百Bách 喻Dụ 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ
六lục 十thập 六lục 。 口Khẩu 誦Tụng 乘Thừa 船Thuyền 法Pháp 而Nhi 不Bất 解Giải 用Dụng 喻dụ
昔tích 有hữu 大đại 長trưởng 者giả 子tử 。 共cộng 諸chư 商thương 人nhân 。 入nhập 海hải 採thải 寶bảo 。 此thử 長trưởng 者giả 子tử 。 善thiện 誦tụng 入nhập 海hải 。 捉tróc 船thuyền 方phương 法pháp 。 若nhược 入nhập 海hải 水thủy 。 漩tuyền 洑phục 洄hồi 流lưu 。 磯ki 激kích 之chi 處xứ 。 當đương 如như 是thị 捉tróc 。 如như 是thị 正chánh 。 如như 是thị 住trụ 。
語ngứ 眾chúng 人nhân 言ngôn 。
入nhập 海hải 方phương 法pháp 。 我ngã 悉tất 知tri 之chi 。
眾chúng 人nhân 聞văn 已dĩ 。 深thâm 信tín 其kỳ 語ngữ 。 既ký 至chí 海hải 中trung 。 未vị 經kinh 幾kỷ 時thời 。 船thuyền 師sư 遇ngộ 病bệnh 。 忽hốt 然nhiên 便tiện 死tử 。 時thời 長trưởng 者giả 子tử 。 即tức 便tiện 代đại 處xứ 。
至chí 洄hồi 澓phục 駛sử 流lưu 。 之chi 中trung 唱xướng 言ngôn 。
當đương 如như 是thị 捉tróc 。 如như 是thị 正chánh 。
船thuyền 盤bàn 迴hồi 旋toàn 轉chuyển 。 不bất 能năng 前tiền 進tiến 。 至chí 於ư 寶bảo 所sở 。 舉cử 船thuyền 商thương 人nhân 。 沒một 水thủy 而nhi 死tử 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 少thiểu 習tập 禪thiền 法pháp 。 安an 般ban 數sổ 息tức 。 及cập 不bất 淨tịnh 觀quán 。 雖tuy 誦tụng 其kỳ 文văn 。 不bất 解giải 其kỳ 義nghĩa 。 種chủng 種chủng 方phương 法pháp 。 實thật 無vô 所sở 曉hiểu 。 自tự 言ngôn 善thiện 解giải 。 妄vọng 授thọ 禪thiền 法pháp 。 使sử 前tiền 人nhân 迷mê 亂loạn 失thất 心tâm 。 倒đảo 錯thác 法pháp 相tướng 。 終chung 年niên 累lũy 歲tuế 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 使sử 他tha 沒một 海hải 。
六lục 十thập 七thất 。 夫Phu 婦Phụ 食Thực 餅Bính 共Cộng 為Vi 要Yếu 喻dụ
昔tích 有hữu 夫phu 婦phụ 。 有hữu 三tam 番phiên 餅bính 。 夫phu 婦phụ 共cộng 分phân 。 各các 食thực 一nhất 餅bính 。
餘dư 一nhất 番phiên 在tại 。 共cộng 作tác 要yếu 言ngôn 。
若nhược 有hữu 語ngữ 者giả 。 要yếu 不bất 與dữ 餅bính 。
既ký 作tác 要yếu 已dĩ 。 為vì 一nhất 餅bính 故cố 。 各các 不bất 敢cảm 語ngữ 。 須tu 臾du 有hữu 賊tặc 。 入nhập 家gia 偷thâu 盜đạo 。 取thủ 其kỳ 財tài 物vật 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 盡tận 畢tất 賊tặc 手thủ 。 夫phu 婦phụ 二nhị 人nhân 。 以dĩ 先tiên 要yếu 故cố 。 眼nhãn 看khán 不bất 語ngữ 。 賊tặc 見kiến 不bất 語ngữ 。 即tức 其kỳ 夫phu 前tiền 。 侵xâm 略lược 其kỳ 婦phụ 。 其kỳ 夫phu 眼nhãn 見kiến 。 亦diệc 復phục 不bất 語ngữ 。
婦phụ 便tiện 喚hoán 賊tặc 。 語ngứ 其kỳ 夫phu 言ngôn 。
云vân 何hà 癡si 人nhân 。 為vì 一nhất 餅bính 故cố 。 見kiến 賊tặc 不bất 喚hoán 。
其kỳ 夫phu 拍phách 手thủ 笑tiếu 言ngôn 。
咄đốt 婢tỳ 。我ngã 定định 得đắc 餅bính 。 不bất 復phục 與dữ 爾nhĩ 。
世thế 人nhân 聞văn 之chi 。 無vô 不bất 嗤xuy 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vì 小tiểu 名danh 利lợi 故cố 。 詐trá 現hiện 靜tĩnh 默mặc 。 為vị 虛hư 假giả 煩phiền 惱não 。 種chủng 種chủng 惡ác 賊tặc 。 之chi 所sở 侵xâm 略lược 。 喪táng 其kỳ 善thiện 法Pháp 。 墜trụy 墮đọa 三tam 塗đồ 。 都đô 不bất 怖bố 畏úy 。 求cầu 出xuất 世thế 道đạo 。 方phương 於ư 五ngũ 欲dục 。 躭đam 著trước 嬉hi 戲hí 。 雖tuy 遭tao 大đại 苦khổ 。 不bất 以dĩ 為vi 患hoạn 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。
六lục 十thập 八bát 。 共Cộng 相Tương 怨Oán 害Hại 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 共cộng 他tha 相tương 嗔sân 。 愁sầu 憂ưu 不bất 樂lạc 。
有hữu 人nhân 問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 愁sầu 悴tụy 如như 是thị 。
即tức 答đáp 之chi 言ngôn 。
有hữu 人nhân 毀hủy 我ngã 。 力lực 不bất 能năng 報báo 。 不bất 知tri 何hà 方phương 。 可khả 得đắc 報báo 之chi 。 是thị 以dĩ 愁sầu 耳nhĩ 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
唯duy 有hữu 毘tỳ 陀đà 羅la 咒chú 。 可khả 以dĩ 害hại 彼bỉ 。 但đãn 有hữu 一nhất 患hoạn 。 未vị 及cập 害hại 彼bỉ 。 返phản 自tự 害hại 己kỷ 。
其kỳ 人nhân 聞văn 已dĩ 。 便tiện 大đại 歡hoan 喜hỷ 。
願nguyện 但đãn 教giáo 我ngã 。 雖tuy 當đương 自tự 害hại 。 要yếu 望vọng 傷thương 彼bỉ 。
世thế 間gian 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vì 瞋sân 恚khuể 故cố 。 欲dục 求cầu 毘tỳ 陀đà 羅la 咒chú 。 用dụng 惱não 於ư 彼bỉ 。 竟cánh 未vị 害hại 他tha 。 先tiên 為vị 瞋sân 恚khuể 。 反phản 自tự 惱não 害hại 。 墮đọa 於ư 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。
六lục 十thập 九cửu 。 效Hiệu 其Kỳ 祖Tổ 先Tiên 急Cấp 速Tốc 食Thực 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 從tùng 北Bắc 天Thiên 竺Trúc 。 至chí 南Nam 天Thiên 竺Trúc 。 住trú 止chỉ 既ký 久cửu 。 即tức 聘sính 其kỳ 女nữ 。 共cộng 為vi 夫phu 婦phụ 。 時thời 婦phụ 為vì 夫phu 。 造tạo 設thiết 飲ẩm 食thực 。 夫phu 得đắc 急cấp 吞thôn 。 不bất 避tị 其kỳ 熱nhiệt 。
婦phụ 時thời 怪quái 之chi 。 語ngứ 其kỳ 夫phu 言ngôn 。
此thử 中trung 無vô 賊tặc 。 劫kiếp 奪đoạt 人nhân 者giả 。 有hữu 何hà 急cấp 事sự 。 怱thông 怱thông 乃nãi 爾nhĩ 。 不bất 安an 徐từ 食thực 。
夫phu 答đáp 婦phụ 言ngôn 。
有hữu 好hảo 密mật 事sự 。 不bất 得đắc 語ngứ 汝nhữ 。
婦phụ 聞văn 其kỳ 言ngôn 。 謂vị 有hữu 異dị 法pháp 。 慇ân 懃cần 問vấn 之chi 。
良lương 久cửu 乃nãi 答đáp 。
我ngã 祖tổ 父phụ 已dĩ 來lai 。 法pháp 常thường 速tốc 食thực 。 我ngã 今kim 効hiệu 之chi 。 是thị 故cố 疾tật 耳nhĩ 。
世thế 間gian 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 達đạt 正chánh 理lý 。 不bất 知tri 善thiện 惡ác 。 作tác 諸chư 邪tà 行hành 。 不bất 以dĩ 為vi 恥sỉ 。 而nhi 云vân 我ngã 祖tổ 父phụ 已dĩ 來lai 。 作tác 如như 是thị 法pháp 。 至chí 死tử 受thọ 行hành 。 終chung 不bất 捨xả 離ly 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 習tập 其kỳ 速tốc 食thực 。 以dĩ 為vi 好hảo 法pháp 。
七thất 十thập 。 嘗Thường 菴Am 婆Bà 羅La 果Quả 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 長trưởng 者giả 。 遣khiển 人nhân 持trì 錢tiền 。 至chí 他tha 園viên 中trung 。 買mãi 菴am 婆bà 羅la 果quả 。 而nhi 欲dục 食thực 之chi 。
而nhi 勅sắc 之chi 言ngôn 。
好hảo 甜điềm 美mỹ 者giả 。 汝nhữ 當đương 買mãi 來lai 。
即tức 便tiện 持trì 錢tiền 。 往vãng 買mãi 其kỳ 果quả 。
果quả 主chủ 言ngôn 。
我ngã 此thử 樹thụ 果quả 。 悉tất 皆giai 美mỹ 好hảo 。 無vô 一nhất 惡ác 者giả 。 汝nhữ 嘗thường 一nhất 果quả 。 足túc 以dĩ 知tri 之chi 。
買mãi 果quả 者giả 言ngôn 。
我ngã 今kim 當đương 。 一nhất 一nhất 嘗thường 之chi 。 然nhiên 後hậu 當đương 取thủ 。 若nhược 但đãn 嘗thường 一nhất 。 何hà 以dĩ 可khả 知tri 。
尋tầm 即tức 取thủ 果quả 。 一nhất 一nhất 皆giai 嘗thường 。 持trì 來lai 歸quy 家gia 。 長trưởng 者giả 見kiến 已dĩ 。 惡ác 而nhi 不bất 食thực 。 便tiện 一nhất 切thiết 都đô 棄khí 。
世thế 間gian 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 聞văn 持trì 戒giới 施thí 。 得đắc 大đại 富phú 樂lạc 。 身thân 常thường 安an 隱ẩn 。 無vô 有hữu 諸chư 患hoạn 。
不bất 肯khẳng 信tín 之chi 。 便tiện 作tác 是thị 言ngôn 。
布bố 施thí 得đắc 福phước 。 我ngã 自tự 得đắc 時thời 。 然nhiên 後hậu 可khả 信tín 。
目mục 覩đổ 現hiện 世thế 。 貴quý 賤tiện 貧bần 窮cùng 。 皆giai 是thị 先tiên 業nghiệp 。 所sở 獲hoạch 果quả 報báo 。 不bất 知tri 推thôi 一nhất 。 以dĩ 求cầu 因nhân 果quả 。 方phương 懷hoài 不bất 信tín 。 須tu 己kỷ 自tự 經kinh 。 一nhất 旦đán 命mạng 終chung 。 財tài 物vật 喪táng 失thất 。 如như 彼bỉ 嘗thường 果quả 。 一nhất 切thiết 都đô 棄khí 。
七thất 十thập 一nhất 。 為Vì 二Nhị 婦Phụ 故Cố 喪Táng 其Kỳ 兩Lưỡng 目Mục 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 聘sính 取thủ 二nhị 婦phụ 。 若nhược 近cận 其kỳ 一nhất 。 為vị 一nhất 所sở 瞋sân 。 不bất 能năng 裁tài 斷đoạn 。 便tiện 在tại 二nhị 婦phụ 。 中trung 間gian 正chánh 身thân 仰ngưỡng 臥ngọa 。 值trị 天thiên 大đại 雨vũ 。 屋ốc 舍xá 霖lâm 漏lậu 。 水thủy 土thổ 俱câu 下hạ 。 墮đọa 其kỳ 眼nhãn 中trung 。 以dĩ 先tiên 有hữu 要yếu 。 不bất 敢cảm 起khởi 避tị 。 遂toại 令linh 二nhị 目mục 。 俱câu 失thất 其kỳ 明minh 。
世thế 間gian 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 親thân 近cận 邪tà 友hữu 。 習tập 行hành 非phi 法pháp 。 造tạo 作tác 結kết 業nghiệp 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 長trường 處xứ 生sanh 死tử 。 喪táng 智trí 慧tuệ 眼nhãn 。 如như 彼bỉ 愚ngu 夫phu 。 為vì 其kỳ 二nhị 婦phụ 故cố 。 二nhị 眼nhãn 俱câu 失thất 。
七thất 十thập 二nhị 。 唵Án 米Mễ 決Quyết 口Khẩu 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 至chí 婦phụ 家gia 舍xá 。 見kiến 其kỳ 擣đảo 米mễ 。 便tiện 往vãng 其kỳ 所sở 。 偷thâu 米mễ 唵án 之chi 。 婦phụ 來lai 見kiến 夫phu 。 欲dục 共cộng 其kỳ 語ngữ 。 滿mãn 口khẩu 中trung 米mễ 。 都đô 不bất 應ứng 和hòa 。 羞tu 其kỳ 婦phụ 故cố 。 不bất 肯khẳng 棄khí 之chi 。 是thị 以dĩ 不bất 語ngữ 。 婦phụ 怪quái 不bất 語ngữ 。 以dĩ 手thủ 摸mạc 看khán 。 謂vị 其kỳ 口khẩu 腫thũng 。
語ngứ 其kỳ 父phụ 言ngôn 。
我ngã 夫phu 始thỉ 來lai 。 卒thốt 得đắc 口khẩu 腫thũng 。 都đô 不bất 能năng 語ngữ 。
其kỳ 父phụ 即tức 便tiện 。 喚hoán 醫y 治trị 之chi 。
時thời 醫y 言ngôn 曰viết 。
此thử 病bệnh 最tối 重trọng 。 以dĩ 刀đao 決quyết 之chi 。 可khả 得đắc 差sái 耳nhĩ 。
即tức 便tiện 以dĩ 刀đao 。 決quyết 破phá 其kỳ 口khẩu 。 米mễ 從tùng 中trung 出xuất 。 其kỳ 事sự 彰chương 露lộ 。
世thế 間gian 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 作tác 諸chư 惡ác 行hành 。 犯phạm 於ư 淨tịnh 戒giới 。 覆phú 藏tàng 其kỳ 過quá 。 不bất 肯khẳng 發phát 露lộ 。 墮đọa 於ư 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 以dĩ 小tiểu 羞tu 故cố 。 不bất 肯khẳng 吐thổ 米mễ 。 以dĩ 刀đao 決quyết 口khẩu 。 乃nãi 顯hiển 其kỳ 過quá 。
七thất 十thập 三tam 。 詐Trá 言Ngôn 馬Mã 死Tử 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 騎kỵ 一nhất 黑hắc 馬mã 。 入nhập 陣trận 擊kích 賊tặc 。 以dĩ 其kỳ 怖bố 故cố 。 不bất 能năng 戰chiến 鬪đấu 。 便tiện 以dĩ 血huyết 污ô 。 塗đồ 其kỳ 面diện 目mục 。 詐trá 現hiện 死tử 相tướng 。 臥ngọa 死tử 人nhân 中trung 。 其kỳ 所sở 乘thừa 馬mã 。 為vị 他tha 所sở 奪đoạt 。 軍quân 眾chúng 既ký 去khứ 。 便tiện 欲dục 還hoàn 家gia 。 即tức 截tiệt 他tha 人nhân 。 白bạch 馬mã 尾vĩ 來lai 。
既ký 到đáo 舍xá 已dĩ 。 有hữu 人nhân 問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 所sở 乘thừa 馬mã 。 今kim 為vi 所sở 在tại 。 何hà 以dĩ 不bất 乘thừa 。
答đáp 言ngôn 。
我ngã 馬mã 已dĩ 死tử 。 遂toại 持trì 尾vĩ 來lai 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 馬mã 本bổn 黑hắc 。 尾vĩ 何hà 以dĩ 白bạch 。
