法Pháp 集Tập 要Yếu 頌Tụng 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ
Kinh Pháp Tập Yếu Tụng ♦ Quyển 4

樂Lạc 品Phẩm 第đệ 三tam 十thập
Phẩm 30: An Lạc



忍nhẫn 勝thắng 則tắc 怨oán 賊tặc
自tự 負phụ 則tắc 自tự 鄙bỉ
息tức 意ý 則tắc 快khoái 樂lạc
無vô 勝thắng 無vô 負phụ 心tâm

[1]
Hơn người người sanh oán
Thua người ta xấu hổ
Vứt bỏ tâm hơn thua
Không tranh sẽ tự an


若nhược 人nhân 擾nhiễu 亂loạn 彼bỉ
自tự 求cầu 安an 樂lạc 世thế
遂toại 成thành 其kỳ 怨oán 憎tăng
終chung 不bất 得đắc 解giải 脫thoát

[2]
Nếu ai nhiễu loạn người
Mà mong đời an vui
Biến thành oán ghét thù
Vĩnh viễn chẳng giải thoát


善thiện 樂nhạo 於ư 愛ái 欲dục
以dĩ 杖trượng 加gia 羣quần 生sanh
於ư 中trung 自tự 求cầu 安an
後hậu 世thế 不bất 得đắc 樂lạc

[3]
Ưa thích nơi ái dục
Dùng gậy đánh chúng sanh
Mong cầu vui trong ấy
Đời sau chẳng an vui


人nhân 欲dục 得đắc 歡hoan 樂lạc
杖trượng 不bất 加gia 羣quần 生sanh
於ư 中trung 自tự 求cầu 樂lạc
後hậu 世thế 亦diệc 得đắc 樂lạc

[4]
Ai muốn được vui sướng
Chúng sanh chớ gây hại
Trong đó tự cầu vui
Đời sau cũng được vui


樂nhạo 法Pháp 樂nhạo 學học 行hành
慎thận 莫mạc 行hành 惡ác 法pháp
能năng 善thiện 行hành 法Pháp 者giả
今kim 世thế 後hậu 世thế 樂lạc

[5]
Mến Pháp thích tu học
Cẩn thận chớ làm ác
Ai khéo tu Pháp lành
Đời này đời sau vui


護hộ 法Pháp 行hành 法Pháp 者giả
修tu 法Pháp 獲hoạch 善thiện 報báo
此thử 應ứng 法Pháp 律luật 教giáo
行hành 法Pháp 不bất 趣thú 惡ác

[6]
Ai hộ Pháp trì Pháp
Tu Pháp được thiện báo
Tương ứng Phật giới luật
Hành Pháp chẳng hướng ác


護hộ 法Pháp 行hành 法Pháp 者giả
如như 蓋cái 覆phú 其kỳ 形hình
此thử 應ứng 法Pháp 律luật 教giáo
行hành 法Pháp 不bất 趣thú 惡ác

[7]
Ai hộ Pháp trì Pháp
Như lọng che thân họ
Tương ứng Phật giới luật
Hành Pháp chẳng hướng ác


惡ác 行hành 入nhập 地địa 獄ngục
所sở 生sanh 墮đọa 惡ác 道đạo
非phi 法Pháp 自tự 陷hãm 溺nịch
如như 手thủ 把bả 蚖ngoan 蛇xà

[8]
Làm ác vào địa ngục
Lúc sanh đọa đường ác
Phi Pháp tự đắm chìm
Như tay cầm con rắn


不bất 以dĩ 法Pháp 非phi 法pháp
二nhị 事sự 俱câu 同đồng 報báo
非phi 法pháp 入nhập 地địa 獄ngục
正Chánh 法Pháp 生sanh 於ư 天thiên

[9]
Làm thiện khác làm ác
Cả hai có quả báo
Làm ác đọa địa ngục
Làm thiện sanh lên trời


施thí 與dữ 戰chiến 同đồng 處xứ
此thử 德đức 智trí 不bất 譽dự
施thí 時thời 亦diệc 戰chiến 時thời
此thử 事sự 二nhị 俱câu 等đẳng

[10]
Thí với đấu tương tranh
Nghiệp này trí chẳng khen
Khi thí chẳng khi đấu
Mau thí sao do dự?


人nhân 遭tao 百bách 千thiên 變biến
等đẳng 除trừ 憍kiêu 慢mạn 怨oán
時thời 施thí 清thanh 淨tịnh 心tâm
健kiện 夫phu 最tối 為vi 勝thắng

[11]
Cuộc đời muôn đổi thay
Hãy trừ kiêu mạn oán
Thanh tịnh khi bố thí
Là trượng phu tối thắng


忍nhẫn 少thiểu 得đắc 勝thắng 多đa
戒giới 勝thắng 懈giải 怠đãi 多đa
有hữu 信tín 惠huệ 施thí 者giả
後hậu 身thân 受thọ 善thiện 報báo

[12]
Nhẫn nhịn được thắng lợi
Giữ giới thắng lười biếng
Ai có tín, huệ, thí
Đời sau hưởng quả lành


快khoái 樂lạc 施thí 福phước 報báo
所sở 願nguyện 皆giai 全toàn 成thành
速tốc 得đắc 第đệ 一nhất 滅diệt
漸tiệm 入nhập 無vô 為vi 際tế

[13]
Lành thay đại phước báo
Sở nguyện đều viên thành
Mau được đệ nhất diệt
Dần dần vào tịch diệt


若nhược 彼bỉ 求cầu 方phương 便tiện
賢hiền 聖thánh 智trí 慧tuệ 施thí
盡tận 其kỳ 苦khổ 原nguyên 本bổn
當đương 知tri 獲hoạch 大đại 報báo

[14]
Nếu ai cầu phương tiện
Hiền thánh trí tuệ thí
Diệt tận gốc của khổ
Nên biết được báo lớn


愛ái 法Pháp 善thiện 安an 隱ẩn
心tâm 意ý 潔khiết 清thanh 淨tịnh
賢hiền 聖thánh 所sở 說thuyết 法Pháp
智trí 者giả 所sở 娛ngu 樂lạc

[15]
Pháp hỷ nằm an vui
Tâm vui ý trong sáng
Thánh nhân diễn nói Pháp
Bậc trí luôn mến hành


若nhược 人nhân 心tâm 樂nhạo 禪thiền
亦diệc 復phục 樂lạc 不bất 起khởi
亦diệc 樂nhạo 四Tứ 意Ý 止Chỉ
并tinh 及cập 七Thất 覺Giác 意Ý
及cập 彼bỉ 四Tứ 神Thần 足Túc
賢hiền 聖thánh 八Bát 品Phẩm 道Đạo

[16]
Nếu ai thích tĩnh lự
Dục lạc chẳng sanh khởi
Cũng thích Bốn Chánh Đoạn
Cùng với Bảy Giác Phần
Và Bốn Như Ý Túc
Hiền thánh Tám Chánh Đạo


善thiện 樂nhạo 於ư 摶đoàn 食thực
善thiện 樂nhạo 攝nhiếp 法Pháp 服phục
善thiện 樂nhạo 於ư 經kinh 行hành
樂nhạo 處xứ 於ư 山sơn 藪tẩu

[17]
Vui thích ăn chừng mực
Vui thích mặc Pháp y
Vui thích đi kinh hành
Vui thích sống núi rừng


已dĩ 逮đãi 安an 樂lạc 處xứ
現hiện 法pháp 而nhi 無vô 為vi
已dĩ 越việt 諸chư 恐khủng 懼cụ
超siêu 世thế 諸chư 染nhiễm 著trước

[18]
Đã đến nơi an lạc
Hiện tại được vô vi
Đã trừ mọi sợ hãi
Xa lìa mọi nhiễm trước


善thiện 樂nhạo 於ư 念niệm 待đãi
善thiện 觀quán 於ư 諸chư 法pháp
善thiện 哉tai 世thế 無vô 害hại
養dưỡng 育dục 眾chúng 生sanh 類loại

[19]
Vui thích ở định niệm
Các pháp khéo quán sát
Lành thay không hại đời
Dưỡng dục các chúng sanh


世thế 無vô 欲dục 愛ái 樂nhạo
越việt 諸chư 染nhiễm 著trước 意ý
能năng 滅diệt 己kỷ 憍kiêu 慢mạn
此thử 名danh 第đệ 一nhất 樂lạc

[20]
Lìa dục không yêu thích
Ý vượt các nhiễm trước
Khéo diệt sự kiêu mạn
Đây là an vui nhất


耆kỳ 年niên 持trì 戒giới 樂lạc
有hữu 信tín 成thành 就tựu 樂lạc
分phân 別biệt 義nghĩa 趣thú 樂lạc
不bất 造tạo 眾chúng 惡ác 樂lạc

[21]
Vui thay luôn trì giới
Vui thay có chánh tín
Vui thay hiểu nghĩa thú
Vui thay chẳng tạo ác


世thế 有hữu 父phụ 母mẫu 樂lạc
眾chúng 集tập 和hòa 亦diệc 樂lạc
世thế 有hữu 沙Sa 門Môn 樂lạc
靜Tĩnh 志Chí 樂lạc 亦diệc 然nhiên

[22]
Vui thay còn mẹ cha
Vui thay sống hòa thuận
Vui thay có Đạo Nhân
Vui thay tu tịnh hành


諸chư 佛Phật 出xuất 興hưng 樂lạc
說thuyết 法Pháp 堪kham 受thọ 樂lạc
眾chúng 僧Tăng 和hòa 合hợp 樂lạc
和hòa 則tắc 常thường 有hữu 安an

[23]
Vui thay Phật xuất thế
Vui thay Pháp thuyết giảng
Vui thay Tăng hòa thuận
Hòa vui thường an lạc


持trì 戒giới 完hoàn 具cụ 樂lạc
多đa 聞văn 廣quảng 知tri 樂lạc
覩đổ 見kiến 真Chân 人Nhân 樂lạc
解giải 脫thoát 行hành 跡tích 樂lạc

[24]
Vui thay trì tịnh giới
Vui thay rộng đa văn
Vui thay thấy thánh nhân
Vui thay được giải thoát


德đức 水thủy 清thanh 涼lương 樂lạc
法Pháp 財tài 自tự 集tập 快khoái
得đắc 智trí 明minh 慧tuệ 快khoái
滅diệt 慢mạn 無vô 邪tà 快khoái

[25]
Vui thay uống cam lộ
Vui thay tu Pháp tài
Vui thay được minh tuệ
Vui thay diệt tà kiến


得đắc 覩đổ 諸chư 賢hiền 樂lạc
同đồng 會hội 亦diệc 復phục 樂lạc
不bất 與dữ 愚ngu 從tùng 事sự
畢tất 固cố 永vĩnh 已dĩ 樂lạc

[26]
Vui thay thấy thánh hiền
Vui thay cùng hội họp
Lìa xa kẻ ngu mê
Sẽ mãi được an vui


不bất 與dữ 愚ngu 從tùng 事sự
經kinh 歷lịch 無vô 數sổ 日nhật
與dữ 愚ngu 同đồng 居cư 難nạn
如như 與dữ 怨oán 憎tăng 會hội
與dữ 智trí 同đồng 處xứ 易dị
如như 共cộng 親thân 親thân 會hội

[27]
Đừng cùng ngu làm việc
Trải qua biết bao ngày
Cùng ngu chịu tai nạn
Như tụ hội oán ghét
Hãy ở nơi người trí
Như gặp lại người thân


