Đại Tạng Kinh

解Giải 深Thâm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát (# 經kinh 本bổn 第đệ 四tứ )#
Giải Thâm Kinh Sớ/sơ ♦ Quyển

西tây 明minh 寺tự 沙Sa 門Môn 。圓viên 測trắc 。撰soạn 。

地Địa 波Ba 羅La 蜜Mật 。多Đa 品Phẩm 第đệ 七thất
☸ Phẩm 7:

或hoặc 可khả 止Chỉ 觀Quán 略lược 故cố 先tiên 說thuyết 。依y 地địa 起khởi 度độ 廣quảng 故cố 後hậu 釋thích 。來lai 意ý 已dĩ 說thuyết 。今kim 當đương 釋thích 。

爾nhĩ 時thời 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。所sở 謂vị 極Cực 喜Hỷ 地Địa 。離ly 垢cấu 地địa 。發phát 光quang 地địa 。焰diễm 慧tuệ 地địa 。極Cực 難Nan 勝Thắng 地Địa 。現hiện 前tiền 地địa 。遠viễn 行hành 地địa 。不bất 動động 地địa 。善thiện 慧tuệ 地địa 。法pháp 雲vân 地địa 。復phục 說thuyết 佛Phật 地Địa 。為vi 第đệ 十thập 一nhất 。如như 是thị 諸chư 地Địa 。幾kỷ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。義nghĩa 分phần/phân 所sở 攝nhiếp 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三tam 依y 文văn 正chánh 釋thích 。於ư 此thử 品phẩm 內nội 。大đại 分phân 為vi 二nhị 。初sơ 問vấn 答đáp 正chánh 說thuyết 分phần/phân 。後hậu 爾nhĩ 時thời 觀Quán 自Tự 在Tại 下hạ 。依y 教giáo 奉phụng 持trì 分phần/phân 。前tiền 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 長trường/trưởng 行hành 廣quảng 釋thích 。後hậu 以dĩ 頌tụng 略lược 說thuyết 。或hoặc 可khả 此thử 品phẩm 即tức 分phân 為vi 三tam 。初sơ 長trường/trưởng 行hành 廣quảng 釋thích 。次thứ 以dĩ 頌tụng 略lược 說thuyết 。後hậu 依y 教giáo 奉phụng 行hành 。雖tuy 有hữu 兩lưỡng 說thuyết 。且thả 依y 前tiền 釋thích 。就tựu 前tiền 長trường/trưởng 行hành 。復phục 分phân 為vi 四tứ 。一nhất 廣quảng 明minh 諸chư 地địa 。二nhị 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。凡phàm 有hữu 幾kỷ 種chủng 。所sở 應ưng 學học 事sự 下hạ 。廣quảng 明minh 十thập 度độ 。三tam 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 此thử 諸chư 地Địa 中trung 。煩phiền 惱não 隨tùy 眠miên 下hạ 。別biệt 釋thích 依y 地địa 起khởi 度độ 所sở 對đối 治trị 障chướng 。四tứ 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。世Thế 尊Tôn 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。若nhược 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 下hạ 。明minh 佛Phật 如Như 來Lai 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 意ý 。所sở 以dĩ 如như 是thị 。說thuyết 四tứ 段đoạn 者giả 。依y 地địa 起khởi 度độ 。依y 度độ 除trừ 障chướng 。故cố 得đắc 一Nhất 乘Thừa 果quả 。故cố 說thuyết 四tứ 段đoạn 。就tựu 釋thích 地địa 中trung 。復phục 分phân 為vi 六lục 。一nhất 約ước 四tứ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。及cập 十thập 一nhất 分phần 分phần 別biệt 諸chư 地địa 。二nhị 釋thích 地địa 名danh 義nghĩa 。三tam 約ước 二nhị 十thập 二nhị 愚ngu 分phân 別biệt 諸chư 地địa 。四tứ 八bát 種chủng 殊thù 勝thắng 分phân 別biệt 諸chư 地địa 。五ngũ 約ước 勝thắng 生sanh 分phân 別biệt 諸chư 地địa 。六lục 就tựu 三tam 願nguyện 分phân 別biệt 諸chư 地địa 。就tựu 初sơ 段đoạn 中trung 。先tiên 請thỉnh 。後hậu 說thuyết 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。文văn 有hữu 三tam 節tiết 。初sơ 明minh 問vấn 答đáp 者giả 。次thứ 如như 佛Phật 下hạ 。舉cử 所sở 問vấn 教giáo 。後hậu 如như 是thị 下hạ 。正chánh 發phát 問vấn 辭từ 。言ngôn 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 者giả 。發phát 問vấn 菩Bồ 薩Tát 名danh 也dã 。謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 。內nội 具cụ 智trí 悲bi 。外ngoại 觀quán 三tam 業nghiệp 。不bất 作tác 功công 用dụng 。任nhậm 運vận 自tự 在tại 。觀quán 自tự 在tại 。或hoặc 約ước 智trí 及cập 境cảnh 立lập 名danh 。故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 。住trụ 大đại 悲bi 門môn 。法pháp 華hoa 云vân 。觀Quán 音Âm 妙diệu 智trí 力lực 。能năng 救cứu 世thế 間gian 苦khổ 。 (# 相tương 續tục 經Kinh 云vân 。觀quán 世thế 音âm 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 觀Quán 世Thế 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。 □# □# □# 光Quang 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。阿A 難Nan 目mục 佉khư 陀đà 羅la 尼ni 經Kinh 云vân 遍biến 見kiến 普phổ 安an 菩Bồ 薩Tát 。毗tỳ 摩ma 詰cật 經kinh 𨶳khuy 音âm 菩Bồ 薩Tát 決quyết 定định 。總tổng 持trì 經Kinh 云vân 名danh 。光Quang 世Thế 音Âm 如Như 來Lai 。謗báng 佛Phật 經Kinh 云vân 觀Quán 世Thế 自Tự 在Tại 如Như 來Lai 。觀quán 音âm 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 。觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 先tiên 已dĩ 成thành 佛Phật 。名danh 正Chánh 法Pháp 明minh 如Như 來Lai 。觀quán 音âm 授thọ 記ký 經Kinh 云vân 。觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 。補bổ 彌di 陀đà 佛Phật 處xứ 。號hiệu 普phổ 光quang 功công 德đức 山sơn 王vương 佛Phật 也dã )# 次thứ 言ngôn 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 等đẳng 者giả 。舉cử 所sở 問vấn 教giáo 。謂vị 十Thập 地Địa 等đẳng 經kinh 。具cụ 說thuyết 十Thập 地Địa 及cập 如Như 來Lai 地địa 。如như 是thị 諸chư 地Địa 等đẳng 者giả 。正chánh 發phát 問vấn 辭từ 。問vấn 有hữu 二nhị 意ý 。一nhất 問vấn 如như 是thị 十Thập 地Địa 四tứ 清thanh 淨tịnh 中trung 幾kỷ 種chủng 所sở 攝nhiếp 。二nhị 問vấn 十thập 一nhất 分phần/phân 中trung 。幾kỷ 分phần 所sở 攝nhiếp 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。當đương 知tri 諸chư 地Địa 。四tứ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。十thập 一nhất 分phần 攝nhiếp 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 標tiêu 宗tông 略lược 答đáp 。後hậu 問vấn 答đáp 廣quảng 釋thích 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。

云vân 何hà 名danh 為vi 四tứ 。種chủng 清thanh 淨tịnh 能năng 攝nhiếp 諸chư 地Địa 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 廣quảng 釋thích 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 釋thích 四tứ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。能năng 攝nhiếp 諸chư 地Địa 。云vân 何hà 名danh 為vi 下hạ 。明minh 十thập 一nhất 分phần/phân 。能năng 攝nhiếp 諸chư 地Địa 。前tiền 中trung 先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 問vấn 也dã 。

謂vị 增tăng 上thượng 意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。攝nhiếp 於ư 初Sơ 地Địa 。增tăng 上thượng 戒giới 清thanh 淨tịnh 。攝nhiếp 第đệ 二Nhị 地Địa 。增tăng 上thượng 心tâm 清thanh 淨tịnh 。攝nhiếp 第đệ 三Tam 地Địa 。增tăng 上thượng 慧tuệ 清thanh 淨tịnh 。於ư 後hậu 後hậu 地địa 。轉chuyển 勝thắng 妙diệu 故cố 。當đương 知tri 能năng 攝nhiếp 。從tùng 第đệ 四Tứ 地Địa 。乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 正chánh 答đáp 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 釋thích 。後hậu 結kết 。此thử 即tức 釋thích 也dã 。謂vị 諸chư 清thanh 淨tịnh 。自tự 有hữu 四tứ 種chủng 。如như 經kinh 所sở 說thuyết 。若nhược 依y 瑜du 伽già 第đệ 七thất 十thập 九cửu 。名danh 為vi 四tứ 住trụ 。即tức 當đương 此thử 經Kinh 四tứ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。言ngôn 增tăng 上thượng 意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。攝nhiếp 於ư 初Sơ 地Địa 者giả 。梵Phạm 音âm 阿a 世thế 耶da 。此thử 云vân 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。此thử 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 體thể 。諸chư 教giáo 不bất 同đồng 。若nhược 依y 梁lương 論luận 。無vô 分phân 別biệt 智trí 為vi 體thể 。故cố 第đệ 九cửu 云vân 。樂nhạo/nhạc/lạc 信tín 即tức 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。又hựu 十thập 一nhất 云vân 。無vô 分phân 別biệt 智trí 。即tức 是thị 清thanh 淨tịnh 意ý 行hành 。若nhược 依y 瑜du 伽già 第đệ 四tứ 十thập 七thất 。勝thắng 解giải 為vi 性tánh 。故cố 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 品phẩm 云vân 。淨tịnh 信tín 為vi 先tiên 。擇trạch 法pháp 為vi 先tiên 。於ư 諸chư 佛Phật 法Pháp 。所sở 有hữu 勝thắng 解giải 。印ấn 解giải 決quyết 定định 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。若nhược 依y 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 第đệ 七thất 。信tín 欲dục 為vi 體thể 。故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。意ý 樂nhạo/nhạc/lạc □# 信tín 及cập 欲dục 為vi 體thể 。世thế 親thân 第đệ 七thất 亦diệc 同đồng 無vô 性tánh 。故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 體thể 。謂vị 欲dục 勝thắng 解giải 。欲dục 名danh 希hy 求cầu 。信tín 名danh 勝thắng 解giải 。大đại 業nghiệp 論luận 亦diệc 同đồng 。又hựu 梁lương 論luận 第đệ 九cửu 云vân 。於ư 正chánh 教giáo 中trung 。心tâm 決quyết 無vô 疑nghi 。故cố 名danh 為vi 信tín 。如như 所sở 信tín 法pháp 。求cầu 欲dục 修tu 行hành 。故cố 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。然nhiên 此thử 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 種chủng 數số 別biệt 者giả 。如như 瑜du 伽già 論luận 第đệ 四tứ 十thập 八bát 。有hữu 十thập 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。先tiên 極cực 喜hỷ 住trụ 由do 十thập 種chủng 心tâm 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。已dĩ 得đắc 意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。何hà 等đẳng 為vi 十thập 。

一nhất 者giả 。於ư 一nhất 切thiết 師sư 長trưởng 尊tôn 重trọng 福phước 田điền 。不bất 行hành 虗hư 誑cuống 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。二nhị 者giả 。於ư 同đồng 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 。忍nhẫn 辱nhục 柔nhu 和hòa 。易dị 可khả 共cộng 住trú 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。三tam 者giả 。勝thắng 伏phục 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。及cập 隨tùy 煩phiền 惱não 。眾chúng 魔ma 事sự 業nghiệp 心tâm 自tự 在tại 轉chuyển 意ý 業nghiệp 。四tứ 者giả 。於ư 一nhất 切thiết 行hành 。深thâm 見kiến 過quá 失thất 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。五ngũ 者giả 。於ư 大đại 涅Niết 槃Bàn 。深thâm 見kiến 勝thắng 利lợi 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。六lục 者giả 。於ư 諸chư 妙diệu 善thiện 菩Bồ 提Đề 法Pháp 常thường 勤cần 修tu 習tập 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。七thất 者giả 。即tức 於ư 彼bỉ 修tu 為vi 順thuận 故cố 樂lạc 處xứ 遠viễn 離ly 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。八bát 者giả 。於ư 諸chư 世thế 間gian 。有hữu 染nhiễm 尊tôn 位vị 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。無vô 所sở 顧cố 戀luyến 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。九cửu 者giả 。遠viễn 離ly 下hạ 乘thừa 趣thú 證chứng 大Đại 乘Thừa 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。十thập 者giả 。欲dục 作tác 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。一nhất 切thiết 義nghĩa 利lợi 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。如như 是thị 十thập 種chủng 。無vô 倒đảo 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 依y 止chỉ 而nhi 轉chuyển 。是thị 故cố 說thuyết 為vi 。意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。有hữu 十thập 五ngũ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。如như 瑜du 伽già 論luận 第đệ 四tứ 十thập 七thất 。若nhược 依y 無vô 性tánh 所sở 依y 論luận 本bổn 。增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。有hữu 八bát 種chủng 相tương/tướng 。一nhất 資tư 粮# 故cố 。謂vị 解giải 行hành 地địa 善thiện 修tu 福phước 智trí 二nhị 種chủng 資tư 粮# 。二nhị 堪kham 忍nhẫn 故cố 。謂vị 得đắc 上thượng 品phẩm 。諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 (# 是thị 增tăng 上thượng 忍nhẫn 或hoặc 第đệ 一nhất 法pháp )# 三tam 所sở 緣duyên 故cố 。謂vị 緣duyên 大Đại 乘Thừa 深thâm 廣quảng 聖thánh 教giáo 。四tứ 作tác 意ý 故cố 。謂vị 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。唯duy 有hữu 分phân 別biệt 。是thị 謂vị 作tác 意ý 。五ngũ 對đối 治trị 故cố 。謂vị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。六lục 自tự 體thể 故cố 。謂vị 此thử 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 以dĩ 信tín 及cập 欲dục 為vi 自tự 體thể 故cố 。七thất 瑞thụy 相tướng 故cố 。謂vị 地địa 前tiền 地địa 上thượng 處xứ 於ư □# 中trung 見kiến 諸chư 佛Phật 者giả 。即tức 是thị 瑞thụy 相tướng 。八bát 勝thắng 利lợi 故cố 。謂vị 了liễu 知tri 菩Bồ 提Đề 近cận 以dĩ 無vô 難nan 得đắc 故cố 。廣quảng 分phân 別biệt 有hữu 三tam 行hành 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 釋thích 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。若nhược 依y 世thế 親thân 所sở 依y 本bổn 。謂vị 有hữu 下hạ □# 。除trừ 對đối 治trị 故cố 。言ngôn 增tăng 上thượng 戒giới 攝nhiếp 二nhị 地địa 者giả 。謂vị 第đệ 二nhị 地địa 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。微vi 細tế 犯phạm 垢cấu 。住trụ 此thử 地địa 中trung 。性tánh 戒giới 具cụ 足túc 。極cực 小tiểu 惡ác 業nghiệp 。當đương 不bất 現hiện 行hành 。由do 斯tư 戒giới 淨tịnh 。攝nhiếp 第đệ 二Nhị 地Địa 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。如như 瑜du 伽già 論luận 第đệ 四tứ 十thập 八bát 。言ngôn 增tăng 上thượng 心tâm 清thanh 淨tịnh 。攝nhiếp 第đệ 三Tam 地Địa 者giả 。謂vị 如như 瑜du 伽già 四tứ 十thập 八bát 云vân 。於ư 此thử 地địa 中trung 。能năng 得đắc 世thế 俗tục 四tứ 種chủng 靜tĩnh 慮lự 。四tứ 無vô 色sắc 定định 。及cập 四tứ 無vô 量lượng 。五ngũ 種chủng 神thần 通thông 。具cụ 足túc 安an 住trụ 。既ký 多đa 住trụ 已dĩ 。復phục 還hoàn 棄khí 捨xả 諸chư 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。還hoàn 來lai 欲dục 界giới 。為vì 諸chư 有hữu 情tình 。能năng 作tác 義nghĩa 利lợi 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。乃nãi 至chí 彼bỉ 云vân 。由do 內nội 心tâm 淨tịnh 。能năng 發phát 光quang 明minh 。是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。增tăng 上thượng 心tâm 住trụ 。由do 此thử 義nghĩa 故cố 。增tăng 上thượng 心tâm 淨tịnh 。攝nhiếp 第đệ 三Tam 地Địa 。廣quảng 如như 瑜du 伽già 第đệ 四tứ 十thập 八bát 。言ngôn 增tăng 上thượng 慧tuệ 清thanh 淨tịnh 。從tùng 第đệ 四Tứ 地Địa 。乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 者giả 。謂vị 增tăng 上thượng 慧tuệ 。攝nhiếp 後hậu 八bát 地địa 。從tùng 第đệ 四Tứ 地Địa 。後hậu 後hậu 地địa 中trung 。種chủng 種chủng 慧tuệ 門môn 。轉chuyển 勝thắng 妙diệu 故cố 。第đệ 四tứ 地địa 覺giác 品phẩm 相tương 應ứng 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 。第đệ 五ngũ 地địa 諸chư 諦đế 相tướng 應ưng 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 。第đệ 六lục 緣duyên 起khởi 相tương 應ứng 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 。第đệ 七thất 有hữu 加gia 行hành 無vô 相tướng 住trụ 。第đệ 八bát 無vô 加gia 行hành 無vô 相tướng 住trụ 。第đệ 九cửu 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 住trụ 。第đệ 十thập 最tối 上thượng 成thành 滿mãn 菩Bồ 薩Tát 住trụ 。第đệ 十thập 一nhất 如Như 來Lai 住trụ 。廣quảng 如như 瑜du 伽già 第đệ 四tứ 十thập 八bát 。問vấn 。如như 何hà 得đắc 知tri 第đệ 四tứ 地địa 上thượng 並tịnh 是thị 慧tuệ 也dã 。答đáp 。如như 前tiền 所sở 列liệt 第đệ 七thất 十thập 九cửu 。四tứ 種chủng 住trụ 中trung 第đệ 四tứ 住trụ 。名danh 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 。故cố 知tri 已dĩ 上thượng 約ước 慧tuệ 辨biện 地địa 。

善thiện 男nam 子tử 。當đương 知tri 如như 是thị 。四tứ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。普phổ 攝nhiếp 諸chư 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 攝nhiếp 結kết 。謂vị 四tứ 清thanh 淨tịnh 是thị 實thật 功công 德đức 。地địa 是thị 假giả 名danh 。是thị 則tắc 以dĩ 實thật 攝nhiếp 假giả 。

云vân 何hà 名danh 為vi 。第đệ 十thập 一nhất 種chủng 分phần 。能năng 攝nhiếp 諸chư 地Địa 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 明minh 十thập 一nhất 分phần 攝nhiếp 十thập 一nhất 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 依y 教giáo 發phát 問vấn 。雖tuy 十thập 一nhất 分phần/phân 與dữ 十thập 一nhất 地địa 分phần/phân 位vị 無vô 別biệt 。而nhi 義nghĩa 有hữu 異dị 。故cố 瑜du 伽già 云vân 。由do 能năng 攝nhiếp 持trì 菩Bồ 薩Tát 義nghĩa 故cố 。說thuyết 名danh 為vi 地địa 。能năng 為vi 受thọ 用dụng 居cư 處xứ 義nghĩa 故cố 。說thuyết 名danh 為vi 住trụ 。莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 名danh 住trụ 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。解giải 云vân 。分phần/phân 者giả □# □# 義nghĩa 。謂vị 十thập 一nhất 住trụ 。分phân 段đoạn 各các 別biệt 。義nghĩa 說thuyết 為vi 分phần/phân 。依y 十thập 住trụ 婆bà 沙sa 譬thí 喻dụ 品phẩm 云vân 。初Sơ 地Địa 分phần/phân 者giả 。所sở 有hữu 諸chư 法pháp 。合hợp 成thành 初Sơ 地Địa 。名danh 初Sơ 地Địa 分phần/phân 。此thử 即tức 十thập 三tam 住trụ 中trung 。許hứa 初sơ 三tam 住trụ 。為vi 十thập 一nhất 住trụ 。十thập 一nhất 住trụ 者giả 。如như 瑜du 伽già 論luận 四tứ 十thập 七thất 云vân 。謂vị 種chủng 性tánh 住trụ 。勝thắng 解giải 行hành 住trụ 。極cực 歡hoan 喜hỷ 住trụ 。增tăng 上thượng 戒giới 住trụ 。增tăng 上thượng 心tâm 住trụ 。覺giác 品phẩm 相tương 應ứng 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 。諸chư 諦đế 相tướng 應ưng 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 。緣duyên 起khởi 相tương 應ứng 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 。有hữu 加gia 行hành 有hữu 功công 用dụng 無vô 相tướng 住trụ 。無vô 加gia 行hành 無vô 功công 用dụng 無vô 相tướng 住trụ 。無vô 礙ngại 解giải 住trụ 。最tối 上thượng 成thành 滿mãn 菩Bồ 薩Tát 住trụ 。如Như 來Lai 住trụ 。廣quảng 釋thích 如như 彼bỉ 。於ư 此thử 經Kinh 中trung 。除trừ 初sơ 二nhị 住trụ 。依y 十thập 一nhất 住trụ 。以dĩ 分phần/phân 名danh 說thuyết 。故cố 今kim 此thử 中trung 。以dĩ 分phần/phân 攝nhiếp 地địa 。

謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。先tiên 於ư 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。依y 十thập 法pháp 行hành 。極cực 善thiện 修tu 習tập 。勝thắng 解giải 忍nhẫn 故cố 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 依y 問vấn 正chánh 答đáp 。後hậu 善thiện 男nam 子tử 下hạ 。釋thích 已dĩ 總tổng 結kết 。就tựu 正chánh 答đáp 中trung 。釋thích 十thập 一nhất 分phần/phân 。即tức 為vi 十thập 一nhất 。此thử 釋thích 初sơ 分phần/phân 攝nhiếp 極cực 喜hỷ 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 地địa 前tiền 未vị 入nhập 初Sơ 地Địa 。後hậu 超siêu 過quá 下hạ 。超siêu 彼bỉ 地địa 前tiền 。得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。然nhiên 釋thích 於ư 二nhị 地địa 。約ước 十thập 一nhất 分phần/phân 。自tự 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。一nhất 依y 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 十thập 。於ư 一nhất 一nhất 地địa 。約ước 斷đoạn 三tam 障chướng 。得đắc 勝thắng 功công 德đức 。釋thích 十thập 一nhất 地địa 。而nhi 差sai 別biệt 者giả 。初sơ 之chi 一nhất 地địa 斷đoạn 三tam 種chủng 障chướng 得đắc 十thập 功công 德đức 。次thứ 有hữu 九cửu 地địa 。各các 斷đoạn 三tam 障chướng 。得đắc 八bát 功công 德đức 。後hậu 之chi 一nhất 地địa 。斷đoạn 三tam 種chủng 障chướng 。得đắc 七thất 功công 德đức 。以dĩ 為vi 因nhân 緣duyên 。明minh 地địa 圓viên 滿mãn 。如như 後hậu 對đối 釋thích 。一nhất 云vân 。於ư 地địa 地địa 中trung 。隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。所sở 修tu 諸chư 行hành 。以dĩ 為vi 因nhân 緣duyên 。如như 極cực 喜hỷ 地địa 修tu 十thập 法pháp 行hành 。及cập 勝thắng 解giải 忍nhẫn 。以dĩ 為vi 因nhân 緣duyên 。所sở 言ngôn 分phần/phân 者giả 。謂vị 十thập 一nhất 地địa 分phân 段đoạn 各các 別biệt 。名danh 之chi 為vi 分phần/phân 。就tựu 釋thích 初Sơ 地Địa 。文văn 別biệt 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 地địa 前tiền 修tu 後hậu 行hành 因nhân 。後hậu 明minh 自tự 分phần/phân 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 者giả 。舉cử 觀quán 行hành 人nhân 。謂vị 具cụ 性tánh 習tập 二nhị 種chủng 種chủng 姓tánh 。補bổ 特đặc 伽già 羅la 。先tiên 於ư 勝thắng 解giải 地địa 者giả 。行hành 所sở 依y 位vị 。謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 資tư 粮# 加gia 行hành 見kiến 修tu 究cứu 竟cánh 五ngũ 位vị 之chi 內nội 。依y 前tiền 二nhị 位vị 。起khởi 深thâm 信tín 解giải 。名danh 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。故cố 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。謂vị 得đắc 諸chư 地địa 深thâm 信tín 解giải 者giả 。於ư 地địa 教giáo 法pháp 。決quyết 定định 印ấn 可khả 真chân 實thật 如như 是thị 。依y 十thập 法pháp 行hành 等đẳng 者giả 。依y 位vị 起khởi 行hành 。謂vị 依y 勝thắng 行hành 地địa 。起khởi 十thập 正chánh 行hạnh 。十thập 正chánh 行hạnh 者giả 。如như 瑜du 伽già 論luận 七thất 十thập 四tứ 云vân 。

復phục 次thứ 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。有hữu 十thập 法Pháp 行hành 。能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。成thành 熟thục 有hữu 情tình 。何hà 等đẳng 為vi 十thập 。

謂vị 於ư 大Đại 乘Thừa 相tương 應ứng 菩Bồ 薩Tát 。藏tạng 攝nhiếp 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。書thư 持trì 供cúng 養dường 。惠huệ 施thí 於ư 他tha 。若nhược 他tha 正chánh 說thuyết 恭cung 敬kính 聽thính 聞văn 。或hoặc 自tự 翫ngoạn 讀đọc 或hoặc 復phục 領lãnh 受thọ 。受thọ 已dĩ 廣quảng 音âm 而nhi 為vi 諷phúng 誦tụng 。或hoặc 復phục 為vì 他tha 。廣quảng 說thuyết 開khai 示thị 。獨độc 處xứ 空không 閑nhàn 。思tư 量lượng 觀quán 察sát 隨tùy 入nhập 修tu 相tương/tướng 。問vấn 。如như 是thị 十thập 種chủng 法Pháp 行hành 。幾kỷ 是thị 能năng 生sanh 廣quảng 大đại 福phước 德đức 道đạo 。答đáp 一nhất 切thiết 。問vấn 。幾kỷ 是thị 加gia 行hành 道Đạo 。答đáp 一nhất 。謂vị 第đệ 九cửu 。問vấn 。幾kỷ 淨tịnh 障chướng 道đạo 。答đáp 一nhất 。謂vị 第đệ 十thập 。此thử 十thập 正chánh 行hạnh 。廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。第đệ 四tứ 卷quyển 記ký 。極cực 善thiện 修tu 習tập 。勝thắng 解giải 忍nhẫn 故cố 者giả 。梁lương 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 十thập 卷quyển 云vân 。菩Bồ 薩Tát 先tiên 在tại 願nguyện 行hành 地địa 中trung 。於ư 十thập 種chủng 法pháp 行hành 隨tùy 願nguyện 忍nhẫn 得đắc 成thành 。由do 願nguyện 忍nhẫn 成thành 。過quá 願nguyện 行hành 地địa 。入nhập 正chánh 定định 位vị 。願nguyện 者giả 十thập 大đại 願nguyện 。忍nhẫn 者giả 無vô 分phân 別biệt 智trí 。真Chân 諦Đế 記ký 云vân 。於ư 初Sơ 地Địa 得đắc 無vô 生sanh 願nguyện 忍nhẫn 十thập 。大đại 願nguyện 成thành 就tựu 。准chuẩn 此thử 梁lương 論luận 。勝thắng 行hành 即tức 是thị 初Sơ 地Địa 。無vô 分phân 別biệt 智trí 。今kim 解giải 經kinh 意ý 。謂vị 四tứ 善thiện 根căn 通thông 名danh 為vi 忍nhẫn 。或hoặc 可khả 增tăng 上thượng 忍nhẫn 及cập 世thế 第đệ 一nhất 。名danh 勝thắng 解giải 忍nhẫn (# 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。信tín 行hành 地địa 修tu 行hành 十thập 種chủng 信tín 心tâm 。相tương 續tục 經Kinh 云vân 。解Giải 行Hành 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。有hữu 十thập 法Pháp 行hành 。善thiện 修tu 習tập 菩Bồ 薩Tát 解giải 脫thoát 忍nhẫn )# 。

超siêu 過quá 彼bỉ 地địa 。證chứng 入nhập 菩Bồ 薩Tát 。正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 明minh 自tự 分phần/phân 滿mãn 。謂vị 極cực 喜hỷ 地địa 。由do 前tiền 方phương 便tiện 地địa 十thập 法pháp 行hành 等đẳng 。因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。超siêu 過quá 彼bỉ 方phương 便tiện 地địa 。證chứng 入nhập 初Sơ 地Địa 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。解giải 云vân 。正chánh 性tánh 即tức 是thị 。無vô 漏lậu 聖thánh 道Đạo 。翻phiên 邪tà 性tánh 故cố 。名danh 為vi 正chánh 性tánh 。 □# 斷đoạn 煩phiền 惱não 損tổn 害hại 有hữu 情tình 。猶do 如như 宿túc 食thực 。名danh 之chi 為vi 生sanh 。無vô 漏lậu 聖thánh 道Đạo 。能năng 離ly 見kiến 惑hoặc 。故cố 言ngôn 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。如như 瑜du 伽già 品phẩm 記ký 中trung 已dĩ 說thuyết 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。過quá 彼bỉ 信tín 地địa 。入nhập 於ư 定định 聚tụ 。相tương 續tục 經Kinh 云vân 。超siêu 昇thăng 離ly 生sanh 。文văn 雖tuy 有hữu 異dị 。義nghĩa 不bất 乖quai 違vi 。依y 大đại 般Bát 若Nhã 。正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。有hữu 其kỳ 兩lưỡng 釋thích 。一nhất 云vân 。有hữu 所sở 得đắc 為vi 生sanh 。無vô 所sở 得đắc 智trí 為vi 。正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。故cố 大đại 般Bát 若Nhã 四tứ 百bách 六lục 十thập 八bát 云vân 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。證chứng 入nhập 菩Bồ 薩Tát 。正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。菩Bồ 薩Tát 以dĩ 何hà 為vi 生sanh 。以dĩ 何hà 為vi 離ly 生sanh 。

佛Phật 告cáo 善thiện 現hiện 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 一nhất 切thiết 。有hữu 所sở 得đắc 為vi 生sanh 。以dĩ 一nhất 切thiết 無vô 所sở 得đắc 為vi 離ly 生sanh 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。一nhất 云vân 。隨tùy 順thuận 法pháp 愛ái 說thuyết 名danh 為vi 生sanh 。如như 宿túc 食thực 生sanh 能năng 為vi 過quá 患hoạn 。解giải 空không 之chi 智trí 能năng 滅diệt 彼bỉ 生sanh 。是thị 故cố 說thuyết 名danh 。正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。故cố 大đại 般Bát 若Nhã 四tứ 百bách 八bát 十thập 四tứ 云vân 。菩Bồ 薩Tát 無vô 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。修tu 行hành 六Lục 度Độ 。墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 。不bất 入nhập 菩Bồ 薩Tát 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。

時thời 舍Xá 利Lợi 子Tử 。問vấn 善thiện 現hiện 言ngôn 。何hà 法pháp 名danh 生sanh 。善thiện 現hiện 答đáp 言ngôn 。生sanh 謂vị 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 順thuận 法pháp 愛ái 。即tức 此thử 法pháp 愛ái 。說thuyết 名danh 為vi 生sanh 。如như 宿túc 食thực 生sanh 能năng 為vi 過quá 患hoạn 。除trừ 遣khiển 此thử 故cố 。名danh 為vi 離ly 生sanh 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。又hựu 大đại 般Bát 若Nhã 三tam 十thập 六lục 四tứ 百bách 八bát 。大đại 品phẩm 第đệ 四tứ 。亦diệc 同đồng 後hậu 釋thích 。廣quảng 釋thích 彼bỉ 經kinh 。如như 智Trí 度Độ 論luận 第đệ 三tam 十thập 一nhất 。若nhược 依y 梁lương 論luận 。釋thích 此thử 經Kinh 者giả 。斷đoạn 三tam 種chủng 障chướng 。得đắc 十thập 分phần/phân 功công 德đức 因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。初Sơ 地Địa 圓viên 滿mãn 。故cố 第đệ 十thập 云vân 。諸chư 地địa 各các 能năng 滅diệt 三tam 障chướng 。各các 得đắc 勝thắng 功công 德đức 。初Sơ 地Địa 能năng 滅diệt 三tam 障chướng 者giả 。一nhất 法pháp 我ngã 分phân 別biệt 無vô 明minh 。二nhị 惡ác 道đạo 業nghiệp 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 感cảm 方phương 便tiện 生sanh 死tử 。名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。得đắc 十thập 分phần/phân 圓viên 滿mãn 。一nhất 入nhập 菩Bồ 薩Tát 正chánh 定định 位vị 。二nhị 生sanh 在tại 佛Phật 家gia 。三tam 種chủng 姓tánh 無vô 可khả 譏cơ 嫌hiềm 。四tứ 已dĩ 轉chuyển 一nhất 切thiết 世thế 間gian 行hành 。決quyết 定định 不bất 作tác 殺sát 生sanh 邪tà 行hành 故cố 。五ngũ 已dĩ 至chí 出xuất 世thế 行hành 。所sở 得đắc 諸chư 地địa 必tất 無vô 漏lậu 故cố 。六lục 已dĩ 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 如như 。由do 得đắc 自tự 他tha 平bình 等đẳng 故cố 。七thất 已dĩ 善thiện 立lập 菩Bồ 薩Tát 處xứ 。由do 證chứng 真chân 實thật 菩Bồ 薩Tát 法pháp 故cố 。八bát 已dĩ 至chí 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。由do 覺giác 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 我ngã 真Chân 如Như 故cố 。九cửu 已dĩ 決quyết 定định 在tại 如Như 來Lai 姓tánh 中trung 。當đương 來lai 必tất 成thành 佛Phật 故cố 。十thập 已dĩ 離ly 壞hoại 卵noãn 事sự 。由do 佛Phật 道Đạo 破phá 無vô 明minh 㲉xác 。於ư 外ngoại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。菩Bồ 薩Tát 於ư 初Sơ 地Địa 。由do 見kiến 法Pháp 界Giới 遍biến 滿mãn 義nghĩa 。得đắc 此thử 十thập 分phần/phân 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。初Sơ 地Địa 圓viên 滿mãn 。解giải 云vân 。十thập 一nhất 地địa 各các 滅diệt 三tam 障chướng 者giả 。即tức 是thị 經Kinh 中trung 二nhị 十thập 二nhị 無vô 明minh 。十thập 一nhất 麤thô 重trọng/trùng 。如như 後hậu 廣quảng 釋thích 。

而nhi 未vị 能năng 於ư 。微vi 細tế 毀hủy 犯phạm 。誤ngộ 現hiện 行hành 中trung 。正chánh 知tri 而nhi 行hành 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 辨biện 第đệ 二nhị 分phần 攝nhiếp 離ly 垢cấu 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 前tiền 分phần/phân 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 為vi 今kim 下hạ 。明minh 其kỳ 自tự 分phần/phân 對đối 修tu 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。初sơ 分phần/phân 時thời 猶do 有hữu 微vi 細tế 誤ngộ 犯phạm 愚ngu 故cố 。未vị 能năng 除trừ 滅diệt 。誤ngộ 犯phạm 之chi 失thất 。由do 此thử 因nhân 緣duyên 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 其kỳ 自tự 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。謂vị 如như 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 說thuyết 云vân 。即tức 由do 如như 是thị 十thập 種chủng 。意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 成thành 上thượng 品phẩm 故cố 。極cực 圓viên 滿mãn 故cố 。是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。入nhập 證chứng 第đệ 二nhị 增tăng 上thượng 戒giới 住trụ 。如như 是thị 住trụ 中trung 。性tánh 戒giới 具cụ 足túc 。極cực 小tiểu 邪tà 惡ác 業nghiệp 道đạo 所sở 攝nhiếp 諸chư 惡ác 犯phạm 戒giới 。尚thượng 不bất 現hiện 行hành 。況huống 中trung 上thượng 品phẩm 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 初Sơ 地Địa 。未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。未vị 能năng 了liễu 達đạt 菩Bồ 薩Tát 戒giới 中trung 微vi 細tế 犯phạm 戒giới 過quá 行hành 故cố 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 微vi 細tế 犯phạm 過quá 無vô 明minh 。二nhị 種chủng 種chủng 相tương/tướng 業nghiệp 行hành 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 感cảm 方phương 便tiện 生sanh 死tử 。故cố 名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 二nhị 地địa 。得đắc 八bát 種chủng 清thanh 淨tịnh 功công 德đức 。一nhất 信tín 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。二nhị 心tâm 清thanh 淨tịnh 。三tam 慈từ 悲bi 清thanh 淨tịnh 。四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 清thanh 淨tịnh 。五ngũ 見kiến 佛Phật 事sự 佛Phật 清thanh 淨tịnh 。六lục 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 清thanh 淨tịnh 。七thất 生sanh 清thanh 淨tịnh 。八bát 威uy 德đức 清thanh 淨tịnh 。於ư 上thượng 上thượng 地địa 離ly 如như 如Như 來Lai 地địa 。此thử 八bát 功công 德đức 轉chuyển 上thượng 轉chuyển 勝thắng 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。二nhị 地địa 圓viên 滿mãn 。解giải 云vân 。八bát 種chủng 清thanh 淨tịnh 。後hậu 當đương 廣quảng 釋thích 。

