十Thập 住Trụ 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ
Thập Trụ Tỳ Bà Sa Luận ♦ Quyển 4

聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 造tạo


後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch


調điều 伏phục 心tâm 品phẩm 第đệ 七thất 。


問vấn 曰viết 。 如như 上thượng 品phẩm 說thuyết 。 三tam 發phát 心tâm 必tất 成thành 。 餘dư 四tứ 不bất 必tất 成thành 。 云vân 何hà 為vi 成thành 。 云vân 何hà 不bất 成thành 。


答đáp 曰viết 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 行hành 。 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 法pháp 。 是thị 則tắc 不bất 成thành 。 若nhược 行hành 不bất 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 法pháp 。 是thị 則tắc 必tất 成thành 。 是thị 故cố 偈kệ 說thuyết 。


菩Bồ 薩Tát 應ưng 遠viễn 離ly 。 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 法pháp 。


應ưng 一nhất 心tâm 修tu 行hành 。 不bất 失thất 菩Bồ 提Đề 法Pháp 。


遠viễn 離ly 名danh 除trừ 滅diệt 惡ác 法pháp 不bất 令linh 入nhập 心tâm 。 若nhược 入nhập 疾tật 滅diệt 。 失thất 名danh 若nhược 今kim 世thế 若nhược 後hậu 世thế 。 忘vong 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 復phục 隨tùy 順thuận 修tu 行hành 。 應ưng 遠viễn 離ly 如như 是thị 法pháp 。 若nhược 不bất 失thất 菩Bồ 提Đề 法Pháp 。 不bất 忘vong 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 常thường 一nhất 心tâm 勤cần 行hành 。 問vấn 曰viết 。 何hà 等đẳng 法pháp 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


答đáp 曰viết 。

一nhất 不bất 敬kính 重trọng 法pháp 。 二nhị 有hữu 憍kiêu 慢mạn 心tâm 。


三tam 妄vọng 語ngữ 無vô 實thật 。 四tứ 不bất 敬kính 知tri 識thức 。


有hữu 是thị 四tứ 法pháp 者giả 。 若nhược 於ư 今kim 世thế 死tử 時thời 。 若nhược 次thứ 後hậu 世thế 。 則tắc 忘vong 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 能năng 自tự 知tri 。 我ngã 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 復phục 發phát 願nguyện 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 法Pháp 。 不bất 復phục 在tại 前tiền 。 不bất 恭cung 敬kính 法Pháp 者giả 。 法pháp 名danh 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 上thượng 中trung 下hạ 乘thừa 。 取thủ 要yếu 言ngôn 之chi 。 是thị 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 所sở 用dụng 教giáo 法pháp 。 於ư 此thử 法Pháp 中trung 。 不bất 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。 不bất 生sanh 希hy 有hữu 想tưởng 。 難nan 得đắc 想tưởng 寶bảo 物vật 想tưởng 滿mãn 願nguyện 想tưởng 。 是thị 法pháp 能năng 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 慢mạn 心tâm 者giả 。 自tự 高cao 其kỳ 心tâm 。 未vị 得đắc 謂vị 得đắc 。 未vị 證chứng 謂vị 證chứng 。 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 若nhược 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 法pháp 。 若nhược 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 如như 是thị 等đẳng 及cập 諸chư 餘dư 從tùng 修tu 生sanh 者giả 。 於ư 此thử 法Pháp 中trung 。 未vị 得đắc 謂vị 得đắc 。 妄vọng 語ngữ 者giả 。 有hữu 屬thuộc 突đột 吉cát 羅la 。 有hữu 屬thuộc 波ba 夜dạ 提đề 。 有hữu 屬thuộc 偷thâu 蘭lan 遮già 。 有hữu 屬thuộc 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 。 有hữu 屬thuộc 波ba 羅la 夷di 。 或hoặc 有hữu 人nhân 言ngôn 。 有hữu 第đệ 六lục 妄vọng 語ngữ 。 是thị 妄vọng 語ngữ 心tâm 生sanh 懺sám 悔hối 。 上thượng 五ngũ 妄vọng 語ngữ 初sơ 輕khinh 後hậu 重trọng/trùng 。 第đệ 六lục 者giả 最tối 輕khinh 。 屬thuộc 波ba 羅la 夷di 者giả 。 自tự 無vô 過quá 人nhân 法pháp 。 若nhược 口khẩu 言ngôn 若nhược 形hình 示thị 。 趣thú 以dĩ 方phương 便tiện 現hiện 有hữu 此thử 德đức 。 屬thuộc 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 者giả 。 若nhược 口khẩu 言ngôn 若nhược 形hình 示thị 。 於ư 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 四tứ 事sự 中trung 。 以dĩ 一nhất 一nhất 有hữu 根căn 無vô 根căn 事sự 謗báng 。 屬thuộc 偷thâu 蘭lan 遮già 者giả 。 欲dục 以dĩ 有hữu 根căn 無vô 根căn 事sự 謗báng 而nhi 說thuyết 不bất 成thành 。 屬thuộc 波ba 夜dạ 提đề 者giả 。 以dĩ 無vô 根căn 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 事sự 謗báng 。 屬thuộc 突đột 吉cát 羅la 者giả 。 除trừ 入nhập 四tứ 種chủng 罪tội 餘dư 妄vọng 語ngữ 是thị 。 自tự 心tâm 除trừ 滅diệt 者giả 。 若nhược 說thuyết 戒giới 時thời 自tự 知tri 有hữu 小tiểu 罪tội 。 不bất 得đắc 向hướng 他tha 說thuyết 。 即tức 自tự 心tâm 悔hối 。 問vấn 曰viết 。 是thị 妄vọng 語ngữ 者giả 。 但đãn 在tại 比Bỉ 丘Khâu 不bất 在tại 白bạch 衣y 。 而nhi 此thử 論luận 通thông 。 在tại 家gia 出xuất 家gia 。


答đáp 曰viết 。

凡phàm 知tri 事sự 實thật 爾nhĩ 。 而nhi 異dị 知tri 說thuyết 者giả 。 此thử 論luận 中trung 說thuyết 是thị 總tổng 相tương/tướng 妄vọng 語ngữ 。 以dĩ 有hữu 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt 故cố 。 事sự 分phân 別biệt 故cố 。


時thời 分phân 別biệt 故cố 。 五ngũ 眾chúng 罪tội 分phân 別biệt 故cố 。 住trú 處xứ 分phân 別biệt 故cố 。 則tắc 有hữu 輕khinh 重trọng 。 雖tuy 輕khinh 妄vọng 語ngữ 習tập 久cửu 則tắc 重trọng/trùng 。 能năng 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt 者giả 。 斷đoạn 善thiện 根căn 邪tà 見kiến 者giả 。 及cập 餘dư 深thâm 煩phiền 惱não 者giả 。 是thị 則tắc 為vi 重trọng/trùng 。 事sự 分phân 別biệt 者giả 。 若nhược 說thuyết 過quá 人nhân 法pháp 破phá 僧Tăng 是thị 。


時thời 分phân 別biệt 者giả 。 出xuất 家gia 人nhân 妄vọng 語ngữ 則tắc 重trọng/trùng 。 五ngũ 眾chúng 罪tội 分phân 別biệt 者giả 。 如như 波ba 羅la 夷di 僧Tăng 伽già 婆bà 尸thi 沙sa 罪tội 則tắc 重trọng/trùng 。 住trú 處xứ 分phân 別biệt 者giả 。 僧Tăng 中trung 妄vọng 語ngữ 若nhược 證chứng 時thời 則tắc 重trọng/trùng 。 不bất 恭cung 敬kính 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 畏úy 難nạn 想tưởng 。 多đa 行hành 此thử 四tứ 法Pháp 。 則tắc 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 問vấn 曰viết 。 但đãn 是thị 四tứ 法pháp 能năng 。 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 更cánh 有hữu 餘dư 法Pháp 。


