弘Hoằng 明Minh 集Tập 卷quyển 第đệ 六lục
Hoằng Minh Tập ♦ Quyển 6
梁lương 楊dương 都đô 建kiến 初sơ 寺tự 釋thích 僧Tăng 祐hựu 律luật 師sư 撰soạn
-# 道đạo 恆hằng 法Pháp 師sư 釋thích 駁bác 論luận
-# 明minh 僧Tăng 紹thiệu 正chánh 二nhị 教giáo 論luận
-# 周chu 剡# 顒ngung 難nạn/nan 張trương 長trường/trưởng 史sử 融dung 門môn 律luật
-# 謝tạ 鎮trấn 之chi 析tích 夷di 夏hạ 論luận
釋thích 駁bác 論luận
釋thích 道đạo 恆hằng
晉tấn 義nghĩa 熙hi 之chi 年niên 。 如như 聞văn 江giang 左tả 袁viên 何hà 二nhị 賢hiền 。 並tịnh 商thương 略lược 治trị 道đạo 。 諷phúng 刺thứ 時thời 政chánh 。 雖tuy 未vị 覩đổ 其kỳ 文văn 意ý 者giả 。 似tự 依y 傍bàng 韓# 非phi 五ngũ 蠧đố 之chi 篇thiên 。 遂toại 譏cơ 世thế 之chi 闕khuyết 。 發phát 五ngũ 橫hoạnh/hoành 之chi 論luận 。 而nhi 沙Sa 門Môn 無vô 事sự 猥ổi 落lạc 其kỳ 例lệ 。 余dư 恐khủng 眩huyễn 曜diệu 時thời 情tình 。 永vĩnh 淪luân 邪tà 惑hoặc 。 不bất 勝thắng 憤phẫn 惋oản 之chi 至chí 。 故cố 設thiết 賓tân 主chủ 之chi 論luận 。 以dĩ 釋thích 之chi 。
有hữu 東đông 京kinh 束thúc 教giáo 君quân 子tử 。 誥# 於ư 西tây 鄙bỉ 傲ngạo 散tán 野dã 人nhân 曰viết 。 僕bộc 曾tằng 預dự 聞văn 佛Phật 法Pháp 冲# 邃thúy 。 非phi 名danh 教giáo 所sở 議nghị 。 道đạo 風phong 玄huyền 遠viễn 非phi 器khí 像tượng 所sở 擬nghĩ 。 清thanh 虛hư 簡giản 勝thắng 非phi 近cận 識thức 所sở 關quan 。 妙diệu 絕tuyệt 群quần 有hữu 非phi 常thường 情tình 所sở 測trắc 。 故cố 每mỗi 為vi 時thời 君quân 之chi 所sở 遵tuân 崇sùng 。 貴quý 達đạt 之chi 所sở 欽khâm 仰ngưỡng 。 於ư 是thị 眾chúng 庶thứ 朋bằng 契khế 雷lôi 同đồng 奔bôn 向hướng 。 咸hàm 共cộng 嗟ta 詠vịnh 稱xưng 述thuật 其kỳ 善thiện 云vân 。 若nhược 染nhiễm 漬tí 風phong 流lưu 則tắc 精tinh 義nghĩa 入nhập 微vi 。 研nghiên 究cứu 理lý 味vị 則tắc 妙diệu 契khế 神thần 用dụng 。 澡táo 塵trần 垢cấu 於ư 胸hung 心tâm 。 脫thoát 桎trất 梏cốc 於ư 形hình 表biểu 。 超siêu 俗tục 累lũy/lụy/luy 於ư 籠lung 樊phàn 。 邈mạc 世thế 務vụ 而nhi 高cao 蹈đạo 。 淪luân 真chân 素tố 則tắc 夷di 齊tề 無vô 以dĩ 踰du 其kỳ 操thao 。 遺di 榮vinh 寵sủng 則tắc 巢sào 許hứa 無vô 以dĩ 過quá 其kỳ 志chí 。 味vị 玄huyền 旨chỉ 則tắc 顏nhan 冉nhiễm 無vô 以dĩ 參tham 其kỳ 風phong 。 去khứ 紛phân 穢uế 則tắc 松tùng 喬kiều 無vô 以dĩ 比tỉ 其kỳ 潔khiết 。 信tín 如như 所sở 談đàm 則tắc 義nghĩa 無vô 間gian 然nhiên 矣hĩ 。 但đãn 今kim 觀quán 諸chư 沙Sa 門Môn 。 通thông 非phi 其kỳ 才tài 。 群quần 居cư 猥ổi 雜tạp 未vị 見kiến 秀tú 異dị 。 混hỗn 若nhược 涇kính 渭# 渾hồn 波ba 。 泯mẫn 若nhược 薰huân 蕕# 同đồng 篋khiếp 。 若nhược 源nguyên 清thanh 則tắc 津tân 流lưu 應ưng 鮮tiên 。 根căn 深thâm 則tắc 條điều 頴dĩnh 必tất 茂mậu 。 考khảo 其kỳ 言ngôn 行hạnh 而nhi 始thỉ 終chung 不bất 倫luân 。 究cứu 其kỳ 本bổn 末mạt 幾kỷ 無vô 有hữu 校giáo 。 僕bộc 之chi 所sở 以dĩ 致trí 怪quái 。 良lương 由do 於ư 此thử 。 如như 皇hoàng 帝đế 之chi 忘vong 智trí 。 據cứ 梁lương 之chi 失thất 力lực 。 皆giai 在tại 鑪lư 錘chùy 之chi 間gian 陶đào 鑄chú 以dĩ 成thành 聖thánh 者giả 。 苟cẩu 道đạo 不bất 虛hư 行hành 。 才tài 必tất 應ứng 器khí 。 然nhiên 沙Sa 門Môn 既ký 出xuất 家gia 離ly 俗tục 高cao 尚thượng 其kỳ 志chí 。 違vi 天thiên 屬thuộc 之chi 親thân 。 捨xả 榮vinh 華hoa 之chi 重trọng/trùng 。 毀hủy 形hình 好hảo/hiếu 之chi 飾sức 。 守thủ 清thanh 節tiết 之chi 禁cấm 。 研nghiên 心tâm 唯duy 理lý 屬thuộc 已dĩ 。 唯duy 法pháp 投đầu 足túc 而nhi 安an 蔬# 食thực 而nhi 已dĩ 。 使sử 德đức 行hạnh 卓trác 然nhiên 為vi 時thời 宗tông 仰ngưỡng 儀nghi 容dung 。 邕# 肅túc 為vi 物vật 軌quỹ 則tắc 。 然nhiên 觸xúc 事sự 蔑miệt 然nhiên 無vô 一nhất 可khả 採thải 。 何hà 棲tê 託thác 之chi 高cao 遠viễn 。 而nhi 業nghiệp 尚thượng 之chi 鄙bỉ 近cận 。 至chí 於ư 營doanh 求cầu 孜tư 汲cấp 無vô 暫tạm 寧ninh 息tức 。 或hoặc 墾khẩn 殖thực 田điền 圃phố 與dữ 農nông 夫phu 齊tề 流lưu 。 或hoặc 商thương 旅lữ 博bác 易dị 與dữ 眾chúng 人nhân 競cạnh 利lợi 。 或hoặc 矜căng 恃thị 醫y 道đạo 輕khinh 作tác 寒hàn 暑thử 。 或hoặc 機cơ 巧xảo 異dị 端đoan 以dĩ 濟tế 生sanh 業nghiệp 。 或hoặc 占chiêm 相tướng 孤cô 虛hư 妄vọng 論luận 吉cát 凶hung 。 或hoặc 詭quỷ 道đạo 假giả 權quyền 要yếu 射xạ 時thời 意ý 。 或hoặc 聚tụ 畜súc 委ủy 積tích 頤di 養dưỡng 有hữu 餘dư 。 或hoặc 抵để 掌chưởng 空không 談đàm 坐tọa 食thực 百bá 姓tánh 。 斯tư 皆giai 德đức 不bất 稱xưng 服phục 行hành 多đa 違vi 法pháp 。 雖tuy 暫tạm 有hữu 一nhất 善thiện 亦diệc 何hà 足túc 以dĩ 標tiêu 高cao 勝thắng 之chi 美mỹ 哉tai 。 自tự 可khả 廢phế 之chi 以dĩ 一nhất 風phong 俗tục 。 此thử 皆giai 無vô 益ích 於ư 時thời 政chánh 。 有hữu 損tổn 於ư 治trị 道đạo 。 是thị 執chấp 法pháp 者giả 之chi 所sở 深thâm 疾tật 。 有hữu 國quốc 者giả 之chi 所sở 大đại 患hoạn 。 且thả 世thế 有hữu 五ngũ 橫hoạnh/hoành 。 而nhi 沙Sa 門Môn 處xứ 其kỳ 一nhất 焉yên 。 何hà 以dĩ 明minh 之chi 。 乃nãi 大đại 設thiết 方phương 便tiện 鼓cổ 動động 愚ngu 俗tục 。 一nhất 則tắc 誘dụ 喻dụ 。 一nhất 則tắc 迫bách 脅hiếp 云vân 。 行hành 惡ác 必tất 有hữu 累lũy 劫kiếp 之chi 殃ương 。 修tu 善thiện 便tiện 有hữu 無vô 窮cùng 之chi 慶khánh 。 論luận 罪tội 則tắc 有hữu 幽u 冥minh 之chi 伺tứ 。 語ngữ 福phước 則tắc 有hữu 神thần 明minh 之chi 祐hựu 。 敦đôn 勵lệ 引dẫn 導đạo 勸khuyến 行hành 人nhân 所sở 不bất 能năng 行hành 。 強cưỡng 逼bức 切thiết 勒lặc 勉miễn 為vi 人nhân 。 所sở 不bất 能năng 為vi 。 上thượng 減giảm 父phụ 母mẫu 之chi 養dưỡng 。 下hạ 損tổn 妻thê 拏noa 之chi 分phần 。 會hội 同đồng 盡tận 肴hào 饍thiện 之chi 甘cam 。 寺tự 廟miếu 極cực 壯tráng 麗lệ 之chi 美mỹ 。 割cát 生sanh 民dân 之chi 珍trân 翫ngoạn 。 崇sùng 無vô 用dụng 之chi 虛hư 費phí 。 罄khánh 私tư 家gia 之chi 年niên 儲trữ 。 闕khuyết 軍quân 國quốc 之chi 資tư 實thật 。 張trương 空không 聲thanh 於ư 將tương 來lai 。 圖đồ 無vô 像tượng 於ư 未vị 兆triệu 。 聽thính 其kỳ 言ngôn 則tắc 洋dương 洋dương 而nhi 盈doanh 耳nhĩ 。 觀quán 其kỳ 容dung 則tắc 落lạc 落lạc 而nhi 滿mãn 目mục 。 考khảo 現hiện 事sự 以dĩ 求cầu 徵trưng 。 並tịnh 未vị 見kiến 其kỳ 驗nghiệm 真chân 。 所sở 謂vị 繫hệ 影ảnh 捕bộ 風phong 。 莫mạc 知tri 端đoan 緒tự 。 亮lượng 僕bộc 情tình 之chi 所sở 未vị 安an 。 有hữu 識thức 者giả 之chi 所sở 巨cự 惑hoặc 若nhược 有hữu 嘉gia 信tín 請thỉnh 承thừa 下hạ 風phong 。 脫thoát 有hữu 暫tạm 悟ngộ 永vĩnh 去khứ 其kỳ 滯trệ 矣hĩ 。 主chủ 人nhân 答đáp 主chủ 人nhân 憮# 然nhiên 有hữu 間gian 慨khái 爾nhĩ 長trường 歎thán 。 咄đốt 異dị 哉tai 。 子tử 之chi 所sở 陳trần 。 何hà 其kỳ 陋lậu 也dã 。 夫phu 鄙bỉ 俗tục 不bất 可khả 以dĩ 語ngữ 大Đại 道Đạo 者giả 。 滯trệ 於ư 形hình 也dã 。 曲khúc 士sĩ 不bất 可khả 以dĩ 辯biện 宗tông 極cực 者giả 。 局cục 於ư 名danh 也dã 。 今kim 將tương 為vi 子tử 略lược 舉cử 一nhất 隅ngung 。 自tự 可khả 思tư 反phản 其kỳ 宗tông 矣hĩ 。 蓋cái 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 應ứng 器khí 。 投đầu 法pháp 受thọ 量lượng 。 有hữu 限hạn 故cố 化hóa 之chi 以dĩ 漸tiệm 。 錄lục 善thiện 心tâm 於ư 毫hào 端đoan 。 忘vong 鄙bỉ 吝lận 於ư 丘khâu 壑hác 。 片phiến 行hành 之chi 善thiện 永vĩnh 為vi 身thân 資tư 。 一nhất 念niệm 之chi 福phước 終chung 為vi 神thần 用dụng 。 始thỉ 覆phú 一nhất 簣quỹ 不bất 可khả 責trách 以dĩ 為vi 山sơn 之chi 功công 。 方phương 趣thú 絕tuyệt 境cảnh 不bất 中trung 窮cùng 以dĩ 括quát 囊nang 之chi 實thật 。 然nhiên 海hải 之chi 所sở 以dĩ 稱xưng 大đại 者giả 。 由do 無vô 嗷# 潔khiết 之chi 清thanh 。 道đạo 之chi 所sở 以dĩ 稱xưng 晦hối 跡tích 者giả 以dĩ 無vô 赫hách 然nhiên 之chi 觀quán 。 夫phu 慈từ 親thân 婉uyển 孌# 有hữu 心tâm 之chi 所sở 滯trệ 。 而nhi 沙Sa 門Môn 遺di 之chi 如như 脫thoát 屣tỉ 。 名danh 位vị 財tài 色sắc 世thế 情tình 之chi 所sở 重trọng/trùng 。 而nhi 沙Sa 門Môn 視thị 之chi 如như 粃# 糠khang 。 可khả 謂vị 忍nhẫn 人nhân 所sở 不bất 能năng 去khứ 。 斯tư 乃nãi 標tiêu 尚thượng 之chi 雅nhã 趣thú 。 弘hoằng 道đạo 之chi 勝thắng 事sự 。 而nhi 云vân 蔑miệt 然nhiên 。 豈khởi 非phi 妙diệu 賞thưởng 之chi 謂vị 乎hồ 。 又hựu 且thả 志chí 業nghiệp 不bất 同đồng 歸quy 向hướng 塗đồ 乖quai 。 岐kỳ 逕kính 分phần/phân 轍triệt 不bất 相tương 領lãnh 悟ngộ 。 未vị 見kiến 秀tú 異dị 故cố 其kỳ 宜nghi 耳nhĩ 。 古cổ 人nhân 每mỗi 歎thán 才tài 之chi 為vi 難nan 信tín 矣hĩ 。 周chu 號hiệu 多đa 士sĩ 亂loạn 臣thần 十thập 人nhân 。 唐đường 虞ngu 之chi 盛thịnh 元nguyên 凱# 二nhị 八bát 。 孔khổng 門môn 三tam 千thiên 。 並tịnh 海hải 內nội 翹kiều 秀tú 。 簡giản 充sung 四tứ 科khoa 數số 不bất 盈doanh 十thập 。 於ư 中trung 伯bá 牛ngưu 廢phế 疾tật 。 回hồi 也dã 六lục 極cực 。 商thương 也dã 慳san 悋lận 。 賜tứ 也dã 貨hóa 殖thực 。 予# 也dã 難nạn/nan 彫điêu 。 由do 也dã 凶hung 愎# 。 求cầu 也dã 聚tụ 斂liểm 任nhậm 不bất 稱xưng 職chức 。 仲trọng 弓cung 雖tuy 騂# 出xuất 於ư 犁lê 色sắc 。 而nhi 舉cử 世thế 推thôi 德đức 。 為vi 人nhân 倫luân 之chi 宗tông 。 欽khâm 尚thượng 高cao 軌quỹ 為vi 搢# 紳# 之chi 表biểu 。 百bách 代đại 詠vịnh 其kỳ 遺di 風phong 。 千thiên 載tái 仰ngưỡng 其kỳ 景cảnh 行hành 。 至chí 於ư 沙Sa 門Môn 。 乃nãi 苦khổ 共cộng 剝bác 節tiết 酷khốc 相tương/tướng 瓦ngõa 礫lịch 。 斯tư 豈khởi 君quân 子tử 弘hoằng 通thông 之chi 道đạo 雅nhã 正chánh 之chi 論luận 哉tai 。 此thử 由do 或hoặc 人nhân 入nhập 斑ban 輸du 之chi 作tác 坊phường 。 不bất 稱xưng 指chỉ 南nam 之chi 巧xảo 妙diệu 。 但đãn 譏cơ 拙chuyết 者giả 之chi 傷thương 手thủ 。 真chân 可khả 謂vị 伏phục 膺ưng 下hạ 流lưu 。 志chí 存tồn 鄙bỉ 劣liệt 。 昔tích 承thừa 相tương 問vấn 客khách 。 俗tục 言ngôn 鵄si 梟kiêu 食thực 。 母mẫu 寧ninh 有hữu 是thị 。 乎hồ 客khách 。 答đáp 但đãn 聞văn 慈từ 烏ô 反phản 哺bộ 。 耳nhĩ 相tương/tướng 乃nãi 悵trướng 。 然nhiên 自tự 愧quý 失thất 。 言ngôn 今kim 子tử 處xứ 心tâm 將tương 無vô 似tự 相tương/tướng 之chi 問vấn 也dã 。 君quân 子tử 遏át 惡ác 揚dương 善thiện 。 反phản 是thị 謂vị 何hà 。 又hựu 云vân 。 投đầu 足túc 而nhi 安an 且thả 林lâm 野dã 蕭tiêu 條điều 。 每mỗi 有hữu 寇khấu 盜đạo 之chi 患hoạn 。 城thành 傍bàng 入nhập 出xuất 動động 嬰anh 交giao 遊du 之chi 譏cơ 。 處xử 身thân 非phi 所sở 則tắc 招chiêu 風phong 塵trần 之chi 累lũy/lụy/luy 。 婆bà 娑sa 田điền 里lý 則tắc 犯phạm 人nhân 間gian 之chi 論luận 。 二nhị 三tam 無vô 可khả 進tiến 退thoái 惟duy 谷cốc 。 宇vũ 宙trụ 雖tuy 曠khoáng 莫mạc 知tri 所sở 厝thố 。
又hựu 云vân 。 蔬# 餐xan 而nhi 已dĩ 。 夫phu 人nhân 間gian 有hữu 不bất 贍thiệm 之chi 匱quỹ 。 山sơn 澤trạch 無vô 委ủy 積tích 之chi 儲trữ 。 方phương 宜nghi 取thủ 給cấp 復phục 乘thừa 之chi 以dĩ 法pháp 。 所sở 向hướng 九cửu 折chiết 於ư 何hà 得đắc 立lập 。 若nhược 堂đường 堂đường 聖thánh 世thế 而nhi 有hữu 首thủ 陽dương 之chi 餓ngạ 。 夫phu 明minh 明minh 時thời 雍ung 而nhi 有hữu 赴phó 海hải 之chi 死tử 。 客khách 於ư 雅nhã 懷hoài 何hà 如như 。 然nhiên 體thể 無vô 毛mao 羽vũ 不bất 可khả 袒đản 而nhi 無vô 衣y 。 腹phúc 非phi 匏# 瓜qua 不bất 可khả 繫hệ 而nhi 不bất 食thực 。 自tự 未vị 造tạo 極cực 要yếu 有hữu 所sở 資tư 。 年niên 豐phong 則tắc 取thủ 足túc 於ư 百bá 姓tánh 。
時thời 儉kiệm 則tắc 肆tứ 力lực 以dĩ 自tự 供cung 。 誠thành 非phi 所sở 宜nghi 。 事sự 不bất 得đắc 已dĩ 。 故cố 蝮phúc 蛇xà 螫thích 手thủ 斬trảm 以dĩ 求cầu 全toàn 。 推thôi 其kỳ 輕khinh 重trọng 。 蓋cái 所sở 存tồn 者giả 大đại 。 雖tuy 營doanh 一nhất 己kỷ 不bất 求cầu 無vô 獲hoạch 。 求cầu 之chi 不bất 必tất 一nhất 塗đồ 。 但đãn 令linh 濟tế 之chi 。 有hữu 理lý 亦diệc 何hà 嫌hiềm 。 多đa 方phương 以dĩ 為vi 煩phiền 穢uế 其kỳ 欲dục 。 域vực 使sử 不bất 得đắc 妄vọng 動động 。 何hà 故cố 執chấp 之chi 甚thậm 乎hồ 。 昔tích 伯bá 成thành 躬cung 耕canh 以dĩ 墾khẩn 殖thực 。 沮trở 溺nịch 耦# 作tác 以dĩ 修tu 農nông 。 陶đào 朱chu 商thương 賈cổ 以dĩ 營doanh 生sanh 。 於ư 陵lăng 灌quán 蔬# 以dĩ 自tự 供cung 崔thôi 文văn 賣mại 藥dược 以dĩ 繼kế 乏phạp 。 君quân 平bình 卜bốc 筮thệ 以dĩ 補bổ 空không 。 張trương 衡hành 術thuật 數số 以dĩ 馳trì 名danh 。 馬mã 鈞quân 奇kỳ 巧xảo 以dĩ 騁sính 功công 。 此thử 等đẳng 直trực 是thị 違vi 俗tục 遁độn 世thế 之chi 人nhân 耳nhĩ 。 未vị 正chánh 見kiến 有hữu 邈mạc 然nhiên 絕tuyệt 塵trần 與dữ 。 物vật 天thiên 隔cách 而nhi 咸hàm 共cộng 嗟ta 詠vịnh 不bất 輟chuyết 於ư 口khẩu 。 然nhiên 沙Sa 門Môn 之chi 中trung 迹tích 超siêu 諸chư 人nhân 恥sỉ 與dữ 流lưu 輩bối 。 動động 有hữu 萬vạn 數số 。 至chí 於ư 體thể 道đạo 。 神thần 化hóa 超siêu 落lạc 人nhân 封phong 非phi 可khả 算toán 計kế 。 而nhi 未vị 曾tằng 致trí 言ngôn 。 何hà 其kỳ 黨đảng 乎hồ 。 宜nghi 共cộng 思tư 校giáo 事sự 實thật 。 不bất 可khả 古cổ 今kim 殊thù 論luận 。 眾chúng 寡quả 異dị 辭từ 。 希hy 簡giản 為vi 貴quý 猥ổi 多đa 致trí 賤tiện 。 恐khủng 非phi 求cầu 精tinh 覈# 理lý 之chi 談đàm 也dã 。 云vân 自tự 可khả 廢phế 之chi 以dĩ 一nhất 風phong 俗tục 。 是thị 何hà 言ngôn 與dữ 。 聖thánh 人nhân 不bất 誣vu 十thập 室thất 三tam 人nhân 必tất 有hữu 師sư 資tư 。 芳phương 蘭lan 並tịnh 茂mậu 而nhi 欲dục 蘊uẩn 崇sùng 焚phần 之chi 。 不bất 亦diệc 暴bạo 乎hồ 。 其kỳ 中trung 自tự 有hữu 德đức 宇vũ 淵uyên 邃thúy 。 器khí 標tiêu 時thời 望vọng 。 或hoặc 翹kiều 楚sở 嗷# 潔khiết 棲tê 寄ký 清thanh 遠viễn 。 或hoặc 禪thiền 思tư 入nhập 微vi 澄trừng 神thần 絕tuyệt 境cảnh 。 或hoặc 敷phu 演diễn 微vi 言ngôn 散tán 幽u 釋thích 滯trệ 。 或hoặc 精tinh 勤cần 福phước 業nghiệp 勸khuyến 化hóa 崇sùng 善thiện 。 凡phàm 出xuất 家gia 之chi 本bổn 落lạc 髮phát 抽trừu 簪# 之chi 日nhật 。 皆giai 心tâm 口khẩu 獨độc 誓thệ 情tình 到đáo 懇khẩn 至chí 雖tuy 生sanh 死tử 彌di 淪luân 玄huyền 塗đồ 長trường 遠viễn 。 要yếu 自tự 驅khu 策sách 必tất 階giai 於ư 道đạo 。 金kim 輪luân 之chi 榮vinh 忽hốt 若nhược 塵trần 垢cấu 。 帝Đế 釋Thích 之chi 重trọng/trùng 蔑miệt 若nhược 粃# 糠khang 。 始thỉ 皆giai 精tinh 誠thành 乃nãi 有hữu 所sở 感cảm 。 自tự 非phi 一nhất 舉cử 頓đốn 詣nghệ 體thể 備bị 圓viên 足túc 。 其kỳ 間gian 何hà 能năng 不bất 有hữu 小tiểu 失thất 。 且thả 當đương 錄lục 其kỳ 真chân 素tố 。 略lược 舉cử 玄huyền 黃hoàng 。 安an 渾hồn 舉cử 一nhất 概khái 無vô 復phục 甄chân 別biệt 。 不bất 可khả 以dĩ 管quản 蔡thái 之chi 釁hấn 姬# 宗tông 盡tận 誅tru 。 四tứ 兇hung 之chi 暴bạo 合hợp 朝triêu 流lưu 放phóng 。 此thử 何hà 異dị 人nhân 苦khổ 頭đầu 虱sắt 因nhân 欲dục 并tinh 首thủ 俱câu 焚phần 。 患hoạn 在tại 足túc 刺thứ 遂toại 欲dục 通thông 股cổ 全toàn 解giải 。 不bất 亦diệc 濫lạm 乎hồ 。
云vân 無vô 益ích 於ư 時thời 。 政chánh 有hữu 損tổn 於ư 治trị 道đạo 。 夫phu 弘hoằng 道đạo 者giả 之chi 益ích 世thế 。 物vật 有hữu 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 故cố 。 老lão 氏thị 云vân 。 無vô 為vi 之chi 化hóa 百bá 姓tánh 皆giai 曰viết 我ngã 自tự 然nhiên 。 斯tư 言ngôn 當đương 矣hĩ 是thị 以dĩ 干can 木mộc 高cao 枕chẩm 而nhi 魏ngụy 國quốc 大đại 治trị 。 庚canh 桑tang 善thiện 誨hối 而nhi 㙗# 壘lũy 歸quy 仁nhân 。 沙Sa 門Môn 在tại 世thế 誠thành 無vô 目mục 前tiền 考khảo 課khóa 之chi 功công 。 名danh 教giáo 之chi 外ngoại 實thật 有hữu 益ích 於ư 冥minh 。 近cận 取thủ 五Ngũ 戒Giới 訓huấn 物vật 。 非phi 六lục 經kinh 之chi 疇trù 。 遠viễn 以dĩ 八bát 難nạn 幽u 嶮hiểm 。 非phi 刑hình 法pháp 之chi 匹thất 。 請thỉnh 以dĩ 三tam 藏tạng 銓thuyên 罪tội 。 非phi 律luật 令linh 之chi 流lưu 暢sướng 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 辯biện 惑hoặc 。 非phi 老lão 莊trang 之chi 謂vị 。 道Đạo 品Phẩm 無vô 漏lậu 拔bạt 苦khổ 因nhân 緣duyên 。 則tắc 存tồn 而nhi 不bất 論luận 周chu 孔khổng 之chi 教giáo 。 理lý 盡tận 形hình 器khí 至chí 法pháp 之chi 極cực 。 兼kiêm 練luyện 神thần 明minh 精tinh 麁thô 昇thăng 降giáng/hàng 。 不bất 可khả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 其kỳ 優ưu 劣liệt 矣hĩ 。 昔tích 孛bột 助trợ 化hóa 以dĩ 道đạo 佐tá 治trị 。 國quốc 境cảnh 晏# 然nhiên 民dân 知tri 其kỳ 義nghĩa 。 年niên 農nông 委ủy 積tích 物vật 無vô 疵tỳ 癘lệ 。 非phi 益ích 謂vị 何hà 。 云vân 世thế 有hữu 五ngũ 橫hoạnh/hoành 。 沙Sa 門Môn 處xứ 其kỳ 一nhất 焉yên 。 凡phàm 言ngôn 橫hoạnh/hoành 者giả 。 以dĩ 其kỳ 志chí 無vô 業nghiệp 尚thượng 散tán 誕đản 莫mạc 名danh 或hoặc 博bác 易dị 放phóng 蕩đãng 而nhi 傾khuynh 竭kiệt 家gia 財tài 。 或hoặc 名danh 挂quải 編biên 戶hộ 而nhi 浮phù 游du 卒tuất 歲tuế 。 或hoặc 尸thi 祿lộc 素tố 餐xan 而nhi 莫mạc 肯khẳng 用dụng 心tâm 。 或hoặc 執chấp 政chánh 居cư 勢thế 而nhi 漁ngư 食thực 百bách 性tánh 。 或hoặc 馳trì 競cạnh 進tiến 趣thú 而nhi 公công 私tư 並tịnh 損tổn 。 或hoặc 肆tứ 暴bạo 姦gian 虐ngược 而nhi 動động 造tạo 不bất 軌quỹ 。 斯tư 皆giai 傷thương 教giáo 亂loạn 正chánh 大đại 敗bại 風phong 俗tục 。 由do 是thị 苟cẩu 悅duyệt 奮phấn 筆bút 。 而nhi 遊du 俠hiệp 之chi 論luận 興hưng 。 韓# 非phi 彈đàn 豪hào 而nhi 五ngũ 蠧đố 之chi 文văn 作tác 。 以dĩ 之chi 為vi 橫hoạnh/hoành 理lý 故cố 宜nghi 然nhiên 。 施thí 之chi 沙Sa 門Môn 不bất 亦diệc 誣vu 乎hồ 。 國quốc 家gia 方phương 上thượng 與dữ 唐đường 虞ngu 競cạnh 巍nguy 巍nguy 之chi 美mỹ 。 下hạ 與dữ 殷ân 周chu 齊tề 郁uất 郁uất 之chi 化hóa 。 不bất 使sử 箕ki 頴dĩnh 專chuyên 有hữu 傲ngạo 世thế 之chi 賓tân 。 商thương 洛lạc 獨độc 標tiêu 嘉gia 遁độn 之chi 客khách 。 甫phủ 欲dục 大đại 扇thiên/phiến 逸dật 民dân 之chi 風phong 。 崇sùng 肅túc 方phương 外ngoại 之chi 士sĩ 。 觀quán 子tử 處xứ 懷hoài 經kinh 略lược 時thời 政chánh 。 乃nãi 欲dục 踵chủng 亡vong 秦tần 虎hổ 狼lang 之chi 嶮hiểm 術thuật 。 襲tập 商thương 君quân 剋khắc 薄bạc 之chi 弊tệ 法pháp 。 坑khanh 焚phần 儒nho 典điển 治trị 無vô 綱cương 紀kỷ 。 制chế 太thái 半bán 之chi 稅thuế 。 家gia 無vô 游du 財tài 。 設thiết 三tam 五ngũ 之chi 禁cấm 。 備bị 民dân 如như 賊tặc 。 天thiên 下hạ 熬ngao 然nhiên 人nhân 無vô 聊liêu 生sanh 使sử 嬴# 氏thị 之chi 族tộc 不bất 訖ngật 於ư 三tam 世thế 。 二nhị 子tử 之chi 禍họa 即tức 戮lục 於ư 當đương 時thời 。 臨lâm 刑hình 之chi 日nhật 方phương 乃nãi 追truy 恨hận 。 始thỉ 者giả 立lập 法pháp 之chi 謬mậu 。 本bổn 欲dục 寧ninh 國quốc 靜tĩnh 民dân 。 不bất 憶ức 堤đê 防phòng 大đại 峻tuấn 。 反phản 不bất 容dung 己kỷ 事sự 既ký 往vãng 矣hĩ 。 何hà 嗟ta 之chi 及cập 。 云vân 一nhất 則tắc 誘dụ 喻dụ 。 一nhất 則tắc 迫bách 脅hiếp 。 且thả 眾chúng 生sanh 緣duyên 有hữu 濃nồng 薄bạc 。 才tài 有hữu 利lợi 鈍độn 。 解giải 有hữu 難nan 易dị 。 行hành 有hữu 淺thiển 深thâm 。 是thị 以dĩ 啟khải 誨hối 之chi 道đạo 不bất 一nhất 。 悟ngộ 發phát 之chi 由do 不bất 同đồng 。 抑ức 揚dương 頓đốn 挫tỏa 務vụ 使sử 從tùng 善thiện 。 斯tư 乃nãi 權quyền 謀mưu 之chi 警cảnh 策sách 。 妙diệu 濟tế 之chi 津tân 梁lương 。 殊thù 非phi 誘dụ 迫bách 之chi 謂vị 也dã 。