人nhân 智trí 甚thậm 難nan 遇ngộ
終chung 不bất 虛hư 託thác 生sanh
設thiết 當đương 託thác 生sanh 處xứ
彼bỉ 家gia 必tất 蒙mông 慶khánh

[28]
Người trí rất khó gặp
Cũng không dễ gì gần
Ở mọi nơi sanh ra
Thân tộc nhờ ơn lành


一nhất 切thiết 得đắc 安an 隱ẩn
梵Phạm 志Chí 取thủ 滅diệt 度độ
不bất 為vị 欲dục 所sở 染nhiễm
盡tận 脫thoát 於ư 諸chư 處xứ

[29]
Tất cả được an ổn
Bậc tịnh hành diệt độ
Chẳng bị dục nhiễm ô
Giải thoát ở mọi nơi


盡tận 斷đoạn 不bất 祥tường 結kết
降hàng 伏phục 內nội 煩phiền 惱não
永vĩnh 息tức 得đắc 睡thụy 眠miên
心tâm 識thức 得đắc 清thanh 徹triệt

[30]
Đoạn tận mọi kết sử
Hàng phục tâm phiền não
Ngủ say vĩnh dừng nghỉ
Tâm thức được thanh triệt


慎thận 莫mạc 著trước 於ư 樂lạc
當đương 就tựu 護hộ 來lai 行hành
當đương 念niệm 捨xả 於ư 世thế
觀quán 於ư 快khoái 樂lạc 事sự

[31]
Dục lạc hãy cẩn thận
Phải nên hộ ý niệm
Hãy nhớ lìa thế gian
Quán sát tối thượng lạc


如như 世thế 欲dục 歡hoan 樂lạc
及cập 彼bỉ 天thiên 上thượng 樂lạc
此thử 名danh 為vi 愛ái 極cực
十thập 六lục 未vị 獲hoạch 一nhất

[32]
Như vui ở thế gian
Cùng vui ở trên trời
So với vui ái tận
Mười sáu chẳng được một


欲dục 捨xả 於ư 重trọng 擔đảm
更cánh 不bất 造tạo 重trọng 業nghiệp
重trọng 擔đảm 世thế 之chi 苦khổ
能năng 捨xả 最tối 快khoái 樂lạc

[33]
Nhấc bỏ gánh nặng xuống
Trọng nghiệp chẳng còn tạo
Gánh nặng khổ thế gian
Khéo xả an vui nhất


盡tận 斷đoạn 諸chư 愛ái 欲dục
及cập 滅diệt 一nhất 切thiết 行hành
并tinh 滅diệt 五ngũ 蘊uẩn 本bổn
更cánh 不bất 受thọ 三tam 有hữu

[34]
Đoạn tận các ái dục
Cùng diệt tất cả hành
Và diệt gốc năm uẩn
Không còn sanh ba cõi


義nghĩa 聚tụ 則tắc 有hữu 樂lạc
朋bằng 友hữu 食thực 福phước 樂lạc
彼bỉ 滅diệt 寂tịch 然nhiên 樂lạc
展triển 轉chuyển 普phổ 及cập 人nhân
苦khổ 以dĩ 樂lạc 為vi 本bổn

[35]
Vui thay cùng thân tộc
Vui thay với bạn bè
Vui thay đắc tịch diệt
Triển chuyển khắp mọi người
Khổ lấy vui làm gốc


猶do 彼bỉ 焰diễm 火hỏa 爐lô
赫hách 焰diễm 而nhi 熾sí 然nhiên
漸tiệm 漸tiệm 而nhi 還hoàn 滅diệt
不bất 知tri 所sở 湊thấu 處xứ

[36]
Ví như lò lửa rực
Hừng hực bốc cháy phừng
Dần dần rồi tắt mất
Chẳng biết đi về đâu


如như 是thị 等đẳng 見kiến 人nhân
免miễn 於ư 愛ái 欲dục 泥nê
去khứ 亦diệc 無vô 處xứ 所sở
以dĩ 獲hoạch 無vô 動động 樂lạc

[37]
Ai thấy được như thế
Thoát khỏi bùn ái dục
Cũng không chỗ nào đi
Đã được vui bất động


中trung 間gian 無vô 有hữu 恚khuể
有hữu 變biến 易dịch 不bất 停đình
除trừ 憂ưu 無vô 有hữu 愁sầu
寂tịch 然nhiên 觀quán 世thế 有hữu

[38]
Trong tâm chẳng khởi sân
Đời biến đổi chẳng ngừng
Trừ ưu chẳng còn sầu
Tịch nhiên quán thế gian


有hữu 樂lạc 無vô 有hữu 惱não
正Chánh 法Pháp 而nhi 多đa 聞văn
設thiết 見kiến 有hữu 所sở 損tổn
人nhân 人nhân 貪tham 於ư 色sắc

[39]
Có vui chẳng có buồn
Đa văn học Chánh Pháp
Như thấy có tổn hại
Người người đều tham sắc


無vô 結kết 世thế 善thiện 壽thọ
大đại 法Pháp 知tri 結kết 源nguyên
人nhân 當đương 明minh 結kết 瑕hà
人nhân 人nhân 心tâm 縛phược 著trước
亦diệc 縛phược 於ư 色sắc 本bổn

[40]
Không kết sẽ sống lâu
Học Pháp biết gốc kết
Hành giả nên hiểu rõ
Người người tâm trói buộc
Cũng siết nơi sắc bổn


一nhất 切thiết 受thọ 辱nhục 苦khổ
一nhất 切thiết 任nhậm 己kỷ 樂lạc
勝thắng 負phụ 自tự 然nhiên 興hưng
竟cánh 不bất 有hữu 所sở 獲hoạch

[41]
Khổ nhục ta chịu hết
Vui sướng ta thọ hết
Thắng thua tự nhiên sanh
Cứu cánh chẳng được gì


諸chư 欲dục 得đắc 樂lạc 壽thọ
能năng 忍nhẫn 彼bỉ 輕khinh 報báo
忍nhẫn 者giả 忍nhẫn 於ư 人nhân
不bất 忍nhẫn 處xử 諸chư 有hữu

[42]
Các dục sanh lạc thọ
Khéo nhẫn quả báo kia
Ai nhẫn khéo nhẫn người
Không nhẫn sanh các cõi


諸chư 欲dục 得đắc 樂lạc 壽thọ
於ư 惑hoặc 而nhi 無vô 惑hoặc
惑hoặc 者giả 惑hoặc 於ư 人nhân
我ngã 斯tư 無vô 有hữu 惑hoặc

[43]
Các dục sanh lạc thọ
Nơi mê mà chẳng mê
Kẻ mê mê nơi người
Còn ta không si mê


諸chư 欲dục 得đắc 樂lạc 壽thọ
終chung 己kỷ 無vô 結kết 者giả
當đương 食thực 於ư 念niệm 食thực
如như 彼bỉ 光Quang 音Âm 天Thiên
恒hằng 以dĩ 念niệm 為vi 食thực
意ý 身thân 無vô 所sở 燒thiêu

[44]
Các dục sanh lạc thọ
Ai không bị trói buộc
Hãy ăn bằng ý niệm
Như trời Quang Âm kia
Luôn ăn bằng ý niệm
Thân tâm chẳng thiêu đốt


眾chúng 生sanh 見kiến 苦khổ 樂lạc
聖thánh 法Pháp 無vô 損tổn 壞hoại
雖tuy 值trị 觸xúc 樂lạc 跡tích
無vô 跡tích 焉yên 有hữu 觸xúc

[45]
Chúng sanh thấy khổ vui
Thánh Pháp chẳng tổn hại
Vết vui tuy chạm xúc
Không vết sao có xúc?


如như 苾Bật 芻Sô 在tại 定định
不bất 著trước 一nhất 切thiết 垢cấu
眾chúng 生sanh 遭tao 苦khổ 樂lạc
而nhi 不bất 能năng 覺giác 知tri

[46]
Như Bhikṣu [bíc su] trong định
Chẳng nhiễm mọi trần cấu
Chúng sanh gặp khổ vui
Mà chẳng thể hay biết





如Như 來Lai 與dữ 多Đa 聞Văn
己Kỷ 身Thân 廣Quảng 善Thiện 友Hữu
圓Viên 寂Tịch 觀Quán 罪Tội 障Chướng
相Tương 應Ứng 樂Lạc 第đệ 十thập

Như Lai, Đa Văn, với Tự Mình
Quảng Thuyết, Thiện Hữu, và Tịch Diệt
Quán Sát, Tội Chướng, cùng Tương Ứng
Cộng chung An Lạc là mười phẩm

護Hộ 心Tâm 品Phẩm 第đệ 三tam 十thập 一nhất
Phẩm 31: Tâm Ý



心tâm 輕khinh 難nan 調điều 伏phục
為vi 欲dục 所sở 居cư 懷hoài
降hàng 心tâm 則tắc 為vi 善thiện
以dĩ 降hàng 便tiện 輕khinh 安an

[1]
Vụt nhanh khó hộ trì
Là nơi dục niệm trú
Nhiếp ý là việc lành
Điều phục liền khinh an


如như 魚ngư 在tại 旱hạn 地địa
以dĩ 離ly 於ư 深thâm 淵uyên
心tâm 識thức 極cực 惶hoàng 懼cụ
魔ma 眾chúng 而nhi 奔bôn 馳trì

[2]
Như cá trên đất khô
Do lìa khỏi hồ sâu
Tâm thức đầy kinh hoàng
Chúng ma rượt đuổi theo


心tâm 走tẩu 非phi 一nhất 處xứ
猶do 如như 日nhật 光quang 明minh
智trí 者giả 所sở 能năng 制chế
如như 鉤câu 止chỉ 惡ác 象tượng

[3]
Tâm rảo chẳng một nơi
Ví như ánh mặt trời
Người trí khéo chế phục
Như móc siết voi hung


今kim 我ngã 論luận 此thử 心tâm
無vô 堅kiên 不bất 可khả 見kiến
我ngã 今kim 欲dục 訓huấn 誨hối
慎thận 莫mạc 生sanh 瑕hà 隟khích

[4]
Nay Ta luận về tâm
Không vững chẳng thể thấy
Ta nay muốn dạy bảo
Cẩn thận chớ sanh oán


汝nhữ 心tâm 莫mạc 遊du 行hành
恣tứ 意ý 而nhi 放phóng 逸dật
我ngã 今kim 還hoàn 攝nhiếp 汝nhữ
如như 御ngự 暴bạo 逸dật 象tượng

[5]
Tâm ông chớ du hành
Theo ý mà buông lung
Ta nay nhiếp tâm ý
Như chế ngự voi hung


生sanh 死tử 無vô 有hữu 量lượng
往vãng 來lai 無vô 端đoan 緒tự
求cầu 於ư 屋ốc 舍xá 者giả
數sác 數sác 受thọ 胞bào 胎thai

[6]
Sanh tử vô số lần
Đến đi chẳng biết rõ
Căn nhà ai mong cầu
Luôn luôn thọ bào thai


以dĩ 觀quán 此thử 居cư 屋ốc
更cánh 不bất 造tạo 諸chư 舍xá
梁lương 棧sạn 看khán 已dĩ 壞hoại
臺đài 閣các 則tắc 摧tồi 折chiết