答đáp 曰viết 。

悋lận 惜tích 最tối 要yếu 法pháp 。 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 於ư 小Tiểu 乘Thừa 。


謗báng 毀hủy 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 輕khinh 賤tiện 坐tọa 禪thiền 者giả 。


悋lận 惜tích 要yếu 法pháp 者giả 。 師sư 所sở 知tri 甚thậm 深thâm 難nan 得đắc 之chi 義nghĩa 。 多đa 所sở 利lợi 者giả 。 貪tham 著trước 利lợi 養dưỡng 。 恐khủng 與dữ 己kỷ 等đẳng 故cố 。 祕bí 惜tích 不bất 說thuyết 。 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 不bất 得đắc 大Đại 乘Thừa 滋tư 味vị 故cố 。 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 二Nhị 乘Thừa 。 謗báng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 無vô 罪tội 而nhi 言ngôn 有hữu 罪tội 名danh 為vi 謗báng 。 菩Bồ 薩Tát 義nghĩa 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 此thử 人nhân 無vô 過quá 而nhi 妄vọng 加gia 其kỳ 罪tội 。 若nhược 實thật 有hữu 罪tội 而nhi 論luận 說thuyết 者giả 。 此thử 雖tuy 有hữu 罪tội 比tỉ 前tiền 為vi 輕khinh 。


何hà 以dĩ 故cố 。 經kinh 說thuyết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 若nhược 實thật 有hữu 罪tội 。 若nhược 無vô 有hữu 罪tội 。 皆giai 不bất 應ưng 說thuyết 。 輕khinh 賤tiện 坐tọa 禪thiền 者giả 。 若nhược 在tại 家gia 出xuất 家gia 。 為vi 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 故cố 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 為vì 遮già 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 集tập 助trợ 佛Phật 道Đạo 法Pháp 。 此thử 人nhân 或hoặc 不bất 善thiện 論luận 議nghị 。 或hoặc 無vô 才tài 辯biện 。 或hoặc 無vô 重trọng/trùng 威uy 德đức 。 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 而nhi 輕khinh 賤tiện 之chi 。 則tắc 得đắc 重trọng 罪tội 。


復phục 次thứ 若nhược 於ư 善Thiện 知Tri 識Thức 。 其kỳ 心tâm 懷hoài 結kết 恨hận 。 亦diệc 有hữu 諂siểm 曲khúc 心tâm 。 貪tham 諸chư 利lợi 養dưỡng 等đẳng 。 善Thiện 知Tri 識Thức 義nghĩa 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 於ư 此thử 教giáo 化hóa 說thuyết 法Pháp 。 者giả 生sanh 嫌hiềm 恨hận 心tâm 。 如như 嫌hiềm 父phụ 母mẫu 得đắc 重trọng 罪tội 。 諂siểm 者giả 心tâm 佞nịnh 媚mị 。 曲khúc 者giả 身thân 口khẩu 業nghiệp 現hiện 有hữu 所sở 作tác 。 貪tham 利lợi 養dưỡng 等đẳng 者giả 。 貪tham 著trước 利lợi 樂lạc 稱xưng 譽dự 。 以dĩ 此thử 法pháp 壞hoại 質chất 直trực 心tâm 故cố 。 不bất 能năng 深thâm 起khởi 善thiện 根căn 。 如như 惡ác 色sắc 染nhiễm 衣y 更cánh 不bất 受thọ 好hảo/hiếu 色sắc 。


復phục 次thứ 。


不bất 覺giác 諸chư 魔ma 事sự 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 劣liệt 弱nhược 。


業nghiệp 障chướng 及cập 法pháp 障chướng 。 亦diệc 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


不bất 覺giác 魔ma 事sự 者giả 。 若nhược 不bất 知tri 諸chư 魔ma 事sự 。 則tắc 不bất 能năng 制chế 伏phục 。 若nhược 不bất 制chế 伏phục 則tắc 。 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 問vấn 曰viết 。 何hà 等đẳng 是thị 諸chư 魔ma 事sự 。