云vân 罪tội 則tắc 冥minh 伺tứ 福phước 則tắc 神thần 祐hựu 。 夫phu 含hàm 德đức 至chí 淳thuần 則tắc 眾chúng 善thiện 歸quy 焉yên 。 易dị 曰viết 。 履lý 信tín 思tư 順thuận 。 自tự 天thiên 祐hựu 之chi 。 吉cát 無vô 不bất 利lợi 。 又hựu 曰viết 。 為vi 不bất 善thiện 於ư 幽u 昧muội 之chi 中trung 。 鬼quỷ 得đắc 而nhi 誅tru 之chi 。 豈khởi 非phi 冥minh 伺tứ 神thần 明minh 之chi 祐hựu 哉tai 。 善thiện 惡ác 之chi 報báo 。 經kinh 有hữu 成thành 證chứng 。 不bất 復phục 具cụ 列liệt 。 云vân 會hội 盡tận 餚hào 膳thiện 寺tự 極cực 壯tráng 麗lệ 。 此thử 修tu 福phước 之chi 家gia 傾khuynh 竭kiệt 。 以dĩ 備bị 將tương 來lai 之chi 資tư 殫đàn 盡tận 。 自tự 為vi 身thân 之chi 大đại 計kế 耳nhĩ 。 殆đãi 非phi 神thần 明minh 歆# 其kỳ 壯tráng 麗lệ 。 眾chúng 僧Tăng 貪tham 其kỳ 滋tư 味vị 。 猶do 農nông 夫phu 之chi 播bá 殖thực 。 匠tượng 者giả 之chi 構# 室thất 將tương 擇trạch 貞trinh 材tài 以dĩ 求cầu 堂đường 宇vũ 之chi 飾sức 。 精tinh 簡giản 種chủng 子tử 以dĩ 規quy 嘉gia 苗miêu 之chi 實thật 。 故cố 稼giá 穡# 必tất 樹thụ 於ư 。 沃ốc 壤nhưỡng 之chi 地địa 。 卜bốc 居cư 要yếu 選tuyển 於ư [塽-(爻*爻)+((人/人)*(人/人))]# 塏# 之chi 處xứ 。 是thị 以dĩ 知tri 三Tam 尊Tôn 為vi 眾chúng 生sanh 福phước 曰viết 。 供cúng 養dường 自tự 修tu 己kỷ 之chi 功công 德đức 耳nhĩ 。 云vân 割cát 生sanh 民dân 之chi 珍trân 翫ngoạn 崇sùng 無vô 用dụng 之chi 虛hư 費phí 。 夫phu 博bác 施thí 兼kiêm 愛ái 。 仁nhân 者giả 之chi 厚hậu 德đức 。 崇sùng 飾sức 宗tông 廟miếu 孝hiếu 敬kính 之chi 至chí 心tâm 。 世thế 教giáo 若nhược 此thử 道đạo 亦diệc 如như 之chi 。 物vật 有hữu 損tổn 之chi 而nhi 益ích 為vi 之chi 必tất 獲hoạch 。 且thả 浮phù 財tài 猶do 糞phẩn 土thổ 。 施thí 惠huệ 為vi 神thần 用dụng 譬thí 朽hủ 木mộc 之chi 為vi 舟chu 。 乃nãi 濟tế 渡độ 之chi 津tân 要yếu 。 何hà 虛hư 費phí 之chi 有hữu 哉tai 。 欲dục 端đoan 坐tọa 而nhi 望vọng 自tự 然nhiên 拱củng 默mặc 以dĩ 悕hy 安an 樂lạc 。 猶do 無vô 柯kha 而nhi 求cầu 伐phạt 。 不bất 食thực 而nhi 徇# 飽bão 。 焉yên 可khả 得đắc 乎hồ 。 苟cẩu 身thân 之chi 不bất 修tu 己kỷ 為vi 困khốn 矣hĩ 。 何hà 必tất 乃nãi 蔽tế 百bá 姓tánh 之chi 耳nhĩ 目mục 。 擁ủng 天thiên 下hạ 之chi 大đại 善thiện 。 既ký 自tự 飲ẩm 毒độc 復phục 欲dục 酖# 人nhân 。 何hà 酷khốc 如như 之chi 。 可khả 謂vị 亡vong 我ngã 陷hãm 彼bỉ 。 相tương/tướng 與dữ 俱câu 禍họa 。 是thị 以dĩ 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 之chi 對đối 。 幽u 處xứ 彌di 劫kiếp 之chi 殃ương 。 調Điều 達Đạt 之chi 報báo 歷lịch 地địa 獄ngục 無vô 間gian 之chi 苦khổ 。 云vân 罄khánh 私tư 家gia 之chi 年niên 儲trữ 。 闕khuyết 軍quân 國quốc 之chi 資tư 實thật 。 聖thánh 王vương 御ngự 世thế 純thuần 風phong 遐hà 被bị 。 振chấn 道đạo 綱cương 以dĩ 維duy 六lục 合hợp 。 布bố 德đức 網võng 以dĩ 籠lung 群quần 俊# 。 川xuyên 無vô 扣khấu 浪lãng 之chi 夫phu 。 谷cốc 無vô 含hàm 歎thán 之chi 士sĩ 。 四tứ 民dân 咸hàm 安an 其kỳ 業nghiệp 。 百bá 官quan 各các 盡tận 其kỳ 分phần/phân 。 海hải 內nội 融dung 通thông 九cửu 州châu 同đồng 貫quán 。 戎nhung 車xa 於ư 是thị 寢tẩm 駕giá 。 甲giáp 士sĩ 卻khước 走tẩu 。 以dĩ 糞phẩn 嘉gia 穀cốc 委ủy 於ư 中trung 田điền 。 倉thương 儲trữ 積tích 而nhi 成thành 朽hủ 。 童đồng 稚trĩ 進tiến 德đức 日nhật 新tân 。 黃hoàng 髮phát 盡tận 於ư 眉mi 壽thọ 。 當đương 共cộng 擊kích 壤nhưỡng 以dĩ 頌tụng 太thái 平bình 。 鼓cổ 腹phúc 以dĩ 觀quán 盛thịnh 化hóa 。 子tử 何hà 多đa 慮lự 之chi 深thâm 橫hoạnh/hoành 。 憂ưu 時thời 之chi 不bất 足túc 。 不bất 亦diệc 過quá 乎hồ 。 云vân 悋lận 太thái 官quan 而nhi 腫thũng 口khẩu 。 臨lâm 滄thương 海hải 而nhi 攝nhiếp 腹phúc 。 真chân 子tử 之chi 謂vị 也dã 。
云vân 繫hệ 影ảnh 捕bộ 風phong 。 莫mạc 知tri 端đoan 緒tự 。 夫phu 偽ngụy 辯biện 亂loạn 真chân 。 大đại 聖thánh 之chi 所sở 悲bi 。 嗟ta 時thời 不bất 識thức 寶bảo 。 卞# 和hòa 所sở 以dĩ 慟đỗng 哭khốc 。 然nhiên 妙diệu 旨chỉ 希hy 夷di 而nhi 體thể 之chi 者giả 道đạo 。 沖# 虛hư 簡giản 詣nghệ 而nhi 會hội 之chi 者giả 得đắc 。 用dụng 遠viễn 能năng 津tân 梁lương 頹đồi 溺nịch 。 拔bạt 幽u 拯chửng 滯trệ 美mỹ 濟tế 。 當đương 時thời 化hóa 流lưu 無vô 外ngoại 故cố 。 神thần 暉huy 一nhất 振chấn 則tắc 感cảm 動động 大Đại 千Thiên 。 惠huệ 澤trạch 暫tạm 灑sái 則tắc 九cửu 州châu 蒙mông 潤nhuận 。 是thị 以dĩ 釋Thích 梵Phạm 悟ngộ 幽u 旨chỉ 而nhi 歸quy 誠thành 。 帝đế 王vương 望vọng 玄huyền 宗tông 而nhi 委ủy 質chất 。 八bát 部bộ 挹ấp 靈linh 化hóa 而nhi 洗tẩy 心tâm 。 士sĩ 庶thứ 觀quán 真chân 儀nghi 而nhi 奔bôn 至chí 。 落lạc 落lạc 焉yên 故cố 非phi 域vực 中trung 之chi 名danh 教giáo 。 肅túc 肅túc 焉yên 殆đãi 是thị 方phương 外ngoại 之chi 冥minh 軌quỹ 。 然nhiên 垣viên 牆tường 峭# 峻tuấn 故cố 罕# 得đắc 其kỳ 門môn 。 器khí 宇vũ 幽u 邃thúy 希hy 入nhập 其kỳ 室thất 。 是thị 以dĩ 道đạo 濟tế 彌di 淪luân 而nhi 理lý 與dữ 之chi 乖quai 。 德đức 苞bao 無vô 際tế 而nhi 事sự 與dữ 之chi 隔cách 。 子tử 執chấp 迷mê 自tự 畢tất 。 沒một 齒xỉ 不bất 悟ngộ 。 蓋cái 有hữu 以dĩ 也dã 。 夫phu 日nhật 月nguyệt 麗lệ 天thiên 而nhi 瞽# 者giả 不bất 覩đổ 其kỳ 明minh 。 雷lôi 電điện 振chấn 地địa 而nhi 聾lung 者giả 不bất 聞văn 其kỳ 響hưởng 。 是thị 誰thùy 之chi 過quá 與dữ 。 而nhi 方phương 欲dục 議nghị 宮cung 商thương 之chi 音âm 。 蔑miệt 文văn 章chương 之chi 觀quán 。 真chân 過quá 之chi 甚thậm 者giả 。 昔tích 文văn 鱗lân 改cải 視thị 於ư 初sơ 曜diệu 。 須tu 跋bạt 開khai 聽thính 於ư 後hậu 緣duyên 。 子tử 何hà 辜cô 之chi 不bất 幸hạnh 。 獨độc 懷hoài 疑nghi 以dĩ 終chung 年niên 。 比tỉ 眾chúng 人nhân 所sở 悲bi 。 最tối 可khả 悲bi 之chi 所sở 先tiên 。 於ư 是thị 逡thuân 巡tuần 退thoái 席tịch 。 悵trướng 然nhiên 自tự 失thất 。 良lương 久cửu 曰viết 。 聞văn 大Đại 道Đạo 之chi 說thuyết 。 彌di 貫quán 古cổ 今kim 大đại 制chế 因nhân 緣duyên 。 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 立lập 履lý 不bất 為vi 。 當đương 年niên 弘hoằng 道đạo 不bất 期kỳ 一nhất 世thế 。 可khả 謂vị 原nguyên 始thỉ 會hội 終chung 歸quy 於ư 命mạng 矣hĩ 。 僕bộc 實thật 滯trệ 寢tẩm 長trường 夜dạ 未vị 達đạt 其kỳ 旨chỉ 。 故cố 每mỗi 造tạo 有hữu 封phong 。 今kim 幸hạnh 聞văn 大đại 夫phu 之chi 餘dư 論luận 。 結kết 解giải 疑nghi 散tán 豁hoát 然nhiên 醒tỉnh 覺giác 。 若nhược 披phi 重trọng/trùng 霄tiêu 以dĩ 覩đổ 朗lãng 日nhật 。 發phát 蒙mông 蓋cái 而nhi 悟ngộ 真chân 慧tuệ 。 僕bộc 誠thành 不bất 敏mẫn 。 敬kính 奉phụng 嘉gia 誨hối 矣hĩ 。
正chánh 二nhị 教giáo 道Đạo 士sĩ 有hữu 為vi 夷di 夏hạ 論luận 者giả 故cố 作tác 此thử 以dĩ 正chánh 之chi )#
明minh 徵trưng 君quân (# 僧Tăng 紹thiệu )#
及cập 聞văn 殊thù 論luận 銳duệ 言ngôn 置trí 家gia 。 有hữu 懼cụ 誣vu 聖thánh 將tương 明minh 其kỳ 歸quy 。 故cố 先tiên 詳tường 正chánh 所sở 證chứng 二nhị 經kinh 之chi 句cú 。 庶thứ 可khả 兩lưỡng 悟ngộ 幽u 津tân 。
論luận 稱xưng 道đạo 經Kinh 云vân 。 老lão 子tử 入nhập 關quan 之chi 于vu 天Thiên 竺Trúc 維duy 衛vệ 國quốc 。 國quốc 王vương 夫phu 人nhân 。 名danh 曰viết 清thanh 妙diệu 。 老lão 子tử 因nhân 其kỳ 晝trú 寢tẩm 。 乘thừa 日nhật 之chi 精tinh 入nhập 清thanh 妙diệu 口khẩu 中trung 。 後hậu 年niên 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 夜dạ 。 半bán 時thời 剖phẫu 右hữu 腋dịch 而nhi 生sanh 墮đọa 地địa 。 即tức 行hành 七thất 步bộ 。 舉cử 手thủ 旨chỉ 天thiên 曰viết 。 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 唯duy 我ngã 為vi 尊tôn 。 三tam 界giới 皆giai 苦khổ 。 何hà 可khả 樂lạc 者giả 。 於ư 是thị 佛Phật 道Đạo 興hưng 焉yên (# 事sự 在tại 玄huyền 妙diệu 內nội 篇thiên 此thử 是thị 漢hán 中trung 真chân 典điển 非phi 穿xuyên 鑿tạc 之chi 書thư )# 正chánh 曰viết 。 道đạo 家gia 之chi 指chỉ 其kỳ 在tại 老lão 氏thị 二nhị 經kinh 。 敷phu 玄huyền 之chi 妙diệu 備bị 乎hồ 莊trang 生sanh 七thất 章chương 。 而nhi 得đắc 一nhất 盡tận 虛hư 。 無vô 聞văn 形hình 變biến 之chi 奇kỳ 。 彭# 殤thương 均quân 壽thọ 未vị 覩đổ 無vô 死tử 之chi 唱xướng 。 故cố 恬điềm 其kỳ 天thiên 和hòa 者giả 。 不bất 務vụ 變biến 常thường 。 安an 時thời 處xứ 順thuận 夫phu 何hà 取thủ 長trường 生sanh 。 若nhược 乘thừa 日nhật 之chi 精tinh 入nhập 口khẩu 剖phẫu 腋dịch 。 年niên 事sự 不bất 符phù 託thác 異dị 合hợp 說thuyết 。 稱xưng 非phi 其kỳ 有hữu 誕đản 議nghị 神thần 化hóa 。 秦tần 漢hán 之chi 妄vọng 妖yêu 延diên 魏ngụy 晉tấn 。 言ngôn 不bất 經kinh 聖thánh 何hà 云vân 真chân 典điển 乎hồ 。
論luận 稱xưng 。 佛Phật 經Kinh 云vân 。 釋Thích 迦Ca 成thành 佛Phật 已dĩ 有hữu 。 塵trần 劫kiếp 之chi 數số 。 或hoặc 為vi 儒nho 林lâm 之chi 宗tông 國quốc 師sư 道Đạo 士sĩ 。 此thử 皆giai 成thành 實thật 正chánh 經kinh 非phi 方phương 便tiện 之chi 說thuyết 也dã )# 。
正chánh 曰viết 。 佛Phật 經Kinh 之chi 宗tông 根căn 明minh 極cực 教giáo 。 而nhi 三tam 世thế 無vô 得đắc 。 俗tục 證chứng 覺giác 道đạo 非phi 可khả 事sự 顯hiển 。 然nhiên 精tinh 深thâm 所sở 會hội 。 定định 慧tuệ 有hữu 徵trưng 於ư 內nội 。 緣duyên 感cảm 所sở 應ưng 。 因nhân 果quả 無vô 妄vọng 於ư 外ngoại 。 夫phu 釋Thích 迦Ca 發phát 窮cùng 源nguyên 之chi 真chân 唱xướng 。 以dĩ 明minh 神thần 道đạo 之chi 所sở 通thông 也dã 。 故cố 其kỳ 練luyện 精tinh 研nghiên 照chiếu 非phi 養dưỡng 正chánh 之chi 功công 。 微vi 善thiện 階giai 極cực 。 異dị 殆đãi 庶thứ 自tự 崖nhai 道đạo 濟tế 在tại 忘vong 形hình 。 而nhi 所sở 貴quý 非phi 全toàn 生sanh 。 生sanh 生sanh 不bất 貴quý 存tồn 存tồn 。 何hà 功công 忘vong 功công 而nhi 功công 著trước 。 寂tịch 滅diệt 而nhi 道đạo 常thường 。 出xuất 于vu 無vô 始thỉ 入nhập 乎hồ 無vô 終chung 。 靡mĩ 應ưng 非phi 身thân 塵trần 劫kiếp 非phi 遐hà 。 此thử 其kỳ 所sở 以dĩ 為vi 教giáo 也dã 。
論luận 曰viết 。 二nhị 經kinh 之chi 旨chỉ 若nhược 合hợp 符phù 契khế 。
正chánh 曰viết 。 夫phu 佛Phật 開khai 三tam 世thế 故cố 圓viên 應ưng 無vô 窮cùng 。 老lão 止chỉ 生sanh 形hình 則tắc 教giáo 極cực 澆kiêu 淳thuần 。 所sở 以dĩ 在tại 形hình 之chi 教giáo 不bất 議nghị 殊thù 生sanh 。 圓viên 應ưng 之chi 化hóa 爰viên 盡tận 物vật 類loại 。 是thị 周chu 孔khổng 老lão 莊trang 誠thành 帝đế 王vương 之chi 師sư 。 而nhi 非phi 前tiền 說thuyết 之chi 。 證chứng 既ký 開khai 塞tắc 異dị 。 教giáo 又hựu 違vi 符phù 合hợp 之chi 驗nghiệm 矣hĩ 。
論luận 曰viết 。 道đạo 則tắc 佛Phật 也dã 。 佛Phật 則tắc 道đạo 也dã 。
正chánh 曰viết 。 既ký 教giáo 有hữu 方phương 圓viên 豈khởi 覩đổ 其kỳ 同đồng 。 夫phu 由do 佛Phật 者giả 固cố 可khả 以dĩ 權quyền 老lão 。 學học 老lão 者giả 安an 取thủ 同đồng 佛Phật 。 苟cẩu 挾hiệp 競cạnh 慕mộ 高cao 撰soạn 會hội 雜tạp 。 妄vọng 欲dục 因nhân 其kỳ 同đồng 樹thụ 邪tà 去khứ 正chánh 。 是thị 乃nãi 學học 非phi 其kỳ 學học 。 自tự 漏lậu 道đạo 蠧đố 祇kỳ 多đa 不bất 量lượng 。 見kiến 恥sỉ 守thủ 器khí 矣hĩ 。
論luận 曰viết 。 其kỳ 入nhập 不bất 同đồng 其kỳ 為vi 必tất 異dị 。 各các 成thành 其kỳ 性tánh 不bất 易dị 其kỳ 事sự 。 又hựu 曰viết 。 或hoặc 照chiếu 五ngũ 典điển 。 或hoặc 布bố 三tam 乘thừa 。 在tại 華hoa 而nhi 華hoa 言ngôn 。 化hóa 夷di 而nhi 夷di 語ngữ 。 又hựu 曰viết 。 佛Phật 道Đạo 齊tề 乎hồ 達đạt 化hóa 而nhi 有hữu 夷di 夏hạ 之chi 別biệt 。
正chánh 曰viết 。 寂tịch 感cảm 遂toại 通thông 在tại 物vật 必tất 暢sướng 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 隨tùy 類loại 受thọ 悟ngộ 。 在tại 夷di 之chi 化hóa 。 豈khởi 必tất 三tam 乘thừa 教giáo 。 華hoa 之chi 道đạo 何hà 拘câu 五ngũ 教giáo 。 冲# 用dụng 因nhân 感cảm 既ký 夷di 華hoa 未vị 殊thù 。 而nhi 俗tục 之chi 所sở 異dị 孰thục 乖quai 聖thánh 。 則tắc 雖tuy 其kỳ 入nhập 不bất 同đồng 。 然nhiên 其kỳ 教giáo 自tự 均quân 也dã 。
論luận 曰viết 。 端đoan 委ủy 搢# 紳# 諸chư 華hoa 之chi 容dung 也dã 。 翦# 髮phát 緇# 衣y 群quần 夷di 之chi 服phục 也dã 。
正chánh 曰viết 。 將tương 求cầu 理lý 之chi 所sở 貴quý 。 宜nghi 先tiên 本bổn 禮lễ 俗tục 。 沿duyên 襲tập 異dị 道đạo 唯duy 其kỳ 時thời 物vật 。 故cố 君quân 子tử 豹báo 變biến 民dân 文văn 先tiên 革cách 。 顓# 孫tôn 膺ưng 訓huấn 喪táng 志chí 學học 殷ân 。 夫phu 致trí 德đức 韶thiều 武võ 則tắc 禪thiền 代đại 異dị 典điển 。 後hậu 聖thánh 有hữu 作tác 豈khởi 限hạn 夷di 華hoa 。 況huống 由do 之chi 極cực 教giáo 必tất 拘câu 國quốc 服phục 哉tai 。 是thị 以dĩ 繫hệ 其kỳ 恆hằng 方phương 而nhi 迷mê 深thâm 動động 躓chí 矣hĩ 。 水thủy 陸lục 既ký 變biến 致trí 遠viễn 有hữu 節tiết 。 舟chu 車xa 之chi 譬thí 得đắc 無vô 翩# 乎hồ 。 而nhi 刻khắc 舡# 守thủ 株chu 固cố 以dĩ 兩lưỡng 見kiến 所sở 歸quy 。
論luận 曰viết 。 下hạ 棄khí 妻thê 拏noa 上thượng 廢phế 。 宗tông 祀tự 。 嗜thị 欲dục 之chi 物vật 咸hàm 以dĩ 禮lễ 申thân 。 孝hiếu 敬kính 之chi 典điển 獨độc 以dĩ 法pháp 屈khuất 。 悖bội 德đức 犯phạm 順thuận 曾tằng 莫mạc 之chi 覺giác 。 又hựu 曰viết 。 全toàn 形hình 守thủ 祀tự 繼kế 善thiện 之chi 教giáo 也dã 。 毀hủy 貌mạo 易dị 姓tánh 絕tuyệt 惡ác 之chi 學học 也dã 。 理lý 之chi 可khả 貴quý 者giả 道đạo 。 事sự 之chi 可khả 賤tiện 者giả 俗tục 。
正chánh 曰viết 。 今kim 以dĩ 廢phế 宗tông 祀tự 為vi 犯phạm 。 順thuận 存tồn 嗜thị 欲dục 以dĩ 申thân 禮lễ 。 則tắc 是thị 孝hiếu 敬kính 之chi 典điển 在tại 我ngã 為vi 得đắc 。 俗tục 無vô 必tất 賤tiện 矣hĩ 。 毀hủy 貌mạo 絕tuyệt 惡ác 自tự 彼bỉ 為vi 鄙bỉ 。 道đạo 無vô 必tất 貴quý 矣hĩ 。 愛ái 俗tục 拘câu 舊cựu 崇sùng 華hoa 尚thượng 禮lễ 。 貴quý 賤tiện 迭điệt 置trí 義nghĩa 成thành 獨độc 說thuyết 。 徒đồ 欲dục 蠧đố 溺nịch 於ư 凡phàm 觀quán 。 豈khởi 期kỳ 卒thốt 埋mai 於ư 聖thánh 言ngôn 耶da 。
論luận 曰viết 。 泥Nê 洹Hoàn 仙tiên 化hóa 各các 是thị 一nhất 術thuật 。 佛Phật 號hiệu 正chánh 真chân 道đạo 稱xưng 正chánh 一nhất 。 一nhất 歸quy 無vô 死tử 真chân 會hội 無vô 生sanh 。
正chánh 曰viết 。 侯hầu 王vương 得đắc 一nhất 而nhi 天thiên 下hạ 貞trinh 。 莫mạc 議nghị 仙tiên 化hóa 。 死tử 而nhi 不bất 亡vong 者giả 壽thọ 。 不bất 論luận 無vô 死tử 。 億ức 說thuyết 誣vu 濫lạm 辭từ 非phi 而nhi 澤trạch 。 大Đại 道Đạo 既ký 隱ẩn 小tiểu 成thành 互hỗ 起khởi 。 誠thành 哉tai 是thị 言ngôn 。 其kỳ 諸chư 誣vu 詭quỷ 倍bội 慢mạn 。 欲dục 以dĩ 苟cẩu 濟tế 其kỳ 違vi 。 求cầu 之chi 聖thánh 言ngôn 固cố 不bất 容dung 譏cơ 矣hĩ 。 今kim 之chi 道đạo 家gia 所sở 教giáo 。 唯duy 以dĩ 長trường 生sanh 為vi 宗tông 。 不bất 死tử 為vi 主chủ 。 其kỳ 練luyện 映ánh 金kim 丹đan 飡xan 霞hà 餌nhị 玉ngọc 。 靈linh 升thăng 羽vũ 蛻thuế 尸thi 解giải 形hình 化hóa 。 是thị 其kỳ 託thác 術thuật 驗nghiệm 之chi 而nhi 竟cánh 無vô 覩đổ 其kỳ 然nhiên 也dã 。 又hựu 稱xưng 其kỳ 不bất 登đăng 仙tiên 死tử 則tắc 為vi 鬼quỷ 。 或hoặc 召triệu 補bổ 天thiên 曹tào 。 隨tùy 其kỳ 本bổn 福phước 。 雖tuy 大đại 乖quai 老lão 莊trang 立lập 言ngôn 。 本bổn 理lý 然nhiên 猶do 可khả 無vô 違vi 世thế 教giáo 。 損tổn 欲dục 趣thú 善thiện 乘thừa 化hóa 任nhậm 往vãng 。 忘vong 生sanh 生sanh 存tồn 存tồn 之chi 旨chỉ 。 實thật 理lý 歸quy 於ư 妄vọng 而nhi 未vị 為vi 亂loạn 常thường 也dã 。 至chí 若nhược 張trương 葛cát 之chi 徒đồ 。 又hựu 皆giai 雜tạp 以dĩ 神thần 變biến 化hóa 俗tục 怪quái 誕đản 惑hoặc 世thế 。 符phù 咒chú 章chương 効hiệu 咸hàm 託thác 老lão 君quân 所sở 傳truyền 。 而nhi 隨tùy 稍sảo 增tăng 廣quảng 。 遂toại 復phục 遠viễn 引dẫn 佛Phật 教giáo 證chứng 成thành 其kỳ 偽ngụy 。 立lập 言ngôn 舛suyễn 雜tạp 師sư 學học 無vô 依y 。 考khảo 之chi 典điển 義nghĩa 不bất 然nhiên 可khả 知tri 。 將tương 令linh 真chân 妄vọng 渾hồn 流lưu 希hy 悟ngộ 者giả 。 永vĩnh 惑hoặc 莫mạc 之chi 能năng 辯biện 。 誣vu 亂loạn 已dĩ 甚thậm 矣hĩ 。
客khách 既ký 悉tất 於ư 佛Phật 老lão 之chi 正chánh 。 猶do 未vị 值trị 其kỳ 津tân 。 今kim 將tương 更cánh 粗thô 言ngôn 其kỳ 一nhất 隅ngung 。 而nhi 使sử 自tự 反phản 焉yên 。 夫phu 理lý 照chiếu 研nghiên 心tâm 二nhị 名danh 教giáo 兩lưỡng 得đắc 。 乃nãi 可khả 動động 靜tĩnh 兼kiêm 盡tận 所sở 遇ngộ 斯tư 乘thừa 也dã 。 老lão 子tử 之chi 教giáo 蓋cái 修tu 身thân 治trị 國quốc 絕tuyệt 棄khí 貴quý 尚thượng 事sự 正chánh 其kỳ 分phần/phân 。 虛hư 無vô 為vi 本bổn 柔nhu 弱nhược 為vi 用dụng 。 內nội 視thị 反phản 聽thính 深thâm 根căn 寧ninh 極cực 。 渾hồn 思tư 天thiên 元nguyên 恬điềm 高cao 人nhân 世thế 。 皓hạo 氣khí 養dưỡng 和hòa 失thất 得đắc 無vô 變biến 。 窮cùng 不bất 謀mưu 通thông 致trí 命mạng 而nhi 俟sĩ 。 達đạt 不bất 謀mưu 己kỷ 以dĩ 公công 為vi 度độ 。 此thử 學học 者giả 之chi 所sở 以dĩ 詢tuân 仰ngưỡng 餘dư 流lưu 。 而nhi 其kỳ 道đạo 若nhược 存tồn 者giả 也dã 。 安an 取thủ 乎hồ 神thần 化hóa 無vô 方phương 濟tế 世thế 不bất 死tử 哉tai 。 其kỳ 在tại 調điều 霞hà 羽vũ 化hóa 精tinh 變biến 窮cùng 靈linh 。 此thử 自tự 繕thiện 積tích 前tiền 成thành 生sanh 甄chân 異dị 氣khí 。 故cố 雖tuy 記ký 奇kỳ 之chi 者giả 有hữu 之chi 。 而nhi 言ngôn 理lý 者giả 不bất 由do 矣hĩ 。 稽khể 之chi 神thần 功công 爰viên 及cập 物vật 類loại 。 大đại 若nhược 麟lân 鳳phượng 怪quái 瑞thụy 。 小tiểu 則tắc 雀tước 雉trĩ 之chi 化hóa 。 夫phu 既ký 一nhất 受thọ 其kỳ 形hình 而nhi 希hy 學học 可khả 致trí 乎hồ 。 至chí 乃nãi 顏nhan 孔khổng 道đạo 隣lân 親thân 資tư 納nạp 之chi 極cực 。 固cố 將tương 仰ngưỡng 靈linh 塵trần 而nhi 止chỉ 欲dục 。 從tùng 未vị 由do 則tắc 分phần/phân 命mạng 之chi 不bất 妄vọng 有hữu 推thôi 之chi 可khả 明minh 矣hĩ 。 故cố 仲trọng 尼ni 貴quý 知tri 命mạng 而nhi 必tất 有hữu 所sở 不bất 言ngôn 。 伯bá 陽dương 去khứ 奇kỳ 尚thượng 而nhi 固cố 守thủ 以dĩ 無vô 為vi 。 皆giai 將tương 以dĩ 抑ức 其kỳ 誕đản 妄vọng 之chi 所sở 自tự 來lai 也dã 。 然nhiên 則tắc 窮cùng 神thần 盡tận 教giáo 固cố 由do 之chi 有hữu 宗tông 矣hĩ 。 道đạo 成thành 事sự 得đắc 各các 會hội 之chi 有hữu 元nguyên 矣hĩ 。 夫phu 行hành 業nghiệp 者giả 於ư 前tiền 前tiền 生sanh 而nhi 強cường/cưỡng 學học 以dĩ 求cầu 致trí 其kỳ 功công 。 積tích 集tập 成thành 於ư 素tố 孱# 。 而nhi 橫hoạnh/hoành 慕mộ 以dĩ 妄vọng 易dị 其kỳ 為vi 首thủ 。 燕yên 求cầu 越việt 其kỳ 希hy 至chí 何hà 由do 哉tai 。 故cố 學học 得đắc 所sở 學học 而nhi 學học 以dĩ 成thành 也dã 。 為vi 其kỳ 可khả 為vi 而nhi 為vi 可khả 致trí 也dã 。 則tắc 夫phu 學học 鏡kính 生sanh 靈linh 。 中trung 天thiên 設thiết 教giáo 觀quán 象tượng 測trắc 變biến 。 存tồn 而nhi 不bất 論luận 經kinh 世thế 之chi 深thâm 。 孔khổng 老lão 之chi 極cực 也dã 。 為vi 於ư 未vị 有hữu 盡tận 照chiếu 窮cùng 緣duyên 殊thù 生sanh 共cộng 理lý 。 練luyện 偽ngụy 歸quy 真chân 。 神thần 功công 之chi 正chánh 佛Phật 教giáo 之chi 弘hoằng 也dã 。 是thị 乃nãi 佛Phật 明minh 其kỳ 宗tông 。 老lão 全toàn 其kỳ 生sanh 。 守thủ 生sanh 者giả 蔽tế 明minh 宗tông 者giả 通thông 。 然nhiên 靜tĩnh 止chỉ 大đại 方phương 乃nãi 雖tuy 蔽tế 而nhi 非phi 妄vọng 。 動động 由do 其kỳ 宗tông 則tắc 理lý 通thông 而nhi 照chiếu 極cực 故cố 。 必tất 德đức 貴quý 天thiên 全toàn 自tự 求cầu 其kỳ 道đạo 。 崇sùng 本bổn 資tư 通thông 功công 歸quy 四tứ 大đại 。 不bất 謀mưu 非phi 然nhiên 守thủ 教giáo 保bảo 常thường 。 孔khổng 老lão 之chi 純thuần 得đắc 所sở 學học 也dã 。 超siêu 宗tông 極cực 覽lãm 尋tầm 流lưu 討thảo 源nguyên 。 以dĩ 有hữu 生sanh 為vi 塵trần 毒độc 故cố 。 息tức 敬kính 於ư 君quân 親thân 不bất 驚kinh 議nghị 其kỳ 化hóa 異dị 。 不bất 執chấp 方phương 而nhi 駭hãi 奇kỳ 妙diệu 。 寂tịch 觀quán 以dĩ 拓thác 思tư 。 功công 積tích 見kiến 而nhi 要yếu 來lai 。 則tắc 佛Phật 教giáo 之chi 粹túy 明minh 於ư 為vi 也dã 。 故cố 夫phu 學học 得đắc 所sở 學học 則tắc 可khả 以dĩ 資tư 全toàn 生sanh 靈linh 。 而nhi 教giáo 尊tôn 域vực 中trung 矣hĩ 。 明minh 為vi 於ư 為vi 將tương 乃nãi 滅diệt 習tập 。 反phản 流lưu 而nhi 邈mạc 天thiên 人nhân 矣hĩ 。 過quá 此thử 以dĩ 往vãng 未vị 之chi 或hoặc 知tri 。 洗tẩy 慮lự 之chi 得đắc 其kỳ 將tương 在tại 茲tư 。
張trương 融dung 門môn 律luật
周chu 剡# 難nạn/nan
吾ngô 門môn 世thế 恭cung 佛Phật 。 舅cữu 氏thị 奉phụng 道đạo 。 道đạo 也dã 與dữ 佛Phật 逗đậu 極cực 無vô 二nhị 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 逢phùng 迹tích 成thành 異dị 。 其kỳ 猶do 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 不bất 治trị 不bất 隔cách 五ngũ 帝đế 之chi 祕bí 。 禮lễ 之chi 不bất 襲tập 不bất 弔điếu 三tam 皇hoàng 之chi 聖thánh 。 豈khởi 三tam 與dữ 五ngũ 。 皆giai 殊thù 時thời 故cố 不bất 同đồng 其kỳ 風phong 。 異dị 世thế 故cố 不bất 一nhất 其kỳ 義nghĩa 。 安an 可khả 輒triếp 駕giá 庸dong 愚ngu 。 誣vu 問vấn 神thần 極cực 。 吾ngô 見kiến 道Đạo 士sĩ 與dữ 道Đạo 人Nhân 戰chiến 。 儒nho 墨mặc 道Đạo 人Nhân 與dữ 道Đạo 士sĩ 獄ngục 是thị 非phi 。 昔tích 有hữu 鴻hồng 飛phi 天thiên 首thủ 。 積tích 遠viễn 難nạn/nan 鳧phù 。 越việt 人nhân 以dĩ 為vi 鳧phù 。 楚sở 人nhân 以dĩ 為vi 乙ất 。 人nhân 自tự 楚sở 越việt 耳nhĩ 。 鴻hồng 常thường 一nhất 鴻hồng 乎hồ 。 夫phu 澄trừng 本bổn 雖tuy 一nhất 吾ngô 自tự 俱câu 宗tông 。 其kỳ 本bổn 瀉tả 迹tích 既ký 分phần/phân 。 吾ngô 已dĩ 翔tường 其kỳ 所sở 集tập 。 汝nhữ 可khả 專chuyên 尊tôn 於ư 佛Phật 迹tích 。 而nhi 無vô 侮vũ 於ư 道đạo 本bổn 。
書thư 與dữ 二nhị 何hà 兩lưỡng 孔khổng 。 周chu 剡# 山sơn 茨tì 。
少thiểu 子tử 致trí 書thư 。 諸chư 遊du 生sanh 者giả 曰viết 張trương 融dung 白bạch 。 鳥điểu 哀ai 鳴minh 於ư 將tương 死tử 。 人nhân 善thiện 言ngôn 於ư 就tựu 暮mộ 。 頃khoảnh 既ký 病bệnh 盛thịnh 生sanh 衰suy 。 此thử 亦diệc 魂hồn 留lưu 幾kỷ 氣khí 。 況huống 驚kinh 舟chu 失thất 柁đả 於ư 空không 壑hác 。 山sơn 足túc 無vô 絆bán 於ư 澤trạch 中trung 。 故cố 視thị 陰ấm 之chi 間gian 雖tuy 寸thốn 每mỗi 遽cự 。 不bất 縫phùng 其kỳ 徙tỉ 也dã 。 欲dục 使sử 魄phách 後hậu 餘dư 意ý 繩thằng 墨mặc 。 弟đệ 姪điệt 故cố 為vi 門môn 律luật 。 數số 風phong 其kỳ 一nhất 章chương 通thông 源nguyên 二nhị 道đạo 。 今kim 奏tấu 諸chư 賢hiền 以dĩ 為vi 何hà 若nhược 。
答đáp 張trương 書thư 并tinh 問vấn 張trương
