阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam
A Tỳ Đạt Ma Câu Xá Luận ♦ Quyển 3
尊tôn 者giả 世thế 親thân 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
分Phân 別Biệt 根Căn 品Phẩm 第đệ 二nhị 之chi 一nhất
☸ Phẩm 1:
如như 是thị 因nhân 界giới 已dĩ 列liệt 諸chư 根căn 。 即tức 於ư 此thử 中trung 。 根căn 是thị 何hà 義nghĩa 。 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 光quang 顯hiển 名danh 根căn 。 由do 此thử 總tổng 成thành 根căn 增tăng 上thượng 義nghĩa 。 此thử 增tăng 上thượng 義nghĩa 誰thùy 望vọng 於ư 誰thùy 。 頌tụng 曰viết 。
傳truyền 說thuyết 五ngũ 於ư 四tứ 。 四tứ 根căn 於ư 二nhị 種chủng 。
五ngũ 八bát 染nhiễm 淨tịnh 中trung 。 各các 別biệt 為vi 增tăng 上thượng 。
論luận 曰viết 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 各các 於ư 四tứ 事sự 能năng 為vi 增tăng 上thượng 。 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 二nhị 導đạo 養dưỡng 身thân 。 三tam 生sanh 識thức 等đẳng 。 四tứ 不bất 共cộng 事sự 。 且thả 眼nhãn 耳nhĩ 根căn 莊trang 嚴nghiêm 身thân 者giả 。 謂vị 若nhược 盲manh 聾lung 身thân 醜xú 陋lậu 故cố 。 導đạo 養dưỡng 身thân 者giả 。 謂vị 因nhân 見kiến 聞văn 避tị 險hiểm 難nạn 故cố 。 生sanh 識thức 等đẳng 者giả 。 謂vị 發phát 二nhị 識thức 及cập 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 共cộng 事sự 者giả 。 謂vị 能năng 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 別biệt 故cố 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 莊trang 嚴nghiêm 身thân 者giả 。 如như 眼nhãn 耳nhĩ 說thuyết 。 導đạo 養dưỡng 身thân 者giả 。 謂vị 於ư 段đoạn 食thực 能năng 受thọ 用dụng 故cố 。 生sanh 識thức 等đẳng 者giả 。 謂vị 發phát 三tam 識thức 及cập 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 共cộng 事sự 者giả 。 謂vị 嗅khứu 嘗thường 覺giác 香hương 味vị 觸xúc 故cố 。 女nữ 男nam 命mạng 意ý 。 各các 於ư 二nhị 事sự 能năng 為vi 增tăng 上thượng 。 且thả 女nữ 男nam 根căn 二nhị 增tăng 上thượng 者giả 。 一nhất 有hữu 情tình 異dị 。 二nhị 分phần 別biệt 異dị 。 有hữu 情tình 異dị 者giả 。 由do 此thử 二nhị 根căn 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 女nữ 男nam 類loại 別biệt 。 分phân 別biệt 異dị 者giả 。 由do 此thử 二nhị 根căn 形hình 相tướng 言ngôn 音âm 乳nhũ 房phòng 等đẳng 別biệt 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 於ư 染nhiễm 淨tịnh 增tăng 上thượng 故cố 言ngôn 於ư 二nhị 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 本bổn 性tánh 損tổn 壞hoại 扇thiên/phiến 搋trỉ 半bán 擇trạch 及cập 二nhị 形hình 人nhân 無vô 不bất 律luật 儀nghi 無vô 間gián 斷đoạn 善thiện 。 諸chư 雜tạp 染nhiễm 法pháp 。 亦diệc 無vô 律luật 儀nghi 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 。 諸chư 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 命mạng 根căn 二nhị 者giả 。 謂vị 於ư 眾chúng 同đồng 分phần/phân 能năng 續tục 及cập 能năng 持trì 。 意ý 根căn 二nhị 者giả 。 謂vị 能năng 續tục 後hậu 有hữu 及cập 自tự 在tại 隨tùy 行hành 。 能năng 續tục 後hậu 有hữu 者giả 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。
時thời 健kiện 達đạt 縛phược 於ư 一nhất 心tâm 內nội 隨tùy 一nhất 現hiện 前tiền 。 謂vị 或hoặc 愛ái 俱câu 。 或hoặc 恚khuể 俱câu 等đẳng 。 自tự 在tại 隨tùy 行hành 者giả 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。
心tâm 能năng 導đạo 世thế 間gian 。 心tâm 能năng 遍biến 攝nhiếp 受thọ 。
如như 是thị 心tâm 一nhất 法pháp 。 皆giai 自tự 在tại 隨tùy 行hành 。
樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 五ngũ 受thọ 。 信tín 等đẳng 八bát 根căn 。 於ư 染nhiễm 淨tịnh 中trung 如như 次thứ 增tăng 上thượng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 五ngũ 受thọ 染nhiễm 增tăng 上thượng 者giả 。 貪tham 等đẳng 隨tùy 眠miên 所sở 隨tùy 增tăng 故cố 。 信tín 等đẳng 八bát 根căn 淨tịnh 增tăng 上thượng 者giả 。 諸chư 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 隨tùy 生sanh 長trưởng 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 於ư 淨tịnh 亦diệc 為vi 增tăng 上thượng 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 心tâm 定định 。 苦khổ 為vi 信tín 依y 。 亦diệc 出xuất 離ly 依y 喜hỷ 及cập 憂ưu 捨xả 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 傳truyền 說thuyết 如như 此thử 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 能năng 導đạo 養dưỡng 身thân 非phi 眼nhãn 等đẳng 用dụng 。 是thị 識thức 增tăng 上thượng 。 識thức 了liễu 方phương 能năng 避tị 於ư 險hiểm 難nạn 。 受thọ 段đoạn 食thực 故cố 。 見kiến 色sắc 等đẳng 用dụng 亦diệc 非phi 異dị 識thức 。 故cố 不bất 共cộng 事sự 於ư 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 不bất 可khả 立lập 為vi 別biệt 增tăng 上thượng 用dụng 。 故cố 非phi 由do 此thử 眼nhãn 等đẳng 成thành 根căn 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
了liễu 自tự 境cảnh 增tăng 上thượng 。 總tổng 立lập 於ư 六lục 根căn 。
從tùng 身thân 立lập 二nhị 根căn 。 女nữ 男nam 性tánh 增tăng 上thượng 。
於ư 同đồng 住trụ 雜tạp 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 故cố 。
應ưng 知tri 命mạng 五ngũ 受thọ 。 信tín 等đẳng 立lập 為vi 根căn 。
未vị 當đương 知tri 已dĩ 知tri 。 具cụ 知tri 根căn 亦diệc 爾nhĩ 。
於ư 得đắc 後hậu 後hậu 道đạo 。 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 增tăng 上thượng 。
論luận 曰viết 。 了liễu 自tự 境cảnh 者giả 。 謂vị 六lục 識thức 身thân 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 於ư 能năng 了liễu 別biệt 各các 別biệt 境cảnh 識thức 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 第đệ 六lục 意ý 根căn 於ư 能năng 了liễu 別biệt 一nhất 切thiết 境cảnh 識thức 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 故cố 眼nhãn 等đẳng 六lục 各các 立lập 為vi 根căn 。 豈khởi 不bất 色sắc 等đẳng 於ư 能năng 了liễu 識thức 亦diệc 有hữu 增tăng 上thượng 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 境cảnh 於ư 識thức 中trung 無vô 增tăng 上thượng 用dụng 。 夫phu 增tăng 上thượng 用dụng 謂vị 勝thắng 自tự 在tại 。 眼nhãn 於ư 所sở 發phát 了liễu 色sắc 識thức 中trung 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 故cố 名danh 增tăng 上thượng 。 於ư 了liễu 眾chúng 色sắc 為vi 通thông 因nhân 故cố 。 識thức 隨tùy 眼nhãn 根căn 有hữu 明minh 昧muội 故cố 。 色sắc 則tắc 不bất 然nhiên 。 二nhị 相tương 違vi 故cố 。 乃nãi 至chí 意ý 根căn 於ư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 從tùng 身thân 復phục 立lập 女nữ 男nam 根căn 者giả 。 女nữ 男nam 性tánh 中trung 有hữu 增tăng 上thượng 故cố 。 女nữ 男nam 根căn 體thể 不bất 離ly 身thân 根căn 。 身thân 一nhất 分phần/phân 中trung 立lập 此thử 名danh 故cố 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 女nữ 男nam 身thân 中trung 。 此thử 女nữ 男nam 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 此thử 處xứ 少thiểu 異dị 餘dư 處xứ 身thân 根căn 。 故cố 從tùng 身thân 根căn 別biệt 立lập 為vi 二nhị 。 女nữ 身thân 形hình 類loại 音âm 聲thanh 作tác 業nghiệp 志chí 樂nhạo 差sai 別biệt 。 名danh 為vi 女nữ 性tánh 。 男nam 身thân 形hình 類loại 音âm 聲thanh 作tác 業nghiệp 志chí 樂nhạo 不bất 同đồng 。 名danh 為vi 男nam 性tánh 。 二nhị 性tánh 差sai 別biệt 由do 女nữ 男nam 根căn 故cố 說thuyết 女nữ 男nam 根căn 於ư 二nhị 性tánh 增tăng 上thượng 。 於ư 眾chúng 同đồng 分phần/phân 住trụ 中trung 命mạng 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 於ư 雜tạp 染nhiễm 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 五ngũ 受thọ 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 契Khế 經Kinh 說thuyết 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 貪tham 隨tùy 增tăng 。 於ư 苦khổ 受thọ 瞋sân 隨tùy 增tăng 。 於ư 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 無vô 明minh 隨tùy 增tăng 故cố 。 於ư 清thanh 淨tịnh 中trung 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 此thử 勢thế 力lực 伏phục 諸chư 煩phiền 惱não 引dẫn 聖thánh 道Đạo 故cố 。 言ngôn 應ưng 知tri 者giả 。 勸khuyến 許hứa 一nhất 一nhất 各các 能năng 為vi 根căn 。 三tam 無vô 漏lậu 根căn 於ư 得đắc 後hậu 後hậu 道đạo 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 言ngôn 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 類loại 顯hiển 一nhất 一nhất 各các 能năng 為vi 根căn 。 謂vị 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 於ư 得đắc 已dĩ 知tri 根căn 道đạo 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 已dĩ 知tri 根căn 於ư 得đắc 具cụ 知tri 根căn 道đạo 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 具cụ 知tri 根căn 於ư 得đắc 涅Niết 槃Bàn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 非phi 心tâm 未vị 解giải 脫thoát 。 能năng 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 等đẳng 言ngôn 為vi 顯hiển 復phục 有hữu 異dị 門môn 。 云vân 何hà 異dị 門môn 。 謂vị 見kiến 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 滅diệt 中trung 。 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 於ư 修tu 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 滅diệt 中trung 。 已dĩ 知tri 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 於ư 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 中trung 。 具cụ 知tri 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 由do 此thử 能năng 領lãnh 受thọ 解giải 脫thoát 喜hỷ 樂lạc 故cố 。 若nhược 增tăng 上thượng 故cố 立lập 為vi 根căn 者giả 。 無vô 明minh 等đẳng 性tánh 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 無vô 明minh 等đẳng 因nhân 於ư 行hành 等đẳng 果quả 。 各các 各các 別biệt 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 故cố 。 又hựu 語ngữ 具cụ 等đẳng 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 語ngữ 具cụ 手thủ 足túc 大đại 小tiểu 便tiện 處xứ 。 於ư 語ngữ 執chấp 行hành 棄khí 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 中trung 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 有hữu 增tăng 上thượng 故cố 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 不bất 應ưng 立lập 根căn 。 由do 所sở 許hứa 根căn 。 有hữu 如như 是thị 相tướng 。 頌tụng 曰viết 。
心tâm 所sở 依y 此thử 別biệt 。 此thử 住trụ 此thử 雜tạp 染nhiễm 。
此thử 資tư 糧lương 此thử 淨tịnh 。 由do 此thử 量lượng 立lập 根căn 。
論luận 曰viết 。 心tâm 所sở 依y 者giả 。 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 此thử 內nội 六lục 處xứ 是thị 有hữu 情tình 本bổn 。 此thử 相tương/tướng 差sai 別biệt 由do 女nữ 男nam 根căn 。 復phục 由do 命mạng 根căn 此thử 一nhất 期kỳ 住trụ 。 此thử 成thành 雜tạp 染nhiễm 由do 五ngũ 受thọ 根căn 。 此thử 淨tịnh 資tư 糧lương 由do 信tín 等đẳng 五ngũ 。 此thử 成thành 清thanh 淨tịnh 由do 後hậu 三tam 根căn 。 由do 此thử 立lập 根căn 事sự 皆giai 究cứu 竟cánh 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 許hứa 無vô 明minh 等đẳng 及cập 語ngữ 具cụ 等đẳng 亦diệc 立lập 為vi 根căn 。 彼bỉ 無vô 此thử 中trung 增tăng 上thượng 用dụng 故cố 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 別biệt 說thuyết 根căn 相tướng 。 頌tụng 曰viết 。
或hoặc 流lưu 轉chuyển 所sở 依y 。 及cập 生sanh 住trụ 受thọ 用dụng 。
建kiến 立lập 前tiền 十thập 四tứ 。 還hoàn 滅diệt 後hậu 亦diệc 然nhiên 。
論luận 曰viết 。 或hoặc 言ngôn 顯hiển 此thử 是thị 餘dư 師sư 意ý 。 約ước 流lưu 轉chuyển 還hoàn 滅diệt 。 立lập 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 流lưu 轉chuyển 所sở 依y 謂vị 眼nhãn 等đẳng 六lục 。 生sanh 由do 女nữ 男nam 。 從tùng 彼bỉ 生sanh 故cố 。 住trụ 由do 命mạng 根căn 仗trượng 彼bỉ 住trụ 故cố 。 受thọ 用dụng 由do 五ngũ 受thọ 因nhân 彼bỉ 領lãnh 納nạp 故cố 。 約ước 此thử 建kiến 立lập 前tiền 十thập 四tứ 根căn 。 還hoàn 滅diệt 位vị 中trung 即tức 約ước 此thử 四tứ 義nghĩa 類loại 別biệt 故cố 立lập 後hậu 八bát 根căn 。 還hoàn 滅diệt 所sở 依y 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 。 於ư 三tam 無vô 漏lậu 由do 初sơ 故cố 生sanh 。 由do 次thứ 故cố 住trụ 。 由do 後hậu 受thọ 用dụng 。 根căn 量lượng 由do 此thử 。 無vô 減giảm 無vô 增tăng 。 即tức 由do 此thử 緣duyên 經kinh 立lập 次thứ 第đệ 。 不bất 應ưng 語ngữ 具cụ 於ư 語ngữ 為vi 根căn 。 待đãi 學học 差sai 別biệt 語ngữ 方phương 成thành 故cố 。 手thủ 足túc 不bất 應ưng 於ư 執chấp 行hành 事sự 各các 立lập 為vi 根căn 。 無vô 異dị 性tánh 故cố 。 謂vị 即tức 手thủ 足túc 異dị 處xứ 異dị 相tướng 差sai 別biệt 生sanh 時thời 名danh 執chấp 行hành 故cố 。 又hựu 離ly 手thủ 足túc 亦diệc 有hữu 執chấp 行hành 。 如như 腹phúc 行hành 類loại 。 是thị 故cố 手thủ 足túc 不bất 可khả 於ư 彼bỉ 建kiến 立lập 為vi 根căn 。 出xuất 大đại 便tiện 處xứ 於ư 能năng 棄khí 事sự 不bất 應ưng 立lập 根căn 。 重trọng/trùng 物vật 於ư 空không 遍biến 墮đọa 落lạc 故cố 。 又hựu 由do 風phong 力lực 引dẫn 令linh 出xuất 故cố 。 出xuất 小tiểu 便tiện 處xứ 於ư 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 不bất 應ưng 立lập 根căn 。 即tức 女nữ 男nam 根căn 起khởi 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 又hựu 諸chư 喉hầu 齒xỉ 眼nhãn 瞼# 支chi 節tiết 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 於ư 能năng 吞thôn 嚼tước 開khai 閉bế 屈khuất 申thân 有hữu 力lực 用dụng 故cố 。 或hoặc 一nhất 切thiết 因nhân 於ư 自tự 所sở 作tác 有hữu 力lực 用dụng 故cố 皆giai 應ưng 立lập 根căn 。 彼bỉ 雖tuy 有hữu 用dụng 非phi 增tăng 上thượng 故cố 不bất 立lập 根căn 者giả 。 此thử 語ngữ 具cụ 等đẳng 亦diệc 非phi 增tăng 上thượng 不bất 應ưng 立lập 根căn 。 此thử 中trung 眼nhãn 等đẳng 乃nãi 至chí 男nam 根căn 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 命mạng 根căn 體thể 是thị 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 相tương 應ứng 中trung 自tự 當đương 廣quảng 辯biện 。 信tín 等đẳng 體thể 是thị 心tâm 所sở 法pháp 故cố 。 心tâm 所sở 法pháp 中trung 亦diệc 當đương 廣quảng 辯biện 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 五ngũ 受thọ 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 更cánh 無vô 辯biện 處xứ 故cố 今kim 應ưng 釋thích 。 頌tụng 曰viết 。