答đáp 曰viết 。

說thuyết 應ưng 布bố 施thí 持trì 戒giới 忍nhẫn 。 辱nhục 精tinh 進tấn 禪thiền 定định 。 智Trí 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。 及cập 說thuyết 大Đại 乘Thừa 所sở 攝nhiếp 深thâm 義nghĩa 時thời 。 不bất 疾tật 樂nhạo 說thuyết 。 若nhược 樂nhạo 說thuyết 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 餘dư 緣duyên 散tán 亂loạn 。 若nhược 書thư 讀đọc 解giải 說thuyết 論luận 議nghị 聽thính 受thọ 等đẳng 。 慠ngạo 慢mạn 自tự 大đại 。 其kỳ 心tâm 散tán 亂loạn 。 緣duyên 想tưởng 餘dư 事sự 妄vọng 念niệm 戲hí 笑tiếu 。 互hỗ 相tương 譏cơ 論luận 兩lưỡng 不bất 和hòa 合hợp 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 實thật 義nghĩa 。 從tùng 座tòa 而nhi 去khứ 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 於ư 此thử 中trung 。 無vô 有hữu 受thọ 記ký 。 心tâm 不bất 清thanh 淨tịnh 。 亦diệc 不bất 說thuyết 我ngã 城thành 邑ấp 聚tụ 落lạc 。 居cư 家gia 生sanh 處xứ 。 是thị 故cố 不bất 欲dục 聞văn 法Pháp 。 不bất 得đắc 滋tư 味vị 。 從tùng 座tòa 而nhi 去khứ 。 捨xả 大Đại 乘Thừa 所sở 說thuyết 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 及cập 於ư 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 自tự 調điều 度độ 經kinh 中trung 。 求cầu 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 若nhược 書thư 讀đọc 解giải 說thuyết 聽thính 受thọ 等đẳng 時thời 。 欲dục 樂lạc 說thuyết 餘dư 種chủng 種chủng 事sự 。 破phá 散tán 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 謂vị 說thuyết 方phương 國quốc 聚tụ 落lạc 城thành 邑ấp 。 園viên 林lâm 帥súy 事sự 賊tặc 事sự 。 兵binh 甲giáp 器khí 仗trượng 憎tăng 愛ái 苦khổ 樂lạc 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 男nam 女nữ 。 妻thê 子tử 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 醫y 藥dược 。 資tư 生sanh 之chi 物vật 。 心tâm 則tắc 散tán 亂loạn 。 失thất 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 又hựu 說thuyết 貪tham 恚khuể 癡si 怨oán 家gia 親thân 屬thuộc 好hảo/hiếu 時thời 惡ác 時thời 歌ca 舞vũ 伎kỹ 樂nhạc 。 憂ưu 愁sầu 戲hí 笑tiếu 經kinh 書thư 文văn 頌tụng 。 往vãng 世thế 古cổ 事sự 國quốc 主chủ 帝đế 王vương 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 五ngũ 欲dục 富phú 貴quý 及cập 利lợi 養dưỡng 等đẳng 。 世thế 間gian 諸chư 事sự 。 令linh 心tâm 喜hỷ 悅duyệt 。 若nhược 魔ma 化hóa 作tác 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 形hình 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 經kinh 因nhân 緣duyên 令linh 得đắc 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 汝nhữ 應ưng 習tập 學học 是thị 經Kinh 捨xả 本bổn 所sở 習tập 。 聽thính 法Pháp 之chi 人nhân 。 不bất 樂nhạo 聽thính 受thọ 。 說thuyết 法Pháp 者giả 其kỳ 心tâm 懈giải 怠đãi 各các 有hữu 餘dư 緣duyên 。 聽thính 者giả 須tu 法pháp 而nhi 說thuyết 者giả 欲dục 至chí 餘dư 方phương 。 說thuyết 者giả 樂nhạo 說thuyết 而nhi 聽thính 者giả 欲dục 至chí 餘dư 方phương 。 說thuyết 者giả 多đa 欲dục 。 貪tham 諸chư 利lợi 養dưỡng 。 聽thính 者giả 無vô 有hữu 與dữ 心tâm 。 聽thính 者giả 信tín 心tâm 樂nhạo 欲dục 聞văn 法Pháp 。 而nhi 說thuyết 者giả 不bất 樂nhạo 為vi 說thuyết 。 說thuyết 者giả 樂nhạo 說thuyết 聽thính 者giả 不bất 樂lạc 。 或hoặc 時thời 有hữu 說thuyết 地địa 獄ngục 諸chư 苦khổ 。 不bất 如như 此thử 身thân 盡tận 苦khổ 早tảo 取thủ 涅Niết 槃Bàn 是thị 最tối 為vi 利lợi 。 說thuyết 畜súc 生sanh 無vô 量lượng 苦khổ 惱não 。 餓ngạ 鬼quỷ 阿a 修tu 羅la 。 種chủng 種chủng 過quá 惡ác 。 說thuyết 諸chư 生sanh 死tử 多đa 有hữu 憂ưu 患hoạn 汝nhữ 於ư 此thử 身thân 早tảo 取thủ 涅Niết 槃Bàn 是thị 最tối 為vi 利lợi 。 又hựu 稱xưng 讚tán 世thế 間gian 尊tôn 貴quý 富phú 樂lạc 。 稱xưng 讚tán 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 功công 德đức 快khoái 善thiện 。 生sanh 此thử 中trung 者giả 是thị 為vi 大đại 利lợi 。 稱xưng 讚tán 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 乃nãi 至chí 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 功công 德đức 之chi 利lợi 。 汝nhữ 於ư 此thử 身thân 證chứng 此thử 諸chư 果quả 。 是thị 汝nhữ 大đại 利lợi 。 又hựu 說thuyết 法Pháp 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 於ư 眷quyến 屬thuộc 。 聽thính 法Pháp 者giả 不bất 欲dục 隨tùy 從tùng 。 說thuyết 法Pháp 者giả 欲dục 至chí 飢cơ 亂loạn 不bất 安an 隱ẩn 國quốc 土độ 。 語ngữ 聽thính 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 何hà 用dụng 。 隨tùy 我ngã 至chí 此thử 諸chư 國quốc 。 即tức 生sanh 厭yếm 懈giải 而nhi 不bất 隨tùy 逐trục 。 說thuyết 法Pháp 者giả 貴quý 敬kính 檀đàn 越việt 數số 行hành 問vấn 訊tấn 。 使sử 聽thính 法Pháp 者giả 不bất 得đắc 聽thính 受thọ 。 於ư 深thâm 法Pháp 中trung 令linh 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 此thử 非phi 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 經Kinh 法pháp 。 我ngã 所sở 說thuyết 者giả 。 是thị 佛Phật 經Kinh 法pháp 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 能năng 。 行hành 是thị 法pháp 得đắc 證chứng 實thật 際tế 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 因nhân 緣duyên 兩lưỡng 不bất 和hòa 合hợp 。 當đương 知tri 是thị 等đẳng 。 悉tất 是thị 魔ma 事sự 。 取thủ 要yếu 言ngôn 之chi 。 於ư 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 有hữu 障chướng 閡ngại 者giả 皆giai 是thị 魔ma 事sự 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 劣liệt 弱nhược 者giả 。 諸chư 煩phiền 惱não 有hữu 力lực 故cố 。 道Đạo 心tâm 劣liệt 弱nhược 無vô 有hữu 勢thế 力lực 。 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 志chí 願nguyện 永vĩnh 絕tuyệt 。 業nghiệp 障chướng 者giả 誰thùy 有hữu 。 種chủng 種chủng 業nghiệp 障chướng 。 此thử 中trung 說thuyết 能năng 令linh 求cầu 大Đại 乘Thừa 人nhân 退thoái 轉chuyển 者giả 。 是thị 法pháp 障chướng 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 。 行hành 不bất 善thiện 法pháp 。 惡ác 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 及cập 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 諸chư 深thâm 妙diệu 法Pháp 。 如như 是thị 四tứ 法Pháp 。 能năng 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


復phục 次thứ 。


許hứa 施thí 師sư 而nhi 誑cuống 。 其kỳ 罪tội 甚thậm 深thâm 重trọng/trùng 。


人nhân 無vô 有hữu 疑nghi 悔hối 。 強cường/cưỡng 令linh 生sanh 疑nghi 悔hối 。


信tín 樂nhạo 大Đại 乘Thừa 者giả 。 深thâm 加gia 重trọng/trùng 瞋sân 恚khuể 。


呵ha 罵mạ 說thuyết 惡ác 名danh 。 處xứ 處xứ 廣quảng 流lưu 布bố 。


於ư 諸chư 共cộng 事sự 中trung 。 心tâm 多đa 行hành 諂siểm 曲khúc 。


如như 此thử 四tứ 黑hắc 法pháp 。 則tắc 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


施thí 師sư 不bất 與dữ 者giả 。 應ưng 施thí 師sư 物vật 若nhược 許hứa 若nhược 未vị 許hứa 而nhi 後hậu 不bất 與dữ 。 若nhược 與dữ 非phi 時thời 與dữ 非phi 處xứ 與dữ 不bất 如như 法Pháp 與dữ 。 此thử 是thị 世thế 間gian 外ngoại 道đạo 法pháp 。 佛Phật 法Pháp 中trung 從tùng 師sư 得đắc 經Kinh 法Pháp 。 若nhược 有hữu 財tài 物vật 供cúng 養dường 法Pháp 故cố 。 則tắc 以dĩ 與dữ 師sư 。 若nhược 無vô 無vô 咎cữu 無vô 有hữu 疑nghi 悔hối 。 令linh 生sanh 疑nghi 悔hối 者giả 。 此thử 人nhân 實thật 不bất 破phá 戒giới 。 有hữu 少thiểu 罪tội 相tương/tướng 而nhi 言ngôn 大đại 罪tội 。 若nhược 破phá 正chánh 命mạng 威uy 儀nghi 若nhược 破phá 正chánh 見kiến 皆giai 令linh 生sanh 疑nghi 悔hối 。 瞋sân 大Đại 乘Thừa 人nhân 者giả 。 有hữu 人nhân 乘thừa 大Đại 乘Thừa 無Vô 上Thượng 乘Thừa 。 如Như 來Lai 乘thừa 大đại 人nhân 乘thừa 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 乘thừa 。 乃nãi 至chí 初sơ 發phát 。 心tâm 者giả 於ư 此thử 人nhân 中trung 深thâm 生sanh 瞋sân 恚khuể 呵ha 罵mạ 譏cơ 論luận 。 說thuyết 其kỳ 惡ác 名danh 令linh 廣quảng 流lưu 布bố 。 共cộng 事sự 諂siểm 曲khúc 心tâm 者giả 。 於ư 和hòa 上thượng 阿a 闍xà 梨lê 。 諸chư 善Thiện 知Tri 識Thức 所sở 。 不bất 以dĩ 直trực 心tâm 親thân 近cận 。 習tập 行hành 曲khúc 心tâm 故cố 。 乃nãi 至chí 未vị 曾tằng 所sở 識thức 亦diệc 行hành 諂siểm 曲khúc 。 四tứ 黑hắc 法pháp 者giả 。 黑hắc 名danh 垢cấu 穢uế 不bất 淨tịnh 。 能năng 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 如như 說thuyết 。