周chu 剡# 山sơn 茨tì 歸quy 書thư 少thiểu 子tử 曰viết 。 周chu 顒ngung 頓đốn 首thủ 懋# 製chế 來lai 班ban 。 承thừa 復phục 峻tuấn 其kỳ 門môn 。 則tắc 參tham 子tử 無vô 踞cứ 誠thành 不bất 待đãi 獎tưởng 敬kính 。 尋tầm 本bổn 有hữu 測trắc 高cao 心tâm 雖tuy 神thần 道đạo 所sở 歸quy 。 吾ngô 知tri 其kỳ 主chủ 。 然nhiên 自tự 釋thích 之chi 外ngoại 儒nho 綱cương 為vi 弘hoằng 。 過quá 此thử 而nhi 能năng 與dữ 仲trọng 尼ni 相tương/tướng 若nhược 者giả 。 黃hoàng 老lão 實thật 雄hùng 也dã 。 其kỳ 教giáo 流lưu 漸tiệm 非phi 無vô 邪tà 弊tệ 。 素tố 樸phác 之chi 本bổn 義nghĩa 有hữu 可khả 崇sùng 。 吾ngô 取thủ 捨xả 舊cựu 懷hoài 粗thô 有hữu 涇kính 渭# 。 與dữ 奪đoạt 之chi 際tế 。 不bất 至chí 朱chu 紫tử 。 但đãn 畜súc 積tích 抱bão 懷hoài 未vị 及cập 厝thố 言ngôn 耳nhĩ 。 途đồ 軌quỹ 乖quai 順thuận 不bất 可khả 謬mậu 同đồng 異dị 之chi 間gian 。 文văn 宜nghi 有hữu 歸quy 辯biện 來lai 旨chỉ 。 謂vị 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 似tự 非phi 。 吾ngô 所sở 謂vị 同đồng 時thời 殊thù 風phong 異dị 。 又hựu 非phi 吾ngô 所sở 謂vị 異dị 也dã 。 久cửu 欲dục 此thử 中trung 微vi 舉cử 條điều 裁tài 。 幸hạnh 因nhân 雅nhã 趣thú 試thí 共cộng 極cực 言ngôn 。 且thả 略lược 如như 左tả 。 遲trì 聞văn 深thâm 況huống 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 道đạo 也dã 與dữ 佛Phật 逗đậu 極cực 無vô 二nhị 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 逢phùng 迹tích 成thành 異dị 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 論luận 云vân 。 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 請thỉnh 問vấn 。 何hà 義nghĩa 是thị 其kỳ 所sở 謂vị 謂vị 本bổn 乎hồ 。 言ngôn 道đạo 家gia 者giả 。 豈khởi 不bất 以dĩ 二nhị 篇thiên 為vi 主chủ 。 言ngôn 佛Phật 教giáo 者giả 亦diệc 應ưng 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 宗tông 。 二nhị 篇thiên 所sở 貴quý 義nghĩa 極cực 虛hư 無vô 。 般Bát 若Nhã 所sở 觀quán 照chiếu 窮cùng 法pháp 性tánh 。 虛hư 無vô 法pháp 性tánh 其kỳ 寂tịch 雖tuy 同đồng 位vị 。 寂tịch 之chi 方phương 。 其kỳ 旨chỉ 則tắc 別biệt 論luận 。 所sở 謂vị 逗đậu 極cực 無vô 二nhị 者giả 。 為vi 逗đậu 極cực 於ư 虛hư 無vô 。 當đương 無vô 二nhị 於ư 法pháp 性tánh 耶da 。 將tương 二nhị 塗đồ 之chi 外ngoại 更cánh 有hữu 異dị 本bổn 。 儻thảng 虛hư 無vô 法pháp 性tánh 其kỳ 趣thú 不bất 殊thù 乎hồ 。 若nhược 有hữu 異dị 本bổn 思tư 告cáo 異dị 本bổn 之chi 情tình 。 如như 其kỳ 不bất 殊thù 願nguyện 聞văn 不bất 殊thù 之chi 說thuyết 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 殊thù 時thời 故cố 不bất 同đồng 其kỳ 風phong 。 異dị 世thế 故cố 不bất 一nhất 其kỳ 義nghĩa 。 吾ngô 見kiến 道Đạo 士sĩ 與dữ 道Đạo 人Nhân 戰chiến 儒nho 墨mặc 道Đạo 人Nhân 與dữ 道Đạo 士sĩ 獄ngục 是thị 非phi 。 昔tích 有hữu 鴻hồng 飛phi 天thiên 首thủ 積tích 遠viễn 難nạn/nan 鳧phù 。 越việt 人nhân 以dĩ 為vi 鳧phù 。 楚sở 人nhân 以dĩ 為vi 乙ất 。 人nhân 自tự 楚sở 越việt 耳nhĩ 。 鴻hồng 常thường 一nhất 鴻hồng 乎hồ 。 夫phu 澄trừng 本bổn 雖tuy 一nhất 吾ngô 自tự 俱câu 宗tông 其kỳ 本bổn 鴻hồng 跡tích 既ký 分phần/phân 。 吾ngô 已dĩ 翔tường 其kỳ 所sở 集tập 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 論luận 云vân 。
時thời 殊thù 故cố 不bất 同đồng 其kỳ 風phong 。 是thị 佛Phật 教giáo 之chi 異dị 於ư 道đạo 也dã 。 世thế 異dị 故cố 不bất 一nhất 其kỳ 義nghĩa 。 是thị 道đạo 言ngôn 之chi 乖quai 於ư 佛Phật 也dã 。 道đạo 佛Phật 兩lưỡng 殊thù 非phi 鳧phù 則tắc 乙ất 。 唯duy 足túc 下hạ 所sở 宗tông 之chi 本bổn 。 一nhất 物vật 為vi 鴻hồng 耳nhĩ 。 驅khu 馳trì 佛Phật 道Đạo 無vô 免miễn 二nhị 失thất 。 未vị 知tri 高cao 鑒giám 緣duyên 何hà 識thức 本bổn 輕khinh 而nhi 宗tông 之chi 。 其kỳ 有hữu 旨chỉ 乎hồ 。 若nhược 猶do 取thủ 二nhị 教giáo 以dĩ 位vị 其kỳ 本bổn 。 恐khủng 戰chiến 獄ngục 方phương 興hưng 未vị 能năng 聽thính 訟tụng 也dã 。 若nhược 雖tuy 因nhân 二nhị 教giáo 同đồng 測trắc 教giáo 源nguyên 者giả 。 則tắc 此thử 教giáo 之chi 源nguyên 每mỗi 沿duyên 教giáo 而nhi 見kiến 矣hĩ 。 自tự 應ưng 鹿lộc 巾cân 環hoàn 杖trượng 。 悠du 然nhiên 目mục 擊kích 儒nho 墨mặc 誾# 誾# 。 從tùng 來lai 何hà 諍tranh 。 苟cẩu 合hợp 源nguyên 共cộng 是thị 分phần/phân 跡tích 。 雙song 非phi 則tắc 二nhị 跡tích 之chi 用dụng 。 宜nghi 均quân 去khứ 取thủ 。 奚hề 為vi 翔tường 集tập 所sở 向hướng 勤cần 務vụ 唯duy 佛Phật 。 專chuyên 氣khí 抱bão 一nhất 無vô 謹cẩn 於ư 道đạo 乎hồ 。 言ngôn 精tinh 旨chỉ 遠viễn 。 企xí 聞văn 後hậu 要yếu 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 汝nhữ 可khả 專chuyên 遵tuân 於ư 佛Phật 跡tích 。 而nhi 無vô 侮vũ 於ư 道đạo 本bổn 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 專chuyên 遵tuân 佛Phật 跡tích 。 無vô 侮vũ 道đạo 本bổn 。 吾ngô 則tắc 心tâm 持trì 釋thích 訓huấn 業nghiệp 愛ái 儒nho 言ngôn 。 未vị 知tri 足túc 下hạ 雅nhã 意ý 佛Phật 儒nho 安an 在tại 。 為vi 當đương 本bổn 一nhất 末mạt 殊thù 為vi 本bổn 末mạt 俱câu 異dị 耶da 。 既ký 欲dục 精tinh 探thám 彼bỉ 我ngã 方phương 相tương/tướng 。 究cứu 涉thiệp 理lý 類loại 所sở 關quan 。 不bất 得đắc 無vô 請thỉnh 。
重trọng/trùng 與dữ 周chu 書thư 并tinh 答đáp 所sở 問vấn
張trương 融dung 白bạch 。 吾ngô 未vị 能năng 忘vong 身thân 故cố 有hữu 情tình 。 身thân 分phần/phân 外ngoại 既ký 化hóa 極cực 魄phách 首thủ 復phục 為vi 子tử 弟đệ 留lưu 地địa 。 不bất 欲dục 使sử 方phương 寸thốn 舊cựu 都đô 日nhật 夜dạ 荒hoang 沒một 。 平bình 生sanh 所sở 困khốn 橫hoạnh/hoành 馗# 而nhi 草thảo 。 所sở 以dĩ 製chế 是thị 門môn 律luật 。 以dĩ 律luật 其kỳ 門môn 。 非phi 佛Phật 與dữ 道đạo 門môn 將tương 何hà 律luật 。 故cố 告cáo 氣khí 緩hoãn 命mạng 憑bằng 魄phách 申thân 陰ấm 。 數số 感cảm 卜bốc 應ưng 通thông 源nguyên 定định 本bổn 。 實thật 欲dục 足túc 下hạ 發phát 予# 奇kỳ 意ý 。 果quả 能năng 翔tường 牘độc 起khởi 情tình 妙diệu 見kiến 正chánh 祈kỳ 。 既ký 起khởi 所sở 志chí 今kim 為vi 子tử 言ngôn 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 論luận 云vân 。 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 請thỉnh 問vấn 何hà 義nghĩa 。 是thị 其kỳ 所sở 謂vị 本bổn 乎hồ 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 夫phu 性tánh 靈linh 之chi 為vi 性tánh 能năng 知tri 者giả 也dã 。 道Đạo 德đức 之chi 為vi 道đạo 可khả 知tri 者giả 也dã 。 能năng 知tri 而nhi 不bất 知tri 所sở 可khả 知tri 。 非phi 能năng 知tri 之chi 義nghĩa 。 可khả 知tri 而nhi 不bất 為vi 能năng 知tri 。 所sở 知tri 非phi 夫phu 可khả 知tri 矣hĩ 。 故cố 知tri 能năng 知tri 必tất 赴phó 於ư 道đạo 。 可khả 知tri 必tất 知tri 所sở 赴phó 。 而nhi 下hạ 士sĩ 雷lôi 情tình 波ba 照chiếu 鼓cổ 欲dục 參tham 神thần 。 精tinh 明minh 驅khu 動động 識thức 用dụng 沈trầm 藹ái 。 所sở 以dĩ 倒đảo 心tâm 下hạ 灌quán 照chiếu 隔cách 於ư 道đạo 。 至chí 若nhược 伯bá 陽dương 專chuyên 氣khí 致trí 柔nhu 。 停đình 虛hư 任nhậm 魄phách 載tái 營doanh 抱bão 一nhất 。 居cư 凝ngưng 通thông 靜tĩnh 靜tĩnh 唯duy 通thông 也dã 。 則tắc 照chiếu 無vô 所sở 沒một 魄phách 緒tự 停đình 虛hư 故cố 融dung 然nhiên 自tự 道đạo 。 足túc 下hạ 欲dục 使sử 伯bá 陽dương 不bất 靜tĩnh 寧ninh 可khả 而nhi 得đắc 乎hồ 。 使sử 靜tĩnh 不bất 泊bạc 道đạo 亦diệc 于vu 何hà 而nhi 可khả 得đắc 。 今kim 既ký 靜tĩnh 而nhi 兩lưỡng 神thần 。 神thần 靜tĩnh 而nhi 道đạo 二nhị 。 吾ngô 未vị 之chi 前tiền 聞văn 也dã 。 故cố 逗đậu 極cực 所sở 以dĩ 一nhất 為vi 性tánh 遊du 前tiền 簡giản 且thả 韻vận 猖# 狂cuồng 曠khoáng 。 不bất 能năng 復phục 行hành 。 次thứ 戰chiến 思tư 定định 覇phách 宇vũ 內nội 。 但đãn 敷phu 生sanh 靈linh 以dĩ 竦tủng 志chí 。 庶thứ 足túc 下hạ 罔võng 象tượng 以dĩ 捫môn 珠châu 。 是thị 以dĩ 則tắc 帝đế 屬thuộc 五ngũ 而nhi 神thần 常thường 一nhất 。 皇hoàng 有hữu 三tam 而nhi 道đạo 無vô 二nhị 。 鳧phù 乙ất 之chi 交giao 定định 者giả 鴻hồng 之chi 乎hồ 。 吾ngô 所sở 以dĩ 直trực 其kỳ 繩thằng 矣hĩ 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 言ngôn 道đạo 家gia 者giả 豈khởi 不bất 以dĩ 二nhị 篇thiên 為vi 主chủ 。 言ngôn 佛Phật 教giáo 者giả 亦diệc 應ưng 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 宗tông 。 二nhị 篇thiên 所sở 貴quý 義nghĩa 極cực 虛hư 無vô 。 般Bát 若Nhã 所sở 觀quán 照chiếu 窮cùng 法pháp 性tánh 。 虛hư 無vô 法pháp 性tánh 其kỳ 寂tịch 雖tuy 同đồng 。 住trụ 寂tịch 之chi 方phương 其kỳ 旨chỉ 則tắc 別biệt 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 法pháp 性tánh 雖tuy 以dĩ 即tức 色sắc 圖đồ 空không 。 虛hư 無vô 誠thành 乃nãi 有hữu 外ngoại 張trương 義nghĩa 。 然nhiên 環hoàn 會hội 其kỳ 所sở 中trung 。 足túc 下hạ 當đương 加gia 以dĩ 半bán 思tư 也dã 。 至chí 夫phu 遊du 無vô 蕩đãng 思tư 。 心tâm 塵trần 自tự 拂phất 。 思tư 以dĩ 無vô 蕩đãng 。 一nhất 舉cử 形hình 上thượng 。 是thị 雖tuy 忘vong 有hữu 老lão 如như 騫khiên 釋thích 。 然nhiên 而nhi 有hữu 忘vong 釋thích 不bất 代đại 老lão 。 當đương 其kỳ 神thần 地địa 悠du 悠du 精tinh 和hòa 坐tọa 廢phế 寂tịch 然nhiên 以dĩ 湛trạm 。 其kỳ 神thần 遂toại 通thông 以dĩ 冲# 其kỳ 用dụng 。 登đăng 其kỳ 此thử 地địa 。 吾ngô 不bất 見kiến 釋thích 家gia 之chi 與dữ 老lão 氏thị 涉thiệp 其kỳ 此thử 意ý 。 吾ngô 孰thục 識thức 老lão 氏thị 之chi 與dữ 釋thích 家gia 。 逗đậu 極cực 之chi 所sở 以dĩ 無vô 二nhị 親thân 情tình 故cố 妙diệu 得đắc 其kỳ 一nhất 矣hĩ 。 直trực 以dĩ 物vật 感cảm 既ký 分phần/phân 應ưng 物vật 難nạn/nan 合hợp 。 今kim 萬vạn 象tượng 與dữ 視thị 聽thính 交giao 錯thác 。 視thị 聽thính 與dữ 萬vạn 象tượng 相tương/tướng 橫hoạnh/hoành 。 著trước 之chi 既ký 已dĩ 深thâm 。 卻khước 之chi 必tất 方phương 淺thiển 。 所sở 以dĩ 苦khổ 下hạ 之chi 翁ông 且thả 藏tạng 即tức 色sắc 。 順thuận 其kỳ 所sở 有hữu 不bất 震chấn 其kỳ 情tình 。 尊tôn 其kỳ 所sở 無vô 漸tiệm 情tình 其kỳ 順thuận 。 及cập 物vật 有hữu 潛tiềm 去khứ 人nhân 時thời 欲dục 無vô 。 既ký 可khả 西tây 風phong 晝trú 舉cử 而nhi 致trí 。 南nam 精tinh 夕tịch 夢mộng 漢hán 魂hồn 中trung 寐mị 不bất 其kỳ 可khả 乎hồ 。 若nhược 卿khanh 謂vị 老lão 氏thị 不bất 盡tận 乎hồ 無vô 。 則tắc 非phi 期kỳ 於ư 得đắc 意ý 。 若nhược 卿khanh 謂vị 盡tận 無vô 而nhi 不bất 盡tận 有hữu 得đắc 意ý 。 復phục 爽sảng 吾ngô 所sở 期kỳ 。 卿khanh 若nhược 疑nghi 老lão 氏thị 盡tận 有hữu 而nhi 不bất 亮lượng 以dĩ 教giáo 。 則tắc 釋thích 家gia 有hữu 盡tận 何hà 以dĩ 峻tuấn 迹tích 。 斯tư 時thời 卿khanh 若nhược 以dĩ 釋thích 家gia 時thời 宜nghi 迹tích 峻tuấn 。 其kỳ 猶do 老lão 氏thị 時thời 峻tuấn 此thử 迹tích 。 逗đậu 極cực 之chi 同đồng 茲tư 焉yên 余dư 意ý 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 論luận 云vân 。
時thời 殊thù 故cố 不bất 同đồng 其kỳ 風phong 。 是thị 佛Phật 教giáo 之chi 異dị 於ư 道đạo 也dã 。 世thế 異dị 故cố 不bất 一nhất 其kỳ 義nghĩa 。 是thị 道đạo 言ngôn 之chi 乖quai 於ư 佛Phật 也dã 。 道đạo 佛Phật 兩lưỡng 殊thù 則tắc 鳧phù 則tắc 乙ất 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 非phi 鳧phù 則tắc 乙ất 迹tích 固cố 然nhiên 矣hĩ 。 迹tích 固cố 其kỳ 然nhiên 。 吾ngô 不bất 復phục 答đáp 。 但đãn 得đắc 其kỳ 世thế 異dị 時thời 殊thù 。 不bất 宜nghi 異dị 其kỳ 所sở 以dĩ 之chi 異dị 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 未vị 知tri 高cao 鑒giám 緣duyên 何hà 識thức 本bổn 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 綜tống 識thức 於ư 本bổn 已dĩ 吐thổ 前tiền 牘độc 。 吾ngô 與dữ 老lão 釋thích 相tương/tướng 識thức 正chánh 如như 此thử 。 正chánh 復phục 是thị 目mục 擊kích 道đạo 斯tư 存tồn 。 卿khanh 欲dục 必tất 曲khúc 鞠cúc 其kỳ 辭từ 。 吾ngô 不bất 知tri 更cánh 所sở 以dĩ 自tự 訟tụng 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 若nhược 猶do 取thủ 二nhị 教giáo 以dĩ 位vị 其kỳ 本bổn 。 恐khủng 戰chiến 獄ngục 方phương 興hưng 未vị 能năng 聽thính 訟tụng 也dã 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 得đắc 意ý 有hữu 本bổn 何hà 至chí 取thủ 教giáo 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 若nhược 雖tuy 因nhân 二nhị 教giáo 同đồng 測trắc 教giáo 源nguyên 者giả 。 則tắc 此thử 教giáo 之chi 源nguyên 每mỗi 沿duyên 教giáo 而nhi 見kiến 矣hĩ 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 誠thành 哉tai 有hữu 是thị 言ngôn 。 吾ngô 所sở 以dĩ 見kiến 道đạo 來lai 一nhất 於ư 佛Phật 。 但đãn 吾ngô 之chi 即tức 此thử 言ngôn 。 別biệt 有hữu 奇kỳ 即tức 耳nhĩ 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 自tự 應ưng 鹿lộc 巾cân 環hoàn 杖trượng 悠du 然nhiên 目mục 擊kích 儒nho 。 墨mặc 誾# 誾# 從tùng 來lai 何hà 諍tranh 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 虞ngu 芮# 二nhị 國quốc 之chi 鬪đấu 田điền 。 非phi 文văn 王vương 所sở 知tri 也dã 。 碎toái 白bạch 玉ngọc 以dĩ 泯mẫn 鬪đấu 其kỳ 別biệt 有hữu 尊tôn 者giả 乎hồ 。 況huống 夜dạ 戰chiến 一nhất 鴻hồng 妄vọng 軍quân 鳧phù 乙ất 。 斯tư 自tự 鹿lộc 巾cân 之chi 空không 負phụ 頭đầu 上thượng 。 環hoàn 杖trượng 之chi 自tự 誣vu 掌chưởng 中trung 。 吾ngô 安an 得đắc 了liễu 之chi 哉tai 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 苟cẩu 合hợp 源nguyên 共cộng 是thị 分phần/phân 迹tích 。 雙song 非phi 則tắc 二nhị 迹tích 之chi 用dụng 宜nghi 均quân 去khứ 取thủ 。 奚hề 為vi 翔tường 集tập 所sở 向hướng 勤cần 務vụ 唯duy 佛Phật 。 專chuyên 氣khí 抱bão 一nhất 無vô 謹cẩn 於ư 道đạo 乎hồ 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 應ưng 感cảm 多đa 端đoan 神thần 情tình 數số 廣quảng 。 吾ngô 不bất 翔tường 翮cách 於ư 四Tứ 果Quả 。 卿khanh 尚thượng 無vô 疑nghi 其kỳ 集tập 佛Phật 。 吾ngô 不bất 翔tường 翮cách 於ư 五ngũ 通thông 。 而nhi 於ư 集tập 道đạo 復phục 何hà 悔hối 。 且thả 寶bảo 聖thánh 宜nghi 本bổn 迹tích 匪phỉ 情tình 急cấp 。 矧# 吾ngô 已dĩ 有hữu 所sở 集tập 方phương 復phục 移di 其kỳ 翔tường 者giả 耶da 。 卿khanh 得đắc 其kỳ 無vô 二nhị 於ư 兩lưỡng 楹doanh 故cố 。 不bất 峻tuấn 督# 其kỳ 去khứ 取thủ 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 吾ngô 則tắc 心tâm 持trì 釋thích 訓huấn 業nghiệp 愛ái 儒nho 言ngôn 。 未vị 知tri 足túc 下hạ 雅nhã 意ý 佛Phật 儒nho 安an 在tại 。 為vi 當đương 本bổn 一nhất 末mạt 殊thù 。 為vi 本bổn 末mạt 俱câu 異dị 耶da 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 吾ngô 乃nãi 自tự 元nguyên 混hỗn 百bách 聖thánh 同đồng 投đầu 一nhất 極cực 。 而nhi 近cận 論luận 通thông 源nguyên 儒nho 不bất 在tại 議nghị 。 足túc 下hạ 今kim 極cực 其kỳ 儒nho 。 當đương 欲dục 列liệt 儒nho 圍vi 道đạo 。 故cố 先tiên 屬thuộc 垣viên 耳nhĩ 隙khích 思tư 潛tiềm 師sư 。 夜dạ 以dĩ 遂toại 圖đồ 掩yểm 天thiên 城thành 。 恐khủng 難nạn 升thăng 之chi 險hiểm 非phi 子tử 所sở 躋tễ 。 則tắc 吾ngô 見kiến 師sư 之chi 出xuất 不bất 見kiến 其kỳ 入nhập 也dã 。 吾ngô 已dĩ 謂vị 百bách 聖thánh 同đồng 所sở 投đầu 。 何hà 容dung 本bổn 末mạt 俱câu 其kỳ 異dị 。 更cánh 以dĩ 歷lịch 勢thế 倒đảo 兵binh 。 恣tứ 卿khanh 智trí 勇dũng 。 吾ngô 之chi 勇dũng 智trí 自tự 縱tung 橫hoành 湊thấu 出xuất 。
周chu 重trọng/trùng 答đáp 書thư 并tinh 周chu 重trùng 問vấn
周chu 顒ngung 頓đốn 首thủ 。 夫phu 可khả 以dĩ 運vận 寄ký 情tình 抱bão 非phi 理lý 何hà 師sư 。 中trung 外ngoại 聲thanh 訓huấn 登đăng 塗đồ 所sở 奉phụng 。 而nhi 使sử 此thử 中trung 介giới 分phần/phân 然nhiên 去khứ 留lưu 無vô 薄bạc 。 是thị 則tắc 怏ưởng 怏ưởng 失thất 路lộ 在tại 我ngã 奚hề 難nạn/nan 。 足túc 下hạ 善thiện 欲dục 言ngôn 之chi 。 吾ngô 亦diệc 言ngôn 之chi 未vị 已dĩ 也dã 。 輒triếp 復phục 往vãng 研nghiên 遲trì 承thừa 來lai 折chiết 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 法pháp 性tánh 雖tuy 以dĩ 即tức 色sắc 圖đồ 空không 。 虛hư 無vô 誠thành 乃nãi 有hữu 外ngoại 張trương 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 苦khổ 下hạ 之chi 翁ông 且thả 藏tạng 即tức 色sắc 。 順thuận 其kỳ 所sở 有hữu 不bất 震chấn 其kỳ 情tình 。 尊tôn 其kỳ 所sở 無vô 漸tiệm 清thanh 其kỳ 順thuận 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 苦khổ 下hạ 之chi 藏tạng 即tức 色sắc 信tín 矣hĩ 。 斯tư 言ngôn 也dã 。 更cánh 恐khủng 有hữu 不bất 及cập 於ư 即tức 色sắc 。 容dung 自tự 託thác 以dĩ 能năng 藏tạng 則tắc 能năng 藏tạng 者giả 廣quảng 。 或hoặc 不bất 獨độc 出xuất 於ư 厲lệ 鄉hương 耳nhĩ 。 夫phu 有hữu 之chi 為vi 有hữu 物vật 知tri 其kỳ 有hữu 。 無vô 之chi 為vi 無vô 人nhân 識thức 其kỳ 無vô 。 老lão 氏thị 之chi 署thự 有hữu 題đề 無vô 出xuất 斯tư 域vực 。 是thị 吾ngô 三tam 宗tông 鄙bỉ 論luận 。 所sở 謂vị 取thủ 捨xả 驅khu 馳trì 未vị 有hữu 能năng 越việt 其kỳ 度độ 者giả 也dã 。 佛Phật 教giáo 所sở 以dĩ 義nghĩa 奪đoạt 情tình 靈linh 言ngôn 詭quỷ 聲thanh 律luật 。 蓋cái 謂vị 即tức 色sắc 非phi 有hữu 故cố 擅thiện 絕tuyệt 於ư 群quần 家gia 耳nhĩ 。 此thử 塗đồ 未vị 明minh 在tại 老lão 何hà 續tục 。 但đãn 紛phân 紛phân 橫hoạnh/hoành 沸phí 皆giai 由do 著trước 有hữu 。 迕# 道đạo 淪luân 俗tục 茲tư 焉yên 是thị 患hoạn 。 既ký 患hoạn 由do 有hữu 滯trệ 而nhi 有hữu 性tánh 未vị 明minh 。 矯kiểu 有hữu 之chi 家gia 因nhân 崇sùng 無vô 術thuật 。 有hữu 性tánh 不bất 明minh 雖tuy 則tắc 巨cự 蔽tế 然nhiên 違vi 誰thùy 尚thượng 靜tĩnh 涉thiệp 累lũy/lụy/luy 實thật 微vi 。 是thị 道đạo 家gia 之chi 所sở 以dĩ 有hữu 裨bì 弘hoằng 教giáo 。 前tiền 白bạch 所sở 謂vị 黃hoàng 老lão 實thật 雄hùng 者giả 也dã 。 何hà 舊cựu 說thuyết 皆giai 云vân 老lão 不bất 及cập 聖thánh 。 若nhược 如như 斯tư 論luận 不bất 得đắc 影ảnh 響hưởng 於ư 釋thích 宗tông 矣hĩ 。 吾ngô 之chi 位vị 老lão 不bất 至chí 乃nãi 然nhiên 。 夫phu 大Đại 士Sĩ 應ưng 世thế 其kỳ 體thể 無vô 方phương 。 或hoặc 為vi 儒nho 林lâm 之chi 宗tông 。 或hoặc 為vi 國quốc 師sư 道Đạo 士sĩ 。 斯tư 經Kinh 教giáo 之chi 成thành 說thuyết 也dã 。 乃nãi 至chí 宰tể 官quan 長trưởng 者giả 咸hàm 託thác 身thân 相tướng 。 何hà 為vi 老lão 生sanh 獨độc 非phi 一nhất 跡tích 。 但đãn 未vị 知tri 涉thiệp 觀quán 淺thiển 深thâm 品phẩm 位vị 高cao 下hạ 耳nhĩ 。 此thử 皆giai 大đại 明minh 未vị 啟khải 權quyền 接tiếp 一nhất 方phương 。 日nhật 月nguyệt 出xuất 矣hĩ 爝# 火hỏa 宜nghi 廢phế 。 無vô 餘dư 既ký 說thuyết 眾chúng 權quyền 自tự 寢tẩm 。 足túc 下hạ 猶do 欲dục 抗kháng 遺di 燎liệu 於ư 日nhật 月nguyệt 之chi 下hạ 。 明minh 此thử 火hỏa 與dữ 日nhật 月nguyệt 寢tẩm 源nguyên 。 既ký 情tình 崇sùng 於ư 日nhật 月nguyệt 。 又hựu 無vô 侮vũ 於ư 火hỏa 本bổn 。 未vị 知tri 此thử 火hỏa 本bổn 者giả 將tương 為vi 名danh 乎hồ 。 將tương 或hoặc 實thật 哉tai 。 名danh 而nhi 已dĩ 耶da 。 本bổn 道đạo 安an 在tại 。 若nhược 言ngôn 欲dục 實thật 之chi 日nhật 月nguyệt 為vi 實thật 矣hĩ 。 斯tư 則tắc 事sự 盡tận 於ư 一nhất 佛Phật 不bất 知tri 其kỳ 道đạo 也dã 。 通thông 源nguyên 之chi 旨chỉ 源nguyên 與dữ 誰thùy 通thông 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 當đương 其kỳ 神thần 地địa 悠du 悠du 精tinh 和hòa 坐tọa 廢phế 。 登đăng 其kỳ 此thử 地địa 。 吾ngô 不bất 見kiến 釋thích 家gia 之chi 與dữ 老lão 氏thị 涉thiệp 其kỳ 此thử 意ý 。 吾ngô 孰thục 識thức 老lão 氏thị 之chi 與dữ 釋thích 家gia 。 又hựu 曰viết 。 今kim 既ký 靜tĩnh 而nhi 兩lưỡng 神thần 。 神thần 靜tĩnh 而nhi 道đạo 二nhị 。 吾ngô 未vị 之chi 前tiền 聞văn 也dã 。 又hựu 曰viết 。 伯bá 陽dương 專chuyên 氣khí 致trí 柔nhu 。 停đình 虛hư 任nhậm 魄phách 魄phách 緒tự 停đình 虛hư 。 故cố 融dung 然nhiên 自tự 道đạo 也dã 。 又hựu 曰viết 。 心tâm 塵trần 自tự 拂phất 一nhất 舉cử 形hình 上thượng 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 法pháp 性tánh 雖tuy 以dĩ 即tức 色sắc 圖đồ 空không 。 虛hư 無vô 誠thành 乃nãi 有hữu 外ngoại 張trương 義nghĩa 。 竊thiết 謂vị 老lão 釋thích 重trọng/trùng 出xuất 對đối 分phần/phân 區khu 野dã 。 其kỳ 所sở 境cảnh 域vực 無vô 過quá 斯tư 言ngôn 。 然nhiên 則tắc 老lão 氏thị 之chi 神thần 地địa 悠du 悠du 。 日nhật 悠du 悠du 於ư 有hữu 外ngoại 。 釋thích 家gia 之chi 精tinh 和hòa 坐tọa 廢phế 。 每mỗi 坐tọa 廢phế 於ư 色sắc 空không 。 登đăng 老lão 氏thị 之chi 地địa 則tắc 老lão 氏thị 異dị 於ư 釋thích 。 涉thiệp 釋Thích 氏thị 之chi 意ý 則tắc 釋Thích 氏thị 殊thù 於ư 老lão 。 神thần 既ký 靜tĩnh 而nhi 不bất 兩lưỡng 。 靜tĩnh 既ký 兩lưỡng 而nhi 道đạo 二nhị 。 足túc 下hạ 未vị 之chi 前tiền 聞văn 。 吾ngô 則tắc 前tiền 聞văn 之chi 矣hĩ 。 