身thân 不bất 悅duyệt 名danh 苦khổ 。 即tức 此thử 悅duyệt 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。
及cập 三tam 定định 心tâm 悅duyệt 。 餘dư 處xứ 此thử 名danh 喜hỷ 。
心tâm 不bất 悅duyệt 名danh 憂ưu 。 中trung 捨xả 二nhị 無vô 別biệt 。
見kiến 修tu 無Vô 學Học 道đạo 。 依y 九cửu 立lập 三tam 根căn 。
論luận 曰viết 。 身thân 謂vị 身thân 受thọ 。 依y 身thân 起khởi 故cố 。 即tức 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 受thọ 。 言ngôn 不bất 悅duyệt 是thị 損tổn 惱não 義nghĩa 。 於ư 身thân 受thọ 內nội 能năng 損tổn 惱não 者giả 名danh 為vi 苦khổ 根căn 。 所sở 言ngôn 悅duyệt 者giả 是thị 攝nhiếp 益ích 義nghĩa 。 即tức 身thân 受thọ 內nội 能năng 攝nhiếp 益ích 者giả 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 及cập 第đệ 三tam 定định 心tâm 相tương 應ứng 受thọ 能năng 攝nhiếp 益ích 者giả 亦diệc 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 第đệ 三tam 定định 中trung 無vô 有hữu 身thân 受thọ 。 五ngũ 識thức 無vô 故cố 心tâm 悅duyệt 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 即tức 此thử 心tâm 悅duyệt 除trừ 第đệ 三tam 定định 。 於ư 下hạ 三tam 地địa 名danh 為vi 喜hỷ 根căn 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 心tâm 悅duyệt 安an 靜tĩnh 離ly 喜hỷ 貪tham 故cố 唯duy 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 下hạ 三tam 地địa 中trung 心tâm 悅duyệt 麁thô 動động 有hữu 喜hỷ 貪tham 故cố 唯duy 名danh 喜hỷ 根căn 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 能năng 損tổn 惱não 受thọ 。 是thị 心tâm 不bất 悅duyệt 名danh 曰viết 憂ưu 根căn 。 中trung 謂vị 非phi 悅duyệt 非phi 不bất 悅duyệt 即tức 是thị 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 此thử 處xứ 中trung 受thọ 名danh 為vi 捨xả 根căn 。 如như 是thị 捨xả 根căn 為vi 是thị 身thân 受thọ 為vi 是thị 心tâm 受thọ 。 應ưng 言ngôn 通thông 二nhị 。 何hà 因nhân 此thử 二nhị 總tổng 立lập 一nhất 根căn 。 此thử 受thọ 在tại 身thân 心tâm 同đồng 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 在tại 心tâm 苦khổ 樂lạc 多đa 分phần 別biệt 生sanh 。 在tại 身thân 不bất 然nhiên 。 隨tùy 境cảnh 力lực 故cố 。 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。 亦diệc 如như 是thị 生sanh 故cố 。 此thử 立lập 根căn 身thân 心tâm 各các 別biệt 。 捨xả 無vô 分phân 別biệt 任nhậm 運vận 而nhi 生sanh 。 是thị 故cố 立lập 根căn 身thân 心tâm 合hợp 一nhất 。 又hựu 苦khổ 樂lạc 受thọ 在tại 身thân 在tại 心tâm 為vi 損tổn 為vi 益ích 。 其kỳ 相tương/tướng 各các 異dị 故cố 別biệt 立lập 根căn 。 捨xả 在tại 身thân 心tâm 同đồng 無vô 分phân 別biệt 。 非phi 損tổn 非phi 益ích 其kỳ 相tương/tướng 無vô 異dị 。 故cố 總tổng 立lập 根căn 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 如như 是thị 九cửu 根căn 在tại 於ư 三tam 道đạo 。 如như 次thứ 建kiến 立lập 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 謂vị 在tại 見kiến 道đạo 依y 意ý 等đẳng 九cửu 立lập 。 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 若nhược 在tại 修tu 道Đạo 即tức 依y 此thử 九cửu 立lập 已dĩ 知tri 根căn 。 在tại 無Vô 學Học 道đạo 亦diệc 依y 此thử 九cửu 立lập 具cụ 知tri 根căn 。 如như 是thị 三tam 名danh 因nhân 何hà 而nhi 立lập 。 謂vị 在tại 見kiến 道đạo 有hữu 未vị 曾tằng 知tri 當đương 知tri 行hành 轉chuyển 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 名danh 未vị 知tri 當đương 知tri 。 若nhược 在tại 修tu 道Đạo 無vô 未vị 曾tằng 知tri 。 但đãn 為vi 斷đoạn 除trừ 餘dư 隨tùy 眠miên 故cố 。 即tức 於ư 彼bỉ 境cảnh 復phục 數số 了liễu 知tri 。 是thị 故cố 說thuyết 彼bỉ 名danh 為vi 已dĩ 知tri 。 在tại 無Vô 學Học 道đạo 知tri 己kỷ 已dĩ 知tri 故cố 名danh 為vi 知tri 。 有hữu 此thử 知tri 者giả 名danh 為vi 具cụ 知tri 。 或hoặc 習tập 此thử 知tri 已dĩ 成thành 性tánh 者giả 名danh 為vi 具cụ 知tri 。 謂vị 得đắc 盡tận 智trí 無Vô 生Sanh 智Trí 故cố 。 如như 實thật 自tự 知tri 。 我ngã 遍biến 知tri 苦khổ 不bất 復phục 遍biến 知tri 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 所sở 有hữu 根căn 名danh 為vi 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 等đẳng 。 如như 是thị 已dĩ 釋thích 根căn 體thể 不bất 同đồng 。 當đương 辯biện 諸chư 門môn 義nghĩa 類loại 差sai 別biệt 。 此thử 二nhị 十thập 二nhị 。 根căn 中trung 幾kỷ 有hữu 漏lậu 幾kỷ 無vô 漏lậu 。 頌tụng 曰viết 。
唯duy 無vô 漏lậu 後hậu 三tam 。 有hữu 色sắc 命mạng 憂ưu 苦khổ 。
當đương 知tri 唯duy 有hữu 漏lậu 。 通thông 二nhị 餘dư 九cửu 根căn 。
論luận 曰viết 。 次thứ 前tiền 所sở 說thuyết 最tối 後hậu 三tam 根căn 體thể 唯duy 無vô 漏lậu 。 是thị 無vô 垢cấu 義nghĩa 。 垢cấu 之chi 與dữ 漏lậu 名danh 異dị 體thể 同đồng 。 七thất 有hữu 色sắc 根căn 及cập 命mạng 憂ưu 苦khổ 一nhất 向hướng 有hữu 漏lậu 。 七thất 有hữu 色sắc 者giả 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 女nữ 男nam 根căn 。 色sắc 蘊uẩn 攝nhiếp 故cố 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 此thử 九cửu 皆giai 通thông 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 亦diệc 唯duy 無vô 漏lậu 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 若nhược 全toàn 無vô 此thử 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 住trụ 外ngoại 異dị 生sanh 品phẩm 。 此thử 非phi 誠thành 證chứng 。 依y 無vô 漏lậu 根căn 說thuyết 此thử 言ngôn 故cố 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 先tiên 依y 無vô 漏lậu 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 建kiến 立lập 諸chư 聖thánh 。 位vị 差sai 別biệt 已dĩ 說thuyết 此thử 言ngôn 故cố 。 或hoặc 諸chư 異dị 生sanh 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 。 內nội 謂vị 不bất 斷đoạn 善thiện 根căn 。 外ngoại 謂vị 善thiện 根căn 已dĩ 斷đoạn 。 依y 外ngoại 異dị 生sanh 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 若nhược 全toàn 無vô 此thử 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 住trụ 外ngoại 異dị 生sanh 品phẩm 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 諸chư 有hữu 情tình 。 處xử 在tại 世thế 間gian 。 或hoặc 生sanh 或hoặc 長trường/trưởng 。 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 。 諸chư 根căn 差sai 別biệt 。 是thị 佛Phật 猶do 未vị 轉chuyển 法Pháp 輪luân 時thời 。 故cố 知tri 信tín 等đẳng 亦diệc 通thông 有hữu 漏lậu 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 我ngã 若nhược 於ư 此thử 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 未vị 如như 實thật 知tri 是thị 集tập 沒một 味vị 過quá 患hoạn 出xuất 離ly 。 未vị 能năng 超siêu 此thử 天thiên 人nhân 世thế 間gian 。 及cập 魔ma 梵Phạm 等đẳng 。 乃nãi 至chí 未vị 能năng 。 證chứng 得đắc 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 非phi 無vô 漏lậu 法pháp 可khả 作tác 如như 是thị 品phẩm 類loại 觀quán 察sát 故cố 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 通thông 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 中trung 幾kỷ 是thị 異dị 熟thục 幾kỷ 非phi 異dị 熟thục 。 頌tụng 曰viết 。
命mạng 唯duy 是thị 異dị 熟thục 。 憂ưu 及cập 後hậu 八bát 非phi 。
色sắc 意ý 餘dư 四tứ 受thọ 。 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 二nhị 。
論luận 曰viết 。 唯duy 一nhất 命mạng 根căn 定định 是thị 異dị 熟thục 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 留lưu 多đa 壽thọ 行hành 此thử 即tức 命mạng 根căn 。 如như 是thị 命mạng 根căn 誰thùy 之chi 異dị 熟thục 。 如như 本bổn 論luận 說thuyết 。 云vân 何hà 苾Bật 芻Sô 留lưu 多đa 壽thọ 行hành 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 成thành 就tựu 神thần 通thông 。 得đắc 心tâm 自tự 在tại 。 若nhược 於ư 僧Tăng 眾chúng 若nhược 於ư 別biệt 人nhân 以dĩ 諸chư 命mạng 緣duyên 衣y 鉢bát 等đẳng 物vật 隨tùy 分phân 布bố 施thí 。 施thí 已dĩ 發phát 願nguyện 。 即tức 入nhập 第đệ 四tứ 邊biên 際tế 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 定định 起khởi 已dĩ 。 心tâm 念niệm 口khẩu 言ngôn 。 諸chư 我ngã 能năng 感cảm 富phú 異dị 熟thục 業nghiệp 。 願nguyện 皆giai 轉chuyển 招chiêu 壽thọ 異dị 熟thục 果quả 。
時thời 彼bỉ 能năng 感cảm 富phú 異dị 熟thục 業nghiệp 。 則tắc 皆giai 轉chuyển 招chiêu 壽thọ 異dị 熟thục 果quả 。
復phục 有hữu 欲dục 令linh 引dẫn 取thủ 宿túc 業nghiệp 殘tàn 異dị 熟thục 果quả 。 彼bỉ 說thuyết 前tiền 生sanh 曾tằng 所sở 受thọ 業nghiệp 有hữu 殘tàn 異dị 熟thục 。 由do 今kim 所sở 修tu 邊biên 際tế 定định 力lực 引dẫn 取thủ 受thọ 用dụng 。 云vân 何hà 苾Bật 芻Sô 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 成thành 就tựu 神thần 通thông 。 得đắc 心tâm 自tự 在tại 。 於ư 僧Tăng 眾chúng 等đẳng 如như 前tiền 布bố 施thí 。 施thí 已dĩ 發phát 願nguyện 。 即tức 入nhập 第đệ 四tứ 邊biên 際tế 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 定định 起khởi 已dĩ 。 心tâm 念niệm 口khẩu 言ngôn 。 諸chư 我ngã 能năng 感cảm 壽thọ 異dị 熟thục 業nghiệp 。 願nguyện 皆giai 轉chuyển 招chiêu 富phú 異dị 熟thục 果quả 。
時thời 彼bỉ 能năng 感cảm 壽thọ 異dị 熟thục 業nghiệp 。 則tắc 皆giai 轉chuyển 招chiêu 富phú 異dị 熟thục 果quả 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 彼bỉ 起khởi 第đệ 四tứ 邊biên 際tế 定định 力lực 引dẫn 色sắc 界giới 大đại 種chủng 令linh 身thân 中trung 現hiện 前tiền 。 而nhi 彼bỉ 大đại 種chủng 或hoặc 順thuận 壽thọ 行hành 或hoặc 違vi 壽thọ 行hành 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 或hoặc 留lưu 壽thọ 行hành 或hoặc 捨xả 壽thọ 行hành 。 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。 由do 此thử 自tự 在tại 三tam 摩ma 地địa 。 力lực 轉chuyển 去khứ 曾tằng 得đắc 宿túc 業nghiệp 所sở 生sanh 諸chư 根căn 大đại 種chủng 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 引dẫn 取thủ 未vị 曾tằng 定định 力lực 所sở 起khởi 諸chư 根căn 大đại 種chủng 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 故cố 此thử 命mạng 根căn 非phi 是thị 異dị 熟thục 。 所sở 餘dư 一nhất 切thiết 。 皆giai 是thị 異dị 熟thục 。 因nhân 論luận 生sanh 論luận 。 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。 有hữu 何hà 因nhân 緣duyên 。 留lưu 多đa 壽thọ 行hành 。 謂vị 為vi 利lợi 益ích 安an 樂lạc 他tha 故cố 。 或hoặc 為vi 聖thánh 教giáo 久cửu 住trụ 世thế 故cố 。 觀quán 知tri 自tự 身thân 壽thọ 行hành 將tương 盡tận 。 觀quán 他tha 無vô 此thử 二nhị 種chủng 堪kham 能năng 。 復phục 何hà 因nhân 緣duyên 。 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 。 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。 自tự 觀quán 住trụ 世thế 於ư 他tha 利lợi 益ích 安an 樂lạc 事sự 少thiểu 。 或hoặc 為vi 病bệnh 等đẳng 苦khổ 逼bức 自tự 身thân 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。
梵Phạm 行hạnh 妙diệu 成thành 立lập 。 聖thánh 道Đạo 已dĩ 善thiện 修tu 。
壽thọ 盡tận 時thời 歡hoan 喜hỷ 。 猶do 如như 捨xả 眾chúng 病bệnh 。