轉chuyển 此thử 五ngũ 四tứ 法pháp 。 世thế 世thế 修tu 善thiện 行hành 。


如như 是thị 則tắc 不bất 失thất 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。


五ngũ 四tứ 合hợp 為vi 二nhị 十thập 法pháp 。 是thị 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 轉chuyển 此thử 法pháp 修tu 習tập 行hành 。 世thế 世thế 不bất 忘vong 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 轉chuyển 者giả 轉chuyển 上thượng 五ngũ 四tứ 法pháp 。 所sở 謂vị 恭cung 敬kính 法pháp 破phá 慢mạn 心tâm 。 遠viễn 離ly 妄vọng 語ngữ 。 深thâm 尊tôn 重trọng 善Thiện 知Tri 識Thức 。 餘dư 應ưng 如như 是thị 知tri 。 問vấn 曰viết 。 以dĩ 何hà 等đẳng 法pháp 。 世thế 世thế 增tăng 長trưởng 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。 又hựu 後hậu 復phục 能năng 更cánh 發phát 大đại 願nguyện 。


答đáp 曰viết 。

乃nãi 至chí 失thất 身thân 命mạng 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 位vị 。


於ư 此thử 尚thượng 不bất 應ưng 。 妄vọng 語ngữ 行hành 諂siểm 曲khúc 。


能năng 令linh 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 類loại 。


於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 而nhi 生sanh 恭cung 敬kính 心tâm 。


若nhược 有hữu 人nhân 能năng 行hành 。 如như 是thị 之chi 善thiện 法Pháp 。


世thế 世thế 得đắc 增tăng 長trưởng 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。


菩Bồ 薩Tát 以dĩ 是thị 。 法pháp 世thế 世thế 增tăng 長trưởng 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。 又hựu 復phục 能năng 生sanh 。 清thanh 淨tịnh 大đại 願nguyện 。 若nhược 以dĩ 實thật 語ngữ 故cố 。 死tử 失thất 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 及cập 失thất 天thiên 王vương 位vị 。 猶do 應ưng 實thật 說thuyết 不bất 應ưng 妄vọng 語ngữ 。 況huống 小tiểu 因nhân 緣duyên 而nhi 不bất 實thật 語ngữ 。 又hựu 於ư 眷quyến 屬thuộc 及cập 諸chư 外ngoại 人nhân 。 離ly 於ư 諂siểm 曲khúc 。 又hựu 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 已dĩ 來lai 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 生sanh 恭cung 敬kính 心tâm 。 尊tôn 重trọng 稱xưng 讚tán 如như 佛Phật 無vô 異dị 。 又hựu 當đương 隨tùy 力lực 令linh 住trụ 大Đại 乘Thừa 。


阿a 惟duy 越việt 致trí 。 相tương/tướng 品phẩm 第đệ 八bát 。


問vấn 曰viết 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 惟duy 越việt 致trí 。 二nhị 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 應ưng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 是thị 惟duy 越việt 致trí 是thị 。 阿a 惟duy 越việt 致trí 。


答đáp 曰viết 。

等đẳng 心tâm 於ư 眾chúng 生sanh 。 不bất 嫉tật 他tha 利lợi 養dưỡng 。


乃nãi 至chí 失thất 身thân 命mạng 。 不bất 說thuyết 法Pháp 師sư 過quá 。


信tín 樂nhạo 深thâm 妙diệu 法Pháp 。 不bất 貪tham 於ư 恭cung 敬kính 。


具cụ 足túc 此thử 五ngũ 法pháp 。 是thị 阿a 惟duy 越việt 致trí 。


等đẳng 心tâm 眾chúng 生sanh 者giả 。 眾chúng 生sanh 六lục 道đạo 所sở 攝nhiếp 。 於ư 上thượng 中trung 下hạ 心tâm 無vô 差sai 別biệt 。 是thị 名danh 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 問vấn 曰viết 。 如như 說thuyết 於ư 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 生sanh 第đệ 一nhất 敬kính 心tâm 。 餘dư 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 又hựu 言ngôn 親thân 近cận 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 餘dư 亦diệc 不bất 爾nhĩ 。 云vân 何hà 言ngôn 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 心tâm 無vô 二nhị 。


答đáp 曰viết 。

說thuyết 各các 有hữu 義nghĩa 不bất 應ưng 疑nghi 難nan 。 於ư 眾chúng 生sanh 等đẳng 心tâm 者giả 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 視thị 菩Bồ 薩Tát 如như 怨oán 賊tặc 。 有hữu 視thị 如như 父phụ 母mẫu 。 有hữu 視thị 如như 中trung 人nhân 。 於ư 此thử 三tam 種chủng 眾chúng 生sanh 中trung 。 等đẳng 心tâm 利lợi 益ích 欲dục 度độ 脫thoát 故cố 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 汝nhữ 不bất 應ưng 致trí 難nạn/nan 。 不bất 嫉tật 他tha 利lợi 養dưỡng 者giả 。 若nhược 他tha 得đắc 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 醫y 藥dược 。 房phòng 舍xá 產sản 業nghiệp 金kim 銀ngân 珍trân 寶bảo 。 村thôn 邑ấp 聚tụ 落lạc 。 國quốc 城thành 男nam 女nữ 等đẳng 。 於ư 此thử 施thí 中trung 。 不bất 生sanh 嫉tật 妬đố 。 又hựu 不bất 懷hoài 恨hận 而nhi 心tâm 欣hân 悅duyệt 。 不bất 說thuyết 法Pháp 師sư 過quá 者giả 。 若nhược 有hữu 人nhân 說thuyết 。 應ưng 大Đại 乘Thừa 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 。 法pháp 若nhược 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 四tứ 功công 德đức 處xứ 若nhược 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 等đẳng 諸chư 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 乃nãi 至chí 失thất 命mạng 因nhân 緣duyên 。 尚thượng 不bất 出xuất 其kỳ 過quá 惡ác 。 何hà 況huống 加gia 諸chư 惡ác 事sự 。 信tín 樂nhạo 深thâm 妙diệu 法Pháp 者giả 。 深thâm 法Pháp 名danh 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 及cập 諸chư 深thâm 經Kinh 。 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 等đẳng 。 於ư 此thử 法pháp 一nhất 心tâm 信tín 樂nhạo 。 無vô 所sở 疑nghi 惑hoặc 。 於ư 餘dư 事sự 中trung 無vô 如như 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 於ư 深thâm 經Kinh 中trung 得đắc 滋tư 味vị 故cố 。 不bất 貪tham 恭cung 敬kính 者giả 。 通thông 達đạt 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 故cố 。 於ư 名danh 譽dự 毀hủy 辱nhục 利lợi 與dữ 不bất 利lợi 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 具cụ 此thử 五ngũ 法pháp 者giả 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 不bất 退thoái 轉chuyển 不bất 懈giải 廢phế 。 是thị 名danh 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 名danh 惟duy 越việt 致trí 。 是thị 惟duy 越việt 致trí 菩Bồ 薩Tát 有hữu 二nhị 種chủng 。 或hoặc 敗bại 壞hoại 者giả 。 或hoặc 漸tiệm 漸tiệm 轉chuyển 進tiến 。 得đắc 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 問vấn 曰viết 。 所sở 說thuyết 敗bại 壞hoại 者giả 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。