苟cẩu 然nhiên 則tắc 魄phách 緒tự 停đình 虛hư 是thị 自tự 虛hư 。 其kỳ 所sở 謂vị 虛hư 融dung 然nhiên 自tự 道đạo 。 亦diệc 非phi 吾ngô 所sở 謂vị 道đạo 。 若nhược 夫phu 心tâm 塵trần 自tự 拂phất 一nhất 舉cử 形hình 上thượng 。 皆giai 或hoặc 未vị 涉thiệp 於ư 大đại 方phương 。 不bất 敢cảm 以dĩ 通thông 源nguyên 相tương 和hòa 也dã 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 足túc 下hạ 欲dục 使sử 伯bá 陽dương 不bất 靜tĩnh 寧ninh 可khả 而nhi 得đắc 乎hồ 。 使sử 靜tĩnh 而nhi 不bất 泊bạc 道đạo 亦diệc 于vu 何hà 而nhi 不bất 得đắc 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 甚thậm 如Như 來Lai 言ngôn 吾ngô 亦diệc 慮lự 其kỳ 未vị 極cực 也dã 。 此thử 所sở 謂vị 得đắc 在tại 於ư 神thần 靜tĩnh 。 失thất 在tại 於ư 物vật 虛hư 。 若nhược 謂vị 靜tĩnh 於ư 其kỳ 靜tĩnh 非phi 曰viết 窮cùng 靜tĩnh 。 魄phách 於ư 其kỳ 魄phách 不bất 云vân 盡tận 魄phách 。 吾ngô 所sở 許hứa 也dã 。 無vô 所sở 間gian 然nhiên 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 若nhược 卿khanh 謂vị 老lão 氏thị 不bất 盡tận 乎hồ 無vô 。 則tắc 非phi 相tướng 期kỳ 於ư 得đắc 意ý 。 若nhược 卿khanh 謂vị 盡tận 無vô 而nhi 不bất 盡tận 有hữu 。 得đắc 意ý 復phục 爽sảng 吾ngô 所sở 期kỳ 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 盡tận 有hữu 盡tận 無vô 非phi 極cực 莫mạc 備bị 。 知tri 無vô 知tri 有hữu 吾ngô 許hứa 其kỳ 道đạo 家gia 。 惟duy 非phi 有hữu 非phi 無vô 之chi 一nhất 地địa 。 道đạo 言ngôn 不bất 及cập 耳nhĩ 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 三tam 宗tông 所sở 蘊uẩn 。 儻thảng 餘dư 瞻chiêm 慮lự 唯duy 足túc 下hạ 其kỳ 眄miện 之chi 。 念niệm 不bất 使sử 得đắc 意ý 之chi 相tướng 爽sảng 。 移di 失thất 於ư 。 有hữu 歸quy 耳nhĩ 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 非phi 鳧phù 則tắc 乙ất 跡tích 固cố 然nhiên 矣hĩ 跡tích 固cố 其kỳ 然nhiên 。 吾ngô 不bất 復phục 答đáp 。 又hựu 曰viết 。 吾ngô 與dữ 老lão 釋thích 相tương/tướng 識thức 正chánh 如như 此thử 。 正chánh 復phục 是thị 目mục 擊kích 道đạo 斯tư 存tồn 。 又hựu 曰viết 。 得đắc 意ý 有hữu 本bổn 何hà 至chí 取thủ 教giáo 。 又hựu 曰viết 。 誠thành 哉tai 有hữu 是thị 言ngôn 。 吾ngô 所sở 以dĩ 見kiến 道đạo 來lai 一nhất 於ư 佛Phật 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 之chi 所sở 目mục 擊kích 道đạo 存tồn 得đắc 意ý 。 有hữu 本bổn 想tưởng 法pháp 性tánh 之chi 真chân 義nghĩa 。 是thị 其kỳ 此thử 地địa 乎hồ 。 佛Phật 教giáo 有hữu 之chi 。 足túc 下hạ 所sở 取thủ 非phi 所sở 以dĩ 何hà 至chí 取thủ 教giáo 也dã 。 目mục 擊kích 之chi 本bổn 即tức 在tại 教giáo 跡tích 。 謂vị 之chi 鳧phù 乙ất 則tắc 其kỳ 鴻hồng 安an 漸tiệm 哉tai 。 諸chư 法pháp 真chân 性tánh 。 老lão 無vô 其kỳ 旨chỉ 。 目mục 擊kích 高cao 情tình 無vô 存tồn 老lão 跡tích 。 旨chỉ 跡tích 兩lưỡng 亡vong 索sách 宗tông 無vô 所sở 論luận 。 所sở 謂vị 無vô 侮vũ 於ư 道đạo 本bổn 。 當đương 無vô 悔hối 於ư 何hà 地địa 哉tai 。 若nhược 謂vị 探thám 道đạo 家gia 之chi 跡tích 。 見kiến 其kỳ 來lai 一nhất 於ư 佛Phật 者giả 。 則tắc 是thị 真Chân 諦Đế 實thật 義nghĩa 。 沿duyên 文văn 可khả 見kiến 矣hĩ 。 將tương 沿duyên 於ư 道đạo 章chương 而nhi 得đắc 之chi 乎hồ 。 為vi 沿duyên 於ư 德đức 篇thiên 而nhi 遇ngộ 之chi 也dã 。 若nhược 兩lưỡng 無vô 所sở 沿duyên 而nhi 玄huyền 得đắc 於ư 方phương 寸thốn 者giả 。 此thử 自tự 足túc 下hạ 懷hoài 抱bão 與dữ 老lão 釋thích 而nhi 為vi 三tam 耳nhĩ 。 或hoặc 可khả 獨độc 樹thụ 一nhất 家gia 。 非phi 老lão 情tình 之chi 所sở 敢cảm 建kiến 也dã 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 虞ngu 芮# 二nhị 國quốc 之chi 鬪đấu 田điền 。 非phi 文văn 王vương 所sở 知tri 也dã 。 斯tư 自tự 鹿lộc 巾cân 之chi 空không 負phụ 頭đầu 上thượng 。 環hoàn 杖trượng 之chi 自tự 誣vu 掌chưởng 中trung 。 吾ngô 安an 能năng 了liễu 之chi 哉tai 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 謂vị 苦khổ 下hạ 之chi 且thả 藏tạng 即tức 色sắc 。 則tắc 虛hư 空không 有hữu 闕khuyết 矣hĩ 。 足túc 下hạ 謂vị 法pháp 性tánh 以dĩ 即tức 色sắc 圖đồ 空không 。 則tắc 法pháp 性tánh 為vi 備bị 矣hĩ 。 今kim 有hữu 人nhân 於ư 此thử 。 操thao 環hoàn 杖trượng 而nhi 言ngôn 法pháp 性tánh 。 鹿lộc 巾cân 之chi 士sĩ 執chấp 虛hư 無vô 而nhi 來lai 。 誚tiếu 曰viết 。 爾nhĩ 不bất 同đồng 我ngã 吾ngô 與dữ 爾nhĩ 鬪đấu 。 足túc 下hạ 從tùng 容dung 倚ỷ 棘cức 聽thính 斷đoạn 於ư 其kỳ 間gian 曰viết 。 皆giai 不bất 可khả 也dã 。 謂vị 其kỳ 鹿lộc 巾cân 空không 負phụ 於ư 頭đầu 上thượng 。 環hoàn 杖trượng 自tự 誣vu 於ư 掌chưởng 中trung 。 以dĩ 足túc 下hạ 之chi 精tinh 明minh 持trì 達đạt 而nhi 判phán 訟tụng 若nhược 斯tư 。 良lương 虞ngu 芮# 之chi 所sở 以dĩ 於ư 邑ấp 也dã 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 吾ngô 不bất 翔tường 翮cách 於ư 四Tứ 果Quả 。 卿khanh 尚thượng 無vô 疑nghi 其kỳ 集tập 佛Phật 。 吾ngô 翮cách 不bất 翔tường 於ư 五ngũ 通thông 。 而nhi 於ư 集tập 道đạo 復phục 何hà 晦hối 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 不bất 翔tường 翮cách 於ư 四Tứ 果Quả 。 猶do 勤cần 集tập 於ư 佛Phật 教giáo 。 翮cách 不bất 翔tường 於ư 五ngũ 通thông 。 何hà 獨độc 棄khí 於ư 道Đạo 跡tích 乎hồ 。 理lý 例lệ 不bất 通thông 方phương 為vi 彼bỉ 訴tố 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 當đương 欲dục 列liệt 儒nho 圍vi 道đạo 故cố 。 先tiên 屬thuộc 垣viên 耳nhĩ 隙khích 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 通thông 源nguyên 唯duy 道đạo 源nguyên 不bất 及cập 儒nho 。 吾ngô 固cố 疑nghi 其kỳ 闕khuyết 。 是thị 以dĩ 相tương/tướng 訪phỏng 。 但đãn 未vị 知tri 融dung 然nhiên 自tự 道đạo 唯duy 道đạo 能năng 融dung 。 將tương 道đạo 之chi 融dung 然nhiên 循tuần 儒nho 可khả 會hội 耶da 。 雖tuy 非phi 義nghĩa 本bổn 縱túng/tung 言ngôn 宜nghi 及cập 想tưởng 釋thích 本bổn 暇hạ 。 幸hạnh 惠huệ 餘dư 音âm 。
余dư 尋tầm 周chu 張trương 難nạn/nan 問vấn 。 雖tuy 往vãng 復phục 積tích 卷quyển 。 然nhiên 兩lưỡng 家gia 位vị 意ý 理lý 在tại 初sơ 番phiên 。 故cố 略lược 其kỳ 後hậu 文văn 旨chỉ 存tồn 義nghĩa 本bổn 。
謝tạ 鎮trấn 之chi 書thư 與dữ 顧cố 道Đạo 士sĩ
謝tạ 鎮trấn 之chi 白bạch 。 敬kính 覽lãm 夷di 夏hạ 之chi 論luận 。 辯biện 搉# 一nhất 源nguyên 詳tường 據cứ 二nhị 典điển 。 清thanh 辭từ 斐# 暐# 宮cung 商thương 有hữu 體thể 。 玄huyền 致trí 亹# 亹# 其kỳ 可khả 味vị 乎hồ 。 吾ngô 不bất 崖nhai 管quản 昧muội 竭kiệt 闚khuy 幽u 宗tông 。 苦khổ 思tư 探thám 賾trách 無vô 階giai 毫hào 糩hối 。 但đãn 鏡kính 復phục 逾du 三tam 味vị 消tiêu 鄙bỉ 惑hoặc 。 聊liêu 述thuật 所sở 懷hoài 庶thứ 聞văn 後hậu 釋thích 。
論luận 始thỉ 云vân 。 佛Phật 是thị 老lão 子tử 老lão 子tử 是thị 佛Phật 。 又hựu 以dĩ 仙tiên 化hóa 比tỉ 泥Nê 洹Hoàn 長trường 生sanh 等đẳng 無vô 死tử 。 爰viên 引dẫn 世thế 訓huấn 以dĩ 符phù 玄huyền 教giáo 。 纂toản 其kỳ 辭từ 例lệ 蓋cái 以dĩ 均quân 也dã 。 未vị 譏cơ 翦# 華hoa 廢phế 犯phạm 亦diệc 猶do 蟲trùng 讙# 鳥điểu [曷*舌]# 非phi 所sở 宜nghi 効hiệu 。 請thỉnh 試thí 論luận 之chi 。 案án 周chu 孔khổng 以dĩ 儒nho 墨mặc 為vi 典điển 。 老lão 莊trang 以dĩ 辨biện 教giáo 明minh 筌thuyên 。 此thử 皆giai 開khai 漸tiệm 近cận 方phương 。 未vị 備bị 洪hồng 拓thác 也dã 。 且thả 蟲trùng 鳥điểu 殊thù 類loại 化hóa 道đạo 本bổn 隔cách 。 夫phu 欲dục 言ngôn 之chi 宜nghi 先tiên 究cứu 其kỳ 由do 。 故cố 人nhân 參tham 二nhị 儀nghi 是thị 謂vị 三tam 才tài 。 三tam 才tài 所sở 統thống 豈khởi 分phần/phân 夷di 夏hạ 。 則tắc 知tri 人nhân 必tất 人nhân 類loại 獸thú 必tất 獸thú 群quần 。 近cận 而nhi 徵trưng 之chi 七thất 珍trân 人nhân 之chi 所sở 愛ái 。 故cố 華hoa 夷di 同đồng 貴quý 。 恭cung 敬kính 人nhân 之chi 所sở 厚hậu 。 故cố 九cửu 服phục 攸du 敦đôn 。 是thị 以dĩ 關quan 睢# 之chi 風phong 行hành 乎hồ 四tứ 國quốc 。 況huống 大đại 化hóa 所sở 陶đào 而nhi 不bất 洽hiệp 三tam 千thiên 哉tai 。 若nhược 據cứ 經kinh 而nhi 言ngôn 。 蓋cái 聞văn 佛Phật 興hưng 世thế 也dã 。 古cổ 昔tích 一nhất 法pháp 萬vạn 界giới 同đồng 軌quỹ 。 釋Thích 迦Ca 文Văn 初sơ 修tu 菩Bồ 薩Tát 時thời 廣quảng 化hóa 群quần 生sanh 。 於ư 成thành 佛Phật 而nhi 有hữu 其kỳ 土thổ/độ 。 預dự 霑triêm 慈từ 澤trạch 皆giai 。 來lai 生sanh 我ngã 國quốc 。 我ngã 閻Diêm 浮Phù 提đề 也dã 。 但đãn 久cửu 迷mê 生sanh 死tử 隨tùy 染nhiễm 俗tục 流lưu 。 暫tạm 失thất 正chánh 路lộ 未vị 悟ngộ 前tiền 覺giác 耳nhĩ 。 以dĩ 聖thánh 人nhân 俯phủ 。 三Tam 達Đạt 之chi 智trí 。 各các 觀quán 其kỳ 根căn 知tri 區khu 品phẩm 不bất 同đồng 。 故cố 說thuyết 三tam 乘thừa 而nhi 接tiếp 之chi 。 原nguyên 夫phu 。 真chân 道đạo 唯duy 一nhất 法pháp 亦diệc 不bất 二nhị 。 今kim 權quyền 說thuyết 有hữu 三tam 殊thù 引dẫn 而nhi 同đồng 歸quy 。 故cố 遊du 會hội 說thuyết 法Pháp 悟ngộ 者giả 如như 沙sa 塵trần 。 拯chửng 沈trầm 濟tế 惑hoặc 無vô 出xuất 此thử 法pháp 。 是thị 以dĩ 當đương 來lai 過quá 去khứ 。 無vô 邊biên 世thế 界giới 。 共cộng 斯tư 一nhất 揆quỹ 。 則tắc 知tri 九cửu 十thập 有hữu 五ngũ 非phi 其kỳ 流lưu 也dã 明minh 矣hĩ 。 彼bỉ 乃nãi 始thỉ 言ngôn 其kỳ 同đồng 而nhi 未vị 言ngôn 其kỳ 異dị 。 故cố 知tri 始thỉ 之chi 所sở 同đồng 者giả 非phi 同đồng 。 末mạt 之chi 所sở 異dị 者giả 非phi 異dị 。 將tương 非phi 謬mậu 擊kích 瓦ngõa 釜phủ 濫lạm 諧hài 黃hoàng 鍾chung 耶da 。 豈khởi 不bất 誣vu 哉tai 。 至chí 如như 全toàn 形hình 守thủ 祀tự 戴đái 冕# 垂thùy 紳# 。 披phi 氈chiên 繞nhiễu 貝bối 埋mai 塵trần 焚phần 火hỏa 。 正chánh 始thỉ 之chi 音âm 婁lâu 羅la 之chi 韻vận 。 此thử 俗tục 禮lễ 之chi 小tiểu 異dị 耳nhĩ 。 今kim 見kiến 在tại 鳥điểu 而nhi 鳥điểu 鳴minh 。 在tại 獸thú 而nhi 獸thú 呴# 。 抗kháng 報báo 萬vạn 之chi 一nhất 音âm 感cảm 異dị 類loại 而nhi 殊thù 應ưng 。 便tiện 使sử 夷di 夏hạ 隔cách 化hóa 一nhất 何hà 混hỗn 哉tai 。 舟chu 枯khô 車xa 溺nịch 可khả 以dĩ 譬thí 彼bỉ 。 夫phu 俗tục 禮lễ 者giả 。 出xuất 乎hồ 忠trung 信tín 之chi 薄bạc 非phi 道đạo 之chi 淳thuần 。 修tu 淳thuần 道đạo 者giả 。 務vụ 在tại 反phản 俗tục 。 俗tục 既ký 可khả 反phản 道đạo 則tắc 可khả 淳thuần 。 反phản 俗tục 之chi 難nạn/nan 故cố 宜nghi 祛khư 其kỳ 甚thậm 泰thái 。 祛khư 其kỳ 甚thậm 泰thái 必tất 先tiên 墮đọa 冠quan 削tước 髮phát 方phương 衣y 去khứ 食thực 。 墮đọa 冠quan 則tắc 無vô 世thế 飾sức 之chi 費phí 。 削tước 髮phát 則tắc 無vô 笄# 櫛# 之chi 煩phiền 。 方phương 衣y 則tắc 不bất 假giả 工công 於ư 裁tài 制chế 。 去khứ 食thực 則tắc 絕tuyệt 想tưởng 嗜thị 味vị 。 此thử 則tắc 為vi 道Đạo 者giả 日nhật 損tổn 。 豈khởi 夷di 俗tục 之chi 所sở 制chế 。 及cập 其kỳ 敷phu 文văn 奧áo 籍tịch 三tam 藏tạng 。 四tứ 含hàm 此thử 則tắc 為vi 學học 者giả 日nhật 益ích 。 豈khởi 華hoa 風phong 之chi 能năng 造tạo 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 經Kinh 繁phồn 顯hiển 道đạo 經kinh 簡giản 幽u 。 推thôi 此thử 而nhi 言ngôn 。 是thị 則tắc 幽u 者giả 鑽toàn 仰ngưỡng 難nạn/nan 希hy 。 顯hiển 則tắc 涉thiệp 求cầu 易dị 望vọng 。 簡giản 必tất 不bất 足túc 以dĩ 示thị 理lý 。 繁phồn 則tắc 趣thú 會hội 而nhi 多đa 津tân 。 佛Phật 法Pháp 以dĩ 有hữu 形hình 為vi 空không 幻huyễn 。 故cố 忘vong 身thân 以dĩ 濟tế 眾chúng 。 道Đạo 法Pháp 以dĩ 吾ngô 我ngã 為vi 真chân 實thật 。 故cố 服phục 食thực 以dĩ 養dưỡng 生sanh 。 且thả 生sanh 而nhi 可khả 養dưỡng 。 則tắc 吸hấp 日nhật 可khả 與dữ 千thiên 松tùng 比tỉ 霜sương 。 朝triêu 菌# 可khả 與dữ 萬vạn 椿xuân 齊tề 雪tuyết 耶da 。 必tất 不bất 可khả 也dã 。 若nhược 深thâm 體thể 三tam 界giới 為vi 長trường/trưởng 。 夜dạ 之chi 宅trạch 有hữu 生sanh 為vi 大đại 夢mộng 之chi 。 主chủ 則tắc 思tư 覺giác 寤ngụ 之chi 道đạo 何hà 貴quý 於ư 形hình 骸hài 。 假giả 使sử 形hình 之chi 可khả 練luyện 生sanh 而nhi 不phủ 。 死tử 此thử 則tắc 宗tông 。 本bổn 異dị 非phi 佛Phật 理lý 所sở 。 同đồng 何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。 夫phu 神thần 之chi 寓# 形hình 猶do 於ư 逆nghịch 旅lữ 。 苟cẩu 趣thú 舍xá 有hữu 宜nghi 何hà 戀luyến 戀luyến 於ư 檐diêm 宇vũ 哉tai 。 夫phu 有hữu 知tri 之chi 知tri 可khả 形hình 之chi 形hình 。 非phi 聖thánh 之chi 體thể 。 雖tuy 復phục 堯# 孔khổng 之chi 生sanh 。 壽thọ 不bất 盈doanh 百bách 。 大đại 聖thánh 泥Nê 洹Hoàn 同đồng 於ư 知tri 命mạng 。 是thị 以dĩ 永vĩnh 劫kiếp 以dĩ 來lai 。 澄trừng 練luyện 神thần 明minh 。 神thần 明minh 既ký 澄trừng 照chiếu 絕tuyệt 有hữu 無vô 。 名danh 超siêu 四tứ 句cú 。 此thử 則tắc 正chánh 真chân 終chung 始thỉ 不bất 易dị 之chi 道đạo 也dã 。 又hựu 刻khắc 船thuyền 者giả 祈kỳ 心tâm 於ư 金kim 質chất 。 守thủ 株chu 者giả 期kỳ 情tình 於ư 羽vũ 化hóa 。 故cố 封phong 有hữu 而nhi 行hành 六Lục 度Độ 。 凝ngưng 滯trệ 而nhi 茹như 靈linh 芝chi 。 有hữu 封phong 雖tuy 乖quai 六Lục 度Độ 之chi 體thể 。 為vi 之chi 或hoặc 能năng 濟tế 物vật 。 凝ngưng 滯trệ 必tất 不bất 羽vũ 化hóa 。 即tức 事sự 何hà 足túc 兼kiêm 人nhân 。 尋tầm 二nhị 源nguyên 稍sảo 迹tích 曠khoáng 局cục 異dị 懷hoài 。 居cư 然nhiên 優ưu 劣liệt 。 如như 斯tư 之chi 流lưu 非phi 可khả 具cụ 詰cật 。 彼bỉ 皆giai 自tự 我ngã 之chi 近cận 情tình 。 非phi 通thông 方phương 之chi 宏hoành 識thức 。 則tắc 知tri 殊thù 俗tục 可khả 以dĩ 道đạo 甄chân 哀ai 哉tai 。 玄huyền 聖thánh 既ký 邈mạc 斐# 然nhiên 競cạnh 興hưng 。 可khả 謂vị 指chỉ 蟲trùng 迹tích 為vi 蒼thương 文văn 。 餌nhị 螫thích 乳nhũ 為vi 醍đề 醐hồ 。 良lương 可khả 哀ai 也dã 。 佛Phật 道Đạo 汪uông 洋dương 智trí 量lượng 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 窮cùng 。 應ưng 迹tích 難nan 以dĩ 形hình 測trắc 其kỳ 辯biện 有hữu 也dã 。 則tắc 萬vạn 相tương/tướng 森sâm 陳trần 若nhược 干can 峙trĩ 立lập 。 其kỳ 析tích 無vô 也dã 。 則tắc 泰thái 山sơn 空không 盡tận 與dữ 秋thu 毫hào 俱câu 散tán 。 運vận 十Thập 力Lực 以dĩ 摧tồi 魔ma 。 弘hoằng 四Tứ 等Đẳng 以dĩ 濟tế 俗tục 。 抗kháng 波Ba 若Nhã 之chi 法Pháp 炬cự 。 何hà 幽u 而nhi 不bất 燭chúc 。 潛tiềm 三tam 昧muội 之chi 法pháp 威uy 。 何hà 遠viễn 而nhi 不bất 伏phục 。 寧ninh 疑nghi 夷di 夏hạ 不bất 効hiệu 哉tai 。
重trọng/trùng 書thư 與dữ 顧cố 道Đạo 士sĩ
謝tạ 鎮trấn 之chi 白bạch 。 猥ổi 辱nhục 反phản 釋thích 究cứu 詳tường 淵uyên 。 況huống 既ký 和hòa 光quang 道đạo 佛Phật 而nhi 涇kính 渭# 釋thích 李# 。 觸xúc 類loại 長trường/trưởng 之chi 爰viên 至chí 碁kì 奕dịch 。 敷phu 佛Phật 彌di 過quá 精tinh 旨chỉ 愈dũ 昧muội 。 夫phu 飾sức 樻# 賀hạ 珍trân 曜diệu 夜dạ 不bất 集tập 。 所sở 謂vị 馳trì 走tẩu 滅diệt 跡tích 跳khiêu 動động 息tức 影ảnh 焉yên 可khả 免miễn 乎hồ 。 循tuần 雅nhã 論luận 所sở 據cứ 。 正chánh 以dĩ 蟲trùng 鳥điểu 異dị 類loại 夷di 夏hạ 殊thù 俗tục 。 余dư 以dĩ 三tam 才tài 均quân 統thống 人nhân 理lý 是thị 一nhất 。 俗tục 訓huấn 小tiểu 殊thù 法pháp 教giáo 大đại 同đồng 。 足túc 下hạ 答đáp 云vân 。 存tồn 乎hồ 周chu 易dị 非phi 胡hồ 書thư 所sở 擬nghĩ 。 便tiện 謂vị 素tố 旗kỳ 已dĩ 舉cử 不bất 復phục 申thân 檢kiểm 。 玄huyền 旍# 為vi 素tố 麾huy 。 異dị 乎hồ 曹tào 子tử 之chi 觀quán 旗kỳ 。 輒triếp 復phục 略lược 諸chư 近cận 要yếu 以dĩ 標tiêu 大đại 歸quy 。 然nhiên 髻kế 珠châu 雖tuy 隱ẩn 暮mộ 四tứ 易dị 顯hiển 。 聊liêu 以dĩ 寄ký 謔hước 儻thảng 不bất 貽# 忤ngỗ 。 夫phu 太thái 極cực 剖phẫu 判phán 兩lưỡng 儀nghi 妄vọng 搆câu 。 五ngũ 陰ấm 合hợp 興hưng 形hình 識thức 謬mậu 彰chương 。 識thức 以dĩ 流lưu 染nhiễm 因nhân 結kết 。 形hình 以dĩ 愛ái 滯trệ 緣duyên 生sanh 。 爰viên 皇hoàng 之chi 前tiền 民dân 多đa 專chuyên 愚ngu 。 專chuyên 愚ngu 則tắc 巢sào 居cư 穴huyệt 處xứ 飲ẩm 血huyết 茹như 毛mao 。 君quân 臣thần 父phụ 子tử 。 自tự 相tương/tướng 胡hồ 越việt 。 猶do 如như 禽cầm 獸thú 。 又hựu 比tỉ 童đồng 蒙mông 道Đạo 教giáo 所sở 不bất 入nhập 。 仁nhân 義nghĩa 所sở 未vị 移di 。 及cập 其kỳ 沈trầm 欲dục 淪luân 波ba 觸xúc 崖nhai 思tư 濟tế 。 思tư 濟tế 則tắc 祈kỳ 善thiện 。 祈kỳ 善thiện 則tắc 聖thánh 應ưng 。 夫phu 聖thánh 者giả 何hà 耶da 。 感cảm 物vật 而nhi 遂toại 通thông 者giả 也dã 。 夫phu 通thông 不bất 自tự 通thông 感cảm 不bất 自tự 感cảm 。 感cảm 恆hằng 在tại 此thử 通thông 每mỗi 自tự 彼bỉ 。 自tự 彼bỉ 而nhi 言ngôn 懸huyền 鏡kính 高cao 堂đường 。 自tự 此thử 而nhi 言ngôn 萬vạn 像tượng 斯tư 歸quy 。 故cố 知tri 天Thiên 竺Trúc 者giả 。 居cư 娑sa 婆bà 之chi 正chánh 域vực 。 處xử 淳thuần 善thiện 之chi 嘉gia 會hội 。 故cố 能năng 感cảm 通thông 於ư 至chí 聖thánh 土thổ/độ 中trung 。 於ư 三tam 千thiên 聖thánh 應ưng 既ký 彼bỉ 聲thanh 被bị 。 則tắc 此thử 覩đổ 日nhật 月nguyệt 之chi 明minh 。 何hà 假giả 離ly 朱chu 之chi 察sát 聞văn 雷lôi 霆đình 之chi 音âm 。 奚hề 事sự 子tử 野dã 之chi 聽thính 。 故cố 卑ty 高cao 殊thù 物vật 不bất 嫌hiềm 同đồng 道đạo 。 左tả 右hữu 兩lưỡng 儀nghi 無vô 害hại 天thiên 均quân 。 無vô 害hại 天thiên 均quân 則tắc 雲vân 行hành 法pháp 教giáo 。 不bất 嫌hiềm 同đồng 道đạo 。 則tắc 雨vũ 施thí 夷di 夏hạ 。 夫phu 道đạo 者giả 一nhất 也dã 。 形hình 者giả 二nhị 也dã 。 道đạo 者giả 真chân 也dã 。 形hình 者giả 俗tục 也dã 。 真chân 既ký 猶do 一nhất 俗tục 亦diệc 猶do 二nhị 。 盡tận 二nhị 得đắc 一nhất 宜nghi 一nhất 其kỳ 法pháp 。 滅diệt 俗tục 歸quy 真chân 必tất 其kỳ 違vi 俗tục 。 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 制chế 軌quỹ 玄huyền 劫kiếp 同đồng 風phong 。 假giả 令linh 孔khổng 老lão 是thị 佛Phật 則tắc 為vi 韜# 光quang 潛tiềm 導đạo 匡khuông 救cứu 偏thiên 心tâm 。 立lập 仁nhân 樹thụ 義nghĩa 將tương 順thuận 近cận 情tình 。 是thị 以dĩ 全toàn 形hình 守thủ 祀tự 恩ân 接tiếp 六lục 親thân 。 攝nhiếp 生sanh 養dưỡng 性tánh 自tự 我ngã 外ngoại 物vật 。 乃nãi 為vi 盡tận 美mỹ 不bất 為vi 盡tận 善thiện 。 蓋cái 是thị 有hữu 崖nhai 之chi 制chế 未vị 鞭tiên 其kỳ 後hậu 也dã 。 何hà 得đắc 擬nghĩ 道đạo 菩Bồ 提Đề 比tỉ 聖thánh 牟Mâu 尼Ni 。 佛Phật 教giáo 敷phu 明minh 要yếu 而nhi 能năng 博bác 。 則tắc 精tinh 疎sơ 兩lưỡng 汲cấp 。 精tinh 疎sơ 兩lưỡng 汲cấp 則tắc 剛cang 柔nhu 一nhất 致trí 。 是thị 以dĩ 清thanh 津tân 幽u 暢sướng 誠thành 規quy 可khả 準chuẩn 。 夫phu 以dĩ 規quy 為vi 圓viên 者giả 易dị 。 以dĩ 手thủ 為vi 圓viên 者giả 難nạn/nan 。 將tương 不bất 捨xả 其kỳ 所sở 難nạn/nan 。 從tùng 其kỳ 所sở 易dị 耶da 。 道đạo 家gia 經kinh 籍tịch 簡giản 陋lậu 多đa 生sanh 。 穿xuyên 鑿tạc 至chí 如như 靈linh 寶bảo 妙diệu 真chân 。 採thải 撮toát 法pháp 華hoa 制chế 用dụng 尤vưu 拙chuyết 。 及cập 如như 上thượng 清thanh 黃hoàng 庭đình 所sở 尚thượng 。 服phục 食thực 咀trớ 石thạch 餐xan 霞hà 。 非phi 徒đồ 法pháp 不bất 可khả 効hiệu 道đạo 亦diệc 難nạn/nan 同đồng 。 其kỳ 中trung 可khả 長trường/trưởng 。 唯duy 在tại 五ngũ 千thiên 之chi 道đạo 全toàn 無vô 為vi 用dụng 。 無vô 為vi 用dụng 未vị 能năng 違vi 有hữu 。 遣khiển 有hữu 為vi 懷hoài 靈linh 芝chi 。 何hà 養dưỡng 佛Phật 家gia 三tam 乘thừa 所sở 引dẫn 九cửu 流lưu 均quân 接tiếp 。 九cửu 流lưu 均quân 接tiếp 則tắc 動động 靜tĩnh 斯tư 得đắc 。 禪thiền 通thông 之chi 理lý 是thị 三tam 中trung 之chi 一nhất 耳nhĩ 。 非phi 其kỳ 極cực 也dã 。 禪thiền 經kinh 微vi 妙diệu 境cảnh 相tướng 精tinh 深thâm 。 以dĩ 此thử 締đế 真chân 。 尚thượng 不bất 能năng 至chí 。 今kim 云vân 。 道đạo 在tại 無vô 為vi 得đắc 一nhất 而nhi 已dĩ 。 無vô 為vi 得đắc 一nhất 是thị 則tắc 玄huyền 契khế 千thiên 載tái 。 玄huyền 契khế 不bất 載tái 不bất 俟sĩ 高cao 唱xướng 。 夫phu 明minh 宗tông 引dẫn 會hội 導đạo 達đạt 風phong 流lưu 者giả 。 若nhược 當đương 廢phế 學học 精tinh 思tư 不bất 亦diệc 怠đãi 哉tai 。 豈khởi 道Đạo 教giáo 之chi 筌thuyên 耶da 。 敬kính 尋tầm 所sở 辯biện 非phi 徒đồ 止chỉ 不bất 解giải 佛Phật 。 亦diệc 不bất 解giải 道đạo 也dã 。
反phản 亂loạn 一nhất 首thủ 聊liêu 酬thù 啟khải 齒xỉ
亂loạn 曰viết 。 運vận 往vãng 兮hề 韜# 明minh 。 玄huyền 聖thánh 兮hề 幽u 翳ế 。 長trường 夜dạ 兮hề 悠du 悠du 。 眾chúng 星tinh 兮hề 晢# 晢# 。 大đại 暉huy 灼chước 兮hề 昇thăng 曜diệu 。 列liệt 宿túc 奄yểm 兮hề 消tiêu 蔽tế 。 夫phu 輪luân 捔giác 兮hề 殊thù 材tài 。 歸quy 敷phu 繩thằng 兮hề 一nhất 制chế 。 苟cẩu 專chuyên 迷mê 兮hề 不bất 悟ngộ 。 增tăng 上thượng 驚kinh 兮hề 遠viễn 逝thệ 。 卞# 和hòa 慟đỗng 兮hề [泳-永+荊]# 側trắc 。 豈khởi 偏thiên 尤vưu 兮hề 楚sở 厲lệ 。 良lương 芻sô 蔑miệt 兮hề 波Ba 若Nhã 焉yên 。 相tương/tướng 責trách 兮hề 智trí 慧tuệ 。
弘Hoằng 明Minh 集Tập 卷quyển 第đệ 六lục