[7]
Hãy quán căn nhà này
Đừng tạo các nhà nữa
Xà ngang thấy hư hoại
Đài các sẽ sụp nát


心tâm 已dĩ 離ly 諸chư 行hành
中trung 間gian 是thị 己kỷ 心tâm
心tâm 多đa 為vi 輕khinh 躁táo
難nan 持trì 難nan 調điều 護hộ

[8]
Tâm đã lìa các hành
Quá khứ, hiện, vị lai
Tâm vụt nhanh khó giữ
Khó hộ khó điều phục


智trí 者giả 能năng 自tự 正chánh
如như 匠tượng 搦nạch 箭tiễn 直trực
有hữu 恚khuể 則tắc 知tri 恚khuể
無vô 恚khuể 知tri 無vô 恚khuể

[9]
Người trí khéo điều phục
Như thợ uốn thẳng tên
Có sân liền biết sân
Không sân biết không sân


是thị 意ý 皆giai 自tự 造tạo
非phi 干can 父phụ 母mẫu 為vi
除trừ 邪tà 就tựu 正chánh 定định
為vi 福phước 勿vật 迴hồi 復phục

[10]
Niệm này do mình tạo
Chẳng phải cha mẹ làm
Trừ tà tu chánh định
Tu phước chớ thoái lui


蓋cái 屋ốc 若nhược 不bất 密mật
天thiên 雨vũ 則tắc 常thường 漏lậu
人nhân 不bất 思tư 惟duy 行hành
恒hằng 歷lịch 婬dâm 怒nộ 癡si

[11]
Mái nhà nếu chẳng kín
Trời mưa sẽ luôn rỉ
Ý ai không tư duy
Mãi có tham sân si


蓋cái 屋ốc 若nhược 善thiện 密mật
天thiên 雨vũ 則tắc 不bất 漏lậu
人nhân 自tự 思tư 惟duy 行hành
永vĩnh 無vô 婬dâm 怒nộ 癡si

[12]
Mái nhà nếu lợp kín
Trời mưa sẽ chẳng rỉ
Ý ai tự tư duy
Vĩnh không tham sân si


心tâm 為vi 諸chư 法pháp 本bổn
心tâm 尊tôn 是thị 心tâm 使sử
心tâm 若nhược 念niệm 惡ác 行hành
即tức 言ngôn 即tức 惡ác 行hành
罪tội 苦khổ 自tự 追truy 隨tùy
車xa 轢lịch 終chung 于vu 轍triệt

[13]
Tâm là gốc các pháp
Tâm chỉ đạo làm chủ
Nếu trong tâm nghĩ ác
Thì liền nói liền làm
Tội khổ tự truy đuổi
Như bánh xe theo vết


心tâm 為vi 諸chư 法pháp 本bổn
心tâm 尊tôn 是thị 心tâm 使sử
心tâm 若nhược 念niệm 善thiện 行hành
即tức 言ngôn 即tức 善thiện 行hành
福phước 慶khánh 自tự 追truy 隨tùy
如như 影ảnh 隨tùy 其kỳ 形hình

[14]
Tâm là gốc các pháp
Tâm chỉ đạo làm chủ
Nếu trong tâm nghĩ thiện
Thì liền nói liền làm
Phước lạc tự truy đuổi
Như bóng hiện theo hình


不bất 以dĩ 不bất 淨tịnh 意ý
亦diệc 及cập 瞋sân 怒nộ 人nhân
欲dục 得đắc 知tri 法Pháp 者giả
正Chánh 等Đẳng 覺Giác 所sở 說thuyết

[15]
Không dùng ý bất tịnh
Cũng đừng với kẻ sân
Ai muốn hiểu biết Pháp
Nghe Phật thuyết giảng Pháp


諸chư 有hữu 除trừ 貢cống 高cao
心tâm 意ý 極cực 清thanh 淨tịnh
能năng 捨xả 傷thương 害hại 懷hoài
乃nãi 得đắc 聞văn 正Chánh 法Pháp

[16]
Nếu ai trừ cao ngạo
Tâm ý cực thanh tịnh
Lìa bỏ sự giết hại
Mới được nghe Chánh Pháp


心tâm 不bất 住trụ 止chỉ 息tức
亦diệc 不bất 知tri 善thiện 法Pháp
迷mê 於ư 出xuất 世thế 事sự
無vô 有hữu 正chánh 知tri 見kiến

[17]
Vọng tâm chẳng dừng nghỉ
Cũng chẳng biết Pháp lành
Trầm mê việc thế gian
Không có chánh tri kiến


三tam 十thập 六lục 使sử 流lưu
并tinh 及cập 心tâm 意ý 漏lậu
數sác 數sác 有hữu 邪tà 見kiến
依y 於ư 欲dục 想tưởng 結kết

[18]
Ba sáu dòng chảy xiết
Cùng với tâm ý lậu
Luôn mãi có tà kiến
Bám nương ở dục tưởng


捨xả 意ý 放phóng 其kỳ 根căn
人nhân 隨tùy 意ý 迴hồi 轉chuyển
為vi 少thiểu 滅diệt 名danh 稱xưng
如như 鳥điểu 捨xả 空không 林lâm

[19]
Phóng ý buông các căn
Người theo ý xoay chuyển
Gọi đó là buông lung
Như chim thả rừng hoang


在tại 靜tĩnh 自tự 修tu 學học
慎thận 勿vật 逐trục 欲dục 跡tích
莫mạc 吞thôn 熱nhiệt 鐵thiết 丸hoàn
嘷hào 哭khốc 受thọ 其kỳ 報báo

[20]
Yên tĩnh tự tu học
Chớ có theo dục lạc
Chớ nuốt viên sắt nóng
Gào khóc chịu nghiệp báo


應ưng 修tu 而nhi 不bất 修tu
恃thị 力lực 不bất 精tinh 勤cần
自tự 陷hãm 人nhân 形hình 卑ty
懈giải 怠đãi 不bất 解giải 慧tuệ

[21]
Nên tu mà không tu
Cậy sức chẳng tinh cần
Tự vùi nơi sanh tử
Lười biếng không trí tuệ


亂loạn 觀quán 及cập 正chánh 觀quán
皆giai 由do 意ý 所sở 生sanh
能năng 覺giác 知tri 心tâm 觀quán
愚ngu 心tâm 數sác 數sác 亂loạn

[22]
Tà quán và chánh quán
Đều do ý sanh ra
Tâm quán khéo hiểu biết
Tâm ngu luôn luôn tà


智trí 者giả 如như 是thị 觀quán
念niệm 者giả 專chuyên 為vi 行hành
咄đốt 嗟tá 意ý 無vô 著trước
惟duy 佛Phật 能năng 滅diệt 此thử

[23]
Người trí quán như thế
Chánh niệm chuyên tu hành
Khiến ý chẳng nhiễm trước
Chỉ Phật khéo diệt trừ


觀quán 身thân 如như 空không 瓶bình
安an 心tâm 如như 丘khâu 城thành
以dĩ 慧tuệ 與dữ 魔ma 戰chiến
守thủ 勝thắng 勿vật 復phục 失thất

[24]
Quán thân như bình rỗng
An tâm như thành lũy
Dùng tuệ chiến đấu ma
Thắng lợi chớ để thua


觀quán 身thân 如như 聚tụ 沫mạt
如như 陽dương 焰diễm 野dã 馬mã
以dĩ 慧tuệ 與dữ 魔ma 戰chiến
守thủ 勝thắng 勿vật 復phục 失thất

[25]
Quán thân như bọt nước
Như ngọn lửa ảo ảnh
Dùng tuệ chiến đấu ma
Thắng lợi chớ để thua


心tâm 念niệm 七Thất 覺Giác 意Ý
等đẳng 意ý 不bất 差sai 違vi
當đương 捨xả 愚ngu 惑hoặc 意ý
樂nhạo 於ư 不bất 起khởi 忍nhẫn
盡tận 漏lậu 無vô 有hữu 漏lậu
於ư 世thế 取thủ 滅diệt 度độ

[26]
Chuyên niệm Bảy Giác Phần
Tâm họ chẳng lỗi lầm
Hãy lìa ý si mê
Thích trụ vô sanh nhẫn
Lậu tận không uế trược
Hiện đời đắc diệt độ


當đương 自tự 護hộ 其kỳ 意ý
若nhược 犛mao 牛ngưu 護hộ 尾vĩ
有hữu 施thí 於ư 一nhất 切thiết
終chung 不bất 離ly 其kỳ 樂lạc

[27]
Hãy tự hộ ý mình
Như mao ngưu mến đuôi
Huệ thí cho tất cả
Mãi không lìa an vui


一nhất 龍long 出xuất 眾chúng 龍long
龍long 中trung 六lục 牙nha 者giả
心tâm 心tâm 自tự 平bình 等đẳng
獨độc 樂nhạo 於ư 曠khoáng 野dã

[28]
Như voi bỏ đàn voi
Voi chúa có sáu ngà
Tâm ý tự bình đẳng
Hoang dã vui một mình


不bất 以dĩ 能năng 害hại 心tâm
盡tận 為vì 一nhất 切thiết 人nhân
慈từ 心tâm 為vì 眾chúng 生sanh
彼bỉ 無vô 有hữu 怨oán 恨hận

[29]
Tâm ý không tổn hại
Hết thảy vì mọi người
Lòng từ với chúng sanh
Vị kia không oán hận


慈từ 心tâm 為vì 一nhất 人nhân
便tiện 護hộ 諸chư 善thiện 本bổn
盡tận 當đương 為vì 一nhất 切thiết
賢hiền 聖thánh 福phước 稱xưng 上thượng

[30]
Lòng từ vì một người
Liền hộ các căn lành
Hết lòng vì tất cả
Thắng phước thánh hiền khen


普phổ 慈từ 於ư 一nhất 切thiết
愍mẫn 念niệm 眾chúng 生sanh 類loại
修tu 行hành 於ư 慈từ 心tâm
後hậu 受thọ 無vô 極cực 樂lạc

[31]
Từ bi khắp tất cả
Thương xót các chúng sanh
Tu hành với lòng từ
Sau hưởng vui vô cùng


若nhược 以dĩ 踊dũng 躍dược 意ý
歡hoan 喜hỷ 不bất 懈giải 怠đãi
修tu 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp
獲hoạch 致trí 安an 隱ẩn 處xứ

[32]
Nếu dùng ý hớn hở
Hoan hỷ không lười biếng
Tu hành các Pháp lành
Sẽ được nơi an ổn


自tự 則tắc 致trí 歡hoan 喜hỷ
身thân 口khẩu 意ý 相tương 應ứng
以dĩ 得đắc 等đẳng 解giải 脫thoát
苾Bật 芻Sô 息tức 意ý 快khoái
一nhất 切thiết 諸chư 結kết 盡tận
無vô 復phục 有hữu 塵trần 勞lao

[33]
Tu hành tâm hoan hỷ
Thân ngữ ý tương ứng
Đã được các giải thoát
Bhikṣu ý an lạc
Trừ sạch mọi kết sử
Trần lao vĩnh chẳng còn


正chánh 使sử 五ngũ 音âm 樂nhạc
不bất 能năng 悅duyệt 人nhân 意ý
不bất 如như 一nhất 正chánh 心tâm
向hướng 於ư 平bình 等đẳng 法Pháp

[34]
Cho dù năm âm nhạc
Chẳng thể vui lòng người
Đâu bằng tâm chuyên nhất
Hướng về Pháp bình đẳng