答đáp 曰viết 。

若nhược 無vô 有hữu 志chí 幹cán 。 好hiếu 樂nhạo 下hạ 劣liệt 法pháp 。


深thâm 著trước 名danh 利lợi 養dưỡng 。 其kỳ 心tâm 不bất 端đoan 直trực 。


悋lận 護hộ 於ư 他tha 家gia 。 不bất 信tín 樂nhạo 空không 法pháp 。


但đãn 貴quý 諸chư 言ngôn 說thuyết 。 是thị 名danh 敗bại 壞hoại 相tương/tướng 。


無vô 有hữu 志chí 幹cán 者giả 。 顏nhan 貌mạo 無vô 色sắc 威uy 德đức 淺thiển 薄bạc 。 問vấn 曰viết 。 非phi 以dĩ 身thân 相tướng 威uy 德đức 是thị 阿a 惟duy 越việt 致trí 相tương/tướng 。 而nhi 作tác 此thử 說thuyết 是thị 何hà 謂vị 耶da 。


答đáp 曰viết 。

斯tư 言ngôn 有hữu 謂vị 不bất 應ưng 致trí 疑nghi 。 我ngã 說thuyết 內nội 有hữu 功công 德đức 故cố 身thân 有hữu 威uy 德đức 。 不bất 但đãn 說thuyết 身thân 色sắc 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 而nhi 已dĩ 。 志chí 幹cán 者giả 所sở 謂vị 。 威uy 德đức 勢thế 力lực 。 若nhược 有hữu 人nhân 能năng 。 修tu 集tập 善thiện 法Pháp 。 除trừ 滅diệt 惡ác 法pháp 。 於ư 此thử 事sự 中trung 。 有hữu 力lực 名danh 為vi 志chí 幹cán 。 雖tuy 復phục 身thân 若nhược 天thiên 王vương 。 光quang 如như 日nhật 月nguyệt 。 若nhược 不bất 能năng 修tu 集tập 善thiện 法Pháp 。 除trừ 滅diệt 惡ác 法pháp 者giả 。 名danh 為vi 無vô 志chí 幹cán 也dã 。 雖tuy 復phục 身thân 色sắc 醜xú 陋lậu 形hình 如như 餓ngạ 鬼quỷ 。 能năng 修tu 善thiện 除trừ 惡ác 乃nãi 名danh 為vi 志chí 幹cán 耳nhĩ 。 是thị 故cố 汝nhữ 難nạn/nan 非phi 也dã 。 好hiếu 樂nhạo 下hạ 劣liệt 法pháp 者giả 。 除trừ 佛Phật 乘thừa 已dĩ 餘dư 乘thừa 比tỉ 於ư 佛Phật 乘thừa 。 小tiểu 劣liệt 不bất 如như 故cố 名danh 為vi 下hạ 。 非phi 以dĩ 惡ác 也dã 。 其kỳ 餘dư 惡ác 事sự 亦diệc 名danh 為vi 下hạ 。 二Nhị 乘Thừa 所sở 得đắc 於ư 佛Phật 為vi 下hạ 耳nhĩ 。 俱câu 出xuất 世thế 間gian 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 不bất 名danh 為vi 惡ác 。 是thị 故cố 若nhược 人nhân 。 遠viễn 離ly 佛Phật 乘thừa 信tín 樂nhạo 二Nhị 乘Thừa 。 是thị 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 法pháp 。 是thị 人nhân 雖tuy 樂nhạo/nhạc/lạc 上thượng 事sự 。 以dĩ 信tín 樂nhạo 二Nhị 乘Thừa 遠viễn 離ly 大Đại 乘Thừa 。 故cố 亦diệc 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 法pháp 。


復phục 次thứ 下hạ 名danh 惡ác 事sự 。 所sở 謂vị 五ngũ 欲dục 又hựu 斷đoạn 常thường 等đẳng 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 論luận 議nghị 。 一nhất 切thiết 增tăng 長trưởng 生sanh 死tử 。 是thị 為vi 下hạ 法pháp 。 行hành 此thử 法pháp 故cố 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 法pháp 。 深thâm 著trước 名danh 利lợi 者giả 。 於ư 布bố 施thí 財tài 利lợi 供cúng 養dường 稱xưng 讚tán 事sự 中trung 。 深thâm 心tâm 繫hệ 念niệm 善thiện 為vi 方phương 便tiện 。 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 法Pháp 味vị 故cố 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 此thử 事sự 。 心tâm 不bất 端đoan 直trực 者giả 。 其kỳ 性tánh 諂siểm 曲khúc 喜hỷ 行hành 欺khi 誑cuống 。 悋lận 護hộ 他tha 家gia 者giả 。 是thị 人nhân 隨tùy 所sở 入nhập 家gia 。 見kiến 有hữu 餘dư 人nhân 得đắc 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 讚tán 歎thán 。 即tức 生sanh 嫉tật 妬đố 。 憂ưu 愁sầu 不bất 悅duyệt 。 心tâm 不bất 清thanh 淨tịnh 。 計kế 我ngã 深thâm 故cố 。 貪tham 著trước 利lợi 養dưỡng 。 生sanh 嫉tật 妬đố 心tâm 。 嫌hiềm 恨hận 檀đàn 越việt 。 不bất 信tín 樂nhạo 空không 法pháp 者giả 。 諸chư 佛Phật 三tam 種chủng 說thuyết 空không 法pháp 。 所sở 謂vị 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 於ư 此thử 空không 法pháp 不bất 信tín 不bất 樂lạc 。 不bất 以dĩ 為vi 貴quý 。 心tâm 不bất 通thông 達đạt 故cố 。 但đãn 貴quý 言ngôn 說thuyết 者giả 。 但đãn 樂nhạo/nhạc/lạc 言ngôn 辭từ 不bất 能năng 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 但đãn 有hữu 口khẩu 說thuyết 不bất 能năng 信tín 解giải 。 諸chư 法pháp 得đắc 其kỳ 趣thú 味vị 。 是thị 名danh 敗bại 壞hoại 相tương/tướng 。 若nhược 人nhân 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 有hữu 如như 是thị 相tướng 者giả 。 當đương 知tri 是thị 敗bại 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 。 敗bại 壞hoại 名danh 不bất 調điều 順thuận 。 譬thí 如như 最tối 弊tệ 惡ác 馬mã 。 名danh 為vi 敗bại 壞hoại 。 但đãn 有hữu 馬mã 名danh 無vô 有hữu 馬mã 用dụng 。 敗bại 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 但đãn 有hữu 空không 名danh 。 無vô 有hữu 實thật 行hạnh 。 若nhược 人nhân 不bất 欲dục 作tác 敗bại 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 當đương 除trừ 惡ác 法pháp 隨tùy 法pháp 受thọ 名danh 。 問vấn 曰viết 。 汝nhữ 說thuyết 在tại 惟duy 越việt 致trí 地địa 中trung 。 有hữu 二nhị 種chủng 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 者giả 敗bại 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 者giả 漸tiệm 漸tiệm 精tinh 進tấn 後hậu 。 得đắc 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 敗bại 壞hoại 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 解giải 說thuyết 。 漸tiệm 漸tiệm 精tinh 進tấn 後hậu 得đắc 阿a 惟duy 越việt 致trí 者giả 。 今kim 可khả 解giải 說thuyết 。


答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 不bất 得đắc 我ngã 。 亦diệc 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 。


不bất 分phân 別biệt 說thuyết 法pháp 。 亦diệc 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。