Hoằng Minh Tập ♦ Hết quyển 6
❖
Phiên âm: 9/4/2016 ◊ Cập nhật: 9/4/2016
Hoằng Minh Tập ♦ Quyển 6
梁lương 楊dương 都đô 建kiến 初sơ 寺tự 釋thích 僧Tăng 祐hựu 律luật 師sư 撰soạn
-# 道đạo 恆hằng 法Pháp 師sư 釋thích 駁bác 論luận
-# 明minh 僧Tăng 紹thiệu 正chánh 二nhị 教giáo 論luận
-# 周chu 剡# 顒ngung 難nạn/nan 張trương 長trường/trưởng 史sử 融dung 門môn 律luật
-# 謝tạ 鎮trấn 之chi 析tích 夷di 夏hạ 論luận
釋thích 駁bác 論luận
釋thích 道đạo 恆hằng
晉tấn 義nghĩa 熙hi 之chi 年niên 。 如như 聞văn 江giang 左tả 袁viên 何hà 二nhị 賢hiền 。 並tịnh 商thương 略lược 治trị 道đạo 。 諷phúng 刺thứ 時thời 政chánh 。 雖tuy 未vị 覩đổ 其kỳ 文văn 意ý 者giả 。 似tự 依y 傍bàng 韓# 非phi 五ngũ 蠧đố 之chi 篇thiên 。 遂toại 譏cơ 世thế 之chi 闕khuyết 。 發phát 五ngũ 橫hoạnh/hoành 之chi 論luận 。 而nhi 沙Sa 門Môn 無vô 事sự 猥ổi 落lạc 其kỳ 例lệ 。 余dư 恐khủng 眩huyễn 曜diệu 時thời 情tình 。 永vĩnh 淪luân 邪tà 惑hoặc 。 不bất 勝thắng 憤phẫn 惋oản 之chi 至chí 。 故cố 設thiết 賓tân 主chủ 之chi 論luận 。 以dĩ 釋thích 之chi 。
有hữu 東đông 京kinh 束thúc 教giáo 君quân 子tử 。 誥# 於ư 西tây 鄙bỉ 傲ngạo 散tán 野dã 人nhân 曰viết 。 僕bộc 曾tằng 預dự 聞văn 佛Phật 法Pháp 冲# 邃thúy 。 非phi 名danh 教giáo 所sở 議nghị 。 道đạo 風phong 玄huyền 遠viễn 非phi 器khí 像tượng 所sở 擬nghĩ 。 清thanh 虛hư 簡giản 勝thắng 非phi 近cận 識thức 所sở 關quan 。 妙diệu 絕tuyệt 群quần 有hữu 非phi 常thường 情tình 所sở 測trắc 。 故cố 每mỗi 為vi 時thời 君quân 之chi 所sở 遵tuân 崇sùng 。 貴quý 達đạt 之chi 所sở 欽khâm 仰ngưỡng 。 於ư 是thị 眾chúng 庶thứ 朋bằng 契khế 雷lôi 同đồng 奔bôn 向hướng 。 咸hàm 共cộng 嗟ta 詠vịnh 稱xưng 述thuật 其kỳ 善thiện 云vân 。 若nhược 染nhiễm 漬tí 風phong 流lưu 則tắc 精tinh 義nghĩa 入nhập 微vi 。 研nghiên 究cứu 理lý 味vị 則tắc 妙diệu 契khế 神thần 用dụng 。 澡táo 塵trần 垢cấu 於ư 胸hung 心tâm 。 脫thoát 桎trất 梏cốc 於ư 形hình 表biểu 。 超siêu 俗tục 累lũy/lụy/luy 於ư 籠lung 樊phàn 。 邈mạc 世thế 務vụ 而nhi 高cao 蹈đạo 。 淪luân 真chân 素tố 則tắc 夷di 齊tề 無vô 以dĩ 踰du 其kỳ 操thao 。 遺di 榮vinh 寵sủng 則tắc 巢sào 許hứa 無vô 以dĩ 過quá 其kỳ 志chí 。 味vị 玄huyền 旨chỉ 則tắc 顏nhan 冉nhiễm 無vô 以dĩ 參tham 其kỳ 風phong 。 去khứ 紛phân 穢uế 則tắc 松tùng 喬kiều 無vô 以dĩ 比tỉ 其kỳ 潔khiết 。 信tín 如như 所sở 談đàm 則tắc 義nghĩa 無vô 間gian 然nhiên 矣hĩ 。 但đãn 今kim 觀quán 諸chư 沙Sa 門Môn 。 通thông 非phi 其kỳ 才tài 。 群quần 居cư 猥ổi 雜tạp 未vị 見kiến 秀tú 異dị 。 混hỗn 若nhược 涇kính 渭# 渾hồn 波ba 。 泯mẫn 若nhược 薰huân 蕕# 同đồng 篋khiếp 。 若nhược 源nguyên 清thanh 則tắc 津tân 流lưu 應ưng 鮮tiên 。 根căn 深thâm 則tắc 條điều 頴dĩnh 必tất 茂mậu 。 考khảo 其kỳ 言ngôn 行hạnh 而nhi 始thỉ 終chung 不bất 倫luân 。 究cứu 其kỳ 本bổn 末mạt 幾kỷ 無vô 有hữu 校giáo 。 僕bộc 之chi 所sở 以dĩ 致trí 怪quái 。 良lương 由do 於ư 此thử 。 如như 皇hoàng 帝đế 之chi 忘vong 智trí 。 據cứ 梁lương 之chi 失thất 力lực 。 皆giai 在tại 鑪lư 錘chùy 之chi 間gian 陶đào 鑄chú 以dĩ 成thành 聖thánh 者giả 。 苟cẩu 道đạo 不bất 虛hư 行hành 。 才tài 必tất 應ứng 器khí 。 然nhiên 沙Sa 門Môn 既ký 出xuất 家gia 離ly 俗tục 高cao 尚thượng 其kỳ 志chí 。 違vi 天thiên 屬thuộc 之chi 親thân 。 捨xả 榮vinh 華hoa 之chi 重trọng/trùng 。 毀hủy 形hình 好hảo/hiếu 之chi 飾sức 。 守thủ 清thanh 節tiết 之chi 禁cấm 。 研nghiên 心tâm 唯duy 理lý 屬thuộc 已dĩ 。 唯duy 法pháp 投đầu 足túc 而nhi 安an 蔬# 食thực 而nhi 已dĩ 。 使sử 德đức 行hạnh 卓trác 然nhiên 為vi 時thời 宗tông 仰ngưỡng 儀nghi 容dung 。 邕# 肅túc 為vi 物vật 軌quỹ 則tắc 。 然nhiên 觸xúc 事sự 蔑miệt 然nhiên 無vô 一nhất 可khả 採thải 。 何hà 棲tê 託thác 之chi 高cao 遠viễn 。 而nhi 業nghiệp 尚thượng 之chi 鄙bỉ 近cận 。 至chí 於ư 營doanh 求cầu 孜tư 汲cấp 無vô 暫tạm 寧ninh 息tức 。 或hoặc 墾khẩn 殖thực 田điền 圃phố 與dữ 農nông 夫phu 齊tề 流lưu 。 或hoặc 商thương 旅lữ 博bác 易dị 與dữ 眾chúng 人nhân 競cạnh 利lợi 。 或hoặc 矜căng 恃thị 醫y 道đạo 輕khinh 作tác 寒hàn 暑thử 。 或hoặc 機cơ 巧xảo 異dị 端đoan 以dĩ 濟tế 生sanh 業nghiệp 。 或hoặc 占chiêm 相tướng 孤cô 虛hư 妄vọng 論luận 吉cát 凶hung 。 或hoặc 詭quỷ 道đạo 假giả 權quyền 要yếu 射xạ 時thời 意ý 。 或hoặc 聚tụ 畜súc 委ủy 積tích 頤di 養dưỡng 有hữu 餘dư 。 或hoặc 抵để 掌chưởng 空không 談đàm 坐tọa 食thực 百bá 姓tánh 。 斯tư 皆giai 德đức 不bất 稱xưng 服phục 行hành 多đa 違vi 法pháp 。 雖tuy 暫tạm 有hữu 一nhất 善thiện 亦diệc 何hà 足túc 以dĩ 標tiêu 高cao 勝thắng 之chi 美mỹ 哉tai 。 自tự 可khả 廢phế 之chi 以dĩ 一nhất 風phong 俗tục 。 此thử 皆giai 無vô 益ích 於ư 時thời 政chánh 。 有hữu 損tổn 於ư 治trị 道đạo 。 是thị 執chấp 法pháp 者giả 之chi 所sở 深thâm 疾tật 。 有hữu 國quốc 者giả 之chi 所sở 大đại 患hoạn 。 且thả 世thế 有hữu 五ngũ 橫hoạnh/hoành 。 而nhi 沙Sa 門Môn 處xứ 其kỳ 一nhất 焉yên 。 何hà 以dĩ 明minh 之chi 。 乃nãi 大đại 設thiết 方phương 便tiện 鼓cổ 動động 愚ngu 俗tục 。 一nhất 則tắc 誘dụ 喻dụ 。 一nhất 則tắc 迫bách 脅hiếp 云vân 。 行hành 惡ác 必tất 有hữu 累lũy 劫kiếp 之chi 殃ương 。 修tu 善thiện 便tiện 有hữu 無vô 窮cùng 之chi 慶khánh 。 論luận 罪tội 則tắc 有hữu 幽u 冥minh 之chi 伺tứ 。 語ngữ 福phước 則tắc 有hữu 神thần 明minh 之chi 祐hựu 。 敦đôn 勵lệ 引dẫn 導đạo 勸khuyến 行hành 人nhân 所sở 不bất 能năng 行hành 。 強cưỡng 逼bức 切thiết 勒lặc 勉miễn 為vi 人nhân 。 所sở 不bất 能năng 為vi 。 上thượng 減giảm 父phụ 母mẫu 之chi 養dưỡng 。 下hạ 損tổn 妻thê 拏noa 之chi 分phần 。 會hội 同đồng 盡tận 肴hào 饍thiện 之chi 甘cam 。 寺tự 廟miếu 極cực 壯tráng 麗lệ 之chi 美mỹ 。 割cát 生sanh 民dân 之chi 珍trân 翫ngoạn 。 崇sùng 無vô 用dụng 之chi 虛hư 費phí 。 罄khánh 私tư 家gia 之chi 年niên 儲trữ 。 闕khuyết 軍quân 國quốc 之chi 資tư 實thật 。 張trương 空không 聲thanh 於ư 將tương 來lai 。 圖đồ 無vô 像tượng 於ư 未vị 兆triệu 。 聽thính 其kỳ 言ngôn 則tắc 洋dương 洋dương 而nhi 盈doanh 耳nhĩ 。 觀quán 其kỳ 容dung 則tắc 落lạc 落lạc 而nhi 滿mãn 目mục 。 考khảo 現hiện 事sự 以dĩ 求cầu 徵trưng 。 並tịnh 未vị 見kiến 其kỳ 驗nghiệm 真chân 。 所sở 謂vị 繫hệ 影ảnh 捕bộ 風phong 。 莫mạc 知tri 端đoan 緒tự 。 亮lượng 僕bộc 情tình 之chi 所sở 未vị 安an 。 有hữu 識thức 者giả 之chi 所sở 巨cự 惑hoặc 若nhược 有hữu 嘉gia 信tín 請thỉnh 承thừa 下hạ 風phong 。 脫thoát 有hữu 暫tạm 悟ngộ 永vĩnh 去khứ 其kỳ 滯trệ 矣hĩ 。 主chủ 人nhân 答đáp 主chủ 人nhân 憮# 然nhiên 有hữu 間gian 慨khái 爾nhĩ 長trường 歎thán 。 咄đốt 異dị 哉tai 。 子tử 之chi 所sở 陳trần 。 何hà 其kỳ 陋lậu 也dã 。 夫phu 鄙bỉ 俗tục 不bất 可khả 以dĩ 語ngữ 大Đại 道Đạo 者giả 。 滯trệ 於ư 形hình 也dã 。 曲khúc 士sĩ 不bất 可khả 以dĩ 辯biện 宗tông 極cực 者giả 。 局cục 於ư 名danh 也dã 。 今kim 將tương 為vi 子tử 略lược 舉cử 一nhất 隅ngung 。 自tự 可khả 思tư 反phản 其kỳ 宗tông 矣hĩ 。 蓋cái 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 應ứng 器khí 。 投đầu 法pháp 受thọ 量lượng 。 有hữu 限hạn 故cố 化hóa 之chi 以dĩ 漸tiệm 。 錄lục 善thiện 心tâm 於ư 毫hào 端đoan 。 忘vong 鄙bỉ 吝lận 於ư 丘khâu 壑hác 。 片phiến 行hành 之chi 善thiện 永vĩnh 為vi 身thân 資tư 。 一nhất 念niệm 之chi 福phước 終chung 為vi 神thần 用dụng 。 始thỉ 覆phú 一nhất 簣quỹ 不bất 可khả 責trách 以dĩ 為vi 山sơn 之chi 功công 。 方phương 趣thú 絕tuyệt 境cảnh 不bất 中trung 窮cùng 以dĩ 括quát 囊nang 之chi 實thật 。 然nhiên 海hải 之chi 所sở 以dĩ 稱xưng 大đại 者giả 。 由do 無vô 嗷# 潔khiết 之chi 清thanh 。 道đạo 之chi 所sở 以dĩ 稱xưng 晦hối 跡tích 者giả 以dĩ 無vô 赫hách 然nhiên 之chi 觀quán 。 夫phu 慈từ 親thân 婉uyển 孌# 有hữu 心tâm 之chi 所sở 滯trệ 。 而nhi 沙Sa 門Môn 遺di 之chi 如như 脫thoát 屣tỉ 。 名danh 位vị 財tài 色sắc 世thế 情tình 之chi 所sở 重trọng/trùng 。 而nhi 沙Sa 門Môn 視thị 之chi 如như 粃# 糠khang 。 可khả 謂vị 忍nhẫn 人nhân 所sở 不bất 能năng 去khứ 。 斯tư 乃nãi 標tiêu 尚thượng 之chi 雅nhã 趣thú 。 弘hoằng 道đạo 之chi 勝thắng 事sự 。 而nhi 云vân 蔑miệt 然nhiên 。 豈khởi 非phi 妙diệu 賞thưởng 之chi 謂vị 乎hồ 。 又hựu 且thả 志chí 業nghiệp 不bất 同đồng 歸quy 向hướng 塗đồ 乖quai 。 岐kỳ 逕kính 分phần/phân 轍triệt 不bất 相tương 領lãnh 悟ngộ 。 未vị 見kiến 秀tú 異dị 故cố 其kỳ 宜nghi 耳nhĩ 。 古cổ 人nhân 每mỗi 歎thán 才tài 之chi 為vi 難nan 信tín 矣hĩ 。 周chu 號hiệu 多đa 士sĩ 亂loạn 臣thần 十thập 人nhân 。 唐đường 虞ngu 之chi 盛thịnh 元nguyên 凱# 二nhị 八bát 。 孔khổng 門môn 三tam 千thiên 。 並tịnh 海hải 內nội 翹kiều 秀tú 。 簡giản 充sung 四tứ 科khoa 數số 不bất 盈doanh 十thập 。 於ư 中trung 伯bá 牛ngưu 廢phế 疾tật 。 回hồi 也dã 六lục 極cực 。 商thương 也dã 慳san 悋lận 。 賜tứ 也dã 貨hóa 殖thực 。 予# 也dã 難nạn/nan 彫điêu 。 由do 也dã 凶hung 愎# 。 求cầu 也dã 聚tụ 斂liểm 任nhậm 不bất 稱xưng 職chức 。 仲trọng 弓cung 雖tuy 騂# 出xuất 於ư 犁lê 色sắc 。 而nhi 舉cử 世thế 推thôi 德đức 。 為vi 人nhân 倫luân 之chi 宗tông 。 欽khâm 尚thượng 高cao 軌quỹ 為vi 搢# 紳# 之chi 表biểu 。 百bách 代đại 詠vịnh 其kỳ 遺di 風phong 。 千thiên 載tái 仰ngưỡng 其kỳ 景cảnh 行hành 。 至chí 於ư 沙Sa 門Môn 。 乃nãi 苦khổ 共cộng 剝bác 節tiết 酷khốc 相tương/tướng 瓦ngõa 礫lịch 。 斯tư 豈khởi 君quân 子tử 弘hoằng 通thông 之chi 道đạo 雅nhã 正chánh 之chi 論luận 哉tai 。 此thử 由do 或hoặc 人nhân 入nhập 斑ban 輸du 之chi 作tác 坊phường 。 不bất 稱xưng 指chỉ 南nam 之chi 巧xảo 妙diệu 。 但đãn 譏cơ 拙chuyết 者giả 之chi 傷thương 手thủ 。 真chân 可khả 謂vị 伏phục 膺ưng 下hạ 流lưu 。 志chí 存tồn 鄙bỉ 劣liệt 。 昔tích 承thừa 相tương 問vấn 客khách 。 俗tục 言ngôn 鵄si 梟kiêu 食thực 。 母mẫu 寧ninh 有hữu 是thị 。 乎hồ 客khách 。 答đáp 但đãn 聞văn 慈từ 烏ô 反phản 哺bộ 。 耳nhĩ 相tương/tướng 乃nãi 悵trướng 。 然nhiên 自tự 愧quý 失thất 。 言ngôn 今kim 子tử 處xứ 心tâm 將tương 無vô 似tự 相tương/tướng 之chi 問vấn 也dã 。 君quân 子tử 遏át 惡ác 揚dương 善thiện 。 反phản 是thị 謂vị 何hà 。 又hựu 云vân 。 投đầu 足túc 而nhi 安an 且thả 林lâm 野dã 蕭tiêu 條điều 。 每mỗi 有hữu 寇khấu 盜đạo 之chi 患hoạn 。 城thành 傍bàng 入nhập 出xuất 動động 嬰anh 交giao 遊du 之chi 譏cơ 。 處xử 身thân 非phi 所sở 則tắc 招chiêu 風phong 塵trần 之chi 累lũy/lụy/luy 。 婆bà 娑sa 田điền 里lý 則tắc 犯phạm 人nhân 間gian 之chi 論luận 。 二nhị 三tam 無vô 可khả 進tiến 退thoái 惟duy 谷cốc 。 宇vũ 宙trụ 雖tuy 曠khoáng 莫mạc 知tri 所sở 厝thố 。
又hựu 云vân 。 蔬# 餐xan 而nhi 已dĩ 。 夫phu 人nhân 間gian 有hữu 不bất 贍thiệm 之chi 匱quỹ 。 山sơn 澤trạch 無vô 委ủy 積tích 之chi 儲trữ 。 方phương 宜nghi 取thủ 給cấp 復phục 乘thừa 之chi 以dĩ 法pháp 。 所sở 向hướng 九cửu 折chiết 於ư 何hà 得đắc 立lập 。 若nhược 堂đường 堂đường 聖thánh 世thế 而nhi 有hữu 首thủ 陽dương 之chi 餓ngạ 。 夫phu 明minh 明minh 時thời 雍ung 而nhi 有hữu 赴phó 海hải 之chi 死tử 。 客khách 於ư 雅nhã 懷hoài 何hà 如như 。 然nhiên 體thể 無vô 毛mao 羽vũ 不bất 可khả 袒đản 而nhi 無vô 衣y 。 腹phúc 非phi 匏# 瓜qua 不bất 可khả 繫hệ 而nhi 不bất 食thực 。 自tự 未vị 造tạo 極cực 要yếu 有hữu 所sở 資tư 。 年niên 豐phong 則tắc 取thủ 足túc 於ư 百bá 姓tánh 。
時thời 儉kiệm 則tắc 肆tứ 力lực 以dĩ 自tự 供cung 。 誠thành 非phi 所sở 宜nghi 。 事sự 不bất 得đắc 已dĩ 。 故cố 蝮phúc 蛇xà 螫thích 手thủ 斬trảm 以dĩ 求cầu 全toàn 。 推thôi 其kỳ 輕khinh 重trọng 。 蓋cái 所sở 存tồn 者giả 大đại 。 雖tuy 營doanh 一nhất 己kỷ 不bất 求cầu 無vô 獲hoạch 。 求cầu 之chi 不bất 必tất 一nhất 塗đồ 。 但đãn 令linh 濟tế 之chi 。 有hữu 理lý 亦diệc 何hà 嫌hiềm 。 多đa 方phương 以dĩ 為vi 煩phiền 穢uế 其kỳ 欲dục 。 域vực 使sử 不bất 得đắc 妄vọng 動động 。 何hà 故cố 執chấp 之chi 甚thậm 乎hồ 。 昔tích 伯bá 成thành 躬cung 耕canh 以dĩ 墾khẩn 殖thực 。 沮trở 溺nịch 耦# 作tác 以dĩ 修tu 農nông 。 陶đào 朱chu 商thương 賈cổ 以dĩ 營doanh 生sanh 。 於ư 陵lăng 灌quán 蔬# 以dĩ 自tự 供cung 崔thôi 文văn 賣mại 藥dược 以dĩ 繼kế 乏phạp 。 君quân 平bình 卜bốc 筮thệ 以dĩ 補bổ 空không 。 張trương 衡hành 術thuật 數số 以dĩ 馳trì 名danh 。 馬mã 鈞quân 奇kỳ 巧xảo 以dĩ 騁sính 功công 。 此thử 等đẳng 直trực 是thị 違vi 俗tục 遁độn 世thế 之chi 人nhân 耳nhĩ 。 未vị 正chánh 見kiến 有hữu 邈mạc 然nhiên 絕tuyệt 塵trần 與dữ 。 物vật 天thiên 隔cách 而nhi 咸hàm 共cộng 嗟ta 詠vịnh 不bất 輟chuyết 於ư 口khẩu 。 然nhiên 沙Sa 門Môn 之chi 中trung 迹tích 超siêu 諸chư 人nhân 恥sỉ 與dữ 流lưu 輩bối 。 動động 有hữu 萬vạn 數số 。 至chí 於ư 體thể 道đạo 。 神thần 化hóa 超siêu 落lạc 人nhân 封phong 非phi 可khả 算toán 計kế 。 而nhi 未vị 曾tằng 致trí 言ngôn 。 何hà 其kỳ 黨đảng 乎hồ 。 宜nghi 共cộng 思tư 校giáo 事sự 實thật 。 不bất 可khả 古cổ 今kim 殊thù 論luận 。 眾chúng 寡quả 異dị 辭từ 。 希hy 簡giản 為vi 貴quý 猥ổi 多đa 致trí 賤tiện 。 恐khủng 非phi 求cầu 精tinh 覈# 理lý 之chi 談đàm 也dã 。 云vân 自tự 可khả 廢phế 之chi 以dĩ 一nhất 風phong 俗tục 。 是thị 何hà 言ngôn 與dữ 。 聖thánh 人nhân 不bất 誣vu 十thập 室thất 三tam 人nhân 必tất 有hữu 師sư 資tư 。 芳phương 蘭lan 並tịnh 茂mậu 而nhi 欲dục 蘊uẩn 崇sùng 焚phần 之chi 。 不bất 亦diệc 暴bạo 乎hồ 。 其kỳ 中trung 自tự 有hữu 德đức 宇vũ 淵uyên 邃thúy 。 器khí 標tiêu 時thời 望vọng 。 或hoặc 翹kiều 楚sở 嗷# 潔khiết 棲tê 寄ký 清thanh 遠viễn 。 或hoặc 禪thiền 思tư 入nhập 微vi 澄trừng 神thần 絕tuyệt 境cảnh 。 或hoặc 敷phu 演diễn 微vi 言ngôn 散tán 幽u 釋thích 滯trệ 。 或hoặc 精tinh 勤cần 福phước 業nghiệp 勸khuyến 化hóa 崇sùng 善thiện 。 凡phàm 出xuất 家gia 之chi 本bổn 落lạc 髮phát 抽trừu 簪# 之chi 日nhật 。 皆giai 心tâm 口khẩu 獨độc 誓thệ 情tình 到đáo 懇khẩn 至chí 雖tuy 生sanh 死tử 彌di 淪luân 玄huyền 塗đồ 長trường 遠viễn 。 要yếu 自tự 驅khu 策sách 必tất 階giai 於ư 道đạo 。 金kim 輪luân 之chi 榮vinh 忽hốt 若nhược 塵trần 垢cấu 。 帝Đế 釋Thích 之chi 重trọng/trùng 蔑miệt 若nhược 粃# 糠khang 。 始thỉ 皆giai 精tinh 誠thành 乃nãi 有hữu 所sở 感cảm 。 自tự 非phi 一nhất 舉cử 頓đốn 詣nghệ 體thể 備bị 圓viên 足túc 。 其kỳ 間gian 何hà 能năng 不bất 有hữu 小tiểu 失thất 。 且thả 當đương 錄lục 其kỳ 真chân 素tố 。 略lược 舉cử 玄huyền 黃hoàng 。 安an 渾hồn 舉cử 一nhất 概khái 無vô 復phục 甄chân 別biệt 。 不bất 可khả 以dĩ 管quản 蔡thái 之chi 釁hấn 姬# 宗tông 盡tận 誅tru 。 四tứ 兇hung 之chi 暴bạo 合hợp 朝triêu 流lưu 放phóng 。 此thử 何hà 異dị 人nhân 苦khổ 頭đầu 虱sắt 因nhân 欲dục 并tinh 首thủ 俱câu 焚phần 。 患hoạn 在tại 足túc 刺thứ 遂toại 欲dục 通thông 股cổ 全toàn 解giải 。 不bất 亦diệc 濫lạm 乎hồ 。
云vân 無vô 益ích 於ư 時thời 。 政chánh 有hữu 損tổn 於ư 治trị 道đạo 。 夫phu 弘hoằng 道đạo 者giả 之chi 益ích 世thế 。 物vật 有hữu 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 故cố 。 老lão 氏thị 云vân 。 無vô 為vi 之chi 化hóa 百bá 姓tánh 皆giai 曰viết 我ngã 自tự 然nhiên 。 斯tư 言ngôn 當đương 矣hĩ 是thị 以dĩ 干can 木mộc 高cao 枕chẩm 而nhi 魏ngụy 國quốc 大đại 治trị 。 庚canh 桑tang 善thiện 誨hối 而nhi 㙗# 壘lũy 歸quy 仁nhân 。 沙Sa 門Môn 在tại 世thế 誠thành 無vô 目mục 前tiền 考khảo 課khóa 之chi 功công 。 名danh 教giáo 之chi 外ngoại 實thật 有hữu 益ích 於ư 冥minh 。 近cận 取thủ 五Ngũ 戒Giới 訓huấn 物vật 。 非phi 六lục 經kinh 之chi 疇trù 。 遠viễn 以dĩ 八bát 難nạn 幽u 嶮hiểm 。 非phi 刑hình 法pháp 之chi 匹thất 。 請thỉnh 以dĩ 三tam 藏tạng 銓thuyên 罪tội 。 非phi 律luật 令linh 之chi 流lưu 暢sướng 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 辯biện 惑hoặc 。 非phi 老lão 莊trang 之chi 謂vị 。 道Đạo 品Phẩm 無vô 漏lậu 拔bạt 苦khổ 因nhân 緣duyên 。 則tắc 存tồn 而nhi 不bất 論luận 周chu 孔khổng 之chi 教giáo 。 理lý 盡tận 形hình 器khí 至chí 法pháp 之chi 極cực 。 兼kiêm 練luyện 神thần 明minh 精tinh 麁thô 昇thăng 降giáng/hàng 。 不bất 可khả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 其kỳ 優ưu 劣liệt 矣hĩ 。 昔tích 孛bột 助trợ 化hóa 以dĩ 道đạo 佐tá 治trị 。 國quốc 境cảnh 晏# 然nhiên 民dân 知tri 其kỳ 義nghĩa 。 年niên 農nông 委ủy 積tích 物vật 無vô 疵tỳ 癘lệ 。 非phi 益ích 謂vị 何hà 。 云vân 世thế 有hữu 五ngũ 橫hoạnh/hoành 。 沙Sa 門Môn 處xứ 其kỳ 一nhất 焉yên 。 凡phàm 言ngôn 橫hoạnh/hoành 者giả 。 以dĩ 其kỳ 志chí 無vô 業nghiệp 尚thượng 散tán 誕đản 莫mạc 名danh 或hoặc 博bác 易dị 放phóng 蕩đãng 而nhi 傾khuynh 竭kiệt 家gia 財tài 。 或hoặc 名danh 挂quải 編biên 戶hộ 而nhi 浮phù 游du 卒tuất 歲tuế 。 或hoặc 尸thi 祿lộc 素tố 餐xan 而nhi 莫mạc 肯khẳng 用dụng 心tâm 。 或hoặc 執chấp 政chánh 居cư 勢thế 而nhi 漁ngư 食thực 百bách 性tánh 。 或hoặc 馳trì 競cạnh 進tiến 趣thú 而nhi 公công 私tư 並tịnh 損tổn 。 或hoặc 肆tứ 暴bạo 姦gian 虐ngược 而nhi 動động 造tạo 不bất 軌quỹ 。 斯tư 皆giai 傷thương 教giáo 亂loạn 正chánh 大đại 敗bại 風phong 俗tục 。 由do 是thị 苟cẩu 悅duyệt 奮phấn 筆bút 。 而nhi 遊du 俠hiệp 之chi 論luận 興hưng 。 韓# 非phi 彈đàn 豪hào 而nhi 五ngũ 蠧đố 之chi 文văn 作tác 。 以dĩ 之chi 為vi 橫hoạnh/hoành 理lý 故cố 宜nghi 然nhiên 。 施thí 之chi 沙Sa 門Môn 不bất 亦diệc 誣vu 乎hồ 。 國quốc 家gia 方phương 上thượng 與dữ 唐đường 虞ngu 競cạnh 巍nguy 巍nguy 之chi 美mỹ 。 下hạ 與dữ 殷ân 周chu 齊tề 郁uất 郁uất 之chi 化hóa 。 不bất 使sử 箕ki 頴dĩnh 專chuyên 有hữu 傲ngạo 世thế 之chi 賓tân 。 商thương 洛lạc 獨độc 標tiêu 嘉gia 遁độn 之chi 客khách 。 甫phủ 欲dục 大đại 扇thiên/phiến 逸dật 民dân 之chi 風phong 。 崇sùng 肅túc 方phương 外ngoại 之chi 士sĩ 。 觀quán 子tử 處xứ 懷hoài 經kinh 略lược 時thời 政chánh 。 乃nãi 欲dục 踵chủng 亡vong 秦tần 虎hổ 狼lang 之chi 嶮hiểm 術thuật 。 襲tập 商thương 君quân 剋khắc 薄bạc 之chi 弊tệ 法pháp 。 坑khanh 焚phần 儒nho 典điển 治trị 無vô 綱cương 紀kỷ 。 制chế 太thái 半bán 之chi 稅thuế 。 家gia 無vô 游du 財tài 。 設thiết 三tam 五ngũ 之chi 禁cấm 。 備bị 民dân 如như 賊tặc 。 天thiên 下hạ 熬ngao 然nhiên 人nhân 無vô 聊liêu 生sanh 使sử 嬴# 氏thị 之chi 族tộc 不bất 訖ngật 於ư 三tam 世thế 。 二nhị 子tử 之chi 禍họa 即tức 戮lục 於ư 當đương 時thời 。 臨lâm 刑hình 之chi 日nhật 方phương 乃nãi 追truy 恨hận 。 始thỉ 者giả 立lập 法pháp 之chi 謬mậu 。 本bổn 欲dục 寧ninh 國quốc 靜tĩnh 民dân 。 不bất 憶ức 堤đê 防phòng 大đại 峻tuấn 。 反phản 不bất 容dung 己kỷ 事sự 既ký 往vãng 矣hĩ 。 何hà 嗟ta 之chi 及cập 。 云vân 一nhất 則tắc 誘dụ 喻dụ 。 一nhất 則tắc 迫bách 脅hiếp 。 且thả 眾chúng 生sanh 緣duyên 有hữu 濃nồng 薄bạc 。 才tài 有hữu 利lợi 鈍độn 。 解giải 有hữu 難nan 易dị 。 行hành 有hữu 淺thiển 深thâm 。 是thị 以dĩ 啟khải 誨hối 之chi 道đạo 不bất 一nhất 。 悟ngộ 發phát 之chi 由do 不bất 同đồng 。 抑ức 揚dương 頓đốn 挫tỏa 務vụ 使sử 從tùng 善thiện 。 斯tư 乃nãi 權quyền 謀mưu 之chi 警cảnh 策sách 。 妙diệu 濟tế 之chi 津tân 梁lương 。 殊thù 非phi 誘dụ 迫bách 之chi 謂vị 也dã 。