最tối 勝thắng 得đắc 善thiện 眠miên
亦diệc 不bất 計kế 有hữu 我ngã
諸chư 有hữu 心tâm 樂nhạo 禪thiền
不bất 樂nhạo 於ư 欲dục 意ý

[35]
Tối thắng được ngủ ngon
Cũng không suy tính ngã
Lòng vui thích tĩnh lự
Không thích nơi ý dục


最tối 勝thắng 踊dũng 躍dược 意ý
亦diệc 不bất 見kiến 有hữu 我ngã
諸chư 有hữu 心tâm 樂nhạo 禪thiền
不bất 樂nhạo 於ư 欲dục 意ý

[36]
Tối thắng ý hớn hở
Cũng không thấy có ngã
Lòng vui thích tĩnh lự
Không thích nơi ý dục


諸chư 結kết 永vĩnh 已dĩ 盡tận
如như 山sơn 不bất 可khả 動động
於ư 染nhiễm 無vô 所sở 染nhiễm
於ư 恚khuể 不bất 起khởi 恚khuể

[37]
Các kết đã trừ sạch
Như núi chẳng lay động
Nơi nhiễm chẳng nhiễm ô
Nơi sân chẳng khởi sân


諸chư 有hữu 如như 此thử 心tâm
焉yên 知tri 苦khổ 蹤tung 跡tích
無vô 害hại 無vô 所sở 染nhiễm
具cụ 足túc 於ư 戒giới 律luật
於ư 食thực 知tri 止chỉ 足túc
及cập 諸chư 床sàng 臥ngọa 具cụ
修tu 意ý 求cầu 方phương 便tiện
是thị 謂vị 諸chư 佛Phật 教giáo

[38]
Tâm ai được như thế
Mới biết tung tích khổ
Không hại không nhiễm ác
Đầy đủ tịnh giới luật
Ăn uống biết chừng mực
Giường nệm thì cũng thế
Tu ý cầu phương tiện
Là lời chư Phật dạy


行hành 人nhân 觀quán 心tâm 相tướng
分phân 別biệt 念niệm 待đãi 意ý
以dĩ 得đắc 入nhập 禪thiền 定định
便tiện 獲hoạch 喜hỷ 安an 樂lạc

[39]
Hành giả quán sát tâm
Phân biệt định ý niệm
Khi được vào tĩnh lự
Liền được niềm an vui


護hộ 意ý 自tự 莊trang 嚴nghiêm
嫉tật 彼bỉ 而nhi 營doanh 己kỷ
遭tao 憂ưu 不bất 患hoạn 苦khổ
智trí 者giả 審thẩm 諦đế 住trụ

[40]
Hộ ý tự trang nghiêm
Ganh người nghĩ cho ta
Gặp buồn chẳng lo khổ
Người trí luôn tư duy


人nhân 不bất 守thủ 護hộ 心tâm
為vị 邪tà 見kiến 所sở 害hại
兼kiêm 懷hoài 掉trạo 戲hí 意ý
斯tư 等đẳng 就tựu 死tử 徑kính

[41]
Ai không thủ hộ tâm
Tà kiến sẽ tổn hại
Cùng với tâm hí luận
Họ sẽ vào tử lộ


是thị 故cố 當đương 護hộ 心tâm
等đẳng 修tu 清thanh 淨tịnh 行hành
正chánh 見kiến 恒hằng 在tại 前tiền
分phân 別biệt 起khởi 滅diệt 法pháp

[42]
Cho nên phải hộ tâm
Bình đẳng tu tịnh hành
Chánh kiến luôn tại tiền
Phân biệt pháp sanh diệt


苾Bật 芻Sô 降hàng 睡thụy 眠miên
盡tận 苦khổ 更cánh 不bất 造tạo
降hàng 心tâm 復phục 於ư 樂lạc
護hộ 心tâm 勿vật 復phục 調điều

[43]
Bhikṣu trừ ngủ say
Diệt khổ chẳng còn tạo
Hàng tâm trừ dục lạc
Hộ tâm chớ lơ là


有hữu 情tình 心tâm 所sở 誤ngộ
盡tận 受thọ 地địa 獄ngục 苦khổ
降hàng 心tâm 則tắc 致trí 樂lạc
護hộ 心tâm 勿vật 復phục 調điều

[44]
Hữu tình tâm mê lầm
Nên chịu khổ địa ngục
Hàng tâm được an vui
Hộ tâm chớ lơ là


護hộ 心tâm 勿vật 復phục 調điều
心tâm 為vi 眾chúng 妙diệu 門môn
護hộ 而nhi 不bất 漏lậu 失thất
便tiện 在tại 圓viên 寂tịch 道Đạo

[45]
Hộ tâm chớ lơ là
Tâm là cửa vi diệu
Bảo hộ không rỉ chảy
Liền đắc Đạo tịch diệt

苾Bật 芻Sô 品Phẩm 第đệ 三tam 十thập 二nhị
Phẩm 32: Bhikṣu



苾Bật 芻Sô 若nhược 乞khất 食thực
以dĩ 得đắc 勿vật 積tích 聚tụ
天thiên 人nhân 所sở 歎thán 譽dự
生sanh 淨tịnh 無vô 瑕hà 穢uế

[1]
Bhikṣu đi khất thực
Nếu có, chớ tích trữ
Trời người ngợi tán dương
Sanh tịnh không uế trược


苾Bật 芻Sô 為vi 慈từ 愍mẫn
愛ái 敬kính 於ư 佛Phật 教giáo
深thâm 入nhập 妙diệu 止Chỉ 觀Quán
滅diệt 穢uế 行hành 乃nãi 安an

[2]
Bhikṣu luôn từ mẫn
Kính trọng lời Phật dạy
Vào sâu diệu Chỉ Quán
Diệt uế mới được an


苾Bật 芻Sô 諸chư 愛ái 盡tận
捨xả 愛ái 去khứ 貢cống 高cao
無vô 我ngã 去khứ 吾ngô 我ngã
此thử 義nghĩa 孰thục 不bất 親thân

[3]
Bhikṣu đoạn tận ái
Xả ái bỏ cao ngạo
Vô ngã trừ bản ngã
Ngã này là ai đây?


當đương 知tri 是thị 法Pháp 行hành
身thân 之chi 出xuất 要yếu 徑kính
如như 象tượng 御ngự 強cường 敵địch
苾Bật 芻Sô 恒hằng 習tập 行hành

[4]
Nên biết Pháp tu hành
Đó là đường giải thoát
Như voi giẫm cường địch
Bhikṣu luôn tu hành


人nhân 不bất 壽thọ 劫kiếp 盡tận
內nội 與dữ 自tự 心tâm 諍tranh
護hộ 身thân 念niệm 道Đạo 諦Đế
苾Bật 芻Sô 惟duy 淨tịnh 安an

[5]
Đối với sắc thân này
Trong tâm luôn tinh tấn
Hộ thân niệm Chánh Đạo
Bhikṣu sống an vui


念niệm 親thân 同đồng 朋bằng 友hữu
正chánh 命mạng 無vô 雜tạp 糅nhữu
施thí 知tri 應ưng 所sở 施thí
亦diệc 合hợp 威uy 儀nghi 具cụ
苾Bật 芻Sô 備bị 眾chúng 行hành
乃nãi 能năng 盡tận 苦khổ 際tế

[6]
Niệm thân đồng bằng hữu
Chánh mạng không lẫn lộn
Biết nên bố thí gì
Uy nghi cũng đầy đủ
Bhikṣu tu đầy đủ
Mới khéo tận trừ khổ


樂nhạo 法Pháp 意ý 欲dục 法Pháp
思tư 惟duy 安an 隱ẩn 法Pháp
苾Bật 芻Sô 依y 法Pháp 行hành
正chánh 而nhi 勿vật 廢phế 忘vong

[7]
Thích Pháp vui mến Pháp
Tư duy Pháp an lành
Bhikṣu y Pháp hành
Tu học chớ lãng quên


當đương 學học 入nhập 空không 定định
苾Bật 芻Sô 常thường 安an 靜tĩnh
愛ái 樂nhạo 非phi 人nhân 處xứ
觀quán 察sát 平bình 等đẳng 法pháp

[8]
Tu học nhập không định
Bhikṣu luôn an tĩnh
Yêu thích nơi vắng vẻ
Quán sát pháp bình đẳng


當đương 制chế 於ư 五ngũ 蘊uẩn
服phục 意ý 如như 水thủy 流lưu
清thanh 淨tịnh 恒hằng 和hòa 悅duyệt
為vi 飲ẩm 甘cam 露lộ 味vị

[9]
Năm uẩn khéo chế phục
Điều tâm như dòng nước
Thanh tịnh luôn hòa vui
Là uống vị cam lộ


如như 彼bỉ 極cực 峻tuấn 山sơn
不bất 為vị 風phong 所sở 動động
苾Bật 芻Sô 盡tận 愚ngu 癡si
所sở 在tại 不bất 傾khuynh 動động

[10]
Như núi cao vót kia
Chẳng bị gió lay động
Bhikṣu diệt tận si
Trong tâm chẳng khuynh động


一nhất 切thiết 諸chư 名danh 色sắc
非phi 有hữu 莫mạc 生sanh 惑hoặc
不bất 近cận 則tắc 不bất 愛ái
乃nãi 名danh 真chân 苾Bật 芻Sô

[11]
Hết thảy các danh sắc
Không thật chớ mê lầm
Không gần sẽ không ái
Mới là chân Bhikṣu


苾Bật 芻Sô 非phi 剃thế 髮phát
慢mạn 誕đản 無vô 戒giới 律luật
捨xả 貪tham 思tư 惟duy 道Đạo
乃nãi 應ưng 真chân 苾Bật 芻Sô

[12]
Chẳng phải cạo râu tóc
Phóng đãng không giới luật
Xả tham tư duy Đạo
Mới là chân Bhikṣu


息tức 心tâm 非phi 剃thế 髮phát
放phóng 逸dật 無vô 志chí 信tín
能năng 滅diệt 眾chúng 苦khổ 惱não
為vi 勝thắng 大đại 沙Sa 門Môn

[13]
Chẳng phải cạo râu tóc
Buông lung không thành tín
Khéo diệt các khổ não
Thành bậc đại Đạo Nhân


苾Bật 芻Sô 得đắc 慈từ 定định
承thừa 受thọ 諸chư 佛Phật 教giáo
極cực 得đắc 滅diệt 盡tận 跡tích
無vô 親thân 慎thận 莫mạc 覩đổ

[14]
Bhikṣu đắc từ định
Thọ trì lời Phật dạy
Thấy được dấu diệt tận
Trói buộc chớ có gặp


心tâm 喜hỷ 極cực 歡hoan 悅duyệt
加gia 以dĩ 愛ái 念niệm 者giả
苾Bật 芻Sô 多đa 熙hi 怡di
盡tận 空không 無vô 根căn 源nguyên

[15]
Tâm vui cực hân hoan
Ái niệm ai chế phục
Bhikṣu tràn hòa vui
Tận không chẳng căn nguyên


息tức 身thân 而nhi 息tức 意ý
攝nhiếp 口khẩu 亦diệc 乃nãi 善thiện
捨xả 世thế 為vi 苾Bật 芻Sô
度độ 苦khổ 無vô 有hữu 礙ngại

[16]
Thân dừng với ý dừng
Nhiếp ngữ cũng như thế
Xuất gia làm Bhikṣu
Thoát khổ không chướng ngại