而nhi 未vị 能năng 得đắc 。世thế 間gian 圓viên 滿mãn 。等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。及cập 圓viên 滿mãn 聞Văn 持Trì 陀Đà 羅La 尼Ni 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 三tam 辨biện 第đệ 三tam 分phần/phân 攝nhiếp 發phát 光quang 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 二nhị 地địa 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 地địa 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 。雖tuy 已dĩ 圓viên 滿mãn 增tăng 上thượng 戒giới 分phần/phân 。而nhi 未vị 能năng 得đắc 。第đệ 三Tam 地Địa 中trung 。勝thắng 定định 所sở 攝nhiếp 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。及cập 彼bỉ 圓viên 滿mãn 聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 。言ngôn 等đẳng 持trì 者giả 。梵Phạm 音âm 三tam 摩ma 地địa 。此thử 云vân 等đẳng 持trì 。離ly 沉trầm 浮phù 故cố 。名danh 之chi 為vi 等đẳng 。持trì 心tâm 令linh 住trụ 一nhất 境cảnh 。故cố 名danh 等đẳng 持trì 。梵Phạm 音âm 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。此thử 云vân 等đẳng 至chí 。等đẳng 義nghĩa 如như 前tiền 。至chí 謂vị 至chí 極cực 。謂vị 彼bỉ 寂tịch 靜tĩnh 至chí 極cực 處xứ 故cố 。名danh 為vi 等đẳng 至chí 。如như 是thị 二nhị 種chủng 。皆giai 有hữu 漏lậu 故cố 。可khả 破phá 壞hoại 故cố 。名danh 為vi 世thế 間gian 。然nhiên 此thử 定định 名danh 。依y 瑜du 伽già 釋thích 。有hữu 其kỳ 三tam 名danh 。謂vị 三tam 摩ma 呬hê 多đa 。三tam 摩ma 地địa 。三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。所sở 言ngôn 三tam 摩ma 呬hê 多đa 地địa 者giả 。謂vị 勝thắng 定định 地địa 。離ly 沉trầm 掉trạo 等đẳng 。平bình 等đẳng 能năng 引dẫn 。或hoặc 引dẫn 平bình 等đẳng 。或hoặc 是thị 平bình 等đẳng 。所sở 引dẫn 發phát 故cố 。名danh 等đẳng 引dẫn 地địa 。有hữu 義nghĩa 。此thử 名danh 唯duy 攝nhiếp 一nhất 切thiết 有hữu 心tâm 諸chư 定định 。皆giai 能năng 平bình 等đẳng 引dẫn 功công 德đức 故cố 。不bất 通thông 無vô 心tâm 。以dĩ 前tiền 頌tụng 中trung 言ngôn 三tam 摩ma 地địa 俱câu 故cố 。三tam 摩ma 地địa 者giả 。是thị 別biệt 境cảnh 中trung 心tâm 數số 法pháp 故cố 。二nhị 無vô 心tâm 定định 。不bất 能năng 等đẳng 引dẫn 。諸chư 功công 德đức 故cố 。非phi 等đẳng 引dẫn 地địa 。若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 等đẳng 引dẫn 地địa 說thuyết 。此thử 等đẳng 引dẫn 地địa 。略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。謂vị 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。言ngôn 靜tĩnh 慮lự 者giả 。謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。言ngôn 解giải 脫thoát 者giả 。謂vị 八bát 解giải 脫thoát 。言ngôn 等đẳng 持trì 者giả 。謂vị 空không 等đẳng 持trì 。無vô 願nguyện 等đẳng 持trì 。無vô 相tướng 等đẳng 持trì 。言ngôn 等đẳng 至chí 者giả 。謂vị 五ngũ 現hiện 見kiến 等đẳng 至chí 。 (# 五ngũ 等đẳng 至chí 者giả 。一nhất 觀quán 內nội 身thân 。種chủng 種chủng 不bất 淨tịnh 。二nhị 觀quán 白bạch 骨cốt 識thức 於ư 中trung 行hành 。三tam 觀quán 白bạch 骨cốt 識thức 於ư 中trung 行hành 住trụ 。今kim 世thế 後hậu 世thế 。四tứ 觀quán 白bạch 骨cốt 識thức 於ư 中trung 行hành 不bất 住trụ 今kim 世thế 但đãn 住trụ 後hậu 世thế 。五ngũ 觀quán 白bạch 骨cốt 識thức 於ư 中trung 行hành 不bất 住trụ 。今kim 世thế 後hậu 世thế 。廣quảng 如như 婆bà 沙sa 第đệ 四tứ 十thập 卷quyển 。瑜du 伽già 十thập 二nhị 也dã )# 八bát 勝thắng 處xứ 等đẳng 至chí 。十thập 遍biến 處xứ 等đẳng 至chí 。四tứ 無vô 色sắc 等đẳng 至chí 。無vô 想tưởng 等đẳng 至chí 。滅diệt 盡tận 等đẳng 至chí 。此thử 無vô 有hữu 失thất 。二nhị 無vô 心tâm 定định 是thị 等đẳng 引dẫn 果quả 。故cố 與dữ 其kỳ 名danh 。實thật 非phi 等đẳng 引dẫn 。有hữu 義nghĩa 。此thử 名danh 通thông 有hữu 心tâm 位vị 及cập 無vô 心tâm 位vị 所sở 有hữu 定định 體thể 。若nhược 有hữu 心tâm 定định 。平bình 等đẳng 能năng 引dẫn 。諸chư 功công 德đức 故cố 。亦diệc 引dẫn 等đẳng 根căn 大đại 等đẳng 故cố 。及cập 離ly 沉trầm 掉trạo 戒giới 無vô 悔hối 等đẳng 平bình 等đẳng 方phương 便tiện 。所sở 引dẫn 發phát 故cố 。名danh 為vi 等đẳng 引dẫn 。若nhược 無vô 心tâm 定định 。雖tuy 不bất 能năng 引dẫn 。殊thù 勝thắng 功công 德đức 。而nhi 引dẫn 平bình 等đẳng 根căn 大đại 等đẳng 故cố 。是thị 平bình 等đẳng 定định 。所sở 引dẫn 發phát 故cố 。亦diệc 名danh 等đẳng 引dẫn 。若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 前tiền 頌tụng 中trung 言ngôn 三tam 摩ma 地địa 俱câu 。此thử 無vô 有hữu 失thất 。頌tụng 中trung 變biến 略lược 。且thả 言ngôn 彼bỉ 俱câu 。其kỳ 實thật 等đẳng 引dẫn 非phi 俱câu 。亦diệc 是thị 後hậu 說thuyết 等đẳng 引dẫn 通thông 無vô 心tâm 故cố 。如như 實thật 義nghĩa 者giả 。等đẳng 引dẫn 地địa 名danh 。有hữu 通thông 有hữu 局cục 。有hữu 心tâm 無vô 心tâm 。兩lưỡng 位vị 俱câu 攝nhiếp 。故cố 名danh 為vi 通thông 。後hậu 說thuyết 無vô 想tưởng 滅diệt 盡tận 定định 。亦diệc 是thị 等đẳng 引dẫn 地địa 體thể 故cố 。唯duy 在tại 有hữu 漏lậu 。無vô 漏lậu 勝thắng 定định 。非phi 欲dục 界giới 等đẳng 一nhất 切thiết 散tán 心tâm 。故cố 名danh 為vi 局cục 。以dĩ 後hậu 說thuyết 言ngôn 唯duy 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 名danh 等đẳng 引dẫn 地địa 。非phi 於ư 欲dục 界giới 一nhất 境cảnh 性tánh 。由do 此thử 等đẳng 引dẫn 無vô 悔hối 歡hoan 喜hỷ 安an 樂lạc 所sở 引dẫn 。欲dục 界giới 不bất 爾nhĩ 。准chuẩn 此thử 上thượng 界giới 。若nhược 在tại 散tán 心tâm 。亦diệc 非phi 等đẳng 引dẫn 。同đồng 欲dục 界giới 故cố 。由do 此thử 相tương 對đối 得đắc 作tác 四tứ 句cú 。或hoặc 等đẳng 持trì 俱câu 非phi 等đẳng 引dẫn 地địa 。謂vị 欲dục 界giới 等đẳng 散tán 心tâm 位vị 中trung 三tam 摩ma 地địa 俱câu 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 。或hoặc 等đẳng 引dẫn 地địa 非phi 等đẳng 持trì 俱câu 。謂vị 定định 位vị 中trung 三tam 摩ma 地địa 體thể 及cập 無vô 想tưởng 定định 滅diệt 盡tận 定định 位vị 。所sở 有hữu 諸chư 法pháp 。或hoặc 等đẳng 持trì 俱câu 亦diệc 等đẳng 引dẫn 地địa 。謂vị 諸chư 靜tĩnh 慮lự 及cập 諸chư 無vô 色sắc 有hữu 心tâm 定định 位vị 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 。除trừ 三tam 摩ma 地địa 。或hoặc 有hữu 俱câu 非phi 。謂vị 除trừ 上thượng 位vị 。所sở 有hữu 諸chư 法pháp 。又hựu 三tam 摩ma 地địa 。三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。三tam 摩ma 呬hê 多đa 。名danh 有hữu 寬khoan 狹hiệp 。三tam 摩ma 地địa 名danh 。目mục 心tâm 數số 中trung 等đẳng 持trì 一nhất 法pháp 。通thông 攝nhiếp 一nhất 切thiết 有hữu 心tâm 。位vị 中trung 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。通thông 定định 散tán 位vị 。然nhiên 諸chư 經kinh 論luận 。就tựu 勝thắng 但đãn 說thuyết 。空không 無vô 願nguyện 等đẳng 。名danh 三tam 摩ma 地địa 。三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。通thông 目mục 一nhất 切thiết 有hữu 心tâm 。無vô 心tâm 諸chư 定định 位vị 中trung 所sở 有hữu 定định 體thể 。諸chư 經kinh 論luận 中trung 。就tựu 勝thắng 唯duy 說thuyết 五ngũ 現hiện 見kiến 等đẳng 相tương 應ứng 諸chư 定định 。名danh 為vi 等đẳng 至chí 。等đẳng 引dẫn 地địa 名danh 。通thông 目mục 一nhất 切thiết 有hữu 心tâm 。無vô 心tâm 定định 位vị 功công 德đức 。故cố 此thử 地địa 中trung 。通thông 攝nhiếp 一nhất 切thiết 定định 位vị 功công 德đức 。由do 是thị 總tổng 故cố 。偏thiên 目mục 地địa 名danh 。然nhiên 今kim 此thử 中trung 。略lược 辨biện 二nhị 名danh 。以dĩ 彼bỉ 二nhị 名danh 能năng 攝nhiếp 定định 散tán 有hữu 無vô 心tâm 故cố 。言ngôn 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。此thử 云vân 總tổng 持trì 。念niệm 慧tuệ 為vi 體thể 。然nhiên 此thử 陀đà 羅la 尼ni 。略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。如như 瑜du 伽già 論luận 第đệ 四tứ 十thập 五ngũ 。故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。妙diệu 陀đà 羅la 尼ni 。當đương 知tri 如như 是thị 。妙diệu 陀đà 羅la 尼ni 。略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。一nhất 者giả 法pháp 陀đà 羅la 尼ni 。二nhị 者giả 義nghĩa 陀đà 羅la 尼ni 。三tam 者giả 咒chú 陀đà 羅la 尼ni 。四tứ 者giả 能năng 得đắc 菩Bồ 薩Tát 忍nhẫn 陀đà 羅la 尼ni 。云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。法pháp 陀đà 羅la 尼ni 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。獲hoạch 得đắc 如như 是thị 。念niệm 慧tuệ 力lực 持trì 。由do 是thị 力lực 持trì 。聞văn 未vị 曾tằng 聞văn 。言ngôn 未vị 溫ôn 習tập 。未vị 善thiện 通thông 利lợi 。名danh 句cú 文văn 身thân 。之chi 所sở 攝nhiếp 錄lục 。次thứ 第đệ 錯thác 綜tống 。次thứ 第đệ 結kết 集tập 。無vô 量lượng 經Kinh 典điển 。經kinh 無vô 量lượng 時thời 。能năng 持trì 不bất 忘vong 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。法pháp 陀đà 羅la 尼ni 。云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。義nghĩa 陀đà 羅la 尼ni 。謂vị 如như 前tiền 說thuyết 。此thử 差sai 別biệt 者giả 。則tắc 於ư 彼bỉ 法pháp 無vô 量lượng 義nghĩa 趣thú 。心tâm 未vị 溫ôn 習tập 。未vị 善thiện 通thông 利lợi 。經kinh 無vô 量lượng 時thời 。能năng 持trì 不bất 忘vong 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。義nghĩa 陀đà 羅la 尼ni 。云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。咒chú 陀đà 羅la 尼ni 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。獲hoạch 得đắc 如như 是thị 。等đẳng 持trì 自tự 在tại 。由do 此thử 自tự 在tại 。加gia 被bị 能năng 除trừ 有hữu 情tình 。灾# 患hoạn 諸chư 咒chú 章chương 句cú 。令linh 彼bỉ 章chương 句cú 悉tất 皆giai 神thần 驗nghiệm 。無vô 所sở 唐đường 捐quyên 。能năng 除trừ 非phi 一nhất 種chủng 種chủng 灾# 患hoạn 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。咒chú 陀đà 羅la 尼ni 。云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。能năng 得đắc 菩Bồ 薩Tát 忍nhẫn 陀đà 羅la 尼ni 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。成thành 就tựu 自tự 然nhiên 堅kiên 固cố 因nhân 行hành 。具cụ 足túc 妙diệu 慧tuệ 。獨độc 處xứ 空không 閑nhàn 。寂tịch 無vô 言ngôn 說thuyết 。曾tằng 無vô 有hữu 物vật 。見kiến 路lộ 而nhi 行hành 。知tri 量lương 而nhi 食thực 。不bất 雜tạp 穢uế 食thực 。一nhất 類loại 而nhi 食thực 。常thường 極cực 靜tĩnh 慮lự 。於ư 夜dạ 分phân 中trung 。少thiểu 眠miên 多đa 寤ngụ 。於ư 佛Phật 所sở 說thuyết 。得đắc 菩Bồ 薩Tát 忍nhẫn 諸chư 咒chú 章chương 句cú 。能năng 諦đế 思tư 惟duy 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。具cụ 如như 別biệt 章chương 。此thử 中trung 意ý 說thuyết 。等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。是thị 修tu 慧tuệ 因nhân 。陀đà 羅la 尼ni 者giả 。是thị 聞văn 思tư 慧tuệ 因nhân 。然nhiên 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 。未vị 得đắc 等đẳng 持trì 及cập 等đẳng 至chí 等đẳng 發phát 三tam 慧tuệ 因nhân 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 增tăng 上thượng 心tâm 分phần/phân 。於ư 未vị 圓viên 滿mãn 也dã 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 其kỳ 自tự 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。謂vị 第đệ 三tam 地địa 證chứng 得đắc 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。及cập 陀đà 羅la 尼ni 。因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 論luận 釋thích 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 二nhị 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。未vị 得đắc 四tứ 定định 四tứ 空không 。三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。及cập 聞Văn 持Trì 陀Đà 羅La 尼Ni 。具cụ 足túc 念niệm 力lực 。所sở 以dĩ 未vị 得đắc 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 欲dục 愛ái 無vô 明minh 。二nhị 具cụ 足túc 聞văn 持trì 。陀đà 羅la 尼ni 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 方phương 便tiện 生sanh 死tử 名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 三tam 地địa 。得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 及cập 四tứ 定định 等đẳng 。乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 勝thắng 義nghĩa 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 三tam 地địa 圓viên 滿mãn 。

而nhi 未vị 能năng 令linh 。隨tùy 所sở 獲hoạch 得đắc 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。多đa 修tu 習tập 住trụ 。心tâm 未vị 能năng 捨xả 諸chư 。等đẳng 至chí 愛ái 及cập 與dữ 法Pháp 愛ái 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 四tứ 辨biện 第đệ 四tứ 分phần/phân 攝nhiếp 燄diệm 慧tuệ 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 三tam 地địa 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 地địa 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 。由do 二nhị 緣duyên 故cố 。未vị 得đắc 第đệ 四tứ 覺giác 分phần/phân 圓viên 滿mãn 。一nhất 者giả 隨tùy 所sở 獲hoạch 得đắc 。諸chư 道Đạo 品Phẩm 中trung 未vị 能năng 多đa 住trụ 。二nhị 者giả 定định 愛ái 法pháp 愛ái 猶do 未vị 能năng 捨xả 。由do 此thử 二nhị 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 其kỳ 自tự 地địa 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。謂vị 第đệ 四tứ 地địa 證chứng 得đắc 道Đạo 品phẩm 。而nhi 後hậu 能năng 捨xả 定định 法pháp 二nhị 愛ái 。因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 朝triêu 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 三tam 地địa 。未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。未vị 能năng 隨tùy 自tự 所sở 得đắc 。助trợ 道Đạo 品Phẩm 法pháp 中trung 如như 意ý 久cửu 住trụ 。未vị 能năng 捨xả 離ly 定định 愛ái 法pháp 愛ái 心tâm 清thanh 淨tịnh 住trụ 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 愛ái 無vô 明minh 。二nhị 法pháp 愛ái 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 方phương 便tiện 生sanh 死tử 為vi 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 此thử 障chướng 。故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 四Tứ 地Địa 。得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。及cập 於ư 助trợ 道Đạo 法Pháp 中trung 如như 意ý 久cửu 住trụ 等đẳng 。乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 無vô 攝nhiếp 義nghĩa 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。四tứ 地địa 圓viên 滿mãn 。

而nhi 未vị 能năng 於ư 。諸chư 諦đế 道Đạo 理lý 。如như 實thật 觀quán 察sát 。又hựu 未vị 能năng 於ư 。生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。棄khí 捨xả 一nhất 向hướng 。背bội 趣thú 作tác 意ý 。又hựu 未vị 能năng 修tu 。方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 五ngũ 辨biện 第đệ 五ngũ 分phần/phân 攝nhiếp 。極Cực 難Nan 勝Thắng 地Địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 四tứ 地địa 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 地địa 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 第đệ 四tứ 地địa 已dĩ 得đắc 道Đạo 品phẩm 。而nhi 三tam 緣duyên 故cố 。未vị 得đắc 第đệ 五ngũ 地địa 。一nhất 者giả 。雖tuy 得đắc 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。而nhi 未vị 能năng 得đắc 。諸chư 諦đế 道Đạo 理lý 。如như 實thật 觀quán 察sát 。所sở 言ngôn 諸chư 諦đế 。如như 十Thập 地Địa 經kinh 四tứ 種chủng 聖Thánh 諦Đế 及cập 二nhị 諦đế 等đẳng 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。二nhị 未vị 得đắc 棄khí 捨xả 一nhất 向hướng 。背bối/bội 生sanh 死tử 一nhất 向hướng 取thủ 涅Niết 槃Bàn 二nhị 種chủng 作tác 意ý 。如như 成thành 唯duy 識thức 。未vị 得đắc 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。無vô 差sai 別biệt 道đạo 故cố 。三tam 未vị 能năng 修tu 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。問vấn 。第đệ 四tứ 地địa 已dĩ 得đắc 道Đạo 品phẩm 。如như 何hà 未vị 修tu 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。解giải 云vân 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。一nhất 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。二nhị 者giả 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。三tam 種chủng 道Đạo 品Phẩm 。如như 十Thập 地Địa 經kinh 第đệ 五ngũ 地địa 云vân 。一nhất 者giả 無vô 厭yếm 足túc 助trợ 道đạo 。善thiện 集tập 功công 德đức 行hạnh 助trợ 道đạo 故cố 。二nhị 不bất 烋# 息tức 精tinh 進tấn 助trợ 道đạo 。常thường 求cầu 智trí 慧tuệ 。行hành 助trợ 道đạo 故cố 。三tam 無vô 疲bì 惓# 助trợ 道đạo 。集tập 大đại 慈từ 悲bi 行hành 助trợ 道đạo 故cố 。故cố 前tiền 後hậu 說thuyết 。互hỗ 不bất 相tương 違vi 。由do 此thử 三tam 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 自tự 地địa 法pháp 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。謂vị 五Ngũ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。由do 上thượng 所sở 說thuyết 三tam 緣duyên 力lực 故cố 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 四tứ 地địa 。未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。修tu 四Tứ 諦Đế 觀quán 。於ư 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。未vị 能năng 捨xả 離ly 一nhất 向hướng 背bối/bội 取thủ 心tâm 。未vị 能năng 得đắc 修tu 四tứ 種chủng 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。菩Bồ 提Đề 道Đạo 品phẩm 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。一nhất 向hướng 背bối/bội 取thủ 思tư 惟duy 無vô 明minh 。二nhị 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。修tu 習tập 道Đạo 品Phẩm 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 五Ngũ 地Địa 。得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。及cập 得đắc 捨xả 離ly 背bối/bội 取thủ 心tâm 等đẳng 。乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。相tương 續tục 不bất 異dị 義nghĩa 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。五ngũ 地địa 圓viên 滿mãn 。

而nhi 未vị 能năng 於ư 。生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。如như 實thật 觀quán 察sát 。又hựu 由do 於ư 彼bỉ 。多đa 生sanh 厭yếm 故cố 。未vị 能năng 多đa 住trụ 。無vô 相tướng 作tác 意ý 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。於ư 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 六lục 辨biện 第đệ 六lục 分phần 攝nhiếp 現hiện 前tiền 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 五ngũ 地địa 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 地địa 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 第đệ 五ngũ 地địa 雖tuy 得đắc 諦đế 觀quán 。有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。未vị 得đắc 第đệ 六Lục 地Địa 。一nhất 未vị 能năng 於ư 生sanh 死tử 。流lưu 轉chuyển 如như 實thật 觀quán 察sát 。緣duyên 生sanh 道Đạo 理lý 。二nhị 由do 於ư 彼bỉ 苦khổ 集tập 染nhiễm 中trung 。多đa 生sanh 厭yếm 故cố 。未vị 能năng 多đa 住trụ 。無vô 相tướng 作tác 意ý 。由do 是thị 二nhị 緣duyên 。於ư 第đệ 六lục 分phần 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 自tự 地địa 法pháp 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。謂vị 六Lục 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。證chứng 得đắc 緣duyên 生sanh 觀quán 故cố 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 五ngũ 地địa 。未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。於ư 諸chư 行hành 法pháp 生sanh 。起khởi 相tương 續tục 如như 理lý 證chứng 故cố 。由do 多đa 修tu 行hành 厭yếm 惡ác 有hữu 為vi 法pháp 相tướng 故cố 。未vị 能năng 長trường 時thời 如như 意ý 住trụ 無vô 相tướng 思tư 惟duy 故cố 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 證chứng 諸chư 行hành 法pháp 生sanh 。起khởi 相tương 續tục 無vô 明minh 。二nhị 相tương/tướng 想tưởng 數số 起khởi 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 感cảm 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。由do 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 六Lục 地Địa 。得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 及cập 不bất 證chứng 諸chư 行hành 生sanh 起khởi 相tương 續tục 等đẳng 。乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。無vô 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。六lục 地địa 圓viên 滿mãn 。

而nhi 未vị 能năng 令linh 。無vô 相tướng 作tác 意ý 。無vô 缺khuyết 無vô 間gián 。多đa 修tu 習tập 住trụ 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 七thất 明minh 第đệ 七thất 分phần 攝nhiếp 遠viễn 行hành 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 六lục 地địa 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 地địa 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 第đệ 六lục 地địa 得đắc 緣duyên 起khởi 觀quán 。而nhi 未vị 能năng 得đắc 。第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。純thuần 無vô 相tướng 觀quán 。於ư 無vô 相tướng 觀quán 時thời 無vô 缺khuyết 減giảm 。故cố 言ngôn 無vô 缺khuyết 。非phi 有hữu 相tương/tướng 間gian 。故cố 名danh 無vô 間gian 。故cố 成thành 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 卷quyển 云vân 。前tiền 五ngũ 地địa 中trung 。有hữu 相tương/tướng 觀quán 多đa 。無vô 相tướng 觀quán 少thiểu 。第đệ 六Lục 地Địa 中trung 。無vô 相tướng 觀quán 多đa 。有hữu 相tương/tướng 觀quán 少thiểu 。第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。純thuần 無vô 相tướng 觀quán 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 此thử 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 自tự 地địa 法pháp 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。謂vị 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。而nhi 能năng 證chứng 得đắc 。無vô 缺khuyết 無vô 間gián 。無vô 相tướng 作tác 意ý 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 六lục 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。未vị 能năng 離ly 有hữu 為vi 法pháp 。微vi 細tế 諸chư 相tướng 行hành 起khởi 。未vị 能năng 長trường 時thời 如như 意ý 住trụ 無vô 間gian 無vô 流lưu 無vô 相tướng 思tư 惟duy 中trung 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 微vi 細tế 相tương/tướng 行hành 起khởi 無vô 明minh 。二nhị 一nhất 向hướng 無vô 相tướng 。思tư 惟duy 方phương 便tiện 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。由do 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 七Thất 地Địa 。得đắc 八bát 種chủng 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。及cập 離ly 有hữu 為vi 法pháp 。微vi 細tế 行hành 起khởi 諸chư 法pháp 。乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。種chủng 種chủng 法pháp 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。七thất 地địa 圓viên 滿mãn 。

而nhi 未vị 能năng 於ư 。無vô 相tướng 住trụ 中trung 。捨xả 離ly 功công 用dụng 。又hựu 未vị 能năng 得đắc 。於ư 相tướng 自tự 在tại 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 八bát 明minh 第đệ 八bát 分phần/phân 攝nhiếp 不bất 動động 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 前tiền 分phần/phân 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。而nhi 未vị 能năng 於ư 。無vô 相tướng 住trụ 中trung 。捨xả 離ly 功công 用dụng 。又hựu 未vị 能năng 得đắc 。於ư 相tướng 自tự 在tại 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 第đệ 八bát 分phần/phân 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 自tự 地địa 法pháp 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。謂vị 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。而nhi 能năng 於ư 彼bỉ 無vô 相tướng 住trụ 中trung 。捨xả 離ly 功công 用dụng 。又hựu 復phục 能năng 得đắc 。於ư 相tướng 自tự 在tại 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 七thất 地địa 。未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。未vị 能năng 離ly 功công 用dụng 心tâm 得đắc 住trụ 無vô 相tướng 修tu 中trung 。未vị 能năng 於ư 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。相tương/tướng 中trung 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 於ư 無vô 相tướng 觀quán 作tác 功công 用dụng 無vô 明minh 。二nhị 於ư 相tương/tướng 行hành 自tự 在tại 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 。名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 八Bát 地Địa 。得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 及cập 離ly 功công 用dụng 心tâm 。得đắc 住trụ 無vô 相tướng 修tu 中trung 等đẳng 。乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。無vô 增tăng 減giảm 義nghĩa 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。八bát 地địa 圓viên 滿mãn 。

而nhi 未vị 能năng 於ư 。異dị 名danh 眾chúng 相tướng 。訓huấn 詞từ 差sai 別biệt 。一nhất 切thiết 品phẩm 類loại 。宣tuyên 說thuyết 法Pháp 中trung 。得đắc 大đại 自tự 在tại 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 九cửu 明minh 第đệ 九cửu 分phần/phân 攝nhiếp 善thiện 慧tuệ 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 前tiền 分phần/phân 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。異dị 名danh 者giả 法pháp 無vô 礙ngại 境cảnh 。眾chúng 相tướng 者giả 義nghĩa 無vô 礙ngại 境cảnh 。訓huấn 詞từ 差sai 別biệt 。者giả 詞từ 無vô 礙ngại 。境cảnh 一nhất 切thiết 品phẩm 類loại 。宣tuyên 說thuyết 法Pháp 中trung 。得đắc 大đại 自tự 在tại 者giả 。樂nhạo 說thuyết 無vô 礙ngại 境cảnh 。故cố 瑜du 伽già 論luận 四tứ 十thập 三tam 云vân 。一nhất 依y 法pháp 異dị 門môn 智trí 。所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。法pháp 無vô 礙ngại 慧tuệ 。二nhị 依y 法pháp 相tướng 智trí 。所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。義nghĩa 無vô 礙ngại 慧tuệ 。三tam 依y 法pháp 釋thích 詞từ 智trí 。所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。釋thích 詞từ 無vô 礙ngại 慧tuệ 。四tứ 依y 法pháp 品phẩm 類loại 句cú 差sai 別biệt 智trí 。所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。辨biện 才tài 無vô 礙ngại 慧tuệ 。謂vị 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。未vị 得đắc 九cửu 地địa 。四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。故cố 名danh 未vị 能năng 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 第đệ 九cửu 分phần/phân 。於ư 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 自tự 地địa 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。謂vị 第đệ 九cửu 地địa 得đắc 四tứ 無vô 礙ngại 。故cố 名danh 證chứng 得đắc 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 八bát 地địa 。未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。未vị 得đắc 於ư 正chánh 說thuyết 中trung 具cụ 足túc 相tướng 別biệt 異dị 名danh 言ngôn 品phẩm 類loại 等đẳng 自tự 在tại 。未vị 得đắc 善thiện 巧xảo 。說thuyết 陀đà 羅la 尼ni 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 無vô 量lượng 正chánh 說thuyết 說thuyết 法Pháp 無vô 量lượng 。名danh 句cú 味vị 難nạn/nan 答đáp 巧xảo 言ngôn 自tự 在tại 陀đà 羅la 尼ni 無vô 明minh 。二nhị 依y 四tứ 無vô 礙ngại 辨biện 決quyết 疑nghi 生sanh 解giải 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 。名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 九cửu 地địa 。得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 及cập 於ư 正chánh 說thuyết 法Pháp 中trung 得đắc 具cụ 足túc 相tướng 自tự 在tại 等đẳng 。乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。智trí 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。九cửu 地địa 圓viên 滿mãn 。解giải 云vân 。若nhược 依y 梁lương 論luận 。二nhị 種chủng 無vô 明minh 障chướng 四tứ 無vô 礙ngại 。謂vị 初sơ 無vô 明minh 障chướng 三tam 無vô 礙ngại 。第đệ 二nhị 無vô 明minh 障chướng 四tứ 無vô 礙ngại 者giả 。此thử 引dẫn 瑜du 伽già 及cập 此thử 經Kinh 文văn 。真Chân 諦Đế 自tự 安an 。梵Phạm 本bổn 攝nhiếp 論luận 都đô 無vô 此thử 文văn 。又hựu 所sở 引dẫn 文văn 第đệ 三tam 無vô 明minh 唯duy 障chướng 辨biện 才tài 。故cố 知tri 依y 四tứ 無vô 礙ngại 辨biện 才tài 者giả 。譯dịch 家gia 謬mậu 也dã 。

而nhi 未vị 能năng 得đắc 。圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。現hiện 前tiền 證chứng 受thọ 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 十thập 明minh 第đệ 十thập 分phần/phân 攝nhiếp 法pháp 雲vân 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 前tiền 分phần/phân 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 第đệ 九cửu 地địa 因nhân 未vị 滿mãn 故cố 。未vị 能năng 現hiện 證chứng 。圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。真Chân 諦Đế 釋thích 云vân 。謂vị 第đệ 九cửu 地địa 因nhân 未vị 圓viên 滿mãn 。未vị 能năng 證chứng 得đắc 。圓viên 滿mãn 三Tam 身Thân 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 其kỳ 自tự 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。謂vị 第đệ 十Thập 地Địa 因nhân 圓viên 滿mãn 故cố 。而nhi 能năng 證chứng 得đắc 。圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 於ư 九cửu 地địa 。未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。未vị 能năng 得đắc 正chánh 說thuyết 。圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。未vị 得đắc 無vô 著trước 無vô 礙ngại 。圓viên 滿mãn 六Lục 通Thông 慧tuệ 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 六lục 神thần 通thông 慧tuệ 無vô 明minh 。二nhị 入nhập 微vi 細tế 秘bí 密mật 佛Phật 法Pháp 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 。名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 十Thập 地Địa 。得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。及cập 能năng 得đắc 正chánh 說thuyết 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 等đẳng 。乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。業nghiệp 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。十Thập 地Địa 圓viên 滿mãn 。真Chân 諦Đế 釋thích 云vân 。十Thập 地Địa 圓viên 滿mãn 所sở 得đắc 三Tam 身Thân 名danh 。圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。正chánh 說thuyết 法Pháp 身thân 。從tùng 法Pháp 身thân 出xuất 六Lục 通Thông 慧tuệ 。慧tuệ 即tức 是thị 化hóa 身thân 。由do 得đắc 業nghiệp 自tự 在tại 。化hóa 身thân 成thành 就tựu 也dã 。

而nhi 未vị 能năng 得đắc 。遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。所sở 知tri 境cảnh 界giới 。無vô 著trước 無vô 礙ngại 。妙diệu 智trí 妙diệu 見kiến 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 別biệt 明minh 第đệ 十thập 一nhất 分phần 攝nhiếp 於ư 佛Phật 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 前tiền 分phần/phân 後hậu 行hành 未vị 滿mãn 。後hậu 明minh 自tự 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 第đệ 十Thập 地Địa 未vị 得đắc 遍biến 知tri 一nhất 切thiết 。境cảnh 界giới 法pháp 空không 無vô 著trước 妙diệu 智trí 妙diệu 見kiến 。人nhân 空không 無vô 礙ngại 妙diệu 智trí 妙diệu 見kiến 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。於ư 此thử 分phần 中trung 。猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。

為vì 令linh 此thử 分phần 。得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。精tinh 勤cần 修tu 習tập 。便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。此thử 分phần 圓viên 滿mãn 。此thử 分phần 滿mãn 故cố 。於ư 一nhất 切thiết 分phần 。皆giai 得đắc 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 自tự 地địa 分phần/phân 勤cần 修tu 圓viên 滿mãn 。謂vị 此thử 佛Phật 地địa 證chứng 得đắc 遍biến 知tri 。一nhất 切thiết 智trí 見kiến 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 。佛Phật 地địa 圓viên 滿mãn 。佛Phật 地địa 圓viên 滿mãn 故cố 。十thập 一nhất 種chủng 分phần 。皆giai 得đắc 圓viên 滿mãn 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。未vị 得đắc 清thanh 淨tịnh 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。未vị 能năng 於ư 一nhất 切thiết 。應ưng 知tri 境cảnh 得đắc 無vô 著trước 無vô 礙ngại 見kiến 及cập 智trí 。所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 。由do 三tam 障chướng 故cố 。一nhất 於ư 一nhất 切thiết 應ưng 智trí 境cảnh 微vi 細tế 著trước 無vô 明minh 。二nhị 於ư 一nhất 切thiết 應ưng 知tri 境cảnh 微vi 細tế 礙ngại 無vô 明minh 。此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 。無vô 有hữu 生sanh 死tử 。名danh 麤thô 重trọng 報báo 。為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。因nhân 修tu 正chánh 勤cần 。滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。入nhập 第đệ 十thập 一nhất 如Như 來Lai 地địa 。得đắc 七thất 種chủng 最tối 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。離ly 生sanh 清thanh 淨tịnh 。及cập 得đắc 清thanh 淨tịnh 。圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。無vô 著trước 無vô 礙ngại 見kiến 智trí 等đẳng 。由do 此thử 分phần/phân 故cố 。佛Phật 地địa 圓viên 滿mãn 。一nhất 云vân 。就tựu 十thập 一nhất 分phần 攝nhiếp 十thập 一nhất 地địa 。有hữu 三tam 例lệ 。初sơ 一nhất 分phần/phân 中trung 。文văn 有hữu 二nhị 節tiết 。初sơ 明minh 前tiền 位vị 修tu 行hành 未vị 成thành 。後hậu 超siêu 過quá 彼bỉ 地địa 。下hạ 明minh 自tự 地địa 已dĩ 滿mãn 。次thứ 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 下hạ 九cửu 分phần/phân 。例lệ 有hữu 三tam 段đoạn 。初sơ 結kết 前tiền 位vị 滿mãn 。次thứ 而nhi 未vị 能năng 下hạ 明minh 後hậu 位vị 未vị 滿mãn 。後hậu 為vi 令linh 下hạ 明minh 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。後hậu 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。下hạ 明minh 第đệ 十thập 一nhất 分phần/phân 。文văn 別biệt 有hữu 四tứ 。一nhất 結kết 前tiền 位vị 滿mãn 。次thứ 而nhi 未vị 下hạ 明minh 後hậu 位vị 未vị 滿mãn 。次thứ 為vi 令linh 下hạ 修tu 令linh 圓viên 滿mãn 。後hậu 此thử 分phần/phân 滿mãn 下hạ 重trọng/trùng 結kết 已dĩ 滿mãn 。雖tuy 有hữu 兩lưỡng 說thuyết 前tiền 。說thuyết 為vi 正chánh 。

善thiện 男nam 子tử 。當đương 知tri 如như 是thị 。十thập 一nhất 種chủng 分phần 。普phổ 攝nhiếp 諸chư 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 總tổng 結kết 應ưng 知tri 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。何hà 緣duyên 最tối 初sơ 。名danh 極Cực 喜Hỷ 地Địa 。乃nãi 至chí 何hà 緣duyên 。說thuyết 名danh 佛Phật 地Địa 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 釋thích 地địa 名danh 義nghĩa 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 總tổng 問vấn 諸chư 地địa 名danh 義nghĩa 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。成thành 就tựu 大đại 義nghĩa 。得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。出xuất 世thế 間gian 心tâm 。生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 。是thị 故cố 最tối 初sơ 。名danh 極Cực 喜Hỷ 地Địa 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。釋thích 十thập 一nhất 地địa 。即tức 為vi 十thập 一nhất 。此thử 釋thích 極cực 喜hỷ 地địa 。釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。一nhất 得đắc 自tự 他tha 利lợi 。二nhị 得đắc 無vô 漏lậu 心tâm 。故cố 十Thập 地Địa 論luận 第đệ 一nhất 卷quyển 云vân 。成thành 就tựu 無vô 上thượng 。自tự 利lợi 利lợi 他tha 。初sơ 證chứng 聖thánh 處xứ 。故cố 名danh 歡hoan 喜hỷ 。解giải 云vân 。聖thánh 處xứ 即tức 無vô 漏lậu 智trí 。釋thích 此thử 地địa 名danh 。諸chư 教giáo 極cực 多đa 。不bất 可khả 具cụ 述thuật 。以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。或hoặc 以dĩ 一nhất 義nghĩa 釋thích 極cực 喜hỷ 名danh 。如như 仁nhân 王vương 經kinh 。善thiện 覺giác 菩Bồ 薩Tát 四Tứ 天Thiên 王Vương 雙song 照chiếu 二nhị 諦đế 平bình 等đẳng 理lý 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 此thử 最tối 初sơ 得đắc 能năng 成thành 辦biện 自tự 他tha 義nghĩa 利lợi 。勝thắng 功công 德đức 故cố 。無vô 性tánh 世thế 親thân 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 釋thích 亦diệc 同đồng 攝nhiếp 論luận 。顯hiển 揚dương 第đệ 三tam 由do 正chánh 證chứng 得đắc 無vô 上thượng 現hiện 觀quán 。住trụ 增tăng 上thượng 喜hỷ 。故cố 名danh 歡hoan 喜hỷ 。十thập 住trụ 婆bà 沙sa 第đệ 一nhất 卷quyển 云vân 。始thỉ 得đắc 善thiện 法Pháp 味vị 。心tâm 多đa 歡hoan 喜hỷ 故cố 。或hoặc 以dĩ 二nhị 義nghĩa 以dĩ 釋thích 極cực 喜hỷ 。如như 即tức 此thử 經Kinh 十Thập 地Địa 論luận 等đẳng 。或hoặc 以dĩ 三tam 義nghĩa 。如như 金kim 光quang 明minh 第đệ 一nhất 卷quyển 云vân 。得đắc 出xuất 世thế 心tâm 。未vị 得đắc 始thỉ 得đắc 。大đại 事sự 大đại 用dụng 。如như 意ý 所sở 願nguyện 。故cố 名danh 歡hoan 喜hỷ 。 (# 大đại 事sự 者giả 自tự 利lợi 。大đại 用dụng 者giả 利lợi 他tha )# 成thành 唯duy 識thức 論luận 第đệ 九cửu 卷quyển 云vân 。初sơ 獲hoạch 聖thánh 性tánh 。具cụ 證chứng 二nhị 空không 。能năng 益ích 自tự 他tha 。生sanh 大đại 喜hỷ 故cố 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。多đa 信tín 敬kính 等đẳng 九cửu 種chủng 念niệm 佛Phật 等đẳng 十thập 種chủng 離ly 世thế 間gian 境cảnh 等đẳng 十thập 種chủng 歡hoan 喜hỷ 。如như 十Thập 地Địa 論luận 。

遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。微vi 細tế 犯phạm 戒giới 。是thị 故cố 第đệ 二nhị 。名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 辨biện 離ly 垢cấu 地địa 。相tương 續tục 深thâm 密mật 亦diệc 同đồng 此thử 經Kinh 。仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。名danh 為vi 離ly 遠viễn 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。離ly 遠viễn 開Khai 士Sĩ 忉Đao 利Lợi 王vương 。現hiện 形hình 六lục 道đạo 千thiên 國quốc 土độ 。金kim 光quang 明minh 云vân 。一nhất 切thiết 微vi 細tế 之chi 誤ngộ 破phá 戒giới 過quá 失thất 皆giai 清thanh 淨tịnh 故cố 。名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。遠viễn 離ly 慳san 嫉tật 。破phá 戒giới 垢cấu 心tâm 。名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。十Thập 地Địa 論luận 云vân 。離ly 能năng 起khởi 誤ngộ 心tâm 犯phạm 戒giới 煩phiền 惱não 垢cấu 等đẳng 。清thanh 淨tịnh 戒giới 具cụ 足túc 故cố 。名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 極cực 遠viễn 離ly 犯phạm 戒giới 垢cấu 故cố 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。性tánh 戒giới 成thành 就tựu 。非phi 如như 初Sơ 地Địa 思tư 擇trạch 護hộ 戒giới 性tánh 戒giới 成thành 故cố 。諸chư 犯phạm 戒giới 垢cấu 已dĩ 遠viễn 離ly 故cố 。無vô 性tánh 意ý 同đồng 世thế 親thân 。顯hiển 揚dương 論luận 云vân 。超siêu 二Nhị 乘Thừa 地địa 。證chứng 淨tịnh 尸thi 羅la 。對đối 治trị 一nhất 切thiết 犯phạm 戒giới 垢cấu 。十thập 住trụ 論luận 云vân 。行hành 十Thập 善Thiện 道Đạo 。離ly 諸chư 垢cấu 故cố 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。具cụ 淨tịnh 尸thi 羅la 。遠viễn 離ly 能năng 起khởi 微vi 細tế 毀hủy 犯phạm 。煩phiền 惱não 垢cấu 故cố 。名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。