云vân 罪tội 則tắc 冥minh 伺tứ 福phước 則tắc 神thần 祐hựu 。 夫phu 含hàm 德đức 至chí 淳thuần 則tắc 眾chúng 善thiện 歸quy 焉yên 。 易dị 曰viết 。 履lý 信tín 思tư 順thuận 。 自tự 天thiên 祐hựu 之chi 。 吉cát 無vô 不bất 利lợi 。 又hựu 曰viết 。 為vi 不bất 善thiện 於ư 幽u 昧muội 之chi 中trung 。 鬼quỷ 得đắc 而nhi 誅tru 之chi 。 豈khởi 非phi 冥minh 伺tứ 神thần 明minh 之chi 祐hựu 哉tai 。 善thiện 惡ác 之chi 報báo 。 經kinh 有hữu 成thành 證chứng 。 不bất 復phục 具cụ 列liệt 。 云vân 會hội 盡tận 餚hào 膳thiện 寺tự 極cực 壯tráng 麗lệ 。 此thử 修tu 福phước 之chi 家gia 傾khuynh 竭kiệt 。 以dĩ 備bị 將tương 來lai 之chi 資tư 殫đàn 盡tận 。 自tự 為vi 身thân 之chi 大đại 計kế 耳nhĩ 。 殆đãi 非phi 神thần 明minh 歆# 其kỳ 壯tráng 麗lệ 。 眾chúng 僧Tăng 貪tham 其kỳ 滋tư 味vị 。 猶do 農nông 夫phu 之chi 播bá 殖thực 。 匠tượng 者giả 之chi 構# 室thất 將tương 擇trạch 貞trinh 材tài 以dĩ 求cầu 堂đường 宇vũ 之chi 飾sức 。 精tinh 簡giản 種chủng 子tử 以dĩ 規quy 嘉gia 苗miêu 之chi 實thật 。 故cố 稼giá 穡# 必tất 樹thụ 於ư 。 沃ốc 壤nhưỡng 之chi 地địa 。 卜bốc 居cư 要yếu 選tuyển 於ư [塽-(爻*爻)+((人/人)*(人/人))]# 塏# 之chi 處xứ 。 是thị 以dĩ 知tri 三Tam 尊Tôn 為vi 眾chúng 生sanh 福phước 曰viết 。 供cúng 養dường 自tự 修tu 己kỷ 之chi 功công 德đức 耳nhĩ 。 云vân 割cát 生sanh 民dân 之chi 珍trân 翫ngoạn 崇sùng 無vô 用dụng 之chi 虛hư 費phí 。 夫phu 博bác 施thí 兼kiêm 愛ái 。 仁nhân 者giả 之chi 厚hậu 德đức 。 崇sùng 飾sức 宗tông 廟miếu 孝hiếu 敬kính 之chi 至chí 心tâm 。 世thế 教giáo 若nhược 此thử 道đạo 亦diệc 如như 之chi 。 物vật 有hữu 損tổn 之chi 而nhi 益ích 為vi 之chi 必tất 獲hoạch 。 且thả 浮phù 財tài 猶do 糞phẩn 土thổ 。 施thí 惠huệ 為vi 神thần 用dụng 譬thí 朽hủ 木mộc 之chi 為vi 舟chu 。 乃nãi 濟tế 渡độ 之chi 津tân 要yếu 。 何hà 虛hư 費phí 之chi 有hữu 哉tai 。 欲dục 端đoan 坐tọa 而nhi 望vọng 自tự 然nhiên 拱củng 默mặc 以dĩ 悕hy 安an 樂lạc 。 猶do 無vô 柯kha 而nhi 求cầu 伐phạt 。 不bất 食thực 而nhi 徇# 飽bão 。 焉yên 可khả 得đắc 乎hồ 。 苟cẩu 身thân 之chi 不bất 修tu 己kỷ 為vi 困khốn 矣hĩ 。 何hà 必tất 乃nãi 蔽tế 百bá 姓tánh 之chi 耳nhĩ 目mục 。 擁ủng 天thiên 下hạ 之chi 大đại 善thiện 。 既ký 自tự 飲ẩm 毒độc 復phục 欲dục 酖# 人nhân 。 何hà 酷khốc 如như 之chi 。 可khả 謂vị 亡vong 我ngã 陷hãm 彼bỉ 。 相tương/tướng 與dữ 俱câu 禍họa 。 是thị 以dĩ 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 之chi 對đối 。 幽u 處xứ 彌di 劫kiếp 之chi 殃ương 。 調Điều 達Đạt 之chi 報báo 歷lịch 地địa 獄ngục 無vô 間gian 之chi 苦khổ 。 云vân 罄khánh 私tư 家gia 之chi 年niên 儲trữ 。 闕khuyết 軍quân 國quốc 之chi 資tư 實thật 。 聖thánh 王vương 御ngự 世thế 純thuần 風phong 遐hà 被bị 。 振chấn 道đạo 綱cương 以dĩ 維duy 六lục 合hợp 。 布bố 德đức 網võng 以dĩ 籠lung 群quần 俊# 。 川xuyên 無vô 扣khấu 浪lãng 之chi 夫phu 。 谷cốc 無vô 含hàm 歎thán 之chi 士sĩ 。 四tứ 民dân 咸hàm 安an 其kỳ 業nghiệp 。 百bá 官quan 各các 盡tận 其kỳ 分phần/phân 。 海hải 內nội 融dung 通thông 九cửu 州châu 同đồng 貫quán 。 戎nhung 車xa 於ư 是thị 寢tẩm 駕giá 。 甲giáp 士sĩ 卻khước 走tẩu 。 以dĩ 糞phẩn 嘉gia 穀cốc 委ủy 於ư 中trung 田điền 。 倉thương 儲trữ 積tích 而nhi 成thành 朽hủ 。 童đồng 稚trĩ 進tiến 德đức 日nhật 新tân 。 黃hoàng 髮phát 盡tận 於ư 眉mi 壽thọ 。 當đương 共cộng 擊kích 壤nhưỡng 以dĩ 頌tụng 太thái 平bình 。 鼓cổ 腹phúc 以dĩ 觀quán 盛thịnh 化hóa 。 子tử 何hà 多đa 慮lự 之chi 深thâm 橫hoạnh/hoành 。 憂ưu 時thời 之chi 不bất 足túc 。 不bất 亦diệc 過quá 乎hồ 。 云vân 悋lận 太thái 官quan 而nhi 腫thũng 口khẩu 。 臨lâm 滄thương 海hải 而nhi 攝nhiếp 腹phúc 。 真chân 子tử 之chi 謂vị 也dã 。
云vân 繫hệ 影ảnh 捕bộ 風phong 。 莫mạc 知tri 端đoan 緒tự 。 夫phu 偽ngụy 辯biện 亂loạn 真chân 。 大đại 聖thánh 之chi 所sở 悲bi 。 嗟ta 時thời 不bất 識thức 寶bảo 。 卞# 和hòa 所sở 以dĩ 慟đỗng 哭khốc 。 然nhiên 妙diệu 旨chỉ 希hy 夷di 而nhi 體thể 之chi 者giả 道đạo 。 沖# 虛hư 簡giản 詣nghệ 而nhi 會hội 之chi 者giả 得đắc 。 用dụng 遠viễn 能năng 津tân 梁lương 頹đồi 溺nịch 。 拔bạt 幽u 拯chửng 滯trệ 美mỹ 濟tế 。 當đương 時thời 化hóa 流lưu 無vô 外ngoại 故cố 。 神thần 暉huy 一nhất 振chấn 則tắc 感cảm 動động 大Đại 千Thiên 。 惠huệ 澤trạch 暫tạm 灑sái 則tắc 九cửu 州châu 蒙mông 潤nhuận 。 是thị 以dĩ 釋Thích 梵Phạm 悟ngộ 幽u 旨chỉ 而nhi 歸quy 誠thành 。 帝đế 王vương 望vọng 玄huyền 宗tông 而nhi 委ủy 質chất 。 八bát 部bộ 挹ấp 靈linh 化hóa 而nhi 洗tẩy 心tâm 。 士sĩ 庶thứ 觀quán 真chân 儀nghi 而nhi 奔bôn 至chí 。 落lạc 落lạc 焉yên 故cố 非phi 域vực 中trung 之chi 名danh 教giáo 。 肅túc 肅túc 焉yên 殆đãi 是thị 方phương 外ngoại 之chi 冥minh 軌quỹ 。 然nhiên 垣viên 牆tường 峭# 峻tuấn 故cố 罕# 得đắc 其kỳ 門môn 。 器khí 宇vũ 幽u 邃thúy 希hy 入nhập 其kỳ 室thất 。 是thị 以dĩ 道đạo 濟tế 彌di 淪luân 而nhi 理lý 與dữ 之chi 乖quai 。 德đức 苞bao 無vô 際tế 而nhi 事sự 與dữ 之chi 隔cách 。 子tử 執chấp 迷mê 自tự 畢tất 。 沒một 齒xỉ 不bất 悟ngộ 。 蓋cái 有hữu 以dĩ 也dã 。 夫phu 日nhật 月nguyệt 麗lệ 天thiên 而nhi 瞽# 者giả 不bất 覩đổ 其kỳ 明minh 。 雷lôi 電điện 振chấn 地địa 而nhi 聾lung 者giả 不bất 聞văn 其kỳ 響hưởng 。 是thị 誰thùy 之chi 過quá 與dữ 。 而nhi 方phương 欲dục 議nghị 宮cung 商thương 之chi 音âm 。 蔑miệt 文văn 章chương 之chi 觀quán 。 真chân 過quá 之chi 甚thậm 者giả 。 昔tích 文văn 鱗lân 改cải 視thị 於ư 初sơ 曜diệu 。 須tu 跋bạt 開khai 聽thính 於ư 後hậu 緣duyên 。 子tử 何hà 辜cô 之chi 不bất 幸hạnh 。 獨độc 懷hoài 疑nghi 以dĩ 終chung 年niên 。 比tỉ 眾chúng 人nhân 所sở 悲bi 。 最tối 可khả 悲bi 之chi 所sở 先tiên 。 於ư 是thị 逡thuân 巡tuần 退thoái 席tịch 。 悵trướng 然nhiên 自tự 失thất 。 良lương 久cửu 曰viết 。 聞văn 大Đại 道Đạo 之chi 說thuyết 。 彌di 貫quán 古cổ 今kim 大đại 制chế 因nhân 緣duyên 。 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 立lập 履lý 不bất 為vi 。 當đương 年niên 弘hoằng 道đạo 不bất 期kỳ 一nhất 世thế 。 可khả 謂vị 原nguyên 始thỉ 會hội 終chung 歸quy 於ư 命mạng 矣hĩ 。 僕bộc 實thật 滯trệ 寢tẩm 長trường 夜dạ 未vị 達đạt 其kỳ 旨chỉ 。 故cố 每mỗi 造tạo 有hữu 封phong 。 今kim 幸hạnh 聞văn 大đại 夫phu 之chi 餘dư 論luận 。 結kết 解giải 疑nghi 散tán 豁hoát 然nhiên 醒tỉnh 覺giác 。 若nhược 披phi 重trọng/trùng 霄tiêu 以dĩ 覩đổ 朗lãng 日nhật 。 發phát 蒙mông 蓋cái 而nhi 悟ngộ 真chân 慧tuệ 。 僕bộc 誠thành 不bất 敏mẫn 。 敬kính 奉phụng 嘉gia 誨hối 矣hĩ 。
正chánh 二nhị 教giáo 道Đạo 士sĩ 有hữu 為vi 夷di 夏hạ 論luận 者giả 故cố 作tác 此thử 以dĩ 正chánh 之chi )#
明minh 徵trưng 君quân (# 僧Tăng 紹thiệu )#
及cập 聞văn 殊thù 論luận 銳duệ 言ngôn 置trí 家gia 。 有hữu 懼cụ 誣vu 聖thánh 將tương 明minh 其kỳ 歸quy 。 故cố 先tiên 詳tường 正chánh 所sở 證chứng 二nhị 經kinh 之chi 句cú 。 庶thứ 可khả 兩lưỡng 悟ngộ 幽u 津tân 。
論luận 稱xưng 道đạo 經Kinh 云vân 。 老lão 子tử 入nhập 關quan 之chi 于vu 天Thiên 竺Trúc 維duy 衛vệ 國quốc 。 國quốc 王vương 夫phu 人nhân 。 名danh 曰viết 清thanh 妙diệu 。 老lão 子tử 因nhân 其kỳ 晝trú 寢tẩm 。 乘thừa 日nhật 之chi 精tinh 入nhập 清thanh 妙diệu 口khẩu 中trung 。 後hậu 年niên 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 夜dạ 。 半bán 時thời 剖phẫu 右hữu 腋dịch 而nhi 生sanh 墮đọa 地địa 。 即tức 行hành 七thất 步bộ 。 舉cử 手thủ 旨chỉ 天thiên 曰viết 。 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 唯duy 我ngã 為vi 尊tôn 。 三tam 界giới 皆giai 苦khổ 。 何hà 可khả 樂lạc 者giả 。 於ư 是thị 佛Phật 道Đạo 興hưng 焉yên (# 事sự 在tại 玄huyền 妙diệu 內nội 篇thiên 此thử 是thị 漢hán 中trung 真chân 典điển 非phi 穿xuyên 鑿tạc 之chi 書thư )# 正chánh 曰viết 。 道đạo 家gia 之chi 指chỉ 其kỳ 在tại 老lão 氏thị 二nhị 經kinh 。 敷phu 玄huyền 之chi 妙diệu 備bị 乎hồ 莊trang 生sanh 七thất 章chương 。 而nhi 得đắc 一nhất 盡tận 虛hư 。 無vô 聞văn 形hình 變biến 之chi 奇kỳ 。 彭# 殤thương 均quân 壽thọ 未vị 覩đổ 無vô 死tử 之chi 唱xướng 。 故cố 恬điềm 其kỳ 天thiên 和hòa 者giả 。 不bất 務vụ 變biến 常thường 。 安an 時thời 處xứ 順thuận 夫phu 何hà 取thủ 長trường 生sanh 。 若nhược 乘thừa 日nhật 之chi 精tinh 入nhập 口khẩu 剖phẫu 腋dịch 。 年niên 事sự 不bất 符phù 託thác 異dị 合hợp 說thuyết 。 稱xưng 非phi 其kỳ 有hữu 誕đản 議nghị 神thần 化hóa 。 秦tần 漢hán 之chi 妄vọng 妖yêu 延diên 魏ngụy 晉tấn 。 言ngôn 不bất 經kinh 聖thánh 何hà 云vân 真chân 典điển 乎hồ 。
論luận 稱xưng 。 佛Phật 經Kinh 云vân 。 釋Thích 迦Ca 成thành 佛Phật 已dĩ 有hữu 。 塵trần 劫kiếp 之chi 數số 。 或hoặc 為vi 儒nho 林lâm 之chi 宗tông 國quốc 師sư 道Đạo 士sĩ 。 此thử 皆giai 成thành 實thật 正chánh 經kinh 非phi 方phương 便tiện 之chi 說thuyết 也dã )# 。
正chánh 曰viết 。 佛Phật 經Kinh 之chi 宗tông 根căn 明minh 極cực 教giáo 。 而nhi 三tam 世thế 無vô 得đắc 。 俗tục 證chứng 覺giác 道đạo 非phi 可khả 事sự 顯hiển 。 然nhiên 精tinh 深thâm 所sở 會hội 。 定định 慧tuệ 有hữu 徵trưng 於ư 內nội 。 緣duyên 感cảm 所sở 應ưng 。 因nhân 果quả 無vô 妄vọng 於ư 外ngoại 。 夫phu 釋Thích 迦Ca 發phát 窮cùng 源nguyên 之chi 真chân 唱xướng 。 以dĩ 明minh 神thần 道đạo 之chi 所sở 通thông 也dã 。 故cố 其kỳ 練luyện 精tinh 研nghiên 照chiếu 非phi 養dưỡng 正chánh 之chi 功công 。 微vi 善thiện 階giai 極cực 。 異dị 殆đãi 庶thứ 自tự 崖nhai 道đạo 濟tế 在tại 忘vong 形hình 。 而nhi 所sở 貴quý 非phi 全toàn 生sanh 。 生sanh 生sanh 不bất 貴quý 存tồn 存tồn 。 何hà 功công 忘vong 功công 而nhi 功công 著trước 。 寂tịch 滅diệt 而nhi 道đạo 常thường 。 出xuất 于vu 無vô 始thỉ 入nhập 乎hồ 無vô 終chung 。 靡mĩ 應ưng 非phi 身thân 塵trần 劫kiếp 非phi 遐hà 。 此thử 其kỳ 所sở 以dĩ 為vi 教giáo 也dã 。
論luận 曰viết 。 二nhị 經kinh 之chi 旨chỉ 若nhược 合hợp 符phù 契khế 。
正chánh 曰viết 。 夫phu 佛Phật 開khai 三tam 世thế 故cố 圓viên 應ưng 無vô 窮cùng 。 老lão 止chỉ 生sanh 形hình 則tắc 教giáo 極cực 澆kiêu 淳thuần 。 所sở 以dĩ 在tại 形hình 之chi 教giáo 不bất 議nghị 殊thù 生sanh 。 圓viên 應ưng 之chi 化hóa 爰viên 盡tận 物vật 類loại 。 是thị 周chu 孔khổng 老lão 莊trang 誠thành 帝đế 王vương 之chi 師sư 。 而nhi 非phi 前tiền 說thuyết 之chi 。 證chứng 既ký 開khai 塞tắc 異dị 。 教giáo 又hựu 違vi 符phù 合hợp 之chi 驗nghiệm 矣hĩ 。
論luận 曰viết 。 道đạo 則tắc 佛Phật 也dã 。 佛Phật 則tắc 道đạo 也dã 。
正chánh 曰viết 。 既ký 教giáo 有hữu 方phương 圓viên 豈khởi 覩đổ 其kỳ 同đồng 。 夫phu 由do 佛Phật 者giả 固cố 可khả 以dĩ 權quyền 老lão 。 學học 老lão 者giả 安an 取thủ 同đồng 佛Phật 。 苟cẩu 挾hiệp 競cạnh 慕mộ 高cao 撰soạn 會hội 雜tạp 。 妄vọng 欲dục 因nhân 其kỳ 同đồng 樹thụ 邪tà 去khứ 正chánh 。 是thị 乃nãi 學học 非phi 其kỳ 學học 。 自tự 漏lậu 道đạo 蠧đố 祇kỳ 多đa 不bất 量lượng 。 見kiến 恥sỉ 守thủ 器khí 矣hĩ 。
論luận 曰viết 。 其kỳ 入nhập 不bất 同đồng 其kỳ 為vi 必tất 異dị 。 各các 成thành 其kỳ 性tánh 不bất 易dị 其kỳ 事sự 。 又hựu 曰viết 。 或hoặc 照chiếu 五ngũ 典điển 。 或hoặc 布bố 三tam 乘thừa 。 在tại 華hoa 而nhi 華hoa 言ngôn 。 化hóa 夷di 而nhi 夷di 語ngữ 。 又hựu 曰viết 。 佛Phật 道Đạo 齊tề 乎hồ 達đạt 化hóa 而nhi 有hữu 夷di 夏hạ 之chi 別biệt 。
正chánh 曰viết 。 寂tịch 感cảm 遂toại 通thông 在tại 物vật 必tất 暢sướng 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 隨tùy 類loại 受thọ 悟ngộ 。 在tại 夷di 之chi 化hóa 。 豈khởi 必tất 三tam 乘thừa 教giáo 。 華hoa 之chi 道đạo 何hà 拘câu 五ngũ 教giáo 。 冲# 用dụng 因nhân 感cảm 既ký 夷di 華hoa 未vị 殊thù 。 而nhi 俗tục 之chi 所sở 異dị 孰thục 乖quai 聖thánh 。 則tắc 雖tuy 其kỳ 入nhập 不bất 同đồng 。 然nhiên 其kỳ 教giáo 自tự 均quân 也dã 。
論luận 曰viết 。 端đoan 委ủy 搢# 紳# 諸chư 華hoa 之chi 容dung 也dã 。 翦# 髮phát 緇# 衣y 群quần 夷di 之chi 服phục 也dã 。
正chánh 曰viết 。 將tương 求cầu 理lý 之chi 所sở 貴quý 。 宜nghi 先tiên 本bổn 禮lễ 俗tục 。 沿duyên 襲tập 異dị 道đạo 唯duy 其kỳ 時thời 物vật 。 故cố 君quân 子tử 豹báo 變biến 民dân 文văn 先tiên 革cách 。 顓# 孫tôn 膺ưng 訓huấn 喪táng 志chí 學học 殷ân 。 夫phu 致trí 德đức 韶thiều 武võ 則tắc 禪thiền 代đại 異dị 典điển 。 後hậu 聖thánh 有hữu 作tác 豈khởi 限hạn 夷di 華hoa 。 況huống 由do 之chi 極cực 教giáo 必tất 拘câu 國quốc 服phục 哉tai 。 是thị 以dĩ 繫hệ 其kỳ 恆hằng 方phương 而nhi 迷mê 深thâm 動động 躓chí 矣hĩ 。 水thủy 陸lục 既ký 變biến 致trí 遠viễn 有hữu 節tiết 。 舟chu 車xa 之chi 譬thí 得đắc 無vô 翩# 乎hồ 。 而nhi 刻khắc 舡# 守thủ 株chu 固cố 以dĩ 兩lưỡng 見kiến 所sở 歸quy 。
論luận 曰viết 。 下hạ 棄khí 妻thê 拏noa 上thượng 廢phế 。 宗tông 祀tự 。 嗜thị 欲dục 之chi 物vật 咸hàm 以dĩ 禮lễ 申thân 。 孝hiếu 敬kính 之chi 典điển 獨độc 以dĩ 法pháp 屈khuất 。 悖bội 德đức 犯phạm 順thuận 曾tằng 莫mạc 之chi 覺giác 。 又hựu 曰viết 。 全toàn 形hình 守thủ 祀tự 繼kế 善thiện 之chi 教giáo 也dã 。 毀hủy 貌mạo 易dị 姓tánh 絕tuyệt 惡ác 之chi 學học 也dã 。 理lý 之chi 可khả 貴quý 者giả 道đạo 。 事sự 之chi 可khả 賤tiện 者giả 俗tục 。
正chánh 曰viết 。 今kim 以dĩ 廢phế 宗tông 祀tự 為vi 犯phạm 。 順thuận 存tồn 嗜thị 欲dục 以dĩ 申thân 禮lễ 。 則tắc 是thị 孝hiếu 敬kính 之chi 典điển 在tại 我ngã 為vi 得đắc 。 俗tục 無vô 必tất 賤tiện 矣hĩ 。 毀hủy 貌mạo 絕tuyệt 惡ác 自tự 彼bỉ 為vi 鄙bỉ 。 道đạo 無vô 必tất 貴quý 矣hĩ 。 愛ái 俗tục 拘câu 舊cựu 崇sùng 華hoa 尚thượng 禮lễ 。 貴quý 賤tiện 迭điệt 置trí 義nghĩa 成thành 獨độc 說thuyết 。 徒đồ 欲dục 蠧đố 溺nịch 於ư 凡phàm 觀quán 。 豈khởi 期kỳ 卒thốt 埋mai 於ư 聖thánh 言ngôn 耶da 。
論luận 曰viết 。 泥Nê 洹Hoàn 仙tiên 化hóa 各các 是thị 一nhất 術thuật 。 佛Phật 號hiệu 正chánh 真chân 道đạo 稱xưng 正chánh 一nhất 。 一nhất 歸quy 無vô 死tử 真chân 會hội 無vô 生sanh 。
正chánh 曰viết 。 侯hầu 王vương 得đắc 一nhất 而nhi 天thiên 下hạ 貞trinh 。 莫mạc 議nghị 仙tiên 化hóa 。 死tử 而nhi 不bất 亡vong 者giả 壽thọ 。 不bất 論luận 無vô 死tử 。 億ức 說thuyết 誣vu 濫lạm 辭từ 非phi 而nhi 澤trạch 。 大Đại 道Đạo 既ký 隱ẩn 小tiểu 成thành 互hỗ 起khởi 。 誠thành 哉tai 是thị 言ngôn 。 其kỳ 諸chư 誣vu 詭quỷ 倍bội 慢mạn 。 欲dục 以dĩ 苟cẩu 濟tế 其kỳ 違vi 。 求cầu 之chi 聖thánh 言ngôn 固cố 不bất 容dung 譏cơ 矣hĩ 。 今kim 之chi 道đạo 家gia 所sở 教giáo 。 唯duy 以dĩ 長trường 生sanh 為vi 宗tông 。 不bất 死tử 為vi 主chủ 。 其kỳ 練luyện 映ánh 金kim 丹đan 飡xan 霞hà 餌nhị 玉ngọc 。 靈linh 升thăng 羽vũ 蛻thuế 尸thi 解giải 形hình 化hóa 。 是thị 其kỳ 託thác 術thuật 驗nghiệm 之chi 而nhi 竟cánh 無vô 覩đổ 其kỳ 然nhiên 也dã 。 又hựu 稱xưng 其kỳ 不bất 登đăng 仙tiên 死tử 則tắc 為vi 鬼quỷ 。 或hoặc 召triệu 補bổ 天thiên 曹tào 。 隨tùy 其kỳ 本bổn 福phước 。 雖tuy 大đại 乖quai 老lão 莊trang 立lập 言ngôn 。 本bổn 理lý 然nhiên 猶do 可khả 無vô 違vi 世thế 教giáo 。 損tổn 欲dục 趣thú 善thiện 乘thừa 化hóa 任nhậm 往vãng 。 忘vong 生sanh 生sanh 存tồn 存tồn 之chi 旨chỉ 。 實thật 理lý 歸quy 於ư 妄vọng 而nhi 未vị 為vi 亂loạn 常thường 也dã 。 至chí 若nhược 張trương 葛cát 之chi 徒đồ 。 又hựu 皆giai 雜tạp 以dĩ 神thần 變biến 化hóa 俗tục 怪quái 誕đản 惑hoặc 世thế 。 符phù 咒chú 章chương 効hiệu 咸hàm 託thác 老lão 君quân 所sở 傳truyền 。 而nhi 隨tùy 稍sảo 增tăng 廣quảng 。 遂toại 復phục 遠viễn 引dẫn 佛Phật 教giáo 證chứng 成thành 其kỳ 偽ngụy 。 立lập 言ngôn 舛suyễn 雜tạp 師sư 學học 無vô 依y 。 考khảo 之chi 典điển 義nghĩa 不bất 然nhiên 可khả 知tri 。 將tương 令linh 真chân 妄vọng 渾hồn 流lưu 希hy 悟ngộ 者giả 。 永vĩnh 惑hoặc 莫mạc 之chi 能năng 辯biện 。 誣vu 亂loạn 已dĩ 甚thậm 矣hĩ 。
客khách 既ký 悉tất 於ư 佛Phật 老lão 之chi 正chánh 。 猶do 未vị 值trị 其kỳ 津tân 。 今kim 將tương 更cánh 粗thô 言ngôn 其kỳ 一nhất 隅ngung 。 而nhi 使sử 自tự 反phản 焉yên 。 夫phu 理lý 照chiếu 研nghiên 心tâm 二nhị 名danh 教giáo 兩lưỡng 得đắc 。 乃nãi 可khả 動động 靜tĩnh 兼kiêm 盡tận 所sở 遇ngộ 斯tư 乘thừa 也dã 。 老lão 子tử 之chi 教giáo 蓋cái 修tu 身thân 治trị 國quốc 絕tuyệt 棄khí 貴quý 尚thượng 事sự 正chánh 其kỳ 分phần/phân 。 虛hư 無vô 為vi 本bổn 柔nhu 弱nhược 為vi 用dụng 。 內nội 視thị 反phản 聽thính 深thâm 根căn 寧ninh 極cực 。 渾hồn 思tư 天thiên 元nguyên 恬điềm 高cao 人nhân 世thế 。 皓hạo 氣khí 養dưỡng 和hòa 失thất 得đắc 無vô 變biến 。 窮cùng 不bất 謀mưu 通thông 致trí 命mạng 而nhi 俟sĩ 。 達đạt 不bất 謀mưu 己kỷ 以dĩ 公công 為vi 度độ 。 此thử 學học 者giả 之chi 所sở 以dĩ 詢tuân 仰ngưỡng 餘dư 流lưu 。 而nhi 其kỳ 道đạo 若nhược 存tồn 者giả 也dã 。 安an 取thủ 乎hồ 神thần 化hóa 無vô 方phương 濟tế 世thế 不bất 死tử 哉tai 。 其kỳ 在tại 調điều 霞hà 羽vũ 化hóa 精tinh 變biến 窮cùng 靈linh 。 此thử 自tự 繕thiện 積tích 前tiền 成thành 生sanh 甄chân 異dị 氣khí 。 故cố 雖tuy 記ký 奇kỳ 之chi 者giả 有hữu 之chi 。 而nhi 言ngôn 理lý 者giả 不bất 由do 矣hĩ 。 稽khể 之chi 神thần 功công 爰viên 及cập 物vật 類loại 。 大đại 若nhược 麟lân 鳳phượng 怪quái 瑞thụy 。 小tiểu 則tắc 雀tước 雉trĩ 之chi 化hóa 。 夫phu 既ký 一nhất 受thọ 其kỳ 形hình 而nhi 希hy 學học 可khả 致trí 乎hồ 。 至chí 乃nãi 顏nhan 孔khổng 道đạo 隣lân 親thân 資tư 納nạp 之chi 極cực 。 固cố 將tương 仰ngưỡng 靈linh 塵trần 而nhi 止chỉ 欲dục 。 從tùng 未vị 由do 則tắc 分phần/phân 命mạng 之chi 不bất 妄vọng 有hữu 推thôi 之chi 可khả 明minh 矣hĩ 。 故cố 仲trọng 尼ni 貴quý 知tri 命mạng 而nhi 必tất 有hữu 所sở 不bất 言ngôn 。 伯bá 陽dương 去khứ 奇kỳ 尚thượng 而nhi 固cố 守thủ 以dĩ 無vô 為vi 。 皆giai 將tương 以dĩ 抑ức 其kỳ 誕đản 妄vọng 之chi 所sở 自tự 來lai 也dã 。 然nhiên 則tắc 窮cùng 神thần 盡tận 教giáo 固cố 由do 之chi 有hữu 宗tông 矣hĩ 。 道đạo 成thành 事sự 得đắc 各các 會hội 之chi 有hữu 元nguyên 矣hĩ 。 夫phu 行hành 業nghiệp 者giả 於ư 前tiền 前tiền 生sanh 而nhi 強cường/cưỡng 學học 以dĩ 求cầu 致trí 其kỳ 功công 。 積tích 集tập 成thành 於ư 素tố 孱# 。 而nhi 橫hoạnh/hoành 慕mộ 以dĩ 妄vọng 易dị 其kỳ 為vi 首thủ 。 燕yên 求cầu 越việt 其kỳ 希hy 至chí 何hà 由do 哉tai 。 故cố 學học 得đắc 所sở 學học 而nhi 學học 以dĩ 成thành 也dã 。 為vi 其kỳ 可khả 為vi 而nhi 為vi 可khả 致trí 也dã 。 則tắc 夫phu 學học 鏡kính 生sanh 靈linh 。 中trung 天thiên 設thiết 教giáo 觀quán 象tượng 測trắc 變biến 。 存tồn 而nhi 不bất 論luận 經kinh 世thế 之chi 深thâm 。 孔khổng 老lão 之chi 極cực 也dã 。 為vi 於ư 未vị 有hữu 盡tận 照chiếu 窮cùng 緣duyên 殊thù 生sanh 共cộng 理lý 。 練luyện 偽ngụy 歸quy 真chân 。 神thần 功công 之chi 正chánh 佛Phật 教giáo 之chi 弘hoằng 也dã 。 是thị 乃nãi 佛Phật 明minh 其kỳ 宗tông 。 老lão 全toàn 其kỳ 生sanh 。 守thủ 生sanh 者giả 蔽tế 明minh 宗tông 者giả 通thông 。 然nhiên 靜tĩnh 止chỉ 大đại 方phương 乃nãi 雖tuy 蔽tế 而nhi 非phi 妄vọng 。 動động 由do 其kỳ 宗tông 則tắc 理lý 通thông 而nhi 照chiếu 極cực 故cố 。 必tất 德đức 貴quý 天thiên 全toàn 自tự 求cầu 其kỳ 道đạo 。 崇sùng 本bổn 資tư 通thông 功công 歸quy 四tứ 大đại 。 不bất 謀mưu 非phi 然nhiên 守thủ 教giáo 保bảo 常thường 。 孔khổng 老lão 之chi 純thuần 得đắc 所sở 學học 也dã 。 超siêu 宗tông 極cực 覽lãm 尋tầm 流lưu 討thảo 源nguyên 。 以dĩ 有hữu 生sanh 為vi 塵trần 毒độc 故cố 。 息tức 敬kính 於ư 君quân 親thân 不bất 驚kinh 議nghị 其kỳ 化hóa 異dị 。 不bất 執chấp 方phương 而nhi 駭hãi 奇kỳ 妙diệu 。 寂tịch 觀quán 以dĩ 拓thác 思tư 。 功công 積tích 見kiến 而nhi 要yếu 來lai 。 則tắc 佛Phật 教giáo 之chi 粹túy 明minh 於ư 為vi 也dã 。 故cố 夫phu 學học 得đắc 所sở 學học 則tắc 可khả 以dĩ 資tư 全toàn 生sanh 靈linh 。 而nhi 教giáo 尊tôn 域vực 中trung 矣hĩ 。 明minh 為vi 於ư 為vi 將tương 乃nãi 滅diệt 習tập 。 反phản 流lưu 而nhi 邈mạc 天thiên 人nhân 矣hĩ 。 過quá 此thử 以dĩ 往vãng 未vị 之chi 或hoặc 知tri 。 洗tẩy 慮lự 之chi 得đắc 其kỳ 將tương 在tại 茲tư 。
張trương 融dung 門môn 律luật
周chu 剡# 難nạn/nan
吾ngô 門môn 世thế 恭cung 佛Phật 。 舅cữu 氏thị 奉phụng 道đạo 。 道đạo 也dã 與dữ 佛Phật 逗đậu 極cực 無vô 二nhị 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 逢phùng 迹tích 成thành 異dị 。 其kỳ 猶do 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 不bất 治trị 不bất 隔cách 五ngũ 帝đế 之chi 祕bí 。 禮lễ 之chi 不bất 襲tập 不bất 弔điếu 三tam 皇hoàng 之chi 聖thánh 。 豈khởi 三tam 與dữ 五ngũ 。 皆giai 殊thù 時thời 故cố 不bất 同đồng 其kỳ 風phong 。 異dị 世thế 故cố 不bất 一nhất 其kỳ 義nghĩa 。 安an 可khả 輒triếp 駕giá 庸dong 愚ngu 。 誣vu 問vấn 神thần 極cực 。 吾ngô 見kiến 道Đạo 士sĩ 與dữ 道Đạo 人Nhân 戰chiến 。 儒nho 墨mặc 道Đạo 人Nhân 與dữ 道Đạo 士sĩ 獄ngục 是thị 非phi 。 昔tích 有hữu 鴻hồng 飛phi 天thiên 首thủ 。 積tích 遠viễn 難nạn/nan 鳧phù 。 越việt 人nhân 以dĩ 為vi 鳧phù 。 楚sở 人nhân 以dĩ 為vi 乙ất 。 人nhân 自tự 楚sở 越việt 耳nhĩ 。 鴻hồng 常thường 一nhất 鴻hồng 乎hồ 。 夫phu 澄trừng 本bổn 雖tuy 一nhất 吾ngô 自tự 俱câu 宗tông 。 其kỳ 本bổn 瀉tả 迹tích 既ký 分phần/phân 。 吾ngô 已dĩ 翔tường 其kỳ 所sở 集tập 。 汝nhữ 可khả 專chuyên 尊tôn 於ư 佛Phật 迹tích 。 而nhi 無vô 侮vũ 於ư 道đạo 本bổn 。
書thư 與dữ 二nhị 何hà 兩lưỡng 孔khổng 。 周chu 剡# 山sơn 茨tì 。
少thiểu 子tử 致trí 書thư 。 諸chư 遊du 生sanh 者giả 曰viết 張trương 融dung 白bạch 。 鳥điểu 哀ai 鳴minh 於ư 將tương 死tử 。 人nhân 善thiện 言ngôn 於ư 就tựu 暮mộ 。 頃khoảnh 既ký 病bệnh 盛thịnh 生sanh 衰suy 。 此thử 亦diệc 魂hồn 留lưu 幾kỷ 氣khí 。 況huống 驚kinh 舟chu 失thất 柁đả 於ư 空không 壑hác 。 山sơn 足túc 無vô 絆bán 於ư 澤trạch 中trung 。 故cố 視thị 陰ấm 之chi 間gian 雖tuy 寸thốn 每mỗi 遽cự 。 不bất 縫phùng 其kỳ 徙tỉ 也dã 。 欲dục 使sử 魄phách 後hậu 餘dư 意ý 繩thằng 墨mặc 。 弟đệ 姪điệt 故cố 為vi 門môn 律luật 。 數số 風phong 其kỳ 一nhất 章chương 通thông 源nguyên 二nhị 道đạo 。 今kim 奏tấu 諸chư 賢hiền 以dĩ 為vi 何hà 若nhược 。
答đáp 張trương 書thư 并tinh 問vấn 張trương
