng 世thế 時thời 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 號hiệu 寶bảo 威uy 德đức 上thượng 王vương 。


時thời 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 與dữ 九cửu 弟đệ 子tử 。 往vãng 詣nghệ 佛Phật 塔tháp 。 禮lễ 拜bái 佛Phật 像tượng 。 見kiến 一nhất 寶bảo 像tượng 。 嚴nghiêm 顯hiển 可khả 觀quán 。 禮lễ 已dĩ 諦đế 觀quán 。 說thuyết 偈kệ 讚tán 歎thán 。 後hậu 時thời 命mạng 終chung 。 悉tất 生sanh 東đông 方phương 寶bảo 威uy 德đức 上thượng 王vương 佛Phật 國quốc 。 大đại 蓮liên 華hoa 中trung 。 忽hốt 然nhiên 化hóa 生sanh 。 從tùng 此thử 已dĩ 來lai 。 恆hằng 得đắc 值trị 佛Phật 。 得đắc 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 佛Phật 為vi 授thọ 記ký 。 於ư 十thập 方phương 面diện 。 各các 得đắc 成thành 佛Phật 。


《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


譬thí 如như 優ưu 曇đàm 華hoa 。 一nhất 切thiết 皆giai 愛ái 樂nhạo 。 天thiên 人nhân 所sở 希hy 有hữu 。


時thời 時thời 乃nãi 一nhất 出xuất 。 聞văn 法Pháp 歡hoan 喜hỷ 讚tán 。 乃nãi 至chí 發phát 一nhất 言ngôn 。 則tắc 為vi 已dĩ 供cúng 養dường 。 十thập 方phương 三tam 世thế 佛Phật 。 是thị 人nhân 甚thậm 希hy 有hữu 。 過quá 於ư 優ưu 曇đàm 華hoa 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


又hựu 放phóng 光quang 明minh 名danh 妙diệu 音âm 。 此thử 光quang 開khai 悟ngộ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 令linh 三tam 界giới 所sở 有hữu 聲thanh 。 聞văn 者giả 皆giai 是thị 如Như 來Lai 音âm 。 以dĩ 大đại 音âm 聲thanh 稱xưng 讚tán 佛Phật 。 及cập 施thí 鈴linh 鐸đạc 諸chư 音âm 樂nhạc 。 普phổ 使sử 世thế 間gian 聞văn 佛Phật 音âm 。 是thị 故cố 得đắc 成thành 此thử 光quang 明minh 。


至chí 於ư 諷phúng 詠vịnh 唱xướng 唄bối 。 妙diệu 梵Phạm 歌ca 揚dương 。 昔tích 婆bà 提đề 颺dương 唄bối 。 清thanh 響hưởng 徹triệt 於ư 淨tịnh 居cư 。 釋thích 尊tôn 入nhập 定định 。 琴cầm 歌ca 震chấn 於ư 石thạch 室thất 。 園viên 林lâm 樓lâu 觀quán 。 入nhập 法Pháp 界Giới 之chi 法Pháp 門môn 。 音âm 聲thanh 語ngữ 言ngôn 。 成thành 佛Phật 宗tông 之chi 佛Phật 事sự 。 《# 毘tỳ 尼ni 母mẫu 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

聽thính 汝nhữ 等đẳng 唄bối 。


唄bối 者giả 即tức 言ngôn 說thuyết 之chi 辭từ 。 《# 十thập 誦tụng 律luật 》# 云vân 。


為vi 諸chư 天thiên 聞văn 唄bối 心tâm 喜hỷ 。


或hoặc 音âm 樂nhạc 舞vũ 妓kỹ 。 螺loa 鈸bạt 簫tiêu 韶thiều 。 發phát 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 使sử 人nhân 作tác 樂nhạc 。 繫hệ 鼓cổ 吹xuy 角giác 唄bối 。 簫tiêu 笛địch 琴cầm 箜không 篌hầu 。 琵tỳ 琶bà 鐃nao 銅đồng 鈸bạt 。 如như 是thị 眾chúng 妙diệu 音âm 。 盡tận 持trì 以dĩ 供cúng 養dường 。 或hoặc 以dĩ 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 歌ca 唄bối 頌tụng 佛Phật 德đức 。 乃nãi 至chí 一nhất 小tiểu 音âm 。 皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。


或hoặc 勸khuyến 請thỉnh 諸chư 佛Phật 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 悲bi 濟tế 含hàm 識thức 。 《# 智trí 論luận 》# 問vấn 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 法Pháp 爾nhĩ 。 六lục 時thời 勸khuyến 請thỉnh 十thập 方phương 佛Phật 者giả 。 若nhược 於ư 目mục 前tiền 。 面diện 請thỉnh 諸chư 佛Phật 則tắc 可khả 。 今kim 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 佛Phật 亦diệc 不bất 目mục 見kiến 。 云vân 何hà 可khả 請thỉnh 。


答đáp 。


如như 慈từ 心tâm 念niệm 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 快khoái 樂lạc 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 無vô 所sở 得đắc 。 念niệm 者giả 大đại 得đắc 其kỳ 福phước 。 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 又hựu 雖tuy 眾chúng 生sanh 。 不bất 面diện 請thỉnh 佛Phật 。 佛Phật 常thường 見kiến 其kỳ 心tâm 。 亦diệc 聞văn 彼bỉ 請thỉnh 。 或hoặc 隨tùy 喜hỷ 讚tán 善thiện 。 助trợ 他tha 勝thắng 緣duyên 。 如như 觀quán 買mãi 香hương 。 傍bàng 染nhiễm 香hương 氣khí 。 雖tuy 不bất 親thân 作tác 。 得đắc 同đồng 善thiện 根căn 。


論luận 云vân 。


有hữu 人nhân 作tác 功công 德đức 。 見kiến 者giả 心tâm 隨tùy 喜hỷ 。 讚tán 言ngôn 。


善thiện 哉tai 。 在tại 無vô 常thường 世thế 界giới 中trung 。 為vi 癡si 冥minh 所sở 蔽tế 。 能năng 弘hoằng 大đại 心tâm 。 建kiến 此thử 福phước 德đức 。


菩Bồ 薩Tát 但đãn 以dĩ 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 過quá 於ư 二Nhị 乘Thừa 人nhân 上thượng 。 何hà 況huống 自tự 行hành 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。 常thường 行hành 三tam 事sự 。


一nhất 。 禮lễ 十thập 方phương 佛Phật 。 懺sám 三tam 世thế 罪tội 。 二nhị 。 隨tùy 喜hỷ 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 所sở 行hành 功công 德đức 。 三tam 。 勸khuyến 請thỉnh 諸chư 佛Phật 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 及cập 久cửu 住trụ 世thế 間gian 。 行hành 此thử 三tam 事sự 。 功công 德đức 無vô 量lượng 。 轉chuyển 近cận 得đắc 佛Phật 。


若nhược 作tác 諸chư 善thiện 。 悉tất 皆giai 迴hồi 向hướng 。 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 免miễn 墜trụy 生sanh 滅diệt 。 如như 微vi 聲thanh 入nhập 角giác 。 遂toại 致trí 遠viễn 聞văn 。 似tự 滴tích 水thủy 投đầu 河hà 。 即tức 同đồng 廣quảng 潤nhuận 。 以dĩ 少thiểu 善thiện 而nhi 至chí 極cực 果quả 。 運vận 微vi 意ý 而nhi 成thành 大đại 心tâm 。


或hoặc 發phát 大đại 願nguyện 者giả 。 萬vạn 行hạnh 之chi 因nhân 。 能năng 長trường/trưởng 慈từ 悲bi 。 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 大đại 事sự 成thành 辦biện 。 所sở 作tác 剋khắc 終chung 。 成thành 道Đạo 利lợi 生sanh 。 皆giai 因nhân 弘hoằng 誓thệ 。 是thị 以dĩ 有hữu 行hành 無vô 願nguyện 。 其kỳ 行hành 必tất 孤cô 。 有hữu 願nguyện 無vô 行hành 。 其kỳ 願nguyện 必tất 虛hư 。 行hạnh 願nguyện 相tương 從tùng 。 自tự 他tha 兼kiêm 利lợi 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