此thử 中trung 應ưng 知tri 。 依y 何hà 處xứ 所sở 誰thùy 能năng 如như 是thị 留lưu 捨xả 壽thọ 行hành 。 謂vị 三tam 洲châu 人nhân 女nữ 男nam 相tương 續tục 。 不bất 時thời 解giải 脫thoát 得đắc 邊biên 際tế 定định 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 由do 彼bỉ 身thân 中trung 有hữu 自tự 在tại 定định 。 無vô 煩phiền 惱não 故cố 。 經kinh 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 留lưu 多đa 命mạng 行hành 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 。 命mạng 壽thọ 何hà 別biệt 。 有hữu 言ngôn 。 無vô 別biệt 。 如như 本bổn 論luận 言ngôn 。 云vân 何hà 命mạng 根căn 。 謂vị 三tam 界giới 壽thọ 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 先tiên 世thế 業nghiệp 果quả 名danh 為vi 壽thọ 行hành 。 現hiện 在tại 業nghiệp 果quả 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 有hữu 說thuyết 。 由do 此thử 眾chúng 同đồng 分phần 。 住trụ 名danh 為vi 壽thọ 行hành 。 由do 此thử 暫tạm 住trụ 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 多đa 言ngôn 為vi 顯hiển 留lưu 捨xả 多đa 念niệm 命mạng 行hành 壽thọ 行hành 非phi 一nhất 剎sát 那na 。 命mạng 行hành 壽thọ 行hành 有hữu 留lưu 捨xả 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 言ngôn 為vi 遮già 有hữu 一nhất 命mạng 壽thọ 實thật 體thể 經kinh 多đa 時thời 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 言ngôn 為vi 顯hiển 無vô 一nhất 實thật 命mạng 壽thọ 體thể 。 但đãn 於ư 多đa 行hành 假giả 立lập 如như 是thị 命mạng 壽thọ 二nhị 名danh 。 若nhược 謂vị 不bất 然nhiên 。 不bất 應ưng 言ngôn 行hạnh 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 留lưu 多đa 命mạng 行hành 。 為vi 顯hiển 於ư 死tử 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 。 為vi 顯hiển 於ư 活hoạt 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 留lưu 多đa 命mạng 行hành 。 唯duy 留lưu 三tam 月nguyệt 不bất 增tăng 減giảm 者giả 。 越việt 此thử 更cánh 無vô 所sở 化hóa 事sự 故cố 。 減giảm 此thử 利lợi 生sanh 。 不bất 究cứu 竟cánh 故cố 。 又hựu 為vi 成thành 立lập 先tiên 自tự 稱xưng 言ngôn 我ngã 善thiện 修tu 行hành 四Tứ 神Thần 足Túc 故cố 。 欲dục 住trụ 一nhất 劫kiếp 或hoặc 一nhất 劫kiếp 餘dư 。 如như 心tâm 所sở 期kỳ 則tắc 便tiện 能năng 住trụ 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 顯hiển 今kim 能năng 伏phục 蘊uẩn 死tử 二nhị 魔ma 。 世Thế 尊Tôn 先tiên 於ư 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 已dĩ 伏phục 天thiên 魔ma 煩phiền 惱não 魔ma 故cố 。 傍bàng 論luận 已dĩ 竟cánh 。 正chánh 論luận 應ưng 辯biện 。 憂ưu 根căn 及cập 後hậu 信tín 等đẳng 八bát 根căn 皆giai 非phi 異dị 熟thục 。 是thị 有hữu 記ký 故cố 。 餘dư 皆giai 通thông 二nhị 。 義nghĩa 准chuẩn 已dĩ 成thành 。 謂vị 七thất 色sắc 意ý 根căn 除trừ 憂ưu 餘dư 四tứ 受thọ 十thập 二nhị 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 二nhị 類loại 。 七thất 有hữu 色sắc 根căn 若nhược 所sở 長trưởng 養dưỡng 則tắc 非phi 異dị 熟thục 。 餘dư 皆giai 異dị 熟thục 。 意ý 及cập 四tứ 受thọ 若nhược 善thiện 染nhiễm 污ô 。 若nhược 威uy 儀nghi 路lộ 及cập 工công 巧xảo 處xứ 。 并tinh 能năng 變biến 化hóa 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 亦diệc 非phi 異dị 熟thục 。 餘dư 皆giai 異dị 熟thục 。 若nhược 說thuyết 憂ưu 根căn 非phi 異dị 熟thục 者giả 。 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 。 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 有hữu 三tam 種chủng 業nghiệp 。 順thuận 喜hỷ 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 憂ưu 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 捨xả 受thọ 業nghiệp 。 依y 受thọ 相tương 應ứng 言ngôn 順thuận 無vô 過quá 。 謂vị 業nghiệp 與dữ 憂ưu 相tương 應ứng 故cố 名danh 順thuận 憂ưu 受thọ 業nghiệp 。 如như 觸xúc 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương 應ứng 說thuyết 名danh 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 觸xúc 。 若nhược 爾nhĩ 順thuận 喜hỷ 順thuận 捨xả 受thọ 業nghiệp 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 一nhất 經kinh 說thuyết 故cố 。 隨tùy 汝nhữ 所sở 欲dục 。 於ư 我ngã 無vô 違vi 。 異dị 熟thục 相tương 應ứng 理lý 皆giai 無vô 失thất 。 無vô 逃đào 難nạn 處xứ 。 作tác 此thử 通thông 經kinh 理lý 實thật 何hà 因nhân 。 憂ưu 非phi 異dị 熟thục 。 以dĩ 憂ưu 分phân 別biệt 差sai 別biệt 所sở 生sanh 。 止chỉ 息tức 亦diệc 然nhiên 。 異dị 熟thục 不bất 爾nhĩ 。 若nhược 爾nhĩ 喜hỷ 根căn 應ưng 非phi 異dị 熟thục 。 亦diệc 由do 分phân 別biệt 生sanh 及cập 止chỉ 息tức 故cố 。 若nhược 許hứa 憂ưu 根căn 是thị 異dị 熟thục 者giả 。 造tạo 無vô 間gián 業nghiệp 。 已dĩ 因nhân 即tức 生sanh 憂ưu 。 此thử 業nghiệp 爾nhĩ 時thời 應ưng 名danh 果quả 已dĩ 熟thục 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 徵trưng 難nạn/nan 喜hỷ 根căn 。 若nhược 許hứa 喜hỷ 根căn 是thị 異dị 熟thục 者giả 。 造tạo 勝thắng 福phước 業nghiệp 已dĩ 因nhân 即tức 生sanh 喜hỷ 。 此thử 業nghiệp 爾nhĩ 時thời 應ưng 名danh 果quả 已dĩ 熟thục 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 咸hàm 作tác 是thị 說thuyết 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 無vô 憂ưu 根căn 故cố 。 異dị 熟thục 不bất 然nhiên 故cố 非phi 異dị 熟thục 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 說thuyết 離ly 欲dục 有hữu 情tình 異dị 熟thục 喜hỷ 根căn 何hà 相tương 知tri 有hữu 。 隨tùy 彼bỉ 有hữu 相tương/tướng 此thử 相tương/tướng 亦diệc 然nhiên 。 謂vị 善thiện 喜hỷ 根căn 此thử 位vị 容dung 有hữu 。 無vô 記ký 異dị 熟thục 應ưng 類loại 非phi 無vô 。 於ư 此thử 位vị 中trung 憂ưu 一nhất 切thiết 種chủng 無vô 容dung 有hữu 故cố 定định 非phi 異dị 熟thục 。 眼nhãn 等đẳng 八bát 根căn 。 若nhược 在tại 善thiện 趣thú 是thị 善thiện 異dị 熟thục 。 若nhược 在tại 惡ác 趣thú 。 是thị 惡ác 異dị 熟thục 。 意ý 根căn 隨tùy 在tại 。 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 。 是thị 俱câu 異dị 熟thục 。 喜hỷ 樂lạc 捨xả 根căn 隨tùy 在tại 何hà 趣thú 是thị 善thiện 異dị 熟thục 。 苦khổ 根căn 隨tùy 在tại 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 。 是thị 惡ác 異dị 熟thục 。 於ư 善thiện 趣thú 中trung 有hữu 二nhị 形hình 者giả 唯duy 根căn 處xứ 所sở 。 不bất 善thiện 業nghiệp 招chiêu 善thiện 趣thú 色sắc 根căn 。 善thiện 業nghiệp 引dẫn 故cố 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 是thị 異dị 熟thục 等đẳng 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 中trung 幾kỷ 有hữu 異dị 熟thục 幾kỷ 無vô 異dị 熟thục 。 頌tụng 曰viết 。
憂ưu 定định 有hữu 異dị 熟thục 。 前tiền 八bát 後hậu 三tam 無vô 。
意ý 餘dư 受thọ 信tín 等đẳng 。 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 二nhị 。
論luận 曰viết 。 如như 前tiền 所sở 諍tranh 憂ưu 根căn 。 當đương 知tri 定định 有hữu 異dị 熟thục 。 依y 唯duy 越việt 義nghĩa 頌tụng 說thuyết 定định 聲thanh 。 謂vị 顯hiển 憂ưu 根căn 唯duy 有hữu 異dị 熟thục 兼kiêm 具cụ 二nhị 義nghĩa 故cố 越việt 次thứ 說thuyết 。 具cụ 二nhị 義nghĩa 者giả 。 憂ưu 非phi 無vô 記ký 。 強cường/cưỡng 思tư 起khởi 故cố 。 亦diệc 非phi 無vô 漏lậu 。 唯duy 散tán 地địa 故cố 。 由do 此thử 越việt 次thứ 先tiên 說thuyết 憂ưu 根căn 定định 有hữu 異dị 熟thục 。 眼nhãn 等đẳng 前tiền 八bát 及cập 最tối 後hậu 三tam 定định 無vô 異dị 熟thục 。 八bát 無vô 記ký 故cố 。 三tam 無vô 漏lậu 故cố 。 餘dư 皆giai 通thông 二nhị 。 義nghĩa 准chuẩn 已dĩ 成thành 。 謂vị 意ý 根căn 餘dư 四tứ 受thọ 信tín 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 精tinh 進tấn 等đẳng 四tứ 根căn 。 此thử 十thập 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 二nhị 類loại 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 若nhược 不bất 善thiện 善thiện 有hữu 漏lậu 有hữu 異dị 熟thục 。 若nhược 無vô 記ký 無vô 漏lậu 無vô 異dị 熟thục 。 苦khổ 根căn 若nhược 善thiện 不bất 善thiện 有hữu 異dị 熟thục 。 若nhược 無vô 記ký 無vô 異dị 熟thục 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 若nhược 有hữu 漏lậu 有hữu 異dị 熟thục 。 若nhược 無vô 漏lậu 無vô 異dị 熟thục 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 有hữu 異dị 熟thục 等đẳng 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 中trung 幾kỷ 善thiện 幾kỷ 不bất 善thiện 幾kỷ 無vô 記ký 。 頌tụng 曰viết 。
唯duy 善thiện 後hậu 八bát 根căn 。 憂ưu 通thông 善thiện 不bất 善thiện 。
意ý 餘dư 受thọ 三tam 種chủng 。 前tiền 八bát 唯duy 無vô 記ký 。
論luận 曰viết 。 信tín 等đẳng 八bát 根căn 一nhất 向hướng 是thị 善thiện 。 數số 次thứ 雖tuy 居cư 後hậu 乘thừa 前tiền 故cố 先tiên 說thuyết 。 憂ưu 根căn 唯duy 通thông 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 。 意ý 及cập 餘dư 受thọ 一nhất 一nhất 通thông 三tam 。 眼nhãn 等đẳng 八bát 根căn 唯duy 無vô 記ký 性tánh 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 中trung 。 幾kỷ 欲dục 界giới 繫hệ 。 幾kỷ 色sắc 界giới 繫hệ 。 幾kỷ 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 頌tụng 曰viết 。
欲dục 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 如như 次thứ 除trừ 後hậu 三tam 。
兼kiêm 女nữ 男nam 憂ưu 苦khổ 。 并tinh 除trừ 色sắc 喜hỷ 樂lạc 。
論luận 曰viết 。 欲dục 界giới 除trừ 後hậu 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 由do 彼bỉ 三tam 根căn 唯duy 不bất 繫hệ 故cố 。 准chuẩn 知tri 欲dục 界giới 繫hệ 唯duy 有hữu 十thập 九cửu 根căn 。 色sắc 界giới 如như 前tiền 。 除trừ 三tam 無vô 漏lậu 兼kiêm 除trừ 男nam 女nữ 憂ưu 苦khổ 四tứ 根căn 。 准chuẩn 知tri 十thập 五ngũ 根căn 亦diệc 通thông 色sắc 界giới 繫hệ 。 除trừ 女nữ 男nam 者giả 。 色sắc 界giới 已dĩ 離ly 婬dâm 欲dục 法pháp 故cố 。 由do 女nữ 男nam 根căn 身thân 醜xú 陋lậu 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 說thuyết 彼bỉ 為vi 男nam 。 於ư 何hà 處xứ 說thuyết 。 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 女nữ 身thân 為vi 梵Phạm 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 男nam 身thân 為vi 梵Phạm 。 別biệt 有hữu 男nam 相tương/tướng 。 謂vị 欲dục 界giới 中trung 男nam 身thân 所sở 有hữu 。 無vô 苦khổ 根căn 者giả 身thân 淨tịnh 妙diệu 故cố 。 又hựu 彼bỉ 無vô 有hữu 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。 無vô 憂ưu 根căn 者giả 由do 奢xa 摩ma 他tha 潤nhuận 相tương 續tục 故cố 。 又hựu 彼bỉ 定định 無vô 惱não 害hại 事sự 故cố 。 無vô 色sắc 如như 前tiền 。 除trừ 三tam 無vô 漏lậu 女nữ 男nam 憂ưu 苦khổ 。 并tinh 除trừ 五ngũ 色sắc 及cập 喜hỷ 樂lạc 根căn 。 准chuẩn 知tri 餘dư 八bát 根căn 通thông 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 謂vị 意ý 命mạng 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 欲dục 界giới 繫hệ 等đẳng 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 中trung 。 幾kỷ 見kiến 所sở 斷đoạn 。 幾kỷ 修tu 所sở 斷đoạn 。 幾kỷ 非phi 所sở 斷đoạn 。 頌tụng 曰viết 。
意ý 三tam 受thọ 通thông 三tam 。 憂ưu 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 。
九cửu 唯duy 修tu 所sở 斷đoạn 。 五ngũ 修tu 非phi 三tam 非phi 。
論luận 曰viết 。 意ý 喜hỷ 樂lạc 捨xả 一nhất 一nhất 通thông 三tam 。 皆giai 通thông 見kiến 修tu 非phi 所sở 斷đoạn 故cố 。 憂ưu 根căn 唯duy 通thông 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 。 非phi 無vô 漏lậu 故cố 。 七thất 色sắc 命mạng 苦khổ 唯duy 修tu 所sở 斷đoạn 。 不bất 染nhiễm 污ô 故cố 。 非phi 六lục 生sanh 故cố 。 皆giai 有hữu 漏lậu 故cố 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 或hoặc 修tu 所sở 斷đoạn 。 或hoặc 非phi 所sở 斷đoạn 。 非phi 染nhiễm 污ô 故cố 。 皆giai 通thông 有hữu 漏lậu 及cập 無vô 漏lậu 故cố 。 最tối 後hậu 三tam 根căn 唯duy 非phi 所sở 斷đoạn 。 皆giai 無vô 漏lậu 故cố 。 非phi 無vô 過quá 法pháp 是thị 所sở 斷đoạn 故cố 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 門môn 義nghĩa 類loại 差sai 別biệt 。 何hà 界giới 初sơ 得đắc 幾kỷ 異dị 熟thục 根căn 。 頌tụng 曰viết 。
欲dục 胎thai 卵noãn 濕thấp 生sanh 。 初sơ 得đắc 二nhị 異dị 熟thục 。
化hóa 生sanh 六lục 七thất 八bát 。 色sắc 六lục 上thượng 唯duy 命mạng 。
論luận 曰viết 。 欲dục 胎thai 卵noãn 濕thấp 生sanh 初sơ 受thọ 生sanh 位vị 。 唯duy 得đắc 身thân 與dữ 命mạng 二nhị 異dị 熟thục 根căn 。 由do 此thử 三tam 生sanh 根căn 漸tiệm 起khởi 故cố 。 彼bỉ 何hà 不bất 得đắc 意ý 捨xả 二nhị 根căn 。 此thử 續tục 生sanh 時thời 定định 染nhiễm 污ô 故cố 。 化hóa 生sanh 初sơ 位vị 得đắc 六lục 七thất 八bát 。 謂vị 無vô 形hình 者giả 初sơ 得đắc 六lục 根căn 。 如như 劫kiếp 初sơ 時thời 。 何hà 等đẳng 為vi 六lục 。
所sở 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 命mạng 。 若nhược 一nhất 形hình 者giả 初sơ 得đắc 七thất 根căn 。 如như 諸chư 天thiên 等đẳng 。 若nhược 二nhị 形hình 者giả 初sơ 得đắc 八bát 根căn 。 豈khởi 有hữu 二nhị 形hình 受thọ 化hóa 生sanh 者giả 。 惡ác 趣thú 容dung 有hữu 二nhị 形hình 化hóa 生sanh 。 說thuyết 欲dục 界giới 中trung 初sơ 得đắc 根căn 已dĩ 。 今kim 次thứ 當đương 說thuyết 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 欲dục 界giới 欲dục 勝thắng 故cố 但đãn 言ngôn 欲dục 。 色sắc 界giới 色sắc 勝thắng 故cố 但đãn 言ngôn 色sắc 。 契Khế 經Kinh 亦diệc 言ngôn 。 寂tịch 靜tĩnh 解giải 脫thoát 。 過quá 色sắc 無vô 色sắc 。 色sắc 界giới 初sơ 得đắc 六lục 異dị 熟thục 根căn 。 如như 欲dục 化hóa 生sanh 無vô 形hình 者giả 說thuyết 。 上thượng 唯duy 命mạng 者giả 。 謂vị 無vô 色sắc 界giới 定định 勝thắng 生sanh 勝thắng 故cố 說thuyết 上thượng 言ngôn 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 最tối 初sơ 所sở 得đắc 異dị 熟thục 根căn 者giả 。 唯duy 命mạng 非phi 餘dư 。 說thuyết 異dị 熟thục 根căn 最tối 初sơ 得đắc 已dĩ 。 何hà 界giới 死tử 位vị 幾kỷ 根căn 後hậu 滅diệt 。 頌tụng 曰viết 。
正chánh 死tử 滅diệt 諸chư 根căn 。 無vô 色sắc 三tam 色sắc 八bát 。
欲dục 頓đốn 十thập 九cửu 八bát 。 漸tiệm 四tứ 善thiện 增tăng 五ngũ 。
論luận 曰viết 。 在tại 無vô 色sắc 界giới 。 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 命mạng 意ý 捨xả 三tam 於ư 最tối 後hậu 滅diệt 。 若nhược 在tại 色sắc 界giới 。 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 即tức 前tiền 三tam 根căn 及cập 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 。 如như 是thị 八bát 種chủng 。 於ư 最tối 後hậu 滅diệt 。 一nhất 切thiết 化hóa 生sanh 。 必tất 具cụ 諸chư 根căn 而nhi 生sanh 死tử 故cố 。 若nhược 在tại 欲dục 界giới 。 頓đốn 命mạng 終chung 時thời 。 十thập 九cửu 八bát 根căn 於ư 最tối 後hậu 滅diệt 。 謂vị 二nhị 形hình 者giả 後hậu 滅diệt 十thập 根căn 即tức 女nữ 男nam 根căn 并tinh 前tiền 八bát 種chủng 。 若nhược 一nhất 形hình 者giả 後hậu 滅diệt 九cửu 根căn 。 於ư 女nữ 男nam 中trung 隨tùy 除trừ 一nhất 種chủng 。 若nhược 無vô 形hình 者giả 後hậu 滅diệt 八bát 根căn 。 謂vị 無vô 女nữ 男nam 唯duy 有hữu 前tiền 八bát 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 依y 頓đốn 命mạng 終chung 。 若nhược 漸tiệm 命mạng 終chung 後hậu 唯duy 捨xả 四tứ 。 謂vị 在tại 欲dục 界giới 漸tiệm 命mạng 終chung 時thời 。 身thân 命mạng 意ý 捨xả 於ư 最tối 後hậu 滅diệt 。 此thử 四tứ 必tất 無vô 前tiền 後hậu 滅diệt 義nghĩa 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 應ưng 知tri 但đãn 依y 染nhiễm 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 命mạng 終chung 者giả 。 若nhược 在tại 三tam 界giới 善thiện 心tâm 死tử 時thời 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 必tất 皆giai 具cụ 有hữu 。 故cố 於ư 前tiền 說thuyết 一nhất 切thiết 位vị 中trung 。 其kỳ 數số 皆giai 應ưng 加gia 信tín 等đẳng 五ngũ 。 謂vị 於ư 無vô 色sắc 增tăng 至chí 八bát 根căn 。 乃nãi 至chí 欲dục 界giới 漸tiệm 終chung 至chí 九cửu 。 中trung 間gian 多đa 少thiểu 如như 理lý 應ưng 知tri 。 分phân 別biệt 根căn 中trung 一nhất 切thiết 根căn 法pháp 皆giai 應ưng 思tư 擇trạch 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 幾kỷ 能năng 證chứng 得đắc 何hà 沙Sa 門Môn 果quả 。 頌tụng 曰viết 。