不bất 以dĩ 相tương 見kiến 佛Phật 。 以dĩ 此thử 五ngũ 功công 德đức 。


得đắc 名danh 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 成thành 阿a 惟duy 越việt 致trí 。


菩Bồ 薩Tát 行hạnh 此thử 五ngũ 功công 德đức 。 直trực 至chí 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 不bất 得đắc 我ngã 者giả 。 離ly 我ngã 著trước 故cố 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 於ư 。 內nội 外ngoại 五ngũ 陰ấm 十thập 二nhị 入nhập 十thập 八bát 界giới 中trung 。 求cầu 我ngã 不bất 可khả 得đắc 。 作tác 是thị 念niệm 。


若nhược 陰ấm 是thị 我ngã 者giả 。 我ngã 即tức 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。


云vân 何hà 當đương 以dĩ 受thọ 。 而nhi 即tức 作tác 受thọ 者giả 。


若nhược 離ly 陰ấm 有hữu 我ngã 。 陰ấm 外ngoại 應ưng 可khả 得đắc 。


云vân 何hà 當đương 以dĩ 受thọ 。 而nhi 異dị 於ư 受thọ 者giả 。


若nhược 我ngã 有hữu 五ngũ 陰ấm 。 我ngã 即tức 離ly 五ngũ 陰ấm 。


如như 世thế 間gian 常thường 言ngôn 。 牛ngưu 異dị 於ư 牛ngưu 主chủ 。


異dị 物vật 共cộng 合hợp 故cố 。 此thử 事sự 名danh 為vi 有hữu 。


是thị 故cố 我ngã 有hữu 陰ấm 。 我ngã 即tức 異dị 於ư 陰ấm 。


若nhược 陰ấm 中trung 有hữu 我ngã 。 如như 房phòng 中trung 有hữu 人nhân 。


如như 床sàng 上thượng 聽thính 者giả 。 我ngã 應ưng 異dị 於ư 陰ấm 。


若nhược 我ngã 中trung 有hữu 陰ấm 。 如như 器khí 中trung 有hữu 果quả 。


如như 乳nhũ 中trung 有hữu 蠅dăng 。 陰ấm 則tắc 異dị 於ư 我ngã 。


如như 可khả 然nhiên 非phi 然nhiên 。 不bất 離ly 可khả 然nhiên 然nhiên 。


然nhiên 無vô 有hữu 可khả 然nhiên 。 然nhiên 可khả 然nhiên 中trung 無vô 。


我ngã 非phi 陰ấm 離ly 陰ấm 。 我ngã 亦diệc 無vô 有hữu 陰ấm 。


五ngũ 陰ấm 中trung 無vô 我ngã 。 我ngã 中trung 無vô 五ngũ 陰ấm 。


如như 是thị 染nhiễm 染nhiễm 者giả 。 煩phiền 惱não 煩phiền 惱não 者giả 。


一nhất 切thiết 瓶bình 衣y 等đẳng 。 皆giai 當đương 如như 是thị 知tri 。


若nhược 說thuyết 我ngã 有hữu 定định 。 及cập 諸chư 法pháp 異dị 相tướng 。


當đương 知tri 如như 是thị 人nhân 。 不bất 得đắc 佛Phật 法Pháp 味vị 。


菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 思tư 惟duy 即tức 離ly 我ngã 見kiến 。 遠viễn 離ly 我ngã 見kiến 故cố 則tắc 不bất 得đắc 我ngã 。 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 者giả 。 眾chúng 生sanh 名danh 異dị 於ư 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 離ly 貪tham 我ngã 見kiến 。 故cố 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 他tha 人nhân 實thật 有hữu 我ngã 者giả 。 彼bỉ 可khả 為vi 他tha 因nhân 有hữu 我ngã 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 為vi 他tha 。 而nhi 實thật 求cầu 我ngã 不bất 可khả 得đắc 。 彼bỉ 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 無vô 彼bỉ 亦diệc 無vô 我ngã 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 得đắc 彼bỉ 。 不bất 分phân 別biệt 說thuyết 法pháp 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 信tín 解giải 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 二nhị 故cố 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 一nhất 相tương/tướng 故cố 作tác 是thị 念niệm 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 從tùng 邪tà 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 生sanh 虛hư 妄vọng 欺khi 誑cuống 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 滅diệt 諸chư 分phân 別biệt 。 無vô 諸chư 衰suy 惱não 。 即tức 入nhập 無vô 上thượng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 因nhân 緣duyên 法pháp 不bất 隨tùy 他tha 慧tuệ 。


實thật 性tánh 則tắc 非phi 有hữu 。 亦diệc 復phục 非phi 是thị 無vô 。


非phi 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 非phi 非phi 有hữu 非phi 無vô 。


亦diệc 非phi 有hữu 文văn 字tự 。 亦diệc 不bất 離ly 文văn 字tự 。


如như 是thị 實thật 義nghĩa 者giả 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 說thuyết 。


言ngôn 者giả 可khả 言ngôn 言ngôn 。 是thị 皆giai 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。


若nhược 性tánh 寂tịch 滅diệt 者giả 。 非phi 有hữu 亦diệc 非phi 無vô 。


為vi 欲dục 說thuyết 何hà 事sự 。 為vi 以dĩ 何hà 言ngôn 說thuyết 。


云vân 何hà 有hữu 智trí 人nhân 。 而nhi 與dữ 言ngôn 者giả 言ngôn 。


若nhược 諸chư 法pháp 性tánh 空không 。 諸chư 法pháp 即tức 無vô 性tánh 。


隨tùy 以dĩ 何hà 法pháp 空không 。 是thị 法pháp 不bất 可khả 說thuyết 。


不bất 得đắc 不bất 有hữu 言ngôn 。 假giả 言ngôn 以dĩ 說thuyết 空không 。


實thật 義nghĩa 亦diệc 非phi 空không 。 亦diệc 復phục 非phi 不bất 空không 。


亦diệc 非phi 空không 不bất 空không 。 非phi 非phi 空không 不bất 空không 。


非phi 虛hư 亦diệc 非phi 實thật 。 非phi 說thuyết 非phi 不bất 說thuyết 。


而nhi 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 亦diệc 非phi 無vô 所sở 有hữu 。


是thị 為vi 悉tất 捨xả 離ly 。 諸chư 所sở 有hữu 分phân 別biệt 。


因nhân 及cập 從tùng 因nhân 生sanh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。


皆giai 是thị 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 無vô 取thủ 亦diệc 無vô 捨xả 。


無vô 灰hôi 衣y 不bất 淨tịnh 。 灰hôi 亦diệc 還hoàn 污ô 衣y 。


非phi 言ngôn 不bất 宣tuyên 實thật 。 言ngôn 說thuyết 則tắc 有hữu 過quá 。


菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 觀quán 信tín 解giải 通thông 達đạt 於ư 說thuyết 法Pháp 中trung 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 信tín 解giải 空không 法pháp 故cố 。 如như 凡phàm 夫phu 所sở 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 不bất 如như 是thị 得đắc 作tác 是thị 念niệm 。


佛Phật 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 非phi 佛Phật 亦diệc 不bất 得đắc 。


諸chư 果quả 及cập 餘dư 法pháp 。 皆giai 亦diệc 復phục 如như 是thị 。


有hữu 佛Phật 有hữu 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 得đắc 即tức 為vi 常thường 。