不bất 發phát 大đại 願nguyện 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 。 樂lạc 處xứ 寂tịch 滅diệt 。 斷đoạn 除trừ 煩phiền 惱não 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 。 永vĩnh 斷đoạn 生sanh 死tử 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 。 捨xả 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 。 不bất 化hóa 眾chúng 生sanh 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 。


《# 智trí 論luận 》# 云vân 。


作tác 福phước 無vô 願nguyện 。 無vô 所sở 樹thụ 立lập 。 願nguyện 為vi 導đạo 師sư 。 能năng 有hữu 所sở 成thành 。 譬thí 如như 銷tiêu 金kim 。 隨tùy 師sư 所sở 作tác 。 金kim 無vô 定định 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 修tu 淨tịnh 土độ 願nguyện 。 然nhiên 後hậu 得đắc 之chi 。 以dĩ 是thị 故cố 知tri 。 因nhân 願nguyện 獲hoạch 果quả 。


又hựu 云vân 。


若nhược 能năng 一nhất 發phát 心tâm 言ngôn 。


願nguyện 我ngã 當đương 作tác 佛Phật 。 滅diệt 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 苦khổ 。


雖tuy 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 未vị 行hành 難nạn/nan 事sự 。 以dĩ 心tâm 口khẩu 重trọng/trùng 故cố 。 勝thắng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。


《# 大đại 莊trang 嚴nghiêm 論luận 》# 云vân 。


佛Phật 國quốc 事sự 大đại 。 獨độc 行hành 功công 德đức 。 不bất 能năng 成thành 就tựu 。 要yếu 須tu 願nguyện 力lực 。 如như 牛ngưu 雖tuy 力lực 挽vãn 車xa 。 要yếu 須tu 御ngự 者giả 能năng 有hữu 所sở 至chí 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 由do 願nguyện 引dẫn 成thành 。


以dĩ 願nguyện 力lực 故cố 。 福phước 德đức 增tăng 長trưởng 。 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 常thường 見kiến 佛Phật 故cố 。


或hoặc 造tạo 新tân 修tu 故cố 。 立lập 像tượng 圖đồ 真chân 。 興hưng 建kiến 伽già 藍lam 。 莊trang 嚴nghiêm 福phước 地địa 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 人nhân 為vì 佛Phật 故cố 。 建kiến 立lập 諸chư 形hình 像tượng 。 刻khắc 雕điêu 成thành 眾chúng 相tướng 。 皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。 或hoặc 以dĩ 七thất 寶bảo 成thành 。 鍮thâu 鉐# 赤xích 白bạch 銅đồng 。 白bạch 鑞lạp 及cập 鉛duyên 錫tích 。 鐵thiết 木mộc 及cập 與dữ 泥nê 。 或hoặc 以dĩ 膠giao 漆tất 布bố 。 嚴nghiêm 飾sức 作tác 佛Phật 像tượng 。 如như 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。 彩thải 畫họa 作tác 佛Phật 像tượng 。 百bách 福phước 莊trang 嚴nghiêm 相tướng 。 自tự 作tác 若nhược 使sử 人nhân 。 皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。


《# 作tác 佛Phật 形hình 像tượng 經kinh 》# 云vân 。


優ưu 填điền 王vương 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。


世Thế 尊Tôn 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 其kỳ 有hữu 眾chúng 生sanh 。 作tác 佛Phật 形hình 像tượng 。 當đương 得đắc 何hà 福phước 。


佛Phật 告cáo 王vương 言ngôn 。


若nhược 當đương 有hữu 人nhân 。 作tác 佛Phật 形hình 像tượng 。 功công 德đức 無vô 量lượng 。 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 受thọ 諸chư 快khoái 樂lạc 。 身thân 體thể 常thường 作tác 。 紫tử 磨ma 金kim 色sắc 。 若nhược 生sanh 人nhân 中trung 。 常thường 生sanh 帝đế 王vương 。 大đại 臣thần 。 長trưởng 者giả 。 賢hiền 善thiện 家gia 子tử 。 乃nãi 至chí 若nhược 作tác 帝đế 王vương 。 王vương 中trung 特đặc 尊tôn 。 或hoặc 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 七thất 寶bảo 自tự 然nhiên 。 千thiên 子tử 具cụ 足túc 。 乃nãi 至chí 若nhược 生sanh 天thiên 上thượng 。 作tác 六Lục 欲Dục 天Thiên 主Chủ 。 若nhược 生sanh 梵Phạm 天Thiên 。 作tác 天thiên 梵Phạm 王Vương 。 後hậu 皆giai 得đắc 生sanh 無Vô 量Lượng 壽Thọ 國quốc 。 作tác 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 畢tất 當đương 成thành 佛Phật 。 入nhập 泥Nê 洹Hoàn 道đạo 。


若nhược 當đương 有hữu 人nhân 。 作tác 佛Phật 形hình 像tượng 。 獲hoạch 福phước 如như 是thị 。 《# 華hoa 首thủ 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。

菩Bồ 薩Tát 有hữu 四tứ 法Pháp 。 終chung 不bất 退thoái 轉chuyển 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。


一nhất 者giả 。 若nhược 見kiến 塔tháp 廟miếu 毀hủy 壞hoại 。 當đương 加gia 修tu 治trị 。 若nhược 泥nê 乃nãi 至chí 一nhất 塼chuyên 。 二nhị 者giả 。 若nhược 於ư 四tứ 衢cù 道đạo 中trung 。 多đa 人nhân 觀quán 處xứ 。 起khởi 塔tháp 造tạo 像tượng 。 為vi 作tác 念niệm 佛Phật 善thiện 福phước 之chi 緣duyên 。 三tam 者giả 。 若nhược 見kiến 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 二nhị 部bộ 諍tranh 訟tụng 。 勤cần 求cầu 方phương 便tiện 。 令linh 其kỳ 和hòa 合hợp 。 四tứ 者giả 。 若nhược 見kiến 佛Phật 法pháp 欲dục 壞hoại 。 能năng 讀đọc 。 誦tụng 。 說thuyết 乃nãi 至chí 一nhất 偈kệ 。 令linh 使sử 不bất 絕tuyệt 。 為vì 護hộ 法Pháp 故cố 。 敬kính 養dưỡng 法Pháp 師sư 。 專chuyên 心tâm 護hộ 法Pháp 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 成thành 就tựu 是thị 四tứ 法pháp 者giả 。 世thế 世thế 當đương 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 得đắc 大đại 力lực 身thân 。 如như 那Na 羅La 延Diên 。 捨xả 四tứ 天thiên 下hạ 。 而nhi 行hành 出xuất 家gia 。 能năng 得đắc 隨tùy 意ý 。 修tu 四tứ 梵Phạm 行hạnh 。 命mạng 終chung 生sanh 天thiên 。 作tác 大đại 梵Phạm 王Vương 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。


是thị 故cố 獼mi 猴hầu 戲hí 造tạo 石thạch 塔tháp 。 尚thượng 乃nãi 生sanh 天thiên 。 樵tiều 人nhân 誤ngộ 唱xướng 佛Phật 聲thanh 。 猶do 云vân 得đắc 度độ 。 何hà 況huống 志chí 誠thành 。 寧ninh 無vô 勝thắng 報báo 。