無vô 禪thiền 則tắc 無vô 智trí
無vô 智trí 則tắc 無vô 禪thiền
道Đạo 從tùng 禪thiền 智trí 生sanh
得đắc 近cận 圓viên 寂tịch 路lộ

[17]
Không định sẽ vô trí
Vô trí sẽ không định
Đạo từ định trí sanh
Gần tới Đạo tịch diệt


禪thiền 行hành 無vô 放phóng 逸dật
莫mạc 為vị 欲dục 亂loạn 心tâm
無vô 吞thôn 洋dương 銅đồng 汁trấp
自tự 惱não 燋tiều 形hình 軀khu

[18]
Tu định chẳng buông lung
Chớ bị dục loạn tâm
Không uống nước đồng nung
Kẻo đốt hủy thân mình


能năng 自tự 護hộ 身thân 口khẩu
護hộ 意ý 無vô 有hữu 惡ác
後hậu 獲hoạch 禁cấm 戒giới 法Pháp
故cố 號hiệu 為vi 苾Bật 芻Sô

[19]
Khéo tự hộ thân ngữ
Hộ ý không làm ác
Sau được giới cấm Pháp
Mới gọi là Bhikṣu


諸chư 有hữu 修tu 善thiện 法Pháp
七Thất 覺Giác 意Ý 為vi 本bổn
此thử 名danh 為vi 妙diệu 法Pháp
故cố 名danh 定định 苾Bật 芻Sô

[20]
Nếu ai tu Pháp lành
Bảy Giác Phần làm gốc
Đó gọi là diệu Pháp
Là trụ định Bhikṣu


如như 今kim 現hiện 所sở 說thuyết
自tự 知tri 苦khổ 盡tận 源nguyên
此thử 名danh 為vi 善thiện 本bổn
是thị 無vô 漏lậu 苾Bật 芻Sô

[21]
Như nay trong giáo Pháp
Tự biết tận gốc khổ
Đó gọi là căn lành
Là vô lậu Bhikṣu


不bất 以dĩ 持trì 戒giới 力lực
及cập 以dĩ 多đa 聞văn 義nghĩa
正chánh 使sử 得đắc 定định 意ý
不bất 著trước 於ư 文văn 飾sức
苾Bật 芻Sô 有hữu 所sở 倚ỷ
盡tận 於ư 無vô 漏lậu 行hành

[22]
Chẳng phải sức trì giới
Cùng với sự hiểu biết
Cho dù ý đắc định
Không chấp nơi văn nghĩa
Bhikṣu có chỗ nương
Chẳng thể đạt vô lậu


當đương 觀quán 正chánh 覺giác 樂lạc
勿vật 近cận 於ư 凡phàm 夫phu
觀quán 此thử 現hiện 世thế 事sự
分phân 別biệt 於ư 五ngũ 蘊uẩn

[23]
Hãy quán chánh giác lạc
Chớ gần chốn phàm phu
Quán chuyện đời hiện tại
Phân biệt nơi năm uẩn


修tu 行hành 勿vật 作tác 惡ác
必tất 強cường 自tự 制chế 心tâm
捨xả 家gia 而nhi 得đắc 解giải
意ý 猶do 復phục 染nhiễm 著trước

[24]
Tu hành chớ làm ác
Tinh tấn tự điều tâm
Xuất gia mà lười biếng
Ý nhiễm lại khởi sanh


習tập 行hành 懈giải 緩hoãn 者giả
勞lao 意ý 勿vật 除trừ 之chi
非phi 淨tịnh 則tắc 梵Phạm 行hành
焉yên 致trí 大đại 財tài 寶bảo

[25]
Tu hành mà lười biếng
Nhọc tâm chẳng trừ khổ
Không phải là tịnh hành
Làm sao được báu lớn?


心tâm 得đắc 永vĩnh 休hưu 息tức
苾Bật 芻Sô 攝nhiếp 意ý 行hành
以dĩ 盡tận 老lão 病bệnh 死tử
便tiện 脫thoát 魔ma 羅la 縛phược

[26]
Tâm đã vĩnh dừng nghỉ
Bhikṣu nhiếp ý hành
Đã dứt già bệnh chết
Liền thoát ma trói buộc


心tâm 已dĩ 得đắc 永vĩnh 寂tịch
苾Bật 芻Sô 攝nhiếp 意ý 行hành
以dĩ 盡tận 老lão 病bệnh 死tử
更cánh 不bất 復phục 受thọ 有hữu

[27]
Tâm đã vĩnh dừng nghỉ
Bhikṣu nhiếp ý hành
Đã dứt già bệnh chết
Chẳng còn thọ sanh tử


以dĩ 斷đoạn 於ư 愛ái 相tướng
苾Bật 芻Sô 攝nhiếp 意ý 行hành
以dĩ 盡tận 老lão 病bệnh 死tử
更cánh 不bất 復phục 受thọ 有hữu

[28]
Đã đoạn tâm ái nhiễm
Bhikṣu nhiếp ý hành
Đã dứt già bệnh chết
Chẳng còn thọ sanh tử


無vô 有hữu 結kết 使sử 心tâm
苾Bật 芻Sô 攝nhiếp 意ý 行hành
以dĩ 盡tận 老lão 病bệnh 死tử
更cánh 不bất 復phục 受thọ 有hữu

[29]
Không có tâm kết sử
Bhikṣu nhiếp ý hành
Đã dứt già bệnh chết
Chẳng còn thọ sanh tử


不bất 能năng 斷đoạn 有hữu 根căn
苾Bật 芻Sô 攝nhiếp 意ý 行hành
以dĩ 盡tận 老lão 病bệnh 死tử
更cánh 不bất 復phục 受thọ 有hữu

[30]
Khéo đoạn gốc hữu lậu
Bhikṣu nhiếp ý hành
Đã dứt già bệnh chết
Chẳng còn thọ sanh tử


能năng 斷đoạn 三tam 毒độc 根căn
苾Bật 芻Sô 攝nhiếp 意ý 行hành
以dĩ 盡tận 老lão 病bệnh 死tử
更cánh 不bất 復phục 受thọ 有hữu

[31]
Khéo đoạn gốc ba độc
Bhikṣu nhiếp ý hành
Đã dứt già bệnh chết
Chẳng còn thọ sanh tử


以dĩ 脫thoát 於ư 魔ma 界giới

[32]
Bhikṣu nhiếp ý hành
Đã trừ già bệnh chết
Chẳng còn thọ sanh tử
Thoát khỏi cảnh giới ma


以dĩ 勝thắng 叢tùng 林lâm 刺thứ
及cập 除trừ 罵mạ 詈lị 者giả
猶do 憑bằng 妙Diệu 高Cao 山Sơn
苾Bật 芻Sô 不bất 受thọ 苦khổ

[33]
Bẻ gãy gai rừng rậm
Và trừ kẻ mắng chửi
Tâm vững như Diệu Cao
Bhikṣu chẳng thọ khổ


不bất 念niệm 今kim 後hậu 世thế
觀quán 世thế 如như 幻huyễn 夢mộng
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[34]
Đời sau, nay, chẳng mong
Quán đời như mộng huyễn
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


能năng 斷đoạn 愛ái 根căn 本bổn
盡tận 竭kiệt 欲dục 深thâm 泉tuyền
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[35]
Khéo đoạn gốc của ái
Khô cạn suối dục sâu
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


能năng 斷đoạn 於ư 五ngũ 欲dục
斷đoạn 於ư 欲dục 根căn 本bổn
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[36]
Khéo đoạn năm thứ dục
Trừ sạch gốc của dục
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


能năng 斷đoạn 於ư 五ngũ 結kết
拔bạt 於ư 愛ái 欲dục 刺thứ
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[37]
Khéo đoạn năm kết sử
Nhổ trừ gai ái dục
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


諸chư 有hữu 無vô 家gia 業nghiệp
又hựu 斷đoạn 不bất 善thiện 根căn
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[38]
Nếu ai bỏ gia nghiệp
Lại đoạn các pháp ác
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


諸chư 有hữu 不bất 熱nhiệt 惱não
又hựu 斷đoạn 不bất 善thiện 根căn
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[39]
Nếu ai chẳng nhiệt não
Lại đoạn các pháp ác
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


斷đoạn 欲dục 無vô 遺di 餘dư
如như 拔bạt 不bất 牢lao 固cố
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[40]
Đoạn dục chẳng bỏ sót
Như nhổ gai ái dục
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


愛ái 生sanh 如như 流lưu 溢dật
猶do 蛇xà 含hàm 毒độc 藥dược
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[41]
Ái sanh như nước tràn
Như rắn ngậm thuốc độc
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


諸chư 有hữu 斷đoạn 想tưởng 觀quán
內nội 不bất 造tạo 其kỳ 心tâm
苾Bật 芻Sô 勝thắng 彼bỉ 此thử
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[42]
Nếu ai khéo quán sát
Trong tâm chẳng khởi ác
Bhikṣu lìa đây kia
Như rắn lột thay da


貪tham 根căn 若nhược 斷đoạn 盡tận
是thị 名danh 真chân 苾Bật 芻Sô
降hàng 伏phục 魔ma 羅la 軍quân
得đắc 盡tận 苦khổ 輪luân 迴hồi

[43]
Gốc tham nếu trừ sạch
Đó là chân Bhikṣu
Hàng phục chúng ma quân
Diệt khổ thoát luân hồi


瞋sân 根căn 若nhược 斷đoạn 盡tận
是thị 名danh 真chân 苾Bật 芻Sô
解giải 脫thoát 諸chư 煩phiền 惱não
得đắc 盡tận 苦khổ 輪luân 迴hồi

[44]
Gốc sân nếu trừ sạch
Đó là chân Bhikṣu
Giải thoát mọi phiền não
Diệt khổ thoát luân hồi


癡si 根căn 若nhược 斷đoạn 盡tận
是thị 名danh 真chân 苾Bật 芻Sô
遠viễn 離ly 於ư 纏triền 縛phược
得đắc 盡tận 苦khổ 輪luân 迴hồi

[45]
Gốc si nếu trừ sạch
Đó là chân Bhikṣu
Xa lìa nơi trói buộc
Diệt khổ thoát luân hồi


慢mạn 根căn 若nhược 斷đoạn 盡tận
是thị 名danh 真chân 苾Bật 芻Sô
能năng 離ly 於ư 愛ái 染nhiễm
得đắc 盡tận 苦khổ 輪luân 迴hồi

[46]
Gốc mạn nếu trừ sạch
Đó là chân Bhikṣu
Khéo lìa nơi ái nhiễm
Diệt khổ thoát luân hồi


慳san 悋lận 若nhược 斷đoạn 盡tận
是thị 名danh 真chân 苾Bật 芻Sô
信tín 樂nhạo 於ư 正chánh 覺giác
得đắc 盡tận 苦khổ 輪luân 迴hồi

[47]
Gốc nghi nếu trừ sạch
Đó là chân Bhikṣu
Tín mến nơi chánh giác
Diệt khổ thoát luân hồi


貪tham 心tâm 聚tụ 落lạc 刺thứ
苾Bật 芻Sô 應ưng 思tư 惟duy
若nhược 能năng 遠viễn 離ly 彼bỉ
佛Phật 說thuyết 真chân 苾Bật 芻Sô