默mặc 然nhiên 無vô 對đối 。 為vị 人nhân 所sở 笑tiếu 。
世thế 間gian 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 自tự 言ngôn 善thiện 好hảo 。 修tu 行hành 慈từ 心tâm 。 不bất 食thực 酒tửu 肉nhục 。 然nhiên 殺sát 害hại 眾chúng 生sanh 。 加gia 諸chư 楚sở 毒độc 。 妄vọng 自tự 稱xưng 善thiện 。 無vô 惡ác 不bất 造tạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 詐trá 言ngôn 馬mã 死tử 。
七thất 十thập 四tứ 。 出Xuất 家Gia 凡Phàm 夫Phu 貪Tham 利Lợi 養Dưỡng 喻dụ
昔tích 有hữu 國quốc 王vương 。 設thiết 於ư 教giáo 法pháp 。 諸chư 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 在tại 我ngã 國quốc 內nội 。 制chế 抑ức 洗tẩy 淨tịnh 。 不bất 洗tẩy 淨tịnh 者giả 。 驅khu 令linh 策sách 使sử 。 種chủng 種chủng 苦khổ 役dịch 。 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 空không 捉tróc 澡táo 灌quán 。 詐trá 言ngôn 洗tẩy 淨tịnh 。
人nhân 為vi 其kỳ 著trước 水thủy 。 即tức 便tiện 瀉tả 棄khí 。 便tiện 作tác 是thị 言ngôn 。
我ngã 不bất 洗tẩy 淨tịnh 。 王vương 自tự 洗tẩy 之chi 。 為vì 王vương 意ý 故cố 。 用dụng 避tị 王vương 役dịch 。 妄vọng 言ngôn 洗tẩy 淨tịnh 。 實thật 不bất 洗tẩy 之chi 。
出xuất 家gia 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 剃thế 頭đầu 染nhiễm 衣y 。 內nội 實thật 毀hủy 禁cấm 。 詐trá 現hiện 持trì 戒giới 。 望vọng 求cầu 利lợi 養dưỡng 。 復phục 避tị 王vương 役dịch 。 外ngoại 似tự 沙Sa 門Môn 。 內nội 實thật 虛hư 欺khi 。 如như 捉tróc 空không 瓶bình 。 但đãn 有hữu 外ngoại 相tướng 。
七thất 十thập 五ngũ 。 駝Đà 甕Úng 俱Câu 失Thất 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 先tiên 甕úng 中trung 盛thình 穀cốc 。 駱lạc 駝đà 入nhập 頭đầu 。 甕úng 中trung 食thực 穀cốc 。 又hựu 不bất 得đắc 出xuất 。 既ký 不bất 得đắc 出xuất 。 以dĩ 為vi 憂ưu 惱não 。
有hữu 一nhất 老lão 人nhân 。 來lai 語ngứ 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 莫mạc 愁sầu 也dã 。 我ngã 教giáo 汝nhữ 出xuất 。 汝nhữ 用dụng 我ngã 語ngữ 。 必tất 得đắc 速tốc 出xuất 。 汝nhữ 當đương 斬trảm 頭đầu 。 自tự 得đắc 出xuất 之chi 。
即tức 用dụng 其kỳ 語ngữ 。 以dĩ 刀đao 斬trảm 頭đầu 。 既ký 復phục 殺sát 駝đà 。 而nhi 復phục 破phá 甕úng 。 如như 此thử 癡si 人nhân 。 世thế 間gian 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 悕hy 心tâm 菩Bồ 提Đề 。 志chí 求cầu 三Tam 乘Thừa 。 宜nghi 持trì 禁cấm 戒giới 。 防phòng 護hộ 諸chư 惡ác 。 然nhiên 為vị 五ngũ 欲dục 。 毀hủy 破phá 淨tịnh 戒giới 。 既ký 犯phạm 禁cấm 已dĩ 。 捨xả 離ly 三Tam 乘Thừa 。 縱túng 心tâm 極cực 意ý 。 無vô 惡ác 不bất 造tạo 。 乘thừa 及cập 淨tịnh 戒giới 。 二nhị 俱câu 捐quyên 捨xả 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 駝đà 甕úng 俱câu 失thất 。
七thất 十thập 六lục 。 田Điền 夫Phu 思Tư 王Vương 女Nữ 喻dụ
昔tích 有hữu 田điền 夫phu 。 遊du 行hành 城thành 邑ấp 。 見kiến 國quốc 王vương 女nữ 。 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 世thế 所sở 希hy 有hữu 。 晝trú 夜dạ 想tưởng 念niệm 。 情tình 不bất 能năng 已dĩ 。 思tư 與dữ 交giao 通thông 。 無vô 由do 可khả 遂toại 。 顏nhan 色sắc 瘀ứ 黃hoàng 。 即tức 成thành 重trọng 病bệnh 。
諸chư 所sở 親thân 見kiến 。 便tiện 問vấn 其kỳ 人nhân 。
何hà 故cố 如như 是thị 。
答đáp 親thân 里lý 言ngôn 。
我ngã 昨tạc 見kiến 王vương 女nữ 。 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 思tư 與dữ 交giao 通thông 。 不bất 能năng 得đắc 故cố 。 是thị 以dĩ 病bệnh 耳nhĩ 。 我ngã 若nhược 不bất 得đắc 。 必tất 死tử 無vô 疑nghi 。
諸chư 親thân 語ngứ 言ngôn 。
我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 。 作tác 好hảo 方phương 便tiện 。 使sử 汝nhữ 得đắc 之chi 。 勿vật 得đắc 愁sầu 也dã 。
後hậu 日nhật 見kiến 之chi 。 便tiện 語ngứ 之chi 言ngôn 。
我ngã 等đẳng 為vì 汝nhữ 。 便tiện 為vi 是thị 得đắc 。 唯duy 王vương 女nữ 不bất 欲dục 。
田điền 夫phu 聞văn 之chi 。 欣hân 然nhiên 而nhi 笑tiếu 。 謂vị 呼hô 。
必tất 得đắc 。
世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 別biệt 時thời 節tiết 。 春xuân 秋thu 冬đông 夏hạ 。 便tiện 於ư 冬đông 時thời 。 擲trịch 種chúng 土thổ 中trung 。 望vọng 得đắc 果quả 實thật 。 徒đồ 喪táng 其kỳ 功công 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 芽nha 莖hành 枝chi 葉diệp 。 一nhất 切thiết 都đô 失thất 。 世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 修tu 習tập 少thiểu 福phước 。 謂vị 為vi 具cụ 足túc 。 便tiện 謂vị 菩Bồ 提Đề 。 已dĩ 可khả 證chứng 得đắc 。 如như 彼bỉ 田điền 夫phu 。 悕hy 望vọng 王vương 女nữ 。
七thất 十thập 七thất 。 搆Câu 驢Lư 乳Nhũ 喻dụ
昔tích 邊biên 國quốc 人nhân 。 不bất 識thức 於ư 驢lư 。 聞văn 他tha 說thuyết 言ngôn 。 驢lư 乳nhũ 甚thậm 美mỹ 。 都đô 無vô 識thức 者giả 。
爾nhĩ 時thời 諸chư 人nhân 。 得đắc 一nhất 父phụ 驢lư 。 欲dục 搆câu 其kỳ 乳nhũ 。 諍tranh 共cộng 捉tróc 之chi 。
其kỳ 中trung 有hữu 捉tróc 頭đầu 者giả 。 有hữu 捉tróc 耳nhĩ 者giả 。 有hữu 捉tróc 尾vĩ 者giả 。 有hữu 捉tróc 脚cước 者giả 。 復phục 有hữu 捉tróc 器khí 者giả 。 各các 欲dục 先tiên 得đắc 。 於ư 前tiền 飲ẩm 之chi 。 中trung 捉tróc 驢lư 根căn 。 謂vị 呼hô 是thị 乳nhũ 。 即tức 便tiện 搆câu 之chi 。 望vọng 得đắc 其kỳ 乳nhũ 。 眾chúng 人nhân 疲bì 厭yếm 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 徒đồ 自tự 勞lao 苦khổ 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 為vị 一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 之chi 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。
外ngoại 道đạo 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 聞văn 說thuyết 於ư 道Đạo 。 不bất 應ưng 求cầu 處xứ 。 妄vọng 生sanh 想tưởng 念niệm 。 起khởi 種chủng 種chủng 邪tà 見kiến 。 裸lõa 形hình 自tự 餓ngạ 。 投đầu 巖nham 赴phó 火hỏa 。 以dĩ 是thị 邪tà 見kiến 。 墮đọa 於ư 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 妄vọng 求cầu 於ư 乳nhũ 。
七thất 十thập 八bát 。 與Dữ 兒Nhi 期Kỳ 早Tảo 行Hành 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 夜dạ 語ngứ 兒nhi 言ngôn 。
明minh 當đương 共cộng 汝nhữ 。 至chí 彼bỉ 聚tụ 落lạc 。 有hữu 所sở 取thủ 索sách 。
兒nhi 聞văn 語ngữ 已dĩ 。 至chí 明minh 旦đán 。 竟cánh 不bất 問vấn 父phụ 。 獨độc 往vãng 詣nghệ 彼bỉ 。 既ký 至chí 彼bỉ 已dĩ 。 身thân 體thể 疲bì 極cực 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 又hựu 不bất 得đắc 食thực 。 飢cơ 渴khát 欲dục 死tử 。 尋tầm 復phục 迴hồi 來lai 。 來lai 見kiến 其kỳ 父phụ 。
父phụ 見kiến 子tử 來lai 。 深thâm 責trách 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 大đại 愚ngu 癡si 。 無vô 有hữu 智trí 慧tuệ 。 何hà 不bất 待đãi 我ngã 。 空không 自tự 往vãng 來lai 。 徒đồ 受thọ 其kỳ 苦khổ 。
為vị 一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 之chi 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 設thiết 得đắc 出xuất 家gia 。 即tức 剃thế 鬚tu 髮phát 。 服phục 三tam 法Pháp 衣y 。 不bất 求cầu 明minh 師sư 。 諮tư 受thọ 道Đạo 法Pháp 。 失thất 諸chư 禪thiền 定định 。 道Đạo 品Phẩm 功công 德đức 。 沙Sa 門Môn 妙diệu 果Quả 。 一nhất 切thiết 都đô 失thất 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 虛hư 作tác 往vãng 返phản 。 徒đồ 自tự 疲bì 勞lao 。 形hình 似tự 沙Sa 門Môn 。 實thật 無vô 所sở 得đắc 。
七thất 十thập 九cửu 。 為Vì 王Vương 負Phụ 机Cơ 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 王vương 。 欲dục 入nhập 無Vô 憂Ưu 園Viên 中trung 。 歡hoan 娛ngu 受thọ 樂lạc 。
勅sắc 一nhất 臣thần 言ngôn 。
汝nhữ 捉tróc 一nhất 机cơ 。 持trì 至chí 彼bỉ 園viên 。 我ngã 用dụng 坐tọa 息tức 。
時thời 彼bỉ 使sử 人nhân 。 羞tu 不bất 肯khẳng 捉tróc 。
而nhi 白bạch 王vương 言ngôn 。
我ngã 不bất 能năng 捉tróc 。 我ngã 願nguyện 擔đảm 之chi 。
時thời 王vương 便tiện 以dĩ 。 三tam 十thập 六lục 机cơ 。 置trí 其kỳ 背bối 上thượng 。 驅khu 使sử 擔đảm 之chi 。 至chí 於ư 園viên 中trung 。 如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 見kiến 女nữ 人nhân 。 一nhất 髮phát 在tại 地địa 。 自tự 言ngôn 持trì 戒giới 。 不bất 肯khẳng 捉tróc 之chi 。 後hậu 為vị 煩phiền 惱não 所sở 惑hoặc 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 屎thỉ 尿niệu 不bất 淨tịnh 。 不bất 以dĩ 為vi 醜xú 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 一nhất 時thời 都đô 捉tróc 。 不bất 生sanh 慚tàm 愧quý 。 至chí 死tử 不bất 捨xả 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 擔đảm 負phụ 於ư 机cơ 。
八bát 十thập 。 倒Đảo 灌Quán 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 患hoạn 下hạ 部bộ 病bệnh 。
醫y 言ngôn 。
當đương 須tu 倒đảo 灌quán 。 乃nãi 可khả 差sái 耳nhĩ 。
便tiện 集tập 灌quán 具cụ 。 欲dục 以dĩ 灌quán 之chi 。 醫y 未vị 至chí 頃khoảnh 。 便tiện 取thủ 服phục 之chi 。 腹phúc 脹trướng 欲dục 死tử 。 不bất 能năng 自tự 勝thắng 。
醫y 既ký 來lai 至chí 。 怪quái 其kỳ 所sở 以dĩ 。 即tức 便tiện 問vấn 之chi 。
何hà 故cố 如như 是thị 。
即tức 答đáp 醫y 言ngôn 。
向hướng 時thời 灌quán 藥dược 。 我ngã 取thủ 服phục 之chi 。 是thị 故cố 欲dục 死tử 。
醫y 聞văn 是thị 語ngữ 。 深thâm 責trách 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 大đại 愚ngu 人nhân 。 不bất 解giải 方phương 便tiện 。
即tức 便tiện 以dĩ 餘dư 藥dược 。 服phục 之chi 方phương 吐thổ 下hạ 。 爾nhĩ 乃nãi 得đắc 差sái 。
如như 此thử 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 欲dục 修tu 學học 禪thiền 。 觀quán 種chủng 種chủng 方phương 法pháp 。 應ưng 効hiệu 不bất 淨tịnh 。 反phản 効hiệu 數sổ 息tức 。 應ưng 數sổ 息tức 者giả 。 効hiệu 觀quán 六lục 界giới 。 顛điên 倒đảo 上thượng 下hạ 。 無vô 有hữu 根căn 本bổn 。 徒đồ 喪táng 身thân 命mạng 。 為vị 其kỳ 所sở 困khốn 。 不bất 諮tư 良lương 師sư 。 顛điên 倒đảo 禪thiền 法pháp 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 飲ẩm 服phục 不bất 淨tịnh 。
八bát 十thập 一nhất 。 為Vị 熊Hùng 所Sở 嚙Giảo 喻dụ
昔tích 有hữu 父phụ 子tử 。 與dữ 伴bạn 共cộng 行hành 。 其kỳ 子tử 入nhập 林lâm 。 為vị 熊hùng 所sở 嚙giảo 。 爪trảo 壞hoại 身thân 體thể 。 困khốn 急cấp 出xuất 林lâm 。 還hoàn 至chí 伴bạn 邊biên 。 父phụ 見kiến 其kỳ 子tử 。 身thân 體thể 傷thương 壞hoại 。
怪quái 問vấn 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 被bị 此thử 瘡sang 害hại 。
子tử 報báo 父phụ 言ngôn 。
有hữu 一nhất 種chủng 物vật 。 身thân 毛mao 躭đam 毿tam 。 來lai 毀hủy 害hại 我ngã 。