由do 彼bỉ 所sở 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。及cập 聞Văn 持Trì 陀Đà 羅La 尼Ni 。能năng 為vi 無vô 量lượng 。智trí 光quang 依y 止chỉ 。是thị 故cố 第đệ 三tam 。名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三Tam 明Minh 發phát 光quang 地địa 。謂vị 第đệ 三tam 地địa 由do 得đắc 定định 故cố 。發phát 修tu 慧tuệ 光quang 。由do 得đắc 聞Văn 持Trì 陀Đà 羅La 尼Ni 故cố 。發phát 聞văn 思tư 慧tuệ 光quang 。是thị 故cố 第đệ 三tam 。名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。或hoặc 可khả 假giả 地địa 能năng 與dữ 發phát 光quang 。為vi 所sở 依y 止chỉ 。名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。相tương 續tục 經Kinh 云vân 明minh 地địa 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 光quang 明minh 地địa 。而nhi 不bất 說thuyết 云vân 發phát 光quang 地địa 者giả 。譯dịch 家gia 別biệt 故cố 。仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 名danh 為vi 明minh 慧tuệ 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。明minh 慧tuệ 空không 照chiếu 炎diễm 天thiên 王vương 。應ưng 形hình 萬vạn 國quốc 導đạo 群quần 生sanh 。金kim 光quang 明minh 云vân 。無vô 量lượng 智trí 慧tuệ 。光quang 明minh 三tam 昧muội 。不bất 可khả 傾khuynh 動động 。無vô 能năng 摧tồi 伏phục 。聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 為vi 作tác 本bổn 故cố 。說thuyết 名danh 明minh 地địa 。十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。無vô 貪tham 瞋sân 等đẳng 三tam 種chủng 善thiện 根căn 轉chuyển 增tăng 明minh 淨tịnh 。故cố 名danh 明minh 地địa 。華hoa 嚴nghiêm 十thập 住trụ 及cập 善thiện 戒giới 經kinh 大đại 同đồng 十Thập 地Địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 無vô 退thoái 轉chuyển 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。所sở 依y 止chỉ 故cố 。大đại 法Pháp 光quang 明minh 。所sở 依y 止chỉ 故cố 。名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。由do 此thử 地địa 中trung 與dữ 三tam 摩ma 地địa 。三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。嘗thường 不bất 相tương 離ly 。無vô 退thoái 轉chuyển 故cố 。於ư 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。能năng 作tác 光quang 明minh 。名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。如như 無vô 性tánh 釋thích 。顯hiển 揚dương 論luận 云vân 。證chứng 得đắc 極cực 淨tịnh 三tam 摩ma 地địa 蘊uẩn 大đại 智trí 光quang 明minh 。之chi 所sở 依y 止chỉ 。名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。成thành 就tựu 勝thắng 定định 大đại 法pháp 總tổng 持trì 能năng 發phát 無vô 邊biên 妙diệu 慧tuệ 光quang 故cố 。名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。大đại 智Trí 度Độ 論luận 第đệ 四tứ 十thập 九cửu 。名danh 有hữu 光quang 地địa 。

由do 彼bỉ 所sở 得đắc 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。法pháp 燒thiêu 諸chư 煩phiền 惱não 。智trí 如như 火hỏa 燄diệm 。是thị 故cố 第đệ 四tứ 。名danh 燄Diệm 慧Tuệ 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 四tứ 辨biện 燄diệm 慧tuệ 地địa 。謂vị 諸chư 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 智trí 燄diệm 。燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 。故cố 名danh 燄diệm 慧tuệ 。相tương 續tục 深thâm 密mật 意ý 同đồng 此thử 經Kinh 。依y 仁nhân 王vương 經kinh 。亦diệc 名danh 燄diệm 慧tuệ 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。燄diệm 慧tuệ 妙diệu 光quang 火hỏa 精tinh 進tấn 。兜Đâu 率Suất 天Thiên 王Vương 遊du 信tín 國quốc 。金kim 光quang 明minh 云vân 。能năng 燒thiêu 煩phiền 惱não 以dĩ 智trí 慧tuệ 火hỏa 增tăng 長trưởng 光quang 明minh 修tu 行hành 。道Đạo 品Phẩm 依y 處xứ 故cố 。名danh 為vi 炎diễm 地địa 。十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。日nhật 夜dạ 常thường 放phóng 智trí 光quang 明minh 炎diễm 故cố 。如như 摩ma 尼ni 光quang 非phi 餘dư 光quang 滅diệt 。故cố 名danh 燄diệm 地địa 。十thập 住trụ 華hoa 嚴nghiêm 大đại 同đồng 十Thập 地Địa 。十Thập 地Địa 論luận 云vân 。不bất 忘vong 煩phiền 惱não 薪tân 智trí 火hỏa 能năng 燒thiêu 故cố 。名danh 為vi 燄diệm 地địa 。 (# 言ngôn 不bất 忘vong 者giả 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 任nhậm 運vận 相tương 續tục 欲dục 起khởi 即tức 智trí 故cố 言ngôn 不bất 忘vong 也dã )# 莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。以dĩ 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 慧tuệ 為vi 燄diệm 自tự 性tánh 。以dĩ 惑hoặc 智trí 二nhị 障chướng 為vi 薪tân 自tự 性tánh 。此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 。能năng 起khởi 智trí 慧tuệ 燄diệm 。燒thiêu 二nhị 障chướng 薪tân 。名danh 燄Diệm 慧Tuệ 地Địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 諸chư 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。焚phần 滅diệt 一nhất 切thiết 障chướng 故cố 。名danh 燄Diệm 慧Tuệ 地Địa 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。由do 此thử 地địa 中trung 安an 住trụ 最tối 勝thắng 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。由do 住trụ 此thử 故cố 。能năng 燒thiêu 一nhất 切thiết 。根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。及cập 隨tùy 煩phiền 惱não 。皆giai 為vi 灰hôi 燼tẫn 。名danh 焰Diễm 慧Tuệ 地Địa 。無vô 性tánh 意ý 同đồng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。安an 住trụ 最tối 勝thắng 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 。慧tuệ 燄diệm 增tăng 故cố 。名danh 焰Diễm 慧Tuệ 地Địa 。智Trí 度Độ 論luận 云vân 增tăng 曜diệu 地địa 。解giải 云vân 。莊trang 嚴nghiêm 論luận 等đẳng 。燒thiêu 二nhị 障chướng 薪tân 名danh 燄diệm 地địa 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。能năng 燒thiêu 一nhất 切thiết 。根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。及cập 隨tùy 煩phiền 惱não 。皆giai 為vi 灰hôi 燼tẫn 者giả 。永vĩnh 斷đoạn 所sở 智trí 。伏phục 斷đoạn 煩phiền 惱não 。名danh 為vi 灰hôi 燼tẫn 。不bất 爾nhĩ 便tiện 違vi 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 說thuyết 留lưu 惑hoặc 至chí 惑hoặc 盡tận 等đẳng 。

由do 即tức 於ư 彼bỉ 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。方phương 便tiện 修tu 習tập 。最tối 極cực 艱gian 難nan 。方phương 得đắc 自tự 在tại 。是thị 故cố 第đệ 五ngũ 。名danh 極Cực 難Nan 勝Thắng 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 五ngũ 明minh 難nan 勝thắng 地địa 。謂vị 難nạn/nan 修tu 中trung 。得đắc 自tự 在tại 故cố 。名danh 為vi 難Nan 勝Thắng 。相tương 續tục 同đồng 此thử 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。方phương 便tiện 修tu 行hành 難nan 勝thắng 得đắc 勝thắng 。名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。仁nhân 王vương 經kinh 名danh 勝thắng 慧tuệ 地địa 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。

勝thắng 慧tuệ 三tam 諦đế 自tự 遠viễn 明minh 。化Hóa 樂Lạc 天Thiên 王Vương 百bách 億ức 國quốc 。

金kim 光quang 明minh 云vân 。是thị 修tu 行hành 方phương 便tiện 勝thắng 智trí 。自tự 在tại 難nan 得đắc 故cố 。見kiến 思tư 煩phiền 惱não 不bất 能năng 伏phục 故cố 。名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。十Thập 地Địa 經kinh 。彼bỉ 地địa 善thiện 根căn 。以dĩ 方phương 便tiện 智trí 。思tư 量lượng 力lực 故cố 。轉chuyển 勝thắng 明minh 淨tịnh 。下hạ 地địa 善thiện 根căn 二Nhị 乘Thừa 善thiện 根căn 。世thế 間gian 善thiện 根căn 所sở 不bất 能năng 及cập 。名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。十thập 住trụ 華hoa 嚴nghiêm 及cập 善thiện 戒giới 經kinh 意ý 同đồng 十Thập 地Địa 。論luận 云vân 。得đắc 世thế 間gian 智trí 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。能năng 度độ 難nan 度độ 故cố 。名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。瑜du 伽già 論luận 云vân 。今kim 此thử 地Địa 中trung 。顯hiển 示thị 菩Bồ 薩Tát 。於ư 諸chư 聖Thánh 諦Đế 決quyết 定định 妙diệu 智trí 極cực 難nan 可khả 勝thắng 。名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。於ư 五ngũ 地địa 中trung 。有hữu 二nhị 種chủng 離ly 。一nhất 勤cần 化hóa 眾chúng 生sanh 無vô 惱não 難nạn/nan 。二nhị 生sanh 不bất 從tùng 化hóa 心tâm 無vô 惱não 難nạn/nan 。此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 。能năng 退thoái 二nhị 難nạn/nan 。於ư 難nan 得đắc 勝thắng 。名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 真Chân 諦Đế 智trí 與dữ 世thế 間gian 智trí 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。合hợp 此thử 難nạn/nan 合hợp 令linh 相tương 應ứng 故cố 。名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。無vô 性tánh 世thế 親thân 意ý 同đồng 攝nhiếp 論luận 。顯hiển 揚dương 論luận 云vân 。證chứng 得đắc 極cực 淨tịnh 緣duyên 諦đế 所sở 知tri 諸chư 法pháp 微vi 妙diệu 慧tuệ 薀# 成thành 極cực 難nạn/nan 。不bất 住trụ 流lưu 轉chuyển 寂tịch 靜tĩnh 聖thánh 道Đạo 。名danh 極cực 難nan 勝thắng 。十thập 住trụ 論luận 云vân 。第đệ 五Ngũ 地Địa 中trung 。功công 德đức 力lực 盛thịnh 。一nhất 切thiết 諸chư 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 故cố 。名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。成thành 唯duy 識thức 論luận 意ý 同đồng 攝nhiếp 論luận 。

現hiện 前tiền 觀quán 察sát 。諸chư 行hành 流lưu 轉chuyển 。又hựu 於ư 無vô 相tướng 。多đa 修tu 作tác 意ý 。方phương 現hiện 在tại 前tiền 。是thị 故cố 第đệ 六lục 。名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 六lục 辨biện 現hiện 前tiền 地địa 。謂vị 此thử 地địa 中trung 。現hiện 前tiền 觀quán 察sát 。諸chư 行hành 流lưu 轉chuyển 。又hựu 相tương/tướng 無vô 相tướng 多đa 修tu 作tác 意ý 。令linh 無vô 相tướng 觀quán 方phương 得đắc 現hiện 前tiền 。具cụ 此thử 二nhị 義nghĩa 。名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 。相tương 續tục 深thâm 密mật 意ý 同đồng 此thử 經Kinh 。依y 仁nhân 王vương 經kinh 。名danh 為vi 法pháp 現hiện 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。法pháp 現hiện 開Khai 士Sĩ 自tự 在tại 王vương 。照chiếu 千thiên 億ức 土thổ/độ 教giáo 一nhất 切thiết 。金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。意ý 同đồng 此thử 經Kinh 。十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 。智trí 門môn 現hiện 前tiền 。名danh 般Bát 若Nhã 光quang 明minh 現hiện 前tiền 。華hoa 嚴nghiêm 十thập 住trụ 善thiện 戒giới 經kinh 。意ý 同đồng 十Thập 地Địa 經kinh 。莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。不bất 住trụ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。觀quán 慧tuệ 現hiện 前tiền 。名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 緣duyên 起khởi 智trí 。為vi 所sở 依y 止chỉ 。能năng 令linh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。恆hằng 現hiện 在tại 前tiền 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。謂vị 此thử 地địa 中trung 。住trụ 緣duyên 起khởi 智trí 。由do 此thử 智trí 力lực 。無vô 分phân 別biệt 住trụ 。最tối 緣duyên 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。而nhi 得đắc 現hiện 在tại 。悟ngộ 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。於ư 第đệ 七Thất 地Địa 。當đương 成thành 有hữu 行hành 。於ư 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。當đương 成thành 無vô 行hành 。無vô 性tánh 釋thích 論luận 意ý 同đồng 世thế 親thân 。十thập 住trụ 論luận 云vân 。障chướng 魔ma 事sự 已dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。法pháp 皆giai 現hiện 在tại 前tiền 。成thành 唯duy 識thức 論luận 同đồng 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。智Trí 度Độ 論luận 亦diệc 名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 。

能năng 遠viễn 證chứng 入nhập 。無vô 缺khuyết 無vô 間gián 。無vô 相tướng 作tác 意ý 。與dữ 清thanh 淨tịnh 地địa 。共cộng 相tương 隣lân 接tiếp 。是thị 故cố 第đệ 七thất 。名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 七thất 解giải 遠viễn 行hành 地địa 。謂vị 此thử 地địa 中trung 。無vô 缺khuyết 無vô 間gián 。證chứng 入nhập 無vô 相tướng 。不bất 同đồng 六lục 地địa 蹔tạm 時thời 現hiện 前tiền 。又hựu 復phục 隣lân 近cận 第đệ 八bát 淨tịnh 地địa 。具cụ 斯tư 二nhị 義nghĩa 。名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。相tương 續tục 深thâm 密mật 意ý 同đồng 此thử 經Kinh 。依y 仁nhân 王vương 經kinh 。名danh 遠viễn 達đạt 地địa 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。遠viễn 達đạt 無vô 生sanh 初sơ 禪thiền 王vương 。常thường 萬vạn 億ức 土thổ/độ 教giáo 眾chúng 生sanh 。金kim 光quang 明minh 云vân 。無vô 漏lậu 無vô 間gian 無vô 相tướng 思tư 惟duy 。解giải 脫thoát 三tam 昧muội 。遠viễn 修tu 行hành 故cố 。是thị 地địa 清thanh 淨tịnh 無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。得đắc 甚thậm 深thâm 遠viễn 離ly 無vô 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。轉chuyển 求cầu 勝thắng 行hành 。復phục 能năng 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。法Pháp 忍Nhẫn 轉chuyển 淨tịnh 。名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。華hoa 嚴nghiêm 十thập 住trụ 及cập 善thiện 戒giới 經kinh 意ý 同đồng 十Thập 地Địa 。十Thập 地Địa 論luận 云vân 。善thiện 修tu 無vô 相tướng 。行hành 功công 用dụng 究cứu 竟cánh 。能năng 過quá 世thế 間gian 二Nhị 乘Thừa 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 故cố 。名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 菩Bồ 薩Tát 。於ư 七Thất 地Địa 中trung 。近cận 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 。名danh 為vi 遠viễn 行hành 。問vấn 。誰thùy 是thị 遠viễn 去khứ 。答đáp 。功công 用dụng 方phương 便tiện 究cứu 竟cánh 此thử 遠viễn 能năng 去khứ 。由do 此thử 遠viễn 去khứ 故cố 。名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。至chí 功công 用dụng 行hành 最tối 後hậu 邊biên 故cố 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。謂vị 此thử 地địa 中trung 。於ư 功công 用dụng 行hành 。得đắc 至chí 究cứu 竟cánh 。雖tuy 一nhất 切thiết 相tương/tướng 不bất 能năng 動động 漂phiêu 。而nhi 於ư 無vô 相tướng 猶do 名danh 有hữu 行hành 。無vô 性tánh 意ý 同đồng 。十thập 住trụ 論luận 云vân 。去khứ 三tam 界giới 遠viễn 。近cận 法Pháp 王Vương 位vị 。故cố 名danh 深thâm 遠viễn 地địa 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。至chí 無vô 相tướng 住trụ 功công 用dụng 後hậu 邊biên 。出xuất 過quá 世thế 間gian 。二Nhị 乘Thừa 道đạo 去khứ 。名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。

由do 於ư 無vô 相tướng 。得đắc 無vô 功công 用dụng 。於ư 諸chư 相tướng 中trung 。不bất 為vị 現hiện 行hành 。煩phiền 惱não 所sở 動động 。是thị 故cố 第đệ 八bát 。名danh 不Bất 動Động 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 八bát 明minh 不bất 動động 地địa 。謂vị 此thử 地địa 中trung 。功công 用dụng 煩phiền 惱não 皆giai 不bất 能năng 動động 。名danh 不Bất 動Động 地Địa 。梁lương 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。釋thích 此thử 經Kinh 文văn 。有hữu 其kỳ 三tam 義nghĩa 。故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。相tương/tướng 惑hoặc 功công 能năng 。不bất 能năng 動động 故cố 。謂vị 此thử 地địa 中trung 。有hữu 二nhị 種chủng 境cảnh 。一nhất 真chân 境cảnh 名danh 無vô 相tướng 。菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 境cảnh 。一nhất 切thiết 相tương 及cập 功công 用dụng 。所sở 不bất 能năng 動động 。二nhị 俗tục 境cảnh 名danh 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 境cảnh 。一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。不bất 能năng 動động 故cố 。名danh 不Bất 動Động 地Địa 。相tương 續tục 深thâm 密mật 意ý 同đồng 此thử 經Kinh 。依y 仁nhân 王vương 經kinh 名danh 為vi 等đẳng 觀quán 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。

等Đẳng 觀Quán 菩Bồ 薩Tát 二nhị 禪thiền 王vương 。入nhập 百bách 億ức 土thổ/độ 化hóa 一nhất 切thiết 。

金kim 光quang 明minh 云vân 。無vô 相tướng 正chánh 思tư 惟duy 修tu 得đắc 自tự 在tại 。諸chư 煩phiền 惱não 行hành 。不bất 能năng 令linh 動động 。名danh 不Bất 動Động 地Địa 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。如như 十Thập 地Địa 經kinh 及cập 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 。十Thập 地Địa 論luận 云vân 。報báo 行hành 純thuần 熟thục 無vô 相tướng 無vô 間gian 。名danh 為vi 不bất 勤cần 。莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。於ư 八bát 地địa 中trung 。有hữu 相tương/tướng 想tưởng 及cập 無vô 相tướng 有hữu 功công 用dụng 想tưởng 。二nhị 想tưởng 俱câu 不bất 能năng 動động 。由do 無vô 此thử 動động 故cố 名danh 不bất 動động 地địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 一nhất 切thiết 相tương/tướng 有hữu 功công 用dụng 行hành 。不bất 能năng 動động 地địa 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。由do 此thử 地địa 中trung 所sở 有hữu 諸chư 相tướng 及cập 一nhất 切thiết 行hành 相tướng 。皆giai 不bất 能năng 動động 。無vô 分phân 別biệt 智trí 。任nhậm 運vận 流lưu 行hành 。無vô 性tánh 釋thích 云vân 。謂vị 一nhất 切thiết 相tương 及cập 一nhất 切thiết 行hành 皆giai 悉tất 不bất 能năng 。動động 彼bỉ 心tâm 故cố 。第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。雖tuy 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。所sở 不bất 能năng 動động 。不bất 現hiện 行hành 故cố 。然nhiên 不bất 自tự 在tại 任nhậm 運vận 而nhi 轉chuyển 。有hữu 加gia 行hành 故cố 。第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。任nhậm 運vận 而nhi 轉chuyển 。不bất 作tác 加gia 行hành 。無vô 功công 用dụng 故cố 。是thị 名danh 七thất 八bát 二nhị 地địa 差sai 別biệt 。 (# 梁lương 攝nhiếp 論luận 大Đại 乘Thừa 二nhị 復phục 次thứ 釋thích 。初sơ 同đồng 此thử 經Kinh 。後hậu 同đồng 新tân 經kinh )# 十thập 住trụ 論luận 云vân 。若nhược 天thiên 魔ma 梵Phạm 。沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。無vô 能năng 動động 其kỳ 願nguyện 故cố 。名danh 不Bất 動Động 地Địa 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。無vô 分phân 別biệt 智trí 。任nhậm 運vận 相tương 續tục 。相tương/tướng 用dụng 煩phiền 惱não 。不bất 能năng 動động 故cố 。

於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。說thuyết 法Pháp 自tự 在tại 。獲hoạch 得đắc 無vô 罪tội 。廣quảng 大đại 智trí 慧tuệ 。是thị 故cố 第đệ 九cửu 。名danh 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 九cửu 明minh 善thiện 慧tuệ 地địa 。罪tội 者giả 過quá 也dã 礙ngại 也dã 患hoạn 也dã 。謂vị 此thử 地địa 中trung 。於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 。而nhi 得đắc 自tự 在tại 。獲hoạch 得đắc 無vô 礙ngại 。廣quảng 大đại 智trí 慧tuệ 。此thử 慧tuệ 妙diệu 善thiện 。故cố 名danh 善thiện 慧tuệ 。相tương 續tục 深thâm 密mật 意ý 同đồng 此thử 經Kinh 。依y 仁nhân 王vương 經kinh 。名danh 為vi 慧tuệ 光quang 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。慧tuệ 光quang 開Khai 士Sĩ 三tam 禪thiền 王vương 。能năng 於ư 千thiên 億ức 一nhất 時thời 現hiện 。金kim 光quang 明minh 云vân 。說thuyết 法Pháp 自tự 在tại 。無vô 患hoạn 累lũy/lụy/luy 故cố 。增tăng 長trưởng 智trí 慧tuệ 。自tự 在tại 無vô 礙ngại 。十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。如như 實thật 知tri 眾chúng 生sanh 三tam 聚tụ 相tương/tướng 。隨tùy 順thuận 如như 是thị 智trí 。名danh 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 。華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 經kinh 意ý 同đồng 十Thập 地Địa 。十Thập 地Địa 論luận 云vân 。無vô 礙ngại 力lực 說thuyết 法Pháp 成thành 就tựu 利lợi 他tha 行hành 故cố 。莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。於ư 九cửu 地địa 中trung 。四tứ 無vô 礙ngại 慧tuệ 。最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。於ư 一nhất 剎sát 那na 。三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。所sở 有hữu 人nhân 天thiên 。異dị 類loại 異dị 音âm 異dị 義nghĩa 問vấn 。此thử 菩Bồ 薩Tát 能năng 以dĩ 一nhất 音âm 。普phổ 答đáp 眾chúng 問vấn 。遍biến 斷đoạn 眾chúng 疑nghi 。由do 此thử 說thuyết 言ngôn 。名danh 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 得đắc 最tối 勝thắng 無Vô 礙Ngại 智Trí 故cố 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。由do 此thử 地địa 中trung 。無vô 礙ngại 解giải 智trí 。說thuyết 名danh 為vi 慧tuệ 。此thử 慧tuệ 妙diệu 善thiện 。故cố 名danh 善thiện 慧tuệ 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。謂vị 得đắc 最tối 勝thắng 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 無Vô 礙Ngại 智Trí 。於ư 諸chư 智trí 中trung 。最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。智trí 即tức 是thị 慧tuệ 。故cố 名danh 善thiện 慧tuệ 。四tứ 無vô 礙ngại 者giả 。法pháp 義nghĩa 詞từ 辨biện 。由do 法pháp 無vô 礙ngại 。自tự 在tại 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 句cú 。由do 義nghĩa 無vô 礙ngại 。自tự 在tại 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 義nghĩa 理lý 。由do 辭từ 無vô 礙ngại 。自tự 在tại 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 言ngôn 詞từ 。由do 辨biện 無vô 礙ngại 。遍biến 於ư 十thập 方phương 。隨tùy 其kỳ 所sở 宜nghi 。自tự 在tại 辨biện 說thuyết 。於ư 此thử 地địa 中trung 。最tối 初sơ 證chứng 得đắc 先tiên 未vị 曾tằng 得đắc 。無vô 礙ngại 解giải 智trí 。故cố 名danh 善thiện 慧tuệ 。十thập 住trụ 論luận 云vân 。其kỳ 慧tuệ 轉chuyển 明minh 調điều 柔nhu 增tăng 上thượng 。名danh 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。成thành 就tựu 微vi 妙diệu 。四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。能năng 遍biến 十thập 方phương 。善thiện 說thuyết 法Pháp 故cố 。智Trí 度Độ 論luận 云vân 。善thiện 相tương/tướng 地địa 智trí 。

麤thô 重trọng/trùng 之chi 身thân 廣quảng 如như 虗hư 空không 。法Pháp 身thân 圓viên 滿mãn 。譬thí 如như 大đại 雲vân 。皆giai 能năng 遍biến 覆phú 。是thị 故cố 第đệ 十thập 。名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 十thập 解giải 法pháp 雲vân 地địa 。謂vị 我ngã 法pháp 執chấp 所sở 熏huân 種chủng 子tử 無vô 堪kham 任nhậm 故cố 。名danh 為vi 麤thô 重trọng/trùng 。遍biến 障chướng 二nhị 空không 無vô 我ngã 理lý 故cố 。是thị 故cố 經Kinh 云vân 。廣quảng 如như 虗hư 空không 。其kỳ 第đệ 十Thập 地Địa 下hạ 種chủng 法Pháp 界Giới 。法Pháp 身thân 圓viên 滿mãn 。喻dụ 如như 大đại 雲vân 。證chứng 法Pháp 界Giới 時thời 。由do 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。及cập 修tu 生sanh 法Pháp 身thân 覆phú 隱ẩn 如như 空không 廣quảng 大đại 麤thô 重trọng/trùng 故cố 。名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 。相tương 續tục 經Kinh 云vân 。如như 虗hư 空không 等đẳng 過quá 惡ác 。以dĩ 如như 大đại 雲vân 法Pháp 身thân 。周chu 遍biến 覆phú 故cố 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 。過quá 患hoạn 之chi 身thân 。如như 虗hư 雲vân 等đẳng 。如Như 來Lai 成thành 法Pháp 身thân 猶do 如như 大đại 雲vân 。覆phú 眾chúng 生sanh 界giới 。說thuyết 法Pháp 示thị 現hiện 。依y 仁nhân 王vương 經kinh 。名danh 為vi 灌quán 頂đảnh 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。灌quán 頂đảnh 菩Bồ 薩Tát 四tứ 禪thiền 王vương 。於ư 億ức 恆hằng 土thổ/độ 化hóa 群quần 生sanh 。金kim 光quang 明minh 云vân 。法Pháp 身thân 如như 虗hư 空không 。智trí 慧tuệ 如như 大đại 雲vân 。能năng 令linh 遍biến 覆phú 一nhất 切thiết 故cố 。 (# 真Chân 諦Đế 說thuyết 云vân 。如như 虗hư 空không 者giả 。譬thí 三tam 如như 如như 也dã 。虗hư 空không 有hữu 三tam 義nghĩa 。一nhất 容dung 受thọ 。譬thí 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 不bất 礙ngại 生sanh 死tử 。二nhị 無vô 邊biên 。譬thí 顯hiển 了liễu 法Pháp 身thân 雖tuy 復phục 顯hiển 了liễu 而nhi 未vị 究cứu 竟cánh 。如như 空không 有hữu 清thanh 淨tịnh 處xứ 有hữu 塵trần 霧vụ 處xứ 。如như 道đạo 內nội 法Pháp 身thân 通thông 惑hoặc 解giải 中trung 道đạo 也dã 。三tam 清thanh 淨tịnh 無vô 塵trần 霧vụ 。譬thí 聖thánh 果Quả 法Pháp 身thân 智trí 慧tuệ 。如như 大đại 雲vân 者giả 。譬thí 如như 如như 智trí 有hữu 三tam 。一nhất 道đạo 前tiền 性tánh 得đắc 。二nhị 道đạo 內nội 修tu 德đức 。三tam 道đạo 後hậu 至chí 得đắc 。又hựu 言ngôn 遍biến 者giả 。性tánh 得đắc 如như 如như 智trí 遍biến 如như 如như 理lý 。滿mãn 者giả 。修tu 得đắc 如như 如như 智trí 滿mãn 如như 如như 理lý 。覆phú 者giả 。至chí 得đắc 如như 如như 智trí 覆phú 如như 如như 理lý 。境cảnh 智trí 相tương/tướng 覆phú 也dã 。雲vân 即tức 是thị 雨vũ 。雨vũ 有hữu 三tam 義nghĩa 。一nhất 能năng 障chướng 塵trần 。道đạo 前tiền 自tự 性tánh 智trí 清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 義nghĩa 。二nhị 能năng 洗tẩy 垢cấu 。道đạo 內nội 滅diệt 惑hoặc 除trừ 惡ác 義nghĩa 。三tam 能năng 萌manh 牙nha 。道đạo 後hậu 能năng 出xuất 如như 牙nha 已dĩ 生sanh 。又hựu 空không 如như 法Pháp 身thân 。雲vân 如như 應ưng 身thân )# 十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 。如như 大đại 龍long 王vương 。智trí 大đại 法Pháp 雨vũ 。餘dư 地địa 處xứ 所sở 。不bất 能năng 容dung 受thọ 。唯duy 除trừ 大đại 海hải 。如như 是thị 佛Phật 子tử 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。秘bí 密mật 雲vân 雨vũ 。凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。九Cửu 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。皆giai 不bất 能năng 受thọ 。唯duy 法pháp 雲vân 地địa 菩Bồ 薩Tát 能năng 受thọ 。故cố 名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 。

復phục 次thứ 此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 。起khởi 大đại 慈từ 雲vân 。震chấn 大đại 法Pháp 雷lôi 。無vô 畏úy 電điện 光quang 。智trí 慧tuệ 疾tật 風phong 。善thiện 根căn 密mật 雲vân 。種chủng 種chủng 色sắc 身thân 。為vi 雜tạp 色sắc 雲vân 。說thuyết 正Chánh 法Pháp 雨vũ 。破phá 諸chư 魔ma 怨oán 。於ư 一nhất 念niệm 間gian 。遍biến 覆phú 世thế 界giới 。澍chú 大đại 法Pháp 雨vũ 。滅diệt 除trừ 眾chúng 生sanh 。煩phiền 惱não 塵trần 炎diễm 。八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。故cố 名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。於ư 第đệ 十Thập 地Địa 中trung 。由do 三tam 昧muội 門môn 及cập 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。攝nhiếp 一nhất 切thiết 聞văn 熏huân 習tập 因nhân 。遍biến 滿mãn 阿a 梨lê 耶da 識thức 中trung 。譬thí 如như 浮phù 雲vân 遍biến 滿mãn 虗hư 空không 。能năng 以dĩ 此thử 聞văn 熏huân 習tập 雲vân 。於ư 一nhất 一nhất 剎sát 那na 。於ư 一nhất 一nhất 相tướng 。於ư 一nhất 一nhất 好hảo 。一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。雨vũ 無vô 量lượng 無vô 邊biên 法Pháp 雨vũ 。充sung 足túc 一nhất 切thiết 。可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 。由do 能năng 如như 雲vân 雨vũ 法pháp 故cố 。名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。由do 得đắc 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。含hàm 藏tạng 一nhất 切thiết 陀đà 羅la 尼ni 。門môn 三tam 摩ma 地địa 門môn 。譬thí 如như 大đại 雲vân 。能năng 覆phú 如như 空không 廣quảng 大đại 障chướng 故cố 。又hựu 於ư 法Pháp 身thân 能năng 圓viên 滿mãn 故cố 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。由do 此thử 地địa 中trung 所sở 有hữu 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。譬thí 如như 大đại 雲vân 。陀đà 羅la 尼ni 門môn 。三tam 摩ma 地địa 門môn 。猶do 如như 淨tịnh 水thủy 。此thử 智trí 所sở 藏tạng 。如như 雲vân 含hàm 水thủy 。又hựu 如như 大đại 雲vân 能năng 覆phú 虗hư 空không 。如như 是thị 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。普phổ 能năng 覆phú 滅diệt 諸chư 廣quảng 大đại 障chướng 。又hựu 於ư 法Pháp 身thân 能năng 圓viên 滿mãn 者giả 。如như 大đại 雲vân 起khởi 。周chu 遍biến 虗hư 空không 。如như 是thị 此thử 智trí 。於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。所sở 依y 法Pháp 身thân 。悉tất 能năng 周chu 遍biến 。此thử 中trung 圓viên 滿mãn 意ý 說thuyết 周chu 遍biến 。無vô 性tánh 釋thích 云vân 。由do 得đắc 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。總tổng 緣duyên 一nhất 切thiết 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。不bất 離ly 真Chân 如Như 。此thử 一nhất 切thiết 法pháp 。共cộng 相tương 境cảnh 智trí 。譬thí 如như 大đại 雲vân 。陀đà 羅la 尼ni 門môn 。三tam 摩ma 地địa 門môn 。猶do 如như 淨tịnh 水thủy 。智trí 能năng 藏tạng 彼bỉ 。如như 雲vân 含hàm 水thủy 。有hữu 能năng 生sanh 彼bỉ 勝thắng 功công 能năng 故cố 。又hựu 如như 大đại 雲vân 覆phú 隱ẩn 虗hư 空không 。如như 是thị 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。覆phú 隱ẩn 如như 空không 廣quảng 大đại 無vô 邊biên 。惑hoặc 智trí 二nhị 障chướng 。言ngôn 覆phú 隱ẩn 者giả 攝nhiếp 義nghĩa 斷đoạn 義nghĩa 。又hựu 如như 大đại 雲vân 澍chú 清thanh 冷lãnh 水thủy 充sung 滿mãn 虗hư 空không 。如như 是thị 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。出xuất 生sanh 無vô 量lượng 。殊thù 勝thắng 功công 能năng 。充sung 滿mãn 所sở 證chứng 所sở 依y 法Pháp 身thân 。 (# 梁lương 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 文văn 雖tuy 有hữu 異dị 意ý 無vô 異dị 也dã )# 成thành 唯duy 識thức 云vân 。大đại 法pháp 智trí 雲vân 含hàm 眾chúng 德đức 水thủy 。蔽tế 如như 空không 麤thô 重trọng/trùng 充sung 滿mãn 法Pháp 身thân 故cố 。名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 。解giải 云vân 。此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 。一nhất 大đại 法pháp 智trí 雲vân 含hàm 眾chúng 德đức 水thủy 。譬thí 如như 大đại 雲vân 。由do 得đắc 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。猶do 如như 大đại 雲vân 。陀đà 羅la 尼ni 門môn 。三tam 摩ma 地địa 門môn 。猶do 如như 淨tịnh 水thủy 。智trí 能năng 藏tạng 彼bỉ 。如như 雲vân 含hàm 水thủy 。二nhị 蔽tế 如như 雲vân 麤thô 重trọng/trùng 。譬thí 如như 大đại 雲vân 。由do 如như 大đại 雲vân 覆phú 隱ẩn 虗hư 空không 。如như 是thị 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。覆phú 隱ẩn 如như 虗hư 空không 廣quảng 大đại 無vô 邊biên 。戒giới 智trí 二nhị 障chướng 。言ngôn 覆phú 隱ẩn 者giả 隔cách 義nghĩa 斷đoạn 義nghĩa 。三tam 充sung 滿mãn 法Pháp 身thân 故cố 。譬thí 如như 大đại 雲vân 。由do 如như 大đại 雲vân 澍chú 清thanh 冷lãnh 水thủy 充sung 滿mãn 虗hư 空không 。如như 是thị 總tổng 緣duyên 。一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。出xuất 生sanh 無vô 量lượng 。殊thù 勝thắng 功công 德đức 。充sung 滿mãn 所sở 證chứng 所sở 依y 法Pháp 身thân 。

永vĩnh 斷đoạn 最tối 極cực 。微vi 細tế 煩phiền 惱não 。及cập 所sở 知tri 障chướng 。無vô 差sai 無vô 礙ngại 。於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。所sở 知tri 境cảnh 界giới 。現hiện 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。故cố 第đệ 十thập 一nhất 。說thuyết 名danh 佛Phật 地Địa 。

釋thích 曰viết 。第đệ 十thập 一nhất 別biệt 解giải 佛Phật 地địa 。謂vị 一nhất 剎sát 那na 。金kim 剛cang 三tam 摩ma 地địa 。為vi 無vô 間gian 道đạo 。雙song 斷đoạn 微vi 細tế 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 故cố 名danh 為vi 無vô 差sai 。斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 故cố 說thuyết 名danh 無vô 礙ngại 。第đệ 二nhị 剎sát 那na 為vi 解giải 說thuyết 道Đạo 。於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。所sở 知tri 境cảnh 界giới 。現hiện 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。即tức 是thị 四Tứ 智Trí 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。名danh 為vi 等Đẳng 覺Giác 。言ngôn 佛Phật 地địa 者giả 。佛Phật 具cụ 五ngũ 義nghĩa 。地địa 有hữu 三tam 義nghĩa 。故cố 佛Phật 地địa 論luận 第đệ 一nhất 卷quyển 云vân 。言ngôn 佛Phật 地địa 者giả 。具cụ 一nhất 切thiết 智trí 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。離ly 煩phiền 惱não 障chướng 。及cập 所sở 知tri 障chướng 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 相tướng 。能năng 自tự 開khai 覺giác 。一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。如như 睡thụy 夢mộng 悟ngộ 。如như 蓮liên 華hoa 開khai 。故cố 名danh 為vi 佛Phật 地địa 。謂vị 所sở 依y 所sở 行hành 所sở 攝nhiếp 。即tức 當đương 所sở 說thuyết 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。大đại 圓viên 境cảnh 智trí 。平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。受thọ 用dụng 和hòa 合hợp 。一nhất 味vị 事sự 等đẳng 。是thị 佛Phật 所sở 依y 所sở 行hành 所sở 攝nhiếp 。故cố 名danh 佛Phật 地địa 。解giải 云vân 。言ngôn 五ngũ 義nghĩa 者giả 。一nhất 具cụ 真chân 俗tục 智trí 。二nhị 離ly 二nhị 種chủng 障chướng 。三Tam 達Đạt 真chân 俗tục 境cảnh 。四tứ 具cụ 自tự 他tha 覺giác 。五ngũ 離ly 無vô 明minh 故cố 。慧tuệ 得đắc 解giải 脫thoát 。如như 睡thụy 夢mộng 悟ngộ 。斷đoạn 貪tham 欲dục 故cố 。心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。如như 蓮liên 華hoa 開khai 。具cụ 此thử 五ngũ 義nghĩa 。故cố 名danh 為vi 佛Phật 。今kim 此thử 經Kinh 中trung 。具cụ 有hữu 四tứ 義nghĩa 。一nhất 離ly 二nhị 障chướng 。如như 經kinh 永vĩnh 斷đoạn 最tối 極cực 。微vi 細tế 煩phiền 惱não 。及cập 所sở 智trí 障chướng 。二nhị 具cụ 二nhị 智trí 。謂vị 生sanh 空không 法pháp 空không 智trí 。如như 經kinh 無vô 差sai 無vô 礙ngại 。三Tam 達Đạt 真chân 俗tục 境cảnh 。如như 經kinh 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。所sở 知tri 境cảnh 界giới 。四tứ 具cụ 自tự 他tha 覺giác 。如như 經kinh 現hiện 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。地địa 三tam 義nghĩa 者giả 。一nhất 所sở 依y 。二nhị 所sở 行hành 。三tam 所sở 攝nhiếp 。如như 上thượng 已dĩ 說thuyết 。又hựu 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 。有hữu 五ngũ 種chủng 法Pháp 。攝nhiếp 大đại 覺giác 地địa 。謂vị 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。及cập 彼bỉ 四Tứ 智Trí 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。故cố 今kim 經Kinh 云vân 故cố 第đệ 十thập 一nhất 。名danh 為vi 佛Phật 地Địa 。 (# 相tương 續tục 經Kinh 云vân 。微vi 細tế 煩phiền 惱não 。爾nhĩ 炎diễm 障chướng 斷đoạn 。得đắc 無vô 閡ngại 無vô 障chướng 爾nhĩ 炎diễm 一nhất 切thiết 種chủng 覺giác 。故cố 第đệ 十thập 一nhất 。名danh 為vi 佛Phật 地Địa 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。離ly 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。微vi 細tế 習tập 氣khí 。離ly 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。智trí 障chướng 習tập 氣khí 。無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。而nhi 得đắc 自tự 在tại 。故cố 十thập 一nhất 名danh 為vi 佛Phật 也dã )# 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。如như 十Thập 地Địa 論luận 第đệ 一nhất 卷quyển 及cập 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 十thập 及cập 瑜du 伽già 七thất 十thập 九cửu 等đẳng 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。於ư 此thử 諸chư 地Địa 。有hữu 幾kỷ 愚ngu 痴si 。有hữu 幾kỷ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 三tam 。二nhị 十thập 二nhị 愚ngu 分phân 別biệt 諸chư 地địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 總tổng 問vấn 。於ư 十thập 一nhất 地địa 有hữu 幾kỷ 愚ngu 痴si 及cập 諸chư 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。然nhiên 此thử 諸chư 愚ngu 十thập 一nhất 麤thô 重trọng/trùng 。諸chư 教giáo 不bất 同đồng 。謂vị 相tương 續tục 深thâm 密mật 瑜du 伽già 決quyết 擇trạch 第đệ 七thất 十thập 八bát 。皆giai 與dữ 此thử 經Kinh 同đồng 本bổn 異dị 譯dịch 。金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。最tối 淨tịnh 地địa 品phẩm 。列liệt 諸chư 愚ngu 名danh 。而nhi 不bất 解giải 釋thích 。梁lương 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 天thiên 親thân 論luận 第đệ 十thập 卷quyển 中trung 。二nhị 十thập 二nhị 愚ngu 感cảm 十thập 一nhất 麤thô 重trọng 報báo 。初sơ 八bát 愚ngu 痴si 能năng 感cảm 四tứ 中trung 方phương 便tiện 生sanh 死tử 。次thứ 六lục 能năng 感cảm 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。次thứ 六lục 能năng 感cảm 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 。後hậu 二nhị 能năng 感cảm 。無vô 有hữu 生sanh 死tử 。即tức 彼bỉ 所sở 感cảm 變biến 易dị 果quả 報báo 為vi 麤thô 重trọng 報báo 。今kim 詳tường 梁lương 論luận 有hữu 三tam 種chủng 失thất 。一nhất 梵Phạm 本bổn 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 釋thích 無vô 分phân 別biệt 。二nhị 所sở 列liệt 解giải 深thâm 密mật 經kinh 不bất 辨biện 四tứ 種chủng 生sanh 死tử 。三tam 以dĩ 所sở 知tri 障chướng 不bất 感cảm 分phân 段đoạn 變biến 易dị 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 。如như 成thành 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 卷quyển 中trung 廣quảng 釋thích 經kinh 意ý 。故cố 今kim 依y 彼bỉ 釋thích 此thử 經Kinh 文văn 。其kỳ 間gian 同đồng 異dị 。依y 文văn 正chánh 釋thích 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。此thử 諸chư 地Địa 中trung 。有hữu 二nhị 十thập 二nhị 種chủng 愚ngu 痴si 。十thập 一nhất 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 三tam 。初sơ 總tổng 標tiêu 。次thứ 別biệt 釋thích 。後hậu 善thiện 男nam 子tử 下hạ 顯hiển 說thuyết 愚ngu 意ý 。此thử 即tức 總tổng 標tiêu 。十thập 一nhất 地địa 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。愚ngu 及cập 十thập 一nhất 麤thô 重trọng/trùng 為vi 所sở 治trị 障chướng 。