或hoặc 興hưng 崇sùng 寶bảo 塔tháp 。 鑄chú 瀉tả 洪hồng 鍾chung 。 乃nãi 至chí 大đại 如như 拇mẫu 指chỉ 。 天thiên 界giới 福phước 生sanh 。 或hoặc 復phục 暫tạm 擊kích 一nhất 聲thanh 。 幽u 途đồ 苦khổ 息tức 。 《# 無vô 上thượng 依y 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

如như 帝Đế 釋Thích 天Thiên 宮Cung 住trú 處xứ 。 有hữu 大đại 飛phi 閣các 名danh 常thường 勝thắng 殿điện 。 種chủng 種chủng 寶bảo 莊trang 各các 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 若nhược 有hữu 清thanh 信tín 。 男nam 子tử 女nữ 人nhân 。 造tạo 作tác 如như 是thị 。 常thường 勝thắng 寶bảo 殿điện 。 百bách 千thiên 拘câu 胝chi 。 施thí 與dữ 四tứ 方phương 眾chúng 僧Tăng 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 如Như 來Lai 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 取thủ 舍xá 利lợi 如như 芥giới 子tử 大đại 。 造tạo 塔tháp 如như 阿a 摩ma 羅la 子tử 大đại 。 戴đái 剎sát 如như 針châm 大đại 。 露lộ 盤bàn 如như 棗táo 葉diệp 大đại 。 造tạo 佛Phật 形hình 像tượng 。 如như 麥mạch 子tử 大đại 。 此thử 功công 德đức 勝thắng 前tiền 所sở 說thuyết 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 阿a 僧tăng 祇kỳ 數số 分phần/phân 。 所sở 不bất 及cập 一nhất 。


何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 無vô 量lượng 功công 德đức 故cố 。


《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


善thiện 守thủ 佛Phật 僧Tăng 物vật 。 塗đồ 掃tảo 佛Phật 僧Tăng 地địa 。 造tạo 塔tháp 如như 拇mẫu 指chỉ 。 常thường 生sanh 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 亦diệc 生sanh 不Bất 動Động 國Quốc 。


此thử 即tức 淨tịnh 土độ 常thường 嚴nghiêm 。 不bất 為vi 三tam 災tai 所sở 動động 也dã 。


或hoặc 書thư 寫tả 大đại 藏tạng 。 啟khải 發phát 真chân 詮thuyên 。 或hoặc 刻khắc 石thạch 銷tiêu 金kim 。 剝bác 皮bì 刺thứ 血huyết 。 令linh 見kiến 聞văn 隨tùy 喜hỷ 。 十thập 種chủng 傳truyền 通thông 。 誓thệ 報báo 四Tứ 恩Ân 。 明minh 遵tuân 慈từ 勅sắc 。 是thị 以dĩ 佛Phật 智trí 。 讚tán 而nhi 不bất 及cập 。 天thiên 福phước 。 報báo 而nhi 無vô 窮cùng 。 齊tề 善Thiện 逝Thệ 之chi 功công 。 作tác 如Như 來Lai 之chi 使sử 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 人nhân 得đắc 聞văn 。 此thử 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 若nhược 自tự 書thư 若nhược 使sử 人nhân 書thư 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 以dĩ 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 籌trù 量lượng 多đa 少thiểu 。 不bất 得đắc 其kỳ 邊biên 。


或hoặc 興hưng 崇sùng 三Tam 寶Bảo 。 廣quảng 扇thiên/phiến 慈từ 風phong 。 或hoặc 牆tường 塹tiệm 釋thích 門môn 。 威uy 力lực 外ngoại 護hộ 。 遂toại 令linh 正Chánh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 佛Phật 道Đạo 長trường/trưởng 隆long 。 外ngoại 感cảm 則tắc 雨vũ 順thuận 風phong 調điều 。 家gia 寧ninh 國quốc 泰thái 。 內nội 報báo 則tắc 道đạo 生sanh 垢cấu 滅diệt 。 果quả 滿mãn 因nhân 圓viên 。 能năng 遵tuân 付phó 囑chúc 之chi 恩ân 。 不bất 失thất 菩Bồ 提Đề 之chi 記ký 。 或hoặc 釋thích 其kỳ 拘câu 繫hệ 。 放phóng 人nhân 出xuất 家gia 。 或hoặc 廣quảng 度độ 僧Tăng 尼ni 。 紹thiệu 隆long 佛Phật 種chủng 。 開khai 出xuất 離ly 之chi 道Đạo 。 施thí 引dẫn 接tiếp 之chi 門môn 。 格cách 量lượng 勝thắng 因nhân 。 群quần 經kinh 具cụ 讚tán 。 《# 出xuất 家gia 功công 德đức 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 放phóng 男nam 女nữ 。 奴nô 婢tỳ 。 人nhân 民dân 出xuất 家gia 。 功công 德đức 無vô 量lượng 。


《# 本bổn 緣duyên 經kinh 》# 云vân 。


以dĩ 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 出xuất 家gia 故cố 。 二nhị 十thập 劫kiếp 不bất 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。


《# 僧Tăng 祇kỳ 律luật 》# 云vân 。


以dĩ 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 出xuất 家gia 。 修tu 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 離ly 六lục 百bách 六lục 千thiên 六lục 十thập 歲tuế 三tam 塗đồ 苦khổ 。


乃nãi 至chí 醉túy 中trung 剃thế 髮phát 。 戲hí 裡# 披phi 衣y 。 一nhất 曏# 時thời 間gian 。 當đương 期kỳ 道Đạo 果Quả 。 何hà 況huống 割cát 慈từ 捨xả 愛ái 。 具cụ 足túc 正chánh 因nhân 。 成thành 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 。 福phước 何hà 邊biên 際tế 。


或hoặc 忘vong 身thân 為vi 法pháp 。 禁cấm 絕tuyệt 邪tà 師sư 。 建kiến 正Chánh 法Pháp 幢tràng 。 斷đoạn 魔ma 羂quyến 索sách 。 朗lãng 慧tuệ 日nhật 於ư 無vô 明minh 暗ám 室thất 。 廕ấm 慈từ 雲vân 於ư 煩phiền 惱não 稠trù 林lâm 。 使sử 信tín 邪tà 者giả 。 趣thú 三tam 脫thoát 之chi 門môn 。 俾tỉ 執chấp 見kiến 者giả 。 裂liệt 八bát 倒đảo 之chi 網võng 。 或hoặc 成thành 他tha 大đại 業nghiệp 。 助trợ 發phát 菩Bồ 提Đề 。 作tác 增tăng 上thượng 之chi 緣duyên 。 為vi 不bất 請thỉnh 之chi 友hữu 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


助trợ 人nhân 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 許hứa 破phá 五Ngũ 戒Giới 。


故cố 知tri 損tổn 己kỷ 為vi 他tha 。 是thị 大Đại 士Sĩ 之chi 行hành 。


或hoặc 飯phạn 僧Tăng 設thiết 供cung 。 資tư 備bị 修tu 行hành 。 開khai 大đại 施thí 之chi 門môn 。 建kiến 無vô 遮già 之chi 會hội 。 是thị 以dĩ 減giảm 一nhất 匙thi 之chi 飯phạn 。 七thất 返phản 生sanh 天thiên 。 施thí 一nhất 團đoàn 之chi 麨xiểu 。 現hiện 登đăng 王vương 位vị 。 或hoặc 造tạo 經kinh 房phòng 。 禪thiền 室thất 。 或hoặc 施thí 華hoa 果quả 。 園viên 林lâm 。 供cung 給cấp 所sở 須tu 。 助trợ 成thành 道Đạo 業nghiệp 。 昔tích 支chi 辨biện 安an 禪thiền 道đạo 侶lữ 。 致trí 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 然nhiên 。 日nhật 給cấp 誦tụng 經Kinh 沙Sa 彌Di 。 獲hoạch 總tổng 持trì 第đệ 一nhất 。 《# 大đại 報báo 恩ân 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 以dĩ 飯phạn 食thực 。 瓔anh 珞lạc 施thí 人nhân 。 除trừ 去khứ 瞋sân 心tâm 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 獲hoạch 得đắc 二nhị 相tướng 。