父phụ 執chấp 弓cung 箭tiễn 。 往vãng 到đáo 林lâm 間gian 。 見kiến 一nhất 仙tiên 人nhân 。 毛mao 髮phát 深thâm 長trường 。 便tiện 欲dục 射xạ 之chi 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
何hà 故cố 射xạ 之chi 。 此thử 人nhân 無vô 害hại 。 當đương 治trị 有hữu 過quá 。
世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vì 彼bỉ 雖tuy 著trước 法Pháp 服phục 。 無vô 道Đạo 行hành 者giả 。 之chi 所sở 罵mạ 辱nhục 。 而nhi 濫lạm 害hại 良lương 善thiện 。 有hữu 德đức 之chi 人nhân 。 喻dụ 如như 彼bỉ 父phụ 。 熊hùng 傷thương 其kỳ 子tử 。 而nhi 抂cuồng 加gia 神thần 仙tiên 。
八bát 十thập 二nhị 。 比Tỉ 種Chúng 田Điền 喻dụ
昔tích 有hữu 野dã 人nhân 。 來lai 至chí 田điền 里lý 。
見kiến 好hảo 麥mạch 苗miêu 。 生sanh 長trưởng 欝uất 茂mậu 。 問vấn 麥mạch 主chủ 言ngôn 。
云vân 何hà 能năng 令linh 。 是thị 麥mạch 茂mậu 好hảo 。
其kỳ 主chủ 答đáp 言ngôn 。
平bình 治trị 其kỳ 地địa 。 兼kiêm 加gia 糞phẩn 水thủy 。 故cố 得đắc 如như 是thị 。
彼bỉ 人nhân 即tức 便tiện 。 依y 法pháp 用dụng 之chi 。 即tức 以dĩ 水thủy 糞phẩn 。 調điều 和hòa 其kỳ 田điền 。 下hạ 種chủng 於ư 地địa 。 畏úy 其kỳ 自tự 脚cước 。 蹋đạp 地địa 令linh 堅kiên 。 其kỳ 麥mạch 不bất 生sanh 。
我ngã 當đương 坐tọa 一nhất 床sàng 上thượng 。 使sử 人nhân 輿dư 之chi 。 於ư 上thượng 散tán 種chủng 。 爾nhĩ 乃nãi 好hảo 耳nhĩ 。
即tức 使sử 四tứ 人nhân 。 人nhân 擎kình 一nhất 脚cước 。 至chí 田điền 散tán 種chủng 。 地địa 堅kiên 逾du 甚thậm 。 為vị 人nhân 嗤xuy 笑tiếu 。 恐khủng 己kỷ 二nhị 足túc 。 更cánh 增tăng 八bát 足túc 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 既ký 修tu 戒giới 田điền 。 善thiện 芽nha 將tương 生sanh 。 應ưng 當đương 師sư 諮tư 。 受thọ 行hành 教giáo 誡giới 。 令linh 法Pháp 芽nha 生sanh 。 而nhi 返phản 違vi 犯phạm 。 多đa 作tác 諸chư 惡ác 。 便tiện 使sử 戒giới 芽nha 不bất 生sanh 。 喻dụ 如như 彼bỉ 人nhân 。 畏úy 其kỳ 二nhị 足túc 。 倒đảo 加gia 其kỳ 八bát 。
八bát 十thập 三tam 。 獼Mi 猴Hầu 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 獼mi 猴hầu 。 為vị 大đại 人nhân 所sở 打đả 。 不bất 能năng 奈nại 何hà 。 反phản 怨oán 小tiểu 兒nhi 。
凡phàm 夫phu 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 先tiên 所sở 瞋sân 人nhân 。 代đại 謝tạ 不bất 停đình 。 滅diệt 在tại 過quá 去khứ 。 乃nãi 於ư 相tương 續tục 。 後hậu 生sanh 之chi 法pháp 。 謂vị 是thị 前tiền 者giả 。 妄vọng 生sanh 瞋sân 忿phẫn 。 毒độc 恚khuể 彌di 深thâm 。 如như 彼bỉ 癡si 猴hầu 。 為vị 大đại 所sở 打đả 。 反phản 嗔sân 小tiểu 兒nhi 。
八bát 十thập 四tứ 。 月Nguyệt 蝕Thực 打Đả 狗Cẩu 喻dụ
昔tích 阿a 修tu 羅la 王vương 。 見kiến 日nhật 月nguyệt 明minh 淨tịnh 。 以dĩ 手thủ 障chướng 之chi 。 無vô 智trí 常thường 人nhân 。 狗cẩu 無vô 罪tội 咎cữu 。 橫hoạnh 加gia 於ư 惡ác 。
凡phàm 夫phu 亦diệc 爾nhĩ 。 貪tham 瞋sân 愚ngu 癡si 。 橫hoạnh 苦khổ 其kỳ 身thân 。 臥ngọa 蕀cức 刺thứ 上thượng 。 五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 。 如như 彼bỉ 月nguyệt 蝕thực 。 抂cuồng 橫hoạnh 打đả 狗cẩu 。
八bát 十thập 五ngũ 。 婦Phụ 女Nữ 患Hoạn 眼Nhãn 痛Thống 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 女nữ 人nhân 。 極cực 患hoạn 眼nhãn 痛thống 。
有hữu 知tri 識thức 女nữ 人nhân 問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 眼nhãn 痛thống 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
眼nhãn 痛thống 。
彼bỉ 女nữ 復phục 言ngôn 。
有hữu 眼nhãn 必tất 痛thống 。 我ngã 雖tuy 未vị 痛thống 。 並tịnh 欲dục 挑thiêu 眼nhãn 。 恐khủng 其kỳ 後hậu 痛thống 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
眼nhãn 若nhược 在tại 者giả 。 或hoặc 痛thống 不bất 痛thống 。 眼nhãn 若nhược 無vô 者giả 。 終chung 身thân 長trường 痛thống 。
凡phàm 愚ngu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 聞văn 富phú 貴quý 者giả 。 衰suy 患hoạn 之chi 本bổn 。 畏úy 不bất 布bố 施thí 。 恐khủng 後hậu 得đắc 報báo 。 財tài 物vật 殷ân 溢dật 。 重trọng 受thọ 苦khổ 惱não 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 若nhược 施thí 者giả 。 或hoặc 苦khổ 或hoặc 樂lạc 。 若nhược 不bất 施thí 者giả 。 貧bần 窮cùng 大đại 苦khổ 。
如như 彼bỉ 女nữ 人nhân 。 不bất 忍nhẫn 近cận 痛thống 。 便tiện 欲dục 去khứ 眼nhãn 。 乃nãi 為vị 長trường 痛thống 。
八bát 十thập 六lục 。 父Phụ 取Thủ 兒Nhi 耳Nhĩ 璫Đang 喻dụ
昔tích 有hữu 父phụ 子tử 二nhị 人nhân 。 緣duyên 事sự 共cộng 行hành 。 路lộ 賊tặc 卒thốt 起khởi 。 欲dục 來lai 剝bác 之chi 。 其kỳ 兒nhi 耳nhĩ 中trung 。 有hữu 真chân 金kim 璫đang 。 其kỳ 父phụ 見kiến 賊tặc 卒thốt 發phát 。 畏úy 失thất 耳nhĩ 璫đang 。 即tức 便tiện 以dĩ 手thủ 挽vãn 之chi 。 耳nhĩ 不bất 時thời 決quyết 。 為vì 耳nhĩ 璫đang 故cố 。 便tiện 斬trảm 兒nhi 頭đầu 。 須tu 臾du 之chi 間gian 。 賊tặc 便tiện 棄khí 去khứ 。 還hoàn 以dĩ 兒nhi 頭đầu 。 著trước 於ư 肩kiên 上thượng 。 不bất 可khả 平bình 復phục 。
如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 間gian 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
為vì 名danh 利lợi 故cố 。 造tạo 作tác 戲hí 論luận 。 言ngôn 。
二nhị 世thế 有hữu 。 二nhị 世thế 無vô 。 中trung 陰ấm 有hữu 。 中trung 陰ấm 無vô 。 心tâm 數số 法pháp 有hữu 。 心tâm 數số 法pháp 無vô 。
種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 不bất 得đắc 法pháp 實thật 。
他tha 人nhân 以dĩ 如như 法Pháp 論luận 。 破phá 其kỳ 所sở 論luận 。 便tiện 言ngôn 。
我ngã 論luận 中trung 都đô 無vô 是thị 說thuyết 。
如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vì 小tiểu 名danh 利lợi 。 便tiện 故cố 妄vọng 語ngữ 。 喪táng 沙Sa 門Môn 道Đạo 果Quả 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 為vì 少thiểu 利lợi 故cố 。 斬trảm 其kỳ 兒nhi 頭đầu 。
八bát 十thập 七thất 。 劫Kiếp 盜Đạo 分Phân 財Tài 喻dụ
昔tích 有hữu 群quần 賊tặc 。 共cộng 行hành 劫kiếp 盜đạo 。 多đa 取thủ 財tài 物vật 。 即tức 共cộng 分phân 之chi 。 等đẳng 以dĩ 為vi 分phân 。 唯duy 有hữu 鹿Lộc 野Dã 欽khâm 婆bà 羅la 。 色sắc 不bất 純thuần 好hảo 。 以dĩ 為vi 下hạ 分phân 。 與dữ 最tối 劣liệt 者giả 。 下hạ 劣liệt 者giả 得đắc 之chi 恚khuể 恨hận 。 謂vị 呼hô 大đại 失thất 。 至chí 城thành 賣mại 之chi 。 諸chư 貴quý 長trưởng 者giả 。 多đa 與dữ 其kỳ 價giá 。 一nhất 人nhân 所sở 得đắc 。 倍bội 於ư 眾chúng 伴bạn 。 方phương 乃nãi 歡hoan 喜hỷ 。 踊dũng 悅duyệt 無vô 量lượng 。
猶do 如như 世thế 人nhân 。 不bất 知tri 布bố 施thí 。 有hữu 報báo 無vô 報báo 。 而nhi 行hành 少thiểu 施thí 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 受thọ 無vô 量lượng 樂lạc 。 方phương 更cánh 悔hối 恨hận 。 悔hối 不bất 廣quảng 施thí 。 如như 欽khâm 婆bà 羅la 。 後hậu 得đắc 大đại 價giá 。 乃nãi 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 施thí 亦diệc 如như 是thị 。 少thiểu 作tác 多đa 得đắc 。 爾nhĩ 乃nãi 自tự 慶khánh 。 恨hận 不bất 益ích 為vi 。
八bát 十thập 八bát 。 獼Mi 猴Hầu 把Bả 豆Đậu 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 獼mi 猴hầu 。 持trì 一nhất 把bả 豆đậu 。 誤ngộ 落lạc 一nhất 豆đậu 在tại 地địa 。 便tiện 捨xả 手thủ 中trung 豆đậu 。 欲dục 覓mịch 其kỳ 一nhất 。 未vị 得đắc 一nhất 豆đậu 。 先tiên 所sở 捨xả 者giả 。 雞kê 鴨áp 食thực 盡tận 。
凡phàm 夫phu 出xuất 家gia 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 初sơ 毀hủy 一nhất 戒giới 。 而nhi 不bất 能năng 悔hối 。 以dĩ 不bất 悔hối 故cố 。 放phóng 逸dật 滋tư 蔓mạn 。 一nhất 切thiết 都đô 捨xả 。 如như 彼bỉ 獼mi 猴hầu 。 失thất 其kỳ 一nhất 豆đậu 。 一nhất 切thiết 都đô 棄khí 。
八bát 十thập 九cửu 。 得Đắc 金Kim 鼠Thử 狼Lang 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 在tại 路lộ 而nhi 行hành 。 道đạo 中trung 得đắc 一nhất 金kim 鼠thử 狼lang 。 心tâm 生sanh 喜hỷ 踊dũng 。 持trì 置trí 懷hoài 中trung 。 涉thiệp 道đạo 而nhi 進tiến 。 至chí 水thủy 欲dục 渡độ 。 脫thoát 衣y 置trí 地địa 。 尋tầm 時thời 金kim 鼠thử 。 變biến 為vi 毒độc 蛇xà 。 此thử 人nhân 深thâm 思tư 。 寧ninh 為vị 毒độc 蛇xà 螫thích 殺sát 。 要yếu 當đương 懷hoài 去khứ 。 心tâm 至chí 冥minh 感cảm 。 還hoàn 化hóa 為vi 金kim 。
傍bàng 邊biên 愚ngu 人nhân 。 見kiến 其kỳ 毒độc 蛇xà 。 變biến 成thành 真chân 實thật 。 謂vị 為vi 恒hằng 爾nhĩ 。 復phục 取thủ 毒độc 蛇xà 。 內nội 著trước 懷hoài 裏lý 。 即tức 為vị 毒độc 蛇xà 。 之chi 所sở 𧎴triết 螫thích 。 喪táng 身thân 殞vẫn 命mạng 。
世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 見kiến 善thiện 獲hoạch 利lợi 。 內nội 無vô 真chân 心tâm 。 但đãn 為vì 利lợi 養dưỡng 。 來lai 附phụ 於ư 法Pháp 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 墮đọa 於ư 惡ác 處xứ 。 如như 捉tróc 毒độc 蛇xà 。 被bị 螫thích 而nhi 死tử 。
九cửu 十thập 。 地Địa 得Đắc 金Kim 錢Tiền 喻dụ
昔tích 有hữu 貧bần 人nhân 。 在tại 路lộ 而nhi 行hành 。 道đạo 中trung 偶ngẫu 得đắc 。 一nhất 囊nang 金kim 錢tiền 。 心tâm 大đại 喜hỷ 躍dược 。 即tức 便tiện 數sổ 之chi 。 數sổ 未vị 能năng 周chu 。 金kim 主chủ 忽hốt 至chí 。 盡tận 還hoàn 奪đoạt 錢tiền 。 其kỳ 人nhân 當đương 時thời 。 悔hối 不bất 疾tật 去khứ 。 懊áo 惱não 之chi 情tình 。 甚thậm 為vi 極cực 苦khổ 。
遇ngộ 佛Phật 法Pháp 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 得đắc 值trị 遇ngộ 。 三Tam 寶Bảo 福phước 田điền 。 不bất 勤cần 方phương 便tiện 。 修tu 行hành 善thiện 業nghiệp 。 忽hốt 爾nhĩ 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 還hoàn 為vi 其kỳ 主chủ 。 奪đoạt 錢tiền 而nhi 去khứ 。
如như 偈kệ 所sở 說thuyết 。
今kim 日nhật 營doanh 此thử 事sự 。
明minh 日nhật 造tạo 彼bỉ 事sự 。
樂nhạo 著trước 不bất 觀quán 苦khổ 。
不bất 覺giác 死tử 賊tặc 至chí 。
怱thông 怱thông 營doanh 眾chúng 務vụ 。
凡phàm 人nhân 無vô 不bất 爾nhĩ 。
如như 彼bỉ 數sổ 錢tiền 者giả 。
其kỳ 事sự 亦diệc 如như 是thị 。
九cửu 十thập 一nhất 。 貧Bần 兒Nhi 欲Dục 與Dữ 富Phú 等Đẳng 財Tài 物Vật 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 貧bần 人nhân 。 少thiểu 有hữu 財tài 物vật 。 見kiến 大đại 富phú 者giả 。 意ý 欲dục 共cộng 等đẳng 。 不bất 能năng 等đẳng 故cố 。 雖tuy 有hữu 少thiểu 財tài 。 欲dục 棄khí 水thủy 中trung 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
此thử 物vật 雖tuy 尠tiển 。 可khả 得đắc 延diên 君quân 。 性tánh 命mạng 數sổ 日nhật 。 何hà 故cố 捨xả 棄khí 。 擲trịch 著trước 水thủy 中trung 。