[48]
Tâm tham, gai xóm làng
Bhikṣu hãy tư duy
Nếu khéo lìa xa kia
Phật nói chân Bhikṣu


瞋sân 心tâm 聚tụ 落lạc 刺thứ
苾Bật 芻Sô 應ưng 思tư 惟duy
能năng 離ly 於ư 瞋sân 恚khuể
佛Phật 說thuyết 真chân 苾Bật 芻Sô

[49]
Tâm sân, gai xóm làng
Bhikṣu hãy tư duy
Khéo lìa nơi sân hận
Phật nói chân Bhikṣu


癡si 心tâm 聚tụ 落lạc 刺thứ
苾Bật 芻Sô 應ưng 思tư 惟duy
若nhược 離ly 於ư 愚ngu 癡si
佛Phật 說thuyết 真chân 苾Bật 芻Sô

[50]
Tâm si, gai xóm làng
Bhikṣu hãy tư duy
Nếu lìa nơi si mê
Phật nói chân Bhikṣu


慢mạn 心tâm 聚tụ 落lạc 刺thứ
苾Bật 芻Sô 應ưng 思tư 惟duy
若nhược 能năng 離ly 憍kiêu 慢mạn
佛Phật 說thuyết 真chân 苾Bật 芻Sô

[51]
Tâm mạn, gai xóm làng
Bhikṣu hãy tư duy
Nếu khéo lìa kiêu mạn
Phật nói chân Bhikṣu


慳san 悋lận 聚tụ 落lạc 刺thứ
苾Bật 芻Sô 應ưng 思tư 惟duy
若nhược 能năng 離ly 慳san 悋lận
佛Phật 說thuyết 真chân 苾Bật 芻Sô

[52]
Tâm nghi, gai xóm làng
Bhikṣu hãy tư duy
Nếu khéo lìa nghi ngờ
Phật nói chân Bhikṣu


調điều 伏phục 貪tham 愛ái 念niệm
如như 藥dược 解giải 蛇xà 毒độc
苾Bật 芻Sô 能năng 破phá 壞hoại
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[53]
Điều phục niệm tham dục
Như thuốc giải rắn độc
Bhikṣu khéo phá hoại
Như rắn lột thay da


調điều 伏phục 瞋sân 恚khuể 念niệm
如như 藥dược 解giải 蛇xà 毒độc
苾Bật 芻Sô 能năng 破phá 壞hoại
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[54]
Điều phục niệm sân hận
Như thuốc giải rắn độc
Bhikṣu khéo phá hoại
Như rắn lột thay da


調điều 伏phục 愚ngu 癡si 念niệm
如như 藥dược 解giải 蛇xà 毒độc
苾Bật 芻Sô 能năng 遠viễn 離ly
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[55]
Điều phục niệm si mê
Như thuốc giải rắn độc
Bhikṣu khéo lìa xa
Như rắn lột thay da


調điều 伏phục 憍kiêu 慢mạn 念niệm
如như 藥dược 解giải 蛇xà 毒độc
苾Bật 芻Sô 能năng 遠viễn 離ly
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[56]
Điều phục niệm kiêu mạn
Như thuốc giải rắn độc
Bhikṣu khéo lìa xa
Như rắn lột thay da


調điều 伏phục 慳san 悋lận 念niệm
如như 藥dược 解giải 蛇xà 毒độc
苾Bật 芻Sô 能năng 遠viễn 離ly
如như 蛇xà 脫thoát 故cố 皮bì

[57]
Điều phục niệm nghi ngờ
Như thuốc giải rắn độc
Bhikṣu khéo lìa xa
Như rắn lột thay da


貪tham 欲dục 彼bỉ 若nhược 發phát
斷đoạn 截tiệt 如như 蘆lô 葦vi
煩phiền 惱não 如như 海hải 深thâm
苾Bật 芻Sô 應ưng 精tinh 進tấn

[58]
Tham dục kia nếu khởi
Chặt đứt như cỏ lau
Phiền não sâu như biển
Bhikṣu hãy tinh tấn


瞋sân 恚khuể 彼bỉ 若nhược 發phát
斷đoạn 截tiệt 如như 蘆lô 葦vi
煩phiền 惱não 深thâm 如như 海hải
苾Bật 芻Sô 應ưng 精tinh 進tấn

[59]
Sân hận kia nếu khởi
Chặt đứt như cỏ lau
Phiền não sâu như biển
Bhikṣu hãy tinh tấn


愚ngu 癡si 彼bỉ 若nhược 發phát
斷đoạn 截tiệt 如như 蘆lô 葦vi
煩phiền 惱não 如như 海hải 深thâm
苾Bật 芻Sô 應ưng 精tinh 進tấn

[60]
Si mê kia nếu khởi
Chặt đứt như cỏ lau
Phiền não sâu như biển
Bhikṣu hãy tinh tấn


憍kiêu 慢mạn 彼bỉ 若nhược 發phát
斷đoạn 截tiệt 如như 蘆lô 葦vi
煩phiền 惱não 深thâm 如như 海hải
苾Bật 芻Sô 應ưng 精tinh 進tấn

[61]
Kiêu mạn kia nếu khởi
Chặt đứt như cỏ lau
Phiền não sâu như biển
Bhikṣu hãy tinh tấn


慳san 悋lận 彼bỉ 若nhược 發phát
斷đoạn 截tiệt 如như 蘆lô 葦vi
煩phiền 惱não 如như 海hải 深thâm
苾Bật 芻Sô 應ưng 精tinh 進tấn

[62]
Nghi ngờ kia nếu khởi
Chặt đứt như cỏ lau
Phiền não sâu như biển
Bhikṣu hãy tinh tấn


持trì 戒giới 謂vị 苾Bật 芻Sô
有hữu 空không 乃nãi 行hành 禪thiền
行hành 空không 究cứu 其kỳ 源nguyên
無vô 為vi 最tối 為vi 樂lạc

[63]
Trì giới là Bhikṣu
Vô tranh tu tĩnh lự
Tu không đến cội nguồn
Vô vi tối an lạc


苾Bật 芻Sô 忍nhẫn 所sở 憂ưu
分phân 別biệt 床sàng 臥ngọa 具cụ
當đương 習tập 無vô 放phóng 逸dật
斷đoạn 有hữu 愛ái 無vô 餘dư

[64]
Bhikṣu nhẫn vui buồn
Phân biệt giường gối nệm
Tu tập chẳng buông lung
Tham ái đoạn trừ sạch

梵Phạm 志Chí 品Phẩm 第đệ 三tam 十thập 三tam
Phẩm 33: Tịnh Hành



所sở 謂vị 梵Phạm 志Chí 者giả
不bất 但đãn 在tại 裸lõa 形hình
居cư 險hiểm 臥ngọa 荊kinh 棘cức
而nhi 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[1]
Ai gọi là tịnh hành
Chẳng phải ở lõa hình
Nằm gai sống nơi hiểm
Mới là bậc tịnh hành


棄khí 身thân 無vô 依y 倚ỷ
不bất 誦tụng 異dị 法pháp 言ngôn
惡ác 法pháp 而nhi 盡tận 除trừ
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[2]
Xả bỏ tâm ỷ lại
Không học lời dị đoan
Pháp ác diệt trừ sạch
Mới là bậc tịnh hành


今kim 世thế 行hành 淨tịnh 因nhân
後hậu 世thế 無vô 穢uế 果quả
無vô 習tập 諸chư 惡ác 法pháp
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[3]
Đời này gieo nhân sạch
Đời sau quả chẳng dơ
Không làm các điều ác
Mới là bậc tịnh hành


若nhược 倚ỷ 於ư 愛ái 欲dục
心tâm 無vô 所sở 貪tham 著trước
已dĩ 捨xả 已dĩ 得đắc 正chánh
是thị 名danh 滅diệt 眾chúng 苦khổ

[4]
Nếu đối với ái dục
Tâm ý không tham luyến
Đã xả đã chánh hành
Đó là diệt trừ khổ


諸chư 有hữu 無vô 所sở 倚ỷ
恒hằng 習tập 於ư 正chánh 見kiến
常thường 念niệm 盡tận 有hữu 漏lậu
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[5]
Nếu ai chẳng chỗ nương
Chánh kiến luôn tu tập
Luôn nhớ trừ hữu lậu
Mới là bậc tịnh hành


愚ngu 者giả 受thọ 鬚tu 髮phát
并tinh 及cập 床sàng 臥ngọa 具cụ
內nội 懷hoài 貪tham 著trước 意ý
文văn 飾sức 外ngoại 何hà 求cầu

[6]
Kẻ ngu dưỡng râu tóc
Tham lam giường gối nệm
Bên trong ý chấp trước
Vẻ ngoài muốn cầu chi?


被bị 服phục 弊tệ 惡ác 衣y
躬cung 稟bẩm 善thiện 法Pháp 行hành
閑nhàn 居cư 自tự 思tư 惟duy
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[7]
Ai mặc áo vải thô
Chân thật hành thiện Pháp
Nơi vắng tư duy Pháp
Mới là bậc tịnh hành


見kiến 凡phàm 愚ngu 往vãng 來lai
墮đọa 塹tiệm 受thọ 苦khổ 惱não
欲dục 獨độc 度độ 彼bỉ 岸ngạn
不bất 好hiếu 他tha 言ngôn 說thuyết
惟duy 滅diệt 惡ác 不bất 起khởi
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[8]
Thấy kẻ ngu đến đi
Rớt hào sâu chịu khổ
Muốn tự qua bờ kia
Không nên nghe tà thuyết
Diệt ác đừng khởi sanh
Mới là bậc tịnh hành


截tiệt 流lưu 而nhi 已dĩ 渡độ
無vô 欲dục 如như 梵Phạm 天Thiên
智trí 行hành 以dĩ 盡tận 漏lậu
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[9]
Ra khỏi dòng ái dục
Vô dục như Phạm Thiên
Các hành đã trừ sạch
Mới là bậc tịnh hành


不bất 以dĩ 水thủy 清thanh 淨tịnh
多đa 有hữu 人nhân 沐mộc 浴dục
能năng 除trừ 弊tệ 惡ác 法pháp
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[10]
Chẳng phải dùng nước sạch
Tắm gội hết tội chướng
Ai khéo trừ pháp ác
Mới là bậc tịnh hành


非phi 剃thế 為vi 沙Sa 門Môn
稱xưng 吉cát 為vi 梵Phạm 行hành
若nhược 能năng 滅diệt 眾chúng 惡ác
是thị 則tắc 為vi 道Đạo 人Nhân

[11]
Cạo đầu chưa Đạo Nhân
Xưng thiện chưa tịnh hành
Nếu khéo diệt mọi ác
Mới là bậc tịnh hành


彼bỉ 以dĩ 不bất 二nhị 行hành
清thanh 淨tịnh 無vô 瑕hà 穢uế
諸chư 欲dục 斷đoạn 縛phược 著trước
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[12]
Chỉ Quán khéo tu hành
Thanh tịnh chẳng cấu uế
Đoạn trừ ái dục siết
Mới là bậc tịnh hành


出xuất 家gia 為vi 梵Phạm 行hành
入nhập 正chánh 為vi 沙Sa 門Môn
棄khí 捨xả 眾chúng 穢uế 行hành
是thị 則tắc 名danh 捨xả 家gia

[13]
Lìa ác là tịnh hành
Chánh hành là Đạo Nhân
Bỏ ngã trừ cấu uế
Mới gọi là xuất gia