九cửu 得đắc 邊biên 二nhị 果quả 。 七thất 八bát 九cửu 中trung 二nhị 。
十thập 一nhất 阿A 羅La 漢Hán 。 依y 一nhất 容dung 有hữu 說thuyết 。
論luận 曰viết 。 邊biên 謂vị 預dự 流lưu 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 於ư 沙Sa 門Môn 果quả 居cư 初sơ 後hậu 故cố 。 中trung 謂vị 一nhất 來lai 及cập 不bất 還hoàn 果quả 。 此thử 觀quán 初sơ 後hậu 在tại 中trung 間gian 故cố 。 初sơ 預dự 流lưu 果quả 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 謂vị 意ý 及cập 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 未vị 知tri 當đương 知tri 已dĩ 知tri 為vi 九cửu 未vị 知tri 根căn 在tại 無vô 間gian 道đạo 。 已dĩ 知tri 根căn 在tại 解giải 脫thoát 道đạo 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 資tư 得đắc 最tối 初sơ 果quả 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 於ư 離ly 繫hệ 得đắc 能năng 為vi 引dẫn 因nhân 依y 因nhân 性tánh 故cố 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 亦diệc 九cửu 根căn 得đắc 。 謂vị 意ý 信tín 等đẳng 五ngũ 已dĩ 知tri 具cụ 知tri 及cập 喜hỷ 樂lạc 捨xả 中trung 隨tùy 一nhất 為vi 九cửu 。 已dĩ 知tri 根căn 在tại 無vô 間gian 道đạo 。 具cụ 知tri 根căn 在tại 解giải 脫thoát 道đạo 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 資tư 得đắc 最tối 後hậu 果quả 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 於ư 離ly 繫hệ 得đắc 能năng 為vi 引dẫn 因nhân 依y 因nhân 性tánh 故cố 。 中trung 間gian 二nhị 果quả 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 各các 為vi 七thất 八bát 九cửu 根căn 所sở 得đắc 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 且thả 一nhất 來lai 果quả 次thứ 第đệ 證chứng 者giả 。 依y 世thế 間gian 道đạo 由do 七thất 根căn 得đắc 。 謂vị 意ý 及cập 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 依y 出xuất 世thế 道đạo 由do 八bát 根căn 得đắc 。 謂vị 即tức 前tiền 七thất 根căn 已dĩ 知tri 根căn 第đệ 八bát 。 倍bội 離ly 欲dục 貪tham 超siêu 越việt 證chứng 者giả 。 如như 預dự 流lưu 果quả 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 若nhược 不bất 還hoàn 果quả 次thứ 第đệ 證chứng 者giả 。 依y 世thế 間gian 道đạo 由do 七thất 根căn 得đắc 。 依y 出xuất 世thế 道đạo 由do 八bát 根căn 得đắc 。 如như 前tiền 次thứ 第đệ 。 得đắc 一Nhất 來Lai 果Quả 。 全toàn 離ly 欲dục 貪tham 超siêu 越việt 證chứng 者giả 。 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 如như 前tiền 超siêu 越việt 。 得đắc 一Nhất 來Lai 果Quả 。 總tổng 說thuyết 雖tuy 然nhiên 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 此thử 依y 地địa 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 中trung 可khả 隨tùy 取thủ 一nhất 。 前tiền 果quả 超siêu 越việt 唯duy 一nhất 捨xả 根căn 。 又hựu 次thứ 第đệ 證chứng 不Bất 還Hoàn 果Quả 者giả 。 若nhược 於ư 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 道đạo 中trung 入nhập 根căn 本bổn 地địa 依y 世thế 間gian 道đạo 由do 八bát 根căn 得đắc 。 彼bỉ 無vô 間gian 道đạo 捨xả 受thọ 相tương 應ứng 。 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 復phục 有hữu 喜hỷ 受thọ 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 資tư 得đắc 第đệ 三tam 果quả 。 於ư 離ly 繫hệ 得đắc 二nhị 因nhân 如như 前tiền 。 依y 出xuất 世thế 道đạo 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 八bát 根căn 如như 前tiền 已dĩ 知tri 第đệ 九cửu 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 此thử 俱câu 有hữu 故cố 。 豈khởi 不bất 根căn 本bổn 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 。 問vấn 由do 幾kỷ 根căn 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 答đáp 十thập 一nhất 根căn 。 云vân 何hà 乃nãi 言ngôn 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 實thật 得đắc 第đệ 四tứ 但đãn 由do 九cửu 根căn 。 而nhi 本bổn 論luận 言ngôn 十thập 一nhất 根căn 者giả 。 依y 一nhất 身thân 中trung 容dung 有hữu 故cố 說thuyết 。 謂vị 容dung 有hữu 一nhất 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 從tùng 無Vô 學Học 位vị 數sác 數sác 退thoái 已dĩ 。 由do 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 隨tùy 一nhất 現hiện 前tiền 。 數số 復phục 證chứng 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 由do 斯tư 本bổn 論luận 說thuyết 十thập 一nhất 根căn 。 然nhiên 無vô 一nhất 時thời 三tam 受thọ 俱câu 起khởi 。 是thị 故cố 今kim 說thuyết 定định 由do 九cửu 根căn 。 於ư 不bất 還hoàn 果quả 中trung 何hà 。 不bất 如như 是thị 說thuyết 。 以dĩ 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 證chứng 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 而nhi 於ư 後hậu 時thời 。 得đắc 有hữu 退thoái 義nghĩa 。 亦diệc 無vô 退thoái 已dĩ 。 由do 樂nhạo/nhạc/lạc 復phục 得đắc 非phi 先tiên 離ly 欲dục 超siêu 證chứng 第đệ 三tam 有hữu 還hoàn 退thoái 義nghĩa 。 此thử 離ly 欲dục 果quả 二nhị 道đạo 所sở 得đắc 極cực 堅kiên 牢lao 故cố 。 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 成thành 就tựu 何hà 根căn 。 彼bỉ 諸chư 根căn 中trung 幾kỷ 定định 成thành 就tựu 。 頌tụng 曰viết 。
成thành 就tựu 命mạng 意ý 捨xả 。 各các 定định 成thành 就tựu 三tam 。
若nhược 成thành 就tựu 樂nhạo/nhạc/lạc 身thân 。 各các 定định 成thành 就tựu 四tứ 。
成thành 眼nhãn 等đẳng 及cập 喜hỷ 。 各các 定định 成thành 五ngũ 根căn 。
若nhược 成thành 就tựu 苦khổ 根căn 。 彼bỉ 定định 成thành 就tựu 七thất 。
若nhược 成thành 女nữ 男nam 憂ưu 。 信tín 等đẳng 各các 成thành 八bát 。
二nhị 無vô 漏lậu 十thập 一nhất 。 初sơ 無vô 漏lậu 十thập 三tam 。
論luận 曰viết 。 命mạng 意ý 捨xả 中trung 隨tùy 成thành 就tựu 一nhất 。 彼bỉ 定định 成thành 就tựu 如như 是thị 三tam 根căn 。 非phi 此thử 三tam 中trung 隨tùy 有hữu 所sở 闕khuyết 。 可khả 有hữu 成thành 就tựu 所sở 餘dư 根căn 者giả 。 除trừ 此thử 三tam 根căn 餘dư 皆giai 不bất 定định 。 謂vị 或hoặc 成thành 就tựu 或hoặc 不bất 成thành 就tựu 。 此thử 中trung 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 四tứ 根căn 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 若nhược 生sanh 欲dục 界giới 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 。 亦diệc 不bất 成thành 就tựu 。 身thân 根căn 唯duy 有hữu 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 女nữ 男nam 二nhị 根căn 生sanh 上thượng 二nhị 界giới 定định 不bất 成thành 就tựu 。 若nhược 生sanh 欲dục 界giới 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 。 亦diệc 不bất 成thành 就tựu 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 異dị 生sanh 生sanh 第đệ 四tứ 定định 及cập 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 喜hỷ 根căn 異dị 生sanh 生sanh 三tam 四tứ 定định 及cập 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 苦khổ 根căn 若nhược 生sanh 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 憂ưu 根căn 一nhất 切thiết 離ly 欲dục 貪tham 者giả 定định 不bất 成thành 就tựu 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 善thiện 根căn 斷đoạn 者giả 定định 不bất 成thành 就tựu 。 初sơ 無vô 漏lậu 根căn 一nhất 切thiết 異dị 生sanh 。 及cập 已dĩ 住trụ 果quả 定định 不bất 成thành 就tựu 。 次thứ 無vô 漏lậu 根căn 一nhất 切thiết 異dị 生sanh 。 見kiến 道đạo 無Vô 學Học 定định 不bất 成thành 就tựu 。 後hậu 無vô 漏lậu 根căn 一nhất 切thiết 異dị 生sanh 。 及cập 有hữu 學học 位vị 定định 不bất 成thành 就tựu 。 於ư 非phi 遮già 位vị 應ưng 知tri 如như 前tiền 。 所sở 說thuyết 諸chư 根căn 皆giai 定định 成thành 就tựu 。 若nhược 成thành 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 定định 成thành 就tựu 四tứ 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 及cập 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 若nhược 成thành 身thân 根căn 亦diệc 定định 成thành 四tứ 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 及cập 此thử 身thân 根căn 。 若nhược 成thành 眼nhãn 根căn 定định 成thành 就tựu 五ngũ 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 身thân 根căn 眼nhãn 根căn 。 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 根căn 應ưng 知tri 亦diệc 五ngũ 。 前tiền 四tứ 如như 眼nhãn 。 第đệ 五ngũ 自tự 根căn 。 若nhược 成thành 喜hỷ 根căn 亦diệc 定định 成thành 五ngũ 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 喜hỷ 根căn 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 地địa 生sanh 未vị 得đắc 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 捨xả 下hạ 未vị 得đắc 上thượng 。 此thử 成thành 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 當đương 言ngôn 成thành 就tựu 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 染nhiễm 污ô 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 餘dư 未vị 得đắc 故cố 。 若nhược 成thành 苦khổ 根căn 定định 成thành 就tựu 七thất 。 謂vị 身thân 命mạng 意ý 四tứ 受thọ 。 除trừ 憂ưu 。 若nhược 成thành 女nữ 根căn 定định 成thành 就tựu 八bát 。 七thất 如như 苦khổ 說thuyết 。 第đệ 八bát 女nữ 根căn 。 若nhược 成thành 男nam 根căn 亦diệc 定định 成thành 八bát 。 七thất 如như 苦khổ 說thuyết 。 第đệ 八bát 男nam 根căn 。 若nhược 成thành 憂ưu 根căn 亦diệc 定định 成thành 八bát 。 七thất 如như 苦khổ 說thuyết 。 第đệ 八bát 憂ưu 根căn 。 若nhược 成thành 信tín 等đẳng 亦diệc 各các 成thành 八bát 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 若nhược 成thành 具cụ 知tri 根căn 定định 成thành 就tựu 十thập 一nhất 。 謂vị 命mạng 與dữ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 根căn 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 具cụ 知tri 根căn 。 若nhược 成thành 已dĩ 知tri 根căn 亦diệc 定định 成thành 十thập 一nhất 。 十thập 根căn 如như 上thượng 及cập 已dĩ 知tri 根căn 。 若nhược 成thành 未vị 知tri 根căn 定định 成thành 就tựu 十thập 三tam 。 謂vị 身thân 命mạng 意ý 苦khổ 樂lạc 喜hỷ 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 未vị 知tri 根căn 。 諸chư 極cực 少thiểu 者giả 成thành 就tựu 幾kỷ 根căn 。 頌tụng 曰viết 。
極cực 少thiểu 八bát 無vô 善thiện 。 成thành 受thọ 身thân 命mạng 意ý 。
愚ngu 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 成thành 善thiện 命mạng 意ý 捨xả 。
論luận 曰viết 。 已dĩ 斷đoạn 善thiện 根căn 名danh 為vi 無vô 善thiện 。 彼bỉ 若nhược 極cực 少thiểu 成thành 就tựu 八bát 根căn 。 謂vị 五ngũ 受thọ 根căn 及cập 身thân 命mạng 意ý 。 受thọ 謂vị 能năng 受thọ 。 能năng 領lãnh 納nạp 故cố 。 或hoặc 是thị 受thọ 性tánh 。 故cố 名danh 為vi 受thọ 。 如như 圓viên 滿mãn 性tánh 立lập 圓viên 滿mãn 名danh 。 如như 斷đoạn 善thiện 根căn 極cực 少thiểu 成thành 八bát 。 愚ngu 生sanh 無vô 色sắc 亦diệc 成thành 八bát 根căn 。 愚ngu 謂vị 異dị 生sanh 。 未vị 見kiến 諦Đế 故cố 。 何hà 等đẳng 為vi 八bát 。
謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 命mạng 意ý 捨xả 根căn 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 一nhất 向hướng 善thiện 故cố 總tổng 名danh 為vi 善thiện 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 攝nhiếp 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 不bất 爾nhĩ 此thử 中trung 依y 八bát 根căn 故cố 。 又hựu 說thuyết 愚ngu 生sanh 無vô 色sắc 界giới 故cố 。 諸chư 極cực 多đa 者giả 成thành 就tựu 幾kỷ 根căn 。 頌tụng 曰viết 。
極cực 多đa 成thành 十thập 九cửu 。 二nhị 形hình 除trừ 三tam 淨tịnh 。
聖thánh 者giả 未vị 離ly 欲dục 。 除trừ 二nhị 淨tịnh 一nhất 形hình 。
論luận 曰viết 。 諸chư 二nhị 形hình 者giả 具cụ 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 除trừ 三tam 無vô 漏lậu 成thành 餘dư 十thập 九cửu 。 無vô 漏lậu 名danh 淨tịnh 。 離ly 二nhị 縛phược 故cố 。 二nhị 形hình 必tất 是thị 欲dục 界giới 異dị 生sanh 。 未vị 離ly 欲dục 貪tham 故cố 有hữu 十thập 九cửu 。 唯duy 此thử 具cụ 十thập 九cửu 為vi 更cánh 有hữu 耶da 。 聖thánh 者giả 未vị 離ly 欲dục 亦diệc 具cụ 十thập 九cửu 。 謂vị 聖thánh 有hữu 學học 未vị 離ly 欲dục 貪tham 成thành 就tựu 極cực 多đa 亦diệc 具cụ 十thập 九cửu 。 除trừ 二nhị 無vô 漏lậu 及cập 除trừ 一nhất 形hình 。 若nhược 住trụ 見kiến 道đạo 。 除trừ 已dĩ 知tri 根căn 及cập 具cụ 知tri 根căn 。 若nhược 住trụ 修tu 道Đạo 。 除trừ 未vị 知tri 根căn 及cập 具cụ 知tri 根căn 。 女nữ 男nam 二nhị 根căn 隨tùy 除trừ 一nhất 種chủng 。 以dĩ 諸chư 聖thánh 者giả 。 無vô 二nhị 形hình 故cố 。 因nhân 分phân 別biệt 界giới 根căn 非phi 根căn 差sai 別biệt 。 乘thừa 茲tư 廣quảng 辯biện 二nhị 十thập 二nhị 根căn 竟cánh 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Câu Xá Luận ♦ Hết quyển 3
❖
Phiên âm: 14/3/2016 ◊ Cập nhật: 14/3/2016
A Tỳ Đạt Ma Câu Xá Luận ♦ Quyển 3