謂vị 於ư 初Sơ 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 執chấp 著trước 補bổ 特đặc 迦ca 羅la 及cập 法pháp 愚ngu 痴si 。二nhị 惡ác 趣thú 雜tạp 染nhiễm 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 次thứ 第đệ 別biệt 釋thích 。於ư 十thập 一nhất 地địa 。各các 有hữu 二nhị 愚ngu 及cập 一nhất 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 十thập 一nhất 段đoạn 。此thử 即tức 初Sơ 地Địa 二nhị 愚ngu 麤thô 重trọng/trùng 。能năng 此thử 二nhị 愚ngu 。依y 成thành 唯duy 識thức 。自tự 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。一nhất 云vân 。愚ngu 及cập 愚ngu 品phẩm 。總tổng 說thuyết 為vi 愚ngu 。謂vị 初Sơ 地Địa 二nhị 愚ngu 。一nhất 執chấp 著trước 我ngã 法pháp 。即tức 是thị 此thử 中trung 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 。二nhị 惡ác 趣thú 雜tạp 染nhiễm 愚ngu 。即tức 是thị 惡ác 趣thú 諸chư 業nghiệp 果quả 等đẳng 。應ưng 知tri 愚ngu 品phẩm 總tổng 說thuyết 為vi 愚ngu 。後hậu 准chuẩn 此thử 釋thích 。一nhất 云vân 。此thử 中trung 唯duy 說thuyết 愚ngu 痴si 。故cố 彼bỉ 復phục 云vân 。或hoặc 彼bỉ 唯duy 說thuyết 利lợi 鈍độn 障chướng 品phẩm 俱câu 起khởi 二nhị 愚ngu 。解giải 云vân 。五ngũ 利lợi 俱câu 愚ngu 名danh 為vi 執chấp 著trước 我ngã 法pháp 愚ngu 。五ngũ 鈍độn 俱câu 者giả 名danh 為vi 惡ác 趣thú 雜tạp 染nhiễm 愚ngu 。問vấn 。若nhược 爾nhĩ 利lợi 鈍độn 二nhị 惑hoặc 俱câu 愚ngu 。何hà 愚ngu 所sở 攝nhiếp 。解giải 云vân 。隨tùy 強cường/cưỡng 而nhi 說thuyết 。或hoặc 可khả 同đồng 時thời 義nghĩa 說thuyết 二nhị 愚ngu 。問vấn 。護hộ 法Pháp 宗tông 。異dị 生sanh 性tánh 障chướng 用dụng 何hà 為vi 體thể 。解giải 云vân 。護hộ 法Pháp 自tự 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。一nhất 據cứ 實thật 通thông 論luận 。於ư 二nhị 障chướng 中trung 。分phân 別biệt 起khởi 者giả 。二Nhị 乘Thừa 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。唯duy 斷đoạn 一nhất 種chủng 。名danh 得đắc 聖thánh 性tánh 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。具cụ 斷đoạn 二nhị 種chủng 。名danh 得đắc 聖thánh 性tánh 。二nhị 真chân 見kiến 道đạo 。現hiện 在tại 前tiền 時thời 。彼bỉ 二nhị 障chướng 種chủng 。必tất 不bất 成thành 就tựu 。猶do 明minh 與dữ 闇ám 定định 不bất 俱câu 生sanh 。如như 稱xưng 兩lưỡng 頭đầu 低đê 昂ngang 時thời 等đẳng 。諸chư 相tướng 違vi 法pháp 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 。是thị 故cố 二nhị 性tánh 無vô 俱câu 成thành 失thất 。無vô 間gian 道đạo 時thời 。已dĩ 無vô 惑hoặc 種chủng 。何hà 用dụng 復phục 起khởi 解giải 脫thoát 道đạo 為vi 。斷đoạn 惑hoặc 證chứng 滅diệt 。期kỳ 心tâm 別biệt 故cố 。為vi 捨xả 彼bỉ 品phẩm 麤thô 重trọng/trùng 性tánh 故cố 。無vô 間gian 道đạo 時thời 。雖tuy 無vô 惑hoặc 種chủng 。而nhi 未vị 捨xả 彼bỉ 堪kham 任nhậm 性tánh 。為vi 捨xả 此thử 故cố 。起khởi 解giải 脫thoát 道đạo 。及cập 證chứng 此thử 品phẩm 。擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。一nhất 云vân 。據cứ 實thật 通thông 攝nhiếp 二nhị 障chướng 。經kinh 論luận 意ý 趣thú 。唯duy 所sở 知tri 障chướng 。障chướng 十Thập 地Địa 故cố 。唯duy 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。之chi 所sở 斷đoạn 故cố 。言ngôn 麤thô 重trọng/trùng 者giả 。諸chư 教giáo 不bất 同đồng 。相tương 續tục 經Kinh 云vân 十thập 一nhất 所sở 治trị 過quá 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 十thập 一nhất 對đối 。金kim 光quang 明minh 云vân 依y 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 心tâm 。如như 是thị 諸chư 教giáo 。言ngôn 雖tuy 有hữu 異dị 。義nghĩa 不bất 相tương 違vi 。依y 種chủng 子tử 說thuyết 惑hoặc 無vô 堪kham 任nhậm 。俱câu 不bất 違vi 故cố 。梁lương 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。麤thô 重trọng 報báo 者giả 真Chân 諦Đế 自tự 安an 。非phi 正chánh 梵Phạm 本bổn 。成thành 唯duy 識thức 論luận 。自tự 有hữu 兩lưỡng 釋thích 。故cố 彼bỉ 復phục 云vân 。及cập 麤thô 重trọng/trùng 言ngôn 。顯hiển 彼bỉ 二nhị 種chủng 或hoặc 。二nhị 所sở 起khởi 無vô 堪kham 任nhậm 性tánh 。如như 入nhập 二nhị 定định 。說thuyết 斷đoạn 苦khổ 根căn 。所sở 斷đoạn 苦khổ 根căn 雖tuy 非phi 現hiện 種chủng 。而nhi 名danh 麤thô 重trọng/trùng 。此thử 亦diệc 應ưng 然nhiên 。後hậu 麤thô 重trọng/trùng 言ngôn 。例lệ 此thử 應ưng 釋thích 。

於ư 第đệ 二Nhị 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 微vi 細tế 誤ngộ 犯phạm 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 種chủng 種chủng 業nghiệp 趣thú 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 辨biện 離ly 垢cấu 地địa 障chướng 。依y 成thành 唯duy 識thức 。自tự 有hữu 兩lưỡng 說thuyết 。一nhất 云vân 。微vi 細tế 誤ngộ 犯phạm 愚ngu 。即tức 是thị 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。二nhị 種chủng 種chủng 業nghiệp 趣thú 愚ngu 。即tức 彼bỉ 所sở 起khởi 誤ngộ 犯phạm 三tam 業nghiệp 。一nhất 云vân 。或hoặc 唯duy 起khởi 業nghiệp 不bất 了liễu 業nghiệp 愚ngu 。解giải 云vân 。前tiền 義nghĩa 愚ngu 及cập 愚ngu 品phẩm 俱câu 說thuyết 為vi 愚ngu 。後hậu 復phục 次thứ 意ý 。如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。一nhất 能năng 發phát 業nghiệp 愚ngu 。二nhị 不bất 了liễu 業nghiệp 愚ngu 。此thử 上thượng 二nhị 愚ngu 。即tức 十thập 障chướng 中trung 耶da 行hành 障chướng 也dã 。釋thích 麤thô 重trọng/trùng 言ngôn 。如như 上thượng 已dĩ 說thuyết 。

於ư 第đệ 三Tam 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 欲dục 貪tham 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 圓viên 滿mãn 聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三tam 發phát 光quang 地địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。一nhất 欲dục 貪tham 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 能năng 障chướng 勝thắng 定định 及cập 修tu 慧tuệ 者giả 。彼bỉ 昔tích 多đa 與dữ 欲dục 貪tham 俱câu 故cố 。名danh 欲dục 貪tham 愚ngu 。 (# 解giải 云vân 。據cứ 實thật 是thị 所sở 知tri 障chướng 。而nhi 言ngôn 貪tham 欲dục 者giả 。與dữ 貪tham 欲dục 同đồng 體thể 故cố )# 今kim 得đắc 勝thắng 定định 。及cập 修tu 所sở 成thành 。復phục 既ký 永vĩnh 斷đoạn 。欲dục 貪tham 隨tùy 伏phục 。此thử 無vô 始thỉ 來lai 。依y 彼bỉ 轉chuyển 故cố 。二nhị 圓viên 滿mãn 陀đà 羅la 尼ni 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 能năng 障chướng 總tổng 持trì 聞văn 思tư 慧tuệ 者giả 。合hợp 說thuyết 二nhị 愚ngu 為vi 闇ám 鈍độn 障chướng 。

於ư 第đệ 四Tứ 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 等đẳng 至chí 愛ái 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 法pháp 愛ái 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 四tứ 焰diễm 慧tuệ 地địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。一nhất 等đẳng 至chí 愛ái 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 定định 愛ái 俱câu 者giả 。二nhị 法pháp 愛ái 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 法pháp 愛ái 俱câu 者giả 。所sở 知tri 障chướng 攝nhiếp 。二nhị 愚ngu 斷đoạn 故cố 。煩phiền 惱não 二nhị 愛ái 。亦diệc 不bất 現hiện 行hành 。唯duy 識thức 復phục 云vân 。此thử 即tức 十thập 障chướng 中trung 第đệ 四tứ 微vi 細tế 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 障chướng 。謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phân 第đệ 六lục 識thức 俱câu 身thân 見kiến 等đẳng 攝nhiếp 。最tối 下hạ 品phẩm 故cố 。不bất 作tác 意ý 緣duyên 故cố 。遠viễn 隨tùy 現hiện 行hành 故cố 。說thuyết 名danh 微vi 細tế 。 (# 解giải 云vân 。三tam 義nghĩa 釋thích 微vi 細tế 義nghĩa 慮lự 知tri )# 彼bỉ 障chướng 四tứ 地địa 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。入nhập 四tứ 地địa 時thời 。便tiện 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。彼bỉ 昔tích 多đa 與dữ 第đệ 六lục 識thức 中trung 任nhậm 運vận 而nhi 生sanh 執chấp 我ngã 見kiến 等đẳng 。同đồng 體thể 起khởi 故cố 。說thuyết 煩phiền 惱não 名danh 。今kim 四tứ 地địa 中trung 。既ký 得đắc 無vô 漏lậu 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。彼bỉ 便tiện 永vĩnh 滅diệt 。此thử 我ngã 見kiến 等đẳng 亦diệc 永vĩnh 不bất 行hành 。初sơ 二nhị 三tam 地địa 。行hành 施thí 戒giới 修tu 。相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 。四tứ 地địa 修tu 得đắc 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。方phương 名danh 出xuất 世thế 。故cố 能năng 永vĩnh 害hại 二nhị 身thân 見kiến 等đẳng 。寧ninh 知tri 此thử 與dữ 第đệ 六lục 識thức 俱câu 。第đệ 七thất 識thức 俱câu 執chấp 我ngã 見kiến 等đẳng 。與dữ 無vô 漏lậu 道Đạo 性tánh 相tương 違vi 故cố 。八bát 地địa 已dĩ 去khứ 。方phương 不bất 行hành 。七thất 地địa 已dĩ 來lai 。猶do 得đắc 現hiện 起khởi 。與dữ 餘dư 煩phiền 惱não 為vi 依y 持trì 故cố 。此thử 麤thô 彼bỉ 細tế 。伏phục 有hữu 前tiền 後hậu 。故cố 此thử 但đãn 與dữ 第đệ 六lục 相tương 應ứng 。身thân 見kiến 等đẳng 言ngôn 。亦diệc 攝nhiếp 無vô 始thỉ 所sở 知tri 障chướng 攝nhiếp 定định 愛ái 法pháp 愛ái 。彼bỉ 定định 法pháp 愛ái 。三tam 地địa 尚thượng 增tăng 。入nhập 四tứ 地địa 時thời 方phương 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。特đặc 違vi 彼bỉ 故cố 。

於ư 第đệ 五Ngũ 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 一nhất 向hướng 作tác 意ý 。棄khí 背bội 生sanh 死tử 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 一nhất 向hướng 作tác 意ý 。趣thú 向hướng 涅Niết 槃Bàn 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 五ngũ 難nan 勝thắng 地địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。如như 其kỳ 次thứ 第đệ 能năng 厭yếm 生sanh 死tử 樂nhạo/nhạc/lạc 涅Niết 槃Bàn 者giả 也dã 。即tức 十thập 障chướng 中trung 第đệ 五ngũ 於ư 下hạ 乘thừa 涅Niết 槃Bàn 障chướng 。謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。令linh 厭yếm 生sanh 死tử 樂nhạo/nhạc/lạc 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。同đồng 下hạ 二Nhị 乘Thừa 厭yếm 苦khổ 欣hân 滅diệt 。彼bỉ 障chướng 五ngũ 地địa 無vô 差sai 別biệt 道đạo 。入nhập 五ngũ 地địa 時thời 便tiện 能năng 永vĩnh 斷đoạn (# 解giải 云vân 。五ngũ 地địa 依y 四Tứ 諦Đế 觀quán 。以dĩ 為vi 方phương 便tiện 。入nhập 彼bỉ 四Tứ 諦Đế 染nhiễm 淨tịnh 因nhân 果quả 無vô 差sai 別biệt 道đạo 。是thị 故cố 能năng 斷đoạn 皆giai 趣thú 二nhị 愚ngu )# 。

於ư 第đệ 六Lục 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 現hiện 前tiền 觀quán 察sát 。諸chư 行hành 流lưu 轉chuyển 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 相tương/tướng 多đa 現hiện 行hành 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 六lục 現hiện 前tiền 地địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。一nhất 現hiện 觀quán 察sát 行hành 流lưu 轉chuyển 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 執chấp 有hữu 染nhiễm 者giả 。諸chư 行hành 流lưu 轉chuyển 。染nhiễm 分phần/phân 攝nhiếp 故cố 。二nhị 相tương/tướng 多đa 現hiện 行hành 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 執chấp 有hữu 淨tịnh 者giả 。取thủ 淨tịnh 相tương/tướng 故cố 。相tương/tướng 觀quán 多đa 行hành 。未vị 能năng 多đa 時thời 住trụ 無vô 相tướng 觀quán 。 (# 解giải 云vân 。初sơ 愚ngu 執chấp 苦khổ 集tập 流lưu 轉chuyển 門môn 。後hậu 愚ngu 執chấp 滅diệt 道đạo 淨tịnh 相tương/tướng 門môn )# 即tức 十thập 障chướng 中trung 第đệ 六lục 麤thô 相tương/tướng 現hiện 行hành 障chướng 。謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。執chấp 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 麤thô 相tương/tướng 現hiện 行hành 。彼bỉ 障chướng 六lục 地địa 無vô 染nhiễm 淨tịnh 道đạo 。入nhập 六lục 地địa 時thời 便tiện 能năng 永vĩnh 滅diệt 。

於ư 第đệ 七Thất 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 微vi 細tế 相tướng 現hiện 行hành 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 一nhất 向hướng 無vô 相tướng 。作tác 意ý 方phương 便tiện 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 七thất 遠Viễn 行Hành 地Địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。一nhất 細tế 相tướng 現hiện 行hành 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 執chấp 有hữu 生sanh 者giả 。猶do 有hữu 流lưu 轉chuyển 細tế 生sanh 相tương/tướng 故cố 。 (# 解giải 云vân 。執chấp 有hữu 緣duyên 生sanh 生sanh 滅diệt 流lưu 轉chuyển 。據cứ 實thật 通thông 滅diệt 。且thả 舉cử 初sơ 言ngôn )# 二nhị 純thuần 作tác 意ý 求cầu 無vô 相tướng 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 執chấp 有hữu 滅diệt 者giả 。尚thượng 取thủ 還hoàn 滅diệt 細tế 滅diệt 相tương/tướng 故cố 。 (# 解giải 云vân 。執chấp 有hữu 緣duyên 生sanh 還hoàn 滅diệt 相tương/tướng 也dã )# 純thuần 於ư 無vô 相tướng 作tác 意ý 勤cần 求cầu 。未vị 能năng 空không 中trung 起khởi 有hữu 勝thắng 行hành 。即tức 十thập 障chướng 中trung 第đệ 七thất 細tế 相tướng 現hiện 行hành 障chướng 。謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。執chấp 有hữu 生sanh 滅diệt 。細tế 相tướng 現hiện 行hành 。彼bỉ 障chướng 七thất 地địa 妙diệu 無vô 相tướng 道đạo 。入nhập 七thất 地địa 時thời 。便tiện 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。

於ư 第đệ 八Bát 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 於ư 無vô 相tướng 作tác 。功công 用dụng 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 於ư 相tướng 自tự 在tại 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 八bát 不bất 動động 地địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。一nhất 於ư 無vô 相tướng 作tác 功công 用dụng 愚ngu 。二nhị 於ư 相tướng 自tự 在tại 愚ngu 。令linh 於ư 相tương/tướng 中trung 。不bất 自tự 在tại 故cố 。此thử 亦diệc 攝nhiếp 土thổ/độ 。相tương/tướng 一nhất 分phần/phân 故cố 。八bát 地địa 已dĩ 上thượng 。純thuần 無vô 漏lậu 道Đạo 任nhậm 運vận 起khởi 故cố 。三tam 界giới 煩phiền 惱não 。永vĩnh 不bất 現hiện 行hành 。第đệ 七thất 識thức 中trung 細tế 所sở 知tri 障chướng 猶do 可khả 現hiện 起khởi 。生sanh 空không 智trí 果quả 不bất 違vi 彼bỉ 故cố 。 (# 解giải 云vân 。生sanh 空không 智trí 果quả 者giả 。謂vị 生sanh 空không 智trí 所sở 引dẫn 後hậu 得đắc 智trí 及cập 滅diệt 定định )# 即tức 十thập 障chướng 中trung 第đệ 八bát 於ư 無vô 相tướng 中trung 作tác 加gia 行hành 障chướng 。謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。令linh 無vô 相tướng 觀quán 不bất 任nhậm 運vận 起khởi 。前tiền 之chi 五ngũ 地địa 。有hữu 相tương/tướng 觀quán 多đa 。無vô 相tướng 觀quán 少thiểu 。於ư 第đệ 六Lục 地Địa 。有hữu 相tương/tướng 觀quán 少thiểu 。無vô 相tướng 觀quán 多đa 。第đệ 七thất 中trung 純thuần 無vô 相tướng 觀quán 。雖tuy 恆hằng 相tương 續tục 。而nhi 有hữu 加gia 行hành 。由do 無vô 相tướng 中trung 有hữu 加gia 行hành 故cố 。未vị 能năng 任nhậm 運vận 現hiện 相tướng 及cập 土thổ/độ 。如như 是thị 加gia 行hành 障chướng 八bát 地địa 中trung 。無vô 功công 用dụng 道đạo 。故cố 若nhược 得đắc 入nhập 第đệ 八Bát 地Địa 時thời 。便tiện 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。彼bỉ 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。得đắc 二nhị 自tự 在tại 。

於ư 第đệ 九Cửu 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 無vô 量lượng 說thuyết 法Pháp 無vô 量lượng 。法pháp 句cú 文văn 字tự 後hậu 後hậu 慧tuệ 辨biện 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 辨biện 才tài 自tự 在tại 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 九cửu 善thiện 慧tuệ 地địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。一nhất 於ư 無vô 量lượng 所sở 說thuyết 法Pháp 無vô 量lượng 。名danh 句cú 字tự 後hậu 後hậu 慧tuệ 辨biện 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 愚ngu 。於ư 無vô 量lượng 所sở 說thuyết 法Pháp 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 者giả 。謂vị 義nghĩa 無vô 礙ngại 解giải 。即tức 於ư 所sở 詮thuyên 。總tổng 持trì 自tự 在tại 。於ư 一nhất 義nghĩa 中trung 現hiện 。一nhất 切thiết 義nghĩa 故cố 。於ư 無vô 量lượng 名danh 句cú 字tự 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 者giả 。謂vị 法pháp 無vô 礙ngại 解giải 。即tức 於ư 能năng 詮thuyên 。總tổng 持trì 自tự 在tại 。於ư 一nhất 名danh 句cú 字tự 中trung 現hiện 一nhất 切thiết 名danh 句cú 字tự 故cố 。於ư 後hậu 後hậu 慧tuệ 辨biện 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 者giả 。謂vị 詞từ 無vô 礙ngại 解giải 。即tức 於ư 言ngôn 音âm 展triển 轉chuyển 訓huấn 釋thích 。總tổng 持trì 自tự 在tại 。於ư 一nhất 音âm 聲thanh 中trung 現hiện 一nhất 切thiết 音âm 聲thanh 故cố 。二nhị 辨biện 才tài 自tự 在tại 愚ngu 。辨biện 才tài 自tự 在tại 者giả 。謂vị 辨biện 無vô 礙ngại 解giải 。善thiện 達đạt 機cơ 宜nghi 。巧xảo 為vi 說thuyết 故cố 。愚ngu 能năng 障chướng 此thử 。四tứ 種chủng 自tự 在tại 。皆giai 是thị 此thử 中trung 第đệ 九cửu 障chướng 攝nhiếp 。即tức 十thập 障chướng 中trung 第đệ 九cửu 利lợi 他tha 中trung 不bất 欲dục 行hành 障chướng 。謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。令linh 於ư 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 事sự 。中trung 不bất 欲dục 勤cần 行hành 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 己kỷ 利lợi 。彼bỉ 障chướng 九cửu 地địa 。四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。入nhập 九cửu 地địa 時thời 。便tiện 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。

於ư 第đệ 十Thập 地Địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 大đại 神thần 通thông 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 悟ngộ 入nhập 微vi 細tế 。秘bí 密mật 愚ngu 痴si 。及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 十thập 法pháp 雲vân 地địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。一nhất 大đại 神thần 通thông 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 障chướng 所sở 起khởi 事sự 業nghiệp 者giả 。二nhị 悟ngộ 入nhập 微vi 細tế 秘bí 密mật 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 障chướng 大đại 法pháp 智trí 雲vân 及cập 所sở 含hàm 藏tạng 者giả 。即tức 十thập 障chướng 中trung 第đệ 十thập 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。未vị 得đắc 自tự 在tại 障chướng 。謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。令linh 於ư 諸chư 法pháp 。不bất 得đắc 自tự 在tại 。彼bỉ 障chướng 十Thập 地Địa 大đại 法pháp 智trí 雲vân 及cập 所sở 含hàm 藏tạng 所sở 起khởi 事sự 業nghiệp 。入nhập 十Thập 地Địa 時thời 。便tiện 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。

於ư 如Như 來Lai 地địa 。有hữu 二nhị 愚ngu 痴si 。一nhất 者giả 於ư 一nhất 切thiết 所sở 知tri 境cảnh 界giới 。極cực 微vi 細tế 著trước 愚ngu 痴si 。二nhị 者giả 極cực 微vi 細tế 礙ngại 及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。為vi 所sở 對đối 治trị 。

釋thích 曰viết 。第đệ 十thập 一nhất 如Như 來Lai 地địa 障chướng 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。一nhất 於ư 一nhất 切thiết 所sở 知tri 境cảnh 界giới 。極cực 微vi 細tế 著trước 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 。微vi 所sở 知tri 障chướng 。二nhị 極cực 細tế 礙ngại 愚ngu 。即tức 是thị 此thử 中trung 一nhất 切thiết 任nhậm 運vận 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 。故cố 集tập 論luận 說thuyết 。得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。頓đốn 斷đoạn 煩phiền 惱não 。及cập 所sở 知tri 障chướng 。成thành 阿A 羅La 漢Hán 。及cập 成thành 如Như 來Lai 。證chứng 大đại 涅Niết 槃Bàn 。大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。即tức 十thập 障chướng 中trung 。於ư 第đệ 十thập 障chướng 別biệt 開khai 一nhất 障chướng 。故cố 成thành 唯duy 識thức 復phục 作tác 此thử 言ngôn 。此thử 地địa 於ư 法pháp 。雖tuy 得đắc 自tự 在tại 。而nhi 有hữu 餘dư 障chướng 。未vị 名danh 最tối 極cực 。謂vị 有hữu 俱câu 生sanh 微vi 所sở 知tri 障chướng 。及cập 有hữu 任nhậm 運vận 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 。金kim 剛cang 喻dụ 定định 。現hiện 在tại 前tiền 時thời 。彼bỉ 皆giai 頓đốn 斷đoạn 。入nhập 如Như 來Lai 地địa 。廣quảng 引dẫn 諸chư 教giáo 。具cụ 如như 別biệt 章chương 。

善thiện 男nam 子tử 。由do 此thử 二nhị 十thập 二nhị 。種chủng 愚ngu 痴si 及cập 十thập 一nhất 種chủng 麤thô 重trọng/trùng 故cố 。安an 立lập 諸chư 地Địa 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 三tam 說thuyết 愚ngu 等đẳng 意ý 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 說thuyết 愚ngu 等đẳng 意ý 。後hậu 讚tán 菩Bồ 提Đề 離ly 諸chư 繫hệ 縛phược 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 欲dục 安an 立lập 十thập 一nhất 地địa 故cố 。說thuyết 諸chư 愚ngu 痴si 十thập 一nhất 麤thô 重trọng/trùng 。

而nhi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。離ly 彼bỉ 繫hệ 縛phược 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 讚tán 無vô 上thượng 覺giác 離ly 諸chư 繫hệ 縛phược 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 佛Phật 自tự 說thuyết 。後hậu 菩Bồ 薩Tát 讚tán 。此thử 即tức 佛Phật 說thuyết 。謂vị 妙diệu 覺giác 位vị 。遠viễn 離ly 諸chư 愚ngu 及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。甚thậm 奇kỳ 希hy 有hữu 。乃nãi 至chí 成thành 就tựu 。大đại 利lợi 大đại 果Quả 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 讚tán 嘆thán 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 初sơ 總tổng 。後hậu 別biệt 。此thử 即tức 初sơ 總tổng 讚tán 。有hữu 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。一nhất 成thành 就tựu 大đại 利lợi 。即tức 是thị 利lợi 他tha 功công 德đức 。二nhị 成thành 就tựu 大đại 果quả 。即tức 是thị 自tự 利lợi 功công 德đức 。或hoặc 可khả 得đắc 菩Bồ 提Đề 故cố 名danh 大đại 利lợi 。證chứng 涅Niết 槃Bàn 故cố 名danh 為vi 大đại 果quả 。或hoặc 可khả 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 名danh 為vi 大đại 利lợi 。斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 名danh 為vi 大đại 果quả 。

令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。能năng 破phá 如như 是thị 。大đại 愚ngu 痴si 羅la 網võng 。能năng 越việt 如như 是thị 。大đại 麤thô 重trọng/trùng 稠trù 林lâm 。現hiện 前tiền 證chứng 得đắc 。阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 別biệt 讚tán 。有hữu 其kỳ 三tam 義nghĩa 。一nhất 破phá 諸chư 愚ngu 痴si 。二nhị 越việt 諸chư 麤thô 重trọng/trùng 。三tam 現hiện 證chứng 菩Bồ 提Đề 。能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。具cụ 此thử 三tam 利lợi 。愚ngu 能năng 羅la 覆phú 網võng 𢛡# 有hữu 情tình 。故cố 喻dụ 羅la 網võng 。麤thô 重trọng/trùng 眾chúng 多đa 譬thí 似tự 稠trù 林lâm 。又hựu 解giải 。就tựu 釋thích 二nhị 十thập 二nhị 愚ngu 中trung 。文văn 別biệt 有hữu 四tứ 。一nhất 問vấn 。二nhị 答đáp 。三tam 善thiện 男nam 子tử 下hạ 結kết 。四tứ 觀quán 自tự 在tại 下hạ 菩Bồ 薩Tát 讚tán 嘆thán 。菩Bồ 提Đề 功công 德đức 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。如như 是thị 諸chư 地Địa 。幾kỷ 種chủng 殊thù 勝thắng 。之chi 所sở 安an 立lập 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 四tứ 八bát 種chủng 殊thù 勝thắng 。安an 立lập 諸chư 地Địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 請thỉnh 。後hậu 說thuyết 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 問vấn 。如như 是thị 十thập 一nhất 地địa 各các 有hữu 幾kỷ 種chủng 。之chi 所sở 安an 立lập 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。略lược 有hữu 八bát 種chủng 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 三tam 。初sơ 標tiêu 數số 略lược 答đáp 。次thứ 依y 數số 列liệt 名danh 。後hậu 善thiện 男nam 子tử 下hạ 。約ước 地địa 分phân 別biệt 勝thắng 劣liệt 多đa 少thiểu 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 標tiêu 數số 總tổng 答đáp 。於ư 十thập 一nhất 地địa 有hữu 八bát 種chủng 勝thắng 。

一nhất 者giả 增tăng 上thượng 意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。二nhị 者giả 心tâm 清thanh 淨tịnh 。三tam 者giả 悲bi 清thanh 淨tịnh 。四tứ 者giả 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 清thanh 淨tịnh 。五ngũ 者giả 見kiến 佛Phật 供cúng 養dường 。承thừa 事sự 清thanh 淨tịnh 。六lục 者giả 成thành 就tựu 有hữu 情tình 清thanh 淨tịnh 。七thất 者giả 生sanh 清thanh 淨tịnh 。八bát 者giả 威uy 德đức 清thanh 淨tịnh 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 依y 數số 列liệt 名danh 。相tương 續tục 深thâm 密mật 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 十thập 瑜du 伽già 七thất 十thập 五ngũ 。名danh 字tự 大đại 同đồng 。言ngôn 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 者giả 。如như 前tiền 清thanh 淨tịnh 意ý 樂lạc 中trung 說thuyết 。 (# 相tương 續tục 悕hy 望vọng 。深thâm 密mật 直trực 心tâm 。梁lương 論luận 信tín 樂nhạo 。瑜du 伽già 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。譯dịch 家gia 異dị 故cố )# 。心tâm 清thanh 淨tịnh 者giả 。通thông 說thuyết 八bát 定định 。為vì 心tâm 清thanh 淨tịnh 。故cố 諸chư 聖thánh 教giáo 通thông 說thuyết 諸chư 定định 。名danh 為vi 心tâm 學học 。顯hiển 揚dương 第đệ 三tam 說thuyết 四tứ 靜tĩnh 慮lự 為vi 心tâm 淨tịnh 者giả 。如như 瑜du 伽già 論luận 二nhị 十thập 八bát 說thuyết 。最tối 初sơ 能năng 入nhập 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。故cố 偏thiên 說thuyết 為vi 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。悲bi 清thanh 淨tịnh 者giả 。四Tứ 無Vô 量Lượng 中trung 。悲bi 無vô 量lượng 也dã 。問vấn 。悲bi 與dữ 大đại 悲bi 。有hữu 何hà 差sai 別biệt 。答đáp 。薩tát 婆bà 多đa 宗tông 。依y 俱câu 舍xá 論luận 。八bát 因nhân 差sai 別biệt 。故cố 第đệ 二nhị 十thập 七thất 云vân 。此thử 與dữ 悲bi 異dị 。由do 八bát 種chủng 因nhân 。一nhất 由do 自tự 性tánh 無vô 礙ngại 無vô 瞋sân 。自tự 性tánh 異dị 故cố 。二nhị 由do 行hành 相tương/tướng 。三tam 苦khổ 一nhất 苦khổ 行hạnh 相tương/tướng 異dị 故cố 。三tam 由do 所sở 緣duyên 。三tam 界giới 一nhất 界giới 所sở 緣duyên 異dị 故cố 。四tứ 由do 依y 地địa 。第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 通thông 餘dư 異dị 故cố 。五ngũ 由do 依y 身thân 。唯duy 佛Phật 通thông 餘dư 。身thân 有hữu 異dị 故cố 。六lục 由do 證chứng 得đắc 。離ly 有hữu 頂đảnh 欲dục 。證chứng 得đắc 異dị 故cố 。七thất 由do 救cứu 濟tế 。事sự 成thành 希hy 望vọng 救cứu 濟tế 異dị 故cố 。八bát 由do 哀ai 愍mẫn 。平bình 等đẳng 不bất 平bình 等đẳng 。哀ai 愍mẫn 異dị 故cố 。正chánh 理lý 七thất 十thập 五ngũ 亦diệc 同đồng 俱câu 舍xá 。雜tạp 心tâm 第đệ 七thất 五ngũ 義nghĩa 辨biện 異dị 。婆bà 沙sa 第đệ 八bát 十thập 。三tam 十thập 五ngũ 復phục 次thứ 。以dĩ 釋thích 差sai 別biệt 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。經kinh 部bộ 師sư 宗tông 。如như 成thành 實thật 論luận 。七thất 義nghĩa 以dĩ 辨biện 。故cố 彼bỉ 第đệ 二nhị 十thập 云vân 。問vấn 曰viết 。悲bi 與dữ 大đại 悲bi 。有hữu 何hà 差sai 別biệt 。

答đáp 曰viết 。

悲bi 名danh 但đãn 心tâm 憐lân 愍mẫn 。能năng 成thành 辦biện 事sự 故cố 大đại 悲bi 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 眾chúng 生sanh 苦khổ 。為vi 盡tận 此thử 苦khổ 。懃cần 修tu 精tinh 進tấn 。又hựu 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。修tu 習tập 所sở 成thành 。故cố 名danh 大đại 悲bi 。又hựu 以dĩ 智trí 眼nhãn 見kiến 眾chúng 生sanh 苦khổ 。決quyết 定định 發phát 心tâm 要yếu 當đương 除trừ 滅diệt 。故cố 名danh 大đại 悲bi 。又hựu 多đa 所sở 利lợi 益ích 。故cố 名danh 大đại 悲bi 。亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 。故cố 名danh 大đại 悲bi 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。悲bi 心tâm 或hoặc 念niệm 他tha 惡ác 。故cố 生sanh 障chướng 礙ngại 。大đại 悲bi 於ư 種chủng 種chủng 深thâm 惡ác 通thông 無vô 礙ngại 。又hựu 悲bi 心tâm 或hoặc 有hữu 厚hậu 薄bạc 不bất 等đẳng 。一nhất 切thiết 平bình 等đẳng 故cố 名danh 大đại 悲bi 。又hựu 自tự 捨xả 己kỷ 利lợi 。但đãn 求cầu 他tha 利lợi 。故cố 名danh 大đại 悲bi 。悲bi 不bất 如như 是thị 。是thị 名danh 差sai 別biệt 。今kim 依y 大Đại 乘Thừa 。如như 莊trang 嚴nghiêm 論luận 。六lục 義nghĩa 辨biện 悲bi 大đại 悲bi 差sai 別biệt 。故cố 第đệ 九cửu 卷quyển 云vân 。

復phục 有hữu 六lục 種chủng 差sai 別biệt 。偈kệ 曰viết 。

非phi 等đẳng 亦diệc 非phi 常thường 。非phi 深thâm 亦diệc 非phi 順thuận 。非phi 道đạo 非phi 不bất 得đắc 。

翻phiên 六lục 非phi 如như 是thị 。

釋thích 曰viết 。翻phiên 非phi 大đại 悲bi 六lục 種chủng 差sai 別biệt 即tức 是thị 大đại 悲bi 。六lục 種chủng 差sai 別biệt 。一nhất 者giả 平bình 等đẳng 。二nhị 者giả 常thường 恆hằng 。三tam 者giả 深thâm 極cực 。四tứ 者giả 隨tùy 順thuận 。五ngũ 者giả 淨tịnh 道đạo 六lục 者giả 不bất 得đắc 。平bình 等đẳng 者giả 。於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 。諸chư 受thọ 皆giai 知tri 是thị 苦khổ 故cố 。常thường 恆hằng 者giả 。乃nãi 至chí 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。亦diệc 無vô 盡tận 故cố 。深thâm 極cực 者giả 。入nhập 地địa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 得đắc 自tự 他tha 平bình 等đẳng 故cố 。隨tùy 順thuận 者giả 。於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。苦khổ 如như 理lý 拔bạt 濟tế 故cố 。淨tịnh 道đạo 者giả 。所sở 對đối 治trị 煩phiền 惱não 。得đắc 斷đoạn 除trừ 故cố 。不bất 得đắc 者giả 。得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 時thời 。諸chư 法pháp 不bất 可khả 得đắc 故cố 。大đại 智Trí 度Độ 論luận 第đệ 二nhị 十thập 七thất 。亦diệc 以dĩ 六lục 義nghĩa 辨biện 二nhị 差sai 別biệt 。不bất 同đồng 莊trang 嚴nghiêm 。廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 。瑜du 伽già 四tứ 十thập 四tứ 。顯hiển 揚dương 第đệ 四tứ 。俱câu 以dĩ 四tứ 緣duyên 辨biện 如Như 來Lai 悲bi 得đắc 成thành 大đại 悲bi 。而nhi 不bất 說thuyết 彼bỉ 。二nhị 種chủng 差sai 別biệt 。莊trang 嚴nghiêm 亦diệc 以dĩ 四tứ 因nhân 緣duyên 得đắc 成thành 大đại 悲bi 。與dữ 瑜du 伽già 等đẳng 文văn 意ý 不bất 同đồng 。廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 。然nhiên 此thử 大đại 悲bi 。依y 薩tát 婆bà 多đa 俱câu 舍xá 論luận 等đẳng 。唯duy 如Như 來Lai 有hữu 。若nhược 依y 大Đại 乘Thừa 。智Trí 度Độ 論luận 第đệ 二nhị 十thập 七thất 。亦diệc 同đồng 俱câu 舍xá 。依y 菩Bồ 提Đề 資tư 粮# 論luận 第đệ 二nhị 大đại 智Trí 度Độ 論luận 第đệ 二nhị 十thập 莊trang 嚴nghiêm 第đệ 九cửu 。菩Bồ 薩Tát 亦diệc 有hữu 大đại 悲bi 。依y 智Trí 度Độ 二nhị 十thập 七thất 云vân 。