人nhân 無vô 幻huyễn 惑hoặc 意ý
無vô 慢mạn 無vô 疑nghi 惑hoặc
無vô 貪tham 無vô 我ngã 想tưởng
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[14]
Ai không ý mê huyễn
Không nghi không kiêu mạn
Không tham không ngã tưởng
Mới là bậc tịnh hành


我ngã 不bất 說thuyết 梵Phạm 志Chí
託thác 父phụ 母mẫu 生sanh 者giả
彼bỉ 多đa 眾chúng 瑕hà 穢uế
滅diệt 則tắc 為vi 梵Phạm 志Chí

[15]
Phật không bảo tịnh hành
Là do cha mẹ sanh
Bởi đó nhiều uế trược
Diệt ác là tịnh hành


身thân 口khẩu 及cập 與dữ 意ý
清thanh 淨tịnh 無vô 過quá 失thất
能năng 攝nhiếp 三tam 種chủng 行hành
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[16]
Thân ngữ cùng với ý
Thanh tịnh không lỗi lầm
Khéo nhiếp ba nghiệp này
Mới là bậc tịnh hành


見kiến 罵mạ 見kiến 相tương 擊kích
默mặc 受thọ 不bất 生sanh 怒nộ
有hữu 大đại 忍nhẫn 辱nhục 力lực
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[17]
Bị chửi bị đánh đập
Nhẫn nhịn không khởi sân
Có sức đại an nhẫn
Mới là bậc tịnh hành


若nhược 見kiến 相tương 侵xâm 欺khi
但đãn 念niệm 守thủ 戒giới 行hạnh
端đoan 身thân 自tự 調điều 伏phục
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[18]
Nếu ai bị lấn hiếp
Hãy nhớ giữ giới hạnh
Đoan thân tự điều phục
Mới là bậc tịnh hành


世thế 所sở 稱xưng 善thiện 惡ác
脩tu 短đoản 及cập 巨cự 細tế
無vô 取thủ 若nhược 無vô 與dữ
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[19]
Lành dữ đời ngợi khen
Dài ngắn hay lớn bé
Chẳng lấy cũng chẳng cho
Mới là bậc tịnh hành


身thân 為vi 善thiện 行hành 本bổn
口khẩu 意ý 應ưng 無vô 犯phạm
能năng 辨biện 三tam 妙diệu 處xứ
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[20]
Thân nghiệp làm việc lành
Ngữ ý cũng không phạm
Khéo tu ba diệu xứ
Mới là bậc tịnh hành


來lai 不bất 作tác 歡hoan 悅duyệt
去khứ 亦diệc 無vô 憂ưu 愁sầu
於ư 聚tụ 應ưng 遠viễn 聚tụ
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[21]
Đến chẳng cho vui sướng
Đi cũng chẳng ưu sầu
Huyên náo nên xa lánh
Mới là bậc tịnh hành


以dĩ 斷đoạn 於ư 恩ân 愛ái
離ly 家gia 無vô 愛ái 欲dục
愛ái 欲dục 若nhược 已dĩ 盡tận
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[22]
Ân ái đã đoạn trừ
Xuất gia lìa ái dục
Ái dục nếu trừ sạch
Mới là bậc tịnh hành


適thích 彼bỉ 則tắc 無vô 彼bỉ
彼bỉ 彼bỉ 適thích 亦diệc 無vô
捨xả 離ly 於ư 貪tham 欲dục
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[23]
Chẳng kia cũng chẳng đây
Đây kia đã rỗng không
Lìa bỏ tâm tham dục
Mới là bậc tịnh hành


適thích 彼bỉ 則tắc 無vô 彼bỉ
彼bỉ 彼bỉ 適thích 則tắc 虛hư
不bất 染nhiễm 三tam 惡ác 處xứ
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[24]
Chẳng kia cũng chẳng đây
Đây kia đã rỗng không
Không nhiễm ba nơi ác
Mới là bậc tịnh hành


能năng 捨xả 於ư 家gia 業nghiệp
拔bạt 於ư 愛ái 欲dục 本bổn
無vô 貪tham 能năng 知tri 足túc
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[25]
Khéo bỏ nghiệp gia đình
Bạt trừ gốc ái dục
Tri túc không tham dục
Mới là bậc tịnh hành


如như 今kim 盡tận 所sở 知tri
究cứu 其kỳ 苦khổ 源nguyên 際tế
無vô 復phục 欲dục 愛ái 心tâm
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[26]
Như nay biết tường tận
Nguồn gốc của khổ đau
Chẳng còn tâm ái dục
Mới là bậc tịnh hành


於ư 罪tội 并tinh 與dữ 福phước
兩lưỡng 行hành 應ưng 永vĩnh 除trừ
無vô 憂ưu 無vô 有hữu 塵trần
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[27]
Nghiệp tội và phước báo
Cả hai đã vĩnh trừ
Vô ưu chẳng nhiễm trần
Mới là bậc tịnh hành


於ư 罪tội 并tinh 與dữ 福phước
兩lưỡng 行hành 應ưng 永vĩnh 除trừ
三tam 處xứ 無vô 染nhiễm 著trước
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[28]
Nghiệp tội và phước báo
Cả hai đã vĩnh trừ
Ba cõi chẳng nhiễm trước
Mới là bậc tịnh hành


猶do 如như 眾chúng 華hoa 葉diệp
以dĩ 針châm 貫quán 芥giới 子tử
不bất 為vị 欲dục 所sở 染nhiễm
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[29]
Như nước trên lá sen
Kim khó xuyên hạt cải
Chẳng bị dục nhiễm ô
Mới là bậc tịnh hành


心tâm 喜hỷ 無vô 塵trần 垢cấu
如như 月nguyệt 盛thịnh 圓viên 滿mãn
謗báng 毀hủy 以dĩ 盡tận 除trừ
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[30]
Tâm vui chẳng nhiễm trần
Sáng tròn như trăng rằm
Hủy báng đã trừ sạch
Mới là bậc tịnh hành


如như 月nguyệt 清thanh 明minh 朗lãng
懸huyền 處xử 於ư 虛hư 空không
不bất 染nhiễm 於ư 愛ái 欲dục
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[31]
Như ánh trăng sáng ngời
Treo ở giữa hư không
Chẳng nhiễm nơi ái dục
Mới là bậc tịnh hành


避tị 諍tranh 而nhi 不bất 諍tranh
犯phạm 而nhi 不bất 慍uấn 怒nộ
惡ác 來lai 以dĩ 善thiện 待đãi
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[32]
Lánh tranh chẳng đua tranh
Bị phạm chẳng oán hờn
Ác đến thiện tiếp đãi
Mới là bậc tịnh hành


深thâm 解giải 微vi 妙diệu 慧tuệ
辯biện 道đạo 不bất 正chánh 道đạo
體thể 解giải 無vô 上thượng 義nghĩa
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[33]
Thâm giải diệu trí tuệ
Biết rõ đường đúng sai
Liễu giải vô thượng nghĩa
Mới là bậc tịnh hành


諸chư 在tại 世thế 間gian 人nhân
乞khất 索sách 而nhi 自tự 濟tế
無vô 我ngã 若nhược 無vô 著trước
不bất 失thất 梵Phạm 志Chí 行hành
說thuyết 智trí 無vô 涯nhai 際tế
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[34]
Nếu ai ở thế gian
Khất thực để sinh sống
Vô ngã không chấp trước
Chẳng mất hành thanh tịnh
Trí tuệ vô cùng tận
Mới là bậc tịnh hành


若nhược 能năng 棄khí 欲dục 愛ái
去khứ 家gia 捨xả 諸chư 受thọ
以dĩ 斷đoạn 於ư 欲dục 漏lậu
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[35]
Nếu khéo bỏ ái dục
Xuất gia lìa các thọ
Đoạn trừ nơi dục lậu
Mới là bậc tịnh hành


慈từ 愍mẫn 於ư 有hữu 情tình
使sử 不bất 生sanh 恐khủng 懼cụ
不bất 害hại 有hữu 益ích 善thiện
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[36]
Thương xót các hữu tình
Khiến họ lìa sợ hãi
Chẳng hại làm lợi lành
Mới là bậc tịnh hành


避tị 怨oán 則tắc 無vô 怨oán
無vô 所sở 於ư 傷thương 損tổn
去khứ 其kỳ 邪tà 僻tích 見kiến
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[37]
Xa oán chẳng còn oán
Không gì gây thương tổn
Dẹp bỏ tâm tà kiến
Mới là bậc tịnh hành


于vu 前tiền 及cập 于vu 後hậu
及cập 中trung 則tắc 無vô 有hữu
無vô 操thao 無vô 捨xả 行hành
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[38]
Quá khứ cùng vị lai
Hiện tại không chấp trước
Chẳng buông cũng chẳng giữ
Mới là bậc tịnh hành


去khứ 其kỳ 婬dâm 怒nộ 癡si
憍kiêu 慢mạn 諸chư 惡ác 行hành
針châm 貫quán 於ư 芥giới 子tử
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[39]
Diệt trừ tham sân si
Kiêu mạn các việc ác
Kim khó xuyên hạt cải
Mới là bậc tịnh hành


城thành 以dĩ 塹tiệm 為vi 固cố
來lai 往vãng 受thọ 其kỳ 苦khổ
欲dục 適thích 度độ 彼bỉ 岸ngạn
不bất 宜nghi 受thọ 他tha 語ngữ
惟duy 能năng 滅diệt 不bất 起khởi
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[40]
Thành với hào kiên cố
Đến đi chịu khổ não
Mong muốn qua bờ kia
Không nên nghe tà thuyết
Diệt ác đừng khởi sanh
Mới là bậc tịnh hành


人nhân 能năng 斷đoạn 愛ái 欲dục
今kim 世thế 及cập 後hậu 世thế
有hữu 愛ái 應ưng 已dĩ 盡tận
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[41]
Nếu ai đoạn ái dục
Đời này và đời sau
Tham ái đã trừ sạch
Mới là bậc tịnh hành


有hữu 情tình 無vô 希hy 望vọng
今kim 世thế 及cập 後hậu 世thế
以dĩ 無vô 所sở 希hy 望vọng
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[42]
Ai không còn mong ngóng
Đời này và đời sau
Không chỗ để ngóng trông
Mới là bậc tịnh hành


自tự 己kỷ 識thức 不bất 知tri
天thiên 人nhân 彥ngạn 達đạt 嚩phạ
能năng 知tri 無vô 量lượng 觀quán
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[43]
Tự mình hiểu biết rõ
Trời người chẳng thể thấu
Khéo biết vô lượng quán
Mới là bậc tịnh hành


歸quy 命mạng 人Nhân 中Trung 尊Tôn
歸quy 命mạng 人Nhân 中Trung 上Thượng
不bất 審thẩm 今kim 世Thế 尊Tôn
為vi 因nhân 何hà 等đẳng 禪thiền
惟duy 願nguyện 天Thiên 中Trung 天Thiên
敷phu 演diễn 其kỳ 教giáo 戒giới

[44]
Quy mạng Nhân Trung Tôn
Quy mạng Nhân Trung Thượng
Xin hỏi Đức Thế Tôn
Sao gọi là tĩnh lự?
Kính mong Thiên Trung Thiên
Diễn nói giảng giáo giới


自tự 識thức 於ư 宿túc 命mạng
得đắc 見kiến 天thiên 人nhân 道đạo
知tri 生sanh 盡tận 苦khổ 原nguyên
智trí 心tâm 永vĩnh 寂tịch 滅diệt