尊tôn 者giả 世thế 親thân 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
分Phân 別Biệt 根Căn 品Phẩm 第đệ 二nhị 之chi 一nhất
☸ Phẩm 1:
如như 是thị 因nhân 界giới 已dĩ 列liệt 諸chư 根căn 。 即tức 於ư 此thử 中trung 。 根căn 是thị 何hà 義nghĩa 。 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 光quang 顯hiển 名danh 根căn 。 由do 此thử 總tổng 成thành 根căn 增tăng 上thượng 義nghĩa 。 此thử 增tăng 上thượng 義nghĩa 誰thùy 望vọng 於ư 誰thùy 。 頌tụng 曰viết 。
傳truyền 說thuyết 五ngũ 於ư 四tứ 。 四tứ 根căn 於ư 二nhị 種chủng 。
五ngũ 八bát 染nhiễm 淨tịnh 中trung 。 各các 別biệt 為vi 增tăng 上thượng 。
論luận 曰viết 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 各các 於ư 四tứ 事sự 能năng 為vi 增tăng 上thượng 。 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 二nhị 導đạo 養dưỡng 身thân 。 三tam 生sanh 識thức 等đẳng 。 四tứ 不bất 共cộng 事sự 。 且thả 眼nhãn 耳nhĩ 根căn 莊trang 嚴nghiêm 身thân 者giả 。 謂vị 若nhược 盲manh 聾lung 身thân 醜xú 陋lậu 故cố 。 導đạo 養dưỡng 身thân 者giả 。 謂vị 因nhân 見kiến 聞văn 避tị 險hiểm 難nạn 故cố 。 生sanh 識thức 等đẳng 者giả 。 謂vị 發phát 二nhị 識thức 及cập 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 共cộng 事sự 者giả 。 謂vị 能năng 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 別biệt 故cố 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 莊trang 嚴nghiêm 身thân 者giả 。 如như 眼nhãn 耳nhĩ 說thuyết 。 導đạo 養dưỡng 身thân 者giả 。 謂vị 於ư 段đoạn 食thực 能năng 受thọ 用dụng 故cố 。 生sanh 識thức 等đẳng 者giả 。 謂vị 發phát 三tam 識thức 及cập 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 共cộng 事sự 者giả 。 謂vị 嗅khứu 嘗thường 覺giác 香hương 味vị 觸xúc 故cố 。 女nữ 男nam 命mạng 意ý 。 各các 於ư 二nhị 事sự 能năng 為vi 增tăng 上thượng 。 且thả 女nữ 男nam 根căn 二nhị 增tăng 上thượng 者giả 。 一nhất 有hữu 情tình 異dị 。 二nhị 分phần 別biệt 異dị 。 有hữu 情tình 異dị 者giả 。 由do 此thử 二nhị 根căn 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 女nữ 男nam 類loại 別biệt 。 分phân 別biệt 異dị 者giả 。 由do 此thử 二nhị 根căn 形hình 相tướng 言ngôn 音âm 乳nhũ 房phòng 等đẳng 別biệt 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 於ư 染nhiễm 淨tịnh 增tăng 上thượng 故cố 言ngôn 於ư 二nhị 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 本bổn 性tánh 損tổn 壞hoại 扇thiên/phiến 搋trỉ 半bán 擇trạch 及cập 二nhị 形hình 人nhân 無vô 不bất 律luật 儀nghi 無vô 間gián 斷đoạn 善thiện 。 諸chư 雜tạp 染nhiễm 法pháp 。 亦diệc 無vô 律luật 儀nghi 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 。 諸chư 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 命mạng 根căn 二nhị 者giả 。 謂vị 於ư 眾chúng 同đồng 分phần/phân 能năng 續tục 及cập 能năng 持trì 。 意ý 根căn 二nhị 者giả 。 謂vị 能năng 續tục 後hậu 有hữu 及cập 自tự 在tại 隨tùy 行hành 。 能năng 續tục 後hậu 有hữu 者giả 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。
時thời 健kiện 達đạt 縛phược 於ư 一nhất 心tâm 內nội 隨tùy 一nhất 現hiện 前tiền 。 謂vị 或hoặc 愛ái 俱câu 。 或hoặc 恚khuể 俱câu 等đẳng 。 自tự 在tại 隨tùy 行hành 者giả 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。
心tâm 能năng 導đạo 世thế 間gian 。 心tâm 能năng 遍biến 攝nhiếp 受thọ 。
如như 是thị 心tâm 一nhất 法pháp 。 皆giai 自tự 在tại 隨tùy 行hành 。
樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 五ngũ 受thọ 。 信tín 等đẳng 八bát 根căn 。 於ư 染nhiễm 淨tịnh 中trung 如như 次thứ 增tăng 上thượng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 五ngũ 受thọ 染nhiễm 增tăng 上thượng 者giả 。 貪tham 等đẳng 隨tùy 眠miên 所sở 隨tùy 增tăng 故cố 。 信tín 等đẳng 八bát 根căn 淨tịnh 增tăng 上thượng 者giả 。 諸chư 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 隨tùy 生sanh 長trưởng 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 於ư 淨tịnh 亦diệc 為vi 增tăng 上thượng 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 心tâm 定định 。 苦khổ 為vi 信tín 依y 。 亦diệc 出xuất 離ly 依y 喜hỷ 及cập 憂ưu 捨xả 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 傳truyền 說thuyết 如như 此thử 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 能năng 導đạo 養dưỡng 身thân 非phi 眼nhãn 等đẳng 用dụng 。 是thị 識thức 增tăng 上thượng 。 識thức 了liễu 方phương 能năng 避tị 於ư 險hiểm 難nạn 。 受thọ 段đoạn 食thực 故cố 。 見kiến 色sắc 等đẳng 用dụng 亦diệc 非phi 異dị 識thức 。 故cố 不bất 共cộng 事sự 於ư 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 不bất 可khả 立lập 為vi 別biệt 增tăng 上thượng 用dụng 。 故cố 非phi 由do 此thử 眼nhãn 等đẳng 成thành 根căn 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
了liễu 自tự 境cảnh 增tăng 上thượng 。 總tổng 立lập 於ư 六lục 根căn 。
從tùng 身thân 立lập 二nhị 根căn 。 女nữ 男nam 性tánh 增tăng 上thượng 。
於ư 同đồng 住trụ 雜tạp 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 故cố 。
應ưng 知tri 命mạng 五ngũ 受thọ 。 信tín 等đẳng 立lập 為vi 根căn 。
未vị 當đương 知tri 已dĩ 知tri 。 具cụ 知tri 根căn 亦diệc 爾nhĩ 。
於ư 得đắc 後hậu 後hậu 道đạo 。 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 增tăng 上thượng 。
論luận 曰viết 。 了liễu 自tự 境cảnh 者giả 。 謂vị 六lục 識thức 身thân 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 於ư 能năng 了liễu 別biệt 各các 別biệt 境cảnh 識thức 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 第đệ 六lục 意ý 根căn 於ư 能năng 了liễu 別biệt 一nhất 切thiết 境cảnh 識thức 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 故cố 眼nhãn 等đẳng 六lục 各các 立lập 為vi 根căn 。 豈khởi 不bất 色sắc 等đẳng 於ư 能năng 了liễu 識thức 亦diệc 有hữu 增tăng 上thượng 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 境cảnh 於ư 識thức 中trung 無vô 增tăng 上thượng 用dụng 。 夫phu 增tăng 上thượng 用dụng 謂vị 勝thắng 自tự 在tại 。 眼nhãn 於ư 所sở 發phát 了liễu 色sắc 識thức 中trung 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 故cố 名danh 增tăng 上thượng 。 於ư 了liễu 眾chúng 色sắc 為vi 通thông 因nhân 故cố 。 識thức 隨tùy 眼nhãn 根căn 有hữu 明minh 昧muội 故cố 。 色sắc 則tắc 不bất 然nhiên 。 二nhị 相tương 違vi 故cố 。 乃nãi 至chí 意ý 根căn 於ư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 從tùng 身thân 復phục 立lập 女nữ 男nam 根căn 者giả 。 女nữ 男nam 性tánh 中trung 有hữu 增tăng 上thượng 故cố 。 女nữ 男nam 根căn 體thể 不bất 離ly 身thân 根căn 。 身thân 一nhất 分phần/phân 中trung 立lập 此thử 名danh 故cố 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 女nữ 男nam 身thân 中trung 。 此thử 女nữ 男nam 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 此thử 處xứ 少thiểu 異dị 餘dư 處xứ 身thân 根căn 。 故cố 從tùng 身thân 根căn 別biệt 立lập 為vi 二nhị 。 女nữ 身thân 形hình 類loại 音âm 聲thanh 作tác 業nghiệp 志chí 樂nhạo 差sai 別biệt 。 名danh 為vi 女nữ 性tánh 。 男nam 身thân 形hình 類loại 音âm 聲thanh 作tác 業nghiệp 志chí 樂nhạo 不bất 同đồng 。 名danh 為vi 男nam 性tánh 。 二nhị 性tánh 差sai 別biệt 由do 女nữ 男nam 根căn 故cố 說thuyết 女nữ 男nam 根căn 於ư 二nhị 性tánh 增tăng 上thượng 。 於ư 眾chúng 同đồng 分phần/phân 住trụ 中trung 命mạng 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 於ư 雜tạp 染nhiễm 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 五ngũ 受thọ 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 契Khế 經Kinh 說thuyết 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 貪tham 隨tùy 增tăng 。 於ư 苦khổ 受thọ 瞋sân 隨tùy 增tăng 。 於ư 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 無vô 明minh 隨tùy 增tăng 故cố 。 於ư 清thanh 淨tịnh 中trung 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 此thử 勢thế 力lực 伏phục 諸chư 煩phiền 惱não 引dẫn 聖thánh 道Đạo 故cố 。 言ngôn 應ưng 知tri 者giả 。 勸khuyến 許hứa 一nhất 一nhất 各các 能năng 為vi 根căn 。 三tam 無vô 漏lậu 根căn 於ư 得đắc 後hậu 後hậu 道đạo 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 言ngôn 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 類loại 顯hiển 一nhất 一nhất 各các 能năng 為vi 根căn 。 謂vị 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 於ư 得đắc 已dĩ 知tri 根căn 道đạo 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 已dĩ 知tri 根căn 於ư 得đắc 具cụ 知tri 根căn 道đạo 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 具cụ 知tri 根căn 於ư 得đắc 涅Niết 槃Bàn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 非phi 心tâm 未vị 解giải 脫thoát 。 能năng 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 等đẳng 言ngôn 為vi 顯hiển 復phục 有hữu 異dị 門môn 。 云vân 何hà 異dị 門môn 。 謂vị 見kiến 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 滅diệt 中trung 。 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 於ư 修tu 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 滅diệt 中trung 。 已dĩ 知tri 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 於ư 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 中trung 。 具cụ 知tri 根căn 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 。 由do 此thử 能năng 領lãnh 受thọ 解giải 脫thoát 喜hỷ 樂lạc 故cố 。 若nhược 增tăng 上thượng 故cố 立lập 為vi 根căn 者giả 。 無vô 明minh 等đẳng 性tánh 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 無vô 明minh 等đẳng 因nhân 於ư 行hành 等đẳng 果quả 。 各các 各các 別biệt 有hữu 增tăng 上thượng 用dụng 故cố 。 又hựu 語ngữ 具cụ 等đẳng 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 語ngữ 具cụ 手thủ 足túc 大đại 小tiểu 便tiện 處xứ 。 於ư 語ngữ 執chấp 行hành 棄khí 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 中trung 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 有hữu 增tăng 上thượng 故cố 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 不bất 應ưng 立lập 根căn 。 由do 所sở 許hứa 根căn 。 有hữu 如như 是thị 相tướng 。 頌tụng 曰viết 。
心tâm 所sở 依y 此thử 別biệt 。 此thử 住trụ 此thử 雜tạp 染nhiễm 。
此thử 資tư 糧lương 此thử 淨tịnh 。 由do 此thử 量lượng 立lập 根căn 。
論luận 曰viết 。 心tâm 所sở 依y 者giả 。 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 此thử 內nội 六lục 處xứ 是thị 有hữu 情tình 本bổn 。 此thử 相tương/tướng 差sai 別biệt 由do 女nữ 男nam 根căn 。 復phục 由do 命mạng 根căn 此thử 一nhất 期kỳ 住trụ 。 此thử 成thành 雜tạp 染nhiễm 由do 五ngũ 受thọ 根căn 。 此thử 淨tịnh 資tư 糧lương 由do 信tín 等đẳng 五ngũ 。 此thử 成thành 清thanh 淨tịnh 由do 後hậu 三tam 根căn 。 由do 此thử 立lập 根căn 事sự 皆giai 究cứu 竟cánh 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 許hứa 無vô 明minh 等đẳng 及cập 語ngữ 具cụ 等đẳng 亦diệc 立lập 為vi 根căn 。 彼bỉ 無vô 此thử 中trung 增tăng 上thượng 用dụng 故cố 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 別biệt 說thuyết 根căn 相tướng 。 頌tụng 曰viết 。
或hoặc 流lưu 轉chuyển 所sở 依y 。 及cập 生sanh 住trụ 受thọ 用dụng 。
建kiến 立lập 前tiền 十thập 四tứ 。 還hoàn 滅diệt 後hậu 亦diệc 然nhiên 。
論luận 曰viết 。 或hoặc 言ngôn 顯hiển 此thử 是thị 餘dư 師sư 意ý 。 約ước 流lưu 轉chuyển 還hoàn 滅diệt 。 立lập 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 流lưu 轉chuyển 所sở 依y 謂vị 眼nhãn 等đẳng 六lục 。 生sanh 由do 女nữ 男nam 。 從tùng 彼bỉ 生sanh 故cố 。 住trụ 由do 命mạng 根căn 仗trượng 彼bỉ 住trụ 故cố 。 受thọ 用dụng 由do 五ngũ 受thọ 因nhân 彼bỉ 領lãnh 納nạp 故cố 。 約ước 此thử 建kiến 立lập 前tiền 十thập 四tứ 根căn 。 還hoàn 滅diệt 位vị 中trung 即tức 約ước 此thử 四tứ 義nghĩa 類loại 別biệt 故cố 立lập 後hậu 八bát 根căn 。 還hoàn 滅diệt 所sở 依y 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 。 於ư 三tam 無vô 漏lậu 由do 初sơ 故cố 生sanh 。 由do 次thứ 故cố 住trụ 。 由do 後hậu 受thọ 用dụng 。 根căn 量lượng 由do 此thử 。 無vô 減giảm 無vô 增tăng 。 即tức 由do 此thử 緣duyên 經kinh 立lập 次thứ 第đệ 。 不bất 應ưng 語ngữ 具cụ 於ư 語ngữ 為vi 根căn 。 待đãi 學học 差sai 別biệt 語ngữ 方phương 成thành 故cố 。 手thủ 足túc 不bất 應ưng 於ư 執chấp 行hành 事sự 各các 立lập 為vi 根căn 。 無vô 異dị 性tánh 故cố 。 謂vị 即tức 手thủ 足túc 異dị 處xứ 異dị 相tướng 差sai 別biệt 生sanh 時thời 名danh 執chấp 行hành 故cố 。 又hựu 離ly 手thủ 足túc 亦diệc 有hữu 執chấp 行hành 。 如như 腹phúc 行hành 類loại 。 是thị 故cố 手thủ 足túc 不bất 可khả 於ư 彼bỉ 建kiến 立lập 為vi 根căn 。 出xuất 大đại 便tiện 處xứ 於ư 能năng 棄khí 事sự 不bất 應ưng 立lập 根căn 。 重trọng/trùng 物vật 於ư 空không 遍biến 墮đọa 落lạc 故cố 。 又hựu 由do 風phong 力lực 引dẫn 令linh 出xuất 故cố 。 出xuất 小tiểu 便tiện 處xứ 於ư 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 不bất 應ưng 立lập 根căn 。 即tức 女nữ 男nam 根căn 起khởi 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 又hựu 諸chư 喉hầu 齒xỉ 眼nhãn 瞼# 支chi 節tiết 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 於ư 能năng 吞thôn 嚼tước 開khai 閉bế 屈khuất 申thân 有hữu 力lực 用dụng 故cố 。 或hoặc 一nhất 切thiết 因nhân 於ư 自tự 所sở 作tác 有hữu 力lực 用dụng 故cố 皆giai 應ưng 立lập 根căn 。 彼bỉ 雖tuy 有hữu 用dụng 非phi 增tăng 上thượng 故cố 不bất 立lập 根căn 者giả 。 此thử 語ngữ 具cụ 等đẳng 亦diệc 非phi 增tăng 上thượng 不bất 應ưng 立lập 根căn 。 此thử 中trung 眼nhãn 等đẳng 乃nãi 至chí 男nam 根căn 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 命mạng 根căn 體thể 是thị 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 相tương 應ứng 中trung 自tự 當đương 廣quảng 辯biện 。 信tín 等đẳng 體thể 是thị 心tâm 所sở 法pháp 故cố 。 心tâm 所sở 法pháp 中trung 亦diệc 當đương 廣quảng 辯biện 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 五ngũ 受thọ 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 更cánh 無vô 辯biện 處xứ 故cố 今kim 應ưng 釋thích 。 頌tụng 曰viết 。