復phục 次thứ 諸chư 佛Phật 心tâm 中trung 慈từ 悲bi 名danh 為vi 大đại 。餘dư 人nhân 心tâm 中trung 名danh 為vi 小tiểu 。問vấn 曰viết 。若nhược 爾nhĩ 者giả 。何hà 以dĩ 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 大đại 慈từ 者giả 。於ư 佛Phật 為vi 小tiểu 。於ư 二Nhị 乘Thừa 為vi 大đại 。此thử 是thị 假giả 名danh 為vi 大đại 。佛Phật 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。真chân 實thật 最tối 大đại 。到đáo 彼bỉ 岸ngạn 清thanh 淨tịnh 者giả 。六Lục 度Độ 十thập 度độ 等đẳng 如như 下hạ 當đương 說thuyết 。見kiến 佛Phật 供cúng 養dường 。承thừa 事sự 清thanh 淨tịnh 者giả 。即tức 當đương 十Thập 地Địa 論luận 中trung 所sở 說thuyết 三tam 種chủng 無vô 餘dư 。一nhất 見kiến 佛Phật 無vô 餘dư 。二nhị 供cúng 養dường 無vô 餘dư 。三tam 恭cung 敬kính 無vô 餘dư 。故cố 十Thập 地Địa 論luận 第đệ 三tam 卷quyển 云vân 。菩Bồ 薩Tát 大đại 願nguyện 。無vô 餘dư 有hữu 三tam 。一nhất 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 無vô 餘dư 。二nhị 一nhất 切thiết 供cúng 養dường 無vô 餘dư 。三tam 一nhất 切thiết 恭cung 敬kính 無vô 餘dư 。見kiến 佛Phật 無vô 餘dư 者giả 。見kiến 應ưng 身thân 報báo 身thân 法Pháp 身thân 佛Phật 。供cúng 養dường 有hữu 三tam 。一nhất 利lợi 養dưỡng 供cúng 養dường 。謂vị 衣y 服phục 臥ngọa 具cụ 等đẳng 。二nhị 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。謂vị 香hương 華hoa 幡phan 蓋cái 等đẳng 。三tam 者giả 行hành 供cúng 養dường 。謂vị 修tu 行hành 信tín 戒giới 行hạnh 等đẳng 。恭cung 敬kính 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。一nhất 者giả 給cấp 侍thị 恭cung 敬kính 。二nhị 者giả 迎nghênh 送tống 恭cung 敬kính 。三tam 者giả 修tu 行hành 恭cung 敬kính 。或hoặc 可khả 見kiến 佛Phật 供cúng 養dường 。承thừa 事sự 清thanh 淨tịnh 者giả 。即tức 十thập 種chủng 供cúng 養dường 也dã 。故cố 瑜du 伽già 論luận 四tứ 十thập 四tứ 云vân 。菩Bồ 薩Tát 供cúng 養dường 如Như 來Lai 。略lược 有hữu 十thập 種chủng 。一nhất 設thiết 利lợi 羅la 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 經Kinh 云vân 。供cúng 養dường 己kỷ 身thân 地địa 持trì 云vân 身thân )# 二nhị 制chế 多đa 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 經Kinh 云vân 塔tháp 地địa 持trì 云vân 支chi 提đề )# 三tam 現hiện 前tiền 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 至chí 云vân 現hiện 見kiến 。地địa 持trì 同đồng 瑜du 伽già )# 四tứ 不bất 現hiện 前tiền 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 云vân 不bất 見kiến 。地địa 持trì 同đồng 瑜du 伽già )# 五ngũ 自tự 作tác 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 地địa 持trì 皆giai 同đồng 瑜du 伽già )# 六lục 教giáo 他tha 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 地địa 持trì 亦diệc 同đồng 瑜du 伽già )# 七thất 。財tài 敬kính 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 云vân 利lợi 益ích 地địa 持trì 云vân 財tài 物vật )# 八bát 。廣quảng 大đại 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 云vân 最tối 勝thắng 地địa 持trì 云vân 勝thắng )# 九cửu 無vô 染nhiễm 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 云vân 清thanh 淨tịnh 地địa 持trì 云vân 不bất 汙ô )# 十thập 。正chánh 行hạnh 供cúng 養dường 。 (# 善thiện 戒giới 云vân 受thọ 持trì 。地địa 持trì 云vân 至chí 處xứ 道đạo )# 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。親thân 現hiện 供cúng 養dường 如Như 來Lai 色sắc 身thân 。是thị 名danh 設thiết 利lợi 羅la 供cúng 養dường 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 為vi 如Như 來Lai 所sở 造tạo 一nhất 切thiết 。若nhược 窣tốt 堵đổ 波Ba 若Nhã 龕khám 若nhược 一nhất 若nhược 故cố 制chế 多đa 新tân 制chế 多đa 所sở 。設thiết 諸chư 供cúng 養dường 。是thị 名danh 制chế 多đa 供cúng 養dường 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 如Như 來Lai 身thân 。或hoặc 制chế 多đa 所sở 。親thân 面diện 對đối 前tiền 現hiện 囑chúc 現hiện 見kiến 。而nhi 設thiết 供cúng 養dường 。是thị 名danh 現hiện 前tiền 供cúng 養dường 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 如Như 來Lai 所sở 。若nhược 制chế 多đa 所sở 。現hiện 前tiền 施thi 設thiết 供cúng 養dường 具cụ 時thời 。發phát 起khởi 增tăng 上thượng 。意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 心tâm 淨tịnh 信tín 俱câu 心tâm 。作tác 是thị 思tư 惟duy 。

若nhược 一nhất 如Như 來Lai 法pháp 性tánh 。即tức 是thị 三tam 世thế 一nhất 切thiết 。如Như 來Lai 法pháp 性tánh 。若nhược 一nhất 如Như 來Lai 制chế 多đa 法pháp 性tánh 。即tức 是thị 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。如Như 來Lai 制chế 多đa 法pháp 性tánh 。是thị 故cố 我ngã 今kim 。供cung 現hiện 如Như 來Lai 。即tức 是thị 供cúng 養dường 。其kỳ 餘dư 三tam 世thế 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。供cung 現hiện 制chế 多đa 。即tức 是thị 供cúng 養dường 。其kỳ 餘dư 十thập 方phương 一nhất 切thiết 制chế 多đa 。當đương 知tri 是thị 名danh 。菩Bồ 薩Tát 俱câu 供cung 現hiện 不bất 現hiện 前tiền 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。及cập 以dĩ 制chế 多đa 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 不bất 現hiện 前tiền 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。及cập 以dĩ 制chế 多đa 。作tác 如Như 來Lai 想tưởng 。普phổ 為vi 三tam 世thế 一nhất 切thiết 。如Như 來Lai 一nhất 切thiết 。十thập 方phương 如Như 來Lai 制chế 多đa 。施thi 設thiết 供cúng 養dường 。當đương 知tri 是thị 名danh 。菩Bồ 薩Tát 唯duy 供cung 不bất 現hiện 前tiền 佛Phật 及cập 制chế 多đa 。此thử 中trung 菩Bồ 薩Tát 唯duy 供cung 現hiện 前tiền 佛Phật 及cập 制chế 多đa 。應ưng 知tri 獲hoạch 得đắc 廣quảng 大đại 福phước 果quả 。若nhược 唯duy 供cúng 養dường 不bất 現hiện 前tiền 佛Phật 及cập 以dĩ 制chế 多đa 。應ưng 知tri 獲hoạch 得đắc 大đại 大đại 福phước 果quả 。若nhược 俱câu 供cúng 養dường 現hiện 不bất 現hiện 前tiền 佛Phật 及cập 制chế 多đa 。應ưng 知tri 獲hoạch 得đắc 最tối 大đại 福phước 果quả 。為vi 無vô 有hữu 上thượng 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 如Như 來Lai 所sở 。若nhược 制chế 多đa 所sở 。欲dục 設thiết 供cúng 養dường 。唯duy 自tự 手thủ 作tác 。不bất 使sử 奴nô 婢tỳ 等đẳng 作tác 。不bất 依y 懈giải 墮đọa 。諸chư 放phóng 逸dật 處xứ 。而nhi 設thiết 供cúng 養dường 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。自tự 作tác 供cúng 養dường 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 如Như 來Lai 所sở 。若nhược 制chế 多đa 所sở 。欲dục 設thiết 供cúng 養dường 。非phi 唯duy 自tự 作tác 。亦diệc 勸khuyến 父phụ 母mẫu 妻thê 子tử 。奴nô 婢tỳ 乃nãi 至chí 外ngoại 道đạo 等đẳng 眾chúng 。令linh 於ư 如Như 來Lai 若nhược 制chế 多đa 所sở 。隨tùy 力lực 隨tùy 能năng 。作tác 諸chư 供cúng 養dường 。當đương 知tri 是thị 名danh 。菩Bồ 薩Tát 自tự 他tha 咸hàm 共cộng 供cúng 養dường 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。現hiện 有hữu 少thiểu 分phần 可khả 供cúng 養dường 物vật 。興hưng 悲bi 愍mẫn 心tâm 。故cố 思tư 施thí 與dữ 貧bần 苦khổ 少thiểu 福phước 無vô 力lực 有hữu 情tình 。令linh 於ư 如Như 來Lai 若nhược 制chế 多đa 所sở 。持trì 用dụng 供cúng 養dường 。願nguyện 彼bỉ 當đương 來lai 恆hằng 受thọ 安an 樂lạc 。彼bỉ 得đắc 此thử 物vật 。供cúng 養dường 如Như 來Lai 。及cập 以dĩ 制chế 多đa 。菩Bồ 薩Tát 於ư 斯tư 自tự 無vô 所sở 供cung 。當đương 知tri 是thị 名danh 。菩Bồ 薩Tát 唯duy 教giáo 他tha 設thiết 供cúng 養dường 。此thử 中trung 菩Bồ 薩Tát 若nhược 唯duy 自tự 供cung 佛Phật 及cập 制chế 多đa 。應ưng 知tri 獲hoạch 得đắc 廣quảng 大đại 福phước 果quả 。若nhược 唯duy 教giáo 他tha 。應ưng 知tri 獲hoạch 得đắc 大đại 大đại 福phước 果quả 。若nhược 能năng 自tự 他tha 俱câu 共cộng 供cúng 養dường 。應ưng 知tri 獲hoạch 得đắc 最tối 大đại 福phước 果quả 。為vi 無vô 有hữu 上thượng 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 如Như 來Lai 所sở 。若nhược 制chế 多đa 所sở 。敬kính 問vấn 禮lễ 拜bái 奉phụng 迎nghênh 合hợp 掌chưởng 。歌ca 頌tụng 稱xưng 讚tán 五ngũ 輪luân 皈quy 命mạng 。趨xu 遶nhiễu 右hữu 旋toàn 。而nhi 為vi 供cúng 養dường 。或hoặc 復phục 奉phụng 施thí 無vô 盡tận 財tài 。而nhi 為vi 供cúng 養dường 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。財tài 敬kính 供cúng 養dường 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 如Như 來Lai 所sở 。若nhược 制chế 多đa 所sở 。長trường 時thời 施thi 設thiết 即tức 上thượng 所sở 陳trần 。財tài 敬kính 供cúng 養dường 。若nhược 現hiện 在tại 前tiền 。不bất 現hiện 在tại 前tiền 。若nhược 自tự 造tạo 作tác 教giáo 他tha 造tạo 作tác 。即tức 以dĩ 如như 是thị 。所sở 種chúng 善thiện 根căn 。迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 。正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。廣quảng 大đại 供cúng 養dường 。若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 如Như 來Lai 所sở 若nhược 制chế 多đa 。自tự 手thủ 供cúng 養dường 。無vô 染nhiễm 污ô 心tâm 。而nhi 為vi 供cúng 養dường 。不bất 於ư 信tín 佛Phật 國quốc 王vương 大đại 臣thần 諸chư 貴quý 勝thắng 前tiền 。為vi 財tài 敬kính 故cố 詐trá 設thiết 種chủng 種chủng 虗hư 事sự 供cúng 養dường 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。無vô 染nhiễm 供cúng 養dường 。又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。若nhược 無vô 財tài 物vật 可khả 設thiết 供cúng 養dường 。然nhiên 於ư 所sở 有hữu 。或hoặc 瞻chiêm 部bộ 洲châu 四tứ 大đại 洲châu 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。無vô 邊biên 無vô 際tế 。諸chư 世thế 界giới 中trung 。上thượng 中trung 上thượng 品phẩm 供cúng 養dường 如Như 來Lai 。一nhất 切thiết 供cúng 具cụ 。菩Bồ 薩Tát 於ư 彼bỉ 。以dĩ 淨tịnh 信tín 俱câu 勝thắng 解giải 俱câu 心tâm 。周chu 遍biến 思tư 惟duy 。一nhất 切thiết 隨tùy 喜hỷ 。如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。少thiểu 用dụng 功công 力lực 。而nhi 興hưng 無vô 邊biên 。廣quảng 大đại 供cúng 養dường 。攝nhiếp 受thọ 菩Bồ 薩Tát 廣quảng 大đại 資tư 糧lương 。 (# 以dĩ 上thượng 是thị 財tài 供cúng 養dường 以dĩ 下hạ 明minh 法pháp 供cúng 養dường )# 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。少thiểu 時thời 少thiểu 時thời 須tu 臾du 須tu 臾du 。乃nãi 至chí 下hạ 如như 搆câu 牛ngưu 乳nhũ 頃khoảnh 。普phổ 於ư 一nhất 切thiết 。蠢xuẩn 動động 有hữu 情tình 。修tu 習tập 慈từ 悲bi 。喜hỷ 捨xả 俱câu 心tâm 。於ư 一nhất 切thiết 行hành 。修tu 無vô 常thường 想tưởng 。無vô 常thường 苦khổ 想tưởng 。苦khổ 無vô 我ngã 想tưởng 。於ư 其kỳ 涅Niết 槃Bàn 。修tu 勝thắng 利lợi 想tưởng 。於ư 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。修tu 習tập 隨tùy 念niệm 。少thiểu 時thời 少thiểu 時thời 須tu 臾du 須tu 臾du 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。發phát 生sanh 少thiểu 分phần 下hạ 劣liệt 忍nhẫn 智trí 。信tín 解giải 離ly 言ngôn 法pháp 性tánh 真Chân 如Như 。起khởi 無vô 分phân 別biệt 無vô 相tướng 心tâm 住trụ 。何hà 況huống 於ư 此thử 若nhược 過quá 若nhược 增tăng 。如như 是thị 守thủ 護hộ 菩Bồ 薩Tát 。所sở 受thọ 尸thi 羅la 律luật 儀nghi 。於ư 奢Xa 摩Ma 他Tha 。毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。精tinh 勤cần 修tu 學học 。亦diệc 於ư 一nhất 切thiết 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。及cập 諸chư 攝nhiếp 事sự 。正chánh 勤cần 修tu 學học 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。於ư 如Như 來Lai 所sở 。正chánh 行hạnh 供cúng 養dường 。如như 是thị 供cúng 養dường 。為vi 最tối 第đệ 一nhất 。過quá 前tiền 所sở 說thuyết 。百bách 倍bội 千thiên 倍bội 。乃nãi 至chí 鄔ổ 波ba 尼ni 殺sát 曇đàm 倍bội 。由do 此thử 十thập 相tương/tướng 。應ưng 知tri 是thị 名danh 供cúng 養dường 如Như 來Lai 。若nhược 法pháp 若nhược 僧Tăng 。隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。如như 善thiện 戒giới 經kinh 第đệ 六lục 。地địa 持trì 第đệ 七thất 。莊trang 嚴nghiêm 第đệ 九cửu 。智Trí 度Độ 第đệ 三tam 十thập 。婆bà 沙sa 二nhị 十thập 九cửu 及cập 第đệ 三tam 十thập 。成thành 就tựu 有hữu 情tình 清thanh 淨tịnh 者giả 。即tức 四tứ 攝nhiếp 事sự 。故cố 顯hiển 揚dương 第đệ 三tam 云vân 。成thành 就tựu 行hành 者giả 。謂vị 四tứ 攝nhiếp 事sự 。總tổng 攝nhiếp 說thuyết 為vi 成thành 就tựu 有hữu 情tình 行hành 。若nhược 已dĩ 入nhập 聖thánh 教giáo 所sở 化hóa 有hữu 情tình 界giới 。以dĩ 財tài 法pháp 二nhị 種chủng 攝nhiếp 受thọ 義nghĩa 故cố 。此thử 中trung 財tài 攝nhiếp 者giả 。謂vị 助trợ 攝nhiếp 受thọ 方phương 便tiện 。令linh 成thành 就tựu 故cố 。法pháp 攝nhiếp 者giả 。謂vị 正chánh 攝nhiếp 受thọ 轉chuyển 及cập 隨tùy 轉chuyển 方phương 便tiện 。令linh 成thành 就tựu 故cố 。如như 是thị 四tứ 攝nhiếp 事sự 。依y 五ngũ 種chủng 攝nhiếp 行hành 說thuyết 為vi 攝nhiếp 事sự 。五ngũ 攝nhiếp 行hành 者giả 。一nhất 令linh 附phụ 已dĩ 攝nhiếp 。二nhị 令linh 受thọ 善thiện 攝nhiếp 。三tam 令linh 起khởi 善thiện 正chánh 勤cần 攝nhiếp 。四tứ 令linh 善thiện 成thành 就tựu 攝nhiếp 。五ngũ 令linh 善thiện 解giải 脫thoát 攝nhiếp 。瑜du 伽già 三tam 十thập 七thất 云vân 。當đương 知tri 成thành 就tựu 。略lược 有hữu 六lục 種chủng 。一nhất 者giả 成thành 就tựu 自tự 性tánh 。 (# 謂vị 善thiện 法Pháp 種chủng 子tử 。及cập 數số 習tập 現hiện 行hành 以dĩ 為vi 自tự 性tánh )# 二nhị 者giả 所sở 成thành 就tựu 。補bổ 特đặc 伽già 羅la 。略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 (# 謂vị 三tam 乘thừa 種chủng 性tánh 及cập 無vô 種chủng 姓tánh 人nhân 也dã )# 三tam 者giả 成thành 就tựu 差sai 別biệt 。略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 (# 一nhất 者giả 謂vị 根căn 。二nhị 善thiện 根căn 。三tam 智trí 慧tuệ 。四tứ 下hạ 品phẩm 。五ngũ 中trung 品phẩm 。六lục 上thượng 品phẩm )# 四tứ 成thành 就tựu 方phương 便tiện 。有hữu 二nhị 十thập 七thất 種chủng 。 (# 一nhất 界giới 增tăng 長trưởng 乃nãi 至chí 俱câu 成thành 就tựu 等đẳng )# 五ngũ 能năng 成thành 就tựu 者giả 有hữu 六lục 種chủng 。 (# 一nhất 解giải 行hành 地địa 謂vị 地địa 前tiền 。二nhị 淨tịnh 意ý 樂lạc 地địa 。謂vị 初Sơ 地Địa 也dã 。三tam 正chánh 行hạnh 地địa 從tùng 二nhị 地địa 至chí 七thất 地địa 四tứ 決quyết 定định 地địa 謂vị 八bát 地địa 。五ngũ 決quyết 定định 行hành 地địa 謂vị 九cửu 地địa 也dã 。六lục 究cứu 竟cánh 地địa 謂vị 十Thập 地Địa 及cập 佛Phật 地địa 也dã )# 六lục 已dĩ 成thành 就tựu 人nhân 相tương/tướng 。謂vị 三tam 乘thừa 人nhân 。各các 有hữu 三tam 品phẩm 九cửu 。品phẩm 差sai 別biệt 相tướng 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。生sanh 清thanh 淨tịnh 者giả 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。為vi 利lợi 有hữu 情tình 受thọ 種chủng 種chủng 生sanh 。名danh 生sanh 清thanh 淨tịnh 。故cố 瑜du 伽già 論luận 三tam 十thập 八bát 云vân 。諸chư 菩Bồ 薩Tát 生sanh 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。攝nhiếp 一nhất 切thiết 生sanh 。利lợi 益ích 安an 樂lạc 。一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 者giả 除trừ 灾# 生sanh 。 (# 地địa 持trì 云vân 息tức 苦khổ 生sanh 。善thiện 戒giới 經Kinh 云vân 離ly 苦khổ 有hữu )# 二nhị 者giả 隨tùy 類loại 生sanh 。 (# 地địa 持trì 亦diệc 同đồng 。善thiện 戒giới 經Kinh 云vân 隨tùy 心tâm 行hành 有hữu )# 三tam 者giả 大đại 勢thế 生sanh 。 (# 地địa 持trì 云vân 勝thắng 生sanh 善thiện 戒giới 云vân 勝thắng 有hữu )# 四tứ 者giả 增tăng 上thượng 生sanh 。 (# 地địa 持trì 亦diệc 同đồng 。善thiện 戒giới 云vân 自tự 在tại 有hữu )# 五ngũ 者giả 最tối 後hậu 生sanh 。 (# 地địa 持trì 亦diệc 同đồng 善thiện 戒giới 云vân 後hậu 有hữu )# 除trừ 灾# 生sanh 者giả 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。以dĩ 大đại 願nguyện 力lực 。或hoặc 自tự 在tại 力lực 。於ư 飢cơ 饉cận 時thời 。作tác 大đại 魚ngư 等đẳng 。以dĩ 肉nhục 給cấp 施thí 。飢cơ 餓ngạ 眾chúng 生sanh 。於ư 疾tật 疫dịch 時thời 。作tác 大đại 醫y 王vương 。息tức 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 疾tật 疫dịch 。於ư 鬪đấu 諍tranh 時thời 。作tác 大đại 地địa 主chủ 。息tức 除trừ 鬪đấu 諍tranh 。名danh 除trừ 灾# 生sanh 。維duy 摩ma 經kinh 中trung 意ý 亦diệc 同đồng 此thử 。隨tùy 類loại 生sanh 者giả 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。以dĩ 大đại 願nguyện 力lực 。或hoặc 自tự 在tại 力lực 。隨tùy 生sanh 六lục 趣thú 種chủng 種chủng 類loại 中trung 。隨tùy 彼bỉ 惡ác 行hành 。化hóa 令linh 行hành 善thiện 。名danh 隨tùy 類loại 生sanh 。大đại 勢thế 生sanh 者giả 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。稟bẩm 性tánh 生sanh 時thời 。所sở 感cảm 壽thọ 量lượng 形hình 色sắc 族tộc 姓tánh 自tự 在tại 富phú 等đẳng 諸chư 異dị 熟thục 果quả 。一nhất 切thiết 世thế 間gian 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。名danh 大đại 勢thế 生sanh 。增tăng 上thượng 生sanh 者giả 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。始thỉ 從tùng 初Sơ 地Địa 。作tác 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。王vương 瞻chiêm 部bộ 洲châu 。得đắc 大đại 自tự 在tại 。乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。作tác 大đại 自tự 在tại 。過quá 色sắc 究cứu 竟cánh 。一nhất 切thiết 生sanh 處xứ 。最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 即tức 由do 此thử 業nghiệp 增tăng 上thượng 所sở 感cảm 。名danh 增tăng 上thượng 生sanh 。最tối 後hậu 生sanh 者giả 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 此thử 生sanh 中trung 。菩Bồ 提Đề 資tư 糧lương 。已dĩ 極cực 圓viên 滿mãn 。或hoặc 生sanh 剎sát 利lợi 婆Bà 羅La 門Môn 家gia 。現hiện 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。廣quảng 作tác 一nhất 切thiết 佛Phật 所sở 作tác 事sự 。名danh 最tối 後hậu 生sanh 。三tam 世thế 菩Bồ 薩Tát 。曾tằng 當đương 現hiện 生sanh 。一nhất 切thiết 皆giai 此thử 五ngũ 生sanh 所sở 攝nhiếp 。除trừ 此thử 無vô 有hữu 若nhược 過quá 若nhược 增tăng 。唯duy 除trừ 凡phàm 地địa 。菩Bồ 薩Tát 受thọ 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。此thử 中trung 意ý 取thủ 有hữu 智trí 菩Bồ 薩Tát 諸chư 所sở 受thọ 生sanh 為vi 五ngũ 生sanh 故cố 。如như 是thị 諸chư 生sanh 。大đại 菩Bồ 提Đề 果Quả 。之chi 所sở 依y 處xứ 。令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。疾tật 證chứng 無vô 上thượng 。正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。名danh 生sanh 清thanh 淨tịnh 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。善thiện 戒giới 經kinh 第đệ 九cửu 。地địa 持trì 第đệ 十thập 。大đại 同đồng 瑜du 伽già 。又hựu 解giải 。菩Bồ 薩Tát 受thọ 生sanh 。具cụ 四tứ 因nhân 緣duyên 。名danh 生sanh 清thanh 淨tịnh 。四tứ 種chủng 因nhân 緣duyên 。如như 下hạ 文văn 說thuyết 。問vấn 。地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 離ly 三tam 惡ác 。如như 何hà 得đắc 有hữu 除trừ 灾# 生sanh 等đẳng 。答đáp 。依y 變biến 化hóa 故cố 作tác 如như 說thuyết 。故cố 大đại 般Bát 若Nhã 第đệ 三tam 百bách 九cửu 十thập 四tứ 云vân 。云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。成thành 就tựu 如như 是thị 。一nhất 切thiết 白bạch 淨tịnh 聖thánh 無vô 漏lậu 法pháp 。而nhi 生sanh 惡ác 趣thú 。受thọ 傍bàng 生sanh 身thân 。佛Phật 言ngôn 善thiện 現hiện 。於ư 意ý 云vân 何hà 。如Như 來Lai 化hóa 作tác 傍bàng 生sanh 身thân 時thời 。是thị 實thật 傍bàng 生sanh 受thọ 彼bỉ 苦khổ 不phủ 。善thiện 現hiện 答đáp 言ngôn 。不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。不phủ 也dã 善Thiện 逝Thệ 。如Như 來Lai 化hóa 作tác 傍bàng 生sanh 身thân 時thời 。非phi 實thật 傍bàng 生sanh 。不bất 受thọ 彼bỉ 苦khổ 。

佛Phật 告cáo 善thiện 現hiện 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。雖tuy 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。白bạch 淨tịnh 無vô 漏lậu 法pháp 。而nhi 為vi 成thành 就tựu 。諸chư 有hữu 情tình 故cố 。方phương 便tiện 受thọ 傍bàng 生sanh 身thân 。由do 受thọ 彼bỉ 身thân 。如như 應ưng 成thành 就tựu 。諸chư 有hữu 情tình 類loại 。又hựu 云vân 。菩Bồ 薩Tát 現hiện 受thọ 種chủng 種chủng 傍bàng 生sanh 等đẳng 身thân 。雖tuy 受thọ 彼bỉ 身thân 。而nhi 實thật 非phi 彼bỉ 。亦diệc 不bất 為vị 彼bỉ 。過quá 所sở 染nhiễm 汙ô 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。解giải 云vân 。既ký 云vân 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 復phục 如như 是thị 。又hựu 云vân 而nhi 實thật 非phi 彼bỉ 。故cố 知tri 變biến 化hóa 而nhi 非phi 實thật 身thân 。問vấn 既ký 是thị 化hóa 身thân 同đồng 彼bỉ 如Như 來Lai 。何hà 故cố 佛Phật 果Quả 除trừ 生sanh 清thanh 淨tịnh 。答đáp 。雖tuy 於ư 三tam 惡ác 。與dữ 佛Phật 無vô 異dị 。於ư 人nhân 天thiên 中trung 。菩Bồ 薩Tát 亦diệc 有hữu 實thật 受thọ 生sanh 故cố 。於ư 佛Phật 果Quả 位vị 。除trừ 生sanh 清thanh 淨tịnh 。謂vị 五ngũ 生sanh 中trung 。初sơ 二nhị 同đồng 佛Phật 。後hậu 三tam 即tức 與dữ 如Như 來Lai 有hữu 異dị 。威uy 德đức 者giả 即tức 威uy 力lực 也dã 。此thử 如như 瑜du 伽già 第đệ 三tam 十thập 七thất 威uy 力lực 品phẩm 說thuyết 。彼bỉ 云vân 。云vân 何hà 諸chư 佛Phật 。菩Bồ 薩Tát 威uy 力lực 。略lược 有hữu 三tam 種chủng 。一nhất 者giả 聖thánh 威uy 力lực 。謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 得đắc 定định 自tự 在tại 。依y 定định 自tự 在tại 。隨tùy 其kỳ 所sở 欲dục 。一nhất 切thiết 事sự 成thành 。心tâm 調điều 柔nhu 故cố 。善thiện 修tu 心tâm 故cố 。是thị 名danh 聖thánh 威uy 力lực 。二nhị 者giả 法pháp 威uy 力lực 。謂vị 諸chư 勝thắng 法Pháp 。有hữu 廣quảng 大đại 果quả 。有hữu 大đại 勝thắng 利lợi 。是thị 名danh 法pháp 威uy 力lực 。此thử 中trung 法pháp 者giả 。即tức 是thị 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。所sở 謂vị 布bố 施thí 。乃nãi 至chí 波Ba 若Nhã 。如như 是thị 諸chư 法pháp 。有hữu 大đại 威uy 力lực 。名danh 法pháp 威uy 力lực 。三tam 者giả 俱câu 生sanh 威uy 力lực 。謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 先tiên 集tập 廣quảng 大đại 福phước 德đức 資tư 糧lương 。證chứng 得đắc 俱câu 生sanh 甚thậm 希hy 奇kỳ 法pháp 。是thị 名danh 俱câu 生sanh 威uy 力lực 。又hựu 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。威uy 力lực 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 。

復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 。一nhất 者giả 神thần 通thông 威uy 力lực 。二nhị 者giả 法pháp 威uy 力lực 。三tam 者giả 俱câu 生sanh 威uy 力lực 。四tứ 者giả 共cộng 諸chư 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 威uy 力lực 。五ngũ 者giả 不bất 共cộng 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 威uy 力lực 。神thần 通thông 威uy 力lực 者giả 。具cụ 如như 彼bỉ 說thuyết 。法pháp 威uy 力lực 者giả 。謂vị 布bố 施thí 威uy 力lực 乃nãi 至chí 波Ba 若Nhã 威uy 力lực 。俱câu 生sanh 威uy 力lực 者giả 。謂vị 性tánh 能năng 憶ức 念niệm 諸chư 本bổn 生sanh 事sự 。為vì 欲dục 利lợi 益ích 。諸chư 有hữu 情tình 故cố 。不bất 由do 思tư 擇trạch 。於ư 極cực 長trường 時thời 。種chủng 種chủng 猛mãnh 利lợi 無vô 間gian 大đại 苦khổ 。悉tất 能năng 堪kham 忍nhẫn 等đẳng 。共cộng 不bất 共cộng 威uy 力lực 者giả 。略lược 由do 三tam 相tương/tướng 。應ưng 知tri 不bất 共cộng 。一nhất 者giả 微vi 細tế 故cố 。二nhị 者giả 品phẩm 類loại 故cố 。三tam 者giả 界giới 故cố 。諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。於ư 無vô 量lượng 數số 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。及cập 無vô 量lượng 數số 威uy 力lực 方phương 便tiện 如như 所sở 應ưng 作tác 諸chư 利lợi 益ích 事sự 。皆giai 如như 實thật 知tri 。無vô 不bất 能năng 作tác 。是thị 名danh 微vi 細tế 。一nhất 切thiết 品phẩm 類loại 。神thần 通thông 威uy 力lực 。法pháp 威uy 力lực 俱câu 生sanh 威uy 力lực 。悉tất 皆giai 成thành 就tựu 。是thị 名danh 品phẩm 類loại 。以dĩ 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。界giới 為vi 威uy 力lực 境cảnh 。是thị 名danh 為vi 界giới 。聲Thanh 聞Văn 但đãn 以dĩ 二nhị 千thiên 世thế 界giới 。及cập 有hữu 情tình 界giới 為vi 神thần 通thông 境cảnh 。獨Độc 覺Giác 但đãn 以dĩ 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。為vi 神thần 通thông 境cảnh 。

何hà 以dĩ 故cố 。由do 彼bỉ 唯duy 為vi 調điều 伏phục 一nhất 身thân 。而nhi 修tu 正chánh 行hạnh 。非phi 諸chư 有hữu 情tình 。是thị 故cố 最tối 極cực 唯duy 以dĩ 一nhất 界giới 為vi 神thần 通thông 境cảnh 。除trừ 上thượng 所sở 說thuyết 。所sở 餘dư 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 威uy 力lực 。當đương 知tri 麤thô 相tương/tướng 與dữ 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 共cộng 。如như 是thị 諸chư 佛Phật 。菩Bồ 薩Tát 威uy 力lực 。聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。尚thượng 不bất 能năng 及cập 。何hà 況huống 所sở 餘dư 一nhất 切thiết 。天thiên 人nhân 異dị 生sanh 外ngoại 道đạo 。善thiện 戒giới 經kinh 神thần 通thông 品phẩm 。地địa 持trì 論luận 威uy 力lực 品phẩm 。大đại 同đồng 瑜du 伽già 。具cụ 上thượng 威uy 力lực 故cố 。名danh 威uy 德đức 清thanh 淨tịnh 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 。於ư 初Sơ 地Địa 中trung 。所sở 有hữu 增tăng 上thượng 。意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。乃nãi 至chí 威uy 德đức 清thanh 淨tịnh 。後hậu 後hậu 諸chư 地Địa 。乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。所sở 有hữu 增tăng 上thượng 。意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。乃nãi 至chí 威uy 德đức 清thanh 淨tịnh 。彼bỉ 諸chư 清thanh 淨tịnh 。展triển 轉chuyển 增tăng 勝thắng 。唯duy 於ư 佛Phật 地Địa 。除trừ 生sanh 清thanh 淨tịnh 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 三tam 約ước 地địa 分phân 別biệt 勝thắng 劣liệt 多đa 少thiểu 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 依y 八bát 殊thù 勝thắng 辨biện 其kỳ 勝thắng 劣liệt 。後hậu 又hựu 初Sơ 地Địa 下hạ 通thông 約ước 餘dư 德đức 辨biện 其kỳ 勝thắng 劣liệt 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 從tùng 初Sơ 地Địa 。乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。於ư 一nhất 一nhất 地địa 。皆giai 具cụ 八bát 種chủng 。展triển 轉chuyển 增tăng 勝thắng 。若nhược 至chí 佛Phật 地địa 。唯duy 有hữu 七thất 種chủng 。除trừ 生sanh 清thanh 淨tịnh 。解giải 云vân 。佛Phật 地địa 除trừ 生sanh 清thanh 淨tịnh 者giả 。約ước 除trừ 灾# 等đẳng 五ngũ 種chủng 生sanh 說thuyết 。瑜du 伽già 等đẳng 說thuyết 五ngũ 種chủng 受thọ 生sanh 。唯duy 說thuyết 十Thập 地Địa 。不bất 通thông 地địa 前tiền 及cập 佛Phật 地địa 故cố 。又hựu 解giải 。謂vị 十Thập 地Địa 中trung 攝nhiếp 報báo 果quả 。十thập 王vương 報báo 體thể 。通thông 分phân 段đoạn 變biến 易dị 。皆giai 用dụng 地địa 前tiền 有hữu 漏lậu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。為vi 總tổng 別biệt 報báo 因nhân 。用dụng 地địa 上thượng 有hữu 漏lậu 波Ba 羅La 蜜Mật 為vi 別biệt 報báo 因nhân 。無vô 漏lậu 波Ba 羅La 蜜Mật 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。並tịnh 從tùng 淨tịnh 因nhân 生sanh 。體thể 是thị 勝thắng 妙diệu 果Quả 。故cố 名danh 生sanh 清thanh 淨tịnh 。故cố 下hạ 文văn 言ngôn 。極cực 淨tịnh 善thiện 根căn 。所sở 集tập 起khởi 故cố 。佛Phật 俱câu 無vô 故cố 。名danh 除trừ 生sanh 清thanh 淨tịnh 。

又hựu 初Sơ 地Địa 中trung 。所sở 有hữu 功công 德đức 。於ư 上thượng 諸chư 地Địa 。平bình 等đẳng 皆giai 有hữu 。當đương 知tri 自tự 地địa 。功công 德đức 殊thù 勝thắng 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 通thông 約ước 餘dư 德đức 辨biện 其kỳ 勝thắng 劣liệt 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 勝thắng 劣liệt 。後hậu 明minh 有hữu 上thượng 無vô 上thượng 差sai 別biệt 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 明minh 勝thắng 劣liệt 。謂vị 初Sơ 地Địa 中trung 所sở 有hữu 功công 德đức 。地địa 地địa 皆giai 有hữu 。且thả 如như 十thập 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。地địa 地địa 皆giai 有hữu 。而nhi 初Sơ 地Địa 中trung 施thí 度độ 殊thù 勝thắng 。餘dư 九cửu 非phi 勝thắng 。第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 。戒giới 度độ 殊thù 勝thắng 。餘dư 九cửu 非phi 勝thắng 。餘dư 諸chư 地địa 中trung 。准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。

一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。十Thập 地Địa 功công 德đức 。皆giai 是thị 有hữu 上thượng 。佛Phật 地Địa 功công 德đức 。當đương 知tri 無vô 上thượng 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 有hữu 上thượng 無vô 上thượng 分phân 別biệt 諸chư 地địa 。十Thập 地Địa 功công 德đức 。更cánh 有hữu 勝thắng 上thượng 。故cố 名danh 有hữu 上thượng 。佛Phật 地Địa 功công 德đức 。無vô 有hữu 勝thắng 故cố 名danh 無vô 上thượng 也dã 。依y 善thiện 戒giới 經kinh 第đệ 三tam 卷quyển 說thuyết 。無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。具cụ 七thất 無vô 上thượng 。故cố 名danh 無vô 上thượng 。一nhất 者giả 身thân 無vô 上thượng 。三tam 十thập 二nhị 相tướng 。莊trang 嚴nghiêm 身thân 故cố 。二nhị 者giả 受thọ 持trì 無vô 上thượng 。自tự 利lợi 利lợi 他tha 。與dữ 他tha 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。三tam 者giả 具cụ 足túc 無vô 上thượng 。謂vị 壽thọ 命mạng 具cụ 足túc 。見kiến 具cụ 足túc 。戒giới 具cụ 足túc 。行hành 具cụ 足túc 故cố 。四tứ 者giả 智trí 慧tuệ 無vô 上thượng 。謂vị 四tứ 無vô 礙ngại 。五ngũ 者giả 不bất 可khả 思tư 議nghị 無vô 上thượng 。所sở 謂vị 具cụ 足túc 。六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。六lục 者giả 解giải 脫thoát 無vô 上thượng 。如Như 來Lai 能năng 壞hoại 二nhị 種chủng 障chướng 故cố 。七thất 者giả 行hành 無vô 上thượng 。所sở 謂vị 聖thánh 行hành 天thiên 行hành 梵Phạm 行hạnh 。如Như 來Lai 以dĩ 是thị 。無vô 上thượng 身thân 故cố 。名danh 大đại 丈trượng 夫phu 。受thọ 持trì 無vô 上thượng 故cố 。名danh 為vi 大đại 悲bi 。具cụ 足túc 無vô 上thượng 。故cố 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。智trí 慧tuệ 無vô 上thượng 。故cố 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。無vô 上thượng 故cố 名danh 阿a 羅la 呵ha 。解giải 脫thoát 無vô 上thượng 故cố 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。行hành 無vô 上thượng 故cố 名danh 。三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。具cụ 此thử 七thất 故cố 。佛Phật 陀Đà 功công 德đức 名danh 無vô 上thượng 也dã 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。說thuyết 菩Bồ 薩Tát 生sanh 。於ư 諸chư 有hữu 情tình 。最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。