一nhất 者giả 金kim 色sắc 。 二nhị 者giả 常thường 光quang 。


乃nãi 至chí 掃tảo 塔tháp 塗đồ 地địa 。 給cấp 侍thị 眾chúng 僧Tăng 。 起khởi 恭cung 敬kính 心tâm 。 成thành 慇ân 重trọng 業nghiệp 。 發phát 一nhất 念niệm 之chi 微vi 善thiện 。 成thành 無vô 邊biên 之chi 淨tịnh 緣duyên 。 《# 菩Bồ 薩Tát 本bổn 行hạnh 經kinh 》# 云vân 。


昔tích 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 婆bà 多đa 竭kiệt 梨lê 。 觀quán 因Nhân 地Địa 。 曾tằng 掃tảo 灑sái 定định 光quang 佛Phật 古cổ 塔tháp 。 誅tru 伐phạt 草thảo 木mộc 。 嚴nghiêm 淨tịnh 已dĩ 訖ngật 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 繞nhiễu 之chi 八bát 匝táp 。 作tác 禮lễ 而nhi 去khứ 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 生sanh 光quang 音âm 天thiên 。 盡tận 其kỳ 天thiên 壽thọ 。 乃nãi 至chí 百bách 返phản 。 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 顏nhan 容dung 端đoan 正chánh 。 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ 。 欲dục 行hành 之chi 時thời 。 道đạo 路lộ 自tự 淨tịnh 。 九cửu 十thập 劫kiếp 中trung 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 富phú 貴quý 尊tôn 榮vinh 。 快khoái 樂lạc 無vô 極cực 。 今kim 最tối 後hậu 身thân 。 值trị 釋thích 迦ca 佛Phật 。 捨xả 豪hào 出xuất 家gia 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。


若nhược 有hữu 人nhân 能năng 。 於ư 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 少thiểu 作tác 微vi 善thiện 。 如như 毫hào 髮phát 許hứa 。 所sở 生sanh 之chi 處xứ 。 受thọ 報báo 弘hoằng 大đại 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 心tâm 供cúng 養dường 眾chúng 僧Tăng 。 掃tảo 如Như 來Lai 塔tháp 。 命mạng 終chung 生sanh 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 。 身thân 無vô 骨cốt 肉nhục 。 亦diệc 無vô 污ô 垢cấu 。 香hương 氣khí 能năng 熏huân 。 一nhất 百bách 由do 旬tuần 。 其kỳ 身thân 淨tịnh 潔khiết 。 猶do 如như 明minh 鏡kính 。


《# 付phó 法pháp 傳truyền 》# 云vân 。


有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 毬cầu 多đa 。 觀quán 其kỳ 無vô 福phước 。 不bất 能năng 得đắc 道Đạo 。 令linh 教giáo 化hóa 供cung 僧Tăng 。 便tiện 證chứng 羅La 漢Hán 果Quả 。 又hựu 有hữu 羅La 漢Hán 名danh 祇kỳ 夜dạ 多đa 。 具cụ 三Tam 明Minh 六Lục 通Thông 。 觀quán 見kiến 前tiền 生sanh 曾tằng 作tác 狗cẩu 身thân 。 未vị 曾tằng 暫tạm 得đắc 一nhất 飽bão 。 常thường 忍nhẫn 飢cơ 渴khát 。 遂toại 每mỗi 躬cung 自tự 執chấp 爨thoán 。 供cung 給cấp 眾chúng 僧Tăng 。


《# 大đại 報báo 恩ân 經kinh 》# 云vân 。


思tư 惟duy 諸chư 法Pháp 。 甚thậm 深thâm 之chi 義nghĩa 。 樂nhạo 修tu 善thiện 法Pháp 。 供cung 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 和hòa 尚thượng 。 師sư 長trưởng 。 有hữu 德đức 之chi 人nhân 。 若nhược 行hành 道Đạo 路lộ 。 佛Phật 塔tháp 僧Tăng 房phòng 。 除trừ 去khứ 磚# 石thạch 。 荊kinh 棘cức 不bất 淨tịnh 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 中trung 一nhất 一nhất 毛mao 右hữu 旋toàn 相tương/tướng 。


乃nãi 至chí 看khán 病bệnh 。 浴dục 僧Tăng 。 義nghĩa 井tỉnh 。 圊# 廁trắc 。 扶phù 危nguy 拯chửng 急cấp 。 濟tế 用dụng 備bị 時thời 。 皆giai 大đại 菩Bồ 薩Tát 之chi 心tâm 。 成thành 不bất 思tư 議nghị 之chi 行hành 。 利lợi 他tha 既ký 重trọng/trùng 。 得đắc 果quả 偏thiên 深thâm 。 或hoặc 永vĩnh 受thọ 堅kiên 固cố 不bất 壞hoại 之chi 形hình 。 或hoặc 常thường 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 相tướng 好hảo 之chi 體thể 。 或hoặc 往vãng 生sanh 佛Phật 國quốc 甘cam 露lộ 之chi 界giới 。 或hoặc 頓đốn 獲hoạch 輕khinh 安an 自tự 在tại 之chi 身thân 。 皆giai 三tam 十thập 二nhị 。 相tương/tướng 之chi 殊thù 因nhân 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 之chi 妙diệu 果Quả 。 《# 大đại 方phương 便tiện 佛Phật 報báo 恩ân 經kinh 》# 云vân 。


三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 瞻chiêm 病bệnh 施thí 藥dược 。 破phá 除trừ 憍kiêu 慢mạn 。 飲ẩm 食thực 知tri 足túc 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 中trung 平bình 立lập 相tương/tướng 。


《# 福phước 田điền 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 告cáo 天thiên 帝đế 。

我ngã 昔tích 於ư 波Ba 羅La 柰Nại 國Quốc 。 安an 設thiết 圊# 廁trắc 。 緣duyên 此thử 功công 德đức 。 世thế 世thế 清thanh 淨tịnh 。 累lũy 劫kiếp 行hành 道Đạo 。 穢uế 染nhiễm 不bất 污ô 。 金kim 色sắc 晃hoảng 昱dục 。 塵trần 垢cấu 不bất 著trước 。 食thực 自tự 消tiêu 化hóa 。 無vô 便tiện 利lợi 之chi 患hoạn 。


《# 百bách 緣duyên 經kinh 》# 云vân 。


孫tôn 陀đà 利lợi 比Bỉ 丘Khâu 。 過quá 去khứ 作tác 長trưởng 者giả 。 因nhân 備bị 辦biện 香hương 水thủy 。 澡táo 浴dục 眾chúng 僧Tăng 。 復phục 以dĩ 珍trân 寶bảo 。 投đầu 之chi 水thủy 中trung 。 今kim 所sở 生sanh 之chi 時thời 。 舍xá 內nội 自tự 然nhiên 有hữu 一nhất 涌dũng 泉tuyền 。 香hương 水thủy 冷lãnh 美mỹ 。 有hữu 諸chư 珍trân 寶bảo 。 充sung 滿mãn 其kỳ 中trung 。 端đoan 正chánh 殊thù 妙diệu 。 後hậu 出xuất 家gia 得đắc 道Đạo 。


《# 賢hiền 愚ngu 經kinh 》# 云vân 。


昔tích 有hữu 五ngũ 百bách 賈cổ 客khách 。 入nhập 海hải 採thải 寶bảo 。 請thỉnh 一nhất 五Ngũ 戒Giới 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 用dụng 作tác 導đạo 師sư 。 海hải 神thần 取thủ 水thủy 一nhất 掬cúc 。 而nhi 問vấn 之chi 曰viết 。