身thân 不bất 悅duyệt 名danh 苦khổ 。 即tức 此thử 悅duyệt 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。
及cập 三tam 定định 心tâm 悅duyệt 。 餘dư 處xứ 此thử 名danh 喜hỷ 。
心tâm 不bất 悅duyệt 名danh 憂ưu 。 中trung 捨xả 二nhị 無vô 別biệt 。
見kiến 修tu 無Vô 學Học 道đạo 。 依y 九cửu 立lập 三tam 根căn 。
論luận 曰viết 。 身thân 謂vị 身thân 受thọ 。 依y 身thân 起khởi 故cố 。 即tức 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 受thọ 。 言ngôn 不bất 悅duyệt 是thị 損tổn 惱não 義nghĩa 。 於ư 身thân 受thọ 內nội 能năng 損tổn 惱não 者giả 名danh 為vi 苦khổ 根căn 。 所sở 言ngôn 悅duyệt 者giả 是thị 攝nhiếp 益ích 義nghĩa 。 即tức 身thân 受thọ 內nội 能năng 攝nhiếp 益ích 者giả 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 及cập 第đệ 三tam 定định 心tâm 相tương 應ứng 受thọ 能năng 攝nhiếp 益ích 者giả 亦diệc 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 第đệ 三tam 定định 中trung 無vô 有hữu 身thân 受thọ 。 五ngũ 識thức 無vô 故cố 心tâm 悅duyệt 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 即tức 此thử 心tâm 悅duyệt 除trừ 第đệ 三tam 定định 。 於ư 下hạ 三tam 地địa 名danh 為vi 喜hỷ 根căn 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 心tâm 悅duyệt 安an 靜tĩnh 離ly 喜hỷ 貪tham 故cố 唯duy 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 下hạ 三tam 地địa 中trung 心tâm 悅duyệt 麁thô 動động 有hữu 喜hỷ 貪tham 故cố 唯duy 名danh 喜hỷ 根căn 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 能năng 損tổn 惱não 受thọ 。 是thị 心tâm 不bất 悅duyệt 名danh 曰viết 憂ưu 根căn 。 中trung 謂vị 非phi 悅duyệt 非phi 不bất 悅duyệt 即tức 是thị 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 此thử 處xứ 中trung 受thọ 名danh 為vi 捨xả 根căn 。 如như 是thị 捨xả 根căn 為vi 是thị 身thân 受thọ 為vi 是thị 心tâm 受thọ 。 應ưng 言ngôn 通thông 二nhị 。 何hà 因nhân 此thử 二nhị 總tổng 立lập 一nhất 根căn 。 此thử 受thọ 在tại 身thân 心tâm 同đồng 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 在tại 心tâm 苦khổ 樂lạc 多đa 分phần 別biệt 生sanh 。 在tại 身thân 不bất 然nhiên 。 隨tùy 境cảnh 力lực 故cố 。 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。 亦diệc 如như 是thị 生sanh 故cố 。 此thử 立lập 根căn 身thân 心tâm 各các 別biệt 。 捨xả 無vô 分phân 別biệt 任nhậm 運vận 而nhi 生sanh 。 是thị 故cố 立lập 根căn 身thân 心tâm 合hợp 一nhất 。 又hựu 苦khổ 樂lạc 受thọ 在tại 身thân 在tại 心tâm 為vi 損tổn 為vi 益ích 。 其kỳ 相tương/tướng 各các 異dị 故cố 別biệt 立lập 根căn 。 捨xả 在tại 身thân 心tâm 同đồng 無vô 分phân 別biệt 。 非phi 損tổn 非phi 益ích 其kỳ 相tương/tướng 無vô 異dị 。 故cố 總tổng 立lập 根căn 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 如như 是thị 九cửu 根căn 在tại 於ư 三tam 道đạo 。 如như 次thứ 建kiến 立lập 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 謂vị 在tại 見kiến 道đạo 依y 意ý 等đẳng 九cửu 立lập 。 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 若nhược 在tại 修tu 道Đạo 即tức 依y 此thử 九cửu 立lập 已dĩ 知tri 根căn 。 在tại 無Vô 學Học 道đạo 亦diệc 依y 此thử 九cửu 立lập 具cụ 知tri 根căn 。 如như 是thị 三tam 名danh 因nhân 何hà 而nhi 立lập 。 謂vị 在tại 見kiến 道đạo 有hữu 未vị 曾tằng 知tri 當đương 知tri 行hành 轉chuyển 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 名danh 未vị 知tri 當đương 知tri 。 若nhược 在tại 修tu 道Đạo 無vô 未vị 曾tằng 知tri 。 但đãn 為vi 斷đoạn 除trừ 餘dư 隨tùy 眠miên 故cố 。 即tức 於ư 彼bỉ 境cảnh 復phục 數số 了liễu 知tri 。 是thị 故cố 說thuyết 彼bỉ 名danh 為vi 已dĩ 知tri 。 在tại 無Vô 學Học 道đạo 知tri 己kỷ 已dĩ 知tri 故cố 名danh 為vi 知tri 。 有hữu 此thử 知tri 者giả 名danh 為vi 具cụ 知tri 。 或hoặc 習tập 此thử 知tri 已dĩ 成thành 性tánh 者giả 名danh 為vi 具cụ 知tri 。 謂vị 得đắc 盡tận 智trí 無Vô 生Sanh 智Trí 故cố 。 如như 實thật 自tự 知tri 。 我ngã 遍biến 知tri 苦khổ 不bất 復phục 遍biến 知tri 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 所sở 有hữu 根căn 名danh 為vi 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 等đẳng 。 如như 是thị 已dĩ 釋thích 根căn 體thể 不bất 同đồng 。 當đương 辯biện 諸chư 門môn 義nghĩa 類loại 差sai 別biệt 。 此thử 二nhị 十thập 二nhị 。 根căn 中trung 幾kỷ 有hữu 漏lậu 幾kỷ 無vô 漏lậu 。 頌tụng 曰viết 。
唯duy 無vô 漏lậu 後hậu 三tam 。 有hữu 色sắc 命mạng 憂ưu 苦khổ 。
當đương 知tri 唯duy 有hữu 漏lậu 。 通thông 二nhị 餘dư 九cửu 根căn 。
論luận 曰viết 。 次thứ 前tiền 所sở 說thuyết 最tối 後hậu 三tam 根căn 體thể 唯duy 無vô 漏lậu 。 是thị 無vô 垢cấu 義nghĩa 。 垢cấu 之chi 與dữ 漏lậu 名danh 異dị 體thể 同đồng 。 七thất 有hữu 色sắc 根căn 及cập 命mạng 憂ưu 苦khổ 一nhất 向hướng 有hữu 漏lậu 。 七thất 有hữu 色sắc 者giả 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 女nữ 男nam 根căn 。 色sắc 蘊uẩn 攝nhiếp 故cố 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 此thử 九cửu 皆giai 通thông 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 亦diệc 唯duy 無vô 漏lậu 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 若nhược 全toàn 無vô 此thử 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 住trụ 外ngoại 異dị 生sanh 品phẩm 。 此thử 非phi 誠thành 證chứng 。 依y 無vô 漏lậu 根căn 說thuyết 此thử 言ngôn 故cố 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 先tiên 依y 無vô 漏lậu 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 建kiến 立lập 諸chư 聖thánh 。 位vị 差sai 別biệt 已dĩ 說thuyết 此thử 言ngôn 故cố 。 或hoặc 諸chư 異dị 生sanh 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 。 內nội 謂vị 不bất 斷đoạn 善thiện 根căn 。 外ngoại 謂vị 善thiện 根căn 已dĩ 斷đoạn 。 依y 外ngoại 異dị 生sanh 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 若nhược 全toàn 無vô 此thử 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 住trụ 外ngoại 異dị 生sanh 品phẩm 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 諸chư 有hữu 情tình 。 處xử 在tại 世thế 間gian 。 或hoặc 生sanh 或hoặc 長trường/trưởng 。 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 。 諸chư 根căn 差sai 別biệt 。 是thị 佛Phật 猶do 未vị 轉chuyển 法Pháp 輪luân 時thời 。 故cố 知tri 信tín 等đẳng 亦diệc 通thông 有hữu 漏lậu 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 我ngã 若nhược 於ư 此thử 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 未vị 如như 實thật 知tri 是thị 集tập 沒một 味vị 過quá 患hoạn 出xuất 離ly 。 未vị 能năng 超siêu 此thử 天thiên 人nhân 世thế 間gian 。 及cập 魔ma 梵Phạm 等đẳng 。 乃nãi 至chí 未vị 能năng 。 證chứng 得đắc 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 非phi 無vô 漏lậu 法pháp 可khả 作tác 如như 是thị 品phẩm 類loại 觀quán 察sát 故cố 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 通thông 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 中trung 幾kỷ 是thị 異dị 熟thục 幾kỷ 非phi 異dị 熟thục 。 頌tụng 曰viết 。
命mạng 唯duy 是thị 異dị 熟thục 。 憂ưu 及cập 後hậu 八bát 非phi 。
色sắc 意ý 餘dư 四tứ 受thọ 。 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 二nhị 。
論luận 曰viết 。 唯duy 一nhất 命mạng 根căn 定định 是thị 異dị 熟thục 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 留lưu 多đa 壽thọ 行hành 此thử 即tức 命mạng 根căn 。 如như 是thị 命mạng 根căn 誰thùy 之chi 異dị 熟thục 。 如như 本bổn 論luận 說thuyết 。 云vân 何hà 苾Bật 芻Sô 留lưu 多đa 壽thọ 行hành 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 成thành 就tựu 神thần 通thông 。 得đắc 心tâm 自tự 在tại 。 若nhược 於ư 僧Tăng 眾chúng 若nhược 於ư 別biệt 人nhân 以dĩ 諸chư 命mạng 緣duyên 衣y 鉢bát 等đẳng 物vật 隨tùy 分phân 布bố 施thí 。 施thí 已dĩ 發phát 願nguyện 。 即tức 入nhập 第đệ 四tứ 邊biên 際tế 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 定định 起khởi 已dĩ 。 心tâm 念niệm 口khẩu 言ngôn 。 諸chư 我ngã 能năng 感cảm 富phú 異dị 熟thục 業nghiệp 。 願nguyện 皆giai 轉chuyển 招chiêu 壽thọ 異dị 熟thục 果quả 。
時thời 彼bỉ 能năng 感cảm 富phú 異dị 熟thục 業nghiệp 。 則tắc 皆giai 轉chuyển 招chiêu 壽thọ 異dị 熟thục 果quả 。
復phục 有hữu 欲dục 令linh 引dẫn 取thủ 宿túc 業nghiệp 殘tàn 異dị 熟thục 果quả 。 彼bỉ 說thuyết 前tiền 生sanh 曾tằng 所sở 受thọ 業nghiệp 有hữu 殘tàn 異dị 熟thục 。 由do 今kim 所sở 修tu 邊biên 際tế 定định 力lực 引dẫn 取thủ 受thọ 用dụng 。 云vân 何hà 苾Bật 芻Sô 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 成thành 就tựu 神thần 通thông 。 得đắc 心tâm 自tự 在tại 。 於ư 僧Tăng 眾chúng 等đẳng 如như 前tiền 布bố 施thí 。 施thí 已dĩ 發phát 願nguyện 。 即tức 入nhập 第đệ 四tứ 邊biên 際tế 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 定định 起khởi 已dĩ 。 心tâm 念niệm 口khẩu 言ngôn 。 諸chư 我ngã 能năng 感cảm 壽thọ 異dị 熟thục 業nghiệp 。 願nguyện 皆giai 轉chuyển 招chiêu 富phú 異dị 熟thục 果quả 。
時thời 彼bỉ 能năng 感cảm 壽thọ 異dị 熟thục 業nghiệp 。 則tắc 皆giai 轉chuyển 招chiêu 富phú 異dị 熟thục 果quả 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 彼bỉ 起khởi 第đệ 四tứ 邊biên 際tế 定định 力lực 引dẫn 色sắc 界giới 大đại 種chủng 令linh 身thân 中trung 現hiện 前tiền 。 而nhi 彼bỉ 大đại 種chủng 或hoặc 順thuận 壽thọ 行hành 或hoặc 違vi 壽thọ 行hành 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 或hoặc 留lưu 壽thọ 行hành 或hoặc 捨xả 壽thọ 行hành 。 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。 由do 此thử 自tự 在tại 三tam 摩ma 地địa 。 力lực 轉chuyển 去khứ 曾tằng 得đắc 宿túc 業nghiệp 所sở 生sanh 諸chư 根căn 大đại 種chủng 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 引dẫn 取thủ 未vị 曾tằng 定định 力lực 所sở 起khởi 諸chư 根căn 大đại 種chủng 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 故cố 此thử 命mạng 根căn 非phi 是thị 異dị 熟thục 。 所sở 餘dư 一nhất 切thiết 。 皆giai 是thị 異dị 熟thục 。 因nhân 論luận 生sanh 論luận 。 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。 有hữu 何hà 因nhân 緣duyên 。 留lưu 多đa 壽thọ 行hành 。 謂vị 為vi 利lợi 益ích 安an 樂lạc 他tha 故cố 。 或hoặc 為vi 聖thánh 教giáo 久cửu 住trụ 世thế 故cố 。 觀quán 知tri 自tự 身thân 壽thọ 行hành 將tương 盡tận 。 觀quán 他tha 無vô 此thử 二nhị 種chủng 堪kham 能năng 。 復phục 何hà 因nhân 緣duyên 。 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 。 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。 自tự 觀quán 住trụ 世thế 於ư 他tha 利lợi 益ích 安an 樂lạc 事sự 少thiểu 。 或hoặc 為vi 病bệnh 等đẳng 苦khổ 逼bức 自tự 身thân 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。
梵Phạm 行hạnh 妙diệu 成thành 立lập 。 聖thánh 道Đạo 已dĩ 善thiện 修tu 。
壽thọ 盡tận 時thời 歡hoan 喜hỷ 。 猶do 如như 捨xả 眾chúng 病bệnh 。