世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 得đắc 出xuất 家gia 。 少thiểu 得đắc 利lợi 養dưỡng 。 心tâm 有hữu 悕hy 望vọng 。 常thường 懷hoài 不bất 足túc 。 不bất 能năng 得đắc 與dữ 。 高cao 德đức 者giả 等đẳng 。 獲hoạch 其kỳ 利lợi 養dưỡng 。 見kiến 他tha 宿túc 舊cựu 。 有hữu 德đức 之chi 人nhân 。 素tố 有hữu 多đa 聞văn 。 多đa 眾chúng 供cúng 養dường 。 意ý 欲dục 等đẳng 之chi 。 不bất 能năng 等đẳng 故cố 。 心tâm 懷hoài 憂ưu 苦khổ 。 便tiện 欲dục 罷bãi 道Đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 欲dục 等đẳng 富phú 者giả 。 自tự 棄khí 己kỷ 財tài 。
九cửu 十thập 二nhị 。 小Tiểu 兒Nhi 得Đắc 歡Hoan 喜Hỷ 丸Hoàn 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 乳nhũ 母mẫu 。 抱bão 兒nhi 涉thiệp 路lộ 。 行hành 道đạo 疲bì 極cực 。 眠miên 睡thụy 不bất 覺giác 。 時thời 有hữu 一nhất 人nhân 。 持trì 歡hoan 喜hỷ 丸hoàn 。 授thọ 與dữ 小tiểu 兒nhi 。 小tiểu 兒nhi 得đắc 已dĩ 。 貪tham 其kỳ 美mỹ 味vị 。 不bất 顧cố 身thân 物vật 。 此thử 人nhân 即tức 時thời 。 解giải 其kỳ 鉗kiềm 鏁tỏa 。 瓔anh 珞lạc 衣y 物vật 。 都đô 盡tận 持trì 去khứ 。
比Bỉ 丘Khâu 亦diệc 爾nhĩ 。 樂nhạo 在tại 眾chúng 務vụ 。 憒hội 閙náo 之chi 處xứ 。 貪tham 少thiểu 利lợi 養dưỡng 。 為vị 煩phiền 惱não 賊tặc 。 奪đoạt 其kỳ 功công 德đức 。 戒giới 寶bảo 瓔anh 珞lạc 。 如như 彼bỉ 小tiểu 兒nhi 。 貪tham 少thiểu 味vị 故cố 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 賊tặc 盡tận 持trì 去khứ 。
九cửu 十thập 三tam 。 老Lão 母Mẫu 捉Tróc 熊Hùng 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 老lão 母mẫu 。 在tại 樹thụ 下hạ 臥ngọa 。 熊hùng 欲dục 來lai 搏bác 。 爾nhĩ 時thời 老lão 母mẫu 。 遶nhiễu 樹thụ 走tẩu 避tị 。 熊hùng 尋tầm 後hậu 逐trục 。 一nhất 手thủ 抱bão 樹thụ 。 欲dục 捉tróc 老lão 母mẫu 。 老lão 母mẫu 得đắc 急cấp 。 即tức 時thời 合hợp 樹thụ 。 捺nại 熊hùng 兩lưỡng 手thủ 。 熊hùng 不bất 得đắc 動động 。
更cánh 有hữu 異dị 人nhân 。 來lai 至chí 其kỳ 所sở 。 老lão 母mẫu 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 共cộng 我ngã 捉tróc 。 殺sát 分phân 其kỳ 肉nhục 。
時thời 彼bỉ 人nhân 者giả 。 信tín 老lão 母mẫu 語ngữ 。 即tức 時thời 共cộng 捉tróc 。 既ký 捉tróc 之chi 已dĩ 。 老lão 母mẫu 即tức 便tiện 。 捨xả 熊hùng 而nhi 走tẩu 。 其kỳ 人nhân 後hậu 為vị 熊hùng 所sở 困khốn 。 如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 作tác 諸chư 異dị 論luận 。 既ký 不bất 善thiện 好hảo 。 文văn 辭từ 繁phồn 重trùng 。 多đa 有hữu 諸chư 病bệnh 。 竟cánh 不bất 成thành 訖ngật 。 便tiện 捨xả 終chung 亡vong 。 後hậu 人nhân 捉tróc 之chi 。 欲dục 為vi 解giải 釋thích 。 不bất 達đạt 其kỳ 意ý 。 反phản 為vị 其kỳ 困khốn 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 代đại 他tha 捉tróc 熊hùng 。 反phản 自tự 被bị 害hại 。
九cửu 十thập 四tứ 。 摩Ma 尼Ni 水Thủy 竇Đậu 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 與dữ 他tha 婦phụ 通thông 。 交giao 通thông 未vị 竟cánh 。 夫phu 從tùng 外ngoại 來lai 。 即tức 便tiện 覺giác 之chi 。 住trụ 於ư 門môn 外ngoại 。 伺tứ 其kỳ 出xuất 時thời 。 便tiện 欲dục 殺sát 害hại 。
婦phụ 語ngứ 人nhân 言ngôn 。
我ngã 夫phu 已dĩ 覺giác 。 更cánh 無vô 出xuất 處xứ 。 唯duy 有hữu 摩ma 尼ni 。 可khả 以dĩ 得đắc 出xuất 。
欲dục 令linh 其kỳ 人nhân 。 從tùng 水thủy 竇đậu 出xuất 。 其kỳ 人nhân 錯thác 解giải 。 謂vị 摩ma 尼ni 珠châu 。 所sở 在tại 求cầu 覓mịch 。 而nhi 不bất 知tri 處xứ 。
即tức 作tác 是thị 言ngôn 。
不bất 見kiến 摩ma 尼ni 珠châu 。 我ngã 終chung 不bất 去khứ 。
須tu 臾du 之chi 間gian 。 為vị 其kỳ 所sở 殺sát 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
生sanh 死tử 之chi 中trung 。 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 無vô 我ngã 。 離ly 斷đoạn 常thường 二nhị 邊biên 。 處xứ 於ư 中Trung 道Đạo 。 於ư 此thử 中trung 過quá 。 可khả 得đắc 解giải 脫thoát 。
凡phàm 夫phu 錯thác 解giải 。 便tiện 求cầu 世thế 界giới 。 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 及cập 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 有hữu 我ngã 無vô 我ngã 。 竟cánh 不bất 能năng 觀quán 。 中Trung 道Đạo 之chi 理lý 。 忽hốt 然nhiên 命mạng 終chung 。 為vị 於ư 無vô 常thường 。 之chi 所sở 殺sát 害hại 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 推thôi 求cầu 摩ma 尼ni 。 為vị 他tha 所sở 害hại 。
九cửu 十thập 五ngũ 。 一Nhất 鴿Cáp 喻dụ
昔tích 有hữu 雄hùng 雌thư 二nhị 鴿cáp 。 共cộng 同đồng 一nhất 巢sào 。 秋thu 果quả 熟thục 時thời 。 取thủ 果quả 滿mãn 巢sào 。 於ư 其kỳ 後hậu 時thời 。 果quả 乾can 減giảm 少thiểu 。 唯duy 半bán 巢sào 在tại 。
雄hùng 瞋sân 雌thư 言ngôn 。
取thủ 果quả 勤cần 苦khổ 。 汝nhữ 獨độc 食thực 之chi 。 唯duy 有hữu 半bán 在tại 。
雌thư 鴿cáp 答đáp 言ngôn 。
我ngã 不bất 獨độc 食thực 。 果quả 自tự 減giảm 少thiểu 。
雄hùng 鴿cáp 不bất 信tín 。 瞋sân 恚khuể 而nhi 言ngôn 。
非phi 汝nhữ 獨độc 食thực 。 何hà 由do 減giảm 少thiểu 。
即tức 便tiện 以dĩ 觜tủy 。 啄trác 雌thư 鴿cáp 殺sát 。 未vị 經kinh 幾kỷ 日nhật 。 天thiên 降giáng 大đại 雨vũ 。 果quả 得đắc 濕thấp 潤nhuận 。 還hoàn 復phục 如như 故cố 。
雄hùng 鴿cáp 見kiến 已dĩ 。 方phương 生sanh 悔hối 恨hận 。
彼bỉ 實thật 不bất 食thực 。 我ngã 妄vọng 殺sát 他tha 。
即tức 悲bi 鳴minh 命mạng 。 喚hoán 雌thư 鴿cáp 。
汝nhữ 何hà 處xứ 去khứ 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 顛điên 倒đảo 在tại 懷hoài 。 妄vọng 取thủ 欲dục 樂lạc 。 不bất 觀quán 無vô 常thường 。 犯phạm 於ư 重trọng 禁cấm 。 悔hối 之chi 於ư 後hậu 。 竟cánh 何hà 所sở 及cập 。 後hậu 唯duy 悲bi 歎thán 。 如như 彼bỉ 愚ngu 鴿cáp 。
九cửu 十thập 六lục 。 詐Trá 稱Xưng 眼Nhãn 盲Manh 喻dụ
昔tích 有hữu 工công 匠tượng 師sư 。 為vì 王vương 作tác 務vụ 。 不bất 堪kham 其kỳ 苦khổ 。 詐trá 言ngôn 眼nhãn 盲manh 。 便tiện 得đắc 脫thoát 苦khổ 。 有hữu 餘dư 作tác 師sư 聞văn 之chi 。 便tiện 欲dục 自tự 壞hoại 其kỳ 目mục 。 用dụng 避tị 苦khổ 役dịch 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 何hà 以dĩ 自tự 毀hủy 。 徒đồ 受thọ 其kỳ 苦khổ 。
如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 人nhân 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vì 少thiểu 名danh 譽dự 。 及cập 以dĩ 利lợi 養dưỡng 。 便tiện 故cố 妄vọng 語ngữ 。 毀hủy 壞hoại 淨tịnh 戒giới 。 身thân 死tử 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 為vì 少thiểu 利lợi 故cố 。 自tự 壞hoại 其kỳ 目mục 。
九cửu 十thập 七thất 。 為Vị 惡Ác 賊Tặc 所Sở 劫Kiếp 失Thất 氎Điệp 喻dụ
昔tích 有hữu 二nhị 人nhân 。 為vi 伴bạn 共cộng 行hành 曠khoáng 野dã 。 一nhất 人nhân 被bị 一nhất 領lãnh 氎điệp 。 中trung 路lộ 為vị 賊tặc 所sở 剝bác 。 一nhất 人nhân 逃đào 避tị 。 走tẩu 入nhập 草thảo 中trung 。 其kỳ 失thất 氎điệp 者giả 。 先tiên 於ư 氎điệp 頭đầu 。 裹khỏa 一nhất 金kim 錢tiền 。
便tiện 語ngứ 賊tặc 言ngôn 。
此thử 衣y 適thích 可khả 直trực 。 一nhất 枚mai 金kim 錢tiền 。 我ngã 今kim 求cầu 以dĩ 。 一nhất 枚mai 金kim 錢tiền 。 而nhi 用dụng 贖thục 之chi 。
賊tặc 言ngôn 。
金kim 錢tiền 今kim 在tại 何hà 處xứ 。
即tức 便tiện 氎điệp 頭đầu 。 解giải 取thủ 示thị 之chi 。 而nhi 語ngứ 賊tặc 言ngôn 。
此thử 是thị 真chân 金kim 。 若nhược 不bất 信tín 我ngã 語ngữ 。 今kim 此thử 草thảo 中trung 。 有hữu 好hảo 金kim 師sư 。 可khả 往vãng 問vấn 之chi 。
賊tặc 既ký 見kiến 之chi 。 復phục 取thủ 其kỳ 衣y 。 如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 氎điệp 與dữ 金kim 錢tiền 。 一nhất 切thiết 都đô 失thất 。 自tự 失thất 其kỳ 利lợi 。 復phục 使sử 彼bỉ 失thất 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 修tu 行hành 道Đạo 品Phẩm 。 作tác 諸chư 功công 德đức 。 為vị 煩phiền 惱não 賊tặc 。 之chi 所sở 劫kiếp 掠lược 。 失thất 其kỳ 善thiện 法Pháp 。 喪táng 諸chư 功công 德đức 。 不bất 但đãn 自tự 失thất 其kỳ 利lợi 。 復phục 使sử 餘dư 人nhân 。 失thất 其kỳ 道Đạo 業nghiệp 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 彼bỉ 此thử 俱câu 失thất 。
九cửu 十thập 八bát 。 小Tiểu 兒Nhi 得Đắc 大Đại 龜Quy 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 小tiểu 兒nhi 。 陸lục 地địa 遊du 戲hí 。 得đắc 一nhất 大đại 龜quy 。 意ý 欲dục 殺sát 之chi 。 不bất 知tri 方phương 便tiện 。
而nhi 問vấn 人nhân 言ngôn 。
云vân 何hà 得đắc 殺sát 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 但đãn 擲trịch 置trí 水thủy 中trung 。 即tức 時thời 可khả 殺sát 。
爾nhĩ 時thời 小tiểu 兒nhi 。 信tín 其kỳ 語ngữ 故cố 。 即tức 擲trịch 水thủy 中trung 。 龜quy 得đắc 水thủy 已dĩ 。 即tức 便tiện 走tẩu 去khứ 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 欲dục 守thủ 護hộ 六lục 根căn 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 不bất 解giải 方phương 便tiện 。
而nhi 問vấn 人nhân 言ngôn 。
作tác 何hà 因nhân 緣duyên 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。
邪tà 見kiến 外ngoại 道đạo 。 天Thiên 魔Ma 波Ba 旬Tuần 。 及cập 惡ác 知tri 識thức 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 但đãn 極cực 意ý 六lục 塵trần 。 恣tứ 情tình 五ngũ 欲dục 。 如như 我ngã 語ngữ 者giả 。 必tất 得đắc 解giải 脫thoát 。
如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 不bất 諦đế 思tư 惟duy 。 便tiện 用dụng 其kỳ 語ngữ 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 小tiểu 兒nhi 。 擲trịch 龜quy 水thủy 中trung 。
此thử 論luận 我ngã 所sở 造tạo 。
合hợp 和hòa 喜hỷ 笑tiếu 語ngữ 。
多đa 損tổn 正chánh 實thật 說thuyết 。
觀quán 義nghĩa 應ưng 不bất 應ưng 。
如như 似tự 苦khổ 毒độc 藥dược 。
和hòa 合hợp 於ư 石thạch 蜜mật 。
藥dược 為vi 破phá 壞hoại 病bệnh 。
此thử 論luận 亦diệc 如như 是thị 。
正Chánh 法Pháp 中trung 戲hí 笑tiếu 。
譬thí 如như 彼bỉ 狂cuồng 藥dược 。
佛Phật 正Chánh 法Pháp 寂tịch 定định 。
明minh 照chiếu 於ư 世thế 間gian 。
如như 服phục 吐thổ 下hạ 藥dược 。
以dĩ 酥tô 潤nhuận 體thể 中trung 。
我ngã 今kim 以dĩ 此thử 義nghĩa 。
顯hiển 發phát 於ư 寂tịch 定định 。
如như 阿a 伽già 陀đà 藥dược 。
樹thụ 葉diệp 而nhi 裹khỏa 之chi 。
取thủ 藥dược 塗đồ 毒độc 竟cánh 。
樹thụ 葉diệp 還hoàn 棄khí 之chi 。
戲hí 笑tiếu 如như 葉diệp 裹khỏa 。
實thật 義nghĩa 在tại 其kỳ 中trung 。
智trí 者giả 取thủ 正chánh 義nghĩa 。
戲hí 笑tiếu 便tiện 應ưng 棄khí 。
尊Tôn 者giả 僧Tăng 伽Già 斯Tư 那Na 。 造tạo 作tác 癡si 花hoa 鬘man 竟cánh 。
百Bách 喻Dụ 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ
六lục 十thập 六lục 。 口Khẩu 誦Tụng 乘Thừa 船Thuyền 法Pháp 而Nhi 不Bất 解Giải 用Dụng 喻dụ