釋thích 曰viết 。第đệ 五ngũ 約ước 殊thù 勝thắng 生sanh 分phân 別biệt 諸chư 地địa 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 前tiền 發phát 問vấn 。謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 生sanh 殊thù 勝thắng 者giả 。依y 何hà 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 殊thù 勝thắng 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。四tứ 因nhân 緣duyên 故cố 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 標tiêu 數số 略lược 答đáp 後hậu 別biệt 釋thích 四tứ 因nhân 緣duyên 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。

一nhất 者giả 極cực 淨tịnh 善thiện 根căn 。所sở 集tập 起khởi 故cố 。二nhị 者giả 故cố 意ý 思tư 擇trạch 。力lực 所sở 取thủ 故cố 。三tam 者giả 悲bi 愍mẫn 濟tế 度độ 。諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。四tứ 者giả 自tự 能năng 無vô 染nhiễm 。除trừ 他tha 染nhiễm 故cố 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 四tứ 緣duyên 。一nhất 者giả 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 。極cực 淨tịnh 善thiện 根căn 。所sở 集tập 起khởi 故cố 。此thử 即tức 瑜du 伽già 所sở 說thuyết 勢thế 力lực 受thọ 生sanh 也dã 。二nhị 故cố 意ý 思tư 擇trạch 者giả 。即tức 是thị 願nguyện 力lực 受thọ 生sanh 。故cố 莊trang 嚴nghiêm 十thập 三tam 卷quyển 云vân 。願nguyện 力lực 受thọ 生sanh 者giả 。入nhập 大đại 地địa 菩Bồ 薩Tát 。此thử 上thượng 二nhị 種chủng 即tức 是thị 近cận 緣duyên 。三tam 悲bi 愍mẫn 故cố 者giả 。此thử 入nhập 生sanh 死tử 。四tứ 自tự 能năng 無vô 染nhiễm 。除trừ 他tha 染nhiễm 故cố 。謂vị 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 能năng 除trừ 煩phiền 惱não 。所sở 知tri 障chướng 故cố 。能năng 除trừ 他tha 染nhiễm 。若nhược 自tự 有hữu 染nhiễm 。不bất 能năng 除trừ 他tha 。故cố 維duy 摩ma 云vân 。自tự 疾tật 不bất 能năng 救cứu 。那na 能năng 救cứu 諸chư 疾tật 。人nhân 又hựu 云vân 。若nhược 自tự 有hữu 縛phược 。能năng 解giải 彼bỉ 縛phược 。無vô 有hữu 是thị 處xứ 。若nhược 自tự 無vô 縛phược 。能năng 解giải 彼bỉ 縛phược 。斯tư 有hữu 是thị 處xứ 。 (# 十Thập 地Địa 論luận 同đồng 有hữu 此thử 釋thích )# 問vấn 。此thử 說thuyết 殊thù 勝thắng 依y 何hà 生sanh 說thuyết 。答đáp 。如như 上thượng 所sở 說thuyết 。除trừ 灾# 生sanh 等đẳng 五ngũ 種chủng 生sanh 說thuyết 。於ư 理lý 無vô 失thất 。依y 莊trang 嚴nghiêm 論luận 。菩Bồ 薩Tát 受thọ 生sanh 。總tổng 有hữu 四tứ 種chủng 。故cố 十thập 三tam 卷quyển 云vân 。次thứ 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 四tứ 種chủng 受thọ 生sanh 。偈kệ 曰viết 。

業nghiệp 力lực 及cập 願nguyện 力lực 。定định 力lực 亦diệc 通thông 力lực 。依y 此thử 四tứ 種chủng 力lực 。

菩Bồ 薩Tát 而nhi 受thọ 生sanh 。

釋thích 曰viết 。四tứ 種chủng 受thọ 生sanh 者giả 。一nhất 業nghiệp 力lực 生sanh 。二nhị 願nguyện 力lực 生sanh 。三tam 定định 力lực 生sanh 。四tứ 通thông 力lực 生sanh 。業nghiệp 力lực 生sanh 者giả 。謂vị 信tín 行hành 地địa 菩Bồ 薩Tát 業nghiệp 力lực 自tự 在tại 。隨tùy 所sở 欲dục 處xứ 而nhi 受thọ 生sanh 故cố 。願nguyện 力lực 生sanh 者giả 。謂vị 入nhập 大đại 地địa 菩Bồ 薩Tát 。願nguyện 力lực 自tự 在tại 。為vi 成thành 熟thục 他tha 。受thọ 畜súc 生sanh 等đẳng 生sanh 故cố 。定định 力lực 生sanh 者giả 。謂vị 得đắc 定định 菩Bồ 薩Tát 定định 力lực 自tự 在tại 。捨xả 於ư 上thượng 界giới 下hạ 受thọ 生sanh 故cố 。通thông 力lực 生sanh 者giả 。謂vị 菩Bồ 薩Tát 得đắc 神thần 通thông 力lực 自tự 在tại 。能năng 於ư 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。等đẳng 示thị 現hiện 諸chư 相tướng 而nhi 受thọ 生sanh 故cố 。今kim 依y 此thử 經Kinh 。除trừ 初sơ 業nghiệp 力lực 。依y 餘dư 生sanh 說thuyết 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。廣quảng 大đại 願nguyện 妙diệu 勝thắng 願nguyện (# 相tương 續tục 經Kinh 云vân 。何hà 故cố 發phát 妙diệu 願nguyện 勝thắng 願nguyện 名danh 力lực 願nguyện 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。一nhất 切thiết 妙diệu 願nguyện 勝thắng 願nguyện 。殊thù 勝thắng 力lực 願nguyện 也dã )# 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 六lục 約ước 三tam 大đại 願nguyện 分phân 別biệt 十Thập 地Địa 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 問vấn 。後hậu 說thuyết 。此thử 即tức 總tổng 問vấn 發phát 三tam 願nguyện 緣duyên 。然nhiên 此thử 三tam 願nguyện 。諸chư 說thuyết 不bất 同đồng 。一nhất 云vân 。緣duyên 諸chư 眾chúng 生sanh 。名danh 為vi 大đại 願nguyện 。所sở 緣duyên 廣quảng 故cố 。上thượng 求cầu 菩Bồ 提Đề 名danh 為vi 妙diệu 願nguyện 。願nguyện 妙diệu 覺giác 故cố 。即tức 說thuyết 此thử 一nhất 名danh 為vi 勝thắng 願nguyện 。過quá 二Nhị 乘Thừa 願nguyện 及cập 地địa 前tiền 故cố 。一nhất 云vân 。三tam 願nguyện 約ước 四tứ 緣duyên 說thuyết 。初sơ 之chi 二nhị 緣duyên 顯hiển 廣quảng 大đại 願nguyện 。第đệ 三tam 一nhất 緣duyên 顯hiển 其kỳ 妙diệu 願nguyện 。第đệ 四tứ 一nhất 緣duyên 顯hiển 其kỳ 勝thắng 願nguyện 。一nhất 云vân 。三tam 願nguyện 同đồng 體thể 。隨tùy 義nghĩa 說thuyết 三tam 。所sở 緣duyên 廣quảng 故cố 名danh 為vi 廣quảng 願nguyện 。勝thắng 二Nhị 乘Thừa 故cố 名danh 妙diệu 名danh 勝thắng 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。四tứ 因nhân 緣duyên 故cố 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 三tam 。初sơ 標tiêu 數số 略lược 答đáp 。次thứ 別biệt 釋thích 四tứ 緣duyên 。後hậu 總tổng 結kết 四tứ 緣duyên 。此thử 即tức 略lược 答đáp 。四tứ 因nhân 緣duyên 故cố 。能năng 發phát 三tam 願nguyện 。而nhi 不bất 別biệt 釋thích 三tam 願nguyện 別biệt 相tướng 。

謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。能năng 善thiện 了liễu 知tri 。涅Niết 槃Bàn 樂lạc 住trụ 。堪kham 能năng 速tốc 證chứng 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 四tứ 緣duyên 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 堪kham 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。此thử 即tức 是thị 其kỳ 由do 無vô 分phân 別biệt 智trí 。不bất 住trụ 於ư 生sanh 死tử 。

而nhi 復phục 棄khí 捨xả 。速tốc 證chứng 樂lạc 住trụ 。

釋thích 曰viết 。此thử 即tức 第đệ 二nhị 而nhi 捨xả 速tốc 證chứng 樂nhạo/nhạc/lạc 。即tức 是thị 常thường 起khởi 大đại 悲bi 故cố 。不bất 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。

無vô 緣duyên 無vô 待đãi 。發phát 大đại 願nguyện 心tâm 。

釋thích 曰viết 。辨biện 第đệ 三tam 緣duyên 不bất 緣duyên 報báo 恩ân 。不bất 待đãi 報báo 恩ân 。而nhi 起khởi 大đại 悲bi 。故cố 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 不bất 為vi 報báo 恩ân 而nhi 發phát 大đại 心tâm 。相tương 續tục 經Kinh 云vân 無vô 所sở 用dụng 無vô 所sở 為vi 也dã 。

為vì 欲dục 利lợi 益ích 。諸chư 有hữu 情tình 故cố 。處xử 多đa 種chủng 種chủng 。長trường 時thời 大đại 苦khổ 。

釋thích 曰viết 。顯hiển 第đệ 四tứ 緣duyên 。即tức 五ngũ 生sanh 中trung 除trừ 灾# 生sanh 。或hoặc 可khả 隨tùy 類loại 生sanh 也dã 。

是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。行hành 廣quảng 大đại 願nguyện 。妙diệu 願nguyện 勝thắng 願nguyện 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三tam 總tổng 結kết 可khả 知tri 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。凡phàm 有hữu 幾kỷ 種chủng 。所sở 應ưng 學học 事sự 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 廣quảng 釋thích 諸chư 度Độ 。於ư 中trung 有hữu 十thập 八bát 問vấn 。即tức 為vi 十thập 八bát 段đoạn 。一nhất 所sở 學học 種chủng 數số 多đa 少thiểu 門môn 。二nhị 分phần 別biệt 三tam 學học 相tương/tướng 攝nhiếp 門môn 。三tam 分phân 別biệt 福phước 智trí 資tư 糧lương 門môn 。四tứ 五ngũ 相tương/tướng 修tu 學học 六Lục 度Độ 門môn 。五ngũ 諸chư 度Độ 數số 無vô 增tăng 減giảm 門môn 。六lục 分phần 別biệt 諸chư 度Độ 次thứ 第đệ 門môn 。七thất 六Lục 度Độ 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 門môn 。八bát 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 得đắc 名danh 門môn 。九cửu 諸chư 度Độ 清thanh 淨tịnh 種chủng 數số 門môn 。十thập 分phân 別biệt 五ngũ 相tương/tướng 五ngũ 業nghiệp 門môn 。十thập 一nhất 最tối 廣quảng 大đại 等đẳng 五ngũ 相tương/tướng 門môn 。十thập 二nhị 六Lục 度Độ 因nhân 果quả 無vô 盡tận 門môn 。十thập 三tam 愛ái 度độ 不bất 得đắc 度độ 果quả 門môn 。十thập 四tứ 諸chư 度Độ 威uy 德đức 種chủng 數số 門môn 。十thập 五ngũ 諸chư 度Độ 因nhân 果quả 義nghĩa 利lợi 門môn 。十thập 六lục 眾chúng 生sanh 自tự 業nghiệp 過quá 失thất 門môn 。十thập 七thất 般Bát 若Nhã 取thủ 法pháp 無vô 性tánh 門môn 。十thập 八bát 三tam 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 門môn 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 所sở 學học 種chủng 數số 多đa 少thiểu 門môn 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 問vấn 也dã 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。菩Bồ 薩Tát 學học 處xứ 。略lược 有hữu 六lục 種chủng 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 標tiêu 數số 略lược 答đáp 。後hậu 依y 數số 列liệt 名danh 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 標tiêu 數số 略lược 答đáp 。謂vị 所sở 學học 事sự 總tổng 有hữu 六lục 種chủng 。

所sở 謂vị 布bố 施thí 。持trì 戒giới 忍nhẫn 辱nhục 。精tinh 進tấn 靜tĩnh 慮lự 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 依y 數số 列liệt 名danh 。 (# 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。尸thi 羅la 。羼sằn 提đề 。毗tỳ 梨lê 耶da 。禪thiền 。般Bát 若Nhã 。波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。彼bỉ 岸ngạn 梵Phạm 音âm 。此thử 標tiêu 唐đường 言ngôn )# 此thử 釋thích 六Lục 度Độ 總tổng 別biệt 名danh 義nghĩa 。六Lục 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。是thị 其kỳ 總tổng 名danh 。施thí 戒giới 等đẳng 者giả 。即tức 是thị 別biệt 目mục 。然nhiên 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。諸chư 教giáo 不bất 同đồng 。依y 瑜du 伽già 論luận 。第đệ 四tứ 十thập 九cửu 。以dĩ 三tam 種chủng 義nghĩa 釋thích 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。一nhất 時thời 。二nhị 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。三tam 得đắc 妙diệu 果Quả 。故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。如như 是thị 十thập 法pháp 。最tối 極cực 長trường 時thời 。乃nãi 至chí 能năng 圓viên 證chứng 自tự 性tánh 最tối 極cực 清thanh 淨tịnh 殊thù 勝thắng 。能năng 得đắc 最tối 極cực 菩Bồ 提Đề 妙diệu 果Quả 。是thị 故cố 說thuyết 名danh 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。善thiện 戒giới 第đệ 九cửu 。地địa 持trì 論luận 第đệ 十thập 。大đại 同đồng 瑜du 伽già 。依y 梁lương 攝nhiếp 論luận 。以dĩ 三tam 無vô 等đẳng 釋thích 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。故cố 第đệ 九cửu 云vân 。一nhất 時thời 無vô 等đẳng 。謂vị 三tam 大đại 劫kiếp 。二nhị 加gia 行hành 無vô 等đẳng 。謂vị 四tứ 修tu 等đẳng 。三tam 果quả 無vô 等đẳng 。即tức 是thị 三Tam 身Thân 所sở 顯hiển 菩Bồ 提Đề 。彼bỉ 岸ngạn 皆giai 具cụ 此thử 三tam 義nghĩa 故cố 。通thông 稱xưng 波Ba 羅La 蜜Mật 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。 (# 新tân 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 釋thích 皆giai 無vô 此thử 言ngôn )# 依y 新tân 攝nhiếp 論luận 。即tức 說thuyết 六Lục 度Độ 最tối 勝thắng 義nghĩa 故cố 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。故cố 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。論luận 曰viết 。此thử 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。訓huấn 釋thích 名danh 言ngôn 。云vân 何hà 可khả 見kiến 。於ư 諸chư 世Thế 尊Tôn 聲Thanh 聞Văn 。獨Độc 覺Giác 施thí 等đẳng 善thiện 根căn 。最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。能năng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。是thị 故cố 通thông 稱xưng 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。超siêu 諸chư 世thế 間gian 。聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。施thí 等đẳng 彼bỉ 岸ngạn 。是thị 故cố 通thông 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。無vô 性tánh 第đệ 七thất 大đại 同đồng 世thế 親thân 。依y 智Trí 度Độ 論luận 第đệ 十thập 二nhị 卷quyển 。有hữu 五ngũ 復phục 次thứ 釋thích 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。一nhất 云vân 。於ư 施thí 等đẳng 退thoái 。迴hồi 向hướng 小Tiểu 乘Thừa 。如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 。名danh 為vi 此thử 岸ngạn 。直trực 進tiến 不bất 退thoái 成thành 辦biện 佛Phật 道Đạo 。名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。二nhị 云vân 。慳san 等đẳng 六lục 弊tệ 名danh 為vi 此thử 岸ngạn 。施thí 等đẳng 六Lục 度Độ 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。三tam 云vân 。有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。名danh 為vi 此thử 岸ngạn 。破phá 有hữu 無vô 見kiến 智trí 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。四tứ 云vân 。為vi 結kết 使sử 縛phược 所sở 行hành 施thí 等đẳng 名danh 為vi 此thử 岸ngạn 。非phi 結kết 使sử 縛phược 所sở 行hành 施thí 等đẳng 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。五ngũ 云vân 。生sanh 死tử 大đại 海hải 。名danh 為vi 此thử 岸ngạn 。涅Niết 槃Bàn 大đại 城thành 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。依y 雜tạp 集tập 論luận 第đệ 十thập 一nhất 卷quyển 。以dĩ 三tam 最tối 勝thắng 顯hiển 波Ba 羅La 蜜Mật 。彼bỉ 云vân 。一nhất 自tự 體thể 最tối 勝thắng 。并tinh 積tích 習tập 。二nhị 方phương 便tiện 最tối 勝thắng 。三tam 果quả 最tối 勝thắng 。積tích 習tập 者giả 謂vị 長trường 時thời 也dã 。具cụ 此thử 三tam 義nghĩa 。名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。又hựu 彼bỉ 復phục 云vân 。最tối 勝thắng 所sở 作tác 故cố 。最tối 勝thắng 所sở 至chí 故cố 。名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。一nhất 切thiết 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 所sở 。為vi 所sở 到đáo 故cố 。

復phục 次thứ 到đáo 所sở 知tri 彼bỉ 岸ngạn 故cố 。名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。安an 住trụ 佛Phật 性tánh 故cố 。

復phục 次thứ 濟tế 度độ 自tự 他tha 最tối 極cực 灾# 橫hoạnh/hoành 故cố 。名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。能năng 令linh 自tự 他tha 。越việt 度độ 生sanh 死tử 。大đại 苦khổ 海hải 故cố 。釋thích 別biệt 名danh 者giả 。如như 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。能năng 除trừ 貧bần 窮cùng 故cố 名danh 施thí 。能năng 令linh 清thanh 凉# 故cố 名danh 戒giới 。由do 具cụ 戒giới 者giả 於ư 境cảnh 界giới 中trung 。熱nhiệt 惱não 息tức 故cố 。能năng 破phá 瞋sân 恚khuể 故cố 名danh 忍nhẫn 。忍nhẫn 破phá 瞋sân 恚khuể 能năng 令linh 盡tận 故cố 。能năng 建kiến 善thiện 故cố 名danh 進tiến 。建kiến 立lập 善thiện 法Pháp 。由do 此thử 力lực 故cố 。能năng 持trì 心tâm 故cố 名danh 定định 。攝nhiếp 持trì 內nội 意ý 故cố 。能năng 解giải 真chân 法pháp 故cố 名danh 慧tuệ 。曉hiểu 了liễu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 。依y 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。又hựu 能năng 破phá 裂liệt 慳san 恡lận 貧bần 窮cùng 。及cập 能năng 引dẫn 得đắc 廣quảng 大đại 財tài 位vị 。福phước 德đức 資tư 粮# 。故cố 名danh 為vi 施thí 。又hựu 能năng 息tức 滅diệt 惡ác 戒giới 惡ác 趣thú 。及cập 能năng 取thủ 得đắc 善thiện 趣thú 等đẳng 持trì 。故cố 名danh 為vi 戒giới 。又hựu 能năng 滅diệt 盡tận 忿phẫn 怒nộ 讐thù 。及cập 能năng 善thiện 住trụ 自tự 他tha 安an 隱ẩn 。故cố 名danh 為vi 忍nhẫn 。又hựu 能năng 遠viễn 離ly 所sở 有hữu 懈giải 怠đãi 。惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。及cập 能năng 出xuất 生sanh 無vô 量lượng 。善thiện 法Pháp 令linh 其kỳ 增tăng 。長trường/trưởng 故cố 名danh 精tinh 進tấn 。又hựu 能năng 消tiêu 除trừ 。所sở 有hữu 散tán 動động 。及cập 能năng 引dẫn 得đắc 內nội 心tâm 安an 住trụ 。故cố 名danh 靜tĩnh 慮lự 。又hựu 能năng 除trừ 遣khiển 一nhất 切thiết 見kiến 趣thú 諸chư 耶da 惡ác 慧tuệ 。及cập 能năng 真chân 實thật 品phẩm 引dẫn 知tri 法pháp 。故cố 名danh 為vi 慧tuệ 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。以dĩ 於ư 因nhân 時thời 破phá 慳san 惠huệ 施thí 。果quả 時thời 能năng 裂liệt 一nhất 切thiết 貧bần 窮cùng 。及cập 於ư 果quả 時thời 。引dẫn 大đại 財tài 位vị 廣quảng 福phước 資tư 粮# 。故cố 名danh 為vi 施thí 。又hựu 於ư 因nhân 時thời 息tức 諸chư 惡ác 戒giới 。果quả 時thời 能năng 滅diệt 惡ác 趣thú 。及cập 於ư 未vị 來lai 能năng 取thủ 善thiện 趣thú 。於ư 現hiện 在tại 能năng 得đắc 等đẳng 持trì 。故cố 名danh 為vi 戒giới 。如như 是thị 一nhất 切thiết 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。訓huấn 釋thích 言ngôn 詞từ 。如như 應ưng 當đương 說thuyết 。及cập 能năng 善thiện 住trụ 自tự 他tha 安an 穩ổn 者giả 。謂vị 於ư 自tự 身thân 。不bất 為vi 忿phẫn 怒nộ 過quá 失thất 所sở 惱não 。不bất 生sanh 他tha 苦khổ 。故cố 得đắc 安an 穩ổn 。無vô 性tánh 釋thích 云vân 。謂vị 於ư 因nhân 時thời 能năng 破phá 慳san 恡lận 。亦diệc 能năng 引dẫn 廣quảng 。福phước 德đức 資tư 粮# 。及cập 於ư 果quả 時thời 能năng 裂liệt 貧bần 窮cùng 。得đắc 大đại 財tài 位vị 。故cố 名danh 為vi 施thí 。餘dư 釋thích 別biệt 名danh 。其kỳ 文văn 易dị 了liễu 。解giải 云vân 。世thế 親thân 論luận 意ý 。資tư 糧lương 屬thuộc 果quả 。無vô 性tánh 論luận 資tư 粮# 屬thuộc 因nhân 。餘dư 者giả 皆giai 同đồng 。梁lương 論luận 第đệ 九cửu 意ý 同đồng 新tân 論luận 。掌chưởng 珍trân 第đệ 二nhị 及cập 勝thắng 鬘man 經kinh 釋thích 名danh 少thiểu 異dị 。恐khủng 繁phồn 不bất 述thuật 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。如như 是thị 六lục 種chủng 。所sở 應ưng 學học 事sự 。幾kỷ 是thị 增tăng 上thượng 。戒giới 學học 所sở 攝nhiếp 。幾kỷ 是thị 增tăng 上thượng 。心tâm 學học 所sở 攝nhiếp 。幾kỷ 是thị 增tăng 上thượng 。慧tuệ 學học 所sở 攝nhiếp 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 分phần 別biệt 三tam 學học 相tương/tướng 攝nhiếp 門môn 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 請thỉnh 問vấn 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。當đương 知tri 初sơ 三tam 。但đãn 是thị 增tăng 上thượng 。戒giới 學học 所sở 攝nhiếp 。靜tĩnh 慮lự 一nhất 種chủng 。但đãn 是thị 增tăng 上thượng 。心tâm 學học 所sở 攝nhiếp 。慧tuệ 是thị 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 所sở 攝nhiếp 。我ngã 說thuyết 精tinh 進tấn 。遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。謂vị 隨tùy 用dụng 說thuyết 。戒giới 攝nhiếp 前tiền 三tam 。以dĩ 戒giới 資tư 粮# 是thị 戒giới 自tự 性tánh 戒giới 眷quyến 屬thuộc 故cố 。定định 即tức 心tâm 學học 。般Bát 若Nhã 是thị 慧tuệ 。諸chư 教giáo 皆giai 同đồng 。如như 名danh 可khả 知tri 。精tinh 近cận 遍biến 三tam 。策sách 三tam 學học 故cố 。相tương 續tục 深thâm 蜜mật 亦diệc 同đồng 此thử 經Kinh 。問vấn 。善thiện 戒giới 經Kinh 云vân 。戒giới 攝nhiếp 戒giới 度độ 。心tâm 攝nhiếp 定định 度độ 。慧tuệ 攝nhiếp 慧tuệ 度độ 。如như 何hà 此thử 經Kinh 與dữ 彼bỉ 有hữu 異dị 。解giải 云vân 。相tương/tướng 攝nhiếp 有hữu 其kỳ 多đa 義nghĩa 故cố 。今kim 先tiên 辨biện 三tam 學học 。後hậu 明minh 相tướng 攝nhiếp 同đồng 異dị 。言ngôn 三tam 學học 者giả 。如như 世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 第đệ 一nhất 卷quyển 云vân 。增tăng 上thượng 戒giới 者giả 。謂vị 十Thập 地Địa 中trung 依y 戒giới 而nhi 學học 。故cố 名danh 增tăng 上thượng 戒giới 。即tức 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。所sở 有hữu 律luật 儀nghi 。於ư 諸chư 不bất 善thiện 。無vô 復phục 作tác 心tâm 。增tăng 上thượng 心tâm 者giả 。謂vị 在tại 內nội 心tâm 。或hoặc 即tức 依y 心tâm 而nhi 學học 。故cố 名danh 增tăng 上thượng 心tâm 。即tức 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。增tăng 上thượng 慧tuệ 者giả 。謂vị 趣thú 證chứng 慧tuệ 。故cố 名danh 增tăng 上thượng 慧tuệ 。或hoặc 依y 慧tuệ 而nhi 學học 。故cố 名danh 增tăng 上thượng 慧tuệ 。即tức 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。言ngôn 增tăng 上thượng 者giả 。是thị 最tối 勝thắng 義nghĩa 。故cố 瑜du 伽già 論luận 第đệ 八bát 云vân 。唯duy 於ư 佛Phật 獨độc 有hữu 此thử 三tam 。不bất 共cộng 外ngoại 道đạo 。如như 是thị 名danh 為vi 。最tối 勝thắng 義nghĩa 故cố 。名danh 為vi 增tăng 上thượng 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。廣quảng 釋thích 三tam 學học 。如như 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 梁lương 論luận 第đệ 一nhất 顯hiển 揚dương 第đệ 七thất 瑜du 伽già 二nhị 十thập 八bát 法pháp 集tập 經kinh 第đệ 六lục 雜tạp 阿a 含hàm 第đệ 四tứ 十thập 。廣quảng 辨biện 三tam 學học 差sai 別biệt 。如như 成thành 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 七thất 第đệ 八bát 。後hậu 明minh 相tướng 攝nhiếp 。諸chư 教giáo 不bất 同đồng 。依y 善thiện 戒giới 經kinh 。戒giới 唯duy 攝nhiếp 戒giới 。定định 唯duy 攝nhiếp 心tâm 。慧tuệ 唯duy 攝nhiếp 慧tuệ 。不bất 配phối 餘dư 度độ 。故cố 第đệ 九cửu 云vân 。六Lục 度Độ 有hữu 三tam 戒giới 。一nhất 隨tùy 戒giới 戒giới 。二nhị 隨tùy 心tâm 戒giới 。三tam 隨tùy 智trí 戒giới 。尸thi 度độ 名danh 為vi 隨tùy 戒giới 戒giới 。禪thiền 度độ 名danh 為vi 隨tùy 心tâm 戒giới 。智Trí 度Độ 名danh 為vi 隨tùy 智trí 戒giới 。 (# 此thử 即tức 自tự 性tánh 相tướng 攝nhiếp )# 若nhược 依y 此thử 經Kinh 相tương 續tục 深thâm 密mật 。前tiền 三tam 攝nhiếp 戒giới 。是thị 資tư 糧lương 。是thị 戒giới 自tự 性tánh 戒giới 眷quyến 屬thuộc 故cố 。靜tĩnh 慮lự 攝nhiếp 心tâm 。般Bát 若Nhã 攝nhiếp 慧tuệ 。精tinh 進tấn 遍biến 三tam 。策sách 三tam 學học 故cố 。 (# 此thử 即tức 隨tùy 用dụng 相tương/tướng 攝nhiếp )# 依y 莊trang 嚴nghiêm 論luận 。意ý 同đồng 此thử 經Kinh 。故cố 第đệ 七thất 云vân 。偈kệ 曰viết 。為vi 攝nhiếp 三tam 學học 故cố 。說thuyết 度độ 有hữu 六lục 種chủng 。初sơ 三tam 二nhị 初sơ 一nhất 。後hậu 二nhị 二nhị 一nhất 三tam 。 (# 解giải 云vân 。初sơ 三tam 者giả 。謂vị 初sơ 三tam 度độ 。二nhị 者giả 謂vị 初sơ 三tam 度độ 即tức 是thị 二nhị 。一nhất 聚tụ 二nhị 眷quyến 屬thuộc 。尸thi 羅la 為vi 聚tụ 。檀đàn 及cập 羼sằn 提đề 為vi 眷quyến 屬thuộc 。初sơ 一nhất 者giả 謂vị 初sơ 三tam 及cập 二nhị 。即tức 三tam 學học 中trung 是thị 初sơ 一nhất 戒giới 學học 。後hậu 二nhị 者giả 。即tức 是thị 後hậu 二nhị 禪thiền 度độ 般Bát 若Nhã 度độ 。重trọng/trùng 二nhị 者giả 。謂vị 後hậu 二nhị 度độ 。如như 其kỳ 次thứ 第đệ 即tức 是thị 心tâm 慧tuệ 二nhị 學học 。一nhất 者giả 。謂vị 精tinh 進tấn 一nhất 度độ 。三tam 者giả 謂vị 此thử 一nhất 度độ 遍biến 三tam 學học 也dã )# 若nhược 依y 瑜du 伽già 第đệ 四tứ 十thập 九cửu 。前tiền 四tứ 攝nhiếp 戒giới 。第đệ 五ngũ 攝nhiếp 心tâm 。第đệ 六lục 攝nhiếp 慧tuệ 。故cố 彼bỉ 論luận 云vân 。由do 前tiền 四tứ 度độ 資tư 糧lương 自tự 性tánh 眷quyến 屬thuộc 守thủ 護hộ 。當đương 知tri 圓viên 滿mãn 。增tăng 上thượng 戒giới 學học 。由do 靜tĩnh 慮lự 度độ 。當đương 知tri 圓viên 滿mãn 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。由do 般Bát 若Nhã 度độ 。當đương 知tri 圓viên 滿mãn 。增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。地địa 持trì 論luận 第đệ 十thập 亦diệc 同đồng 瑜du 伽già 。 (# 此thử 即tức 隨tùy 顯hiển 相tương/tướng 攝nhiếp )# 依y 攝nhiếp 論luận 等đẳng 。六Lục 度Độ 一nhất 一nhất 更cánh 互hỗ 相tương 攝nhiếp 。以dĩ 此thử 准chuẩn 知tri 。三tam 學học 一nhất 一nhất 皆giai 攝nhiếp 六Lục 度Độ 。故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 。如như 是thị 六lục 屬thuộc 相tương/tướng 決quyết 擇trạch 。云vân 何hà 可khả 見kiến 。

世Thế 尊Tôn 。於ư 此thử 一nhất 切thiết 。六Lục 度Độ 戒giới 有hữu 處xứ 所sở 以dĩ 施thí 聲thanh 說thuyết 。如như 是thị 乃nãi 至chí 。戒giới 有hữu 處xứ 所sở 以dĩ 慧tuệ 聲thanh 說thuyết 。謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。修tu 加gia 行hành 中trung 。皆giai 有hữu 一nhất 切thiết 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。互hỗ 相tương 助trợ 成thành 。如như 是thị 意ý 趣thú 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。 (# 此thử 即tức 助trợ 伴bạn 相tương/tướng 攝nhiếp )# 然nhiên 此thử 諸chư 教giáo 攝nhiếp 義nghĩa 不bất 同đồng 。故cố 成thành 唯duy 識thức 約ước 四tứ 種chủng 義nghĩa 。以dĩ 辨biện 相tương/tướng 攝nhiếp 。一nhất 自tự 性tánh 攝nhiếp 。二nhị 助trợ 伴bạn 攝nhiếp 。三tam 隨tùy 用dụng 攝nhiếp 。四tứ 隨tùy 顯hiển 攝nhiếp 。故cố 第đệ 九cửu 云vân 。若nhược 自tự 性tánh 攝nhiếp 。戒giới 唯duy 攝nhiếp 戒giới 。定định 攝nhiếp 靜tĩnh 慮lự 。慧tuệ 攝nhiếp 後hậu 五ngũ 。 (# 約ước 十thập 度độ 門môn 以dĩ 辨biện 相tương/tướng 攝nhiếp )# 若nhược 辨biện 助trợ 伴bạn 。皆giai 具cụ 相tương/tướng 攝nhiếp 。若nhược 隨tùy 用dụng 攝nhiếp 。戒giới 攝nhiếp 前tiền 三tam 。資tư 糧lương 自tự 體thể 眷quyến 屬thuộc 性tánh 故cố 。定định 攝nhiếp 靜tĩnh 慮lự 。慧tuệ 攝nhiếp 後hậu 五ngũ (# 約ước 十thập 度độ 行hành 說thuyết )# 精tinh 進tấn 三tam 攝nhiếp 。遍biến 策sách 三tam 故cố 。若nhược 隨tùy 顯hiển 攝nhiếp 。戒giới 攝nhiếp 前tiền 四tứ 。前tiền 三tam 如như 前tiền 。及cập 守thủ 護hộ 故cố 。定định 攝nhiếp 靜tĩnh 慮lự 。慧tuệ 攝nhiếp 後hậu 五ngũ 。解giải 云vân 。唯duy 此thử 諸chư 聖thánh 教giáo 中trung 。若nhược 據cứ 一nhất 義nghĩa 。故cố 不bất 相tương 違vi 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 如như 是thị 。六lục 種chủng 所sở 應ưng 學học 事sự 。幾kỷ 是thị 福phước 德đức 。資tư 粮# 所sở 攝nhiếp 。幾kỷ 是thị 智trí 慧tuệ 。資tư 粮# 所sở 攝nhiếp 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 三tam 分phân 別biệt 福phước 智trí 資tư 糧lương 門môn 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 請thỉnh 問vấn 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。若nhược 增tăng 上thượng 戒giới 。學học 所sở 攝nhiếp 者giả 。是thị 名danh 福phước 德đức 。資tư 糧lương 所sở 攝nhiếp 。若nhược 增tăng 上thượng 慧tuệ 。學học 所sở 攝nhiếp 者giả 。是thị 名danh 智trí 慧tuệ 。資tư 糧lương 所sở 攝nhiếp 。我ngã 說thuyết 精tinh 進tấn 。靜tĩnh 慮lự 二nhị 種chủng 。遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。

釋thích 曰viết 。此thử 即tức 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。謂vị 六Lục 度Độ 中trung 。初sơ 三tam 是thị 福phước 。後hậu 一nhất 是thị 智trí 。餘dư 二nhị 即tức 通thông 二nhị 種chủng 資tư 粮# 。釋thích 此thử 經Kinh 意ý 。如như 瑜du 伽già 論luận 第đệ 三tam 十thập 六lục 。彼bỉ 云vân 。云vân 何hà 為vi 福phước 。謂vị 施thí 戒giới 忍nhẫn 三tam 。云vân 何hà 為vi 智trí 。謂vị 第đệ 六lục 般Bát 若Nhã 。精tinh 進tấn 靜tĩnh 慮lự 。通thông 於ư 二nhị 分phần 。若nhược 依y 精tinh 進tấn 。修tu 施thí 戒giới 忍nhẫn 及cập 四tứ 無vô 量lượng 。名danh 為vi 福phước 分phần/phân 。若nhược 依y 精tinh 進tấn 。習tập 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 三tam 慧tuệ 及cập 蘊uẩn 等đẳng 善thiện 巧xảo 。名danh 為vi 智trí 分phần/phân 。若nhược 依y 靜tĩnh 慮lự 。修tu 習tập 慈từ 等đẳng 。四tứ 種chủng 無vô 量lượng 。名danh 為vi 福phước 分phần/phân 。若nhược 依y 靜tĩnh 慮lự 。修tu 蘊uẩn 界giới 等đẳng 種chủng 種chủng 善thiện 巧xảo 。名danh 為vi 智trí 分phần/phân 。地địa 持trì 論luận 第đệ 一nhất 。善thiện 戒giới 經kinh 第đệ 二nhị 。世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 第đệ 六lục 。梁lương 論luận 第đệ 八bát 。大đại 同đồng 瑜du 伽già 。然nhiên 此thử 福phước 智trí 二nhị 種chủng 資tư 粮# 。略lược 釋thích 名danh 義nghĩa 。後hậu 辨biện 相tương/tướng 攝nhiếp 。言ngôn 名danh 義nghĩa 者giả 。能năng 生sanh 福phước 果quả 。與dữ 福phước 為vi 因nhân 。名danh 福phước 資tư 粮# 。能năng 生sanh 智trí 果quả 。與dữ 智trí 為vi 因nhân 。名danh 智trí 資tư 粮# 。言ngôn 資tư 粮# 者giả 。若nhược 依y 梁lương 論luận 。成thành 就tựu 義nghĩa 故cố 。名danh 為vi 資tư 粮# 。故cố 第đệ 八bát 云vân 。此thử 福phước 及cập 智trí 。有hữu 二nhị 種chủng 功công 用dụng 。一nhất 能năng 助trợ 道đạo 。二nhị 能năng 成thành 道Đạo 體thể 。由do 此thử 二nhị 故cố 。道đạo 得đắc 成thành 就tựu 。故cố 說thuyết 此thử 二nhị 為vi 通thông 資tư 粮# 。若nhược 依y 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 。運vận 集tập 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 資tư 粮# 。故cố 第đệ 六lục 云vân 。言ngôn 資tư 粮# 者giả 。經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。所sở 運vận 集tập 故cố 。若nhược 依y 菩Bồ 提Đề 資tư 粮# 論luận 。有hữu 其kỳ 五ngũ 義nghĩa 。一nhất 者giả 滿mãn 義nghĩa 。二nhị 者giả 持trì 義nghĩa 。三tam 長trưởng 養dưỡng 義nghĩa 。四tứ 者giả 因nhân 義nghĩa 。五ngũ 具cụ 足túc 義nghĩa 。故cố 第đệ 一nhất 云vân 。言ngôn 資tư 粮# 者giả 。是thị 其kỳ 滿mãn 義nghĩa 。由do 此thử 能năng 滿mãn 菩Bồ 提Đề 法Pháp 故cố 。又hựu 以dĩ 持trì 為vi 義nghĩa 。由do 此thử 能năng 持trì 菩Bồ 提Đề 法Pháp 故cố 。又hựu 以dĩ 長trưởng 養dưỡng 為vi 義nghĩa 。由do 此thử 長trưởng 養dưỡng 菩Bồ 提Đề 法Pháp 故cố 。又hựu 以dĩ 因nhân 為vi 義nghĩa 。由do 此thử 能năng 生sanh 菩Bồ 提Đề 法pháp 故cố 。又hựu 以dĩ 眾chúng 分phần/phân 具cụ 足túc 為vi 義nghĩa 。由do 此thử 具cụ 足túc 菩Bồ 提Đề 法Pháp 故cố 。名danh 為vi 資tư 粮# 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。言ngôn 相tương/tướng 攝nhiếp 者giả 。諸chư 教giáo 不bất 同đồng 。略lược 有hữu 八bát 例lệ 。一nhất 者giả 。前tiền 三tam 是thị 福phước 。後hậu 三tam 是thị 智trí 。如như 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 第đệ 六lục 卷quyển 云vân 。福phước 資tư 粮# 者giả 。謂vị 施thí 戒giới 忍nhẫn 三tam 種chủng 加gia 行hành 。智trí 資tư 粮# 者giả 。精tinh 進tấn 靜tĩnh 慮lự 。及cập 聞văn 慧tuệ 等đẳng 。智Trí 度Độ 論luận 第đệ 十thập 五ngũ 云vân 。欲dục 成thành 佛Phật 道Đạo 。凡phàm 有hữu 二nhị 門môn 。一nhất 者giả 福phước 德đức 。二nhị 者giả 智trí 慧tuệ 。行hành 施thí 戒giới 忍nhẫn 。是thị 福phước 德đức 門môn 。知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 是thị 智trí 慧tuệ 門môn 。般Bát 若Nhã 要yếu 因nhân 禪thiền 定định 。禪thiền 定định 必tất 須tu 。大đại 精tinh 進tấn 力lực 。二nhị 者giả 。初sơ 二nhị 及cập 第đệ 四tứ 是thị 福phước 。後hậu 二nhị 及cập 第đệ 三tam 是thị 智trí 。如như 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 。經kinh 第đệ 二nhị 卷quyển 二nhị 莊trang 嚴nghiêm 品phẩm 云vân 。施thí 戒giới 精tinh 進tấn 名danh 福phước 莊trang 嚴nghiêm 。忍nhẫn 定định 智trí 慧tuệ 名danh 智trí 莊trang 嚴nghiêm 。三tam 者giả 。前tiền 二nhị 是thị 福phước 。後hậu 一nhất 是thị 智trí 。三tam 通thông 二nhị 種chủng 。如như 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 十thập 卷quyển 云vân 。問vấn 。二nhị 聚tụ 攝nhiếp 六Lục 度Độ 云vân 何hà 。偈kệ 曰viết 。