此thử 中trung 應ưng 知tri 。 依y 何hà 處xứ 所sở 誰thùy 能năng 如như 是thị 留lưu 捨xả 壽thọ 行hành 。 謂vị 三tam 洲châu 人nhân 女nữ 男nam 相tương 續tục 。 不bất 時thời 解giải 脫thoát 得đắc 邊biên 際tế 定định 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 由do 彼bỉ 身thân 中trung 有hữu 自tự 在tại 定định 。 無vô 煩phiền 惱não 故cố 。 經kinh 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 留lưu 多đa 命mạng 行hành 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 。 命mạng 壽thọ 何hà 別biệt 。 有hữu 言ngôn 。 無vô 別biệt 。 如như 本bổn 論luận 言ngôn 。 云vân 何hà 命mạng 根căn 。 謂vị 三tam 界giới 壽thọ 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 先tiên 世thế 業nghiệp 果quả 名danh 為vi 壽thọ 行hành 。 現hiện 在tại 業nghiệp 果quả 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 有hữu 說thuyết 。 由do 此thử 眾chúng 同đồng 分phần 。 住trụ 名danh 為vi 壽thọ 行hành 。 由do 此thử 暫tạm 住trụ 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 多đa 言ngôn 為vi 顯hiển 留lưu 捨xả 多đa 念niệm 命mạng 行hành 壽thọ 行hành 非phi 一nhất 剎sát 那na 。 命mạng 行hành 壽thọ 行hành 有hữu 留lưu 捨xả 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 言ngôn 為vi 遮già 有hữu 一nhất 命mạng 壽thọ 實thật 體thể 經kinh 多đa 時thời 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 言ngôn 為vi 顯hiển 無vô 一nhất 實thật 命mạng 壽thọ 體thể 。 但đãn 於ư 多đa 行hành 假giả 立lập 如như 是thị 命mạng 壽thọ 二nhị 名danh 。 若nhược 謂vị 不bất 然nhiên 。 不bất 應ưng 言ngôn 行hạnh 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 留lưu 多đa 命mạng 行hành 。 為vi 顯hiển 於ư 死tử 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 捨xả 多đa 壽thọ 行hành 。 為vi 顯hiển 於ư 活hoạt 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 留lưu 多đa 命mạng 行hành 。 唯duy 留lưu 三tam 月nguyệt 不bất 增tăng 減giảm 者giả 。 越việt 此thử 更cánh 無vô 所sở 化hóa 事sự 故cố 。 減giảm 此thử 利lợi 生sanh 。 不bất 究cứu 竟cánh 故cố 。 又hựu 為vi 成thành 立lập 先tiên 自tự 稱xưng 言ngôn 我ngã 善thiện 修tu 行hành 四Tứ 神Thần 足Túc 故cố 。 欲dục 住trụ 一nhất 劫kiếp 或hoặc 一nhất 劫kiếp 餘dư 。 如như 心tâm 所sở 期kỳ 則tắc 便tiện 能năng 住trụ 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 顯hiển 今kim 能năng 伏phục 蘊uẩn 死tử 二nhị 魔ma 。 世Thế 尊Tôn 先tiên 於ư 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 已dĩ 伏phục 天thiên 魔ma 煩phiền 惱não 魔ma 故cố 。 傍bàng 論luận 已dĩ 竟cánh 。 正chánh 論luận 應ưng 辯biện 。 憂ưu 根căn 及cập 後hậu 信tín 等đẳng 八bát 根căn 皆giai 非phi 異dị 熟thục 。 是thị 有hữu 記ký 故cố 。 餘dư 皆giai 通thông 二nhị 。 義nghĩa 准chuẩn 已dĩ 成thành 。 謂vị 七thất 色sắc 意ý 根căn 除trừ 憂ưu 餘dư 四tứ 受thọ 十thập 二nhị 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 二nhị 類loại 。 七thất 有hữu 色sắc 根căn 若nhược 所sở 長trưởng 養dưỡng 則tắc 非phi 異dị 熟thục 。 餘dư 皆giai 異dị 熟thục 。 意ý 及cập 四tứ 受thọ 若nhược 善thiện 染nhiễm 污ô 。 若nhược 威uy 儀nghi 路lộ 及cập 工công 巧xảo 處xứ 。 并tinh 能năng 變biến 化hóa 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 亦diệc 非phi 異dị 熟thục 。 餘dư 皆giai 異dị 熟thục 。 若nhược 說thuyết 憂ưu 根căn 非phi 異dị 熟thục 者giả 。 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 。 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 有hữu 三tam 種chủng 業nghiệp 。 順thuận 喜hỷ 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 憂ưu 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 捨xả 受thọ 業nghiệp 。 依y 受thọ 相tương 應ứng 言ngôn 順thuận 無vô 過quá 。 謂vị 業nghiệp 與dữ 憂ưu 相tương 應ứng 故cố 名danh 順thuận 憂ưu 受thọ 業nghiệp 。 如như 觸xúc 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương 應ứng 說thuyết 名danh 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 觸xúc 。 若nhược 爾nhĩ 順thuận 喜hỷ 順thuận 捨xả 受thọ 業nghiệp 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 一nhất 經kinh 說thuyết 故cố 。 隨tùy 汝nhữ 所sở 欲dục 。 於ư 我ngã 無vô 違vi 。 異dị 熟thục 相tương 應ứng 理lý 皆giai 無vô 失thất 。 無vô 逃đào 難nạn 處xứ 。 作tác 此thử 通thông 經kinh 理lý 實thật 何hà 因nhân 。 憂ưu 非phi 異dị 熟thục 。 以dĩ 憂ưu 分phân 別biệt 差sai 別biệt 所sở 生sanh 。 止chỉ 息tức 亦diệc 然nhiên 。 異dị 熟thục 不bất 爾nhĩ 。 若nhược 爾nhĩ 喜hỷ 根căn 應ưng 非phi 異dị 熟thục 。 亦diệc 由do 分phân 別biệt 生sanh 及cập 止chỉ 息tức 故cố 。 若nhược 許hứa 憂ưu 根căn 是thị 異dị 熟thục 者giả 。 造tạo 無vô 間gián 業nghiệp 。 已dĩ 因nhân 即tức 生sanh 憂ưu 。 此thử 業nghiệp 爾nhĩ 時thời 應ưng 名danh 果quả 已dĩ 熟thục 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 徵trưng 難nạn/nan 喜hỷ 根căn 。 若nhược 許hứa 喜hỷ 根căn 是thị 異dị 熟thục 者giả 。 造tạo 勝thắng 福phước 業nghiệp 已dĩ 因nhân 即tức 生sanh 喜hỷ 。 此thử 業nghiệp 爾nhĩ 時thời 應ưng 名danh 果quả 已dĩ 熟thục 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 咸hàm 作tác 是thị 說thuyết 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 無vô 憂ưu 根căn 故cố 。 異dị 熟thục 不bất 然nhiên 故cố 非phi 異dị 熟thục 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 說thuyết 離ly 欲dục 有hữu 情tình 異dị 熟thục 喜hỷ 根căn 何hà 相tương 知tri 有hữu 。 隨tùy 彼bỉ 有hữu 相tương/tướng 此thử 相tương/tướng 亦diệc 然nhiên 。 謂vị 善thiện 喜hỷ 根căn 此thử 位vị 容dung 有hữu 。 無vô 記ký 異dị 熟thục 應ưng 類loại 非phi 無vô 。 於ư 此thử 位vị 中trung 憂ưu 一nhất 切thiết 種chủng 無vô 容dung 有hữu 故cố 定định 非phi 異dị 熟thục 。 眼nhãn 等đẳng 八bát 根căn 。 若nhược 在tại 善thiện 趣thú 是thị 善thiện 異dị 熟thục 。 若nhược 在tại 惡ác 趣thú 。 是thị 惡ác 異dị 熟thục 。 意ý 根căn 隨tùy 在tại 。 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 。 是thị 俱câu 異dị 熟thục 。 喜hỷ 樂lạc 捨xả 根căn 隨tùy 在tại 何hà 趣thú 是thị 善thiện 異dị 熟thục 。 苦khổ 根căn 隨tùy 在tại 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 。 是thị 惡ác 異dị 熟thục 。 於ư 善thiện 趣thú 中trung 有hữu 二nhị 形hình 者giả 唯duy 根căn 處xứ 所sở 。 不bất 善thiện 業nghiệp 招chiêu 善thiện 趣thú 色sắc 根căn 。 善thiện 業nghiệp 引dẫn 故cố 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 是thị 異dị 熟thục 等đẳng 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 中trung 幾kỷ 有hữu 異dị 熟thục 幾kỷ 無vô 異dị 熟thục 。 頌tụng 曰viết 。
憂ưu 定định 有hữu 異dị 熟thục 。 前tiền 八bát 後hậu 三tam 無vô 。
意ý 餘dư 受thọ 信tín 等đẳng 。 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 二nhị 。
論luận 曰viết 。 如như 前tiền 所sở 諍tranh 憂ưu 根căn 。 當đương 知tri 定định 有hữu 異dị 熟thục 。 依y 唯duy 越việt 義nghĩa 頌tụng 說thuyết 定định 聲thanh 。 謂vị 顯hiển 憂ưu 根căn 唯duy 有hữu 異dị 熟thục 兼kiêm 具cụ 二nhị 義nghĩa 故cố 越việt 次thứ 說thuyết 。 具cụ 二nhị 義nghĩa 者giả 。 憂ưu 非phi 無vô 記ký 。 強cường/cưỡng 思tư 起khởi 故cố 。 亦diệc 非phi 無vô 漏lậu 。 唯duy 散tán 地địa 故cố 。 由do 此thử 越việt 次thứ 先tiên 說thuyết 憂ưu 根căn 定định 有hữu 異dị 熟thục 。 眼nhãn 等đẳng 前tiền 八bát 及cập 最tối 後hậu 三tam 定định 無vô 異dị 熟thục 。 八bát 無vô 記ký 故cố 。 三tam 無vô 漏lậu 故cố 。 餘dư 皆giai 通thông 二nhị 。 義nghĩa 准chuẩn 已dĩ 成thành 。 謂vị 意ý 根căn 餘dư 四tứ 受thọ 信tín 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 精tinh 進tấn 等đẳng 四tứ 根căn 。 此thử 十thập 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 二nhị 類loại 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 若nhược 不bất 善thiện 善thiện 有hữu 漏lậu 有hữu 異dị 熟thục 。 若nhược 無vô 記ký 無vô 漏lậu 無vô 異dị 熟thục 。 苦khổ 根căn 若nhược 善thiện 不bất 善thiện 有hữu 異dị 熟thục 。 若nhược 無vô 記ký 無vô 異dị 熟thục 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 若nhược 有hữu 漏lậu 有hữu 異dị 熟thục 。 若nhược 無vô 漏lậu 無vô 異dị 熟thục 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 有hữu 異dị 熟thục 等đẳng 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 中trung 幾kỷ 善thiện 幾kỷ 不bất 善thiện 幾kỷ 無vô 記ký 。 頌tụng 曰viết 。
唯duy 善thiện 後hậu 八bát 根căn 。 憂ưu 通thông 善thiện 不bất 善thiện 。
意ý 餘dư 受thọ 三tam 種chủng 。 前tiền 八bát 唯duy 無vô 記ký 。
論luận 曰viết 。 信tín 等đẳng 八bát 根căn 一nhất 向hướng 是thị 善thiện 。 數số 次thứ 雖tuy 居cư 後hậu 乘thừa 前tiền 故cố 先tiên 說thuyết 。 憂ưu 根căn 唯duy 通thông 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 。 意ý 及cập 餘dư 受thọ 一nhất 一nhất 通thông 三tam 。 眼nhãn 等đẳng 八bát 根căn 唯duy 無vô 記ký 性tánh 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 中trung 。 幾kỷ 欲dục 界giới 繫hệ 。 幾kỷ 色sắc 界giới 繫hệ 。 幾kỷ 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 頌tụng 曰viết 。
欲dục 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 如như 次thứ 除trừ 後hậu 三tam 。
兼kiêm 女nữ 男nam 憂ưu 苦khổ 。 并tinh 除trừ 色sắc 喜hỷ 樂lạc 。
論luận 曰viết 。 欲dục 界giới 除trừ 後hậu 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 由do 彼bỉ 三tam 根căn 唯duy 不bất 繫hệ 故cố 。 准chuẩn 知tri 欲dục 界giới 繫hệ 唯duy 有hữu 十thập 九cửu 根căn 。 色sắc 界giới 如như 前tiền 。 除trừ 三tam 無vô 漏lậu 兼kiêm 除trừ 男nam 女nữ 憂ưu 苦khổ 四tứ 根căn 。 准chuẩn 知tri 十thập 五ngũ 根căn 亦diệc 通thông 色sắc 界giới 繫hệ 。 除trừ 女nữ 男nam 者giả 。 色sắc 界giới 已dĩ 離ly 婬dâm 欲dục 法pháp 故cố 。 由do 女nữ 男nam 根căn 身thân 醜xú 陋lậu 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 說thuyết 彼bỉ 為vi 男nam 。 於ư 何hà 處xứ 說thuyết 。 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 女nữ 身thân 為vi 梵Phạm 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 男nam 身thân 為vi 梵Phạm 。 別biệt 有hữu 男nam 相tương/tướng 。 謂vị 欲dục 界giới 中trung 男nam 身thân 所sở 有hữu 。 無vô 苦khổ 根căn 者giả 身thân 淨tịnh 妙diệu 故cố 。 又hựu 彼bỉ 無vô 有hữu 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。 無vô 憂ưu 根căn 者giả 由do 奢xa 摩ma 他tha 潤nhuận 相tương 續tục 故cố 。 又hựu 彼bỉ 定định 無vô 惱não 害hại 事sự 故cố 。 無vô 色sắc 如như 前tiền 。 除trừ 三tam 無vô 漏lậu 女nữ 男nam 憂ưu 苦khổ 。 并tinh 除trừ 五ngũ 色sắc 及cập 喜hỷ 樂lạc 根căn 。 准chuẩn 知tri 餘dư 八bát 根căn 通thông 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 謂vị 意ý 命mạng 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 欲dục 界giới 繫hệ 等đẳng 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 中trung 。 幾kỷ 見kiến 所sở 斷đoạn 。 幾kỷ 修tu 所sở 斷đoạn 。 幾kỷ 非phi 所sở 斷đoạn 。 頌tụng 曰viết 。
意ý 三tam 受thọ 通thông 三tam 。 憂ưu 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 。
九cửu 唯duy 修tu 所sở 斷đoạn 。 五ngũ 修tu 非phi 三tam 非phi 。
論luận 曰viết 。 意ý 喜hỷ 樂lạc 捨xả 一nhất 一nhất 通thông 三tam 。 皆giai 通thông 見kiến 修tu 非phi 所sở 斷đoạn 故cố 。 憂ưu 根căn 唯duy 通thông 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 。 非phi 無vô 漏lậu 故cố 。 七thất 色sắc 命mạng 苦khổ 唯duy 修tu 所sở 斷đoạn 。 不bất 染nhiễm 污ô 故cố 。 非phi 六lục 生sanh 故cố 。 皆giai 有hữu 漏lậu 故cố 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 或hoặc 修tu 所sở 斷đoạn 。 或hoặc 非phi 所sở 斷đoạn 。 非phi 染nhiễm 污ô 故cố 。 皆giai 通thông 有hữu 漏lậu 及cập 無vô 漏lậu 故cố 。 最tối 後hậu 三tam 根căn 唯duy 非phi 所sở 斷đoạn 。 皆giai 無vô 漏lậu 故cố 。 非phi 無vô 過quá 法pháp 是thị 所sở 斷đoạn 故cố 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 門môn 義nghĩa 類loại 差sai 別biệt 。 何hà 界giới 初sơ 得đắc 幾kỷ 異dị 熟thục 根căn 。 頌tụng 曰viết 。
欲dục 胎thai 卵noãn 濕thấp 生sanh 。 初sơ 得đắc 二nhị 異dị 熟thục 。
化hóa 生sanh 六lục 七thất 八bát 。 色sắc 六lục 上thượng 唯duy 命mạng 。
論luận 曰viết 。 欲dục 胎thai 卵noãn 濕thấp 生sanh 初sơ 受thọ 生sanh 位vị 。 唯duy 得đắc 身thân 與dữ 命mạng 二nhị 異dị 熟thục 根căn 。 由do 此thử 三tam 生sanh 根căn 漸tiệm 起khởi 故cố 。 彼bỉ 何hà 不bất 得đắc 意ý 捨xả 二nhị 根căn 。 此thử 續tục 生sanh 時thời 定định 染nhiễm 污ô 故cố 。 化hóa 生sanh 初sơ 位vị 得đắc 六lục 七thất 八bát 。 謂vị 無vô 形hình 者giả 初sơ 得đắc 六lục 根căn 。 如như 劫kiếp 初sơ 時thời 。 何hà 等đẳng 為vi 六lục 。
所sở 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 命mạng 。 若nhược 一nhất 形hình 者giả 初sơ 得đắc 七thất 根căn 。 如như 諸chư 天thiên 等đẳng 。 若nhược 二nhị 形hình 者giả 初sơ 得đắc 八bát 根căn 。 豈khởi 有hữu 二nhị 形hình 受thọ 化hóa 生sanh 者giả 。 惡ác 趣thú 容dung 有hữu 二nhị 形hình 化hóa 生sanh 。 說thuyết 欲dục 界giới 中trung 初sơ 得đắc 根căn 已dĩ 。 今kim 次thứ 當đương 說thuyết 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 欲dục 界giới 欲dục 勝thắng 故cố 但đãn 言ngôn 欲dục 。 色sắc 界giới 色sắc 勝thắng 故cố 但đãn 言ngôn 色sắc 。 契Khế 經Kinh 亦diệc 言ngôn 。 寂tịch 靜tĩnh 解giải 脫thoát 。 過quá 色sắc 無vô 色sắc 。 色sắc 界giới 初sơ 得đắc 六lục 異dị 熟thục 根căn 。 如như 欲dục 化hóa 生sanh 無vô 形hình 者giả 說thuyết 。 上thượng 唯duy 命mạng 者giả 。 謂vị 無vô 色sắc 界giới 定định 勝thắng 生sanh 勝thắng 故cố 說thuyết 上thượng 言ngôn 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 最tối 初sơ 所sở 得đắc 異dị 熟thục 根căn 者giả 。 唯duy 命mạng 非phi 餘dư 。 說thuyết 異dị 熟thục 根căn 最tối 初sơ 得đắc 已dĩ 。 何hà 界giới 死tử 位vị 幾kỷ 根căn 後hậu 滅diệt 。 頌tụng 曰viết 。
正chánh 死tử 滅diệt 諸chư 根căn 。 無vô 色sắc 三tam 色sắc 八bát 。
欲dục 頓đốn 十thập 九cửu 八bát 。 漸tiệm 四tứ 善thiện 增tăng 五ngũ 。
論luận 曰viết 。 在tại 無vô 色sắc 界giới 。 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 命mạng 意ý 捨xả 三tam 於ư 最tối 後hậu 滅diệt 。 若nhược 在tại 色sắc 界giới 。 將tương 命mạng 終chung 時thời 。 即tức 前tiền 三tam 根căn 及cập 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 。 如như 是thị 八bát 種chủng 。 於ư 最tối 後hậu 滅diệt 。 一nhất 切thiết 化hóa 生sanh 。 必tất 具cụ 諸chư 根căn 而nhi 生sanh 死tử 故cố 。 若nhược 在tại 欲dục 界giới 。 頓đốn 命mạng 終chung 時thời 。 十thập 九cửu 八bát 根căn 於ư 最tối 後hậu 滅diệt 。 謂vị 二nhị 形hình 者giả 後hậu 滅diệt 十thập 根căn 即tức 女nữ 男nam 根căn 并tinh 前tiền 八bát 種chủng 。 若nhược 一nhất 形hình 者giả 後hậu 滅diệt 九cửu 根căn 。 於ư 女nữ 男nam 中trung 隨tùy 除trừ 一nhất 種chủng 。 若nhược 無vô 形hình 者giả 後hậu 滅diệt 八bát 根căn 。 謂vị 無vô 女nữ 男nam 唯duy 有hữu 前tiền 八bát 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 依y 頓đốn 命mạng 終chung 。 若nhược 漸tiệm 命mạng 終chung 後hậu 唯duy 捨xả 四tứ 。 謂vị 在tại 欲dục 界giới 漸tiệm 命mạng 終chung 時thời 。 身thân 命mạng 意ý 捨xả 於ư 最tối 後hậu 滅diệt 。 此thử 四tứ 必tất 無vô 前tiền 後hậu 滅diệt 義nghĩa 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 應ưng 知tri 但đãn 依y 染nhiễm 無vô 記ký 心tâm 。 而nhi 命mạng 終chung 者giả 。 若nhược 在tại 三tam 界giới 善thiện 心tâm 死tử 時thời 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 必tất 皆giai 具cụ 有hữu 。 故cố 於ư 前tiền 說thuyết 一nhất 切thiết 位vị 中trung 。 其kỳ 數số 皆giai 應ưng 加gia 信tín 等đẳng 五ngũ 。 謂vị 於ư 無vô 色sắc 增tăng 至chí 八bát 根căn 。 乃nãi 至chí 欲dục 界giới 漸tiệm 終chung 至chí 九cửu 。 中trung 間gian 多đa 少thiểu 如như 理lý 應ưng 知tri 。 分phân 別biệt 根căn 中trung 一nhất 切thiết 根căn 法pháp 皆giai 應ưng 思tư 擇trạch 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 幾kỷ 能năng 證chứng 得đắc 何hà 沙Sa 門Môn 果quả 。 頌tụng 曰viết 。