昔tích 有hữu 大đại 長trưởng 者giả 子tử 。 共cộng 諸chư 商thương 人nhân 。 入nhập 海hải 採thải 寶bảo 。 此thử 長trưởng 者giả 子tử 。 善thiện 誦tụng 入nhập 海hải 。 捉tróc 船thuyền 方phương 法pháp 。 若nhược 入nhập 海hải 水thủy 。 漩tuyền 洑phục 洄hồi 流lưu 。 磯ki 激kích 之chi 處xứ 。 當đương 如như 是thị 捉tróc 。 如như 是thị 正chánh 。 如như 是thị 住trụ 。
語ngứ 眾chúng 人nhân 言ngôn 。
入nhập 海hải 方phương 法pháp 。 我ngã 悉tất 知tri 之chi 。
眾chúng 人nhân 聞văn 已dĩ 。 深thâm 信tín 其kỳ 語ngữ 。 既ký 至chí 海hải 中trung 。 未vị 經kinh 幾kỷ 時thời 。 船thuyền 師sư 遇ngộ 病bệnh 。 忽hốt 然nhiên 便tiện 死tử 。 時thời 長trưởng 者giả 子tử 。 即tức 便tiện 代đại 處xứ 。
至chí 洄hồi 澓phục 駛sử 流lưu 。 之chi 中trung 唱xướng 言ngôn 。
當đương 如như 是thị 捉tróc 。 如như 是thị 正chánh 。
船thuyền 盤bàn 迴hồi 旋toàn 轉chuyển 。 不bất 能năng 前tiền 進tiến 。 至chí 於ư 寶bảo 所sở 。 舉cử 船thuyền 商thương 人nhân 。 沒một 水thủy 而nhi 死tử 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 少thiểu 習tập 禪thiền 法pháp 。 安an 般ban 數sổ 息tức 。 及cập 不bất 淨tịnh 觀quán 。 雖tuy 誦tụng 其kỳ 文văn 。 不bất 解giải 其kỳ 義nghĩa 。 種chủng 種chủng 方phương 法pháp 。 實thật 無vô 所sở 曉hiểu 。 自tự 言ngôn 善thiện 解giải 。 妄vọng 授thọ 禪thiền 法pháp 。 使sử 前tiền 人nhân 迷mê 亂loạn 失thất 心tâm 。 倒đảo 錯thác 法pháp 相tướng 。 終chung 年niên 累lũy 歲tuế 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 使sử 他tha 沒một 海hải 。
六lục 十thập 七thất 。 夫Phu 婦Phụ 食Thực 餅Bính 共Cộng 為Vi 要Yếu 喻dụ
昔tích 有hữu 夫phu 婦phụ 。 有hữu 三tam 番phiên 餅bính 。 夫phu 婦phụ 共cộng 分phân 。 各các 食thực 一nhất 餅bính 。
餘dư 一nhất 番phiên 在tại 。 共cộng 作tác 要yếu 言ngôn 。
若nhược 有hữu 語ngữ 者giả 。 要yếu 不bất 與dữ 餅bính 。
既ký 作tác 要yếu 已dĩ 。 為vì 一nhất 餅bính 故cố 。 各các 不bất 敢cảm 語ngữ 。 須tu 臾du 有hữu 賊tặc 。 入nhập 家gia 偷thâu 盜đạo 。 取thủ 其kỳ 財tài 物vật 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 盡tận 畢tất 賊tặc 手thủ 。 夫phu 婦phụ 二nhị 人nhân 。 以dĩ 先tiên 要yếu 故cố 。 眼nhãn 看khán 不bất 語ngữ 。 賊tặc 見kiến 不bất 語ngữ 。 即tức 其kỳ 夫phu 前tiền 。 侵xâm 略lược 其kỳ 婦phụ 。 其kỳ 夫phu 眼nhãn 見kiến 。 亦diệc 復phục 不bất 語ngữ 。
婦phụ 便tiện 喚hoán 賊tặc 。 語ngứ 其kỳ 夫phu 言ngôn 。
云vân 何hà 癡si 人nhân 。 為vì 一nhất 餅bính 故cố 。 見kiến 賊tặc 不bất 喚hoán 。
其kỳ 夫phu 拍phách 手thủ 笑tiếu 言ngôn 。
咄đốt 婢tỳ 。我ngã 定định 得đắc 餅bính 。 不bất 復phục 與dữ 爾nhĩ 。
世thế 人nhân 聞văn 之chi 。 無vô 不bất 嗤xuy 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vì 小tiểu 名danh 利lợi 故cố 。 詐trá 現hiện 靜tĩnh 默mặc 。 為vị 虛hư 假giả 煩phiền 惱não 。 種chủng 種chủng 惡ác 賊tặc 。 之chi 所sở 侵xâm 略lược 。 喪táng 其kỳ 善thiện 法Pháp 。 墜trụy 墮đọa 三tam 塗đồ 。 都đô 不bất 怖bố 畏úy 。 求cầu 出xuất 世thế 道đạo 。 方phương 於ư 五ngũ 欲dục 。 躭đam 著trước 嬉hi 戲hí 。 雖tuy 遭tao 大đại 苦khổ 。 不bất 以dĩ 為vi 患hoạn 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。
六lục 十thập 八bát 。 共Cộng 相Tương 怨Oán 害Hại 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 共cộng 他tha 相tương 嗔sân 。 愁sầu 憂ưu 不bất 樂lạc 。
有hữu 人nhân 問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 愁sầu 悴tụy 如như 是thị 。
即tức 答đáp 之chi 言ngôn 。
有hữu 人nhân 毀hủy 我ngã 。 力lực 不bất 能năng 報báo 。 不bất 知tri 何hà 方phương 。 可khả 得đắc 報báo 之chi 。 是thị 以dĩ 愁sầu 耳nhĩ 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
唯duy 有hữu 毘tỳ 陀đà 羅la 咒chú 。 可khả 以dĩ 害hại 彼bỉ 。 但đãn 有hữu 一nhất 患hoạn 。 未vị 及cập 害hại 彼bỉ 。 返phản 自tự 害hại 己kỷ 。
其kỳ 人nhân 聞văn 已dĩ 。 便tiện 大đại 歡hoan 喜hỷ 。
願nguyện 但đãn 教giáo 我ngã 。 雖tuy 當đương 自tự 害hại 。 要yếu 望vọng 傷thương 彼bỉ 。
世thế 間gian 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vì 瞋sân 恚khuể 故cố 。 欲dục 求cầu 毘tỳ 陀đà 羅la 咒chú 。 用dụng 惱não 於ư 彼bỉ 。 竟cánh 未vị 害hại 他tha 。 先tiên 為vị 瞋sân 恚khuể 。 反phản 自tự 惱não 害hại 。 墮đọa 於ư 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。
六lục 十thập 九cửu 。 效Hiệu 其Kỳ 祖Tổ 先Tiên 急Cấp 速Tốc 食Thực 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 從tùng 北Bắc 天Thiên 竺Trúc 。 至chí 南Nam 天Thiên 竺Trúc 。 住trú 止chỉ 既ký 久cửu 。 即tức 聘sính 其kỳ 女nữ 。 共cộng 為vi 夫phu 婦phụ 。 時thời 婦phụ 為vì 夫phu 。 造tạo 設thiết 飲ẩm 食thực 。 夫phu 得đắc 急cấp 吞thôn 。 不bất 避tị 其kỳ 熱nhiệt 。
婦phụ 時thời 怪quái 之chi 。 語ngứ 其kỳ 夫phu 言ngôn 。
此thử 中trung 無vô 賊tặc 。 劫kiếp 奪đoạt 人nhân 者giả 。 有hữu 何hà 急cấp 事sự 。 怱thông 怱thông 乃nãi 爾nhĩ 。 不bất 安an 徐từ 食thực 。
夫phu 答đáp 婦phụ 言ngôn 。
有hữu 好hảo 密mật 事sự 。 不bất 得đắc 語ngứ 汝nhữ 。
婦phụ 聞văn 其kỳ 言ngôn 。 謂vị 有hữu 異dị 法pháp 。 慇ân 懃cần 問vấn 之chi 。
良lương 久cửu 乃nãi 答đáp 。
我ngã 祖tổ 父phụ 已dĩ 來lai 。 法pháp 常thường 速tốc 食thực 。 我ngã 今kim 効hiệu 之chi 。 是thị 故cố 疾tật 耳nhĩ 。
世thế 間gian 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 達đạt 正chánh 理lý 。 不bất 知tri 善thiện 惡ác 。 作tác 諸chư 邪tà 行hành 。 不bất 以dĩ 為vi 恥sỉ 。 而nhi 云vân 我ngã 祖tổ 父phụ 已dĩ 來lai 。 作tác 如như 是thị 法pháp 。 至chí 死tử 受thọ 行hành 。 終chung 不bất 捨xả 離ly 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 習tập 其kỳ 速tốc 食thực 。 以dĩ 為vi 好hảo 法pháp 。
七thất 十thập 。 嘗Thường 菴Am 婆Bà 羅La 果Quả 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 長trưởng 者giả 。 遣khiển 人nhân 持trì 錢tiền 。 至chí 他tha 園viên 中trung 。 買mãi 菴am 婆bà 羅la 果quả 。 而nhi 欲dục 食thực 之chi 。
而nhi 勅sắc 之chi 言ngôn 。
好hảo 甜điềm 美mỹ 者giả 。 汝nhữ 當đương 買mãi 來lai 。
即tức 便tiện 持trì 錢tiền 。 往vãng 買mãi 其kỳ 果quả 。
果quả 主chủ 言ngôn 。
我ngã 此thử 樹thụ 果quả 。 悉tất 皆giai 美mỹ 好hảo 。 無vô 一nhất 惡ác 者giả 。 汝nhữ 嘗thường 一nhất 果quả 。 足túc 以dĩ 知tri 之chi 。
買mãi 果quả 者giả 言ngôn 。
我ngã 今kim 當đương 。 一nhất 一nhất 嘗thường 之chi 。 然nhiên 後hậu 當đương 取thủ 。 若nhược 但đãn 嘗thường 一nhất 。 何hà 以dĩ 可khả 知tri 。
尋tầm 即tức 取thủ 果quả 。 一nhất 一nhất 皆giai 嘗thường 。 持trì 來lai 歸quy 家gia 。 長trưởng 者giả 見kiến 已dĩ 。 惡ác 而nhi 不bất 食thực 。 便tiện 一nhất 切thiết 都đô 棄khí 。
世thế 間gian 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 聞văn 持trì 戒giới 施thí 。 得đắc 大đại 富phú 樂lạc 。 身thân 常thường 安an 隱ẩn 。 無vô 有hữu 諸chư 患hoạn 。
不bất 肯khẳng 信tín 之chi 。 便tiện 作tác 是thị 言ngôn 。
布bố 施thí 得đắc 福phước 。 我ngã 自tự 得đắc 時thời 。 然nhiên 後hậu 可khả 信tín 。
目mục 覩đổ 現hiện 世thế 。 貴quý 賤tiện 貧bần 窮cùng 。 皆giai 是thị 先tiên 業nghiệp 。 所sở 獲hoạch 果quả 報báo 。 不bất 知tri 推thôi 一nhất 。 以dĩ 求cầu 因nhân 果quả 。 方phương 懷hoài 不bất 信tín 。 須tu 己kỷ 自tự 經kinh 。 一nhất 旦đán 命mạng 終chung 。 財tài 物vật 喪táng 失thất 。 如như 彼bỉ 嘗thường 果quả 。 一nhất 切thiết 都đô 棄khí 。
七thất 十thập 一nhất 。 為Vì 二Nhị 婦Phụ 故Cố 喪Táng 其Kỳ 兩Lưỡng 目Mục 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 聘sính 取thủ 二nhị 婦phụ 。 若nhược 近cận 其kỳ 一nhất 。 為vị 一nhất 所sở 瞋sân 。 不bất 能năng 裁tài 斷đoạn 。 便tiện 在tại 二nhị 婦phụ 。 中trung 間gian 正chánh 身thân 仰ngưỡng 臥ngọa 。 值trị 天thiên 大đại 雨vũ 。 屋ốc 舍xá 霖lâm 漏lậu 。 水thủy 土thổ 俱câu 下hạ 。 墮đọa 其kỳ 眼nhãn 中trung 。 以dĩ 先tiên 有hữu 要yếu 。 不bất 敢cảm 起khởi 避tị 。 遂toại 令linh 二nhị 目mục 。 俱câu 失thất 其kỳ 明minh 。
世thế 間gian 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 親thân 近cận 邪tà 友hữu 。 習tập 行hành 非phi 法pháp 。 造tạo 作tác 結kết 業nghiệp 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 長trường 處xứ 生sanh 死tử 。 喪táng 智trí 慧tuệ 眼nhãn 。 如như 彼bỉ 愚ngu 夫phu 。 為vì 其kỳ 二nhị 婦phụ 故cố 。 二nhị 眼nhãn 俱câu 失thất 。
七thất 十thập 二nhị 。 唵Án 米Mễ 決Quyết 口Khẩu 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 至chí 婦phụ 家gia 舍xá 。 見kiến 其kỳ 擣đảo 米mễ 。 便tiện 往vãng 其kỳ 所sở 。 偷thâu 米mễ 唵án 之chi 。 婦phụ 來lai 見kiến 夫phu 。 欲dục 共cộng 其kỳ 語ngữ 。 滿mãn 口khẩu 中trung 米mễ 。 都đô 不bất 應ứng 和hòa 。 羞tu 其kỳ 婦phụ 故cố 。 不bất 肯khẳng 棄khí 之chi 。 是thị 以dĩ 不bất 語ngữ 。 婦phụ 怪quái 不bất 語ngữ 。 以dĩ 手thủ 摸mạc 看khán 。 謂vị 其kỳ 口khẩu 腫thũng 。
語ngứ 其kỳ 父phụ 言ngôn 。
我ngã 夫phu 始thỉ 來lai 。 卒thốt 得đắc 口khẩu 腫thũng 。 都đô 不bất 能năng 語ngữ 。
其kỳ 父phụ 即tức 便tiện 。 喚hoán 醫y 治trị 之chi 。
時thời 醫y 言ngôn 曰viết 。
此thử 病bệnh 最tối 重trọng 。 以dĩ 刀đao 決quyết 之chi 。 可khả 得đắc 差sái 耳nhĩ 。
即tức 便tiện 以dĩ 刀đao 。 決quyết 破phá 其kỳ 口khẩu 。 米mễ 從tùng 中trung 出xuất 。 其kỳ 事sự 彰chương 露lộ 。
世thế 間gian 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 作tác 諸chư 惡ác 行hành 。 犯phạm 於ư 淨tịnh 戒giới 。 覆phú 藏tàng 其kỳ 過quá 。 不bất 肯khẳng 發phát 露lộ 。 墮đọa 於ư 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 以dĩ 小tiểu 羞tu 故cố 。 不bất 肯khẳng 吐thổ 米mễ 。 以dĩ 刀đao 決quyết 口khẩu 。 乃nãi 顯hiển 其kỳ 過quá 。
七thất 十thập 三tam 。 詐Trá 言Ngôn 馬Mã 死Tử 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 騎kỵ 一nhất 黑hắc 馬mã 。 入nhập 陣trận 擊kích 賊tặc 。 以dĩ 其kỳ 怖bố 故cố 。 不bất 能năng 戰chiến 鬪đấu 。 便tiện 以dĩ 血huyết 污ô 。 塗đồ 其kỳ 面diện 目mục 。 詐trá 現hiện 死tử 相tướng 。 臥ngọa 死tử 人nhân 中trung 。 其kỳ 所sở 乘thừa 馬mã 。 為vị 他tha 所sở 奪đoạt 。 軍quân 眾chúng 既ký 去khứ 。 便tiện 欲dục 還hoàn 家gia 。 即tức 截tiệt 他tha 人nhân 。 白bạch 馬mã 尾vĩ 來lai 。
既ký 到đáo 舍xá 已dĩ 。 有hữu 人nhân 問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 所sở 乘thừa 馬mã 。 今kim 為vi 所sở 在tại 。 何hà 以dĩ 不bất 乘thừa 。
答đáp 言ngôn 。
我ngã 馬mã 已dĩ 死tử 。 遂toại 持trì 尾vĩ 來lai 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 馬mã 本bổn 黑hắc 。 尾vĩ 何hà 以dĩ 白bạch 。
默mặc 然nhiên 無vô 對đối 。 為vị 人nhân 所sở 笑tiếu 。
世thế 間gian 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 自tự 言ngôn 善thiện 好hảo 。 修tu 行hành 慈từ 心tâm 。 不bất 食thực 酒tửu 肉nhục 。 然nhiên 殺sát 害hại 眾chúng 生sanh 。 加gia 諸chư 楚sở 毒độc 。 妄vọng 自tự 稱xưng 善thiện 。 無vô 惡ác 不bất 造tạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 詐trá 言ngôn 馬mã 死tử 。