周chu 剡# 山sơn 茨tì 歸quy 書thư 少thiểu 子tử 曰viết 。 周chu 顒ngung 頓đốn 首thủ 懋# 製chế 來lai 班ban 。 承thừa 復phục 峻tuấn 其kỳ 門môn 。 則tắc 參tham 子tử 無vô 踞cứ 誠thành 不bất 待đãi 獎tưởng 敬kính 。 尋tầm 本bổn 有hữu 測trắc 高cao 心tâm 雖tuy 神thần 道đạo 所sở 歸quy 。 吾ngô 知tri 其kỳ 主chủ 。 然nhiên 自tự 釋thích 之chi 外ngoại 儒nho 綱cương 為vi 弘hoằng 。 過quá 此thử 而nhi 能năng 與dữ 仲trọng 尼ni 相tương/tướng 若nhược 者giả 。 黃hoàng 老lão 實thật 雄hùng 也dã 。 其kỳ 教giáo 流lưu 漸tiệm 非phi 無vô 邪tà 弊tệ 。 素tố 樸phác 之chi 本bổn 義nghĩa 有hữu 可khả 崇sùng 。 吾ngô 取thủ 捨xả 舊cựu 懷hoài 粗thô 有hữu 涇kính 渭# 。 與dữ 奪đoạt 之chi 際tế 。 不bất 至chí 朱chu 紫tử 。 但đãn 畜súc 積tích 抱bão 懷hoài 未vị 及cập 厝thố 言ngôn 耳nhĩ 。 途đồ 軌quỹ 乖quai 順thuận 不bất 可khả 謬mậu 同đồng 異dị 之chi 間gian 。 文văn 宜nghi 有hữu 歸quy 辯biện 來lai 旨chỉ 。 謂vị 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 似tự 非phi 。 吾ngô 所sở 謂vị 同đồng 時thời 殊thù 風phong 異dị 。 又hựu 非phi 吾ngô 所sở 謂vị 異dị 也dã 。 久cửu 欲dục 此thử 中trung 微vi 舉cử 條điều 裁tài 。 幸hạnh 因nhân 雅nhã 趣thú 試thí 共cộng 極cực 言ngôn 。 且thả 略lược 如như 左tả 。 遲trì 聞văn 深thâm 況huống 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 道đạo 也dã 與dữ 佛Phật 逗đậu 極cực 無vô 二nhị 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 逢phùng 迹tích 成thành 異dị 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 論luận 云vân 。 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 請thỉnh 問vấn 。 何hà 義nghĩa 是thị 其kỳ 所sở 謂vị 謂vị 本bổn 乎hồ 。 言ngôn 道đạo 家gia 者giả 。 豈khởi 不bất 以dĩ 二nhị 篇thiên 為vi 主chủ 。 言ngôn 佛Phật 教giáo 者giả 亦diệc 應ưng 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 宗tông 。 二nhị 篇thiên 所sở 貴quý 義nghĩa 極cực 虛hư 無vô 。 般Bát 若Nhã 所sở 觀quán 照chiếu 窮cùng 法pháp 性tánh 。 虛hư 無vô 法pháp 性tánh 其kỳ 寂tịch 雖tuy 同đồng 位vị 。 寂tịch 之chi 方phương 。 其kỳ 旨chỉ 則tắc 別biệt 論luận 。 所sở 謂vị 逗đậu 極cực 無vô 二nhị 者giả 。 為vi 逗đậu 極cực 於ư 虛hư 無vô 。 當đương 無vô 二nhị 於ư 法pháp 性tánh 耶da 。 將tương 二nhị 塗đồ 之chi 外ngoại 更cánh 有hữu 異dị 本bổn 。 儻thảng 虛hư 無vô 法pháp 性tánh 其kỳ 趣thú 不bất 殊thù 乎hồ 。 若nhược 有hữu 異dị 本bổn 思tư 告cáo 異dị 本bổn 之chi 情tình 。 如như 其kỳ 不bất 殊thù 願nguyện 聞văn 不bất 殊thù 之chi 說thuyết 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 殊thù 時thời 故cố 不bất 同đồng 其kỳ 風phong 。 異dị 世thế 故cố 不bất 一nhất 其kỳ 義nghĩa 。 吾ngô 見kiến 道Đạo 士sĩ 與dữ 道Đạo 人Nhân 戰chiến 儒nho 墨mặc 道Đạo 人Nhân 與dữ 道Đạo 士sĩ 獄ngục 是thị 非phi 。 昔tích 有hữu 鴻hồng 飛phi 天thiên 首thủ 積tích 遠viễn 難nạn/nan 鳧phù 。 越việt 人nhân 以dĩ 為vi 鳧phù 。 楚sở 人nhân 以dĩ 為vi 乙ất 。 人nhân 自tự 楚sở 越việt 耳nhĩ 。 鴻hồng 常thường 一nhất 鴻hồng 乎hồ 。 夫phu 澄trừng 本bổn 雖tuy 一nhất 吾ngô 自tự 俱câu 宗tông 其kỳ 本bổn 鴻hồng 跡tích 既ký 分phần/phân 。 吾ngô 已dĩ 翔tường 其kỳ 所sở 集tập 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 論luận 云vân 。
時thời 殊thù 故cố 不bất 同đồng 其kỳ 風phong 。 是thị 佛Phật 教giáo 之chi 異dị 於ư 道đạo 也dã 。 世thế 異dị 故cố 不bất 一nhất 其kỳ 義nghĩa 。 是thị 道đạo 言ngôn 之chi 乖quai 於ư 佛Phật 也dã 。 道đạo 佛Phật 兩lưỡng 殊thù 非phi 鳧phù 則tắc 乙ất 。 唯duy 足túc 下hạ 所sở 宗tông 之chi 本bổn 。 一nhất 物vật 為vi 鴻hồng 耳nhĩ 。 驅khu 馳trì 佛Phật 道Đạo 無vô 免miễn 二nhị 失thất 。 未vị 知tri 高cao 鑒giám 緣duyên 何hà 識thức 本bổn 輕khinh 而nhi 宗tông 之chi 。 其kỳ 有hữu 旨chỉ 乎hồ 。 若nhược 猶do 取thủ 二nhị 教giáo 以dĩ 位vị 其kỳ 本bổn 。 恐khủng 戰chiến 獄ngục 方phương 興hưng 未vị 能năng 聽thính 訟tụng 也dã 。 若nhược 雖tuy 因nhân 二nhị 教giáo 同đồng 測trắc 教giáo 源nguyên 者giả 。 則tắc 此thử 教giáo 之chi 源nguyên 每mỗi 沿duyên 教giáo 而nhi 見kiến 矣hĩ 。 自tự 應ưng 鹿lộc 巾cân 環hoàn 杖trượng 。 悠du 然nhiên 目mục 擊kích 儒nho 墨mặc 誾# 誾# 。 從tùng 來lai 何hà 諍tranh 。 苟cẩu 合hợp 源nguyên 共cộng 是thị 分phần/phân 跡tích 。 雙song 非phi 則tắc 二nhị 跡tích 之chi 用dụng 。 宜nghi 均quân 去khứ 取thủ 。 奚hề 為vi 翔tường 集tập 所sở 向hướng 勤cần 務vụ 唯duy 佛Phật 。 專chuyên 氣khí 抱bão 一nhất 無vô 謹cẩn 於ư 道đạo 乎hồ 。 言ngôn 精tinh 旨chỉ 遠viễn 。 企xí 聞văn 後hậu 要yếu 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 汝nhữ 可khả 專chuyên 遵tuân 於ư 佛Phật 跡tích 。 而nhi 無vô 侮vũ 於ư 道đạo 本bổn 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 專chuyên 遵tuân 佛Phật 跡tích 。 無vô 侮vũ 道đạo 本bổn 。 吾ngô 則tắc 心tâm 持trì 釋thích 訓huấn 業nghiệp 愛ái 儒nho 言ngôn 。 未vị 知tri 足túc 下hạ 雅nhã 意ý 佛Phật 儒nho 安an 在tại 。 為vi 當đương 本bổn 一nhất 末mạt 殊thù 為vi 本bổn 末mạt 俱câu 異dị 耶da 。 既ký 欲dục 精tinh 探thám 彼bỉ 我ngã 方phương 相tương/tướng 。 究cứu 涉thiệp 理lý 類loại 所sở 關quan 。 不bất 得đắc 無vô 請thỉnh 。
重trọng/trùng 與dữ 周chu 書thư 并tinh 答đáp 所sở 問vấn
張trương 融dung 白bạch 。 吾ngô 未vị 能năng 忘vong 身thân 故cố 有hữu 情tình 。 身thân 分phần/phân 外ngoại 既ký 化hóa 極cực 魄phách 首thủ 復phục 為vi 子tử 弟đệ 留lưu 地địa 。 不bất 欲dục 使sử 方phương 寸thốn 舊cựu 都đô 日nhật 夜dạ 荒hoang 沒một 。 平bình 生sanh 所sở 困khốn 橫hoạnh/hoành 馗# 而nhi 草thảo 。 所sở 以dĩ 製chế 是thị 門môn 律luật 。 以dĩ 律luật 其kỳ 門môn 。 非phi 佛Phật 與dữ 道đạo 門môn 將tương 何hà 律luật 。 故cố 告cáo 氣khí 緩hoãn 命mạng 憑bằng 魄phách 申thân 陰ấm 。 數số 感cảm 卜bốc 應ưng 通thông 源nguyên 定định 本bổn 。 實thật 欲dục 足túc 下hạ 發phát 予# 奇kỳ 意ý 。 果quả 能năng 翔tường 牘độc 起khởi 情tình 妙diệu 見kiến 正chánh 祈kỳ 。 既ký 起khởi 所sở 志chí 今kim 為vi 子tử 言ngôn 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 論luận 云vân 。 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 請thỉnh 問vấn 何hà 義nghĩa 。 是thị 其kỳ 所sở 謂vị 本bổn 乎hồ 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 夫phu 性tánh 靈linh 之chi 為vi 性tánh 能năng 知tri 者giả 也dã 。 道Đạo 德đức 之chi 為vi 道đạo 可khả 知tri 者giả 也dã 。 能năng 知tri 而nhi 不bất 知tri 所sở 可khả 知tri 。 非phi 能năng 知tri 之chi 義nghĩa 。 可khả 知tri 而nhi 不bất 為vi 能năng 知tri 。 所sở 知tri 非phi 夫phu 可khả 知tri 矣hĩ 。 故cố 知tri 能năng 知tri 必tất 赴phó 於ư 道đạo 。 可khả 知tri 必tất 知tri 所sở 赴phó 。 而nhi 下hạ 士sĩ 雷lôi 情tình 波ba 照chiếu 鼓cổ 欲dục 參tham 神thần 。 精tinh 明minh 驅khu 動động 識thức 用dụng 沈trầm 藹ái 。 所sở 以dĩ 倒đảo 心tâm 下hạ 灌quán 照chiếu 隔cách 於ư 道đạo 。 至chí 若nhược 伯bá 陽dương 專chuyên 氣khí 致trí 柔nhu 。 停đình 虛hư 任nhậm 魄phách 載tái 營doanh 抱bão 一nhất 。 居cư 凝ngưng 通thông 靜tĩnh 靜tĩnh 唯duy 通thông 也dã 。 則tắc 照chiếu 無vô 所sở 沒một 魄phách 緒tự 停đình 虛hư 故cố 融dung 然nhiên 自tự 道đạo 。 足túc 下hạ 欲dục 使sử 伯bá 陽dương 不bất 靜tĩnh 寧ninh 可khả 而nhi 得đắc 乎hồ 。 使sử 靜tĩnh 不bất 泊bạc 道đạo 亦diệc 于vu 何hà 而nhi 可khả 得đắc 。 今kim 既ký 靜tĩnh 而nhi 兩lưỡng 神thần 。 神thần 靜tĩnh 而nhi 道đạo 二nhị 。 吾ngô 未vị 之chi 前tiền 聞văn 也dã 。 故cố 逗đậu 極cực 所sở 以dĩ 一nhất 為vi 性tánh 遊du 前tiền 簡giản 且thả 韻vận 猖# 狂cuồng 曠khoáng 。 不bất 能năng 復phục 行hành 。 次thứ 戰chiến 思tư 定định 覇phách 宇vũ 內nội 。 但đãn 敷phu 生sanh 靈linh 以dĩ 竦tủng 志chí 。 庶thứ 足túc 下hạ 罔võng 象tượng 以dĩ 捫môn 珠châu 。 是thị 以dĩ 則tắc 帝đế 屬thuộc 五ngũ 而nhi 神thần 常thường 一nhất 。 皇hoàng 有hữu 三tam 而nhi 道đạo 無vô 二nhị 。 鳧phù 乙ất 之chi 交giao 定định 者giả 鴻hồng 之chi 乎hồ 。 吾ngô 所sở 以dĩ 直trực 其kỳ 繩thằng 矣hĩ 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 言ngôn 道đạo 家gia 者giả 豈khởi 不bất 以dĩ 二nhị 篇thiên 為vi 主chủ 。 言ngôn 佛Phật 教giáo 者giả 亦diệc 應ưng 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 宗tông 。 二nhị 篇thiên 所sở 貴quý 義nghĩa 極cực 虛hư 無vô 。 般Bát 若Nhã 所sở 觀quán 照chiếu 窮cùng 法pháp 性tánh 。 虛hư 無vô 法pháp 性tánh 其kỳ 寂tịch 雖tuy 同đồng 。 住trụ 寂tịch 之chi 方phương 其kỳ 旨chỉ 則tắc 別biệt 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 法pháp 性tánh 雖tuy 以dĩ 即tức 色sắc 圖đồ 空không 。 虛hư 無vô 誠thành 乃nãi 有hữu 外ngoại 張trương 義nghĩa 。 然nhiên 環hoàn 會hội 其kỳ 所sở 中trung 。 足túc 下hạ 當đương 加gia 以dĩ 半bán 思tư 也dã 。 至chí 夫phu 遊du 無vô 蕩đãng 思tư 。 心tâm 塵trần 自tự 拂phất 。 思tư 以dĩ 無vô 蕩đãng 。 一nhất 舉cử 形hình 上thượng 。 是thị 雖tuy 忘vong 有hữu 老lão 如như 騫khiên 釋thích 。 然nhiên 而nhi 有hữu 忘vong 釋thích 不bất 代đại 老lão 。 當đương 其kỳ 神thần 地địa 悠du 悠du 精tinh 和hòa 坐tọa 廢phế 寂tịch 然nhiên 以dĩ 湛trạm 。 其kỳ 神thần 遂toại 通thông 以dĩ 冲# 其kỳ 用dụng 。 登đăng 其kỳ 此thử 地địa 。 吾ngô 不bất 見kiến 釋thích 家gia 之chi 與dữ 老lão 氏thị 涉thiệp 其kỳ 此thử 意ý 。 吾ngô 孰thục 識thức 老lão 氏thị 之chi 與dữ 釋thích 家gia 。 逗đậu 極cực 之chi 所sở 以dĩ 無vô 二nhị 親thân 情tình 故cố 妙diệu 得đắc 其kỳ 一nhất 矣hĩ 。 直trực 以dĩ 物vật 感cảm 既ký 分phần/phân 應ưng 物vật 難nạn/nan 合hợp 。 今kim 萬vạn 象tượng 與dữ 視thị 聽thính 交giao 錯thác 。 視thị 聽thính 與dữ 萬vạn 象tượng 相tương/tướng 橫hoạnh/hoành 。 著trước 之chi 既ký 已dĩ 深thâm 。 卻khước 之chi 必tất 方phương 淺thiển 。 所sở 以dĩ 苦khổ 下hạ 之chi 翁ông 且thả 藏tạng 即tức 色sắc 。 順thuận 其kỳ 所sở 有hữu 不bất 震chấn 其kỳ 情tình 。 尊tôn 其kỳ 所sở 無vô 漸tiệm 情tình 其kỳ 順thuận 。 及cập 物vật 有hữu 潛tiềm 去khứ 人nhân 時thời 欲dục 無vô 。 既ký 可khả 西tây 風phong 晝trú 舉cử 而nhi 致trí 。 南nam 精tinh 夕tịch 夢mộng 漢hán 魂hồn 中trung 寐mị 不bất 其kỳ 可khả 乎hồ 。 若nhược 卿khanh 謂vị 老lão 氏thị 不bất 盡tận 乎hồ 無vô 。 則tắc 非phi 期kỳ 於ư 得đắc 意ý 。 若nhược 卿khanh 謂vị 盡tận 無vô 而nhi 不bất 盡tận 有hữu 得đắc 意ý 。 復phục 爽sảng 吾ngô 所sở 期kỳ 。 卿khanh 若nhược 疑nghi 老lão 氏thị 盡tận 有hữu 而nhi 不bất 亮lượng 以dĩ 教giáo 。 則tắc 釋thích 家gia 有hữu 盡tận 何hà 以dĩ 峻tuấn 迹tích 。 斯tư 時thời 卿khanh 若nhược 以dĩ 釋thích 家gia 時thời 宜nghi 迹tích 峻tuấn 。 其kỳ 猶do 老lão 氏thị 時thời 峻tuấn 此thử 迹tích 。 逗đậu 極cực 之chi 同đồng 茲tư 焉yên 余dư 意ý 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 論luận 云vân 。
時thời 殊thù 故cố 不bất 同đồng 其kỳ 風phong 。 是thị 佛Phật 教giáo 之chi 異dị 於ư 道đạo 也dã 。 世thế 異dị 故cố 不bất 一nhất 其kỳ 義nghĩa 。 是thị 道đạo 言ngôn 之chi 乖quai 於ư 佛Phật 也dã 。 道đạo 佛Phật 兩lưỡng 殊thù 則tắc 鳧phù 則tắc 乙ất 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 非phi 鳧phù 則tắc 乙ất 迹tích 固cố 然nhiên 矣hĩ 。 迹tích 固cố 其kỳ 然nhiên 。 吾ngô 不bất 復phục 答đáp 。 但đãn 得đắc 其kỳ 世thế 異dị 時thời 殊thù 。 不bất 宜nghi 異dị 其kỳ 所sở 以dĩ 之chi 異dị 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 未vị 知tri 高cao 鑒giám 緣duyên 何hà 識thức 本bổn 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 綜tống 識thức 於ư 本bổn 已dĩ 吐thổ 前tiền 牘độc 。 吾ngô 與dữ 老lão 釋thích 相tương/tướng 識thức 正chánh 如như 此thử 。 正chánh 復phục 是thị 目mục 擊kích 道đạo 斯tư 存tồn 。 卿khanh 欲dục 必tất 曲khúc 鞠cúc 其kỳ 辭từ 。 吾ngô 不bất 知tri 更cánh 所sở 以dĩ 自tự 訟tụng 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 若nhược 猶do 取thủ 二nhị 教giáo 以dĩ 位vị 其kỳ 本bổn 。 恐khủng 戰chiến 獄ngục 方phương 興hưng 未vị 能năng 聽thính 訟tụng 也dã 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 得đắc 意ý 有hữu 本bổn 何hà 至chí 取thủ 教giáo 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 若nhược 雖tuy 因nhân 二nhị 教giáo 同đồng 測trắc 教giáo 源nguyên 者giả 。 則tắc 此thử 教giáo 之chi 源nguyên 每mỗi 沿duyên 教giáo 而nhi 見kiến 矣hĩ 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 誠thành 哉tai 有hữu 是thị 言ngôn 。 吾ngô 所sở 以dĩ 見kiến 道đạo 來lai 一nhất 於ư 佛Phật 。 但đãn 吾ngô 之chi 即tức 此thử 言ngôn 。 別biệt 有hữu 奇kỳ 即tức 耳nhĩ 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 自tự 應ưng 鹿lộc 巾cân 環hoàn 杖trượng 悠du 然nhiên 目mục 擊kích 儒nho 。 墨mặc 誾# 誾# 從tùng 來lai 何hà 諍tranh 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 虞ngu 芮# 二nhị 國quốc 之chi 鬪đấu 田điền 。 非phi 文văn 王vương 所sở 知tri 也dã 。 碎toái 白bạch 玉ngọc 以dĩ 泯mẫn 鬪đấu 其kỳ 別biệt 有hữu 尊tôn 者giả 乎hồ 。 況huống 夜dạ 戰chiến 一nhất 鴻hồng 妄vọng 軍quân 鳧phù 乙ất 。 斯tư 自tự 鹿lộc 巾cân 之chi 空không 負phụ 頭đầu 上thượng 。 環hoàn 杖trượng 之chi 自tự 誣vu 掌chưởng 中trung 。 吾ngô 安an 得đắc 了liễu 之chi 哉tai 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 苟cẩu 合hợp 源nguyên 共cộng 是thị 分phần/phân 迹tích 。 雙song 非phi 則tắc 二nhị 迹tích 之chi 用dụng 宜nghi 均quân 去khứ 取thủ 。 奚hề 為vi 翔tường 集tập 所sở 向hướng 勤cần 務vụ 唯duy 佛Phật 。 專chuyên 氣khí 抱bão 一nhất 無vô 謹cẩn 於ư 道đạo 乎hồ 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 應ưng 感cảm 多đa 端đoan 神thần 情tình 數số 廣quảng 。 吾ngô 不bất 翔tường 翮cách 於ư 四Tứ 果Quả 。 卿khanh 尚thượng 無vô 疑nghi 其kỳ 集tập 佛Phật 。 吾ngô 不bất 翔tường 翮cách 於ư 五ngũ 通thông 。 而nhi 於ư 集tập 道đạo 復phục 何hà 悔hối 。 且thả 寶bảo 聖thánh 宜nghi 本bổn 迹tích 匪phỉ 情tình 急cấp 。 矧# 吾ngô 已dĩ 有hữu 所sở 集tập 方phương 復phục 移di 其kỳ 翔tường 者giả 耶da 。 卿khanh 得đắc 其kỳ 無vô 二nhị 於ư 兩lưỡng 楹doanh 故cố 。 不bất 峻tuấn 督# 其kỳ 去khứ 取thủ 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 吾ngô 則tắc 心tâm 持trì 釋thích 訓huấn 業nghiệp 愛ái 儒nho 言ngôn 。 未vị 知tri 足túc 下hạ 雅nhã 意ý 佛Phật 儒nho 安an 在tại 。 為vi 當đương 本bổn 一nhất 末mạt 殊thù 。 為vi 本bổn 末mạt 俱câu 異dị 耶da 。
答đáp 彼bỉ 周chu 曰viết 。 吾ngô 乃nãi 自tự 元nguyên 混hỗn 百bách 聖thánh 同đồng 投đầu 一nhất 極cực 。 而nhi 近cận 論luận 通thông 源nguyên 儒nho 不bất 在tại 議nghị 。 足túc 下hạ 今kim 極cực 其kỳ 儒nho 。 當đương 欲dục 列liệt 儒nho 圍vi 道đạo 。 故cố 先tiên 屬thuộc 垣viên 耳nhĩ 隙khích 思tư 潛tiềm 師sư 。 夜dạ 以dĩ 遂toại 圖đồ 掩yểm 天thiên 城thành 。 恐khủng 難nạn 升thăng 之chi 險hiểm 非phi 子tử 所sở 躋tễ 。 則tắc 吾ngô 見kiến 師sư 之chi 出xuất 不bất 見kiến 其kỳ 入nhập 也dã 。 吾ngô 已dĩ 謂vị 百bách 聖thánh 同đồng 所sở 投đầu 。 何hà 容dung 本bổn 末mạt 俱câu 其kỳ 異dị 。 更cánh 以dĩ 歷lịch 勢thế 倒đảo 兵binh 。 恣tứ 卿khanh 智trí 勇dũng 。 吾ngô 之chi 勇dũng 智trí 自tự 縱tung 橫hoành 湊thấu 出xuất 。
周chu 重trọng/trùng 答đáp 書thư 并tinh 周chu 重trùng 問vấn
周chu 顒ngung 頓đốn 首thủ 。 夫phu 可khả 以dĩ 運vận 寄ký 情tình 抱bão 非phi 理lý 何hà 師sư 。 中trung 外ngoại 聲thanh 訓huấn 登đăng 塗đồ 所sở 奉phụng 。 而nhi 使sử 此thử 中trung 介giới 分phần/phân 然nhiên 去khứ 留lưu 無vô 薄bạc 。 是thị 則tắc 怏ưởng 怏ưởng 失thất 路lộ 在tại 我ngã 奚hề 難nạn/nan 。 足túc 下hạ 善thiện 欲dục 言ngôn 之chi 。 吾ngô 亦diệc 言ngôn 之chi 未vị 已dĩ 也dã 。 輒triếp 復phục 往vãng 研nghiên 遲trì 承thừa 來lai 折chiết 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 法pháp 性tánh 雖tuy 以dĩ 即tức 色sắc 圖đồ 空không 。 虛hư 無vô 誠thành 乃nãi 有hữu 外ngoại 張trương 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 苦khổ 下hạ 之chi 翁ông 且thả 藏tạng 即tức 色sắc 。 順thuận 其kỳ 所sở 有hữu 不bất 震chấn 其kỳ 情tình 。 尊tôn 其kỳ 所sở 無vô 漸tiệm 清thanh 其kỳ 順thuận 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 苦khổ 下hạ 之chi 藏tạng 即tức 色sắc 信tín 矣hĩ 。 斯tư 言ngôn 也dã 。 更cánh 恐khủng 有hữu 不bất 及cập 於ư 即tức 色sắc 。 容dung 自tự 託thác 以dĩ 能năng 藏tạng 則tắc 能năng 藏tạng 者giả 廣quảng 。 或hoặc 不bất 獨độc 出xuất 於ư 厲lệ 鄉hương 耳nhĩ 。 夫phu 有hữu 之chi 為vi 有hữu 物vật 知tri 其kỳ 有hữu 。 無vô 之chi 為vi 無vô 人nhân 識thức 其kỳ 無vô 。 老lão 氏thị 之chi 署thự 有hữu 題đề 無vô 出xuất 斯tư 域vực 。 是thị 吾ngô 三tam 宗tông 鄙bỉ 論luận 。 所sở 謂vị 取thủ 捨xả 驅khu 馳trì 未vị 有hữu 能năng 越việt 其kỳ 度độ 者giả 也dã 。 佛Phật 教giáo 所sở 以dĩ 義nghĩa 奪đoạt 情tình 靈linh 言ngôn 詭quỷ 聲thanh 律luật 。 蓋cái 謂vị 即tức 色sắc 非phi 有hữu 故cố 擅thiện 絕tuyệt 於ư 群quần 家gia 耳nhĩ 。 此thử 塗đồ 未vị 明minh 在tại 老lão 何hà 續tục 。 但đãn 紛phân 紛phân 橫hoạnh/hoành 沸phí 皆giai 由do 著trước 有hữu 。 迕# 道đạo 淪luân 俗tục 茲tư 焉yên 是thị 患hoạn 。 既ký 患hoạn 由do 有hữu 滯trệ 而nhi 有hữu 性tánh 未vị 明minh 。 矯kiểu 有hữu 之chi 家gia 因nhân 崇sùng 無vô 術thuật 。 有hữu 性tánh 不bất 明minh 雖tuy 則tắc 巨cự 蔽tế 然nhiên 違vi 誰thùy 尚thượng 靜tĩnh 涉thiệp 累lũy/lụy/luy 實thật 微vi 。 是thị 道đạo 家gia 之chi 所sở 以dĩ 有hữu 裨bì 弘hoằng 教giáo 。 前tiền 白bạch 所sở 謂vị 黃hoàng 老lão 實thật 雄hùng 者giả 也dã 。 何hà 舊cựu 說thuyết 皆giai 云vân 老lão 不bất 及cập 聖thánh 。 若nhược 如như 斯tư 論luận 不bất 得đắc 影ảnh 響hưởng 於ư 釋thích 宗tông 矣hĩ 。 吾ngô 之chi 位vị 老lão 不bất 至chí 乃nãi 然nhiên 。 夫phu 大Đại 士Sĩ 應ưng 世thế 其kỳ 體thể 無vô 方phương 。 或hoặc 為vi 儒nho 林lâm 之chi 宗tông 。 或hoặc 為vi 國quốc 師sư 道Đạo 士sĩ 。 斯tư 經Kinh 教giáo 之chi 成thành 說thuyết 也dã 。 乃nãi 至chí 宰tể 官quan 長trưởng 者giả 咸hàm 託thác 身thân 相tướng 。 何hà 為vi 老lão 生sanh 獨độc 非phi 一nhất 跡tích 。 但đãn 未vị 知tri 涉thiệp 觀quán 淺thiển 深thâm 品phẩm 位vị 高cao 下hạ 耳nhĩ 。 此thử 皆giai 大đại 明minh 未vị 啟khải 權quyền 接tiếp 一nhất 方phương 。 日nhật 月nguyệt 出xuất 矣hĩ 爝# 火hỏa 宜nghi 廢phế 。 無vô 餘dư 既ký 說thuyết 眾chúng 權quyền 自tự 寢tẩm 。 足túc 下hạ 猶do 欲dục 抗kháng 遺di 燎liệu 於ư 日nhật 月nguyệt 之chi 下hạ 。 明minh 此thử 火hỏa 與dữ 日nhật 月nguyệt 寢tẩm 源nguyên 。 既ký 情tình 崇sùng 於ư 日nhật 月nguyệt 。 又hựu 無vô 侮vũ 於ư 火hỏa 本bổn 。 未vị 知tri 此thử 火hỏa 本bổn 者giả 將tương 為vi 名danh 乎hồ 。 將tương 或hoặc 實thật 哉tai 。 名danh 而nhi 已dĩ 耶da 。 本bổn 道đạo 安an 在tại 。 若nhược 言ngôn 欲dục 實thật 之chi 日nhật 月nguyệt 為vi 實thật 矣hĩ 。 斯tư 則tắc 事sự 盡tận 於ư 一nhất 佛Phật 不bất 知tri 其kỳ 道đạo 也dã 。 通thông 源nguyên 之chi 旨chỉ 源nguyên 與dữ 誰thùy 通thông 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 當đương 其kỳ 神thần 地địa 悠du 悠du 精tinh 和hòa 坐tọa 廢phế 。 登đăng 其kỳ 此thử 地địa 。 吾ngô 不bất 見kiến 釋thích 家gia 之chi 與dữ 老lão 氏thị 涉thiệp 其kỳ 此thử 意ý 。 吾ngô 孰thục 識thức 老lão 氏thị 之chi 與dữ 釋thích 家gia 。 又hựu 曰viết 。 今kim 既ký 靜tĩnh 而nhi 兩lưỡng 神thần 。 神thần 靜tĩnh 而nhi 道đạo 二nhị 。 吾ngô 未vị 之chi 前tiền 聞văn 也dã 。 又hựu 曰viết 。 伯bá 陽dương 專chuyên 氣khí 致trí 柔nhu 。 停đình 虛hư 任nhậm 魄phách 魄phách 緒tự 停đình 虛hư 。 故cố 融dung 然nhiên 自tự 道đạo 也dã 。 又hựu 曰viết 。 心tâm 塵trần 自tự 拂phất 一nhất 舉cử 形hình 上thượng 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 法pháp 性tánh 雖tuy 以dĩ 即tức 色sắc 圖đồ 空không 。 虛hư 無vô 誠thành 乃nãi 有hữu 外ngoại 張trương 義nghĩa 。 竊thiết 謂vị 老lão 釋thích 重trọng/trùng 出xuất 對đối 分phần/phân 區khu 野dã 。 其kỳ 所sở 境cảnh 域vực 無vô 過quá 斯tư 言ngôn 。 然nhiên 則tắc 老lão 氏thị 之chi 神thần 地địa 悠du 悠du 。 日nhật 悠du 悠du 於ư 有hữu 外ngoại 。 釋thích 家gia 之chi 精tinh 和hòa 坐tọa 廢phế 。 每mỗi 坐tọa 廢phế 於ư 色sắc 空không 。 登đăng 老lão 氏thị 之chi 地địa 則tắc 老lão 氏thị 異dị 於ư 釋thích 。 涉thiệp 釋Thích 氏thị 之chi 意ý 則tắc 釋Thích 氏thị 殊thù 於ư 老lão 。 神thần 既ký 靜tĩnh 而nhi 不bất 兩lưỡng 。 靜tĩnh 既ký 兩lưỡng 而nhi 道đạo 二nhị 。 足túc 下hạ 未vị 之chi 前tiền 聞văn 。 吾ngô 則tắc 前tiền 聞văn 之chi 矣hĩ 。 