九cửu 得đắc 邊biên 二nhị 果quả 。 七thất 八bát 九cửu 中trung 二nhị 。
十thập 一nhất 阿A 羅La 漢Hán 。 依y 一nhất 容dung 有hữu 說thuyết 。
論luận 曰viết 。 邊biên 謂vị 預dự 流lưu 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 於ư 沙Sa 門Môn 果quả 居cư 初sơ 後hậu 故cố 。 中trung 謂vị 一nhất 來lai 及cập 不bất 還hoàn 果quả 。 此thử 觀quán 初sơ 後hậu 在tại 中trung 間gian 故cố 。 初sơ 預dự 流lưu 果quả 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 謂vị 意ý 及cập 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 未vị 知tri 當đương 知tri 已dĩ 知tri 為vi 九cửu 未vị 知tri 根căn 在tại 無vô 間gian 道đạo 。 已dĩ 知tri 根căn 在tại 解giải 脫thoát 道đạo 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 資tư 得đắc 最tối 初sơ 果quả 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 於ư 離ly 繫hệ 得đắc 能năng 為vi 引dẫn 因nhân 依y 因nhân 性tánh 故cố 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 亦diệc 九cửu 根căn 得đắc 。 謂vị 意ý 信tín 等đẳng 五ngũ 已dĩ 知tri 具cụ 知tri 及cập 喜hỷ 樂lạc 捨xả 中trung 隨tùy 一nhất 為vi 九cửu 。 已dĩ 知tri 根căn 在tại 無vô 間gian 道đạo 。 具cụ 知tri 根căn 在tại 解giải 脫thoát 道đạo 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 資tư 得đắc 最tối 後hậu 果quả 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 於ư 離ly 繫hệ 得đắc 能năng 為vi 引dẫn 因nhân 依y 因nhân 性tánh 故cố 。 中trung 間gian 二nhị 果quả 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 各các 為vi 七thất 八bát 九cửu 根căn 所sở 得đắc 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 且thả 一nhất 來lai 果quả 次thứ 第đệ 證chứng 者giả 。 依y 世thế 間gian 道đạo 由do 七thất 根căn 得đắc 。 謂vị 意ý 及cập 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 依y 出xuất 世thế 道đạo 由do 八bát 根căn 得đắc 。 謂vị 即tức 前tiền 七thất 根căn 已dĩ 知tri 根căn 第đệ 八bát 。 倍bội 離ly 欲dục 貪tham 超siêu 越việt 證chứng 者giả 。 如như 預dự 流lưu 果quả 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 若nhược 不bất 還hoàn 果quả 次thứ 第đệ 證chứng 者giả 。 依y 世thế 間gian 道đạo 由do 七thất 根căn 得đắc 。 依y 出xuất 世thế 道đạo 由do 八bát 根căn 得đắc 。 如như 前tiền 次thứ 第đệ 。 得đắc 一Nhất 來Lai 果Quả 。 全toàn 離ly 欲dục 貪tham 超siêu 越việt 證chứng 者giả 。 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 如như 前tiền 超siêu 越việt 。 得đắc 一Nhất 來Lai 果Quả 。 總tổng 說thuyết 雖tuy 然nhiên 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 此thử 依y 地địa 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 中trung 可khả 隨tùy 取thủ 一nhất 。 前tiền 果quả 超siêu 越việt 唯duy 一nhất 捨xả 根căn 。 又hựu 次thứ 第đệ 證chứng 不Bất 還Hoàn 果Quả 者giả 。 若nhược 於ư 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 道đạo 中trung 入nhập 根căn 本bổn 地địa 依y 世thế 間gian 道đạo 由do 八bát 根căn 得đắc 。 彼bỉ 無vô 間gian 道đạo 捨xả 受thọ 相tương 應ứng 。 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 復phục 有hữu 喜hỷ 受thọ 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 資tư 得đắc 第đệ 三tam 果quả 。 於ư 離ly 繫hệ 得đắc 二nhị 因nhân 如như 前tiền 。 依y 出xuất 世thế 道đạo 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 八bát 根căn 如như 前tiền 已dĩ 知tri 第đệ 九cửu 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 此thử 俱câu 有hữu 故cố 。 豈khởi 不bất 根căn 本bổn 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 。 問vấn 由do 幾kỷ 根căn 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 答đáp 十thập 一nhất 根căn 。 云vân 何hà 乃nãi 言ngôn 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 實thật 得đắc 第đệ 四tứ 但đãn 由do 九cửu 根căn 。 而nhi 本bổn 論luận 言ngôn 十thập 一nhất 根căn 者giả 。 依y 一nhất 身thân 中trung 容dung 有hữu 故cố 說thuyết 。 謂vị 容dung 有hữu 一nhất 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 從tùng 無Vô 學Học 位vị 數sác 數sác 退thoái 已dĩ 。 由do 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 隨tùy 一nhất 現hiện 前tiền 。 數số 復phục 證chứng 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 由do 斯tư 本bổn 論luận 說thuyết 十thập 一nhất 根căn 。 然nhiên 無vô 一nhất 時thời 三tam 受thọ 俱câu 起khởi 。 是thị 故cố 今kim 說thuyết 定định 由do 九cửu 根căn 。 於ư 不bất 還hoàn 果quả 中trung 何hà 。 不bất 如như 是thị 說thuyết 。 以dĩ 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 證chứng 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 而nhi 於ư 後hậu 時thời 。 得đắc 有hữu 退thoái 義nghĩa 。 亦diệc 無vô 退thoái 已dĩ 。 由do 樂nhạo/nhạc/lạc 復phục 得đắc 非phi 先tiên 離ly 欲dục 超siêu 證chứng 第đệ 三tam 有hữu 還hoàn 退thoái 義nghĩa 。 此thử 離ly 欲dục 果quả 二nhị 道đạo 所sở 得đắc 極cực 堅kiên 牢lao 故cố 。 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 成thành 就tựu 何hà 根căn 。 彼bỉ 諸chư 根căn 中trung 幾kỷ 定định 成thành 就tựu 。 頌tụng 曰viết 。
成thành 就tựu 命mạng 意ý 捨xả 。 各các 定định 成thành 就tựu 三tam 。
若nhược 成thành 就tựu 樂nhạo/nhạc/lạc 身thân 。 各các 定định 成thành 就tựu 四tứ 。
成thành 眼nhãn 等đẳng 及cập 喜hỷ 。 各các 定định 成thành 五ngũ 根căn 。
若nhược 成thành 就tựu 苦khổ 根căn 。 彼bỉ 定định 成thành 就tựu 七thất 。
若nhược 成thành 女nữ 男nam 憂ưu 。 信tín 等đẳng 各các 成thành 八bát 。
二nhị 無vô 漏lậu 十thập 一nhất 。 初sơ 無vô 漏lậu 十thập 三tam 。
論luận 曰viết 。 命mạng 意ý 捨xả 中trung 隨tùy 成thành 就tựu 一nhất 。 彼bỉ 定định 成thành 就tựu 如như 是thị 三tam 根căn 。 非phi 此thử 三tam 中trung 隨tùy 有hữu 所sở 闕khuyết 。 可khả 有hữu 成thành 就tựu 所sở 餘dư 根căn 者giả 。 除trừ 此thử 三tam 根căn 餘dư 皆giai 不bất 定định 。 謂vị 或hoặc 成thành 就tựu 或hoặc 不bất 成thành 就tựu 。 此thử 中trung 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 四tứ 根căn 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 若nhược 生sanh 欲dục 界giới 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 。 亦diệc 不bất 成thành 就tựu 。 身thân 根căn 唯duy 有hữu 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 女nữ 男nam 二nhị 根căn 生sanh 上thượng 二nhị 界giới 定định 不bất 成thành 就tựu 。 若nhược 生sanh 欲dục 界giới 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 。 亦diệc 不bất 成thành 就tựu 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 異dị 生sanh 生sanh 第đệ 四tứ 定định 及cập 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 喜hỷ 根căn 異dị 生sanh 生sanh 三tam 四tứ 定định 及cập 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 苦khổ 根căn 若nhược 生sanh 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 定định 不bất 成thành 就tựu 。 憂ưu 根căn 一nhất 切thiết 離ly 欲dục 貪tham 者giả 定định 不bất 成thành 就tựu 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 善thiện 根căn 斷đoạn 者giả 定định 不bất 成thành 就tựu 。 初sơ 無vô 漏lậu 根căn 一nhất 切thiết 異dị 生sanh 。 及cập 已dĩ 住trụ 果quả 定định 不bất 成thành 就tựu 。 次thứ 無vô 漏lậu 根căn 一nhất 切thiết 異dị 生sanh 。 見kiến 道đạo 無Vô 學Học 定định 不bất 成thành 就tựu 。 後hậu 無vô 漏lậu 根căn 一nhất 切thiết 異dị 生sanh 。 及cập 有hữu 學học 位vị 定định 不bất 成thành 就tựu 。 於ư 非phi 遮già 位vị 應ưng 知tri 如như 前tiền 。 所sở 說thuyết 諸chư 根căn 皆giai 定định 成thành 就tựu 。 若nhược 成thành 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 定định 成thành 就tựu 四tứ 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 及cập 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 若nhược 成thành 身thân 根căn 亦diệc 定định 成thành 四tứ 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 及cập 此thử 身thân 根căn 。 若nhược 成thành 眼nhãn 根căn 定định 成thành 就tựu 五ngũ 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 身thân 根căn 眼nhãn 根căn 。 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 根căn 應ưng 知tri 亦diệc 五ngũ 。 前tiền 四tứ 如như 眼nhãn 。 第đệ 五ngũ 自tự 根căn 。 若nhược 成thành 喜hỷ 根căn 亦diệc 定định 成thành 五ngũ 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 喜hỷ 根căn 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 地địa 生sanh 未vị 得đắc 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 捨xả 下hạ 未vị 得đắc 上thượng 。 此thử 成thành 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 當đương 言ngôn 成thành 就tựu 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 染nhiễm 污ô 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 餘dư 未vị 得đắc 故cố 。 若nhược 成thành 苦khổ 根căn 定định 成thành 就tựu 七thất 。 謂vị 身thân 命mạng 意ý 四tứ 受thọ 。 除trừ 憂ưu 。 若nhược 成thành 女nữ 根căn 定định 成thành 就tựu 八bát 。 七thất 如như 苦khổ 說thuyết 。 第đệ 八bát 女nữ 根căn 。 若nhược 成thành 男nam 根căn 亦diệc 定định 成thành 八bát 。 七thất 如như 苦khổ 說thuyết 。 第đệ 八bát 男nam 根căn 。 若nhược 成thành 憂ưu 根căn 亦diệc 定định 成thành 八bát 。 七thất 如như 苦khổ 說thuyết 。 第đệ 八bát 憂ưu 根căn 。 若nhược 成thành 信tín 等đẳng 亦diệc 各các 成thành 八bát 。 謂vị 命mạng 意ý 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 若nhược 成thành 具cụ 知tri 根căn 定định 成thành 就tựu 十thập 一nhất 。 謂vị 命mạng 與dữ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 根căn 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 具cụ 知tri 根căn 。 若nhược 成thành 已dĩ 知tri 根căn 亦diệc 定định 成thành 十thập 一nhất 。 十thập 根căn 如như 上thượng 及cập 已dĩ 知tri 根căn 。 若nhược 成thành 未vị 知tri 根căn 定định 成thành 就tựu 十thập 三tam 。 謂vị 身thân 命mạng 意ý 苦khổ 樂lạc 喜hỷ 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 未vị 知tri 根căn 。 諸chư 極cực 少thiểu 者giả 成thành 就tựu 幾kỷ 根căn 。 頌tụng 曰viết 。
極cực 少thiểu 八bát 無vô 善thiện 。 成thành 受thọ 身thân 命mạng 意ý 。
愚ngu 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 成thành 善thiện 命mạng 意ý 捨xả 。
論luận 曰viết 。 已dĩ 斷đoạn 善thiện 根căn 名danh 為vi 無vô 善thiện 。 彼bỉ 若nhược 極cực 少thiểu 成thành 就tựu 八bát 根căn 。 謂vị 五ngũ 受thọ 根căn 及cập 身thân 命mạng 意ý 。 受thọ 謂vị 能năng 受thọ 。 能năng 領lãnh 納nạp 故cố 。 或hoặc 是thị 受thọ 性tánh 。 故cố 名danh 為vi 受thọ 。 如như 圓viên 滿mãn 性tánh 立lập 圓viên 滿mãn 名danh 。 如như 斷đoạn 善thiện 根căn 極cực 少thiểu 成thành 八bát 。 愚ngu 生sanh 無vô 色sắc 亦diệc 成thành 八bát 根căn 。 愚ngu 謂vị 異dị 生sanh 。 未vị 見kiến 諦Đế 故cố 。 何hà 等đẳng 為vi 八bát 。
謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 命mạng 意ý 捨xả 根căn 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 一nhất 向hướng 善thiện 故cố 總tổng 名danh 為vi 善thiện 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 攝nhiếp 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 不bất 爾nhĩ 此thử 中trung 依y 八bát 根căn 故cố 。 又hựu 說thuyết 愚ngu 生sanh 無vô 色sắc 界giới 故cố 。 諸chư 極cực 多đa 者giả 成thành 就tựu 幾kỷ 根căn 。 頌tụng 曰viết 。
極cực 多đa 成thành 十thập 九cửu 。 二nhị 形hình 除trừ 三tam 淨tịnh 。
聖thánh 者giả 未vị 離ly 欲dục 。 除trừ 二nhị 淨tịnh 一nhất 形hình 。
論luận 曰viết 。 諸chư 二nhị 形hình 者giả 具cụ 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 除trừ 三tam 無vô 漏lậu 成thành 餘dư 十thập 九cửu 。 無vô 漏lậu 名danh 淨tịnh 。 離ly 二nhị 縛phược 故cố 。 二nhị 形hình 必tất 是thị 欲dục 界giới 異dị 生sanh 。 未vị 離ly 欲dục 貪tham 故cố 有hữu 十thập 九cửu 。 唯duy 此thử 具cụ 十thập 九cửu 為vi 更cánh 有hữu 耶da 。 聖thánh 者giả 未vị 離ly 欲dục 亦diệc 具cụ 十thập 九cửu 。 謂vị 聖thánh 有hữu 學học 未vị 離ly 欲dục 貪tham 成thành 就tựu 極cực 多đa 亦diệc 具cụ 十thập 九cửu 。 除trừ 二nhị 無vô 漏lậu 及cập 除trừ 一nhất 形hình 。 若nhược 住trụ 見kiến 道đạo 。 除trừ 已dĩ 知tri 根căn 及cập 具cụ 知tri 根căn 。 若nhược 住trụ 修tu 道Đạo 。 除trừ 未vị 知tri 根căn 及cập 具cụ 知tri 根căn 。 女nữ 男nam 二nhị 根căn 隨tùy 除trừ 一nhất 種chủng 。 以dĩ 諸chư 聖thánh 者giả 。 無vô 二nhị 形hình 故cố 。 因nhân 分phân 別biệt 界giới 根căn 非phi 根căn 差sai 別biệt 。 乘thừa 茲tư 廣quảng 辯biện 二nhị 十thập 二nhị 根căn 竟cánh 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 俱Câu 舍Xá 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam
Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Câu Xá Luận ♦ Hết quyển 3
❖
Phiên âm: 14/3/2016 ◊ Cập nhật: 14/3/2016