掬cúc 中trung 水thủy 多đa 。 海hải 水thủy 多đa 耶da 。


賢hiền 者giả 答đáp 曰viết 。


掬cúc 中trung 水thủy 多đa 。 海hải 水thủy 雖tuy 多đa 。 劫kiếp 欲dục 盡tận 時thời 。 必tất 有hữu 枯khô 竭kiệt 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 能năng 以dĩ 一nhất 掬cúc 水thủy 。 供cúng 養dường 三Tam 寶Bảo 。 或hoặc 奉phụng 父phụ 母mẫu 。 或hoặc 丐cái 貧bần 窮cùng 。 給cấp 與dữ 禽cầm 獸thú 。 此thử 之chi 功công 德đức 。 歷lịch 劫kiếp 不bất 盡tận 。


以dĩ 此thử 言ngôn 之chi 。 知tri 海hải 水thủy 少thiểu 。 掬cúc 水thủy 多đa 。 海hải 神thần 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 以dĩ 珍trân 寶bảo 。 用dụng 贈tặng 賢hiền 者giả 。


以dĩ 知tri 一nhất 切thiết 萬vạn 物vật 。 惟duy 應ưng 濟tế 急cấp 利lợi 時thời 。 如như 若nhược 不bất 用dụng 。 雖tuy 多đa 無vô 益ích 。 經Kinh 云vân 。


若nhược 種chủng 樹thụ 園viên 林lâm 。 造tạo 井tỉnh 廁trắc 橋kiều 梁lương 。 是thị 人nhân 所sở 為vi 福phước 。 晝trú 夜dạ 常thường 增tăng 長trưởng 。


《# 高cao 僧Tăng 傳truyền 》# 云vân 。


道đạo 安an 法Pháp 師sư 。 感cảm 聖thánh 僧Tăng 語ngữ 曰viết 。


汝nhữ 行hành 解giải 過quá 人nhân 。 秖kỳ 緣duyên 少thiểu 福phước 。 能năng 浴dục 眾chúng 僧Tăng 。 所sở 願nguyện 必tất 果quả 。


或hoặc 平bình 治trị 坑khanh 塹tiệm 。 開khai 通thông 道đạo 路lộ 。 或hoặc 造tạo 立lập 船thuyền 筏phiệt 。 興hưng 置trí 橋kiều 梁lương 。 或hoặc 於ư 要yếu 道đạo 。 建kiến 造tạo 亭đình 臺đài 。 或hoặc 在tại 路lộ 傍bàng 。 栽tài 植thực 華hoa 果quả 。 濟tế 往vãng 來lai 之chi 疲bì 乏phạp 。 備bị 人nhân 畜súc 之chi 所sở 行hành 。 六Lục 度Độ 門môn 中trung 。 深thâm 發phát 弘hoằng 揚dương 之chi 志chí 。 八bát 福phước 田điền 內nội 。 普phổ 運vận 慈từ 濟tế 之chi 心tâm 。 一nhất 念niệm 善thiện 因nhân 。 能năng 招chiêu 二nhị 報báo 。


一nhất 者giả 華hoa 報báo 。 受thọ 人nhân 天thiên 之chi 快khoái 樂lạc 。 二nhị 者giả 果quả 報báo 。 證chứng 祖tổ 佛Phật 之chi 真chân 源nguyên 。 或hoặc 施thí 食thực 給cấp 漿tương 。 病bệnh 緣duyên 湯thang 藥dược 。 住trú 處xứ 衣y 服phục 。 一nhất 切thiết 所sở 須tu 。 安an 樂lạc 有hữu 情tình 。 是thị 諸chư 佛Phật 之chi 家gia 業nghiệp 。 撫phủ 綏tuy 沈trầm 溺nịch 。 乃nãi 大Đại 士Sĩ 之chi 常thường 儀nghi 。 遂toại 使sử 施thí 一nhất 訶ha 梨lê 。 受thọ 九cửu 十thập 劫kiếp 之chi 福phước 樂lạc 。 分phần/phân 一nhất 口khẩu 食thực 。 得đắc 千thiên 倍bội 之chi 資tư 持trì 。 經Kinh 云vân 。


施thí 食thực 得đắc 五ngũ 種chủng 利lợi 益ích 。


一nhất 者giả 施thí 命mạng 。 二nhị 者giả 施thí 色sắc 。 三tam 者giả 施thí 力lực 。 四tứ 者giả 施thí 安an 。 五ngũ 者giả 施thí 辯biện 。


《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。


鬼quỷ 神thần 得đắc 人nhân 一nhất 口khẩu 之chi 食thực 。 而nhi 千thiên 萬vạn 倍bội 出xuất 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


又hựu 放phóng 光quang 明minh 名danh 安an 隱ẩn 。 此thử 光quang 能năng 照chiếu 疾tật 病bệnh 者giả 。 令linh 除trừ 一nhất 切thiết 諸chư 苦khổ 痛thống 。 悉tất 得đắc 正chánh 定định 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 。 施thí 以dĩ 良lương 藥dược 救cứu 眾chúng 患hoạn 。 妙diệu 寶bảo 延diên 命mạng 香hương 塗đồ 體thể 。 蘇tô 油du 乳nhũ 蜜mật 充sung 飲ẩm 食thực 。 以dĩ 是thị 得đắc 成thành 此thử 光quang 明minh 。


或hoặc 施thí 無vô 畏úy 。 善thiện 和hòa 諍tranh 訟tụng 。 哀ai 愍mẫn 孤cô 露lộ 。 救cứu 拔bạt 艱gian 危nguy 。 福phước 受thọ 梵Phạm 天Thiên 。 行hành 齊tề 大đại 覺giác 。 因nhân 強cường/cưỡng 果quả 勝thắng 。 德đức 厚hậu 報báo 深thâm 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


又hựu 放phóng 光quang 明minh 名danh 無vô 畏úy 。 此thử 光quang 照chiếu 觸xúc 恐khủng 怖bố 者giả 。 非phi 人nhân 所sở 持trì 諸chư 毒độc 害hại 。 一nhất 切thiết 皆giai 令linh 疾tật 除trừ 滅diệt 。 能năng 於ư 眾chúng 生sanh 施thí 無vô 畏úy 。 遇ngộ 有hữu 惱não 害hại 皆giai 勸khuyến 止chỉ 。 拯chửng 濟tế 危nguy 難nạn/nan 孤cô 窮cùng 者giả 。 以dĩ 是thị 得đắc 成thành 此thử 光quang 明minh 。


又hựu 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 種chủng 種chủng 利lợi 益ích 。 度độ 貧bần 代đại 苦khổ 。 軫# 念niệm 垂thùy 哀ai 。 及cập 施thí 畜súc 生sanh 。 一nhất 摶đoàn 之chi 食thực 。 皆giai 是thị 佛Phật 業nghiệp 。 無vô 緣duyên 慈từ 因nhân 。 《# 法pháp 句cú 經kinh 》# 云vân 。


行hành 慈từ 有hữu 十thập 一nhất 種chủng 利lợi 。 佛Phật 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。


履lý 行hành 仁nhân 慈từ 。 博bác 愛ái 濟tế 眾chúng 。 有hữu 十thập 一nhất 譽dự 。 福phước 常thường 隨tùy 身thân 。 臥ngọa 安an 覺giác 安an 。 不bất 見kiến 惡ác 夢mộng 。 天thiên 護hộ 。 人nhân 愛ái 。 不bất 毒độc 。 不bất 兵binh 。 水thủy 。 火hỏa 不bất 喪táng 。 在tại 所sở 得đắc 利lợi 。 死tử 昇thăng 梵Phạm 天Thiên 。 是thị 為vi 十thập 一nhất 。


故cố 經Kinh 云vân 。


一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 佛Phật 。 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 慈từ 為vi 根căn 本bổn 。