[45]
Tự biết việc đời trước
Thấy được cõi trời người
Tận trừ gốc sanh tử
Trí tâm vĩnh tịch diệt


自tự 知tri 心tâm 解giải 脫thoát
脫thoát 欲dục 無vô 所sở 著trước
三Tam 明Minh 已dĩ 成thành 就tựu
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[46]
Tự biết tâm giải thoát
Lìa dục không chấp trước
Ba Minh đã thành tựu
Mới là bậc tịnh hành


自tự 識thức 於ư 宿túc 命mạng
知tri 有hữu 情tình 因nhân 緣duyên
如Như 來Lai 覺giác 無vô 著trước
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[47]
Tự biết việc đời trước
Biết nhân duyên hữu tình
Như Lai Phật vô nhiễm
Mới là bậc tịnh hành


盡tận 斷đoạn 一nhất 切thiết 結kết
亦diệc 不bất 有hữu 熱nhiệt 惱não
如Như 來Lai 覺giác 無vô 著trước
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[48]
Trừ sạch tất cả kết
Nhiệt não cũng chẳng còn
Như Lai Phật vô nhiễm
Mới là bậc tịnh hành


仙tiên 人nhân 龍long 中trung 上thượng
大Đại 仙Tiên 最tối 為vi 尊tôn
無vô 數số 佛Phật 沐mộc 浴dục
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[49]
Long tượng giữa tiên nhân
Đại Tiên bậc tối tôn
Tắm gội Tám Giải Thoát
Mới là bậc tịnh hành


所sở 有hữu 煩phiền 惱não 盡tận
度độ 流lưu 而nhi 無vô 漏lậu
從tùng 此thử 越việt 彼bỉ 岸ngạn
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[50]
Tận trừ mọi phiền não
Qua sông đến vô lậu
Từ đây qua bờ kia
Mới là bậc tịnh hành


苾Bật 芻Sô 塜trủng 間gian 衣y
觀quán 於ư 欲dục 非phi 真chân
坐tọa 樹thụ 空không 閑nhàn 處xứ
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[51]
Bhikṣu mặc Pháp y
Quán dục chẳng chân thật
Tĩnh tọa dưới cây vắng
Mới là bậc tịnh hành


人nhân 若nhược 無vô 識thức 知tri
無vô 語ngữ 無vô 言ngôn 說thuyết
體thể 冷lãnh 無vô 溫ôn 暖noãn
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[52]
Không việc gì chẳng biết
Vĩnh trừ mọi hoài nghi
Diệt tận các phiền não
Mới là bậc tịnh hành


棄khí 緣duyên 捨xả 居cư 家gia
出xuất 家gia 無vô 所sở 畏úy
能năng 服phục 甘cam 露lộ 味vị
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[53]
Rời bỏ duyên gia đình
Xuất gia không sợ hãi
Uống được vị cam lộ
Mới là bậc tịnh hành


斷đoạn 絕tuyệt 於ư 世thế 事sự
口khẩu 無vô 麤thô 獷quánh 言ngôn
八Bát 正Chánh 道Đạo 審thẩm 諦đế
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[54]
Đoạn tuyệt chuyện thế sự
Không thốt lời ác ôn
Quán sát Tám Chánh Đạo
Mới là bậc tịnh hành


遠viễn 逝thệ 獨độc 遊du 行hành
隱ẩn 藏tàng 無vô 形hình 影ảnh
難nan 降hàng 能năng 自tự 調điều
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[55]
Đơn độc đi cùng khắp
Ẩn tàng vô hình ảnh
Khó hàng khéo tự điều
Mới là bậc tịnh hành


無vô 形hình 不bất 可khả 見kiến
此thử 亦diệc 不bất 可khả 見kiến
解giải 知tri 此thử 句cú 者giả
念niệm 則tắc 有hữu 所sở 由do
覺giác 知tri 結kết 使sử 盡tận
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[56]
Vô hình không thể thấy
Đó cũng chẳng thể thấy
Ai thấu hiểu câu này
Thì phải luôn tư duy
Giác ngộ trừ kết sử
Mới là bậc tịnh hành


能năng 斷đoạn 生sanh 死tử 河hà
能năng 忍nhẫn 超siêu 度độ 世thế
自tự 覺giác 出xuất 苦khổ 塹tiệm
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[57]
Khéo đoạn sông sanh tử
Khéo nhẫn vượt thế gian
Tự giác thoát hào sâu
Mới là bậc tịnh hành


當đương 求cầu 截tiệt 流lưu 度độ
梵Phạm 志Chí 無vô 有hữu 欲dục
內nội 自tự 觀quán 諸chư 情tình
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí
能năng 知tri 如như 是thị 者giả
乃nãi 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[58]
Hãy cầu dứt luân hồi
Tịnh hành chẳng có dục
Tâm tự quán các tình
Tự mình tu tịnh hành
Ai khéo biết như thế
Mới là bậc tịnh hành


學học 先tiên 去khứ 其kỳ 母mẫu
率suất 君quân 及cập 二nhị 臣thần
盡tận 勝thắng 諸chư 境cảnh 界giới
是thị 名danh 為vi 梵Phạm 志Chí

[59]
Trước đoạn tâm tham ái
Kiêu mạn và tà kiến
Diệt sạch mọi kết sử
Đó là bậc tịnh hành


諸chư 有hữu 知tri 深thâm 法Pháp
不bất 問vấn 老lão 以dĩ 少thiểu
審thẩm 諦đế 守thủ 戒giới 信tín
猶do 祀tự 火hỏa 梵Phạm 志Chí

[60]
Nếu ai biết diệu Pháp
Chẳng kể già hay trẻ
Quán kỹ giữ giới tín
Như Phạm Chí thờ lửa


於ư 己kỷ 法Pháp 在tại 外ngoại
梵Phạm 志Chí 為vi 最tối 上thượng
一nhất 切thiết 諸chư 有hữu 漏lậu
皆giai 盡tận 皆giai 無vô 餘dư

[61]
Đối với Pháp tu hành
Tịnh hành là tối thượng
Tất cả các hữu lậu
Trừ sạch chẳng thừa sót


或hoặc 復phục 觀quán 於ư 法pháp
皆giai 盡tận 皆giai 無vô 餘dư

[62]
[Đối với Pháp tu hành]
[Tịnh hành là tối thượng]
Hoặc lại quán các pháp
Trừ sạch chẳng thừa sót


或hoặc 復phục 觀quán 合hợp 會hội
皆giai 盡tận 皆giai 無vô 餘dư

[63]
[Đối với Pháp tu hành]
[Tịnh hành là tối thượng]
Hoặc lại quán tụ hội
Trừ sạch chẳng thừa sót


或hoặc 復phục 觀quán 因nhân 緣duyên
皆giai 盡tận 皆giai 無vô 餘dư

[64]
[Đối với Pháp tu hành]
[Tịnh hành là tối thượng]
Hoặc lại quán nhân duyên
Trừ sạch chẳng thừa sót


猶do 如như 內nội 法Pháp 本bổn
梵Phạm 志Chí 為vi 在tại 表biểu
若nhược 使sử 共cộng 床sàng 褥nhục
如như 彼bỉ 薄Bạc 俱Câu 羅La

[65]
Ví như nội Pháp bổn
Tịnh hành là biểu dương
Giả sử cùng đồng ngồi
Như Bhikṣu Thiện Dung


猶do 如như 內nội 法Pháp 本bổn
梵Phạm 志Chí 為vi 在tại 表biểu
知tri 生sanh 知tri 老lão 病bệnh
轉chuyển 知tri 於ư 死tử 徑kính

[66]
Ví như nội Pháp bổn
Tịnh hành là biểu dương
Biết sanh biết già bệnh
Biết chuyển đến đường chết


日nhật 照chiếu 照chiếu 於ư 晝trú
月nguyệt 照chiếu 照chiếu 於ư 夜dạ
甲giáp 兵binh 照chiếu 於ư 軍quân
禪thiền 照chiếu 於ư 道Đạo 人Nhân
佛Phật 出xuất 照chiếu 天thiên 下hạ
能năng 照chiếu 一nhất 切thiết 冥minh

[67]
Ban ngày trời chiếu sáng
Ban đêm trăng sáng soi
Áo giáp rạng quân binh
Tĩnh lự soi Đạo Nhân
Khi Phật hiện thế gian
Sáng rực khắp muôn nơi


梵Phạm 志Chí 無vô 有hữu 是thị
有hữu 憂ưu 無vô 憂ưu 念niệm
如như 如như 意ý 所sở 轉chuyển
彼bỉ 彼bỉ 滅diệt 狐hồ 疑nghi

[68]
Bậc tịnh hành không có
Vấn vương niệm vui buồn
Ý như như, bất động
Niệm niệm diệt hoài nghi


出xuất 生sanh 諸chư 深thâm 法Pháp
梵Phạm 志Chí 習tập 入nhập 禪thiền
能năng 解giải 狐hồ 疑nghi 網võng
身thân 知tri 其kỳ 苦khổ 痛thống

[69]
Sanh ra các diệu Pháp
Bậc tịnh hành vào định
Khéo giải lưới hoài nghi
Tự biết các pháp khổ


出xuất 生sanh 諸chư 深thâm 法Pháp
梵Phạm 志Chí 習tập 入nhập 禪thiền
遍biến 照chiếu 一nhất 切thiết 世thế
猶do 日nhật 在tại 虛hư 空không

[70]
Sanh ra các diệu Pháp
Bậc tịnh hành vào định
Chiếu soi khắp thế gian
Như trời giữa hư không


出xuất 生sanh 諸chư 深thâm 法Pháp
梵Phạm 志Chí 習tập 入nhập 禪thiền
能năng 禦ngữ 魔ma 羅la 敵địch
如như 佛Phật 脫thoát 眾chúng 垢cấu

[71]
Sanh ra các diệu Pháp
Bậc tịnh hành vào định
Dẹp tan chúng ma quân
Như Phật lìa trần cấu





護Hộ 心Tâm 及cập 苾Bật 芻Sô
梵Phạm 志Chí 品phẩm 在tại 末mạt
依y 次thứ 品phẩm 而nhi 說thuyết
具cụ 足túc 三tam 十thập 三tam

Tâm Ý và Bhikṣu
Sau cuối Phẩm Tịnh Hành
Các phẩm lần lượt nói
Đầy đủ ba mươi ba

聖thánh 尊Tôn 者giả 法Pháp 救Cứu集tập 諸chư 佛Phật 法Pháp 頌tụng 偈kệ 竟cánh
Thánh Tôn giả Pháp Cứu đã soạn tập xong các bài kệ Pháp của Phật.

法Pháp 集Tập 要Yếu 頌Tụng 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ
Kinh Pháp Tập Yếu Tụng ♦ Hết quyển 4

尊Tôn 者giả 法Pháp 救Cứu 集tập 。 宋Tống 天Thiên 竺Trúc 法Pháp 師Sư 天Thiên 息Tức 災Tai 譯dịch 。
Soạn tập: Tôn giả Pháp Cứu
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Thiên Tức Tai (?-1000)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 19/10/2014 ◊ Dịch nghĩa: 19/10/2014 ◊ Cập nhật: 26/4/2023

Cách đọc âm tiếng Phạn

Bhikṣu: bíc su
Đang dùng phương ngữ: BắcNam