七thất 十thập 四tứ 。 出Xuất 家Gia 凡Phàm 夫Phu 貪Tham 利Lợi 養Dưỡng 喻dụ
昔tích 有hữu 國quốc 王vương 。 設thiết 於ư 教giáo 法pháp 。 諸chư 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 在tại 我ngã 國quốc 內nội 。 制chế 抑ức 洗tẩy 淨tịnh 。 不bất 洗tẩy 淨tịnh 者giả 。 驅khu 令linh 策sách 使sử 。 種chủng 種chủng 苦khổ 役dịch 。 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 空không 捉tróc 澡táo 灌quán 。 詐trá 言ngôn 洗tẩy 淨tịnh 。
人nhân 為vi 其kỳ 著trước 水thủy 。 即tức 便tiện 瀉tả 棄khí 。 便tiện 作tác 是thị 言ngôn 。
我ngã 不bất 洗tẩy 淨tịnh 。 王vương 自tự 洗tẩy 之chi 。 為vì 王vương 意ý 故cố 。 用dụng 避tị 王vương 役dịch 。 妄vọng 言ngôn 洗tẩy 淨tịnh 。 實thật 不bất 洗tẩy 之chi 。
出xuất 家gia 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 剃thế 頭đầu 染nhiễm 衣y 。 內nội 實thật 毀hủy 禁cấm 。 詐trá 現hiện 持trì 戒giới 。 望vọng 求cầu 利lợi 養dưỡng 。 復phục 避tị 王vương 役dịch 。 外ngoại 似tự 沙Sa 門Môn 。 內nội 實thật 虛hư 欺khi 。 如như 捉tróc 空không 瓶bình 。 但đãn 有hữu 外ngoại 相tướng 。
七thất 十thập 五ngũ 。 駝Đà 甕Úng 俱Câu 失Thất 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 先tiên 甕úng 中trung 盛thình 穀cốc 。 駱lạc 駝đà 入nhập 頭đầu 。 甕úng 中trung 食thực 穀cốc 。 又hựu 不bất 得đắc 出xuất 。 既ký 不bất 得đắc 出xuất 。 以dĩ 為vi 憂ưu 惱não 。
有hữu 一nhất 老lão 人nhân 。 來lai 語ngứ 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 莫mạc 愁sầu 也dã 。 我ngã 教giáo 汝nhữ 出xuất 。 汝nhữ 用dụng 我ngã 語ngữ 。 必tất 得đắc 速tốc 出xuất 。 汝nhữ 當đương 斬trảm 頭đầu 。 自tự 得đắc 出xuất 之chi 。
即tức 用dụng 其kỳ 語ngữ 。 以dĩ 刀đao 斬trảm 頭đầu 。 既ký 復phục 殺sát 駝đà 。 而nhi 復phục 破phá 甕úng 。 如như 此thử 癡si 人nhân 。 世thế 間gian 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 悕hy 心tâm 菩Bồ 提Đề 。 志chí 求cầu 三Tam 乘Thừa 。 宜nghi 持trì 禁cấm 戒giới 。 防phòng 護hộ 諸chư 惡ác 。 然nhiên 為vị 五ngũ 欲dục 。 毀hủy 破phá 淨tịnh 戒giới 。 既ký 犯phạm 禁cấm 已dĩ 。 捨xả 離ly 三Tam 乘Thừa 。 縱túng 心tâm 極cực 意ý 。 無vô 惡ác 不bất 造tạo 。 乘thừa 及cập 淨tịnh 戒giới 。 二nhị 俱câu 捐quyên 捨xả 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 駝đà 甕úng 俱câu 失thất 。
七thất 十thập 六lục 。 田Điền 夫Phu 思Tư 王Vương 女Nữ 喻dụ
昔tích 有hữu 田điền 夫phu 。 遊du 行hành 城thành 邑ấp 。 見kiến 國quốc 王vương 女nữ 。 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 世thế 所sở 希hy 有hữu 。 晝trú 夜dạ 想tưởng 念niệm 。 情tình 不bất 能năng 已dĩ 。 思tư 與dữ 交giao 通thông 。 無vô 由do 可khả 遂toại 。 顏nhan 色sắc 瘀ứ 黃hoàng 。 即tức 成thành 重trọng 病bệnh 。
諸chư 所sở 親thân 見kiến 。 便tiện 問vấn 其kỳ 人nhân 。
何hà 故cố 如như 是thị 。
答đáp 親thân 里lý 言ngôn 。
我ngã 昨tạc 見kiến 王vương 女nữ 。 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 思tư 與dữ 交giao 通thông 。 不bất 能năng 得đắc 故cố 。 是thị 以dĩ 病bệnh 耳nhĩ 。 我ngã 若nhược 不bất 得đắc 。 必tất 死tử 無vô 疑nghi 。
諸chư 親thân 語ngứ 言ngôn 。
我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 。 作tác 好hảo 方phương 便tiện 。 使sử 汝nhữ 得đắc 之chi 。 勿vật 得đắc 愁sầu 也dã 。
後hậu 日nhật 見kiến 之chi 。 便tiện 語ngứ 之chi 言ngôn 。
我ngã 等đẳng 為vì 汝nhữ 。 便tiện 為vi 是thị 得đắc 。 唯duy 王vương 女nữ 不bất 欲dục 。
田điền 夫phu 聞văn 之chi 。 欣hân 然nhiên 而nhi 笑tiếu 。 謂vị 呼hô 。
必tất 得đắc 。
世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 別biệt 時thời 節tiết 。 春xuân 秋thu 冬đông 夏hạ 。 便tiện 於ư 冬đông 時thời 。 擲trịch 種chúng 土thổ 中trung 。 望vọng 得đắc 果quả 實thật 。 徒đồ 喪táng 其kỳ 功công 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 芽nha 莖hành 枝chi 葉diệp 。 一nhất 切thiết 都đô 失thất 。 世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 修tu 習tập 少thiểu 福phước 。 謂vị 為vi 具cụ 足túc 。 便tiện 謂vị 菩Bồ 提Đề 。 已dĩ 可khả 證chứng 得đắc 。 如như 彼bỉ 田điền 夫phu 。 悕hy 望vọng 王vương 女nữ 。
七thất 十thập 七thất 。 搆Câu 驢Lư 乳Nhũ 喻dụ
昔tích 邊biên 國quốc 人nhân 。 不bất 識thức 於ư 驢lư 。 聞văn 他tha 說thuyết 言ngôn 。 驢lư 乳nhũ 甚thậm 美mỹ 。 都đô 無vô 識thức 者giả 。
爾nhĩ 時thời 諸chư 人nhân 。 得đắc 一nhất 父phụ 驢lư 。 欲dục 搆câu 其kỳ 乳nhũ 。 諍tranh 共cộng 捉tróc 之chi 。
其kỳ 中trung 有hữu 捉tróc 頭đầu 者giả 。 有hữu 捉tróc 耳nhĩ 者giả 。 有hữu 捉tróc 尾vĩ 者giả 。 有hữu 捉tróc 脚cước 者giả 。 復phục 有hữu 捉tróc 器khí 者giả 。 各các 欲dục 先tiên 得đắc 。 於ư 前tiền 飲ẩm 之chi 。 中trung 捉tróc 驢lư 根căn 。 謂vị 呼hô 是thị 乳nhũ 。 即tức 便tiện 搆câu 之chi 。 望vọng 得đắc 其kỳ 乳nhũ 。 眾chúng 人nhân 疲bì 厭yếm 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 徒đồ 自tự 勞lao 苦khổ 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 為vị 一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 之chi 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。
外ngoại 道đạo 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 聞văn 說thuyết 於ư 道Đạo 。 不bất 應ưng 求cầu 處xứ 。 妄vọng 生sanh 想tưởng 念niệm 。 起khởi 種chủng 種chủng 邪tà 見kiến 。 裸lõa 形hình 自tự 餓ngạ 。 投đầu 巖nham 赴phó 火hỏa 。 以dĩ 是thị 邪tà 見kiến 。 墮đọa 於ư 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 妄vọng 求cầu 於ư 乳nhũ 。
七thất 十thập 八bát 。 與Dữ 兒Nhi 期Kỳ 早Tảo 行Hành 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 夜dạ 語ngứ 兒nhi 言ngôn 。
明minh 當đương 共cộng 汝nhữ 。 至chí 彼bỉ 聚tụ 落lạc 。 有hữu 所sở 取thủ 索sách 。
兒nhi 聞văn 語ngữ 已dĩ 。 至chí 明minh 旦đán 。 竟cánh 不bất 問vấn 父phụ 。 獨độc 往vãng 詣nghệ 彼bỉ 。 既ký 至chí 彼bỉ 已dĩ 。 身thân 體thể 疲bì 極cực 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 又hựu 不bất 得đắc 食thực 。 飢cơ 渴khát 欲dục 死tử 。 尋tầm 復phục 迴hồi 來lai 。 來lai 見kiến 其kỳ 父phụ 。
父phụ 見kiến 子tử 來lai 。 深thâm 責trách 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 大đại 愚ngu 癡si 。 無vô 有hữu 智trí 慧tuệ 。 何hà 不bất 待đãi 我ngã 。 空không 自tự 往vãng 來lai 。 徒đồ 受thọ 其kỳ 苦khổ 。
為vị 一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 之chi 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 設thiết 得đắc 出xuất 家gia 。 即tức 剃thế 鬚tu 髮phát 。 服phục 三tam 法Pháp 衣y 。 不bất 求cầu 明minh 師sư 。 諮tư 受thọ 道Đạo 法Pháp 。 失thất 諸chư 禪thiền 定định 。 道Đạo 品Phẩm 功công 德đức 。 沙Sa 門Môn 妙diệu 果Quả 。 一nhất 切thiết 都đô 失thất 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 虛hư 作tác 往vãng 返phản 。 徒đồ 自tự 疲bì 勞lao 。 形hình 似tự 沙Sa 門Môn 。 實thật 無vô 所sở 得đắc 。
七thất 十thập 九cửu 。 為Vì 王Vương 負Phụ 机Cơ 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 王vương 。 欲dục 入nhập 無Vô 憂Ưu 園Viên 中trung 。 歡hoan 娛ngu 受thọ 樂lạc 。
勅sắc 一nhất 臣thần 言ngôn 。
汝nhữ 捉tróc 一nhất 机cơ 。 持trì 至chí 彼bỉ 園viên 。 我ngã 用dụng 坐tọa 息tức 。
時thời 彼bỉ 使sử 人nhân 。 羞tu 不bất 肯khẳng 捉tróc 。
而nhi 白bạch 王vương 言ngôn 。
我ngã 不bất 能năng 捉tróc 。 我ngã 願nguyện 擔đảm 之chi 。
時thời 王vương 便tiện 以dĩ 。 三tam 十thập 六lục 机cơ 。 置trí 其kỳ 背bối 上thượng 。 驅khu 使sử 擔đảm 之chi 。 至chí 於ư 園viên 中trung 。 如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 見kiến 女nữ 人nhân 。 一nhất 髮phát 在tại 地địa 。 自tự 言ngôn 持trì 戒giới 。 不bất 肯khẳng 捉tróc 之chi 。 後hậu 為vị 煩phiền 惱não 所sở 惑hoặc 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 屎thỉ 尿niệu 不bất 淨tịnh 。 不bất 以dĩ 為vi 醜xú 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 一nhất 時thời 都đô 捉tróc 。 不bất 生sanh 慚tàm 愧quý 。 至chí 死tử 不bất 捨xả 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 擔đảm 負phụ 於ư 机cơ 。
八bát 十thập 。 倒Đảo 灌Quán 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 患hoạn 下hạ 部bộ 病bệnh 。
醫y 言ngôn 。
當đương 須tu 倒đảo 灌quán 。 乃nãi 可khả 差sái 耳nhĩ 。
便tiện 集tập 灌quán 具cụ 。 欲dục 以dĩ 灌quán 之chi 。 醫y 未vị 至chí 頃khoảnh 。 便tiện 取thủ 服phục 之chi 。 腹phúc 脹trướng 欲dục 死tử 。 不bất 能năng 自tự 勝thắng 。
醫y 既ký 來lai 至chí 。 怪quái 其kỳ 所sở 以dĩ 。 即tức 便tiện 問vấn 之chi 。
何hà 故cố 如như 是thị 。
即tức 答đáp 醫y 言ngôn 。
向hướng 時thời 灌quán 藥dược 。 我ngã 取thủ 服phục 之chi 。 是thị 故cố 欲dục 死tử 。
醫y 聞văn 是thị 語ngữ 。 深thâm 責trách 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 大đại 愚ngu 人nhân 。 不bất 解giải 方phương 便tiện 。
即tức 便tiện 以dĩ 餘dư 藥dược 。 服phục 之chi 方phương 吐thổ 下hạ 。 爾nhĩ 乃nãi 得đắc 差sái 。
如như 此thử 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 欲dục 修tu 學học 禪thiền 。 觀quán 種chủng 種chủng 方phương 法pháp 。 應ưng 効hiệu 不bất 淨tịnh 。 反phản 効hiệu 數sổ 息tức 。 應ưng 數sổ 息tức 者giả 。 効hiệu 觀quán 六lục 界giới 。 顛điên 倒đảo 上thượng 下hạ 。 無vô 有hữu 根căn 本bổn 。 徒đồ 喪táng 身thân 命mạng 。 為vị 其kỳ 所sở 困khốn 。 不bất 諮tư 良lương 師sư 。 顛điên 倒đảo 禪thiền 法pháp 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 飲ẩm 服phục 不bất 淨tịnh 。
八bát 十thập 一nhất 。 為Vị 熊Hùng 所Sở 嚙Giảo 喻dụ
昔tích 有hữu 父phụ 子tử 。 與dữ 伴bạn 共cộng 行hành 。 其kỳ 子tử 入nhập 林lâm 。 為vị 熊hùng 所sở 嚙giảo 。 爪trảo 壞hoại 身thân 體thể 。 困khốn 急cấp 出xuất 林lâm 。 還hoàn 至chí 伴bạn 邊biên 。 父phụ 見kiến 其kỳ 子tử 。 身thân 體thể 傷thương 壞hoại 。
怪quái 問vấn 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 被bị 此thử 瘡sang 害hại 。
子tử 報báo 父phụ 言ngôn 。
有hữu 一nhất 種chủng 物vật 。 身thân 毛mao 躭đam 毿tam 。 來lai 毀hủy 害hại 我ngã 。
父phụ 執chấp 弓cung 箭tiễn 。 往vãng 到đáo 林lâm 間gian 。 見kiến 一nhất 仙tiên 人nhân 。 毛mao 髮phát 深thâm 長trường 。 便tiện 欲dục 射xạ 之chi 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
何hà 故cố 射xạ 之chi 。 此thử 人nhân 無vô 害hại 。 當đương 治trị 有hữu 過quá 。