《# 毘tỳ 沙sa 論luận 》# 云vân 。


若nhược 修tu 慈từ 者giả 。 火hỏa 不bất 能năng 燒thiêu 。 刀đao 不bất 能năng 傷thương 。 毒độc 不bất 能năng 害hại 。 水thủy 不bất 能năng 漂phiêu 。 他tha 不bất 能năng 殺sát 。


所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 慈từ 心tâm 定định 是thị 不bất 害hại 法pháp 故cố 。 有hữu 大đại 威uy 勢thế 。 諸chư 天thiên 擁ủng 護hộ 。 害hại 不bất 能năng 害hại 。


《# 像tượng 法pháp 決quyết 疑nghi 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 言ngôn 。

若nhược 人nhân 於ư 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 以dĩ 身thân 供cúng 養dường 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 并tinh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。 不bất 如như 有hữu 人nhân 。 施thí 與dữ 畜súc 生sanh 一nhất 口khẩu 之chi 食thực 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 百bách 千thiên 萬vạn 倍bội 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。


《# 丈trượng 夫phu 論luận 》# 云vân 。


悲bi 心tâm 施thí 一nhất 人nhân 。 功công 德đức 如như 大đại 地địa 。 為vì 己kỷ 施thí 一nhất 切thiết 。 得đắc 報báo 如như 芥giới 子tử 。 救cứu 一nhất 厄ách 難nạn 人nhân 。 勝thắng 餘dư 一nhất 切thiết 施thí 。 眾chúng 星tinh 雖tuy 有hữu 光quang 。 不bất 如như 一nhất 月nguyệt 明minh 。


《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


菩Bồ 薩Tát 乃nãi 至chí 施thí 與dữ 畜súc 生sanh 之chi 食thực 。 一nhất 摶đoàn 一nhất 粒lạp 。 咸hàm 作tác 是thị 願nguyện 。


當đương 令linh 此thử 等đẳng 。 捨xả 畜súc 生sanh 道đạo 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 永vĩnh 度độ 苦khổ 海hải 。 永vĩnh 滅diệt 苦khổ 受thọ 。 永vĩnh 除trừ 苦khổ 蘊uẩn 。 永vĩnh 斷đoạn 苦khổ 覺giác 。 苦khổ 聚tụ 。 苦khổ 行hạnh 。 苦khổ 因nhân 。 苦khổ 本bổn 。 及cập 諸chư 苦khổ 處xứ 。 願nguyện 彼bỉ 眾chúng 生sanh 皆giai 得đắc 捨xả 離ly 。


菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 專chuyên 心tâm 繫hệ 念niệm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 彼bỉ 善thiện 根căn 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 為vi 其kỳ 迴hồi 向hướng 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。


《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 過quá 去khứ 惟duy 修tu 一nhất 慈từ 。 經kinh 此thử 劫kiếp 世thế 七thất 反phản 成thành 壞hoại 。 不bất 來lai 生sanh 此thử 。 世thế 界giới 壞hoại 時thời 。 生sanh 光quang 音âm 天thiên 。 世thế 界giới 成thành 時thời 生sanh 梵Phạm 天Thiên 中trung 。 作tác 大đại 梵Phạm 王Vương 。 三tam 十thập 六lục 反phản 。 為vi 大đại 帝Đế 釋Thích 。 無vô 量lượng 百bách 千thiên 世thế 。 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 。


又hựu 師sư 子tử 現hiện 指chỉ 。 醉túy 象tượng 禮lễ 足túc 。 慈từ 母mẫu 遇ngộ 子tử 。 盲manh 則tắc 得đắc 明minh 。 城thành 變biến 金kim 璃ly 。 石thạch 舉cử 空không 界giới 。 釋thích 女nữ 瘡sang 合hợp 。 調Điều 達Đạt 病bệnh 痊thuyên 。 皆giai 是thị 本bổn 師sư 積tích 劫kiếp 熏huân 修tu 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 能năng 令linh 苦khổ 者giả 。 見kiến 如như 是thị 事sự 。 今kim 既ký 承thừa 紹thiệu 。 合hợp 履lý 玄huyền 蹤tung 。 乃nãi 至chí 放phóng 生sanh 贖thục 命mạng 。 止chỉ 殺sát 興hưng 哀ai 。 斷đoạn 燒thiêu 煮chử 之chi 殃ương 。 釋thích 籠lung 罩# 之chi 縶# 。 續tục 壽thọ 量lượng 之chi 海hải 。 成thành 慧tuệ 命mạng 之chi 因nhân 。 遂toại 得đắc 水thủy 陸lục 全toàn 形hình 。 息tức 陷hãm 網võng 。 吞thôn 鉤câu 之chi 苦khổ 。 飛phi 沈trầm 任nhậm 性tánh 。 脫thoát 焚phần 林lâm 。 竭kiệt 澤trạch 之chi 憂ưu 。 免miễn 使sử 穴huyệt 罷bãi 新tân 胎thai 。 巢sào 無vô 舊cựu 卵noãn 。 脂chi 消tiêu 鼎đỉnh 鑊hoạch 。 肉nhục 碎toái 刀đao 砧# 。 《# 梵Phạm 網võng 經kinh 》# 云vân 。


若nhược 佛Phật 子tử 。 以dĩ 慈từ 心tâm 故cố 。 行hành 放phóng 生sanh 業nghiệp 。 一nhất 切thiết 男nam 子tử 是thị 我ngã 父phụ 。 一nhất 切thiết 女nữ 子tử 是thị 我ngã 母mẫu 。 我ngã 生sanh 生sanh 無vô 不phủ 。 從tùng 之chi 受thọ 生sanh 。 故cố 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 我ngã 父phụ 母mẫu 。 而nhi 殺sát 食thực 者giả 。 即tức 殺sát 我ngã 父phụ 母mẫu 。 亦diệc 殺sát 我ngã 故cố 身thân 。 一nhất 切thiết 地địa 水thủy 。 是thị 我ngã 先tiên 身thân 。 一nhất 切thiết 火hỏa 風phong 。 是thị 我ngã 本bổn 體thể 。 故cố 常thường 行hành 放phóng 生sanh 。 乃nãi 至chí 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 犯phạm 輕khinh 垢cấu 罪tội 。


故cố 知tri 有hữu 情tình 。 無vô 情tình 不bất 可khả 傷thương 害hại 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 作tác 大đại 國quốc 王vương 。 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 普phổ 行hành 教giáo 命mệnh 。 令linh 除trừ 殺sát 業nghiệp 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 內nội 。 城thành 邑ấp 聚tụ 落lạc 。 一nhất 切thiết 屠đồ 殺sát 皆giai 令linh 禁cấm 斷đoạn 。 無vô 足túc 。 二nhị 足túc 。 多đa 足túc 。 種chủng 種chủng 生sanh 類loại 。 普phổ 施thí 無vô 畏úy 。 無vô 欺khi 奪đoạt 心tâm 。 廣quảng 修tu 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 仁nhân 慈từ 莅lị 物vật 。 不bất 行hành 侵xâm 惱não 。 發phát 妙diệu 寶bảo 心tâm 。 安an 隱ẩn 眾chúng 生sanh 。 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 立lập 深thâm 志chí 樂nhạo 。 常thường 自tự 安an 住trụ 。 三tam 種chủng 淨tịnh 戒giới 。 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 皆giai 如như 是thị 住trụ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 住trụ 於ư 五Ngũ 戒Giới 。 永vĩnh 斷đoạn 殺sát 業nghiệp 。 以dĩ 此thử 善thiện 根căn 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 。 所sở 謂vị 。


願nguyện 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 發phát 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 具cụ 足túc 智trí 慧tuệ 。 永vĩnh 保bảo 壽thọ 命mạng 。 無vô 有hữu 終chung 盡tận 。