初sơ 二nhị 為vi 福phước 聚tụ 。第đệ 六lục 即tức 是thị 智trí 。餘dư 三tam 二nhị 聚tụ 因nhân 。

五ngũ 亦diệc 成thành 智trí 聚tụ 。

釋thích 曰viết 。施thí 戒giới 為vi 福phước 體thể 。波Ba 若Nhã 為vi 智trí 體thể 。忍nhẫn 進tiến 定định 三tam 通thông 為vi 二nhị 聚tụ 因nhân 。由do 俱câu 作tác 故cố 。五ngũ 亦diệc 成thành 智trí 聚tụ 。由do 智trí 迴hồi 向hướng 故cố 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。四tứ 者giả 。前tiền 三tam 是thị 福phước 。後hậu 一nhất 是thị 智trí 。餘dư 通thông 二nhị 種chủng 。如như 即tức 此thử 經Kinh 相tương 續tục 深thâm 密mật 地địa 持trì 論luận 第đệ 一nhất 善thiện 戒giới 經kinh 第đệ 二nhị 無vô 性tánh 世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 第đệ 六lục 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 八bát 瑜du 伽già 三tam 十thập 六lục 。五ngũ 者giả 。前tiền 五ngũ 是thị 福phước 。後hậu 一nhất 是thị 智trí 。如như 伽già 耶da 經Kinh 云vân 。助trợ 道đạo 者giả 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。斷đoạn 道đạo 者giả 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。又hựu 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。殖thực 諸chư 功công 德đức 。般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。能năng 除trừ 著trước 心tâm 。六lục 者giả 前tiền 。五ngũ 是thị 福phước 。後hậu 一nhất 通thông 福phước 智trí 。如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 第đệ 二nhị 十thập 七thất 。獅sư 子tử 吼hống 品phẩm 云vân 。福phước 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。謂vị 從tùng 波Ba 羅La 蜜Mật 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 。非phi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。慧tuệ 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。謂vị 從tùng 一nhất 地địa 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。解giải 云vân 。地địa 者giả 即tức 是thị 慧tuệ 也dã 。故cố 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。法pháp 無vô 我ngã 智trí 分phần/phân 位vị 名danh 地địa 。七thất 者giả 。前tiền 是thị 福phước 。六lục 皆giai 是thị 智trí 。如như 前tiền 所sở 引dẫn 大đại 莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。五ngũ 亦diệc 成thành 智trí 聚tụ 者giả 。後hậu 由do 般Bát 若Nhã 能năng 迴hồi 向hướng 故cố 。一nhất 切thiết 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。皆giai 成thành 智trí 聚tụ 。解giải 云vân 。前tiền 五ngũ 度độ 非phi 但đãn 是thị 福phước 。亦diệc 通thông 智trí 聚tụ 。由do 智trí 迴hồi 向hướng 故cố 。八bát 者giả 。施thí 戒giới 及cập 定định 為vi 福phước 。般Bát 若Nhã 為vi 智trí 。略lược 不bất 配phối 釋thích 忍nhẫn 進tiến 二nhị 度độ 。如như 大đại 菩Bồ 薩Tát 。藏tạng 經kinh 般Bát 若Nhã 品phẩm 云vân 。云vân 何hà 名danh 為vi 二nhị 。種chủng 資tư 粮# 善thiện 巧xảo 。謂vị 福phước 及cập 智trí 。云vân 何hà 為vi 福phước 。謂vị 施thí 戒giới 修tu 。云vân 何hà 為vi 智trí 。謂vị 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 。攝nhiếp 取thủ 於ư 智trí 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。或hoặc 可khả 六Lục 度Độ 皆giai 通thông 福phước 智trí 。一nhất 一nhất 度độ 中trung 。互hỗ 相tương 助trợ 成thành 。各các 具cụ 六lục 故cố 。解giải 云vân 。諸chư 經kinh 及cập 論luận 。隨tùy 機cơ 不bất 同đồng 。種chủng 種chủng 異dị 說thuyết 。各các 不bất 相tương 違vi 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。於ư 此thử 六lục 種chủng 。所sở 學học 事sự 中trung 。菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 。應ưng 當đương 修tu 學học 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 四tứ 五ngũ 相tương/tướng 修tu 學học 六Lục 度Độ 門môn 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 請thỉnh 問vấn 五ngũ 相tương/tướng 修tu 法pháp 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。應ưng 當đương 修tu 學học 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 答đáp 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 標tiêu 章chương 舉cử 數số 。後hậu 次thứ 第đệ 別biệt 釋thích 。此thử 即tức 初sơ 也dã (# 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 有hữu 五ngũ 種chủng 觀quán 法pháp )# 。

一nhất 者giả 最tối 初sơ 於ư 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。相tương 應ứng 微vi 妙diệu 。正Chánh 法Pháp 教giáo 中trung 。猛mãnh 利lợi 信tín 解giải 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 次thứ 第đệ 別biệt 釋thích 五ngũ 相tương/tướng 。即tức 為vi 五ngũ 段đoạn 。此thử 釋thích 第đệ 一nhất 猛mãnh 利lợi 信tín 解giải 相tương/tướng 。如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 即tức 七thất 卷quyển 云vân 。謂vị 於ư 諸chư 度Độ 相tương 應ứng 聖thánh 教giáo 。雖tuy 極cực 甚thậm 深thâm 。而nhi 能năng 信tín 解giải 。解giải 云vân 諸chư 度Độ 相tương 應ứng 教giáo 甚thậm 深thâm 者giả 。如như 雜tạp 集tập 論luận 第đệ 十thập 一nhất 云vân 。十thập 二nhị 分phần 聖thánh 教giáo 中trung 。方Phương 廣Quảng 分phần/phân 名danh 菩Bồ 薩Tát 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 藏tạng 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。大Đại 乘Thừa 者giả 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 藏tạng 。又hựu 第đệ 十thập 二nhị 云vân 。

復phục 次thứ 何hà 緣duyên 。說thuyết 方Phương 廣Quảng 分phân 為vi 廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 耶da 。由do 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。性tánh 廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 故cố 。謂vị 此thử 所sở 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。性tánh 果quả 最tối 廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 故cố 。因nhân 受thọ 果quả 名danh 。是thị 故cố 別biệt 說thuyết 方Phương 廣Quảng 分phân 為vi 。廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 。

二nhị 者giả 次thứ 於ư 十thập 種chủng 法pháp 行hành 。以dĩ 聞văn 思tư 修tu 。所sở 成thành 妙diệu 慧tuệ 。精tinh 進tấn 修tu 行hành 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 行hành 十thập 法pháp 行hành 。十thập 種chủng 法pháp 行hành 。如như 前tiền 所sở 引dẫn 瑜du 伽già 決quyết 擇trạch 七thất 十thập 四tứ 說thuyết 。顯hiển 揚dương 第đệ 二nhị 。今kim 釋thích 經kinh 文văn 。兩lưỡng 說thuyết 不bất 同đồng 。一nhất 云vân 。十thập 種chủng 法pháp 行hành 即tức 是thị 三tam 慧tuệ 。故cố 以dĩ 三tam 慧tuệ 精tinh 進tấn 修tu 行hành 。十thập 種chủng 法pháp 行hành 。故cố 相tương 續tục 經kinh 作tác 如như 是thị 說thuyết 。於ư 彼bỉ 行hành 十thập 法pháp 行hành 。聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。又hựu 深thâm 密mật 云vân 。有hữu 十thập 法Pháp 行hành 。如như 實thật 修tu 行hành 。聞văn 等đẳng 慧tuệ 故cố 。一nhất 云vân 。三tam 慧tuệ 正chánh 顯hiển 其kỳ 觀quán 。十thập 種chủng 法pháp 行hành 即tức 是thị 助trợ 伴bạn 。故cố 辨biện 中trung 邊biên 論luận 第đệ 三tam 卷quyển 云vân 。頌tụng 曰viết 。菩Bồ 薩Tát 以dĩ 三tam 慧tuệ 。恆hằng 思tư 惟duy 大Đại 乘Thừa 。如như 所sở 施thi 設thiết 法pháp 。名danh 作tác 意ý 正chánh 行hạnh 。乃nãi 至chí 彼bỉ 云vân 。作tác 意ý 正chánh 行hạnh 有hữu 何hà 助trợ 伴bạn 。頌tụng 曰viết 。此thử 助trợ 伴bạn 應ưng 知tri 。即tức 十thập 種chủng 法pháp 行hành 。何hà 等đẳng 為vi 十thập 。

頌tụng 曰viết 。謂vị 書thư 寫tả 供cúng 養dường 。施thí 他tha 聽thính 披phi 讀đọc 。受thọ 持trì 正chánh 開khai 演diễn 。諷phúng 誦tụng 及cập 思tư 修tu 。論luận 曰viết 。於ư 此thử 大Đại 乘Thừa 。有hữu 十thập 法Pháp 行hành 。一nhất 書thư 寫tả 。二nhị 供cúng 養dường 。三tam 施thí 他tha 。四tứ 若nhược 他tha 誦tụng 讀đọc 專chuyên 心tâm 諦đế 聽thính 。五ngũ 自tự 披phi 讀đọc 。六lục 受thọ 持trì 。七thất 正chánh 為vi 他tha 開khai 演diễn 文văn 義nghĩa 。八bát 諷phúng 誦tụng 。九cửu 思tư 惟duy 。十thập 修tu 習tập 。解giải 云vân 。後hậu 說thuyết 為vi 勝thắng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。彼bỉ 論luận 復phục 云vân 。作tác 意ý 正chánh 行hạnh 。由do 十thập 法pháp 行hành 。之chi 所sở 攝nhiếp 受thọ 。

三tam 者giả 隨tùy 護hộ 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三tam 護hộ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。令linh 不bất 退thoái 轉chuyển 。名danh 護hộ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。廣quảng 釋thích 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。如như 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。經kinh 第đệ 一nhất 廣quảng 讚tán 菩Bồ 提Đề 心tâm 。如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 五ngũ 十thập 九cửu 。

四tứ 者giả 親thân 近cận 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。

釋thích 曰viết 。此thử 釋thích 第đệ 四tứ 。近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。如như 瑜du 伽già 論luận 第đệ 四tứ 十thập 四tứ 。彼bỉ 云vân 。成thành 就tựu 八bát 支chi 能năng 為vi 善thiện 友hữu 。眾chúng 相tướng 圓viên 滿mãn 。一nhất 者giả 住trụ 戒giới 。於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。律luật 儀nghi 戒giới 中trung 。妙diệu 善thiện 安an 住trụ 無vô 缺khuyết 無vô 穿xuyên 。二nhị 者giả 多đa 聞văn 。覺giác 慧tuệ 成thành 就tựu 。三tam 者giả 具cụ 證chứng 。得đắc 修tu 所sở 成thành 隨tùy 一nhất 勝thắng 善thiện 。逮đãi 奢xa 摩ma 他tha 。毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。四tứ 者giả 哀ai 愍mẫn 。內nội 具cụ 慈từ 悲bi 。能năng 捨xả 自tự 己kỷ 。現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。精tinh 勤cần 無vô 怠đãi 饒nhiêu 益ích 於ư 他tha 。五ngũ 者giả 無vô 畏úy 。為vì 他tha 宣tuyên 說thuyết 。正Chánh 法Pháp 教giáo 時thời 。非phi 由do 恐khủng 怖bố 忘vong 失thất 念niệm 辨biện 。六lục 者giả 堪kham 忍nhẫn 。於ư 他tha 輕khinh 譏cơ 調điều 弄lộng 鄙bỉ 言ngôn 違vi 拒cự 等đẳng 事sự 。非phi 愛ái 言ngôn 路lộ 。種chủng 種chủng 惡ác 行hành 。皆giai 悉tất 能năng 忍nhẫn 。七thất 者giả 無vô 倦quyện 。其kỳ 力lực 充sung 強cường/cưỡng 能năng 多đa 思tư 擇trạch 。處xử 在tại 四tứ 眾chúng 說thuyết 正Chánh 法Pháp 時thời 。言ngôn 無vô 謇kiển 澁sáp 。心tâm 不bất 疲bì 厭yếm 。八bát 者giả 善thiện 詞từ 。語ngữ 具cụ 圓viên 滿mãn 。不bất 壞hoại 法pháp 性tánh 。言ngôn 詞từ 辨biện 了liễu 。廣quảng 讚tán 善Thiện 知Tri 識Thức 。如như 法Pháp 句cú 經kinh 及cập 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 五ngũ 十thập 八bát 。又hựu 瑜du 伽già 云vân 。由do 四tứ 種chủng 相tương/tướng 方phương 得đắc 圓viên 滿mãn 。親thân 近cận 善thiện 友hữu 。一nhất 於ư 善thiện 友hữu 。有hữu 病bệnh 無vô 病bệnh 。隨tùy 時thời 供cung 待đãi 。恆hằng 常thường 發phát 起khởi 愛ái 敬kính 淨tịnh 信tín 。二nhị 於ư 善thiện 友hữu 隨tùy 時thời 敬kính 問vấn 禮lễ 拜bái 奉phụng 迎nghênh 。合hợp 掌chưởng 殷ân 勤cần 。修tu 和hòa 敬kính 業nghiệp 。而nhi 為vi 供cúng 養dường 。三tam 於ư 善thiện 友hữu 如như 法Pháp 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。臥ngọa 具cụ 病bệnh 緣duyên 醫y 藥dược 。資tư 身thân 什thập 物vật 。隨tùy 時thời 供cúng 養dường 。四tứ 於ư 善thiện 友hữu 。若nhược 正chánh 依y 止chỉ 於ư 如như 法Pháp 義nghĩa 。若nhược 合hợp 若nhược 離ly 。隨tùy 自tự 在tại 轉chuyển 無vô 有hữu 傾khuynh 動động 。如như 實thật 顯hiển 發phát 作tác 奉phụng 教giáo 心tâm 。隨tùy 時thời 往vãng 詣nghệ 恭cung 敬kính 承thừa 事sự 。請thỉnh 問vấn 聽thính 受thọ 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。

五ngũ 者giả 無vô 間gian 。勤cần 修tu 善thiện 法Pháp 。

釋thích 曰viết 。此thử 辨biện 第đệ 五ngũ 無vô 間gián 勤cần 修tu 。如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 說thuyết 。恆hằng 常thường 無vô 間gian 修tu 習tập 六Lục 度Độ 方phương 得đắc 圓viên 滿mãn 。此thử 即tức 長trường/trưởng 無vô 間gian 慇ân 重trọng/trùng 無vô 餘dư 。四tứ 種chủng 修tu 中trung 無vô 間gian 修tu 也dã 。依y 成thành 唯duy 識thức 。更cánh 加gia 發phát 心tâm 以dĩ 為vi 五ngũ 修tu 。辨biện 此thử 經Kinh 意ý 。說thuyết 五ngũ 根căn 者giả 。欲dục 修tu 六Lục 度Độ 。要yếu 具cụ 五ngũ 相tương/tướng 。一nhất 於ư 度độ 教giáo 發phát 勝thắng 信tín 解giải 。若nhược 不bất 依y 正chánh 教giáo 。成thành 耶da 行hành 故cố 。二nhị 已dĩ 信tín 聖thánh 教giáo 。起khởi 十thập 供cúng 養dường 。發phát 三tam 種chủng 慧tuệ 。是thị 行hành 體thể 故cố 。三tam 隨tùy 護hộ 善thiện 根căn 。令linh 不bất 退thoái 故cố 。四tứ 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。藉tạ 勝thắng 緣duyên 故cố 。五ngũ 無vô 間gián 修tu 。令linh 速tốc 滿mãn 故cố 。若nhược 依y 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 。說thuyết 修tu 有hữu 五ngũ 。一nhất 現hiện 起khởi 加gia 行hành 修tu 。二nhị 勝thắng 解giải 修tu 。三tam 作tác 意ý 修tu 。四tứ 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 修tu 。五ngũ 成thành 所sở 作tác 事sự 修tu 。又hựu 雜tạp 集tập 論luận 第đệ 十thập 二nhị 卷quyển 。修tu 略lược 有hữu 五ngũ 。謂vị 依y 止chỉ 住trụ 持trì 修tu 。依y 止chỉ 作tác 意ý 修tu 。依y 止chỉ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 。依y 止chỉ 方phương 便tiện 修tu 。依y 止chỉ 自tự 在tại 修tu 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。恐khủng 繁phồn 不bất 述thuật 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。施thi 設thiết 如như 是thị 。所sở 應ưng 學học 事sự 。但đãn 有hữu 六lục 數số 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 五ngũ 諸chư 度Độ 數số 。無vô 增tăng 減giảm 門môn 。有hữu 十thập 種chủng 度độ 。分phân 之chi 為vi 二nhị 。初sơ 明minh 六Lục 度Độ 數số 無vô 增tăng 減giảm 。後hậu 明minh 四tứ 度độ 數số 無vô 增tăng 減giảm 。前tiền 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 請thỉnh 。後hậu 說thuyết 。此thử 即tức 請thỉnh 問vấn 唯duy 六lục 所sở 由do 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。二nhị 因nhân 緣duyên 故cố 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 世Thế 尊Tôn 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 四tứ 。一nhất 者giả 標tiêu 數số 。二nhị 者giả 別biệt 敘tự 。三tam 者giả 屬thuộc 當đương 。四tứ 者giả 別biệt 釋thích 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 標tiêu 數số 略lược 答đáp 。由do 二nhị 緣duyên 故cố 。數số 無vô 增tăng 減giảm (# 相tương 續tục 經Kinh 云vân 二nhị 事sự 。深thâm 密mật 二nhị 義nghĩa 者giả 。因nhân 緣duyên 事sự 義nghĩa 。名danh 異dị 意ý 同đồng )# 。

一nhất 者giả 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 故cố 。二nhị 者giả 對đối 治trị 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 別biệt 敘tự 二nhị 緣duyên 。如như 經kinh 可khả 知tri 。

當đương 知tri 前tiền 三tam 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。後hậu 三tam 對đối 治trị 。一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三tam 舉cử 前tiền 三tam 後hậu 三tam 。屬thuộc 當đương 二nhị 緣duyên 。謂vị 六Lục 度Độ 中trung 施thí 戒giới 忍nhẫn 三tam 。饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。精tinh 進tấn 等đẳng 三tam 。對đối 治trị 煩phiền 惱não 。

前tiền 三tam 益ích 饒nhiêu 諸chư 有hữu 情tình 者giả 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 布bố 施thí 故cố 。攝nhiếp 受thọ 資tư 具cụ 。饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。由do 持trì 戒giới 故cố 。不bất 行hành 損tổn 害hại 。逼bức 迫bách 惱não 亂loạn 。饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。由do 忍nhẫn 辱nhục 故cố 。於ư 彼bỉ 損tổn 害hại 。逼bức 迫bách 惱não 亂loạn 。堪kham 能năng 忍nhẫn 受thọ 。饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 四tứ 次thứ 第đệ 別biệt 釋thích 。前tiền 三tam 饒nhiêu 益ích 。後hậu 三tam 對đối 治trị 。此thử 釋thích 前tiền 三tam 饒nhiêu 益ích 後hậu 三tam 對đối 治trị 。此thử 釋thích 前tiền 三tam 。饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。深thâm 密mật 等đẳng 云vân 。前tiền 三tam 種chủng 度độ 。如như 次thứ 三tam 益ích 。資tư 世thế 攝nhiếp 受thọ 益ích 。不bất 加gia 攝nhiếp 受thọ 益ích 。無vô 報báo 怨oán 心tâm 益ích 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。又hựu 前tiền 三tam 種chủng 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。施thí 彼bỉ 資tư 財tài 。不bất 損tổn 惱não 彼bỉ 。堪kham 忍nhẫn 彼bỉ 惱não 。而nhi 饒nhiêu 益ích 故cố 。廣quảng 如như 雜tạp 集tập 等đẳng 。

後hậu 三tam 對đối 治trị 。諸chư 煩phiền 惱não 者giả 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 精tinh 進tấn 故cố 。雖tuy 未vị 永vĩnh 伏phục 。一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。亦diệc 未vị 永vĩnh 害hại 。一nhất 切thiết 隨tùy 眠miên 。而nhi 能năng 勇dũng 猛mãnh 。修tu 諸chư 善thiện 品phẩm 。彼bỉ 諸chư 煩phiền 惱não 。不bất 能năng 傾khuynh 動động 。善thiện 品phẩm 加gia 行hành 。由do 靜tĩnh 慮lự 故cố 。永vĩnh 伏phục 煩phiền 惱não 。由do 般Bát 若Nhã 故cố 。永vĩnh 害hại 隨tùy 眠miên 。

釋thích 曰viết 。此thử 明minh 後hậu 三tam 對đối 治trị 煩phiền 惱não 。謂vị 彼bỉ 精tinh 進tấn 非phi 如như 靜tĩnh 慮lự 永vĩnh 伏phục 一nhất 切thiết 。現hiện 行hành 煩phiền 惱não 。非phi 如như 般Bát 若Nhã 永vĩnh 害hại 一nhất 切thiết 。種chủng 子tử 隨tùy 眠miên 。而nhi 由do 精tinh 進tấn 能năng 修tu 諸chư 善thiện 。由do 此thử 諸chư 惑hoặc 不bất 傾khuynh 動động 。善thiện 品phẩm 加gia 行hành 。即tức 是thị 精tinh 進tấn 。能năng 與dữ 定định 慧tuệ 方phương 便tiện 故cố 。說thuyết 名danh 加gia 行hành 。由do 靜tĩnh 慮lự 故cố 。永vĩnh 伏phục 現hiện 惑hoặc 。由do 般Bát 若Nhã 故cố 。永vĩnh 害hại 種chủng 子tử 。故cố 說thuyết 後hậu 三tam 對đối 治trị 煩phiền 惱não 。成thành 唯duy 識thức 云vân 。精tinh 進tấn 等đẳng 三tam 對đối 治trị 煩phiền 惱não 。雖tuy 未vị 伏phục 滅diệt 。而nhi 能năng 精tinh 勒lặc 修tu 對đối 治trị 彼bỉ 諸chư 善thiện 加gia 行hành 。永vĩnh 伏phục 永vĩnh 滅diệt 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。廣quảng 如như 雜tạp 集tập 等đẳng 。然nhiên 此thử 六Lục 度Độ 唯duy 六lục 所sở 由do 。乃nãi 至chí 有hữu 五ngũ 種chủng 。有hữu 處xứ 一nhất 義nghĩa 以dĩ 釋thích 六lục 數số 。如như 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 。經kinh 第đệ 一nhất 卷quyển 云vân 。為vi 除trừ 外ngoại 道đạo 六lục 方phương 耶da 說thuyết 。故cố 說thuyết 六Lục 度Độ 。佛Phật 言ngôn 東đông 方phương 如như 施thí 。初sơ 始thỉ 出xuất 故cố 。南nam 方phương 如như 戒giới 。以dĩ 似tự 右hữu 故cố 。西tây 方phương 如như 忍nhẫn 。忍nhẫn 惡ác 於ư 後hậu 故cố 。北bắc 方phương 如như 精tinh 進tấn 。名danh 號hiệu 勝thắng 故cố 。下hạ 方phương 如như 禪thiền 。觀quán 察sát 惡ác 道đạo 故cố 。上thượng 方phương 如như 慧tuệ 。無vô 上thượng 無vô 生sanh 故cố 。又hựu 智Trí 度Độ 論luận 四tứ 十thập 六lục 云vân 。何hà 故cố 如Như 來Lai 。正chánh 說thuyết 六Lục 度Độ 。不bất 多đa 不bất 少thiểu 。答đáp 。佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。隨tùy 眾chúng 生sanh 機cơ 。或hoặc 時thời 略lược 說thuyết 。一nhất 二nhị 三tam 等đẳng 。或hoặc 時thời 廣quảng 說thuyết 。如như 賢Hiền 劫Kiếp 經kinh 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。皆giai 受thọ 身thân 心tâm 苦khổ 惱não 。菩Bồ 薩Tát 生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。為vi 滅diệt 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 苦khổ 故cố 。生sanh 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。不bất 多đa 不bất 少thiểu 。又hựu 瑜du 伽già 論luận 四tứ 十thập 九cửu 云vân 。為vi 攝nhiếp 三tam 學học 故cố 唯duy 說thuyết 六lục 。初sơ 四tứ 攝nhiếp 戒giới 。次thứ 一nhất 攝nhiếp 心tâm 。後hậu 一nhất 攝nhiếp 慧tuệ 。由do 此thử 建kiến 立lập 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。唯duy 有hữu 六lục 種chủng 。無vô 增tăng 無vô 減giảm 。或hoặc 以dĩ 二nhị 義nghĩa 釋thích 無vô 增tăng 減giảm 。如như 即tức 此thử 經Kinh 相tương 續tục 深thâm 密mật 梁lương 論luận 第đệ 十thập 。或hoặc 以dĩ 三tam 義nghĩa 釋thích 無vô 增tăng 減giảm 。如như 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。唯duy 有hữu 六lục 數số 。成thành 立lập 對đối 治trị 所sở 治trị 障chướng 故cố 。證chứng 諸chư 佛Phật 法Pháp 所sở 依y 處xứ 故cố 。隨tùy 順thuận 成thành 就tựu 。諸chư 有hữu 情tình 故cố 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。世thế 親thân 無vô 性tánh 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 釋thích 亦diệc 同đồng 本bổn 論luận 。又hựu 雜tạp 集tập 論luận 第đệ 十thập 一nhất 云vân 。數số 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 計kế 算toán 數số 。二nhị 決quyết 定định 數số 。計kế 算toán 數số 者giả 。謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。決quyết 定định 數số 者giả 。謂vị 波Ba 羅La 蜜Mật 。唯duy 有hữu 六lục 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。

何hà 以dĩ 故cố 。諸chư 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 增tăng 上thượng 生sanh 道đạo 。即tức 前tiền 三tam 度độ 。二nhị 決quyết 定định 勝thắng 道đạo 。即tức 後hậu 三tam 度độ 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。 (# 此thử 是thị 初sơ 緣duyên )# 復phục 次thứ 羅la 蜜mật 多đa 是thị 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 方phương 便tiện 故cố 。其kỳ 數số 唯duy 六lục 緣duyên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。前tiền 三tam 度độ 故cố 。不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。後hậu 三tam 度độ 故cố 。不bất 住trụ 生sanh 死tử 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。 (# 第đệ 二nhị 緣duyên )# 復phục 次thứ 攝nhiếp 益ích 有hữu 情tình 故cố 。對đối 治trị 煩phiền 惱não 故cố 。說thuyết 唯duy 六lục 數số 。即tức 同đồng 此thử 經Kinh 二nhị 意ý 說thuyết 六lục 。 (# 第đệ 三tam 緣duyên )# 或hoặc 以dĩ 四tứ 義nghĩa 釋thích 無vô 增tăng 減giảm 。如như 成thành 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 卷quyển 說thuyết 。然nhiên 依y 彼bỉ 論luận 。有hữu 其kỳ 三tam 義nghĩa 。一nhất 總tổng 明minh 十thập 度độ 數số 。無vô 增tăng 無vô 減giảm 。有hữu 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。一nhất 除trừ 十thập 障chướng 故cố 。二nhị 證chứng 十thập 如như 故cố 。二nhị 別biệt 明minh 六Lục 度Độ 數số 無vô 增tăng 減giảm 。有hữu 其kỳ 四tứ 義nghĩa 。一nhất 依y 三tam 因nhân 。為vi 除trừ 六lục 種chủng 相tương 違vi 障chướng 故cố 。漸tiệm 次thứ 修tu 行hành 。諸chư 佛Phật 法Pháp 故cố 。漸tiệm 次thứ 成thành 就tựu 。諸chư 有hữu 情tình 故cố 。具cụ 如như 攝nhiếp 論luận 。二nhị 約ước 二nhị 道đạo 。謂vị 增tăng 上thượng 生sanh 道đạo 決quyết 定định 勝thắng 道đạo 。同đồng 雜tạp 集tập 論luận 初sơ 復phục 次thứ 釋thích 。三tam 利lợi 生sanh 除trừ 障chướng 。即tức 同đồng 此thử 經Kinh 。四tứ 不bất 住trụ 道đạo 。明minh 無vô 增tăng 減giảm 。謂vị 前tiền 三tam 故cố 。不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。以dĩ 後hậu 三tam 故cố 。不bất 住trụ 生sanh 死tử 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。解giải 云vân 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 唯duy 說thuyết 前tiền 三tam 。謂vị 漸tiệm 除trừ 障chướng 。漸tiệm 行hành 佛Phật 法Pháp 。漸tiệm 熟thục 有hữu 情tình 。雜tạp 集tập 唯duy 說thuyết 後hậu 三tam 種chủng 意ý 二nhị 種chủng 道đạo 等đẳng 。成thành 唯duy 識thức 論luận 。通thông 攝nhiếp 二nhị 論luận 所sở 說thuyết 六lục 種chủng 。故cố 成thành 四tứ 緣duyên 。或hoặc 可khả 唯duy 識thức 開khai 為vi 六lục 緣duyên 。開khai 攝nhiếp 論luận 中trung 三tam 因nhân 別biệt 故cố 。此thử 經Kinh 二nhị 緣duyên 。如như 雜tạp 集tập 論luận 及cập 成thành 唯duy 識thức 。尋tầm 即tức 可khả 知tri 。三tam 別biệt 明minh 四tứ 度độ 數số 無vô 增tăng 減giảm 。至chí 文văn 當đương 釋thích 。依y 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 七thất 卷quyển 中trung 有hữu 六lục 行hành 偈kệ 。各các 各các 皆giai 說thuyết 立lập 六lục 所sở 由do 。一nhất 者giả 為vi 攝nhiếp 自tự 利lợi 三tam 事sự 故cố 。二nhị 者giả 為vi 攝nhiếp 二nhị 利lợi 六lục 事sự 故cố 。三tam 者giả 為vi 攝nhiếp 他tha 利lợi 六lục 事sự 故cố 。四tứ 者giả 為vi 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 四tứ 因nhân 故cố 。五ngũ 者giả 為vi 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 道đạo 故cố 。六lục 者giả 為vi 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 三tam 學học 故cố 。尋tầm 文văn 可khả 知tri 。故cố 不bất 繁phồn 釋thích 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。施thi 設thiết 所sở 餘dư 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。但đãn 有hữu 四tứ 數số 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 辨biện 後hậu 四tứ 度độ 數số 無vô 增tăng 減giảm 。所sở 言ngôn 四tứ 者giả 。即tức 十thập 度độ 中trung 後hậu 四tứ 種chủng 度độ 。所sở 謂vị 方phương 便tiện 。願nguyện 力lực 及cập 智trí 。於ư 中trung 先tiên 請thỉnh 。後hậu 說thuyết 。此thử 即tức 請thỉnh 問vấn 唯duy 四tứ 所sở 由do 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。

善thiện 男nam 子tử 。與dữ 前tiền 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。為vi 助trợ 伴bạn 故cố 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 總tổng 答đáp 說thuyết 四tứ 。無vô 增tăng 減giảm 意ý 。後hậu 別biệt 釋thích 四tứ 度độ 無vô 增tăng 減giảm 義nghĩa 。此thử 即tức 總tổng 答đáp 唯duy 四tứ 所sở 由do 。能năng 與dữ 六lục 種chủng 為vi 助trợ 伴bạn 故cố 。唯duy 有hữu 四tứ 種chủng 而nhi 無vô 增tăng 減giảm 。故cố 成thành 唯duy 識thức 云vân 。後hậu 唯duy 四tứ 者giả 。為vi 助trợ 前tiền 六lục 令linh 滿mãn 足túc 。不bất 增tăng 減giảm 故cố 。方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。助trợ 施thí 等đẳng 三tam 。願nguyện 助trợ 精tinh 進tấn 。力lực 助trợ 靜tĩnh 慮lự 。智trí 助trợ 般Bát 若Nhã 令linh 滿mãn 足túc 故cố 。

謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 前tiền 三tam 種chủng 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 所sở 攝nhiếp 有hữu 情tình 。以dĩ 諸chư 攝nhiếp 事sự 。方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。而nhi 攝nhiếp 受thọ 之chi 。安an 置trí 善thiện 品phẩm 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 次thứ 第đệ 別biệt 釋thích 四tứ 度độ 。即tức 分phân 為vi 四tứ 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 釋thích 方phương 便tiện 度độ 助trợ 前tiền 三tam 度độ 。先tiên 釋thích 。後hậu 結kết 。後hậu 之chi 三tam 度độ 。准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。此thử 即tức 正chánh 釋thích 方phương 便tiện 助trợ 三tam 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 前tiền 三tam 度độ 。所sở 攝nhiếp 有hữu 情tình 。以dĩ 諸chư 攝nhiếp 事sự 。方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。而nhi 攝nhiếp 受thọ 之chi 。安an 置trí 善thiện 品phẩm 。然nhiên 諸chư 攝nhiếp 事sự 通thông 說thuyết 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 攝nhiếp 受thọ 。相tương 續tục 深thâm 密mật 皆giai 云vân 攝nhiếp 事sự 。不bất 言ngôn 四tứ 故cố 。或hoặc 可khả 諸chư 攝nhiếp 即tức 四tứ 攝nhiếp 事sự 。故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。於ư 前tiền 三tam 度độ 。所sở 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。由do 四tứ 攝nhiếp 事sự 。安an 立lập 善thiện 處xứ 。

是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。方Phương 便Tiện 善Thiện 巧Xảo 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。與dữ 前tiền 三tam 種chủng 。而nhi 為vi 助trợ 伴bạn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 結kết 文văn 可khả 知tri 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。煩phiền 惱não 多đa 故cố 。於ư 修tu 無vô 間gián 。無vô 有hữu 堪kham 能năng 。羸luy 劣liệt 意ý 樂lạc 故cố 。下hạ 界giới 勝thắng 解giải 故cố 。於ư 內nội 心tâm 住trụ 。無vô 有hữu 堪kham 能năng 。於ư 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。不bất 能năng 聞văn 緣duyên 。善thiện 修tu 習tập 故cố 。所sở 有hữu 靜tĩnh 慮lự 。不bất 能năng 引dẫn 發phát 。出xuất 世thế 間gian 慧tuệ 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 願nguyện 助trợ 精tinh 進tấn 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。先tiên 釋thích 。後hậu 結kết 。此thử 即tức 釋thích 也dã 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 起khởi 願nguyện 所sở 由do 。後hậu 明minh 願nguyện 助trợ 精tinh 進tấn 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 起khởi 願nguyện 所sở 由do 。文văn 有hữu 三tam 節tiết 。即tức 為vi 三tam 緣duyên 。一nhất 者giả 菩Bồ 薩Tát 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。煩phiền 惱não 多đa 故cố 。於ư 無vô 間gian 修tu 諸chư 善thiện 品phẩm 法pháp 。無vô 有hữu 堪kham 能năng 。 (# 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 於ư 現hiện 身thân 中trung 。 )# 二nhị 者giả 羸luy 劣liệt 意ý 樂lạc 故cố 。欲dục 界giới 散tán 位vị 勝thắng 解giải 故cố 。由do 此thử 二nhị 緣duyên 。於ư 內nội 位vị 定định 。無vô 有hữu 堪kham 能năng 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。或hoặc 為vi 願nguyện 生sanh 下hạ 界giới 。或hoặc 由do 心tâm 羸luy 劣liệt 。於ư 恆hằng 修tu 習tập 及cập 心tâm 內nội 位vị 。無vô 有hữu 功công 能năng 。三tam 者giả 於ư 大Đại 乘Thừa 教giáo 。不bất 能năng 聽thính 聞văn 。不bất 能năng 緣duyên 慮lự 。不bất 能năng 善thiện 修tu 習tập 故cố 。所sở 有hữu 靜tĩnh 慮lự 。不bất 能năng 引dẫn 發phát 。出xuất 世thế 間gian 慧tuệ 。由do 上thượng 三tam 緣duyên 故cố 起khởi 願nguyện 度độ 。

彼bỉ 便tiện 攝nhiếp 受thọ 。少thiểu 分phần 狹hiệp 劣liệt 。福phước 德đức 資tư 粮# 。為vì 未vị 來lai 世thế 。煩phiền 惱não 輕khinh 微vi 。心tâm 生sanh 正chánh 願nguyện 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 正chánh 明minh 願nguyện 助trợ 精tinh 進tấn 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 明minh 起khởi 願nguyện 。後hậu 釋thích 助trợ 願nguyện 精tinh 進tấn 。此thử 明minh 起khởi 願nguyện 。謂vị 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 。攝nhiếp 受thọ 少thiểu 分phần 布bố 施thí 等đẳng 福phước 。便tiện 作tác 是thị 願nguyện 。由do 斯tư 福phước 力lực 。於ư 未vị 來lai 世thế 。煩phiền 惱não 微vi 薄bạc 。梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 薄bạc 少thiểu 善thiện 根căn 。

如như 是thị 名danh 願Nguyện 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。由do 此thử 願nguyện 故cố 。煩phiền 惱não 微vi 薄bạc 。能năng 修tu 精tinh 進tấn 。

釋thích 曰viết 。正chánh 明minh 願nguyện 助trợ 精tinh 進tấn 。如như 文văn 可khả 知tri 。

是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。願Nguyện 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。與dữ 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。而nhi 為vi 助trợ 伴bạn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 總tổng 結kết 應ưng 知tri 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。如như 理lý 作tác 意ý 。為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。轉chuyển 劣liệt 意ý 樂lạc 。成thành 勝thắng 意ý 樂lạc 。亦diệc 能năng 獲hoạch 得đắc 。上thượng 界giới 勝thắng 解giải 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三tam 力lực 助trợ 靜tĩnh 慮lự 。先tiên 釋thích 。後hậu 結kết 。此thử 即tức 釋thích 也dã 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 釋thích 力lực 度độ 。後hậu 釋thích 力lực 助trợ 靜tĩnh 慮lự 。此thử 釋thích 力lực 度độ 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。由do 三tam 因nhân 緣duyên 。得đắc 勝thắng 意ý 樂lạc 。及cập 得đắc 勝thắng 解giải 。三tam 因nhân 緣duyên 者giả 。一nhất 親thân 近cận 善thiện 友hữu 。二nhị 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。三tam 如như 理lý 作tác 意ý 。由do 此thử 三tam 緣duyên 。轉chuyển 劣liệt 意ý 樂lạc 。得đắc 勝thắng 意ý 樂lạc 。亦diệc 能năng 獲hoạch 得đắc 。上thượng 界giới 勝thắng 解giải 。即tức 用dụng 二nhị 法pháp 名danh 之chi 為vi 力lực 。然nhiên 三tam 緣duyên 中trung 。如như 理lý 作tác 意ý 。相tương 續tục 經kinh 內nội 正chánh 思tư 惟duy 。梁lương 論luận 亦diệc 爾nhĩ 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。如như 理lý 思tư 惟duy 者giả 。名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 。或hoặc 可khả 此thử 中trung 唐đường 本bổn 為vi 正chánh 。內nội 正chánh 思tư 惟duy 。攝nhiếp 在tại 力lực 中trung 。問vấn 。此thử 所sở 說thuyết 意ý 樂lạc 勝thắng 解giải 。有hữu 何hà 異dị 耶da 。解giải 云vân 。相tương 續tục 經Kinh 云vân 。轉chuyển 劣liệt 悕hy 望vọng 。得đắc 力lực 悕hy 望vọng 。殊thù 勝thắng 上thượng 界giới 。能năng 內nội 一nhất 心tâm 。准chuẩn 彼bỉ 經kinh 意ý 。轉chuyển 劣liệt 悕hy 望vọng 者giả 。於ư 下hạ 界giới 劣liệt 欲dục 樂lạc 。得đắc 力lực 悕hy 望vọng 者giả 。得đắc 欲dục 界giới 勝thắng 欲dục 樂lạc 。上thượng 界giới 能năng 內nội 一nhất 心tâm 者giả 。即tức 是thị 靜tĩnh 慮lự 也dã 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。轉chuyển 彼bỉ 薄bạc 心tâm 增tăng 長trưởng 善thiện 力lực 。於ư 彼bỉ 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。之chi 中trung 得đắc 增tăng 上thượng 力lực 。是thị 菩Bồ 薩Tát 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 。得đắc 內nội 心tâm 定định 。是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 。與dữ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 為vi 伴bạn 。解giải 云vân 謬mậu 結kết 。譯dịch 家gia 錯thác 也dã 。今kim 此thử 經Kinh 云vân 轉chuyển 劣liệt 意ý 樂lạc 。得đắc 勝thắng 意ý 樂lạc 者giả 。捨xả 劣liệt 欲dục 樂lạc 得đắc 勝thắng 欲dục 樂lạc 。言ngôn 亦diệc 得đắc 者giả 。非phi 唯duy 欲dục 界giới 。亦diệc 得đắc 上thượng 界giới 。如như 是thị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 以dĩ 為vi 力lực 度độ 。梁lương 論luận 說thuyết 云vân 。能năng 除trừ 羸luy 弱nhược 心tâm 地địa 。於ư 微vi 妙diệu 境cảnh 得đắc 強cường/cưỡng 勝thắng 心tâm 地địa 者giả 。亦diệc 是thị 譯dịch 家gia 謬mậu 也dã 。問vấn 。此thử 力lực 度độ 是thị 後hậu 得đắc 智trí 。如như 何hà 欲dục 及cập 勝thắng 解giải 為vi 自tự 性tánh 耶da 。解giải 云vân 。自tự 性tánh 以dĩ 慧tuệ 為vi 體thể 。今kim 依y 助trợ 伴bạn 出xuất 體thể 。故cố 說thuyết 欲dục 等đẳng 。