世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vì 彼bỉ 雖tuy 著trước 法Pháp 服phục 。 無vô 道Đạo 行hành 者giả 。 之chi 所sở 罵mạ 辱nhục 。 而nhi 濫lạm 害hại 良lương 善thiện 。 有hữu 德đức 之chi 人nhân 。 喻dụ 如như 彼bỉ 父phụ 。 熊hùng 傷thương 其kỳ 子tử 。 而nhi 抂cuồng 加gia 神thần 仙tiên 。
八bát 十thập 二nhị 。 比Tỉ 種Chúng 田Điền 喻dụ
昔tích 有hữu 野dã 人nhân 。 來lai 至chí 田điền 里lý 。
見kiến 好hảo 麥mạch 苗miêu 。 生sanh 長trưởng 欝uất 茂mậu 。 問vấn 麥mạch 主chủ 言ngôn 。
云vân 何hà 能năng 令linh 。 是thị 麥mạch 茂mậu 好hảo 。
其kỳ 主chủ 答đáp 言ngôn 。
平bình 治trị 其kỳ 地địa 。 兼kiêm 加gia 糞phẩn 水thủy 。 故cố 得đắc 如như 是thị 。
彼bỉ 人nhân 即tức 便tiện 。 依y 法pháp 用dụng 之chi 。 即tức 以dĩ 水thủy 糞phẩn 。 調điều 和hòa 其kỳ 田điền 。 下hạ 種chủng 於ư 地địa 。 畏úy 其kỳ 自tự 脚cước 。 蹋đạp 地địa 令linh 堅kiên 。 其kỳ 麥mạch 不bất 生sanh 。
我ngã 當đương 坐tọa 一nhất 床sàng 上thượng 。 使sử 人nhân 輿dư 之chi 。 於ư 上thượng 散tán 種chủng 。 爾nhĩ 乃nãi 好hảo 耳nhĩ 。
即tức 使sử 四tứ 人nhân 。 人nhân 擎kình 一nhất 脚cước 。 至chí 田điền 散tán 種chủng 。 地địa 堅kiên 逾du 甚thậm 。 為vị 人nhân 嗤xuy 笑tiếu 。 恐khủng 己kỷ 二nhị 足túc 。 更cánh 增tăng 八bát 足túc 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 既ký 修tu 戒giới 田điền 。 善thiện 芽nha 將tương 生sanh 。 應ưng 當đương 師sư 諮tư 。 受thọ 行hành 教giáo 誡giới 。 令linh 法Pháp 芽nha 生sanh 。 而nhi 返phản 違vi 犯phạm 。 多đa 作tác 諸chư 惡ác 。 便tiện 使sử 戒giới 芽nha 不bất 生sanh 。 喻dụ 如như 彼bỉ 人nhân 。 畏úy 其kỳ 二nhị 足túc 。 倒đảo 加gia 其kỳ 八bát 。
八bát 十thập 三tam 。 獼Mi 猴Hầu 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 獼mi 猴hầu 。 為vị 大đại 人nhân 所sở 打đả 。 不bất 能năng 奈nại 何hà 。 反phản 怨oán 小tiểu 兒nhi 。
凡phàm 夫phu 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 先tiên 所sở 瞋sân 人nhân 。 代đại 謝tạ 不bất 停đình 。 滅diệt 在tại 過quá 去khứ 。 乃nãi 於ư 相tương 續tục 。 後hậu 生sanh 之chi 法pháp 。 謂vị 是thị 前tiền 者giả 。 妄vọng 生sanh 瞋sân 忿phẫn 。 毒độc 恚khuể 彌di 深thâm 。 如như 彼bỉ 癡si 猴hầu 。 為vị 大đại 所sở 打đả 。 反phản 嗔sân 小tiểu 兒nhi 。
八bát 十thập 四tứ 。 月Nguyệt 蝕Thực 打Đả 狗Cẩu 喻dụ
昔tích 阿a 修tu 羅la 王vương 。 見kiến 日nhật 月nguyệt 明minh 淨tịnh 。 以dĩ 手thủ 障chướng 之chi 。 無vô 智trí 常thường 人nhân 。 狗cẩu 無vô 罪tội 咎cữu 。 橫hoạnh 加gia 於ư 惡ác 。
凡phàm 夫phu 亦diệc 爾nhĩ 。 貪tham 瞋sân 愚ngu 癡si 。 橫hoạnh 苦khổ 其kỳ 身thân 。 臥ngọa 蕀cức 刺thứ 上thượng 。 五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 。 如như 彼bỉ 月nguyệt 蝕thực 。 抂cuồng 橫hoạnh 打đả 狗cẩu 。
八bát 十thập 五ngũ 。 婦Phụ 女Nữ 患Hoạn 眼Nhãn 痛Thống 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 女nữ 人nhân 。 極cực 患hoạn 眼nhãn 痛thống 。
有hữu 知tri 識thức 女nữ 人nhân 問vấn 言ngôn 。
汝nhữ 眼nhãn 痛thống 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
眼nhãn 痛thống 。
彼bỉ 女nữ 復phục 言ngôn 。
有hữu 眼nhãn 必tất 痛thống 。 我ngã 雖tuy 未vị 痛thống 。 並tịnh 欲dục 挑thiêu 眼nhãn 。 恐khủng 其kỳ 後hậu 痛thống 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
眼nhãn 若nhược 在tại 者giả 。 或hoặc 痛thống 不bất 痛thống 。 眼nhãn 若nhược 無vô 者giả 。 終chung 身thân 長trường 痛thống 。
凡phàm 愚ngu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 聞văn 富phú 貴quý 者giả 。 衰suy 患hoạn 之chi 本bổn 。 畏úy 不bất 布bố 施thí 。 恐khủng 後hậu 得đắc 報báo 。 財tài 物vật 殷ân 溢dật 。 重trọng 受thọ 苦khổ 惱não 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 若nhược 施thí 者giả 。 或hoặc 苦khổ 或hoặc 樂lạc 。 若nhược 不bất 施thí 者giả 。 貧bần 窮cùng 大đại 苦khổ 。
如như 彼bỉ 女nữ 人nhân 。 不bất 忍nhẫn 近cận 痛thống 。 便tiện 欲dục 去khứ 眼nhãn 。 乃nãi 為vị 長trường 痛thống 。
八bát 十thập 六lục 。 父Phụ 取Thủ 兒Nhi 耳Nhĩ 璫Đang 喻dụ
昔tích 有hữu 父phụ 子tử 二nhị 人nhân 。 緣duyên 事sự 共cộng 行hành 。 路lộ 賊tặc 卒thốt 起khởi 。 欲dục 來lai 剝bác 之chi 。 其kỳ 兒nhi 耳nhĩ 中trung 。 有hữu 真chân 金kim 璫đang 。 其kỳ 父phụ 見kiến 賊tặc 卒thốt 發phát 。 畏úy 失thất 耳nhĩ 璫đang 。 即tức 便tiện 以dĩ 手thủ 挽vãn 之chi 。 耳nhĩ 不bất 時thời 決quyết 。 為vì 耳nhĩ 璫đang 故cố 。 便tiện 斬trảm 兒nhi 頭đầu 。 須tu 臾du 之chi 間gian 。 賊tặc 便tiện 棄khí 去khứ 。 還hoàn 以dĩ 兒nhi 頭đầu 。 著trước 於ư 肩kiên 上thượng 。 不bất 可khả 平bình 復phục 。
如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 間gian 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
為vì 名danh 利lợi 故cố 。 造tạo 作tác 戲hí 論luận 。 言ngôn 。
二nhị 世thế 有hữu 。 二nhị 世thế 無vô 。 中trung 陰ấm 有hữu 。 中trung 陰ấm 無vô 。 心tâm 數số 法pháp 有hữu 。 心tâm 數số 法pháp 無vô 。
種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 不bất 得đắc 法pháp 實thật 。
他tha 人nhân 以dĩ 如như 法Pháp 論luận 。 破phá 其kỳ 所sở 論luận 。 便tiện 言ngôn 。
我ngã 論luận 中trung 都đô 無vô 是thị 說thuyết 。
如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vì 小tiểu 名danh 利lợi 。 便tiện 故cố 妄vọng 語ngữ 。 喪táng 沙Sa 門Môn 道Đạo 果Quả 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 為vì 少thiểu 利lợi 故cố 。 斬trảm 其kỳ 兒nhi 頭đầu 。
八bát 十thập 七thất 。 劫Kiếp 盜Đạo 分Phân 財Tài 喻dụ
昔tích 有hữu 群quần 賊tặc 。 共cộng 行hành 劫kiếp 盜đạo 。 多đa 取thủ 財tài 物vật 。 即tức 共cộng 分phân 之chi 。 等đẳng 以dĩ 為vi 分phân 。 唯duy 有hữu 鹿Lộc 野Dã 欽khâm 婆bà 羅la 。 色sắc 不bất 純thuần 好hảo 。 以dĩ 為vi 下hạ 分phân 。 與dữ 最tối 劣liệt 者giả 。 下hạ 劣liệt 者giả 得đắc 之chi 恚khuể 恨hận 。 謂vị 呼hô 大đại 失thất 。 至chí 城thành 賣mại 之chi 。 諸chư 貴quý 長trưởng 者giả 。 多đa 與dữ 其kỳ 價giá 。 一nhất 人nhân 所sở 得đắc 。 倍bội 於ư 眾chúng 伴bạn 。 方phương 乃nãi 歡hoan 喜hỷ 。 踊dũng 悅duyệt 無vô 量lượng 。
猶do 如như 世thế 人nhân 。 不bất 知tri 布bố 施thí 。 有hữu 報báo 無vô 報báo 。 而nhi 行hành 少thiểu 施thí 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 受thọ 無vô 量lượng 樂lạc 。 方phương 更cánh 悔hối 恨hận 。 悔hối 不bất 廣quảng 施thí 。 如như 欽khâm 婆bà 羅la 。 後hậu 得đắc 大đại 價giá 。 乃nãi 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 施thí 亦diệc 如như 是thị 。 少thiểu 作tác 多đa 得đắc 。 爾nhĩ 乃nãi 自tự 慶khánh 。 恨hận 不bất 益ích 為vi 。
八bát 十thập 八bát 。 獼Mi 猴Hầu 把Bả 豆Đậu 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 獼mi 猴hầu 。 持trì 一nhất 把bả 豆đậu 。 誤ngộ 落lạc 一nhất 豆đậu 在tại 地địa 。 便tiện 捨xả 手thủ 中trung 豆đậu 。 欲dục 覓mịch 其kỳ 一nhất 。 未vị 得đắc 一nhất 豆đậu 。 先tiên 所sở 捨xả 者giả 。 雞kê 鴨áp 食thực 盡tận 。
凡phàm 夫phu 出xuất 家gia 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 初sơ 毀hủy 一nhất 戒giới 。 而nhi 不bất 能năng 悔hối 。 以dĩ 不bất 悔hối 故cố 。 放phóng 逸dật 滋tư 蔓mạn 。 一nhất 切thiết 都đô 捨xả 。 如như 彼bỉ 獼mi 猴hầu 。 失thất 其kỳ 一nhất 豆đậu 。 一nhất 切thiết 都đô 棄khí 。
八bát 十thập 九cửu 。 得Đắc 金Kim 鼠Thử 狼Lang 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 在tại 路lộ 而nhi 行hành 。 道đạo 中trung 得đắc 一nhất 金kim 鼠thử 狼lang 。 心tâm 生sanh 喜hỷ 踊dũng 。 持trì 置trí 懷hoài 中trung 。 涉thiệp 道đạo 而nhi 進tiến 。 至chí 水thủy 欲dục 渡độ 。 脫thoát 衣y 置trí 地địa 。 尋tầm 時thời 金kim 鼠thử 。 變biến 為vi 毒độc 蛇xà 。 此thử 人nhân 深thâm 思tư 。 寧ninh 為vị 毒độc 蛇xà 螫thích 殺sát 。 要yếu 當đương 懷hoài 去khứ 。 心tâm 至chí 冥minh 感cảm 。 還hoàn 化hóa 為vi 金kim 。
傍bàng 邊biên 愚ngu 人nhân 。 見kiến 其kỳ 毒độc 蛇xà 。 變biến 成thành 真chân 實thật 。 謂vị 為vi 恒hằng 爾nhĩ 。 復phục 取thủ 毒độc 蛇xà 。 內nội 著trước 懷hoài 裏lý 。 即tức 為vị 毒độc 蛇xà 。 之chi 所sở 𧎴triết 螫thích 。 喪táng 身thân 殞vẫn 命mạng 。
世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 見kiến 善thiện 獲hoạch 利lợi 。 內nội 無vô 真chân 心tâm 。 但đãn 為vì 利lợi 養dưỡng 。 來lai 附phụ 於ư 法Pháp 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 墮đọa 於ư 惡ác 處xứ 。 如như 捉tróc 毒độc 蛇xà 。 被bị 螫thích 而nhi 死tử 。
九cửu 十thập 。 地Địa 得Đắc 金Kim 錢Tiền 喻dụ
昔tích 有hữu 貧bần 人nhân 。 在tại 路lộ 而nhi 行hành 。 道đạo 中trung 偶ngẫu 得đắc 。 一nhất 囊nang 金kim 錢tiền 。 心tâm 大đại 喜hỷ 躍dược 。 即tức 便tiện 數sổ 之chi 。 數sổ 未vị 能năng 周chu 。 金kim 主chủ 忽hốt 至chí 。 盡tận 還hoàn 奪đoạt 錢tiền 。 其kỳ 人nhân 當đương 時thời 。 悔hối 不bất 疾tật 去khứ 。 懊áo 惱não 之chi 情tình 。 甚thậm 為vi 極cực 苦khổ 。
遇ngộ 佛Phật 法Pháp 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 得đắc 值trị 遇ngộ 。 三Tam 寶Bảo 福phước 田điền 。 不bất 勤cần 方phương 便tiện 。 修tu 行hành 善thiện 業nghiệp 。 忽hốt 爾nhĩ 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 還hoàn 為vi 其kỳ 主chủ 。 奪đoạt 錢tiền 而nhi 去khứ 。
如như 偈kệ 所sở 說thuyết 。
今kim 日nhật 營doanh 此thử 事sự 。
明minh 日nhật 造tạo 彼bỉ 事sự 。
樂nhạo 著trước 不bất 觀quán 苦khổ 。
不bất 覺giác 死tử 賊tặc 至chí 。
怱thông 怱thông 營doanh 眾chúng 務vụ 。
凡phàm 人nhân 無vô 不bất 爾nhĩ 。
如như 彼bỉ 數sổ 錢tiền 者giả 。
其kỳ 事sự 亦diệc 如như 是thị 。
九cửu 十thập 一nhất 。 貧Bần 兒Nhi 欲Dục 與Dữ 富Phú 等Đẳng 財Tài 物Vật 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 貧bần 人nhân 。 少thiểu 有hữu 財tài 物vật 。 見kiến 大đại 富phú 者giả 。 意ý 欲dục 共cộng 等đẳng 。 不bất 能năng 等đẳng 故cố 。 雖tuy 有hữu 少thiểu 財tài 。 欲dục 棄khí 水thủy 中trung 。
傍bàng 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
此thử 物vật 雖tuy 尠tiển 。 可khả 得đắc 延diên 君quân 。 性tánh 命mạng 數sổ 日nhật 。 何hà 故cố 捨xả 棄khí 。 擲trịch 著trước 水thủy 中trung 。
世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 得đắc 出xuất 家gia 。 少thiểu 得đắc 利lợi 養dưỡng 。 心tâm 有hữu 悕hy 望vọng 。 常thường 懷hoài 不bất 足túc 。 不bất 能năng 得đắc 與dữ 。 高cao 德đức 者giả 等đẳng 。 獲hoạch 其kỳ 利lợi 養dưỡng 。 見kiến 他tha 宿túc 舊cựu 。 有hữu 德đức 之chi 人nhân 。 素tố 有hữu 多đa 聞văn 。 多đa 眾chúng 供cúng 養dường 。 意ý 欲dục 等đẳng 之chi 。 不bất 能năng 等đẳng 故cố 。 心tâm 懷hoài 憂ưu 苦khổ 。 便tiện 欲dục 罷bãi 道Đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 欲dục 等đẳng 富phú 者giả 。 自tự 棄khí 己kỷ 財tài 。