苟cẩu 然nhiên 則tắc 魄phách 緒tự 停đình 虛hư 是thị 自tự 虛hư 。 其kỳ 所sở 謂vị 虛hư 融dung 然nhiên 自tự 道đạo 。 亦diệc 非phi 吾ngô 所sở 謂vị 道đạo 。 若nhược 夫phu 心tâm 塵trần 自tự 拂phất 一nhất 舉cử 形hình 上thượng 。 皆giai 或hoặc 未vị 涉thiệp 於ư 大đại 方phương 。 不bất 敢cảm 以dĩ 通thông 源nguyên 相tương 和hòa 也dã 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 足túc 下hạ 欲dục 使sử 伯bá 陽dương 不bất 靜tĩnh 寧ninh 可khả 而nhi 得đắc 乎hồ 。 使sử 靜tĩnh 而nhi 不bất 泊bạc 道đạo 亦diệc 于vu 何hà 而nhi 不bất 得đắc 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 甚thậm 如Như 來Lai 言ngôn 吾ngô 亦diệc 慮lự 其kỳ 未vị 極cực 也dã 。 此thử 所sở 謂vị 得đắc 在tại 於ư 神thần 靜tĩnh 。 失thất 在tại 於ư 物vật 虛hư 。 若nhược 謂vị 靜tĩnh 於ư 其kỳ 靜tĩnh 非phi 曰viết 窮cùng 靜tĩnh 。 魄phách 於ư 其kỳ 魄phách 不bất 云vân 盡tận 魄phách 。 吾ngô 所sở 許hứa 也dã 。 無vô 所sở 間gian 然nhiên 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 若nhược 卿khanh 謂vị 老lão 氏thị 不bất 盡tận 乎hồ 無vô 。 則tắc 非phi 相tướng 期kỳ 於ư 得đắc 意ý 。 若nhược 卿khanh 謂vị 盡tận 無vô 而nhi 不bất 盡tận 有hữu 。 得đắc 意ý 復phục 爽sảng 吾ngô 所sở 期kỳ 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 盡tận 有hữu 盡tận 無vô 非phi 極cực 莫mạc 備bị 。 知tri 無vô 知tri 有hữu 吾ngô 許hứa 其kỳ 道đạo 家gia 。 惟duy 非phi 有hữu 非phi 無vô 之chi 一nhất 地địa 。 道đạo 言ngôn 不bất 及cập 耳nhĩ 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 三tam 宗tông 所sở 蘊uẩn 。 儻thảng 餘dư 瞻chiêm 慮lự 唯duy 足túc 下hạ 其kỳ 眄miện 之chi 。 念niệm 不bất 使sử 得đắc 意ý 之chi 相tướng 爽sảng 。 移di 失thất 於ư 。 有hữu 歸quy 耳nhĩ 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 非phi 鳧phù 則tắc 乙ất 跡tích 固cố 然nhiên 矣hĩ 跡tích 固cố 其kỳ 然nhiên 。 吾ngô 不bất 復phục 答đáp 。 又hựu 曰viết 。 吾ngô 與dữ 老lão 釋thích 相tương/tướng 識thức 正chánh 如như 此thử 。 正chánh 復phục 是thị 目mục 擊kích 道đạo 斯tư 存tồn 。 又hựu 曰viết 。 得đắc 意ý 有hữu 本bổn 何hà 至chí 取thủ 教giáo 。 又hựu 曰viết 。 誠thành 哉tai 有hữu 是thị 言ngôn 。 吾ngô 所sở 以dĩ 見kiến 道đạo 來lai 一nhất 於ư 佛Phật 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 之chi 所sở 目mục 擊kích 道đạo 存tồn 得đắc 意ý 。 有hữu 本bổn 想tưởng 法pháp 性tánh 之chi 真chân 義nghĩa 。 是thị 其kỳ 此thử 地địa 乎hồ 。 佛Phật 教giáo 有hữu 之chi 。 足túc 下hạ 所sở 取thủ 非phi 所sở 以dĩ 何hà 至chí 取thủ 教giáo 也dã 。 目mục 擊kích 之chi 本bổn 即tức 在tại 教giáo 跡tích 。 謂vị 之chi 鳧phù 乙ất 則tắc 其kỳ 鴻hồng 安an 漸tiệm 哉tai 。 諸chư 法pháp 真chân 性tánh 。 老lão 無vô 其kỳ 旨chỉ 。 目mục 擊kích 高cao 情tình 無vô 存tồn 老lão 跡tích 。 旨chỉ 跡tích 兩lưỡng 亡vong 索sách 宗tông 無vô 所sở 論luận 。 所sở 謂vị 無vô 侮vũ 於ư 道đạo 本bổn 。 當đương 無vô 悔hối 於ư 何hà 地địa 哉tai 。 若nhược 謂vị 探thám 道đạo 家gia 之chi 跡tích 。 見kiến 其kỳ 來lai 一nhất 於ư 佛Phật 者giả 。 則tắc 是thị 真Chân 諦Đế 實thật 義nghĩa 。 沿duyên 文văn 可khả 見kiến 矣hĩ 。 將tương 沿duyên 於ư 道đạo 章chương 而nhi 得đắc 之chi 乎hồ 。 為vi 沿duyên 於ư 德đức 篇thiên 而nhi 遇ngộ 之chi 也dã 。 若nhược 兩lưỡng 無vô 所sở 沿duyên 而nhi 玄huyền 得đắc 於ư 方phương 寸thốn 者giả 。 此thử 自tự 足túc 下hạ 懷hoài 抱bão 與dữ 老lão 釋thích 而nhi 為vi 三tam 耳nhĩ 。 或hoặc 可khả 獨độc 樹thụ 一nhất 家gia 。 非phi 老lão 情tình 之chi 所sở 敢cảm 建kiến 也dã 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 虞ngu 芮# 二nhị 國quốc 之chi 鬪đấu 田điền 。 非phi 文văn 王vương 所sở 知tri 也dã 。 斯tư 自tự 鹿lộc 巾cân 之chi 空không 負phụ 頭đầu 上thượng 。 環hoàn 杖trượng 之chi 自tự 誣vu 掌chưởng 中trung 。 吾ngô 安an 能năng 了liễu 之chi 哉tai 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 謂vị 苦khổ 下hạ 之chi 且thả 藏tạng 即tức 色sắc 。 則tắc 虛hư 空không 有hữu 闕khuyết 矣hĩ 。 足túc 下hạ 謂vị 法pháp 性tánh 以dĩ 即tức 色sắc 圖đồ 空không 。 則tắc 法pháp 性tánh 為vi 備bị 矣hĩ 。 今kim 有hữu 人nhân 於ư 此thử 。 操thao 環hoàn 杖trượng 而nhi 言ngôn 法pháp 性tánh 。 鹿lộc 巾cân 之chi 士sĩ 執chấp 虛hư 無vô 而nhi 來lai 。 誚tiếu 曰viết 。 爾nhĩ 不bất 同đồng 我ngã 吾ngô 與dữ 爾nhĩ 鬪đấu 。 足túc 下hạ 從tùng 容dung 倚ỷ 棘cức 聽thính 斷đoạn 於ư 其kỳ 間gian 曰viết 。 皆giai 不bất 可khả 也dã 。 謂vị 其kỳ 鹿lộc 巾cân 空không 負phụ 於ư 頭đầu 上thượng 。 環hoàn 杖trượng 自tự 誣vu 於ư 掌chưởng 中trung 。 以dĩ 足túc 下hạ 之chi 精tinh 明minh 持trì 達đạt 而nhi 判phán 訟tụng 若nhược 斯tư 。 良lương 虞ngu 芮# 之chi 所sở 以dĩ 於ư 邑ấp 也dã 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 吾ngô 不bất 翔tường 翮cách 於ư 四Tứ 果Quả 。 卿khanh 尚thượng 無vô 疑nghi 其kỳ 集tập 佛Phật 。 吾ngô 翮cách 不bất 翔tường 於ư 五ngũ 通thông 。 而nhi 於ư 集tập 道đạo 復phục 何hà 晦hối 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 不bất 翔tường 翮cách 於ư 四Tứ 果Quả 。 猶do 勤cần 集tập 於ư 佛Phật 教giáo 。 翮cách 不bất 翔tường 於ư 五ngũ 通thông 。 何hà 獨độc 棄khí 於ư 道Đạo 跡tích 乎hồ 。 理lý 例lệ 不bất 通thông 方phương 為vi 彼bỉ 訴tố 。
通thông 源nguyên 曰viết 。 當đương 欲dục 列liệt 儒nho 圍vi 道đạo 故cố 。 先tiên 屬thuộc 垣viên 耳nhĩ 隙khích 。
周chu 之chi 問vấn 曰viết 。 足túc 下hạ 通thông 源nguyên 唯duy 道đạo 源nguyên 不bất 及cập 儒nho 。 吾ngô 固cố 疑nghi 其kỳ 闕khuyết 。 是thị 以dĩ 相tương/tướng 訪phỏng 。 但đãn 未vị 知tri 融dung 然nhiên 自tự 道đạo 唯duy 道đạo 能năng 融dung 。 將tương 道đạo 之chi 融dung 然nhiên 循tuần 儒nho 可khả 會hội 耶da 。 雖tuy 非phi 義nghĩa 本bổn 縱túng/tung 言ngôn 宜nghi 及cập 想tưởng 釋thích 本bổn 暇hạ 。 幸hạnh 惠huệ 餘dư 音âm 。
余dư 尋tầm 周chu 張trương 難nạn/nan 問vấn 。 雖tuy 往vãng 復phục 積tích 卷quyển 。 然nhiên 兩lưỡng 家gia 位vị 意ý 理lý 在tại 初sơ 番phiên 。 故cố 略lược 其kỳ 後hậu 文văn 旨chỉ 存tồn 義nghĩa 本bổn 。
謝tạ 鎮trấn 之chi 書thư 與dữ 顧cố 道Đạo 士sĩ
謝tạ 鎮trấn 之chi 白bạch 。 敬kính 覽lãm 夷di 夏hạ 之chi 論luận 。 辯biện 搉# 一nhất 源nguyên 詳tường 據cứ 二nhị 典điển 。 清thanh 辭từ 斐# 暐# 宮cung 商thương 有hữu 體thể 。 玄huyền 致trí 亹# 亹# 其kỳ 可khả 味vị 乎hồ 。 吾ngô 不bất 崖nhai 管quản 昧muội 竭kiệt 闚khuy 幽u 宗tông 。 苦khổ 思tư 探thám 賾trách 無vô 階giai 毫hào 糩hối 。 但đãn 鏡kính 復phục 逾du 三tam 味vị 消tiêu 鄙bỉ 惑hoặc 。 聊liêu 述thuật 所sở 懷hoài 庶thứ 聞văn 後hậu 釋thích 。
論luận 始thỉ 云vân 。 佛Phật 是thị 老lão 子tử 老lão 子tử 是thị 佛Phật 。 又hựu 以dĩ 仙tiên 化hóa 比tỉ 泥Nê 洹Hoàn 長trường 生sanh 等đẳng 無vô 死tử 。 爰viên 引dẫn 世thế 訓huấn 以dĩ 符phù 玄huyền 教giáo 。 纂toản 其kỳ 辭từ 例lệ 蓋cái 以dĩ 均quân 也dã 。 未vị 譏cơ 翦# 華hoa 廢phế 犯phạm 亦diệc 猶do 蟲trùng 讙# 鳥điểu [曷*舌]# 非phi 所sở 宜nghi 効hiệu 。 請thỉnh 試thí 論luận 之chi 。 案án 周chu 孔khổng 以dĩ 儒nho 墨mặc 為vi 典điển 。 老lão 莊trang 以dĩ 辨biện 教giáo 明minh 筌thuyên 。 此thử 皆giai 開khai 漸tiệm 近cận 方phương 。 未vị 備bị 洪hồng 拓thác 也dã 。 且thả 蟲trùng 鳥điểu 殊thù 類loại 化hóa 道đạo 本bổn 隔cách 。 夫phu 欲dục 言ngôn 之chi 宜nghi 先tiên 究cứu 其kỳ 由do 。 故cố 人nhân 參tham 二nhị 儀nghi 是thị 謂vị 三tam 才tài 。 三tam 才tài 所sở 統thống 豈khởi 分phần/phân 夷di 夏hạ 。 則tắc 知tri 人nhân 必tất 人nhân 類loại 獸thú 必tất 獸thú 群quần 。 近cận 而nhi 徵trưng 之chi 七thất 珍trân 人nhân 之chi 所sở 愛ái 。 故cố 華hoa 夷di 同đồng 貴quý 。 恭cung 敬kính 人nhân 之chi 所sở 厚hậu 。 故cố 九cửu 服phục 攸du 敦đôn 。 是thị 以dĩ 關quan 睢# 之chi 風phong 行hành 乎hồ 四tứ 國quốc 。 況huống 大đại 化hóa 所sở 陶đào 而nhi 不bất 洽hiệp 三tam 千thiên 哉tai 。 若nhược 據cứ 經kinh 而nhi 言ngôn 。 蓋cái 聞văn 佛Phật 興hưng 世thế 也dã 。 古cổ 昔tích 一nhất 法pháp 萬vạn 界giới 同đồng 軌quỹ 。 釋Thích 迦Ca 文Văn 初sơ 修tu 菩Bồ 薩Tát 時thời 廣quảng 化hóa 群quần 生sanh 。 於ư 成thành 佛Phật 而nhi 有hữu 其kỳ 土thổ/độ 。 預dự 霑triêm 慈từ 澤trạch 皆giai 。 來lai 生sanh 我ngã 國quốc 。 我ngã 閻Diêm 浮Phù 提đề 也dã 。 但đãn 久cửu 迷mê 生sanh 死tử 隨tùy 染nhiễm 俗tục 流lưu 。 暫tạm 失thất 正chánh 路lộ 未vị 悟ngộ 前tiền 覺giác 耳nhĩ 。 以dĩ 聖thánh 人nhân 俯phủ 。 三Tam 達Đạt 之chi 智trí 。 各các 觀quán 其kỳ 根căn 知tri 區khu 品phẩm 不bất 同đồng 。 故cố 說thuyết 三tam 乘thừa 而nhi 接tiếp 之chi 。 原nguyên 夫phu 。 真chân 道đạo 唯duy 一nhất 法pháp 亦diệc 不bất 二nhị 。 今kim 權quyền 說thuyết 有hữu 三tam 殊thù 引dẫn 而nhi 同đồng 歸quy 。 故cố 遊du 會hội 說thuyết 法Pháp 悟ngộ 者giả 如như 沙sa 塵trần 。 拯chửng 沈trầm 濟tế 惑hoặc 無vô 出xuất 此thử 法pháp 。 是thị 以dĩ 當đương 來lai 過quá 去khứ 。 無vô 邊biên 世thế 界giới 。 共cộng 斯tư 一nhất 揆quỹ 。 則tắc 知tri 九cửu 十thập 有hữu 五ngũ 非phi 其kỳ 流lưu 也dã 明minh 矣hĩ 。 彼bỉ 乃nãi 始thỉ 言ngôn 其kỳ 同đồng 而nhi 未vị 言ngôn 其kỳ 異dị 。 故cố 知tri 始thỉ 之chi 所sở 同đồng 者giả 非phi 同đồng 。 末mạt 之chi 所sở 異dị 者giả 非phi 異dị 。 將tương 非phi 謬mậu 擊kích 瓦ngõa 釜phủ 濫lạm 諧hài 黃hoàng 鍾chung 耶da 。 豈khởi 不bất 誣vu 哉tai 。 至chí 如như 全toàn 形hình 守thủ 祀tự 戴đái 冕# 垂thùy 紳# 。 披phi 氈chiên 繞nhiễu 貝bối 埋mai 塵trần 焚phần 火hỏa 。 正chánh 始thỉ 之chi 音âm 婁lâu 羅la 之chi 韻vận 。 此thử 俗tục 禮lễ 之chi 小tiểu 異dị 耳nhĩ 。 今kim 見kiến 在tại 鳥điểu 而nhi 鳥điểu 鳴minh 。 在tại 獸thú 而nhi 獸thú 呴# 。 抗kháng 報báo 萬vạn 之chi 一nhất 音âm 感cảm 異dị 類loại 而nhi 殊thù 應ưng 。 便tiện 使sử 夷di 夏hạ 隔cách 化hóa 一nhất 何hà 混hỗn 哉tai 。 舟chu 枯khô 車xa 溺nịch 可khả 以dĩ 譬thí 彼bỉ 。 夫phu 俗tục 禮lễ 者giả 。 出xuất 乎hồ 忠trung 信tín 之chi 薄bạc 非phi 道đạo 之chi 淳thuần 。 修tu 淳thuần 道đạo 者giả 。 務vụ 在tại 反phản 俗tục 。 俗tục 既ký 可khả 反phản 道đạo 則tắc 可khả 淳thuần 。 反phản 俗tục 之chi 難nạn/nan 故cố 宜nghi 祛khư 其kỳ 甚thậm 泰thái 。 祛khư 其kỳ 甚thậm 泰thái 必tất 先tiên 墮đọa 冠quan 削tước 髮phát 方phương 衣y 去khứ 食thực 。 墮đọa 冠quan 則tắc 無vô 世thế 飾sức 之chi 費phí 。 削tước 髮phát 則tắc 無vô 笄# 櫛# 之chi 煩phiền 。 方phương 衣y 則tắc 不bất 假giả 工công 於ư 裁tài 制chế 。 去khứ 食thực 則tắc 絕tuyệt 想tưởng 嗜thị 味vị 。 此thử 則tắc 為vi 道Đạo 者giả 日nhật 損tổn 。 豈khởi 夷di 俗tục 之chi 所sở 制chế 。 及cập 其kỳ 敷phu 文văn 奧áo 籍tịch 三tam 藏tạng 。 四tứ 含hàm 此thử 則tắc 為vi 學học 者giả 日nhật 益ích 。 豈khởi 華hoa 風phong 之chi 能năng 造tạo 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 經Kinh 繁phồn 顯hiển 道đạo 經kinh 簡giản 幽u 。 推thôi 此thử 而nhi 言ngôn 。 是thị 則tắc 幽u 者giả 鑽toàn 仰ngưỡng 難nạn/nan 希hy 。 顯hiển 則tắc 涉thiệp 求cầu 易dị 望vọng 。 簡giản 必tất 不bất 足túc 以dĩ 示thị 理lý 。 繁phồn 則tắc 趣thú 會hội 而nhi 多đa 津tân 。 佛Phật 法Pháp 以dĩ 有hữu 形hình 為vi 空không 幻huyễn 。 故cố 忘vong 身thân 以dĩ 濟tế 眾chúng 。 道Đạo 法Pháp 以dĩ 吾ngô 我ngã 為vi 真chân 實thật 。 故cố 服phục 食thực 以dĩ 養dưỡng 生sanh 。 且thả 生sanh 而nhi 可khả 養dưỡng 。 則tắc 吸hấp 日nhật 可khả 與dữ 千thiên 松tùng 比tỉ 霜sương 。 朝triêu 菌# 可khả 與dữ 萬vạn 椿xuân 齊tề 雪tuyết 耶da 。 必tất 不bất 可khả 也dã 。 若nhược 深thâm 體thể 三tam 界giới 為vi 長trường/trưởng 。 夜dạ 之chi 宅trạch 有hữu 生sanh 為vi 大đại 夢mộng 之chi 。 主chủ 則tắc 思tư 覺giác 寤ngụ 之chi 道đạo 何hà 貴quý 於ư 形hình 骸hài 。 假giả 使sử 形hình 之chi 可khả 練luyện 生sanh 而nhi 不phủ 。 死tử 此thử 則tắc 宗tông 。 本bổn 異dị 非phi 佛Phật 理lý 所sở 。 同đồng 何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。 夫phu 神thần 之chi 寓# 形hình 猶do 於ư 逆nghịch 旅lữ 。 苟cẩu 趣thú 舍xá 有hữu 宜nghi 何hà 戀luyến 戀luyến 於ư 檐diêm 宇vũ 哉tai 。 夫phu 有hữu 知tri 之chi 知tri 可khả 形hình 之chi 形hình 。 非phi 聖thánh 之chi 體thể 。 雖tuy 復phục 堯# 孔khổng 之chi 生sanh 。 壽thọ 不bất 盈doanh 百bách 。 大đại 聖thánh 泥Nê 洹Hoàn 同đồng 於ư 知tri 命mạng 。 是thị 以dĩ 永vĩnh 劫kiếp 以dĩ 來lai 。 澄trừng 練luyện 神thần 明minh 。 神thần 明minh 既ký 澄trừng 照chiếu 絕tuyệt 有hữu 無vô 。 名danh 超siêu 四tứ 句cú 。 此thử 則tắc 正chánh 真chân 終chung 始thỉ 不bất 易dị 之chi 道đạo 也dã 。 又hựu 刻khắc 船thuyền 者giả 祈kỳ 心tâm 於ư 金kim 質chất 。 守thủ 株chu 者giả 期kỳ 情tình 於ư 羽vũ 化hóa 。 故cố 封phong 有hữu 而nhi 行hành 六Lục 度Độ 。 凝ngưng 滯trệ 而nhi 茹như 靈linh 芝chi 。 有hữu 封phong 雖tuy 乖quai 六Lục 度Độ 之chi 體thể 。 為vi 之chi 或hoặc 能năng 濟tế 物vật 。 凝ngưng 滯trệ 必tất 不bất 羽vũ 化hóa 。 即tức 事sự 何hà 足túc 兼kiêm 人nhân 。 尋tầm 二nhị 源nguyên 稍sảo 迹tích 曠khoáng 局cục 異dị 懷hoài 。 居cư 然nhiên 優ưu 劣liệt 。 如như 斯tư 之chi 流lưu 非phi 可khả 具cụ 詰cật 。 彼bỉ 皆giai 自tự 我ngã 之chi 近cận 情tình 。 非phi 通thông 方phương 之chi 宏hoành 識thức 。 則tắc 知tri 殊thù 俗tục 可khả 以dĩ 道đạo 甄chân 哀ai 哉tai 。 玄huyền 聖thánh 既ký 邈mạc 斐# 然nhiên 競cạnh 興hưng 。 可khả 謂vị 指chỉ 蟲trùng 迹tích 為vi 蒼thương 文văn 。 餌nhị 螫thích 乳nhũ 為vi 醍đề 醐hồ 。 良lương 可khả 哀ai 也dã 。 佛Phật 道Đạo 汪uông 洋dương 智trí 量lượng 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 窮cùng 。 應ưng 迹tích 難nan 以dĩ 形hình 測trắc 其kỳ 辯biện 有hữu 也dã 。 則tắc 萬vạn 相tương/tướng 森sâm 陳trần 若nhược 干can 峙trĩ 立lập 。 其kỳ 析tích 無vô 也dã 。 則tắc 泰thái 山sơn 空không 盡tận 與dữ 秋thu 毫hào 俱câu 散tán 。 運vận 十Thập 力Lực 以dĩ 摧tồi 魔ma 。 弘hoằng 四Tứ 等Đẳng 以dĩ 濟tế 俗tục 。 抗kháng 波Ba 若Nhã 之chi 法Pháp 炬cự 。 何hà 幽u 而nhi 不bất 燭chúc 。 潛tiềm 三tam 昧muội 之chi 法pháp 威uy 。 何hà 遠viễn 而nhi 不bất 伏phục 。 寧ninh 疑nghi 夷di 夏hạ 不bất 効hiệu 哉tai 。
重trọng/trùng 書thư 與dữ 顧cố 道Đạo 士sĩ
謝tạ 鎮trấn 之chi 白bạch 。 猥ổi 辱nhục 反phản 釋thích 究cứu 詳tường 淵uyên 。 況huống 既ký 和hòa 光quang 道đạo 佛Phật 而nhi 涇kính 渭# 釋thích 李# 。 觸xúc 類loại 長trường/trưởng 之chi 爰viên 至chí 碁kì 奕dịch 。 敷phu 佛Phật 彌di 過quá 精tinh 旨chỉ 愈dũ 昧muội 。 夫phu 飾sức 樻# 賀hạ 珍trân 曜diệu 夜dạ 不bất 集tập 。 所sở 謂vị 馳trì 走tẩu 滅diệt 跡tích 跳khiêu 動động 息tức 影ảnh 焉yên 可khả 免miễn 乎hồ 。 循tuần 雅nhã 論luận 所sở 據cứ 。 正chánh 以dĩ 蟲trùng 鳥điểu 異dị 類loại 夷di 夏hạ 殊thù 俗tục 。 余dư 以dĩ 三tam 才tài 均quân 統thống 人nhân 理lý 是thị 一nhất 。 俗tục 訓huấn 小tiểu 殊thù 法pháp 教giáo 大đại 同đồng 。 足túc 下hạ 答đáp 云vân 。 存tồn 乎hồ 周chu 易dị 非phi 胡hồ 書thư 所sở 擬nghĩ 。 便tiện 謂vị 素tố 旗kỳ 已dĩ 舉cử 不bất 復phục 申thân 檢kiểm 。 玄huyền 旍# 為vi 素tố 麾huy 。 異dị 乎hồ 曹tào 子tử 之chi 觀quán 旗kỳ 。 輒triếp 復phục 略lược 諸chư 近cận 要yếu 以dĩ 標tiêu 大đại 歸quy 。 然nhiên 髻kế 珠châu 雖tuy 隱ẩn 暮mộ 四tứ 易dị 顯hiển 。 聊liêu 以dĩ 寄ký 謔hước 儻thảng 不bất 貽# 忤ngỗ 。 夫phu 太thái 極cực 剖phẫu 判phán 兩lưỡng 儀nghi 妄vọng 搆câu 。 五ngũ 陰ấm 合hợp 興hưng 形hình 識thức 謬mậu 彰chương 。 識thức 以dĩ 流lưu 染nhiễm 因nhân 結kết 。 形hình 以dĩ 愛ái 滯trệ 緣duyên 生sanh 。 爰viên 皇hoàng 之chi 前tiền 民dân 多đa 專chuyên 愚ngu 。 專chuyên 愚ngu 則tắc 巢sào 居cư 穴huyệt 處xứ 飲ẩm 血huyết 茹như 毛mao 。 君quân 臣thần 父phụ 子tử 。 自tự 相tương/tướng 胡hồ 越việt 。 猶do 如như 禽cầm 獸thú 。 又hựu 比tỉ 童đồng 蒙mông 道Đạo 教giáo 所sở 不bất 入nhập 。 仁nhân 義nghĩa 所sở 未vị 移di 。 及cập 其kỳ 沈trầm 欲dục 淪luân 波ba 觸xúc 崖nhai 思tư 濟tế 。 思tư 濟tế 則tắc 祈kỳ 善thiện 。 祈kỳ 善thiện 則tắc 聖thánh 應ưng 。 夫phu 聖thánh 者giả 何hà 耶da 。 感cảm 物vật 而nhi 遂toại 通thông 者giả 也dã 。 夫phu 通thông 不bất 自tự 通thông 感cảm 不bất 自tự 感cảm 。 感cảm 恆hằng 在tại 此thử 通thông 每mỗi 自tự 彼bỉ 。 自tự 彼bỉ 而nhi 言ngôn 懸huyền 鏡kính 高cao 堂đường 。 自tự 此thử 而nhi 言ngôn 萬vạn 像tượng 斯tư 歸quy 。 故cố 知tri 天Thiên 竺Trúc 者giả 。 居cư 娑sa 婆bà 之chi 正chánh 域vực 。 處xử 淳thuần 善thiện 之chi 嘉gia 會hội 。 故cố 能năng 感cảm 通thông 於ư 至chí 聖thánh 土thổ/độ 中trung 。 於ư 三tam 千thiên 聖thánh 應ưng 既ký 彼bỉ 聲thanh 被bị 。 則tắc 此thử 覩đổ 日nhật 月nguyệt 之chi 明minh 。 何hà 假giả 離ly 朱chu 之chi 察sát 聞văn 雷lôi 霆đình 之chi 音âm 。 奚hề 事sự 子tử 野dã 之chi 聽thính 。 故cố 卑ty 高cao 殊thù 物vật 不bất 嫌hiềm 同đồng 道đạo 。 左tả 右hữu 兩lưỡng 儀nghi 無vô 害hại 天thiên 均quân 。 無vô 害hại 天thiên 均quân 則tắc 雲vân 行hành 法pháp 教giáo 。 不bất 嫌hiềm 同đồng 道đạo 。 則tắc 雨vũ 施thí 夷di 夏hạ 。 夫phu 道đạo 者giả 一nhất 也dã 。 形hình 者giả 二nhị 也dã 。 道đạo 者giả 真chân 也dã 。 形hình 者giả 俗tục 也dã 。 真chân 既ký 猶do 一nhất 俗tục 亦diệc 猶do 二nhị 。 盡tận 二nhị 得đắc 一nhất 宜nghi 一nhất 其kỳ 法pháp 。 滅diệt 俗tục 歸quy 真chân 必tất 其kỳ 違vi 俗tục 。 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 制chế 軌quỹ 玄huyền 劫kiếp 同đồng 風phong 。 假giả 令linh 孔khổng 老lão 是thị 佛Phật 則tắc 為vi 韜# 光quang 潛tiềm 導đạo 匡khuông 救cứu 偏thiên 心tâm 。 立lập 仁nhân 樹thụ 義nghĩa 將tương 順thuận 近cận 情tình 。 是thị 以dĩ 全toàn 形hình 守thủ 祀tự 恩ân 接tiếp 六lục 親thân 。 攝nhiếp 生sanh 養dưỡng 性tánh 自tự 我ngã 外ngoại 物vật 。 乃nãi 為vi 盡tận 美mỹ 不bất 為vi 盡tận 善thiện 。 蓋cái 是thị 有hữu 崖nhai 之chi 制chế 未vị 鞭tiên 其kỳ 後hậu 也dã 。 何hà 得đắc 擬nghĩ 道đạo 菩Bồ 提Đề 比tỉ 聖thánh 牟Mâu 尼Ni 。 佛Phật 教giáo 敷phu 明minh 要yếu 而nhi 能năng 博bác 。 則tắc 精tinh 疎sơ 兩lưỡng 汲cấp 。 精tinh 疎sơ 兩lưỡng 汲cấp 則tắc 剛cang 柔nhu 一nhất 致trí 。 是thị 以dĩ 清thanh 津tân 幽u 暢sướng 誠thành 規quy 可khả 準chuẩn 。 夫phu 以dĩ 規quy 為vi 圓viên 者giả 易dị 。 以dĩ 手thủ 為vi 圓viên 者giả 難nạn/nan 。 將tương 不bất 捨xả 其kỳ 所sở 難nạn/nan 。 從tùng 其kỳ 所sở 易dị 耶da 。 道đạo 家gia 經kinh 籍tịch 簡giản 陋lậu 多đa 生sanh 。 穿xuyên 鑿tạc 至chí 如như 靈linh 寶bảo 妙diệu 真chân 。 採thải 撮toát 法pháp 華hoa 制chế 用dụng 尤vưu 拙chuyết 。 及cập 如như 上thượng 清thanh 黃hoàng 庭đình 所sở 尚thượng 。 服phục 食thực 咀trớ 石thạch 餐xan 霞hà 。 非phi 徒đồ 法pháp 不bất 可khả 効hiệu 道đạo 亦diệc 難nạn/nan 同đồng 。 其kỳ 中trung 可khả 長trường/trưởng 。 唯duy 在tại 五ngũ 千thiên 之chi 道đạo 全toàn 無vô 為vi 用dụng 。 無vô 為vi 用dụng 未vị 能năng 違vi 有hữu 。 遣khiển 有hữu 為vi 懷hoài 靈linh 芝chi 。 何hà 養dưỡng 佛Phật 家gia 三tam 乘thừa 所sở 引dẫn 九cửu 流lưu 均quân 接tiếp 。 九cửu 流lưu 均quân 接tiếp 則tắc 動động 靜tĩnh 斯tư 得đắc 。 禪thiền 通thông 之chi 理lý 是thị 三tam 中trung 之chi 一nhất 耳nhĩ 。 非phi 其kỳ 極cực 也dã 。 禪thiền 經kinh 微vi 妙diệu 境cảnh 相tướng 精tinh 深thâm 。 以dĩ 此thử 締đế 真chân 。 尚thượng 不bất 能năng 至chí 。 今kim 云vân 。 道đạo 在tại 無vô 為vi 得đắc 一nhất 而nhi 已dĩ 。 無vô 為vi 得đắc 一nhất 是thị 則tắc 玄huyền 契khế 千thiên 載tái 。 玄huyền 契khế 不bất 載tái 不bất 俟sĩ 高cao 唱xướng 。 夫phu 明minh 宗tông 引dẫn 會hội 導đạo 達đạt 風phong 流lưu 者giả 。 若nhược 當đương 廢phế 學học 精tinh 思tư 不bất 亦diệc 怠đãi 哉tai 。 豈khởi 道Đạo 教giáo 之chi 筌thuyên 耶da 。 敬kính 尋tầm 所sở 辯biện 非phi 徒đồ 止chỉ 不bất 解giải 佛Phật 。 亦diệc 不bất 解giải 道đạo 也dã 。
反phản 亂loạn 一nhất 首thủ 聊liêu 酬thù 啟khải 齒xỉ
亂loạn 曰viết 。 運vận 往vãng 兮hề 韜# 明minh 。 玄huyền 聖thánh 兮hề 幽u 翳ế 。 長trường 夜dạ 兮hề 悠du 悠du 。 眾chúng 星tinh 兮hề 晢# 晢# 。 大đại 暉huy 灼chước 兮hề 昇thăng 曜diệu 。 列liệt 宿túc 奄yểm 兮hề 消tiêu 蔽tế 。 夫phu 輪luân 捔giác 兮hề 殊thù 材tài 。 歸quy 敷phu 繩thằng 兮hề 一nhất 制chế 。 苟cẩu 專chuyên 迷mê 兮hề 不bất 悟ngộ 。 增tăng 上thượng 驚kinh 兮hề 遠viễn 逝thệ 。 卞# 和hòa 慟đỗng 兮hề [泳-永+荊]# 側trắc 。 豈khởi 偏thiên 尤vưu 兮hề 楚sở 厲lệ 。 良lương 芻sô 蔑miệt 兮hề 波Ba 若Nhã 焉yên 。 相tương/tướng 責trách 兮hề 智trí 慧tuệ 。
弘Hoằng 明Minh 集Tập 卷quyển 第đệ 六lục
Hoằng Minh Tập ♦ Hết quyển 6
❖
Phiên âm: 9/4/2016 ◊ Cập nhật: 9/4/2016