乃nãi 至chí 見kiến 眾chúng 生sanh 。 心tâm 懷hoài 殘tàn 忍nhẫn 。 損tổn 諸chư 人nhân 畜súc 。 所sở 有hữu 男nam 形hình 。 令linh 身thân 缺khuyết 減giảm 。 受thọ 諸chư 楚sở 毒độc 。 見kiến 是thị 事sự 已dĩ 。 起khởi 大đại 慈từ 悲bi 。 而nhi 哀ai 救cứu 之chi 。 令linh 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 一nhất 切thiết 人nhân 民dân 。 皆giai 捨xả 此thử 業nghiệp 。


《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。


一nhất 切thiết 惜tích 身thân 命mạng 。 無vô 不bất 畏úy 刀đao 杖trượng 。 恕thứ 己kỷ 以dĩ 為ví 喻dụ 。 勿vật 殺sát 勿vật 行hành 杖trượng 。


昔tích 有hữu 禪thiền 僧Tăng 鄧đặng 隱ẩn 峯phong 。 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 曾tằng 射xạ 一nhất 猿viên 子tử 。 墮đọa 地địa 而nhi 終chung 。 須tu 臾du 。 猿viên 母mẫu 亦diệc 墮đọa 而nhi 死tử 。 因nhân 剖phẫu 腹phúc 開khai 。 見kiến 肝can 腸tràng 寸thốn 寸thốn 而nhi 斷đoạn 。 遂toại 捨xả 其kỳ 射xạ 業nghiệp 。 因nhân 此thử 出xuất 家gia 。 是thị 知tri 人nhân 形hình 獸thú 質chất 。 受thọ 報báo 千thiên 差sai 。 愛ái 結kết 情tình 根căn 。 其kỳ 類loại 一nhất 等đẳng 。 所sở 以dĩ 失thất 林lâm 窮cùng 虎hổ 。 乃nãi 委ủy 命mạng 於ư 廬lư 中trung 。 鎩# 翮cách 驚kinh 禽cầm 。 遂toại 投đầu 身thân 於ư 案án 側trắc 。 至chí 如như 楊dương 生sanh 養dưỡng 雀tước 。 寧ninh 有hữu 意ý 於ư 玉ngọc 環hoàn 。 孔khổng 氏thị 放phóng 龜quy 。 本bổn 無vô 情tình 於ư 金kim 印ấn 。 命mạng 既ký 無vô 於ư 大đại 小tiểu 。 罪tội 豈khởi 隔cách 於ư 賢hiền 愚ngu 。 三tam 業nghiệp 施thí 為vi 。 切thiết 宜nghi 競cạnh 慎thận 。 誤ngộ 傷thương 誤ngộ 殺sát 。 尚thượng 答đáp 餘dư 殃ương 。 故cố 作tác 故cố 為vi 。 寧ninh 逃đào 業nghiệp 迹tích 。 或hoặc 受thọ 一nhất 日nhật 戒giới 。 或hoặc 持trì 八Bát 關Quan 齋Trai 。 或hoặc 不bất 噉đạm 有hữu 情tình 。 或hoặc 永vĩnh 斷đoạn 葷huân 血huyết 。 不bất 值trị 三tam 災tai 之chi 地địa 。 能năng 昇thăng 六lục 欲dục 之chi 天thiên 。 既ký 為vi 長trường 壽thọ 之chi 緣duyên 。 又hựu 積tích 大đại 慈từ 之chi 種chủng 。 經Kinh 云vân 。


昔tích 有hữu 迦ca 羅la 越việt 。 興hưng 設thiết 大đại 檀đàn 。 請thỉnh 佛Phật 及cập 僧Tăng 。


時thời 有hữu 一nhất 人nhân 賣mại 酪lạc 。 主chủ 人nhân 駐trú 食thực 。 勸khuyến 令linh 持trì 齋trai 聽thính 經Kinh 。 至chí 冥minh 乃nãi 歸quy 。 婦phụ 語ngữ 之chi 言ngôn 。


我ngã 朝triêu 來lai 不bất 食thực 。 相tương 待đãi 至chí 今kim 。


遂toại 破phá 夫phu 齋trai 。 半bán 齋trai 之chi 福phước 。 猶do 生sanh 天thiên 上thượng 。 七thất 世thế 人nhân 間gian 。 常thường 得đắc 自tự 然nhiên 衣y 食thực 。 一nhất 日nhật 持trì 齋trai 。 得đắc 六lục 十thập 萬vạn 歲tuế 。 自tự 然nhiên 之chi 糧lương 。 又hựu 有hữu 五ngũ 福phước 。


一nhất 者giả 。 少thiểu 病bệnh 。 二nhị 者giả 。 身thân 意ý 安an 隱ẩn 。 三tam 者giả 。 少thiểu 婬dâm 。 四tứ 者giả 。 少thiểu 睡thụy 臥ngọa 。 五ngũ 者giả 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 神thần 得đắc 生sanh 天thiên 。 常thường 識thức 宿túc 命mạng 。


或hoặc 懷hoài 慚tàm 抱bão 愧quý 。 常thường 生sanh 慶khánh 幸hạnh 之chi 心tâm 。 識thức 分phần/phân 知tri 恩ân 。 恆hằng 起khởi 報báo 酬thù 之chi 想tưởng 。 《# 雜tạp 阿a 含hàm 經kinh 》# 云vân 。


爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

有hữu 二nhị 淨tịnh 法pháp 。 能năng 護hộ 世thế 間gian 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。


所sở 謂vị 慚tàm 。 愧quý 。 假giả 使sử 世thế 間gian 。 無vô 此thử 二nhị 淨tịnh 法pháp 者giả 。 世thế 間gian 亦diệc 不bất 知tri 有hữu 父phụ 母mẫu 。 兄huynh 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 。 妻thê 子tử 。 宗tông 親thân 。 師sư 長trưởng 。 尊tôn 卑ty 之chi 緒tự 。 顛điên 倒đảo 混hỗn 亂loạn 。 如như 畜súc 生sanh 趣thú 。 即tức 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。


世thế 間gian 若nhược 無vô 有hữu 。 慚tàm 。 愧quý 二nhị 法pháp 者giả 。 違vi 越việt 清thanh 淨tịnh 道đạo 。 向hướng 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 世thế 間gian 若nhược 成thành 就tựu 。 慚tàm 。 愧quý 二nhị 法pháp 者giả 。 增tăng 長trưởng 清thanh 淨tịnh 道đạo 。 永vĩnh 關quan 生sanh 死tử 門môn 。


或hoặc 代đại 誅tru 贖thục 罪tội 。 沒một 命mạng 救cứu 人nhân 。 或hoặc 釋thích 放phóng 狴# 牢lao 。 赦xá 宥hựu 刑hình 罰phạt 。 或hoặc 歸quy 復phục 遷thiên 客khách 。 招chiêu 召triệu 逋# 民dân 。 或hoặc 停đình 置trí 關quan 防phòng 。 放phóng 諸chư 商thương 稅thuế 。 或hoặc 給cấp 濟tế 貧bần 病bệnh 。 撫phủ 恤tuất 孤cô 惸# 。 常thường 以dĩ 仁nhân 恕thứ 居cư 懷hoài 。 恆hằng 將tương 惠huệ 愛ái 為vi 念niệm 。 若nhược 覺giác 。 若nhược 夢mộng 。 不bất 忘vong 慈từ 心tâm 。 乃nãi 至chí 蠕nhuyễn 動động 蜎quyên 飛phi 。 普phổ 皆giai 覆phú 護hộ 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 見kiến 有hữu 獄ngục 囚tù 。 五ngũ 處xứ 被bị 縛phược 。 受thọ 諸chư 苦khổ 毒độc 。 防phòng 衛vệ 驅khu 逼bức 。 將tương 之chi 死tử 地địa 。 欲dục 斷đoạn 其kỳ 命mạng 。 乃nãi 至chí 自tự 捨xả 身thân 命mạng 。 受thọ 諸chư 苦khổ 毒độc 。 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 語ngữ 主chủ 者giả 言ngôn 。