無vô 佛Phật 無vô 菩Bồ 提Đề 。 不bất 得đắc 即tức 斷đoạn 滅diệt 。


離ly 佛Phật 無vô 菩Bồ 提Đề 。 離ly 菩Bồ 提Đề 無vô 佛Phật 。


若nhược 一nhất 異dị 不bất 成thành 。 云vân 何hà 有hữu 和hòa 合hợp 。


凡phàm 諸chư 一nhất 切thiết 法pháp 。 以dĩ 異dị 故cố 有hữu 合hợp 。


菩Bồ 提Đề 不bất 異dị 佛Phật 。 是thị 故cố 二nhị 無vô 合hợp 。


佛Phật 及cập 與dữ 菩Bồ 提Đề 。 異dị 共cộng 俱câu 不bất 成thành 。


離ly 二nhị 更cánh 無vô 三tam 。 云vân 何hà 而nhi 得đắc 成thành 。


是thị 故cố 佛Phật 寂tịch 滅diệt 。 菩Bồ 提Đề 亦diệc 寂tịch 滅diệt 。


是thị 二nhị 寂tịch 滅diệt 故cố 。 一nhất 切thiết 皆giai 寂tịch 滅diệt 。


不bất 以dĩ 相tương 見kiến 佛Phật 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 信tín 解giải 。 通thông 達đạt 無vô 相tướng 法pháp 。 作tác 是thị 念niệm 。


一nhất 切thiết 若nhược 無vô 相tướng 。 一nhất 切thiết 即tức 有hữu 相tương/tướng 。


寂tịch 滅diệt 是thị 無vô 相tướng 。 即tức 為vi 是thị 有hữu 相tương/tướng 。


若nhược 觀quán 無vô 相tướng 法pháp 。 無vô 相tướng 即tức 為vi 相tương/tướng 。


若nhược 言ngôn 修tu 無vô 相tướng 。 即tức 非phi 修tu 無vô 相tướng 。


若nhược 捨xả 諸chư 貪tham 著trước 。 名danh 之chi 為vi 無vô 相tương/tướng 。


取thủ 是thị 捨xả 貪tham 相tương/tướng 。 則tắc 為vi 無vô 解giải 脫thoát 。


凡phàm 以dĩ 有hữu 取thủ 故cố 。 因nhân 取thủ 而nhi 有hữu 捨xả 。


誰thùy 取thủ 取thủ 何hà 事sự 。 名danh 之chi 以dĩ 為vi 捨xả 。


取thủ 者giả 所sở 用dụng 取thủ 。 及cập 以dĩ 可khả 取thủ 法pháp 。


共cộng 離ly 俱câu 不bất 有hữu 。 是thị 皆giai 名danh 寂tịch 滅diệt 。


若nhược 法pháp 相tướng 因nhân 成thành 。 是thị 即tức 為vi 無vô 性tánh 。


若nhược 無vô 有hữu 性tánh 者giả 。 此thử 即tức 無vô 有hữu 相tương/tướng 。


若nhược 法pháp 無vô 有hữu 性tánh 。 此thử 即tức 無vô 相tướng 者giả 。


云vân 何hà 言ngôn 無vô 性tánh 。 即tức 為vi 是thị 無vô 相tướng 。


若nhược 用dụng 有hữu 與dữ 無vô 。 亦diệc 遮già 亦diệc 應ưng 聽thính 。


雖tuy 言ngôn 心tâm 不bất 著trước 。 是thị 則tắc 無vô 有hữu 過quá 。


何hà 處xứ 先tiên 有hữu 法pháp 。 而nhi 後hậu 不bất 滅diệt 者giả 。


何hà 處xứ 先tiên 有hữu 然nhiên 。 而nhi 後hậu 有hữu 滅diệt 者giả 。


是thị 有hữu 相tương/tướng 寂tịch 滅diệt 。 同đồng 無vô 相tướng 寂tịch 滅diệt 。


是thị 故cố 寂tịch 滅diệt 語ngữ 。 及cập 寂tịch 滅diệt 語ngữ 者giả 。


先tiên 亦diệc 非phi 寂tịch 滅diệt 。 亦diệc 非phi 不bất 寂tịch 滅diệt 。


亦diệc 非phi 寂tịch 不bất 寂tịch 。 非phi 非phi 寂tịch 不bất 寂tịch 。


是thị 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 通thông 達đạt 無vô 相tướng 。 慧tuệ 故cố 無vô 有hữu 疑nghi 悔hối 。 不bất 以dĩ 色sắc 相tướng 見kiến 佛Phật 。 不bất 以dĩ 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 相tương 見kiến 佛Phật 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 不bất 以dĩ 色sắc 相tướng 見kiến 佛Phật 。 不bất 以dĩ 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 相tương 見kiến 佛Phật 。


答đáp 曰viết 。

非phi 色sắc 是thị 佛Phật 。 非phi 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 是thị 佛Phật 。 非phi 離ly 色sắc 有hữu 佛Phật 。 非phi 離ly 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 有hữu 佛Phật 。 非phi 佛Phật 有hữu 色sắc 。 非phi 佛Phật 有hữu 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 非phi 色sắc 中trung 有hữu 佛Phật 。 非phi 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 中trung 有hữu 佛Phật 。 非phi 佛Phật 中trung 有hữu 色sắc 。 非phi 佛Phật 中trung 有hữu 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 五ngũ 種chủng 中trung 不bất 取thủ 相tương/tướng 。 得đắc 至chí 阿a 惟duy 越việt 致trí 地địa 。 問vấn 曰viết 。 已dĩ 知tri 得đắc 此thử 法pháp 是thị 。 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 有hữu 何hà 相tướng 貌mạo 。