九cửu 十thập 二nhị 。 小Tiểu 兒Nhi 得Đắc 歡Hoan 喜Hỷ 丸Hoàn 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 乳nhũ 母mẫu 。 抱bão 兒nhi 涉thiệp 路lộ 。 行hành 道đạo 疲bì 極cực 。 眠miên 睡thụy 不bất 覺giác 。 時thời 有hữu 一nhất 人nhân 。 持trì 歡hoan 喜hỷ 丸hoàn 。 授thọ 與dữ 小tiểu 兒nhi 。 小tiểu 兒nhi 得đắc 已dĩ 。 貪tham 其kỳ 美mỹ 味vị 。 不bất 顧cố 身thân 物vật 。 此thử 人nhân 即tức 時thời 。 解giải 其kỳ 鉗kiềm 鏁tỏa 。 瓔anh 珞lạc 衣y 物vật 。 都đô 盡tận 持trì 去khứ 。
比Bỉ 丘Khâu 亦diệc 爾nhĩ 。 樂nhạo 在tại 眾chúng 務vụ 。 憒hội 閙náo 之chi 處xứ 。 貪tham 少thiểu 利lợi 養dưỡng 。 為vị 煩phiền 惱não 賊tặc 。 奪đoạt 其kỳ 功công 德đức 。 戒giới 寶bảo 瓔anh 珞lạc 。 如như 彼bỉ 小tiểu 兒nhi 。 貪tham 少thiểu 味vị 故cố 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 賊tặc 盡tận 持trì 去khứ 。
九cửu 十thập 三tam 。 老Lão 母Mẫu 捉Tróc 熊Hùng 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 老lão 母mẫu 。 在tại 樹thụ 下hạ 臥ngọa 。 熊hùng 欲dục 來lai 搏bác 。 爾nhĩ 時thời 老lão 母mẫu 。 遶nhiễu 樹thụ 走tẩu 避tị 。 熊hùng 尋tầm 後hậu 逐trục 。 一nhất 手thủ 抱bão 樹thụ 。 欲dục 捉tróc 老lão 母mẫu 。 老lão 母mẫu 得đắc 急cấp 。 即tức 時thời 合hợp 樹thụ 。 捺nại 熊hùng 兩lưỡng 手thủ 。 熊hùng 不bất 得đắc 動động 。
更cánh 有hữu 異dị 人nhân 。 來lai 至chí 其kỳ 所sở 。 老lão 母mẫu 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 共cộng 我ngã 捉tróc 。 殺sát 分phân 其kỳ 肉nhục 。
時thời 彼bỉ 人nhân 者giả 。 信tín 老lão 母mẫu 語ngữ 。 即tức 時thời 共cộng 捉tróc 。 既ký 捉tróc 之chi 已dĩ 。 老lão 母mẫu 即tức 便tiện 。 捨xả 熊hùng 而nhi 走tẩu 。 其kỳ 人nhân 後hậu 為vị 熊hùng 所sở 困khốn 。 如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 作tác 諸chư 異dị 論luận 。 既ký 不bất 善thiện 好hảo 。 文văn 辭từ 繁phồn 重trùng 。 多đa 有hữu 諸chư 病bệnh 。 竟cánh 不bất 成thành 訖ngật 。 便tiện 捨xả 終chung 亡vong 。 後hậu 人nhân 捉tróc 之chi 。 欲dục 為vi 解giải 釋thích 。 不bất 達đạt 其kỳ 意ý 。 反phản 為vị 其kỳ 困khốn 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 代đại 他tha 捉tróc 熊hùng 。 反phản 自tự 被bị 害hại 。
九cửu 十thập 四tứ 。 摩Ma 尼Ni 水Thủy 竇Đậu 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 人nhân 。 與dữ 他tha 婦phụ 通thông 。 交giao 通thông 未vị 竟cánh 。 夫phu 從tùng 外ngoại 來lai 。 即tức 便tiện 覺giác 之chi 。 住trụ 於ư 門môn 外ngoại 。 伺tứ 其kỳ 出xuất 時thời 。 便tiện 欲dục 殺sát 害hại 。
婦phụ 語ngứ 人nhân 言ngôn 。
我ngã 夫phu 已dĩ 覺giác 。 更cánh 無vô 出xuất 處xứ 。 唯duy 有hữu 摩ma 尼ni 。 可khả 以dĩ 得đắc 出xuất 。
欲dục 令linh 其kỳ 人nhân 。 從tùng 水thủy 竇đậu 出xuất 。 其kỳ 人nhân 錯thác 解giải 。 謂vị 摩ma 尼ni 珠châu 。 所sở 在tại 求cầu 覓mịch 。 而nhi 不bất 知tri 處xứ 。
即tức 作tác 是thị 言ngôn 。
不bất 見kiến 摩ma 尼ni 珠châu 。 我ngã 終chung 不bất 去khứ 。
須tu 臾du 之chi 間gian 。 為vị 其kỳ 所sở 殺sát 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
生sanh 死tử 之chi 中trung 。 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 無vô 我ngã 。 離ly 斷đoạn 常thường 二nhị 邊biên 。 處xứ 於ư 中Trung 道Đạo 。 於ư 此thử 中trung 過quá 。 可khả 得đắc 解giải 脫thoát 。
凡phàm 夫phu 錯thác 解giải 。 便tiện 求cầu 世thế 界giới 。 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 及cập 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 有hữu 我ngã 無vô 我ngã 。 竟cánh 不bất 能năng 觀quán 。 中Trung 道Đạo 之chi 理lý 。 忽hốt 然nhiên 命mạng 終chung 。 為vị 於ư 無vô 常thường 。 之chi 所sở 殺sát 害hại 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 推thôi 求cầu 摩ma 尼ni 。 為vị 他tha 所sở 害hại 。
九cửu 十thập 五ngũ 。 一Nhất 鴿Cáp 喻dụ
昔tích 有hữu 雄hùng 雌thư 二nhị 鴿cáp 。 共cộng 同đồng 一nhất 巢sào 。 秋thu 果quả 熟thục 時thời 。 取thủ 果quả 滿mãn 巢sào 。 於ư 其kỳ 後hậu 時thời 。 果quả 乾can 減giảm 少thiểu 。 唯duy 半bán 巢sào 在tại 。
雄hùng 瞋sân 雌thư 言ngôn 。
取thủ 果quả 勤cần 苦khổ 。 汝nhữ 獨độc 食thực 之chi 。 唯duy 有hữu 半bán 在tại 。
雌thư 鴿cáp 答đáp 言ngôn 。
我ngã 不bất 獨độc 食thực 。 果quả 自tự 減giảm 少thiểu 。
雄hùng 鴿cáp 不bất 信tín 。 瞋sân 恚khuể 而nhi 言ngôn 。
非phi 汝nhữ 獨độc 食thực 。 何hà 由do 減giảm 少thiểu 。
即tức 便tiện 以dĩ 觜tủy 。 啄trác 雌thư 鴿cáp 殺sát 。 未vị 經kinh 幾kỷ 日nhật 。 天thiên 降giáng 大đại 雨vũ 。 果quả 得đắc 濕thấp 潤nhuận 。 還hoàn 復phục 如như 故cố 。
雄hùng 鴿cáp 見kiến 已dĩ 。 方phương 生sanh 悔hối 恨hận 。
彼bỉ 實thật 不bất 食thực 。 我ngã 妄vọng 殺sát 他tha 。
即tức 悲bi 鳴minh 命mạng 。 喚hoán 雌thư 鴿cáp 。
汝nhữ 何hà 處xứ 去khứ 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 顛điên 倒đảo 在tại 懷hoài 。 妄vọng 取thủ 欲dục 樂lạc 。 不bất 觀quán 無vô 常thường 。 犯phạm 於ư 重trọng 禁cấm 。 悔hối 之chi 於ư 後hậu 。 竟cánh 何hà 所sở 及cập 。 後hậu 唯duy 悲bi 歎thán 。 如như 彼bỉ 愚ngu 鴿cáp 。
九cửu 十thập 六lục 。 詐Trá 稱Xưng 眼Nhãn 盲Manh 喻dụ
昔tích 有hữu 工công 匠tượng 師sư 。 為vì 王vương 作tác 務vụ 。 不bất 堪kham 其kỳ 苦khổ 。 詐trá 言ngôn 眼nhãn 盲manh 。 便tiện 得đắc 脫thoát 苦khổ 。 有hữu 餘dư 作tác 師sư 聞văn 之chi 。 便tiện 欲dục 自tự 壞hoại 其kỳ 目mục 。 用dụng 避tị 苦khổ 役dịch 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 何hà 以dĩ 自tự 毀hủy 。 徒đồ 受thọ 其kỳ 苦khổ 。
如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 為vị 世thế 人nhân 所sở 笑tiếu 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 為vì 少thiểu 名danh 譽dự 。 及cập 以dĩ 利lợi 養dưỡng 。 便tiện 故cố 妄vọng 語ngữ 。 毀hủy 壞hoại 淨tịnh 戒giới 。 身thân 死tử 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 為vì 少thiểu 利lợi 故cố 。 自tự 壞hoại 其kỳ 目mục 。
九cửu 十thập 七thất 。 為Vị 惡Ác 賊Tặc 所Sở 劫Kiếp 失Thất 氎Điệp 喻dụ
昔tích 有hữu 二nhị 人nhân 。 為vi 伴bạn 共cộng 行hành 曠khoáng 野dã 。 一nhất 人nhân 被bị 一nhất 領lãnh 氎điệp 。 中trung 路lộ 為vị 賊tặc 所sở 剝bác 。 一nhất 人nhân 逃đào 避tị 。 走tẩu 入nhập 草thảo 中trung 。 其kỳ 失thất 氎điệp 者giả 。 先tiên 於ư 氎điệp 頭đầu 。 裹khỏa 一nhất 金kim 錢tiền 。
便tiện 語ngứ 賊tặc 言ngôn 。
此thử 衣y 適thích 可khả 直trực 。 一nhất 枚mai 金kim 錢tiền 。 我ngã 今kim 求cầu 以dĩ 。 一nhất 枚mai 金kim 錢tiền 。 而nhi 用dụng 贖thục 之chi 。
賊tặc 言ngôn 。
金kim 錢tiền 今kim 在tại 何hà 處xứ 。
即tức 便tiện 氎điệp 頭đầu 。 解giải 取thủ 示thị 之chi 。 而nhi 語ngứ 賊tặc 言ngôn 。
此thử 是thị 真chân 金kim 。 若nhược 不bất 信tín 我ngã 語ngữ 。 今kim 此thử 草thảo 中trung 。 有hữu 好hảo 金kim 師sư 。 可khả 往vãng 問vấn 之chi 。
賊tặc 既ký 見kiến 之chi 。 復phục 取thủ 其kỳ 衣y 。 如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 氎điệp 與dữ 金kim 錢tiền 。 一nhất 切thiết 都đô 失thất 。 自tự 失thất 其kỳ 利lợi 。 復phục 使sử 彼bỉ 失thất 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 修tu 行hành 道Đạo 品Phẩm 。 作tác 諸chư 功công 德đức 。 為vị 煩phiền 惱não 賊tặc 。 之chi 所sở 劫kiếp 掠lược 。 失thất 其kỳ 善thiện 法Pháp 。 喪táng 諸chư 功công 德đức 。 不bất 但đãn 自tự 失thất 其kỳ 利lợi 。 復phục 使sử 餘dư 人nhân 。 失thất 其kỳ 道Đạo 業nghiệp 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 愚ngu 人nhân 。 彼bỉ 此thử 俱câu 失thất 。
九cửu 十thập 八bát 。 小Tiểu 兒Nhi 得Đắc 大Đại 龜Quy 喻dụ
昔tích 有hữu 一nhất 小tiểu 兒nhi 。 陸lục 地địa 遊du 戲hí 。 得đắc 一nhất 大đại 龜quy 。 意ý 欲dục 殺sát 之chi 。 不bất 知tri 方phương 便tiện 。
而nhi 問vấn 人nhân 言ngôn 。
云vân 何hà 得đắc 殺sát 。
有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。
汝nhữ 但đãn 擲trịch 置trí 水thủy 中trung 。 即tức 時thời 可khả 殺sát 。
爾nhĩ 時thời 小tiểu 兒nhi 。 信tín 其kỳ 語ngữ 故cố 。 即tức 擲trịch 水thủy 中trung 。 龜quy 得đắc 水thủy 已dĩ 。 即tức 便tiện 走tẩu 去khứ 。
凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 欲dục 守thủ 護hộ 六lục 根căn 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 不bất 解giải 方phương 便tiện 。
而nhi 問vấn 人nhân 言ngôn 。
作tác 何hà 因nhân 緣duyên 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。
邪tà 見kiến 外ngoại 道đạo 。 天Thiên 魔Ma 波Ba 旬Tuần 。 及cập 惡ác 知tri 識thức 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。
汝nhữ 但đãn 極cực 意ý 六lục 塵trần 。 恣tứ 情tình 五ngũ 欲dục 。 如như 我ngã 語ngữ 者giả 。 必tất 得đắc 解giải 脫thoát 。
如như 是thị 愚ngu 人nhân 。 不bất 諦đế 思tư 惟duy 。 便tiện 用dụng 其kỳ 語ngữ 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 彼bỉ 小tiểu 兒nhi 。 擲trịch 龜quy 水thủy 中trung 。
此thử 論luận 我ngã 所sở 造tạo 。
合hợp 和hòa 喜hỷ 笑tiếu 語ngữ 。
多đa 損tổn 正chánh 實thật 說thuyết 。
觀quán 義nghĩa 應ưng 不bất 應ưng 。
如như 似tự 苦khổ 毒độc 藥dược 。
和hòa 合hợp 於ư 石thạch 蜜mật 。
藥dược 為vi 破phá 壞hoại 病bệnh 。
此thử 論luận 亦diệc 如như 是thị 。
正Chánh 法Pháp 中trung 戲hí 笑tiếu 。
譬thí 如như 彼bỉ 狂cuồng 藥dược 。
佛Phật 正Chánh 法Pháp 寂tịch 定định 。
明minh 照chiếu 於ư 世thế 間gian 。
如như 服phục 吐thổ 下hạ 藥dược 。
以dĩ 酥tô 潤nhuận 體thể 中trung 。
我ngã 今kim 以dĩ 此thử 義nghĩa 。
顯hiển 發phát 於ư 寂tịch 定định 。
如như 阿a 伽già 陀đà 藥dược 。
樹thụ 葉diệp 而nhi 裹khỏa 之chi 。
取thủ 藥dược 塗đồ 毒độc 竟cánh 。
樹thụ 葉diệp 還hoàn 棄khí 之chi 。
戲hí 笑tiếu 如như 葉diệp 裹khỏa 。
實thật 義nghĩa 在tại 其kỳ 中trung 。
智trí 者giả 取thủ 正chánh 義nghĩa 。
戲hí 笑tiếu 便tiện 應ưng 棄khí 。
尊Tôn 者giả 僧Tăng 伽Già 斯Tư 那Na 。 造tạo 作tác 癡si 花hoa 鬘man 竟cánh 。
百Bách 喻Dụ 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ
尊Tôn 者giả 僧Tăng 伽Già 斯Tư 那Na 撰soạn 。 蕭Tiêu 齊Tề 天Thiên 竺Trúc 法Pháp 師Sư 求Cầu 那Na 毘Tỳ 地Địa 譯dịch 。
Soạn tập: Tôn giả Chúng Quân
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Đức Tiến (?-502)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 26/11/2012 ◊ Dịch nghĩa: 26/11/2012 ◊ Cập nhật: 31/10/2023
Soạn tập: Tôn giả Chúng Quân
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Đức Tiến (?-502)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 26/11/2012 ◊ Dịch nghĩa: 26/11/2012 ◊ Cập nhật: 31/10/2023