我ngã 願nguyện 捨xả 身thân 。 以dĩ 代đại 彼bỉ 命mạng 。 如như 此thử 等đẳng 苦khổ 。 可khả 以dĩ 與dữ 我ngã 。 如như 彼bỉ 人nhân 隨tùy 意ý 皆giai 作tác 。 設thiết 過quá 彼bỉ 苦khổ 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 倍bội 。 我ngã 亦diệc 當đương 受thọ 。 令linh 其kỳ 解giải 脫thoát 。 我ngã 若nhược 見kiến 彼bỉ 。 將tương 被bị 殺sát 害hại 。 不bất 捨xả 身thân 命mạng 。 救cứu 贖thục 其kỳ 苦khổ 。 則tắc 不bất 名danh 為vi 住trụ 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。


何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 為vi 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 發phát 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 故cố 。


《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 》# 云vân 。


造tạo 一nhất 所sở 寺tự 。 不bất 如như 救cứu 一nhất 人nhân 命mạng 。


墮đọa 藍lam 本bổn 經kinh 。 校giảo 量lượng 眾chúng 福phước 。 總tổng 不bất 如như 慈từ 心tâm 。 愍mẫn 傷thương 一nhất 切thiết 蠢xuẩn 動động 。 含hàm 識thức 之chi 類loại 。 其kỳ 福phước 最tối 勝thắng 。


或hoặc 盡tận 忠trung 立lập 孝hiếu 。 濟tế 國quốc 治trị 家gia 。 行hành 謙khiêm 讓nhượng 之chi 風phong 。 履lý 溫ôn 恭cung 之chi 道đạo 。 敬kính 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 成thành 第đệ 一nhất 之chi 福phước 田điền 。 承thừa 事sự 尊tôn 賢hiền 。 開khai 生sanh 天thiên 之chi 淨tịnh 路lộ 。 《# 賢hiền 愚ngu 經kinh 》# 云vân 。


佛Phật 語ngứ 阿A 難Nan 。

出xuất 家gia 在tại 家gia 。 慈từ 心tâm 孝hiếu 順thuận 。 供cung 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 計kế 其kỳ 功công 德đức 。 殊thù 勝thắng 難nan 量lương 。


所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 自tự 憶ức 念niệm 。 過quá 去khứ 世thế 時thời 。 慈từ 心tâm 孝hiếu 順thuận 。 供cung 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 乃nãi 至chí 身thân 肉nhục 。 濟tế 活hoạt 父phụ 母mẫu 危nguy 急cấp 之chi 厄ách 。 以dĩ 是thị 功công 德đức 。 上thượng 為vi 天thiên 帝đế 。 下hạ 為vi 聖thánh 王vương 。 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 。 三tam 界giới 特đặc 尊tôn 。 皆giai 由do 斯tư 福phước 。


或hoặc 稱xưng 揚dương 彼bỉ 德đức 。 開khai 舉cử 善thiện 之chi 門môn 。 或hoặc 讚tán 歎thán 其kỳ 名danh 。 發phát 薦tiến 賢hiền 之chi 路lộ 。 成thành 人nhân 之chi 美mỹ 。 助trợ 發phát 勇dũng 心tâm 。 喜hỷ 他tha 之chi 榮vinh 。 同đồng 興hưng 好hảo/hiếu 事sự 。 削tước 嫉tật 妬đố 之chi 蠆sái 刺thứ 。 息tức 忿phẫn 恨hận 之chi 毒độc 風phong 。 起khởi 四tứ 無vô 量lượng 之chi 心tâm 。 攝nhiếp 物vật 同đồng 己kỷ 。 成thành 四tứ 安an 樂lạc 之chi 行hành 。 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 是thị 以dĩ 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 思tư 往vãng 世thế 。 波ba 騰đằng 苦khổ 海hải 。 作tác 諸chư 不bất 利lợi 益ích 事sự 。 捐quyên 功công 喪táng 力lực 。 惟duy 長trường/trưởng 業nghiệp 芽nha 。 今kim 省tỉnh 前tiền 非phi 。 頓đốn 行hành 佛Phật 道Đạo 。 擐hoàn 精tinh 進tấn 甲giáp 。 發phát 金kim 剛cang 心tâm 。 眾chúng 善thiện 普phổ 行hành 。 廣quảng 興hưng 法pháp 利lợi 。 入nhập 世thế 間gian 三tam 昧muội 。 現hiện 功công 巧xảo 神thần 通thông 。 和hòa 光quang 同đồng 塵trần 。 潛tiềm 行hành 密mật 用dụng 。 滅diệt 無vô 明minh 火hỏa 。 摧tồi 憍kiêu 慢mạn 幢tràng 。 曲khúc 順thuận 機cơ 宜nghi 。 和hòa 顏nhan 誘dụ 誨hối 。 愛ái 語ngữ 攝nhiếp 受thọ 。 慈từ 眼nhãn 顧cố 瞻chiêm 。 開khai 諭dụ 愚ngu 盲manh 。 安an 慰úy 驚kinh 恐khủng 。 懸huyền 照chiếu 世thế 之chi 日nhật 。 耀diệu 破phá 暗ám 之chi 燈đăng 。 揭yết 有hữu 獄ngục 之chi 重trọng/trùng 關quan 。 沃ốc 火hỏa 宅trạch 之chi 熾sí 焰diễm 。 滿mãn 求cầu 者giả 之chi 願nguyện 。 若nhược 如như 意ý 之chi 珠châu 。 拔bạt 病bệnh 者giả 之chi 根căn 。 猶do 善thiện 見kiến 之chi 藥dược 。 乾can/kiền/càn 欲dục 海hải 而nhi 成thành 悲bi 海hải 。 碎toái 苦khổ 輪luân 而nhi 成thành 智trí 輪luân 。 變biến 貧bần 窮cùng 濟tế 作tác 福phước 德đức 之chi 津tân 。 轉chuyển 生sanh 死tử 野dã 合hợp 。 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 內nội 。 靡mĩ 所sở 不bất 為vi 。 眾chúng 生sanh 界giới 中trung 。 無vô 所sở 不bất 濟tế 。 如như 地địa 所sở 載tái 。 如như 橋kiều 所sở 昇thăng 。 如như 風phong 所sở 持trì 。 如như 水thủy 所sở 潤nhuận 。 如như 火hỏa 所sở 熟thục 。 如như 春xuân 所sở 生sanh 。 如như 空không 所sở 容dung 。 如như 雲vân 所sở 覆phú 。 遂toại 令linh 聞văn 名danh 脫thoát 苦khổ 。 蹈đạo 影ảnh 獲hoạch 安an 。 觸xúc 光quang 而nhi 身thân 垢cấu 輕khinh 清thanh 。 憶ức 念niệm 而nhi 心tâm 猿viên 調điều 伏phục 。 皆giai 是thị 從tùng 微vi 至chí 著trước 。 漸tiệm 積tích 善thiện 根căn 。 行hành 滿mãn 功công 圓viên 。 成thành 其kỳ 大đại 事sự 。 何hà 乃nãi 毀hủy 善thiện 業nghiệp 道đạo 。 開khai 惡ác 趣thú 門môn 。 成thành 就tựu 魔ma 緣duyên 。 斷đoạn 滅diệt 佛Phật 種chủng 。


萬Vạn 善Thiện 同Đồng 歸Quy 集Tập 卷quyển 中trung
Vạn Thiện Đồng Quy Tập ♦ Hết quyển trung


Phiên âm: 5/4/2016 ◊ Cập nhật: 5/4/2016
Lưu ý: Phần dịch thuật này được thực hiện tự động qua lập trình vi tính và hoàn toàn chưa kiểm tra.
  Quyển: 1 2 3