如như 是thị 名danh 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。由do 此thử 力lực 故cố 。於ư 內nội 心tâm 住trụ 。有hữu 所sở 堪kham 能năng 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 力lực 助trợ 靜tĩnh 慮lự 。謂vị 如như 上thượng 說thuyết 名danh 為vi 力lực 度độ 。由do 此thử 力lực 故cố 。於ư 內nội 心tâm 住trụ 。靜tĩnh 慮lự 度độ 中trung 有hữu 勝thắng 堪kham 能năng 。

是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。與dữ 靜Tĩnh 慮Lự 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。而nhi 為vi 助trợ 伴bạn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 結kết 文văn 可khả 知tri 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。已dĩ 能năng 聞văn 緣duyên 。善thiện 修tu 習tập 故cố 。能năng 發phát 靜tĩnh 慮lự 。

釋thích 曰viết 。第đệ 四Tứ 智Trí 助trợ 般Bát 若Nhã 。先tiên 釋thích 。後hậu 結kết 。釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 釋thích 智Trí 度Độ 。後hậu 明minh 智trí 助trợ 般Bát 若Nhã 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。謂vị 於ư 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。教giáo 能năng 聞văn 是thị 聞văn 慧tuệ 。緣duyên 即tức 思tư 慧tuệ 。善thiện 修tu 習tập 者giả 即tức 是thị 修tu 慧tuệ 。由do 此thử 能năng 發phát 靜tĩnh 慮lự 。或hoặc 可khả 聞văn 思tư 。能năng 發phát 靜tĩnh 慮lự 。靜tĩnh 慮lự 即tức 是thị 修tu 慧tuệ 所sở 攝nhiếp 。若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。如như 梁lương 論luận 說thuyết 。彼bỉ 云vân 。菩Bồ 薩Tát 緣duyên 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 文văn 句cú 。所sở 生sanh 聞văn 思tư 慧tuệ 修tu 慧tuệ 及cập 緣duyên 五ngũ 明minh 智trí 。此thử 智trí 能năng 生sanh 如như 理lý 簡giản 擇trạch 真chân 俗tục 境cảnh 智trí 。此thử 智trí 或hoặc 在tại 無vô 分phân 別biệt 智trí 前tiền 。或hoặc 在tại 無vô 分phân 別biệt 智trí 後hậu 。是thị 菩Bồ 薩Tát 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 。由do 此thử 智trí 能năng 生sanh 定định 。及cập 引dẫn 出xuất 世thế 般Bát 若Nhã 。故cố 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 。是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 助trợ 伴bạn 。

如như 是thị 名danh 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。由do 此thử 智trí 故cố 。堪kham 能năng 引dẫn 發phát 。出xuất 世thế 間gian 慧tuệ 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 正chánh 明minh 智trí 助trợ 般Bát 若Nhã 。如như 經kinh 可khả 知tri 。

是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。與dữ 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。而nhi 為vi 助trợ 伴bạn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 結kết 文văn 可khả 知tri 。相tương 續tục 深thâm 密mật 大đại 同đồng 此thử 經Kinh 。廣quảng 如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 十thập 卷quyển 說thuyết 。廣quảng 釋thích 四tứ 度độ 。如như 善thiện 戒giới 經kinh 第đệ 九cửu 地địa 持trì 第đệ 十thập 瑜du 伽già 四tứ 十thập 九cửu 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。宣tuyên 說thuyết 六lục 種chủng 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。如như 是thị 次thứ 第đệ 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 六lục 分phần 別biệt 諸chư 度Độ 次thứ 第đệ 門môn 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 即tức 請thỉnh 問vấn 六Lục 度Độ 前tiền 後hậu 次thứ 第đệ 所sở 由do 。略lược 而nhi 不bất 辨biện 後hậu 四tứ 次thứ 第đệ 。或hoặc 次thứ 前tiền 文văn 已dĩ 辨biện 其kỳ 義nghĩa 。故cố 不bất 說thuyết 之chi 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。能năng 為vi 後hậu 後hậu 。引dẫn 發phát 依y 故cố 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 三tam 。初sơ 標tiêu 章chương 略lược 說thuyết 。次thứ 依y 宗tông 釋thích 。第đệ 三tam 總tổng 結kết 。此thử 即tức 如Như 來Lai 標tiêu 章chương 略lược 答đáp 我ngã 依y 引dẫn 發phát 。故cố 說thuyết 六Lục 度Độ 。如như 是thị 次thứ 第đệ 。謂vị 能năng 為vi 後hậu 後hậu 。依y 止chỉ 義nghĩa 故cố 。

謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。若nhược 於ư 身thân 財tài 。無vô 所sở 顧cố 恡lận 。便tiện 能năng 受thọ 持trì 。清thanh 淨tịnh 禁cấm 戒giới 。為vì 護hộ 禁cấm 戒giới 。便tiện 能năng 忍nhẫn 辱nhục 。修tu 忍nhẫn 辱nhục 已dĩ 。能năng 發phát 精tinh 進tấn 。發phát 精tinh 進tấn 已dĩ 。能năng 辦biện 靜tĩnh 慮lự 。具cụ 靜tĩnh 慮lự 已dĩ 。便tiện 能năng 獲hoạch 得đắc 。出xuất 世thế 間gian 慧tuệ 。

釋thích 曰viết 。此thử 即tức 第đệ 二nhị 正chánh 釋thích 六Lục 度Độ 前tiền 後hậu 次thứ 第đệ 。此thử 當đương 莊trang 嚴nghiêm 引dẫn 發phát 次thứ 第đệ 。故cố 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。前tiền 後hậu 者giả 。謂vị 依y 前tiền 後hậu 得đắc 起khởi 。

何hà 以dĩ 故cố 。由do 不bất 顧cố 資tư 財tài 故cố 。受thọ 持trì 戒giới 行hạnh 。持trì 戒giới 行hạnh 已dĩ 能năng 起khởi 忍nhẫn 辱nhục 。起khởi 忍nhẫn 辱nhục 已dĩ 能năng 起khởi 精tinh 進tấn 。起khởi 精tinh 進tấn 已dĩ 能năng 起khởi 禪thiền 定định 。起khởi 禪thiền 定định 已dĩ 能năng 解giải 真chân 法pháp 。又hựu 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。論luận 曰viết 。何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。如như 是thị 六lục 種chủng 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。此thử 次thứ 第đệ 說thuyết 。謂vị 前tiền 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。隨tùy 順thuận 生sanh 後hậu 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。無vô 性tánh 釋thích 云vân 。隨tùy 順thuận 生sanh 後hậu 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 者giả 。謂vị 於ư 財tài 位vị 不bất 著trước 已dĩ 能năng 守thủ 尸thi 羅la 。具cụ 尸thi 羅la 已dĩ 便tiện 能năng 忍nhẫn 受thọ 。能năng 忍nhẫn 受thọ 已dĩ 堪kham 耐nại 乖quai 違vi 。故cố 發phát 精tinh 進tấn 。發phát 精tinh 進tấn 己kỷ 心tâm 便tiện 得đắc 定định 。心tâm 得đắc 定định 已dĩ 。能năng 如như 實thật 知tri 。故cố 此thử 六lục 種chủng 如như 是thị 次thứ 第đệ 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。如như 是thị 六Lục 度Độ 。依y 生sanh 前tiền 後hậu 。說thuyết 此thử 次thứ 第đệ 。

是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。如như 是thị 次thứ 第đệ 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三tam 總tổng 結kết 應ưng 知tri 。然nhiên 六lục 次thứ 第đệ 諸chư 教giáo 不bất 同đồng 。或hoặc 以dĩ 一nhất 義nghĩa 以dĩ 釋thích 次thứ 第đệ 。即tức 此thử 經Kinh 相tương 續tục 深thâm 密mật 新tân 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 及cập 二nhị 釋thích 論luận 。皆giai 以dĩ 引dẫn 發phát 以dĩ 明minh 前tiền 後hậu 。或hoặc 以dĩ 二nhị 義nghĩa 。如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 。一nhất 引dẫn 發phát 次thứ 第đệ 。同đồng 此thử 經Kinh 等đẳng 。二nhị 持trì 淨tịnh 次thứ 第đệ 。論luận 云vân 。前tiền 前tiền 波Ba 羅La 蜜Mật 由do 後hậu 後hậu 波Ba 羅La 蜜Mật 所sở 清thanh 淨tịnh 故cố 。或hoặc 以dĩ 三tam 義nghĩa 。如như 善thiện 戒giới 經kinh 第đệ 九cửu 卷quyển 地địa 持trì 論luận 第đệ 十thập 瑜du 伽già 四tứ 十thập 九cửu 。一nhất 對đối 治trị 故cố 。二nhị 生sanh 起khởi 故cố 。三tam 得đắc 果quả 故cố 。具cụ 如như 瑜du 伽già 。又hựu 以dĩ 三tam 義nghĩa 。如như 雜tạp 集tập 第đệ 十thập 一nhất 。一nhất 者giả 引dẫn 發phát 。二nhị 者giả 持trì 淨tịnh 。三tam 者giả 麤thô 細tế 。引dẫn 發phát 持trì 淨tịnh 。如như 前tiền 應ưng 知tri 。言ngôn 麤thô 細tế 者giả 。於ư 諸chư 行hành 中trung 。施thi 行hành 最tối 麤thô 。故cố 先tiên 建kiến 立lập 。於ư 忍nhẫn 等đẳng 行hành 。戒giới 為vi 最tối 麤thô 。故cố 次thứ 建kiến 立lập 。乃nãi 至chí 於ư 慧tuệ 靜tĩnh 慮lự 為vi 麤thô 。一nhất 切thiết 行hành 中trung 。慧tuệ 為vi 最tối 細tế 。故cố 最tối 後hậu 立lập 。又hựu 莊trang 嚴nghiêm 論luận 亦diệc 以dĩ 三tam 義nghĩa 。一nhất 者giả 前tiền 後hậu 。即tức 同đồng 引dẫn 發phát 。二nhị 者giả 下hạ 上thượng 。前tiền 者giả 為vi 下hạ 。後hậu 者giả 為vi 上thượng 。三tam 者giả 麤thô 細tế 。即tức 同đồng 雜tạp 集tập 。故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。前tiền 後hậu 及cập 下hạ 上thượng 。麤thô 細tế 次thứ 第đệ 起khởi 。如như 是thị 說thuyết 六Lục 度Độ 。不bất 亂loạn 有hữu 三tam 因nhân 。或hoặc 以dĩ 四tứ 義nghĩa 。如như 成thành 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 卷quyển 。一nhất 引dẫn 發phát 。二nhị 持trì 淨tịnh 。三tam 麤thô 細tế 。四tứ 易dị 難nạn/nan 。或hoặc 可khả 易dị 難nạn/nan 釋thích 上thượng 麤thô 細tế 故cố 。成thành 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 卷quyển 云vân 。十thập 次thứ 第đệ 者giả 。謂vị 由do 前tiền 前tiền 引dẫn 後hậu 後hậu 。及cập 由do 後hậu 後hậu 持trì 淨tịnh 前tiền 前tiền 。又hựu 前tiền 前tiền 麤thô 後hậu 後hậu 細tế 。易dị 難nạn/nan 修tu 習tập 。次thứ 第đệ 如như 是thị 。

觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。如như 是thị 六lục 種chủng 。波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。各các 有hữu 幾kỷ 種chủng 。品phẩm 類loại 差sai 別biệt 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 七thất 六Lục 度Độ 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 門môn 。先tiên 問vấn 。後hậu 答đáp 。此thử 問vấn 六Lục 度Độ 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 。

佛Phật 告cáo 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。各các 有hữu 三tam 種chủng 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 世Thế 尊Tôn 正chánh 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 總tổng 標tiêu 六lục 三tam 合hợp 有hữu 十thập 八bát 。後hậu 次thứ 第đệ 別biệt 開khai 六lục 種chủng 各các 三tam 。此thử 即tức 初sơ 也dã 。然nhiên 此thử 品phẩm 類loại 諸chư 教giáo 不bất 同đồng 。解giải 深thâm 密mật 經kinh 相tương 續tục 深thâm 密mật 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 瑜du 伽già 七thất 十thập 八bát 。約ước 前tiền 六Lục 度Độ 。各các 開khai 三tam 類loại 。而nhi 不bất 解giải 。瑜du 伽già 菩Bồ 薩Tát 地địa 無vô 性tánh 世thế 親thân 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 釋thích 梁lương 朝triêu 釋thích 論luận 及cập 雜tạp 集tập 論luận 。開khai 六lục 各các 三tam 。而nhi 亦diệc 解giải 釋thích 。依y 成thành 唯duy 識thức 。具cụ 約ước 十thập 度độ 。前tiền 六lục 各các 三tam 。後hậu 四tứ 各các 二nhị 。而nhi 不bất 解giải 釋thích 。四tứ 各các 二nhị 者giả 。方phương 便tiện 有hữu 二nhị 。一nhất 迴hồi 向hướng 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。二nhị 拔bạt 濟tế 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。願nguyện 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 求cầu 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。二nhị 利lợi 樂lạc 他tha 願nguyện 。力lực 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 思tư 擇trạch 力lực 。二nhị 修tu 習tập 力lực 。智trí 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 智trí 。成thành 熟thục 有hữu 情tình 智trí 。故cố 今kim 依y 經kinh 且thả 釋thích 前tiền 六lục 。其kỳ 間gian 同đồng 異dị 。對đối 文văn 辨biện 釋thích 。

施thí 三tam 種chủng 者giả 。一nhất 者giả 法Pháp 施thí 。二nhị 者giả 財tài 施thí 。三tam 者giả 無vô 畏úy 施thí 。

釋thích 曰viết 。自tự 下hạ 第đệ 二nhị 次thứ 第đệ 別biệt 釋thích 。釋thích 六lục 種chủng 三tam 。即tức 分phân 為vi 六lục 。此thử 即tức 第đệ 一nhất 布bố 施thí 三tam 品phẩm 。瑜du 伽già 三tam 十thập 九cửu 。以dĩ 九cửu 種chủng 相tương/tướng 釋thích 施thí 三tam 類loại 。彼bỉ 云vân 。財tài 施thí 者giả 。謂vị 以dĩ 上thượng 妙diệu 如như 法Pháp 財tài 物vật 。而nhi 行hành 惠huệ 施thí 。調điều 伏phục 慳san 垢cấu 。而nhi 行hành 惠huệ 施thí 。調điều 伏phục 畜súc 積tích 。而nhi 行hành 惠huệ 施thí 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。無vô 畏úy 施thí 者giả 。謂vị 濟tế 拔bạt 師sư 子tử 虎hổ 狼lang 。鬼quỷ 魅mị 等đẳng 畏úy 。濟tế 拔bạt 王vương 賊tặc 等đẳng 畏úy 。濟tế 拔bạt 水thủy 火hỏa 等đẳng 畏úy 。法Pháp 施thí 者giả 。無vô 倒đảo 說thuyết 法Pháp 。稱xưng 理lý 說thuyết 法Pháp 。勤cần 修tu 學học 處xứ 。如như 是thị 一nhất 切thiết 。總tổng 說thuyết 九cửu 相tương/tướng 。此thử 三tam 種chủng 名danh 。諸chư 處xứ 無vô 異dị 。世thế 親thân 釋thích 曰viết 。法Pháp 財tài 無vô 畏úy 。如như 次thứ 益ích 他tha 善thiện 根căn 身thân 心tâm 。以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。故cố 說thuyết 三tam 種chủng 。無vô 性tánh 釋thích 論luận 。有hữu 二nhị 復phục 次thứ 。初sơ 順thuận 瑜du 伽già 。後hậu 同đồng 世thế 親thân 。故cố 不bất 重trọng/trùng 述thuật 。雜tạp 集tập 十thập 二nhị 十thập 八bát 任nhậm 持trì 顯hiển 六lục 三tam 品phẩm 。財tài 無vô 畏úy 法pháp 如như 次thứ 身thân 心tâm 善thiện 根căn 任nhậm 持trì 。同đồng 世thế 親thân 說thuyết 益ích 身thân 心tâm 等đẳng 。依y 梁lương 釋thích 論luận 。有hữu 二nhị 復phục 次thứ 。彼bỉ 云vân 。法Pháp 施thí 利lợi 益ích 他tha 心tâm 。財tài 施thí 利lợi 益ích 他tha 身thân 。無vô 畏úy 施thí 通thông 益ích 身thân 心tâm 。

復phục 次thứ 由do 財tài 施thí 有hữu 向hướng 惡ác 者giả 引dẫn 令linh 皈quy 善thiện 。由do 無vô 畏úy 施thí 攝nhiếp 彼bỉ 令linh 成thành 眷quyến 屬thuộc 。由do 法Pháp 施thí 生sanh 彼bỉ 善thiện 根căn 及cập 。成thành 熟thục 解giải 脫thoát 。由do 具cụ 此thử 義nghĩa 。故cố 說thuyết 施thí 有hữu 三tam 品phẩm 。

戒giới 三tam 種chủng 者giả 。一nhất 者giả 轉chuyển 捨xả 不bất 善thiện 戒giới 。二nhị 者giả 轉chuyển 生sanh 善thiện 戒giới 。三tam 者giả 轉chuyển 生sanh 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。

釋thích 曰viết 。第đệ 二nhị 明minh 戒giới 三tam 品phẩm 。名danh 雖tuy 稍sảo 異dị 意ý 同đồng 攝nhiếp 論luận 。成thành 唯duy 識thức 等đẳng 戒giới 中trung 三tam 品phẩm 。謂vị 律luật 儀nghi 戒giới 。攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。故cố 瑜du 伽già 論luận 四tứ 十thập 云vân 。在tại 家gia 出xuất 家gia 。二nhị 分phần 淨tịnh 戒giới 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。一nhất 律luật 儀nghi 戒giới 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。所sở 受thọ 七thất 眾chúng 。別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。受thọ 別Biệt 解Giải 脫Thoát 後hậu 。所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。為vi 大đại 菩Bồ 提Đề 。由do 身thân 語ngữ 意ý 積tích 集tập 諸chư 善thiện 。總tổng 說thuyết 名danh 為vì 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。三tam 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 諸chư 有hữu 情tình 。能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。初sơ 是thị 依y 特đặc 為vi 欲dục 建kiến 立lập 其kỳ 餘dư 二nhị 戒giới 。由do 此thử 修tu 集tập 一nhất 切thiết 。佛Phật 法Pháp 證chứng 入nhập 菩Bồ 提Đề 。復phục 能năng 建kiến 立lập 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。無vô 性tánh 釋thích 云vân 。律luật 儀nghi 戒giới 者giả 。謂vị 於ư 不bất 善thiện 能năng 遠viễn 離ly 法pháp 防phòng 護hộ 受thọ 持trì 。由do 能năng 防phòng 護hộ 諸chư 惡ác 。不bất 善thiện 身thân 語ngữ 等đẳng 業nghiệp 。故cố 名danh 律luật 儀nghi 。此thử 即tức 是thị 戒giới 。此thử 能năng 建kiến 立lập 後hậu 二nhị 尸thi 羅la 。解giải 云vân 。彼bỉ 論luận 等đẳng 言ngôn 。等đẳng 取thủ 意ý 思tư 中trung 戒giới 。釋thích 後hậu 二nhị 戒giới 。意ý 同đồng 世thế 親thân 。梁lương 朝triêu 釋thích 論luận 大đại 同đồng 世thế 親thân 。又hựu 彼bỉ 復phục 云vân 。此thử 三tam 品phẩm 戒giới 。即tức 四Tứ 無Vô 畏Úy 因nhân 。

何hà 以dĩ 故cố 。初sơ 戒giới 是thị 斷đoạn 德đức 。第đệ 二nhị 戒giới 是thị 智trí 德đức 。第đệ 三tam 戒giới 是thị 恩ân 德đức 。四Tứ 無Vô 畏Úy 不bất 出xuất 此thử 三tam 德đức 故cố 言ngôn 即tức 四Tứ 無Vô 畏Úy 因nhân 也dã 。雜tạp 集tập 釋thích 云vân 。律luật 儀nghi 攝nhiếp 善thiện 。饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。善thiện 菩Bồ 提Đề 悲bi 三tam 種chủng 任nhậm 持trì 。

忍nhẫn 三tam 種chủng 者giả 。一nhất 者giả 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。二nhị 者giả 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。三tam 者giả 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 三Tam 明Minh 忍nhẫn 三tam 品phẩm 。依y 菩Bồ 薩Tát 地địa 忍nhẫn 品phẩm 說thuyết 云vân 。忍nhẫn 有hữu 三tam 種chủng 。一nhất 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。從tùng 他tha 怨oán 害hại 所sở 生sanh 諸chư 苦khổ 。現hiện 在tại 前tiền 時thời 。應ưng 如như 是thị 學học 。如như 此thử 是thị 我ngã 。自tự 業nghiệp 過quá 耳nhĩ 。由do 我ngã 先tiên 業nghiệp 。今kim 受thọ 此thử 苦khổ 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。二nhị 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。菩Bồ 薩Tát 思tư 擇trạch 我ngã 今kim 為vi 求cầu 能năng 引dẫn 安an 穩ổn 最tối 勝thắng 善thiện 品phẩm 。尚thượng 應ưng 思tư 擇trạch 忍nhẫn 受thọ 百bách 千thiên 拘câu 胝chi 大đại 苦khổ 。況huống 少thiếu 小tiểu 苦khổ 而nhi 不bất 忍nhẫn 受thọ 。如như 是thị 如như 理lý 。正chánh 思tư 惟duy 故cố 。為vì 求cầu 菩Bồ 提Đề 。悉tất 能năng 忍nhẫn 受thọ 。一nhất 切thiết 事sự 苦khổ 。三tam 法pháp 思tư 勝thắng 解giải 忍nhẫn 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。能năng 正chánh 思tư 擇trạch 。善thiện 安an 勝thắng 解giải 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。能năng 忍nhẫn 受thọ 他tha 所sở 作tác 怨oán 害hại 。安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。能năng 正chánh 忍nhẫn 受thọ 所sở 遭tao 眾chúng 苦khổ 。察sát 諦đế 法Pháp 忍Nhẫn 。堪kham 能năng 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 諸chư 法pháp 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。無vô 性tánh 釋thích 云vân 。耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。是thị 諸chư 有hữu 情tình 。成thành 熟thục 轉chuyển 因nhân 。安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。是thị 成thành 佛Phật 因nhân 。寒hàn 熱nhiệt 飢cơ 渴khát 。種chủng 種chủng 苦khổ 事sự 。皆giai 能năng 忍nhẫn 受thọ 無vô 退thoái 轉chuyển 故cố 。諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。是thị 前tiền 二nhị 忍nhẫn 。所sở 依y 止chỉ 處xứ 。堪kham 忍nhẫn 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 法pháp 故cố 。梁lương 朝triêu 攝nhiếp 論luận 大đại 同đồng 世thế 親thân 。雜tạp 集tập 三tam 忍nhẫn 名danh 同đồng 此thử 經Kinh 。如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。不bất 捨xả 有hữu 情tình 。捨xả 下hạ 劣liệt 心tâm 。無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。三tam 種chủng 任nhậm 持trì 。

精tinh 進tấn 三tam 者giả 。一nhất 者giả 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 。二nhị 者giả 轉chuyển 生sanh 善thiện 法Pháp 。加gia 行hành 精tinh 進tấn 。三tam 者giả 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。加gia 行hành 精tinh 進tấn 。

釋thích 曰viết 。第đệ 四tứ 辨biện 精tinh 進tấn 三tam 。 (# 相tương 續tục 經Kinh 云vân 。弘hoằng 誓thệ 精tinh 進tấn 善thiện 方phương 便tiện 精tinh 進tấn 。利lợi 眾chúng 生sanh 精tinh 進tấn 。深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。發phát 起khởi 精tinh 進tấn 。修tu 行hành 善thiện 法Pháp 。精tinh 進tấn 利lợi 眾chúng 生sanh 精tinh 進tấn 。 )# 瑜du 伽già 菩Bồ 薩Tát 地địa 精tinh 進tấn 品phẩm 云vân 。精tinh 進tấn 有hữu 三tam 。一nhất 擐hoàn 甲giáp 精tinh 進tấn 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 加gia 行hành 。其kỳ 心tâm 勇dũng 悍hãn 。先tiên 擐hoàn 誓thệ 甲giáp 。若nhược 我ngã 為vi 脫thoát 一nhất 有hữu 情tình 苦khổ 。以dĩ 千thiên 大đại 劫kiếp 等đẳng 一nhất 日nhật 夜dạ 。處xử 那na 落lạc 迦ca 。經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 。證chứng 無vô 上thượng 覺giác 。假giả 使sử 過quá 此thử 百bách 千thiên 俱câu 胝chi 倍bội 數số 時thời 劫kiếp 。證chứng 無vô 上thượng 覺giác 。我ngã 之chi 勇dũng 悍hãn 。亦diệc 無vô 退thoái 屈khuất 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。擐hoàn 甲giáp 精tinh 進tấn 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 精tinh 進tấn 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。所sở 有hữu 精tinh 進tấn 。能năng 為vi 諸chư 度Độ 加gia 行hành 成thành 辦biện 。廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 。三tam 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 精tinh 進tấn 。如như 戒giới 品phẩm 中trung 饒nhiêu 益ích 尸thi 羅la 中trung 說thuyết 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 釋thích 經kinh 五ngũ 句cú 總tổng 攝nhiếp 為vi 三tam 。所sở 謂vị 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 。加gia 行hành 精tinh 進tấn 。無vô 怯khiếp 弱nhược 無vô 退thoái 轉chuyển 無vô 喜hỷ 足túc 精tinh 進tấn 。世thế 親thân 釋thích 云vân 。三tam 精tinh 進tấn 中trung 其kỳ 體thể 差sai 別biệt 。即tức 經kinh 中trung 說thuyết 有hữu 勢thế 有hữu 勤cần 有hữu 勇dũng 堅kiên 猛mãnh 不bất 捨xả 善thiện 軛ách 。彼bỉ 經kinh 五ngũ 句cú 。即tức 是thị 此thử 中trung 三tam 精tinh 進tấn 體thể 之chi 所sở 解giải 釋thích 。由do 被bị 甲giáp 故cố 最tối 初sơ 有hữu 勢thế 。由do 加gia 行hành 故cố 能năng 有hữu 精tinh 勤cần 。由do 無vô 怯khiếp 弱nhược 無vô 退thoái 轉chuyển 無vô 喜hỷ 足túc 故cố 。如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。有hữu 勇dũng 堅kiên 猛mãnh 不bất 捨xả 善thiện 軛ách 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。無vô 性tánh 第đệ 七thất 梁lương 論luận 第đệ 九cửu 意ý 同đồng 世thế 親thân 。恐khủng 繁phồn 不bất 述thuật 。雜tạp 集tập 論luận 云vân 。被bị 甲giáp 方phương 便tiện 饒nhiêu 益ích 。如như 次thứ 善thiện 根căn 方phương 便tiện 善thiện 根căn 圓viên 證chứng 善thiện 根căn 無vô 盡tận 三tam 種chủng 任nhậm 持trì 。

靜tĩnh 慮lự 三tam 者giả 。一nhất 者giả 無vô 分phân 別biệt 寂tịch 靜tĩnh 。極cực 寂tịch 靜tĩnh 。無vô 罪tội 故cố 。對đối 治trị 煩phiền 惱não 眾chúng 苦khổ 。樂nhạo 住trụ 靜tĩnh 慮lự 。二nhị 者giả 引dẫn 發phát 功công 德đức 靜tĩnh 慮lự 。三tam 者giả 引dẫn 發phát 饒nhiêu 益ích 。有hữu 情tình 靜tĩnh 慮lự 。

釋thích 曰viết 。第đệ 五ngũ 明minh 靜tĩnh 慮lự 三tam 。然nhiên 初sơ 品phẩm 中trung 。有hữu 其kỳ 四tứ 句cú 。其kỳ 相tương/tướng 難nan 知tri 。故cố 今kim 依y 諸chư 經kinh 論luận 釋thích 此thử 四tứ 句cú 。一nhất 無vô 分phân 別biệt 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。離ly 一nhất 切thiết 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 及cập 以dĩ 麤thô 重trọng/trùng 。故cố 名danh 無vô 分phân 別biệt 寂tịch 靜tĩnh 。故cố 相tương 續tục 經Kinh 云vân 離ly 妄vọng 想tưởng 寂tịch 靜tĩnh 。又hựu 瑜du 伽già 云vân 。遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。能năng 生sanh 身thân 心tâm 輕khinh 安an 。二nhị 極cực 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。瑜du 伽già 論luận 云vân 。遠viễn 諸chư 愛ái 味vị 。泯mẫn 一nhất 切thiết 相tương/tướng 也dã 。三tam 無vô 罪tội 故cố 者giả 。無vô 性tánh 論luận 云vân 。離ly 慢mạn 見kiến 愛ái 。得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。瑜du 伽già 論luận 云vân 。遠viễn 離ly 憍kiêu 舉cử 。又hựu 瑜du 伽già 云vân 。無vô 罪tội 者giả 。遠viễn 離ly 六lục [病-丙+(?/ㄆ)]# 隨tùy 煩phiền 惱não 也dã 。四tứ 對đối 治trị 煩phiền 惱não 眾chúng 苦khổ 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。者giả 由do 此thử 定định 能năng 治trị 煩phiền 惱não 苦khổ 。神thần 通thông 自tự 在tại 。得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 。梁lương 朝triêu 論luận 云vân 。此thử 定định 離ly 諸chư 染nhiễm 污ô 故cố 。現hiện 世thế 得đắc 安an 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。世thế 親thân 論luận 云vân 。由do 此thử 能năng 安an 。現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。後hậu 之chi 二nhị 品phẩm 。如như 文văn 可khả 知tri 。依y 瑜du 伽già 論luận 靜tĩnh 慮lự 品phẩm 云vân 。

復phục 有hữu 三tam 種chủng 。一nhất 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 靜tĩnh 慮lự 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。所sở 有hữu 靜tĩnh 慮lự 。遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。能năng 生sanh 身thân 心tâm 輕khinh 安an 。最tối 極cực 寂tịch 靜tĩnh 。離ly 諸chư 愛ái 味vị 。泯mẫn 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。當đương 知tri 是thị 名danh 。菩Bồ 薩Tát 現hiện 法pháp 住trụ 靜tĩnh 慮lự 。二nhị 者giả 能năng 引dẫn 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 持trì 功công 德đức 靜tĩnh 慮lự 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。所sở 有hữu 靜tĩnh 慮lự 。能năng 引dẫn 能năng 住trụ 種chủng 種chủng 殊thù 勝thắng 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。不bất 可khả 度độ 量lương 。十Thập 力Lực 種chủng 姓tánh 所sở 攝nhiếp 等đẳng 持trì 。一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。及cập 獨Độc 覺Giác 等đẳng 。不bất 知tri 其kỳ 名danh 。何hà 況huống 能năng 入nhập 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。三tam 者giả 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 靜tĩnh 慮lự 。謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 。於ư 諸chư 有hữu 情tình 。能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 。彼bỉ 彼bỉ 事sự 業nghiệp 。與dữ 作tác 助trợ 伴bạn 。能năng 為vi 除trừ 苦khổ 。能năng 如như 理lý 說thuyết 。於ư 諸chư 有hữu 情tình 。善thiện 隨tùy 心tâm 轉chuyển 。為vi 物vật 現hiện 通thông 。方phương 便tiện 引dẫn 攝nhiếp 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。世thế 親thân 論luận 云vân 。安an 住trụ 靜tĩnh 慮lự 者giả 。由do 此thử 能năng 安an 現hiện 法Pháp 樂lạc 。引dẫn 發phát 靜tĩnh 慮lự 者giả 。由do 此thử 能năng 引dẫn 六lục 種chủng 神thần 通thông 。成thành 所sở 作tác 事sự 靜tĩnh 慮lự 者giả 。謂vị 依y 此thử 故cố 成thành 立lập 所sở 。作tác 利lợi 有hữu 情tình 事sự 。無vô 性tánh 論luận 云vân 。安an 住trụ 靜tĩnh 慮lự 為vi 得đắc 。現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。離ly 慢mạn 見kiến 愛ái 。得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。引dẫn 發phát 靜tĩnh 慮lự 。為vi 能năng 引dẫn 發phát 六lục 神thần 通thông 等đẳng 。殊thù 勝thắng 功công 德đức 。成thành 所sở 作tác 事sự 靜tĩnh 慮lự 。為vì 欲dục 饒nhiêu 益ích 。諸chư 有hữu 情tình 類loại 。以dĩ 能năng 止chỉ 息tức 飢cơ 儉kiệm 疾tật 癈phế 諸chư 怖bố 畏úy 等đẳng 。苦khổ 惱não 事sự 故cố 。雜tạp 集tập 論luận 云vân 。現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。引dẫn 發phát 神thần 通thông 。饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。如như 次thứ 應ưng 知tri 三tam 種chủng 任nhậm 。一nhất 無vô 厭yếm 惓# 。二nhị 諸chư 所sở 思tư 議nghị 成thành 滿mãn 。三tam 御ngự 眾chúng 業nghiệp 。梁lương 朝triêu 攝nhiếp 論luận 大đại 同đồng 世thế 親thân 論luận 。恐khủng 繁phồn 不bất 述thuật 。依y 莊trang 嚴nghiêm 論luận 。有hữu 覺giác 等đẳng 三tam 。

慧tuệ 三tam 種chủng 者giả 。一nhất 者giả 緣duyên 俗tục 諦đế 慧tuệ 。二nhị 者giả 緣duyên 勝thắng 義nghĩa 諦đế 慧tuệ 。三tam 者giả 緣duyên 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 慧tuệ 。

釋thích 曰viết 。第đệ 六lục 明minh 慧tuệ 三tam 品phẩm 。瑜du 伽già 慧tuệ 品phẩm 。有hữu 二nhị 種chủng 三tam 。初sơ 三tam 慧tuệ 者giả 。一nhất 能năng 於ư 所sở 知tri 真chân 實thật 隨tùy 覺giác 慧tuệ 。二nhị 於ư 五ngũ 明minh 及cập 三tam 聚tụ 中trung 決quyết 定định 慧tuệ 。三tam 於ư 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 義nghĩa 利lợi 慧tuệ 。解giải 云vân 。初sơ 一nhất 緣duyên 真chân 。次thứ 一nhất 緣duyên 俗tục 自tự 利lợi 。後hậu 一nhất 緣duyên 俗tục 利lợi 他tha 。 (# 五ngũ 明minh 者giả 。即tức 內nội 明minh 等đẳng 明minh 論luận 也dã 。三tam 聚tụ 者giả 。即tức 是thị 能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 法pháp 聚tụ 能năng 引dẫn 非phi 義nghĩa 。利lợi 法pháp 聚tụ 能năng 引dẫn 非phi 義nghĩa 。利lợi 非phi 非phi 義nghĩa 利lợi 法pháp 聚tụ )# 後hậu 三tam 慧tuệ 者giả 。一nhất 能năng 知tri 甚thậm 深thâm 法Pháp 無vô 我ngã 智trí 。二nhị 能năng 知tri 有hữu 情tình 調điều 伏phục 方phương 便tiện 智trí 。三tam 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 。所sở 知tri 境cảnh 界giới 。無vô 障chướng 礙ngại 智trí 。解giải 云vân 。初sơ 一nhất 法pháp 空không 智trí 。次thứ 一nhất 人nhân 空không 智trí 。後hậu 一nhất 雙song 證chứng 二nhị 空không 智trí 。成thành 唯duy 識thức 論luận 。生sanh 空không 法pháp 空không 俱câu 空không 為vi 三tam 。攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 加gia 行hành 正chánh 智trí 後hậu 得đắc 為vi 三tam 。無vô 性tánh 釋thích 云vân 。無vô 分phân 別biệt 加gia 行hành 慧tuệ 。謂vị 真chân 觀quán 前tiền 勝thắng 方phương 便tiện 智trí 。無vô 分phân 別biệt 慧tuệ 。謂vị 真chân 觀quán 智trí 。無vô 分phân 別biệt 後hậu 得đắc 慧tuệ 。謂vị 現hiện 觀quán 邊biên 諸chư 世thế 俗tục 智trí 。能năng 起khởi 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 等đẳng 事sự 。雜tạp 集tập 論luận 云vân 。緣duyên 世thế 俗tục 勝thắng 義nghĩa 。緣duyên 有hữu 情tình 慧tuệ 。如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。證chứng 入nhập 大đại 地địa 。引dẫn 發phát 佛Phật 法Pháp 。建kiến 立lập 佛Phật 事sự 。三tam 種chủng 任nhậm 持trì 。六Lục 度Độ 各các 各các 三tam 品phẩm 差sai 別biệt 。廣quảng 如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 九cửu 顯hiển 揚dương 第đệ 三tam 。恐khủng 繁phồn 不bất 述thuật 。如như 何hà 諸chư 教giáo 有hữu 此thử 異dị 者giả 。義nghĩa 品phẩm 非phi 一nhất 。各các 據cứ 一nhất 義nghĩa 。故cố 不bất 相tương 違vi 。略lược 辨biện 六Lục 度Độ 體thể 性tánh 別biệt 者giả 。如như 成thành 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 卷quyển 云vân 。十thập 度độ 性tánh 者giả 。施thí 以dĩ 無vô 貪tham 及cập 彼bỉ 所sở 造tạo 三tam 業nghiệp 為vi 性tánh 。戒giới 以dĩ 受thọ 學học 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。時thời 三tam 業nghiệp 為vi 性tánh 。忍nhẫn 以dĩ 無vô 瞋sân 精tinh 進tấn 審thẩm 慧tuệ 及cập 所sở 起khởi 三tam 業nghiệp 為vi 性tánh 。精tinh 進tấn 以dĩ 勤cần 及cập 所sở 起khởi 三tam 業nghiệp 為vi 性tánh 。靜tĩnh 慮lự 但đãn 以dĩ 等đẳng 持trì 為vi 性tánh 。後hậu 五ngũ 皆giai 以dĩ 擇trạch 法pháp 為vi 性tánh 。說thuyết 是thị 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 智trí 故cố 。具cụ 說thuyết 如như 彼bỉ 。廣quảng 如như 別biệt 章chương 。

解Giải 深Thâm 密Mật 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát
Giải Thâm Mật Kinh Sớ/sơ ♦ Hết quyển 8

❖
Phiên âm: 14/5/2016 ◊ Cập nhật: 14/5/2016

^{Lưu ý: Phần dịch thuật này được thực hiện tự động qua lập trình vi tính và hoàn toàn chưa kiểm tra.}
Quyển: 1 2 3 4 5 6 7 8 9