答đáp 曰viết 。

般Bát 若Nhã 已dĩ 廣quảng 說thuyết 。 阿a 惟duy 越việt 致trí 相tương/tướng 。


若nhược 菩Bồ 薩Tát 觀quán 凡phàm 夫phu 地địa 聲Thanh 聞Văn 地địa 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 佛Phật 地địa 。 不bất 二nhị 不bất 分phân 別biệt 無vô 有hữu 疑nghi 悔hối 。 當đương 知tri 是thị 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。 皆giai 有hữu 利lợi 益ích 。 不bất 觀quán 他tha 人nhân 長trường 短đoản 好hảo 醜xú 。 不bất 悕hy 望vọng 外ngoại 道đạo 沙Sa 門Môn 。 有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。 應ưng 知tri 即tức 知tri 應ưng 見kiến 便tiện 見kiến 。 不bất 禮lễ 事sự 餘dư 天thiên 。 不bất 以dĩ 華hoa 香hương 幡phan 蓋cái 供cúng 養dường 。 不bất 宗tông 事sự 餘dư 師sư 。 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 不bất 受thọ 女nữ 身thân 。 常thường 自tự 修tu 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 亦diệc 教giáo 他tha 令linh 行hành 。 常thường 以dĩ 善thiện 法Pháp 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 乃nãi 至chí 夢mộng 中trung 。 不bất 捨xả 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 不bất 行hành 十thập 不bất 善thiện 道đạo 。 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 皆giai 為vi 安an 樂lạc 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 所sở 得đắc 果quả 報báo 。 與dữ 眾chúng 生sanh 共cộng 。 若nhược 聞văn 深thâm 法Pháp 。 不bất 生sanh 疑nghi 悔hối 。 少thiểu 於ư 語ngữ 言ngôn 利lợi 安an 語ngữ 和hòa 悅duyệt 語ngữ 柔nhu 軟nhuyễn 語ngữ 。 少thiểu 於ư 眠miên 睡thụy 行hành 來lai 進tiến 止chỉ 。 心tâm 不bất 散tán 亂loạn 。 威uy 儀nghi 庠tường 雅nhã 。 憶ức 念niệm 堅kiên 固cố 。 身thân 無vô 諸chư 虫trùng 。 衣y 服phục 臥ngọa 具cụ 。 淨tịnh 潔khiết 無vô 垢cấu 。 身thân 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 閑nhàn 靜tĩnh 少thiểu 事sự 。 心tâm 不bất 諂siểm 曲khúc 。 不bất 懷hoài 慳san 嫉tật 。 不bất 貴quý 利lợi 養dưỡng 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。 臥ngọa 具cụ 醫y 藥dược 。 資tư 生sanh 之chi 物vật 。 於ư 深thâm 法Pháp 中trung 無vô 所sở 諍tranh 競cạnh 。 一nhất 心tâm 聽thính 法Pháp 。 常thường 欲dục 在tại 前tiền 。 以dĩ 此thử 福phước 德đức 。 具cụ 足túc 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 於ư 世thế 技kỹ 術thuật 。 與dữ 眾chúng 殊thù 絕tuyệt 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 順thuận 法pháp 性tánh 。 乃nãi 至chí 惡ác 魔ma 變biến 現hiện 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。 化hóa 作tác 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。 汝nhữ 若nhược 不bất 捨xả 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 者giả 當đương 生sanh 此thử 中trung 。 見kiến 是thị 怖bố 畏úy 而nhi 心tâm 不bất 捨xả 。 惡ác 魔ma 復phục 言ngôn 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經kinh 。 非phi 佛Phật 所sở 說thuyết 。 聞văn 是thị 語ngữ 時thời 。 心tâm 無vô 有hữu 異dị 。 常thường 依y 法pháp 相tướng 不bất 隨tùy 於ư 他tha 。 於ư 生sanh 死tử 苦khổ 惱não 。 而nhi 無vô 驚kinh 畏úy 。 聞văn 菩Bồ 薩Tát 於ư 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 劫kiếp 修tu 集tập 善thiện 根căn 。 而nhi 退thoái 轉chuyển 者giả 。 其kỳ 心tâm 不bất 沒một 。 又hựu 聞văn 菩Bồ 薩Tát 退thoái 為vi 阿A 羅La 漢Hán 。 得đắc 諸chư 禪thiền 定định 。 說thuyết 法Pháp 度độ 人nhân 。 心tâm 亦diệc 不bất 退thoái 。 常thường 能năng 覺giác 知tri 一nhất 切thiết 魔ma 事sự 。 若nhược 聞văn 薩tát 波Ba 若Nhã 空không 大Đại 乘Thừa 十Thập 地Địa 亦diệc 空không 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 空không 諸chư 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。 亦diệc 如như 虛hư 空không 。 若nhược 聞văn 如như 是thị 。 惑hoặc 亂loạn 其kỳ 心tâm 欲dục 令linh 退thoái 轉chuyển 疲bì 厭yếm 懈giải 廢phế 。 而nhi 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 倍bội 加gia 精tinh 進tấn 。 深thâm 行hành 慈từ 悲bi 。 意ý 若nhược 欲dục 入nhập 。 初sơ 禪thiền 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 禪thiền 而nhi 不bất 隨tùy 禪thiền 生sanh 。 還hoàn 起khởi 欲dục 界giới 法pháp 。 除trừ 破phá 憍kiêu 慢mạn 不bất 貴quý 稱xưng 讚tán 心tâm 無vô 瞋sân 礙ngại 。 若nhược 在tại 居cư 家gia 不phủ 。 染nhiễm 著trước 五ngũ 欲dục 。 以dĩ 厭yếm 離ly 心tâm 。 受thọ 如như 病bệnh 服phục 藥dược 。 不bất 以dĩ 邪tà 命mạng 自tự 活hoạt 。 不bất 以dĩ 自tự 活hoạt 因nhân 緣duyên 惱não 亂loạn 於ư 他tha 。 但đãn 為vì 眾chúng 生sanh 。 得đắc 安an 樂lạc 故cố 。 處xử 在tại 居cư 家gia 。 密Mật 迹Tích 金Kim 剛Cang 。 常thường 隨tùy 侍thị 衛vệ 。 人nhân 及cập 非phi 人nhân 。 不bất 能năng 壞hoại 亂loạn 。 諸chư 根căn 具cụ 足túc 。 無vô 所sở 缺khuyết 少thiểu 。 不bất 為vi 咒chú 術thuật 惡ác 藥dược 伏phục 人nhân 害hại 物vật 。 不bất 好hiếu 鬪đấu 諍tranh 。 不bất 自tự 高cao 身thân 。 不bất 卑ty 他tha 人nhân 。 不bất 占chiêm 相tướng 吉cát 凶hung 。 不bất 樂nhạo 說thuyết 眾chúng 事sự 。 所sở 謂vị 帝đế 王vương 臣thần 民dân 。 國quốc 土độ 疆cương 界giới 。 戰chiến 鬪đấu 器khí 仗trượng 衣y 物vật 酒tửu 食thực 。 女nữ 人nhân 事sự 古cổ 昔tích 事sự 大đại 海hải 中trung 事sự 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 悉tất 不bất 樂nhạo 說thuyết 。 不bất 往vãng 觀quan 聽thính 。 歌ca 舞vũ 伎kỹ 樂nhạc 。 但đãn 樂nhạo 說thuyết 應ưng 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 。 樂nhạo 說thuyết 應ưng 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 法Pháp 。 令linh 得đắc 增tăng 益ích 。 離ly 諸chư 鬪đấu 訟tụng 。 常thường 願nguyện 見kiến 佛Phật 。 聞văn 他tha 方phương 現hiện 在tại 。 有hữu 佛Phật 願nguyện 欲dục 往vãng 生sanh 。 常thường 生sanh 中trung 國quốc 。 終chung 不bất 自tự 疑nghi 我ngã 是thị 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 非phi 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 決quyết 定định 自tự 知tri 。 是thị 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 種chủng 種chủng 魔ma 事sự 覺giác 而nhi 不bất 隨tùy 。 乃nãi 至chí 轉chuyển 身thân 不bất 生sanh 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。 乃nãi 至chí 惡ác 魔ma 。 現hiện 作tác 佛Phật 身thân 。 語ngữ 言ngôn 汝nhữ 應ưng 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 我ngã 今kim 為vì 汝nhữ 說thuyết 法Pháp 。 即tức 於ư 此thử 中trung 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 不bất 信tín 受thọ 。 為vì 護hộ 法Pháp 故cố 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 常thường 行hành 精tinh 進tấn 。 若nhược 說thuyết 法Pháp 時thời 。 無vô 有hữu 疑nghi 難nan 。 無vô 有hữu 闕khuyết 失thất 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 名danh 阿a 惟duy 越việt 致trí 相tương/tướng 。 能năng 成thành 就tựu 此thử 相tương/tướng 者giả 。 當đương 知tri 是thị 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 或hoặc 有hữu 未vị 具cụ 足túc 者giả 。 何hà 者giả 是thị 未vị 久cửu 入nhập 阿a 惟duy 越việt 致trí 地địa 者giả 。 隨tùy 後hậu 諸chư 地địa 修tu 集tập 善thiện 根căn 。 隨tùy 善thiện 根căn 轉chuyển 深thâm 故cố 。 得đắc 是thị 阿a 惟duy 越việt 致trí 相tương/tướng 。


十Thập 住Trụ 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ
Thập Trụ Tỳ Bà Sa Luận ♦ Hết quyển 4


Phiên âm: 9/3/2016 ◊ Cập nhật: 9/3/2016
Lưu ý: Phần dịch thuật này được thực hiện tự động qua lập trình vi tính và hoàn toàn chưa kiểm tra.
  Quyển: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17